SULIT

UNIVERSITI MALAYSIA SARAWAK

94300 Kota Samarahan
Sarawak

FAKULTI SAINS SOSIAL DAN KEMANUSIAAN

(Faculty of Social Sciences and Humanities)

PERSANAKAN DAN KEKELUARGAAN DI BORNEO

(Kinship and Family in Borneo)

SSY2043

Peperiksaan : Take Home Exam Semester : 2, Session 2021/2022

(Examination)

Jumlah Markah : 40 Tarikh : 14 JULY 2022

(Total Mark) (Date)

Wajaran : 40% Masa : 8.00 am – 4.00 pm

(Weightage) (Time)

Tempat : Student’s Home Jangka masa : 8 hours

(Venue) (Duration)

Pensyarah : Dr Juna Liau

(Lecturer)

No. Matrik Pelajar :

(Student Matric No.)

Arahan 1. Answer ALL questions.

(Instructions)
2. Type your answers either in MALAY or ENGLISH

3. The length of each answer is between 150–200 words

4. Send your answers via eLEAP.

SSY2043 Kinship and Family in Borneo Matric No: 74951

1. Discuss TWO (2) approaches to the study of kinship in Borneo.

(10 marks)
2. Discuss TWO (2) ways to conceptualize ‘marriage’.
(10 marks)
3. Discuss TWO (2) factors that may influenced the future of kinship studies in Borneo.
(10 marks)
4. Umang, an Iban woman from Sarawak, Malaysia is married to an Iban man from
Kalimantan, Indonesia. Explain TWO (2) effects of marriage on her kinship and
citizenship.

(10 marks)

1
1. Sistem persaudaraan merupakan sistem budaya yang amat ketara terutama di bahgian
borneo. Semua masyarakat manusia mempunyai sistem mengiktiraf persaudaraan dan
bukan persaudaraan. masyarakat manusia juga mengiktiraf tahap perkaitan sistem ini
bertindak sebagai faktor penstrukturan dalam kebanyakan masyarkat terutama dalam
masyarakat yang terdapat di borneo.
approprities terbahagi kepada dua iaitu persaudaraan melaui turun temurun ialah
persaudaraan yang merupakan melalui darah atau nenek moyang yang sama atau pun
dikenali sebagai keluarga turun temurun daripada nenek moyang atau keluarga jauh.
Selain itu, persaudaraan juga dapat dikaitkan dengan melalui pertalian. Persaudaraan
yang dapat dikaitkan memlaui pertalian pula bermaksud persaudaraan melalui
perkahwinan. Seseorang yang tidak mempunyai apa apa kaitan mejalinkan pertalian
keluarga melalui perkahwinan. Melalui car aini juga merupakan cara yang pertama sekali
dalam membentuk sesebuah persaudaraan selepas sesebuah keluarga berkembang,
persaudraan ini akan mula menjadi system persaudaraan daripada melaui darah nenek
moyang tersebut. Kita tidak boleh menganggap bahawa semua seni sistem persaudaraan
adalah sama, terdapat andaian "institusi budaya berbeza dari budaya"

2. Perkahwinan merupakan sesebuah institusi yang amat penting dalam sesebuah

kehidupan masnusia untuk terus membiak dengan baik dan harmoni. Terdapat dua
konsep yang dapat saya jelaskan berkaitan dengan ‘Perkahwinan’. Pada hari ini, konsep
perkahwinan bermaksud dua pasangan lelaki dan perempuan menjalinkan hubungan cinta
dan berstuju untuk mendirikan rumah tangga. Perkahwinan ini juga akan diadakan untuk
menuntut seseorang memenuhi adat mereka serta perkahwinan juga perlu untuk
mendapatkan sijil perkahwinan yang sah dari sisi undang-undang. Perkara ini amat
penting apabila pengurusn sijil lahir anak selepas berkahwin. Melalui perkahwinan
tersebut akan dapat menjalinkan hubungan jangka masa Panjang antara lelaki dan
perempuan tersebut. Dalam masa yang sama mereka membina sebuah keluarga dengan
melahirkan anak-anak hasil daripada perkahwinan mereka. Selain itu, melalui
perkahwinan dapat menyatukan ekonomi lelaki dan perempuan untuk menyara hidup.

3. Faktor yang mempengaruhi masa depan “Kindship” di borneo ialah dari segi
penduduknya. Penduduk yang menetap di kawan borneo kan lebih erat pada masa depan.
Hal ini kerana, banyak lagi kawasan yang belum terokai untuk dijadikan perkampungan
 atau penempatan sesebuah keluar yanpa perlu keluar daripada borneo untuk mancari
tempat tinggal. Apabila kawasan tersebut sesak dan tiada lagi ruang tempat tinggal.
Mereka akan berpindah ke tempat lain sebgai contoh keluar daripada kepualauan borneo
seperti Kalimantan atau pulau filipina. Faktor seterusnya yang dapat saya lihat
mempengaruhi masa depan “kindship” di borneo ialah perkahwinan diantara keluarga
banyak diterapkan di kepulauan borneo. Hal lagi akan lebih erat disebabkan oleh
perkahwinan antara keluarga akan membua hubungan keluarga bertambah erat dan ianya
akan menyebakan mereka akan tetap menetap di kepulauna borneo kerana keluarga
pihak suami dan isteri masih lagi di dalam kepulauan borneo. Hal akan lagi mengeratkan
hubungan persaudaran diantara mereka dalam keluarga. Penyatuan dua keluarga
merupakan perkara yang amat diingini oleh semua keluarga yang ada di dunia.

4. Terdapat beberapa kesan positif perkahwinan campur. Antaranya ialah, dapat

memupuk keharmonian antara kaum. Hal ini kerana, apabila berlakunya perkahwinan
campur, dua kaum yang sama tetapi bebeza negara akan menjadi lebih memahami dan
bertolak ansur. Lebih-lebih lagi, Malaysia adalah negara yang mempunyai pelbagai kaum.
Sebagai contoh, apabila berlakunya perkahwinan campur antara kaum iban Sarawak dan
kaum iban kalimantan, kedua-dua keluarga yang terdiri daripada kaum yang sama tetapi
negara berbeza. Mereka akan berkumpul untuk meraikan pasangan tersebut dan merapatkan
hubungan sesama mereka. Maka perkahwinan campur dapat memajmukkan rakyat dan
mengeratkan hubungan sedia ada. Terbuktilah bahawa perkahwinan campurmemberikesan
positif terhadap masyarakat kerana keharmonian dapat dipupuk dalam masyarakatapabila
terdapat persefahaman antara mereka biapun sesam kaum tetapi daripada negara yang
berbeza.

Manakal berkaitan kewargangegaraan pula, isteri perlu mengikuti suami. Apabila

isteri yang merupkan warganegara Malaysia terpaksa mengikut suami dia perlu
menggadaikan kewarganegaraannya di Malaysia dan memohon kewarganegraan di Indonesia
akibat mengikut suami. Begitu juga sebaliknya jika suami mengikut isternya. Dia terpaksa
menggadaikan kewarganegaraanya di Indonesia untuk mendapatkan kewargangeraan di
Malaysia.