Retrospective

A sprint concludes with the Retrospective. During this meeting, the team looks back on the work
process, the collaboration, events and the quality of the past sprint with the aim of getting better.
Everything that did not go well has to be addressed, so that in subsequent sprints the same mistakes
will not be made. The retrospective is a meeting that constantly tries to make the team and their
working environment better.

Purpose
During a Retrospective, a Scrum team assesses its own work (work process, collaboration, events and
quality) and determines what needs to be done to make the next sprint run better. Make sure that
'just do it' actions take place where you can and place improvements as an item on the backlog if
necessary. Points that come out of the Retrospective are 'actionable'.

Frequency – duration
After completing a sprint, a retrospective always follows. This lasts 1 to 1.5 hours with a sprint of 2
weeks.

Chairman
The retrospective is fully facilitated by the scrummaster.

Attendees
The entire scrum team is present at the retrospective: the product owner (only if the team is
comfortable with this), scrummaster and the team members. Others such as managers or
stakeholders are never present.

Agenda
There are many ways to organise retrospectives. The challenge is to keep a retrospective attractive.
Keep providing variety in the form in which a retrospective is done! Because of the many ways of
retrospectives, there is no fixed agenda. There are aspects to be named that always come back in a
retrospective:
1. Create the mindset: Getting people out of the process of day-to-day work is important.
Focus on THIS retrospective.
2. Collect data: Collect all data together. What went well, could be better etc? Get facts and
feelings, not opinions. Make sure everyone has a common image, transparency is the magic
word here!
3. Collecting insights: What insights do the collected data provide? Distinguishe causes and side
issues. Observe. Separate the dialogue from the discussion. Think off the beaten track.
Create a shared consciousness.
4. Decide together what will be done, move from discussion to action. Pick up 1 or a few items,
focus on what the team can achieve. Look at what the team has energy for to pick up and not
what is found 'the most important thing'.
5. Close the retrospective: Ensure a good conclusion of the retrospective, take note of the
appointments. Assign the actions: These actions can be 'just do it' actions wherever they can
or be placed as improvements as an item on the backlog if necessary. Also look for
 improvements for the next retrospective. Round off the retrospective well, thank attendees
for the contribution.

Tools
Ask fellow scrummasters for their experiences and best practices in retrospectives.
Retrospective
Een sprint wordt afgesloten met de Retrospective. Tijdens deze meeting kijkt het team terug op het
werkproces, de samenwerking, gebeurtenissen en de kwaliteit van de afgelopen sprint met als doel
om beter te worden. Alles wat niet goed ging moet worden aangepakt, zodat in volgende sprints niet
dezelfde fouten gemaakt kunnen worden. De retrospectieve is een bijeenkomst die probeert het
team en hun werkomgeving continu beter te maken.

Doel
Tijdens een Retrospective beoordeelt een Scrum team het eigen werk (werkproces, de
samenwerking, gebeurtenissen en de kwaliteit) en bepaalt wat er gedaan moet worden om de
volgende sprint beter te laten verlopen. Zorg ervoor dat er ‘just do it’ acties plaatsvinden waar dat
kan en plaats verbeteringen als item op de backlog als dat nodig is. Punten die uit de Retrospective
komen, zijn ‘uitvoerbaar.

Frequentie – duur
Na afronding van een sprint volgt altijd een retrospective. Deze duurt bij een sprint van 2 weken 1 tot
1,5 uur.

Voorzitter
De retrospective wordt volledig gefaciliteerd door de scrummaster.

Aanwezigen
Het gehele scrumteam is aanwezig bij de retrospective: de productowner (alleen als het team zich
hier comfortabel bij voelt), scrummaster en de teamleden. Anderen zoals managers of stakeholders
zijn nooit aanwezig.

Agenda
Er zijn vele manieren om retrospectives te houden. De uitdaging zit erin een retrospective
aantrekkelijk te houden. Blijf zorgen voor afwisseling in de vorm waarin je een retrospective doet! Er
is vanwege de vele manieren van retrospectives dus niet een vaste agenda op te stellen. Er zijn wel
aspecten te benoemen die altijd terug komen bij een retrospective:
1. Creëer de mindset: Mensen uit het proces halen van de dagelijkse werkzaamheden is
belangrijk. Zorg voor focus op DEZE retrospective.
2. Gegevens verzamelen: Verzamel gezamenlijk alle gegevens. Wat ging er goed, kan beter etc?
Zorg voor feiten en gevoelens, geen meningen. Zorg ervoor dat iedereen een gezamenlijk
beeld heeft, transparantie is hier het toverwoord!
3. Inzichten verzamelen: Welke inzichten leveren de verzamelde gegevens op? Onderscheidt
oorzaken en bijzaken. Observeer. Scheid de dialoog van de discussie. Denk buiten gebaande
paden. Zorg voor een gedeeld bewustzijn.
 4. Besluit gezamenlijk wat er gedaan gaat worden, ga over van discussie naar actie. Pak 1 of
enkele items op. Focus op wat het team kan bereiken. Kijk naar datgene waar het team
energie voor heeft om op te pakken en niet wat 'het belangrijkste' gevonden wordt.
5. Sluit de retrospective: Zorg voor een goede afsluiting van de retrospective, beleg de
afspraken. Wijs de acties toe: deze acties kunnen ‘just do it’ acties zijn waar dat kan of
worden als verbeteringen als item op de backlog geplaatst als dat nodig is. Kijk ook naar
verbeteringen voor de volgende retrospective. Rond de retrospective goed af, dank voor de
bijdrage.

Hulpmiddelen
Vraag collega scrummasters om hun ervaringen en best practices bij retrospectives.