cyrkulacje 65

2021 wrzesień-październik

POWIETRZE ∎ WENTYLACJA ∎ KLIMATYZACJA

STOWARZYSZENIE
❱ LAUREACI NAGRODY
PASCAL 2021

TECHNIKA
❱ BIM – MODELOWANIE
INFORMACJI O BUDYNKU
❱ Chłodzenie powietrza
w domach
jednorodzinnych

PORADA EKSPERTA
DODATEK ❱ FILTRY HEPA
S P ECJALNY

A PRE NU
N
POMPY
BEZPŁ AT

M ER A

Cyrkulacje
CIEPŁA w wersji drukowanej
AT

zamów na

www.cyrkulacje.pl

ISSN 2300-9373
WWW. C Y R K UL AC J E. P L
 jest…
na facebooku
#SPW – bądź na bieżąco z działaniami Stowarzyszenia
Polska Wentylacja #Cyrkulacje – dowiaduj się wię-
cej niż w wersji drukowanej czasopisma
#NagrodaPascal – zdobywaj
najbardziej szczegółowe informacje
o kolejnych edycjach Nagrody Pascal
#PoradaEksperta – wy-
korzystuj praktyczne porady tech-
niczne wiarygodnych, doświadczonych
ekspertów #Prawo – śledź zmia-
ny w przepisach i normach branżowych
#FWSK – nie przeocz najważniejszych
w Polsce targów branżowych dla profesjonalistów FORUM
WENTYLACJA – SALON KLIMATYZACJA – bądź na czasie

i dużo więcej…

Polub nas
na facebooku!
www.facebook.com/StowarzyszeniePolskaWentylacja
Komfovent
Domekt R 450 V
Powrót Króla!
Prawdopodobnie najpopularniejszy
rekuperator lat 2017 - 2020 znowu
d ostępny.
dostępny.

Wydajność Skuteczny
491 m3/h odzysk wilgoci

Wymiennik obrotowy
Zaawansowana
nie zamarza nawet
automatyka C6M
do -30°C

Bezpłatne wsparcie
JPM
serwisowe po
0,3 (W/(m3/h))
gwarancji

Tel. (22) 841 11 65 info@ventia.pl www.ventia.pl

OD REDAKCJI

fot. Ł. Kozyra
Ekologiczna transformacja

W
iele osób wciąż myśli, że pompy ciepła
to innowacja. Prawda jest jednak inna –
technologię opracowano ponad 150 lat
temu. Pierwszą gruntową pompę ciepła zbudował
już w 1856 roku austriacki pionier badań nad mine-
rałami Peter von Rittinger podczas eksperymentów
z wykorzystaniem ciepła utajonego pary wodnej do
odparowywania solanki. W Austrii pierwsze tego typu
urządzenia wykorzystywano właśnie do suszenia soli
pozyskiwanej ze słonego błota. W uznaniu zasług
Petera von Rittingera obecnie przyznawana jest mię-
dzynarodowa nagroda jego imienia. Można ją otrzy-
mać za wybitne osiągnięcia w dziedzinie klimatyzacji,
pomp ciepła i chłodnictwa.
Na początku lat 50. angielski inżynier John Sumner
zainstalował gruntową pompę ciepła z obiegiem za-
mkniętym w swoim domu. Pętla została zbudowana z rur
miedzianych zakopanych na głębokości około jednego
metra i wypełniona krążącym niezamarzającym płynem.
Było to rozwiązanie, jak na tamte lata, genialne pod
względem technicznym i co najważniejsze skuteczne.
Niestety nie zostało docenione. Konstruktor nie otrzymał
wsparcia od rządu, ponieważ Wielka Brytania w tamtym
czasie stawiała na węgiel kamienny. Z tego powodu
technologie alternatywnego pozyskiwania energii nie
wzbudzały większego zainteresowania.
Rozwój pomp ciepła i ich wprowadzanie do eksplo-
atacji bardzo przyspieszyło w latach 70. XX w., gdy świat
zmagał się z kryzysem energetycznym. Coraz bardziej
nowoczesne rozwiązania powstawały w Niemczech,
Szwajcarii i Finlandii. Jednak najszybciej technologia
rozwijała się nie w Europie, a w USA.
Obecnie stoimy na progu globalnej transformacji
energetycznej. Międzynarodowa Agencja Energii ogłosiła
raport, w którym mówi o konieczności zmniejszenia glo-
balnej emisji dwutlenku węgla (CO2) do zera najpóźniej
do 2050 roku. Duże nadzieje na osiągnięcie tego celu
pokłada się m.in. w szybkim rozwoju rynku pomp ciepła.
Nie ma jednak wątpliwości, że potrzeba ogromnego
nakładu pracy, aby te ambitne założenia urzeczywistnić.
Jedną z przeszkód pozostają zupełnie inne możliwości
poszczególnych krajów i ich różna zdolność do wpro-
wadzania niezbędnych zmian, ale to już inna historia
Elżbieta Socha
Redaktor prowadząca

Redaktor naczelny: Tomasz Trusewicz, Redaktor prowadząca: Elżbieta Socha

Redakcja: Aleksandra Kuśmierczyk, Reklama: Wioleta Komsta
Skład i łamanie: BigR, www.bigr.pl, Druk i oprawa: www.drukarniataurus.pl
Zdjęcie na okładce: ©trainman111 | stock.adobe.com
Czasopismo bezpłatne kolportowane wśród specjalistów branży wentylacyjnej i klimatyzacyjnej

Wydawca: Stowarzyszenie Polska Wentylacja, 02-520 Warszawa, ul. Wiśniowa 40B lok. 6, tel. 22 542 43 14, cyrkulacje@wentylacja.org.pl

www.cyrkulacje.pl
Stowarzyszenie Polska Wentylacja jest zrzeszeniem osób zawodowo związanych
z branżą wentylacyjną. Celem działania jest wspieranie rozwoju branży wentylacyjnej
i upowszechnianie wiedzy. Działa od 2001 roku, a od 2013 jest także członkiem
Stowarzyszenia Europejskiego Przemysłu Wentylacyjnego EVIA z siedzibą w Brukseli.

4 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 SPIS TREŚCI

fot. Łódzki Ogród Zoologiczny – Orientarium

32

❱❱ Aktualności  6 ❱❱ Chłodzeniepomieszczeń
za pomocą pompy ciepła
❱❱ Upórw rozwiązywaniu problemów – odbiorniki chłodu  48
– rozmowa z Waldemarem Dąbrowskim
laureatem Nagrody PASCAL 2021 ❱❱ Gazowepompy ciepła
nagrodzonym za projekt instalacji HVAC – porównanie technologii  50
w budynku biurowo-handlowym
❱❱ Współpracapomp ciepła
THE WARSAW HUB  16
powietrze-woda z instalacją HVAC
❱❱ Projektowanie w środowisku BIM  20 – dobór urządzeń  54
❱❱ BIM – od projektu do realizacji  28 ❱❱ Pompy ciepła w innowacyjnych
blisko zeroemisyjnych systemach HVAC
❱❱ Orientarium – tropikalna – osiąganie celu zeroemisyjności
fauna i flora w Łodzi  32 oraz prewencja COVID-19  56
❱❱ Schładzanie
powietrza ❱❱ Dodatek specjalny – pompy ciepła  60
w domach jednorodzinnych
– chłodnica w układzie rekuperacji  36 ❱❱ Pytanie do eksperta  82
❱❱ Nowości produktowe  42 ❱❱ Strefa studenta  84
❱❱ Zapisywanie chwil  86
fot. ©WrightStudio | stock.adobe.com

©Studio Harmony | stock.adobe.com

20 36

www.cyrkulacje.pl 5
AKTUALNOŚCI
FIRMA SZUKA PRACOWNIKA
❱❱IGLOTECH Sp. z o.o.
Miejsce pracy: Łódź, Białystok, Szczecin
Kierownik oddziału
Obowiązki: całościowe zarządzanie Oddziałem firmy, w tym
współtworzenie i realizację planu sprzedaży, kompleksowa ob-
sługa klientów – ofertowanie, realizacja zamówień, doradztwo
techniczne, obsługa posprzedażowa, efektywne zarządzanie
zasobami ludzkimi oraz ocena i weryfikacja realizacji zadań po-
wierzonych podwładnym
Wymagania:
• wykształcenie min. średnie techniczne (preferowane wyższe
kierunkowe HVAC&R)
• min. 3 lata doświadczenia w branży HVAC&R
• doświadczenie w zarządzaniu zespołem handlowym
• prawo jazdy kat. B
• wiedza techniczna z zakresu doboru i działania urządzeń HVAC&R
• znajomość technik sprzedaży i negocjacji
❱❱IGLOTECH Sp. z o.o.
Miejsce pracy: Kwidzyn, Gdynia, Bydgoszcz, Warszawa, Katowice,
Wrocław, Łódź, Poznań, Lublin, Rzeszów, Kraków
Specjalista ds. sprzedaży
Obowiązki: obsługa klienta, ofertowanie, realizacja zamówień
zgodnie ze standardami obsługi klienta, wsparcie organizacyjne
oddziału, aktywne działanie w celu pozyskania klientów, obsługa
posprzedażowa
Wymagania:
• wykształcenie min. średnie (preferowane średnie lub wyższe
techniczne z zakresu klimatyzacji, wentylacji, inżynierii sanitar-
nej lub w trakcie studiów), absolwenci lub studenci ostatnich
lat mile widziani
• dla osób bez wykształcenia technicznego mile widziana znajo-
mość branży HVAC&R (klimatyzacja, wentylacja, chłodnictwo,
ogrzewanie, instalacje sanitarne)
• mile widziane doświadczenie handlowe
• prawo jazdy kat. B
• asertywność, komunikatywność
• umiejętność nawiązywania kontaktów
❱❱3D SCANNERS Sp. z o.o.
Miejsce pracy: Skawina, ul. Pisary 10
Modeler 3D
Obowiązki: modelowanie budynków wraz z infrastrukturą i wy-
posażeniem oraz współpraca z zespołem
Wymagania:
• bardzo dobra znajomość programu Revit (również w zakresie
MEP)
• bobra znajomość branży architektonicznej i HVAC
• wykształcenie kierunkowe
• prawo jazdy kategorii B
• znajomość języka angielskiego lub niemieckiego
Mile widziane:
• znajomość programu AutoCAD MEP
Informacje niezbędne do
• znajomość programu Bentley Microstation
aplikowania na stanowiska
• znajomość programu Trimble Plancal NOVA
pracy można uzyskać
• znajomość nakładek do AutoCAD-a
bezpośrednio u podmiotu
poszukującego pracownika.
6 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
Kraj
3D SCANNERS kupił do swojej floty kolejny skaner mobil-
ny z rodziny NavVis – VLX. Jest to system mapowania, który
umożliwia wysokiej jakości rzeczywiste odwzorowanie
skomplikowanych budynków i placów budowy. Inwestorzy
na każdym etapie projektu mogą teraz zamówić digita-
lizację obiektów z szybkością 1500 m2 w ciągu godziny
i dokładnością poniżej 1 cm. Firma zachęca do współpracy.
BELIMO – w związku z przejściem na emeryturę do-
tychczasowego prezesa zarządu Belimo Siłowniki SA
Krzysztofa Jaglaka od pierwszego października obowiązki
prezesa zarządu przejmuje Wojciech Erchard dotych-
czasowy dyrektor handlowy spółki. Jednocześnie firma
dziękuje wszystkim klientom i partnerom za dotych-
czasową współpracę i zaprasza do dalszych kontaktów.
CLIMA GOLD od maja do sierpnia osiągnęła rekordowy
wynik handlowy – eksport wyniósł 14% całkowitej sprze-
daży. Zamówienia realizowane były głównie na rynkach
Ukrainy, Litwy, Łotwy, Białorusi oraz Armenii.
EKOZEFIR po 25 latach zmienił lokalizację i od 1 paź-
dziernika funkcjonuje w Bydgoszczy pod nowym adre-
sem przy ul. Przemysłowej 8E. Nowe pełne dane spółki
to: Ekoklimax-Projekt Sp. j. Z. Chilewski, J. Czerwiński.
NIP: 9670654369, Regon 091447894, KRS 0000084682.
FRAPOL uzyskał nowe Atesty Higieniczne wydane przez
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego dla central wen-
tylacyjnych AF o wydajności 500-152760 m3/h, central
wentylacyjnych Zenith o wydajności 500-7500 m3/h
oraz elementów systemów wentylacyjnych, takich jak
nawiewniki stropowe i szczelinowe, kratki nawiewno-
-wywiewne, wywietrzaki, podstawy i czerpnie dachowe,
wyrzutnie dachowe i ścienne, czerpnie ścienne, króćce
elastyczne okrągłe i prostokątne oraz klapy zwrotne.
GRUPA KLIMA-THERM we wrześniu zorganizowała dwie
duże imprezy integracyjne. Pierwsza odbyła się 3 września
w Pszczółkach, a wzięli w niej udział pracownicy wszystkich
trzech zakładów produkcyjnych oraz biur Klimor. Spotkanie
miało charakter pikniku z elementami drużynowej rywali-
zacji sportowej. A 17 września w Olsztynie miało miejsce
drugie wydarzenie, tym razem kierowane do pracowników
spółki Klima-Therm, którego tłem był jubileusz 25-lecia
firmy. Na uczestników czekały sportowe wyzwania.
INWEST KLIMA uzyskała od ITB pozytywną ocenę
techniczną ITB-KOT_2021/1769 na wybrane elementy
wentylacyjne Inwest-Produkt. Wyroby, których dotyczy
ocena, to m.in. przewody proste IP, łuki symetryczne
i redukcyjne IP, redukcje symetryczne i niesymetryczne,
trójniki, kolana symetryczne i niesymetryczne, podstawy
dachowe, zaślepki. W związku z tym wyroby mogą być
wprowadzone do obrotu lub udostępniane na rynku kra-
jowym. Data ważności oceny upływa 15 kwietnia 2026 r.

KLIMOR z sukcesem zakończył proces weryfikacji
wdrożonych rozwiązań informatycznych z obszaru
zarządzania oprogramowaniem Microsoft Software
Asset Management. Głównym celem implementacji
systemu kontrolnego jest zapewnienie firmie pełnego
bezpieczeństwa prawnego oraz technologicznego, jak
również optymalizacja kosztów oprogramowania oraz
zwiększenie poziomu bezpieczeństwa danych. Procesem
okresowej weryfikacji zgodności licencyjnej objęta jest
również spółka Klima-Therm.
LINDAB oferuje nową usługę „Dom w ekoklimacie” skie-
rowaną do inwestorów indywidualnych budujących
lub remontujących dom, a także do architektów. „Dom
w ekoklimacie” to kompleksowa oferta rozwiązań in-
stalacyjnych wraz z montażem oraz pomoc i wsparcie
ekspertów Lindab w doborach i projektach bazujących
na produktach z oferty (od systemu fotowoltaiki, przez
pokrycia dachowe, rynny, po rekuperację, klimatyzację
oraz system grzewczy). Inwestorzy otrzymują usługę
wykonania kilku instalacji. Oferta „Domu w ekoklimacie”
to także dostęp do portfolio kompatybilnych elementów
oraz gwarancja jakości i wykonania (produkty mają wy-
magane certyfikaty, aprobaty techniczne i szczegółową
dokumentację). Aby skorzystać z usługi, trzeba wypełnić
AIRDOT
REKUPERATOR STREFOWY
trzy wersje: Easy, Link, Link+
wielofunkcyjny pilot z wyświetlaczem
szybki montaż w ścianie
nowoczesne wzornictwo
automatycznie otwierany / zamykany
panel frontowy
Wydajność Odzysk
max ciepła do
60m3/h 92%
STRONGAIR SOLUTIONS www.cyrkulacje.pl
AKTUALNOŚCI
❱❱DAIKIN AIRCONDITIONING
POLAND Sp. z o.o.
Miejsce pracy: Warszawa, Poznań lub Kraków (biuro Daikin) oraz
powierzony teren działania 
Inżynier serwisu ds. pomp ciepła
i klimatyzacji
Obowiązki: wsparcie techniczne klientów w obiektach w zakresie
rozwiązań pomp ciepła oraz systemów klimatyzacji oferowa-
nych przez Daikin, współpraca z firmami partnerskimi oraz rozwój
i koordynacja sieci podwykonawców Daikin, współpraca z dzia-
łem sprzedaży dotycząca rozwiązywania złożonych zagadnień
technicznych dotyczącej obsługi przed- oraz posprzedażowej
produktów Daikin, tworzenie prezentacji szkoleniowych oraz
prowadzenie szkoleń technicznych dla klientów zewnętrznych
i wewnętrznych organizowanych w Akademii Daikin, współpraca
z działem wsparcia technicznego w centrali w Belgii
Wymagania:
• znajomość działania układów wodnych w systemach grzewczych
oraz systemów klimatyzacyjnych
• wykształcenie techniczne o preferowanym profilu: OZE, ener-
getyka lub inżynieria środowiska (mile widziane wykształcenie
wyższe)
• min. 2 lata doświadczenia w branży HVACR, w szczególności
z pompami ciepła i/lub systemami klimatyzacji
• zmysł analityczno-techniczny, umiejętność pracy zespołowej
• prawo jazdy kat. B
• gotowość do częstych podróży służbowych
• komunikatywna znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie
• mile widziane uprawnienia F-gazowe, elektryczne lub OZE
REKLAMA
Zużycie Cicha Naprzemienna
energii max praca od współpraca do
7W 16 dB(A) 16 jdn
7
AKTUALNOŚCI
formularz kontaktowy na stronie www.eko-lindab.pl. Jest
też możliwość realizacji projektów niestandardowych.
NEOVENT na liście zielonych urządzeń i materiałów
(ZUM) programu Czystego Powietrza. Centrale wentyla-
cyjne Neovent z serii Perfect (KNV 400 Perfect, KNH 500
Perfect, KNP 450 Perfect) zostały zweryfikowane przez
ekspertów programu Czyste Powietrze pod kątem para-
metrów technicznych. Dzięki dobrym parametrom odzy-
❱❱TDEC GROUP Sp. z o.o. sp. k.
Miejsce pracy: Skawina, ul. Pisary 10
Asystent projektanta HVAC
Obowiązki: sporządzanie projektów instalacji sanitarnych pod
nadzorem zespołu oraz we współpracy z nim
Wymagania:
• bardzo dobra znajomość programu AutoCAD lub REVIT
• dobra znajomość instalacji HVAC
• znajomość języka niemieckiego/angielskiego (szczególnie tech-
nicznego w obszarze HVAC)
• wykształcenie wyższe kierunkowe – inżynieria środowiska
• prawo jazdy kategorii B
Mile widziane:
• znajomość programu Revit MEP, AutoCAD MEP, Bentley
Microstation, Trimble Plancal NOVA, nakładek do AutoCAD-a
❱❱CLIMA GOLD Sp. z o.o.
Miejsce pracy: województwo pomorskie + delegacje na terenie
kraju
Serwisant
Obowiązki: diagnozowanie awarii oraz bieżąca naprawa central
wentylacyjnych, wykonywanie cyklicznych przeglądów i konser-
wacji central wentylacyjnych, uruchamianie central wentylacyj-
nych, prowadzenie dokumentacji serwisowej
Wymagania:
• wykształcenie techniczne
• odpowiedzialność za powierzone zadania
• gotowość do wykonywania zleconych prac poza miejscem za-
mieszkania (delegacje)
• czynne prawo jazdy kat. B
• mile widziane: uprawnienia do eksploatacji dla grupy I, II i III
(SEP), uprawnienia UDT – F-gazy
• mile widziane doświadczenie w pracy na podobnym stanowisku
❱❱INTECH s.c.
Miejsce pracy: województwo kujawsko-pomorskie, pomorskie
Przedstawiciel handlowy
Obowiązki: działania marketingowe na podległym terenie, ob-
sługa klienta B2B, przygotowanie ofert i prowadzenie rozmów
handlowych, dbanie o wzajemne relacje i długotrwałą współpracę
z klientami, pozyskiwanie nowych klientów biznesowych
Wymagania:
• wykształcenie min. średnie techniczne, preferowane wyższe
kierunkowe (inżynieria środowiska) lub pokrewne
• doświadczenie w handlu w sektorze B2B, w branży HVACR (klima-
tyzacja, wentylacja, chłodnictwo, ogrzewnictwo) lub pokrewnych
Informacje niezbędne do
(instalacje/budownictwo)
aplikowania na stanowiska
• samodzielność i konsekwencja w działaniu
pracy można uzyskać
• umiejętności w budowaniu relacji z klientami
bezpośrednio u podmiotu
• prawo jazdy kat. B
poszukującego pracownika.
8 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
sku ciepła i wysokiej klasie energooszczędności urządzenia
zostały udostępnione na liście ZUM, co gwarantuje inwe-
storom szybkie i sprawne rozliczenie dofinansowania.
STIEBEL ELTRON POLSKA świętuje jubileusz trzy-
dziestu lat w Polsce. Grupa Stiebel Eltron rokrocznie
odnotowuje rekordy obrotu. Znaczącą rolę odgrywają
tu spółki krajowe – w tym polska spółka odnotowują-
ca w ostatnich latach bardzo szybki rozwój w sektorze
pomp ciepła i urządzeń wentylacyjnych.
SYSTEMAIR i DELTRIAN, belgijski producent filtrów,
połączyły siły, aby wprowadzić do sprzedaży filtry antywi-
rusowe Deltri+ przeznaczone do central wentylacyjnych.
Filtry mają klasę energetyczną A+ i certyfikat Euroventu.
Mogą zneutralizować lub zniszczyć 99% wirusów, w tym
SARS-CoV-2, zgodnie z testami przeprowadzonymi przez
Luksemburski Instytut Nauki i Technologii. Filtry są już
dostępne w większości państw Europy i w wielu krajach
na świecie. Deltri+ mogą być stosowane jako filtry za-
mienne, zarówno w standardowych, jak i specjalnych
rozmiarach. Wszystkie nowo wyprodukowane centrale
Systemair mogą być dostarczane z filtrem Deltri+ jako
opcjonalny element zamówienia.
TDEC GROUP otwiera się na nowe rynki. Firma stwo-
rzyła własny dział projektowania instalacji elektrycznych
i teletechnicznych, co pozwala jej być bardziej niezależną
i elastyczną. Dzięki doświadczeniu w branży HVAC miała
szansę na pierwsze projekty z nowego sektora. TDEC
GROUP dziękuje za zaufanie dotychczasowym partne-
rom projektowym, a przyszłych zaprasza do współpracy.
TROX BSH TECHNIK informuje, że od pierwsze-
go października następuje zmiana domeny mailo-
wej wszystkich adresów poczty elektronicznej fir-
my, m.in. biuro: office-pl@troxgroup.com, serwis:
service-pl@troxgroup.com.
Publikacje, nowy cennik
BARTOSZ od 1 października ma nowy cennik reku-
peratorów VENA. Cennik zawiera pełną ofertę central
wentylacyjnych ze spiralnym i przeciwprądowym wy-
miennikiem ciepła o wydajności od 350 do 1500 m3/h
(przeznaczonych do domów i niewielkich obiektów
handlowo-usługowych), nagrzewnic (elektrycznych
i wodnych), chłodnic (wodnych, freonowych), filtrów do
rekuperatorów, części do GWC oraz innych elementów
stosowanych w systemach wentylacji mechanicznej
z odzyskiem ciepła. Aby otrzymać aktualny cennik, należy
wysłać mail na adres wentylacja@bartosz.com.pl.
CLIMA GOLD wydała nowy rozszerzony katalog w ca-
łości poświęcony automatyce sterującej projektowanej
i produkowanej dla central wentylacyjnych Clima Gold,
jak i urządzeń klimatyzacyjnych innych producentów

oraz BMS-ów. Katalog jest do pobrania na stronie
www.climagold.com/dokumenty/.
INWEST KLIMA ma nowy katalog dotyczący systemów
wentylacji rozdzielaczowej 2021, a w nim m.in. nowo-
ści – centrale wentylacyjne Energysaving, najnowsze
rozwiązania systemu rozdzielaczowego Inwestprodukt,
kanały wentylacyjne Spectra II Generacji, system rozdzie-
laczowy tworzywowy Ov Owalny, kanały prostokątne
z pozytywną Krajową Oceną Techniczną.
SCHIESSL POLSKA wydał nowy katalog i cennik kli-
matyzatorów pokojowych oraz komercyjnych Hisense
2021, które są dostępne prosto z magazynu oraz na za-
mówienie. Katalog został rozszerzony o dodatkowe infor-
macje techniczne, m.in. dotyczące wymiarów urządzeń.
Serie urządzeń klimatyzacyjnych typu split wyposażono
w zaawansowane rozwiązania, w tym funkcje usuwania
wirusów, odświeżania powietrza, obniżenia poziomu
hałasu i wsparcia dobrego snu. We wszystkich modelach
zastosowano ekologiczne technologie (m.in. inwertero-
wą 3D obniżającą zużycie energii o ponad 30%, czynnik
chłodniczy R32). W ofercie pojawiły się nowe modele –
Easy Smart, Wings oraz EnergyPro, wprowadzono nową
wersję klimatyzatora Mini Apple Pie z oczyszczającym
powietrze generatorem zimnej plazmy. Publikację można
AKTUALNOŚCI
pobrać ze strony www.schiessl.pl. Wersja drukowana
dostępna jest w oddziałach firmy.
Szkolenia, konferencje
BARTOSZ organizuje szkolenia dla firm instalacyjnych.
W związku z aktywnym poszukiwaniem firm podwyko-
nawczych do montażu instalacji wentylacyjnych firma
wystartowała z cyklem szkoleń dla potencjalnych partne-
rów. Spotkania mają charakter kameralny i odbywają się
w kilkuosobowych grupach. Podczas szkoleń poruszane
będą zagadnienia praktyczne związane z prawidłowym
montażem systemów wentylacji z odzyskiem ciepła,
montażem i uruchomieniem central wentylacyjnych
produkowanych przez firmę oraz konfiguracją automa-
tyki sterującej i modułów internetowych. Terminy są
ustalane z uczestnikami.
ELEKTRONIKA SA zaprasza na szkolenia online: bu-
dowa i serwis instalacji VRF Mitsubishi Heavy Industries
– 18 listopada, szkolenie z montażu i serwisu klimatyzacji
RAC/PAC – 23 listopada. W czasie szkoleń będą przekaza-
ne zarówno informacje ogólne o produktach, jak również
wskazówki techniczne i montażowe, informacje o pro-
gramach doboru, szczegółach serwisowych i aplikacjach.
REKLAMA
www.cyrkulacje.pl 9
AKTUALNOŚCI
GE APPLIANCES uruchomiło program „Akademia GE
APPLIANCES – blisko Ciebie”. Jest to cykl kameralnych
szkoleń (maksymalnie 15 uczestników) prowadzonych
metodą warsztatową. W czasie szkoleń zostaną omówio-
ne zagadnienia dotyczące m.in. układów chłodniczych,
kodów diagnostycznych, wpływu temperatury na wydaj-
ność, trybów testowych i inne. Pełna lista szkoleń znajdu-
je się na stronie firmy. Koszt to 150 zł, ale przy pierwszym
zakupie dowolnego urządzenia GE APPLIANCE oprócz
rabatu instalatorskiego można otrzymać pomniejszoną
cenę o koszt szkolenia. Zapisy: www.geappliancess.pl,
biuro@geappliances.pl.
❱❱ALFACO POLSKA Sp. z o.o.
Oddział Lublin
Miejsce pracy: Lublin
Specjalista ds. chłodnictwa
Obowiązki: wsparcie techniczne klientów, ofertowanie i dobór
urządzeń, pozyskiwanie nowych klientów i utrzymanie z nimi
długotrwałych relacji, identyfikacja potrzeb klientów danej grupy
produktów, rozwijanie i wdrażanie strategii produktu, realizacja
planów sprzedaży na danym terenie
Wymagania:
• wykształcenie wyższe techniczne chłodnicze
• znajomość zagadnień związanych z chłodnictwem, klimatyzacją
i automatyką
• trzyletnie doświadczenie w sprzedaży w branży technicznej
• znajomość języka angielskiego
• prawo jazdy kat. B
• łatwość nawiązywania kontaktów z klientami oraz ukierunko-
wanie na sprzedaż
❱❱VENTIA Sp. z o.o.
Miejsce pracy: Poznań (home office)
Numer referencyjny: KR_Poznań
Kierownik regionu
Obowiązki: odpowiedzialność za rozwój rynku central wentyla-
cyjnych oraz rekuperacyjnych Komfovent, jak również pozostałych
marek i produktów firmy, w zakresie podległego regionu - woj.
wielkopolskie oraz część woj. lubuskiego, odpowiedzialność za
rozwój, współpraca i wsparcie techniczne firm instalacyjnych,
lokalnych dystrybutorów, projektantów oraz biur projektowych
HVAC, doradztwo techniczne, przygotowywanie ofert handlo-
wych, prowadzenie negocjacji handlowych, budowanie trwałych
relacji z kontrahentami, koordynowanie procesów inwestycyjnych
w zakresie produktów HVAC w podległym regionie
Wymagania:
• doświadczenie w branży HVAC oraz znajomość lokalnego rynku
biur projektowych i instalacyjnych
• wykształcenie techniczne – preferowane specjalizacje: inżynieria
sanitarna, wentylacja, klimatyzacja, ogrzewnictwo
• znajomość języka angielskiego w stopniu min. komunikatywnym
• czynne prawo jazdy kat. B
Informacje niezbędne do
• bardzo dobra znajomość programu MS Office, doświadczenie
aplikowania na stanowiska w pracy z systemem CRM będzie dodatkowym atutem
pracy można uzyskać • wysoko rozwinięte umiejętności komunikacyjne, łatwość na-
bezpośrednio u podmiotu
wiązywania kontaktów 
poszukującego pracownika.
10 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
KLIMOR brał udział w konferencji online pt. „Aktualne
informacje dotyczące rozwiązań wentylacji w obiektach
służby zdrowia” organizowanej przez PZITS. Przedstawi-
ciel firmy opowiedział uczestnikom wydarzenia o moż-
liwym wyposażeniu i optymalnej konfiguracji central
wentylacyjnych i klimatyzacyjnych przeznaczonych do
pomieszczeń czystych na przykładzie central z typosze-
regu Klimor EVO-H. W 2020 r. firma Klimor zrealizowała
ponad 1200 projektów dla służby zdrowia i branży far-
maceutycznej, a centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne
w wykonaniu higienicznym EVO-H to jeden z flagowych
produktów w jej ofercie.
VENTIA wznowiła stacjonarne szkolenia autoryzacyj-
ne z rekuperatorów Komfovent. Szkolenia odbywają
się m.in. w Warszawie, Krakowie, Szczecinie, Wrocławiu.
Tak jak do tej pory szczególny nacisk położono na wy-
jątkowo praktyczny charakter – szkolenie ma formę
warsztatu. Szkolenia odbywają się w kameralnych,
maksymalnie dwunastoosobowych grupach. Zapisy
i aktualna mapa dostępnych miast znajdują się na stronie
www.ventia.pl/szkolenia.
WILO POLSKA zaprasza projektantów na bezpłatne
szkolenia online: 29 października „Woda, powietrze, me-
tal – jak zabezpieczyć instalacje grzewcze i chłodnicze”,
19 listopada „Jak spełnić nowe wymagania dla pom-
powni przeciwpożarowych”, a 26 listopada „Wymagania
i budowa kontenerowych pompowni przeciwpożaro-
wych”. Więcej informacji i zapisy na stronie www.wilo.com
w zakładce szkolenia online.
Nowości
BARTOSZ ma nowe centrale podwieszane w obudo-
wie z EPP. Na początku października oferta podwiesza-
nych central wentylacyjnych produkcji firmy Bartosz
powiększyła się o dwa nowe modele. W centralach VENA
Optima PRO zmieniona została obudowa z płyty wypeł-
nionej pianką PUR i powleczonej blachą ocynkowaną na
obudowę ze spienionego polipropylenu (EPP). Dzięki
temu centrale będą znacznie lżejsze niż ich pierwotna
wersja oraz zmniejszy się ich gabaryt. Więcej szczegółów
już wkrótce na stronie www.bartoszwentylacja.com.pl.
GREE ma nowości: oczyszczacz powietrza
Gree Quadro UV i oczyszczacz i nawilżacz powietrza My-
stic Dark, który od teraz dostępny jest w nowym czarnym
kolorze. Mystic Dark ma czterolitrowy zbiornik na wodę,
trzy nastawy intensywności pracy oraz tryb inteligentny,
co pozwala na dostosowanie go do indywidualnych
potrzeb użytkowników. Dzięki wbudowanemu filtrowi
węglowemu powietrze oczyszczone jest z pyłów, kurzu
i mikroorganizmów. Oczyszczacz powietrza Gree Qu-
adro UV skutecznie neutralizuje drobnoustroje, bakterie
 ANEMOSTATY ASV
nowa definicja stylu
Eleganckie i funkcjonalne zakończenia kanałów wentylacyjnych marki Darco Ventlab.
Idealne uzupełnienie nowoczesnego wnętrza.
AKTUALNOŚCI
❱❱ALFACO POLSKA Sp. z o.o.
Oddział Kraków
Miejsce pracy: Kraków, ul. Ciepłownicza
Specjalista ds. chłodnictwa
Obowiązki: wsparcie techniczne klientów, ofertowanie i dobór
urządzeń, pozyskiwanie nowych klientów, identyfikacja potrzeb
klientów danej grupy produktów, monitorowanie i analiza da-
nych rynkowych dotyczących segmentu i konkurencji, rozwijanie
i wdrażanie strategii produktu, realizacja planów sprzedaży na
danym terenie
Wymagania:
• wykształcenie techniczne – chłodnicze
• doświadczenie w pracy na podobnym stanowisku – 2-3 lata
• znajomość zagadnień związanych z chłodnictwem, klimatyzacją
i automatyką
• dobra znajomość języka angielskiego (praca w międzynaro-
dowym zespole)
• biegła obsługa komputera (pakiet MS Office, a zwłaszcza Mi-
crosoft Outlook)
• otwartość, operatywność i komunikatywność
• umiejętność pracy w zespole
• wysoka kultura osobista
• prawo jazdy kategorii B
❱❱DAIKIN AIRCONDITIONING
POLAND Sp. z o.o.
Miejsce pracy: Warszawa, Poznań lub Kraków (biuro Daikin) oraz
powierzony teren działania  w zależności od realizacji i zgłoszeń
Inżynier serwisu ds. produktów
chłodniczych
Obowiązki: wsparcie techniczne klientów w obiektach w zakre-
sie rozwiązań chłodniczych oferowanych przez Daikin (CVP, Zeas,
J&E Hall, Zanotti, Tewis, AHT), rozwój, koordynacja i nadzór nad
pracą podwykonawców współpracujących z firmą Daikin w za-
kresie produktów chłodniczych, współpraca z działem sprzedaży
przy rozwiązywaniu złożonych zagadnień technicznych związa-
nych z obsługą przed- oraz posprzedażową produktów Daikin,
tworzenie prezentacji szkoleniowych oraz prowadzenie szkoleń
technicznych dla klientów zewnętrznych i wewnętrznych, współ-
praca z działem technicznym w centrali firmy w Belgii i Wiedniu
Wymagania:
• znajomość działania układów chłodniczych i elektronicznych
• wykształcenie techniczne o preferowanym profilu: klimatyza-
cja, chłodnictwo, ogrzewnictwo lub elektryka (mile widziane
wykształcenie wyższe)
• min. trzyletnie doświadczenie w branży HVACR
Informacje niezbędne do • zmysł analityczno-techniczny
aplikowania na stanowiska • dokładność i odpowiedzialność
pracy można uzyskać • prawo jazdy kat. B
bezpośrednio u podmiotu
• dobra znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie
poszukującego pracownika.
i wirusy. Ma efektywny system filtracji i wykorzystuje za-
awansowany technologicznie filtr kompozytowy będący
połączeniem filtra wstępnego, filtra węgla aktywnego,
filtra klasy HEPA H13. Dodatkowo wewnątrz obudowy
filtra zastosowano technologię połączenia lamp LED UV
z wykorzystaniem filtra fotokatalitycznego z warstwą
odbijającą pokrytą dwutlenkiem tytanu, która poma-
ga w oczyszczaniu powietrza przepływającego przez
urządzenie.
12 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
LINDAB w ramach cyklu „Premiery Lindab 2021” zapre-
zentował zdecentralizowany jednorurowy rekuperator
ścienny VCM Lindab Penny QN, który można zainstalo-
wać w budynkach mieszkalnych i usługowych. Jednostka
charakteryzuje się pojedynczym zmiennym przepły-
wem powietrza i odzyskiem ciepła oraz niskim zużyciem
energii. Wybrane parametry techniczne: regeneracyjny,
ceramiczny wymiennik ciepła o wysokiej wydajności
cieplnej (74%), cichy wentylator (39-40 dB(A)), bezszczot-
kowy silnik EC z łożyskami kulkowymi o niskim rocznym
zużyciu energii (do 1 kWh), zmywalny filtr przeciwpyło-
wy po obu stronach wymiennika, teleskopowy kanał
umożliwiający dostosowanie urządzenia do grubości
ściany (270-510 oraz 300-560 mm), wbudowana czujka
kontroli wilgotności powietrza, funkcja free-coolingu,
pilot z wyświetlaczem LCD.
REFSYSTEM rozszerza ofertę pomp ciepła Haier Super-
Aqua CO+CWU o nową wydajność – 5 kW. Pompy ciepła
Haier monoblok to gwarancja bardzo cichej pracy, nawet
w temperaturze -25°C. Klasa efektywności energetycznej
urządzenia to A++. Pompy SuperAqua mają Certyfikaty
Technologii Energooszczędnej programu Polreff.
WILO POLSKA ma w ofercie nowe pompy cyrkulacyj-
ne Wilo-Star-Z NOVA T. Najważniejsze cechy: wysokie
bezpieczeństwo higieniczne, zwiększona sprawność
energetyczna przy poborze prądu w granicach 3-6 W,
szybka, prosta instalacja i wymiana dzięki elastycznemu
silnikowi serwisowemu, zintegrowany timer, z możliwo-
ścią ustawienia trzech przedziałów czasowych na dobę,
wbudowany czujnik temperatury czy automatyczna
funkcja rozpoznania dezynfekcji termicznej.
Internet, oprogramowanie
D+H POLSKA od października ma nowy sklep interne-
towy pod adresem www.sklep.dhpolska.pl, który oferuje
kompleksowe rozwiązania obejmujące systemy oddy-
miania i naturalnej wentylacji, systemy sygnalizacji poża-
rowej oraz napędy do okien i klap dymowych. W łatwy
i szybki sposób można złożyć zamówienie – po dodaniu
artykułów do koszyka wystarczy wypełnić formularz,
pozostawiając swoje dane kontaktowe. Doradca skon-
taktuje się, by przedstawić indywidualnie skalkulowaną
ofertę. Wszystkie produkty mają szczegółowe opisy i wy-
ceny. Klienci mogą liczyć na konsultacje z ekspertami
i doradztwo w zakresie doboru produktów i rozwiązań.
Indywidualne podejście do realizujących zamówienia
i bezpośredni kontakt to okazja do zadawania pytań,
otrzymania rabatu oraz ustalenia warunków dostawy,
a także montażu czy późniejszego serwisu.
FRAPOL inwestuje w BIM. Firma opracowała bibliote-
ki swoich produktów oraz narzędzia doborowe, które
Powietrzne Pompy Ciepła

Ogrzewanie
Podgrzewanie
wody użytkowej
Chłodzenie
latem

Generalnym dystrybutorem
Sprawdź, gdzie kupić pompy
pomp ciepła Neoheat jest
ciepła Neoheat z montażem!
www.neoheat.pl
AKTUALNOŚCI
w szybki i łatwy sposób pozwalają wczytać odpowied-
ni produkt do projektu i zastosować go w modelu
BIM. Wszystkie narzędzia BIM-owskie Frapol zostały przy-
gotowane do wykorzystania na platformie Revit firmy
Autodesk. W ofercie znalazły się klapy przeciwpożarowe,
rekuperatory ONYX i centrale sekcyjne AF nawiewno-wy-
wiewne. Dla klap przeciwpożarowych oraz rekuperatorów
ONYX została opracowana biblioteka w postaci nakładki
na Revit, a modele central AF są generowane za pomocą
dynamicznego generatora.
LINDAB oferuje nowy program doborowy firmy Salda.
Program to zaawansowane narzędzie ułatwiające pro-
jektowanie i dobór urządzeń wentylacyjnych. Zawiera
szczegółowe informacje o produktach marki Salda, takich
jak centrale wentylacyjne, wentylatory, nagrzewnice. Za-
awansowana opcja filtrowania umożliwia dobór urządzeń
na podstawie predefiniowanych wartości parametrów
np.: rodzaju wymiennika ciepła, wydajności, sprężu, ro-
dzaju nagrzewnicy, rozmiaru przyłączy czy układu króć-
ców itp. Przydatną funkcją jest możliwość utworzenia
i zapisania folderu z projektem, który w każdej chwili
można dowolnie modyfikować. Program umożliwia także
generowanie kart doborowych poszczególnych urządzeń
w postaci plików pdf zawierających niezbędne infor-
macje i szczegółowe dane techniczne, porównywarkę
urządzeń oraz dostęp do szczegółowych instrukcji w ję-
zyku polskim. Więcej informacji na stronie: select.salda.lt.
VENTIA przygotowuje serię podcastów tematycznych na
temat rekuperacji i wentylacji domowej dla mniej doświad-
czonych wykonawców oraz użytkowników końcowych
o nazwie REKUPERATOROLOGIA stosowana w praktyce.
Podcasty będą skierowane przede wszystkim do osób sta-
wiających w rekuperacji pierwsze kroki, budujących dom,
zastanawiających się nad rekuperacją i chcących poszerzyć
wiedzę. Podcasty będą zamieszczone na kanale YouTube
VENTIA. Informacja o dokładnej premierze znajdzie się na
profilu Facebook https://www.facebook.com.
Realizacje
CLIMA GOLD dostarczyła dwie niestandardowe
centrale Optima do gazowego układu kogeneracyj-
nego jednej z elektrociepłowni. Zadaniem urządzeń
jest dostarczanie powietrza do skojarzonego procesu
wytwórczego energii elektrycznej i cieplnej. Każda
z central ma wysokość 6,5 m, waży 3,3 tony. Zespoły
wentylatorowe wykonane zostały w technologii prze-
ciwwybuchowej, a wirniki i silniki producent zaprojekto-
wał i wyprodukował na potrzeby tej realizacji. Centrale
łącznie dostarczają 160 tys. m3 świeżego powietrza do
hali, w której zlokalizowane są układy kogeneracyjne.
Montaż zespołów wentylatorowych, ze względu na ich
14 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
rozmiary i wagę (ponad 2 tony), odbył się już na terenie
obiektu za pomocą szyn i prowadnic zaprojektowanych
w Clima Gold.
FISCHER zapewniał mocowania w nowym punkcie
obserwacyjnym Dubaju – największym na świecie
diabelskim młynie Ain Dubai na wyspie Bluewaters
w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Do wzniesie-
nia podstawy diabelskiego młyna wykorzystano różne
systemy fasadowe i instalacyjne oraz mocowania (m.in.:
zaprawę uniwersalną Fischer FIS V, tuleje kotwiące, kotwy
sworzniowa Fischer FAZ II, a do mocowania konstrukcji
nośnej zastosowano modułowy system szyn uniwersal-
nych Fischer FUS, uchwyty montażowe UWS, wsporniki
kątowe WK 100 i łącznik FCN Clix P).
SCHIESSL POLSKA rozbudowuje halę magazynową
w Centrum Logistycznym w Środzie Wielkopolskiej. w celu
usprawnienia codziennego funkcjonowania centrum
logistycznego Schiessl Polska. Po zakończeniu inwestycji
na wiosnę 2022 r. całkowita powierzchnia magazynowa
wyniesie 5000 m2. Już po raz czwarty podjęto współpracę
z firmą W.P.I.P., która zobowiązała się zrealizować inwesty-
cję w całości (projekt, budowa i wykończenie). Budowa
będzie prowadzona bez potrzeby przerywania ciągłości
pracy centralnego magazynu logistycznego.
Marketing, dni otwarte
FUJITSU został sponsorem audycji radiowych. We wrze-
śniu działania reklamowe skoncentrowano na pompach
ciepła. Plan mediowy kampanii sponsorskiej objął stacje
radiowe RMF FM i RMF Classic. Głównym celem kampanii
jest budowa świadomości marki w powiązaniu z naj-
wyższą jakością oferowanych produktów grzewczych.
GRUPA KLIMA-THERM kontynuuje Racing Unit 2021
– cykl samochodowych eventów organizowanych na
największych autodromach w Polsce. Chodzi o serię wy-
darzeń przeznaczonych dla grupy kluczowych klientów
współpracujących z firmami Klima-Therm oraz Klimor.
Cykl jesienny, na który złoży się siedem wydarzeń, zain-
augurowano w Białymstoku, a cała seria Racing Unit 2021
obejmie łącznie kilkanaście imprez o ogólnopolskim
zasięgu z udziałem ponad 200 klientów obu spółek.
IGLOTECH w połowie września zaprosił instalatorów
z województwa małopolskiego na Dzień Otwarty do
swojego krakowskiego oddziału. Na gości czekały spe-
cjalnie przygotowane promocje, zestawy materiałów
i strefy tematyczne, a także pokazy montażowe. Klienci
mogli zapoznać się z nowościami produktowymi, poroz-
mawiać z dostawcami i zobaczyć, jak wygląda montaż
pompy ciepła. Oddział Iglotech Kraków mieści się przy
ul. Zawiłej 56. Czynny jest od poniedziałku do piątku
w godz. od 7:00 do 16:00.  ❚
 Art ykuł sponsorowany

Systemair wspiera DELTRI+

Systemair i Deltrian, wiodący belgijski producent filtrów, połączyły siły, aby dostarczyć nową generację
filtrów antywirusowych zdolnych do neutralizacji lub zniszczenia wirusów. Luksemburski Instytut Nauki
i Technologii (Luxembourg Institute of Science and Technology – LIST) przebadał działanie i niezawodność
tego rozwiązania.

Filtry antywirusowe do central wentylacyjnych

/3h)
sa ) a (m

a
ra
)

czn
)

mm

Kla P (Pa ietrz

mm

mm

filt
Jako pierwszy producent HVAC na świecie, zgodnie z naszą kon-

ety
) hnia
C(

w
w ni
A(

B(

erg
lta po
e
ść

z
ść
ość

(m 2ierzc
ies
cepcją #HygienicByDesign, oferujemy filtry powietrza z technologią

De ływ

en
ko
ko
rok

ćk
bo
so

ep
is

ś
Sze

Głę
Wy

Prz
Op

Ilo

Po
DELTRI+ jako: OSZCZĘDNOŚĆ
ENERGII ePM1 – 90%
❱❱ opcja do nowo produkowanej centrali, NWES98PLUS-6/400/11 592 592 400 11 13 3400/98 A+
❱❱ opcja w naszych programach doborowych Systemair, WAŻNY WAŻNY
ISO ISO 
ZGODNIE Z ZGODNIE Z NOWOŚĆ
❱❱ wymienne filtry w standardowych i specjalnych rozmiarach do ist- EN 18184 EN 14476
10705 16890
niejących central.
Dane techniczne standardowego filtra Deltrian NWES98PLUS z technologią DELTRI+

Powierzchnia nie poddana obróbce

Powierzchnia wirusobójcza poddana
technologii plazmowej

Wirusobójczy
przeszczep

Proces wirusobójczy:

Dezaktywacja wirusów Aktywacja powłoki

wirusobójczej

1 2 3 4
Wirusy trafiają Powierzchnia wirusobójcza Namnażanie wirusów Wirusy
na aktywną niszczy materiał genetyczny zostaje zablokowane są dezaktywowane
Zalety DELTRI+ powierzchnię wirusów

❱❱ W porównaniu z innymi metodami zapobiegania rozprzestrzenianiu

się wirusów (np. światła UV-C), filtry DELTRI+ stanowią proste roz- ❱❱ Po kilku minutach wirusy są dezaktywowane i nie są już zakaźne.
wiązanie, łatwe do zastosowania i obsługi
❱❱ Właściciele budynków mogą w szybki sposób ulepszyć istniejący Jak technologia sprawdza się w praktyce pokazuje powyższa ilustracja
system wentylacji zamiast rozważać modernizację całej instalacji Dowiedz się więcej na www.systemair.pl
❱❱ Dla zarządców obiektów – filtry zapewniają dodatkowe bezpieczeń-
stwo użytkowników po wymianie Ciekawostka
Niektóre wysokiej jakości maski na twarz już wykorzystują porów-
Jak działa technologia DELTRI+? nywalną technologię. DELTRI+ wprowadza podobną koncepcję
Po przeprowadzeniu szczegółowych testów laboratoryjnych Luk- w sektorze HVAC, właściwą dla znacznie większych powierzchni
semburski Instytut Nauki i Technologii (LIST) potwierdził antywirusową i czasów użytkowania.
aktywność DELTRI+.
Oto jak i dlaczego to działa: Systemair S.A.
❱❱ Zgodnie z testami przeprowadzonymi przez Luksemburski Instytut al. Krakowska 169, Łazy
Nauki i Technologii, technologia DELTRI+ znacząco redukuje aero- 05-552 Wólka Kosowska
zole biologiczne, w tym SARS-CoV-2. Tel. +48 22 703 50 00
❱❱ Oczyszczona powierzchnia filtra aktywuje się w kontakcie z kropel- Faks. +48 22 703 50 99
kami przenoszącymi wirusy. info@systemair.pl

www.cyrkulacje.pl 15
MOIM ZDANIEM
Upór
w rozwiązywaniu
problemów
Rozmowa z Waldemarem Dąbrowskim
laureatem Nagrody PASCAL 2021
nagrodzonym za projekt instalacji HVAC
w budynku biurowo-handlowym
THE WARSAW HUB
Co zadecydowało o tym, że wybrał Pan zawód pro-
jektanta instalacji wentylacji, klimatyzacji i chło-
dzenia?
Można powiedzieć, że zadecydował o tym przy-
padek, ponieważ planowałem inne studia. Tuż przed
złożeniem dokumentów na politechnikę, rozmawiałem
z moją ciocią Marią, która pracowała w zawodzie projek-
tanta instalacji sanitarnych. To ona przekonała mnie do
zmiany wydziału na związany z inżynierią środowiska. Po-
tem w czasie praktyk studenckich trafiłem do firmy TKT,
do działu projektowego. Poznałem tam projektantów
z ogromną wiedzą i doświadczeniem, inżynierów: Darię
Penconek, Zbigniewa Dobosza i Andrzeja Kłosińskiego.
Wspaniałe było to, że dzięki nim spojrzałem na pracę
projektanta z zupełnie innego punktu widzenia niż do tej
pory, a w czasie wizyt na budowie mogłem wykorzystać
wiedzę teoretyczną ze studiów w sposób praktyczny
i wreszcie ją zastosować w konkretnych działaniach. Mia-
łem to szczęście, że już do ukończenia studiów w czasie
wakacji pracowałem w tej firmie, a dzięki obowiązkom,
które mi powierzano, mogłem uczyć się ciągle nowych
rzeczy i rozwijać zawodowe umiejętności. Potem były
kolejne firmy, projekty, wyzwania. Z perspektywy tych
kilkunastu lat mogę powiedzieć, że wybór zawodu to
była dobra decyzja, a praca, którą wykonuję, nadal jest
dla mnie ciekawa i wciąż dostarcza wiele satysfakcji.
16 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
Stowarzyszenie Polska Wentylacja już po raz
siódmy uhonorowało nagrodami PASCAL auto-
rów instalacji wentylacyjnych, klimatyzacyjnych
i chłodzenia za wyróżniające się koncepcje inży-
nierskie i rzetelność zawodową
Praca projektanta instalacji jest bardzo wymagająca.
Co według Pana jest w niej najtrudniejsze?
Projektowanie to najczęściej proces długotrwały,
bierze w nim udział wiele osób z różnych firm. Każdy
z tych specjalistów posiada wiedzę na temat obiektu
i ma dane, którymi trzeba się wymieniać. Najtrudniejsze
jest właśnie zapanowanie nad przepływem tego stru-
mienia informacji i pilnowanie, aby nic nie umknęło.
Dodatkowo dochodzą zmiany w przepisach, w projek-
cie pojawiają się nowe rozwiązania techniczne, czasem
coś się dezaktualizuje i trzeba nad tym wszystkim czu-
wać. Na szczęście są różne platformy wspomagające
proces projektowania. Może nie zawsze idealne, ale
z roku na rok coraz lepsze.
Jakie cechy charakteru są niezbędne, by dobrze wy-
konywać zawód projektanta branży HVAC?
Moim zdaniem najważniejszy jest upór w rozwiązy-
waniu problemów. Niewiele rzeczy jest naprawdę nie-
możliwych do zaprojektowania. Są trudne, pracochłonne,
drogie lub nieopłacalne, ale rzadko kiedy niewykonalne.
Ważna jest chęć systematycznej nauki i doskonalenia
zawodowego. Branża ciągle się rozwija, wciąż coś się
zmienia i trzeba za tym nadążać.
 MOIM ZDANIEM

Bardzo istotna jest też umiejętność komunikacji, po-

nieważ w końcu projekt z biura trafia na budowę, nabiera
realnych kształtów, więc umiejętność porozumienia się
z inżynierami budowy jest bardzo ważna. Znalezienie
z nimi wspólnego języka znacznie ułatwia cały proces.

Co Pan najbardziej lubi w tym zawodzie, a może jest

coś, co Pana w nim drażni?

Najbardziej lubię, kiedy budowa dobiega końca, a po

tych wszystkich długich miesiącach żmudnej pracy wielu
osób projekt wreszcie nabiera ostatecznego kształtu.
Dużo satysfakcji dają też momenty, kiedy udaje się
przewidzieć problem i mu zapobiec, dzięki znalezieniu
dobrego rozwiązania. Drażni mnie natomiast to, że bar-
dzo często na projekt mają wpływ osoby nietechniczne,
które próbują przeforsować swoje czasem absurdalne
pomysły, nie mając pojęcia, z czym to się wiąże albo
jakie problemy to generuje. A kiedy przedstawi się roz-
wiązanie, okazuje się, że ta osoba i tak nie może podjąć
sama ważnej decyzji, o którą się spierano.

Porozmawiajmy o projekcie, który zdobył Nagrodę

PASCAL, czyli o wentylacji w biurowcu HUB. Jakie
rozwiązania wpłynęły na to, że instalacja HVAC
w tym obiekcie jest elastyczna i zdała egzamin na-
wet w czasie pandemii?
Zaczynając projekt budynku HUB, nikt nie myślał
o pandemii, budynek miał spełniać przede wszystkim
funkcję biurowca, a projektowana wtedy instalacja
miała umożliwiać sterowanie wszystkimi parametrami
wentylacji. W pierwotnym projekcie wszystkie insta-
lacje budynkowe były wspólne dla całego podium,
na którym stoją trzy wieże. Pierwszym wyzwaniem,
przed którym stanęli projektanci, było instalacyjne
rozdzielenie budynków, tak aby mogły zostać sprze-
dane jako trzy oddzielne obiekty. Dużym nakładem
pracy udało się to zrobić. Kiedy przyszła pandemia,
budynek był w zasadzie ukończony, ale pojawiła się
potrzeba poprawienia panujących warunków, tak aby
przebywanie w nim było bezpieczniejsze pod wzglę-
dem epidemicznym.
Mimo tego że budynek jest duży, nie było to wcale
łatwe. Instalacje doposażono w ponad 900 lamp UV, wy-
mieniono filtry na lepsze i zmieniono wytyczne dotyczą-
ce użytkowania budynku. Zaproponowano ograniczenie Waldemar
stosowania rotorowego odzysku ciepła oraz klimatyzacji Dąbrowski
miejscowej, a także zwiększenie ilości nawiewanego Electra M&E Polska
powietrza i wydłużenie czasu pracy wentylacji. Zasto- Sp. z o.o.
sowanie tych wytycznych zależy w głównej mierze od

www.cyrkulacje.pl 17
MOIM ZDANIEM
decyzji zarządcy obiektu oraz od sytuacji epidemicznej
i aktualnej wiedzy na temat wirusa SARS-CoV-2.
Jakie było najciekawsze wyzwanie projektowe
w Pana karierze?
Chyba najciekawszym zadaniem, w którym brałem
udział, był projekt Stadionu Narodowego. W trakcie ze-
spół projektowy został przeniesiony na teren budowy.
Było to o tyle ciekawe, że można było na bieżąco obser-
wować postęp prac. Niesamowite było to, że praktycznie
obiekt rósł w oczach. To chyba największa budowa, którą
obserwowałem do początku do końca, będąc praktycznie
na miejscu. Może od strony instalacyjnej stadion nie jest
niczym niezwykłym, za to jego wielkość już tak. Mało kto
zdaje sobie sprawę, że pod trybunami kryje się ogromy
dziesięciokondygnacyjny budynek.
Jaki projekt, z wykonanych do tej pory, uważa Pan
za najtrudniejszy pod względem instalacyjnym i dla-
czego?
Za najtrudniejszy uważam projekt laboratoriów
Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warsza-
wie. Na przygotowanie projektu mieliśmy bardzo mało
czasu. Opóźnienia, które pojawiły się już na początku,
wynikały z braku wytycznych technologicznych. Gdy
otrzymaliśmy te wytyczne, prace projektowe trwały
praktycznie non stop. Razem z projektem ruszyły prace
na budowie i stracony czas trzeba było nadrobić. To, że
budynek przeznaczony na laboratorium już istniał i był
częściowo rozbudowany, stwarzało dodatkowe problemy
i ograniczenia. Wcześniej pracowałem przede wszystkim
przy projektach biurowców i centrów handlowych, więc
ten był najmniej typowy z dotychczasowych. Musiałem
uwzględnić ograniczenia wynikające ze stosowanych
PASCAL
Nagroda Stowarzyszenia Polska Wentylacja
podkreśla rolę inżynierów branży wentylacyjno-klimatyzacyjnej
w procesie projektowym oraz ich wkład w dzieło budowlane,
nagrodaPASCAL.pl promuje innowacyjną myśl inżynierską i wskazuje dobre wzory
18 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
materiałów. Wtedy po raz pierwszy zaprojektowałem
wentylację pomieszczeń czystych i kaskady ciśnień za-
pewniające wyśrubowane parametry powietrza typowe
w takich obiektach. Dzisiaj budynek jest już odebrany
i dobrze funkcjonuje.
Jaki jest Pana projekt marzeń, który chciałby Pan
jeszcze wykonać? Co chciałby Pan zaprojektować,
gdyby nie musiał się Pan liczyć z ograniczeniami,
np. budżetowymi?
Nie wiem, czy byłby to projekt marzeń, ale podczas
jednego z urlopów na Kaszubach trafiłem na niszcze-
jący zamek. Poszperałem w Internecie i okazało się, że
w 1983 roku w Łapalicach koło Kartuz w pobliżu jeziora
Rekowo pewien inwestor postanowił zbudować dom
z pracownią rzeźbiarską. Jednak to, co wybudował,
delikatnie mówiąc, trochę odbiega do tego, na co do-
stał pozwolenie. Miał wybudować dom o powierzchni
170 m². Zamiast niego wzniósł znacznie większy budynek
o powierzchni 5000 m². Jego forma nawiązuje do archi-
tektury rezydencjonalnej, przez co potocznie nazywany
jest zamkiem. Na początku lat 90. XX w. prace budowlane
zostały przerwane z powodu problemów finansowych
inwestora. W Wikipedii przedstawiona jest historia tego
miejsca. Z opisu wynika, że budowa tego obiektu może
być jeszcze kiedyś zakończona. Na razie zameczek sta-
nowi okoliczną atrakcję turystyczną. Pomijając gusta
i różne aspekty prawne, wykonanie projektu instalacji
w takim obiekcie na pewno byłoby czymś niezwykłym
i niepowtarzalnym, bez względu na ostateczne prze-
znaczenie budynku.
Dziękuję za rozmowę.
Aleksandra Kuśmierczyk

Jeszcze łatwiejsze projektowanie z nową wersją nakładki
Armacell dla Revit
Wdrożona w zeszłym roku nowa nakładka Armacell dla Revit, umoż-
liwiająca automatyczne dodawanie izolacji technicznych na instalacje
w budynkach, znacznie ułatwia prace projektowe. Jej najnowsza gru-
dniowa wersja to gwarancja dostępu do aktualnej bazy produktów,
lepsze zestawienia użytych materiałów, gotowe rozwiązania dla instalacji
wody lodowej, a także szereg usprawnień zapewniających jeszcze więk-
szy komfort i wygodę. Stosowanie najnowszej wersji nakładki zapewnia
wybór spośród wszystkich produktów Armacell dostępnych na rynku
i spełniających polskie wymagania prawne. Aktualna wersja Armacell
dla Revit 2.20.12.380 pozwala zapewnić najwyższą jakość dokumentacji
projektowej z uwzględnieniem jedynie produktów znajdujących się
w bieżącej ofercie.
Wymagania prawne
Zasady stosowania izolacji cieplnej są regulowane w Polsce Rozporzą-
dzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W załączniku drugim
odnajdziemy szczegółowe wymagania minimalnych grubości izolacji
cieplnej na instalacjach grzewczych, ciepłej wody użytkowej i cyrkulacji,
przewodach ogrzewania powietrznego oraz instalacji wody lodowej.
Określone wytyczne uzależnione są od rodzaju instalacji, jej przekro-
Nowa nakładka Armacell dla Revit, umożliwiająca automatyczne dodawanie izolacji technicznych na
instalacje w budynkach, znacznie ułatwia prace projektowe.
Art ykuł sponsorowany
jów, położenia, a także współczynnika przewodności cieplnej materiału
izolacyjnego. Przepisy wymagają także, aby izolacja instalacji wody
lodowej była dodatkowo paroszczelna.
W ofercie Armacell znajdziemy szereg produktów izolacyjnych do-
stosowanych do bieżących norm prawnych, jak również zapewniających
jeszcze doskonalszą ochronę instalacji, przedłużających ich żywotność,
dbających także o komfort akustyczny w pomieszczeniach oraz do-
datkowych parametrach dostosowanych do indywidualnych potrzeb
i wymagań specyfikacji.
Nowe usprawnienia w nakładce Armacell dla Revit
Nakładka Armacell dla Revit pozwala na szybki wybór spośród
wszystkich produktów firmy i dopasowanie projektowanych izo-
lacji do wymagań. Rozwiązuje też powszechny problem związa-
ny z koniecznością stosowania izolacji wielowarstwowych w celu
spełnienia wymagań prawnych odnośnie grubości na rurociągach
o dużej średnicy. W standardowej wersji programu Revit nie jest
możliwe dodanie kilku warstw izolacji i w praktyce projektant nie jest
w stanie wygenerować z modelu instalacji zestawienia materiałowe-
go odzwierciedlającego faktyczne zapotrzebowanie na otuliny czy
materiały izolacyjne dla projektowanego systemu. Użycie nakładki
Armacell pozwala na konfigurację izolacji wielowarstwowych, a tym
samym pozwala tworzyć zestawienia materiałów użytych w projekcie
z uwzględnieniem warstw izolacji.
Obok najnowszej wersji aplikacji pojawiły się także gotowe sza-
blony ze skonfigurowaną izolacją AF/Armaflex i Armaflex ACE Plus,
spełniające wymagania zawarte w Warunkach Technicznych dotyczące
instalacji wody lodowej. Dla wygody użytkowników istnieje też możli-
wość używania wcześniej skonfigurowanych własnych rozwiązań dla
poszczególnych instalacji. Zarówno gotowe szablony, jak i możliwość
pracy z wcześniej używanymi rozwiązaniami przy kolejnych projektach
to znaczne usprawnienie pracy i duże oszczędności czasu.
Korzystanie z nakładki Armacell dla Revit umożliwia w prosty i szybki
sposób uzupełnienie projektu o izolacje i wygenerowanie zestawienie
użytych materiałów dla całego systemu, zaś praca na jej najnowszej wersji
to gwarancja najlepszych i najbardziej aktualnych dostępnych rozwiązań.
Bieżąca wersja nakładki Armacell dla Revit oraz gotowe sza-
blony i instrukcja użytkowania dostępnę są na stronie internetowej
https://local.armacell.com/pl/bim/.
Armacell Poland Sp. z o.o.
55-300 Środa Śląska
ul. Targowa 2
tel. 71 396 88 00
tel. 71 317 29 99
www.armacell.pl
www.cyrkulacje.pl 19
MOIM ZDANIEM

fot. ©WrightStudio | stock.adobe.com

Projektowanie w środowisku BIM
Modelowanie informacji o budynku – BIM – rewolucjonizuje nie tylko projektowanie,
lecz także pozostałe etapy procesu budowlanego. Szybka wymiana informacji
pomiędzy różnymi branżami zwiększa kreatywność inżynierów, a także optymalizuje
ich działania, co przynosi wymierne korzyści i to nie tylko finansowe.

Modelowanie informacji o budynku (BIM) to podsta-
wa cyfrowej transformacji w branży architektonicznej,
inżynieryjnej i budowlanej (AEC). BIM zmienił sposób
myślenia o procesie budowlanym. Z jednej strony przy-
niósł wiele wymiernych korzyści, z drugiej postawił przed
inżynierami zupełnie nowe wyzwania. Odwrotu od tej
technologii jednak już nie ma. Firmom, które nadal pro-
jektują bez wsparcia BIM, trudno będzie konkurować
z tymi, którzy już wdrożyli tę technologię. Podstawową
korzyścią jest przyspieszenie procesu projektowania
i budowy. Dzięki dokładnym wizualizacjom, analizom
i planowaniu BIM zmniejsza koszty, minimalizując licz-
bę wprowadzanych w projekcie zmian. Ułatwia rów-
nież dotrzymanie terminów – pozwala stać na straży
założonego budżetu. Ponadto usprawnia współpracę
i komunikację między specjalistami różnych dziedzin.
Zobaczenie wszystkich elementów projektu jako pasu-
jących do siebie części pozwala na lepsze zarządzanie
całością. BIM ułatwia wyjaśnienie pracownikom wielu
problemów, które muszą być rozwiązane, co przekłada
się na jakość wykonanej pracy. Kolejną korzyścią jest
poprawienie wizerunku firmy, która pokazuje, że ma
zaufanie do nowych technologii i umie je wykorzystać
w praktyce. BIM nie jest jednak pozbawiony wad – dla
wielu firm pozostaje wciąż wyzwaniem. Poza koszta-
mi samego oprogramowania, które są wysokie, trzeba
poświęcić dodatkowy czas na szkolenia. Pracownicy
muszą nauczyć się złożonego programu oraz tego, jak
skutecznie gromadzić i wprowadzać dane. To nie jest
łatwe zwłaszcza w małych firmach.
Wszystko wskazuje jednak na to, że technologia BIM
dla pracowników branży budowlanej już niedługo stanie
się tym, czym we współczesnym świecie są smartfony i me-
dia społeczościowe – po prostu niezbędnym narzędziem.

20 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021


A ch ten BIM. W prasie fachowej słowo odmieniane przez
wszystkie przypadki. Konferencje przedstawiają niesamo-
wite korzyści ze stosowania nowej jakości w projektowaniu,
a z liczby ściętych drzew na papier do artykułów o BIM można
utworzyć całkiem spory las (niestety wirtualny). Z pewnością
duże pracownie projektowe, które w większości reprezentują
polskie oddziały zachodnich renomowanych biur projekto-
wych, już dość dawno stosują tę technologię. Jednak jak to
wygląda w realiach malutkiego biura projektowego, takiego
jak Klimaster? Wiele lat temu postawiliśmy na jakość projektów
i nasze instalacje projektowaliśmy w przestrzeni trójwymia-
rowej, kiedy inne pracownie wciąż rysowały je polilinią. To
oczywiście był krok naprzód w technice projektowania, no
może kroczek. Około 2010 roku zaczęły się pojawiać konkretne
informacje na temat technologii BIM, ale wysokie ceny opro-
gramowania zdecydowanie studziły zapał. Jednak z drugiej
strony – jak powiedział Johann Wolfgang von Goethe – „Kto nie
idzie do przodu, ten się cofa”. Zatem po rozstaniu się z niemałą
ilością banknotów Narodowego Banku Polskiego, zakupiliśmy
Autodesk Revit MEP. I poleżał sobie na półce dobry rok! Dla-
czego? Technologia BIM w porównaniu do CAD to przepaść.
Trzeba przestawić się na zupełnie inny styl projektowania i inne
narzędzia. Przykład? Bardzo proszę. Tak ulubiona przez projek-
tantów CAD polilinia w Revicie w ogóle nie występuje. Na to
nakładała się specyfika polskiego rynku projektowego – czyli
wszystko jest na wczoraj. Nie było innej rady, jak całkowicie
odsunąć jednego projektanta od bieżących zadań. Ktoś pew-
nie przytomnie zapyta – a dlaczego nie szkolenie? Owszem
szkolenia były, ale dla architektów, nie dla instalatorów. Tak
MOIM ZDANIEM
Alternatywy
nie ma – zalety
BIM-u sprawiają,
że projektanci
coraz szerzej będą
wykorzystywać tę
technologię
Tomasz
Mróz
projektant
współwłaściciel
firmy Klimaster
Bystrzyński Mróz
i Wspólnicy
więc zgłębialiśmy samodzielnie tajniki Revita, zastanawiając
się, co nam ten BIM daje. Praca wcale nie posuwała się szybciej,
ilość informacji do wprowadzenia w modelu była bardzo duża
i w zasadzie nie mieliśmy z kim współpracować, bo architekci
nadal przysyłali nam rzuty 2D, a „sanitariusze” trasy kanalizacji
narysowane polilinią. Tak więc trudno było powiedzieć, abyśmy
stosowali w naszych projektach instalacyjnych BIM i aby nowa
technologia dawała jakieś zdecydowane profity. Aż do czasu
pewnego zdarzenia. Duży projekt z restrykcyjnymi karami.
Mamy już gotowy, ale za pięć dwunasta dzwoni przerażony
architekt, że konstruktor się pomylił i wszystkie stropy musi
pogrubić o 6 centymetrów. Atmosfera grozy jak u Alfreda Hitch-
cocka. Trzeba zmienić rzędne naszych instalacji na wszystkich
kondygnacjach – setki danych! Po godzinie odsyłamy zmienio-
ne rzuty. A po chwili telefon – jak to zrobiliście? Czary-mary!
Jednak stopniowo rynek projektowy się zmienia. Architekci
docenili nową technologię i obecnie coraz częściej dostajemy
już modele architektury. Oczywiście lekko nie jest. Nieco zbó-
jecka polityka Autodesku, który w dużej mierze opanował rynek
oprogramowania BIM i zamiast licencji wieczystej wprowadził
subskrypcje, powoduje, że są poważne problemy z kompatybil-
nością wersji. Konstruktorzy przeważnie nie używają oprogramo-
wania Autodesk tylko Tekla Structures. Format wymiany plików
IFC niby działa, ale w praktyce to nowiutki sportowy samochód,
któremu brakuje jednego koła. Niby taki mały drobiazg.
Oczywiście nadal nieduże projekty będą zapewne po-
wstawać w tradycyjnej technologii CAD. Do pełnego wykorzy-
stania BIM-u droga jeszcze bardzo daleka, ale na przykładzie
Klimasteru mogę powiedzieć, że to jest to!
www.cyrkulacje.pl 21
MOIM ZDANIEM
Czas pandemii
to dobry moment
na wdrożenie
technologii BIM
Piotr
Łuszkiewicz
BIM Manager
CEGROUP
W budownictwie, podobnie jak w innych bran-
żach, wciąż daje się odczuć skutki pandemii
COVID-19. Liczne ograniczenia dotyczące bezpośred-
nich spotkań i konieczność zachowania dystansu
społecznego poskutkowały zmianami organizacyj-
nymi w przedsiębiorstwach i zmusiły do używania,
w większym stopniu niż do tej pory, Internetu. Prze-
niesienie pracy w przestrzeń wirtualną i wykorzy-
stanie sektora IT wiąże się z digitalizacją branży bu-
dowlanej w Polsce. Z dnia na dzień szereg procesów
projektowych i inwestycyjnych odbywających się
do tej pory w realnym świecie został przeniesiony
do sieci.
Pojawiły się pytania. Czy przedsiębiorstwa funk-
cjonujące na rynku są gotowe do realizacji zadań
online? Czy dysponują odpowiednią infrastrukturą
techniczną i czy mają odpowiednie przygotowanie
merytoryczne? Na początku pandemii w marcu
i kwietniu 2020 r. większość firm projektowych została
zmuszona do uruchomienia pracy zdalnej. Nie dla
wszystkich był to proces łatwy. Niektóre zrealizowały
to bez większych problemów, stosując różne roz-
wiązania technologiczne i zdalną koordynację prac
projektowych. Innym nie udało się przejść na pracę
zdalną w sposób umożliwiający efektywne prowa-
dzenie dotychczasowych projektów. To pokazało, że
firmy są przygotowane do zmian w bardzo różnym
stopniu, a pandemia tylko uwydatniła problemy
poszczególnych przedsiębiorstw funkcjonujących
22 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
w branży budowlano-projektowej i zweryfikowała
ich gotowość do wykorzystania metodyki BIM.
W biurze projektowym CEGROUP dobrze rozumie-
my problemy wynikające z tego typu zmian, ponieważ
też zostaliśmy zmuszeni do pracy zdalnej. Chociaż wy-
korzystujemy technologię BIM od niemal 10 lat i nasza
infrastruktura IT jest przystosowana do obsługi BIM-u,
to jednak została zaprojektowana do wykorzystania
głównie w siedzibie firmy (90% ruchu sieciowego
związanego z BIM-em odbywa się wewnątrz biura).
Udostępnienie pracownikom zasobów firmy w no-
wym miejscu pracy, którym stały się ich mieszkania,
nie mogło być wdrożone „z biegu”. Często domowe
sieci internetowe nie wytrzymywały natężeniu ruchu,
którego wymagała technologia BIM. Niezbędne było
także zapewnienie odpowiedniego bezpieczeństwa
i dostępu do danych, a to wiązało się ze znaczącą
modyfikacją infrastruktury sieci informatycznej firmy.
Okres pandemii narzucił konieczność pracy zdal-
nej i dlatego zarówno pracownicy, jak i pracodawcy
byli zmuszeni do większego zaangażowania się w wy-
korzystanie technologii internetowych i wykonywanie
wielu czynności zdalnie. Poznanie nowych narzędzi
pracy, sposobów komunikacji online oraz oprogra-
mowania z pewnością stało się krokiem w kierunku
lepszego zrozumienia metodyki BIM.
Ostatni rok oraz ograniczenia wywołane pan-
demią mocno zmieniły sposób pracy inżynierów
i paradoksalnie stały się katalizatorem cyfryzacji

i digitalizacji budownictwa w Polsce. Zwiększyło
się zapotrzebowanie na CAD i BIM, co potwierdza
wzrost sprzedaży oprogramowania oraz subskryp-
cji wiodących producentów oprogramowania in-
żynierskiego. Zakres i różnorodność subskrypcji
producentów oprogramowania oraz platform
CDE do gromadzenia i zarządzania danymi są
obecnie dużo korzystniejsze niż przed pandemią.
Część biur projektowych deklaruje wprowadzenie
pracy hybrydowej również po zakończeniu pande-
mii. Odpowiedź na pytanie, czy obecny czas jest
dobry na wdrożenie BIM, bez wątpienia będzie
twierdząca.
Wdrażając w biurze projektowym BIM, trzeba
się zmierzyć z kilkoma problemami, nie ma bowiem
uniwersalnego rozwiązania dla wszystkich chcących
zaimplementować tę metodykę. Każde wdrożenie BIM
jest inne, ponieważ każda firma ma inną strukturę i wy-
magania. Istotne jest, aby w ramach danego przedsię-
biorstwa zostały zdefiniowane i egzekwowane okre-
ślone standardy modelowania, gromadzenia danych,
ich przechowywania oraz udostępniania. Ważna jest
również przejrzysta i spójna struktura modeli branżo-
wych określona w odpowiednich dokumentach (m.in.
BEP) będących integralną częścią BIM.
Kluczowe jest przestrzeganie tych zasad, jeśli chce-
my efektywnie wykorzystywać informacje zawarte
w modelach branżowych podczas procesu projekto-
wego oraz w kolejnych etapach realizacji inwestycji.
Na przestrzeni lat świadomość możliwości
BIM-u wciąż rośnie i to wszystkich osób biorących
udział w procesie inwestycyjnym, zarówno inwesto-
rów i projektantów, jak i wykonawców oraz produ-
centów urządzeń. Dzięki temu modele BIM stają się
coraz bardziej szczegółowe (LOD), a co się z tym wiąże
również zakres informacji niegeometrycznych (LOI)
jest coraz większy i wymaga większej mocy oblicze-
niowej komputerów. Nie bez znaczenia jest zatem
zaplecze sprzętowe oraz posiadanie odpowiedniej
infrastruktury IT.
Jednak komputery i oprogramowanie to nie
wszystko. BIM to metodyka mająca usprawnić proces
projektowy i inwestycyjny, a nią kieruje i zarządza czło-
wiek. Przy takim założeniu bardzo istotna jest szeroka
wiedza, i to z wielu dziedzin, osób odpowiedzialnych
za BIM w firmach. Jest to wiedza zarówno z zakre-
su IT, jak i z obszaru poszczególnych branż, w tym
także projektowej. Od wiedzy tych osób zależy ilość
informacji, które będą zawarte w modelu. Przy tym
trzeba pamiętać, że zarówno za mało, jak i za dużo
informacji zawartych w modelu jest niekorzystne.
Decyzje o tym, co jest istotne, a co można pominąć
MOIM ZDANIEM
przy modelowaniu, powinna podejmować kompe-
tentna osoba. Aby BIM spełniał oczekiwania, istotne
jest, żeby pracownicy odpowiedzialni za jego funkcjo-
nowanie w organizacji nie tylko posiadali stosowną
wiedzę, lecz także ją na bieżąco uzupełniali, nawet
o te dziedziny, które rozwijają się najszybciej – między
innymi branża IT.
Ważna jest również świadomość partnerów biz-
nesowych, ponieważ wycena prac projektowych, wy-
konanych z wykorzystaniem BIM, a co za tym idzie
również dalszych etapów inwestycji, wygląda ina-
czej niż podczas tradycyjnego procesu projektowego.
Może to być pewnego rodzaju zaskoczeniem podczas
rozmów kontraktowych.
W czasie wdrażania każdej nowej technologii, a co
się z tym wiąże zmiany sposobu pracy, pojawiają się
pewne obawy oraz wątpliwości. Czy sposób wdro-
żenia jest prawidłowy? Co można zrobić, żeby prze-
widzieć problemy, które mogą stanowić zagrożenie
w przygotowywaniu przyszłych inwestycji? Tak było
również podczas wdrażania technologii BIM w na-
szym biurze. Początkowo BIM był wykorzystywany
w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia prac
projektowych i koordynacji. Stopniowo na przestrzeni
lat ulegał modyfikacji.
Bazując na doświadczeniu z poprzednich projek-
tów, mogliśmy lepiej wykorzystywać jego możliwo-
ści – rosła ilość informacji. Z myślą o wykorzystaniu
w kolejnych etapach inwestycji struktura BIM była na
bieżąco modyfikowana i systematyzowana zgodnie
z wymogami wewnętrznymi biura (stąd modele na
poziomie 4D, 5D, 6D – harmonogramowanie, koszto-
rysowanie, analizy energetyczne). Na wielu poziomach
nie był to proces łatwy i oczywisty do zrealizowania,
jednak od początku stosowania tej metodyki dawał
wymierne korzyści, które przekładały się na przy-
spieszenie prac wykonawczych na budowie i lepszą
koordynację.
Z perspektywy czasu widać, że wdrożenie
BIM-u było dobrą inwestycją i usprawniło zarówno
proces projektowy, jak i wykonawczy. Potwierdzają to
obecne trendy w sektorze budowlanym w Polsce i na
świecie, z których wynika, że stosowanie metodyki BIM
jest w najbliższej przyszłości nieuniknione.
Dzięki platformie BIM rozwiązaliśmy w naszym
biurze wiele skomplikowanych zagadnień projekto-
wych dotyczących budynków o nietypowej strukturze
funkcjonalno-użytkowej oraz o złożonych układach
instalacyjnych. Dobre decyzje podjęte na wczesnych
etapach projektowych zaowocowały na dalszych eta-
pach inwestycji.
www.cyrkulacje.pl 23
MOIM ZDANIEM
BIM to
uporządkowany
obieg informacji
ułatwiający pracę
Adam
Kłosiński
BIM Manager
ARUP
P andemia wymusiła przejście na pracę zdalną, co nie
dla wszystkich było łatwym doświadczeniem. W fir-
mach projektowych, które metodykę BIM-u wdrożyły
jeszcze przed pojawieniem się wirusa SARS-CoV-2, ta
zmiana przebiegła sprawniej. Spotkałem się z wieloma
definicjami, czym jest BIM, ale jedna szczególnie utkwi-
ła mi w pamięci: „BIM as a Better Information Manage-
ment”, czyli „BIM – lepszy, uporządkowany obieg infor-
macji”. W pełni się z tym zgadzam, ponieważ określenie,
kto i jakiej informacji potrzebuje w danym momencie,
jest kluczowe do osiągnięcia sukcesu w procesie inwe-
stycyjnym. W celu zrealizowania prawidłowego obiegu
informacji potrzebne są standardy, które cały proces
opisują. W każdym projekcie powinna brać udział
osoba, która ustala i kontroluje wszystkie procedury,
czyli BIM manager. Aby proces przebiegał sprawnie,
z każdej branży powinna być oddelegowana osoba,
która będzie odpowiadać za spełnienie wymogów
w danym modelu branżowym, czyli branżowy BIM
koordynator.
W przypadku ustalonego obiegu informacji przejście
z pracy stacjonarnej na zdalną nie miało dużego wpływu
na realizację projektu, ponieważ każda osoba wiedziała,
jakie są jej obowiązki oraz skąd czerpać potrzebne in-
formacje. Dla każdego projektu musi zostać stworzony
dokument BEP czyli Proces Realizacji BIM, który zawiera
opis wszystkich procedur i wymagań. Kiedyś mógł być
w formacie PDF lub Word, jednak obecnie coraz czę-
ściej jest w formie bardziej interaktywnej, np. zakładek
24 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
w programie Mircosoft OneNote zintegrowanych do
danej grupy z programu Microsoft Teams.
Każda z branż biorących udział w procesie inwesty-
cyjnym powinna mieć własny model, w którym byłyby
jednocześnie podlinkowane wszystkie modele od pozo-
stałych branż. Aby umożliwić jednoczesną pracę wielu
członków zespołu w jednym modelu, potrzebna jest
odpowiednia infrastruktura informatyczna. W przypadku
pracy stacjonarnej w biurze, model główny tzw. centralny
najczęściej był zlokalizowany na przeznaczonym do tego
serwerze firmy. Po przejściu na pracę zdalną pojawił się
problem związany z dostępem z zewnątrz do serwerów
firmowych. Zbyt duża liczba użytkowników, która próbo-
wała jednocześnie połączyć się z serwerem, prowadziła
do dużego spadku wydajności łączy, przez co cały proces
modelowania wydłużał się wielokrotnie. Wyjściem z tej
sytuacji okazało się wykorzystanie rozwiązań pozwalają-
cych na umieszczaniu modelu centralnego bezpośrednio
w chmurze. Dzięki temu żaden użytkownik nie musiał
łączyć się z serwerem firmowym, a jedynie bezpośred-
nio z serwerami obsługującymi dane oprogramowanie.
Przykładem może być BIM 360 Design firmy Autodesk.
Równie ważna jest komunikacja pomiędzy członkami
zespołu, dlatego tak dużą popularność zyskały programy
takie jak Microsoft Teams, Zoom czy Skype for Business.
Dzięki nim można było prowadzić bezpośrednie roz-
mowy, co jednak okazało się nie do końca efektywne.
Z pomocą przyszły nowe technologie, które proces koor-
dynacji bardzo przyspieszyły. Przykładem może być roz-

wiązanie firmy BIM Track. Jest to dodatkowa wtyczka, któ-
ra umożliwia wymianę informacji w trybie rzeczywistym
bezpośrednio w oprogramowaniu modelowym. Dzięki
temu nie trzeba tracić czasu na rozmowę i tłumaczenie
szczegółów drugiej osobie, przekazując w łatwy i szybki
sposób informacje bezpośrednio w modelu roboczym.
O ile w przypadku pracy stacjonarnej można było
zorganizować spotkanie z wszystkimi osobami zaanga-
żowanymi w projekt, o tyle w przypadku pracy zdalnej
trzeba było znaleźć lepsze rozwiązanie niż konferencja
online. Potrzebne były narzędzia, które w czasie rzeczy-
wistym umożliwiałyby stały podgląd modeli wielobran-
żowych i kontrolę procesu koordynacji. Jedno z nich to
BIM 360 Model Coordination firmy Autodesk. Pozwala
na szybkie wychwycenie rożnych typów kolizji oraz wy-
słanie prośby o jej usunięcie do konkretnego zespołu
lub nawet konkretnej osoby. Daje również możliwość
bezpośredniej odpowiedzi na postawione pytanie. Dzięki
temu w razie potrzeby można prześledzić cały proces
nanoszenia zmian krok po kroku.
Bardzo pomocna jest również możliwość podglądu
i wykonanie wizualizacji tego, co zostało zamodelowane.
W przypadku bezpośredniej prezentacji można było po-
MOIM ZDANIEM
kazać i wyjaśnić swój pomysł na wiele różnych sposobów.
Jednakże, kiedy kontakt jest tylko wirtualny, umiejętności
prezentacji zostały ograniczone. W takim wypadku wy-
bór odpowiedniego narzędzia do wizualizacji staje się
kluczowy. Dobrym narzędziem do wizualizacji modeli,
wyróżniającym się na tle konkurencji, jest program Ensca-
pe. Umożliwia w trybie rzeczywistym podgląd modelu
w wygodnej formie, przypominającej grę komputerową.
Oprócz samej wizualizacji użytkownik uzyskuje również
dostęp do wszystkich parametrów zawartych w modelu.
Istnieje również możliwość zapisywania uwag zgłasza-
nych w trakcie spotkania.
Warto zauważyć, że o ile wcześniej wdrożenie tech-
nologii BIM wydawało się możliwością wartą rozważenia,
o tyle w czasach pandemii stało się wręcz nieuniknione.
Warto jednak pamiętać, że nawet najlepsze technologie
muszą iść w parze z rozwijaniem umiejętności technicz-
nych poszczególnych członków zespołu. W przeciwnym
razie nie uda się w pełni skorzystać z możliwości, które
daje BIM.
REKLAMA
www.cyrkulacje.pl 25
MOIM ZDANIEM
Zrozumienie
celów i korzyści
przez wszystkich
uczestników procesu
projektowego jest
podstawą pracy
z wykorzystaniem
modeli BIM
Daniel Balabaniak
Office BIM Leader
BuroHappold Engineering
P otrzebujemy modelu BIM – wiele razy słyszałem te
słowa od inwestorów zlecających prace projektowe.
Jednak, gdy zaczynaliśmy pytać, jak szczegółowy ma
być model, jakie parametry na danym etapie projek-
towania będą niezbędne i przede wszystkim do cze-
go model ma być wykorzystany, okazywało się, że to
jeszcze nie zostało ustalone. Tak było zwłaszcza na po-
czątku wdrażania metodyki BIM. Na szczęcie teraz takie
sytuacje zdarzają się rzadziej. Doświadczenie projektan-
tów z Buro Happold pokazuje, że praca z inwestorami
i architektami, którzy potrafią określić swoje potrzeby,
nawet jeśli są bardzo wymagającymi partnerami, jest
dużo lepsza i bardziej efektywna niż w przypadku, gdy
po drugiej stronie są osoby, które nie wiedzą, do czego
wykorzystają dane zawarte w modelach BIM. Wydaje się,
że to niezbędne minimum przy rozpoczynaniu realizacji,
a jednak ciągle tak nie jest.
Zakres wykorzystania danych, a przecież przede
wszystkim o nie chodzi w przypadku metodyki BIM, jest
kluczowe i to na każdym etapie procesu inwestycyjnego.
Od tego zależy określenie, ile czasu i pieniędzy potrzeba
na stworzenie modeli.
Jeśli BIM ma być wykorzystany jedynie do przeglą-
dów koordynacyjnych, zespół projektowy nie powinien
tracić czasu na wprowadzanie zbędnych parametrów.
Z kolei jeśli przekazany model będzie wykorzystany jako
baza do stworzenia modelu BIM-FM, niezbędne jest po-
twierdzenie, które parametry muszą się znaleźć w za-
projektowanych elementach. W określeniu warunków
26 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
brzegowych bardzo przydaje się pomoc BIM managera,
która jest nie do przecenienia.
Powinno tworzyć się dokumenty zawierające wy-
magania dotyczące projektu – od początkowych celów
ogólnych, aż po szczegółowe wytyczne dotyczące koń-
cowego modelu. Dokumenty, w których zdefiniowano
pracę w BIM-ie, powinny być załączane do kontraktów,
aby zwiększyć ich wagę i podnieść świadomość wszyst-
kich osób zaangażowanych w cały proces – również tych
na wyższych szczeblach w hierarchii firmy.
Pojawia się pytanie – czy podwykonawcy na polskim
rynku są już gotowi na to, by wykorzystać dostarczone
przez inwestora modele? Moim zdaniem nie są i jeszcze
długo nie będą. Myślę jednak, że gdy tylko uświado-
mią sobie, ile czasu, a tym samym i pieniędzy mogliby
oszczędzić, analizując modele BIM a nie płaskie rysunki,
szybko przekonają się do tej technologii. Mam tu na
myśli nie tylko samą koordynację, lecz także planowanie
zamówień i kolejności zadań oraz efektywną analizę
proponowanych rozwiązań projektowych.
Jako projektanci wciąż zachęcamy inwestorów, aby
dokładnie precyzowali swoje wymagania. Wtedy nasza
praca zostanie wykorzystana w 100% i przyniesie im
wymierne korzyści. Jeśli zrozumieliby, jak duże są moż-
liwości wykorzystania modeli BIM, znacznie poszerzyłby
się zakres z wykorzystaniem modeli i to nie tylko w fazie
projektowej, lecz również na etapie odbiorów i eksplo-
atacji obiektów budowlanych.

B IM na dobre zagościł w edukacji inżynierskiej. Coraz wię-
cej uczelni, chcąc podnieść jakość kształcenia, oferuje
kursy obejmujące opanowanie podstawowych narzędzi
BIM. Co ważne, stale poszerzana jest oferta programowa,
kierowana nie tylko do studentów, lecz także do uczniów
techników czy liceów. Dodatkowo opracowywane są liczne
kursy i szkolenia, np. w formie studiów podyplomowych,
dla osób już pracujących w zawodzie projektanta. Można
zatem odnieść wrażenie, że do korzystania z programów
BIM zachęcane są coraz liczniejsze grupy obecnych i przy-
szłych inżynierów. Cennym wydaje się jednak dostrzeżenie,
że tak dziś ważne projektowanie BIM staje się dodatkowym
narzędziem edukacji międzybranżowej. Na Politechnice
Warszawskiej właśnie rusza 5. edycja międzywydziałowego
projektu interdyscyplinarnego BIM, który jest odpowiedzią
na zapotrzebowanie rynku pracy. Studenci poza opanowa-
niem narzędzi BIM poznają praktykę projektowania mię-
dzybranżowego. To także nowe podejście do kształcenia
we współpracy międzywydziałowej. Interdyscyplinarne,
a zarazem kompleksowe projektowanie nowoczesnych
budynków z jednej strony pozwala na tworzenie obiektów,
w których użytkownicy mają zapewniony wysoki kom-
fort, w tym odpowiednią jakość powietrza wewnętrzne-
go, a z drugiej sam budynek jest zoptymalizowany pod
względem zużycia energii i wpływu na środowisko. Jeśli
bowiem uda się dostrzec i uwypuklić aspekty budownictwa
zrównoważonego, tak obecnie ważne, okaże się, że jedynie
holistyczne podejście do procesu projektowania pozwoli na
osiągnięcie zamierzonego celu. BIM zmusza do rozszerzenia
MOIM ZDANIEM
Projektowanie
BIM staje się
dodatkowym
narzędziem edukacji
inżynierskiej
obejmującym
zagadnienia
międzybranżowe
Piotr Bartkiewicz
wykładowca
Politechnika Warszawska
zakresu opracowania projektowego o analizy, symulacje,
oceny czy certyfikaty. Rozwiązaniem jest zatem tworzenie
modeli budynków, które poza graficznym zobrazowaniem
skoordynowanej ze sobą architektury, konstrukcji i instalacji
stanowią uporządkowaną bazę informacji na temat całej
realizacji. Wszak to właśnie zarządzanie danymi stanowią-
cymi podstawę zarówno do modelowania zjawisk, jak
i poszukiwania rozwiązań optymalnych, stanowi aktualne
wyzwanie współczesnego świata.
Przyjmując, że BIM jest atrakcyjną platformą do zarzą-
dzania danymi, możliwe staje się odwzorowanie prawdzi-
wego procesu projektowania, wykonawstwa i eksploatacji
budynku. To właśnie uporządkowanie informacji pozwala na
lepszą koordynację i analizę pełnego cyklu życia budynku,
który zgodnie z założeniami budownictwa zrównoważonego
powinien być cyklem zamkniętym. Budownictwo zrów-
noważone odpowiedzialne środowiskowo i społecznie to
takie, które zgodnie z wytyczonymi europejskimi kierunkami
rozwoju stanowić będzie bazę w najbliższych dziesięciole-
ciach. Pretekstem do realizacji ambitnych zamierzeń staje
się BIM, który znakomicie wpisuje się w cyfrową rzeczy-
wistość młodych pokoleń inżynierów. Modelowanie BIM
pozwala na przejście od projektowania budynków do ich
programowania z wykorzystaniem nie tylko programów
do tworzenia wizualizacji, lecz także sztucznej inteligencji.
Integracja wszystkich dostępnych narzędzi rozszerzających
BIM już obecnie nadaje nowy wymiar budownictwu i po-
zwala z optymizmem podchodzić do stawianych przed
projektantami wyzwań.
www.cyrkulacje.pl 27
TECHNIKA

BIM – od projektu do realizacji

Określenie Building Information Modeling dobrze definiuje podstawowe założenie
metodyki BIM – zebranie wszystkich informacji o budynku w jednym spójnym
wirtualnym modelu. Kluczem do uporządkowanego modelu BIM jest zrozumienie
standardów dotyczących jego szczegółowości zarówno na poziomie elementów
geometrycznych, jak i niegeometrycznych.

wizualizacja CEGROUP

Aby móc w prosty sposób określić wymagania do-
tyczące zawartości i oceny jakości wykonania projektu
w środowisku BIM, można użyć systemu oceny LOD (Level
of Development). Po raz pierwszy pojęcie to zostało opi-
sane w 2008 roku przez Amerykański Instytut Architek-
tów (AIA). Za pomocą pojęcia LOD definiuje się poziom
szczegółowości danego modelu. System oceny dzieli
się na 5 klas (100, 200, 300, 400, 500), z których każda
kolejna charakteryzuje się wyższym poziomem szcze-
gółowości elementu. Z kolei British Standards Institution
(BSI) wprowadził poziomy BIM – Level 1, Level 2 i Level 3.
Klasyfikacja BIM Level jest znacznie szerszym pojęciem
niż LOD i za jej pomocą zostały opisane zasady współ-
pracy pomiędzy zespołami projektowymi oraz standardy,
takie jak nazewnictwo, archiwizacja i obieg informacji.
Pierwsze projekty, w których wykorzystano elementy
BIM, zaczęły powstawać w Polsce zaledwie kilka lat temu.
Początkowe fazy rozwoju BIM w naszym kraju to przede
wszystkim zastosowanie zaawansowanego oprogramo-
wania do koordynacji całości lub fragmentów projektu.
Ten etap można nazwać BIM 3D. Obecnie prowadzone
są inwestycje, w których stosowany jest tzw. BIM 4D
i BIM 5D. Oznacza to, że po zakończeniu fazy projekto-
wej model BIM został przetwarzany przez generalnego
wykonawcę na potrzeby harmonogramowania (BIM 4D)
i kosztorysowania (BIM 5D).

28 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021


Sporadycznie pojawiają się realizacje z wykorzystaniem
modelowania energetycznego, czyli BIM 6D. W związku
z krótkim czasem funkcjonowania tej metodyki na polskim
rynku należy oczekiwać, że dopiero w przyszłości modele
budynków będą wykorzystywane w procesie zarządzania
nieruchomościami, czyli tzw. BIM 7D. W Polsce bodźcem
do wprowadzenia wymogów dotyczących modelowania
BIM głównie w odniesieniu do zamówień publicznych jest
dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/24/UE
z dnia 26.02.2014 r. zachęcająca do stworzenia wymogów
związanych z BIM, które zostaną zastosowane w formuło-
waniu specyfikacji do zamówień publicznych.
Rola BIM managera w zintegrowanym
procesie projektowym
Już po pierwszym projekcie wykonanym w BIM
przez nasze biuro stało się jasne, że połączenie trzech
zespołów (architekci, konstruktorzy i projektanci
instalacji MEP) pracujących na wspólnym modelu
wymaga stworzenia w każdej z tych grup stano-
wiska dla osoby odpowiedzialnej za synchronizację
danych i modelowanie informacji w punktach styku
poszczególnych branż. Z każdym projektem, wraz
z szerszym wdrożeniem BIM, rola BIM managera się
zwiększała.
TECHNIKA
Do jego obowiązków należy m.in.:
〉〉 tworzenie standardów pracy w środowisku BIM dla
całego zespołu,
〉〉 organizacja pracy w obrębie danej pracowni w poro-
zumieniu z projekt managerem nadzorującym har-
monogram projektu,
〉〉 koordynacja międzybranżowa modelu w celu wyeli-
minowania kolizji,
〉〉 współpraca BIM managera po stronie biura branżo-
wego z osobą na analogicznym stanowisku po stro-
nie zespołu konstruktorów i architektów,
〉〉 szkolenie pracowników rozpoczynających pracę
Rys. 1. Budynek biurowy Green
z oprogramowaniem BIM. Horizon w Łodzi – instalacja na
dachu, wizualizacja CEGROUP
Szczególnie ważnym obowiązkiem BIM managera
jest skoordynowanie pracy poszczególnych zespołów
projektowych. Jako przykład może posłużyć koordy-
nacja otworowania w miejscu przejść instalacji przez
przegrody, angażującego zespół architektów, projek-
tantów konstrukcji i instalacji. W tym przypadku BIM
manager reprezentujący biuro projektów MEP musi na
bieżąco przekazywać zmiany wnoszone przez konstruk-
torów poszczególnym projektantom instalacji, których
w jednym projekcie może być zaangażowanych nawet
kilkudziesięciu.
www.cyrkulacje.pl 29
TECHNIKA
Od teorii do praktyki
Historia wprowadzania BIM w pracowni projektowej
CEGROUP z grubsza odpowiada brytyjskiej klasyfikacji
BIM Level.
Etap I – BIM Level 1
W 2012 roku inżynierowie realizujący drugi etap pro-
jektu biurowca Green Horizon w Łodzi musieli rozwiązać
dwa problemy. Po pierwsze zapewnić dostęp serwisowy
do instalacji znajdującej się na dachu, po drugie sprawić,
by urządzenia techniczne nie były widoczne z poziomu
ulicy. Rozwiązaniem okazało się wykonanie wspólnie
z biurem architektonicznym wielobranżowego modelu
3D dachu (rys. 1.). Było to zastosowanie BIM w jego naj-
prostszej formie, czyli tzw. BIM 3D. Narzędzie sprawdziło
się w 100%.
Kolejnym ważnym doświadczeniem we wdraża-
niu metodyki BIM były prace nad koncepcją budynku
biurowego Dominikański we Wrocławiu. W projekcie,
realizowanym w latach 2012-2013, założono osiągnię-
cie najwyższego poziomu w certyfikacji LEED, czyli
Rys. 2. Budynek biurowy Dominikański we Wrocławiu – instalacje na dachu, wizualizacja CEGROUP
Rys. 3. Budynek Ratusza Marszałkowskiego w Krakowie – instalacja zlokalizowana na dachu, wizualizacja CEGROUP
30 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
poziomu Platinum. Aby to było możliwe, projektanci
wszystkich instalacji w budynku musieli skupić się na
osiągnięciu maksymalnej efektywności urządzeń ener-
getycznych – w certyfikacji LEED kredyt za oszczędności
w tym obszarze ma najwyższą wagę w końcowej ocenie
budynku. To z kolei wymagało ograniczenia oporów
we wszystkich instalacjach. W uproszczeniu można
powiedzieć, że cel został osiągnięty dzięki znacznemu
przewymiarowaniu urządzeń i średnic instalacji. Ko-
nieczna była współpraca i wzajemne zrozumienie po-
między specjalistami z zakresu architektury, konstrukcji
i instalacji. Aby to ułatwić, powstały wizualizacje dachu
(rys. 2.) i szachtów wewnątrz budynku.
Kolejnym projektem, który miał osiągnąć bardzo
wysoki poziom certyfikacji – tym razem BREEAM na
poziomie Excellent – był budynek Ratusza Marszał-
kowskiego w Krakowie. Projekt wykonano w latach
2014-2016. W tym przypadku, wspólnie z inwestorem,
po przeprowadzeniu analiz energetycznych budynku
zdecydowano się na źródło trigeneracyjne. Ponieważ
budynek miał stanąć w reprezentacyjnej części Krako-
wa, architektom bardzo zależało na przysłonięciu źródła
ciepła, które zostało usytuowane na dachu. Zadanie nie
należało do najłatwiejszych, ponieważ była to właściwie
mała elektrociepłownia zlokalizowana na stosunkowo
niewysokim budynku (rys. 3.). Tu również z pomocą
przyszedł BIM, dzięki któremu została zoptymalizowana
przestrzeń potrzebna na instalacje. Z kolei wizualizacje
budynku z poziomu ulicy, wykonane bezpośrednio
z modelu BIM, pozwoliły znaleźć sposób na ukrycie
instalacji na dachu.
Etap II – BIM Level 2
W projekcie Brama Miasta większość rysunków
została wygenerowana wprost z modelu 3D. Budynek
składa się z dwóch wież. Dla mniejszej z nich wykonano
wyłącznie modele 3D. W przypadku większej wieży do-
kumentacja była tworzona równolegle w 2D i 3D. Dzięki
takiemu podziałowi można było porównać efektywność
pracy w modelu BIM z projektowaniem „płaskim”. Porów-
nanie wypadło zdecydowanie na korzyść modelu BIM
bez równoległej pracy w „płaskich” systemach CAD. Bar-
dzo pracochłonnymi czynnościami okazało się wprowa-
dzanie standardów wydruków bezpośrednio z modelu,
generowanie zestawień materiałów oraz podnoszenie
umiejętności projektowania w 3D członków zespołu
projektowego. Poświęcony temu czas z nawiązką zo-
stał odrobiony na etapie koordynacji międzybranżowej.
W tym projekcie BIM został wykorzystany zarówno do
tworzenia zestawień materiałów, jak również do wyko-
nania obliczeń hydraulicznych i akustycznych.
 TECHNIKA

Etap III – BIM Level 3

Kolejnym etapem wdrażania metodyki BIM w na-
szym biurze było rozpoczęcie w 2016 roku pracy nad
biurowcem o powierzchni użytkowej około 40 tys. m2
w Gdańsku przy al. Grunwaldzkiej. W tym projekcie
połączyliśmy oprogramowanie Revit i BIM 360 firmy
Autodesk. Dzięki połączeniu tych dwóch narzędzi
wprowadziliśmy pracę grupową na zupełnie inny
poziom. Możliwe stało się efektywne współdziałanie
z zespołem generalnego wykonawcy, wnoszącym
uwagi do powstającej dokumentacji niemal online.
Wspomniane narzędzie ułatwia komunikację pomię- Rys. 4. Budynek Brama Miasta Łodzi – instalacje na poziomie -1, wizualizacja CEGROUP
dzy inwestorem, inspektorem nadzoru, projektantem,
generalnym wykonawcą i podwykonawcami do same-
go końca budowy. Dzięki temu za pomocą zdefinio- Opisany powyżej tok postępowania jest możliwy
wanych schematów komunikacji i akceptacji zmian pod warunkiem bardzo dokładnego wykonania modelu
proces projektowy przebiegał sprawnie i pod większą w części architektonicznej. Jeżeli powyższy warunek nie
kontrolą niż w przypadku inwestycji prowadzonych jest spełniony, przygotowanie modeli energetycznych
tradycyjnie. Aplikacja BIM 360 dzięki jednemu z modu- w popularnych programach do modelowania, np. HAP,
łów pozwala na podgląd i wnoszenie uwag do modelu eQUEST, EnergyPlus itp. jest najlepszym rozwiązaniem
BIM każdemu, kto jest bezpośrednio zaangażowany i daje najbardziej wiarygodne wyniki.
w powstawanie budynku.
Tym, co może zniechęcić osoby rozpoczynające swo-
Zastosowanie modelu BIM do ją przygodę z technologią BIM, jest zwiększony nakład
zaawansowanych analiz energetycznych pracy w pierwszych fazach projektu. Dotyczy to głównie
budynku koncepcji architektonicznej. Jako projektanci branżowi
W kolejnym projekcie został wykorzystany mo- rozpoczynamy projektowanie z użyciem metodyki BIM
del BIM do modelowania energetycznego budynku. od kolejnego etapu, czyli szczegółowej koncepcji wielo-
W roku 2018 CEGROUP rozpoczął pracę nad projektem branżowej. Chociaż początkowe fazy przygotowywania
Małopolskiego Centrum Nauki – Cogiteon w Krakowie. projektu wymagają dużego zaangażowania, rekompen-
Zamawiający na etapie konkursu zdefiniował w kilku- satą jest bardzo dopracowany projekt budowlany, który
dziesięciostronicowym dokumencie wymogi dotyczące eliminuje konieczność wprowadzania czasochłonnych
BIM-u. Zgodnie z tymi wymogami model miał zostać poprawek na dalszych etapach.
opracowany na poziomie 7D.
Szczegółowy model BIM został wykorzystany do
stworzenia modelu energetycznego, za pomocą które-
go zostały zoptymalizowane rozwiązania energetyczne
w budynku, tak aby były ekonomiczne i spełniały coraz
ostrzejsze wymogi charakterystyki energetycznej, wyma-
ganej przez polskie prawo. Rezultatem tych działań jest
raport wykonany na podstawie analizy godzinowej prze-
prowadzonej z wykorzystaniem danych geometrycznych
budynku, danych dotyczących właściwości użytych ma-
teriałów, parametrów systemów HVAC i zainstalowanych
urządzeń elektrycznych. Obliczenia przeprowadzane są
z wykorzystaniem zadanej lokalizacji obiektu, danych
pogodowych charakterystycznych w danym regionie
dostępnych w aplikacji oraz przedziałów czasowych, Radosław Radziecki
w których obiekt jest użytkowany. Otrzymane wyniki CEGROUP
można wykorzystać do poprawy rozwiązań mających
wpływ na zużycie energii oraz do udokumentowania
punktów w certyfikacji LEED.

www.cyrkulacje.pl 31
PROJEK T Y – POLSKA

Fot. Łódzki Ogród Zoologiczny – Orientarium

Orientarium
– tropikalna fauna i flora w Łodzi
Głównymi atrakcjami Orientarium będą wewnętrzny wybieg dla słoni indyjskich
oraz podwodny tunel, który pozwoli na obserwowanie rafy koralowej oraz rekinów
i płaszczek. Zapewnienie wentylacji nie było jedynym wyzwaniem dla projektantów
instalacji HVAC.

Największe starania na rzecz ochrony różnorodności
biologicznej powinny koncentrować się na środkach
stosowanych w środowisku naturalnym in situ – na miej-
scu. Jednak dla umożliwienia przetrwania niektórych
gatunków i edukacji (cele nadrzędne) oraz rozrywki (cel
wtórny) niezbędna jest również ochrona ex situ, czyli
w specjalnie do tego przygotowanych ogrodach zoo-
logicznych. Początki menażerii – jak wówczas nazywano
takie miejsca – sięgają okresu 3500 lat p.n.e. i prowadzą
nas do starożytnego Egiptu. Były to głównie prywatne
kolekcje egzotycznych zwierząt, które miały świadczyć
o zamożności, prestiżu i władzy właścicieli. Z czasem,
wraz z ekspansją na nowe obszary i kontynenty oraz
z uwagi na coraz większe zainteresowanie przyrodą,
zbiory te udostępniano szerszej publiczności. Zaczęły
one spełniać funkcję edukacyjną, umożliwiając poznanie
gatunków, z którymi nigdy wcześniej nie było styczności.
W XX wieku koncepcja ogrodów zoologicznych, jako
miejsca mającego na celu wyłącznie wystawiennictwo,
zaczęła ulegać zmianie i koncentrować się na potrzebach
zwierząt i ich dobrostanie.
Projektanci ogrodów zoologicznych starają się
stwarzać dla każdego gatunku siedlisko jak najbardziej
zbliżone do naturalnego. Umiarkowany klimat Polski
nie sprzyja kreowaniu cech klimatu równikowego lub
zwrotnikowego. Jesienią, wczesną wiosną i zimą sło-
nie, hipopotamy, żyrafy przetrzymywane są w ciasnych,
ogrzewanych boksach, schowane przed zwiedzającymi.
Z tego powodu wycieczka zimą do zoo nie była na li-
ście ciekawych pomysłów na weekend. Jednak władze
zoo w Łodzi (na wzór zoo we Wrocławiu) postanowiły
przełamać ten impas, decydując się na wykorzystanie

32 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

Fot. Łódzki Ogród Zoologiczny – Orientarium
PROJEK T Y – POLSKA

Orientarium

nowoczesnej technologii i instalacji w celu całorocz-
nej symulacji warunków klimatycznych. Zamknięte, ale
przestrzenne pawilony wystawiennicze zagwarantują
zwierzętom swobodę ruchu, a także będą zachętą do
zwiedzania.
W Łodzi odtworzono naturalne środowisko dla fauny
i flory występujących dziko w rejonach Azji Południowo-
-Wschodniej. W czterech strefach znajdą tam przestrzeń
dla siebie takie gatunki jak:
〉〉 słonie indyjskie – ich wybieg będzie największą atrak-
cją w tym budynku,
〉〉 bawoły anoa, makaki czubate, świnie wisajskie – w stre-
fie nawiązującej do indonezyjskiej wyspy Celebes,
〉〉 rafa koralowa, rekiny, płaszczki – będą pływały
w ogromnych basenach i akwariach zarówno słod-
ko-, jak i słonowodnych,
〉〉 gawiale, orangutany (wyjątkowo zagrożony gatunek),
gibony, langury, niedźwiedzie malajskie, które bę-
dzie można podziwiać z kilku poziomów pawilonu
Wysp Sundajskich. Nad wszystkim będą swobodnie
latały ptaki, a 14 000 donic z wyselekcjonowanymi
roślinami (aglaonema, filodendrony, anturium, hibi-
skusy, palmy, bambusy) dopełni całości.
W pawilonie wejściowym znajdą się sale konfe-
rencyjne, część edukacyjna, kawiarnia, restauracja,
kuchnia i strefa gastronomiczna – wszystko utrzymane

› Orientarium, Łódź
› Inwestor: Miejski Ogród Zoologiczny w Łodzi
› Wykonawca: Mosty Łódź Spółka Akcyjna
› Architektura: Szlachcic Architekci
› Projekt konstrukcji, instalacji sanitarnych,
elektrycznych i teletechnicznych: ARUP
Polska Sp. z o.o.
› Projekt instalacji LSS: Transcom Sp. z o.o.
› Projekt sieci zewnętrznych: GP Omega
› Powierzchnia obiektu: prawie 37 000 m2
› Basen rekinów: 2500 m3
› Wszystkie akwaria: 3 mln m3 wody
› Koszt inwestycji: 262 mln zł

Fot. Łódzki Ogród Zoologiczny – Orientarium

www.cyrkulacje.pl 33
PROJEK T Y – POLSKA
Pawilon dla słoni indyjskich
34
Orientarium w liczbach
〉 Moc przyłączeniowa obiektu: 2400 kW
〉 Zapotrzebowanie mocy cieplnej: 4000 kW
〉 Zapotrzebowanie chłodu: 1050 kW – cztery agregaty,
w tym jeden wyłącznie na potrzeby technologii LSS
〉 Liczba maszynowni: 7
〉 Ilość blachy zużytej do wykonania kanałów: 25 000 m2
〉 Długość rurociągów: 14 km
〉 Liczba central: 33
〉 Ilość powietrza świeżego: 400 000 m3/h
w odpowiedniej stylistyce. Świątynie, zatopiony samolot,
kładka, wagon pociągu, malowidła ścienne, tunel pod-
wodny, bambusowe elewacje, chatki, w których będą
sprzedawane przekąski – to architektoniczne smaczki,
które przybliżą turystom historię i kulturę Azji Południo-
wo-Wschodniej.
Główną ideą było zapewnienie jak najmniejszej liczby
barier oddzielających zwiedzających od zwierząt. Zamiast
krat zastosowano fosy, szklane przegrody, siatki, woliery,
aby zwierzęta były na wyciągnięcie ręki. Projektanci za-
pewnili obserwację słoni i małp z różnych poziomów:
z parteru, piętra, tarasów, a nawet stworzyli możliwość
zajrzenia pod wodę, aby zobaczyć słonia podczas kąpieli
w basenie.
Firma ARUP Polska podjęła się zaprojektowania (pro-
jekt budowlany i projekt wykonawczy) oraz prowadzenia
nadzoru autorskiego nad częścią konstrukcyjną oraz in-
stalacyjną budynków. Przygotowanie projektu zajęło dwa
lata i było nie lada wyzwaniem. Inwestycja Orientarium
była przeprowadzona w formule Zaprojektuj i Wybuduj,
cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
co wiązało się z koniecznością bardzo ścisłej współpracy
ze wszystkimi uczestnikami procesu inwestycyjnego.
Za pomocą instalacji wentylacji, ogrzewania i chło-
dzenia należało stworzyć warunki imitujące naturalne
środowisko występowania egzotycznych zwierząt przy
jednoczesnym zapewnieniu komfortu zwiedzającym.
Grupy te mają skrajnie różne potrzeby. Na etapie kon-
cepcji oprócz standardowych założeń projektowych
należało wziąć pod uwagę takie czynniki jak odór, słone
środowisko oceanów, wysoką temperaturę i wilgotność
zarówno latem, jak i zimą, a także zupełnie niespodzie-
wane – jak zasięg trąby słonia, spryt małpich łapek i furie
niedźwiedzia. Część przesłanek, które projektant w nor-
malnych warunkach sprawdza i stosuje, pozostały do
końca tajemnicą – na przykład trudno sprawdzić, jaki
hałas czy drgania są dla poszczególnych gatunków zbyt
kłopotliwe, męczące a nawet szkodliwe.
Z uwagi na znaczną liczbę wymian powietrza w prze-
strzeniach ekspozycyjnych i przewidywane tłumy na
ścieżkach zwiedzania, zastosowaliśmy nawiew świeżego
powietrza do tych dwóch stref, następnie transfer przez
zaplecze i wywiew przez boksy. Pozwoliło to zmniejszyć
i tak znaczną ilość powietrza czerpanego i uzdatnianego
oraz ograniczyć nieprzyjemne zapachy. Niecodziennie
spotykane elementy konstrukcyjne również okazały się
pomocne. Bambusowa elewacja częściowo zasłaniająca
okna na fasadzie stanowiła jednocześnie zacienienie
i redukcję zysków ciepła. Ogromne świetliki w formie
pięciowarstwowej membrany ETFE o doskonałym współ-
czynniku U przepuszczają światło dzienne, umożliwiając
zarówno zwierzętom i roślinom czerpanie sił witalnych
niezbędnych do życia, a z punktu widzenia strat stanowią
doskonałą barierę przed zimnem.
Fot. Łódzki Ogród Zoologiczny – Orientarium

Roślinność charakterystyczna dla klimatu tropikalne-
go również ma specyficzne wymagania dotyczące tem-
peratury i wilgotności. Nawiewniki zostały zlokalizowane
zatem w odpowiednich miejscach, uwzględniając ściany
porośnięte roślinnością i fakt, że chłodne powietrze może
szkodzić roślinom.
Na terenie basenów i ich zaplecza zostały zastoso-
wane centrale i kanały z blachy kwasoodpornej przysto-
sowanej do środowiska morskiego.
Dzięki technologii LSS (Life Support System), na którą
składają się wymienniki ciepła, dozowniki substancji
chemicznych (woda słona wytwarzana na miejscu),
ogromne systemy filtracji mechanicznej (szkło aktywo-
wane zamiast piasku) i biologicznej (odpieniacz białek,
odgazowywanie przy pomocy biobali), ozonowania,
dezynfekcji lampami UV, pompy, agregaty, reaktory
i zbiorniki retencyjne będzie można zanurzyć się w głąb
oceanu i zobaczyć rekiny, płaszczki oraz rafę koralową.
Ten skomplikowany projekt dostarczała, nadzorowała
i wykonywała firma Transcom z Katowic. Projektanci
z firmy ARUP blisko z nimi współpracowali, aby zapew-
nić wymagane ilości ciepła i chłodu we wskazanych
miejscach wzmożonej wentylacji.
Największym wyzwaniem w tym projekcie była
dla mnie próba pogodzenia komfortu zwiedzających
z życiowymi potrzebami egzotycznej fauny i flory. Jako
projektanci doskonale wiemy, że spełnienie oczekiwań
wszystkich użytkowników danej przestrzeni w zakresie
temperatury, wilgotności, prędkości powietrza jest w za-
sadzie niemożliwe. Ale o ile człowiek może założyć sweter
lub wyjść na zewnątrz, to zwierzęta i rośliny – gdy nie speł-
nimy wymaganych parametrów – chorują i umierają. Jest
niewiele dostępnych badań, które pomogłyby projektan-
tom w tym zakresie. Staraliśmy się zasymulować natural-
ne środowisko, ale na klimat wpływa ogrom czynników,
nie zawsze możliwych do odtworzenia. Werbalnych ani
pisemnych skarg od zwierząt nie dostaniemy, ale będzie-
my – wraz z opiekunami słoni, rekinów, małp, roślin – ob-
serwować i kibicować aklimatyzowaniu się w nowym bu-
dynku. Ich dobrostan był i pozostaje dla nas priorytetem.
Najbardziej zadowolona jestem z tego, że jako firma
Arup, ale też personalnie, miałam okazję współtworzyć
budynek, który zagości na mapie miejsc koniecznych do
odwiedzenia. Obiekt, który przybliży gościom egzotycz-
ny świat roślin i zwierząt Azji Południowo-Wschodniej,
jednocześnie będzie dla tych gatunków ciepłym azylem
w mroźnej zimowej Polsce. Cały projekt był wykona-
PROJEK T Y – POLSKA
W obiekcie zaprojektowano bezobsługową instalację
podlewania zieleni z wykorzystaniem wody deszczowej
z zielonego dachu. Woda z dachu zbierana jest w ze-
wnętrznym zbiorniku, po czym pompowana na filtry
antracytowe i dezynfekowana za pomocą lamp UV, gdzie
następnie zostaje podgrzana, po czym dozowany jest do
niej nawóz za pomocą miksera nawozowego. Mieszanie
wody zimnej z wodą ciepłą oraz dozowanie nawozów
dla roślin odbywa się automatycznie. Rośliny podlewane
będą sekcjami, sekwencyjnie, ściśle określoną ilością
wody. Jako urządzenia nawadniające zastosowano linie
kroplujące naziemne i podziemne w donicach z roślina-
mi, linie kroplujące z emiterami do zielonych ścian oraz
ręczne zawory do podlewania.
Trwają ostatnie prace wykończeniowe, kwiaty akli-
matyzują się do nowych warunków, a słoniarnia ma już
swojego pierwszego mieszkańca. Zoo w Łodzi zaprosi
zwiedzających do Orientarium jeszcze przed końcem roku.
Marta Mazgaj
ARUP Polska sp. z o.o.
ny w Revicie – zarówno architektura, konstrukcja, jak
i wszystkie instalacje. Bryła budynku jest bardzo skompli-
kowana, większość urządzeń i instalacji skrzętnie poukry-
wana w pomieszczeniach i korytarzach technicznych,
dzięki ciężkiej koordynacyjnej pracy na etapie projekto-
wym udało się wyeliminować konieczność rozwiązywa-
nia kolizji na budowie.
Nową umiejętnością, której nauczyłam się w trakcie
pracy nad tym zadaniem, jest współpraca z opiekuna-
mi zwierząt, roślin i technologami LSS (Life Support Sys- Marta Mazgaj
Senior Mechanical Engineer
tem). Zoolodzy pracujący w łódzkim zoo to ludzie, którzy ARUP Polska sp. z o.o.
doskonale znają specyficzne potrzeby swoich podopiecz-
nych i fascynująco o nich opowiadają, natomiast techno-
lodzy LSS mają wiedzę i narzędzia, aby te potrzeby spełnić.
Bardzo rozbudowane systemy filtracji, wytwarzania wody
słonej, słodkiej, monitorowanie parametrów i precyzyjne
dozowanie odczynników – imponujące instalacje łączące
biologię i chemię z technologią. Naszym zadaniem była
ścisła współpraca z botanikami i zoologami – po to, aby
kanały i nawiewniki nie były dla zwierząt elementem za-
bawy lub powodem do skaleczenia – oraz technologami
LSS – w zakresie dostarczania odpowiednich parametrów
ciepła i chłodu technologicznego, powietrza, wody i od-
prowadzania ścieków.
www.cyrkulacje.pl 35
TECHNIKA
Schładzanie powietrza w domach
jednorodzinnych
Chłodnica w układzie rekuperacji
Czy za pomocą chłodnicy znajdującej się w układzie rekuperacji można schłodzić
wnętrza domu. Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest jednoznaczna.
Współczesne domy, szczególnie te budowane na
podstawie pozwolenia na budowę, dla których wniosek
składany był po 1 stycznia 2021 roku, są już naprawdę
dobrze zaizolowane termicznie. Izolacyjność przegród
budowlanych wymuszana przez warunki techniczne
może sugerować, że dom nie nagrzewa się tak łatwo.
Jeśli zimą ściany utrzymują ciepło, latem powinny do-
statecznie izolować przed przegrzaniem. Nic bardziej
mylnego.
Pierwsze pytanie, jakie powinien sobie zadać inwe-
stor, to gdzie i jak zostały rozmieszczone okna – od po-
łudnia czy północy, drugie to jak chronią przed nadmier-
36 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
©Studio Harmony | stock.adobe.com
nymi zyskami ciepła od promieniowania słonecznego
przenikającego przez przegrody przezroczyste. Wszystkie
pomieszczenia z oknami, przez które bezpośrednio wpa-
dają promienie słoneczne, będą gromadziły energię ze
słońca. Jednocześnie należy pamiętać, że stosowanie
osłon od strony wewnętrznej pomieszczeń, takich jak
żaluzje czy rolety, nie uchroni w dostatecznym stopniu
pomieszczeń przed przegrzewaniem.
Kolejny aspekt dotyczy samego działania rekuperacji
– jeśli temperatura zewnętrzna wynosi 32°C, temperatura
powietrza dostarczanego do pomieszczeń będzie bardzo
zbliżona do tego poziomu. Nawet mając na uwadze fakt,
 TECHNIKA

że centrala wentylacyjna ma możliwość odzysku energii

(latem będzie to odzysk chłodu), to przy założeniu, że
temperatura we wnętrzu wynosi 25°C, a na zewnątrz
32°C, do budynku nadal będzie dostarczane cieplejsze
niż potrzeba powietrze o temperaturze około 29°C.
Zakładając, że w systemie rekuperacji pracuje chłod-
nica, należy pamiętać, że medium przekazującym energię
nadal pozostaje powietrze, którego w systemie rekupe-
racji nie ma zbyt dużo.
Ponad połowa budowanych dziś domów to budynki
o powierzchni do 140 m2. Aby w dostateczny sposób
zapewnić w takim budynku efektywną wentylację, wy-
starczy zamontować centralę wentylacyjną o wydatku
projektowanym do 300 m3/h. Ile chłodu jest w stanie
przenieść taki strumień powietrza? Chłodnica kanałowa
Przyjęte założenia:
Tzew. – temperatura zewnętrzna 32°C,
Tn – oczekiwana temperatura nawiewu 14°C.
Z wykresu Moliera odczytujemy entalpię dla 32°C
i wilgotności 70% – i1 = 87 kJ/kg powietrza po przejściu
przez chłodnicę po wykropleniu wilgoci: Tn 14°C i wil-
gotność 100% dla tego punktu entalpia i2 = 39 kj/kg.
Założone ilości powietrza:
V = 300 m3/h = 0,083 m3/s.
Gęstość powietrza w zaokrągleniu wynosi 1,2 kg/m3.
Otrzymujemy:
Qchł = Vxqx(i1-i2) = 0,083 m3/s x 1,2 kg/m3 x (87-39) kJ/kg
= 4,7 kJ/s
Przy takim założeniu moc dobranej chłodnicy wynosi
4,7 kW.
Mogłoby się wydawać, że nie jest to już mała moc
na taki dom… a jednak.
Parter domu:
〉〉 salon – 30 m2, Pomiar temperatury na powierzchni okna zasłoniętego roletą wewnętrzną (roleta podgumowana z folią odbijającą słońce)
〉〉 pokój zlokalizowany od południa z dużymi przeszkle- wykonany za pomocą kamery termowizyjnej
niami – 14 m2.
Poddasze:
〉〉 trzy pokoje (dwa od południa i jeden od północy) – Bilans powietrza w tych pomieszczeniach,wynikający
każdy po 15 m2. z doboru rekuperacji, to:
Oczekiwana temperatura w pomieszczeniach miesz- 〉〉 salon – 100 m3/h,
kalnych – 23°C. 〉〉 4 pokoje – każdy w przybliżeniu po 50 m3/h.
Zakładamy, że temperatura powietrza nawiewanego
to 14°C (zanim powietrze dotrze do pokoju, straty w in- Obliczenie mocy chłodniczej przekazywanej
stalacji, w zależności od stopnia zaizolowania i długości, przez powietrze wentylacyjne wpadające do
wyniosą od 1 do 3°C). Na potrzeby obliczeń przyjęto 2°C. pomieszczeń
Realnie temperatura powietrza nawiewanego będzie Założenia ilości powietrza wentylacyjnego na po-
kształtować się na poziomie 16°C. Dotyczy to wszystkich szczególne pomieszczenia z nawiewem:
pomieszczeń bez względu na to, czy są przegrzewane, strona południowa:
czy nie, co może powodować pewien dyskomfort. Należy 〉〉 salon – 30 m2 (nawiew 100 m3/h),
pamiętać, że zyski ciepła zmieniają się w zależności od 〉〉 pokój nr 1 – 14 m2 (nawiew 50 m3/h),
pory dnia – po stronie wschodniej są rano, a po zachod- 〉〉 pokój nr 2 – 15 m2 (nawiew 50 m3/h).
niej po południu. 〉〉 pokój nr 3 – 15 m2 (nawiew 50 m3/h),

www.cyrkulacje.pl 37
TECHNIKA

Zapotrzebowanie na moc chłodniczą Zapotrzebowanie na moc chłodniczą

w pomieszczeniach liczona w pomieszczeniach liczona Ilość chłodu dostarczonego
wg wskaźnika wg wskaźnika wraz z powietrzem
Rodzaj pomieszczenia 100 W/m2 w pomieszczeniach 50 W/m2 w pomieszczeniach wentylacyjnym
od strony południowej od strony południowej [kW]
i 50 W/m2 od strony północnej i 25 W/m2 od strony północnej
[kW] [kW]
salon – 30 m2 strona płd. 3,0 1,5 0,24

pokój nr 1 – 14 m2 strona płd. 1,4 0,7 0,12

pokój nr 2 – 15 m strona płd.

2
1,5 0,75 0,12

pokój nr 3 – 15 m strona płd.

2
1,5 0,75 0,12

pokój nr 4 – 15 m2 strona pn. 1,5 0,75 0,12

strona północna: 〉〉 pokój nr 2 – 15 m2 × 100 W = 1,5 kW,

〉〉 pokój nr 4 – 15 m2 (nawiew 50 m3/h).
Moc chłodnicza dostarczana przez powietrze
o temperaturze 16°C
strona południowa:
〉〉 salon 30 m2 – dostarczona moc chłodnicza 240 W,
〉〉 pokój nr 1 – 14 m2 dostarczona moc chłodnicza 120 W,
〉〉 pokój nr 2 – 15 m2 dostarczona moc chłodnicza 120 W,
〉〉 pokój nr 3 – 15 m2 dostarczona moc chłodnicza 120 W,
strona północna:
〉〉 pokój nr 4 – 15 m2 dostarczona moc chłodnicza 120 W.
〉〉 pokój nr 3 – 15 m2 × 100 W = 1,5 kW,
strona północna:
〉〉 pokój nr 4 – 15 m2 × 50 W = 0,75 kW.
W związku z tym, że powyższa metoda przybliżone-
go obliczenia na chłód dla pomieszczeń mieszkalnych
daje wyniki z dużym zapasem, może w niektórych przy-
padkach zawyżać faktyczne zapotrzebowanie. Wszystko
jednak zależy od wielu składowych, takich jak ustawienie
budynku względem stron świata, wielkości okien, spo-
sobu odcięcia promieniowania słonecznego itp.

Obliczenia doboru mocy chłodniczej dla Dla porównania poniżej obliczono zapotrzebowanie
systemu klimatyzacji w wypadku dwa razy mniejszej mocy:
strona południowa: strona południowa:
〉〉 salon – 30 m2 × 100W = 3,0 kW, 〉〉 salon 30 m2 × 50 W = 1,5 kW,
〉〉 pokój nr 1 – 14 m2 × 100 W = 1,4 kW, 〉〉 pokój nr 1 – 14 m2 × 50 W = 0,70 kW,
〉〉 pokój nr 2 – 15 m2 × 50 W = 0,75 kW,
〉〉 pokój nr 3 – 15 m2 × 50 W = 0,75 kW,
strona północna:
〉〉 pokój nr 4 – 15 m2 × 25 W – 0,375 kW.

Jak widać moc chłodnicza jest niewystarczająca,

a ilość chłodu dostarczana przez wentylację jest na tyle
mała, że nie wystarczy do schłodzenia budynku.
Ktoś jednak mógłby powiedzieć, że są domy, w któ-
rych chłodzenie systemem rekuperacji działa. Zgadza się
– to też jest prawda w wypadku, gdy przegrody przezro-
czyste są całkowicie zabezpieczone przed bezpośrednim
działaniem promieni słonecznych i pomieszczenia się
nie nagrzewają.
Można to uzyskać poprzez wysunięcie dachu nad
oknami parteru lub na zadaszenia tarasu, na tyle, że
promienie słoneczne nie wpadają przez przegrody prze-
szklone i nie powodują nagrzewania się pomieszczeń.
Dobrym rozwiązaniem są również żaluzje zewnętrzne,
Porównanie temperatury na powierzchni paneli podłogowych – pierwszy pomiar w miejscu zacienionym, drugi w narażo- które chronią pomieszczenia w czasie dużego nasło-
nym na bezpośrednie promieniowanie słoneczne necznienia.

38 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 TECHNIKA

A co stało się z mocą 4,7 kW z chłodnicy? Wszelkimi dostępnymi sposobami trzeba zapobiec
Po pierwsze duża jej część została wykorzystana przenikaniu energii słonecznej przez przegrody szklane
w procesie kondensacji wilgoci z powietrza zewnętrz- do wnętrza domu.
nego, kolejna to moc jawna, czyli schłodzenie powie-
trza z 32oC do 23oC. Kolejna utrata mocy chłodniczej to
strata w instalacji nawiewnej. Dopiero pozostała część
mocy jest w stanie efektywnie chłodzić wnętrze domu.
Jednak, przy tak małych ilościach powietrza i dużych
zyskach ciepła od nasłonecznienia, pomieszczeń nie
uda się skutecznie schłodzić.

Wniosek jest prosty – jeśli dom ma być efektywnie

schłodzony za pomocą systemu rekuperacji, to musi być
spełnionych kilka – czasami bardzo trudnych – warun-
ków. Jeśli nie zostaną spełnione, chłodu będzie za mało.
Należy wybrać większy model centrali, żeby
zwiększyć strumień powietrza. Trzeba tak zaprojekto-
wać dom i jego wyposażenie, by promienie słoneczne
nie nagrzewały powierzchni przeszklonych i by ciepło Paweł Szyperski
słoneczne nie nagrzewało pomieszczeń. Roha Group sp. z o.o.

REKLAMA

Zestaw urządzeń do pomiaru prędkości w

kanałach wentylacyjnych
Rurka Prandla wykonana zgodnie z ISO
Miernik SwemaMan

Przyrządy do pomiaru prędkości

powietrza

Zestaw do pomiarów rozkładu prędkości

powietrza w pomieszczeniach
Wielokierunkowa sonda SWA

Miernik Swema
www.cyrkulacje.pl 39
B&L International Sp. z o.o. info@bil.com.pl
Art ykuł sponsorowany

Badanie działania instalacji HVAC i jakości powietrza (IAQ)

w biurach w praktyce – wyniki autydu ENSYCO

W związku z zagrożeniem związanym z COVID-19 na pierwszy plan zamkniętych, w których jest niska wilgotność powietrza. Właśnie wtedy
wysunęła się troska o zdrowie i komfort pracowników. Firmy i instytucje wirusy mają najlepsze warunki do skutecznej infekcji.
w ostatnim czasie coraz częściej decydują się na audyt instalacji W takim wypadku bardzo ważne jest zapewnienie w pomieszcze-
wentylacji i klimatyzacji. Pionierem w tym zakresie jest agencja niach efektywnego przepływu powietrza za pomocą systemów klima-
Unii Europejskiej – Frontex, wynajmująca 13 000 m2 w kompleksie tyzacyjno-wentylacyjnych. Takie działania zmniejszają ryzyko zarażenia
Warsaw Spire. Zdecydowała się na audyt systemów wentylacji koronawirusem SARS-CoV-2, a także chronić przed innymi infekcjami.
i klimatyzacji w swoich biurach realizowany przez firmę Ensyco Dr Hywel Davies, dyrektor Chartered Institution of Building Services
(audyt zakończono w 2020 r.). Dzięki bardzo szczegółowej ana- Engineers, zwraca uwagę, że każda osoba w ciągu 1 sekundy powinna
lizie warunków środowiska wewnętrznego i pracy instalacji we- mieć dostęp do 10 litrów świeżego powietrza1. Zwłaszcza jesienią oraz
wnętrznych najemca i właściciel budynku może zapewnić pełne zimą i zwłaszcza w pandemii. Gdy osoba chora kicha lub kaszle, a system
bezpieczeństwo i komfort użytkownikom. wentylacji nie działa albo pracuje nieprawidłowo, cząsteczki wirusa
mogą utrzymywać się w powietrzu nawet
przez kilka godzin i bardzo łatwo się rozprze-
strzeniać. Drobnoustroje wdychane są przez
innych użytkowników budynku, powodując
szerzenie się choroby. Jeśli w przestrzeni za-
mkniętej zostanie zapewniona odpowiednia
ilość powietrza z zewnątrz, to materiał infek-
cyjny ulegnie rozrzedzeniu. Właściwie skon-
figurowana i działająca wentylacja pozwoli
oczyścić powietrze. W efekcie, zmniejszy to
ryzyko zakażenia innych osób w pomiesz-
czeniu. Także Narodowy Instytut Zdrowia
Publicznego PZH – Państwowy Instytut Ba-
dawczy zwraca uwagę, że przenoszenie się
różnych patogenów wywołujących choroby
zakaźne zależy .m.in. od stosowania metod
uzdatniania powietrza nawiewanego do
pomieszczeń2. Sugeruje też jednocześnie,
że niezbędnym jest utrzymanie instalacji
wentylacyjnych na poziomie maksymalnej
wydajności.
Prowadzone w biurach audyty pokazują,
że w wielu przypadkach, z różnych przyczyn,
nawet minimalna wydajność nie jest zapew-
niona. Okazuje się, że ten problem dotyczy
Rys. 1. Procentowy udział niepoprawnie działających urządzeń filtrujących powietrze w audytowanych budynkach biurowych, na podstawie nie tylko starych budynków, lecz także no-
audytów przeprowadzonych przez Ensyco. Dane na postawie audytów przeprowadzonych przez ENSYCO w latach 2015-2019 wych szybko wznoszonych inwestycji.
Podczas audytów przeprowadzonych
przez firmę Ensyco w latach 2015÷2019,
Do tej pory w czasie profilaktyki zakażeń koronawirusem zwracano
uwagę przede wszystkim na częste mycie i dezynfekowanie rąk, nosze- 1 https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C711310%2Cnaukowcy-jesienia-
nie maseczki ochronnej oraz zachowywanie odpowiedniego dystansu. dobra-wentylacja-moze-byc-kluczowa-w-ochronie-przed koronawirusem
2 Opinia NIZP-PZH z dnia 19 marca 2020 r. dotycząca koniecznego zakresu
Jednak w okresie jesienno-zimowym może okazać się to niewystarcza- mycia i dezynfekcji instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej w obiektach
jące, zwłaszcza że większą część doby spędza się w pomieszczeniach użyteczności publicznej w związku z rozprzestrzenianiem się COVID-19

40 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 Art ykuł sponsorowany

przeanalizowano powierzchnię 50 000 m²

różnie zlokalizowanych biur w Polsce od-
danych do użytkowania po 2015 roku.
Stwierdzono, że w ponad połowie pod-
danych analizie pomieszczeń (57%) nie
ma zapewnionej wystarczającej ilości
nawiewanego i wywiewanego powie-
trza. Latem 21% biur osiąga zbyt wy-
soką wilgotność, a zimą w prawie 73%
pomieszczeń wilgotność była za niska.
Fizycy z Instytutu Badań Troposferycz-
nych (TROPOS) w Lipsku i Krajowego La-
boratorium Fizycznego CSIR w New Delhi
udowodnili, że wilgotność powietrza wpły-
wa na rozprzestrzenianie się koronawirusa3.
Zespół doszedł do wniosku, że jeśli względna
wilgotność powietrza w pomieszczeniach Rys. 2. W ponad połowie badanych pomieszczeń (57%) nie jest zapewniona wystarczająca ilość nawiewanego i wywiewanego powietrza.
jest niższa niż 40%, cząsteczki emitowane Dane na postawie audytów przeprowadzonych przez ENSYCO w latach 2015-2019
przez zakażonych wchłaniają mniej wody,
dzięki temu pozostają lżejsze, utrzymują się
w powietrzu dłużej i mają większy zasięg,
co bardziej naraża na ich wdychanie osoby
zdrowe. Dodatkowo, niska wilgotność po-
wietrza powoduje, że błony śluzowe w no-
sach są suche i bardziej przepuszczają wirusy.
Dlatego też eksperci z firmy Ensyco sugerują,
aby wilgotność względna powietrza utrzy-
mywana była na poziomie 40÷60%, tak, aby
wspierać odporność organizmu.
Mimo że wiele mówi się o wprowadzo-
nych zmianach w organizacji pracy w biu- pomieszczeń ze zbyt wysoką
wilgotnością (lato)
rach w związku z sytuacją epidemiologiczną,
pomieszczeń ze zbyt
to wciąż za mało czasu i uwagi poświęca niską wilgotnością (zima)
się usprawnieniu działań instalacji HVAC.
Kluczowe w walce z rozprzestrzenianiem
się koronawirusa okazuje się odpowiednie Rys. 3. Zimą w prawie 73% analizowanych pomieszczeń wilgotność była za niska. Dane na postawie audytów przeprowadzonych przez
ustawienie, wyregulowanie i monitorowanie ENSYCO w latach 2015-2019

każdego rodzaju systemu wentylacyjnego

wraz z utrzymaniem optymalnej wilgotno-
ści, a także przestrzeganie ustalonych norm
higienicznych i zaleceń w instrukcji obsługi.
Wszystko po to, aby zapewnić ciągły dopływ
świeżego powietrza, równocześnie usuwa-
jąc zanieczyszczenia, i realnie mieć wpływ na
bezpieczeństwo pracowników w pomiesz-
czeniach biurowych.
ENSYCO zajmuje się wykonawstwem, audytami, pomiarami i regulacją instalacji HVAC, wenty-
lacji, klimatyzacji, oddymiania, BMS, sanitarnych, tryskaczowych w prestiżowych nieruchomo-
ściach o najwyższym standardzie jakości i skomplikowaniu instalacji. Mamy udokumentowane
doświadczenie w Polsce i Wielkiej Brytanii w projektach biurowych, medycznych, przemysło-
wych, usługowych, sportowych. Pracujemy z klientami, którzy mają wysokie wymagania dla
jakości powietrza i komfortu cieplnego, a model "zaprojektuj i wybuduj" realizowany z naszymi
Partnerami daje pełną gwarancję wykonania zadania w założonym budżecie i czasie.

ENSYCO
ul. Stanisława Moniuszki 9
3 https://www.tropos.de/en/current-issues/press- 05-822 Milanówek
-releases/details/coronavirus-sars-cov-2-breitet-si
ch-bei-niedriger-luftfeuchtigkeit-in-innenraeum biuro@ensyco.pl
en-staerker-aus www.ensyco.pl

www.cyrkulacje.pl 41
nowości

Antybakteryjna przepustnica piankowa

Firma ALNOR SYSTEMY WENTYLACJI wprowadziła
do swojej oferty antybakteryjną piankową przepustnicę
regulacyjną DAT-AKU-CA. Jest to ekonomiczna przepust-
nica o właściwościach tłumiących przeznaczona do mon-
tażu w systemach wentylacyjnych. Podwójną funkcje
pełni dzięki konstrukcji oraz materiałowi, z którego jest
wykonana, czyli elastycznej trudnopalnej piance poliure-
tanowej gęstości 180 kg/m3 z jednostronną laminującą
czarną folią. Pianka poliuretanowa podczas produkcji jest
wzbogacana dodatkiem Ultra-Fresh, który hamuje roz-
wój bakterii, grzybów i pleśni. Prócz standardowej wersji
antybakteryjnej przepustnicy DAT-AKU-CA dostępny jest również model z dodatkiem węgla aktywowanego, który
neutralizuje nieprzyjemne zapachy.
Na to warto zwrócić uwagę: Przepustnicę wsuwa się do okrągłego kanału
(np. przed zaworem) a następnie usuwa wybraną liczbę
〉〉 średnice: 80÷315 mm, wyciętych fabrycznie wkładek. W celu uzyskania więk-
〉〉 wykonane z pianki poliuretanowej trudnopalnej (Cfl-s1), szego tłumienia można zamontować szeregowo kilka
〉〉 właściwości przeciwgrzybiczne i antybakteryjne, przepustnic DAT-AKU-CA.
〉〉 wersja z węglem aktywnym pochłania nieprzyjemne zapachy, Informacje: Artur Kołacz
〉〉 do montażu w domowych instalacjach wentylacji mechanicznej tel. +48 22 715 80 21
z odzyskiem ciepła. www.alnor.com.pl

Inteligentny system wentylacji DCV ONE

Firma Lindab ofe- przepływem powietrza, zgodnym z rzeczywistymi po-
ruje inteligentny system trzebami osób znajdujących się w pomieszczeniach,
wentylacji – Lindab DCV wymaga zastosowania kilku oddzielnych komponentów.
ONE. Zastosowanie więk- System wentylacyjny Lindab DCV ONE to inteligent-
szości systemów DCV (De- ne rozwiązanie, w którym wszystkie komponenty są
mand Control Ventilation), zintegrowane w jednej (ONE) jednostce. Jeśli pojawiają
czyli systemów wentyla- się nowe wymagania związane z przearanżowaniem
cyjnych ze zmiennym powierzchni biurowych czy przestrzeni open space, z po-
mocą DCV ONE można tego dokonać w łatwy i niewyma-
Na to warto zwrócić uwagę: gający ponoszenia dodatkowych kosztów sposób – brak
konieczności przebudowy instalacji, montażu nowych
〉〉 jedna jednostka ze wszystkimi komponentami, czujników, sterowników. Produkt dostępny jest w czte-
〉〉 niski koszt instalacji i mniejszy koszt przebudowy pomieszczeń, rech rozmiarach ułatwiających dostosowanie do różnych
〉〉 zmniejszone zużycie energii, wymagań i liczby osób przebywających w pomieszcze-
〉〉 łatwe okablowanie, niu: DCV ONE 125 – do 24 m² lub 3 osób, DCV ONE 160
〉〉 krótszy czas instalacji – oszczędność czasu, – do 35 m² lub 6 osób, DCV ONE 200 – do 43 m² lub
〉〉 uproszczenie instalacji wentylacyjnej, 9 osób oraz DCV ONE 250 – do 50 m² lub 14 osób.
〉〉 dzięki połączeniu z Lindab Pascal System i Pascal Operate pełna kontrola Informacje: Dorota Mamczura
i scentralizowany dostęp do systemu wentylacji (przeglądy, łatwa konfi- tel. + 48 22 250 50 57
guracja, kontrola klimatu wewnętrznego w pomieszczeniach przy niskim dorota.mamczura@lindab.com
zużyciu energii). www.lindab-polska.pl

42 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 PRODUKT CENTRALA WENTYLACYJNA
Z BLISKA KOMFOVENT DOMEKT R 400 F

Komfovent Domekt R 400 F z automatyką C6M to nowa odsłona znanej i cenionej na rynku, podwieszanej centrali wentylacyjnej o wydatku 452m3/h (przy
100Pa). Wyposażona jest w dwa obrotowe, niezamarzające wymienniki ciepła o wysokiej sprawności. Na rynku wyróżnia się między innymi wyjątkowo
kompaktowymi wymiarami – ma tylko 31 cm wysokości! Pozostałe wymiary to 121 × 5 × 70,2 cm i jest to idealna propozycja wszędzie tam gdzie mamy wąskie,
małe przestrzenie montażowe takie jak np. sufity podwieszane czy szafy wnękowe. Realizowany przez centralę odzysk wilgoci powoduje, że nie występuje
problem odprowadzenia skroplin. Dodatkowo jednostkę można montować w dowolnej pozycji – pionowo lub poziomo (pod sufitem lub na plecach na
podłodze). Odświeżona wersja wyposażona jest w automatykę C6M i posiada m.in. płynne sterowanie pracą rotora 0…10V oraz nowej generacji czujniki
prędkości powietrza. Komfovent Domekt R 400 F objęty jest 3 letnią, pełną gwarancją producenta oraz usługą Zdalne Wsparcie Serwisowe, bezpłatną również
po okresie gwarancji.

Wybrane cechy:

■ wyjątkowo niska – tylko 31 cm wysokości

■ maksymalny wydatek 452m3/h (przy 100Pa)

■ JPM – 0,25 (W/(m3/h))

■ niezamarzające wymienniki obrotowe odzyskujące wilgoć

z powietrza wywiewanego

■ zaawansowana automatyka C6M

■ CAV (Stały wydatek powietrza), Webserwer, automatyczne

DHCP, Wi-Fi w standardzie

■ 3 lata pełnej gwarancji oraz Zdalne Wsparcie Serwisowe

Centralą Komfovent Domekt R 400 F możemy sterować za

pomocą dedykowanej aplikacji producenta – Komfovent Control
– ze smartfona, tabletu lub laptopa z dowolnego miejsca
na ziemi z dostępem do internetu.

Ventia Sp. z o.o.

ul. Słowikowskiego 81,
05-090 Raszyn, POLAND
Tel. (+48 22) 841 11 65

www.ventia.pl
nowości

Klapy odcinające mcr FID WING

Firma Mercor SA
wzbogaciła swoją ofer-
tę o kolejną nowość,
w rodzinie produktów do
wentylacji przeciwpoża-
rowej w Grupie Mercor,
wprowadzając do sprze-
daży klapy odcinające
mcr FID WING. Odporność ogniowa klap mcr FID WING
została potwierdzona Certyfikatem Stałości Właściwości
Użytkowych na zgodę z norma PN-EN 15650, w klasie
EI120 (ve ho i↔o)S oraz EI60 (ve ho i↔o)S.
Klapy są przeznaczone do zabudowy w instalacjach
wentylacji ogólnej, w miejscu przechodzenia tych insta-
lacji przez pionowe i poziome przegrody budowlane.
Podczas pożaru umożliwiają zachowanie odporności
ogniowej przegrody budowlanej, przez którą są popro-
wadzone przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne. Za-
pobiegają również rozprzestrzenianiu się ognia, dymu
i gazów pożarowych do pozostałej części budynku nie-
objętej pożarem.
Klapa mcr FID WING składa się z obudowy o przekro-
ju okrągłym, ruchomej przegrody odcinającej oraz me-
chanizmu wyzwalająco – sterującego, uruchamianego
po zadziałaniu wyzwalacza termicznego.
Informacje: Dawid Ćwikliński
Dyrektor ds. handlowych
Pion Systemów Wentylacji Pożarowej
tel. +48 58 341 42 45 wew. 102
d.cwiklinski@mercor.com.pl
www.mercor.com.pl
Na to warto zwrócić uwagę:
〉〉 obudowa o przekroju okrągłym,
〉〉 klapa do zabudowy w instalacjach wentylacji ogólnej, w miejscu przejść
instalacji przez pionowe i poziome przegrody budowlane,
〉〉 odporność ogniowa potwierdzona Certyfikatem Stałości Właściwości
Użytkowych na zgodę z normą PN-EN 15650, w klasie EI120 (ve ho i↔o)S
oraz EI60 (ve ho i↔o)S.
〉〉 bliski montaż 50 mm.

Przetwornik ciśnienia bezwzględnego i różnicy ciśnienia

W ofercie firmy B&L International, autory-
zowanego dystrybutora produktów Huba Control AG
w Polsce, pojawił się przetwornik różnicy ciśnienia typu
664. Jest on przeznaczony do pomiarów niskich wartości
ciśnienia powietrza i gazów obojętnych, dzięki temu
może znaleźć szerokie zastosowanie w urządzeniach
automatyki przeznaczonych do instalacji HVAC.
Konstrukcja serii czujników 664 wykorzystuje techno-
logię krzemową zapewniającą dużą dokładność i długo-
terminową stabilność pomiarów. Kompaktowe wymiary
obudowy sprawiają, że urządzenie nadaje się do aplikacji,
w których wielkość czujnika odgrywa istotną rolę. Sen- Na to warto zwrócić uwagę:
sory oferowane są w wykonaniu z wyjściem cyfrowym
I2C, analogowym oraz ratiometrycznym. 〉〉 zakresy ciśnienia: -5…5 mbar/0…5 – 2000 mbar/
Opcjonalnie czujniki mogą być dostarczane z fa- czujnik barometryczny 800…1200 mbar,
brycznym certyfikatem kalibracji. Dodatkową zaletą 〉〉 kompensacja sygnału wyjściowego od temperatury
jest możliwość oferowania przetworników w wersjach w zakresie od -20 do 70ºC,
do montażu bezpośrednio na płytkach PCB. 〉〉 dostępne wersje z wyjściem: analogowym 0,5…4,5 V,
Informacje: Cezary Wronkowski ratiometrycznym oraz cyfrowym I2C,
tel. +48 22 751 00 73 wew. 17 〉〉 linearyzacja i wzmacnianie,
info@bil.com.pl 〉〉 możliwy montaż na płytce drukowanej.
www.bil.com.pl

44 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 PRODUKT REKUPERATORY DOMOWE
Z BLISKA JUWENT OPTIHOME

Rekuperatory domowe OptiHome przeznaczone są do efektywnej i oszczędnej wentylacji Wybrane cechy:

pomieszczeń w budynkach mieszkalnych, usługowych oraz użyteczności publicznej.
Głównym zadaniem rekuperatora jest usuwanie zużytego powietrza z wnętrz i jednoczesne ■ konstrukcja samonośna z izolacją z wełny mineralnej zmniej-
nawiewanie powietrza świeżego z zewnątrz. szająca zjawisko „mostków cieplnych”

■ 2 wielkości (350 lub 650 m3/h)

■ sprawność odzysku ciepła do 92%

■ wersja pozioma H lub wersja V

■ wentylatory EC

■ nagrzewnica elektryczna w standardzie

■ filtry powietrza M5, opcjonalnie F8

■ współpraca z gruntowym wymiennikiem ciepła

■ free-cooling – w okresie letnim zużyte wilgotne i ciepłe

powietrze usuwane jest z pomieszczeń przez by-pass z
pominięciem wymiennika ciepła i zastępowane świeżym
chłodniejszym powietrzem

■ klasa energetyczna A

■ intuicyjny panel dotykowy LCD

■ sterownik posiadający programy czasowe i tryby użytkownika

■ sterowanie na podstawie wskazania czujnika CO2 i wilgotności

■ możliwość zdalnego sterowania urządzenia przez internet

z poziomu aplikacji na smartfony: iOS, Android lub poprzez
dedykowaną stronę WWW

■ wyposażenie dodatkowe: nagrzewnice wodne, chłodnice

wodne, tłumiki, skrzynki filtracyjne

JUWENT Szymański, Nowakowski Sp.j.,

ul. Lubelska 31
08-500 Ryki
tel. 81 883 56 00
info@juwent.com.pl

www.juwent.com.pl
nowości
Centrala wentylacyjna pionowa Neovent KNV 400 Perfect
NEOVENT rozszerzył swoją ofertę central wentyla-
cyjnych z wymiennikiem przeciwprądowym. Nowością
są centrale pionowe Neovent KNV 400 Perfect – wydajne
urządzenia o klasie energooszczędności A. Wyposażone
są w dokładne filtry klasy G4, które zatrzymają zanie-
czyszczenia takie jak kurz, pył, zarodniki roślin i grzybów.
Dzięki temu centrala jest szczególnie polecana alergikom.
Na to warto zwrócić uwagę:
〉〉 klasa energooszczędności A,
〉〉 wysoka energooszczędność urządzenia została potwierdzona Certyfika-
tem Technologii Energooszczędnej programu Polreff,
〉〉 możliwość zastosowania modułu ConstantFlow, który zapewnia stałą
wydajność pracy urządzenia,
〉〉 możliwość sterowania Wi-fi dzięki modułowi ecoNET300,
〉〉 dotykowy sterownik 4,3” zapewnia intuicyjne sterowanie urządzeniem,
〉〉 centrala znajduje się na liście zielonych urządzeń i materiałów
– jedynej oficjalnej bazie urządzeń spełniających wymogi programu
Czyste Powietrze.
iJM z wizją IoT
Firma CAREL wprowadziła do oferty iJM – produkty
przeznaczone dla sprzedawców urządzeń chłodniczych,
wspierane platformą Vision IoT, która łączy dane ze
wszystkich jednostek. iJM obejmuje najnowocześniej-
sze opcje wydajności energetycznej, takie jak bezpo-
średnie sterowanie sprężarkami o zmiennej prędkości
oraz całkowicie nowy płaski i bezramkowy wyświetlacz
z możliwością wizualnego dostosowywania do potrzeb
marki klienta. Dzięki łączności (NFC, Bluetooth® i Beacon)
iJM jest gotowy do połączenia w chmurze z platformą
Vision IoT, oferując klientom analizy w celu usprawnienia
zarządzania sprzedażą detaliczną.
Na to warto zwrócić uwagę:
〉〉 sterowanie z Vision IoT, efektywną platformą w chmurze dla chłodziarek
do napojów,
〉〉 łączenie danych ze wszystkich jednostek,
〉〉 łączność – NFC, Bluetooth® i Beacon,
〉〉 bezpośrednie sterowanie sprężarkami o zmiennej prędkości,
〉〉 nowy płaski i bezramkowy wyświetlacz z opcją wizualnego dostosowy-
wania do potrzeb marki klienta.
46 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
W urządzeniu można zastosować moduł
ConstantFlow, który zapewnia stałą wydajność pracy,
niezależnie od warunków atmosferycznych czy zmian
oporów instalacji. Zastosowanie tej technologii pozwala
na energooszczędną pracę rekuperatora przez cały rok.
Wysoka energooszczędność urządzenia została po-
twierdzona Certyfikatem Technologii Energooszczędnej
programu Polreff. Dodatkowo centrale wentylacyjne
zostały pozytywnie zweryfikowane przez ekspertów
rządowego programu dofinansowań Czyste Powietrze,
dzięki temu znalazły się na liście zielonych urządzeń i ma-
teriałów – jedynej oficjalnej bazie urządzeń spełniających
wymogi programu Czyste Powietrze.
Informacje:
Tomasz Wikierski
tel. +48 55 645 73 14
neovent@neovent.pl
www.neovent.pl
Nowa funkcja pozwoli producentom napojów wy-
posażyć swoich sprzedawców w najnowszej generacji
elektroniczne sterowniki do energooszczędnego za-
rządzania jednostkami, a także zdalnie je monitorować,
analizować ich rentowność i optymalizować pracę. Jed-
nocześnie umożliwi podejmowanie działania w celu
poprawy ważnych wskaźników KPI, takich jak sprzedaż,
zgodność z planogramem, skrócenie przestojów ak-
tywów i optymalizacja lokalizacji aktywów w sklepie.
Informacje: Michał Grabowski
Alfaco Polska Sp. z o.o. – Carel Polska
tel. + 48 71 340 05 75
www.carel.pl
 nowości

Wentylatory kanałowe ML SONO

Harmann wprowadził do oferty nowe izolowane
akustycznie wentylatory kanałowe ML SONO. Kompak-
towa, zoptymalizowana pod względem wysokości obu-
dowa, wykonana z ocynkowanej blachy stalowej, została
wypełniona gęstą, dźwiękochłonną wełną mineralną.
Zmiana lokalizacji wirnika umożliwiła znaczną redukcję
hałasu generowanego  po stronie ssawnej wentylatora.
W konsekwencji,  w przypadku układów wywiewnych,
zastosowanie nowej serii umożliwi w wielu przypadkach
całkowitą rezygnację z dodatkowych elementów  tłumią-
cych przed wentylatorem. Od strony tłocznej przewidzia-
no przeznaczone, dostosowane geometrycznie, tłumiki
serii SNA. Umożliwiają one zastosowanie wentylatorów
w instalacjach nawiewnych zwłaszcza tam, gdzie prio-
rytetem jest redukcja hałasu.  〉〉 dedykowane akcesoria akustyczne  po stronie tłocznej (SNA),
Nowe wentylatory ML SONO to dwie serie produk-
tów różniących się zastosowanym silnikiem i możliwo-
ściami w zakresie sterowania. Serię ML SONO wyposa-
żono w asynchroniczny trzybiegowy silnik elektryczny  〉〉 zakres średnic przyłączeniowych od 150 do 400 mm,
ze zintegrowanym zabezpieczeniem termicznym, regu-
lowany za pomocą stopniowego przełącznika biegów
lub napięciowo. Alternatywny wybór 
to seria  EC z synchronicznym napę-
dem komutowanym elektronicznie, 
przystosowana do  płynnej regulacji 
w pełnym zakresie.
Informacje: Diana Ślaga-Piekarz
d.slaga@harmann.pl
www.harmann.pl
Na to warto zwrócić uwagę:
〉〉 zintegrowany tłumik po stronie ssącej,
〉〉 niski poziom emisji hałasu od obudowy,
〉〉 kompaktowa, niska obudowa,
〉〉 dostępne dwie serie ML SONO oraz ML SONO EC,
〉〉 zasilanie jednofazowe 230 V/50 Hz.

Podwieszana centrala wentylacyjna Komfovent Domekt R 400 F

Firma Ventia, generalny dystrybutor Komfovent jest trzyletnią pełną gwa-
w Polsce, wprowadziła do oferty nową odświeżoną rancją producenta (po
wersję podwieszanej centrali wentylacyjnej R 400 F. rejestracji produktu) oraz
Jednostka o wydatku maksymalnym 452 m3/h (przy usługą zdalnego wsparcia
100 Pa) cechuje się wyjątkowo kompaktowymi wymia- serwisowego, które jest
rami – ma tylko 31 cm wysokości (pozostałe wymiary to bezpłatne również po
121,5 × 70,2 cm). Idealnie pasuje do wąskich małych prze- okresie gwarancji.
strzeni, takich jak sufity podwieszane czy szafy wnękowe. Informacje: Tomasz Osuchowski
Centrala jest wyposażona w dwa niezamarzające obro- Kierownik marketingu
towe wymienniki ciepła odzyskujące wilgoć z powietrza tomasz.osuchowski@ventia.pl
wywiewanego. Dzięki temu nie ma potrzeby montażu www.ventia.pl
instalacji odprowadzania skroplin, a samą jednostkę moż-
na montować w dowolnej pozycji – poziomej podwiesza- Na to warto zwrócić uwagę:
nej lub odwróconej – leżącej oraz pionowej naściennej.
Centrala została wyposażona w nową płytę główną oraz 〉〉 kompaktowe wymiary centrali (wysokość zaledwie 31 cm),
czujniki temperatury i przepływu powietrza, a także za- 〉〉 dwa niezamarzające wymienniki obrotowe,
awansowaną automatykę sterowania C6M. W standardzie
〉〉 jednostkę można montować w dowolnej pozycji,
użytkownik otrzymuje m.in. CAV (stały wydatek powie-
〉〉 zaawansowana automatyka sterowania C6M,
trza), pełne sterowanie online (Wi-Fi, webserwer, automa-
tyczne DHCP, aplikacja połączona z chmurą producenta) 〉〉 centrala objęta trzyletnią gwarancją producenta,
oraz możliwość podpięcia urządzeń peryferyjnych czy 〉〉 bezpłatne zdalne wsparcie serwisowe online – również po gwarancji.
dodatkowych czujników zewnętrznych. Centrala objęta

www.cyrkulacje.pl 47
TECHNIKA

fot. GREE
Chłodzenie pomieszczeń
za pomocą pompy ciepła
Odbiorniki chłodu

Pompy ciepła powietrze-woda, coraz częściej stosowane w domach

jednorodzinnych, nie muszą służyć wyłącznie do ogrzewania i przygotowywania
c.w.u. Można je wykorzystywać również do chłodzenia pomieszczeń.

Pompy ciepła kojarzą się głównie z urządzeniami,
które służą do taniego ogrzewania budynku. Dużo rza-
dziej są traktowane jako źródło chłodu. Do schładzania
pomieszczeń można wykorzystać klimatyzatory split lub
multisplit albo wybrać pompę ciepła, która ma możli-
wość chłodzenia.
Decydując się na pompę ciepła, trzeba wziąć pod
uwagę kilka elementów, od których zależy skutecz-
ność chłodzenia. Pierwszym jest ustalenie, do których
pomieszczeń ma być dostarczany chłód. W domach
jednopiętrowych problem zbyt wysokiej temperatury
w upalne dni dotyczy głównie pomieszczeń znajdu-
jących się na wyższej kondygnacji. Na parterze tem-
peratura utrzymuje się z reguły na poziomie 22÷25°C,
co nie wymaga jej obniżania. Czasami zdarza się, że
jedno z pomieszczeń znajdujących się na parterze,
np. salon, jest bardzo przeszklone. W takim wypadku
konieczność chłodzenia będzie dotyczyła tylko tego
jednego wnętrza.

48 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 TECHNIKA

Pompy ciepła a odbiorniki chłodu

Gdy pompa ciepła jest wykorzystywana do schła- na zewnątrz wewnątrz instalacja
podłogowa
dzania powietrza latem, pojawia się problem, którego
nie ma przy ogrzewaniu zimą. W lecie powietrze zawiera
dużo wilgoci, która wykrapla się w trakcie jego schła-
dzania. Temperatura punktu rosy wynosi około 18°C. klimakonwek- klimakonwek-
Jeżeli pomieszczenia mają zostać schłodzone za pomocą tor 1 tor 2
instalacji podłogowej, temperatura zasilana musi być
dość wysoka – na poziomie 18°C. W takiej sytuacji efekt
chłodzenia nie będzie mocno odczuwalny. Dodatkowo
jeżeli podłoga jest wykończona płytkami ceramicznymi,
mogą się na nich pojawić krople wody, a to sprawi, że
staną się śliskie. Dodatkową niedogodnością jest to, że
niektóre z pomieszczeń wyposażone w instalację pod-
zbiornik wody
łogową nie muszą być schładzane. Dobrym przykładem użytkowej
jest łazienka – użytkownicy wolą, by było w niej ciepło.
Grzejniki nie nadają się w ogóle do chłodzenia – dobrym Rys. 1. System, w skład którego wchodzą ogrzewanie niskotemperaturowe płaszczyznowe (np. podłogowe), klimakon-
rozwiązaniem pozostają klimakonwektory, które mogą wektor oraz zasobnik c.w.u. cechuje się małą bezwładnością chłodzenia za pomocą klimakonwektora, brakiem ryzyka
wykraplania się wody na podłodze w czasie chodzenia oraz brakiem efektu zimnej podłogi
służyć zarówno do chłodzenia, jak i ogrzewania nisko-
temperaturowego.
korpus
kratka
Klimakonwektor jako odbiorniki chłodu pokrywa regulatora panel sterowania
Wbudowany wentylator w klimakonwektorze wymu- (kratka na zawiasie)

sza przepływ powietrza, co przyspiesza, w zależności od pokrywa boczna

potrzeb, ogrzanie lub schłodzenie pomieszczenia. Efek-
tywność chłodzenia jest większa niż w wypadku instalacji
podłogowej, ponieważ temperatura wody zasilającej
wynosi około 8°C. Trzeba jednak pamiętać o wykonaniu
instalacji odprowadzającej kondensat do kanalizacji. Zimą
klimakonwektor może ogrzewać pomieszczenie, z po- filtr
wodzeniem zastępując tradycyjne grzejniki. Nie można
zapominać, że w urządzeniu pracuje wentylator, który
obudowa zewnętrzna
jest źródłem hałasu. Dlatego, aby zapewnić komfort,
trzeba wybierać jak najcichsze urządzenia. Rys. 2. Budowa klimakonwektora
Kolejnym elementem, na który należy zwrócić uwa-
gę w wypadku stosowania klimakonwektorów jest izola-
cja przewodów zasilających urządzenie w zimną/ciepłą
wodę. Musi to być izolacja zimnochronna o zamkniętej
strukturze komórkowej.
Należy również wziąć pod uwagę to, że pompa cie-
pła okresowo będzie podgrzewać c.w.u., więc nie będzie
można w tym samym czasie chłodzić pomieszczeń.
fot. Kampmann

fot. Panasonic

Do ogrzewania domów jednorodzinnych najczęściej

stosuje się pompy ciepła o wydajności od 6 do 12 kW.
Urządzenie o takiej wydajności powinno w zupełności
wystarczyć do schłodzenia kilku pomieszczeń, które Klimakonwektor podłogowy Klimakonwektor ścienny przystosowany do pracy
mogą tego wymagać. Wybierając pompę ciepła do z pompą ciepła
ogrzewania domu, warto więc rozważyć już na etapie
projektowania lub budowy możliwość chłodzenia po-
mieszczeń w okresie letnim przez to samo urządzenie, Grzegorz Kitliński
które zimą ogrzewa dom. ALFACO POLSKA

www.cyrkulacje.pl 49
TECHNIKA
Gazowe pompy ciepła
– porównanie technologii
Rys. 1. Schemat sprężarkowej
pompy ciepła zasilanej gazem
4 Absorpcyjne pompy ciepła GAHP to urządzenia,
50
Dążenie do neutralności klimatycznej w 2050 roku, zgodnie z polityką energetyczną
Polski, zakłada odejście od węgla i zastąpienie go odnawialnymi źródłami energii.
Proces ten jest długofalowy i byłby niemożliwy bez okresu przejściowego, w którym
duże znaczenie będzie miał gaz.
Wzrost znaczenia gazu otwiera drogę do szerszego
zastosowania pomp ciepła nim zasilanych, jako alterna-
tywy dla pomp ciepła zasilanych energią elektryczną.
Gazowe pompy ciepła pozwalają na zmniejszenie emisji
CO2 do atmosfery oraz umożliwiają obniżenie kosztów
wytwarzania energii. Są również rozwiązaniem problemu
spełnienia Warunków Technicznych 2021 i osiągnięcia
wartości współczynnika EP na wymaganym poziomie.
Rodzaje gazowych pomp ciepła
Pompy ciepła zasilane gazem mogą być sprężarkowe
zasilane silnikiem gazowym (GHP) lub absorpcyjne napę-
dzane poprzez palnik gazowy (GAHP). Wbrew pozorom
nie są to urządzenia podobne do siebie.
Gazowe pompy ciepła GHP
Sprężarkowe pompy ciepła GHP wykorzystują ciepło
powstałe w wyniku spalania gazu do napędu sprężarki.
Czynnik chłodniczy, który ma na celu przekazanie ciepła,
musi przejść przez cztery etapy cyklu termodynamicz-
nego.
〉〉 Sprężanie w sprężarce – wzrost ciśnienia i tempera-
tury
3 2
1. sprężarka
2. skraplacz
3. zawór rozprężny
4. parownik
1
cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
〉〉 Skraplanie w skraplaczu – oddanie ciepła w procesie
kondensacji (skraplania)
〉〉 Rozprężanie w zaworze – obniżenie ciśnienia
〉〉 Parowanie w parowniku – pobranie ciepła w procesie
parowania
W trybie grzania czynnik chłodniczy na skutek wy-
sokiego ciśnienia przekazuje ciepło wodzie grzewczej.
Następnie po przejściu przez zawór rozprężny, gdy ciśnie-
nie jest niskie, ciekły czynnik odparowuje w parowniku,
pobierając energię z dolnego źródła. Czynnik w postaci
pary ponownie ulega sprężaniu, następuje wzrost jego
temperatury i cykl się powtarza.
W trybie chłodzenia czynnik chłodniczy oddaje
ciepło do otoczenia. Skroplony czynnik jest następnie
rozprężany i kierowany do parownika zasilającego urzą-
dzenia klimatyzacyjne. Tam pobiera ciepło z pomieszcze-
nia i odparowuje. Na dalszym etapie czynnik poddawany
jest sprężaniu i proces zachodzi od początku.
W trybie chłodzenia, na skutek pracy silnika gazowe-
go, powstaje ciepło, które w normalnej sytuacji byłoby
stracone. Aby je wykorzystać, najczęściej proponuje się
spożytkowanie go w celu podgrzewania ciepłej wody
użytkowej. Istotne jednak jest odpowiednie zaprojek-
towanie systemu, aby był on w stanie zmagazynować
ciepło z odzysku, które można wykorzystać wyłącznie
w okresach, kiedy urządzenie pracuje na cele chłodzenia.
Absorpcyjne pompy ciepła zasilane gazem GAHP
które w odróżnieniu od pomp sprężarkowych nie mają
w swojej budowie sprężarki mechanicznej. Ich zasada
działania bazuje na układzie absorpcyjnym, który pełni
funkcję sprężarki termicznej.
Układ ten składa się z generatora, absorbera oraz
palnika gazowego. Gaz wykorzystywany jest tutaj bez-
pośrednio do ogrzewania generatora. Naturalny czyn-

nik chłodniczy, jakim jest R717 (amoniak), znajdujący
się w generatorze, pod wpływem dostarczonej energii
cieplnej, odparowuje z wody. Następnie pobrane ciepło
oddaje na pierwszej sekcji wymiennika ciepła.
Na dalszym etapie procesu pary amoniaku ulegają
skropleniu i kierowane są na lamelowy wymiennik, na
którym dzięki wykorzystaniu ciepła powietrza zewnętrz-
nego ponownie odparowują. Pary amoniaku kierowane
są do absorbera, gdzie w połączeniu z rozpyloną wodą
podlegają procesowi egzotermicznemu (proces, podczas
którego wydzielane jest ciepło). Po połączeniu roztwór
amoniaku i wody kierowany jest na drugą sekcję wy-
miennika, gdzie następuje ponowne oddanie ciepła
do układu ogrzewania. Następnie roztwór wraca do
generatora, dzięki wykorzystaniu pompy przeponowej
(jedynego mechanicznego urządzenia w układzie).
Porównanie gazowych pomp ciepła GHP i GAHP
Podstawową różnicą pomiędzy pompami ciepła GHP
i GAHP jest sposób wykorzystania gazu oraz brak sprężar-
ki mechanicznej w pompach GAHP. Ograniczenie części
mechanicznych zwiększa bezawaryjności urządzenia
i ogranicza liczbę koniecznych przeglądów technicznych.
Czynnik chłodniczy
Czynniki chłodnicze stosowane w pompach GHP,
np. R410A, muszą spełniać warunki opisane w ustawie
F-gazowej. Wymaga to dodatkowych obowiązkowych
kontroli szczelności urządzenia. Takie czynności, w za-
leżności od ilości czynnika, mogą odbywać się nawet
co 3 miesiące. Dodatkowo instalator ma obowiązek
posiadania certyfikatu.
Taka sytuacja nie ma miejsca, gdy w urządzeniu
stosowany jest naturalny czynnik, np. amoniak, który
może być użyty w absorpcyjnych pompach ciepła za-
silanych gazem (GAHP). Eksploatacja w tym przypadku
jest tańsza, ponieważ nie dochodzą koszty dodatkowych
przeglądów.
Woda grzewcza
Przejście z czynnika chłodniczego na wodę grzewczą
w GHP, poprzez zastosowanie wymiennika, znacznie
obniża maksymalną temperaturę wody grzewczej oraz
efektywność całego układu nawet o kilkanaście procent.
Z tego powodu instalacje bardzo często współpracują
z odbiornikami przystosowanymi do bezpośredniego
odparowania czynnika. Rozwiązania takie wymagają
rozprowadzenia instalacji freonowej w całym budynku.
Duża ilość freonu zwiększa wymagania dotyczące bez-
pieczeństwa i kontroli szczelności. Plusem jest niezama-
rzanie zewnętrznej część instalacji.
TECHNIKA
1 5
2
6 4
1. zawór rozprężny
2. parownik
3. absorber
4. warnik
5. skraplacz
6. element dławiący
7. pompa roztworu
3 7
Rys. 2. Schemat absorpcyjnej pompy
ciepła zasilanej gazem
Parametry pracy
Kolejna różnica pojawia się przy porównaniu pa-
rametrów pracy urządzeń. Absorpcyjna pompa ciepła
zasilana gazem (GAHP) jest w stanie produkować wodę
grzewczą o temperaturze 65°C, podczas gdy gazowa
(GHP) po przejściu na układ wodny osiągnie maksy-
malnie 50°C. Co więcej, GAHP jest w stanie uzyskać ten
parametr niezależnie od temperatury zewnętrznej.
Efektywność
Należy również brać pod uwagę efektywność urzą-
dzeń. W instalacjach wodnych GAHP w temperaturze
-15°C i temperaturze zasilania 35°C osiąga się efektyw-
ność równą 1,4 [-]. GHP pracujące w takich samych wa-
runkach mają efektywność na poziomie 0,8 [-]. GHP ma
znacznie lepsze parametry w układach z bezpośrednim
odparowaniem, tam gdzie ciepło lub chłód przekazywa-
ne są bezpośrednio do powietrza z pominięciem układu
wodnego.
Montaż
Zarówno GAHP, jak i GHP mogą być montowane na
zewnątrz. Minimalna temperatura zewnętrzna pracy
(w zależności od modelu, producenta itd.) może wynosić
odpowiednio -30°C dla GAHP i -20°C dla GHP.
Wydajność chłodnicza
Gazowe pompy ciepła GHP są bardzo do-
brą technologią, jeśli chodzi o produkcję chłodu
z wykorzystaniem gazu. Jednostki GHP mają zbliżoną
moc grzewczą i chłodniczą. W przypadku rewersyjnych
pomp GAHP moc grzewcza jest dwukrotnie większa od
wydajności chłodniczej.
www.cyrkulacje.pl 51
TECHNIKA

Tabela 1. Porównanie pomp ciepła zasilanych gazem – absorpcyjnych (GAHP) i sprężarkowych (GHP)
Dane ogólne GAHP GHP
Technologia absorpcyjna sprężarkowa
Zasilanie gaz gaz
Sposób przekazywania energii palnik gazowy silnik spalinowy
naturalny R717 (amoniak) syntetyczny (np. R410A)
Czynnik GWP = 0 ODP = 0 GWP = 2088 ODP = 0
Ustawa f-gazowa nie podlega konieczność spełnienia wymagań

Parametry GAHP GHP

Maks. temperatura na wyjściu 65°C 45÷50°C
z urządzenia*
Min. temperatura zewnętrzna -30°C -20°C
Stosunek mocy grzewczej do chłodniczej 2:1 1:09
Efektywność (A-15/W35) 1,4 0,8*
Efektywność (A7/W35) 1,65 1,4*
Efektywność przy bezpośrednim urządzenia monoblokowe 0,94
odparowaniu czynnika (A-15/A26)
Efektywność przy bezpośrednim urządzenia monoblokowe 1,54
odparowaniu czynnika (A7/A26)
* po przejściu na układ wodny

Serwisowanie
GAHP GHP
serwis elementów palnikowych i pompy olejowej serwis całego układu napędu oraz chłodniczego
(zbliżony do serwisu kotła gazowego) – wymagane przeglądy f-gazowe
hermetyczny układ absorpcyjny (brak elementów mechanicznych), silnik spalinowy, sprężarka, rozrząd, wymiana oleju
palnik gazowy

Zastosowanie
GAHP GHP
OGRZEWANIE/chłodzenie CHŁODZENIE/ogrzewanie
układy powietrzne:
układy wodne: układy na bezpośrednim odparowaniu
instalacje c.o. + c.w.u. w układzie wodnym układy VRF

Rys. 3. Schemat technologiczny

instalacji źródła ciepła na potrzeby
centralnego ogrzewania i produkcji
chłodu z wykorzystaniem absorp-
cyjnej pompy ciepła zasilanej gazem
GAHP-A

52 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 TECHNIKA

Rys. 4. Schemat technologiczny

systemu VRF z wykorzystaniem
gazowych pomp ciepła (GHP)

Jak widać te z pozoru podobne do siebie urządze-

nia, różnią się od siebie nie tylko budową, ale przede
wszystkim zasadą działania oraz zastosowaniem. To, któ-
rego typu urządzenie będzie lepiej pasowało do danego
systemu, zależy od zapotrzebowania na ciepło i chłód,
parametrów pracy oraz sposobu przekazywania energii
w pomieszczeniach w budynku.
Układy, w których ciepło będzie przekazywane wo-
dzie (np. centralne ogrzewanie z odbiornikami w postaci
grzejników, klimakonwektorów, central z wymiennikami
wodno-glikolowymi) zdecydowanie efektywniej funk-
cjonować będą, współpracując z GAHP, które zapewnią
odpowiednio wysoką temperaturę zasilania, stabilną
pracę oraz wysoką efektywność a przez to niskie koszty
eksploatacji.
Nie oznacza to jednak, że nie można wykorzystać
urządzeń absorpcyjnych do produkcji chłodu. Dobrym Rys. 5. Schemat technologiczny
współpracy centrali wentylacyjnych
przykładem zastosowania są obiekty, w których priory- z gazowymi pompami ciepła (GHP)
tetem jest dostarczenie ciepła, a zapotrzebowanie na
chłód jest niewielkie. tylacyjnymi i innymi układami powietrznymi bezpośred-
W budynkach, w których występuje wysokie za- niego odparowania. Przykładami takich budynków są
potrzebowanie na chłód i chcemy zastosować syste- hale produkcyjne i magazynowe, w których wymagane
my VRF lub systemy z bezpośrednim odparowaniem jest zachowanie odpowiednio niskiej temperatury, a tak-
czynnika, sprawdzą się pompy ciepła GHP. Podobnie że biurowce.
układy, w których wymagane jest schładzanie dużych
ilości powietrza wentylacyjnego w centralach wentyla-
cyjnych z wymiennikami na bezpośrednim odparowaniu
są bardzo dobrym miejscem zastosowania urządzeń GHP.
Podsumowując, GAHP jest zdecydowanie lepszym
rozwiązaniem w układach wodnych, gdy głównym ce-
lem jest dostarczanie ciepła. Przykładami takich obiek-
tów mogą być szkoły i budynki wielorodzinne. System
będzie miał wysoką efektywność, a dzięki temu obniżą
się koszty eksploatacyjne, zostanie zapewniony udział
energii odnawialnej oraz niskie wartości współczynników
energii pierwotnej obiektu.
GHP natomiast znajdzie swoje zastosowanie w bu-
dynkach z wysokim zapotrzebowaniem na chłód oraz Wojciech Pominkiewicz
z układami VRF lub współpracującymi z centralami wen- GAZUNO

www.cyrkulacje.pl 53
TECHNIKA

Współpraca pomp ciepła

powietrze-woda z instalacją HVAC
Dobór urządzeń
Dążenie do stosowania zeroemisyjnych rozwiązań HVAC to już najbliższa przyszłość.
Postęp techniki w dziedzinie zmniejszania energochłonności nie może pomijać
wzrostu wymagań dotyczących komfortu osób przebywających w pomieszczeniach.
Jest to nierozerwalnie związane z procesem rozwoju gospodarki i bogacenia się
społeczeństwa. Każdorazowo trzeba brać pod uwagę efektywności systemów,
pamiętając, że już wkrótce instalacja klimatyzacji będzie standardowym
wyposażeniem pomieszczeń – w tym mieszkalnych. Te systemy muszą być
powiązane z systemami ogrzewania i wentylacji.

Patrząc na zastosowanie pomp ciepła w istniejących
instalacjach HVAC, można rozróżnić rozwiązania przezna-
czone do dużych instalacji komercyjnych i technologii
procesowych oraz rozwiązania małej mocy – zazwyczaj
do ok. 16 kW – stosowane w domach jednorodzinnych.
W budynkach mieszkalnych wielorodzinnych zapo-
trzebowanie na moc cieplną czy chłodniczą jest większe
niż 16 kW, dlatego stosuje się te same rozwiązania, co
w budynkach komercyjnych.
Rozwiązania z wykorzystaniem pomp ciepła ma-
łej mocy do 16 kW pozwalają na całkowite zastąpienie
kotłów gazowego czy węglowego, ponieważ mogą
pracować w pełnym zakresie temperatury powietrza
zewnętrznego, co w polskich warunkach klimatycznych
oznacza od 40°C do ok. -25°C.
Dobór pompy ciepła
Dokonując doboru pompy ciepła, należy zwró-
cić uwagę na jej wydajność i osiągi przy zmieniają-
cej się temperaturze powietrza zewnętrznego oraz
dla różnej wymaganej temperatury wody grzewczej
(w zależności od rodzaju zastosowanych w budynku
odbiorników ciepła).
Wydajności znamionowe oferowanych pomp ciepła
przeznaczonych do budynków jednorodzinnych zmieniają
się skokowo, np. 4, 6 , 9, 12 i 16 kW. Wartości te są mocami
grzewczymi i dotyczą pewnych znamionowych warun-
ków ustalonych i przyjętych przez Eurovent (temperatura
zewnętrzna 7°C oraz temperatura czystej wody grzewczej
35/30°C). Oznacza to, że jeśli zapotrzebowanie na moc
cieplną w budynku wynosi np. 12 kW, to niektóre rozwią-
zania wykorzystujące pompy ciepła jako monowalentne
źródło ciepła mogą tego zapotrzebowania nie pokryć.
Zapotrzebowanie na moc cieplną wyznaczane jest
w warunkach najbardziej niekorzystnych. W niektórych
strefach klimatycznych odniesieniem może być tempe-
ratura zewnętrzna, np. -20°C.
Pompa ciepła o mocy cieplnej, np. 12 kW wg warun-
ków znamionowych (dla takich są deklarowane parame-
try w większości katalogów producentów pomp ciepła)
ma obniżoną wydajność. Moc pompy może wynosić
w niektórych przypadkach tylko np. 6 kW dla warun-
ków obliczeniowych, dla których robiony był bilans strat
ciepła budynku. Moc cieplna pompy ciepła w stosunku
do wartości katalogowych maleje wraz ze spadkiem
temperatury powietrza zewnętrznego i ten spadek jest
tym większy, im wyższa jest wymagana wyjściowa tem-
peratura wody grzewczej. Jeśli odbiornikiem ciepła są
tradycyjne grzejniki konwekcyjne, to wymagają one dużo
wyższej temperatury wody grzewczej (np. 50°C) niż np.
system ogrzewania podłogowego (np. 35°C). Z tego
względu stosując tradycyjne rozwiązania, należy liczyć
się z dodatkowym spadkiem wydajności.
Jeśli źródłem ciepła jest monowalentna pompa cie-
pła, to dobierając ją, należy zweryfikować jej moc przy
obliczeniowej temperaturze powietrza zewnętrznego
(wartość skrajnie niekorzystna) i dla wymaganej dla tej
temperatury obliczeniowej temperatury wody grzew-
czej. Moc ta nie powinna być mniejsza niż obliczeniowe
zapotrzebowanie na ciepło budynku.

54 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021


Pompy ciepła powietrze-woda o dużej mocy po-
wyżej 100 kW przeznaczone do budynków komercyj-
nych, przemysłowych, użyteczności publicznej mogą
pracować tylko do określonej temperatury powietrza
zewnętrznego. Graniczna temperatura to ok. -10 do
-15°C (w zależności od producenta pompy ciepła). Ozna-
cza to, że w wielu przypadkach zapewnienie komfortu
cieplnego w budynkach użyteczności publicznej lub
przemysłowych jedynie za pomocą pompy ciepła nie
jest możliwe. Dodatkowo w granicznej temperaturze
zewnętrznej urządzenia te znacznie obniżają swoją wy-
dajność. Można je wykorzystywać, ale głównie w trybie
pracy agregatu wody ziębniczej. Do podgrzania powie-
trza służą jedynie w okresach przejściowych.
Można zauważyć powolne dążenie producentów do
oferowania pomp ciepła w zakresie mocy już od 16 do
ok. 100 kW, a nawet większej, jako monowalentnych
źródeł energii, ale na zasadzie kaskady urządzeń.
Wskaźniki efektywności pomp ciepła
Na koszty inwestycyjne i eksploatacyjne duży
wpływ ma także dobór dokonywany na etapie pro-
jektu odpowiedniego odbiornika ciepła. W wypadku
kosztów eksploatacyjnych duże znaczenie mają wskaź-
niki efektywności energetycznej pompy ciepła – EER,
SEER, COP, SCOP.
Wskaźniki EER i COP są określane jako stosunek
odpowiednio wydajności chłodniczej lub grzewczej
i poboru mocy elektrycznej w pewnych znormalizo-
wanych warunkach. Mają one odwzorowywać warunki
ekstremalne, które występują przez bardzo krótki czas.
W wypadku chłodzenia są to temperatura zewnętrzna
35°C i temperatura wody ziębniczej 7/12°C. W wypadku
ogrzewania znormalizowane warunki dotyczą tempera-
tury wody grzewczej 35/30°C i temperatury zewnętrznej
7°C, co w naszych warunkach klimatycznych nie od-
zwierciedla warunków ekstremalnych. Niemniej jednak
wskaźniki te dotyczą pewnych stałych, ujednoliconych
warunków pracy.
Warunki zewnętrzne zmieniają się, dlatego efektyw-
ność określona w ten sposób, nie opisuje rzeczywistych
warunków pracy. Tym bardziej że warunki ekstremalne
występują przez mniej niż 1% czasu w ciągu roku. Z tego
względu wprowadzono wskaźniki sezonowej efektywno-
ści energetycznej – SEER oraz SCOP. One również są wy-
rażone stosunkiem odpowiednio mocy chłodniczej lub
grzewczej i poboru mocy elektrycznej, ale wyznaczonym
dla kilku różnych warunków zewnętrznych i zinterpolo-
wanych wartości dla pozostałego okresu. Takie wskaźniki
lepiej odzwierciedlają rzeczywiste warunki pracy, chociaż
nadal nie idealnie, ponieważ nie uwzględniają innych
nastaw temperatury wody ziębniczej czy grzewczej.
TECHNIKA
Charakterystyka Charakterystyka Moc znamionowa
pompy ciepła 2 pompy ciepła 1 pompy 1
Moc znamionowa
pompy 2
Wydajność grzewcza [kW]
Zapot
r zebow
anie n
a moc
ciepln
ą bud
Konieczność dodatkowego źródła ynku
ciepła od temperatury -10°C
dla pompy ciepła 1
-20 -15 -10 -7 2 7
Temperatura zewnętrzna [°C]
Rys. 1. Dobór pompy ciepła jako monowalentnego źródła ciepła w budynku jednorodzinnym.
Pompa ciepła jako monowalentne źródło ciepła musi mieć w warunkach ekstremalnych i obliczeniowych moc cieplną taką
samą jak zapotrzebowanie ciepła dla budynku w takich warunkach. Jeśli pompa ciepła znacząco traci na wydajności w
miarę spadku temperatury powietrza zewnętrznego, musi zostać dobrana jako odpowiednio przewymiarowana, tak by dla
warunków obliczeniowych miała odpowiednią moc lub należy dokonać doboru takiej pompy ciepła, która traci mało na
wydajności w stosunku do warunków znormalizowanych katalogowych podawanych przez producentów
A te zależą zarówno od przyzwyczajeń użytkowników
i ustawień dokonywanych przez nich, jak i rodzaju od-
biorników ciepła lub chłodu.
Dobór już na etapie projektu budynku odpowied-
niego odbiornika ciepła pozwala obniżyć koszty i to
zarówno inwestycyjne, jak i eksploatacyjne. Zastosowanie
ogrzewania podłogowego czasami pozwala na dobór
pompy ciepła mniejszej o jedną dymensję, co obniża
koszt zakupu urządzenia.
Zastosowanie ogrzewania konwekcyjnego może
wiązać się z koniecznością doboru większej pompy
ciepła, a co za tym idzie wzrosną koszty eksploatacyjne
(niższy COP). Podobnie jest, gdy zastosuje się mieszane
odbiorniki (połączenie ogrzewania podłogowego z tra-
dycyjnym ogrzewaniem konwekcyjnym) zasilane jedną
monowalentną pompą ciepła. Parametry wody grzew-
czej wytwarzanej przez pompę ciepła muszą być wyższe
niż w wypadku ogrzewania podłogowego (płaszczyzno-
wego), ponieważ w wypadku takiej instalacji ogrzewania
podłogowego niższy parametr jest uzyskiwany przez
nieefektywne podmieszanie z wodą powracającą z insta-
lacji ogrzewania konwekcyjnego. Rozwiązanie ma zatem
te same wady, co instalacja ogrzewania konwekcyjnego.
Bartłomiej Adamski
PZITS o. Kraków
Kierownik ds. systemów wody ziębniczej
NEOKLIMA sp. z o.o.
www.cyrkulacje.pl 55
MOIM ZDANIEM
Pompy ciepła w innowacyjnych
blisko zeroemisyjnych
systemach HVAC
Osiąganie celu zeroemisyjności oraz prewencja COVID-19
Obecnie wiele mówi się o konieczności termomodernizacji budynków nie tylko
nowych, lecz także istniejących. Do roku 2050 redukcja emisji CO2 ma zostać znacząco
zmniejszona. Popularne stają się materiały, procesy, technologie oraz systemy
zeroemisyjne.
W przypadku systemów HVAC , w których zastosowa-
no stare i znane technologie, nie jest możliwe osiągnięcie
zeroemisyjności. Prowadzenie instalacji kanałowych po-
wietrza świeżego i zużytego, gdy nie ma takiej potrzeby,
generuje niepotrzebne straty energetyczne. Niewyko-
rzystywanie tych samych wentylatorów realizujących
w zasadzie te same cele, tj. wentylacji i klimatyzacji lub
wentylacji i ogrzewania, jest marnotrawstwem energii
elektrycznej. Jeśli założymy, że w 2050 roku standardem
grzejnik
konwekcyjny/klimakonwektor
nawiewnik
wywiewnik
klimatyzator
pompa ciepła
centrala wentylacyjna
wyrzutnia czerpnia
Rys. 1. Tradycyjne rozwiązanie instalacji HVAC. Odrębna centrala wentylacyjne z dwoma pracującymi wentylatorami na-
wiewnym i wywiewnym i siecią kanałów wentylacyjnych – instalacja obsługująca kilka pomieszczeń. System klimatyzacji
z klimatyzatorem split (sprężarka i dwa wentylatory parowacza i skraplacza). Pompa ciepła (sprężarka i wentylator parowa-
cza) współpracująca z odbiornikiem ciepła (jeśli będzie to klimakonwektor, dodatkowym odbiornikiem mocy elektrycznej
będzie wentylator przy wymienniku ciepła)
56 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
będzie klimatyzowanie wszystkich pomieszczeń, to mu-
simy zdać sobie sprawę z tego, że nie da się, stosując
tradycyjne układy HVAC, wejść w erę instalacji blisko
zeroemisyjnych.
Systemy te, co oczywiste, muszą zostać zmody-
fikowane również pod kątem zagrożeń związanych
z rozprzestrzenianiem się wirusów. Systemy, w których
wykorzystano ten sam przewód wentylacyjny do pro-
wadzenia raz powietrza świeżego, drugi raz powietrza
zużytego, narażają użytkowników na zakażenia. Takim
problematycznym rozwiązaniem może być system
wentylacji typu push-pull. Jeśli w wentylowanym po-
mieszczeniu przebywa osoba zakażona, a na wymien-
niku ceramicznym dojdzie do wykroplenia się wilgoci
z powietrza usuwanego, to przy rewersyjnej pracy wen-
tylatora powietrze świeże omywające taki wymiennik
przekazuje wirusy z powrotem do przestrzeni wenty-
lowanej. To zwiększa ryzyko zakażenia. Odzysk wilgoci
w takim wypadku powinien być zakazany.
Aby mówić o rozwoju zeroemisyjności, pamiętając
jednocześnie o zabezpieczaniu przed rozprzestrze-
nianiem się wirusów, trzeba myśleć o wprowadzaniu
nowych rozwiązań. Nie wystarczą zmiany w zakresie
poszczególnych elementów instalacji, ale będą potrzeb-
ne rewolucyjne zmiany we wszystkich systemach HVAC.
Takim rozwiązaniem jest całkowita integracja po-
szczególnych systemów. Na rysunkach 2a. i 2b. przedsta-
wiono propozycję takiego innowacyjnego zintegrowa-
nego rozwiązania. Dzięki urządzeniom zlokalizowanym
w każdym pomieszczeniu jest możliwość indywidual-
nego kształtowania parametrów powietrza w każdym
 MOIM ZDANIEM

z nich niezależnie. Urządzenie składa się z dwóch paneli

indukcyjnych – zewnętrznego i wewnętrznego. Każdy
z nich jest wyposażony w wymiennik ciepła. Zostały one
połączone ze sobą lewobieżnym układem chłodniczym,
HP
w skład którego wchodzą sprężarka i element rozprężny.
Co więcej oba panele połączone są ze sobą przewodem
odzysku ciepła, zaś cały system został wyposażony tylko
w dwa wentylatory – nawiewny i wywiewny. Oba pracują
na minimum powietrza higienicznego. Co daje takie roz-
wiązanie? Zastosowanie bezpośredniego odparowania
pozwala na uzyskanie najwyższej efektywności energe-
tycznej układu chłodzącego i grzewczego. Bez żadnych
cieczy pośredniczących i co za tym idzie bez żadnych
strat energetycznych związanych z transportem czynnika
chłodniczego na duże odległości. Wentylator nawiewny
odpowiedzialny jest za doprowadzenie powietrza świe-
żego w minimalnej ilości. Wymusza przepływ powietrza Rys. 2a. Zintegrowane urządzenie HVAC – dwa panele indukcyjne połączone
zewnętrznego, które płynie przez przewód odzysku cie- przewodem odzysku ciepła dają oszczędności energetyczne. Liczba odbiorników
mocy elektrycznej – sprężarka i tylko dwa wentylatory (oba na cele wentylacji
pła, a następnie trafia do panelu indukcyjnego, w którym i pełniące funkcję wentylatorów parowacza i skraplacza)
powietrze płynąc w minimalnej ilości, powoduje indukcję
powietrza z pomieszczenia. Odpowiednia konstrukcja
pozwala na uzyskanie właściwej ilości powietrza induko-
wanego z pomieszczenia i płynącego przez wymiennik
ciepła i uzyskanie właściwej wydajności chłodniczej lub
cieplnej. Powietrze świeże wraz z uzdatnionym indukcyj-
nym lub recyrkulacyjnym jest nawiewane do pomiesz-
czenia. Wentylator nawiewny zwymiarowany jest na dużo
mniejsze przepływy niż w tradycyjnych urządzeniach
i realizuje dwa cele – nawiew powietrza świeżego i prze-
pływ powietrza przez jednostkę wewnętrzną. Przepływ
i transport powietrza nie odbywają się na duże odle-
głości tylko możliwie najkrótszą drogą przez przegrodę
zewnętrzną pomieszczenia. Drugi z wentylatorów – wy-
wiewny – również zwymiarowany na przepływ powietrza
usuwanego w minimalnej ilości (odpowiadającej ilości
powietrza z minimum higienicznego) odpowiada za
usuwanie powietrze zużytego również na krótkiej od-
ległości przez przegrodę pomieszczenia i jego przepływ Rys. 2b. Zintegrowane urządzenie HVAC. U – powietrze usuwane, Z – świeże
przez przewód odzysku ciepła (na którym przekazuje powietrze zewnętrzne, W – powietrze wyrzucane, N – powietrze nawiewane,
I – powietrze indukowane. Opis: 1 – wentylator nawiewny, 2 – kanał/przewód
ciepło do powietrza świeżego), a następnie za przepływ odzysku ciepła, 3 – wentylator wywiewny, 4 – panel dyfuzyjny, przez który
powietrza w zewnętrznym panelu indukcyjnym i prze- powietrze świeże wypływa szczelinami, powodując indukcję powietrza z po-
pływ powietrza zewnętrznego przez wymiennik ciepła mieszczenia I, 5 – panel dyfuzyjny jednostki zewnętrznej, przez który powietrze
wywiewane wyrzucane jest do atmosfery, powodując indukcję powietrza
zewnętrznego panelu indukcyjnego. Takie rozwiązanie
zewnętrznego I płynącego przez wymiennik ciepła, 6 – wymiennik ciepła
pozwala na zastosowanie minimalnej liczby pracujących wewnętrznego panelu indukcyjnego, 7 – wymiennik ciepła zewnętrznego
wentylatorów pobierających minimalną ilość energii panelu indukcyjnego, 8 – kanaliki powietrza usuwanego przewodu odzysku
elektrycznej. ciepła wymieniające ciepło z powietrzem świeżym, 9 – kanaliki powietrza
zewnętrznego wymieniające ciepło z powietrzem usuwanym
Porównajmy to rozwiązanie do tradycyjnego syste-
mu, w którym mamy centralę wentylacyjną z dwoma
wentylatorami oraz dwa pracujące wentylatory w ukła- na dużo większe przepływy powietrza przez parowacz
dzie sprężarkowym, np. klimatyzatorze split – jeden i skraplacz. W pomieszczeniu o powierzchni 25 m2
w skraplaczu, drugi w parowaczu. Razem w całym sys- w rozwiązaniu autorskim pobór mocy łącznie wynosi
temie cztery, z czego dodatkowo dwa wymiarowane 8 W (4 W wentylator nawiewny i 4 W wentylator wywiew-

www.cyrkulacje.pl 57
MOIM ZDANIEM
Rys. 3. Półzintegrowane urządzenie
HVAC. W przeciwieństwie do
rozwiązania 2a. zakończone czerp-
nio-wyrzutnią (w miejsce zewnętrz-
nego panelu indukcyjnego) zaś
wymiennik ciepła w wewnętrznym
indukcyjnym panelu klimatyzacyj-
nym jest zasilony z pompy ciepła
powietrze-woda lub woda-woda
Indukcyjny panel klimatyzacyjny
w czasie przeprowadzania testów
przepływowych i akustycznych
58
HP
pompa ciepła
ny łącznie na cele wentylacji i klimatyzacji lub ogrzewa-
nia), a w rozwiązaniu tradycyjnym 240 W (wentylator
parowacza 50 W, wentylator skraplacza 70 W, udział
mocy w centrali przypadający na jedno pomieszczenie
przez wentylator nawiewny 60 W, wentylator wywiewny
podobnie 60 W). Redukcja poboru mocy w przypad-
ku tak zintegrowanego autorskiego urządzenia HVAC
wynosi 97%.
W przypadku kilku milionów moderni-
zowanych obiektów redukcja poboru mocy
i zużycia energii elektrycznej o 97% jest istotna
i kluczowa. Jeśli będziemy patrzyli krótkofalo-
wo, bazując na obecnych przepisach i tylko na kilka
lat do przodu (na siłę wdrażanych znanych systemów
wentylacji z odzyskiem ciepła, znanych rozwiązań
klimatyzatorów split i oddzielnych instalacji pomp
ciepła na potrzeby ogrzewania), to za kilka lat bę-
dziemy termomodernizowali termomodernizowa-
ne wkrótce budynki. Pomijam tutaj kwestię coraz
bardziej powszechnych rozwiązań, w których do
jednostki wewnętrznej doprowadzane jest świeże
powietrze zewnętrzne bez odzysku ciepła, co gene-
ruje dodatkowe koszty eksploatacyjne i nie realizuje
cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
postulatu oszczędności energetycznej poprzez za-
stosowanie odzysku ciepła. Niestety kwestia budyn-
ków mieszkalnych nie została uregulowana prawnie.
Jako społeczeństwo powinniśmy dążyć do zasto-
sowania zero emisyjnych technologii  dla przyszłych
pokoleń. Tym bardziej że koszty nowej technologii
mogą być tańsze od tradycyjnej.  Jedno urządzenie
integrujące trzy funkcje: wentylacji z odzyskiem
ciepła, chłodzenia oraz  ogrzewania będzie tańsze
inwestycyjnie od trzech odrębnych urządzeń/sys-
temów realizujących te same funkcje oddzielnie.
Rozwiązanie pokazane na. rysunku 2a. i 2b. może
być szybko zaimplementowane do współpracy z pompą
ciepła powietrze-woda. Miejsce zewnętrznego panelu
indukcyjnego zajmuje czerpnio-wyrzutnia, a wymiennik
wewnętrznego panelu indukcyjnego zasilony jest bez-
pośrednio z pompy ciepła powietrze-woda. Taki przykład
pokazano na rysunku 3. System zapewnia taką samą
redukcję poboru mocy, jedynie efektywność układu
chłodniczego maleje z uwagi na zastosowanie cieczy
pośredniczącej (pompa ciepła powietrze-woda).
Z kolei gdy w budynku istnieje rozwiązanie systemu
ogrzewczo-klimatyzacyjnego, a budynek powinien zostać
wyposażony tylko w system wentylacji, miejsce panelu
indukcyjnego zajmuje panel frontowy nawiewno-wy-
wiewny bez wymiennika ciepła i wentylatora nawiewne-
go (rys. 2b.). W przewodzie odzysku ciepła usytuowany
jest jedynie pojedynczy wentylator wywiewny. Po jego
załączeniu wytwarza on podciśnienie w pomieszczeniu
i samoistny nawiew powietrza świeżego. Powietrze to
ogrzewa się, płynąc przez przewód odzysku ciepła. Takie
rozwiązanie cechuje brak kanałów wentylacyjnych po-
wietrza świeżego i usuwanego tym samym brak oporów
i konieczności transportu obu strumieni powietrza. Za-
stosowanie jednego wentylatora redukuje zużycie energii
elektrycznej, a brak kontaktu obu strumieni powietrza
redukuje ryzyko skażenia powietrza świeżego z wykroplo-
nej wilgoci z powietrza usuwanego. Rozwiązanie cechuje
najmniejszy pobór mocy i energii elektrycznej spośród
wszystkich urządzeń i systemów wentylacji.
Co najważniejsze powyższe rozwiązania nadają się
do zastosowania w budynkach mieszkalnych, biurowych,
szkolnych i mogą zastąpić i uprościć tradycyjne systemy
o dwuetapowym uzdatnianiu powietrza, które pracują
na minimum powietrza świeżego.
Bartłomiej Adamski
PZITS o. Kraków
Kierownik ds. systemów wody ziębniczej
NEOKLIMA sp. z o.o.
Wentylatory osiowe, dachowe, oddymiające
Centrale klimatyzacyjne
HTK - Went Polska Sp. z o.o.
Kraków – Warszawa

Wentylatory osiowe, oddymiające

F600, F400, F300, F200
DN 355-1400 mm

Wentylatory osiowe, oddymiające,

tunelowe, rewersyjne F600, F400, F300, F200
DN 355-1400 mm

Wentylatory dachowe, oddymiające z wyrzutnią

F600, F400, F300, F200
DN 355-1400 mm

Wentylatory osiowe
DN 355-1400 mm

Wentylatory garażowe, oddymiające AIR JET F300

DN 280-400 mm

Centrale klimatyzacyjne
Nowoczesne i energooszczędne
centrale klimatyzacyjne w wykonaniach
wewnętrznych, zewnętrznych,
higienicznych i powieszanych
w dowolnych konfiguracjach
Wydajność – do 200 000 m3/h

Sprzedaż na terenie Polski:

Firma HTK–WeNT PolSKa Sp. z o.o.
ul. Chopina 13/3, 30-047 Kraków, + 48 12 632 28 09, info@htk-went.pl
 Pompy ciepła mogą

DODATEK służyć nie tylko do

ogrzewania, lecz
S PECJ A L N Y także do chłodzenia
pomieszczeń.
W ostatnich latach rynek
tego typu urządzeń
rozwija się bardzo

POMPY
prężnie, ponieważ ich
stosowanie obniża
zużycie energii.

CIEPŁA
www.??????.pl Użytkownicy zmieniają
dotychczasowe
preferencje i coraz
chętniej wybierają te
ekologiczne źródła
energii. Duży wzrost
zainteresowania
pompami ciepła
przyczynił się do
szybkiego rozwoju tej
technologii.

Uzupełnieniem prezentacji produktów

są kody QR, dzięki którym
można w szybki sposób uzyskać
60 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021 jeszcze więcej informacji.
 pompy ciepła

SPIS PREZENTACJI str.

BOSCH POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA www.bosch-termotechnika.pl 62

Compress 7000i AW

BOSCH POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA www.bosch-termotechnika.pl 62

Compress 3000 AWS

BUDERUS POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA www.buderus.pl 64

Logatherm WLW196i AR

BUDERUS POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA Logatherm WPLS.2 www.buderus.pl 64

DAIKIN WYSOKOTEMPERATUROWA POMPA CIEPŁA www.daikin.pl 66

DAIKIN ALTHERMA 3 H HT

FRAPOL POMPA CIEPŁA FRAPOL PRIME www.bezrachunkow.com 66

FUJITSU POMPA CIEPŁA FUJITSU WATERSTAGE www.klima-therm.com 68

COMFORT WSYA80ML3/WOYA80KLT

FUJITSU POMPA CIEPŁA FUJITSU WATERSTAGE www.klima-therm.com 68

skrócona nazwa produktu

HIGH POWER WGYK160DG9/WOYK160LCTA

GREE POMPA CIEPŁA VERSATI III TYPU SPLIT www.gree.pl 70

GREE POMPA CIEPŁA VERSATI III TYPU MONOBLOK www.gree.pl 70

KAISAI POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA KAISAI www.kaisai.com 72

ARCTIC MONOBLOK (KHC)

KAISAI POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA KAISAI www.kaisai.com 72

ARCTIC SPLIT (KHA/KMK)

LG POMPA CIEPŁA THERMA V R32 SPLIT www.lg.com/pl  74

LG POMPA CIEPŁA THERMA V R32 SPLIT IWT www.lg.com/pl  74

(ZINTEGROWANY ZBIORNIK CWU)

NEOHEAT NEOHEAT EKO II Plus pompa ciepła CO+CWU www.neoheat.pl 76

NEOHEAT NEOHEAT HEAVY pompa ciepła www.neoheat.pl 76

ROTENSO Rotenso Aquami Split (R32) 8 kW www.rotenso.pl 78

ROTENSO Rotenso Aquami Multi Split (R32) 8 kW www.rotenso.pl 78

WOLF WOLF CHA POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA www.wolf.eu 80

TYPU MONOBLOK

WOLF skrócona nazwa produktu

WOLF BWL-1S(B) POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA www.wolf.eu 80
TYPU SPLIT

www.cyrkulacje.pl 61
pompy ciepła

POMPA CIEPŁA
Nazwa produktu
POWIETRZE-WODA
DANE TECHNICZNE:
maks. 2 wiersze
Compress 7000i AW z U nt
ocande
jkjskas
m volorrovides
grzewcza:
jkajskj askj 9, 13adi
7, askj inkW
iakj
17 perrum erchilique
(A7/W35) 760eakg
quam fugita sam eumquo 1300 W
z jw kjskas
ysokijkajskj
współczynnik
askj askj COP
a akjdo 5,3 (A7/35) 760 kg
OPIS PRODUKTU: z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Pompa
Rum dolentciepłaeosamet
powietrze-woda
et imoluptatypu netur,monoblok.
officil isit, cullant
Składająca
incillaccate
się z jednostki
molupicipiszewnętrz-
re perit z jw kjskas
ysokijkajskj
współczynnik
askj askj SCOP
a akj do 5,15 760 kg
quam fugita sam eumquo 1300 W
fugiai wewnętrznej.
nej dolores tiatet esFunkcje:
que sit etogrzewania,
quia ni berumchłodzenie
que remi quam
podgrzewania
a sentibusdaec.w.u.doluptaquis
Jednostka z jm kjskas
aksymalna
jkajskj temperatura
askj askj a akjzasilania 62°C 760 kg
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
repudan tincipis
zewnętrzna dostępna
ducitatisque
w 4 mocachvenimusapita
grzewczych.
ex everumquis
Technologia vendis
inwerterowa
ad es asperumque
zapewnia z quam
jmkjskas fugita
inimalna
jkajskjsam
askj eumquo
temperatura
askj a akj1300 W -20°C 760 kg
powietrza
volor rat omnis
modulację mocy aliberionem
grzewczej,rem dostosowując
hit rem voluptaquam
się do zapotrzebowania
re, odistrum fugit,
cieplnego.
sa et harcilla
Jednostki
que
z U nt ande
jkkjskas
lasa volorrovides
energetyczna
jkajskj askj askj adiakj
A+++ in(dla
perrum
35°C)erchilique
760eakg
vitatib ererio dostępne
wewnętrzne intiaepel ipicti
w 4 wariantach.
ulpa consed Z wbudowanym
quid ut voluptiasiti
zasobnikiem,
de et ad bezquatiszasobnika
aut minusci
oraz quam fugita sam eumquo 1300 W
llaceperro
wariant do iswspółpracy
exped quatumetur?
z istniejącym Catur
źródłem
sin cores
ciepła.debitam
Pozwalafacepud
to na zastosowanie
itiatquatur, solupid
pompy z jw kjskas
budowany
jkajskj zasobnik
askj askj aoakj
pojemności 190 litrów760 ze
kg
z U stali nt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
nierdzewnej
quisquiant
ciepła zarównomin esciis
w nowych
reperum budynkach,
alit quamjaknumi w expedi
istniejących
cuptisi jednoczesne
excea volo comnima ograniczenie
sape z quamjkjskas fugita
jkajskjsam
askj eumquo
askj a akj1300 W 760 kg
sum ut
prac montażowych,
la verio quostiore ze względu
sequatet na maxim
bogate
quowyposażenie
quam, atem que jednostek
cuptur as wewnętrznych.
sum hit quam z sterowanie maks. do 4 obiegów grzewczych
zz U jkjskas jkajskj
nt ande askj askj adiakj
volorrovides in perrum erchilique760eakg
volorpociepła
Pompa rercipist
mahillorum
unikatowy harchitis
wyglądmaio – przedni
voluptation
front jednostki
conecti idiswewnętrznej
de providewykonany
sumquib z quam wbudowana pompa obiegowa
z jkjskas fugita jkajskjsam
askj eumquo
askj a akj1300 W 760 kg
usania
jest ze szkła
volupta w kolorze
tinihil luptur,
białymacipsap
lub czarnym
idebitadovoluptatur
wyboru. maximin
Możliwa ustrumet
jest współpraca
aboritatae
z insta-
aut
zz U wnt budowany
ande dogrzewacz
volorrovides elektryczny lub zawór
et ipsaercium
lacją fotowoltaiczną.
deniat earci
Standardowo
int quae idjest
magnisq
dostępneuiatate
sterowanie
volorro volenimus,
przez sieć quo internetową
et voloremza jkjskas jkajskj askj askj adiakj
in perrum erchilique760eakg
quam mieszający
fugita sam eumquo 1300 W
pomocą bezpłatnej
re ilisimi ncturer aplikacji.
erunt, Gwarancja
sit dolorae ceaqui do 5 lat. moluptae viditis es il ipsuntia nosam,
acipsapel z jkjskas jkajskj askj askj a akj 760 kg
zz U sprężarka podwójna rotacyjna
nt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
coreperum is a doluptiatem quassum endion porro mi, sum ea conecatur sinum nimin jkjskas fugita
z quam jkajskjsam
askj eumquo
askj a akj1300 W 760 kg
cum quis pratem imenditati repressit, sit odi voluptae simagniendit as moditae lacias z dwa elektroniczne zawory rozprężny
jkjskas
zz U jkajskj
nt ande askj askj adiakj
volorrovides in perrum erchilique760 kg
czytelny wyświetlacz z dotykowymi klawiszamiea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.??????.pl
www.bosch-termotechnika.pl

POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA

DANE TECHNICZNE:
Compress 3000 AWS z U nt ande
jkjskas
m oce volorrovides
jkajskj
grzewcze:askj6,askj adiakj
8, 11 i in
13perrum
kW erchilique
760eakg
quam fugita sam eumquo 1300 W
z jw kjskas
ysokijkajskj askj askj COP
współczynnik a akjdo 4,9 (A7/35) 760 kg
OPIS PRODUKTU: z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Pompa ciepła powietrze-woda typu split. Składająca się z jednostki zewnętrznej i we- z jw kjskas jkajskj
ysokifugita askj askj SCOP
współczynnik a akj do 4,77 760 kg
quam sam eumquo 1300 W
wnętrznej. Funkcje: ogrzewania, chłodzenie i podgrzewania c.w.u. Jednostka zewnętrzna z jm kjskas jkajskj temperatura
aksymalna askj askj a akjzasilania 57°C 760 kg
z U nt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
dostępna w 4 mocach grzewczych. Technologia inwerterowa zapewnia modulację mocy z quam
jkkjskas fugita
jkajskjsam
askj eumquo
lasa energetyczna askj 130035°C)
a akj(dla
A+++ W 760 kg
grzewczej, dostosowując się do zapotrzebowania cieplnego. Jednostki wewnętrzne
z U jw nt ande
kjskas volorrovides
jkajskj
budowany askj askj aodiakj
zasobnik in perrum erchilique
pojemności 760eaze
190 litrów kg
dostępne w 4 wariantach. Z wbudowanym zasobnikiem, bez zasobnika oraz wariant quam fugita sam eumquo 1300 W
stali nierdzewnej
do współpracy z istniejącym źródłem ciepła. Pozwala to na zastosowanie pompy ciepła z jkjskas jkajskj askj askj a akj 760 kg
z U nt ande volorrovides
sterowanie maks. do 4 di in perrum
obiegów erchilique ea
grzewczych
zarówno w nowych budynkach, jak i w istniejących i jednocześnie ograniczenie prac jkjskas fugita
z quam jkajskjsam
askj eumquo
askj a akj1300 W 760 kg
montażowych, ze względu na bogate wyposażenie jednostek wewnętrznych. Możliwa z wbudowana pompa obiegowa
zz Ujkjskas
nt andejkajskj askj askj adiakj
volorrovides in perrum erchilique760eakg
jest współpraca z instalacją fotowoltaiczną. Opcjonalnie jest dostępne sterowanie przez z quam wbudowany dogrzewacz elektryczny lub zawór
fugita sam eumquo
z jkjskas jkajskj askj askj a akj 1300 W 760 kg
sieć internetową za pomocą bezpłatnej aplikacji. Gwarancja do 5 lat. mieszający
z U nt ande volorrovides
jkjskas jkajskj askj askj a akj di in perrum erchilique
760eakg
z quam sprężarka podwójna
fugita rotacyjna
sam eumquo 1300 W
z jkjskas jkajskj askj askj a akj 760 kg
zz U czytelny
nt andewyświetlacz
volorrovidesz di dotykowymi klawiszamiea
in perrum erchilique
jkjskas fugita
z quam jkajskjsam
askj eumquo
askj a akj1300 W 760 kg
jkjskas
zz U jkajskj
nt ande askj askj adiakj
volorrovides 760eakg
in perrum erchilique
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.bosch-termotechnika.pl

62 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

skrócona
Compress
nazwa
7000i
produktu
AW

Compress 3000 AWS

www.cyrkulacje.pl 63
pompy ciepła

POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA

DANE TECHNICZNE:
Logatherm WLW196i AR z U
mnt ande
oce volorrovides
grzewcze: 6, 8, 11dii in
14perrum erchilique ea
kW (A2/W35)
quam fugita sam eumquo 1300 W
z wysoki współczynnik COP do 5,3 (A7/35)
OPIS PRODUKTU: z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Pompa ciepła powietrze-woda typu monoblok. Składająca się z jednostki zewnętrz- z wysoki współczynnik SCOP do 5,15
quam fugita sam eumquo 1300 W
nej i wewnętrznej. Funkcje: ogrzewania, chłodzenie i podgrzewania c.w.u. Jednostka z maksymalna temperatura zasilania 62°C
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
zewnętrzna dostępna w 4 mocach grzewczych. Technologia inwerterowa zapewnia z quam fugitatemperatura
minimalna sam eumquo 1300 W -20°C
powietrza
modulację mocy grzewczej, dostosowując się do zapotrzebowania cieplnego. Jednostki
z U nt ande
klasa volorrovides
energetyczna di in(dla
A+++ perrum
35°C),erchilique ea
wewnętrzne dostępne w 4 wariantach. Dwie wersje z wbudowanym zasobnikiem, quam fugita sam eumquo 1300 W
bez zasobnika oraz wariant do współpracy z istniejącym źródłem ciepła. Pozwala to z wbudowany zasobnik o pojemności 190 litrów ze
z U nt ande
stali volorrovides di in perrum erchilique ea
nierdzewnej
na zastosowanie pompy ciepła zarówno w nowych budynkach, jak i w istniejących quam fugita sam eumquo 1300 W
i jednocześnie ograniczenie prac montażowych ze względu na bogate wyposażenie z sterowanie maks. do 4 obiegów grzewczych
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
jednostek wewnętrznych. Pompa ciepła ma unikatowy wygląd – przedni front jednostki wbudowana
z quam pompa obiegowa
fugita sam eumquo 1300 W
wewnętrznej wykonany jest ze szkła w kolorze białym lub czarnym do wyboru. Możliwa
zz Uwnt
budowany
ande volorrovides di in elektryczny
podgrzewacz lub zawór
perrum erchilique ea
jest współpraca z instalacją fotowoltaiczną. Standardowo jest dostępne sterowanie przez mieszający
quam fugita sam eumquo 1300 W
sieć internetową za pomocą bezpłatnej aplikacji. Gwarancja do 5 lat.
sprężarka
zz U podwójna rotacyjna
nt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
z dwa elektroniczne zawory 1300
quam fugita sam eumquo W
rozprężne
z U nt andewyświetlacz
czytelny volorrovidesz di in perrum erchilique
dotykowymi klawiszamiea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.buderus.pl

POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA

DANE TECHNICZNE:
Logatherm WPLS.2 z U
mnt ande
oce volorrovides
grzewcze: 6, 8, 11dii in
13perrum
kW erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z wysoki współczynnik COP do 4,9 (A7/35)
OPIS PRODUKTU: z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Pompa ciepła powietrze-woda typu split. Składająca się z jednostki zewnętrznej i we- z wysoki współczynnik SCOP do 4,77
quam fugita sam eumquo 1300 W
wnętrznej. Funkcje: ogrzewania, chłodzenie i podgrzewania c.w.u. Jednostka zewnętrzna z maksymalna temperatura zasilania 57°C
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
dostępna w 4 mocach grzewczych. Technologia inwerterowa zapewnia modulację mocy z quam fugita sam eumquo
klasa energetyczna A+++ (dla 130035°C)
W
grzewczej, dostosowując się do zapotrzebowania cieplnego. Jednostki wewnętrzne
z U
wnt ande volorrovides
budowany zasobnik odipojemności
in perrum erchilique
190 litróweaze
dostępne w 4 wariantach. Dwie wersje z wbudowanym zasobnikiem, bez zasobnika oraz quam fugita sam eumquo 1300 W
stali nierdzewnej
wariant do współpracy z istniejącym źródłem ciepła. Pozwala to na zastosowanie pompy
z U nt ande volorrovides
sterowanie maks. do 4 di in perrum
obiegów erchilique ea
grzewczych
ciepła zarówno w nowych budynkach, jak i w istniejących i jednocześnie ograniczenie prac quam fugita sam eumquo 1300 W
montażowych ze względu na bogate wyposażenie jednostek wewnętrznych. Możliwa z wbudowana pompa obiegowa
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
jest współpraca z instalacją fotowoltaiczną. Opcjonalnie jest dostępne sterowanie przez wbudowany
z quam podgrzewacz elektryczny lub zawór
fugita sam eumquo 1300 W
sieć internetową za pomocą bezpłatnej aplikacji. Gwarancja do 5 lat. mieszający
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
sprężarka
z quam podwójna
fugita rotacyjna
sam eumquo 1300 W
zz U czytelny wyświetlacz z dotykowymi klawiszamiea
nt ande volorrovides di in perrum erchilique
quam fugita sam eumquo 1300 W
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.buderus.pl

64 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

Logatherm WLW196i AR

Logatherm WPLS.2

www.cyrkulacje.pl 65
pompy ciepła

WYSOKOTEMPERATUROWA POMPA
DANE TECHNICZNE:
CIEPŁA DAIKIN ALTHERMA 3 H HT z U nt ande
pompa volorrovides
ciepła di in perrum
Daikin Altherma erchilique
3 H HT ea
jest produ-
quam
kowana fugita sam eumquo
w europejskich 1300 W Daikin, wszyst-
fabrykach
OPIS PRODUKTU: kie podzespoły zostały opracowane przez Daikin,
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
aby uczynić Daikin Altherma 3 H HT rozwiąza-
Najwyższa wydajność, wykorzystanie energii odnawialnej, nowoczesna estetyka i komfort quam fugita sam eumquo 1300 W
niem wyjątkowym; zakres wydajności grzewczej:
akustyczny. Na tym właśnie polega kwintesencja pompy ciepła. odnt10,2
z U andekW do 12,15 kWditylko
volorrovides dziękierchilique
in perrum pracy pompy
ea
Pompa ciepła Daikin Altherma 3 H HT jest systemem, który oferuje ogrzewanie, wy- ciepła fugita
quam w temperaturze
sam eumquo zewnętrznej
1300 W -15°C
twarzanie ciepłej wody użytkowej oraz chłodzenie w budynkach zarówno nowych, jak dla
zz U ntwszystkich typów instalacji
ande volorrovides centralnego
di in perrum erchilique ea
i po renowacji. Jest to urządzenie wyposażone w nowoczesne technologie, pracuje na quam fugita sam eumquo 1300 WAltherma 3 H HT
ogrzewania pompa ciepła Daikin
ekologiczny czynnik chłodniczy R32, z możliwością przygotowania wody grzewczej może wyprodukować wodę grzewczą o tempe-
z U nt ande
raturze volorrovidesdo
maksymalnie di70°C
in perrum erchilique
(do -15°C tempe-ea
o temperaturze do 70°C. System poradzi sobie w najzimniejszym klimacie, bez problemu quam
ratury fugita sam eumquo
zewnętrznej), 1300 W
co sprawia, że nadaje się do
działając nawet do temperatury zewnętrznej -28°C. Dodatkowo jednostka zewnętrzna współpracy zarówno z di ogrzewaniem podłogo-ea
z U nt ande volorrovides in perrum erchilique
pompy ciepła jest wyjątkowo cicha – ciśnienie akustyczne urządzenia zewnętrznego wy- wym, jak i do instalacji z grzejnikami
quam fugita sam eumquo 1300 W
nosi zaledwie 38 dB(A) w trybie normalnym, i 35 dB(A) w trybie cichym w odległości 3 m z maksymalne ograniczenie hałasu, aby zmniejszyć
od urządzenia – dlatego nie będzie uciążliwe ani dla inwestora, ani dla sąsiadów. Co więcej z U nt ande urządzenia,
głośność volorrovideszastosowano
di in perrum3-warstwowe
erchilique ea
quam fugita sam
wygłuszenie eumquo
sprężarki oraz1300 W podkładki
specjalne
jednostka zewnętrzna została wyróżniona za wzornictwo – otrzymała nagrodę „reddot
design award 2019”. Jednostki zewnętrzne Daikin Altherma 3 H HT można połączyć z jedną między
z U nt andedolną obudową
volorrovides diurządzenia a płytą anty-
in perrum erchilique ea
wibracyjną
quam fugitapod
samsprężarką
eumquo 1300 W
z trzech różnych typów jednostek wewnętrznych: zintegrowaną z zasobnikiem c.w.u. ze
stali nierdzewnej lub naścienną bez zasobnika albo jednostką wewnętrzną typu ECH2O. z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.daikin.pl

POMPA CIEPŁA FRAPOL PRIME

DANE TECHNICZNE:
OPIS PRODUKTU: z ogrzewanie – moc/pobór mocy/COP [kW/kW/-]
Pompa ciepła Frapol Prime to jedno z najbardziej wydajnych urządzeń wykorzystujących przy przepływie nominalnym:
odnawialne źródło energii, jakim jest powietrze atmosferyczne, do produkcji ciepła temperatura zewnętrzna/ temperatura zasilania:
(-7/35°C) – 7,33/2,56/2,86
i chłodu. Pobierając ciepło z otoczenia, jest w stanie pokryć w pełni zapotrzebowanie
(7/35°C) – 10,33/2,19/4,71
na ciepło do ogrzewania budynku jak również wytwarzania ciepłej wody użytkowej (7/55°C) – 9,44/2,99/3,15
przy braku emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Przy zastosowaniu elementów uzupeł- z chłodzenie – moc/pobór mocy/ EER [kW/kW/-]
niających, takich jak moduł hydrauliczny, bufor c.o. i c.w.u. stanowi kompletny system przy przepływie nominalnym
zasilania budynku. Urządzenie pracuje, wykorzystując naturalny czynnik chłodniczy temperatura zewnętrzna/ temperatura zasilania:
R290 (propan, GWP = 3) o szerokim zakresie pracy i bardzo dobrych właściwościach (35/7°C) – 9,4/2,51/3,75
termodynamicznych. Zaawansowany algorytm sterowania zapewnia optymalną pracę (35/18°C) – 7,4/2,47/3,00
urządzenia w zmiennych warunkach zewnętrznych oraz zapewnia szerokie możliwości z napięcie znamionowe 3 × 400 V
adaptacji urządzenia do aplikacji, w której zostało zamontowane. Razem z wentylacją z moc znamionowa 3,5 kW
i rekuperacją stanowi kompletny system zarówno pod względem hydraulicznym, jak z typ czynnika chłodniczego R290
i automatyki zarządzającej pracą poszczególnych elementów systemu. Kolejny atut to z min./maks. temperatura powietrza, grzanie -25/40°C
prosty montaż i szybkie uruchomienie. Ze względu na monoblokową konstrukcję urzą- z min./maks. temperatura powietrza, chłodzenie 15/45°C
dzenie nie wymaga prowadzenia instalacji chłodniczej między jednostką zewnętrzną z maks. przepływ powietrza 4700 m3/h
i wewnętrzną. z szerokość/głębokość/wysokość
1150/590/965 mm
z ciężar 165 kg
www.bezrachunkow.com

66 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

Daikin Altherma 3 H HT
– jednostka zewnętrzna

POMPA CIEPŁA Frapol Prime

www.cyrkulacje.pl 67
pompy ciepła

POMPA CIEPŁA FUJITSU WATERSTAGE

DANE TECHNICZNE:
COMFORT WSYA80ML3/WOYA80KLT z Uwnt ande volorrovides
ydajność di inpobór
grzewcza [kW], perrum erchilique
mocy [kW], ea
quam
COP wfugita sam7°C/35°C
zakresie eumquoogrzewanie
1300 W podłogowe:
OPIS PRODUKTU: 7,50/1,69/4,43
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Domowe pompy ciepła Fujitsu Waterstage serii Comfort są jednymi z najnowszych klasa efektywności
z quam energetycznej
fugita sam eumquo 1300 Wtemperatura
osiągnięć techniki grzewczej. Przede wszystkim dlatego, że wykorzystują odnawialne obliczeniowa 55°C/35°C: A++/A+++
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
zasoby energii zawartej w otaczającym nas powietrzu. Praca pompy ciepła Fujitsu Water- znamionowa
z quam moceumquo
fugita sam grzewcza [kW]
1300 Wtemperatura
stage Comfort charakteryzuje się niską emisją CO₂, a dzięki zastosowaniu ekologicznego obliczeniowa 55°C/35°C: 6/7
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
czynnika chłodniczego R32 nie powoduje niszczenia warstwy ozonowej. Wysokoefek- zużyciefugita
z quam energii/rok [kWH] temperatura
sam eumquo 1300 W oblicze-
tywny wymiennik ciepła ze zintegrowanym zasobnikiem akumulacyjnym zapewniają niowa 55°C/35°C: 3903/2982
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
stabilizację temperatury wody na zasilaniu, minimalne opory przepływu, dużą odporność z poziom mocy akustycznej [dB(A)] moduł hydrau-
quam fugita sam eumquo 1300 W
na zanieczyszczenia i bezpieczeństwo pracy. Dodatkową oszczędność energii uzyskano liczny/jedn. zewn.: 40/60
zz U mnt ande
oduł volorrovideszasilanie
hydrauliczny: di in perrum erchilique
1-fazowe, wymiaryea
dzięki zastosowaniu wysokoefektywnych pomp obiegowych klasy A (wbudowanych
quam fugita sam eumquo 1300 W
W × S × G [mm] 847 x 450 x 493 masa (netto) [kg]
w moduł hydrauliczny), które mają regulację stałego przepływu lub stałego ciśnienia.
47,
z U ntprzepływ wody obiegowej
ande volorrovides min./maks.
di in perrum [L/min]
erchilique ea
Pompy ciepła Fujitsu Waterstage Comfort gwarantują łatwy montaż, bowiem wszystkie
10,0/22,0
quam pojemność
fugita sam eumquozbiornika
1300buforowego
W [l]
niezbędne podzespoły wbudowane zostały w jednostki wewnętrzną i zewnętrzną. 16, zakres temperatury obiegowej maks. [°C] 55,
z U nt ande
grzałka volorrovides
elektryczna moc di[kW]
in perrum
3,0 erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z jednostka zewnętrzna: zasilanie 1-fazowe, pobór
z U nt ande
prądu volorrovides
maks. di in perrum
[A] 18,0, wymiary W x Serchilique
x G [mm] ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
716 × 820 × 315, masa [kg] 42, czynnik chłodni-
www.klima-therm.com czy R32

POMPA CIEPŁA FUJITSU

DANE TECHNICZNE:
WATERSTAGE HIGH POWER z Uwnt ande volorrovides
ydajność di inpobór
grzewcza [kW], perrum erchilique
mocy [kW], ea
WGYK160DG9/WOYK160LCTA quam
COP wfugita sam7°C/35°C
zakresie
15,17/ 3,70/ 4,10
eumquoogrzewanie
1300 W podłogowe:
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
OPIS PRODUKTU: klasa efektywności
z quam energetycznej
fugita sam eumquo 1300 Wtemperatura
Innowacyjne pompy ciepła Fujitsu Waterstage serii High Power japońskiej marki Fujitsu obliczeniowa 55°C/35°C: A+/A+
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
to ekologiczne i ekonomiczne systemy ogrzewania domu. Są to pompy ciepła typu split, znamionowa
z quam moceumquo
fugita sam grzewcza [kW]
1300 Wtemperatura
zbudowane z wewnętrznego modułu hydraulicznego i jednostki zewnętrznej. Modele obliczeniowa 55°C/35°C: 13/14
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
serii High Power zapewniają wysoką temperaturę wody oraz stabilną moc grzewczą nawet zużyciefugita
z quam energii/rok [kWH] temperatura
sam eumquo 1300 W oblicze-
przy niskich temperaturach zewnętrznych dzięki nowej technologii wtrysku mokrych par niowa 55°C/35°C: 9062/ 7408
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
czynnika. Modele Fujitsu Waterstage High Power generują czterokrotnie mniejsze koszty z poziom mocy akustycznej [dB(A)] moduł hydrau-
quam fugita sam eumquo 1300 W
eksploatacji w porównaniu do kosztów ogrzewania energią elektryczną, a przy tym są liczny/ jednostka zewnętrzna: 46/71
zz U mnt ande
oduł volorrovideszasilanie
hydrauliczny: di in perrum erchilique
3-fazowe, wymiaryea
w stanie uzyskać temperaturę wody na zasilaniu 60°C przy temperaturze zewnętrznej
quamW x S xfugita
G [mm]sam1 840
eumquo
× 6481300 W masa (netto)
× 698,
wynoszącej -20°C bez udziału grzałek elektrycznych. Moduł hydrauliczny WGYK160DG9 ma
[kg]
z U 152, przepływ
nt ande wody
volorrovides di obiegowej min./maks.ea
in perrum erchilique
wbudowany zasobnik ciepłej wody użytkowej. Wyróżnia się on nowoczesnym wyglądem,
[L/min]fugita
quam 27,4/54,8, objętość1300
sam eumquo zbiornika
W c.w.u. [l]
lekką konstrukcją i kompaktową obudową. Urządzenie ma współosiowy przeciwprądowy 190, zakres temperatury obiegowej maks. [°C] 60,
wymiennik ciepła, wykonany z rur miedzianych, o charakterze zasobnika buforowego. z U nt ande
grzałka volorrovides
elektryczna moc di[kW]
in perrum erchilique
9,0 (3,0 ea
kW × 3 szt.)
quam fugita sam eumquo 1300 W
z jednostka zewnętrzna: zasilanie 3-fazowe, pobór
z U nt ande
prądu volorrovides
maks. [kW] 10,5, di in perrum
wymiary W ×erchilique
S × G [mm]ea
quam
1290 ×fugita
900 ×sam
330,eumquo
masa [kg] 1300
99, W
czynnik chłodni-
www.klima-therm.com czy R410A

68 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

Fujitsu Waterstage
WSYA80ML3/WOYA80KLT

Fujitsu Waterstage
WGYK160DG9/WOYK160LCTA

www.cyrkulacje.pl 69
pompy ciepła

POMPA CIEPŁA VERSATI III TYPU SPLIT

DANE TECHNICZNE:
OPIS PRODUKTU: z U nt andechłodniczy
czynnik volorrovides
R32di in perrum erchilique ea
Pompa ciepła Gree Versati III typu split to urządzenie, które idealnie wpisuje się w dzisiejsze quam fugita sam eumquo 1300 W
z klasa energetyczna A+++
wymagania co do ogrzewania budownictwa jednorodzinnego w Polsce. Szeroki zakres z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
wydajności naszych pomp pozwala na dopasowanie właściwego modelu do różnej z moc grzewcza nominalna 6/8/9,5/12/14/16 kW
quam fugita sam eumquo 1300 W
wielkości budynków oraz współpracę z różnymi sposobami ich ogrzewania. z współczynnik COP do 5.00
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Pompa ciepła Gree napełniona jest nowoczesnym i ekologicznym czynnikiem R32, który z quam
zakres fugita
pracy sam eumquo
grzanie -25 do1300
35°CW
charakteryzuje się dużo niższym wpływem na środowisko w porównaniu z powszechnie
z U nt ande
zakres volorrovides
pracy chłodzeniedi10
in do
perrum
48°C erchilique ea
stosowanym czynnikiem R410A. quam fugita sam eumquo 1300 W
To, co wyróżnia urządzenia GREE, to wysoka klasa energetyczna A+++ mająca bezpo- z zakres pracy c.w.u. -25 do 45°C
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
średni wpływ na jedne z najniższych kosztów ogrzewania. Dodatkowym atutem pompy sterowanie
z quam fugitaWi-Fi
sam w standardzie
eumquo 1300 W
ciepła GREE Versati III jest wbudowany zawór trójdrożny przełączający pracę miedzy zz U5 nt
latande
gwarancji
volorrovides di in perrum erchilique ea
instalacją centralnego ogrzewania a przygotowaniem ciepłej wody użytkowej. Dzięki
quam fugita sam eumquo 1300 W
takiej konstrukcji nie tylko oszczędzamy miejsce w pomieszczeniu technicznym, ale
również obniżamy koszty całej instalacji. z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.gree.pl

POMPA CIEPŁA VERSATI III

DANE TECHNICZNE:
TYPU MONOBLOK z U nt andechłodniczy
czynnik volorrovides
R32di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z klasa energetyczna A+++
OPIS PRODUKTU: z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Pompa ciepła monoblok to rozwiązanie dla wszystkich, którzy nie mają miejsca w po- z moc grzewcza nominalna 7,5/10 kW
quam fugita sam eumquo 1300 W
mieszczeniu technicznym na montaż dodatkowych elementów. W tym wypadku montu- z współczynnik COP do 4,70
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
jemy pompę ciepła na zewnątrz budynku i doprowadzamy do niej instalację centralnego z quam
zakres fugita
pracy sam eumquo
grzanie -25 do1300
35°CW
ogrzewania. Montaż tego typu urządzeń jest łatwiejszy w porównaniu z urządzeniami
z U nt ande
zakres volorrovides
pracy chłodzeniedi10
in do
perrum
48°C erchilique ea
typu split i nie wymaga wykonywania instalacji czynnika chłodniczego. quam fugita sam eumquo 1300 W
Pompa ciepła monoblok, podobnie jak urządzenie typu split, napełniona jest ekologicz- z zakres pracy c.w.u. -25 do 45°C
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
nym czynnikiem R32. W porównaniu z czynnikiem R410A ma on niższy potencjał tworze- sterowanie
z quam fugitaWi-Fi
sam w standardzie
eumquo 1300 W
nia efektu cieplarnianego i wykazuje lepszą sprawność przy bardzo niskiej temperaturze 5 nt
latande
gwarancji
zz U volorrovides di in perrum erchilique ea
zewnętrznej. Urządzenia Gree wyróżniają się również wysoką klasą energetyczną A+++,
quam fugita sam eumquo 1300 W
która przekłada się na niskie zużycie energii pobieranej podczas ogrzewania budynku.
Pompa Ciepła Versati III wyposażona jest w sterownik z kolorowym wyświetlaczem, któ- z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
rego obsługa jest bardzo intuicyjna i pozwala w prosty sposób kontrolować parametry
pracy. Posiada również wbudowany moduł sterowania Wi-Fi, dzięki któremu możemy z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
zarządzać naszym urządzeniem z dowolnego miejsca w domu, jak i poza nim.
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.gree.pl

70 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

VERSATI III SPLIT

VERSATI III MONOBLOK

www.cyrkulacje.pl 71
pompy ciepła

POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA

DANE TECHNICZNE:
KAISAI ARCTIC MONOBLOK (KHC) z wydajność grzewcza (A7/W35): 6,35–30,1 kW
z współczynnik efektywności COP: do 5,2
OPIS PRODUKTU:
Pompy ciepła KAISAI z serii Arctic typu monoblok z typoszeregiem obejmującym 8 modeli z klasa energetyczna: modele do 16 kW - A+++
(35°C), A++ (55°C); modele 22/30 kW - A+++/
o mocy grzewczej od 6 do 30 kW. Zastosowanie: ogrzewanie, chłodzenie, przygotowanie A++ (35°C), A++/A+ (55°C)
ciepłej wody użytkowej w nowych i modernizowanych domach jednorodzinnych i wie-
z moc grzałek elektrycznych: 3 kW w modelach
lorodzinnych, obiektach handlowych, ogrzewanie grzejnikowe, podłogowe i mieszane.
6 kW, 9 kW w modelach 8-16 kW
Seria pomp ciepła KAISAI Arctic charakteryzuje się możliwością pracy w bardzo szerokim
zakresie temperatury zewnętrznej. Urządzenia w standardzie mają obsługę dwóch obie- z zakres temperatury zewnętrznej w trybie grzania:
od –25 do 35°C
gów grzewczych, podgrzewacz pomocniczy, pompę obiegową, grupę bezpieczeństwa,
wyposażone są w podgrzewaną tacę ociekową i dostosowane do pracy z roztworem z temperatura wody w trybie grzania:
od 25 do 65°C
glikolu. Gniazdo USB umożliwia aktualizację oprogramowania i zapisywania ustawień,
a dzięki aplikacji ComfortHome na tablet i telefon użytkownik może zdalnie sterować z czynnik chłodniczy: R32
temperaturą zasilania i ciepłej wody użytkowej, przełączać strefy oraz kontrolować z poziom ciśnienia akustycznego: od 45 dB(A)
zużycie energii elektrycznej. Pompy ciepła KAISAI Arctic uzyskały certyfikat KEYMARK
z zasilanie: pompy 6 kW: 230 V, pompy 8-30 kW: 400 V
potwierdzający wysoki standard produktu i zgodność z europejskimi normami, są rów-
nież zarejestrowane na liście Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM) Instytutu Ochrony z gwarancja: 3 lata + 2 lata (opcjonalnie)
Środowiska Państwowego Instytutu Badawczego.

www.kaisai.com

POMPA CIEPŁA POWIETRZE-WODA

DANE TECHNICZNE:
KAISAI ARCTIC SPLIT (KHA/KMK) z U
wnt ande volorrovides
ydajność di in perrum
grzewcza (A7/W35): erchilique
6,2–16 kW ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z współczynnik efektywności COP: do 5,2
OPIS PRODUKTU: z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Pompy ciepła KAISAI z serii Arctic typu split o typoszeregu obejmującym 6 modeli o mocy z klasa energetyczna: A+++ (35°C), A++ (55°C)
quam fugita sam eumquo 1300 W
grzewczej od 6 do 16 kW. Zastosowanie: ogrzewanie, chłodzenie, przygotowanie ciepłej z moc grzałek elektrycznych: 3 kW w modelach
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
wody użytkowej w nowych i modernizowanych domach jednorodzinnych i wielorodzin- 6 kW, 9 kW w modelach 8-16 kW
quam fugita sam eumquo 1300 W
nych, obiektach handlowych, ogrzewanie grzejnikowe, podłogowe i mieszane. Pompy z zakres temperatury zewnętrznej w trybie grzania:
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
KAISAI typu SPLIT charakteryzują się całkowitą odpornością na ewentualne zamarznięcie od –25 do 35°C
quam fugita sam eumquo 1300 W
jednostki zewnętrznej w wyniku braku zasilania oraz kompletnym modułem hydraulicznym z temperatura wody w trybie grzania: od 25 do
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
do pracy na centralnego ogrzewanie. Urządzenia w standardzie mają obsługę dwóch obie- 65°C
quam fugita sam eumquo 1300 W
gów grzewczych, podgrzewacz pomocniczy, pompę obiegową, grupę bezpieczeństwa, z czynnik chłodniczy: R32
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
wyposażone są w podgrzewaną tacę ociekową i dostosowane do pracy z roztworem
z quam
poziomfugita sam eumquo
ciśnienia 1300 W
akustycznego: od 45 dB(A)
glikolu. Gniazdo USB umożliwia aktualizację oprogramowania i zapisywania ustawień,
a dzięki aplikacji ComfortHome na tablet i telefon użytkownik może zdalnie sterować z U nt andepompy
zasilanie: volorrovides di inV,perrum
6 kW: 230 pompy erchilique ea V
8-30 kW: 400
quam fugita sam eumquo 1300 W
temperaturą zasilania i ciepłej wody użytkowej, przełączać strefy oraz kontrolować zużycie z gwarancja: 3 lata + 2 lata (opcjonalnie)
energii elektrycznej. Pompy ciepła KAISAI Arctic uzyskały certyfikat KEYMARK potwierdzający z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
wysoki standard produktu i zgodność z europejskimi normami.
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.kaisai.com

72 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

Pompa ciepła monoblok KAISAI KHC

Pompa ciepła split KAISAI KHA/KMK

www.cyrkulacje.pl 73
pompy ciepła

POMPA CIEPŁA THERMA V R32 SPLIT

DANE TECHNICZNE:
OPIS PRODUKTU: z U nt ande
SCOP: 4,65volorrovides di in perrum
(średnia temperatura erchilique
wody ea
na wyjściu
Pompy ciepła Therma V R32 split to urządzenia, w których skład wchodzi jednostka we- quam
35°C) fugita sam eumquo 1300 W
wnętrzna (wyposażona w komponenty takie jak pompa wody, naczynie wzbiorcze czy z U nt ande
klasa volorrovides
energetyczna: di in perrum erchilique ea
A+++
wymiennik płytowy) oraz jednostka zewnętrzna. SCOP wynosi 4,65 dla instalacji nisko- quam fugita sam eumquo 1300 W
z sprężarka typu R1
temperaturowych, dzięki zastosowaniu kombinacji czynnika R32 oraz sprężarki inwerte- z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
rowej R1. Jednostki te zapewniają 100% swojej nominalnej wydajności grzewczej w tem- z szeroki zakres działania w trybie ogrzewania: tem-
quam fugita sam eumquo 1300 W
peratura otoczenia -25°C do 35°C/strona wodna:
peraturze otoczenia wynoszącej -7°C. Urządzenia mają wbudowane czujniki przepływu
z U nt ande
15°C volorrovides di in perrum erchilique ea
do 65°C
i ciśnienia wody do monitorowania obiegu w czasie rzeczywistym, co zdecydowanie quam fugita sam eumquo 1300 W
ułatwia diagnozę urządzenia. Pompy mogą zostać wyposażone w ramach opcji w moduł z wymiary jednostki zewnętrznej: S × W × G
z U
– nt
950ande volorrovides
× 834 × 330 mmdi in perrum erchilique ea
Wi-Fi. W sytuacjach awaryjnych bezpieczeństwo zapewnia zapasowa grzałka elektryczna quam fugita sam eumquo 1300 W
o wydajności 6 kW. Dzięki wszystkim udoskonaleniom urządzenie znajduje się w klasie z wymiary jednostki wewnętrznej: S × W × G
z U
– nt
490ande volorrovides
× 850 × 315 mmdi in perrum erchilique ea
energetycznej A+++ dla zastosowań niskotemperaturowych (temperatura zasilenia
quam fugita sam eumquo 1300 W
35°C) oraz A++ dla instalacji średniotemperaturowych (temperatura zasilenia 55°C). z ciężar jednostki zewnętrznej: 60 kg
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
z ciężar jednostki wewnętrznej: 37,6 kg
quam fugita sam eumquo 1300 W
z zapasowa grzałka elektryczna o mocy 6 kW
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
z quam fugita sam eumquo 1300 W
LG ThinQ
z U nt ande volorrovides
antykorozyjna powłokadiwymiennika
in perrum erchilique
Black Fin ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.lg.com/pl 

POMPA CIEPŁA THERMA V R32 SPLIT

DANE TECHNICZNE:
IWT (ZINTEGROWANY ZBIORNIK CWU) z U nt ande
SCOP: 4,52volorrovides di in perrum
(średnia temperatura erchilique
wody ea
na wyjściu
quam
35°C) fugita sam eumquo 1300 W
OPIS PRODUKTU: z U nt ande
COP: 4,50 volorrovides di in perrum
(średnia temperatura erchilique
wody ea
na wyjściu
Therma V R32 Split IWT składa się z jednostki wewnętrznej, która jest zintegrowana quam
35°C) fugita sam eumquo 1300 W
w jednej obudowie ze zbiornikiem c.w.u. (200 l) i opcjonalnym zbiornikiem buforowym z U nt ande
klasa volorrovides
energetyczna: di in perrum erchilique ea
A+++
(40 l), przez co instalacja jednostki jest szybsza i wymaga mniejszej przestrzeni, oraz quam fugita sam eumquo 1300 W
z sprężarka typu R1
z jednostki zewnętrznej. Produkt ten również cechuje się wysoką wydajnością grzewczą:
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
do temperatury -7°C wydajność jest taka sama jak nominalna, a wydajność w tempe- z szeroki zakres działania: temperatura otoczenia
quam fugita sam eumquo 1300 W
raturze -15°C stanowi aż 85% wydajności nominalnej. Co więcej parametry grzewcze -25°C do 35°C/strona wodna: 15°C do 65°C
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
nowej pompy IWT są o 19,5% wyższe w niskiej temperaturze otoczenia i o 26,2% wyż- z zapasowa grzałka elektryczna o mocy 6 kW
quam fugita sam eumquo 1300 W
sze w średniej temperaturze otoczenia w porównaniu z modelem wykorzystującym z LG ThinQ
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
czynnik R410A. W przypadku tej pompy istnieje możliwość dokupienia dodatkowego
z quam fugita sam
antykorozyjna eumquo
powłoka 1300 W Black Fin
wymiennika
zbiornika wyrównawczego o pojemności 8 l do obiegu C.W.U. Efektywność ogrzewania
wody przez układ wynosi aż 125%. W sytuacjach awaryjnych bezpieczeństwo zapewnia z U
wnt andejednostki
ymiary volorrovides di in perrum
zewnętrznej: S × erchilique
W×G ea
quam fugita
950 × 834 sammm
× 330 eumquo 1300 W
zapasowa grzałka. Urządzenie znajduje się w klasie energetycznej A+++ dla zastosowań
niskotemperaturowych. z U
wnt andejednostki
ymiary volorrovides di in perrum
wewnętrznej: S ×erchilique
W × G ea
quam fugita×sam
602 × 1810 680eumquo
mm 1300 W
z U nt ande
ciężar volorrovides
jednostki di in perrum
zewnętrznej: 60 kg erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z ciężar jednostki wewnętrznej: 140 kg (bez wody)
www.lg.com/pl 

74 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

THERMA V R32 SPLIT

THERMA V R32 SPLIT IWT

www.cyrkulacje.pl 75
pompy ciepła

NEOHEAT EKO II Plus

DANE TECHNICZNE:
pompa ciepła CO+CWU z wbudowany zbiornik ze stali nierdzewnej o po-
jemności 250 l
OPIS PRODUKTU: z możliwa kontrola dwóch obiegów ciepła,
Pompa ciepła Neoheat EKO II Plus to najnowszy model typu split w ofercie Neoheat. np. ogrzewania podłogowego i tradycyjnego
To zdecydowanie najbezpieczniejsze urządzenie grzewcze dostępne obecnie na rynku grzejników
– pompy ciepła nie stanowią zagrożenia pożarowego, czy też ulatniania się gazu. Urzą- z możliwe sterowanie Wi-Fi
dzenie jest wysoce energooszczędne – ma klasę energetyczności A+++. To ekologiczne
z program osuszania podłogi chroni przed jej
urządzenie pracujące na czynniku chłodniczym R32, który ma o 75% mniejszy wpływ na pęknięciem
globalne ocieplenie. Neoheat EKO II Plus zapewnia cichą pracę, gwarantując domowni-
z opcja trybu nocnego oraz wakacyjnego
kom maksymalny poziom komfortu. Dodatkowo pompa ciepła Neoheat Eko II Plus to
kompaktowe urządzenie, które można ukryć w zabudowie. Pełna automatyzacja, czyli z opcja krzywej grzewczej pozwala na automatycz-
ne sterowanie pracą pompy ciepła
bezobsługowość pompy ciepła jako systemu grzewczego, bez wątpienia stanowi jeden
w oparciu o temperaturę zewnętrzną
z największych atutów proponowanego rozwiązania. Urządzenie wyposażone zostało
w sprężarkę inwerterową, która zapewnia płynną modulację pracy urządzenia oraz zmniej- z zastosowany silnik wentylatora z falownikiem DC
pozwolił na optymalizację wydajności pracy
szenie zużycia prądu, a co się z tym wiąże obniżenie kosztów działania całego systemu.
z wyposażona w funkcję dezynfekcji zbiornika
c.w.u.
z zastosowanie grzałki tacy ociekowej pozwala na
niczym niezakłóconą pracę urządzenia
www.neoheat.pl

Neoheat Heavy
DANE TECHNICZNE:
POMPA CIEPŁA z możliwy układ kaskadowy w celu zwiększenia
mocy
OPIS PRODUKTU: z funkcja krzywej grzewczej pozwala na automa-
Neoheat Heavy to pompa ciepła typu monoblok składająca się tylko z jednej jed- tyczne sterowanie pompą ciepła w oparciu
nostki zewnętrznej o dużej mocy. Jest rozwiązaniem przeznaczonym do większych o temperaturę zewnętrzną
powierzchni, tj. budynków komercyjnych, takich jak biurowce, budynki użyteczno- z możliwa kontrola dwóch obiegów ciepła
ści publicznej czy też hale produkcyjne. Pompa ciepła została wyposażona w wy-
z funkcja programu osuszania podłogi, która chroni
miennik Gimleo oraz zawór trójdrogowy do rozdziału c.w.u. i co. Cały układ ciepłej przed jej pęknięciami
wody jest kontrolowany z poziomu panelu sterowania, którego obsługa odbywa
z klasa efektywności urządzenia A++
się w języku polskim. Urządzenie wykorzystuje czynnik chłodniczy R410A.
z kompatybilna z fotowoltaiką
z dostępna w dwóch wydajnościach: 40/90 kW

www.neoheat.pl

76 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

NEOHEAT EKO II Plus

NEOHEAT HEAVY

www.cyrkulacje.pl 77
pompy ciepła

Rotenso Aquami Split (R32) 8 kW

DANE TECHNICZNE:
OPIS PRODUKTU: z U nt ande
rodzaj volorrovides di
(budowa/dolne in perrum
źródło): split erchilique ea
Nowoczesna konstrukcja oraz wysoka efektywność pracy w niskich temperaturach quam fugita sam eumquo 1300 W
powietrze/woda
sprawiają, że pompy ciepła Rotenso Aquami Split są idealnym rozwiązaniem do ogrze- zU zastosowanie: c.o./c.w.u./możliwość
nt ande volorrovides chłodzeniaea
di in perrum erchilique
wania budynków mieszkalnych i komercyjnych. Pompy ciepła Rotenso Aquami potrafią w standardzie
quam fugita sam eumquo 1300 W
dostarczyć ponad pięciokrotnie więcej energii grzewczej w stosunku do pobranej energii zz Urodzaj czynnika/ilość
nt ande volorrovidesczynnika [kg]: R32/1,65
di in perrum erchilique ea
elektrycznej. Wysoką wydajność urządzeń, przy minimalnej głośności – tylko 35 dB (A) z quam fugita sam
moc grzewcza eumquo 1300
nominalna: W
6/8/10/12/14/16 kW
(w trybie cichym), zapewnia jednowentylatorowa konstrukcja urządzenia, bioniczny klasa energetyczna: A+++
zz U nt ande volorrovides di in(dla 35°C)erchilique
perrum / A++ ea
wzór łopatek wentylatora, dwurotacyjna sprężarka DC INVERTER oraz gęsto rowkowane (dla 55°C)
quam fugita sam eumquo 1300 W
rurki miedziane instalacji chłodniczej. Doskonałe parametry pracy znacząco wpływają na wnt
spółczynnik COP: do di
5,2in perrum erchilique ea
zz U ande volorrovides
niskie zużycie energii elektrycznej. Urządzenia posiadają najwyższą klasę efektywności praca w
z quam ekstremalnych
fugita warunkach
sam eumquo 1300 W do – 25°C
energetycznej A+++ (dla temp. wody 35°C). Pompy ciepła, dzięki wyposażeniu w pakiet
maks.
zz U temperatura
nt ande wody
volorrovides w perrum
di in trybie grzania: 65°Cea
erchilique
zimowy (grzałka karteru sprężarki i tacy ociekowej) są przygotowane do sprawnej pracy
z quam fugita sam eumquo
maks. temperatura wody w1300 W c.w.u.: 60°C
trybie
przy ekstremalnych temperaturach zewnętrznych, nawet do – 25°C. Wbudowane systemy
niezależne
z U sterowanie di
nt ande volorrovides dwoma obiegami
in perrum grzew-
erchilique ea
inteligentnego sterowania pozwalają kontrolować i zarządzać pracą pompy poprzez
czymi fugita sam eumquo 1300 W
quam
sterownik przewodowy lub aplikację mobilną. W ofercie Rotenso występują również
elastyczna
zz U moc grzałki di
nt ande volorrovides elektrycznej
in perrum 9erchilique
kW (3+3+3)
ea
pompy ciepła typu Monoblok.
z quam
grzałkafugita sam eumquo
tacy ociekowej 1300 sprężarki
i karteru W
certyfikat:
z U Eurovent, SGdiReady
nt ande volorrovides in perrum erchilique ea
quam fugita sam
z gwarancja 5 lat eumquo 1300 W
www.rotenso.pl

Rotenso Aquami Multi Split (R32)

DANE TECHNICZNE:
8 kW z U nt ande
rodzaj volorrovides di
(budowa/dolne in perrum
źródło): multierchilique
split ea
quam fugita sam
– kombinacja eumquo
układu 1300 W
powietrze/powietrze
OPIS PRODUKTU: oraz powietrze/woda
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
Innowacyjny system Rotenso Multi Split Aquami to zintegrowana, wysokowydajna in- zastosowanie:
z quam c.o./c.w.u./możliwość
fugita sam eumquo 1300 W chłodzenia
stalacja do ogrzewania i chłodzenia budynków. Dzięki połączeniu układu pompy ciepła za pomocą tradycyjnych klimatyzatorów
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
powietrze-woda i systemu powietrze-powietrze w jednym układzie stworzono możliwość rodzaj fugita
z quam czynnika/ilość
sam eumquoczynnika
1300[kg]:
W R32/2,1
ogrzewania lub chłodzenia pomieszczeń powietrzem za pomocą klimatyzatorów, lub mnt
ocande
grzewcza nominalna: 
zz U volorrovides di in 10 kW erchilique ea
perrum
poprzez ogrzewanie wodą CO za pomocą np. ogrzewania podłogowego, grzejnikami (powietrze/powietrze)
quam fugita sam eumquo 1300 W
czy klimakonwektorami, lub przygotowania ciepłej wody użytkowej. Hybrydowy system mnt
ocande
grzewcza nominalna: 
zz U volorrovides di in 8perrum
kW erchilique ea
pozwala na podłączenie 4 jednostek wewnętrznych: oprócz jednostki wewnętrznej, która (powietrze/woda)
quam fugita sam eumquo 1300 W
realizuje funkcję grzewczą dla układu CO i CWU, do układu możemy podłączyć do 3 do- z klasa energetyczna: A++ (dla 35°C) / A+ (dla 55°C)
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
wolnych klimatyzatorów o łącznej wydajności grzewczej do 10 kW. Innowacyjny system
współczynnik
z quam COP:
fugita sam do 4,4 1300 W
eumquo
zaspokaja wiele istotnych potrzeb inwestora. Zaletą zastosowania tego rozwiązania są
mnt
zz U axande
temperatura wodydiwintrybie
volorrovides perrumgrzania: 60°C ea
erchilique
oszczędności inwestycyjne i eksploatacyjne, ponieważ w jednym systemie są spełnione
quam fugita sam eumquo 1300 W
z max temperatura wody w trybie CWU: 55°C
wymagania efektywnego grzania i chłodzenia budynku.
z U nt ande
grzałka volorrovides di3 in
wspomagająca kWperrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z grzałka tacy ociekowej i karteru sprężarki
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
z zakres pracy: do – 20°C (tryb powietrze/woda)
quam fugita sam eumquo 1300 W
z gwarancja 5 lat
www.rotenso.pl

78 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

Rotenso Aquami Split (R32) 8 kW

Rotenso Aquami Multi Split (R32) 8 kW

www.cyrkulacje.pl 79
pompy ciepła

WOLF CHA pompa ciepła

DANE TECHNICZNE:
powietrze-woda typu monoblok z U
mnt ande volorrovides
odulowana di in perrum
pompa ciepła erchilique ea
typu monoblock
quam fugitawewnętrzną
z jednostką sam eumquo 1300 W
OPIS PRODUKTU: z U nt ande volorrovides
dostępna di in perrum
w dwóch wariantach erchilique ea
mocy
Pompa ciepła WOLF CHA typu powietrze-woda to nowoczesne i innowacyjne urządzenie quam fugita sam eumquo 1300 W
z zakres mocy grzewczej przy A7/W35 1,6 – 6,8 kW
grzewcze wykorzystujące czynnik chłodniczy R290, który nie uszkadza warstwy ozonowej z U
dlantCHA-07
ande volorrovides di in
i 2,2 – 9,8 kW dlaperrum
CHA-10erchilique ea
i jest przyjazny dla środowiska. Dzięki jego parametrom pompa CHA uzyskuje wysoką quam fugita sam eumquo 1300 W
z klasa efektywności energetycznej A+++
do 70°C temperaturę zasilania, co pozwala na jej stosowanie nie tylko w nowych
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
budynkach, ale także w projektach modernizacyjnych. Wysoka temperatura to także z zakres temperatur w trybie ogrzewania od -22 do
quam fugita sam eumquo 1300 W
gwarancja ochrony instalacji przed Legionellą, bez dodatkowego źródła ciepła. Pompa 40°C i chłodzenia od 10 do 45°C
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
wyróżnia się wyjątkowo cichą pracą <34 dB(A) w odległości 3 m od urządzenia, m.in. z sprężarka inwerterowa o regulowanej wydajności
quam fugita sam eumquo 1300 W
dzięki wentylatorowi zaprojektowanemu na wzór budowy skrzydła sowy, a także z grzałka elektryczna 9 kW w standardzie
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
umieszczeniu w dźwiękoszczelnej obudowie z EPP. To eleganckie urządzenie klasy
z quam fugita sam
certyfikowana eumquo
zgodnie 1300i dopasowanie
z EHPA W do
Premium z prostym sterowaniem online cechują: łatwy montaż, kompaktowe wymiary sieci HP-Keymark poprzez SG-Ready
oraz wysoka wydajność, uzyskana dzięki technologii inwerterowej. z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
z quam
szybkafugita
i łatwasam eumquosystemów
integracja 1300 W fotowoltaiki
za pomocą modułu EEBUS – Plug& Play
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.wolf.eu

WOLF BWL-1S(B) pompa ciepła

DANE TECHNICZNE:
powietrze-woda typu split z U nt ande
szeroki volorrovides
zakres mocy oddi5 indoperrum
16 kW erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z doskonała efektywność energetyczna, współ-
OPIS PRODUKTU: z U nt andeCOP
czynnik volorrovides
do 3,8 di in perrum erchilique ea
Splitowa pompa ciepła typu powietrze-woda WOLF BWL-1S(B) sprawdzi się jako urządze- quam fugita sam eumquo 1300 W
z współpraca z dedykowanymi zasobnikami c.w.u.,
nie do wydajnego ogrzewania, chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. z U nt ande volorrovides
zasobnikami solarnymidioraz
in perrum erchilique ea
buforowymi
Dzięki zastosowaniu sprężarki inwerterowej o podwójnym odprzężeniu drgań oraz quam fugita sam eumquo 1300 W
z grzałka elektryczna (6 kW, 230 V lub 400 V) do wy-
sterowanym bezstopniowo wentylatorom powietrza jej praca jest niemal bezszelestna.
z U nt ande volorrovides
korzystania di in perrum
jako dodatkowe erchilique
źródło ciepła ea
(opcja)
Dźwięk mierzony w odległości 10 m od urządzenia wynosi mniej niż 27 dB (A), a samo quam fugita sam eumquo 1300 W
uruchomienie pompy, dzięki regulowanemu elektronicznie systemowi miękkiego startu, z certyfikowana zgodnie z EHPA i dopasowanie do
z U nt ande
sieci volorrovides
HP-Keymark di inSG-Ready
poprzez perrum erchilique ea
również jest bardzo ciche. Szeroka oferta przygotowanych akcesoriów sprawia, że montaż quam fugita sam eumquo 1300 W
urządzenia jest szybki i prosty. Urządzenie składa się z dwóch modułów – wewnętrznego z modulowana, wysokosprawna pompa obiegowa
z U nt <
(EEI ande
0,23)volorrovides di in perrum erchilique ea
i zewnętrznego. Jednostka zewnętrzna może być zamontowana na budynku na wspor-
quam fugita sam eumquo 1300 W
niku ściennym lub na gruncie. Maksymalna odległość montażu pomiędzy modułami to z tryb nocny obniżający emisję dźwięku
25 m. Wysoki współczynnik COP 3,8 (A2/W35 wg EN 14511) oraz bogate wyposażenie z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
z współpraca z systemem zarządzania sieciami
quam fugita sam eumquo 1300 W
standardowe sprawiają, że pompa jest przyjazna zarówno środowisku, jak i użytkownikom. elektroenergetycznymi przy udziale zmiennych
z U nt ande
taryf volorrovides
energii (SG-Ready)di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
z Unt ande volorrovides di in perrum erchilique ea
quam fugita sam eumquo 1300 W
www.wolf.eu

80 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 pompy ciepła

Monoblokowa pompa ciepła

WOLF CHA

Splitowa pompa ciepła

WOLF BWL-1S(B)

www.cyrkulacje.pl 81
TECHNIKA
Pytanie do eksperta
❱❱  zy należy stosować filtry HEPA w standardowych centralach
C
wentylacyjnych w celu zapewnienia wysokiej jakości powietrza
w pomieszczeniach wentylowanych?
Stosowanie filtrów powietrza w centralach wentyla-
cyjnych i klimatyzacyjnych jest wymagane między inny-
mi przez Warunki Techniczne §154 pkt. 6. W centralach
wentylacyjnych przed nagrzewnicami, chłodnicami i wy-
miennikami odzysku ciepła należy zastosować filtr klasy
co najmniej G4 (wg starej normy PN-EN 779). W przy-
padku centrali wentylacyjnej z nawilżaczem powietrza
należy przed nim zainstalować filtr klasy co najmniej F6.
Zgodnie z wymogami Ekoprojektu (Ecodesignu) w cen-
trali nawiewno-wywiewnej minimalna klasa filtracji na
nawiewie to F7, a na wywiewie M5.
Specjalistyczny nawiewnik
z filtrem HEPA
❱ Warunki Techniczne
§154 pkt. 6. Urządzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny być zabez-
pieczone przed zanieczyszczeniami znajdującymi się w powietrzu zewnętrznym,
a w szczególnych przypadkach w powietrzu obiegowym (recyrkulacyjnym), za
pomocą filtrów:
1) nagrzewnice, chłodnice i urządzenia do odzyskiwania ciepła – co najmniej
klasy G4,
2) nawilżacze – co najmniej klasy F6, określonych w Polskiej Normie dotyczącej
klasyfikacji filtrów powietrza.
82 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
Od 2018 roku obowiązuje norma PN-EN 16890, któ-
ra bardziej szczegółowo precyzuje klasy filtracji, wpro-
wadzając dwa parametry: średnicę pyłów [µm] ePM1,
ePM2,5, ePM10 oraz skuteczność [%] dla danej średnicy.
Bezpośrednie porównanie tych norm nie jest możliwe
ze względu na odmienne procedury pomiarowe.
Stosowanie wysoko skutecznych filtrów EPA i HEPA
(o skuteczności filtracji od 85% do 99,995%) w systemach
wentylacyjnych dotyczy najczęściej rozwiązań higie-
nicznych, w takich pomieszczeniach jak sale operacyjne
w szpitalach, zakłady produkujące leki lub komponenty
elektroniczne. Zanim powietrze trafi na wysoko skutecz-
ne filtry HEPA jest najczęściej poddawane wcześniejszej
podwójnej filtracją, co zwiększa zarówno skuteczność,
jak i żywotność filtra końcowego.
Jeśli chodzi o jakość powietrza, stosowanie filtrów
EPA i HEPA (E10-H14) w standardowych centralach wen-
tylacyjno-klimatyzacyjnych, obsługujących np. pomiesz-
czenia biurowe, nie ma większego uzasadnienia. Należy
brać pod uwagę aspekty ekonomiczne – dodatkowy
stopień filtracji to dodatkowe opory przepływu powie-
trza, które zwiększają zużycie energii przez wentylatory.
Dodatkowo w trakcie pracy filtra, który stopniowo ulega
coraz większemu zabrudzeniu, zużycie energii systema-
tycznie rośnie. Odpowiednią klasę filtracji dopasowaną
do konkretnego rozwiązania, szczególnie powietrza na-
wiewanego, określa projektant instalacji wentylacyjnej
na podstawie wymogów higienicznych wentylowanych
pomieszczeń oraz wymagań inwestora.
W większości przypadków standardowych central
wentylacyjnych w celu spełnienia wysokiej jakości po-
wietrza nawiewanego wystarczy odpowiednio dobrana
podwójna filtracja. Poniżej przedstawiony jest przykład
zastosowania dwóch stopni filtracji w centrali wentylacyj-
nej TROX X-Cube. Centrala została zainstalowana w cen-
trum Berlina (Neuköln Karl-Marx-Str.). Średnioroczne
stężenie pyłów PM10 na zewnątrz w 2016 roku wynosiło:
29 μg/m³ (źródło Federalna Agencja Środowiska).
 TECHNIKA

4,00 µg/m3 4,00 µg/m3

Stężenie pyłów [µm/m3]

PM10 = 29 µg/m3 PM10 = 5 µg/m3

3,00 µg/m3 3,00 µg/m3
2,00 µg/m3 2,00 µg/m3
1,00 µg/m3
1,00 µg/m3
0,00 µg/m3 0,00 µg/m3
0,4 0,4 m

7,0 7,0 m
10 m
2,2 2,2 m

m
3,0 3,0 m
m
1,0 1,0 m

m
m
m
m
0… µm

0,4 0,4 m

7,0 7,0 m
10 m
2,2 2,2 m

m
3,0 3,0 m
m
1,0 1,0 m

m
m
m
m
µ

0… µm
0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

,0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

,0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

0… 0 µ
0… 0 µ
0… 30

0… 0 µ
0… 0 µ
0,6 0,60

0… 30
5,5 5,5
1,6 1,6
0,7 0,7

4,0 4,0
1,3 1,3

0,6 0,60
0,3 0,

5,5 5,5
1,6 1,6
0,7 0,7

4,0 4,0
1,3 1,3
0,3 0,
5…

5…
0,0

0,0
Zakresy stężeń pyłów [µm]
Zanieczyszczenia w powietrzu zewnętrznym Nawiew po pierwszym stopniu filtracji ePM1 65%

4,00 µg/m3
4,00 µg/m3
Stężenie pyłów [µm/m3]

3,00 µg/m3
3,00 µg/m3
PM10 = 5 µg/m3 PM10 < 1 µg/m3
2,00 µg/m3 2,00 µg/m3

1,00 µg/m3 1,00 µg/m3

0,00 µg/m3 0,00 µg/m3

0,4 0,4 m

7,0 7,0 m
10 m
2,2 2,2 m

m
3,0 3,0 m
m
1,0 1,0 m

m
m
m
m
0… µm

0,4 0,4 m

7,0 7,0 m
10 m
2,2 2,2 m

m
3,0 3,0 m
m
1,0 1,0 m

m
m
m
m
µ

0… µm
0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

,0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

,0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ
0… 0 µ

0… 0 µ
0… 0 µ
0… 30

0… 0 µ
0… 0 µ
0,6 0,60

0… 30
5,5 5,5
1,6 1,6
0,7 0,7

4,0 4,0
1,3 1,3

0,6 0,60
0,3 0,

5,5 5,5
1,6 1,6
0,7 0,7

4,0 4,0
1,3 1,3
0,3 0,
5…

5…
0,0

0,0
Zakresy stężeń pyłów [µm]
Nawiew po pierwszym stopniu filtracji ePM1 65% Nawiew po drugim stopniu filtracji ePM1 85%

Jak widać zastosowanie dwóch stopni filtracji ePM1 nych nie ma większego uzasadnienia technicznego
65% oraz ePM1 85% zapewniło bardzo skuteczne oczysz- ani ekonomicznego. Jednakże zawsze trzeba mieć na
czenie powietrza nawiewanego do pomieszczeń. uwadze preferencje użytkowników oraz specyficzne wy-
Do filtracji powietrza w pomieszczeniach czystych magania, które muszą być spełnione w danym obiekcie.
(sale operacyjne, produkcja leków, laboratoria) najlepiej Dla zapewnienia wysokiego stopnia czystości powietrza
jest stosować filtry HEPA umieszczone w specjalistycz- w typowych pomieszczeniach lepszym rozwiązaniem
nych nawiewnikach lub wywiewnikach wraz z zintegro- jest zastosowanie skutecznej wentylacji nawiewno-wy-
waną skrzynką rozprężną oraz systemem mocowania. wiewnej z podwójną filtracją powietrza nawiewanego,
Stosowanie nawiewników i wywiewników z filtrami filtrem wywiewnym oraz lokalnym oczyszczaczem po-
HEPA powinno być poprzedzone obróbką powietrza wietrza. Oprócz wysokiej czystości powietrza w pomiesz-
w centrali wentylacyjnej. W standardowych pomiesz- czeniach należy zapewnić pozostałe parametry, takie
czeniach coraz bardziej popularne stają się rozwiązania jak właściwa temperatura, wilgotność oraz prędkość
z wykorzystaniem lokalnych oczyszczaczy powietrza. powietrza w strefie przebywania ludzi przy zachowaniu
Takie urządzenia nie dostarczają powietrza zewnętrzne- komfortu akustycznego.
go, tylko filtrują powietrze obiegowe. Badania naukowe
wykonane w pandemii Covid-19 potwierdziły, że zwięk-
szenie intensywności wentylacji oraz skuteczna filtracja
powietrza podnosi bezpieczeństwo ludzi znajdujących
się w pomieszczeniach. Bardzo dobrym i skutecznym
rozwiązaniem są np. stacjonarne oczyszczacze powie-
trza z podwójną filtracją z końcowym filtrem HEPA H13.
Najważniejszymi parametrami tego typu urządzeń,
na które trzeba zwrócić uwagę, są: skuteczność filtracji,
szczególnie pyłów ePM1 i ePM2,5, wydajność przepływu
powietrza [m3/h], poziom dźwięku [dB(A)] oraz prędkość
powietrza [m/s] w strefie przebywania ludzi.

Podsumowując, stosowanie wysoko skutecznych Jacek Kidoń

filtrów HEPA w standardowych centralach wentylacyj- TROX BSH Technik Polska

www.cyrkulacje.pl 83
STREFA STUDENTA

Wybieram zawód

fot. ? | stock.adobe.com
Inżynier handlowiec
W tym odcinku prezentujemy zawód inżyniera handlowca. Osoba na tym stanowisku odpowiada za
sprzedaż w firmie. Do jej zadań należy  przede wszystkim nawiązywanie i utrzymywanie dobrych relacji
z klientami, co wymaga częstych kontaktów z ludźmi.

Charakterystyka zawodu
Inżynier handlowiec odpowiada za sprzedaż produktów lub usług
firmy. Poza codziennymi kontaktami z klientami musi również badać
rynek, aby na bieżąco śledzić zmieniające się oczekiwania. Do zakresu
jego obowiązków należy również doradztwo techniczne. Wymaga to
dobrej znajomości produktów i usług, co jest niezbędne do przygo-
towywania ofert handlowych. Pożądaną umiejętnością jest łatwość
nawiązywania kontaktów i prowadzenia rozmów, w tym negocjacji
handlowych. Liczą się zdolności przekonywania oraz cierpliwość. Kolejny
obowiązek to realizacja zamówień, a także zajmowanie się reklamacja-
mi. Konieczna jest ścisła współpraca z osobami odpowiedzialnymi za
serwis techniczny firmy.
Inżynier sprzedaży stale musi poszerzać wiedzę, co wiąże się
z udziałem w szkoleniach, targach branżowych i konferencjach. Szu-
kanie okazji do nawiązywania nowych kontaktów handlowych jest nie-
zbędne, by odnosić sukcesy w tym zawodzie. Intensywna współpraca
z dużą grupą ludzi często rodzi konflikty, z którymi trzeba sobie na
bieżąco radzić. Przydaje się spokój i opanowanie, a także umiejętność
łagodzenia sporów. W tej pracy liczy się wytrwałość i stała aktywność,
a także zdolność do podejmowania szybkich decyzji. Od wyników
osiąganych w sprzedaży zależy dalszy rozwój kariery. Stanowisko
wymaga odbywania licznych podróży służbowych. Niezbędne jest
posiadanie prawa jazdy kategorii B. W związku z wyjazdami trudno
liczyć na stałe godziny pracy. Bonusem jest samodzielność, a także
duża liczba ofert pracy dla inżynierów handlowców, zwłaszcza tych
z dużym doświadczeniem.

84 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021

 STREFA STUDENTA

Doświadczenie i wiedza to dwa filary tego zawodu

W zawodzie inżyniera handlowca liczy się wiedza techniczna i znajomość produktów oferowanych przez firmę.
Jest to niezbędny warunek w kontaktach z klientami szczególnie w branżach technicznych, takich jak nasza.
Dopiero na takiej podstawie można budować doświadczenie zawodowe, które jest wyjątkowo cenione przez praco-
dawców. Nabywa się je latami. W tej pracy liczą się również tzw. kompetencje miękkie – umiejętność nawiązywania
kontaktów z ludźmi, prowadzenia negocjacji, a także działania pod presją czasu. Szybkie podejmowanie trafnych
decyzji na pewno bardzo pomaga. Podobnie jak odporność na stres i radzenie sobie w konfliktowych sytuacjach.
Marcin Orłowski Trzeba lubić ludzi i umieć z nimi rozmawiać. Podtrzymywanie kontaktów biznesowych jest nieodłącznym elementem,
FRAPOL

Dyrektor Sprzedaży bez którego trudno o sukces.

Polska i EU Bez wątpienia dużą rolę odgrywa znajomość całej branży, śledzenie konkurencji, a także oczekiwań rynku. Bycie
10 lat w zawodzie na czasie pozwala na szybką reakcję i trafną odpowiedź na potrzeby klientów. Należy pamiętać, że ścieżka kariery
w tym zawodzie przede wszystkim uzależniona jest od wyników sprzedaży, co dla wielu osób może być stresujące.
Wybierając ten zawód, trzeba mieć pewność, że niepowodzenia nas nie załamią, a wręcz przeciwnie będą motywacją
do dalszych wysiłków.

L ubię zawód, który wykonuję. Daje mi on wiele satysfakcji. Do firmy Frapol trafiłam jeszcze w czasie studiów –  odbywa-
łam tu praktykę studencką. Spodobało mi się, dlatego już po uzyskaniu dyplomu rozpoczęłam pracę na stanowisku
inżyniera handlowca. Lubię kontakt z ludźmi – a to jest w tym zawodzie bardzo ważne. Zawsze zależało mi też na  możli-
wość ciągłego rozwoju oraz pogłębiania wiedzy. Nie boję się  nowych wyzwań – są dla mnie motywacją do zdobywania
kolejnych doświadczeń. Pracując jako handlowiec, na pewno trzeba dobrze organizować swój czas i umieć nim zarządzać.
Trzeba być otwartym na nowe doświadczenia, nawet jeżeli wiąże się to z wychodzeniem ze swojej strefy komfortu. Naj-
bardziej lubię budowanie relacji z klientem. Za duży plus uważam również  szeroki i zróżnicowany zakres obowiązków,
Karolina Fortuna a także pracę zespołową. Najtrudniejsze to presja czasu i konieczność podejmowanie czasem bardzo trudnych decyzji. Na
Inżynier handlowiec pewno w radzeniu sobie pomaga pewność siebie i komunikatywność. Bez tych cech trudno być dobrym handlowcem.
2 lata w zawodzie
Dobra organizacja czasu to podstawa

Ważne jest duże zaangażowanie i wytrwałość

W zawodzie handlowca z branży HVAC ważne jest z jednej strony połączenie komunikatywności i umiejętności
miękkich, przydatnych w kontakcie z drugim człowiekiem, z drugiej niezwykle istotna jest szeroka wiedza
produktowa i branżowa. Dopiero te dwie rzeczy razem pozwalają na właściwe odnalezienie się w roli sprzedawcy
w naszej branży. Ważne jest również duże zaangażowanie i wytrwałość w realizacji planów firmy – praca handlowca
to nieustanne poszerzanie bazy klientów, czy wzbogacanie oferty sprzedażowej. Jednocześnie warto być na tyle
elastycznym, by dostosować się do stale zmieniających się czynników, na które nie mamy wpływu. Radzenie sobie
IGLOTECH

Łukasz Nyc ze stresem i łatwość w pokonywaniu trudności to cechy charakteru, które z pewnością przydadzą się w tej pracy.
Kierownik Sprzedaży Nieustanne spotkania z klientami, szkolenia, wyjazdy służbowe to nasza codzienność. Dlatego dobra organizacja
ds. Klientów pracy i nastawienie na relacje z klientami pozwolą osiągnąć sukces w tym zawodzie.
Kluczowych
14 lat w zawodzie

P raca handlowca bywa niestandardowa i na pewno nie każdy człowiek dobrze się w niej sprawdzi. Jakie zatem cechy
charakteru ułatwiają odnalezienie się w tym zawodzie? Przede wszystkim trzeba być człowiekiem otwartym, który chce
poznawać nowych ludzi. Pewność siebie również jest niezastąpiona, ponieważ klient musi ci zaufać, mieć pewność, że
znasz produkt, który oferujesz. Dlatego uważam, że w pracy handlowca ważne są również umiejętności komunikacyjne.
Jeżeli chodzi o branżę HVAC&R, w której działam, trzeba przyznać, że jest dość trudna pod względem specyfikacji pracy
poszczególnych urządzeń klimatyzacyjnych, wentylacyjnych, chłodniczych czy pomp ciepła. Na pewno trzeba dobrze
poznać wszystkie produkty z oferty, co może sprawiać na początku problemy i być bardzo czasochłonne. Warto jednak być
cierpliwym i wytrwałym, zaangażować się, zdobywać wiedzę na szkoleniach wewnętrznych. Na szczęście nieocenionym
Pamela Krawczyk wsparciem są koleżanki i koledzy z firmy, wyrozumiali i pomocni, którzy bez problemu wyjaśniają wszelkie wątpliwości.
Młodszy Specjalista
ds. Sprzedaży
1 rok w zawodzie
Trzeba dobrze znać wszystkie oferowane produkty

www.cyrkulacje.pl 85
CZŁOWIEK Z PASJĄ
Zapisywanie chwil
Dziesięć lat temu znalazłem w komputerze niskiej jakości kilkuminutowy filmik, który nagrałem kilka
lat wcześniej aparatem kompaktowym. Pomyślałem, że możliwość powrotu do uchwyconej chwili jest
czymś po prostu fajnym.
Przez kilka lat nagrywałem za pomocą aparatu foto-
graficznego różne momenty życia – od tych ważnych,
jak podróż poślubna czy uroczystości rodzinne, do tych
mniej ekscytujących, jak droga do pracy lub pogoda za
oknem. Niezależnie od tego, co było tematem nagrania,
sam proces był czymś, co mnie coraz mocniej fascyno-
wało. Aby uzyskać lepszą jakość obrazu, kupiłem kamerę.
Moja żona Monika, która zajmowała się wtedy fotografią,
nauczyła mnie podstaw, czyli jak ustawiać przysłonę, mi-
gawkę, ISO i inne parametry. Samo fotografowanie była
jednak dla mnie nieco nudne, dlatego wolałem kręcić
filmy. Przyszedł czas na próbę zmontowania jednego
dłuższego filmu z kilku krótkich filmików. I to wystar-
Łukasz Kamiński czyło – narodziła się moja wielka pasja do filmowania
i montażu wideo. Zadbałem o bardziej profesjonalny
VENTIA sp. z o.o.
sprzęt. Kupiłem nową kamerę i nakręciłem filmik, który
wysłałem na konkurs Euro 2012 organizowany przez
sieć sklepów z elektroniką. Zdobyłem piąte miejsce
i otrzymałem nagrodę... identyczną kamerę jak ta, którą
nagrałem ten film J.
To jeszcze bardziej zachęciło mnie do tworzenia
nowych rzeczy. W krótkim czasie miałem już kilka na-
gród zdobytych w różnych konkursach. Patrząc dzisiaj
na tamte materiały, zauważam w nich duże niedocią-
gnięcia techniczne. Brakuje dobrych ujęć, spektakular-
86 cyrkulacje 65 – wrzesień-październik 2021
Fot. Łukasz Kamiński
nych przejść i profesjonalnego montażu, ale nie o to
wtedy mi chodziło. Chciałem po prostu robić to, co lubię,
rozwijać się i doskonalić umiejętności.
Są też rzeczy, które frustrują – bez zwątpienia jest
to słaby komputer, który wydłuża montaż o dodat-
kowe godziny albo zawiesza się w trakcie pracy, brak
naładowanej zapasowej baterii w momencie, gdy ta
w kamerze właśnie się rozładowuje, czy niezabranie ze
sobą dodatkowej karty pamięci, gdy kończy się miejsce
na tej właśnie używanej, a także nieostre ujęcia, o któ-
rych dowiadujesz się, zgrywając materiał na komputer.
Grunt to się nie poddawać. W wolnym czasie mógłbym
obejrzeć film, serial lub mecz, ale wolę nauczyć się no-
wych technik filmowania, montażu, efektów wizualnych
i dźwiękowych.
Moja pasja na co dzień pomaga mi również w pracy
zawodowej, ponieważ mogę tworzyć ciekawe rzeczy.
Dzięki moim umiejętnościom zyskuje dział marketingu
w firmie, bo powstają materiały lepszej jakości. Korzyść
jest więc obopólna. Na swoim koncie mam już zreali-
zowanych kilkadziesiąt klipów reklamowych, ale jeśli
ktoś by mnie zapytał, jaki jest mój największy sukces,
to odpowiedziałbym, że jest on dopiero przede mną.
Łukasz Kamiński
 RadiPac. Specjalista w
sektorze usług
gastronomicznych
Gotowe do montażu wentylatory odśrodkowe EC do
standardowej wentylacji i wyciągu: Nie ma nic, czego
RadiPac nie mógłby zrobić.
ebmpapst.com/kitchennorm

ebm-papst Polska Sp. z o.o., ul. Annopol 4A, 03-236 Warszawa, Polska
Tel: +48 22 675 78 19 Fax: +48 22 676 95 87