2/24/2022

FARMACEUTSKA PRAKSA
FOND ČASOVA: 2 + 2 (P + V)
BROJ ESPB: 2

Predispitne obaveze:
 praktična nastava, rad u apoteci: 20 bodova
 seminarski rad: 30 bodova
Ispit:
PREDAVAČI:
 test: 50 bodova prof. dr Mladena Lalić Popović
prof. dr Jelena Jovičić Bata
prof. dr Nataša Milošević
prof. dr Neda Gavarić
doc. dr Nebojša Pavlović
asist. Nemanja Todorović

ZDRAVSTVENA ZAŠTITA
U REPUBLICI SRBIJI

prof. Jelena Jovičić Bata

februar 2022.

1
 2/24/2022

0 ZAKON O ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI, Sl. glasnik RS 29/2019

I Šta je sistem zdravstvene zaštite?

II Kako se pruža zdravstvena zaštita?

III Ko pruža zdravstvenu zaštitu?

IV Gde se pruža zdravstvena zaštita?

V Gde je mesto farmaceuta u zdravstvenoj zaštiti?

1 ŠTA JE ZDRAVSTVENA ZAŠTITA?

ZDRAVSTVENA ZAŠTITA (ZZ)

organizovana i sveobuhvatna delatnost društva,
sa ciljem ostvarivanja najvišeg mogućeg nivoa
očuvanja i unapređenja zdravlja građana

 sprovođenje mera i aktivnosti za očuvanje i

unapređenje zdravlja građana

 sprečavanje, suzbijanje i rano otkrivanje bolesti,

povreda i drugih poremećaja zdravlja (prevencija)

 blagovremeno, delotvorno i efikasno lečenje,

zdravstvena nega i rehabilitacija

2
 2/24/2022

2 KO UČESTVUJE U ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI?

 pružaoci zdravstvene zaštite

DRUŠTVO U CELINI
 organizacije za zdravstveno
osiguranje
 poslodavci
 građani, porodica
 obrazovne i druge ustanove
 humanitarne, verske, sportske
i druge organizacije i udruženja
 jedinice lokalne samouprave,
autonomne pokrajine
 Republika Srbija

3 KO/ŠTA ČINI SISTEM ZDRAVSTVENE ZAŠTITE?

 zdravstvene ustanove
 visokoškolske ustanove
zdravstvene struke i druga
pravna lica koja obavljaju i
poslove zdravstvene
delatnosti
 privatna praksa
 zdravstveni radnici i
zdravstveni saradnici
 organizacija i finansiranje
zdravstvene zaštite

3
 2/24/2022

4 KAKO SE OBEZBEĐUJE ZDRAVSTVENA ZAŠTITA?

ZDRAVSTVENA DELATNOST
delatnost kojom se obezbeđuje
zdravstvena zaštita građana
 sprovodi se kroz
SISTEM ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

5I KO IMA PRAVO DA KORISTI ZDRAVSTVENU ZAŠTITU?

1. državljani R. Srbije

2. državljani drugih država koji stalno ili

privremeno borave u R. Srbiji

 državljani drugih država u prolazu kroz R. Srbiju

 samo hitna medicinska pomoć

4
 2/24/2022

6 KO PRUŽA ZDRAVSTVENU ZAŠTITU?

 zdravstvene ustanove u javnoj i

privatnoj svojini
 visokoškolske ustanove zdravstvene
struke i druga pravna lica koja obavljaju
i poslove zdravstvene delatnosti
 privatna praksa
 zdravstveni radnici koji obavljaju
zdravstvenu delatnost
 druge visokoškolske ustanove, odnosno
naučno-obrazovne i naučne ustanove

SVI KOJI ČINE SISTEM ZZ

(izuzev organizacije i finansiranja ZZ)

7 KOJE ZDRAVSTVENE USTANOVE POSTOJE?

 dom zdravlja
 zdravstvena ustanova poliklinika
 apotekarska ustanova
 bolnica (opšta i specijalna)
 zdravstveni centar
 zavod MORAJU DA BUDU UPISANE U
 zavod za javno zdravlje REGISTAR ZDRAVSTVENIH
USTANOVA KOJI VODI
 klinika AGENCIJA ZA PRIVREDNE
 institut REGISTRE (APR)
 kliničko-bolnički centar
 univerzitetski klinički centar
 vojna zdravstvena ustanova ili
sanitetska jedinica i ustanova u Vojsci
Srbije

5
 2/24/2022

8 KAKVE PRIVATNE PRAKSE POSTOJE?

 lekarska ordinacija (opšta, specijalistička i

užespecijalistička)
 ordinacija dentalne medicine (opšta i
specijalistička)
 poliklinika
 laboratorija (za biohemiju sa hematologijom i
imunohemijom, mikrobiologiju sa virusologijom,
patohistologiju sa citologijom)
 apoteka privatna praksa
 ambulanta (za zdravstvenu negu i za
rehabilitaciju)
 laboratorija za zubnu tehniku

MORAJU DA BUDU UPISANE U REGISTAR PRIVATNIH SUBJEKATA KOJI VODI AGENCIJA ZA PRIVREDNE REGISTRE (APR)

9 KAKO DA ZNAM KO SVE OBAVLJA ZDRAVSTVENU DELATNOST?

Agencija za privredne registre (APR) vodi:

REGISTAR
ZDRAVSTVENIH
USTANOVA

JEDINSTVENA
EVIDENCIJA
SUBJEKATA U
ZDRAVSTVU
REGISTAR
PRIVATNIH
SUBJEKATA

6
 2/24/2022

10 ORGANIZACIJA ZDRAVSTVENE DELATNOSTI PREMA NIVOIMA ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

PRIMARNI NIVO ZZ

SEKUNDARNI NIVO ZZ

TERCIJARNI NIVO ZZ

11 ZDRAVSTVENA DELATNOST (USLUGE) PREMA NIVOIMA ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

 sprečavanje, rano otkrivanje i kontrola malignih bolesti

 zaštita i unapređenje zdravlja,
PRIMARNI NIVO ZZ sprečavanje i rano otkrivanje bolesti,
dijagnostika, lečenje, zdravstvena negu i
rehabilitacija obolelih i povređenih
 preventivna zdravstvena zaštita
 zdravstveno vaspitanje i savetovanje za
očuvanje i unapređenje zdravlja
 farmaceutska zdravstvena zaštita
 sprečavanje, rano otkrivanje i kontrola bolesti
usta/zuba
 patronažne posete, lečenje, zdravstvenu negu i
rehabilitaciju u kući, palijativno zbrinjavanje
 sprečavanje i rano otkrivanje bolesti, zdravstvenu negu
i rehabilitaciju za lica smeštena u ustanove socijalne
zaštite
 prehospitalno urgentno zbrinjavanje obolelih i
povređenih i sanitetski prevoz
 rehabilitacija dece sa smetnjama u razvoju i
invaliditetom i odraslih osoba sa invaliditetom
 zaštita mentalnog zdravlja

SEKUNDARNI NIVO ZZ  specijalističko-konsultativna i bolnička zdravstvena delatnost

TERCIJARNI NIVO ZZ  najsloženije mere i postupci ZZ i specijalističko-konsultativne i bolničke

zdravstvene delatnosti, naučnoistraživačka i obrazovna delatnost

7
 2/24/2022

12 ZDRAVSTVENE USTANOVE PREMA NIVOIMA ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

PRIMARNI NIVO ZZ
 dom zdravlja*
 zdravstvena ustanova poliklinika
 apotekarska ustanova
 zavod (po grupama stanovništva ili iz pojedine oblasti ZZ)*
 deca, žene, studenti, radnici, stara lica, urgentna medicina, dentalna medicina,
plućne bolesti i TBC, kožne i venerične bolesti, (laboratorijska, radiološka
dijagnostika)

 bolnica*
 opšta
SEKUNDARNI NIVO ZZ  specijalna
 zdravstveni centar*

 klinika*
 institut*
TERCIJARNI NIVO ZZ  kliničko-bolnički centar*
 univerzitetski klinički centar* (3+ klinike/instituta)

13 APOTEKARSKA DELATNOST

Obavlja se u:
 apotekarskoj ustanovi
 apoteci doma zdravlja, odnosno apoteci
kao organizacionom delu druge
zdravstvene ustanove na primarnom
nivou zdravstvene zaštite APOTEKARSKA DELATNOST JE
 apoteci kao organizacionom delu ZDRAVSTVENA DELATNOST!
zdravstvene ustanove (sekundarni,
tercijarni ili više nivoa), tj. u bolničkoj
apoteci
 apoteci privatnoj praksi

Obavlja je:
 magistar farmacije (sa/bez specijalizacije)
 farmaceutski tehničar

8
 2/24/2022

14 APOTEKA

Apotekarska ustanova, apoteka doma zdravlja, odnosno apoteka kao organizacioni deo
druge zdravstvene ustanove na primarnom nivou zdravstvene zaštite i apoteka privatna
praksa dužne su da na vidnom mestu istaknu:
 natpis "Apoteka"
 logotip, ukoliko postoji
 apotekarski znak, koji može biti
 čaša sa zmijom
 vaga
 avan i pistil
 krst bele, odnosno zelene boje