KAYARIANG

PAMBALARILA
 LAYUNIN
1. Nakikilala ang apat na kayaraian ng
pangungusap pambalarila
2. Nagagamit ang apat na kayarian ng
pangungusap pambalarila sa iba't
ibang sitwasyon.
 PAGGANYAK
Panuto: Tukuyin kung ang sumusunod na nga
pangungusap ay payak, tambalan, hugnayan,
o langkapan.

1. Ihain na ang pansit saka dalhin mo na

rito ang halaya.
 PAGGANYAK
2. Sina Christine at Mae ay naglalaro.
3. Hugasan mo na ang bigas at isalang mo
na ito, bago ka manood ng telebisyon.
4.Kinuha niya ang mga plato upang
hugasan ang mga ito.
 KAYARIANG PAMBALARILA
May apat na kayaraian ang
pangungusap pambalarila, narito ang
mga halimbawa:
Payak
Tambalan
Hugnayan
Langkapan
1. Payak
Ito ang pangungusap
na iisa ang paksa at iisa
ang panaguri; nguni't
ang paksa at panaguri
ay maaaring payak o
tambalan.
a. Paksang payak at panaguring
payak

Kayumanggi ako.
Nagkokompyuter ako.
b. Paksang payak at panaguring
tambalan

Kayumanggi at pandak ako.

Nag-eengkod at nag-eedit ako.
 c. Paksang tambalan at
panaguring payak
Magkatulong lagi sa bus na
pampasahero ang konduktor at tsuper.
Nahihirapan araw-araw sa matinding
trapiko ang mga pasahero at mga may
sariling sasakyan.
 c. Paksang tambalan at
panaguring tambalan
Tuwing Sabado, tulung-tulong na
naglalaba at namamalantsa sina aling
Celia at anak na si Kim.
Dapat igalang at mahalin natin ang
ating mga magulang at guro.
 2. Tambalan
Binubuo ito ng dalawa o higit pang
sugnay na magkatuwang sa pagbuo ng
iisang diwa, nguni't bawa't sugnay ay
maaring makapag-iisa na pinag-uugnay
lamang ng karaniwang pangatnig na
panuwang, gaya ng "at" at "nguni't".
 Halimbawa ng Kayariang
Tambalan
Lumipas na ang "beefer" at pumalit na
ang selfon.
Unang pinauso ang kompyuter na model
286, 386, at 486, sumunod ang Pentium
1-4, ngunit ngayon ay uso na ang Vista.
 3. Hugnayan
May punong sugnay ito at isang
katulong na sugnay, na karaniwang
may gamit na pangngalan, pang-uri o
pang-abay. Iniuugnay ito sa punong
sugnay sa pamamagitan ng pangatnig
na pantulong, gaya ng na (-ng, -g),
kung, pag, kapag, atbp.
 Halimbawa ng Kayariang
Hugnayan
Gusto kong kumain ng siopao pati
manood ng Netflix sa bahay.
Nakapasyal kami sa ibang bansa dahil
sa pag-iipon ng aking kuya.
 4. Langkapan
Sa ibang salita, matatawag itong
tambalang-hugnayan. Ang pangungusap
na langkapan at tambalan na ang isa o
lahat ng mga pinagtatambal ay may
kayariang ugnayan.
 Halimbawa ng Kayariang
Langkapan
Ipinanganak siya sa Tondo at doon siya
nagsimulang mamulat tungkol sa pang-
aapi ng mga Kastila.
 Mga Katanungan para sa mga
Tagapakinig
1. Base sa inyong naintindihan, magbigay ng iyong
sariling nahinuhang kahulugan ng kayariang
pambalarila na payak, tambalan, hugnayan at
langkapan.
2. Magbigay ng pangungusap na payak, tambalan,
hugnayan, at langkapan.
Maraming
Salamat!