¦vÀÈ©A§UÀ¼ÀÄ

«µÀÄÚ ¸ÀSÁgÁA SÁAqÉÃPÀgï CªÀgÀ 1959gÀ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ ªÀÄgÁp PÁzÀA§j AiÀÄAiÀiÁw.

¯ÉÃRPÀjUÉ eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥Àæ±À¹Û vÀAzÀÄPÉÆlÖ PÀÈw¬ÄzÀÄ. PÀÄgÀĪÀA±ÀzÀ ¥ÀÆ«ðPÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄR£ÁzÀ
AiÀÄAiÀiÁwAiÀÄ PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÆUÀ¸ÁV ºÁUÀÆ CvÀåAvÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ºÉüÀĪÀ PÁzÀA§j EzÁVzÉ.
AiÀÄAiÀiÁwAiÀÄÄ ±ÀAvÀ£ÀÄ, ¨sÀgÀvÀ, zÀĵÀåAvÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀ ¥ÀÆ«ðPÀ. ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀzÀ°è C®è°è
PÁt¹PÉƼÀÄîªÀ FvÀ £ÀªÀÄä AiÀÄÄUÀzÀ ¸ÀºÀÈzÀAiÀÄjUÉ MUÀn£ÀAvÉ PÁtĪÀ ¥ÁvÀæªÁVzÁÝ£É.
C¢üPÁgÀzÁ»AiÀiÁzÀ £ÀºÀĵÀ£À ªÀÄUÀ EªÀ£ÀÄ. ªÀÈzÁÞ¥ÀåzÀ°è ªÀÄvÉÛ «µÀAiÀĸÀÄRPÉÌAzÀÄ ºÁvÉÆgÉAiÀÄĪÀ FvÀ
ªÀÄUÀ£ÁzÀ ¥ÀÆgÀÄ«UÉ PÉ®PÁ® vÀ£Àß ªÀÄÄ¥Àà£ÀÄß ¤Ãr CªÀ£À AiÀi˪À£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîvÁÛ£É.
SÁAqÉÃPÀgïgÀ PÀÈwUÉ F ªÀÈvÁÛAvÀªÉà ªÀ¸ÀÄÛªÁVzÉ.
ªÀĺÁ¨sÁgÀvÀzÀ°è ªÀÄvÉÆÛAzÉqÉAiÀÄ°è AiÀÄAiÀiÁw PÀÄjvÀ E£ÉÆßAzÀÄ ªÀÈvÁÛAvÀ«zÉ. «¸Áé«ÄvÀæ£À
²µÀå£ÁzÀ UÁ®ªÀ¤UÉ UÀÄgÀÄzÀQëuÉUÉAzÀÄ vÀ£Àß ªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀiÁzsÀ«AiÀÄ£ÀÄß zÁ£À ªÀiÁr©qÀĪÀ vÀAzÉAiÀiÁV E°è
CªÀ£À ¥ÁvÀæ ªÀÄÆr§A¢zÉ. UÁ®ªÀ£ÀÄ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ UÀÄgÀÄzÀQëuÉUÉAzÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄA¢ gÁdgÀÄUÀ½UÉ
ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ºÀqÉzÀÄPÉÆqÀ¨ÉÃPÁV §gÀĪÀ ºÉtÄÚªÀÄUÀ¼À F PÀxÉ AiÀÄAiÀiÁwAiÀÄÄ ¥ÀÆj«£À AiÀi˪À£ÀªÀ£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ PÀxÉAiÀĵÀÄÖ ¥ÀæZÁgÀ ¥ÀqÉ¢®è. DzÀgÉ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ wêÀæªÁzÀ ºÁUÀÆ ªÀÄ£À PÀ®PÀĪÀ
PÀxÉAiÀiÁVzÉ. »A¢ ¨sÁµÉAiÀÄ ¢üêÀÄAvÀ ¸Á»wUÀ¼À°è NªÀðgÁzÀ ©üõÀä ¸ÁºÀ¤AiÀĪÀgÀÄ F PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß
DzsÀj¹ ªÀiÁzsÀ« JA§ £ÁlPÀ gÀa¹zÁÝgÉ. £À£Àß ¸ÀÆAiÀÄðUÁAiÀÄwæ JA§ ¤Ã¼ÀΫvÉUÀÆ ªÀiÁzsÀ«AiÀÄ
PÀxÉAiÉÄà ªÀ¸ÀÄÛªÁVzÉ.
E°è AiÀÄAiÀiÁwAiÀÄ PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß ZÀað¸À®Ä ºÉÆgÀn®è. C£ÉÃPÀ jÃwAiÀÄ ¥ÀæwÃPÀªÀ£ÀÄß F PÀxÉAiÀÄ°è
ºÀÄqÀÄPÀ§ºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀÄ ¤«ðªÁ¢vÀ. CªÀÅUÀ¼À D«µÀÌgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß vÀªÀÄä PÁzÀA§jAiÀÄ°è SÁAqÉÃPÀgï
¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁVAiÉÄà £ÉgÀªÉÃj¹zÁÝgÉ. F PÁzÀA§j ªÀĺÀvÀézÁÝUÀ®Ä C£ÉÃPÀ PÁgÀtUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼À¯ÉÆèAzÀÄ
vÀAzÉ JA§ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÀÆ CzÀQÌAvÀ ªÀÄÄRåªÁV vÀAzÉ JA§ DzÀ±ÀðªÀ£ÀÄß E°è «ªÀıÉðUÉ
UÀÄj¥Àr¹gÀĪÀÅzÀÄ. E¥ÀàvÀÛ£ÉAiÀÄ ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸Á»vÀåzÀ EwºÁ¸ÀzÀ°è F PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß EµÀÄÖ
¸ÀÆPÀë÷äªÁV ªÀÄvÀÄÛ CµÉÖà ¤zÁðQëtåªÁV £ÉgÀªÉÃj¹gÀĪÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ AiÀÄAiÀiÁwVAvÀ »AzÉ §A¢gÀ°QÌ®è
JAzÀÄ £ÀªÀÄä C¤¹PÉ. EzÀ£Éßà MAzÀÄ «±ÉõÀªÉAzÀÄ §UÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ C£ÀUÀvÀå. DzÀgÉ F vÀgÀºÀzÀ
«ªÀıÉðUÀ¼ÀÄ C£ÀAvÀgÀzÀ ¢£ÀUÀ¼À°è zÉñÀzÀ ««zsÀ ¨sÁµÉUÀ¼À ¸Á»vÀåzÀ°è PÀAqÀħA¢gÀĪÀÅzÀÄ EzÀPÉÌ
ZÁjwæPÀªÁzÀ ªÀĺÀvÀéªÉÇAzÀ£ÀÄß MzÀV¹PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
1961gÀ°è Mr±ÁzÀ SÁåvÀ ¸Á»w UÉÆæ£ÁxÀ ªÀĺÁAw vÀªÀÄä ®AiÀÄ ©®AiÀÄ PÁzÀA§j
¥ÀæPÀn¹zÀgÀÄ. ¥ÀæUÀw²Ã® ¸Á»wUÀ¼ÁV ºÉÆgÀºÉÆ«ÄäzÀ ªÀĺÁAw D ªÉüÉUÁUÀ¯Éà ¥ÀgÀeÁ, CªÀÄÈvÀgÀ
¸ÀAvÁ£À ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ºÀ®ªÀÅ SÁåvÀ PÁzÀA§jUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹zÀÝgÀÄ. ªÀÄÄAzÉ eÁÕ£À¦ÃoÀ ¥ÀqÉzÀ EªÀgÀÄ D
ºÉÆwÛUÉ PÉÃAzÀæ ¸Á»vÀå CPÉqÉ«Ä ¥Àæ±À¹ÛUÀÆ ¥ÁvÀægÁVzÀÝgÀÄ. EªÀgÀÄ £ÀªÀå ±ÉÊ°AiÀÄ°è gÀa¹zÀ PÁzÀA§j
®AiÀÄ ©®AiÀÄ. F PÀÈw ¥ÀæPÀlªÁUÀĪÀ ªÉüÉUÉ PÀ«vÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ MrAiÀiÁ ¨sÁµÉAiÀÄ°è £ÀªÀå ¸Á»vÀåzÀ
¥ÀæªÉñÀ £ÀqÉ¢vÀÄÛ. UÀÄgÀÄ¥Àæ¸ÁzÀ ªÀĺÁAw EzÀgÀ ºÀjPÁgÀgÀÄ.
 ¥ÀæeÁÕ¥ÀæªÁºÀ CxÀªÁ ¹ÖçÃA D¥sóï PÁ¤ëAiÀĸï£É¸ï JA§ vÀAvÀæzÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀxÉ ºÉüÀĪÀ PÀÈw
®AiÀÄ ©®AiÀÄ. PÀ®ÌvÁÛzÀ PÀA¥À¤AiÉÆAzÀgÀ°è UÀĪÀiÁ¸ÀÛ£ÁVgÀĪÀ vÀgÀÄuï gÁAiÀiï JA¨ÁvÀ ºÉAqÀw
PÁAwªÀÄ¬Ä ºÁUÀÆ ªÀÄUÀ¼ÀÄ bÀ®£ÁgÉÆA¢UÉ Mr±ÁzÀ ¥ÀÄjUÉ £Á®ÄÌ ¢£ÀUÀ¼À wÃxÁðl£ÉUÉAzÀÄ §gÀĪÀ
PÀxÉ EzÀÄ. vÀgÀÄuï gÁAiÀiï CAxÀ ¹ÜwªÀAvÀ£ÉãÀÆ C®è. §gÀĪÀ ¸ÀA§¼ÀzÀ°è ºÉÃUÉÆà §zÀÄPÀÄ
¸ÁV¸ÀÄwÛzÁÝ£É. ªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀAiÀĹìUÉ §A¢zÁݼÉ. CªÀ½V£ÀÆß ªÀÄzÀĪÉAiÀiÁV®è. ªÀgÀzÀQëuÉ PÉÆlÄÖ CªÀ¼À£ÀÄß
M§â£À eÉÆvÉ PÀ½¹PÉÆqÀĪÀ ±ÀQÛ DvÀ¤V®è. F PÉÆgÀUÀÄ CªÀ£À£ÀÄß ¸ÀzÁ PÁqÀÄwÛzÉ. J°èAiÉÄà M§â
AiÀÄĪÀPÀ PÁt¹PÉÆAqÀgÀÆ CªÀ¤UÉ ªÀÄzÀĪÉAiÀiÁVgÀ§ºÀÄzÉÃ, bÀ®£Á½UÉ CªÀ£ÀÄ AiÉÆÃUÀå ªÀgÀ£ÁUÀ§®è£ÉÃ,
ªÀgÀzÀQëuÉ E®èzÉ ªÀÄzÀĪÉAiÀiÁUÀ®Ä M¦àPÉÆAqÁ£ÉAiÉÄÃ, EvÁå¢ aAvÉUÀ¼Éà vÀgÀÄuï gÁAiÀiï ªÀÄ£ÀzÀ°è
vÀÄA©PÉƼÀÄîvÀÛzÉ. ¥ÀÄjAiÀÄ°è LAvÀÄ ¸ÁªÀÄAvÀ¹AWÀgï JA§ ºÀÄqÀÄUÀ£À ¥ÀjZÀAiÀĪÁV bÀ®£Á CªÀ£À
eÉÆvÉ ¸ÀgÀ¸À¢AzÀ £ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß PÀAqÁUÀ DvÀ£À£ÀÄß PÁqÀĪÀÅzÀÄ EªÉà aAvÉUÀ¼ÀÄ. PÁzÀA§jAiÀÄ
PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ¥ÀÄjAiÀÄÄ vÀ£Àß ªÀÄ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ©ÃjzÀ DzsÁåwäPÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À PÁgÀt aAvÉUÀ½AzÀ ªÀÄÄPÀÛ£ÁV
ºÀUÀÄgÀªÁzÀ ªÀÄ£À¹ì£ÉÆA¢UÉ ºÉAqÀw ºÁUÀÆ ªÀÄUÀ¼À eÉÆvÉ PÀ®ÌvÁÛUÉ ªÀÄgÀ¼ÀÄvÁÛ£É.
AiÀÄAiÀiÁwAiÀÄ°è PÁtĪÀAvÀ vÀAzÉAiÀÄ «ªÀıÉð ®AiÀÄ ©®AiÀÄzÀ°è®è. DzÀgÉ vÀ£Àß ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ
¤®ÄPÀzÀ §zÀÄQ£À §UÉÎ ¸ÀzÁ PÉÆgÀUÀÄwÛgÀĪÀ vÀAzÉAiÉÆêÀð£À avÀæªÀ£ÀÄß E°è ªÀĺÁAw ©r¹zÁÝgÉ.
vÀAzÉAiÀÄ »jªÉÄUÉ C¸ÀºÀdªÁzÀ MvÀÄÛ ¤ÃqÀĪÀ ¤gÀÆ¥ÀuÉUÀ½VAvÀ DvÀ §zÀÄQ£À DUÀĺÉÆÃUÀÄUÀ½AzÀ ºÉÃUÉ
ddðgÀUÉÆArzÁÝ£É JA§ÄzÀ£ÀÄß ®AiÀÄ ©®AiÀÄ ºÉüÀÄvÀÛzÉ. PÉÆ£ÉUÉ F CªÀ¸ÉܬÄAzÀ ©qÀÄUÀqÉ ºÉÆAzÀĪÀ
¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°èAiÀÄÆ vÀgÀÄuï gÁAiÀiï D£ÀAzÀªÀ£ÀÆß £ÉªÀÄä¢AiÀÄ£ÀÆß PÀAqÀÄPÉƼÀÄîvÁÛ£ÉAiÉÄà ºÉÆgÀvÀÄ
¥ËgÀĵÀzÀ ¨É£ÀÄß ºÀvÀÛ®Ä ªÀÄÄAzÁUÀĪÀÅ¢®è. zÀħð®£ÁzÀ M§â vÀAzÉAiÀÄ PÀxÉAiÉÄà ®AiÀÄ ©®AiÀÄ.
1965gÀ°è AiÀÄÄ.Dgï. C£ÀAvÀªÀÄÆwðUÀ¼À ¥Àæ¥ÀæxÀªÀÄ PÁzÀA§j ¸ÀA¸ÁÌgÀ ¥ÀæPÀlUÉÆArvÀÄ.
zÀƪÁð¸À¥ÀÄgÀ JA§ CUÀæºÁgÀzÀ°è £ÀqÉAiÀÄĪÀ F PÀxÉAiÀÄ £ÁAiÀÄPÀ ¥ÁæuÉñÁZÁAiÀÄð. DvÀ vÀAzÉAiÀÄ®è.
DvÀ¤UÉ £À®ªÀvÀÛgÀ D¸ÀÄ¥Á¹£À ªÀAiÀĸÀÄì. PÁzÀA§j DgÀA¨sÀªÁUÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è «ªÁºÀªÁV JgÀqÀÄ
zÀ±ÀPÀUÀ¼Éà PÀ¼É¢zÀÝgÀÆ §æºÀäZÁjAiÀiÁVAiÉÄà G½¢gÀĪÀ ªÀåQÛ DvÀ. DzÁUÀÆå CUÀæºÁgÀzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼É¯Áè
vÀAzÉAiÀÄAvÉ UËgÀ«¸ÀĪÀ ªÀåQÛ. PÁ²UÉ ºÉÆÃV ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ PÀ°vÀªÀ£ÀÄ. JµÉÆÖà ªÀÄA¢ ¥ÀArvÀgÀ£ÀÄß
ªÁzÀUÀ¼À°è ¥ÀgÁ¨sÀªÀUÉƽ¸ÀÄzÀ ZÉÃvÀ£À. ªÀÄoÀzÀ UÀÄgÀÄUÀ¼À «±ÉõÀ ªÉÄZÀÄÑUÉUÉ ¥ÁvÀæ£ÁzÀªÀ£ÀÄ. DzÀgÉ
£ÁgÀt¥Àà£À ªÀÄÄAzÉ DvÀ zÀħð®£ÁV©qÀÄvÁÛ£É. ¹nÖ¤AzÀ ¹rzÀĩüÀĪÁUÀ®Æ vÀ£Àß C¸ÀºÁAiÀÄPÀvÉAiÀÄ
§UÉÎ M¼ÀVAzÉƼÀUÉà PÀ¼ÀªÀ¼À¥ÀqÀÄvÁÛ£É. CAxÀ z˧ð®åUÀ¼ÀÄ £ÁgÀt¥Àà£À ¸Á«¤AzÁV PÀæªÉÄÃt
§AiÀįÁUÀvÉÆqÀUÀÄvÀÛzÉ. vÀgÀÄuï gÁAiÀiï£À z˧ð®åªÀÅ PÀÄlÄA§zÉƼÀV£À vÀ£Àß C¹ÛvÀéPÀ̵ÉÖÃ
¹Ã«ÄvÀªÁVzÉ. ¥ÁæuÉñÁZÁAiÀÄð£ÀzÀÄ ºÁUÀ®è. eÁw, ¤Ãw, PÁªÀÄ, ¨sÀQÛ, ¥ËgÉÆûvÀå ªÉÆzÀ¯ÁzÀ
C£ÉÃPÀ PÀlÖ¼ÉUÀ¼ÀÄ CªÀ£À ¥ËgÀĵÀPÉÌ ¸ÀªÁ¯ÁV ¤®ÄèvÀÛªÉ. vÀ£Àß ¥ËgÀĵÀzÀ §UÉÎ vÀgÀÄuï gÁAiÀiïUÉ
E®èzÀAvÀ ¥ÀæeÉÕAiÉÆAzÀÄ ¥ÁæuÉñÁZÁAiÀÄð¤VzÉ. CzÀÄ DvÀ£À°è MAzÉà jÃw C©üªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÆß
ºÉùUÉAiÀÄ£ÀÆß GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀ£ÀÄß C£ÀAvÀªÀÄÆwð ¸ÀÆPÀë÷äªÁV ¤gÀƦ¹zÁÝgÉ. ZÀA¢æAiÀÄ£ÀÄß CjvÀÄ
§æºÀäZÀAiÀÄð PÀ¼ÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ºÁUÀÆ ¥ÀÄlÖ£À eÉÆvÉ PÀ¼ÉzÀ PÉ®ªÀÅ WÀ½UÉUÀ¼À°è DvÀ£À
M¼ÀV£À zsÀªÀÄð¸ÀAPÀlªÀÅ ºÉÆgÀPÉÌ ZÉ°èPÉƼÀîvÉÆqÀUÀÄvÀÛzÉ.
 MAzÀxÀðzÀ°è ¸ÀA¸ÁÌgÀzÀ°è PÁtĪÀÅzÀÄ AiÀÄAiÀiÁw ºÁUÀÆ ®AiÀÄ ©®AiÀÄzÀ C©üªÀåQÛUÀ¼À
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ. C°è vÀAzÉ JA§ DzÀ±ÀðzÀ «ªÀıÉðAiÀÄÆ EzÉ, ¦vÀȸÀªÀiÁ£À£ÁzÀ ªÀåQÛAiÉÆêÀð£À ZÀAZÀ®
ªÀÄ£À¹ì£À avÀætªÀÇ EzÉ. EAxÀzÉÝà ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀĪÉÇAzÀ£ÀÄß 1967gÀ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ Dgï.PÉ. £ÁgÁAiÀÄuïgÀ
¢ ªÉAqÀgï D¥sóï ¹éÃmïì PÁzÀA§jAiÀÄ®Æè PÁt§ºÀÄzÀÄ. C°è ªÀiÁ®ÄÎrAiÀÄ°è ¹» w¤¹£À CAUÀr
£ÀqɸÀĪÀ dUÀ£ï JA§ ªÀåQÛAiÀÄ PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉüÀÄvÁÛgÉ £ÁgÁAiÀÄuï. ¥ÁæuÉñÁZÁAiÀÄð, £ÁgÀt¥ÀàgÀ
£ÀqÀÄªÉ EzÀÝAvÀ ¸ÀAWÀµÀð¨sÀjvÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß dUÀ£ï ºÁUÀÆ CªÀ£À ªÀÄUÀ ªÀiÁ°AiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°èAiÀÄÆ
PÁtÄvÉÛêÉ. ªÀiÁ°AiÀÄ ¤zsÁðgÀUÀ¼ÀÆ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼ÀÆ DUÁUÀ dUÀ£ï£À°è ºÉªÉÄä GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ ¤d,
DzÀgÀÆ ªÀÄUÀ£À §ºÀÄvÉÃPÀ ªÀvÀð£ÉUÀ¼ÀÄ DvÀ£À°è C¸ÀªÀiÁzsÁ£ÀªÀ£Éßà ªÀÄÆr¸ÀÄvÀÛªÉ.
MAzÉqÉAiÀÄ°è »AzÉ Qémï EArAiÀiÁ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹ ¸ÉgɪÁ¸À C£ÀĨsÀ«¹zÀÝ£ÀÄß vÀ£Àß
zÉñÀ¨sÀQÛAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÉAzÀÄ DUÁUÀ ºÉýPÉƼÀÄîªÀ ªÁå¥Áj, E£ÉÆßAzÉqÉAiÀÄ°è ºÉAqÀw wÃjPÉÆAqÀ
ªÉÄÃ¯É ªÀÄUÀ£À£ÀÄß ¤ÃwªÀAvÀ£ÁV ¨É¼É¸ÀĪÀ°è «¥sÀ®£ÁzÀzÀÝgÀ £ÉÆêÀÅtÄÚwÛgÀĪÀ vÀAzÉ, F zÀéAzÀé¢AzÀ
¥ÁgÁUÀ®Ä dUÀ£ï PÉ®ªÉǪÉÄä CUÀ°zÀ ºÉAqÀwAiÀÄ £É£À¥À°è ªÀÄļÀÄUÀÄvÁÛ£É, PÉ®ªÉǪÉÄä CzsÁåvÀäzÀ ¨É£ÀÄß
ºÀvÀÄÛvÁÛ£É, ªÀÄvÀÆÛ PÉ®ªÀÅ ¸À® ¹» w¤¹£À CAUÀrAiÀÄ PÁ«ÄðPÀjUÉ ¨sÀUÀªÀ¢ÎÃvÉAiÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄvÁÛ£É. MªÉÄä ¹» w¤¸ÀÄUÀ¼À ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß C¥ÁgÀªÁV PÀÄVι J®è w¤¸ÀÄUÀ¼À£ÀÆß ¥ÉÆlÖtªÉÇAzÀPÉÌ
25 ¥ÉÊ¸É ¨É¯ÉUÉ ¤ÃqÀvÉÆqÀUÀÄvÁÛ£É. PÉÆ£ÉUÉ §zÀÄQ£À°è ¸ÉÆÃvÉ£ÉA§ ªÀåxÉAiÉÆA¢UÉ ªÀiÁ®ÄÎr ©lÄÖ
ºÉÆgÀlÄ©qÀÄvÁÛ£É.
ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA ¨sÁµÉAiÀÄ £ÀªÀå ¸Á»vÀåzÀ ºÀjPÁgÀgÀ°è M§âgÀÄ M.«. «dAiÀÄ£ï. EªÀgÀÄ
SÁAqÉÃPÀgïgÀ AiÀÄAiÀiÁw ¥ÀæPÀlªÁUÀĪÀ ªÉüÉUÉ R¸ÁQÌAqÉ EwºÁ¸ÀA JA§ vÀªÀÄä ªÉÆzÀ®
PÁzÀA§jAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄvÉÆqÀVzÀÝgÀÄ. F PÀÈw 1968gÀ°è ¥ÀwæPÉAiÉÆAzÀgÀ°è zsÁgÁªÁ»AiÀiÁV
¥ÀæPÀlUÉÆAqÀÄ 1969gÀ°è ¥ÀĸÀÛPÀgÀÆ¥ÀzÀ°è ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁAiÀÄÄÛ. ªÀÄ®AiÀiÁ¼ÀA PÁzÀA§jAiÀÄ EwºÁ¸ÀªÀ£ÀÄß
«ªÀıÀðPÀgÀÄ R¸ÁPï ¥ÀƪÀð ºÁUÀÆ R¸ÁPï £ÀAvÀgÀzÀ JgÀqÀÄ AiÀÄÄUÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸ÀĪÀµÀÄÖ
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVzÀÝ PÀÈw¬ÄzÀÄ.
R¸ÁQÌAqÉ EwºÁ¸ÀA£À°è ªÀÇåqsÉÆÃgÀ¸ÉÆÌà ªÀȵÀ¸ÀÌAzsÀ JAzɯÁè PÁ½zÁ¸À£ÀÄ §tÂÚ¸ÀĪÀAvÀ
PÁAiÀħ® ªÁUÀâ® ªÀÄ£ÉÆç® ºÉÆA¢zÀ CdÓA¢gÀ §UÉÎ «dAiÀÄ£ï C¥ÁgÀ D¸ÀQÛ vÉÆÃgÀÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ
C°è£À vÀAzÉAiÀÄ ¥ÁvÀæzÀ°è §gÀĪÀªÀgÉ®è C¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀÄ, zÀħð®gÀÄ. PÀxÉAiÀÄ £ÁAiÀÄPÀ£ÁzÀ gÀ«AiÀÄ vÀAzÉ,
gÀ« CzsÁå¥ÀPÀ£ÁVgÀĪÀ ±Á¯ÉUÉ §AzÀÄ gÉÆÃUÀUÀæ¸ÀÜ£ÁzÀ vÀAzÉAiÀÄ£ÀÄß £É£À¦UÉ vÀgÀĪÀ ¸ÀÆ̯ï E£ïì¥ÉPÀÖgï,
R¸ÁQÌ£À gÁªÀÅvÀÛgï d£ÁAUÀzÀ ¥ÀÄgÉÆûvÀ£ÁzÀ C¼Áî¦àZÁÑ ªÉƯÁèPÀÌ, Hj£À ¥ÀæªÀÄÄR
d«ÄãÁÝgÀ£ÁzÀ ²ªÀgÁªÀÄ£ï £ÁAiÀÄgï, EªÀgÉ®è vÀªÀÄä D±ÉÆÃvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ PÀĹzÀĩüÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ
ªÀÄgÀÄUÀĪÀ ¥ÁvÀæUÀ¼ÀÄ. ²ªÀgÁªÀÄ£ï £ÁAiÀÄgïUÉ vÀ£Àß D±ÀæAiÀÄzÀ°èzÀÝ PÉî£ï JA¨ÁvÀ ¸ÀéAvÀ ±Á¯É DgÀA©ü¹
¹ÜwªÀAvÀ£ÁV ¸ÁPÀµÀÄÖ UÀzÉÝUÀ¼À£ÀÄß Rjâ¹PÉÆAqÀ §UÉÎ C¸ÀªÀiÁzsÁ£À, ºÁUÉAiÉÄà ºÉAqÀw £ÁgÁAiÀÄtÂAiÀÄ
£ÀqÀvÉAiÀÄ §UÉÎ ¸ÀA±ÀAiÀÄ«zÀÄÝ vÀ£Àß ªÀÄUÀ¼ÀÄ PÀ¯Áåt ªÀÄvÉÆÛ§â¤UÉ ºÀÄnÖgÀ§ºÀÄzÉà JA§ C£ÀĪÀiÁ£À.
C¼Áî¦àZÁÑ ªÉƯÁèPÀÌ£À ªÀåxÉ ¨ÉÃgÉ vÀgÀºÀzÀÄÝ. ªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÉÄʪÀÄÆ£Á½UÉAzÀÄ vÁ£Éà ºÀÄqÀÄQvÀAzÀ ªÀgÀ
£ÉÊeÁªÀÄ°. vÀ£Àß §½PÉ ªÀĹâAiÀÄ°è CªÀ£Éà ªÀÄįÁè DUÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ºÀA§°¹ CzÀPÉÌAzÉà «±ÉõÀ
vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄvÀÛ §A¢zÀÝ. DzÀgÉ £ÉÊeÁªÀÄ°AiÀÄ ¸ÉéÃZÁÒ¥ÀgÀªÁzÀ ªÀvÀð£ÉUÉ gÉÆù ªÉƯÁèPÀÌ ZÀÄPÀÄæ
gÁªÀÅvÀÛtÚ£ï JA§ ªÀÈzÀÞ¤UÉ CªÀ¸ÀgÀzÀ°è ªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÆlÄÖ ªÀÄzÀÄªÉ ªÀiÁr©qÀÄvÁÛ£É. ªÉÄʪÀÄÆ£Á
vÀAzÉAiÀÄ£ÀÄß zÉéö¸ÀvÉÆqÀUÀĪÁUÀ ªÉƯÁèPÀÌ ¤AvÀÄ £ÉÆÃqÀĪÀÅzÀ®èzÉ ªÀÄvÉÛãÀ£ÀÆß ªÀiÁqÀ¯ÁUÀzÉ
ªÀÄgÀÄUÀÄvÁÛ£É. EAxÀ C£ÉÃPÀ ¦vÀÈ©A§UÀ¼À ¸ÀAZÀAiÀĪÀÅ F PÁzÀA§jAiÀÄ GzÀÝPÀÆÌ ZÉ°èPÉÆArzÉ. F
vÀAzÉAiÀÄgÀÄ vÀªÀÄä ªÀZÀð¸ÀÄì, ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À PÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiË£ÀªÁV M¦àPÉÆAqÀªÀgÀÄ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß
M¦àPÉƼÀî¯ÁUÀzÉ £ÉÆêÀ£ÀÄß C£ÀĨsÀ«¸ÀÄwÛgÀĪÀªÀgÀÄ. «dAiÀÄ£ï F ¥ÁvÀæUÀ¼À §UÉÎ vÉÆÃgÀĪÀ
¸ÀºÁ£ÀĨsÀÆw C¶ÖµÀÖ®è.
D PÁ®zÀ ¸Á»vÀåzÀ°è EAxÀ E£ÀÆß C£ÉÃPÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ½ªÉ. 1950gÀ zÀ±ÀPÀzÀ PÉÆ£ÉUÉƼÀÄîªÀ
ºÀAvÀzÀ°è DgÀA¨sÀUÉÆAqÀÄ PÉ® ªÀµÀðUÀ¼À PÁ® £ÀªÀÄä C£ÉÃPÀ ªÉÄÃgÀĸÁ»wUÀ¼À §gÀºÀUÀ¼À°è vÀAzÉ JA§
DzÀ±ÀðªÀÅ F jÃw nÃPÉUÉ M¼À¥ÀlÖzÀÄÝ ºÁUÀÆ vÀAzÉAiÀÄÄ z˧ð®åUÀ¼À ¥ÀÄvÀܽAiÀiÁV ©A©vÀªÁzÀzÀÄÝ
¸ÁgÀ¸ÀévÀ ¯ÉÆÃPÀzÀ ¸ÀAªÉÃzÀ£ÉAiÀÄ°è GAmÁzÀ ªÀĺÀvÀézÀ ¥À®èl. EzÀÄ £ÀªÀÄä ¸Á»vÀå ZÀjvÉæUÀ¼ÀÄ FªÀgÉUÉ
ZÀZÉðUÉwÛPÉƼÀîzÀ «ZÁgÀªÁVgÀĪÀÅzÀÄ £ÀªÀÄä «ªÀıÉðAiÀÄ ªÀiÁzÀjUÀ¼À «ÄwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄwÛgÀ§ºÀÄzÀÄ
C¤ß¸ÀÄvÀÛzÉ.
E°è ¤gÁPÀgÀuÉUÉ UÀÄjAiÀiÁVgÀĪÀ F vÀAzÉ AiÀiÁgÀÄ? 1955gÀ°è »AzÀÆ PÉÆÃqï ©¯ï eÁjUÉ
§AzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÉlÄÖUÉÆAqÀ ¸ÀªÀtð »AzÀÆ ¥ÀÄgÀĵÀ¥ÀæeÉÕAiÉÄÃ? CxÀªÁ 1950gÀ°è ºÉƸÀ
¸ÀA«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ UÀtvÀAvÀæªÁzÀ zÉñÀzÀ°è PÁt¹PÉÆAqÀ ¨sÀgÀªÀ¸ÉAiÀÄ ºÉƸÀ C¯ÉAiÀÄÄ D zÀ±ÀPÀ
PÉÆ£ÉUÉƼÀÄîªÀ ªÉüÉUÉ ¤gÁ±ÉAiÀÄvÀÛ wgÀÄVzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ªÉÄ®èUÉ ¸ÉÆgÀUÀvÉÆqÀVzÀ dªÁºÀgï ¯Á¯ï
£ÉºÀgÀÆ CªÀgÀ ªÀåQÛvÀéªÉà F vÀAzÉAiÀiÁVgÀ§ºÀÄzÉÃ? CxÀªÁ ¹Ã«ÄvÀªÁzÀ £ÀªÀÄä Cj«£À ªÁå¦ÛUÉ
§A¢gÀzÀ ªÀÄvÁÛªÀÅzÉÆà «zÀåªÀiÁ£ÀªÀÅ CA¢£À ¸Á»wUÀ¼À ¦vÀÈ¥ÀæeÉÕAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀÄ¥ÀÛªÁzÀ ¥ÀjuÁªÀÄ
©ÃjgÀ§ºÀÄzÉÃ?