Physics By Kru Jittakorn 1 แรงและกฎของนิวตัน

แรงและการหาแรงลัพธ์
แรง (Force)
แรงคือสิง่ ที่ทาให้ วตั ถุเปลีย่ นสภาพไปจากเดิม มีลกั ษณะเกิดขึ ้นได้ หลายแบบเช่น แรงต้ านการ
เคลือ่ นที่หรื อแรงเสียดทาน แรงโน้ มถ่วง แรงแม่เหล็ก แรงมีหน่วยนิวตัน และเป็ นต้ นเป็ นปริ มาณเวกเตอร์
ดังนันเมื
้ ่อต้ องการหาปริ มาณชนิดนี ้ก็ต้องอาศัยสมบัติของเวกเตอร์
การหาขนาดแรงลัพธ์ ของแรง 2 แรง
 F = F12  F22  2F1 F2 cos
โดยที่  F คือแรงลัพธ์
F1 คือแรงย่อยที่ 1
F2 คือแรงย่อยที่ 2
คือ มุมระหว่างแรง 2 แรง
ถ้ าแบ่งการวิเคราะห์ตามทิศทางของแรงที่ทามุมต่างๆดังนี ้
1. = เมื่อ = 1 และ  F = F1  F2 2 ดังนัน้  F = F1  F2 

F1 F2

2. = เมื่อ = 1 และ  F = F1  F2 2 ดังนัน้  F = F1  F2 

F1 F2

3. = เมื่อ = 1 และ F = F12  F22

F2

F1

4. เมื่อ เป็ นมุมอื่นๆนอกเหนือจากที่กล่าวมาให้ หาขนาดแรงจาก  F = F12  F22  2F1 F2 cos 

โดยที่ คือ มุมระหว่างแรง 2 แรง

F2

𝜃
F1
Physics By Kru Jittakorn 2 แรงและกฎของนิวตัน

การหาทิศทางของแรงลัพธ์ ของแรง 2 แรง

แรงซึง่ เป็ นปริ มาณที่มีทงขนาดและทิ
ั้ ศทางเราสามารถหาทิศทางของแรงได้ จากสมการต่อไปนี ้
โดยที่จะพิจารณาแรง 2 แรงที่ทามุมฉากซึง่ กันและกัน

Fy
Fy
เปลีย่ นเป็ นรูป 𝜃
Fx
Fx

จะได้ วา่ หรื อ

หรื อในกรณีที่ไม่ได้ เป็ นมุมฉากสามารถหามุมของแรงลัพธ์ ได้ จาก

F2 sin  0
  tan 1 ( ) โดยที่  คือมุมของแรงลัพธ์ นนเอง
ั้
F1  F2 cos  0

การพิจารณาการหาแรงลัพธ์ ของแรงมากกว่ า 2 แรง

การแยกองค์ประกอบของแรง(การแตกแรง)

𝜃 X

แยกองค์ประกอบไปทัง้ 2 มิติจะได้ ดงั นี ้

𝐹 i 𝜃 F

𝜃 X
𝐹 𝜃
Physics By Kru Jittakorn 3 แรงและกฎของนิวตัน

ตัวอย่ าง ถ้ ามีแรง 3 แรง ดังนี ้

  
จากรูป อนุภาคถูกแรงกระทา 3 แรง คือ F 1, F 2 และ F 3 มีขนาด 1, 2 และ 3 นิวตัน ตามลาดับ
จงคานวณขนาดและทิศทางของลัพธ์

  
วิธีทา การหาขนาดของแรงลัพธ์ สาหรับกรณีนี ้ วิธีที่สะดวกคือ แตกแรง F 1, F 2และ F 3 ลงในแกน X และ
Y ดังรูป แล้ วจึงรวมแรงที่ละแกน จากนันจึ
้ งนามารวมอีกครัง้
Physics By Kru Jittakorn 4 แรงและกฎของนิวตัน

เวกเตอร์ ส่วนประกอบทางแกน X ส่วนประกอบทางแกน Y


1
F1
(1)cos 30 = 3 (1)sin 30 =
2 2

 -(2) sin 30 = - 1 (2)cos 30 = 3

F2


F3 -(3) sin 30 = - 3 -(3)cos 30 = - 3 3
2 2


F Fx = 3 5
Fy = 1  3
2 2


เมื่อ  F เป็ นแรงลัพธ์ FX และ FY เป็ นขนาดของแรงลัพธ์ ในแกน X และ Y ตามลาดับจะได้
(  F )2 = F2X+ FY2
3  10 3  25 1  2 3  3
(  F )2 = +
4 4
 32  12 3
(  F )2 =
4
F = 2.8 N
Fy
tan =
FX
1 3
= = 0.22
35
 = tan-1 0.22
นัน่ คือ แรงลัพธ์ มีขนาด 2.8 นิวตัน ทามุม = tan-1 0.22 และอนุภาคนี ้จะเคลือ่ นที่ไปตามทิศ
ของแรลัพธ์