5.

3 BAHAN
TAMBAH
MAKANAN
MEWAJARKAN PENGGUNAAN BAHAN TAMBAH MAKANAN
 2

PENGENALAN

MAKSUD BAHAN TAMBAH MAKANAN

BAHAN TAMBAH MAKANAN IALAH BAHAN
SEMULA JADI ATAU SINTETIK YANG
DITAMBAHKAN PADA MAKANAN UNTUK
MENGHALANG KEROSAKAN ATAU UNTUK
MEMPERBAIK RUPA BENTUK , RASA ATAU
TEKSTUR .
 3

CONTOH BAHAN TAMBAH MAKANAN

SULFUR DIOKSIDA
MONONATARIUM
GLUTAMAT (MSG)
NATRIUM NITRIT
NATRIUM BENZOAT
PEWARNA
 4

TAHUKAH ANDA
“SELAIN MEMBAWA KESAN TERHADAP
KESIHATAN MANUSIA DALAM MAKANAN ,
PENGOKSIDAAN SO2 BERTERUSAN
MEMBENTUK H2SO4 DENGAN
KEHADIRAN NO2 SEBAGAI MANGKIN
YANG MENYEBABKAN HUJAN ASID .”

Hujan asid memudaratkan golongan tidak kira tua mahu pun muda terhadap penyakit asthma,
bagi kanak-kanak pula fenomena ini boleh menyebabkan sakit batuk, alergi dan selsema.
 5

SULFUR DIOKSIDA
- SULFUR DIOKSIDA ADALAH GAS YANG TIDAK BERWARNA ,
TIDAK TERBAKAR DAN MEMPUNYAI BAU YANG KUAT
- SULFUR DIOKSIDA DIGUNAKAN UNTUK MENGEKALKAN
KESEGARAN BUAH-BUAHAN .
- SULFUR DIOKSIDA MAMPU MERENCAT PERTUMBUHAN
YIS,KULAT ATAU BAKTERIA DALAM MAKANAN .
- BAHAN KIMIA INI JUGA BERTINDAK SEBAGAI ANTIOKSIDA .
- PENGANTIOKSIDA MELAMBATKAN
PENGOKSIDAAN LEMAK DALAM MAKANAN
CONTOH MAKANAN
DAN MENCEGAH KETENGIKAN / BAU TENGIK
- SAYUR-SAYURAN MAKANAN YANG BERMINYAK ATAU
- BUAH-BUAHAN BERLEMAK
- MINUMAN (BIR/WAIN)
 6

CONTOH
MAKANAN
MEMPUNYAI
SULFUR
DIOKSIDA
 7

KESAN PENGAMBILAN SO2 BERLEBIHAN

KEKURANGAN TIAMIN DALAM BADAN
- SULFAT BOLEH MENYEBABKAN KEROSAKAN
KEPADA TIAMIN YANG TERKANDUNG DI DALAM
SUMBER MAKANAN
- TIAMIN ADALAH SEJENIS VITAMIN LARUT AIR
DAN MERUPAKAN VITAMIN PENTING YANG
DIPERLUKAN UNTUK METABOLISME
KARBOHIDRAT , FUNGSI OTAK DAN SARAF
PERIFERI
- KEKURANGAN TIAMIN DALAM BADAN AKAN
MENYEBABKAN MASALAH ANOREKSIA , LETIH
LESU , LEMAH BADAN , KEBAS ANGGOTA BADAN ,
BENGKAK KAKI DAN JANTUNG BERDEBAR .
 8

SERANGAN ALERGIK

- SULFUR DIOKSIDA BOLEH MENCETUSKAN SERANGAN ALERGIK KEPADA

PESAKIT YANG MEMPUNYAI SEJARAH ALAHAN KEPADA SESUATU BAHAN
SEPERTI ASMA DAN EKZEMA

MENINGKATKAN KEASIDAN JUS GASTRIK

- PENINGKATAN KEASIDAN JUS GASTRIK YANG BOLEH MENJADI SANGAT

BERBAHAYA BAGI MEREKA YANG MEMPUNYAI ULSER PERUT , GASTRIK
ATAU PENYAKIT GASTROUSUS YANG SERIOUS .
 9

PENYAKIT DISEBABKAN SO2 BERLEBIHAN

ANOREKSIA ASMA EKZEMA ULSER PERUT

WAJARKAH 10

PENGGUNAAN - SO2 WAJAR DIGUNAKAN DALAM MAKANAN

SO2 DALAM NAMUN BEGITU , SEBAGAI PEMBELI , KITA
HENDAKLAH BIJAK MENGAWAL KADAR
MAKANAN? PENGAMBILAN BAHAN KIMIA INI .
- SEMEMANGNYA PENGGUNAAN SO2 DALAM
MAKANAN MEMBANTU DALAM MENGEKALKAN
KESEGARAN MAKANAN PADA JANGKA MASA
YANG LEBIH LAMA . NAMUN BEGITU , PELBAGAI
PENYAKIT BERKEMUNGKINAN AKAN DIHIDAPI .
- ANTARA CARA YANG DAPAT DIJALANKAN
ADALAH DENGAN MEMBELI MAKANAN YANG
TIDAK MENGANDUNGI SO2 DAN
MENYIMPANNYA DI DALAM PETI SEJUK SUPAYA
IA TAHAN LEBIH LAMA
 11

MONONATRIUM GLUTAMAT (MSG)

- MONOSODIUM GLUTAMAT (MSG) IALAH PENAMBAH RASA YANG
SERING DITAMBAH DALAM MAKANAN RESTORAN, SAYUR-SAYURAN
DALAM TIN, SUP, DAGING DELI DAN MAKANAN LAIN.
- PENGGUNAANNYA MASIH DIPERDEBATKAN. ATAS SEBAB INI, APABILA
MSG DITAMBAH KEDALAM MAKANAN, FOOD AND DRUG
ADMINISTRATION (FDA) MEMERLUKANNYA UNTUK DISENARAIKAN
PADA LABEL.
- MSG TELAH DIGUNAKAN SEBAGAI BAHAN TAMBAHAN MAKANAN
SELAMA BERTAHUN-TAHUN. PADA MASA INI, FDA TELAH MENERIMA
BANYAK LAPORAN MENGENAI TINDAK BALAS YANG DIKAITKAN
DENGAN MAKANAN YANG MENGANDUNGI MSG.
 12

CONTOH MAKANAN (MENGANDUNGI MSG)

AJINOMOTO MI SEGERA / MAGGI
 13

KESAN PENGAMBILAN MSG BERLEBIHAN

GANGGUAN JANTUNG GANGGUAN MATA GANGGUAN PENCERNAAN

- ZAT YANG TERDAPAT - MENGANGGU - MENYEBABKAN

DALAM MSG AKAN PENGLIHATAN DAN GANGGUAN PADA
MEMBERI KESAN MEROSAKKAN SALURAN
KEPADA JANTUNG DAN KELENJAR AIR MATA PENGHADAMAN KERANA
MENGANGGU DEGUPAN DIMANA IANYA AKAN BOLEH MERENGSAKAN
JANTUNG MENYEBABKAN MATA DINDING PERUT,
MENGHASILKAN MENJADI KERING , KEKEJANGAN PERUT,
DEGUPAN YANG TIDAK PANDANGAN MENJADI LOYA LOYA .
NORMAL DAN TIDAK KABUR
TERATUR .
 14

WAJARKAH PENGGUNAAN MSG DALAM

MAKANAN?
- TIDAK . INI KERANA , MASIH TERDAPAT BANYAK LAGI BAHAN YANG BOLEH
DIGUNAKAN SELAIN MSG UNTUK HANYA MENAMBAH RASA DALAM MAKANAN .
- PENGGUNAAN MSG HANYA MEMBAWA KEBURUKAN LEBIH DARIPADA
KEBAIKAN .
- OLEH ITU , PENGGUNAAN MSG DALAM MAKANAN TIDAK WAJAR DIGUNAKAN
SECARA BERLEBIHAN DAN LEBIH BAIK SEKIRANYA DIELAKKAN SUPAYA
PENYAKIT SERIUS SEPERTI GANGGUAN JANTUNG , MATA DAN PENCERNAAN
DAPAT DIJAUHKAN .
- BAK KATA PEPATAH , MENCEGAH LEBIH BAIK DARIPADA MENGUBATI .
 15

NATRIUM NITRIT , NaNO₂

- NATRIUM NITRIT DIGUNAKAN DALAM INDUSTRI SEBAGAI BAHAN
TAMBAHAN MAKANAN SEBAGAI PENGAWET .
- MEREKA MENGHALANG ATAU MELAMBATKAN PEMBIAKAN KULAT DAN
PELBAGAI BAKTERIA
- BAHAN INI BUKAN SAHAJA DIGUNAKAN DALAM PRODUK DAGING,
TETAPI DALAM WAIN SEBAGAI SATU CARA UNTUK MENGHENTIKAN
KEMATANGAN WAIN
- NATRIUM NITRIT WUJUD DALAM BENTUK KRISTAL DAN LARUT DALAM
AIR. APABILA TERDEDAH KEPADA OKSIGEN SECARA
BERANSUR-ANSURAN , IANYA AKAN DIOKSIDAKAN KEPADA NANO3
(NATRIUM NITRAT) IAITU SEJENIS AGEN PENURUNAN YANG SANGAT
KUAT DAN BERTOKSIK.
 16

CONTOH MAKANAN (MENGANDUNGI NaNO2)

 17

KESAN PENGAMBILAN NaNO2 BERLEBIHAN

- BERIKUT ADALAH KESAN PENGAMBILAN NaNO2 BERLEBIHAN
- PENGLIHATAN KABUR
- KOMA
- DISRITMIA
- HIPOTENSI/HYPERTENSION
- METHEMOGLOBINEMIA
- SAWAN/SEIZURES
- SAKIT PERUT
- ASIDOSIS
- KERESAHAN/ANXIETY
- SIANOSIS
- DIAFORESIS
- SESAK NAFAS
- TAKIPNEA
- URTIKARIA
 18

WAJARKAH PENGGUNAAN
NaNO2 DALAM MAKANAN ?
- TIDAK , INI KERANA PENGGUNAAN BAHAN INI HANYA MEMBAWA KESAN YANG
LEBIH BURUK KEPADA MANUSIA BERBANDING KEBAIKAN .
- PENGGUNAAN BAHAN TAMBAH MAKANAN INI BOLEH DIKURANGKAN ATAU LEBIH
BAIK DIELAKKAN DENGAN MENGURANGKAN PENGGUNAAN MAKANAN YANG
KURANG DIAWET SEPERTI DAGING DIPROSES DALAM MAKANAN ANDA .
- OLEH ITU , PENGGUNAAN NaNO2 PERLULAH DIKURANGKAN SEDAYA UPAYA
SUPAYA PENYAKIT-PENYAKIT SERIUS DAPAT DIELAKKAN
 19

NATRIUM BENZOAT , C7H5NaO2

- NATRIUM BENZOAT IALAH PENGAWET YANG DITAMBAH KEPADA BEBERAPA
MAKANAN, MINUMAN, KOSMETIK DAN PRODUK PENJAGAAN YANG
DIBUNGKUS UNTUK MEMANJANGKAN JANGKA HAYAT.
- PENGAWET INI ADALAH DALAM BENTUK SERBUK KRISTAL TIDAK BERBAU
YANG TERDIRI DARIPADA GABUNGAN ASID BENZOIK DENGAN NATRIUM
HIDROKSIDA.
- SEBAGAI PENGAWET DALAM MAKANAN DAN MINUMAN, BAHAN PENGAWET INI
BERFUNGSI DENGAN MENGHALANG PERTUMBUHAN BAKTERIA, KULAT DAN
MIKROBA BERBAHAYA LAIN PADA MAKANAN DAN MINUMAN, SEKALI GUS
MENGHALANG PENGINGESAN.
- BAHAN PENGAWET INI SANGAT BERKESAN DIGUNAKAN UNTUK MAKANAN
YANG MASAM.
- OLEH ITU, PENGAWET INI BIASANYA DIGUNAKAN DALAM PENYEDIAAN,
SEPERTI SODA, JUS LEMON BOTOL, JERUK, JELI, SALAD DRESSING, KICAP,
DAN PERISA LAIN.
 20
CONTOH MAKANAN (MENGANDUNGI NATRIUM BENZOAT)
JELI JERUK
 21
KESAN PENGAMBILAN NATRIUM BENZOAT BERLEBIHAN

Kanser Alahan Keradangan

Apabila natrium benzoat Sebilangan kecil orang Kajian pada tahun 2012
digabungkan dengan mungkin hipersensitif mendapati bahawa
vitamin C — yang kepada bahan pengawet bahan pengawet seperti
berlaku dalam seperti natrium benzoat natrium benzoat dalam
sesetengah minuman dan mungkin mengalami pengambilan makanan
ringan dan minuman lain gejala alahan berikut: dan minuman boleh
— dan terdedah kepada menyebabkan
suhu atau cahaya yang - gatal-gatal dan keradangan gred rendah
tinggi, benzena kimia bengkak dalam badan. Jenis
yang menyebabkan - kerengsaan kulit keradangan gred rendah
kanser mungkin ini boleh menjadi kronik
terbentuk. pada orang yang
mempunyai obesiti.
 22

WAJARKAH PENGGUNAAN NATRIUM

BENZOAT DALAM MAKANAN ?
- NATRIUM BENZOAT SECARA AMNYA DIIKTIRAF SELAMAT DAN BOLEH DIGUNAKAN
SEBAGAI AGEN ANTIMIKROBA DAN AGEN PERISA DALAM MAKANAN DENGAN
PENGGUNAAN MAKSIMUM 0.1%.
- IA JUGA UMUMNYA DIIKTIRAF SEBAGAI SELAMAT APABILA DIGUNAKAN SEBAGAI
PENGAWET DALAM MAKANAN.
- FDA MENGANGGAP TAHAP MAKSIMUM YANG DIBENARKAN UNTUK NATRIUM BENZOAT
DALAM AIR MINUMAN SEBAGAI 5 PARTS PER BILLION (PPB). HAMPIR SEMUA PRODUK
MINUMAN BERADA DI BAWAH ANGKA INI DAN TIDAK AKAN MENIMBULKAN ANCAMAN
KEPADA KESIHATAN KITA.
- OLEH ITU , PENGGUNAAN NATRIUM BENZOAT WAJAR DAN SELAMAT DIGUNAKAN
NAMUN KITA HENDAKLAH BIJAK DALAM MENGAWAL PENGAMBILANNYA .

22
 23

PEWARNA

- PEWARNA ASLI ATAU SINTETIK DIGUNAKAN UNTUK MENAMBAHKAN ATAU

MENGGANTIKAN WARNA YANG HILANG SEMASA PEMPROSESAN SUPAYA
MAKANAN KELIHATAN LEBIH MENARIK DAN MEMENUHI CITA RASA
- PEWARNA INI MUNCUL DALAM PELBAGAI JENIS, TERMASUK CECAIR,
SERBUK, GEL DAN PES. PEWARNA MAKANAN DIGUNAKAN DALAM INDUSTRI
MASAKAN LAZIMNYA .
- KADANGKALA, PEWARNA MAKANAN DITAMBAH BUKAN UNTUK
MENCANTIKKAN MAKANAN SAHAJA, TETAPI UNTUK MERANGSANG RASA
DALAM KALANGAN PEMAKAN KERANA MANUSIA BOLEH MENGAITKAN
WARNA DENGAN SUATU RASA
 24

CONTOH
PEWARNA
 25

KESAN PENGGUNAAN PEWARNA BERLEBIHAN

ALAHAN
Alahan makanan ialah tindak balas abnormal terhadap terhadap makanan yang dicetuskan oleh
sistem pertahanan badan. Sebagai contoh, Tartrazine adalah bahan pewarna kuning yang boleh
mengakibatkan kesan alahan teruk ke atas segelintir individu. Ia ditambah ke dalam makanan seperti
udang, buah, serta sayur di dalam tin.

ADHD
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) merupakan satu masalah perkembangan
neurologi yang berlaku dalam kalangan kanak-kanak. Salah satu isu yang dibangkitkan
daripada penggunaan bahan pewarna artifisial ialah kesannya terhadap tingkah laku
hiperaktif kanak-kanak.Banyak kajian yang telah dijalankan bagi meneliti hubungan antara
kedua-duanya. Ada kajian yang membuktikan bahan pewarna sememangnya mengakibatkan
kanak-kanak berkelakuan semakin hiperaktif, tetapi ada juga kajian yang menyimpulkan
sebaliknya. Sehingga hari ini, masih tiada kesimpulan yang dapat dibuat terhadap peningkatan
tingkah laku hiperaktif akibat pewarna ini.
 26

WAJARKAH PENGGUNAAN
PEWARNA DALAM MAKANAN ?
- BAHAN PEWARNA TIRUAN DITAMBAH KE DALAM
MAKANAN HANYA UNTUK MENJADIKAN MAKANAN
TERSEBUT TAMPAK LEBIH MENARIK, DAN BUKANLAH
SEBAGAI PEMBEKAL APA-APA NUTRIEN TAMBAHAN.
KEBANYAKAN MAKANAN YANG MENGANDUNGI BAHAN
PEWARNA ADALAH MAKANAN DIPROSES.
- JADILAH PENGGUNA YANG LEBIH BIJAK DENGAN
MEMILIH MAKANAN SEGAR, LENGKAP, DAN SEIMBANG
BERBANDING MAKANAN SEGERA ATAU DIPROSES. IA
LEBIH TINGGI NILAI NUTRIEN, DAN PASTINYA TIDAK
MENGANDUNGI PEWARNA TIRUAN.