Latin

Codex Amiatinus
New Testament

Transcribed faithfully from the original Latin manuscript

with punctuation added.
by Henry Reinhart.

All indexation and punctuation adopted from:

(LCPDV) Latin Catholic Public Domain Version ᴬᴰ2009;
except Esther, which is from: (VULGS) Vulgata Sistina ᴬᴰ1590.

All text purely from: (CA) Codex Amiatinus ᴬᴰ700, which as standard omits:
Matthew 23:14; Acts 9:6. 15:34. 23:25. 28:29; Romans 16:24.
This will be later supplemented with Codex Hubertianus ᴬᴰ800.

Matthew
1:1⸻ LIBER GENERATIONIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ FILII DAVID, FILII
ABRAHAM.
1:2⸻ ABRAHAM GENVIT ISAAC. ISAAC AVTEM GENVIT
IACOB. IACOB AVTEM GENVIT IVDAM, ET FRATRES EIVS.
1:3⸻ IVDAS AVTEM GENVIT PHARES, ET ZARAD DE
THAMAR. PHARES AVTEM GENVIT ESROM. ESROM AVTEM
GENVIT ARAM.
1:4⸻ ARAM AVTEM GENVIT AMINADAB. AMINADAB
AVTEM GENVIT NAASSON. NAASSON AVTEM GENVIT
SALMON.
1:5⸻ SALMON AVTEM GENVIT BOOZ DE RACAB. BOOZ
GENVIT OBETH EX RVTH. OBETH AVTEM GENVIT IESSE.
1:6⸻ IESSE AVTEM GENVIT DAVID REGEM. DAVID AVTEM
REX GENVIT SALOMONEM EX EA, QVAE FVIT VRIAE.
1:7⸻ SALOMON AVTEM GENVIT ROBOAM. ROBOAM AVTEM
GENVIT ABIAM. ABIA AVTEM GENVIT ASA.
1:8⸻ ASA AVTEM GENVIT IOSOPHAT. IOSOPHAT AVTEM
GENVIT IORAM. IORAM AVTEM GENVIT OZIAM.
1:9⸻ OZIAS AVTEM GENVIT IOATHAM. IOATHAM AVTEM
GENVIT ACHAZ. ACHAZ AVTEM GENVIT EZECHIAM.
1:10⸻ EZECHIAS AVTEM GENVIT MANASSEN. MANASSES
AVTEM GENVIT AMON. AMON AVTEM GENVIT IOSIAM.
1:11⸻ IOSIAS AVTEM GENVIT IECHONIAM, ET FRATRES
EIVS IN TRANSMIGRATIONEM BABYLONIS.
1:12⸻ ET POST TRANSMIGRATIONEM BABYLONIS:
IECHONIAS GENVIT SALATHIEL. SALATHIEL AVTEM GENVIT
ZOROBABEL.
1:13⸻ ZOROBABEL AVTEM GENVIT ABIVD. ABIVD AVTEM
GENVIT ELIACHIM. ELIACIM AVTEM GENVIT AZOR.
1:14⸻ AZOR AVTEM GENVIT SADDOC. SADDOC AVTEM
GENVIT ACHIM. ACHIM AVTEM GENVIT ELIVD.
1:15⸻ ELIVD AVTEM GENVIT ELEAZAR. ELEAZAR AVTEM
GENVIT MATTHAN. MATTHAM AVTEM GENVIT IACOB.
1:16⸻ IACOB AVTEM GENVIT IOSEPH VIRVM MARIAE, DE
QVA NATVS EST I̅E̅S̅V̅S̅, QVI VOCATVR C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
1:17⸻ OMNES ERGO GENERATIONES AB ABRAHAM VSQVE
AD DAVID, GENERATIONES QVATTVORDECIM: ET A DAVID
VSQVE TRANSMIGRATIONEM BABYLONIS, GENERATIONES
QVATTVORDECIM: ET A TRANSMIGRATIONE BAYBLONIS
VSQVE AD C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, GENERATIONES QVATTVORDECIM.
1:18⸻ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ AVTEM GENERATIO SIC ERAT: CVM ESSET
DESPONSATA MATER EIVS MARIA IOSEPH, ANTEQVAM
CONVENIRENT, INVENTA EST IN VTERO HABENS DE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
1:19⸻ IOSEPH AVTEM VIR EIVS CVM ESSET IVSTVS, ET
NOLLET EAM TRADVCERE: VOLVIT OCCVLTE DIMITTERE
EAM.
1:20⸻ HAEC AVTEM EO COGITANTE, ECCE ANGELVS
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ IN SOMNIS PARVIT EI, DICENS: IOSEPH FILII DAVID,
NOLI TIMERE ACCIPERE MARIAM CONIVGEM TVAM: QVOD
ENIM IN EA NATVM EST, DE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ EST.
1:21⸻ PARIET AVTEM FILIVM: ET VOCABIS NOMEN EIVS
I̅E̅S̅V̅M̅: IPSE ENIM SALVVM FACIET POPVLVM SVVM A
PECCATIS EORVM.
1:22⸻ HOC AVTEM TOTVM FACTVM EST, VT
ADIMPLERETVR ID QVOD DICTVM EST A D̅O̅M̅I̅N̅O̅ PER
PROPHETAM DICENTEM:
1:23⸻ ECCE VIRGO IN VTERO HABEBIT, ET PARIET FILIVM.
ET VOCABVNT NOMEN EIVS EMMANVHEL, QVOD EST
INTERPRETATVM NOBISCVM D̅E̅V̅S̅.
1:24⸻ EXSVRGENS AVTEM IOSEPH A SOMNO, FECIT SICVT
PRAECEPIT EI ANGELVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅, ET ACCEPIT CONIVGEM
SVAM.
1:25⸻ ET NON COGNOSCEBAT EAM DONEC PEPERIT
FILIVM SVVM PRIMOGENITVM: ET VOCAVIT NOMEN EIVS
I̅E̅S̅V̅M̅.
2:1⸻ CVM ERGO NATVS ESSET I̅E̅S̅V̅S̅ IN BETHLEEM IVDEAE
IN DIEBVS HERODIS REGIS, ECCE MAGI AB ORIENTE
VENERVNT HIEROSOLYMAM,
2:2⸻ DICENTES: VBI EST QVI NATVS EST REX IVDAEORVM?
VIDIMVS ENIM STELLAM EIVS IN ORIENTE, ET VENIMVS
ADORARE EVM.
2:3⸻ AVDIENS AVTEM HERODES REX, TVRBATVS EST, ET
OMNIS HIEROSOLYMA CVM ILLO.
2:4⸻ ET CONGREGANS OMNES PRINCIPES SACERDOTVM,
ET SCRIBAS POPVLI, SCISCITABATVR AB EIS VBI C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
NASCERETVR.
2:5⸻ AT ILLI DIXERVNT: IN BETHLEEM IVDEAE: SIC ENIM
SCRIPTVM EST PER PROPHETAM:
2:6⸻ ET TV BETHLEEM TERRA IVDA, NEQVAQVAM MINIMA
ES IN PRINCIPIBVS IVDA: EX TE ENIM EXIET DVX, QVI REGET
POPVLVM MEVM ISRAHEL.
2:7⸻ TVNC HERODES CLAM VOCATIS MAGIS DILIGENTER
DIDICIT AB EIS TEMPVS STELLAE, QVAE APPARVIT EIS:
2:8⸻ ET MITTENS ILLOS IN BETHLEEM, DIXIT: ITE, ET
INTERROGATE DILIGENTER DE PVERO: ET CVM INVENERITIS,
RENVNTIATE MIHI, VT ET EGO VENIENS ADOREM EVM.
2:9⸻ QVI CVM AVDISSENT REGEM, ABIERVNT. ET ECCE
STELLA, QVAM VIDERANT IN ORIENTE, ANTECEDEBAT EOS,
VSQVE DVM VENIENS STARET SVPRA, VBI ERAT PVER.
2:10⸻ VIDENTES AVTEM STELLAM GAVISI SVNT GAVDIO
MAGNO VALDE.
2:11⸻ ET INTRANTES DOMVM, INVENERVNT PVERVM CVM
MARIA MATRE EIVS, ET PROCIDENTES ADORAVERVNT EVM:
ET APERTIS THESAVRIS SVIS OBTVLERVNT EI MVNERA,
AVRVM, TVS, ET MVRRAM.
2:12⸻ ET RESPONSO ACCEPTO IN SOMNIS NE REDIRENT
AD HERODEM, PER ALIAM VIAM REVERSI SVNT IN REGIONEM
SVAM.
2:13⸻ QVI CVM RECESSISSENT, ECCE ANGELVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅
APPARVIT IN SOMNI IOSEPH, DICENS: SVRGE, ET ACCIPE
PVERVM, ET MATREM EIVS, ET FVGE IN AEGYPTVM, ET ESTO
IBI VSQVE DVM DICAM TIBI. FVTVRVM EST ENIM VT
HERODES QVAERAT PVERVM AD PERDENDVM EVM.
2:14⸻ QVI CONSVRGENS ACCEPIT PVERVM, ET MATREM
EIVS NOCTE, ET RECESSIT IN AEGYPTVM:
2:15⸻ ET ERAT IBI VSQVE AD OBITVM HERODIS: VT
ADIMPLERETVR QVOD DICTVM EST A D̅O̅M̅I̅N̅O̅ PER
PROPHETAM DICENTEM: EX AEGYPTO VOCAVI FILIVM MEVM.
2:16⸻ TVNC HERODES VIDENS QVONIAM INLVSVS ESSET A
MAGIS, IRATVS EST VALDE, ET MITTENS OCCIDIT OMNES
PVEROS, QVI ERANT IN BETHLEEM, ET IN OMNIBVS FINIBVS
EIVS A BIMATV ET INFRA SECVNDVM TEMPVS, QVOD
EXQVISIERAT A MAGIS.
2:17⸻ TVNC ADIMPLETVM EST QVOD DICTVM EST PER
HIEREMIAM PROPHETAM DICENTEM:
2:18⸻ VOX IN RAMA AVDITA EST PLORATVS, ET VLVLATVS
MVLTVS: RACHEL PLORANS FILIOS SVOS, ET NOLVIT
CONSOLARI, QVIA NON SVNT.
2:19⸻ DEFVNCTO AVTEM HERODE, ECCE APPARVIT
ANGELVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ IN SOMNIS IOSEPH IN AEGYPTO,
2:20⸻ DICENS: SVRGE, ET ACCIPE PVERVM, ET MATREM
EIVS, ET VADE IN TERRAM ISRAHEL: DEFVNCTI SVNT ENIM,
QVI QVAEREBANT ANIMAM PVERI.
2:21⸻ QVI CONSVRGENS, ACCEPIT PVERVM, ET MATREM
EIVS, ET VENIT IN TERRAM ISRAEL.
2:22⸻ AVDIENS AVTEM QVIA ARCHELAVS REGNARET IN
IVDAEA PRO HERODE PATRE SVO, TIMVIT ILLVC IRE: ET
ADMONITVS IN SOMNIS, SECESSIT IN PARTES GALILAEAE.
2:23⸻ ET VENIENS HABITAVIT IN CIVITATE QVAE
VOCATVR NAZARETH: VT ADIMPLERETVR QVOD DICTVM EST
PER PROPHETAS: QVONIAM NAZAREVS VOCABITVR.
3:1⸻ IN DIEBVS AVTEM ILLIS VENIT IOHANNES BAPTISTA
PRAEDICANS IN DESERTO IVDAEAE,
3:2⸻ ET DICENS: PAENITENTIAM AGITE:
ADPROPINQVAVIT ENIM REGNVM CAELORVM.
3:3⸻ HIC EST ENIM, QVI DICTVS EST PER ESAIAM
PROPHETAM DICENTEM: VOX CLAMANTIS IN DESERTO:
PARATE VIAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅: RECTAS FACITE SEMITAS EIVS.
3:4⸻ IPSE AVTEM IOHANNES HABEBAT VESTIMENTVM DE
PILIS CAMELORVM, ET ZONAM PELLICIAM CIRCA LVMBOS
SVOS: ESCA AVTEM EIVS ERAT LVCVSTAE, ET MEL
SILVESTRE.
3:5⸻ TVNC EXIEBAT AD EVM HIEROSOLYMA, ET OMNIS
IVDAEA, ET OMNIS REGIO CIRCVM IORDANEN;
3:6⸻ ET BAPTIZABANTVR IN IORDANE AB EO,
CONFITENTES PECCATA SVA.
3:7⸻ VIDENS AVTEM MVLTOS PHARISAEORVM, ET
SADDVCAEORVM VENIENTES AD BAPTISMVM SVVM, DIXIT
EIS: PROGENIES VIPERARVM, QVIS DEMONSTRAVIT VOBIS
FVGERE A FVTVRA IRA?
3:8⸻ FACITE ERGO FRVCTVM DIGNVM PAENITENTIAE.
3:9⸻ ET NE VELITIS DICERE INTRA VOS: PATREM
HABEMVS ABRAHAM. DICO ENIM VOBIS QVONIAM POTEST
D̅E̅V̅S̅ DE LAPIDIBVS ISTIS SVSCITARE FILIOS ABRAHAM.
3:10⸻ IAM ENIM SECVRIS AD RADICEM ARBORVM POSITA
EST. OMNIS ERGO ARBOR, QVAE NON FACIT FRVCTVM
BONVM, EXCIDETVR, ET IN IGNEM MITTETVR.
3:11⸻ EGO QVIDEM BAPTIZO IN AQVA IN PAENITENTIAM:
QVI AVTEM POST ME VENTVRVS EST, FORTIOR ME EST, CVIVS
NON SVM DIGNVS CALCIAMENTA PORTARE: IPSE VOS
BAPTIZAVIT IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET IGNI.
3:12⸻ CVIVS VENTILABRVM IN MANV SVA: ET
PERMVNDAVIT AREAM SVAM: ET CONGREGABIT TRITICVM
SVVM IN HORREVM, PALEAS AVTEM COMBVRET IGNI
INEXTINGVIBILI.
3:13⸻ TVNC VENIT I̅E̅S̅V̅S̅ A GALILAEA IN IORDANEN AD
IOHANNEM, VT BAPTIZARETVR AB EO.
3:14⸻ IOHANNES AVTEM PROHIBEBAT EVM, DICENS: EGO
A TE DEBEO BAPTIZARI, ET TV VENIS AD ME?
3:15⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT EI: SINE MODO:
SIC ENIM DECET NOS IMPLERE OMNEM IVSTITIAM. TVNC
DIMISIT EVM.
3:16⸻ BAPTIZATVS AVTEM, CONFESTIM ASCENDIT DE
AQVA, ET ECCE APERTI SVNT EI CAELI: ET VIDIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
D̅E̅I̅ DESCENDENTEM SICVT COLVMBAM, VENIENTEM SVPER
SE.
3:17⸻ ET ECCE VOX DE CAELIS DICENS: HIC EST FILIVS
MEVS DILECTVS, IN QVO MIHI COMPLACVI.
4:1⸻ TVNC I̅E̅S̅V̅S̅ DVCTVS EST IN DESERTVM AB S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅,
VT TEMTARETVR A DIABOLO.
4:2⸻ ET CVM IEIVNASSET QVADRAGINTA DIEBVS, ET
QVADRAGINTA NOCTIBVS, POSTEA ESVRIIT.
4:3⸻ ET ACCEDENS TEMTATOR DIXIT EI: SI FILIVS D̅E̅I̅ ES,
DIC VT LAPIDES ISTI PANES FIANT.
4:4⸻ QVI RESPONDENS DIXIT: SCRIPTVM EST: NON IN
PANE SOLO VIVIT HOMO, SED IN OMNI VERBO, QVOD
PROCEDIT DE ORE D̅E̅I̅.
4:5⸻ TVNC ASSVMSIT EVM DIABOLVS IN S̅A̅N̅C̅T̅A̅M
CIVITATEM, ET STATVIT EVM SVPRA PINNACVLVM TEMPLI,
4:6⸻ ET DIXIT EI: SI FILIVS D̅E̅I̅ ES, MITTE TE DEORSVM.
SCRIPTVM EST ENIM: QVIA ANGELIS SVIS MANDAVIT DE TE,
ET IN MANIBVS TOLLENT TE, NE FORTE OFFENDAS AD
LAPIDEM PEDEM TVVM.
4:7⸻ AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: RVRSVM SCRIPTVM EST: NON
TEMTABIS D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ D̅E̅V̅M̅ TVVM.
4:8⸻ ITERVM ASSVMIT EVM DIABOLVS IN MONTEM
EXCELSVM VALDE: ET OSTENDIT EI OMNIA REGNA MVNDI,
ET GLORIAM EORVM,
4:9⸻ ET DIXIT ILLI: HAEC OMNIA TIBI DABO, SI CADENS
ADORAVERIS ME.
4:10⸻ TVNC DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: VADE SATANAS: SCRIPTVM
EST: D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ D̅E̅V̅M̅ TVVM ADORABIS, ET ILLI SOLI
SERVIES.
4:11⸻ TVNC RELIQVIT EVM DIABOLVS: ET ECCE ANGELI
ACCESSERVNT, ET MINISTRABANT EI.
4:12⸻ CVM AVTEM AVDISSET QVOD IOHANNES TRADITVS
ESSET, SECESSIT IN GALILAEAM:
4:13⸻ ET, RELICTA CIVITATE NAZARETH, VENIT, ET
HABITAVIT IN CAPHARNAVM MARITIMAM, IN FINIBVS
ZABVLON ET NEPTHALIM:
4:14⸻ VT IMPLERETVR QVOD DICTVM EST PER ESAIAM
PROPHETAM:
4:15⸻ TERRA ZABVLON, ET NEPTHALIM, VIA MARIS TRANS
IORDANEN, GALILAEA GENTIVM:
4:16⸻ POPVLVS, QVI SEDEBAT IN TENEBRIS, LVMEN VIDIT
MAGNVM: ET SEDENTIBVS IN REGIONE ET VMBRA MORTIS,
LVX ORTA EST EIS.
4:17⸻ EXINDE COEPIT I̅E̅S̅V̅S̅ PRAEDICARE, ET DICERE:
PAENITENTIAM AGITE: ADPROPINQVAVIT ENIM REGNVM
CAELORVM.
4:18⸻ AMBVLANS AVTEM IVXTA MARE GALILAEAE, VIDIT
DVOS FRATRES, SIMONEM, QVI VOCATVR PETRVS, ET
ANDREAM FRATREM EIVS, MITTENTES RETE IN MARE,
(ERANT ENIM PISCATORES)
4:19⸻ ET AIT ILLIS: VENITE POST ME, ET FACIAM VOS
FIERI PISCATORES HOMINVM.
4:20⸻ AT ILLI CONTINVO RELICTIS RETIBVS SECVTI SVNT
EVM.
4:21⸻ ET PROCEDENS INDE, VIDIT ALIOS DVOS FRATRES,
IACOBVM ZEBEDAEI, ET IOHANNEM FRATREM EIVS IN NAVI
CVM ZEBEDAEO PATRE EORVM, REFICIENTES RETIA SVA: ET
VOCAVIT EOS.
4:22⸻ ILLI AVTEM STATIM RELICTIS RETIBVS ET PATRE,
SECVTI SVNT EVM.
4:23⸻ ET CIRCVMIBAT I̅E̅S̅V̅S̅ TOTAM GALILAEAM, DOCENS
IN SYNAGOGIS EORVM, ET PRAEDICANS EVANGELIVM REGNI,
ET SANANS OMNEM LANGVOREM, ET OMNEM
INFIRMITATEM IN POPVLO.
4:24⸻ ET ABIIT OPINIO EIVS IN TOTAM SYRIAM, ET
OBTVLERVNT EI OMNES MALE HABENTES, VARIIS
LANGVORIBVS, ET TORMENTIS COMPREHENSOS, ET QVI
DAEMONIA HABEBANT, ET LVNATICOS, ET PARALYTICOS, ET
CVRAVIT EOS:
4:25⸻ ET SECVTAE SVNT EVM TVRBAE MVLTAE DE
GALILAEA, ET DECAPOLIM, ET DE HIEROSOLYMIS, ET DE
IVDAEA, ET DE TRANS IORDANEN.
5:1⸻ VIDENS AVTEM TVRBAS, ASCENDIT IN MONTEM, ET
CVM SEDISSET, ACCESSERVNT AD EVM DISCIPVLI EIVS,
5:2⸻ ET APERIENS OS SVVM DOCEBAT EOS DICENS:
5:3⸻ BEATI PAVPERES S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅: QVONIAM IPSORVM EST
REGNVM CAELORVM.
5:4⸻ BEATI MITES: QVONIAM IPSI POSSIDEBVNT TERRAM.
5:5⸻ BEATI, QVI LVGENT: QVONIAM IPSI
CONSOLABVNTVR.
5:6⸻ BEATI, QVI ESVRIVNT, ET SITIVNT IVSTITIAM:
QVONIAM IPSI SATVRABVNTVR.
5:7⸻ BEATI MISERICORDES: QVONIAM IPSI
MISERICORDIAM CONSEQVENTVR.
5:8⸻ BEATI MVNDO CORDE: QVONIAM IPSI D̅E̅V̅M̅
VIDEBVNT.
5:9⸻ BEATI PACIFICI: QVONIAM IPSI FILII D̅E̅I̅
VOCABVNTVR.
5:10⸻ BEATI, QVI PERSECVTIONEM PATIVNTVR PROPTER
IVSTITIAM: QVONIAM IPSORVM EST REGNVM CAELORVM.
5:11⸻ BEATI ESTIS CVM MALEDIXERINT VOBIS, ET
PERSECVTI VOS FVERINT, ET DIXERINT OMNE MALVM
ADVERSVM VOS MENTIENTES, PROPTER ME:
5:12⸻ GAVDETE, ET EXVLTATE, QVONIAM MERCES
VESTRA COPIOSA EST IN CAELIS. SIC ENIM PERSECVTI SVNT
PROPHETAS, QVI FVERVNT ANTE VOS.
5:13⸻ VOS ESTIS SAL TERRAE. QVOD SI SAL EVANVERIT, IN
QVO SALLIETVR? AD NIHILVM VALET VLTRA, NISI VT
MITTATVR FORAS, ET CONCVLCETVR AB HOMINIBVS.
5:14⸻ VOS ESTIS LVX MVNDI. NON POTEST CIVITAS
ABSCONDI SVPRA MONTEM POSITA.
5:15⸻ NEQVE ACCENDVNT LVCERNAM, ET PONVNT EAM
SVB MODIO, SED SVPER CANDELABRVM VT LVCEAT
OMNIBVS, QVI IN DOMO SVNT.
5:16⸻ SIC LVCEAT LVX VESTRA CORAM HOMINIBVS: VT
VIDEANT VESTRA BONA OPERA, ET GLORIFICENT PATREM
VESTRVM, QVI IN CAELIS EST.
5:17⸻ NOLITE PVTARE QVONIAM VENI SOLVERE LEGEM,
AVT PROPHETAS: NON VENI SOLVERE, SED ADIMPLERE.
5:18⸻ AMEN QVIPPE DICO VOBIS, DONEC TRANSEAT
CAELVM ET TERRA, IOTA VNVM, AVT VNVS APEX NON
PRAETERIBIT A LEGE, DONEC OMNIA FIVNT.
5:19⸻ QVI ERGO SOLVERIT VNVM DE MANDATIS ISTIS
MINIMIS, ET DOCVERIT SIC HOMINES, MINIMVS VOCABITVR
IN REGNO CAELORVM: QVI AVTEM FECERIT ET DOCVERIT,
HIC MAGNVS VOCABITVR IN REGNO CAELORVM.
5:20⸻ DICO ENIM VOBIS, QVIA NISI ABVNDAVERIT
IVSTITIA VESTRA PLVS QVAM SCRIBARVM, ET
PHARISAEORVM, NON INTRABITIS IN REGNVM CAELORVM.
5:21⸻ AVDISTIS QVIA DICTVM EST ANTIQVIS: NON
OCCIDES: QVI AVTEM OCCIDERIT, REVS ERIT IVDICIO.
5:22⸻ EGO AVTEM DICO VOBIS: QVIA OMNIS QVI
IRASCITVR FRATRI SVO, REVS ERIT IVDICIO. QVI AVTEM
DIXERIT FRATRI SVO, RACHA: REVS ERIT CONCILIO. QVI
AVTEM DIXERIT, FATVE: REVS ERIT GEHENNAE IGNIS.
5:23⸻ SI ERGO OFFERES MVNVS TVVM AD ALTARE, ET IBI
RECORDATVS FVERIS QVIA FRATER TVVS HABET ALIQVID
ADVERSVM TE:
5:24⸻ RELINQVE IBI MVNVS TVVM AD ALTARE, ET VADE
PRIVS RECONCILIARE FRATRI TVO: ET TVNC VENIENS
OFFERS MVNVS TVVM.
5:25⸻ ESTO CONSENTIENS ADVERSARIO TVO CITO DVM ES
IN VIA CVM EO: NE FORTE TRADAT TE ADVERSARIVS IVDICI,
ET IVDEX TRADAT TE MINISTRO: ET IN CARCEREM
MITTARIS.
5:26⸻ AMEN DICO TIBI, NON EXIES INDE, DONEC REDDAS
NOVISSIMVM QVADRANTEM.
5:27⸻ AVDISTIS QVIA DICTVM EST ANTIQVIS: NON
MOECHAVERIS.
5:28⸻ EGO AVTEM DICO VOBIS: QVONIAM OMNIS, QVI
VIDERIT MVLIEREM AD CONCVPISCENDVM EAM, IAM
MOECHATVS EST EAM IN CORDE SVO.
5:29⸻ QVOD SI OCVLVS TVVS DEXTER SCANDALIZAT TE,
ERVE EVM, ET PROICE ABS TE: EXPEDIT ENIM TIBI VT
PEREAT VNVM MEMBRORVM TVORVM, QVAM TOTVM
CORPVS TVVM MITTATVR IN GEHENNAM.
5:30⸻ ET SI DEXTERA MANVS TVA SCANDALIZAT TE,
ABSCIDE EAM, ET PROICE ABS TE: EXPEDIT ENIM TIBI VT
PEREAT VNVM MEMBRORVM TVORVM, QVAM TOTVM
CORPVS TVVM EAT IN GEHENNAM.
5:31⸻ DICTVM EST AVTEM: QVICVMQVE DIMISERIT
VXOREM SVAM, DET EI LIBELLVM REPVDII.
5:32⸻ EGO AVTEM DICO VOBIS: QVIA OMNIS, QVI
DIMISERIT VXOREM SVAM, EXCEPTA FORNICATIONIS CAVSA,
FACIT EAM MOECHARI: ET QVI DIMISSAM DVXERIT,
ADVLTERAT.
5:33⸻ ITERVM AVDISTIS QVIA DICTVM EST ANTIQVIS: NON
PEIERABIS: REDDES AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅O̅ IVRAMENTA TVA.
5:34⸻ EGO AVTEM DICO VOBIS, NON IVRARE OMNINO,
NEQVE PER CAELVM, QVIA THRONVS D̅E̅I̅ EST:
5:35⸻ NEQVE PER TERRAM, QVIA SCABELLVM EST PEDVM
EIVS: NEQVE PER HIEROSOLYMAM, QVIA CIVITAS EST MAGNI
REGIS:
5:36⸻ NEQVE PER CAPVT TVVM IVRAVERIS, QVIA NON
POTES VNVM CAPILLVM ALBVM FACERE, AVT NIGRVM.
5:37⸻ SIT AVTEM SERMO VESTER, EST, EST: NON, NON:
QVOD AVTEM HIS ABVNDANTIVS EST, A MALO EST.
5:38⸻ AVDISTIS QVIA DICTVM EST: OCVLVM PRO OCVLO,
ET DENTEM PRO DENTE.
5:39⸻ EGO AVTEM DICO VOBIS, NON RESISTERE MALO:
SED SI QVIS TE PERCVSSERIT IN DEXTERA MAXILLA TVA,
PRAEBE ILLI ET ALTERAM:
5:40⸻ ET ILLI, QVI VVLT TECVM IVDICIO CONTENDERE, ET
TVNICAM TVAM TOLLERE, REMITTE ET PALLIVM.
5:41⸻ ET QVICVMQVE TE ANGARIABERIT MILLE PASSVS,
VADE CVM ILLO ALIA DVO.
5:42⸻ QVI PETIT A TE, DA EI: ET VOLENTI MVTVARI A TE,
NE AVERTARIS.
5:43⸻ AVDISTIS QVIA DICTVM EST: DILIGES PROXIMVM
TVVM, ET ODIO HABEBIS INIMICVM TVVM.
5:44⸻ EGO AVTEM DICO VOBIS: DILIGITE INIMICOS
VESTROS, BENEFACITE HIS, QVI ODERVNT VOS: ET ORATE
PRO PERSEQVENTIBVS ET CALVMNIANTIBVS VOS:
5:45⸻ VT SITIS FILII PATRIS VESTRI, QVI IN CAELIS EST:
QVI SOLEM SVVM ORIRI FACIT SVPER BONOS, ET MALOS: ET
PLVIT SVPER IVSTOS ET INIVSTOS.
5:46⸻ SI ENIM DILIGATIS EOS, QVI VOS DILIGVNT, QVAM
MERCEDEM HABEBITIS? NONNE ET PVBLICANI HOC
FACIVNT?
5:47⸻ ET SI SALVTAVERITIS FRATRES VESTROS TANTVM,
QVID AMPLIVS FACITIS? NONNE ETHNICI HOC FACIVNT?
5:48⸻ ESTOTE ERGO VOS PERFECTI, SICVT ET PATER
VESTER CAELESTIS PERFECTVS EST.
6:1⸻ ATTENDITE NE IVSTITIAM VESTRAM FACIATIS
CORAM HOMINIBVS, VT VIDEAMINI AB EIS: ALIOQVIN
MERCEDEM NON HABEBITIS APVD PATREM VESTRVM, QVI IN
CAELIS EST.
6:2⸻ CVM ERGO FACIS ELEMOSYNAM, NOLI TVBA CANERE
ANTE TE, SICVT HYPOCRITAE FACIVNT IN SYNAGOGIS, ET IN
VICIS, VT HONORIFICENTVR AB HOMINIBVS: AMEN DICO
VOBIS, RECEPERVNT MERCEDEM SVAM.
6:3⸻ TE AVTEM FACIENTE ELEMOSYNAM, NESCIAT
SINISTRA TVA QVID FACIAT DEXTERA TVA:
6:4⸻ VT SIT ELEMOSYNA TVA IN ABSCONDITO, ET PATER
TVVS, QVI VIDET IN ABSCONDITO, REDDET TIBI.
6:5⸻ ET CVM ORATIS, NON ERITIS SICVT HYPOCRITAE, QVI
AMANT IN SYNAGOGIS, ET IN ANGVLIS PLATEARVM STANTES
ORARE, VT VIDEANTVR AB HOMINIBVS: AMEN DICO VOBIS,
RECEPERVNT MERCEDEM SVAM.
6:6⸻ TV AVTEM CVM ORABIS, INTRA IN CVBICVLVM TVVM,
ET CLAVSO OSTIO TVO, ORA PATREM TVVM IN ABSCONDITO:
ET PATER TVVS QVI VIDET IN ABSCONDITO, REDDET TIBI.
6:7⸻ ORANTES AVTEM, NOLITE MVLTVM LOQVI, SICVT
ETHNICI. PVTANT ENIM QVIA IN MVLTILOQVIO SVO
EXAVDIANTVR.
6:8⸻ NOLITE ERGO ASSIMILARI EIS. SCIT ENIM PATER
VESTER, QVIBVS OPVS SIT VOBIS, ANTEQVAM PETATIS EVM.
6:9⸻ SIC ERGO VOS ORABITIS: PATER NOSTER, QVI ES IN
CAELIS: S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICETVR NOMEN TVVM.
6:10⸻ ADVENIAT REGNVM TVVM. FIAT VOLVNTAS TVA,
SICVT IN CAELO, ET IN TERRA.
6:11⸻ PANEM NOSTRVM SVPERSVBSTANTIALEM DA
NOBIS HODIE.
6:12⸻ ET DIMITTE NOBIS DEBITA NOSTRA, SICVT ET NOS
DIMITTIMVS DEBITORIBVS NOSTRIS.
6:13⸻ ET NE INDVCAS NOS IN TEMTATIONEM. SED LIBERA
NOS A MALO.
6:14⸻ SI ENIM DIMISERITIS HOMINIBVS PECCATA EORVM:
DIMITTET ET VOBIS PATER VESTER CAELESTIS DELICTA
VESTRA.
6:15⸻ SI AVTEM NON DIMISERITIS HOMINIBVS: NEC
PATER VESTER DIMITTET PECCATA VESTRA.
6:16⸻ CVM AVTEM IEIVNATIS, NOLITE FIERI SICVT
HYPOCRITAE TRISTES. EXTERMINANT ENIM FACIES SVAS, VT
PAREANT HOMINIBVS IEIVNANTES. AMEN DICO VOBIS, QVIA
RECEPERVNT MERCEDEM SVAM.
6:17⸻ TV AVTEM, CVM IEIVNAS, VNGE CAPVT TVVM, ET
FACIEM TVAM LAVA,
6:18⸻ NE VIDEARIS HOMINIBVS IEIVNANS, SED PATRI TVO,
QVI EST IN ABSCONDITO: ET PATER TVVS, QVI VIDET IN
ABSCONDITO, REDDET TIBI.
6:19⸻ NOLITE THESAVRIZARE VOBIS THESAVROS IN
TERRA: VBI ERVGO, ET TINEA DEMOLITVR: VBI FVRES
EFFODIVNT, ET FVRANTVR.
6:20⸻ THESAVRIZATE AVTEM VOBIS THESAVROS IN
CAELO: VBI NEQVE ERVGO, NEQVE TINEA DEMOLITVR, ET
VBI FVRES NON EFFODIVNT, NEC FVRANTVR.
6:21⸻ VBI ENIM EST THESAVRVS TVVS, IBI EST ET COR
TVVM.
6:22⸻ LVCERNA CORPORIS EST OCVLVS. SI FVERIT OCVLVS
TVVS SIMPLEX: TOTVM CORPVS TVVM LVCIDVM ERIT.
6:23⸻ SI AVTEM OCVLVS TVVS NEQVAM FVERIT: TOTVM
CORPVS TVVM TENEBROSVM ERIT. SI ERGO LVMEN, QVOD IN
TE EST, TENEBRAE SVNT: TENEBRAE QVANTAE ERVNT!
6:24⸻ NEMO POTEST DVOBVS DOMINIS SERVIRE: AVT
ENIM VNVM ODIO HABEBIT, ET ALTERVM DILIGET: AVT
VNVM SVSTINEBIT, ET ALTERVM CONTEMNET. NON
POTESTIS D̅E̅O̅ SERVIRE, ET MAMONAE.
6:25⸻ IDEO DICO VOBIS, NE SOLLICITI SITIS ANIMAE
VESTRAE QVID MANDVCETIS, NEQVE CORPORI VESTRO QVID
INDVAMINI. NONNE ANIMA PLVS EST QVAM ESCA: ET
CORPVS PLVS EST QVAM VESTIMENTVM?
6:26⸻ RESPICITE VOLATILIA CAELI, QVONIAM NON
SERVNT, NEQVE METVNT, NEQVE CONGREGANT IN HORREA:
ET PATER VESTER CAELESTIS PASCIT ILLA. NONNE VOS
MAGIS PLVRES ESTIS ILLIS?
6:27⸻ QVIS AVTEM VESTRVM COGITANS POTEST ADICERE
AD STATVRAM SVAM CVBITVM VNVM?
6:28⸻ ET DE VESTIMENTO QVID SOLLICITI ESTIS?
CONSIDERATE LILIA AGRI QVOMODO CRESCVNT: NON
LABORANT, NEQVE NENT.
6:29⸻ DICO AVTEM VOBIS, QVONIAM NEC SALOMON IN
OMNI GLORIA SVA COOPERTVS EST SICVT VNVM EX ISTIS.
6:30⸻ SI AVTEM FAENVM AGRI, QVOD HODIE EST, ET CRAS
IN CLIBANVM MITTITVR, D̅E̅V̅S̅ SIC VESTIT: QVANTO MAGIS
VOS MINIMAE FIDEI?
6:31⸻ NOLITE ERGO SOLLICITI ESSE, DICENTES: QVID
MANDVCABIMVS, AVT QVID BIBEMVS, AVT QVO OPERIEMVR?
6:32⸻ HAEC ENIM OMNIA GENTES INQVIRVNT. SCIT ENIM
PATER VESTER, QVIA HIS OMNIBVS INDIGETIS.
6:33⸻ QVAERITE ERGO PRIMVM REGNVM, ET IVSTITIAM
EIVS: ET OMNIA HAEC ADICIENTVR VOBIS.
6:34⸻ NOLITE ERGO SOLLICITI IN CRASTINVM. CRASTINVS
ENIM DIES SOLLICITVS ERIT SIBI IPSI. SVFFICIT DIEI MALITIA
SVA.
7:1⸻ NOLITE IVDICARE, VT NON IVDICEMINI.
7:2⸻ IN QVO ENIM IVDICIO IVDICAVERITIS, IVDICABIMINI:
ET IN QVA MENSVRA MENSI FVERITIS, METIETVR VOBIS.
7:3⸻ QVID AVTEM VIDES FESTVCAM IN OCVLO FRATRIS
TVI: ET TRABEM IN OCVLO TVO NON VIDES?
7:4⸻ AVT QVOMODO DICIS FRATRI TVO: SINE EICIAM
FESTVCAM DE OCVLO TVO, ET ECCE TRABES EST IN OCVLO
TVO?
7:5⸻ HYPOCRITA, EICE PRIMVM TRABEM DE OCVLO TVO,
ET TVNC VIDEBIS EICERE FESTVCAM DE OCVLO FRATRIS TVI.
7:6⸻ NOLITE DARE S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ CANIBVS: NEQVE MITTATIS
MARGARITAS VESTRAS ANTE PORCOS, NE FORTE
CONCVLCENT EAS PEDIBVS SVIS, ET CONVERSI DISRVMPANT
VOS.
7:7⸻ PETITE, ET DABITVR VOBIS: QVAERITE, ET
INVENIETIS: PVLSATE, ET APERIETVR VOBIS.
7:8⸻ OMNIS ENIM, QVI PETIT, ACCIPIT: ET QVI QVAERIT,
INVENIT: ET PVLSANTI APERIETVR.
7:9⸻ AVT QVIS EST EX VOBIS HOMO, QVEM SI PETIERIT
FILIVS SVVS PANEM, NVMQVID LAPIDEM PORRIGET EI?
7:10⸻ AVT SI PISCEM PETET, NVMQVID SERPENTEM
PORRIGET EI?
7:11⸻ SI ERGO VOS, CVM SITIS MALI, NOSTIS BONA DARE
FILIIS VESTRIS: QVANTO MAGIS PATER VESTER, QVI IN
CAELIS EST, DABIT BONA PETENTIBVS SE?
7:12⸻ OMNIA ERGO QVAECVMQVE VVLTIS VT FACIANT
VOBIS HOMINES, ET VOS FACITE EIS. HAEC EST ENIM LEX, ET
PROPHETAE.
7:13⸻ INTRATE PER ANGVSTAM PORTAM: QVIA LATA
PORTA, ET SPATIOSA VIA, QVAE DVCIT AD PERDITIONEM, ET
MVLTI SVNT QVI INTRANT PER EAM.
7:14⸻ QVAM ANGVSTA PORTA, ET ARTA VIA, QVAE DVCIT
AD VITAM: ET PAVCI SVNT, QVI INVENIVNT EAM!
7:15⸻ ATTENDITE A FALSIS PROPHETIS, QVI VENIVNT AD
VOS IN VESTIMENTIS OVIVM, INTRINSECVS AVTEM SVNT
LVPI RAPACES:
7:16⸻ A FRVCTIBVS EORVM COGNOSCETIS EOS. NVMQVID
COLLIGVNT DE SPINIS VVAS, AVT DE TRIBOLIS FICVS?
7:17⸻ SIC OMNIS ARBOR BONA FRVCTVS BONOS FACIT:
MALA AVTEM ARBOR FRVCTVS MALOS FACIT.
7:18⸻ NON POTEST ARBOR BONA FRVCTVS MALOS
FACERE: NEQVE ARBOR MALA FRVCTVS BONOS FACERE:
7:19⸻ OMNIS ARBOR, QVAE NON FACIT FRVCTVM BONVM,
EXCIDITVR, ET IN IGNEM MITTITVR.
7:20⸻ IGITVR EX FRVCTIBVS EORVM COGNOSCETIS EOS.
7:21⸻ NON OMNIS, QVI DICIT MIHI, D̅O̅M̅I̅N̅E̅, D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
INTRABIT IN REGNVM CAELORVM: SED QVI FACIT
VOLVNTATEM PATRIS MEI, QVI IN CAELIS EST, IPSE
INTRABIT IN REGNVM CAELORVM.
7:22⸻ MVLTI DICENT MIHI IN ILLA DIE: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
NONNE IN NOMINE TVO PROPHETAVIMVS, ET IN NOMINE
TVO DAEMONIA EIECIMVS, ET IN NOMINE TVO VIRTVTES
MVLTAS FECIMVS?
7:23⸻ ET TVNC CONFITEBOR ILLIS: QVIA NVMQVAM NOVI
VOS: DISCEDITE A ME, QVI OPERAMINI INIQVITATEM.
7:24⸻ OMNIS ERGO, QVI AVDIT VERBA MEA HAEC, ET
FACIT EA, ASSIMILABITVR VIRO SAPIENTI, QVI AEDIFICAVIT
DOMVM SVAM SVPRA PETRAM,
7:25⸻ ET DESCENDIT PLVVIA, ET VENERVNT FLVMINA, ET
FLAVERVNT VENTI, ET INRVERVNT IN DOMVM ILLAM, ET
NON CECIDIT: FVNDATA ENIM ERAT SVPRA PETRAM.
7:26⸻ ET OMNIS, QVI AVDIT VERBA MEA HAEC, ET NON
FACIT EA, SIMILIS ERIT VIRO STVLTO, QVI AEDIFICAVIT
DOMVM SVAM SVPRA HARENAM:
7:27⸻ ET DESCENDIT PLVVIA, ET VENERVNT FLVMINA, ET
FLAVERVNT VENTI, ET INRVERVNT IN DOMVM ILLAM, ET
CECIDIT, ET FVIT RVINA EIVS MAGNA.
7:28⸻ ET FACTVM EST: CVM CONSVMMASSET I̅E̅S̅V̅S̅ VERBA
HAEC, AMMIRABANTVR TVRBAE SVPER DOCTRINA EIVS.
7:29⸻ ERAT ENIM DOCENS EOS SICVT POTESTATEM
HABENS, NON SICVT SCRIBAE EORVM, ET PHARISAEI.
8:1⸻ CVM AVTEM DESCENDISSET DE MONTE, SECVTAE
SVNT EVM TVRBAE MVLTAE:
8:2⸻ ET ECCE LEPROSVS VENIENS, ADORABAT EVM,
DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI VIS, POTES ME MVNDARE.
8:3⸻ ET EXTENDENS MANVM, TETIGIT EVM I̅E̅S̅V̅S̅, DICENS:
VOLO. MVNDARE. ET CONFESTIM MVNDATA EST LEPRA EIVS.
8:4⸻ ET AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: VIDE, NEMINI DIXERIS: SED VADE,
OSTENDE TE SACERDOTI, ET OFFER MVNVS, QVOD
PRAECEPIT MOSES, IN TESTIMONIVM ILLIS.
8:5⸻ CVM AVTEM INTROISSET CAPHARNAVM, ACCESSIT
AD EVM CENTVRIO, ROGANS EVM,
8:6⸻ ET DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, PVER MEVS IACET IN DOMO
PARALYTICVS, ET MALE TORQVETVR.
8:7⸻ AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: EGO VENIAM, ET CVRABO EVM.
8:8⸻ ET RESPONDENS CENTVRIO, AIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ NON SVM
DIGNVS VT INTRES SVB TECTVM MEVM: SED TANTVM DIC
VERBO, ET SANABITVR PVER MEVS.
8:9⸻ NAM ET EGO HOMO SVM SVB POTESTATE, HABENS
SVB ME MILITES, ET DICO HVIC: VADE, ET VADIT: ET ALIO:
VENI, ET VENIT: ET SERVO MEO: FAC HOC, ET FACIT.
8:10⸻ AVDIENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ MIRATVS EST, ET
SEQVENTIBVS SE DIXIT: AMEN DICO VOBIS, NON INVENI
TANTAM FIDEM IN ISRAHEL.
8:11⸻ DICO AVTEM VOBIS, QVOD MVLTI AB ORIENTE, ET
OCCIDENTE VENIENT, ET RECVMBENT CVM ABRAHAM, ET
ISAAC, ET IACOB IN REGNO CAELORVM:
8:12⸻ FILII AVTEM REGNI EICIENTVR IN TENEBRAS
EXTERIORES: IBI ERIT FLETVS, ET STRIDOR DENTIVM.
8:13⸻ ET DIXIT I̅E̅S̅V̅S̅ CENTVRIONI: VADE, ET SICVT
CREDIDISTI, FIAT TIBI. ET SANATVS EST PVER IN HORA ILLA.
8:14⸻ ET CVM VENISSET I̅E̅S̅V̅S̅ IN DOMVM PETRI, VIDIT
SOCRVM EIVS IACENTEM, ET FEBRICITANTEM:
8:15⸻ ET TETIGIT MANVM EIVS, ET DIMISIT EAM FEBRIS,
ET SVRREXIT, ET MINISTRABAT EIS.
8:16⸻ VESPERE AVTEM FACTO, OPTVLERVNT EI MVLTOS
DAEMONIA HABENTES: ET EICIEBAT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ VERBO: ET
OMNES MALE HABENTES CVRAVIT:
8:17⸻ VT ADIMPLERETVR QVOD DICTVM EST PER ESAIAM
PROPHETAM, DICENTEM: IPSE INFIRMITATES NOSTRAS
ACCEPIT: ET EGROTATIONES PORTAVIT.
8:18⸻ VIDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ TVRBAS MVLTAS CIRCVM SE,
IVSSIT IRE TRANS FRETVM.
8:19⸻ ET ACCEDENS VNVS SCRIBA, AIT ILLI: MAGISTER,
SEQVAR TE, QVOCVMQVE IERIS.
8:20⸻ ET DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: VVLPES FOVEAS HABENT, ET
VOLVCRES CAELI NIDOS: FILIVS AVTEM HOMINIS NON HABET
VBI CAPVT RECLINET.
8:21⸻ ALIVS AVTEM DE DISCIPVLIS EIVS AIT ILLI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
PERMITTE ME PRIMVM IRE, ET SEPELIRE PATREAM MEVM.
8:22⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM AIT ILLI: SEQVERE ME, ET DIMITTE
MORTVOS SEPELIRE MORTVOS SVOS.
8:23⸻ ET ASCENDENTE EO IN NAVICVLAM, SECVTI SVNT
EVM DISCIPVLI EIVS:
8:24⸻ ET ECCE MOTVS MAGNVS FACTVS EST IN MARI ITA
VT NAVICVLA OPERIRETVR FLVCTIBVS, IPSE VERO
DORMIEBAT.
8:25⸻ ET ACCESSERVNT, ET SVSCITAVERVNT EVM,
DICENTES: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SALVA NOS, PERIMVS.
8:26⸻ ET DICIT EIS: QVID TIMIDI ESTIS, MODICAE FIDEI?
TVNC SVRGENS, INCREPAVIT VENTO, ET MARI, ET FACTA EST
TRANQVILLITAS MAGNA.
8:27⸻ PORRO HOMINES MIRATI SVNT, DICENTES: QVALIS
EST HIC, QVIA VENTI ET MARE OBOEDIVNT EI?
8:28⸻ ET CVM VENISSET TRANS FRETVM IN REGIONEM
GERASENORVM, OCCVRRERVNT EI DVO HABENTES
DAEMONIA, DE MONVMENTIS EXEVNTES, SAEVI NIMIS, ITA
VT NEMO POSSET TRANSIRE PER VIAM ILLAM.
8:29⸻ ET ECCE CLAMAVERVNT, DICENTES: QVID NOBIS, ET
TIBI, FILI D̅E̅I̅? VENISTI HVC ANTE TEMPVS TORQVERE NOS?
8:30⸻ ERAT AVTEM NON LONGE AB ILLIS GREX
PORCORVM MVLTORVM PASCENS.
8:31⸻ DAEMONES AVTEM ROGABANT EVM, DICENTES: SI
EICIS NOS, MITTE NOS IN GREGEM PORCORVM.
8:32⸻ ET AIT ILLIS: ITE. AT ILLI EXEVNTES ABIERVNT IN
PORCOS, ET ECCE IMPETV ABIIT TOTVS GREX PER PRAECEPS
IN MARE: ET MORTVI SVNT IN AQVIS.
8:33⸻ PASTORES AVTEM FVGERVNT: ET VENIENTES IN
CIVITATEM, NVNTIAVERVNT OMNIA, ET DE HIS, QVI
DAEMONIA HABVERANT.
8:34⸻ ET ECCE TOTA CIVITAS EXIIT OBVIAM I̅E̅S̅V̅: ET VISO
EO ROGABANT, VT TRANSIRET A FINIBVS EORVM.
9:1⸻ ET ASCENDENS IN NAVICVLAM, TRANSFRETAVIT, ET
VENIT IN CIVITATEM SVAM.
9:2⸻ ET ECCE OFFEREBANT EI PARALYTICVM IACENTEM
IN LECTO. ET VIDENS I̅E̅S̅V̅S̅ FIDEM ILLORVM, DIXIT
PARALYTICO: CONFIDE FILII, REMITTVNTVR TIBI PECCATA
TVA.
9:3⸻ ET ECCE QVIDAM DE SCRIBIS DIXERVNT INTRA SE:
HIC BLASPHEMAT.
9:4⸻ ET CVM VIDISSET I̅E̅S̅V̅S̅ COGITATIONES EORVM,
DIXIT: VT QVID COGITATIS MALA IN CORDIBVS VESTRIS?
9:5⸻ QVID EST FACILIVS DICERE: DIMITTVNTVR TIBI
PECCATA AVT: DICERE: SVRGE, ET AMBVLA?
9:6⸻ VT SCIATIS AVTEM, QVONIAM FILIVS HOMINIS HABET
POTESTATEM IN TERRA DIMITTENDI PECCATA, TVNC AIT
PARALYTICO: SVRGE, TOLLE LECTVM TVVM, ET VADE IN
DOMVM TVAM.
9:7⸻ ET SVRREXIT, ET ABIIT IN DOMVM SVAM.
9:8⸻ VIDENTES AVTEM TVRBAE TIMVERVNT, ET
GLORIFICAVERVNT D̅E̅V̅M̅, QVI DEDIT POTESTATEM TALEM
HOMINIBVS.
9:9⸻ ET, CVM TRANSIRET INDE I̅E̅S̅V̅S̅, VIDIT HOMINEM
SEDENTEM IN TELONEO, MATTHEVM NOMINE. ET AIT ILLI:
SEQVERE ME. ET SVRGENS, SECVTVS EST EVM.
9:10⸻ ET FACTVM EST DISCVMBENTE EO IN DOMO, ECCE
MVLTI PVBLICANI, ET PECCATORES VENIENTES
DISCVMBEBANT CVM I̅E̅S̅V̅, ET DISCIPVLIS EIVS.
9:11⸻ ET VIDENTES PHARISAEI, DICEBANT DISCIPVLIS
EIVS: QVARE CVM PVBLICANIS, ET PECCATORIBVS
MANDVCAT MAGISTER VESTER?
9:12⸻ AT I̅E̅S̅V̅S̅ AVDIENS, AIT: NON EST OPVS VALENTIBVS
MEDICO, SED MALE HABENTIBVS.
9:13⸻ EVNTES AVTEM DISCITE QVID EST: MISERICORDIAM
VOLO, ET NON SACRIFICIVM. NON ENIM VENI VOCARE
IVSTOS, SED PECCATORES.
9:14⸻ TVNC ACCESSERVNT AD EVM DISCIPVLI IOHANNIS,
DICENTES: QVARE NOS, ET PHARISAEI IEIVNAMVS
FREQVENTER: DISCIPVLI AVTEM TVI NON IEIVNANT?
9:15⸻ ET AIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: NVMQVID POSSVNT FILII SPONSI
LVGERE, QVAMDIV CVM ILLIS EST SPONSVS? VENIENT
AVTEM DIES CVM AVFERETVR AB EIS SPONSVS: ET TVNC
IEIVNABVNT.
9:16⸻ NEMO AVTEM IMMITTIT COMMISSVRAM PANNI
RVDIS IN VESTIMENTVM VETVS: TOLLIT ENIM
PLENITVDINEM EIVS A VESTIMENTO: ET PEIOR SCISSVRA
FIT.
9:17⸻ NEQVE MITTVNT VINVM NOVVM IN VTRES
VETERES. ALIOQVIN RVMPVNTVR VTRES, ET VINVM
EFFVNDITVR, ET VTRES PEREVNT. SED VINVM NOVVM IN
VTRES NOVOS MITTVNT: ET AMBO CONSERVANTVR.
9:18⸻ HAEC ILLO LOQVENTE AD EOS, ECCE PRINCEPS
VNVS ACCESSIT, ET ADORABAT EVM, DICENS: FILIA MEA
MODO DEFVNCTA EST: SED VENI, INPONE MANVM SVPER
EAM, ET VIVET.
9:19⸻ ET SVRGENS I̅E̅S̅V̅S̅, SEQVEBATVR EVM, ET DISCIPVLI
EIVS.
9:20⸻ ET ECCE MVLIER, QVAE SANGVINIS FLVXVM
PATIEBATVR DVODECIM ANNIS, ACCESSIT RETRO, ET
TETIGIT FIMBRIAM VESTIMENTI EIVS.
9:21⸻ DICEBAT ENIM INTRA SE: SI TETIGERO TANTVM
VESTIMENTVM EIVS: SALVA ERO.
9:22⸻ AT I̅E̅S̅V̅S̅ CONVERSVS, ET VIDENS EAM, DIXIT:
CONFIDE FILIA, FIDES TVA TE SALVAM FECIT. ET SALVA
FACTA EST MVLIER EX ILLA HORA.
9:23⸻ ET CVM VENISSET I̅E̅S̅V̅S̅ IN DOMVM PRINCIPIS, ET
VIDISSET TIBICINES ET TVRBAM TVMVLTVANTEM, DICEBAT:
9:24⸻ RECEDITE: NON EST ENIM MORTVA PVELLA, SED
DORMIT. ET DERIDEBANT EVM.
9:25⸻ ET CVM EIECTA ESSET TVRBA, INTRAVIT: ET
TENVIT MANVM EIVS. ET SVRREXIT PVELLA.
9:26⸻ ET EXIIT FAMA HAEC IN VNIVERSAM TERRAM
ILLAM.
9:27⸻ ET TRANSEVNTE INDE I̅E̅S̅V̅, SECVTI SVNT EVM DVO
CAECI, CLAMANTES, ET DICENTES: MISERERE NOSTRI, FILI
DAVID.
9:28⸻ CVM AVTEM VENISSET DOMVM, ACCESSERVNT AD
EVM CAECI. ET DICIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: CREDITIS QVIA POSSVM HOC
FACERE VOBIS? DICVNT EI: VTIQVE, D̅O̅M̅I̅N̅E̅.
9:29⸻ TVNC TETIGIT OCVLOS EORVM, DICENS: SECVNDVM
FIDEM VESTRAM FIAT VOBIS.
9:30⸻ ET APERTI SVNT OCVLI ILLORVM: ET COMMINATVS
EST ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅, DICENS: VIDETE NE QVIS SCIAT.
9:31⸻ ILLI AVTEM EXEVNTES, DIFFAMAVERVNT EVM IN
TOTA TERRA ILLA.
9:32⸻ EGRESSIS AVTEM ILLIS, ECCE OPTVLERVNT EI
HOMINEM MVTVM, DAEMONIVM HABENTEM.
9:33⸻ ET EIECTO DAEMONE, LOCVTVS EST MVTVS, ET
MIRATAE SVNT TVRBAE, DICENTES: NVMQVAM APPARVIT
SIC IN ISRAHEL.
9:34⸻ PHARISAEI AVTEM DICEBANT: IN PRINCIPE
DAEMONIORVM EICIT DAEMONES.
9:35⸻ ET CIRCVMIBAT I̅E̅S̅V̅S̅ CIVITATES OMNES, ET
CASTELLA, DOCENS IN SYNAGOGIS EORVM, ET PRAEDICANS
EVANGELIVM REGNI, ET CVRANS OMNEM LANGVOREM, ET
OMNEM INFIRMITATEM.
9:36⸻ VIDENS AVTEM TVRBAS, MISERTVS EST EIS: QVIA
ERANT VEXATI, ET IACENTES SICVT OVES NON HABENTES
PASTOREM.
9:37⸻ TVNC DICIT DISCIPVLIS SVIS: MESSIS QVIDEM
MVLTA, OPERARII AVTEM PAVCI.
9:38⸻ ROGATE ERGO D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ MESSIS, VT EICIAT
OPERARIOS IN MESSEM SVAM.
10:1⸻ ET CONVOCATIS DVODECIM DISCIPVLIS SVIS, DEDIT
ILLIS POTESTATEM SPIRITVVM INMVNDORVM, VT EICERENT
EOS, ET CVRARENT OMNEM LANGVOREM, ET OMNEM
INFIRMITATEM.
10:2⸻ DVODECIM AVTEM APOSTOLORVM NOMINA SVNT
HAEC. PRIMVS: SIMON, QVI DICITVR PETRVS, ET ANDREAS
FRATER EIVS,
10:3⸻ IACOBVS ZEBEDAEI, ET IOHANNES FRATER EIVS,
PHILIPPVS, ET BARTHOLOMAEVS, THOMAS, ET MATTHEVS
PVBLICANVS, ET IACOBVS ALPHEI, ET THADDAEVS,
10:4⸻ SIMON CANANAEVS, ET IVDAS SCARIOTES, QVI ET
TRADIDIT EVM.
10:5⸻ HOS DVODECIM MISIT I̅E̅S̅V̅S̅: PRAECIPIENS EIS, ET
DICENS: IN VIAM GENTIVM NE ABIERITIS, ET IN CIVITATES
SAMARITANORVM NE INTRAVERITIS:
10:6⸻ SED POTIVS ITE AD OVES QVAE PERIERVNT DOMVS
ISRAHEL.
10:7⸻ EVNTES AVTEM PRAEDICATE, DICENTES: QVIA
ADPROPINQVAVIT REGNVM CAELORVM.
10:8⸻ INFIRMOS CVRATE, MORTVOS SVSCITATE,
LEPROSOS MVNDATE, DAEMONES EICITE: GRATIS
ACCEPISTIS, GRATIS DATE.
10:9⸻ NOLITE POSSIDERE AVRVM, NEQVE ARGENTVM,
NEQVE PECVNIAM IN ZONIS VESTRIS:
10:10⸻ NON PERAM IN VIA, NEQVE DVAS TVNICAS, NEQVE
CALCIAMENTA, NEQVE VIRGAM: DIGNVS ENIM EST
OPERARIVS CIBO SVO.
10:11⸻ IN QVAMCVMQVE CIVITATEM, AVT CASTELLVM
INTRAVERITIS, INTERROGATE, QVIS IN EAM DIGNVS SIT: ET
IBI MANETE DONEC EXEATIS.
10:12⸻ INTRANTES AVTEM IN DOMVM, SALVTATE EAM.
10:13⸻ ET SI QVIDEM FVERIT DOMVS DIGNA, VENIAT PAX
VESTRA SVPER EAM: SI AVTEM NON FVERIT DIGNA, PAX
VESTRA AD VOS REVERTATVR.
10:14⸻ ET QVICVMQVE NON RECEPERIT VOS, NEQVE
AVDIERIT SERMONES VESTROS: EXEVNTE FORAS DE DOMO,
VEL CIVITATE, EXCVTITE PVLVEREM DE PEDIBVS VESTRIS, IN
TESTIMONIVM EORVM.
10:15⸻ AMEN DICO VOBIS: TOLERABILIVS ERIT TERRAE
SODOMORVM, ET GOMORRAEORVM IN DIE IVDICII, QVAM
ILLI CIVITATI.
10:16⸻ ECCE EGO MITTO VOS SICVT OVES IN MEDIO
LVPORVM. ESTOTE ERGO PRVDENTES SICVT SERPENTES, ET
SIMPLICES SICVT COLVMBAE.
10:17⸻ CAVETE AVTEM AB HOMINIBVS. TRADENT ENIM
VOS IN CONCILIIS, ET IN SYNAGOGIS SVIS FLAGELLABVNT
VOS:
10:18⸻ ET AD PRAESIDES, ET AD REGES DVCEMINI
PROPTER ME IN TESTIMONIVM ILLIS, ET GENTIBVS.
10:19⸻ CVM AVTEM TRADENT VOS, NOLITE COGITARE
QVOMODO, AVT QVID LOQVAMINI: DABITVR ENIM VOBIS IN
ILLA HORA, QVID LOQVAMINI.
10:20⸻ NON ENIM VOS ESTIS QVI LOQVIMINI, SED
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ PATRIS VESTRI, QVI LOQVITVR IN VOBIS.
10:21⸻ TRADET AVTEM FRATER FRATREM IN MORTEM,
ET PATER FILIVM: ET INSVRGENT FILII IN PARENTES, ET
MORTE EOS AFFICIENT:
10:22⸻ ET ERITIS ODIO OMNIBVS PROPTER NOMEN
MEVM: QVI AVTEM PERSEVERAVERIT IN FINEM, HIC SALVVS
ERIT.
10:23⸻ CVM AVTEM PERSEQVENTVR VOS IN CIVITATE
ISTA, FVGITE IN ALIAM. AMEN ENIM DICO VOBIS, NON
CONSVMMABITIS CIVITATES ISRAHEL, DONEC VENIAT FILIVS
HOMINIS.
10:24⸻ NON EST DISCIPVLVS SVPER MAGISTRVM, NEC
SERVVS SVPER DOMINVM SVVM.
10:25⸻ SVFFICIT DISCIPVLO, VT SIT SICVT MAGISTER EIVS:
ET SERVVS, SICVT DOMINVS EIVS. SI PATREM FAMILIAS
BEELZEBVB VOCAVERVNT: QVANTO MAGIS DOMESTICOS
EIVS?
10:26⸻ NE ERGO TIMVERITIS EOS: NIHIL ENIM OPERTVM,
QVOD NON REVELABITVR: ET OCCVLTVM, QVOD NON
SCIATVR.
10:27⸻ QVOD DICO VOBIS IN TENEBRIS, DICITE IN
LVMINE: ET QVOD IN AVRE AVDITIS, PRAEDICATE SVPER
TECTA.
10:28⸻ ET NOLITE TIMERE EOS, QVI OCCIDVNT CORPVS,
ANIMAM AVTEM NON POSSVNT OCCIDERE: SED POTIVS EVM
TIMETE, QVI POTEST ET ANIMAM, ET CORPVS PERDERE IN
GEHENNAM.
10:29⸻ NONNE DVO PASSERES ASSE VENIVNT? ET VNVS
EX ILLIS NON CADET SVPER TERRAM SINE PATRE VESTRO?
10:30⸻ VESTRI AVTEM CAPILLI CAPITIS OMNES
NVMERATI SVNT.
10:31⸻ NOLITE ERGO TIMERE: MVLTIS PASSERIBVS
MELIORES ESTIS VOS.
10:32⸻ OMNIS ERGO, QVI CONFITETVR ME CORAM
HOMINIBVS, CONFITEBOR ET EGO EVM CORAM PATRE MEO,
QVI EST IN CAELIS:
10:33⸻ QVI AVTEM NEGAVERIT ME CORAM HOMINIBVS,
NEGABO ET EGO EVM CORAM PATRE MEO, QVI EST IN
CAELIS.
10:34⸻ NOLITE ARBITRARI QVIA VENERIM MITTERE
PACEM IN TERRAM: NON VENI PACEM MITTERE, SED
GLADIVM.
10:35⸻ VENI ENIM SEPARARE HOMINEM ADVERSVS
PATREM SVVM, ET FILIAM ADVERSVS MATREM SVAM, ET
NVRVM ADVERSVS SOCRVM SVAM:
10:36⸻ ET INIMICI HOMINIS, DOMESTICI EIVS.
10:37⸻ QVI AMAT PATREM, ET MATREM PLVS QVAM ME,
NON EST ME DIGNVS. ET QVI AMAT FILIVM, AVT FILIAM
SVPER ME, NON EST ME DIGNVS.
10:38⸻ ET QVI NON ACCIPIT CRVCEM SVAM, ET SEQVITVR
ME, NON EST ME DIGNVS.
10:39⸻ QVI INVENIT ANIMAM SVAM, PERDET ILLAM: ET
QVI PERDIDERIT ANIMAN SVAM PROPTER ME, INVENIET
EAM.
10:40⸻ QVI RECIPIT VOS, ME RECIPIT: ET QVI ME RECIPIT,
RECIPIT EVM, QVI ME MISIT.
10:41⸻ QVI RECIPIT PROPHETAM IN NOMINE PROPHETAE,
MERCEDEM PROPHETAE ACCIPIET: ET QVI RECIPIT IVSTVM
IN NOMINE IVSTI, MERCEDEM IVSTI ACCIPIET.
10:42⸻ ET QVICVMQVE POTVM DEDERIT VNI EX MINIMIS
ISTIS CALICEM AQVAE FRIGIDAE TANTVM IN NOMINE
DISCIPVLI: AMEN DICO VOBIS, NON PERDET MERCEDEM
SVAM.
11:1⸻ ET FACTVM EST, CVM CONSVMMASSET I̅E̅S̅V̅S̅,
PRAECIPIENS DVODECIM DISCIPVLIS SVIS, TRANSIIT INDE VT
DOCERET, ET PRAEDICARET IN CIVITATIBVS EORVM.
11:2⸻ IOHANNES AVTEM CVM AVDISSET IN VINCVLIS
OPERA C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, MITTENS DVOS DE DISCIPVLIS SVIS,
11:3⸻ AIT ILLI: TV ES, QVI VENTVRVS ES, AN ALIVM
EXPECTAMVS?
11:4⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ AIT ILLIS: EVNTES
RENVNTIATE IOHANNI QVAE AVDISTIS, ET VIDISTIS.
11:5⸻ CAECI VIDENT, CLAVDI AMBVLANT, LEPROSI
MVNDANTVR, SVRDI AVDIVNT, MORTVI RESVRGVNT,
PAVPERES EVANGELIZANTVR:
11:6⸻ ET BEATVS EST, QVI NON FVERIT SCANDALIZATVS
IN ME.
11:7⸻ ILLIS AVTEM ABEVNTIBVS, COEPIT I̅E̅S̅V̅S̅ DICERE AD
TVRBAS DE IOHANNE: QVID EXISTIS IN DESERTVM VIDERE?
HARVNDINEM VENTO AGITATEM?
11:8⸻ SED QVID EXISTIS VIDERE? HOMINEM MOLLIBVS
VESTITVM? ECCE QVI MOLLIBVS VESTIVNTVR, IN DOMIBVS
REGVM SVNT.
11:9⸻ SED QVID EXISTIS VIDERE? PROPHETAM? ETIAM
DICO VOBIS, ET PLVS QVAM PROPHETAM.
11:10⸻ HIC ENIM EST, DE QVO SCRIPTVM EST: ECCE EGO
MITTO ANGELVM MEVM ANTE FACIEM TVAM, QVI
PRAEPARABIT VIAM TVAM ANTE TE.
11:11⸻ AMEN DICO VOBIS, NON SVRREXIT INTER NATOS
MVLIERVM MAIOR IOHANNE BAPTISTA: QVI AVTEM MINOR
EST IN REGNO CAELORVM, MAIOR EST ILLO.
11:12⸻ A DIEBVS AVTEM IOHANNIS BAPTISTAE VSQVE
NVNC, REGNVM CAELORVM VIM PATITVR, ET VIOLENTI
RAPIVNT ILLVD.
11:13⸻ OMNES ENIM PROPHETAE, ET LEX VSQVE AD
IOHANNEM PROPHETAVERVNT:
11:14⸻ SI VVLTIS RECIPERE, IPSE EST HELIAS, QVI
VENTVRVS EST.
11:15⸻ QVI HABET AVRES AVDIENDI, AVDIAT.
11:16⸻ CVI AVTEM SIMILEM AESTIMABO GENERATIONEM
ISTAM? SIMILIS EST PVERIS SEDENTIBVS IN FORO: QVI
CLAMANTES COAEQVALIBVS
11:17⸻ DICVNT: CECINIMVS VOBIS, ET NON SALTASTIS:
LAMENTAVIMVS, ET NON PLANXISTIS.
11:18⸻ VENIT ENIM IOHANNES NEQVE MANDVCANS,
NEQVE BIBENS, ET DICVNT: DAEMONIVM HABET.
11:19⸻ VENIT FILIVS HOMINIS MANDVCANS, ET BIBENS,
ET DICVNT: ECCE HOMO VORAX, ET POTATOR VINI,
PVBLICANORVM, ET PECCATORVM AMICVS. ET IVSTIFICATA
EST SAPIENTIA A FILIIS SVIS.
11:20⸻ TVNC COEPIT EXPROBRARE CIVITATIBVS, IN
QVIBVS FACTAE SVNT PLVRIMAE VIRTVTES EIVS, QVIA NON
EGISSENT PAENITENTIAM.
11:21⸻ VAE TIBI CHOROZAIN, VAE TIBI BETHSAIDA: QVIA,
SI IN TYRO, ET SIDONE FACTAE ESSENT VIRTVTES QVAE
FACTAE SVNT IN VOBIS, OLIM IN CILICIO, ET CINERE
PAENITENTIAM EGISSENT.
11:22⸻ VERVMTAMEN DICO VOBIS: TYRO, ET SIDONI
REMISSIVS ERIT IN DIE IVDICII, QVAM VOBIS.
11:23⸻ ET TV CAPHARNAVM, NVMQVID VSQVE IN CAELVM
EXALTABERIS? VSQVE IN INFERNVM DESCENDES. QVIA, SI IN
SODOMIS FACTAE FVISSENT VIRTVTES, QVAE FACTAE SVNT
IN TE, FORTE MANSISSENT VSQVE IN HVNC DIEM.
11:24⸻ VERVMTAMEN DICO VOBIS, QVIA TERRAE
SODOMORVM REMISSIVS ERIT IN DIE IVDICII, QVAM TIBI.
11:25⸻ IN ILLO TEMPORE RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT:
CONFITEOR TIBI, PATER, D̅O̅M̅I̅N̅E̅ CAELI ET TERRAE, QVIA
ABSCONDISTI HAEC A SAPIENTIBVS, ET PRVDENTIBVS, ET
REVELASTI EA PARVVLIS.
11:26⸻ ITA PATER: QVONIAM SIC FVIT PLACITVM ANTE
TE.
11:27⸻ OMNIA MIHI TRADITA SVNT A PATRE MEO. ET
NEMO NOVIT FILIVM, NISI PATER: NEQVE PATREM QVIS
NOVIT, NISI FILIVS, ET CVI VOLVERIT FILIVS REVELARE.
11:28⸻ VENITE AD ME OMNES, QVI LABORATIS, ET
ONERATI ESTIS, ET EGO REFICIAM VOS.
11:29⸻ TOLLITE IVGVM MEVM SVPER VOS, ET DISCITE A
ME, QVIA MITIS SVM, ET HVMILIS CORDE: ET INVENIETIS
REQVIEM ANIMABVS VESTRIS.
11:30⸻ IVGVM ENIM MEVM SVAVE EST, ET ONVS MEVM
LEVE EST.
12:1⸻ IN ILLO TEMPORE ABIIT I̅E̅S̅V̅S̅ SABBATO PER SATA:
DISCIPVLI AVTEM EIVS ESVRIENTES COEPERVNT VELLERE
SPICAS, ET MANDVCARE.
12:2⸻ PHARISAEI AVTEM VIDENTES, DIXERVNT EI: ECCE
DISCIPVLI TVI FACIVNT QVOD NON LICET EIS FACERE
SABBATIS.
12:3⸻ AT ILLE DIXIT EIS: NON LEGISTIS QVID FECERIT
DAVID, QVANDO ESVRIIT, ET QVI CVM EO ERANT:
12:4⸻ QVOMODO INTRAVIT IN DOMVM D̅E̅I̅, ET PANES
PROPOSITIONIS COMEDIT, QVOS NON LICEBAT EI EDERE,
NEQVE HIS, QVI CVM EO ERANT, NISI SOLIS SACERDOTIBVS?
12:5⸻ AVT NON LEGISTIS IN LEGE QVIA SABBATIS
SACERDOTES IN TEMPLO SABBATVM VIOLANT, ET SINE
CRIMINE SVNT?
12:6⸻ DICO AVTEM VOBIS, QVIA TEMPLO MAIOR EST HIC.
12:7⸻ SI AVTEM SCIRETIS, QVID EST: MISERICORDIAM
VOLO, ET NON SACRIFICIVM: NVMQVAM CONDEMNASSETIS
INNOCENTES:
12:8⸻ D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EST ENIM FILIVS HOMINIS ETIAM
SABBATI.
12:9⸻ ET CVM INDE TRANSISSET, VENIT IN SYNAGOGAM
EORVM.
12:10⸻ ET ECCE HOMO MANVM HABENS ARIDAM, ET
INTERROGABANT EVM, DICENTES: SI LICET SABBATIS
CVRARE? VT ACCVSARENT EVM.
12:11⸻ IPSE AVTEM DIXIT ILLIS: QVIS ERIT EX VOBIS
HOMO, QVI HABEAT OVEM VNAM, ET SI CECIDERIT HAEC
SABBATIS IN FOVEAM, NONNE TENEBIT, ET LEVABIT EAM?
12:12⸻ QVANTO MAGIS MELIOR EST HOMO OVE? ITAQVE
LICET SABBATIS BENEFACERE.
12:13⸻ TVNC AIT HOMINI: EXTENDE MANVM TVAM. ET
EXTENDIT, ET RESTITVTA EST SANITATI SICVT ALTERA.
12:14⸻ EXEVNTES AVTEM PHARISAEI, CONSILIVM
FACIEBANT ADVERSVS EVM, QVOMODO EVM PERDERENT.
12:15⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM SCIENS SECESSIT INDE: ET SECVTI
SVNT EVM MVLTI, ET CVRAVIT EOS OMNES:
12:16⸻ ET PRAECEPIT EIS NE MANIFESTVM EVM
FACERENT.
12:17⸻ VT ADIMPLERETVR QVOD DICTVM EST PER
ESAIAM PROPHETAM, DICENTEM:
12:18⸻ ECCE PVER MEVS, QVEM ELEGI, DILECTVS MEVS, IN
QVO BENE PLACVIT ANIMAE MEAE. PONAM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ MEVM
SVPER EVM, ET IVDICIVM GENTIBVS NVNTIABIT.
12:19⸻ NON CONTENDET, NEQVE CLAMABIT, NEQVE
AVDIET ALIQVIS IN PLATEIS VOCEM EIVS:
12:20⸻ HARVNDINEM QVASSATAM NON CONFRINGET, ET
LINVM FVMIGANS NON EXTINGVET, DONEC EICIAT AD
VICTORIAM IVDICIVM:
12:21⸻ ET IN NOMINE EIVS GENTES SPERABVNT.
12:22⸻ TVNC OBLATVS EST EI DAEMONIVM HABENS,
CAECVS, ET MVTVS, ET CVRAVIT EVM ITA VT LOQVERETVR,
ET VIDERET.
12:23⸻ ET STVPEBANT OMNES TVRBAE, ET DICEBANT:
NVMQVID HIC EST FILIVS DAVID?
12:24⸻ PHARISAEI AVTEM AVDIENTES, DIXERVNT: HIC
NON EICIT DAEMONES NISI IN BEELZEBVB PRINCIPEM
DAEMONVM.
12:25⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM SCIENS COGITATIONES EORVM,
DIXIT EIS: OMNE REGNVM DIVISVM CONTRA SE,
DESOLABITVR: ET OMNIS CIVITAS, VEL DOMVS DIVISA
CONTRA SE, NON STABIT.
12:26⸻ ET SI SATANAS SATANAN EICIT, ADVERSVS SE
DIVISVS EST: QVOMODO ERGO STABIT REGNVM EIVS?
12:27⸻ ET SI EGO IN BEELZEBVB EICIO DAEMONES, FILII
VESTRI IN QVO EICIVNT? IDEO IPSI IVDICES ERVNT VESTRI.
12:28⸻ SI AVTEM EGO IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ D̅E̅I̅ EICIO DAEMONES,
IGITVR PERVENIT IN VOS REGNVM D̅E̅I̅.
12:29⸻ AVT QVOMODO POTEST QVISQVAM INTRARE IN
DOMVM FORTIS, ET VASA EIVS DIRIPERE, NISI PRIVS
ALLIGAVERIT FORTEM? ET TVNC DOMVM ILLIVS DIRIPIAT.
12:30⸻ QVI NON EST MECVM, CONTRA ME EST: ET QVI
NON CONGREGAT MECVM, SPARGIT.
12:31⸻ IDEO DICO VOBIS: OMNE PECCATVM, ET
BLASPHEMIA REMITTETVR HOMINIBVS, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ AVTEM
BLASPHEMIAE NON REMITTETVR.
12:32⸻ ET QVICVMQVE DIXERIT VERBVM CONTRA FILIVM
HOMINIS, REMITTETVR EI: QVI AVTEM DIXERIT CONTRA
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, NON REMITTETVR EI NEQVE IN HOC
SAECVLO, NEQVE IN FVTVRO.
12:33⸻ AVT FACITE ARBOREM BONAM, ET FRVCTVM EIVS
BONVM: AVT FACITE ARBOREM MALAM, ET FRVCTVM EIVS
MALVM: SI QVIDEM EX FRVCTV ARBOR AGNOSCITVR.
12:34⸻ PROGENIES VIPERARVM, QVOMODO POTESTIS
BONA LOQVI, CVM SITIS MALI? EX ABVNDANTIA ENIM
CORDIS OS LOQVITVR.
12:35⸻ BONVS HOMO DE BONO THESAVRO PROFERT
BONA: ET MALVS HOMO DE MALO THESAVRO PROFERT
MALA.
12:36⸻ DICO AVTEM VOBIS QVONIAM OMNE VERBVM
OTIOSVM, QVOD LOCVTI FVERINT HOMINES, REDDENT
RATIONEM DE EO IN DIE IVDICII.
12:37⸻ EX VERBIS ENIM TVIS IVSTIFICABERIS, ET EX
VERBIS TVIS CONDEMNABERIS.
12:38⸻ TVNC RESPONDERVNT EI QVIDAM DE SCRIBIS ET
PHARISAEIS, DICENTES: MAGISTER, VOLVMVS A TE SIGNVM
VIDERE.
12:39⸻ QVI RESPONDENS AIT ILLIS: GENERATIO MALA, ET
ADVLTERA SIGNVM QVAERIT: ET SIGNVM NON DABITVR EI,
NISI SIGNVM IONAE PROPHETAE.
12:40⸻ SICVT ENIM FVIT IONAS IN VENTRE COETI TRIBVS
DIEBVS, ET TRIBVS NOCTIBVS; SIC ERIT FILIVS HOMINIS IN
CORDE TERRAE TRIBVS DIEBVS, ET TRIBVS NOCTIBVS.
12:41⸻ VIRI NINEVITAE SVRGENT IN IVDICIO CVM
GENERATIONE ISTA, ET CONDEMNABVNT EAM: QVIA
PAENITENTIAM EGERVNT IN PRAEDICATIONE IONAE. ET
ECCE PLVS QVAM IONA HIC.
12:42⸻ REGINA AVSTRI SVRGET IN IVDICIO CVM
GENERATIONE ISTA, ET CONDEMNABIT EAM: QVIA VENIT A
FINIBVS TERRAE AVDIRE SAPIENTIAM SALOMONIS, ET ECCE
PLVS QVAM SALOMON HIC.
12:43⸻ CVM AVTEM INMVNDVS SPIRITVS EXIERIT AB
HOMINE, AMBVLAT PER LOCA ARIDA, QVAERENS REQVIEM,
ET NON INVENIT.
12:44⸻ TVNC DICIT: REVERTAR IN DOMVM MEAM, VNDE
EXIVI. ET VENIENS INVENIT VACANTEM, SCOPIS MVNDATAM,
ET ORNATAM.
12:45⸻ TVNC VADIT, ET ASSVMIT SEPTEM ALIOS SPIRITVS
SECVM NEQVIORES SE, ET INTRANTES HABITANT IBI: ET
FIVNT NOVISSIMA HOMINIS ILLIVS PEIORA PRIORIBVS. SIC
ERIT ET GENERATIONI HVIC PESSIMAE.
12:46⸻ ADHVC EO LOQVENTE AD TVRBAS, ECCE MATER
EIVS, ET FRATRES STABANT FORAS, QVAERENTES LOQVI EI.
12:47⸻ DIXIT AVTEM EI QVIDAM: ECCE MATER TVA, ET
FRATRES TVI FORIS STANT QVAERENTES TE.
12:48⸻ AT ILLE RESPONDENS DICENTI SIBI, AIT: QVAE EST
MATER MEA, ET QVI SVNT FRATRES MEI?
12:49⸻ ET EXTENDENS MANVM IN DISCIPVLOS, DIXIT:
ECCE MATER MEA, ET FRATRES MEI.
12:50⸻ QVICVMQVE ENIM FECERIT VOLVNTATEM PATRIS
MEI, QVI IN CAELIS EST: IPSE MEVS ET FRATER, ET SOROR, ET
MATER EST.
13:1⸻ IN ILLO DIE EXIENS I̅E̅S̅V̅S̅ DE DOMO, SEDEBAT
SECVS MARE.
13:2⸻ ET CONGREGATAE SVNT AD EVM TVRBAE MVLTAE,
ITA VT IN NAVICVLAM ASCENDENS SEDERET: ET OMNIS
TVRBA STABAT IN LITORE,
13:3⸻ ET LOCVTVS EST EIS MVLTA IN PARABOLIS, DICENS:
ECCE EXIIT QVI SEMINAT, SEMINARE.
13:4⸻ ET DVM SEMINAT, QVAEDAM CECIDERVNT SECVS
VIAM, ET VENERVNT VOLVCRES, ET COMEDERVNT EA.
13:5⸻ ALIA AVTEM CECIDERVNT IN PETROSA, VBI NON
HABEBANT TERRAM MVLTAM: ET CONTINVO EXORTA SVNT,
QVIA NON HABEBANT ALTITVDINEM TERRAE.
13:6⸻ SOLE AVTEM ORTO AESTVAVERVNT: ET QVIA NON
HABEBANT RADICEM, ARVERVNT.
13:7⸻ ALIA AVTEM CECIDERVNT IN SPINAS: ET
CREVERVNT SPINAE, ET SVFFOCAVERVNT EA.
13:8⸻ ALIA VERO CECIDERVNT IN TERRAM BONAM: ET
DABANT FRVCTVM ALIVD CENTESIMVM, ALIVD
SEXAGESIMVM, ALIVD TRICESIMVM.
13:9⸻ QVI HABET AVRES AVDIENDI, AVDIAT.
13:10⸻ ET ACCEDENTES DISCIPVLI DIXERVNT EI: QVARE
IN PARABOLIS LOQVERIS?
13:11⸻ QVI RESPONDENS, AIT ILLIS: QVIA VOBIS DATVM
EST NOSSE MYSTERIA REGNI CAELORVM: ILLIS AVTEM NON
EST DATVM.
13:12⸻ QVI ENIM HABET, DABITVR EI, ET ABVNDABIT: QVI
AVTEM NON HABET, ET QVOD HABET AVFERETVR AB EO.
13:13⸻ IDEO IN PARABOLIS LOQVOR EIS: QVIA VIDENTES
NON VIDENT, ET AVDIENTES NON AVDIENT, NEQVE
INTELLIGVNT.
13:14⸻ VT ADIMPLEATVR EIS PROPHETIA ESAIAE DICENS:
AVDITV AVDIETIS, ET NON INTELLEGETIS: ET VIDENTES
VIDEBITIS, ET NON VIDEBITIS:
13:15⸻ INCRASSATVM EST ENIM COR POPVLI HVIVS, ET
AVRIBVS GRAVITER AVDIERVNT, ET OCVLOS SVOS
CLVSERVNT: NE QVANDO OCVLIS VIDEANT, ET AVRIBVS
AVDIANT, ET CORDE INTELLEGANT, ET CONVERTANTVR, ET
SANEM EOS.
13:16⸻ VESTRI AVTEM BEATI OCVLI QVIA VIDENT, ET
AVRES VESTRAE QVIA AVDIVNT.
13:17⸻ AMEN QVIPPE DICO VOBIS, QVIA MVLTI
PROPHETAE, ET IVSTI CVPIERVNT VIDERE QVAE VIDETIS, ET
NON VIDERVNT: ET AVDIRE QVAE AVDITIS, ET NON
AVDIERVNT.
13:18⸻ VOS ERGO AVDITE PARABOLAM SEMINANTIS.
13:19⸻ OMNIS, QVI AVDIT VERBVM REGNI, ET NON
INTELLEGIT, VENIT MALVS, ET RAPIT QVOD SEMINATVM EST
IN CORDE EIVS: HIC EST QVI SECVS VIAM SEMINATVS EST.
13:20⸻ QVI AVTEM SVPRA PETROSA SEMINATVS EST, HIC
EST, QVI VERBVM AVDIT, ET CONTINVO CVM GAVDIO ACCIPIT
ILLVD:
13:21⸻ NON HABET AVTEM IN SE RADICEM, SED EST
TEMPORALIS. FACTA AVTEM TRIBVLATIONE ET
PERSECVTIONE PROPTER VERBVM, CONTINVO
SCANDALIZATVR.
13:22⸻ QVI AVTEM EST SEMINATVS IN SPINIS, HIC EST,
QVI VERBVM AVDIT, ET SOLLICITVDO SAECVLI ISTIVS, ET
FALLACIA DIVITIARVM SVFFOCAT VERBVM, ET SINE FRVCTV
EFFICITVR.
13:23⸻ QVI VERO IN TERRA BONA SEMINATVS EST, HIC
EST QVI AVDIT VERBVM, ET INTELLEGIT, ET FRVCTVM
AFFERT, ET FACIT ALIVD QVIDEM CENTVM, ALIVD AVTEM
SEXAGINTA, PORRO ALIVD TRIGINTA.
13:24⸻ ALIAM PARABOLAM PROPOSVIT ILLIS, DICENS:
SIMILE FACTVM EST REGNVM CAELORVM HOMINI, QVI
SEMINAVIT BONVM SEMEN IN AGRO SVO.
13:25⸻ CVM AVTEM DORMIRENT HOMINES, VENIT
INIMICVS EIVS, ET SVPERSEMINAVIT ZIZANIA IN MEDIO
TRITICI, ET ABIIT.
13:26⸻ CVM AVTEM CREVISSET HERBA, ET FRVCTVM
FECISSET, TVNC APPARVERVNT ET ZIZANIA.
13:27⸻ ACCEDENTES AVTEM SERVI PATRIS FAMILIAS,
DIXERVNT EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, NONNE BONVM SEMEN SEMINASTI IN
AGRO TVO? VNDE ERGO HABET ZIZANIA?
13:28⸻ ET AIT ILLIS: INIMICVS HOMO HOC FECIT: SERVI
AVTEM DIXERVNT EI, VIS, IMVS, ET COLLIGIMVS EA?
13:29⸻ ET AIT: NON: NE FORTE COLLIGENTES ZIZANIA,
ERADICETIS SIMVL ET TRITICVM CVM EIS.
13:30⸻ SINITE VTRAQVE CRESCERE VSQVE AD MESSEM,
ET IN TEMPORE MESSIS DICAM MESSORIBVS: COLLIGITE
PRIMVM ZIZANIA, ET ALLIGATE EA IN FASCICVLOS AD
COMBVRENDVM, TRITICVM AVTEM CONGREGATE IN
HORREVM MEVM.
13:31⸻ ALIAM PARABOLAM PROPOSVIT EIS DICENS:
SIMILE EST REGNVM CAELORVM GRANO SINAPIS, QVOD
ACCIPIENS HOMO SEMINAVIT IN AGRO SVO:
13:32⸻ QVOD MINIMVM QVIDEM EST OMNIBVS
SEMINIBVS: CVM AVTEM CREVERIT, MAIVS EST OMNIBVS
HOLERIBVS, ET FIT ARBOR, ITA VT VOLVCRES CAELI
VENIANT, ET HABITENT IN RAMIS EIVS.
13:33⸻ ALIAM PARABOLAM LOCVTVS EST EIS DICENS.
SIMILE EST REGNVM CAELORVM FERMENTO, QVOD
ACCEPTVM MVLIER ABSCONDIT IN FARINAE SATIS TRIBVS,
DONEC FERMENTATVM EST TOTVM.
13:34⸻ HAEC OMNIA LOCVTVS EST I̅E̅S̅V̅S̅ IN PARABOLIS
AD TVRBAS: ET SINE PARABOLIS NON LOQVEBATVR EIS:
13:35⸻ VT ADIMPLERETVR QVOD DICTVM ERAT PER
PROPHETAM, DICENTEM: APERIAM IN PARABOLIS OS MEVM,
ERVCTABO ABSCONDITA A CONSTITVTIONE MVNDI.
13:36⸻ TVNC, DIMISSIS TVRBIS, VENIT IN DOMVM: ET
ACCESSERVNT AD EVM DISCIPVLI EIVS, DICENTES: DISSERE
NOBIS PARABOLAM ZIZANIORVM AGRI.
13:37⸻ QVI RESPONDENS AIT: QVI SEMINAT BONVM
SEMEN, EST FILIVS HOMINIS.
13:38⸻ AGER AVTEM, EST MVNDVS. BONVM VERO SEMEN,
HI SVNT FILII REGNI. ZIZANIA AVTEM, FILII SVNT NEQVAM.
13:39⸻ INIMICVS AVTEM, QVI SEMINAVIT EA, EST
DIABOLVS. MESSIS VERO, CONSVMMATIO SAECVLI EST.
MESSORES AVTEM, ANGELI SVNT.
13:40⸻ SICVT ERGO COLLIGVNTVR ZIZANIA, ET IGNI
COMBVRVNTVR: SIC ERIT IN CONSVMMATIONE SAECVLI.
13:41⸻ MITTET FILIVS HOMINIS ANGELOS SVOS, ET
COLLIGENT DE REGNO EIVS OMNIA SCANDALA, ET EOS, QVI
FACIVNT INIQVITATEM:
13:42⸻ ET MITTENT EOS IN CAMINVM IGNIS. IBI ERIT
FLETVS, ET STRIDOR DENTIVM.
13:43⸻ TVNC IVSTI FVLGEBVNT SICVT SOL IN REGNO
PATRIS SVI. QVI HABET AVRES, AVDIAT.
13:44⸻ SIMILE EST REGNVM CAELORVM THESAVRO
ABSCONDITO IN AGRO: QVEM QVI INVENIT HOMO,
ABSCONDIT, ET PRAE GAVDIO ILLIVS VADIT, ET VENDIT
VNIVERSA QVAE HABET, ET EMIT AGRVM ILLVM.
13:45⸻ ITERVM SIMILE EST REGNVM CAELORVM HOMINI
NEGOTIATORI, QVAERENTI BONAS MARGARITAS.
13:46⸻ INVENTA AVTEM VNA PRETIOSA MARGARITA,
ABIIT, ET VENDIDIT OMNIA QVAE HABVIT, ET EMIT EAM.
13:47⸻ ITERVM SIMILE EST REGNVM CAELORVM SAGENAE
MISSAE IN MARE, EX OMNI GENERE PISCIVM CONGREGANTI.
13:48⸻ QVAM, CVM IMPLETA ESSET, EDVCENTES, ET
SECVS LITVS SEDENTES, ELEGERVNT BONOS IN VASA, MALOS
AVTEM FORAS MISERVNT.
13:49⸻ SIC ERIT IN CONSVMMATIONE SAECVLI: EXIBVNT
ANGELI, ET SEPARABVNT MALOS DE MEDIO IVSTORVM,
13:50⸻ ET MITTENT IGNIS IN CAMINVM IGNIS: IBI ERIT
FLETVS, ET STRIDOR DENTIVM.
13:51⸻ INTELLEXISTIS HAEC OMNIA? DICVNT EI: ETIAM.
13:52⸻ AIT ILLIS: IDEO OMNIS SCRIBA DOCTVS IN REGNO
CAELORVM, SIMILIS EST HOMINI PATRIFAMILIAS, QVI
PROFERT DE THESAVRO SVO NOVA ET VETERA.
13:53⸻ ET FACTVM EST, CVM CONSVMMASSET I̅E̅S̅V̅S̅
PARABOLAS ISTAS, TRANSIIT INDE.
13:54⸻ ET VENIENS IN PATRIAM SVAM, DOCEBAT EOS IN
SYNAGOGIS EORVM, ITA VT MIRARENTVR, ET DICERENT:
VNDE HVIC SAPIENTIA HAEC, ET VIRTVS?
13:55⸻ NONNE HIC EST FABRI FILIVS? NONNE MATER EIVS
DICITVR MARIA, ET FRATRES EIVS, IACOBVS, ET IOSEPH, ET
SIMON, ET IVDAS?
13:56⸻ ET SORORES EIVS, NONNE OMNES APVD NOS
SVNT? VNDE ERGO HVIC OMNIA ISTA?
13:57⸻ ET SCANDALIZABANTVR IN EO. I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT
EIS: NON EST PROPHETA SINE HONORE, NISI IN PATRIA SVA,
ET IN DOMO SVA.
13:58⸻ ET NON FECIT IBI VIRTVTES MVLTAS PROPTER
INCREDVLITATEM ILLORVM.
14:1⸻ IN ILLO TEMPORE AVDIIT HERODES TETRARCHA
FAMAM I̅E̅S̅V̅:
14:2⸻ ET AIT PVERIS SVIS: HIC EST IOHANNES BAPTISTA:
IPSE SVRREXIT A MORTVIS, ET IDEO VIRTVTES OPERANTVR
IN EO.
14:3⸻ HERODES ENIM TENVIT IOHANNEM, ET ALLIGAVIT
EVM: ET POSVIT IN CARCEREM PROPTER HERODIADEM
VXOREM FRATRIS SVI.
14:4⸻ DICEBAT ENIM ILLI IOHANNES: NON LICET TIBI
HABERE EAM.
14:5⸻ ET VOLENS ILLVM OCCIDERE, TIMVIT POPVLVM:
QVIA SICVT PROPHETAM EVM HABEBANT.
14:6⸻ DIE AVTEM NATALIS HERODIS SALTAVIT FILIA
HERODIADIS IN MEDIO, ET PLACVIT HERODI.
14:7⸻ VNDE CVM IVRAMENTO POLLICITVS EST EI DARE
QVODCVMQVE POSTVLASSET AB EO.
14:8⸻ AT ILLA PRAEMONITA A MATRE SVA, DA MIHI,
INQVIT, HIC IN DISCO CAPVT IOHANNIS BAPTISTAE.
14:9⸻ ET CONTRISTATVS EST REX: PROPTER
IVRAMENTVM AVTEM, ET EOS, QVI PARITER RECVMBEBANT,
IVSSIT DARI.
14:10⸻ MISITQVE ET DECOLLAVIT IOHANNEM IN
CARCERE.
14:11⸻ ET ALLATVM EST CAPVT EIVS IN DISCO, ET DATVM
EST PVELLAE, ET TVLIT MATRI SVAE.
14:12⸻ ET ACCEDENTES DISCIPVLI EIVS, TVLERVNT
CORPVS, ET SEPELIERVNT ILLVD: ET VENIENTES
NVNTIAVERVNT I̅E̅S̅V̅.
14:13⸻ QVOD CVM AVDISSET I̅E̅S̅V̅S̅, SECESSIT INDE IN
NAVICVLA, IN LOCVM DESERTVM SEORSVM: ET CVM
AVDISSENT TVRBAE, SECVTAE SVNT EVM PEDESTRES DE
CIVITATIBVS.
14:14⸻ ET EXIENS VIDIT TVRBAM MVLTAM, ET MISERTVS
EST EIS, ET CVRAVIT LANGVIDOS EORVM.
14:15⸻ VESPERE AVTEM FACTO, ACCESSERVNT AD EVM
DISCIPVLI EIVS, DICENTES: DESERTVS EST LOCVS, ET HORA
IAM PRAETERIIT: DIMITTE TVRBAS, VT EVNTES IN
CASTELLA, EMANT SIBI ESCAS.
14:16⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT EIS: NON HABENT NECESSE
IRE: DATE ILLIS VOS MANDVCARE.
14:17⸻ RESPONDERVNT EI: NON HABEMVS HIC NISI
QVINQVE PANES, ET DVOS PISCES.
14:18⸻ QVI AIT EIS: AFFERTE ILLOS MIHI HVC.
14:19⸻ ET CVM IVSSISSET TVRBAM DISCVMBERE SVPRA
FAENVM, ACCEPTIS QVINQVE PANIBVS, ET DVOBVS PISCIBVS,
ASPICIENS IN CAELVM BENEDIXIT, ET FREGIT, ET DEDIT
DISCIPVLIS PANES, DISCIPVLI AVTEM TVRBIS.
14:20⸻ ET MANDVCAVERVNT OMNES, ET SATVRATI SVNT.
ET TVLERVNT RELIQVIAS, DVODECIM COPHINOS
FRAGMENTORVM PLENOS.
14:21⸻ MANDVCANTIVM AVTEM FVIT NVMERVS, QVINQVE
MILIA VIRORVM, EXCEPTIS MVLIERIBVS, ET PARVVLIS.
14:22⸻ ET STATIM IVSSIT DISCIPVLOS ASCENDERE IN
NAVICVLA, ET PRAECEDERE EVM TRANS FRETVM, DONEC
DIMITTERET TVRBAS.
14:23⸻ ET DIMISSA TVRBA, ASCENDIT IN MONTEM SOLVS
ORARE. VESPERE AVTEM FACTO SOLVS ERAT IBI.
14:24⸻ NAVICVLA AVTEM IN MEDIO MARI IACTABATVR
FLVCTIBVS: ERAT ENIM CONTRARIVS VENTVS.
14:25⸻ QVARTA AVTEM VIGILIA NOCTIS, VENIT AD EOS
AMBVLANS SVPRA MARE.
14:26⸻ ET VIDENTES EVM SVPRA MARE AMBVLANTEM,
TVRBATI SVNT, DICENTES: QVIA PHANTASMA EST. ET PRAE
TIMORE CLAMAVERVNT.
14:27⸻ STATIMQVE I̅E̅S̅V̅S̅ LOCVTVS EST EIS, DICENS:
HABETE FIDVCIAM: EGO SVM, NOLITE TIMERE.
14:28⸻ RESPONDENS AVTEM PETRVS DIXIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI
TV ES, IVBE ME VENIRE AD TE SVPER AQVAS.
14:29⸻ AT IPSE AIT: VENI. ET DESCENDENS PETRVS DE
NAVICVLA, AMBVLABAT SVPER AQVAM VT VENIRET AD
I̅E̅S̅V̅M̅.
14:30⸻ VIDENS VERO VENTVM VALIDVM, TIMVIT: ET CVM
COEPISSET MERGIRI, CLAMAVIT DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SALVVM
ME FAC.
14:31⸻ ET CONTINVO I̅E̅S̅V̅S̅ EXTENDENS MANVM,
APPREHENDIT EVM: ET AIT ILLI: MODICAE FIDEI, QVARE
DVBITASTI?
14:32⸻ ET CVM ASCENDISSENT IN NAVICVLAM, CESSAVIT
VENTVS.
14:33⸻ QVI AVTEM IN NAVICVLA ERANT, VENERVNT, ET
ADORAVERVNT EVM, DICENTES: VERE, FILIVS D̅E̅I̅ ES.
14:34⸻ ET CVM TRANSFRETASSENT, VENERVNT IN
TERRAM GENNESAR.
14:35⸻ ET CVM COGNOVISSENT EVM VIRI LOCI ILLIVS,
MISERVNT IN VNIVERSAM REGIONEM ILLAM, ET
OPTVLERVNT EI OMNES MALE HABENTES:
14:36⸻ ET ROGABANT EVM VT VEL FIMBRIAM
VESTIMENTI EIVS TANGERENT. ET QVICVMQVE TETIGERVNT,
SALVI FACTI SVNT.
15:1⸻ TVNC ACCESSERVNT AD EVM AB HIEROSOLYMIS
SCRIBAE, ET PHARISAEI, DICENTES:
15:2⸻ QVARE DISCIPVLI TVI TRANSGREDIVNTVR
TRADITIONEM SENIORVM? NON ENIM LAVANT MANVS SVAS
CVM PANEM MANDVCANT.
15:3⸻ IPSE AVTEM RESPONDENS AIT ILLIS: QVARE ET VOS
TRANSGREDIMINI MANDATVM D̅E̅I̅ PROPTER TRADITIONEM
VESTRAM? NAM D̅E̅V̅S̅ DIXIT:
15:4⸻ HONORA PATREM, TVVM ET MATREM. ET: QVI
MALEDIXERIT PATRI, VEL MATRI, MORTE MORIATVR.
15:5⸻ VOS AVTEM DICITIS: QVICVMQVE DIXERIT PATRI,
VEL MATRI, MVNVS, QVODCVMQVE EST EX ME, TIBI
PRODERIT,
15:6⸻ ET NON HONORIFICAVIT PATREM SVVM, AVT
MATREM: ET IRRITVM FECISTIS MANDATVM D̅E̅I̅ PROPTER
TRADITIONEM VESTRAM.
15:7⸻ HYPOCRITAE, BENE PROPHETAVIT DE VOBIS
ESAIAS, DICENS:
15:8⸻ POPVLVS HIC LABIIS ME HONORAT: COR AVTEM
EORVM LONGE EST A ME.
15:9⸻ SINE CAVSA AVTEM COLVNT ME, DOCENTES
DOCTRINAS, ET MANDATA HOMINVM.
15:10⸻ ET CONVOCATIS AD SE TVRBIS, DIXIT EIS: AVDITE,
ET INTELLEGITE.
15:11⸻ NON QVOD INTRAT IN OS, COINQVINAT HOMINEM:
SED QVOD PROCEDIT EX ORE, HOC COINQVINAT HOMINEM.
15:12⸻ TVNC ACCEDENTES DISCIPVLI EIVS, DIXERVNT EI:
SCIS QVIA PHARISAEI AVDITO VERBO, SCANDALIZATI SVNT?
15:13⸻ AT ILLE RESPONDENS AIT: OMNIS PLANTATIO,
QVAM NON PLANTAVIT PATER MEVS CAELESTIS,
ERADICABITVR.
15:14⸻ SINITE ILLOS: CAECI SVNT, DVCES CAECORVM.
CAECVS AVTEM SI CAECO DVCATVM PRAESTET, AMBO IN
FOVEAM CADVNT.
15:15⸻ RESPONDENS AVTEM PETRVS DIXIT EI: EDISSERE
NOBIS PARABOLAM ISTAM.
15:16⸻ AT ILLE DIXIT: ADHVC ET VOS SINE INTELLECTV
ESTIS?
15:17⸻ NON INTELLEGITIS QVIA OMNE, QVOD IN OS
INTRAT, IN VENTREM VADIT, ET IN SECESSV EMITTITVR?
15:18⸻ QVAE AVTEM PROCEDVNT DE ORE, DE CORDE
EXEVNT, ET EA COINQVINANT HOMINEM:
15:19⸻ DE CORDE ENIM EXEVNT COGITATIONES MALAE,
HOMICIDIA, ADVLTERIA, FORNICATIONES, FVRTA, FALSA
TESTIMONIA, BLASPHEMIAE.
15:20⸻ HAEC SVNT, QVAE COINQVINANT HOMINEM. NON
LOTIS AVTEM MANIBVS MANDVCARE, NON COINQVINAT
HOMINEM.
15:21⸻ ET EGRESSVS INDE I̅E̅S̅V̅S̅ SECESSIT IN PARTES
TYRI, ET SIDONIS.
15:22⸻ ET ECCE MVLIER CHANANAEA A FINIBVS ILLIS
EGRESSA CLAMAVIT, DICENS: MISERERE MEI D̅O̅M̅I̅N̅E̅, FILII
DAVID: FILIA MEA MALE A DAEMONIO VEXATVR.
15:23⸻ QVI NON RESPONDIT EI VERBVM. ET ACCEDENTES
DISCIPVLI EIVS ROGABANT EVM DICENTES: DIMITTE EAM:
QVIA CLAMAT POST NOS.
15:24⸻ IPSE AVTEM RESPONDENS AIT: NON SVM MISSVS
NISI AD OVES, QVAE PERIERVNT DOMVS I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅.
15:25⸻ AT ILLA VENIT, ET ADORAVIT EVM, DICENS:
D̅O̅M̅I̅N̅E̅, ADIVVA ME.
15:26⸻ QVI RESPONDENS AIT: NON EST BONVM SVMERE
PANEM FILIORVM, ET MITTERE CANIBVS.
15:27⸻ AT ILLA DIXIT: ETIAM D̅O̅M̅I̅N̅E̅: NAM ET CATELLI
EDVNT DE MICIS, QVAE CADVNT DE MENSA DOMINORVM
SVORVM.
15:28⸻ TVNC RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT ILLI: O MVLIER,
MAGNA EST FIDES TVA: FIAT TIBI SICVT VIS. ET SANATA EST
FILIA ILLIVS EX ILLA HORA.
15:29⸻ ET CVM TRANSISSET INDE I̅E̅S̅V̅S̅, VENIT SECVS
MARE GALILAEAE: ET ASCENDENS IN MONTEM, SEDEBAT IBI.
15:30⸻ ET ACCESSERVNT AD EVM TVRBAE MVLTAE,
HABENTES SECVM MVTOS, CLODOS, CAECOS, DEBILES, ET
ALIOS MVLTOS: ET PROIECERVNT EOS AD PEDES EIVS, ET
CVRAVIT EOS:
15:31⸻ ITA VT TVRBAE MIRARENTVR VIDENTES MVTOS
LOQVENTES, CLODOS AMBVLANTES, CAECOS VIDENTES: ET
MAGNIFICABANT D̅E̅V̅M̅ ISRAHEL.
15:32⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM, CONVOCATIS DISCIPVLIS SVIS,
DIXIT: MISEREOR TVRBAE, QVIA TRIDVO IAM PERSEVERANT
MECVM, ET NON HABENT QVOD MANDVCENT: ET DIMITTERE
EOS IEIVNOS NOLO, NE DEFICIANT IN VIA.
15:33⸻ ET DICVNT EI DISCIPVLI: VNDE ERGO NOBIS IN
DESERTO PANES TANTOS, VT SATVREMVS TVRBAM
TANTAM?
15:34⸻ ET AIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: QVOT PANES HABETIS? AT ILLI
DIXERVNT: SEPTEM, ET PAVCOS PISCICVLOS.
15:35⸻ ET PRAECEPIT TVRBAE, VT DISCVMBERENT SVPER
TERRAM.
15:36⸻ ET ACCIPIENS SEPTEM PANES, ET PISCES, ET
GRATIAS AGENS, FREGIT, ET DEDIT DISCIPVLIS SVIS, ET
DISCIPVLI DEDERVNT POPVLO.
15:37⸻ ET COMEDERVNT OMNES, ET SATVRATI SVNT. ET
QVOD SVPERFVIT DE FRAGMENTIS, TVLERVNT SEPTEM
SPORTAS PLENAS.
15:38⸻ ERANT AVTEM QVI MANDVCAVERVNT, QVATTVOR
MILIA HOMINVM, EXTRA PARVVLOS, ET MVLIERES.
15:39⸻ ET, DIMISSA TVRBA, ASCENDIT IN NAVICVLAM: ET
VENIT IN FINES MAGEDAN.
16:1⸻ ET ACCESSERVNT AD EVM PHARISAEI, ET
SADDVCAEI TEMTANTES: ET ROGAVERVNT EVM VT SIGNVM
DE CAELO OSTENDERET EIS.
16:2⸻ AT ILLE RESPONDENS, AIT EIS: FACTO VESPERE
DICITIS: SERENVM ERIT, RVBICVNDVM EST ENIM CAELVM.
16:3⸻ ET MANE: HODIE TEMPESTAS, RVTILAT ENIM
TRISTE CAELVM.
16:4⸻ FACIEM ERGO CAELI DIIVDICARE NOSTIS: SIGNA
AVTEM TEMPORVM NON POTESTIS? GENERATIO MALA ET
ADVLTERA SIGNVM QVAERIT: ET SIGNVM NON DABITVR EI,
NISI SIGNVM IONAE. ET RELICTIS ILLIS, ABIIT.
16:5⸻ ET CVM VENISSENT DISCIPVLI EIVS TRANS FRETVM,
OBLITI SVNT PANES ACCIPERE.
16:6⸻ QVI DIXIT ILLIS: INTVEMINI, ET CAVETE A
FERMENTO PHARISAEORVM, ET SADDVCAEORVM.
16:7⸻ AT ILLI COGITABANT INTER SE DICENTES: QVIA
PANES NON ACCEPIMVS.
16:8⸻ SCIENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT: QVID COGITATIS INTER
VOS MODICAE FIDEI, QVIA PANES NON HABETIS?
16:9⸻ NONDVM INTELLEGITIS, NEQVE RECORDAMINI
QVINQVE PANVM QVINQVE MILIA HOMINVM, ET QVOT
COPHINOS SVMSISTIS?
16:10⸻ NEQVE SEPTEM PANVM QVATTVOR MILIA
HOMINVM, ET QVOT SPORTAS SVMSISTIS?
16:11⸻ QVARE NON INTELLEGITIS, QVIA NON DE PANE
DIXI VOBIS: CAVETE A FERMENTO PHARISAEORVM, ET
SADDVCAEORVM?
16:12⸻ TVNC INTELLEXERVNT QVIA NON DIXERIT
CAVENDVM A FERMENTO PANVM, SED A DOCTRINA
PHARISAEORVM, ET SADDVCAEORVM.
16:13⸻ VENIT AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ IN PARTES CAESAREAE
PHILIPPI: ET INTERROGABAT DISCIPVLOS SVOS, DICENS:
QVEM DICVNT HOMINES ESSE FILIVM HOMINIS?
16:14⸻ AT ILLI DIXERVNT: ALII IOHANNEN BAPTISTAM,
ALII AVTEM HELIAM, ALII VERO HIEREMIAM, AVT VNVM EX
PROPHETIS.
16:15⸻ DICIT ILLIS: VOS AVTEM QVEM ME ESSE DICITIS?
16:16⸻ RESPONDENS SIMON PETRVS DIXIT: TV ES
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, FILIVS D̅E̅I̅ VIVI.
16:17⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT: BEATVS ES
SIMON BAR IONA: QVIA CARO, ET SANGVIS NON REVELAVIT
TIBI, SED PATER MEVS, QVI IN CAELIS EST.
16:18⸻ ET EGO DICO TIBI, QVIA TV ES PETRVS, ET SVPER
HANC PETRAM AEDIFICABO ECCLESIAM MEAM, ET PORTAE
INFERI NON PRAEVALEBVNT ADVERSVM EAM.
16:19⸻ ET TIBI DABO CLAVES REGNI CAELORVM. ET
QVODCVMQVE LIGAVERIS SVPER TERRAM, ERIT LIGATVM IN
CAELIS: ET QVODCVMQVE SOLVERIS SVPER TERRAM, ERIT
SOLVTVM IN CAELIS.
16:20⸻ TVNC PRAECEPIT DISCIPVLIS SVIS VT NEMINI
DICERENT QVIA IPSE ESSET I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
16:21⸻ EXINDE COEPIT I̅E̅S̅V̅S̅ OSTENDERE DISCIPVLIS
SVIS, QVIA OPORTERET EVM IRE HIEROSOLYMAM, ET MVLTA
PATI A SENIORIBVS, ET SCRIBIS, ET PRINCIPIBVS
SACERDOTVM, ET OCCIDI, ET TERTIA DIE RESVRGERE.
16:22⸻ ET ADSVMENS EVM PETRVS, COEPIT INCREPARE
ILLVM DICENS: ABSIT A TE, D̅O̅M̅I̅N̅E̅: NON ERIT TIBI HOC.
16:23⸻ QVI CONVERSVS, DIXIT PETRO: VADE POST ME
SATANA, SCANDALVM ES MIHI: QVIA NON SAPIS EA, QVAE
D̅E̅I̅ SVNT, SED EA, QVAE HOMINVM.
16:24⸻ TVNC I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT DISCIPVLIS SVIS: SI QVIS VVLT
POST ME VENIRE, ABNEGET SEMETIPSVM, ET TOLLAT
CRVCEM SVAM, ET SEQVATVR ME.
16:25⸻ QVI ENIM VOLVERIT ANIMAM SVAM SALVAM
FACERE, PERDET EAM. QVI AVTEM PERDIDERIT ANIMAM
SVAM PROPTER ME, INVENIET EAM.
16:26⸻ QVID ENIM PRODEST HOMINI, SI MVNDVM
VNIVERSVM LVCRETVR, ANIMAE VERO SVAE DETRIMENTVM
PATIATVR? AVT QVAM DABIT HOMO COMMVTATIONEM PRO
ANIMA SVA?
16:27⸻ FILIVS ENIM HOMINIS VENTVRVS EST IN GLORIA
PATRIS SVI CVM ANGELIS SVIS: ET TVNC REDDET VNICVIQVE
SECVNDVM OPVS EIVS.
16:28⸻ AMEN DICO VOBIS, SVNT QVIDAM DE HIC
STANTIBVS, QVI NON GVSTABVNT MORTEM, DONEC
VIDEANT FILIVM HOMINIS VENIENTEM IN REGNO SVO.
17:1⸻ ET POST DIES SEX ADSVMSIT I̅E̅S̅V̅S̅ PETRVM, ET
IACOBVM, ET IOHANNEM FRATREM EIVS, ET DVCIT ILLOS IN
MONTEM EXCELSVM SEORSVM:
17:2⸻ ET TRANSFIGVRATVS EST ANTE EOS. ET
RESPLENDVIT FACIES EIVS SICVT SOL: VESTIMENTA AVTEM
EIVS FACTA SVNT ALBA SICVT NIX.
17:3⸻ ET ECCE APPARVIT ILLIS MOSES, ET HELIAS CVM EO
LOQVENTES.
17:4⸻ RESPONDENS AVTEM PETRVS, DIXIT AD I̅E̅S̅V̅M̅:
D̅O̅M̅I̅N̅E̅, BONVM EST NOS HIC ESSE: SI VIS, FACIAMVS HIC
TRIA TABERNACVLA, TIBI VNVM, ET MOSI VNVM, ET HELIAE
VNVM.
17:5⸻ ADHVC EO LOQVENTE, ECCE NVBIS LVCIDA
OBVMBRAVIT EOS. ET ECCE VOX DE NVBE, DICENS: HIC EST
FILIVS MEVS DILECTVS, IN QVO MIHI BENE COMPLACVIT:
IPSVM AVDITE.
17:6⸻ ET AVDIENTES DISCIPVLI CECIDERVNT IN FACIEM
SVAM, ET TIMVERVNT VALDE.
17:7⸻ ET ACCESSIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET TETIGIT EOS: DIXITQVE EIS:
SVRGITE, ET NOLITE TIMERE.
17:8⸻ LEVANTES AVTEM OCVLOS SVOS, NEMINEM
VIDERVNT, NISI SOLVM I̅E̅S̅V̅M̅.
17:9⸻ ET DESCENDENTIBVS ILLIS DE MONTE, PRAECEPIT
I̅E̅S̅V̅S̅, DICENS: NEMINI DIXERITIS VISIONEM, DONEC FILIVS
HOMINIS A MORTVIS RESVRGAT.
17:10⸻ ET INTERROGAVERVNT EVM DISCIPVLI, DICENTES:
QVID ERGO SCRIBAE DICVNT QVOD HELIAM OPORTEAT
PRIMVM VENIRE?
17:11⸻ AT ILLE RESPONDENS, AIT: HELIAS QVIDEM
VENTVRVS EST, ET RESTITVET OMNIA.
17:12⸻ DICO AVTEM VOBIS, QVIA HELIAS IAM VENIT, ET
NON COGNOVERVNT EVM, SED FECERVNT IN EO
QVAECVMQVE VOLVERVNT. SIC ET FILIVS HOMINIS
PASSVRVS EST AB EIS.
17:13⸻ TVNC INTELLEXERVNT DISCIPVLI, QVIA DE
IOHANNE BAPTISTA DIXISSET.
17:14⸻ ET CVM VENISSET AD TVRBAM, ACCESSIT AD EVM
HOMO GENIBVS PROVOLVTIS ANTE EVM, DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
MISERERE FILII MEI, QVIA LVNATICVS EST, ET MALE
PATITVR: NAM SAEPE CADIT IN IGNEM, ET CREBRO IN
AQVAM.
17:15⸻ ET OPTVLI EVM DISCIPVLIS TVIS, ET NON
POTVERVNT CVRARE EVM.
17:16⸻ RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT: O GENERATIO
INCREDVLA, ET PERVERSA, QVOVSQVE ERO VOBISCVM?
VSQVEQVO PATIAR VOS? AFFERTE HVC ILLVM AD ME.
17:17⸻ ET INCREPAVIT EVM I̅E̅S̅V̅S̅, ET EXIIT AB EO
DAEMONIVM, ET CVRATVS EST PVER EX ILLA HORA.
17:18⸻ TVNC ACCESSERVNT DISCIPVLI AD I̅E̅S̅V̅M̅
SECRETO, ET DIXERVNT: QVARE NOS NON POTVIMVS EICERE
ILLVM?
17:19⸻ DICIT ILLIS: PROPTER INCREDVLITATEM
VESTRAM. AMEN QVIPPE DICO VOBIS, SI HABVERITIS FIDEM,
SICVT GRANVM SINAPIS, DICETIS MONTI HVIC, TRANSI HINC,
ET TRANSIBIT, ET NIHIL INPOSSIBILE ERIT VOBIS.
17:20⸻ HOC AVTEM GENVS NON EICITVR NISI PER
ORATIONEM, ET IEIVNIVM.
17:21⸻ CONVERSANTIBVS AVTEM EIS IN GALILAEA, DIXIT
ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: FILIVS HOMINIS TRADENDVS EST IN MANVS
HOMINVM:
17:22⸻ ET OCCIDENT EVM, ET TERTIO DIE RESVRGET. ET
CONTRISTATI SVNT VEHEMENTER.
17:23⸻ ET CVM VENISSENT CAPHARNAVM, ACCESSERVNT
QVI DIDRAGMA ACCIPIEBANT, AD PETRVM, ET DIXERVNT:
MAGISTER VESTER NON SOLVIT DIDRAGMA?
17:24⸻ AIT: ETIAM. ET CVM INTRASSET IN DOMVM,
PRAEVENIT EVM I̅E̅S̅V̅S̅, DICENS: QVID TIBI VIDETVR SIMON?
REGES TERRAE A QVIBVS ACCIPIVNT TRIBVTVM VEL
CENSVM? A FILIIS SVIS, AN AB ALIENIS?
17:25⸻ ET ILLE DIXIT: AB ALIENIS. DIXIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: ERGO
LIBERI SVNT FILII.
17:26⸻ VT AVTEM NON SCANDALIZEMVS EOS, VADE AD
MARE, ET MITTE HAMVM: ET EVM PISCEM, QVI PRIMVS
ASCENDERIT, TOLLE: ET APERTO ORE EIVS, INVENIES
STATEREM: ILLVM SVMENS, DA EIS PRO ME, ET TE.
18:1⸻ IN ILLA HORA ACCESSERVNT DISCIPVLI AD I̅E̅S̅V̅M̅,
DICENTES: QVIS PVTAS, MAIOR EST IN REGNO CAELORVM?
18:2⸻ ET ADVOCANS I̅E̅S̅V̅S̅ PARVVLVM, STATVIT EVM IN
MEDIO EORVM,
18:3⸻ ET DIXIT: AMEN DICO VOBIS, NISI CONVERSI
FVERITIS, ET EFFICIAMINI SICVT PARVVLI, NON INTRABITIS
IN REGNO CAELORVM.
18:4⸻ QVICVMQVE ERGO HVMILIAVERIT SE SICVT
PARVVLVS ISTE, HIC EST MAIOR IN REGNO CAELORVM.
18:5⸻ ET QVI SVSCEPERIT VNVM PARVVLVM TALEM IN
NOMINE MEO, ME SVSCIPIT.
18:6⸻ QVI AVTEM SCANDALIZAVERIT VNVM DE PVSILLIS
ISTIS, QVI IN ME CREDVNT, EXPEDIT EI VT SVSPENDATVR
MOLA ASINARIA IN COLLO EIVS, ET DEMERGATVR IN
PROFVNDVM MARIS.
18:7⸻ VAE MVNDO AB SCANDALIS. NECESSE EST ENIM VT
VENIANT SCANDALA: VERVMTAMEN VAE HOMINI, PER QVEM
SCANDALVM VENIT.
18:8⸻ SI AVTEM MANVS TVA, VEL PES TVVS SCANDALIZAT
TE: ABSCIDE EVM, ET PROICE ABS TE: BONVM TIBI EST AD
VITAM INGREDI DEBILEM, VEL CLODVM, QVAM DVAS MANVS,
VEL DVOS PEDES HABENTEM MITTI IN IGNEM AETERNVM.
18:9⸻ ET SI OCVLVS TVVS SCANDALIZAT TE, ERVE EVM, ET
PROICE ABS TE: BONVM TIBI EST VNO OCVLO IN VITAM
INTRARE, QVAM DVOS OCVLOS HABENTEM MITTI IN
GEHENNAM IGNIS.
18:10⸻ VIDETE NE CONTEMNATIS VNVM EX HIS PVSILLIS:
DICO ENIM VOBIS, QVIA ANGELI EORVM IN CAELIS SEMPER
VIDENT FACIEM PATRIS MEI, QVI IN CAELIS EST.
18:11⸻ VENIT ENIM FILIVS HOMINIS SALVARE QVOD
PERIERAT.
18:12⸻ QVID VOBIS VIDETVR? SI FVERINT ALICVI CENTVM
OVES, ET ERRAVIT VNA EX EIS: NONNE RELINQVIT
NONAGINTA NOVEM IN MONTIBVS, ET VADIT QVAERERE
EAM, QVAE ERRAVIT?
18:13⸻ ET SI CONTIGERIT VT INVENIAT EAM: AMEN DICO
VOBIS, QVIA GAVDEBIT SVPER EA MAGIS QVAM SVPER
NONAGINTA NOVEM, QVAE NON ERRAVERVNT.
18:14⸻ SIC NON EST VOLVNTAS ANTE PATREM VESTRVM,
QVI IN CAELIS EST, VT PEREAT VNVS DE PVSILLIS ISTIS.
18:15⸻ SI AVTEM PECCAVERIT IN TE FRATER TVVS, VADE,
ET CORRIPE EVM INTER TE, ET IPSVM SOLVM. SI TE
AVDIERIT, LVCRATVS ERIS FRATREM TVVM.
18:16⸻ SI AVTEM NON TE AVDIERIT, ADHIBE TECVM
ADHVC VNVM, VEL DVOS, VT IN ORE DVORVM, TESTIVM VEL
TRIVM STET OMNE VERBVM.
18:17⸻ QVOD SI NON AVDIERIT EOS: DIC ECCLESIAE. SI
AVTEM ET ECCLESIAM NON AVDIERIT: SIT TIBI SICVT
ETHNICVS, ET PVBLICANVS.
18:18⸻ AMEN DICO VOBIS, QVAECVMQVE ALLIGAVERITIS
SVPER TERRAM, ERVNT LIGATA ET IN CAELO: ET
QVAECVMQVE SOLVERITIS SVPER TERRAM, ERVNT SOLVTA
ET IN CAELO.
18:19⸻ ITERVM DICO VOBIS, QVIA SI DVO EX VOBIS
CONSENSERINT SVPER TERRAM, DE OMNI RE QVAMCVMQVE
PETIERINT, FIET ILLIS A PATRE MEO, QVI IN CAELIS EST.
18:20⸻ VBI ENIM SVNT DVO, VEL TRES CONGREGATI IN
NOMINE MEO, IBI SVM IN MEDIO EORVM.
18:21⸻ TVNC ACCEDENS PETRVS AD EVM, DIXIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅
QVOTIES PECCABIT IN ME FRATER MEVS, ET DIMITTAM EI?
VSQVE SEPTIES?
18:22⸻ DICIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: NON DICO TIBI VSQVE SEPTIES:
SED VSQVE SEPTVAGIES SEPTIES.
18:23⸻ IDEO ADSIMILATVM EST REGNVM CAELORVM
HOMINI REGI, QVI VOLVIT RATIONEM PONERE CVM SERVIS
SVIS.
18:24⸻ ET CVM COEPISSET RATIONEM PONERE, OBLATVS
EST EI VNVS, QVI DEBEBAT DECEM MILIA TALENTA.
18:25⸻ CVM AVTEM NON HABERET VNDE REDDERET,
IVSSIT EVM DOMINVS VENVNDARI, ET VXOREM EIVS, ET
FILIOS, ET OMNIA QVAE HABEBAT, ET REDDI DEBITVM.
18:26⸻ PROCEDENS AVTEM SERVVS ILLE, ORABAT EVM,
DICENS: PATIENTIAM HABE IN ME, ET OMNIA REDDAM TIBI.
18:27⸻ MISERTVS AVTEM DOMINVS SERVI ILLIVS, DIMISIT
EVM, ET DEBITVM DIMISIT EI.
18:28⸻ EGRESSVS AVTEM SERVVS ILLE INVENIT VNVM DE
CONSERVIS SVIS, QVI DEBEBAT EI CENTVM DENARIOS: ET
TENENS SVFFOCABIT EVM, DICENS: REDDE QVOD DEBES.
18:29⸻ ET PROCIDENS CONSERVVS EIVS, ROGABAT EVM,
DICENS: PATIENTIAM HABE IN ME, ET OMNIA REDDAM TIBI.
18:30⸻ ILLE AVTEM NOLVIT: SED ABIIT, ET MISIT EVM IN
CARCEREM DONEC REDDERET DEBITVM.
18:31⸻ VIDENTES AVTEM CONSERVI EIVS QVAE FIEBANT,
CONTRISTATI SVNT VALDE: ET VENERVNT, ET
NARRAVERVNT DOMINO SVO OMNIA QVAE FACTA ERANT.
18:32⸻ TVNC VOCAVIT ILLVM DOMINVS SVVS: ET AIT ILLI:
SERVE NEQVAM, OMNE DEBITVM DIMISI TIBI QVONIAM
ROGASTI ME:
18:33⸻ NON ERGO OPORTVIT ET TE MISERERI CONSERVI
TVI, SICVT ET EGO TVI MISERTVS SVM?
18:34⸻ ET IRATVS DOMINVS EIVS TRADIDIT EVM
TORTORIBVS, QVOADVSQVE REDDERET VNIVERSVM
DEBITVM.
18:35⸻ SIC ET PATER MEVS CAELESTIS FACIET VOBIS, SI
NON REMISERITIS VNVSQVISQVE FRATRI SVO DE CORDIBVS
VESTRIS.
19:1⸻ ET FACTVM EST, CVM CONSVMMASSET I̅E̅S̅V̅S̅
SERMONES ISTOS, MIGRAVIT A GALILAEA, ET VENIT IN FINES
IVDAEAE TRANS IORDANEN,
19:2⸻ ET SECVTAE SVNT EVM TVRBAE MVLTAE, ET
CVRAVIT EOS IBI.
19:3⸻ ET ACCESSERVNT AD EVM PHARISAEI TEMTANTES
EVM, ET DICENTES: SI LICET HOMINI DIMITTERE VXOREM
SVAM, QVACVMQVE EX CAVSA?
19:4⸻ QVI RESPONDENS, AIT EIS: NON LEGISTIS, QVIA QVI
FECIT AB INITIO, MASCVLVM, ET FEMINAM FECIT EOS? ET
DIXIT:
19:5⸻ PROPTER HOC DIMITTIT HOMO PATREM, ET
MATREM, ET ADHEREBIT VXORI SVAE, ET ERVNT DVO IN
CARNE VNA.
19:6⸻ ITAQVE IAM NON SVNT DVO, SED VNA CARO. QVOD
ERGO D̅E̅V̅S̅ CONIVNXIT, HOMO NON SEPARET.
19:7⸻ DICVNT ILLI: QVID ERGO MOSES MANDAVIT DARI
LIBELLVM REPVDII, ET DIMITTERE?
19:8⸻ AIT ILLIS: QVONIAM MOSES AD DVRITIAM CORDIS
VESTRI PERMISIT VOBIS DIMITTERE VXORES VESTRAS: AB
INITIO AVTEM NON SIC FVIT.
19:9⸻ DICO AVTEM VOBIS, QVIA QVICVMQVE DIMISERIT
VXOREM SVAM, NISI OB FORNICATIONEM, ET ALIAM
DVXERIT, MOECHATVR: ET QVI DIMISSAM DVXERIT,
MOECHATVR.
19:10⸻ DICVNT EI DISCIPVLI EIVS: SI ITA EST CAVSA
HOMINI CVM MVLIERE, NON EXPEDIT NVBERE.
19:11⸻ QVI DIXIT: NON OMNES CAPIVNT VERBVM ISTVD,
SED QVIBVS DATVM EST.
19:12⸻ SVNT ENIM EVNVCHI, QVI DE MATRIS VTERO SIC
NATI SVNT: ET SVNT EVNVCHI, QVI FACTI SVNT AB
HOMINIBVS: ET SVNT EVNVCHI, QVI SEIPSOS CASTRAVERVNT
PROPTER REGNVM CAELORVM. QVI POTEST CAPERE CAPIAT.
19:13⸻ TVNC OBLATI SVNT EI PARVVLI, VT MANVS EIS
IMPONERET, ET ORARET. DISCIPVLI AVTEM INCREPABANT
EOS.
19:14⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ VERO AIT EIS: SINITE PARVVLOS, ET NOLITE
EOS PROHIBERE AD ME VENIRE: TALIVM EST ENIM REGNVM
CAELORVM.
19:15⸻ ET CVM IMPOSVISSET EIS MANVS, ABIIT INDE.
19:16⸻ ET ECCE VNVS ACCEDENS, AIT ILLI: MAGISTER
BONE, QVID BONI FACIAM VT HABEAM VITAM AETERNAM?
19:17⸻ QVI DIXIT EI: QVID ME INTERROGAS DE BONO?
VNVS EST BONVS, D̅E̅V̅S̅. SI AVTEM VIS AD VITAM INGREDI,
SERVA MANDATA.
19:18⸻ DICIT ILLI: QVAE? I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT: NON
HOMICIDIVM FACIES: NON ADVLTERABIS: NON FACIES
FVRTVM: NON FALSVM TESTIMONIVM DICES:
19:19⸻ HONORA PATREM, ET MATREM, ET DILIGES
PROXIMVM TVVM SICVT TEIPSVM.
19:20⸻ DICIT ILLI ADVLESCENS: OMNIA HAEC CVSTODIVI,
QVID ADHVC MIHI DEEST?
19:21⸻ AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: SI VIS PERFECTVS ESSE, VADE,
VENDE QVAE HABES, ET DA PAVPERIBVS, ET HABEBIS
THESAVRVM IN CAELO: ET VENI, SEQVERE ME.
19:22⸻ CVM AVDISSET AVTEM ADOLESCENS VERBVM,
ABIIT TRISTIS: ERAT ENIM HABENS MVLTAS POSSESSIONES.
19:23⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT DISCIPVLIS SVIS: AMEN DICO
VOBIS, QVIA DIVES DIFFICILE INTRABIT IN REGNO
CAELORVM.
19:24⸻ ET ITERVM DICO VOBIS: FACILIVS EST CAMELVM
PER FORAMEN ACVS TRANSIRE, QVAM DIVITEM INTRARE IN
REGNVM CAELORVM.
19:25⸻ AVDITIS AVTEM HIS, DISCIPVLI MIRABANTVR
VALDE, DICENTES: QVIS ERGO POTERIT SALVVS ESSE?
19:26⸻ ASPICIENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT ILLIS: APVD
HOMINES HOC INPOSSIBILE EST: APVD D̅E̅V̅M̅ AVTEM OMNIA
POSSIBILIA SVNT.
19:27⸻ TVNC RESPONDENS PETRVS, DIXIT EI: ECCE NOS
RELIQVIMVS OMNIA, ET SECVTI SVMVS TE: QVID ERGO ERIT
NOBIS?
19:28⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT ILLIS: AMEN DICO VOBIS,
QVOD VOS, QVI SECVTI ESTIS ME, IN REGENERATIONE CVM
SEDERIT FILIVS HOMINIS IN SEDE MAIESTATIS SVAE,
SEDEBITIS ET VOS SVPER SEDES DVODECIM, IVDICANTES
DVODECIM TRIBVS I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅.
19:29⸻ ET OMNIS, QVI RELIQVIT DOMVM, VEL FRATRES,
AVT SORORES, AVT PATREM, AVT MATREM, AVT VXOREM,
AVT FILIOS, AVT AGROS PROPTER NOMEN MEVM,
CENTVPLVM ACCIPIET, ET VITAM AETERNAM POSSIDEBIT.
19:30⸻ MVLTI AVTEM ERVNT PRIMI NOVISSIMI, ET
NOVISSIMI PRIMI.
20:1⸻ SIMILE EST REGNVM CAELORVM HOMINI
PATRIFAMILIAS, QVI EXIIT PRIMO MANE CONDVCERE
OPERARIOS IN VINEAM SVAM.
20:2⸻ CONVENTIONE AVTEM FACTA CVM OPERARIIS EX
DENARIO DIVRNO, MISIT EOS IN VINEAM.
20:3⸻ ET EGRESSVS CIRCA HORAM TERTIAM, VIDIT ALIOS
STANTES IN FORO OTIOSOS,
20:4⸻ ET ILLIS DIXIT: ITE ET VOS IN VINEAM, ET QVOD
IVSTVM FVERIT DABO VOBIS.
20:5⸻ ILLI AVTEM ABIERVNT. ITERVM AVTEM EXIIT CIRCA
SEXTAM ET NONAM HORAM: ET FECIT SIMILITER.
20:6⸻ CIRCA VNDECIMAM VERO EXIIT, ET INVENIT ALIOS
STANTES, ET DICIT ILLIS: QVID HIC STATIS TOTA DIE OTIOSI?
20:7⸻ DICVNT EI: QVIA NEMO NOS CONDVXIT. DICIT ILLIS:
ITE ET VOS IN VINEAM.
20:8⸻ CVM SERO AVTEM FACTVM ESSET, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
VINEAE PROCVRATORI SVO: VOCA OPERARIOS, ET REDDE
ILLIS MERCEDEM INCIPIENS A NOVISSIMIS VSQVE AD
PRIMOS.
20:9⸻ CVM VENISSENT ERGO QVI CIRCA VNDECIMAM
HORAM VENERANT, ACCEPERVNT SINGVLOS DENARIOS.
20:10⸻ VENIENTES AVTEM ET PRIMI, ARBITRATI SVNT
QVOD PLVS ESSENT ACCEPTVRI: ACCEPERVNT AVTEM ET
IPSI SINGVLOS DENARIOS.
20:11⸻ ET ACCIPIENTES MVRMVRABANT ADVERSVS
PATREMFAMILIAS,
20:12⸻ DICENTES: HI NOVISSIMI VNA HORA FECERVNT, ET
PARES ILLOS NOBIS FECISTI, QVI PORTAVIMVS PONDVS DIEI,
ET AESTVS.
20:13⸻ AT ILLE RESPONDENS VNI EORVM, DIXIT: AMICE
NON FACIO TIBI INIVRIAM: NONNE EX DENARIO CONVENISTI
MECVM?
20:14⸻ TOLLE QVOD TVVM EST, ET VADE: VOLO AVTEM ET
HVIC NOVISSIMO DARE SICVT ET TIBI.
20:15⸻ AVT NON LICET MIHI QVOD VOLO, FACERE? AN
OCVLVS TVVS NEQVAM EST, QVIA EGO BONVS SVM?
20:16⸻ SIC ERVNT NOVISSIMI PRIMI, ET PRIMI NOVISSIMI.
MVLTI SVNT ENIM VOCATI, PAVCI VERO ELECTI.
20:17⸻ ET ASCENDENS I̅E̅S̅V̅S̅ HIEROSOLYMIS, ASSVMSIT
DVODECIM DISCIPVLOS SECRETO, ET AIT ILLIS:
20:18⸻ ECCE ASCENDIMVS HIEROSOLYMAM, ET FILIVS
HOMINIS TRADETVR PRINCIPIBVS SACERDOTVM, ET SCRIBIS,
ET CONDEMNABVNT EVM MORTE,
20:19⸻ ET TRADENT EVM GENTIBVS AD DELVDENDVM, ET
FLAGELLANDVM, ET CRVCIFIGENDVM, ET TERTIA DIE
RESVRGET.
20:20⸻ TVNC ACCESSIT AD EVM MATER FILIORVM
ZEBEDAEI CVM FILIIS SVIS, ADORANS ET PETENS ALIQVID AB
EO.
20:21⸻ QVI DIXIT EI: QVID VIS? AIT ILLI: DIC VT SEDEANT
HI DVO FILII MEI, VNVS AD DEXTERAM TVAM, ET VNVS AD
SINISTRAM IN REGNO TVO.
20:22⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT: NESCITIS QVID
PETATIS. POTESTIS BIBERE CALICEM, QVEM EGO BIBITVRVS
SVM? DICVNT: POSSVMVS.
20:23⸻ AIT ILLIS: CALICEM QVIDEM MEVM BIBETIS:
SEDERE AVTEM AD DEXTERAM MEAM ET SINISTRAM NON
EST MEVM DARE VOBIS, SED QVIBVS PARATVM EST A PATRE
MEO.
20:24⸻ ET AVDIENTES DECEM, INDIGNATI SVNT DE
DVOBVS FRATRIBVS.
20:25⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM VOCAVIT EOS AD SE, ET AIT: SCITIS
QVIA PRINCIPES GENTIVM DOMINANTVR EORVM: ET QVI
MAIORES SVNT, POTESTATEM EXERCENT IN EOS.
20:26⸻ NON ITA ERIT INTER VOS: SED QVICVMQVE
VOLVERIT INTER VOS MAIOR FIERI, SIT VESTER MINISTER:
20:27⸻ ET QVI VOLVERIT INTER VOS PRIMVS ESSE, ERIT
VESTER SERVVS.
20:28⸻ SICVT FILIVS HOMINIS NON VENIT MINISTRARI,
SED MINISTRARE, ET DARE ANIMAM SVAM, REDEMTIONEM
PRO MVLTIS.
20:29⸻ ET EGREDIENTIBVS ILLIS AB HIERICHO, SECVTA
EST EVM TVRBA MVLTA,
20:30⸻ ET ECCE DVO CAECI SEDENTES SECVS VIAM,
AVDIERVNT, QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ TRANSIRET: ET CLAMAVERVNT,
DICENTES: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ MISERERE NOSTRI, FILII DAVID.
20:31⸻ TVRBA AVTEM INCREPABAT EOS VT TACERENT.
AT ILLI MAGIS CLAMABANT, DICENTES: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, MISERERE
NOSTRI, FILII DAVID.
20:32⸻ ET STETIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET VOCAVIT EOS, ET AIT: QVID
VVLTIS VT FACIAM VOBIS?
20:33⸻ DICVNT ILLI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, VT APERIANTVR OCVLI
NOSTRI.
20:34⸻ MISERTVS AVTEM EORVM I̅E̅S̅V̅S̅, TETIGIT OCVLOS
EORVM. ET CONFESTIM VIDERVNT, ET SECVTI SVNT EVM.
21:1⸻ ET CVM APPROPINQVASSENT HIEROSOLYMIS, ET
VENISSENT BETHFAGE AD MONTEM OLIVETI: TVNC I̅E̅S̅V̅S̅
MISIT DVOS DISCIPVLOS,
21:2⸻ DICENS EIS: ITE IN CASTELLVM, QVOD CONTRA VOS
EST, ET STATIM INVENIETIS ASINAM ALLIGATAM, ET
PVLLVM CVM EA: SOLVITE, ET ADDVCITE MIHI:
21:3⸻ ET SI QVIS VOBIS ALIQVID DIXERIT, DICITE QVIA
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ HIS OPVS HABET: ET CONFESTIM DIMITTET EOS.
21:4⸻ HOC AVTEM FACTVM EST, VT IMPLERETVR QVOD
DICTVM EST PER PROPHETAM, DICENTEM:
21:5⸻ DICITE FILIAE SION: ECCE REX TVVS VENIT TIBI
MANSVETVS, ET SEDENS SVPER ASINAM, ET PVLLVM FILIVM
SVBIVGALIS.
21:6⸻ EVNTES AVTEM DISCIPVLI FECERVNT SICVT
PRAECEPIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅.
21:7⸻ ET ADDVXERVNT ASINAM, ET PVLLVM: ET
INPOSVERVNT SVPER EIS VESTIMENTA SVA, ET EVM
DESVPER SEDERE FECERVNT.
21:8⸻ PLVRIMA AVTEM TVRBA STRAVERVNT
VESTIMENTA SVA IN VIA: ALII AVTEM CAEDEBANT RAMOS
DE ARBORIBVS, ET STERNEBANT IN VIA:
21:9⸻ TVRBAE AVTEM, QVAE PRAECEDEBANT, ET QVAE
SEQVEBANTVR, CLAMABANT, DICENTES: OSANNA FILIO
DAVID: BENEDICTVS, QVI VENTVRVS EST IN NOMINE
D̅O̅M̅I̅N̅I̅: OSANNA IN ALTISSIMIS.
21:10⸻ ET CVM INTRASSET HIEROSOLYMAM, COMMOTA
EST VNIVERSA CIVITAS, DICENS: QVIS EST HIC?
21:11⸻ POPVLI AVTEM DICEBANT: HIC EST I̅E̅S̅V̅S̅
PROPHETA A NAZARETH GALILAEAE.
21:12⸻ ET INTRAVIT I̅E̅S̅V̅S̅ IN TEMPLVM D̅E̅I̅, ET EICIEBAT
OMNES VENDENTES, ET EMENTES IN TEMPLO, ET MENSAS
NVMMVLARIORVM, ET CATHEDRAS VENDENTIVM
COLVMBAS EVERTIT:
21:13⸻ ET DICIT EIS: SCRIPTVM EST: DOMVS MEA DOMVS
ORATIONIS VOCABITVR: VOS AVTEM FECISTIS ILLAM
SPELVNCAM LATRONVM.
21:14⸻ ET ACCESSERVNT AD EVM CAECI, ET CLAVDI IN
TEMPLO: ET SANAVIT EOS.
21:15⸻ VIDENTES AVTEM PRINCIPES SACERDOTVM, ET
SCRIBAE MIRABILIA, QVAE FECIT, ET PVEROS CLAMANTES IN
TEMPLO, ET DICENTES: OSANNA FILIO DAVID: INDIGNATI
SVNT,
21:16⸻ ET DIXERVNT EI: AVDIS QVID ISTI DICANT? I̅E̅S̅V̅S̅
AVTEM DICIT EIS: VTIQVE. NVMQVAM LEGISTIS: QVIA EX ORE
INFANTIVM, ET LACTANTIVM PERFECISTI LAVDEM?
21:17⸻ ET RELICTIS ILLIS, ABIIT FORAS EXTRA CIVITATEM
IN BETHANIAM: IBIQVE MANSIT.
21:18⸻ MANE AVTEM REVERTENS IN CIVITATEM, ESVRIIT.
21:19⸻ ET VIDENS FICI ARBOREM VNAM SECVS VIAM,
VENIT AD EAM: ET NIHIL INVENIT IN EA NISI FOLIA TANTVM,
ET AIT ILLI: NVMQVAM EX TE FRVCTVS NASCATVR IN
SEMPITERNVM. ET AREFACTA EST CONTINVO FICVLNEA.
21:20⸻ ET VIDENTES DISCIPVLI, MIRATI SVNT, DICENTES:
QVOMODO CONTINVO ARVIT?
21:21⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, AIT EIS: AMEN DICO
VOBIS, SI HABVERITIS FIDEM, ET NON HAESITAVERITIS, NON
SOLVM DE FICVLNEA FACIETIS, SED ET SI MONTI HVIC
DIXERITIS, TOLLE, ET IACTA TE IN MARE, FIET.
21:22⸻ ET OMNIA QVAECVMQVE PETIERITIS IN ORATIONE
CREDENTES, ACCIPIETIS.
21:23⸻ ET CVM VENISSET IN TEMPLVM, ACCESSERVNT AD
EVM DOCENTEM, PRINCIPES SACERDOTVM, ET SENIORES
POPVLI, DICENTES: IN QVA POTESTATE HAEC FACIS? ET QVIS
TIBI DEDIT HANC POTESTATEM?
21:24⸻ RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT ILLIS: INTERROGABO
VOS ET EGO VNVM SERMONEM: QVEM SI DIXERITIS MIHI, ET
EGO VOBIS DICAM IN QVA POTESTATE HAEC FACIO.
21:25⸻ BAPTISMVM IOHANNIS VNDE ERAT? E CAELO, AN
EX HOMINIBVS? AT ILLI COGITABANT INTER SE, DICENTES:
21:26⸻ SI DIXERIMVS, E CAELO, DICET NOBIS: QVARE
ERGO NON CREDIDISTIS ILLI? SI AVTEM DIXERIMVS, EX
HOMINIBVS, TIMEMVS TVRBAM: OMNES ENIM HABENT
IOHANNEN SICVT PROPHETAM.
21:27⸻ ET RESPONDENTES I̅E̅S̅V̅, DIXERVNT: NESCIMVS.
AIT ILLIS ET IPSE: NEC EGO DICO VOBIS IN QVA POTESTATE
HAEC FACIAM.
21:28⸻ QVID AVTEM VOBIS VIDETVR? HOMO QVIDAM
HABEBAT DVOS FILIOS, ET ACCEDENS AD PRIMVM, DIXIT:
FILII, VADE HODIE, OPERARE IN VINEA MEA.
21:29⸻ ILLE AVTEM RESPONDENS, AIT: NOLO. POSTEA
AVTEM, PAENITENTIA MOTVS, ABIIT.
21:30⸻ ACCEDENS AVTEM AD ALTERVM, DIXIT SIMILITER.
AT ILLE RESPONDENS, AIT: EO, DOMINE, ET NON IBIT.
21:31⸻ QVIS EX DVOBVS FECIT VOLVNTATEM PATRIS?
DICVNT NOVISSIMVS. DICIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN DICO VOBIS,
QVIA PVBLICANI, ET MERETRICES PRAECEDENT VOS IN
REGNO D̅E̅I̅.
21:32⸻ VENIT ENIM AD VOS IOHANNES IN VIA IVSTITIAE,
ET NON CREDIDISTIS EI. PVBLICANI AVTEM, ET MERETRICES
CREDIDERVNT EI: VOS AVTEM VIDENTES NEC
PAENITENTIAM HABVISTIS POSTEA, VT CREDERETIS EI.
21:33⸻ ALIAM PARABOLAM AVDITE: HOMO ERAT
PATERFAMILIAS, QVI PLANTAVIT VINEAM, ET SAEPE
CIRCVMDEDIT EI, ET FODIT IN EA TORCVLAR, ET
AEDIFICAVIT TVRREM, ET LOCAVIT EAM AGRICOLIS, ET
PEREGRE PROFECTVS EST.
21:34⸻ CVM AVTEM TEMPVS FRVCTVVM
APPROPINQVASSET, MISIT SERVOS SVOS AD AGRICOLAS, VT
ACCIPERENT FRVCTVS EIVS.
21:35⸻ ET AGRICOLAE, ADPREHENSIS SERVIS EIVS, ALIVM
CAECIDERVNT, ALIVM OCCIDERVNT, ALIVM VERO
LAPIDAVERVNT.
21:36⸻ ITERVM MISIT ALIOS SERVOS PLVRES PRIORIBVS,
ET FECERVNT ILLIS SIMILITER.
21:37⸻ NOVISSIME AVTEM MISIT AD EOS FILIVM SVVM,
DICENS: VEREBVNTVR FILIVM MEVM.
21:38⸻ AGRICOLAE AVTEM VIDENTES FILIVM, DIXERVNT
INTRA SE: HIC EST HERES, VENITE, OCCIDAMVS EVM, ET
HABEBIMVS HEREDITATEM EIVS.
21:39⸻ ET APPREHENSVM EVM EIECERVNT EXTRA
VINEAM, ET OCCIDERVNT.
21:40⸻ CVM ERGO VENERIT DOMINVS VINEAE, QVID
FACIET AGRICOLIS ILLIS?
21:41⸻ AIVNT ILLI: MALOS MALE PERDET: ET VINEAM
LOCABIT ALIIS AGRICOLIS, QVI REDDANT EI FRVCTVM
TEMPORIBVS SVIS.
21:42⸻ DICIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: NVMQVAM LEGISTIS IN
SCRIPTVRIS: LAPIDEM, QVEM REPROBAVERVNT
AEDIFICANTES, HIC FACTVS EST IN CAPVT ANGVLI. A
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ FACTVM EST ISTVD, ET EST MIRABILE IN OCVLIS
NOSTRIS:
21:43⸻ IDEO DICO VOBIS, QVIA AVFERETVR A VOBIS
REGNVM D̅E̅I̅, ET DABITVR GENTI FACIENTI FRVCTVS EIVS.
21:44⸻ ET QVI CECIDERIT SVPER LAPIDEM ISTVM,
CONFRINGETVR: SVPER QVEM VERO CECIDERIT, CONTERET
EVM.
21:45⸻ ET CVM AVDISSENT PRINCIPES SACERDOTVM, ET
PHARISAEI PARABOLAS EIVS, COGNOVERVNT QVOD DE IPSIS
DICERET.
21:46⸻ ET QVAERENTES EVM TENERE, TIMVERVNT
TVRBAS: QVONIAM SICVT PROPHETAM EVM HABEBANT.
22:1⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT ITERVM IN
PARABOLIS EIS, DICENS:
22:2⸻ SIMILE FACTVM EST REGNVM CAELORVM HOMINI
REGI, QVI FECIT NVPTIAS FILIO SVO.
22:3⸻ ET MISIT SERVOS SVOS VOCARE INVITATOS AD
NVPTIAS, ET NOLEBANT VENIRE.
22:4⸻ ITERVM MISIT ALIOS SERVOS, DICENS: DICITE
INVITATIS: ECCE PRANDIVM MEVM PARAVI, TAVRI MEI, ET
ALTILIA OCCISA, ET OMNIA PARATA: VENITE AD NVPTIAS.
22:5⸻ ILLI AVTEM NEGLEXERVNT: ET ABIERVNT, ALIVS IN
VILLAM SVAM, ALIVS VERO AD NEGOTIATIONEM SVAM:
22:6⸻ RELIQVI VERO TENVERVNT SERVOS EIVS, ET
CONTVMELIA ADFECTOS OCCIDERVNT.
22:7⸻ REX AVTEM CVM AVDISSET, IRATVS EST: ET MISSIS
EXERCITIBVS SVIS, PERDIDIT HOMICIDAS ILLOS, ET
CIVITATEM ILLORVM SVCCENDIT.
22:8⸻ TVNC AIT SERVIS SVIS: NVPTIAE QVIDEM PARATAE
SVNT, SED QVI INVITATI ERANT, NON FVERVNT DIGNI.
22:9⸻ ITE ERGO AD EXITVS VIARVM, ET QVOSCVMQVE
INVENERITIS, VOCATE AD NVPTIAS.
22:10⸻ ET EGRESSI SERVI EIVS IN VIAS,
CONGREGAVERVNT OMNES, QVOS INVENERVNT, MALOS ET
BONOS: ET IMPLETAE SVNT NVPTIAE DISCVMBENTIVM.
22:11⸻ INTRAVIT AVTEM REX VT VIDERET
DISCVMBENTES, ET VIDIT IBI HOMINEM NON VESTITVM
VESTE NVPTIALI.
22:12⸻ ET AIT ILLI: AMICE, QVOMODO HVC INTRASTI NON
HABENS VESTEM NVPTIALEM? AT ILLE OBMVTVIT.
22:13⸻ TVNC DICIT REX MINISTRIS: LIGATIS PEDIBVS EIVS,
ET MANIBVS, MITTITE EVM IN TENEBRAS EXTERIORES: IBI
ERIT FLETVS, ET STRIDOR DENTIVM.
22:14⸻ MVLTI AVTEM SVNT VOCATI, PAVCI VERO ELECTI.
22:15⸻ TVNC ABEVNTES PHARISAEI, CONSILIVM
INIERVNT VT CAPERENT EVM IN SERMONE.
22:16⸻ ET MITTVNT EI DISCIPVLOS SVOS CVM
HERODIANIS DICENTES: MAGISTER, SCIMVS QVIA VERAX ES,
ET VIAM D̅E̅I̅ IN VERITATE DOCES, ET NON EST TIBI CVRA DE
ALIQVO: NON ENIM RESPICIS PERSONAM HOMINVM:
22:17⸻ DIC ERGO NOBIS QVID TIBI VIDETVR? LICET
CENSVM DARI CAESARI, AN NON?
22:18⸻ COGNITA AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ NEQVITIA EORVM, AIT:
QVID ME TEMTATIS HYPOCRITAE?
22:19⸻ OSTENDITE MIHI NOMISMA CENSVS. AT ILLI
OPTVLERVNT EI DENARIVM.
22:20⸻ ET AIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: CVIVS EST IMAGO HAEC, ET
SVPRASCRIPTIO?
22:21⸻ DICVNT EI: CAESARIS. TVNC AIT ILLIS: REDDITE
ERGO QVAE SVNT CAESARIS, CAESARI: ET QVAE SVNT D̅E̅I̅,
D̅E̅O̅.
22:22⸻ ET AVDIENTES MIRATI SVNT, ET RELICTO EO
ABIERVNT.
22:23⸻ IN ILLO DIE ACCESSERVNT AD EVM SADDVCAEI,
QVI DICVNT NON ESSE RESVRRECTIONEM: ET
INTERROGAVERVNT EVM,
22:24⸻ DICENTES: MAGISTER, MOSES DIXIT: SI QVIS
MORTVVS FVERIT NON HABENS FILIVM, VT DVCAT FRATER
EIVS VXOREM ILLIVS, ET SVSCITET SEMEN FRATRI SVO.
22:25⸻ ERANT AVTEM APVD NOS SEPTEM FRATRES: ET
PRIMVS, VXORE DVCTA, DEFVNCTVS EST: ET NON HABENS
SEMEN, RELIQVIT VXOREM SVAM FRATRI SVO.
22:26⸻ SIMILITER SECVNDVS, ET TERTIVS VSQVE AD
SEPTIMVM.
22:27⸻ NOVISSIME AVTEM OMNIVM ET MVLIER
DEFVNCTA EST.
22:28⸻ IN RESVRRECTIONE ERGO CVIVS ERIT DE SEPTEM
VXOR? OMNES ENIM HABVERVNT EAM.
22:29⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, AIT ILLIS: ERRATIS
NESCIENTES SCRIPTVRAS, NEQVE VIRTVTEM D̅E̅I̅.
22:30⸻ IN RESVRRECTIONE ENIM NEQVE NVBENT, NEQVE
NVBENTVR: SED SVNT SICVT ANGELI D̅E̅I̅ IN CAELO.
22:31⸻ DE RESVRRECTIONE AVTEM MORTVORVM NON
LEGISTIS QVOD DICTVM EST A D̅E̅O̅ DICENTE VOBIS:
22:32⸻ EGO SVM D̅E̅V̅S̅ ABRAHAM, ET D̅E̅V̅S̅ ISAAC, ET D̅E̅V̅S̅
IACOB? NON EST D̅E̅V̅S̅ MORTVORVM, SED VIVENTIVM.
22:33⸻ ET AVDIENTES TVRBAE, MIRABANTVR IN
DOCTRINA EIVS.
22:34⸻ PHARISAEI AVTEM AVDIENTES QVOD SILENTIVM
INPOSVISSET SADDVCAEIS, CONVENERVNT IN VNVM:
22:35⸻ ET INTERROGAVIT EVM VNVS EX EIS LEGIS
DOCTOR, TEMTANS EVM:
22:36⸻ MAGISTER, QVOD EST MANDATVM MAGNVM IN
LEGE?
22:37⸻ AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: DILIGES D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ D̅E̅V̅M̅ TVVM EX
TOTO CORDE TVO, ET EX TOTA ANIMA TVA, ET IN TOTA
MENTE TVA.
22:38⸻ HOC EST ENIM MAXIMVM, ET PRIMVM
MANDATVM.
22:39⸻ SECVNDVM AVTEM SIMILE EST HVIC: DILIGES
PROXIMVM TVVM, SICVT TEIPSVM.
22:40⸻ IN HIS DVOBVS MANDATIS VNIVERSA LEX PENDET,
ET PROPHETAE.
22:41⸻ CONGREGATIS AVTEM PHARISAEIS,
INTERROGAVIT EOS I̅E̅S̅V̅S̅,
22:42⸻ DICENS: QVID VOBIS VIDETVR DE C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅? CVIVS
FILIVS EST? DICVNT EI: DAVID.
22:43⸻ AIT ILLIS: QVOMODO ERGO DAVID IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
VOCAT EVM D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, DICENS:
22:44⸻ DIXIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MEO: SEDE A DEXTRIS
MEIS, DONEC PONAM INIMICOS TVOS SCABILLVM PEDVM
TVORVM?
22:45⸻ SI ERGO DAVID VOCAT EVM D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, QVOMODO
FILIVS EIVS EST?
22:46⸻ ET NEMO POTERAT EI RESPONDERE EI VERBVM:
NEQVE AVSVS FVIT QVISQVAM EX ILLA DIE EVM AMPLIVS
INTERROGARE.
23:1⸻ TVNC I̅E̅S̅V̅S̅ LOCVTVS EST AD TVRBAS, ET AD
DISCIPVLOS SVOS,
23:2⸻ DICENS: SVPER CATHEDRAM MOSI SEDERVNT
SCRIBAE, ET PHARISAEI.
23:3⸻ OMNIA ERGO QVAECVMQVE DIXERINT VOBIS,
SERVATE, ET FACITE: SECVNDVM OPERA VERO EORVM
NOLITE FACERE: DICVNT ENIM, ET NON FACIVNT.
23:4⸻ ALLIGANT AVTEM ONERA GRAVIA, ET
INPORTABILIA, ET INPONVNT IN VMEROS HOMINVM: DIGITO
AVTEM SVO NOLVNT EA MOVERE.
23:5⸻ OMNIA VERO OPERA SVA FACIVNT VT VIDEANTVR
AB HOMINIBVS: DILATANT ENIM PHILACTERIA SVA, ET
MAGNIFICANT FIMBRIAS.
23:6⸻ AMANT ENIM PRIMOS RECVBITVS IN CAENIS, ET
PRIMAS CATHEDRAS IN SYNAGOGIS,
23:7⸻ ET SALVTATIONES IN FORO, ET VOCARI AB
HOMINIBVS RABBI.
23:8⸻ VOS AVTEM NOLITE VOCARI RABBI. VNVS ENIM EST
MAGISTER VESTER, OMNES AVTEM VOS FRATRES ESTIS.
23:9⸻ ET PATREM NOLITE VOCARE VOBIS SVPER TERRAM:
VNVS ENIM EST PATER VESTER, QVI IN CAELIS EST.
23:10⸻ NEC VOCEMINI MAGISTRI: QVIA MAGISTER VESTER
VNVS EST, C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
23:11⸻ QVI MAIOR EST VESTRVM, ERIT MINISTER VESTER.
23:12⸻ QVI AVTEM SE EXALTAVERIT, HVMILIABITVR: ET
QVI SE HVMILIAVERIT, EXALTABITVR.
23:13⸻ VAE AVTEM VOBIS SCRIBAE, ET PHARISAEI
HYPOCRITAE: QVIA CLAVDITIS REGNVM CAELORVM ANTE
HOMINES. VOS ENIM NON INTRATIS, NEC INTROEVNTES
SINITIS INTRARE.
23:14⸻ []
23:15⸻ VAE VOBIS SCRIBAE, ET PHARISAEI HYPOCRITAE:
QVIA CIRCVITIS MARE, ET ARIDAM, VT FACIATIS VNVM
PROSELYTVM: ET CVM FVERIT FACTVS, FACITIS EVM FILIVM
GEHENNAE DVPLO QVAM VOS.
23:16⸻ VAE VOBIS DVCES CAECI, QVI DICITIS: QVICVMQVE
IVRAVERIT PER TEMPLVM, NIHIL EST: QVI AVTEM
IVRAVERIT IN AVRVM TEMPLI, DEBET.
23:17⸻ STVLTI ET CAECI: QVID ENIM MAIVS EST, AVRVM,
AN TEMPLVM, QVOD S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICAT AVRVM?
23:18⸻ ET QVICVMQVE IVRAVERIT IN ALTARI, NIHIL EST:
QVICVMQVE AVTEM IVRAVERIT IN DONO, QVOD EST SVPER
ILLVD, DEBET.
23:19⸻ CAECI: QVID ENIM MAIVS EST, DONVM, AN
ALTARE, QVOD S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICAT DONVM?
23:20⸻ QVI ERGO IVRAT IN ALTARI, IVRAT IN EO, ET IN
OMNIBVS QVAE SVPER ILLVD SVNT.
23:21⸻ ET QVI IVRAVERIT IN TEMPLO, IVRAT IN ILLO, ET
IN EO, QVI IN HABITAT IN IPSO:
23:22⸻ ET QVI IVRAT IN CAELO, IVRAT IN THRONO D̅E̅I̅, ET
IN EO, QVI SEDET SVPER EVM.
23:23⸻ VAE VOBIS SCRIBAE, ET PHARISAEI HYPOCRITAE:
QVIA DECIMATIS MENTAM, ET ANETHVM, ET CYMINVM, ET
RELIQVISTIS QVAE GRAVIORA SVNT LEGIS, IVDICIVM, ET
MISERICORDIAM, ET FIDEM. HAEC OPORTVIT FACERE, ET
ILLA NON OMITTERE.
23:24⸻ DVCES CAECI, EXCOLANTES CVLICEM, CAMELVM
AVTEM GLVTIENTES.
23:25⸻ VAE VOBIS SCRIBAE, ET PHARISAEI HYPOCRITAE,
QVIA MVNDATIS QVOD DEFORIS EST CALICIS, ET PARAPSIDIS:
INTVS AVTEM PLENI SVNT RAPINA, ET INMVNDITIA.
23:26⸻ PHARISEE CAECE, MVNDA PRIVS QVOD INTVS EST
CALICIS, ET PARAPSIDIS, VT FIAT ET ID, QVOD DEFORIS EST,
MVNDVM.
23:27⸻ VAE VOBIS SCRIBAE, ET PHARISAEI HYPOCRITAE:
QVIA SIMILES ESTIS SEPVLCHRIS DEALBATIS, QVAE AFORIS
PARENT HOMINIBVS SPECIOSA, INTVS VERO PLENA SVNT
OSSIBVS MORTVORVM, ET OMNI SPVRCITIA.
23:28⸻ SIC ET VOS AFORIS QVIDEM PARETIS HOMINIBVS
IVSTI: INTVS AVTEM PLENI ESTIS HYPOCRISI, ET INIQVITATE.
23:29⸻ VAE VOBIS SCRIBAE, ET PHARISAEI HYPOCRITAE,
QVI AEDIFICATIS SEPVLCHRA PROPHETARVM, ET ORNATIS
MONVMENTA IVSTORVM,
23:30⸻ ET DICITIS: SI FVISSEMVS IN DIEBVS PATRVM
NOSTRORVM, NON ESSEMVS SOCII EORVM IN SANGVINE
PROPHETARVM.
23:31⸻ ITAQVE TESTIMONIO ESTIS VOBISMETIPSIS, QVIA
FILII ESTIS EORVM, QVI PROPHETAS OCCIDERVNT.
23:32⸻ ET VOS IMPLETE MENSVRAM PATRVM
VESTRORVM.
23:33⸻ SERPENTES GENIMINA VIPERARVM, QVOMODO
FVGIETIS A IVDICIO GEHENNAE?
23:34⸻ IDEO ECCE EGO MITTO AD VOS PROPHETAS, ET
SAPIENTES, ET SCRIBAS, EX ILLIS OCCIDETIS, ET
CRVCIFIGETIS, ET EX EIS FLAGELLABITIS IN SYNAGOGIS
VESTRIS, ET PERSEQVIMINI DE CIVITATE IN CIVITATEM:
23:35⸻ VT VENIAT SVPER VOS OMNIS SANGVIS IVSTVS, QVI
EFFVSVS EST SVPER TERRAM, A SANGVINE ABEL IVSTI
VSQVE AD SANGVINEM ZACHARIAE, FILII BARACHIAE, QVEM
OCCIDISTIS INTER TEMPLVM ET ALTARE.
23:36⸻ AMEN DICO VOBIS, VENIENT HAEC OMNIA SVPER
GENERATIONEM ISTAM.
23:37⸻ HIERVSALEM, HIERVSALEM, QVAE OCCIDIS
PROPHETAS, ET LAPIDAS EOS, QVI AD TE MISSI SVNT:
QVOTIES VOLVI CONGREGARE FILIOS TVOS, QVEMADMODVM
GALLINA CONGREGAT PVLLOS SVOS SVB ALAS, ET NOLVISTI?
23:38⸻ ECCE RELINQVITVR VOBIS DOMVS VESTRA
DESERTA.
23:39⸻ DICO ENIM VOBIS, NON ME VIDEBITIS AMODO,
DONEC DICATIS: BENEDICTVS, QVI VENIT IN NOMINE
D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
24:1⸻ ET EGRESSVS I̅E̅S̅V̅S̅ DE TEMPLO, IBAT. ET
ACCESSERVNT DISCIPVLI EIVS, VT OSTENDERENT EI
AEDIFICATIONES TEMPLI.
24:2⸻ IPSE AVTEM RESPONDENS DIXIT EIS: VIDETIS HAEC
OMNIA? AMEN DICO VOBIS, NON RELINQVETVR HIC LAPIS
SVPER LAPIDEM, QVI NON DESTRVATVR.
24:3⸻ SEDENTE AVTEM EO SVPER MONTEM OLIVETI,
ACCESSERVNT AD EVM DISCIPVLI SECRETO, DICENTES: DIC
NOBIS, QVANDO HAEC ERVNT? ET QVOD SIGNVM ADVENTVS
TVI, ET CONSVMMATIONIS SAECVLI?
24:4⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT EIS: VIDETE NE QVIS
VOS SEDVCAT.
24:5⸻ MVLTI ENIM VENIENT IN NOMINE MEO, DICENTES:
EGO SVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅: ET MVLTOS SEDVCENT.
24:6⸻ AVDITVRI ENIM ESTIS PROELIA, ET OPINIONES
PROELIORVM. VIDETE NE TVRBEMINI. OPORTET ENIM HAEC
FIERI, SED NONDVM EST FINIS.
24:7⸻ CONSVRGET ENIM GENS IN GENTEM, ET REGNVM IN
REGNVM, ET ERVNT PESTILENTIAE, ET FAMES, ET
TERRAEMOTVS PER LOCA.
24:8⸻ HAEC AVTEM OMNIA INITIA SVNT DOLORVM.
24:9⸻ TVNC TRADENT VOS IN TRIBVLATIONEM, ET
OCCIDENT VOS: ET ERITIS ODIO OMNIBVS GENTIBVS
PROPTER NOMEN MEVM.
24:10⸻ ET TVNC SCANDALIZABVNTVR MVLTI, ET INVICEM
TRADENT, ET ODIO HABEBVNT INVICEM.
24:11⸻ ET MVLTI PSEVDOPROPHETAE SVRGENT, ET
SEDVCENT MVLTOS.
24:12⸻ ET QVONIAM ABVNDAVIT INIQVITAS,
REFRIGESCET CARITAS MVLTORVM.
24:13⸻ QVI AVTEM PERSEVERAVERIT VSQVE IN FINEM,
HIC SALVVS ERIT.
24:14⸻ ET PRAEDICABITVR HOC EVANGELIVM REGNI IN
VNIVERSO ORBE, IN TESTIMONIVM OMNIBVS GENTIBVS: ET
TVNC VENIET CONSVMMATIO.
24:15⸻ CVM ERGO VIDERITIS ABOMINATIONEM
DESOLATIONIS, QVAE DICTA EST A DANIHELO PROPHETA,
STANTEM IN LOCO SANCTO, QVI LEGIT, INTELLEGAT:
24:16⸻ TVNC QVI IN IVDAEA SVNT, FVGIANT AD MONTES:
24:17⸻ ET QVI IN TECTO, NON DESCENDAT TOLLERE
ALIQVID DE DOMO SVA:
24:18⸻ ET QVI IN AGRO, NON REVERTATVR TOLLERE
TVNICAM SVAM.
24:19⸻ VAE AVTEM PRAEGNANTIBVS, ET NVTRIENTIBVS
IN ILLIS DIEBVS.
24:20⸻ ORATE AVTEM VT NON FIAT FVGA VESTRA IN
HIEME, VEL SABBATO.
24:21⸻ ERIT ENIM TVNC TRIBVLATIO MAGNA, QVALIS
NON FVIT AB INITIO MVNDI VSQVE MODO, NEQVE FIET.
24:22⸻ ET NISI BREVIATI FVISSENT DIES ILLI, NON FIERET
SALVA OMNIS CARO: SED PROPTER ELECTOS BREVIABVNTVR
DIES ILLI.
24:23⸻ TVNC SI QVIS VOBIS DIXERIT: ECCE HIC C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅,
AVT ILLIC: NOLITE CREDERE.
24:24⸻ SVRGENT ENIM PSEVDOC̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET
PSEVDOPROPHETAE: ET DABVNT SIGNA MAGNA, ET
PRODIGIA, ITA VT IN ERROREM INDVCANTVR (SI FIERI
POTEST) ETIAM ELECTI.
24:25⸻ ECCE PRAEDIXI VOBIS.
24:26⸻ SI ERGO DIXERINT VOBIS, ECCE IN DESERTO EST,
NOLITE EXIRE: ECCE IN PENETRALIBVS, NOLITE CREDERE.
24:27⸻ SICVT ENIM FVLGVR EXIT AB ORIENTE, ET PARET
VSQVE IN OCCIDENTEM: ITA ERIT ET ADVENTVS FILII
HOMINIS.
24:28⸻ VBICVMQVE FVERIT CORPVS, ILLIC
CONGREGABVNTVR AQVILAE.
24:29⸻ STATIM AVTEM POST TRIBVLATIONEM DIERVM
ILLORVM SOL OBSCVRABITVR, ET LVNA NON DABIT LVMEN
SVVM, ET STELLAE CADENT DE CAELO, ET VIRTVTES
CAELORVM COMMOVEBVNTVR:
24:30⸻ ET TVNC PAREBIT SIGNVM FILII HOMINIS IN
CAELO: ET TVNC PLANGENT OMNES TRIBVS TERRAE: ET
VIDEBVNT FILIVM HOMINIS VENIENTEM IN NVBIBVS CAELI
CVM VIRTVTE MVLTA, ET MAIESTATE.
24:31⸻ ET MITTET ANGELOS SVOS CVM TVBA, ET VOCE
MAGNA: ET CONGREGABVNT ELECTOS EIVS A QVATTVOR
VENTIS, A SVMMIS CAELORVM VSQVE AD TERMINOS EORVM.
24:32⸻ AB ARBORE AVTEM FICI DISCITE PARABOLAM:
CVM IAM RAMVS EIVS TENER FVERIT, ET FOLIA NATA, SCITIS
QVIA PROPE EST AESTAS:
24:33⸻ ITA ET VOS CVM VIDERITIS HAEC OMNIA, SCITOTE
QVIA PROPE EST IN IANVIS.
24:34⸻ AMEN DICO VOBIS, QVIA NON PRAETERIBIT HAEC
GENERATIO, DONEC OMNIA HAEC FIANT.
24:35⸻ CAELVM, ET TERRA TRANSIBVNT, VERBA VERO
MEA NON PRAETERIBVNT.
24:36⸻ DE DIE AVTEM ILLA, ET HORA NEMO SCIT, NEQVE
ANGELI CAELORVM, NISI PATER SOLVS.
24:37⸻ SICVT AVTEM IN DIEBVS NOE, ITA ERIT ET
ADVENTVS FILII HOMINIS.
24:38⸻ SICVT ENIM ERANT IN DIEBVS ANTE DILVVIVM
COMEDENTES ET BIBENTES, NVBENTES ET NVPTVM
TRADENTES, VSQVE AD EVM DIEM, QVO INTRAVIT IN ARCAM
NOE,
24:39⸻ ET NON COGNOVERVNT DONEC VENIT DILVVIVM,
ET TVLIT OMNES: ITA ERIT ET ADVENTVS FILII HOMINIS.
24:40⸻ TVNC DVO ERVNT IN AGRO: VNVS ADSVMETVR, ET
VNVS RELINQVETVR.
24:41⸻ DVAE MOLENTES IN MOLA: VNA ADSVMETVR, ET
VNA RELINQVETVR.
24:42⸻ VIGILATE ERGO, QVIA NESCITIS QVA HORA
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ VESTER VENTVRVS SIT.
24:43⸻ ILLVD AVTEM SCITOTE, QVONIAM SI SCIRET
PATERFAMILIAS QVA HORA FVR VENTVRVS ESSET,
VIGILARET VTIQVE, ET NON SINERET PERFODIRI DOMVM
SVAM.
24:44⸻ IDEO ET VOS ESTOTE PARATI: QVIA QVA NESCITIS
HORA FILIVS HOMINIS VENTVRVS EST.
24:45⸻ QVIS, PVTAS, EST FIDELIS SERVVS, ET PRVDENS,
QVEM CONSTITVIT DOMINVS SVVS SVPRA FAMILIAM SVAM,
VT DET ILLIS CIBVM IN TEMPORE?
24:46⸻ BEATVS ILLE SERVVS, QVEM CVM VENERIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EIVS, INVENERIT SIC FACIENTEM.
24:47⸻ AMEN DICO VOBIS, QVONIAM SVPER OMNIA BONA
SVA CONSTITVET EVM.
24:48⸻ SI AVTEM DIXERIT MALVS SERVVS ILLE IN CORDE
SVO: MORAM FACIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ MEVS VENIRE:
24:49⸻ ET COEPERIT PERCVTERE CONSERVOS SVOS,
MANDVCET AVTEM, ET BIBAT CVM EBRIIS:
24:50⸻ VENIET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ SERVI ILLIVS IN DIE, QVA NON
SPERAT, ET HORA, QVA IGNORAT:
24:51⸻ ET DIVIDET EVM, PARTEMQVE EIVS PONET CVM
HYPOCRITIS. ILLIC ERIT FLETVS, ET STRIDOR DENTIVM.
25:1⸻ TVNC SIMILE ERIT REGNVM CAELORVM DECEM
VIRGINIBVS: QVAE ACCIPIENTES LAMPADES SVAS EXIERVNT
OBVIAM SPONSO, ET SPONSAE.
25:2⸻ QVINQVE AVTEM EX EIS ERANT FATVAE, ET
QVINQVE PRVDENTES:
25:3⸻ SED QVINQVE FATVAE, ACCEPTIS LAMPADIBVS, NON
SVMSERVNT OLEVM SECVM:
25:4⸻ PRVDENTES VERO ACCEPERVNT OLEVM IN VASIS
SVIS CVM LAMPADIBVS.
25:5⸻ MORAM AVTEM FACIENTE SPONSO,
DORMITAVERVNT OMNES ET DORMIERVNT.
25:6⸻ MEDIA AVTEM NOCTE CLAMOR FACTVS EST: ECCE
SPONSVS VENIT, EXITE OBVIAM EI.
25:7⸻ TVNC SVRREXERVNT OMNES VIRGINES ILLAE, ET
ORNAVERVNT LAMPADES SVAS.
25:8⸻ FATVAE AVTEM SAPIENTIBVS DIXERVNT: DATE
NOBIS DE OLEO VESTRO: QVIA LAMPADES NOSTRAE
EXTINGVNTVR.
25:9⸻ RESPONDERVNT PRVDENTES, DICENTES: NE FORTE
NON SVFFICIAT NOBIS, ET VOBIS, ITE POTIVS AD
VENDENTES, ET EMITE VOBIS.
25:10⸻ DVM AVTEM IRENT EMERE, VENIT SPONSVS: ET
QVAE PARATAE ERANT, INTRAVERVNT CVM EO AD NVPTIAS,
ET CLAVSA EST IANVA.
25:11⸻ NOVISSIME VENIVNT ET RELIQVAE VIRGINES,
DICENTES: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, D̅O̅M̅I̅N̅E̅, APERI NOBIS.
25:12⸻ AT ILLE RESPONDENS, AIT: AMEN DICO VOBIS,
NESCIO VOS.
25:13⸻ VIGILATE ITAQVE, QVIA NESCITIS DIEM, NEQVE
HORAM.
25:14⸻ SICVT ENIM HOMO PEREGRE PROFICISCENS,
VOCAVIT SERVOS SVOS, ET TRADIDIT ILLIS BONA SVA.
25:15⸻ ET VNI DEDIT QVINQVE TALENTA, ALII AVTEM
DVO, ALII VERO VNVM, VNICVIQVE SECVNDVM PROPRIAM
VIRTVTEM, ET PROFECTVS EST STATIM.
25:16⸻ ABIIT AVTEM QVI QVINQVE TALENTA ACCEPERAT,
ET OPERATVS EST IN EIS, ET LVCRATVS EST ALIA QVINQVE.
25:17⸻ SIMILITER QVI DVO ACCEPERAT, LVCRATVS EST
ALIA DVO.
25:18⸻ QVI AVTEM VNVM ACCEPERAT, ABIENS FODIT IN
TERRA, ET ABSCONDIT PECVNIAM DOMINI SVI.
25:19⸻ POST MVLTVM VERO TEMPORIS VENIT DOMINVS
SERVORVM ILLORVM, ET POSVIT RATIONEM CVM EIS.
25:20⸻ ET ACCEDENS QVI QVINQVE TALENTA ACCEPERAT,
OBTVLIT ALIA QVINQVE TALENTA, DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
QVINQVE TALENTA MIHI TRADIDISTI, ET ECCE ALIA
QVINQVE SVPERLVCRATVS SVM.
25:21⸻ AIT ILLI DOMINVS EIVS: EVGE BONE SERVE, ET
FIDELIS, QVIA SVPER PAVCA FVISTI FIDELIS, SVPER MVLTA
TE CONSTITVAM, INTRA IN GAVDIVM DOMINI TVI.
25:22⸻ ACCESSIT AVTEM ET QVI DVO TALENTA
ACCEPERAT, ET AIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, DVO TALENTA TRADIDISTI
MIHI, ECCE ALIA DVO LVCRATVS SVM.
25:23⸻ AIT ILLI DOMINVS EIVS: EVGE BONE SERVE, ET
FIDELIS, QVIA SVPER PAVCA FVISTI FIDELIS, SVPRA MVLTA
TE CONSTITVAM, INTRA IN GAVDIVM DOMINI TVI.
25:24⸻ ACCEDENS AVTEM ET QVI VNVM TALENTVM
ACCEPERAT, AIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SCIO QVIA HOMO DVRVS ES, ET
METIS VBI NON SEMINASTI, ET CONGREGAS VBI NON
SPARSISTI:
25:25⸻ ET TIMENS ABII, ET ABSCONDI TALENTVM TVVM
IN TERRA: ECCE HABES QVOD TVVM EST.
25:26⸻ RESPONDENS AVTEM DOMINVS EIVS, DIXIT EI:
SERVE MALE, ET PIGER, SCIEBAS QVIA METO VBI NON
SEMINO, ET CONGREGO VBI NON SPARSI:
25:27⸻ OPORTVIT ERGO TE COMMITTERE PECVNIAM
MEAM NVMMVLARIIS, ET VENIENS EGO RECEPISSEM VTIQVE
QVOD MEVM EST CVM VSVRA.
25:28⸻ TOLLITE ITAQVE AB EO TALENTVM, ET DATE EI,
QVI HABET DECEM TALENTA.
25:29⸻ OMNI ENIM HABENTI DABITVR, ET ABVNDABIT: EI
AVTEM, QVI NON HABET, ET QVOD VIDETVR HABERE,
AVFERETVR AB EO.
25:30⸻ ET INVTILEM SERVVM EICITE IN TENEBRAS
EXTERIORES: ILLIC ERIT FLETVS, ET STRIDOR DENTIVM.
25:31⸻ CVM AVTEM VENERIT FILIVS HOMINIS IN
MAIESTATE SVA, ET OMNES ANGELI CVM EO, TVNC SEDEBIT
SVPER SEDEM MAIESTATIS SVAE:
25:32⸻ ET CONGREGABVNTVR ANTE EVM OMNES GENTES,
ET SEPARABIT EOS AB INVICEM, SICVT PASTOR SEGREGAT
OVES AB HAEDIS:
25:33⸻ ET STATVET OVES QVIDEM A DEXTRIS SVIS,
HAEDOS AVTEM A SINISTRIS.
25:34⸻ TVNC DICET REX HIS, QVI A DEXTRIS EIVS ERVNT:
VENITE BENEDICTI PATRIS MEI, POSSIDETE PARATVM VOBIS
REGNVM A CONSTITVTIONE MVNDI.
25:35⸻ ESVRIVI ENIM, ET DEDISTIS MIHI MANDVCARE:
SITIVI, ET DEDISTIS MIHI BIBERE: HOSPES ERAM, ET
COLLEXISTIS ME:
25:36⸻ NVDVS, ET OPERVISTIS ME: INFIRMVS, ET
VISITASTIS ME: IN CARCERE, ET VENISTIS AD ME.
25:37⸻ TVNC RESPONDEBVNT EI IVSTI, DICENTES:
D̅O̅M̅I̅N̅E̅, QVANDO TE VIDIMVS ESVRIENTEM, ET PAVIMVS:
SITIENTEM, ET DEDIMVS TIBI POTVM?
25:38⸻ QVANDO AVTEM TE VIDIMVS HOSPITEM, ET
COLLEXIMVS TE: AVT NVDVM, ET COOPERVIMVS?
25:39⸻ AVT QVANDO TE VIDIMVS INFIRMVM: ET IN
CARCERE, ET VENIMVS AD TE?
25:40⸻ ET RESPONDENS REX, DICET ILLIS: AMEN DICO
VOBIS, QVAMDIV FECISTIS VNI DE HIS FRATRIBVS MEIS
MINIMIS, MIHI FECISTIS.
25:41⸻ TVNC DICET ET HIS, QVI A SINISTRIS ERVNT:
DISCEDITE A ME MALEDICTI IN IGNEM AETERNVM, QVI
PRAEPARATVS EST DIABOLO, ET ANGELIS EIVS.
25:42⸻ ESVRIVI ENIM, ET NON DEDISTIS MIHI
MANDVCARE: SITIVI, ET NON DEDISTIS MIHI POTVM:
25:43⸻ HOSPES ERAM, ET NON COLLEXISTIS ME: NVDVS,
ET NON OPERVISTIS ME: INFIRMVS, ET IN CARCERE, ET NON
VISITASTIS ME.
25:44⸻ TVNC RESPONDEBVNT ET IPSI, DICENTES:
D̅O̅M̅I̅N̅E̅, QVANDO TE VIDIMVS ESVRIENTEM, AVT
SITIENTEM, AVT HOSPITEM, AVT NVDVM, AVT INFIRMVM,
VEL IN CARCERE, ET NON MINISTRAVIMVS TIBI?
25:45⸻ TVNC RESPONDEBIT ILLIS DICENS: AMEN DICO
VOBIS: QVAMDIV NON FECISTIS VNI DE MINORIBVS HIS, NEC
MIHI FECISTIS.
25:46⸻ ET IBVNT HI IN SVPPLICIVM AETERNVM: IVSTI
AVTEM IN VITAM AETERNAM.
26:1⸻ ET FACTVM EST: CVM CONSVMMASSET I̅E̅S̅V̅S̅
SERMONES HOS OMNES, DIXIT DISCIPVLIS SVIS:
26:2⸻ SCITIS QVIA POST BIDVVM PASCHA FIET, ET FILIVS
HOMINIS TRADETVR VT CRVCIFIGATVR.
26:3⸻ TVNC CONGREGATI SVNT PRINCIPES SACERDOTVM,
ET SENIORES POPVLI IN ATRIVM PRINCIPIS SACERDOTVM,
QVI DICEBATVR CAIAPHAS:
26:4⸻ ET CONSILIVM FECERVNT VT I̅E̅S̅V̅M̅ DOLO
TENERENT, ET OCCIDERENT.
26:5⸻ DICEBANT AVTEM: NON IN DIE FESTO, NE FORTE
TVMVLTVS FIERET IN POPVLO.
26:6⸻ CVM AVTEM ESSET I̅E̅S̅V̅S̅ IN BETHANIA IN DOMO
SIMONIS LEPROSI,
26:7⸻ ACCESSIT AD EVM MVLIER HABENS ALABASTRVM
VNGENTI PRETIOSI, ET EFFVDIT SVPER CAPVT IPSIVS
RECVMBENTIS.
26:8⸻ VIDENTES AVTEM DISCIPVLI, INDIGNATI SVNT
DICENTES: VT QVID PERDITIO HAEC?
26:9⸻ POTVIT ENIM ISTVD VENVNDARI MVLTO, ET DARI
PAVPERIBVS.
26:10⸻ SCIENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, AIT ILLIS: QVID MOLESTI
ESTIS MVLIERI? OPVS BONVM OPERATA EST IN ME.
26:11⸻ NAM SEMPER PAVPERES HABETIS VOBISCVM: ME
AVTEM NON SEMPER HABETIS.
26:12⸻ MITTENS ENIM HAEC VNGENTVM HOC IN CORPVS
MEVM: AD SEPELIENDVM ME FECIT.
26:13⸻ AMEN DICO VOBIS, VBICVMQVE PRAEDICATVM
FVERIT HOC EVANGELIVM IN TOTO MVNDO, DICETVR ET
QVOD HAEC FECIT IN MEMORIAM EIVS.
26:14⸻ TVNC ABIIT VNVS DE DVODECIM, QVI DICEBATVR
IVDAS SCARIOT, AD PRINCIPES SACERDOTVM:
26:15⸻ ET AIT ILLIS: QVID VVLTIS MIHI DARE, ET EGO
VOBIS EVM TRADAM? AT ILLI CONSTITVERVNT EI TRIGINTA
ARGENTEOS.
26:16⸻ ET EXINDE QVAEREBAT OPORTVNITATEM VT EVM
TRADERET.
26:17⸻ PRIMA AVTEM AZYMORVM ACCESSERVNT
DISCIPVLI AD I̅E̅S̅V̅M̅, DICENTES: VBI VIS PAREMVS TIBI
COMEDERE PASCHA?
26:18⸻ AT I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT: ITE IN CIVITATEM AD QVEMDAM,
ET DICITE EI: MAGISTER DICIT: TEMPVS MEVM PROPE EST,
APVD TE FACIO PASCHA CVM DISCIPVLIS MEIS.
26:19⸻ ET FECERVNT DISCIPVLI SICVT CONSTITVIT ILLIS
I̅E̅S̅V̅S̅, ET PARAVERVNT PASCHA.
26:20⸻ VESPERE AVTEM FACTO, DISCVMBEBAT CVM
DVODECIM DISCIPVLIS.
26:21⸻ ET EDENTIBVS ILLIS, DIXIT: AMEN DICO VOBIS,
QVIA VNVS VESTRVM ME TRADITVRVS EST.
26:22⸻ ET CONTRISTATI VALDE, COEPERVNT SINGVLI
DICERE: NVMQVID EGO SVM D̅O̅M̅I̅N̅E̅?
26:23⸻ AT IPSE RESPONDENS, AIT: QVI INTINGIT MECVM
MANVM IN PARAPSIDE, HIC ME TRADET.
26:24⸻ FILIVS QVIDEM HOMINIS VADIT, SICVT SCRIPTVM
EST DE ILLO: VAE AVTEM HOMINI ILLI, PER QVEM FILIVS
HOMINIS TRADITVR: BONVM ERAT EI, SI NATVS NON FVISSET
HOMO ILLE.
26:25⸻ RESPONDENS AVTEM IVDAS, QVI TRADIDIT EVM,
DIXIT: NVMQVID EGO SVM RABBI? AIT ILLI: TV DIXISTI.
26:26⸻ CENANTIBVS AVTEM EIS, ACCEPIT I̅E̅S̅V̅S̅ PANEM,
ET BENEDIXIT, AC FREGIT, DEDITQVE DISCIPVLIS SVIS, ET
AIT: ACCIPITE, ET COMEDITE: HOC EST CORPVS MEVM.
26:27⸻ ET ACCIPIENS CALICEM GRATIAS EGIT: ET DEDIT
ILLIS, DICENS: BIBITE EX HOC OMNES.
26:28⸻ HIC EST ENIM SANGVIS MEVS NOVI TESTAMENTI,
QVI PRO MVLTIS EFFVNDITVR IN REMISSIONEM
PECCATORVM.
26:29⸻ DICO AVTEM VOBIS: NON BIBAM AMODO DE HOC
GENIMINE VITIS VSQVE IN DIEM, CVM ILLVM BIBAM
VOBISCVM NOVVM IN REGNO PATRIS MEI.
26:30⸻ ET HYMNO DICTO, EXIERVNT IN MONTEM OLIVETI.
26:31⸻ TVNC DICIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: OMNES VOS SCANDALVM
PATIEMINI IN ME, IN ISTA NOCTE. SCRIPTVM EST ENIM:
PERCVTIAM PASTOREM, ET DISPARGENTVR OVES GREGIS.
26:32⸻ POSTQVAM AVTEM RESVRREXERO, PRAECEDAM
VOS IN GALILAEAM.
26:33⸻ RESPONDENS AVTEM PETRVS, AIT ILLI: ET SI
OMNES SCANDALIZATI FVERINT IN TE, EGO NVMQVAM
SCANDALIZABOR.
26:34⸻ AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN DICO TIBI, QVIA IN HAC
NOCTE, ANTEQVAM GALLVS CANTET, TER ME NEGABIS.
26:35⸻ AIT ILLI PETRVS: ETIAMSI OPORTVERIT ME MORI
TECVM, NON TE NEGABO. SIMILITER ET OMNES DISCIPVLI
DIXERVNT.
26:36⸻ TVNC VENIT I̅E̅S̅V̅S̅ CVM ILLIS IN VILLAM, QVAE
DICITVR GESEMANI, ET DIXIT DISCIPVLIS SVIS: SEDETE HIC
DONEC VADAM ILLVC, ET OREM.
26:37⸻ ET ADSVMTO PETRO, ET DVOBVS FILIIS ZEBEDAEI,
COEPIT CONTRISTARI ET MESTVS ESSE.
26:38⸻ TVNC AIT ILLIS: TRISTIS EST ANIMA MEA VSQVE
AD MORTEM: SVSTINETE HIC, ET VIGILATE MECVM.
26:39⸻ ET PROGRESSVS PVSILLVM, PROCIDIT IN FACIEM
SVAM, ORANS, ET DICENS: PATER, SI POSSIBILE EST,
TRANSEAT CALIX ISTE. VERVMTAMEN NON SICVT EGO VOLO,
SED SICVT TV.
26:40⸻ ET VENIT AD DISCIPVLOS, ET INVENIT EOS
DORMIENTES, ET DICIT PETRO: SIC NON POTVISTIS VNA
HORA VIGILARE MECVM?
26:41⸻ VIGILATE, ET ORATE VT NON INTRETIS IN
TEMTATIONEM. S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ QVIDEM PROMTVS EST, CARO
AVTEM INFIRMA.
26:42⸻ ITERVM SECVNDO ABIIT, ET ORAVIT, DICENS:
PATER MI, SI NON POTEST HIC CALIX TRANSIRE NISI BIBAM
ILLVM, FIAT VOLVNTAS TVA.
26:43⸻ ET VENIT ITERVM, ET INVENIT EOS DORMIENTES:
ERANT ENIM OCVLI EORVM GRAVATI.
26:44⸻ ET RELICTIS ILLIS, ITERVM ABIIT, ET ORAVIT
TERTIO, EVNDEM SERMONEM DICENS.
26:45⸻ TVNC VENIT AD DISCIPVLOS SVOS, ET DICIT ILLIS:
DORMITE IAM, ET REQVIESCITE: ECCE APPROPINQVAVIT
HORA, ET FILIVS HOMINIS TRADETVR IN MANVS
PECCATORVM.
26:46⸻ SVRGITE EAMVS: ECCE ADPROPINQVAVIT QVI ME
TRADET.
26:47⸻ ADHVC IPSO LOQVENTE, ECCE IVDAS VNVS DE
DVODECIM VENIT, ET CVM EO TVRBA MVLTA CVM GLADIIS,
ET FVSTIBVS, MISSI A PRINCIPIBVS SACERDOTVM, ET
SENIORIBVS POPVLI.
26:48⸻ QVI AVTEM TRADIDIT EVM, DEDIT ILLIS SIGNVM,
DICENS: QVEMCVMQVE OSCVLATVS FVERO, IPSE EST,
TENETE EVM.
26:49⸻ ET CONFESTIM ACCEDENS AD I̅E̅S̅V̅M̅, DIXIT: HAVE
RABBI. ET OSCVLATVS EST EVM.
26:50⸻ DIXITQVE ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: AMICE, AD QVID VENISTI?
TVNC ACCESSERVNT, ET MANVS INIECERVNT IN I̅E̅S̅V̅M̅, ET
TENVERVNT EVM.
26:51⸻ ET ECCE VNVS EX HIS, QVI ERANT CVM I̅E̅S̅V̅,
EXTENDENS MANVM, EXEMIT GLADIVM SVVM, ET
PERCVTIENS SERVVM PRINCIPIS SACERDOTVM AMPVTAVIT
AVRICVLAM EIVS.
26:52⸻ TVNC AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: CONVERTE GLADIVM TVVM
IN LOCVM SVVM. OMNES ENIM, QVI ACCEPERINT GLADIVM,
GLADIO PERIBVNT.
26:53⸻ AN PVTAS, QVIA NON POSSVM ROGARE PATREM
MEVM, ET EXHIBEBIT MIHI MODO PLVSQVAM DVODECIM
LEGIONES ANGELORVM?
26:54⸻ QVOMODO ERGO IMPLEBVNTVR SCRIPTVRAE,
QVIA SIC OPORTET FIERI?
26:55⸻ IN ILLA HORA DIXIT I̅E̅S̅V̅S̅ TVRBIS: TAMQVAM AD
LATRONEM EXISTIS CVM GLADIIS, ET FVSTIBVS
COMPREHENDERE ME: COTIDIE APVD VOS SEDEBAM
DOCENS IN TEMPLO, ET NON ME TENVISTIS.
26:56⸻ HOC AVTEM TOTVM FACTVM EST, VT
IMPLERENTVR SCRIPTVRAE PROPHETARVM. TVNC DISCIPVLI
OMNES, RELICTO EO, FVGERVNT.
26:57⸻ AT ILLI TENENTES I̅E̅S̅V̅M̅, DVXERVNT AD
CAIAPHAN PRINCIPEM SACERDOTVM, VBI SCRIBAE ET
SENIORES CONVENERANT.
26:58⸻ PETRVS AVTEM SEQVEBATVR EVM A LONGE,
VSQVE IN ATRIVM PRINCIPIS SACERDOTVM. ET INGRESSVS
INTRO, SEDEBAT CVM MINISTRIS, VT VIDERET FINEM.
26:59⸻ PRINCIPES AVTEM SACERDOTVM, ET OMNE
CONCILIVM QVAEREBANT FALSVM TESTIMONIVM CONTRA
I̅E̅S̅V̅M̅, VT EVM MORTI TRADERENT:
26:60⸻ ET NON INVENERVNT, CVM MVLTI FALSI TESTES
ACCESSISSENT. NOVISSIME AVTEM VENERVNT DVO FALSI
TESTES,
26:61⸻ ET DIXERVNT: HIC DIXIT: POSSVM DESTRVERE
TEMPLVM D̅E̅I̅, ET POST TRIDVVM AEDIFICARE ILLVD.
26:62⸻ ET SVRGENS PRINCEPS SACERDOTVM, AIT ILLI:
NIHIL RESPONDIS AD EA, QVAE ISTI ADVERSVM TE
TESTIFICANTVR?
26:63⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM TACEBAT. ET PRINCEPS
SACERDOTVM AIT ILLI: ADIVRO TE PER D̅E̅V̅M̅ VIVVM, VT
DICAS NOBIS SI TV ES C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ FILIVS D̅E̅I̅.
26:64⸻ DICIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: TV DIXISTI. VERVMTAMEN DICO
VOBIS, AMODO VIDEBITIS FILIVM HOMINIS SEDENTEM A
DEXTRIS VIRTVTIS, ET VENIENTEM IN NVBIBVS CAELI.
26:65⸻ TVNC PRINCEPS SACERDOTVM SCIDIT
VESTIMENTA SVA, DICENS: BLASPHEMAVIT: QVID ADHVC
EGEMVS TESTIBVS? ECCE NVNC AVDISTIS BLASPHEMIAM:
26:66⸻ QVID VOBIS VIDETVR? AT ILLI RESPONDENTES
DIXERVNT: REVS EST MORTIS.
26:67⸻ TVNC EXPVERVNT IN FACIEM EIVS, ET COLAPHIS
EVM CECIDERVNT, ALII AVTEM PALMAS IN FACIEM EI
DEDERVNT,
26:68⸻ DICENTES: PROPHETIZA NOBIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅E̅, QVIS EST
QVI TE PERCVSSIT?
26:69⸻ PETRVS VERO SEDEBAT FORIS IN ATRIO: ET
ACCESSIT AD EVM VNA ANCILLA, DICENS: ET TV CVM I̅E̅S̅V̅
GALILAEO ERAS.
26:70⸻ AT ILLE NEGAVIT CORAM OMNIBVS, DICENS:
NESCIO QVID DICIS.
26:71⸻ EXEVNTE AVTEM ILLO IANVAM, VIDIT EVM ALIA,
ET AIT HIS, QVI ERANT IBI: ET HIC ERAT CVM I̅E̅S̅V̅
NAZARENO.
26:72⸻ ET ITERVM NEGAVIT CVM IVRAMENTO: QVIA NON
NOVI HOMINEM.
26:73⸻ ET POST PVSILLVM ACCESSERVNT QVI STABANT,
ET DIXERVNT PETRO: VERE ET TV EX ILLIS ES: NAM ET
LOQVELLA TVA MANIFESTVM TE FACIT.
26:74⸻ TVNC COEPIT DETESTARI, ET IVRARE QVIA NON
NOVISSET HOMINEM. ET CONTINVO GALLVS CANTAVIT.
26:75⸻ ET RECORDATVS EST PETRVS VERBI I̅E̅S̅V̅, QVOD
DIXERAT: PRIVS QVAM GALLVS CANTET, TER ME NEGABIS. ET
EGRESSVS FORAS, PLORAVIT AMARE.
27:1⸻ MANE AVTEM FACTO, CONSILIVM INIERVNT OMNES
PRINCIPES SACERDOTVM, ET SENIORES POPVLI ADVERSVS
I̅E̅S̅V̅M̅, VT EVM MORTI TRADERENT.
27:2⸻ ET VINCTVM ADDVXERVNT EVM, ET TRADIDERVNT
PONTIO PILATO PRAESIDI.
27:3⸻ TVNC VIDENS IVDAS, QVI EVM TRADIDIT, QVOD
DAMNATVS ESSET; PAENITENTIA DVCTVS, RETVLIT
TRIGINTA ARGENTEOS PRINCIPIBVS SACERDOTVM, ET
SENIORIBVS,
27:4⸻ DICENS: PECCAVI, TRADENS SANGVINEM IVSTVM.
AT ILLI DIXERVNT: QVID AD NOS? TV VIDERIS.
27:5⸻ ET PROIECTIS ARGENTEIS IN TEMPLO, RECESSIT: ET
ABIENS LAQVEO SE SVSPENDIT.
27:6⸻ PRINCIPES AVTEM SACERDOTVM, ACCEPTIS
ARGENTEIS, DIXERVNT: NON LICET MITTERE EOS IN
CORBONAN: QVIA PRETIVM SANGVINIS EST.
27:7⸻ CONSILIO AVTEM INITO, EMERVNT EX ILLIS AGRVM
FIGVLI, IN SEPVLTVRAM PEREGRINORVM.
27:8⸻ PROPTER HOC VOCATVS EST AGER ILLE,
ACHELDEMACH, AGER SANGVINIS, VSQVE IN HODIERNVM
DIEM.
27:9⸻ ET TVNC IMPLETVM EST QVOD DICTVM EST PER
HIEREMIAM PROPHETAM, DICENTEM: ET ACCEPERVNT
TRIGINTA ARGENTEOS PRETIVM APPRETIATI, QVEM
APPRETIAVERVNT A FILIIS ISRAHEL:
27:10⸻ ET DEDERVNT EOS IN AGRVM FIGVLI, SICVT
CONSTITVIT MIHI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅.
27:11⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM STETIT ANTE PRAESIDEM, ET
INTERROGAVIT EVM PRAESES, DICENS: TV ES REX
IVDAEORVM? DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: TV DICIS.
27:12⸻ ET CVM ACCVSARETVR A PRINCIPIBVS
SACERDOTVM, ET SENIORIBVS, NIHIL RESPONDIT.
27:13⸻ TVNC DICIT ILLI PILATVS: NON AVDIS QVANTA
ADVERSVM TE DICVNT TESTIMONIA?
27:14⸻ ET NON RESPONDIT EI AD VLLVM VERBVM, ITA VT
MIRARETVR PRAESES VEHEMENTER.
27:15⸻ PER DIEM AVTEM SOLLEMNEM CONSVEVERAT
PRAESES DIMITTERE POPVLO VNVM VINCTVM, QVEM
VOLVISSENT.
27:16⸻ HABEBAT AVTEM TVNC VINCTVM INSIGNEM, QVI
DICEBATVR BARABBAS.
27:17⸻ CONGREGATIS ERGO ILLIS DIXIT PILATVS: QVEM
VVLTIS DIMITTAM VOBIS: BARABBAN, AN I̅E̅S̅V̅M̅, QVI
DICITVR C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅?
27:18⸻ SCIEBAT ENIM QVOD PER INVIDIAM
TRADIDISSENT EVM.
27:19⸻ SEDENTE AVTEM ILLO PRO TRIBVNALI, MISIT AD
ILLVM VXOR EIVS, DICENS: NIHIL TIBI, ET IVSTO ILLI. MVLTA
ENIM PASSA SVM HODIE PER VISVM PROPTER EVM.
27:20⸻ PRINCEPS AVTEM SACERDOTVM, ET SENIORES
PERSVASERVNT POPVLIS VT PETERENT BARABBAN, I̅E̅S̅V̅M̅
VERO PERDERENT.
27:21⸻ RESPONDENS AVTEM PRAESES, AIT ILLIS: QVEM
VVLTIS VOBIS DE DVOBVS DIMITTI? AT ILLI DIXERVNT:
BARABBAN.
27:22⸻ DICIT ILLIS PILATVS: QVID IGITVR FACIAM DE I̅E̅S̅V̅,
QVI DICITVR C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅? DICVNT OMNES: CRVCIFIGATVR.
27:23⸻ AIT ILLIS PRAESES: QVID ENIM MALI FECIT? AT
ILLI MAGIS CLAMABANT DICENTES: CRVCIFIGATVR.
27:24⸻ VIDENS AVTEM PILATVS QVIA NIHIL PROFICERET,
SED MAGIS TVMVLTVS FIERET: ACCEPTA AQVA, LAVIT
MANVS CORAM POPVLO, DICENS: INNOCENS EGO SVM A
SANGVINE IVSTI HVIVS: VOS VIDERITIS.
27:25⸻ ET RESPONDENS VNIVERSVS POPVLVS, DIXIT:
SANGVIS EIVS SVPER NOS, ET SVPER FILIOS NOSTROS.
27:26⸻ TVNC DIMISIT ILLIS BARABBAN: I̅E̅S̅V̅M̅ AVTEM
FLAGELLATVM TRADIDIT EIS VT CRVCIFIGERETVR.
27:27⸻ TVNC MILITES PRAESIDIS SVSCIPIENTES I̅E̅S̅V̅M̅ IN
PRAETORIO, CONGREGAVERVNT AD EVM VNIVERSAM
COHORTEM:
27:28⸻ ET EXVENTES EVM, CLAMYDEM COCCINEAM
CIRCVMDEDERVNT EI,
27:29⸻ ET PLECTENTES CORONAM DE SPINIS, POSVERVNT
SVPER CAPVT EIVS, ET HARVNDINEM IN DEXTERA EIVS. ET
GENV FLEXO ANTE EVM, INLVDEBANT, DICENTES: HAVE REX
IVDAEORVM.
27:30⸻ ET EXSPVENTES IN EVM, ACCEPERVNT
HARVNDINEM, ET PERCVTIEBANT CAPVT EIVS.
27:31⸻ ET POSTQVAM INLVSERVNT EI, EXVERVNT EVM
CLAMYDE, ET INDVERVNT EVM VESTIMENTIS EIVS, ET
DVXERVNT EVM VT CRVCIFIGERENT.
27:32⸻ EXEVNTES AVTEM INVENERVNT HOMINEM
CYRENEVM, NOMINE SIMONEM: HVNC ANGARIAVERVNT VT
TOLLERET CRVCEM EIVS.
27:33⸻ ET VENERVNT IN LOCVM, QVI DICITVR GOLGOTHA,
QVOD EST CALVARIAE LOCVS.
27:34⸻ ET DEDERVNT EI VINVM BIBERE CVM FELLE
MIXTVM. ET CVM GVSTASSET, NOLVIT BIBERE.
27:35⸻ POSTQVAM AVTEM CRVCIFIXERVNT EVM,
DIVISERVNT VESTIMENTA EIVS, SORTEM MITTENTES: VT
IMPLERETVR QVOD DICTVM EST PER PROPHETAM:
DIVISERVNT SIBI VESTIMENTA MEA, ET SVPER VESTEM
MEAM MISERVNT SORTEM.
27:36⸻ ET SEDENTES SERVABANT EVM.
27:37⸻ ET INPOSVERVNT SVPER CAPVT EIVS CAVSAM
IPSIVS SCRIPTAM: HIC EST I̅E̅S̅V̅S̅ REX IVDAEORVM.
27:38⸻ TVNC CRVCIFIXI SVNT CVM EO DVO LATRONES:
VNVS A DEXTRIS, ET VNVS A SINISTRIS.
27:39⸻ PRAETEREVNTES AVTEM BLASPHEMABANT EVM
MOVENTES CAPITA SVA,
27:40⸻ ET DICENTES: QVI DESTRVEBAT TEMPLVM D̅E̅I̅, ET
IN TRIDVO ILLVD REAEDIFICABAT: SALVA TEMETIPSVM: SI
FILIVS D̅E̅I̅ ES, DESCENDE DE CRVCE.
27:41⸻ SIMILITER ET PRINCIPES SACERDOTVM
INLVDENTES CVM SCRIBIS, ET SENIORIBVS DICEBANT:
27:42⸻ ALIOS SALVOS FECIT, SEIPSVM NON POTEST
SALVVM FACERE: SI REX ISRAHEL EST, DESCENDAT NVNC DE
CRVCE, ET CREDIMVS EI:
27:43⸻ CONFIDIT IN D̅E̅O̅: LIBERET NVNC: DIXIT ENIM:
QVIA FILIVS D̅E̅I̅ SVM.
27:44⸻ IDIPSVM AVTEM ET LATRONES, QVI CRVCIFIXI
ERANT CVM EO, INPROPERABANT EI.
27:45⸻ A SEXTA AVTEM HORA TENEBRAE FACTAE SVNT
SVPER VNIVERSAM TERRAM VSQVE AD HORAM NONAM.
27:46⸻ CIRCA HORAM VERO NONAM CLAMAVIT I̅E̅S̅V̅S̅
VOCE MAGNA, DICENS: HELI, HELI, LEMA SABACTHANI? HOC
EST: D̅E̅V̅S̅ MEVS, D̅E̅V̅S̅ MEVS VT QVID DERELIQVISTI ME?
27:47⸻ QVIDAM AVTEM ILLIC STANTES, ET AVDIENTES,
DICEBANT: HELIAM VOCAT ISTE.
27:48⸻ ET CONTINVO CVRRENS VNVS EX EIS ACCEPTAM
SPONGIAM IMPLEVIT ACETO, ET INPOSVIT HARVNDINI, ET
DABAT EI BIBERE.
27:49⸻ CETERI VERO DICEBANT: SINE VIDEAMVS AN
VENIAT HELIAS LIBERANS EVM.
27:50⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM ITERVM CLAMANS VOCE MAGNA,
EMISIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅.
27:51⸻ ET ECCE VELVM TEMPLI SCISSVM EST IN DVAS
PARTES A SVMMO VSQVE DEORSVM. ET TERRA MOTA EST, ET
PETRAE SCISSAE SVNT,
27:52⸻ ET MONVMENTA APERTA SVNT: ET MVLTA
CORPORA S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅, QVI DORMIERANT, SVRREXERVNT.
27:53⸻ ET EXEVNTES DE MONVMENTIS POST
RESVRRECTIONEM EIVS, VENERVNT IN S̅A̅N̅C̅T̅A̅M
CIVITATEM, ET APPARVERVNT MVLTIS.
27:54⸻ CENTVRIO AVTEM, ET QVI CVM EO ERANT,
CVSTODIENTES I̅E̅S̅V̅M̅, VISO TERRAEMOTV ET HIS, QVAE
FIEBANT, TIMVERVNT VALDE, DICENTES: VERE D̅E̅I̅ FILIVS
ERAT ISTE.
27:55⸻ ERANT AVTEM IBI MVLIERES MVLTAE A LONGE,
QVAE SECVTAE ERANT I̅E̅S̅V̅M̅ A GALILAEA, MINISTRANTES
EI:
27:56⸻ INTER QVAS ERAT MARIA MAGDALENE, ET MARIA
IACOBI, ET IOSEPH MATER, ET MATER FILIORVM ZEBEDAEI.
27:57⸻ CVM SERO AVTEM FACTVM ESSET, VENIT QVIDAM
HOMO DIVES AB ARIMATHIA, NOMINE IOSEPH, QVI ET IPSE
DISCIPVLVS ERAT I̅E̅S̅V̅.
27:58⸻ HIC ACCESSIT AD PILATVM, ET PETIT CORPVS I̅E̅S̅V̅.
TVNC PILATVS IVSSIT REDDI CORPVS.
27:59⸻ ET ACCEPTO CORPORE, IOSEPH INVOLVIT ILLVD IN
SINDONE MVNDA.
27:60⸻ ET POSVIT ILLVD IN MONVMENTO SVO NOVO,
QVOD EXCIDERAT IN PETRA. ET ADVOLVIT SAXVM MAGNVM
AD OSTIVM MONVMENTI, ET ABIIT.
27:61⸻ ERAT AVTEM IBI MARIA MAGDALENE, ET ALTERA
MARIA, SEDENTES CONTRA SEPVLCHRVM.
27:62⸻ ALTERA AVTEM DIE, QVAE EST POST PARASCEVEN,
CONVENERVNT PRINCIPES SACERDOTVM ET PHARISAEI AD
PILATVM,
27:63⸻ DICENTES: DOMINE, RECORDATI SVMVS, QVIA
SEDVCTOR ILLE DIXIT ADHVC VIVENS: POST TRES DIES
RESVRGAM.
27:64⸻ IVBE ERGO CVSTODIRI SEPVLCHRVM VSQVE IN
DIEM TERTIVM: NE FORTE VENIANT DISCIPVLI EIVS, ET
FVRENTVR EVM, ET DICANT PLEBI: SVRREXIT A MORTVIS: ET
ERIT NOVISSIMVS ERROR PEIOR PRIORE.
27:65⸻ AIT ILLIS PILATVS: HABETIS CVSTODIAM, ITE,
CVSTODITE SICVT SCITIS.
27:66⸻ ILLI AVTEM ABEVNTES, MVNIERVNT
SEPVLCHRVM, SIGNANTES LAPIDEM, CVM CVSTODIBVS.
28:1⸻ VESPERE AVTEM SABBATI, QVAE LVCESCIT IN
PRIMA SABBATI, VENIT MARIA MAGDALENE, ET ALTERA
MARIA VIDERE SEPVLCHRVM.
28:2⸻ ET ECCE TERRAEMOTVS FACTVS EST MAGNVS.
ANGELVS ENIM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ DESCENDIT DE CAELO: ET ACCEDENS
REVOLVIT LAPIDEM, ET SEDEBAT SVPER EVM:
28:3⸻ ERAT ENIM ASPECTVS EIVS SICVT FVLGVR: ET
VESTIMENTVM EIVS SICVT NIX.
28:4⸻ PRAE TIMORE AVTEM EIVS EXTERRITI SVNT
CVSTODES, ET FACTI SVNT VELVT MORTVI.
28:5⸻ RESPONDENS AVTEM ANGELVS DIXIT MVLIERIBVS:
NOLITE TIMERE VOS: SCIO ENIM, QVOD I̅E̅S̅V̅M̅, QVI
CRVCIFIXVS EST, QVAERITIS.
28:6⸻ NON EST HIC: SVRREXIT ENIM, SICVT DIXIT. VENITE,
VIDETE LOCVM, VBI POSITVS ERAT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅.
28:7⸻ ET CITO EVNTES, DICITE DISCIPVLIS EIVS QVIA
SVRREXIT: ET ECCE PRAECEDIT VOS IN GALILAEAM: IBI EVM
VIDEBITIS. ECCE PRAEDIXI VOBIS.
28:8⸻ ET EXIERVNT CITO DE MONVMENTO CVM TIMORE,
ET MAGNO GAVDIO, CVRRENTES NVNTIARE DISCIPVLIS EIVS.
28:9⸻ ET ECCE I̅E̅S̅V̅S̅ OCCVRRIT ILLIS, DICENS: HAVETE.
ILLAE AVTEM ACCESSERVNT, ET TENVERVNT PEDES EIVS, ET
ADORAVERVNT EVM.
28:10⸻ TVNC AIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: NOLITE TIMERE. ITE,
NVNTIARE FRATRIBVS MEIS VT EANT IN GALILAEAM; IBI ME
VIDEBVNT.
28:11⸻ QVAE CVM ABISSENT, ECCE QVIDAM DE
CVSTODIBVS VENERVNT IN CIVITATEM, ET NVNTIAVERVNT
PRINCIPIBVS SACERDOTVM OMNIA, QVAE FACTA FVERANT.
28:12⸻ ET CONGREGATI CVM SENIORIBVS CONSILIO
ACCEPTO, PECVNIAM COPIOSAM DEDERVNT MILITIBVS,
28:13⸻ DICENTES: DICITE QVIA DISCIPVLI EIVS NOCTE
VENERVNT, ET FVRATI SVNT EVM, NOBIS DORMIENTIBVS.
28:14⸻ ET SI HOC AVDITVM FVERIT A PRAESIDE, NOS
SVADEBIMVS EI, ET SECVROS VOS FACIEMVS.
28:15⸻ AT ILLI ACCEPTA PECVNIA, FECERVNT SICVT
ERANT DOCTI. ET DIVVLGATVM EST VERBVM ISTVD APVD
IVDAEOS, VSQVE IN HODIERNVM DIEM.
28:16⸻ VNDECIM AVTEM DISCIPVLI ABIERVNT IN
GALILAEAM IN MONTEM, VBI CONSTITVERAT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅.
28:17⸻ ET VIDENTES EVM ADORAVERVNT: QVIDAM
AVTEM DVBITAVERVNT.
28:18⸻ ET ACCEDENS I̅E̅S̅V̅S̅ LOCVTVS EST EIS, DICENS:
DATA EST MIHI OMNIS POTESTAS IN CAELO, ET IN TERRA.
28:19⸻ EVNTES ERGO DOCETE OMNES GENTES:
BAPTIZANTES EOS IN NOMINE PATRIS, ET FILII, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
S̅A̅N̅C̅T̅I̅:
28:20⸻ DOCENTES EOS SERVARE OMNIA QVAECVMQVE
MANDAVI VOBIS: ET ECCE EGO VOBISCVM SVM OMNIBVS
DIEBVS, VSQVE AD CONSVMMATIONEM SAECVLI. AMEN.

Mark
1:1⸻ INITIVM EVANGELII I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, FILII D̅E̅I̅.
1:2⸻ SICVT SCRIPTVM EST IN ISAIA PROPHETA: ECCE
MITTO ANGELVM MEVM ANTE FACIEM TVAM, QVI
PRAEPARABIT VIAM TVAM.
1:3⸻ VOX CLAMANTIS IN DESERTO: PARATE VIAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅,
RECTAS FACITE SEMITAS EIVS.
1:4⸻ FVIT IOHANNES IN DESERTO BAPTIZANS, ET
PRAEDICANS BAPTISMVM PAENITENTIAE IN REMISSIONEM
PECCATORVM.
1:5⸻ ET EGREDIEBATVR AD ILLVM OMNIS IVDAEAE REGIO,
ET HIEROSOLYMITAE VNIVERSI, ET BAPTIZABANTVR AB
ILLO IN IORDANE FLVMINE, CONFITENTES PECCATA SVA.
1:6⸻ ET ERAT IOHANNES VESTITVS PILIS CAMELI, ET
ZONA PELLICIA CIRCA LVMBOS EIVS, ET LVCVSTAS, ET MEL
SILVESTRE EDEBAT.
1:7⸻ ET PRAEDICABAT DICENS: VENIT FORTIOR ME POST
ME: CVIVS NON SVM DIGNVS PROCVMBENS SOLVERE
CORRIGIAM CALCIAMENTORVM EIVS.
1:8⸻ EGO BAPTIZAVI VOS AQVA, ILLE VERO BAPTIZABIT
VOS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
1:9⸻ ET FACTVM EST: IN DIEBVS ILLIS VENIT I̅E̅S̅V̅S̅ A
NAZARETH GALILAEAE: ET BAPTIZATVS EST IN IORDANE AB
IOHANNE.
1:10⸻ ET STATIM ASCENDENS DE AQVA, VIDIT APERTOS
CAELOS, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ TAMQVAM COLVMBAM
DESCENDENTEM, ET MANENTEM IN IPSO.
1:11⸻ ET VOX FACTA EST DE CAELIS: TV ES FILIVS MEVS
DILECTVS, IN TE COMPLACVI.
1:12⸻ ET STATIM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EXPELLIT EVM IN DESERTVM.
1:13⸻ ET ERAT IN DESERTO QVADRAGINTA DIEBVS, ET
QVADRAGINTA NOCTIBVS: ET TEMTABATVR A SATANA:
ERATQVE CVM BESTIIS, ET ANGELI MINISTRABANT ILLI.
1:14⸻ POSTQVAM AVTEM TRADITVS EST IOHANNES,
VENIT I̅E̅S̅V̅S̅ IN GALILAEAM, PRAEDICANS EVANGELIVM
REGNI D̅E̅I̅,
1:15⸻ ET DICENS: QVONIAM IMPLETVM EST TEMPVS, ET
APPROPINQVAVIT REGNVM D̅E̅I̅: PAENITEMINI, ET CREDITE
EVANGELIO.
1:16⸻ ET PRAETERIENS SECVS MARE GALILAEAE, VIDIT
SIMONEM, ET ANDREAM FRATREM EIVS, MITTENTES RETIA
IN MARE, (ERANT ENIM PISCATORES)
1:17⸻ ET DIXIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: VENITE POST ME, ET FACIAM
VOS FIERI PISCATORES HOMINVM.
1:18⸻ ET PROTINVS RELICTIS RETIBVS, SECVTI SVNT EVM.
1:19⸻ ET PROGRESSVS INDE PVSILLVM, VIDIT IACOBVM
ZEBEDAEI, ET IOHANNEM FRATREM EIVS, ET IPSOS IN NAVI
COMPONENTES RETIA:
1:20⸻ ET STATIM VOCAVIT ILLOS. ET RELICTO PATRE SVO
ZEBEDAEO IN NAVI CVM MERCENARIIS, SECVTI SVNT EVM.
1:21⸻ ET INGREDIVNTVR CAPHARNAVM: ET STATIM
SABBATIS INGRESSVS SYNAGOGAM, DOCEBAT EOS.
1:22⸻ ET STVPEBANT SVPER DOCTRINA EIVS: ERAT ENIM
DOCENS EOS, QVASI POTESTATEM HABENS, ET NON SICVT
SCRIBAE.
1:23⸻ ET ERAT IN SYNAGOGA EORVM HOMO IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
INMVNDO: ET EXCLAMAVIT,
1:24⸻ DICENS: QVID NOBIS, ET TIBI I̅E̅S̅V̅ NAZARENE:
VENISTI PERDERE NOS? SCIO QVIS ES, S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅.
1:25⸻ ET COMMINATVS EST EI I̅E̅S̅V̅S̅, DICENS:
OBMVTESCE, ET EXI DE HOMINE.
1:26⸻ ET DISCERPENS EVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ INMVNDVS, ET
EXCLAMANS VOCE MAGNA EXIVIT AB EO.
1:27⸻ ET MIRATI SVNT OMNES, ITA VT CONQVIRERENT
INTER SE DICENTES: QVIDNAM EST HOC? QVAE DOCTRINA
HAEC NOVA? QVIA IN POTESTATE ET SPIRITIBVS INMVNDIS
IMPERAT, ET OBOEDIVNT EI.
1:28⸻ ET PROCESSIT RVMOR EIVS STATIM IN OMNEM
REGIONEM GALILAEAE.
1:29⸻ ET PROTINVS EGREDIENTES DE SYNAGOGA,
VENERVNT IN DOMVM SIMONIS, ET ANDREAE CVM IACOBO,
ET IOHANNE.
1:30⸻ DECVMBEBAT AVTEM SOCRVS SIMONIS
FEBRICITANS: ET STATIM DICVNT EI DE ILLA.
1:31⸻ ET ACCEDENS ELEVAVIT EAM, ADPREHENSA MANV
EIVS: ET CONTINVO DIMISIT EAM FEBRIS, ET MINISTRABAT
EIS.
1:32⸻ VESPERE AVTEM FACTO CVM OCCIDISSET SOL,
AFFEREBANT AD EVM OMNES MALE HABENTES, ET
DAEMONIA HABENTES:
1:33⸻ ET ERAT OMNIS CIVITAS CONGREGATA AD IANVAM.
1:34⸻ ET CVRAVIT MVLTOS, QVI VEXABANTVR VARIIS
LANGVORIBVS, ET DAEMONIA MVLTA EICIEBAT, ET NON
SINEBAT LOQVI EA, QVONIAM SCIEBANT EVM.
1:35⸻ ET DILVCVLO VALDE SVRGENS, EGRESSVS ABIIT IN
DESERTVM LOCVM, IBIQVE ORABAT.
1:36⸻ ET SECVTVS EST EVM SIMON, ET QVI CVM ILLO
ERANT.
1:37⸻ ET CVM INVENISSENT EVM, DIXERVNT EI: QVIA
OMNES QVAERVNT TE.
1:38⸻ ET AIT ILLIS: EAMVS IN PROXIMOS VICOS, ET
CIVITATES, VT ET IBI PRAEDICEM: AD HOC ENIM VENI.
1:39⸻ ET ERAT PRAEDICANS IN SYNAGOGIS EORVM, ET
OMNI GALILAEA, ET DAEMONIA EICIENS.
1:40⸻ ET VENIT AD EVM LEPROSVS DEPRECANS EVM: ET
GENV FLEXO DIXIT: SI VIS, POTES ME MVNDARE.
1:41⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM MISERTVS EIVS, EXTENDIT MANVM
SVAM: ET TANGENS EVM, AIT ILLI: VOLO: MVNDARE.
1:42⸻ ET CVM DIXISSET, STATIM DISCESSIT AB EO LEPRA,
ET MVNDATVS EST.
1:43⸻ ET COMMINATVS EI, STATIM EICIT ILLVM:
1:44⸻ ET DICIT EI: VIDE NEMINI DIXERIS: SED VADE,
OSTENDE TE PRINCIPI SACERDOTVM, ET OFFER PRO
EMVNDATIONE TVA, QVAE PRAECEPIT MOSES IN
TESTIMONIVM ILLIS.
1:45⸻ AT ILLE EGRESSVS COEPIT PRAEDICARE, ET
DIFFAMARE SERMONEM, ITA VT IAM NON POSSET
MANIFESTE IN CIVITATEM INTROIRE, SED FORIS IN
DESERTIS LOCIS ESSE, ET CONVENIEBANT AD EVM VNDIQVE.
2:1⸻ ET ITERVM INTRAVIT CAPHARNAVM POST DIES,
2:2⸻ ET AVDITVM EST QVOD IN DOMO ESSET, ET
CONVENERVNT MVLTI, ITA VT NON CAPERET NEQVE AD
IANVAM, ET LOQVEBATVR EIS VERBVM.
2:3⸻ ET VENERVNT FERENTES AD EVM PARALYTICVM, QVI
A QVATTVOR PORTABATVR.
2:4⸻ ET CVM NON POSSENT OFFERRE EVM ILLI PRAE
TVRBA, NVDAVERVNT TECTVM VBI ERAT: ET
PATEFACIENTES SVMMISERVNT GRABATVM, IN QVO
PARALYTICVS IACEBAT.
2:5⸻ CVM VIDISSET AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ FIDEM ILLORVM, AIT
PARALYTICO: FILII, DIMITTVNTVR TIBI PECCATA.
2:6⸻ ERANT AVTEM ILLIC QVIDAM DE SCRIBIS SEDENTES,
ET COGITANTES IN CORDIBVS SVIS:
2:7⸻ QVID HIC SIC LOQVITVR? BLASPHEMAT. QVIS POTEST
DIMITTERE PECCATA, NISI SOLVS D̅E̅V̅S̅?
2:8⸻ QVO STATIM COGNITO I̅E̅S̅V̅S̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ SVO QVIA SIC
COGITARENT INTER SE, DICIT ILLIS: QVID ISTA COGITATIS IN
CORDIBVS VESTRIS?
2:9⸻ QVID EST FACILIVS DICERE PARALYTICO:
DIMITTVNTVR TIBI PECCATA: AN DICERE: SVRGE, ET TOLLE
GRABATVM TVVM, ET AMBVLA?
2:10⸻ VT AVTEM SCIATIS QVIA POTESTATEM HABET
FILIVS HOMINIS IN TERRA DIMITTENDI PECCATA, (AIT
PARALYTICO)
2:11⸻ TIBI DICO: SVRGE, TOLLE GRABATTVM TVVM, ET
VADE IN DOMVM TVAM.
2:12⸻ ET STATIM ILLE SVRREXIT: SVBLATO GRABATTO,
ABIIT CORAM OMNIBVS, ITA VT AMMIRARENTVR OMNES, ET
HONORIFICARENT D̅E̅V̅M̅, DICENTES: QVIA NVMQVAM SIC
VIDIMVS.
2:13⸻ ET EGRESSVS EST RVRSVS AD MARE: OMNISQVE
TVRBA VENIEBAT AD EVM, ET DOCEBAT EOS.
2:14⸻ ET CVM PRAETERIRET, VIDIT LEVIN ALPHEI
SEDENTEM AD TELONEVM, ET AIT ILLI: SEQVERE ME. ET
SVRGENS SECVTVS EST EVM.
2:15⸻ ET FACTVM EST, CVM ACCVMBERET IN DOMO
ILLIVS, MVLTI PVBLICANI, ET PECCATORES SIMVL
DISCVMBEBANT CVM I̅E̅S̅V̅, ET DISCIPVLIS EIVS: ERANT ENIM
MVLTI, QVI ET SEQVEBANTVR EVM.
2:16⸻ ET SCRIBAE, ET PHARISAEI VIDENTES QVIA
MANDVCARET CVM PECCATORIBVS, ET PVBLICANIS,
DICEBANT DISCIPVLIS EIVS: QVARE CVM PVBLICANIS, ET
PECCATORIBVS MANDVCAT ET BIBIT MAGISTER VESTER?
2:17⸻ HOC AVDITO I̅E̅S̅V̅S̅ AIT ILLIS: NON NECESSE
HABENT SANI MEDICVM, SED QVI MALE HABENT: NON ENIM
VENI VOCARE IVSTOS, SED PECCATORES.
2:18⸻ ET ERANT DISCIPVLI IOHANNIS, ET PHARISAEI
IEIVNANTES: ET VENIVNT, ET DICVNT ILLI: QVARE DISCIPVLI
IOHANNIS, ET PHARISAEORVM IEIVNANT, TVI AVTEM
DISCIPVLI NON IEIVNANT?
2:19⸻ ET AIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: NVMQVID POSSVNT FILII
NVPTIARVM, QVAMDIV SPONSVS CVM ILLIS EST, IEIVNARE?
QVANTO TEMPORE HABENT SECVM SPONSVM, NON POSSVNT
IEIVNARE.
2:20⸻ VENIENT AVTEM DIES CVM AVFERETVR AB EIS
SPONSVS: ET TVNC IEIVNABVNT IN ILLIS DIE.
2:21⸻ NEMO ASSVMENTVM PANNI RVDIS ASSVIT
VESTIMENTO VETERI: ALIOQVIN AVFERT SVPPLEMENTVM
NOVVM A VETERI, ET MAIOR SCISSVRA FIT.
2:22⸻ ET NEMO MITTIT VINVM NOVELLVM IN VTRES
VETERES: ALIOQVIN DISRVMPET VINVM VTRES, ET VINVM
EFFVNDITVR, ET VTRES PERIBVNT: SED VINVM NOVVM IN
VTRES NOVOS MITTI DEBET.
2:23⸻ ET FACTVM EST ITERVM CVM SABBATIS
AMBVLARET PER SATA, ET DISCIPVLI EIVS COEPERVNT
PRAEGREDI, ET VELLERE SPICAS.
2:24⸻ PHARISAEI AVTEM DICEBANT EI: ECCE, QVID
FACIVNT SABBATIS QVOD NON LICET?
2:25⸻ ET AIT ILLIS: NVMQVAM LEGISTIS QVID FECERIT
DAVID, QVANDO NECESSITATEM HABVIT, ET ESVRIIT IPSE,
ET QVI CVM EO ERANT?
2:26⸻ QVOMODO INTROIIT IN DOMVM D̅E̅I̅ SVB ABIATHAR
PRINCIPE SACERDOTVM, ET PANES PROPOSITIONIS
MANDVCAVIT, QVOS NON LICET MANDVCARE, NISI
SACERDOTIBVS, ET DEDIT EIS, QVI CVM EO ERANT?
2:27⸻ ET DICEBAT EIS: SABBATVM PROPTER HOMINEM
FACTVM EST, ET NON HOMO PROPTER SABBATVM.
2:28⸻ ITAQVE D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EST FILIVS HOMINIS, ETIAM
SABBATI.
3:1⸻ ET INTROIIT ITERVM SYNAGOGAM: ET ERAT IBI
HOMO HABENS MANVM ARIDAM.
3:2⸻ ET OBSERVABANT EVM, SI SABBATIS CVRARET, VT
ACCVSARENT ILLVM.
3:3⸻ ET AIT HOMINI HABENTI MANVM ARIDAM: SVRGE IN
MEDIVM.
3:4⸻ ET DICIT EIS: LICET SABBATIS BENEFACERE, AN
MALE? ANIMAM SALVAM FACERE, AN PERDERE? AT ILLI
TACEBANT.
3:5⸻ ET CIRCVMSPICIENS EOS CVM IRA, CONTRISTATVS
SVPER CAECITATE CORDIS EORVM, DICIT HOMINI: EXTENDE
MANVM TVAM. ET EXTENDIT, ET RESTITVTA EST MANVS
ILLI.
3:6⸻ EXEVNTES AVTEM STATIM PHARISAEI, CVM
HERODIANIS CONSILIVM FACIEBANT ADVERSVS EVM
QVOMODO EVM PERDERENT.
3:7⸻ ET I̅E̅S̅V̅S̅ CVM DISCIPVLIS SVIS SECESSIT AD MARE:
ET MVLTA TVRBA A GALILAEA, ET IVDAEA SECVTA EST EVM,
3:8⸻ AB HIEROSOLYMIS, ET AB IDVMAEA, ET TRANS
IORDANEN: ET QVI CIRCA TYRVM, ET SIDONEM, MVLTITVDO
MAGNA, AVDIENTES, QVAE FACIEBAT, VENERVNT AD EVM.
3:9⸻ ET DIXIT DISCIPVLIS SVIS VT NAVICVLA SIBI
DESERVIRET PROPTER TVRBAM, NE COMPRIMERENT EVM.
3:10⸻ MVLTOS ENIM SANABAT ITA VT INRVERENT IN EVM
VT ILLVM TANGERENT QVOTQVOT AVTEM HABEBANT
PLAGAS.
3:11⸻ ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ INMVNDI, CVM ILLVM VIDEBANT,
PROCIDEBANT EI: ET CLAMABANT DICENTES:
3:12⸻ TV ES FILIVS D̅E̅I̅. ET VEHEMENTER
COMMINABATVR EIS NE MANIFESTARENT ILLVM.
3:13⸻ ET ASCENDENS IN MONTEM VOCAVIT AD SE QVOS
VOLVIT IPSE: ET VENERVNT AD EVM.
3:14⸻ ET FECIT VT ESSENT DVODECIM CVM ILLO: ET VT
MITTERET EOS PRAEDICARE EVANGELIVM.
3:15⸻ ET DEDIT ILLIS POTESTATEM CVRANDI
INFIRMITATES, ET EICIENDI DAEMONIA.
3:16⸻ ET IMPOSVIT SIMONI NOMEN PETRVS:
3:17⸻ ET IACOBVM ZEBEDAEI, ET IOHANNEM FRATREM
IACOBI, ET IMPOSVIT EIS NOMINA BOANERGES, QVOD EST,
FILII TONITRVI:
3:18⸻ ET ANDRAEAM, ET PHILIPPVM, ET
BARTHOLOMEVM, ET MATTHEVM, ET THOMAM, ET IACOBVM
ALPHEI, ET TADDAEVM, ET SIMONEM CANANAEVM,
3:19⸻ ET IVDAM SCARIOT, QVI ET TRADIDIT ILLVM.
3:20⸻ ET VENIVNT AD DOMVM: ET CONVENIT ITERVM
TVRBA, ITA VT NON POSSENT NEQVE PANEM MANDVCARE.
3:21⸻ ET CVM AVDISSENT SVI, EXIERVNT TENERE EVM:
DICEBANT ENIM: QVONIAM IN FVROREM VERSVS EST.
3:22⸻ ET SCRIBAE, QVI AB HIEROSOLYMIS
DESCENDERANT, DICEBANT: QVONIAM BEELZEBVB HABET,
ET QVIA IN PRINCIPE DAEMONVM EICIT DAEMONIA.
3:23⸻ ET CONVOCATIS EIS IN PARABOLIS DICEBAT ILLIS:
QVOMODO POTEST SATANAS SATANAN EICERE?
3:24⸻ ET SI REGNVM IN SE DIVIDATVR, NON POTEST
STARE REGNVM ILLVS.
3:25⸻ ET SI DOMVS SVPER SEMETIPSAM DISPERTIATVR,
NON POTEST DOMVS ILLA STARE.
3:26⸻ ET SI SATANAS CONSVRREXIT IN SEMETIPSVM,
DISPERTITVS EST, ET NON POTERIT STARE, SED FINEM
HABET.
3:27⸻ NEMO POTEST VASA FORTIS INGRESSVS IN DOMVM
DIRIPERE, NISI PRIVS FORTEM ALLIGET, ET TVNC DOMVM
EIVS DERIPIET.
3:28⸻ AMEN DICO VOBIS, QVONIAM OMNIA DIMITTENTVR
FILIIS HOMINVM PECCATA, ET BLASPHEMIAE, QVIBVS
BLASPHEMAVERINT:
3:29⸻ QVI AVTEM BLASPHEMAVERIT IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, NON HABEBIT REMISSIONEM IN AETERNVM, SED
REVS ERIT AETERNI DELICTI.
3:30⸻ QVONIAM DICEBANT: S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ INMVNDVM HABET.
3:31⸻ ET VENIVNT MATER EIVS ET FRATRES: ET FORIS
STANTES MISERVNT AD EVM VOCANTES EVM,
3:32⸻ ET SEDEBAT CIRCA EVM TVRBA: ET DICVNT EI:
ECCE MATER TVA, ET FRATRES TVI FORIS QVAERVNT TE.
3:33⸻ ET RESPONDENS EIS, AIT: QVAE EST MATER MEA, ET
FRATRES MEI?
3:34⸻ ET CIRCVMSPICIENS EOS, QVI IN CIRCVITV EIVS
SEDEBANT, AIT: ECCE MATER MEA, ET FRATRES MEI.
3:35⸻ QVI ENIM FECERIT VOLVNTATEM D̅E̅I̅, HIC FRATER
MEVS, ET SOROR MEA, ET MATER EST.
4:1⸻ ET ITERVM COEPIT DOCERE AD MARE: ET
CONGREGATA EST AD EVM TVRBA MVLTA, ITA VT IN NAVEM
ASCENDENS SEDERET IN MARI, ET OMNIS TVRBA CIRCA
MARE SVPER TERRAM ERAT:
4:2⸻ ET DOCEBAT ILLOS IN PARABOLIS MVLTA, ET
DICEBAT ILLIS IN DOCTRINA SVA:
4:3⸻ AVDITE: ECCE EXIIT SEMINANS AD SEMINANDVM.
4:4⸻ ET DVM SEMINAT, ALIVD CECIDIT CIRCA VIAM, ET
VENERVNT VOLVCRES, ET COMEDERVNT ILLVD.
4:5⸻ ALIVD VERO CECIDIT SVPER PETROSA, VBI NON
HABVIT TERRAM MVLTAM: ET STATIM EXORTVM EST,
QVONIAM NON HABEBAT ALTITVDINEM TERRAE:
4:6⸻ ET QVANDO EXORTVS EST SOL, EXAESTVAVIT: EO
QVOD NON HABERET RADICEM, EXARVIT.
4:7⸻ ET ALIVD CECIDIT IN SPINIS: ET ASCENDERVNT
SPINAE, ET SVFFOCAVERVNT ILLVD, ET FRVCTVM NON
DEDIT.
4:8⸻ ET ALIVD CECIDIT IN TERRAM BONAM: ET DABAT
FRVCTVM ASCENDENTEM, ET CRESCENTEM, ET ADFEREBAT
VNVM TRIGINTA, ET VNVM SEXAGINTA, ET VNVM CENTVM.
4:9⸻ ET DICEBAT: QVI HABET AVRES AVDIENDI, AVDIAT.
4:10⸻ ET CVM ESSET SINGVLARIS, INTERROGAVERVNT
EVM HI, QVI CVM EO ERANT CVM DVODECIM, PARABOLAS.
4:11⸻ ET DICEBAT EIS: VOBIS DATVM EST SCIRE
MYSTERIVM REGNI D̅E̅I̅: ILLIS AVTEM, QVI FORIS SVNT, IN
PARABOLIS OMNIA FIVNT:
4:12⸻ VT VIDENTES VIDEANT, ET NON VIDEANT: ET
AVDIENTES AVDIANT, ET NON INTELLEGANT: NEQVANDO
CONVERTANTVR, ET DIMITTANTVR EIS PECCATA.
4:13⸻ ET AIT ILLIS: NESCITIS PARABOLAM HANC? ET
QVOMODO OMNES PARABOLAS COGNOSCETIS?
4:14⸻ QVI SEMINAT, VERBVM SEMINAT.
4:15⸻ HI AVTEM SVNT, QVI CIRCA VIAM, VBI SEMINATVR
VERBVM, ET CVM AVDIERINT, CONFESTIM VENIT SATANAS,
ET AVFERT VERBVM, QVOD SEMINATVM EST IN CORDA
EORVM.
4:16⸻ ET HI SVNT SIMILITER, QVI SVPER PETROSA
SEMINANTVR: QVI CVM AVDIERINT VERBVM, STATIM CVM
GAVDIO ACCIPIVNT ILLVD:
4:17⸻ ET NON HABENT RADICEM IN SE, SED TEMPORALES
SVNT: DEINDE ORTA TRIBVLATIONE ET PERSECVTIONE
PROPTER VERBVM, CONFESTIM SCANDALIZANTVR.
4:18⸻ ET ALII SVNT, QVI IN SPINAS SEMINANTVR: HI SVNT,
QVI VERBVM AVDIVNT,
4:19⸻ ET AERVMNAE SAECVLI, ET DECEPTIO DIVITIARVM,
ET CIRCA RELIQVA CONCVPISCENTIAE INTROEVNTES
SVFFOCANT VERBVM, ET SINE FRVCTV EFFICITVR.
4:20⸻ ET HI SVNT, QVI SVPER TERRAM BONAM SEMINATI
SVNT, QVI AVDIVNT VERBVM, ET SVSCIPIVNT, ET
FRVCTIFICANT, VNVM TRIGINTA, ET VNVM SEXAGINTA, ET
VNVM CENTVM.
4:21⸻ ET DICEBAT ILLIS: NVMQVID VENIT LVCERNA VT
SVB MODIO PONATVR, AVT SVB LECTO? NONNE VT SVPER
CANDELABRVM PONATVR?
4:22⸻ NON ENIM EST ALIQVID ABSCONDITVM, QVOD NON
MANIFESTETVR: NEC FACTVM EST OCCVLTVM, SED VT IN
PALAM VENIAT.
4:23⸻ SI QVIS HABET AVRES AVDIENDI, AVDIAT.
4:24⸻ ET DICEBAT ILLIS: VIDETE QVID AVDIATIS. IN QVA
MENSVRA MENSI FVERITIS, REMETIETVR VOBIS, ET
ADICIETVR VOBIS.
4:25⸻ QVI ENIM HABET, DABITVR ILLI: ET QVI NON
HABET, ETIAM QVOD HABET AVFERETVR AB ILLO.
4:26⸻ ET DICEBAT: SIC EST REGNVM D̅E̅I̅, QVEMADMODVM
SI HOMO IACIAT SEMENTEM IN TERRAM,
4:27⸻ ET DORMIAT, ET EXSVRGAT NOCTE AC DIE, ET
SEMEN GERMINET, ET INCRESCAT DVM NESCIT ILLE.
4:28⸻ VLTRO ENIM TERRA FRVCTIFICAT, PRIMVM
HERBAM, DEINDE SPICAM, DEINDE PLENVM FRVMENTVM IN
SPICA.
4:29⸻ ET CVM SE PRODVXERIT FRVCTVS, STATIM MITTIT
FALCEM, QVONIAM ADEST MESSIS.
4:30⸻ ET DICEBAT: CVI ADSIMILABIMVS REGNVM D̅E̅I̅?
AVT CVI PARABOLAE COMPARABIMVS ILLVD?
4:31⸻ SICVT GRANVM SINAPIS, QVOD CVM SEMINATVM
FVERIT IN TERRA, MINVS EST OMNIBVS SEMINIBVS, QVAE
SVNT IN TERRA:
4:32⸻ ET CVM SEMINATVM FVERIT, ASCENDIT, ET FIT
MAIVS OMNIBVS HOLERIBVS, ET FACIT RAMOS MAGNOS, ITA
VT POSSINT SVB VMBRA EIVS AVES CAELI HABITARE.
4:33⸻ ET TALIBVS MVLTIS PARABOLIS LOQVEBATVR EIS
VERBVM, PROVT POTERANT AVDIRE:
4:34⸻ SINE PARABOLA AVTEM NON LOQVEBATVR EIS.
SEORSVM AVTEM DISCIPVLIS SVIS DISSEREBAT OMNIA.
4:35⸻ ET AIT ILLIS ILLA DIE, CVM SERO ESSET FACTVM:
TRANSEAMVS CONTRA.
4:36⸻ ET DIMITTENTES TVRBAM, ADSVMVNT EVM ITA VT
ERAT IN NAVI: ET ALIAE NAVES ERANT CVM ILLO.
4:37⸻ ET FACTA EST PROCELLA MAGNA VENTI, ET
FLVCTVS MITTEBAT IN NAVEM, ITA VT IMPLERETVR NAVIS.
4:38⸻ ET ERAT IPSE IN PVPPI SVPRA CERVICAL
DORMIENS: ET EXCITANT EVM, ET DICVNT EI: MAGISTER,
NON AD TE PERTINET, QVIA PERIMVS?
4:39⸻ ET EXSVRGENS COMMINATVS EST VENTO, ET DIXIT
MARI: TACE, OBMVTESCE. ET CESSAVIT VENTVS: ET FACTA
EST TRANQVILLITAS MAGNA.
4:40⸻ ET AIT ILLIS: QVID TIMIDI ESTIS? NECDVM HABETIS
FIDEM? ET TIMVERVNT MAGNO TIMORE, ET DICEBANT AD
ALTERVTRVM: QVIS, PVTAS, EST ISTE, QVIA ET VENTVS ET
MARE OBOEDIVNT EI?
5:1⸻ ET VENERVNT TRANS FRETVM MARIS IN REGIONEM
GERASENORVM.
5:2⸻ ET EXEVNTI EI DE NAVI, STATIM OCCVRRIT DE
MONVMENTIS HOMO IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ INMVNDO,
5:3⸻ QVI DOMICILIVM HABEBAT IN MONVMENTIS, ET
NEQVE CATENIS IAM QVISQVAM EVM POTERAT LIGARE:
5:4⸻ QVONIAM SAEPE COMPEDIBVS ET CATENIS VINCTVS,
DISRVPISSET CATENAS, ET COMPEDES COMMINVISSET, ET
NEMO POTERAT EVM DOMARE.
5:5⸻ ET SEMPER NOCTE AC DIE IN MONVMENTIS, ET IN
MONTIBVS ERAT, ET CLAMANS, ET CONCIDENS SE
LAPIDIBVS.
5:6⸻ VIDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅M̅ A LONGE, CVCVRRIT, ET
ADORAVIT EVM:
5:7⸻ ET CLAMANS VOCE MAGNA DICIT: QVID MIHI, ET TIBI,
I̅E̅S̅V̅ FILII D̅E̅I̅ SVMMI? ADIVRO TE PER D̅E̅V̅M̅, NE ME
TORQVEAS.
5:8⸻ DICEBAT ENIM ILLI: EXI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ INMVNDE AB
HOMINE.
5:9⸻ ET INTERROGABAT EVM: QVOD TIBI NOMEN EST? ET
DICIT EI: LEGIO NOMEN MIHI EST, QVIA MVLTI SVMVS.
5:10⸻ ET DEPRECABATVR EVM MVLTVM, NE SE
EXPELLERET EXTRA REGIONEM.
5:11⸻ ERAT AVTEM IBI CIRCA MONTEM GREX PORCORVM
MAGNVS, PASCENS.
5:12⸻ ET DEPRECABANTVR EVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, DICENTES:
MITTE NOS IN PORCOS VT IN EOS INTROEAMVS.
5:13⸻ ET CONCESSIT EIS STATIM I̅E̅S̅V̅S̅. ET EXEVNTES
SPIRITVS INMVNDI INTROIERVNT IN PORCOS: ET MAGNO
IMPETV GREX PRAECIPITATVS EST IN MARE AD DVO MILIA,
ET SVFFOCATI SVNT IN MARI.
5:14⸻ QVI AVTEM PASCEBANT EOS, FVGERVNT, ET
NVNTIAVERVNT IN CIVITATEM, ET IN AGROS. ET EGRESSI
SVNT VIDERE QVID ESSET FACTVM:
5:15⸻ ET VENIVNT AD I̅E̅S̅V̅M̅: ET VIDENT ILLVM, QVI A
DAEMONIO VEXABATVR, SEDENTEM, VESTITVM, ET SANAE
MENTIS, ET TIMVERVNT.
5:16⸻ ET NARRAVERVNT ILLIS, QVI VIDERANT, QVALITER
FACTVM ESSET EI, QVI DAEMONIVM HABVERAT, ET DE
PORCIS.
5:17⸻ ET ROGARE EVM COEPERVNT VT DISCEDERET A
FINIBVS EORVM.
5:18⸻ CVMQVE ASCENDERET NAVEM, COEPIT ILLVM
DEPRECARI, QVI DAEMONIO VEXATVS FVERAT, VT ESSET
CVM ILLO,
5:19⸻ ET NON ADMISIT EVM, SED AIT ILLI: VADE IN
DOMVM TVAM AD TVOS, ET ADNVNTIA ILLIS QVANTA TIBI
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ FECERIT, ET MISERTVS SIT TVI.
5:20⸻ ET ABIIT, ET COEPIT PRAEDICARE IN DECAPOLI,
QVANTA SIBI FECISSET I̅E̅S̅V̅S̅: ET OMNES MIRABANTVR.
5:21⸻ ET CVM TRANSCENDISSET I̅E̅S̅V̅S̅ IN NAVI RVRSVS
TRANS FRETVM, CONVENIT TVRBA MVLTA AD ILLVM, ET
ERAT CIRCA MARE.
5:22⸻ ET VENIT QVIDAM DE ARCHESYNAGOGIS NOMINE
IAIRVS: ET VIDENS EVM, PROCIDIT AD PEDES EIVS,
5:23⸻ ET DEPRECABATVR EVM MVLTVM, DICENS:
QVONIAM FILIA MEA IN EXTREMIS EST, VENI, IMPONE
MANVS SVPER EAM, VT SALVA SIT, ET VIVAT.
5:24⸻ ET ABIIT CVM ILLO, ET SEQVEBATVR EVM TVRBA
MVLTA, ET COMPRIMEBANT ILLVM.
5:25⸻ ET MVLIER, QVAE ERAT IN PROFLVVIO SANGVINIS
ANNIS DVODECIM,
5:26⸻ ET FVERAT MVLTA PERPESSA A COMPLVRIBVS
MEDICIS: ET EROGAVERAT OMNIA SVA, NEC QVICQVAM
PROFECERAT, SED MAGIS DETERIVS HABEBAT:
5:27⸻ CVM AVDISSET DE I̅E̅S̅V̅, VENIT IN TVRBA RETRO, ET
TETIGIT VESTIMENTVM EIVS:
5:28⸻ DICEBAT ENIM: QVIA SI VEL VESTIMENTVM EIVS
TETIGERO, SALVA ERO.
5:29⸻ ET CONFESTIM SICCATVS EST FONS SANGVINIS
EIVS: ET SENSIT CORPORE QVIA SANATA ESSET A PLAGA.
5:30⸻ ET STATIM I̅E̅S̅V̅S̅ COGNOSCENS IN SEMETIPSO
VIRTVTEM, QVAE EXIERAT DE EO, CONVERSVS AD TVRBAM,
AIEBAT: QVIS TETIGIT VESTIMENTA MEA?
5:31⸻ ET DICEBANT EI DISCIPVLI SVI: VIDES TVRBAM
COMPRIMENTEM TE, ET DICIS: QVIS ME TETIGIT?
5:32⸻ ET CIRCVMSPICIEBAT VIDERE EAM, QVAE HOC
FECERAT.
5:33⸻ MVLIER AVTEM TIMENS ET TREMENS, SCIENS QVOD
FACTVM ESSET IN SE, VENIT ET PROCIDIT ANTE EVM, ET
DIXIT EI OMNEM VERITATEM.
5:34⸻ ILLE AVTEM DIXIT EI: FILIA, FIDES TVA TE SALVAM
FECIT: VADE IN PACE, ET ESTO SANA A PLAGA TVA.
5:35⸻ ADHVC EO LOQVENTE, VENIVNT AB
ARCHESYNAGOGO, DICENTES: QVIA FILIA TVA MORTVA EST:
QVID VLTRA VEXAS MAGISTRVM?
5:36⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM VERBO, QVOD DICEBATVR AVDITO,
AIT ARCHESYNAGOGO: NOLI TIMERE: TANTVMMODO CREDE.
5:37⸻ ET NON ADMISIT QVEMQVAM SEQVI SE NISI
PETRVM, ET IACOBVM, ET IOHANNEM FRATREM IACOBI.
5:38⸻ ET VENIVNT IN DOMVM ARCHESYNAGOGI, ET VIDET
TVMVLTVM, ET FLENTES, ET HEIVLANTES MVLTVM.
5:39⸻ ET INGRESSVS, AIT EIS: QVID TVRBAMINI, ET
PLORATIS? PVELLA NON EST MORTVA, SED DORMIT.
5:40⸻ ET IRRIDEBANT EVM. IPSE VERO EIECTIS OMNIBVS
ADSVMIT PATREM, ET MATREM PVELLAE, ET QVI SECVM
ERANT, ET INGREDITVR VBI ERAT PVELLA IACENS.
5:41⸻ ET TENENS MANVM PVELLAE, AIT ILLI: TALITHA
CVMI, QVOD EST INTERPRETATVM: PVELLA (TIBI DICO)
SVRGE.
5:42⸻ ET CONFESTIM SVRREXIT PVELLA, ET AMBVLABAT:
ERAT AVTEM ANNORVM DVODECIM: ET OBSTIPVERVNT
STVPORE MAXIMO.
5:43⸻ ET PRAECEPIT ILLIS VEHEMENTER VT NEMO ID
SCIRET: ET DIXIT DARI ILLI MANDVCARE.
6:1⸻ ET EGRESSVS INDE, ABIIT IN PATRIAM SVAM: ET
SEQVEBANTVR ILLVM DISCIPVLI SVI:
6:2⸻ ET FACTO SABBATO COEPIT IN SYNAGOGA DOCERE:
ET MVLTI AVDIENTES ADMIRABANTVR IN DOCTRINA EIVS,
DICENTES: VNDE HVIC HAEC OMNIA? ET QVAE EST
SAPIENTIA, QVAE DATA EST ILLI? ET VIRTVTES TALES, QVAE
PER MANVS EIVS EFFICIVNTVR!
6:3⸻ NONNE ISTE EST FABER, FILIVS MARIAE, FRATER
IACOBI, ET IOSEPH, ET IVDAE, ET SIMONIS? NONNE ET
SORORES EIVS HIC NOBISCVM SVNT? ET
SCANDALIZABANTVR IN ILLO.
6:4⸻ ET DICEBAT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: QVIA NON EST PROPHETA
SINE HONORE NISI IN PATRIA SVA, ET IN COGNATIONE SVA,
ET IN DOMO SVA.
6:5⸻ ET NON POTERAT IBI VIRTVTEM VLLAM FACERE, NISI
PAVCOS INFIRMOS INPOSITIS MANIBVS CVRAVIT:
6:6⸻ ET MIRABATVR PROPTER INCREDVLITATEM
ILLORVM, ET CIRCVMIBAT CASTELLA IN CIRCVITV DOCENS.
6:7⸻ ET CONVOCAVIT DVODECIM: ET COEPIT EOS
MITTERE BINOS, ET DABAT ILLIS POTESTATEM SPIRITVVM
INMVNDORVM.
6:8⸻ ET PRAECEPIT EIS NE QVID TOLLERENT IN VIA, NISI
VIRGAM TANTVM: NON PERAM, NON PANEM, NEQVE IN
ZONA AES,
6:9⸻ SED CALCIATOS SANDALIIS, ET NE INDVERENTVR
DVABVS TVNICIS.
6:10⸻ ET DICEBAT EIS: QVOCVMQVE INTROIERITIS IN
DOMVM: ILLIC MANETE DONEC EXEATIS INDE:
6:11⸻ ET QVICVMQVE NON RECEPERINT VOS, NEC
AVDIERINT VOS, EXEVNTES INDE, EXCVTITE PVLVEREM DE
PEDIBVS VESTRIS IN TESTIMONIVM ILLIS.
6:12⸻ ET EXEVNTES PRAEDICABANT VT PAENITENTIAM
AGERENT:
6:13⸻ ET DAEMONIA MVLTA EICIEBANT, ET VNGEBANT
OLEO MVLTOS EGROTOS, ET SANABANT.
6:14⸻ ET AVDIVIT HERODES REX, (MANIFESTVM ENIM
FACTVM EST NOMEN EIVS) ET DICEBAT: QVIA IOHANNES
BAPTISTA RESVRREXIT A MORTVIS: ET PROPTEREA
INOPINANTVR VIRTVTES IN ILLO.
6:15⸻ ALII AVTEM DICEBANT: QVIA HELIAS EST. ALII VERO
DICEBANT: PROPHETA EST, QVASI VNVS EX PROPHETIS.
6:16⸻ QVO AVDITO HERODES AIT: QVEM EGO DECOLLAVI
IOHANNEN, HIC A MORTVIS RESVRREXIT.
6:17⸻ IPSE ENIM HERODES MISIT, AC TENVIT IOHANNEN,
ET VINXIT EVM IN CARCERE PROPTER HERODIADAM
VXOREM PHILIPPI FRATRIS SVI, QVIA DVXERAT EAM.
6:18⸻ DICEBAT ENIM IOHANNES HERODI: NON LICET TIBI
HABERE VXOREM FRATRIS TVI.
6:19⸻ HERODIAS AVTEM INSIDIABATVR ILLI: ET VOLEBAT
OCCIDERE EVM, NEC POTERAT.
6:20⸻ HERODES ENIM METVEBAT IOHANNEN, SCIENS EVM
VIRVM IVSTVM ET S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, ET CVSTODIEBAT EVM: ET
AVDITO EO MVLTA FACIEBAT, ET LIBENTER EVM AVDIEBAT.
6:21⸻ ET CVM DIES OPORTVNVS ACCIDISSET, HERODES
NATALIS SVI CAENAM FECIT PRINCIPIBVS, ET TRIBVNIS, ET
PRIMIS GALILAEAE.
6:22⸻ CVMQVE INTROISSET FILIA IPSIVS HERODIADIS, ET
SALTASSET, ET PLACVISSET HERODI, SIMVLQVE
RECVMBENTIBVS; REX AIT PVELLAE: PETE A ME QVOD VIS,
ET DABO TIBI:
6:23⸻ ET IVRAVIT ILLI: QVIA QVICQVID PETIERIS DABO
TIBI, LICET DIMIDIVM REGNI MEI.
6:24⸻ QVAE CVM EXISSET, DIXIT MATRI SVAE: QVID
PETAM? ET ILLA DIXIT: CAPVT IOHANNIS BAPTISTAE.
6:25⸻ CVMQVE INTROISSET STATIM CVM FESTINATIONE
AD REGEM, PETIVIT DICENS: VOLO VT PROTINVS DES MIHI IN
DISCO CAPVT IOHANNIS BAPTISTAE.
6:26⸻ ET CONTRISTATVS REX: PROPTER IVRANDVM, ET
PROPTER SIMVL RECVMBENTES NOLVIT EAM CONTRISTARE:
6:27⸻ SED MISSO SPECVLATORE PRAECEPIT ADFERRI
CAPVT EIVS IN DISCO.
6:28⸻ ET DECOLLAVIT EVM IN CARCERE, ET ATTVLIT
CAPVT EIVS IN DISCO: ET DEDIT ILLVD PVELLAE, ET PVELLA
DEDIT MATRI SVAE.
6:29⸻ QVO AVDITO, DISCIPVLI EIVS VENERVNT, ET
TVLERVNT CORPVS EIVS: ET POSVERVNT ILLVD IN
MONVMENTO.
6:30⸻ ET CONVENIENTES APOSTOLI AD I̅E̅S̅V̅M̅,
RENVNTIAVERVNT ILLI OMNIA, QVAE EGERANT, ET
DOCVERANT.
6:31⸻ ET AIT ILLIS: VENITE SEORSVM IN DESERTVM
LOCVM, ET REQVIESCITE PVSILLVM. ERANT ENIM QVI
VENIEBANT ET REDIEBANT MVLTI: NEC MANDVCANDI
SPATIVM HABEBANT.
6:32⸻ ET ASCENDENTES IN NAVI, ABIERVNT IN DESERTVM
LOCVM SEORSVM.
6:33⸻ ET VIDERVNT EOS ABEVNTES, ET COGNOVERVNT
MVLTI: ET PEDESTRES ET DE OMNIBVS CIVITATIBVS
CONCVRRERVNT ILLVC, ET PRAEVENERVNT EOS.
6:34⸻ ET EXIENS VIDIT MVLTAM TVRBAM I̅E̅S̅V̅S̅: ET
MISERTVS EST SVPER EOS, QVIA ERANT SICVT OVES NON
HABENTES PASTOREM, ET COEPIT DOCERE ILLOS MVLTA.
6:35⸻ ET CVM IAM HORA MVLTA FIERET, ACCESSERVNT
DISCIPVLI EIVS, DICENTES: DESERTVS EST LOCVS HIC, ET IAM
HORA PRAETERIVIT:
6:36⸻ DIMITTE ILLOS, VT EVNTES IN PROXIMAS VILLAS, ET
VICOS, EMANT SIBI CIBOS, QVOS MANDVCENT:
6:37⸻ ET RESPONDENS AIT ILLIS: DATE EIS MANDVCARE.
ET DIXERVNT EI: EVNTES EMAMVS DENARIIS DVCENTIS
PANES, ET DABIMVS EIS MANDVCARE.
6:38⸻ ET DICIT EIS: QVOT PANES HABETIS? ITE, ET
VIDETE. ET CVM COGNOVISSENT, DICVNT: QVINQVE, ET DVOS
PISCES.
6:39⸻ ET PRAECEPIT ILLIS VT ACCVMBERE FACERENT
OMNES SECVNDVM CONTVBERNIA SVPER VIRIDE FAENVM.
6:40⸻ ET DISCVBVERVNT IN PARTES PER CENTENOS, ET
PER QVINQVAGENOS.
6:41⸻ ET ACCEPTIS QVINQVE PANIBVS ET DVOBVS
PISCIBVS, INTVENS IN CAELVM, BENEDIXIT, ET FREGIT
PANES, ET DEDIT DISCIPVLIS SVIS, VT PONERENT ANTE EOS:
ET DVOS PISCES DIVISIT OMNIBVS.
6:42⸻ ET MANDVCAVERVNT OMNES, ET SATVRATI SVNT.
6:43⸻ ET SVSTVLERVNT RELIQVIAS, FRAGMENTORVM
DVODECIM COPHINOS PLENOS, ET DE PISCIBVS.
6:44⸻ ERANT AVTEM QVI MANDVCAVERVNT QVINQVE
MILIA VIRORVM.
6:45⸻ ET STATIM COEGIT DISCIPVLOS SVOS ASCENDERE
NAVEM, VT PRAECEDERENT EVM TRANS FRETVM AD
BETHSAIDAM, DVM IPSE DIMITTERET POPVLVM.
6:46⸻ ET CVM DIMISISSET EOS, ABIIT IN MONTEM ORARE.
6:47⸻ ET CVM SERO ESSET, ERAT NAVIS IN MEDIO MARI,
ET IPSE SOLVS IN TERRA.
6:48⸻ ET VIDENS EOS LABORANTES IN REMIGANDO,
(ERAT ENIM VENTVS CONTRARIVS EIS) ET CIRCA QVARTAM
VIGILIAM NOCTIS VENIT AD EOS AMBVLANS SVPRA MARE: ET
VOLEBAT PRAETERIRE EOS.
6:49⸻ AT ILLI VT VIDERVNT EVM AMBVLANTEM SVPRA
MARE, PVTAVERVNT PHANTASMA ESSE, ET
EXCLAMAVERVNT.
6:50⸻ OMNES ENIM VIDERVNT, ET CONTVRBATI SVNT. ET
STATIM LOCVTVS EST CVM EIS, ET DIXIT ILLVS: CONFIDITE,
EGO SVM, NOLITE TIMERE.
6:51⸻ ET ASCENDIT AD ILLOS IN NAVEM, ET CESSAVIT
VENTVS. ET PLVS MAGIS INTRA SE STVPEBANT:
6:52⸻ NON ENIM INTELLEXERANT DE PANIBVS: ERAT
ENIM COR ILLORVM OBCAECATVM.
6:53⸻ ET CVM TRANSFRETASSENT, PERVENERVNT IN
TERRAM GENNESARETH, ET APPLICVERVNT.
6:54⸻ CVMQVE EGRESSI ESSENT DE NAVI, CONTINVO
COGNOVERVNT EVM:
6:55⸻ ET PERCVRRENTES VNIVERSAM REGIONEM ILLAM,
COEPERVNT IN GRABATTIS EOS, QVI SE MALE HABEBANT,
CIRCVMFERRE, VBI AVDIEBANT EVM ESSE.
6:56⸻ ET QVOCVMQVE INTROIBAT, IN VICOS, VEL IN
VILLAS, AVT IN CIVITATES, IN PLATEIS PONEBANT INFIRMOS,
ET DEPRECABANTVR EVM, VT VEL FIMBRIAM VESTIMENTI
EIVS TANGERENT, ET QVOTQVOT TANGEBANT EVM, SALVI
FIEBANT.
7:1⸻ ET CONVENIVNT AD EVM PHARISAEI, ET QVIDAM DE
SCRIBIS, VENIENTES AB HIEROSOLYMIS.
7:2⸻ ET CVM VIDISSENT QVOSDAM EX DISCIPVLIS EIVS
COMMVNIBVS MANIBVS, ID EST NON LOTIS, MANDVCARE
PANES, VITVPERAVERVNT.
7:3⸻ PHARISAEI ENIM, ET OMNES IVDAEI, NISI CREBRO
LAVERINT MANVS, NON MANDVCANT, TENENTES
TRADITIONEM SENIORVM:
7:4⸻ ET A FORO NISI BAPTIZENTVR, NON COMEDVNT: ET
ALIA MVLTA SVNT, QVAE TRADITA SVNT ILLIS SERVARE,
BAPTISMATA CALICVM, ET VRCEORVM, ET AERAMENTORVM,
ET LECTORVM:
7:5⸻ ET INTERROGANT EVM PHARISAEI, ET SCRIBAE:
QVARE DISCIPVLI TVI NON AMBVLANT IVXTA TRADITIONEM
SENIORVM, SED COMMVNIBVS MANIBVS MANDVCANT
PANEM?
7:6⸻ AT ILLE RESPONDENS, DIXIT EIS: BENE
PROPHETAVIT ESAIAS DE VOBIS HYPOCRITIS, SICVT
SCRIPTVM EST: POPVLVS HIC LABIIS ME HONORAT, COR
AVTEM EORVM LONGE EST A ME.
7:7⸻ IN VANVM AVTEM ME COLVNT, DOCENTES
DOCTRINAS, PRAECEPTA HOMINVM.
7:8⸻ RELINQVENTES ENIM MANDATVM D̅E̅I̅, TENETIS
TRADITIONEM HOMINVM, BAPTISMATA VRCEORVM, ET
CALICVM: ET ALIA SIMILIA HIS FACITIS MVLTA.
7:9⸻ ET DICEBAT ILLIS: BENE IRRITVM FACITIS
PRAECEPTVM D̅E̅I̅, VT TRADITIONEM VESTRAM SERVETIS.
7:10⸻ MOSES ENIM DIXIT: HONORA PATREM TVVM, ET
MATREM TVAM. ET: QVI MALEDIXERIT PATRI, AVT MATRI,
MORTE MORIATVR.
7:11⸻ VOS AVTEM DICITIS: SI DIXERIT HOMO PATRI, AVT
MATRI, CORBAN, (QVOD EST DONVM) QVODCVMQVE EX ME,
TIBI PROFVERIT:
7:12⸻ ET VLTRA NON DIMITTITIS EVM QVICQVAM FACERE
PATRI SVO, AVT MATRI,
7:13⸻ RESCINDENTES VERBVM D̅E̅I̅ PER TRADITIONEM
VESTRAM, QVAM TRADIDISTIS: ET SIMILIA HVIVSMODI
MVLTA FACITIS.
7:14⸻ ET ADVOCANS ITERVM TVRBAM, DICEBAT ILLIS:
AVDITE ME OMNES, ET INTELLIGITE.
7:15⸻ NIHIL EST EXTRA HOMINEM INTROIENS IN EVM,
QVOD POSSIT EVM COINQVINARE, SED QVAE DE HOMINE
PROCEDVNT ILLA SVNT, QVAE COMMVNICANT HOMINEM.
7:16⸻ SI QVIS HABET AVRES AVDIENDI, AVDIAT.
7:17⸻ ET CVM INTROISSET IN DOMVM A TVRBA,
INTERROGABANT EVM DISCIPVLI EIVS PARABOLAM.
7:18⸻ ET AIT ILLIS: SIC ET VOS INPRVDENTES ESTIS? NON
INTELLEGITIS QVIA OMNE EXTRINSECVS INTROIENS IN
HOMINEM, NON POTEST EVM COMMVNICARE?
7:19⸻ QVIA NON INTROIT IN COR EIVS, SED IN VENTRVM,
ET IN SECESSVM EXIT, PVRGANS OMNES ESCAS.
7:20⸻ DICEBAT AVTEM, QVONIAM QVAE DE HOMINE
EXEVNT, ILLA COMMVNICANT HOMINEM.
7:21⸻ AB INTVS ENIM DE CORDE HOMINVM
COGITATIONES MALAE PROCEDVNT, ADVLTERIA,
FORNICATIONES, HOMICIDIA,
7:22⸻ FVRTA, AVARITIAE, NEQVITIAE, DOLVS,
INPVDICITIA, OCVLVS MALVS, BLASPHEMIA, SVPERBIA,
STVLTITIA.
7:23⸻ OMNIA HAEC MALA AB INTVS PROCEDVNT, ET
COMMVNICANT HOMINEM.
7:24⸻ ET INDE SVRGENS ABIIT IN FINES TYRI, ET SIDONIS:
ET INGRESSVS DOMVM, NEMINEM VOLVIT SCIRE, ET NON
POTVIT LATERE.
7:25⸻ MVLIER ENIM STATIM VT AVDIVIT DE EO, CVIVS
HABEBAT FILIA SPIRITVM INMVNDVM, INTRAVIT, ET
PROCIDIT AD PEDES EIVS.
7:26⸻ ERAT ENIM MVLIER GENTILIS, SYROPHOENISSA
GENERE. ET ROGABAT EVM VT DAEMONIVM EICERET DE
FILIA EIVS.
7:27⸻ QVI DIXIT ILLI: SINE PRIVS SATVRARI FILIOS: NON
EST ENIM BONVM SVMERE PANEM FILIORVM, ET MITTERE
CANIBVS.
7:28⸻ AT ILLA RESPONDIT, ET DICIT EI: VTIQVE D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
NAM ET CATELLI SVB MENSA COMEDVNT DE MICIS
PVERORVM.
7:29⸻ ET AIT ILLI: PROPTER HVNC SERMONEM VADE,
EXIIT DAEMONIVM DE FILIA TVA.
7:30⸻ ET CVM ABISSET DOMVM SVAM, INVENIT PVELLAM
IACENTEM SVPRA LECTVM, ET DAEMONIVM EXISSE.
7:31⸻ ET ITERVM EXIENS DE FINIBVS TYRI, VENIT PER
SIDONEM AD MARE GALILAEAE INTER MEDIOS FINES
DECAPOLEOS.
7:32⸻ ET ADDVCVNT EI SVRDVM, ET MVTVM, ET
DEPRECANTVR EVM, VT INPONAT ILLI MANVM.
7:33⸻ ET ADPREHENDENS EVM DE TVRBA SEORSVM,
MISIT DIGITOS SVOS IN AVRICVLAS: ET EXPVENS, TETIGIT
LINGVAM EIVS:
7:34⸻ ET SVSPICIENS IN CAELVM, INGEMVIT, ET AIT ILLI:
EFFETHA, QVOD EST AD APERIRE.
7:35⸻ ET STATIM APERTAE SVNT AVRES EIVS, ET
SOLVTVM EST VINCVLVM LINGVAE EIVS, ET LOQVEBATVR
RECTE.
7:36⸻ ET PRAECEPIT ILLIS NE CVI DICERENT. QVANTO
AVTEM EIS PRAECIPIEBAT, TANTO MAGIS PLVS
PRAEDICABANT:
7:37⸻ ET EO AMPLIVS ADMIRABANTVR, DICENTES: BENE
OMNIA FECIT: ET SVRDOS FECIT AVDIRE, ET MVTOS LOQVI.
8:1⸻ ILLIS DIEBVS ITERVM CVM TVRBA MVLTA ESSET, NEC
HABERENT QVOD MANDVCARENT: CONVOCATIS DISCIPVLIS,
AIT ILLIS:
8:2⸻ MISEREOR SVPER TVRBA: QVIA ECCE IAM TRIDVO
SVSTINENT ME, NEC HABENT QVOD MANDVCENT:
8:3⸻ ET SI DIMISERO EOS IEIVNOS IN DOMVM SVAM,
DEFICIENT IN VIA: QVIDAM ENIM EX EIS DE LONGE
VENERVNT.
8:4⸻ ET RESPONDERVNT EI DISCIPVLI SVI: VNDE ISTOS
POTERIT QVIS HIC SATVRARE PANIBVS IN SOLITVDINE?
8:5⸻ ET INTERROGAVIT EOS: QVOT PANES HABETIS? QVI
DIXERVNT: SEPTEM.
8:6⸻ ET PRAECEPIT TVRBAE DISCVMBERE SVPER
TERRAM. ET ACCIPIENS SEPTEM PANES, GRATIAS AGENS
FREGIT, ET DABAT DISCIPVLIS SVIS VT ADPONERENT, ET
ADPOSVERVNT TVRBAE.
8:7⸻ ET HABEBANT PISCICVLOS PAVCOS: ET IPSOS
BENEDIXIT, ET IVSSIT ADPONI.
8:8⸻ ET MANDVCAVERVNT, ET SATVRATI SVNT: ET
SVSTVLERVNT QVOD SVPERAVERAT DE FRAGMENTIS,
SEPTEM SPORTAS.
8:9⸻ ERANT AVTEM QVI MANDVCAVERVNT, QVASI
QVATTVOR MILIA: ET DIMISIT EOS.
8:10⸻ ET STATIM ASCENDENS NAVEM CVM DISCIPVLIS
SVIS, VENIT IN PARTES DALMANVTHA.
8:11⸻ ET EXIERVNT PHARISAEI, ET COEPERVNT
CONQVIRERE CVM EO, QVAERENTES AB ILLO SIGNVM DE
CAELO, TEMTANTES EVM.
8:12⸻ ET INGEMESCENS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, AIT: QVID GENERATIO
ISTA QVAERIT SIGNVM? AMEN DICO VOBIS, SI DABITVR
GENERATIONI ISTI SIGNVM.
8:13⸻ ET DIMITTENS EOS, ASCENDENS ITERVM, ABIIT
TRANS FRETVM.
8:14⸻ ET OBLITI SVNT SVMERE PANES: ET NISI VNVM
PANEM NON HABEBANT SECVM IN NAVI.
8:15⸻ ET PRAECIPIEBAT EIS, DICENS: VIDETE, CAVETE A
FERMENTO PHARISAEORVM, ET FERMENTO HERODIS.
8:16⸻ ET COGITABANT AD ALTERVTRVM, DICENTES: QVIA
PANES NON HABEMVS.
8:17⸻ QVO COGNITO, I̅E̅S̅V̅S̅ AIT ILLIS: QVID COGITATIS,
QVIA PANES NON HABETIS? NONDVM COGNOSCITIS NEQVE
INTELLEGITIS? ADHVC CAECATVM HABETIS COR VESTRVM?
8:18⸻ OCVLOS HABENTES NON VIDETIS? ET AVRES
HABENTES NON AVDITIS? NEC RECORDAMINI,
8:19⸻ QVANDO QVINQVE PANES FREGI IN QVINQVE MILIA:
ET QVOT COPHINOS FRAGMENTORVM PLENOS SVSTVLISTIS?
DICVNT EI: DVODECIM.
8:20⸻ QVANDO ET SEPTEM PANES IN QVATTVOR MILIA:
QVOT SPORTAS FRAGMENTORVM TVLISTIS? ET DICVNT EI:
SEPTEM.
8:21⸻ ET DICEBAT EIS: QVOMODO NONDVM
INTELLEGITIS?
8:22⸻ ET VENIVNT BETHSAIDA, ET ADDVCVNT EI CAECVM,
ET ROGABANT EVM VT ILLVM TANGERET.
8:23⸻ ET ADPREHENS MANVM CAECI, EDVXIT EVM EXTRA
VICVM: ET EXPVENS IN OCVLOS EIVS INPOSITIS MANIBVS
SVIS, INTERROGAVIT EVM ALIQVID VIDERET.
8:24⸻ ET ASPICIENS, AIT: VIDEO HOMINES VELVT
ARBORES AMBVLANTES.
8:25⸻ DEINDE ITERVM INPOSVIT MANVS SVPER OCVLOS
EIVS: ET COEPIT VIDERE. ET RESTITVTVS EST ITA VT
VIDERET CLARE OMNIA.
8:26⸻ ET MISIT ILLVM IN DOMVMSVAM, DICENS: VADE IN
DOMVM TVAM: ET SI IN VICVM INTROIERIS, NEMINI DIXERIS.
8:27⸻ ET EGRESSVS EST I̅E̅S̅V̅S̅, ET DISCIPVLI EIVS IN
CASTELLO CAESAREAE PHILIPPI: ET IN VIA INTERROGABAT
DISCIPVLOS SVOS, DICENS EIS: QVEM ME DICVNT ESSE
HOMINES?
8:28⸻ QVI RESPONDERVNT ILLI, DICENTES: IOHANNEN
BAPTISTAM, ALII HELIAM, ALII VERO QVASI VNVM DE
PROPHETIS.
8:29⸻ TVNC DICIT ILLIS: VOS VERO QVEM ME DICITIS
ESSE? RESPONDENS PETRVS, AIT EI: TV ES C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
8:30⸻ ET COMMINATVS EST EIS, NE CVI DICERENT DE
ILLO.
8:31⸻ ET COEPIT DOCERE ILLOS QVONIAM OPORTET
FILIVM HOMINIS MVLTA PATI, ET REPROBARI A SENIORIBVS,
ET A SVMMIS SACERDOTIBVS, ET SCRIBIS, ET OCCIDI: ET
POST TRES DIES RESVRGERE.
8:32⸻ ET PALAM VERBVM LOQVEBATVR. ET
ADPREHENDENS EVM PETRVS, COEPIT INCREPARE EVM.
8:33⸻ QVI CONVERSVS, ET VIDENS DISCIPVLOS SVOS,
COMMINATVS EST PETRO, DICENS: VADE RETRO ME SATANA,
QVONIAM NON SAPIS QVAE D̅E̅I̅ SVNT, SED QVAE SVNT
HOMINVM.
8:34⸻ ET CONVOCATA TVRBA CVM DISCIPVLIS SVIS, DIXIT
EIS: SI QVIS VVLT ME SEQVI, DENEGET SE IPSVM: ET TOLLAT
CRVCEM SVAM, ET SEQVATVR ME.
8:35⸻ QVI ENIM VOLVERIT ANIMAM SVAM SALVAM
FACERE, PERDET EAM: QVI AVTEM PERDIDERIT ANIMAM
SVAM PROPTER ME, ET EVANGELIVM, SALVAM EAM FACIET.
8:36⸻ QVID ENIM PRODERIT HOMINI, SI LVCRETVR
MVNDVM TOTVM: ET DETRIMENTVM FACIET ANIMAE SVAE?
8:37⸻ AVT QVID DABIT HOMO COMMVTATIONEM PRO
ANIMA SVA?
8:38⸻ QVI ENIM ME CONFVSVS FVERIT, ET MEA VERBA IN
GENERATIONE ISTA ADVLTERA ET PECCATRICE: ET FILIVS
HOMINIS CONFVNDETVR EVM, CVM VENERIT IN GLORIA
PATRIS SVI CVM ANGELIS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅.
8:39⸻ ET DICEBAT ILLIS: AMEN DICO VOBIS, QVIA SVNT
QVIDAM DE HIC STANTIBVS, QVI NON GVSTABVNT MORTEM
DONEC VIDEANT REGNVM D̅E̅I̅ VENIENS IN VIRTVTE.
9:1⸻ ET POST DIES SEX ADSVMIT I̅E̅S̅V̅S̅ PETRVM, ET
IACOBVM, ET IOHANNEM: ET DVCIT ILLOS IN MONTEM
EXCELSVM SEORSVM SOLVS, ET TRANSFIGVRATVS EST
CORAM IPSIS.
9:2⸻ ET VESTIMENTA EIVS FACTA SVNT SPLENDENTIA,
CANDIDA NIMIS VELVT NIX, QVALIA FVLLO SVPER TERRAM
NON POTEST CANDIDA FACERE.
9:3⸻ ET APPARVIT ILLIS HELIAS CVM MOSE: ET ERANT
LOQVENTES CVM I̅E̅S̅V̅.
9:4⸻ ET RESPONDENS PETRVS, AIT I̅E̅S̅V̅: RABBI, BONVM
EST HIC NOS ESSE: ET FACIAMVS TRIA TABERNACVLA, TIBI
VNVM, ET MOSI VNVM, ET HELIAE VNVM.
9:5⸻ NON ENIM SCIEBAT QVID DICERET: ERANT AVTEM
TIMORE EXTERRITI:
9:6⸻ ET FACTA EST NVBES OBVMBRANS EOS: ET VENIT
VOX DE NVBE, DICENS: HIC EST FILIVS MEVS CARISSIMVS:
AVDITE ILLVM.
9:7⸻ ET STATIM CIRCVMSPICIENTES, NEMINEM AMPLIVS
VIDERVNT, NISI I̅E̅S̅V̅M̅ TANTVM SECVM.
9:8⸻ ET DESCENDENTIBVS ILLIS DE MONTE, PRAECEPIT
ILLIS NE CVI QVAE VIDISSENT, NARRARENT: NISI CVM FILIVS
HOMINIS A MORTVIS RESVRREXERIT.
9:9⸻ ET VERBVM CONTINVERVNT APVD SE:
CONQVIRENTES QVID ESSET: CVM A MORTVIS
RESVRREXERIT.
9:10⸻ ET INTERROGABANT EVM, DICENTES: QVID ERGO
DICVNT PHARISAEI, ET SCRIBAE, QVIA HELIAM OPORTEAT
VENIRE PRIMVM?
9:11⸻ QVI RESPONDENS, AIT ILLIS: HELIAS CVM VENERIT
PRIMO, RESTITVET OMNIA: ET QVO MODO SCRIPTVM EST IN
FILIVM HOMINIS, VT MVLTA PATIATVR ET CONTEMNATVR.
9:12⸻ SED DICO VOBIS QVIA ET HELIAS VENIT (ET
FECERVNT ILLI QVAECVMQVE VOLVERVNT) SICVT SCRIPTVM
EST DE EO.
9:13⸻ ET VENIENS AD DISCIPVLOS SVOS, VIDIT TVRBAM
MAGNAM CIRCA EOS, ET SCRIBAS CONQVIRENTES CVM ILLIS.
9:14⸻ ET CONFESTIM OMNIS POPVLVS VIDENS EVM,
STVPEFACTVS EST, EXPAVERVNT, ET ACCVRRENTES
SALVTABANT EVM.
9:15⸻ ET INTERROGAVIT EOS: QVID INTER VOS
CONQVIRITIS?
9:16⸻ ET RESPONDENS VNVS DE TVRBA, DIXIT: MAGISTER,
ATTVLI FILIVM MEVM AD TE HABENTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ MVTVM:
9:17⸻ QVI VBICVMQVE EVM ADPREHENDERIT, ADLIDIT
EVM, ET SPVMAT, ET STRIDET DENTIBVS, ET ARESCIT: ET
DIXI DISCIPVLIS TVIS VT EICERENT ILLVM, ET NON
POTVERVNT.
9:18⸻ QVI RESPONDENS EIS, DICIT: O GENERATIO
INCREDVLA, QVAMDIV APVD VOS ERO? QVAMDIV VOS
PATIAR? ADFERTE ILLVM AD ME.
9:19⸻ ET ADTVLERVNT EVM. ET CVM VIDISSET ILLVM,
STATIM SPIRITVS CONTVRBAVIT EVM: ET ELISVS IN TERRAM,
VOLVTABATVR SPVMANS.
9:20⸻ ET INTERROGAVIT PATREM EIVS: QVANTVM
TEMPORIS EST EX QVO EI HOC ACCIDIT? AT ILLE AIT: AB
INFANTIA:
9:21⸻ ET FREQVENTER EVM ET IN IGNEM, ET IN AQVAS
MISIT VT EVM PERDERET. SED SI QVID POTES, ADIVVA NOS,
MISERTVS NOSTRI.
9:22⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM AIT ILLI: SI POTES CREDERE, OMNIA
POSSIBILIA CREDENTI.
9:23⸻ ET CONTINVO EXCLAMANS PATER PVERI, CVM
LACRIMIS AIEBAT: CREDO: ADIVVA INCREDVLITATEM MEAM.
9:24⸻ ET CVM VIDERET I̅E̅S̅V̅S̅ CONCVRRENTEM TVRBAM,
COMMINATVS EST SPIRITVI INMVNDO, DICENS ILLI: SVRDE,
ET MVTE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, EGO TIBI PRAECIPIO, EXI AB EO: ET
AMPLIVS NE INTROEAS IN EVM.
9:25⸻ ET EXCLAMANS, MVLTVM DISCERPENS EVM, EXIIT
AB EO, ET FACTVS EST SICVT MORTVVS, ITA VT MVLTI
DICERENT: QVIA MORTVVS EST.
9:26⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM TENENS MANVM EIVS, ELEVAVIT
ILLVM, ET SVRREXIT.
9:27⸻ ET CVM INTROISSET IN DOMVM, DISCIPVLI EIVS
SECRETO INTERROGABANT EVM: QVARE NOS NON
POTVIMVS EICERE EVM?
9:28⸻ ET DIXIT ILLIS: HOC GENVS IN NVLLO POTEST
EXIRE, NISI IN ORATIONE, ET IEIVNIO.
9:29⸻ ET INDE PROFECTI PRAETERGREDIEBANTVR
GALILAEAM: NEC VOLEBAT QVEMQVAM SCIRE.
9:30⸻ DOCEBAT AVTEM DISCIPVLOS SVOS, ET DICEBAT
ILLIS: QVONIAM FILIVS HOMINIS TRADETVR IN MANVS
HOMINVM, ET OCCIDENT EVM, ET OCCISVS TERTIA DIE
RESVRGET.
9:31⸻ AT ILLI IGNORABANT VERBVM: ET TIMEBANT EVM
INTERROGARE.
9:32⸻ ET VENERVNT CAPHARNAVM. QVI CVM DOMI ESSET,
INTERROGABAT EOS: QVID IN VIA TRACTABATIS?
9:33⸻ AT ILLI TACEBANT. SIQVIDEM INTER SE IN VIA
DISPVTAVERVNT, QVIS ESSET ILLORVM MAIOR.
9:34⸻ ET RESIDENS VOCAVIT DVODECIM, ET AIT ILLIS: SI
QVIS VVLT PRIMVS ESSE, ERIT OMNIVM NOVISSIMVS, ET
OMNIVM MINISTER.
9:35⸻ ET ACCIPIENS PVERVM, STATVIT EVM IN MEDIO
EORVM: QVEM VT COMPLEXVS ESSET, AIT ILLIS:
9:36⸻ QVISQVIS VNVM EX HVIVSMODI PVERIS RECEPERIT
IN NOMINE MEO, ME RECIPIT: ET QVICVMQVE ME
SVSCEPERIT, NON ME SVSCIPIT, SED EVM, QVI ME MISIT.
9:37⸻ RESPONDIT ILLI IOHANNES, DICENS: MAGISTER,
VIDIMVS QVEMDAM IN NOMINE TVO EICIENTEM DAEMONIA,
QVI NON SEQVITVR NOS, ET PROHIBVIMVS EVM.
9:38⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM AIT: NOLITE PROHIBERE EVM. NEMO
EST ENIM QVI FACIAT VIRTVTEM IN NOMINE MEO, ET POSSIT
CITO MALE LOQVI DE ME.
9:39⸻ QVI ENIM NON EST ADVERSVM VOS, PRO VOBIS EST.
9:40⸻ QVISQVIS ENIM POTVM DEDERIT VOBIS CALICEM
AQVAE IN NOMINE MEO, QVIA C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ ESTIS: AMEN DICO
VOBIS, NON PERDET MERCEDEM SVAM.
9:41⸻ ET QVISQVIS SCANDALIZAVERIT VNVM EX HIS
PVSILLIS CREDENTIBVS IN ME: BONVM EST EI MAGIS SI
CIRCVMDARETVR MOLA ASINARIA COLLO EIVS, ET IN MARE
MITTERETVR.
9:42⸻ ET SI SCANDALIZAVERIT TE MANVS TVA, ABSCIDE
ILLAM: BONVM EST TIBI DEBILEM INTROIRE IN VITAM,
QVAM DVAS MANVS HABENTEM IRE IN GEHENNAM, IN
IGNEM INEXTINGVIBILEM:
9:43⸻ VBI VERMIS EORVM NON MORITVR, ET IGNIS NON
EXTINGVITVR.
9:44⸻ ET SI PES TVVS TE SCANDALIZAT, AMPVTA ILLVM:
BONVM EST TIBI CLAVDVM INTROIRE IN VITAM AETERNAM,
QVAM DVOS PEDES HABENTEM MITTI IN GEHENNAM IGNIS
INEXTINGVIBILIS:
9:45⸻ VBI VERMIS EORVM NON MORITVR, ET IGNIS NON
EXTINGVITVR.
9:46⸻ QVOD SI OCVLVS TVVS SCANDALIZAT TE, EICE EVM:
BONVM EST TIBI LVSCVM INTROIRE IN REGNVM D̅E̅I̅, QVAM
DVOS OCVLOS HABENTEM MITTI IN GEHENNAM IGNIS:
9:47⸻ VBI VERMIS EORVM NON MORITVR, ET IGNIS NON
EXTINGVITVR.
9:48⸻ OMNIS ENIM IGNE SALLIETVR, ET OMNIS VICTIMA
SALLIETVR.
9:49⸻ BONVM EST SAL: QVOD SI SAL INSVLSVM FVERIT: IN
QVO ILLVD CONDIETIS? HABETE IN VOBIS SAL, ET PACEM
HABETE INTER VOS.
10:1⸻ ET INDE EXSVRGENS VENIT IN FINES IVDAEAE
VLTRA IORDANEN: ET CONVENIVNT ITERVM TVRBAE AD
EVM: ET SICVT CONSVEVERAT, ITERVM DOCEBAT ILLOS.
10:2⸻ ET ACCEDENTES PHARISAEI INTERROGABANT EVM:
SI LICET VIRO VXOREM DIMITTERE: TEMTANTES EVM.
10:3⸻ AT ILLE RESPONDENS, DIXIT EIS: QVID VOBIS
PRAECEPIT MOSES?
10:4⸻ QVI DIXERVNT: MOSES PERMISIT LIBELLVM
REPVDII SCRIBERE, ET DIMITTERE.
10:5⸻ QVIBVS RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT: AD DVRITIAM
CORDIS VESTRI SCRIPSIT VOBIS PRAECEPTVM ISTVD.
10:6⸻ AB INITIO AVTEM CREATVRAE MASCVLVM, ET
FEMINAM FECIT EOS D̅E̅V̅S̅.
10:7⸻ PROPTER HOC RELINQVET HOMO PATREM SVVM,
ET MATREM, ET ADHEREBIT AD VXOREM SVAM:
10:8⸻ ET ERVNT DVO IN CARNE VNA. ITAQVE IAM NON
SVNT DVO, SED VNA CARO.
10:9⸻ QVOD ERGO D̅E̅V̅S̅ IVNXIT, HOMO NON SEPARET.
10:10⸻ ET IN DOMO ITERVM DISCIPVLI EIVS DE EODEM
INTERROGAVERVNT EVM.
10:11⸻ ET DICIT ILLIS: QVICVMQVE DIMISERIT VXOREM
SVAM, ET ALIAM DVXERIT, ADVLTERIVM COMMITTIT SVPER
EAM.
10:12⸻ ET SI VXOR DIMISERIT VIRVM SVVM, ET ALII
NVPSERIT, MOECHATVR.
10:13⸻ ET OFFEREBANT ILLI PARVVLOS VT TANGERET
ILLOS. DISCIPVLI AVTEM COMMINABANTVR OFFERENTIBVS.
10:14⸻ QVOS CVM VIDERET I̅E̅S̅V̅S̅, INDIGNE TVLIT, ET AIT
ILLIS: SINITE PARVVLOS VENIRE AD ME, ET NE
PROHIBVERITIS EOS: TALIVM EST ENIM REGNVM D̅E̅I̅.
10:15⸻ AMEN DICO VOBIS: QVISQVE NON RECEPERIT
REGNVM D̅E̅I̅ VELVT PARVVLVS, NON INTRABIT IN ILLVD.
10:16⸻ ET COMPLEXANS EOS, ET INPONENS MANVS SVPER
ILLOS, BENEDICEBAT EOS.
10:17⸻ ET CVM EGRESSVS ESSET IN VIAM, PROCVRRENS
QVIDAM GENV FLEXO ANTE EVM, ROGABAT EVM: MAGISTER
BONE, QVID FACIAM VT VITAM AETERNAM PERCIPIAM?
10:18⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT EI: QVID ME DICIS BONVM?
NEMO BONVS, NISI VNVS D̅E̅V̅S̅.
10:19⸻ PRAECEPTA NOSTI: NE ADVLTERES, NE OCCIDAS,
NE FVRERIS, NE FALSVM TESTIMONIVM DIXERIS, NE
FRAVDEM FECERIS, HONORA PATREM TVVM ET MATREM.
10:20⸻ ET ILLE RESPONDENS, AIT: MAGISTER, HAEC
OMNIA OBSERVAVI A IVVENTVTE MEA.
10:21⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM INTVITVS EVM, DILEXIT EVM, ET
DIXIT ILLI: VNVM TIBI DEEST: VADE, QVAECVMQVE HABES
VENDE, ET DA PAVPERIBVS, ET HABEBIS THESAVRVM IN
CAELO: ET VENI, SEQVERE ME.
10:22⸻ QVI CONTRISTATVS IN VERBO, ABIIT MAERENS:
ERAT ENIM HABENS POSSESSIONES MVLTAS.
10:23⸻ ET CIRCVMSPICIENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT DISCIPVLIS SVIS:
QVAM DIFFICILE QVI PECVNIAS HABENT, IN REGNVM D̅E̅I̅
INTROIBVNT!
10:24⸻ DISCIPVLI AVTEM OBSTVPESCEBANT IN VERBIS
EIVS. AT I̅E̅S̅V̅S̅ RVRSVS RESPONDENS AIT ILLIS: FILIOLI,
QVAM DIFFICILE EST, CONFIDENTES IN PECVNIIS, IN
REGNVM D̅E̅I̅ INTROIRE!
10:25⸻ FACILIVS EST, CAMELVM PER FORAMEN ACVS
TRANSIRE, QVAM DIVITEM INTRARE IN REGNVM D̅E̅I̅.
10:26⸻ QVI MAGIS ADMIRABANTVR, DICENTES AD
SEMETIPSOS: ET QVIS POTEST SALVVS FIERI?
10:27⸻ ET INTVENS ILLOS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT: APVD HOMINES
IMPOSSIBILE EST, SED NON APVD D̅E̅V̅M̅: OMNIA ENIM
POSSIBILIA SVNT APVD D̅E̅V̅M̅.
10:28⸻ COEPIT PETRVS EI DICERE: ECCE NOS DIMISIMVS
OMNIA, ET SECVTI SVMVS TE.
10:29⸻ RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT: AMEN DICO VOBIS: NEMO
EST, QVI RELIQVERIT DOMVM, AVT FRATRES, AVT SORORES,
AVT MATREM, AVT PATREM, AVT FILIOS, AVT AGROS
PROPTER ME, ET PROPTER EVANGELIVM,
10:30⸻ QVI NON ACCIPIAT CENTIES TANTVM, NVNC IN
TEMPORE HOC: DOMOS, ET FRATRES, ET SORORES, ET
MATRES, ET FILIOS, ET AGROS, CVM PERSECVTORIBVS, ET IN
SAECVLO FVTVRO VITAM AETERNAM.
10:31⸻ MVLTI AVTEM ERVNT PRIMI NOVISSIMI, ET
NOVISSIMI PRIMI.
10:32⸻ ERANT AVTEM IN VIA ASCENDENTES
HIEROSOLYMA: ET PRAECEDEBAT ILLOS I̅E̅S̅V̅S̅, ET
STVPEBANT: ET SEQVENTES TIMEBANT. ET ADSVMENS
ITERVM DVODECIM, COEPIT ILLIS DICERE QVAE ESSENT EI
EVENTVRA.
10:33⸻ QVIA ECCE ASCENDIMVS HIEROSOLYMA, ET FILIVS
HOMINIS TRADETVR PRINCIPIBVS SACERDOTVM, ET SCRIBIS,
ET DAMNABVNT EVM MORTE, ET TRADENT EVM GENTIBVS:
10:34⸻ ET INLVDENT EI, ET CONSPVENT EVM, ET
FLAGELLABVNT EVM, INTERFICIENT EVM: ET TERTIA DIE
RESVRGET.
10:35⸻ ET ACCEDVNT AD EVM IACOBVS, ET IOHANNES
FILII ZEBEDAEI, DICENTES: MAGISTER, VOLVMVS VT
QVODCVMQVE PETIERIMVS, FACIAS NOBIS.
10:36⸻ AT ILLE DIXIT EIS: QVID VVLTIS VT FACIAM VOBIS?
10:37⸻ ET DIXERVNT: DA NOBIS VT VNVS AD DEXTRAM
TVAM, ET ALIVS AD SINISTRAM TVAM SEDEAMVS IN GLORIA
TVA.
10:38⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM AIT EIS: NESCITIS QVID PETATIS:
POTESTIS BIBERE CALICEM, QVEM EGO BIBO: AVT
BAPTISMVM, QVO EGO BAPTIZOR, BAPTIZARI?
10:39⸻ AT ILLI DIXERVNT EI: POSSVMVS. I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM AIT
EIS: CALICEM QVIDEM, QVEM EGO BIBO, BIBETIS; ET
BAPTISMVM, QVO EGO BAPTIZOR, BAPTIZABIMINI:
10:40⸻ SEDERE AVTEM AD DEXTRAM MEAM, VEL AD
SINISTRAM, NON EST MEVM DARE, SED QVIBVS PARATVM
EST.
10:41⸻ ET AVDIENTES DECEM COEPERVNT INDIGNARI DE
IACOBO, ET IOHANNE.
10:42⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM VOCANS EOS, AIT ILLIS: SCITIS QVIA
HI, QVI VIDENTVR PRINCIPARI GENTIBVS, DOMINANTVR EIS:
ET PRINCIPES EORVM POTESTATEM HABENT IPSORVM.
10:43⸻ NON ITA EST AVTEM IN VOBIS, SED QVICVMQVE
VOLVERIT FIERI MAIOR, ERIT VESTER MINISTER:
10:44⸻ ET QVICVMQVE VOLVERIT IN VOBIS PRIMVS ESSE,
ERIT OMNIVM SERVVS.
10:45⸻ NAM ET FILIVS HOMINIS NON VENIT VT
MINISTRARETVR EI, SED VT MINISTRARET, ET DARET
ANIMAM SVAM REDEMPTIONEM PRO MVLTIS.
10:46⸻ ET VENIVNT HIERICHVM: ET PROFICISCENTE EO
HIERICHO, ET DISCIPVLIS EIVS, ET PLVRIMA MVLTITVDINE,
FILIVS TIMAEI BARTIMEVS CAECVS, SEDEBAT IVXTA VIAM
MENDICANS.
10:47⸻ QVI CVM AVDISSET QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ NAZARENVS EST,
COEPIT CLAMARE, ET DICERE: FILII DAVID I̅E̅S̅V̅S̅, MISERERE
MEI.
10:48⸻ ET COMMINABANTVR EI MVLTI VT TACERET. AT
ILLE MVLTO MAGIS CLAMABVIT: FILII DAVID MISERERE MEI.
10:49⸻ ET STANS I̅E̅S̅V̅S̅ PRAECEPIT ILLVM VOCARI. ET
VOCANT CAECVM DICENTES EI: ANIMAEQVIOR ESTO: SVRGE,
VOCAT TE.
10:50⸻ QVI PROIECTO VESTIMENTO SVO EXILIENS, VENIT
AD EVM.
10:51⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT ILLI: QVID VIS TIBI
FACIAM? CAECVS AVTEM DIXIT EI: RABBONI, VT VIDEAM.
10:52⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM AIT ILLI: VADE, FIDES TVA TE
SALVVM FECIT. ET CONFESTIM VIDIT, ET SEQVEBATVR EVM
IN VIAM.
11:1⸻ ET CVM ADPROPINQVARENT HIEROSOLYMAE, ET
BETHANIAE AD MONTEM OLIVARVM, MITTIT DVOS EX
DISCIPVLIS SVIS,
11:2⸻ ET AIT ILLIS: ITE IN CASTELLVM, QVOD EST CONTRA
VOS, ET STATIM INTROEVNTES ILLVD, INVENIETIS PVLLVM
LIGATVM, SVPER QVEM NEMO ADHVC HOMINVM SEDIT:
SOLVITE ILLVM, ET ADDVCITE.
11:3⸻ ET SI QVIS VOBIS DIXERIT: QVID FACITIS? DICITE,
QVIA D̅O̅M̅I̅N̅O̅ NECESSARIVS EST: ET CONTINVO ILLVM
DIMITTET HVC.
11:4⸻ ET ABEVNTES INVENERVNT PVLLVM LIGATVM
ANTE IANVAM FORIS IN BIVIO: ET SOLVVNT EVM.
11:5⸻ ET QVIDAM DE ILLIC STANTIBVS DICEBANT ILLIS:
QVID FACITIS SOLVENTES PVLLVM?
11:6⸻ QVI DIXERVNT EIS SICVT PRAECEPERAT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅,
ET DIMISERVNT EIS.
11:7⸻ ET DVXERVNT PVLLVM AD I̅E̅S̅V̅M̅: ET INPONVNT
ILLI VESTIMENTA SVA, ET SEDIT SVPER EVM.
11:8⸻ MVLTI AVTEM VESTIMENTA SVA STRAVERVNT IN
VIA: ALII AVTEM FRONDES CAEDEBANT DE ARBORIBVS, ET
STERNEBANT IN VIA.
11:9⸻ ET QVI PRAEIBANT, ET QVI SEQVEBANTVR
CLAMABANT, DICENTES: OSANNA: BENEDICTVS, QVI VENIT
IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅:
11:10⸻ BENEDICTVM QVOD VENIT REGNVM PATRIS
NOSTRI DAVID: OSANNA IN EXCELSIS.
11:11⸻ ET INTROIVIT HIEROSOLYMA IN TEMPLVM: ET
CIRCVMSPECTIS OMNIBVS, CVM IAM VESPERE ESSET HORA,
EXIVIT IN BETHANIAM CVM DVODECIM.
11:12⸻ ET ALIA DIE CVM IRENT A BETHANIA, ESVRIIT.
11:13⸻ CVMQVE VIDISSET A LONGE FICVM HABENTEM
FOLIA, VENIT SI QVID FORTE INVENIRET IN EA. ET CVM
VENISSET AD EAM, NIHIL INVENIT PRAETER FOLIA: NON
ENIM ERAT TEMPVS FICORVM.
11:14⸻ ET RESPONDENS DIXIT EI: IAM NON AMPLIVS IN
AETERNVM QVISQVAM FRVCTVM EX TE MANDVCET. ET
AVDIEBANT DISCIPVLI EIVS.
11:15⸻ ET VENIVNT HIEROSOLYMAM. ET CVM INTROISSET
TEMPLVM, COEPIT EICERE VENDENTES, ET EMENTES IN
TEMPLO: ET MENSAS NVMMVLARIORVM, ET CATHEDRAS
VENDENTIVM COLVMBAS EVERTIT.
11:16⸻ ET NON SINEBAT VT QVISQVAM TRANSFERRET
VAS PER TEMPLVM:
11:17⸻ ET DOCEBAT, DICENS EIS: NON SCRIPTVM EST:
QVIA DOMVS MEA, DOMVS ORATIONIS VOCABITVR OMNIBVS
GENTIBVS? VOS AVTEM FECISTIS EAM SPELVNCAM
LATRONVM.
11:18⸻ QVO AVDITO PRINCIPES SACERDOTVM, ET
SCRIBAE QVAEREBANT QVOMODO EVM PERDERENT:
TIMEBANT ENIM EVM, QVONIAM VNIVERSA TVRBA
ADMIRABATVR SVPER DOCTRINA EIVS.
11:19⸻ ET CVM VESPERA FACTA ESSET, EGREDIEBATVR
DE CIVITATE.
11:20⸻ ET CVM MANE TRANSIRENT, VIDERVNT FICVM
ARIDAM FACTAM A RADICIBVS.
11:21⸻ ET RECORDATVS PETRVS, DICIT EI: RABBI, ECCE
FICVS, CVI MALEDIXISTI, ARVIT.
11:22⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ AIT ILLIS: HABETE FIDEM
D̅E̅I̅.
11:23⸻ AMEN DICO VOBIS, QVIA QVICVMQVE DIXERIT
HVIC MONTI: TOLLERE, ET MITTERE IN MARE, ET NON
HAESITAVERIT IN CORDE SVO, SED CREDIDERIT, QVIA
QVODCVMQVE DIXERIT, FIAT, FIET EI.
11:24⸻ PROPTEREA DICO VOBIS, OMNIA QVAECVMQVE
ORANTES PETITIS, CREDITE QVIA ACCIPIETIS, ET VENIET
VOBIS.
11:25⸻ ET CVM STABITIS AD ORANDVM, DIMITTITE SI
QVID HABETIS ADVERSVM ALIQVEM: VT ET PATER VESTER,
QVI IN CAELIS EST, DIMITTAT VOBIS PECCATA VESTRA.
11:26⸻ QVOD SI VOS NON DIMISERITIS: NEC PATER
VESTER, QVI IN CAELIS EST, DIMITTET VOBIS PECCATA
VESTRA.
11:27⸻ ET VENIVNT RVRSVS HIEROSOLYMAM. ET CVM
AMBVLARET IN TEMPLO, ACCEDVNT AD EVM SVMMI
SACERDOTES, ET SCRIBAE, ET SENIORES:
11:28⸻ ET DICVNT ILLI: IN QVA POTESTATE HAEC FACIS?
ET QVIS TIBI DEDIT HANC POTESTATEM VT ISTA FACIAS?
11:29⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM RESPONDENS, AIT ILLIS:
INTERROGABO VOS ET EGO VNVM VERBVM, ET RESPONDETE
MIHI: ET DICAM VOBIS IN QVA POTESTATE HAEC FACIAM.
11:30⸻ BAPTISMVM IOHANNIS, DE CAELO ERAT, AN EX
HOMINIBVS? RESPONDETE MIHI.
11:31⸻ AT ILLI COGITABANT SECVM, DICENTES: SI
DIXERIMVS, DE CAELO, DICET, QVARE ERGO NON
CREDIDISTIS EI?
11:32⸻ SI DIXERIMVS, EX HOMINIBVS, TIMEBANT
POPVLVM. OMNES ENIM HABEBANT IOHANNEM QVIA VERE
PROPHETA ESSET.
11:33⸻ ET RESPONDENTES DICVNT I̅E̅S̅V̅: NESCIMVS.
RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ AIT ILLIS: NEQVE EGO DICO VOBIS IN
QVA POTESTATE HAEC FACIAM.
12:1⸻ ET COEPIT ILLIS IN PARABOLIS LOQVI: VINEAM
PASTINAVIT HOMO, ET CIRCVMDEDIT SAEPEM, ET FODIT
LACVM, ET AEDIFICAVIT TVRREM, ET LOCAVIT EAM
AGRICOLIS, ET PEREGRE PROFECTVS EST.
12:2⸻ ET MISIT AD AGRICOLAS IN TEMPORE SERVVM VT
AB AGRICOLIS ACCIPERET DE FRVCTV VINEAE.
12:3⸻ QVI ADPREHENSVM EVM CECIDERVNT, ET
DIMISERVNT VACVVM.
12:4⸻ ET ITERVM MISIT AD ILLOS ALIVM SERVVM: ET
ILLVM IN CAPITE VVLNERAVERVNT, ET CONTVMELIIS
AFFECERVNT.
12:5⸻ ET RVRSVM ALIVM MISIT, ET ILLVM OCCIDERVNT:
ET PLVRES ALIOS: QVOSDAM CAEDENTES, ALIOS VERO
OCCIDENTES.
12:6⸻ ADHVC ERGO VNVM HABENS FILIVM CARISSIMVM:
ET ILLVM MISIT AD EOS NOVISSIMVM, DICENS: QVIA
REVEREBVNTVR FILIVM MEVM.
12:7⸻ COLONI AVTEM DIXERVNT AD INVICEM: HIC EST
HERES: VENITE, OCCIDAMVS EVM: ET NOSTRA ERIT
HEREDITAS.
12:8⸻ ET APPREHENDENTES EVM, OCCIDERVNT: ET
EIECERVNT EXTRA VINEAM.
12:9⸻ QVID ERGO FACIET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ VINEAE? VENIET, ET
PERDET COLONOS: ET DABIT VINEAM ALIIS.
12:10⸻ NEC SCRIPTVRAM HANC LEGISTIS: LAPIDEM, QVEM
REPROBAVERVNT AEDIFICANTES, HIC FACTVS EST IN CAPVT
ANGVLI:
12:11⸻ A D̅O̅M̅I̅N̅O̅ FACTVM EST ISTVD, ET EST
ADMIRABILE IN OCVLIS NOSTRIS?
12:12⸻ ET QVAEREBANT EVM TENERE: ET TIMVERVNT
TVRBAM. COGNOVERVNT ENIM QVONIAM AD EOS
PARABOLAM HANC DIXERIT. ET RELICTO EO ABIERVNT.
12:13⸻ ET MITTVNT AD EVM QVOSDAM EX PHARISAEIS,
ET HERODIANIS, VT EVM CAPERENT IN VERBO.
12:14⸻ QVI VENIENTES DICVNT EI: MAGISTER, SCIMVS
QVIA VERAX ES, ET NON CVRAS QVEMQVAM: NEC ENIM
VIDES IN FACIEM HOMINIS, SED IN VERITATE VIAM D̅E̅I̅
DOCES. LICET DARI TRIBVTVM CAESARI, AN NON DABIMVS?
12:15⸻ QVI SCIENS VERSVTIAM EORVM, AIT ILLIS: QVID
ME TEMTATIS? ADFERTE MIHI DENARIVM VT VIDEAM.
12:16⸻ AT ILLI ATTVLERVNT. ET AIT ILLIS: CVIVS EST
IMAGO HAEC, ET INSCRIPTIO? DICVNT ILLI: CAESARIS.
12:17⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT ILLIS: REDDITE
IGITVR QVAE SVNT CAESARIS, CAESARI: ET QVAE SVNT D̅E̅I̅,
D̅E̅O̅. ET MIRABANTVR SVPER EO.
12:18⸻ ET VENERVNT AD EVM SADDVCAEI, QVI DICVNT
RESVRRECTIONEM NON ESSE: ET INTERROGABANT EVM
DICENTES:
12:19⸻ MAGISTER, MOSES NOBIS SCRIPSIT, VT SI CVIVS
FRATER MORTVVS FVERIT, ET DIMISERIT VXOREM, ET FILIOS
NON RELIQVERIT, ACCIPIAT FRATER EIVS VXOREM IPSIVS, ET
RESVSCITET SEMEN FRATRI SVO.
12:20⸻ SEPTEM ERGO FRATRES ERANT: ET PRIMVS
ACCEPIT VXOREM, ET MORTVVS EST NON RELICTO SEMINE.
12:21⸻ ET SECVNDVS ACCEPIT EAM, ET MORTVVS EST: ET
NEC ISTE RELIQVIT SEMEN. ET TERTIVS SIMILITER.
12:22⸻ ET ACCEPERVNT EAM SIMILITER SEPTEM: ET NON
RELIQVERVNT SEMEN. NOVISSIMA OMNIVM DEFVNCTA EST
ET MVLIER.
12:23⸻ IN RESVRRECTIONE ERGO CVM RESVRREXERINT,
CVIVS DE HIS ERIT VXOR? SEPTEM ENIM HABVERVNT EAM
VXOREM.
12:24⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT ILLIS: NON IDEO
ERRATIS, NON SCIENTES SCRIPTVRAS, NEQVE VIRTVTEM
D̅E̅I̅?
12:25⸻ CVM ENIM A MORTVIS RESVRREXERINT, NEQVE
NVBENT, NEQVE NVBENTVR, SED SVNT SICVT ANGELI IN
CAELIS.
12:26⸻ DE MORTVIS AVTEM QVOD RESVRGANT, NON
LEGISTIS IN LIBRO MOSI, SVPER RVBVM QVOMODO DIXERIT
ILLI D̅E̅V̅S̅, INQVIENS: EGO SVM D̅E̅V̅S̅ ABRAHAM, ET D̅E̅V̅S̅
ISAAC, ET D̅E̅V̅S̅ IACOB?
12:27⸻ NON EST D̅E̅V̅S̅ MORTVORVM, SED VIVORVM. VOS
ERGO MVLTVM ERRATIS.
12:28⸻ ET ACCESSIT VNVS DE SCRIBIS, QVI AVDIERAT
ILLOS CONQVIRENTES, ET VIDENS QVONIAM BENE ILLIS
RESPONDERIT, INTERROGAVIT EVM QVOD ESSET PRIMVM
OMNIVM MANDATVM.
12:29⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM RESPONDIT EI: QVIA PRIMVM
OMNIVM MANDATVM EST: AVDI ISRAHEL, D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅E̅V̅S̅
NOSTER, D̅E̅V̅S̅ VNVS EST:
12:30⸻ ET DILIGES D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ D̅E̅V̅M̅ TVVM EX TOTO
CORDE TVO, ET EX TOTA ANIMA TVA, ET EX TOTA MENTE
TVA, ET EX TOTA VIRTVTE TVA. HOC EST PRIMVM
MANDATVM.
12:31⸻ SECVNDVM AVTEM SIMILE EST ILLI: DILIGES
PROXIMVM TVVM TAMQVAM TEIPSVM. MAIVS HORVM ALIVD
MANDATVM NON EST.
12:32⸻ ET AIT ILLI SCRIBA: BENE MAGISTER, IN VERITATE
DIXISTI, QVIA VNVS EST, ET NON EST ALIVS PRAETER EVM.
12:33⸻ ET VT DILIGATVR EX TOTO CORDE, ET EX TOTO
INTELLECTV, ET EX TOTA ANIMA, ET EX TOTA FORTITVDINE:
ET DILIGERE PROXIMVM TAMQVAM SEIPSVM, MAIVS EST
OMNIBVS HOLOCAVTOMATIBVS, ET SACRIFICIIS.
12:34⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM VIDENS QVOD SAPIENTER
RESPONDISSET, DIXIT ILLI: NON ES LONGE A REGNO D̅E̅I̅. ET
NEMO IAM AVDEBAT EVM INTERROGARE.
12:35⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ DICEBAT, DOCENS IN
TEMPLO: QVOMODO DICVNT SCRIBAE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ FILIVM
ESSE DAVID?
12:36⸻ IPSE ENIM DAVID DICIT IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅: DIXIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MEO, SEDE A DEXTRIS MEIS, DONEC
PONAM INIMICOS TVOS SCABELLVM PEDVM TVORVM.
12:37⸻ IPSE ERGO DAVID DICIT EVM D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, ET VNDE
EST FILIVS EIVS? ET MVLTA TVRBA EVM LIBENTER AVDIVIT.
12:38⸻ ET DICEBAT EIS IN DOCTRINA SVA: CAVETE A
SCRIBIS, QVI VOLVNT IN STOLIS AMBVLARE, ET SALVTARI IN
FORO,
12:39⸻ ET IN PRIMIS CATHEDRIS SEDERE IN SYNAGOGIS,
ET PRIMOS DISCVBITVS IN CAENIS:
12:40⸻ QVI DEVORANT DOMOS VIDVARVM SVB OBTENTV
PROLIXAE ORATIONIS: HI ACCIPIENT PROLIXIVS IVDICIVM.
12:41⸻ ET SEDENS I̅E̅S̅V̅S̅ CONTRA GAZOPHYLACIVM,
ASPICIEBAT QVOMODO TVRBA IACTARET AES IN
GAZOPHYLACIVM, ET MVLTI DIVITES IACTABANT MVLTA.
12:42⸻ CVM VENISSET AVTEM VNA VIDVA PAVPER, MISIT
DVO MINVTA, QVOD EST QVADRANS,
12:43⸻ ET CONVOCANS DISCIPVLOS SVOS, AIT ILLIS: AMEN
DICO VOBIS, QVONIAM VIDVA HAEC PAVPER PLVS OMNIBVS
MISIT, QVI MISERVNT IN GAZOPHYLACIVM.
12:44⸻ OMNES ENIM EX EO, QVOD ABVNDABAT ILLIS,
MISERVNT: HAEC VERO DE PAENVRIA SVA OMNIA QVAE
HABVIT MISIT TOTVM VICTVM SVVM.
13:1⸻ ET CVM EGREDERETVR DE TEMPLO, AIT ILLI VNVS
EX DISCIPVLIS SVIS: MAGISTER, ASPICE QVALES LAPIDES, ET
QVALES STRVCTVRAE.
13:2⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT ILLI: VIDES HAS OMNES
MAGNAS AEDIFICATIONES? NON RELINQVETVR LAPIS SVPER
LAPIDEM, QVI NON DESTRVATVR.
13:3⸻ ET CVM SEDERET IN MONTEM OLIVARVM CONTRA
TEMPLVM, INTERROGABANT EVM SEPERATIM PETRVS, ET
IACOBVS, ET IOHANNES, ET ANDREAS:
13:4⸻ DIC NOBIS, QVANDO ISTA FIENT? ET QVOD SIGNVM
ERIT, QVANDO HAEC OMNIA INCIPIENT CONSVMMARI?
13:5⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ COEPIT DICERE ILLIS:
VIDETE NE QVIS VOS SEDVCAT:
13:6⸻ MVLTI ENIM VENIENT IN NOMINE MEO DICENTES,
QVIA EGO SVM: ET MVLTOS SEDVCENT.
13:7⸻ CVM AVDIERITIS AVTEM BELLA, ET OPINIONES
BELLORVM, NE TIMVERITIS: OPORTET ENIM FIERI: SED
NONDVM FINIS.
13:8⸻ EXSVRGET AVTEM GENS CONTRA GENTEM, ET
REGNVM SVPER REGNVM, ET ERVNT TERRAEMOTVS PER
LOCA, ET FAMES. INITIVM DOLORVM HAEC.
13:9⸻ VIDETE AVTEM VOSMETIPSOS. TRADENT ENIM VOS
CONCILIIS, ET IN SYNAGOGIS VAPVLABITIS, ET ANTE
PRAESIDES, ET REGES STABITIS PROPTER ME, IN
TESTIMONIVM ILLIS.
13:10⸻ ET IN OMNES GENTES PRIMVM OPORTET
PRAEDICARI EVANGELIVM.
13:11⸻ ET CVM DVXERINT VOS TRADENTES, NOLITE
PRAECOGITARE QVID LOQVAMINI: SED QVOD DATVM VOBIS
FVERIT IN ILLA HORA, ID LOQVIMINI: NON ENIM ESTIS VOS
LOQVENTES, SED S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅.
13:12⸻ TRADET AVTEM FRATER FRATREM IN MORTEM,
ET PATER FILIVM: ET CONSVRGENT FILII IN PARENTES, ET
MORTE ADFICIENT EOS.
13:13⸻ ET ERITIS ODIO OMNIBVS PROPTER NOMEN MEVM.
QVI AVTEM SVSTINVERIT IN FINEM, HIC SALVVS ERIT.
13:14⸻ CVM AVTEM VIDERITIS ABOMINATIONEM
DESOLATIONIS STANTEM, VBI NON DEBET, QVI LEGIT,
INTELLEGAT: TVNC QVI IN IVDAEA SVNT, FVGIANT IN
MONTES:
13:15⸻ ET QVI SVPER TECTVM, NE DESCENDAT IN
DOMVM, NEC INTROEAT VT TOLLAT QVID DE DOMO SVA:
13:16⸻ ET QVI IN AGRO ERIT, NON REVERTATVR RETRO
TOLLERE VESTIMENTVM SVVM.
13:17⸻ VAE AVTEM PRAEGNANTIBVS, ET NVTRIENTIBVS
IN ILLIS DIEBVS.
13:18⸻ ORATE VERO VT HIEME NON FIANT.
13:19⸻ ERVNT ENIM DIES ILLI TRIBVLATIONES TALES,
QVALES NON FVERVNT AB INITIO CREATVRAE, QVAM
CONDIDIT D̅E̅V̅S̅ VSQVE NVNC, NEQVE FIENT.
13:20⸻ ET NISI BREVIASSET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DIES, NON FVISSET
SALVA OMNIS CARO: SED PROPTER ELECTOS, QVOS ELEGIT,
BREVIAVIT DIES.
13:21⸻ ET TVNC SI QVIS VOBIS DIXERIT: ECCE HIC EST
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, ECCE ILLIC: NE CREDIDERITIS.
13:22⸻ EXSVRGENT ENIM PSEVDOC̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET
PSEVDOPROPHETAE, ET DABVNT SIGNA, ET PORTENTA AD
SEDVCENDOS, SI POTEST FIERI, ETIAM ELECTOS.
13:23⸻ VOS ERGO VIDETE: ECCE PRAEDIXI VOBIS OMNIA.
13:24⸻ SED IN ILLIS DIEBVS POST TRIBVLATIONEM ILLAM
SOL CONTENEBRABITVR, ET LVNA NON DABIT SPLENDOREM
SVVM:
13:25⸻ ET STELLAE CAELI ERVNT DECIDENTES, ET
VIRTVTES, QVAE SVNT IN CAELIS, MOVEBVNTVR.
13:26⸻ ET TVNC VIDEBVNT FILIVM HOMINIS VENIENTEM
IN NVBIBVS CVM VIRTVTE MVLTA, ET GLORIA.
13:27⸻ ET TVNC MITTET ANGELOS SVOS, ET
CONGREGABIT ELECTOS SVOS A QVATTVOR VENTIS, A
SVMMO TERRAE VSQVE AD SVMMVM CAELI.
13:28⸻ A FICV AVTEM DISCITE PARABOLAM. CVM IAM
RAMVS EIVS TENER FVERIT, ET NATA FVERINT FOLIA,
COGNOSCITIS QVIA IN PROXIMO SIT AESTAS:
13:29⸻ SIC ET VOS CVM VIDERITIS HAEC FIERI, SCITOTE
QVOD IN PROXIMO SIT IN OSTIIS.
13:30⸻ AMEN DICO VOBIS, QVONIAM NON TRANSIBIT
GENERATIO HAEC, DONEC OMNIA ISTA FIANT.
13:31⸻ CAELVM, ET TERRA TRANSIBVNT, VERBA AVTEM
MEA NON TRANSIBVNT.
13:32⸻ DE DIE AVTEM ILLO, VEL HORA NEMO SCIT, NEQVE
ANGELI IN CAELO, NEQVE FILIVS, NISI PATER.
13:33⸻ VIDETE, VIGILATE, ET ORATE: NESCITIS ENIM
QVANDO TEMPVS SIT.
13:34⸻ SICVT HOMO, QVI PEREGRE PROFECTVS RELIQVIT
DOMVM SVAM, ET DEDIT SERVIS SVIS POTESTATEM
CVIVSQVE OPERIS, ET IANITORI PRAECIPIAT VT VIGILET.
13:35⸻ VIGILATE ERGO, (NESCITIS ENIM QVANDO
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DOMVS VENIAT: SERO AN MEDIA NOCTE, AN GALLI
CANTV, AN MANE)
13:36⸻ ET CVM VENERIT REPENTE, INVENIAT VOS
DORMIENTES.
13:37⸻ QVOD AVTEM VOBIS DICO, OMNIBVS DICO:
VIGILATE.
14:1⸻ ERAT AVTEM PASCHA ET AZYMA POST BIDVVM: ET
QVAEREBANT SVMMI SACERDOTES, ET SCRIBAE QVOMODO
EVM DOLO TENERENT, ET OCCIDERENT.
14:2⸻ DICEBANT ENIM: NON IN DIE FESTO, NE FORTE
TVMVLTVS FIERET POPVLI.
14:3⸻ ET CVM ESSET BETHANIAE IN DOMO SIMONIS
LEPROSI, ET RECVMBERET: VENIT MVLIER HABENS
ALABASTRVM VNGENTI NARDI SPICATI PRETIOSI, ET
FRACTO ALABASTRO, EFFVDIT SVPER CAPVT EIVS.
14:4⸻ ERANT AVTEM QVIDAM INDIGNE FERENTES INTRA
SEMETIPSOS, ET DICENTES: VT QVID PERDITIO ISTA
VNGENTI FACTA EST?
14:5⸻ POTERAT ENIM VNGENTVM ISTVD VENIRI PLVS
QVAM TRECENTIS DENARIIS, ET DARI PAVPERIBVS. ET
FREMEBANT IN EAM.
14:6⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT: SINITE EAM, QVID ILLI
MOLESTI ESTIS? BONVM OPVS OPERATA EST IN ME.
14:7⸻ SEMPER ENIM PAVPERES HABETIS VOBISCVM: ET
CVM VOLVERITIS, POTESTIS ILLIS BENEFACERE: ME AVTEM
NON SEMPER HABETIS.
14:8⸻ QVOD HABVIT HAEC, FECIT: PRAEVENIT VNGERE
CORPVS MEVM IN SEPVLTVRAM.
14:9⸻ AMEN DICO VOBIS: VBICVMQVE PRAEDICATVM
FVERIT EVANGELIVM ISTVD IN VNIVERSO MVNDO, ET QVOD
FECIT HAEC, NARRABITVR IN MEMORIAM EIVS.
14:10⸻ ET IVDAS SCARIOTIS, VNVS DE DVODECIM, ABIIT
AD SVMMOS SACERDOTES, VT PRODERET EVM ILLIS.
14:11⸻ QVI AVDIENTES GAVISI SVNT: ET PROMISERVNT EI
PECVNIAM SE DATVROS. ET QVAEREBAT QVOMODO ILLVM
OPORTVNE TRADERET.
14:12⸻ ET PRIMO DIE AZYMORVM QVANDO PASCHA
IMMOLABANT, DICVNT EI DISCIPVLI: QVO VIS EAMVS, ET
PAREMVS TIBI VT MANDVCES PASCHA?
14:13⸻ ET MITTIT DVOS EX DISCIPVLIS SVIS, ET DICIT EIS:
ITE IN CIVITATEM: ET OCCVRRIT VOBIS HOMO LAGVENAM
AQVAE BAIVLANS, SEQVIMINI EVM:
14:14⸻ ET QVOCVMQVE INTROIERIT, DICITE DOMINO
DOMVS, QVIA MAGISTER DICIT: VBI EST REFECTIO MEA, VBI
PASCHA CVM DISCIPVLIS MEIS MANDVCEM?
14:15⸻ ET IPSE VOBIS DEMONSTRABIT CENACVLVM
GRANDE, STRATVM: ET ILLIC PARATE NOBIS.
14:16⸻ ET ABIERVNT DISCIPVLI EIVS, ET VENERVNT IN
CIVITATEM: ET INVENERVNT SICVT DIXERAT ILLIS, ET
PARAVERVNT PASCHA.
14:17⸻ VESPERE AVTEM FACTO, VENIT CVM DVODECIM.
14:18⸻ ET DISCVMBENTIBVS CVM EIS, ET
MANDVCANTIBVS, AIT I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN DICO VOBIS, QVIA VNVS
EX VOBIS ME TRADET, QVI MANDVCAT MECVM.
14:19⸻ AT ILLI COEPERVNT CONTRISTARI, ET DICERE EI
SINGILLATIM: NVMQVID EGO?
14:20⸻ QVI AIT ILLIS: VNVS EX DVODECIM, QVI INTINGIT
MECVM IN CATINO.
14:21⸻ ET FILIVS QVIDEM HOMINIS VADIT SICVT
SCRIPTVM EST DE EO: VAE AVTEM HOMINI ILLI, PER QVEM
FILIVS HOMINIS TRADITVR. BONVM EST EI, SI NON ESSET
NATVS HOMO ILLE.
14:22⸻ ET MANDVCANTIBVS ILLIS, ACCEPIT I̅E̅S̅V̅S̅ PANEM:
ET BENEDICENS FREGIT, ET DEDIT EIS, ET AIT: SVMITE, HOC
EST CORPVS MEVM.
14:23⸻ ET ACCEPTO CALICE, GRATIAS AGENS DEDIT EIS:
ET BIBERVNT EX ILLO OMNES.
14:24⸻ ET AIT ILLIS: HIC EST SANGVIS MEVS NOVI
TESTAMENTI, QVI PRO MVLTIS EFFVNDITVR.
14:25⸻ AMEN DICO VOBIS, QVOD IAM NON BIBAM DE
GENIMINE VITIS VSQVE IN DIEM ILLVM, CVM ILLVD BIBAM
NOVVM IN REGNO D̅E̅I̅.
14:26⸻ ET HYMNO DICTO EXIERVNT IN MONTEM
OLIVARVM.
14:27⸻ ET AIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: OMNES SCANDALIZABIMINI IN
NOCTE ISTA: QVIA SCRIPTVM EST: PERCVTIAM PASTOREM,
ET DISPARGENTVR OVES.
14:28⸻ SED POSTEAQVAM SVRREXERO, PRAECEDAM VOS
IN GALILAEAM.
14:29⸻ PETRVS AVTEM AIT EI: ET SI OMNES
SCANDALIZATI FVERINT: SED NON EGO.
14:30⸻ ET AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN DICO TIBI, QVIA TV HODIE
IN NOCTE HAC, PRIVSQVAM BIS GALLVS VOCEM DEDERIT,
TER ME ES NEGATVRVS.
14:31⸻ AT ILLE AMPLIVS LOQVEBATVR: ET SI
OPORTVERIT ME SIMVL COMMORI TIBI, NON TE NEGABO:
SIMILITER AVTEM ET OMNES DICEBANT.
14:32⸻ ET VENIVNT IN PRAEDIVM, CVI NOMEN GESEMANI.
ET AIT DISCIPVLIS SVIS: SEDETE HIC DONEC OREM.
14:33⸻ ET ADSVMIT PETRVM, ET IACOBVM, ET IOHANNEN
SECVM: ET COEPIT PAVERE, ET TAEDERE.
14:34⸻ ET AIT ILLIS: TRISTIS EST ANIMA MEA VSQVE AD
MORTEM: SVSTINETE HIC, ET VIGILATE.
14:35⸻ ET CVM PROCESSISSET PAVLVLVM, PROCIDIT
SVPER TERRAM: ET ORABAT, VT SI FIERI POSSET, TRANSIRET
AB EO HORA:
14:36⸻ ET DIXIT: ABBA PATER, OMNIA TIBI POSSIBILIA
SVNT, TRANSFER CALICEM HVNC A ME, SED NON QVOD EGO
VOLO, SED QVOD TV.
14:37⸻ ET VENIT, ET INVENIT EOS DORMIENTES. ET AIT
PETRO: SIMON, DORMIS? NON POTVISTI VNA HORA
VIGILARE?
14:38⸻ VIGILATE, ET ORATE VT NON INTRETIS IN
TEMTATIONEM. S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ QVIDEM PROMTVS, CARO VERO
INFIRMA.
14:39⸻ ET ITERVM ABIENS ORAVIT EVNDEM SERMONEM,
DICENS.
14:40⸻ ET REVERSVS, DENVO INVENIT EOS DORMIENTES,
(ERANT ENIM OCVLI ILLORVM INGRAVATI) ET IGNORABANT
QVID RESPONDERENT EI.
14:41⸻ ET VENIT TERTIO, ET AIT ILLIS: DORMITE IAM, ET
REQVIESCITE. SVFFICIT: VENIT HORA: ECCE TRADITVR
FILIVS HOMINIS IN MANVS PECCATORVM.
14:42⸻ SVRGITE, EAMVS. ECCE QVI ME TRADIT, PROPE
EST.
14:43⸻ ET, ADHVC EO LOQVENTE, VENIT IVDAS SCARIOTH
VNVS EX DVODECIM, ET CVM ILLO TVRBA MVLTA CVM
GLADIIS, ET LIGNIS, A SVMMIS SACERDOTIBVS, ET A SCRIBIS,
ET A SENIORIBVS.
14:44⸻ DEDERAT AVTEM TRADITOR EIVS SIGNVM EIS,
DICENS: QVEMCVMQVE OSCVLATVS FVERO, IPSE EST,
TENETE EVM, ET CAVTE DVCITE.
14:45⸻ ET CVM VENISSET, STATIM ACCEDENS AD EVM,
AIT: RABBI: ET OSCVLATVS EST EVM.
14:46⸻ AT ILLI MANVS INIECERVNT IN EVM, ET
TENVERVNT EVM.
14:47⸻ VNVS AVTEM QVIDAM DE CIRCVMSTANTIBVS
EDVCENS GLADIVM, PERCVSSIT SERVVM SVMMI
SACERDOTIS: ET AMPVTAVIT ILLI AVRICVLAM.
14:48⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT ILLIS: TAMQVAM AD
LATRONEM EXISTIS CVM GLADIIS, ET LIGNIS
COMPREHENDERE ME?
14:49⸻ COTIDIE ERAM APVD VOS IN TEMPLO DOCENS, ET
NON ME TENVISTIS. SED VT ADIMPLEANTVR SCRIPTVRAE.
14:50⸻ TVNC DISCIPVLI EIVS RELINQVENTES EVM, OMNES
FVGERVNT.
14:51⸻ ADVLESCENS AVTEM QVIDAM SEQVEBATVR EVM
AMICTVS SINDONE SVPER NVDO: ET TENVERVNT EVM.
14:52⸻ AT ILLE REIECTA SINDONE, NVDVS PROFVGIT AB
EIS.
14:53⸻ ET ADDVXERVNT I̅E̅S̅V̅M̅ AD SVMMVM
SACERDOTEM: ET CONVENIVNT OMNES SACERDOTES, ET
SCRIBAE, ET SENIORES.
14:54⸻ PETRVS AVTEM A LONGE SECVTVS EST EVM VSQVE
IN ATRIVM SVMMI SACERDOTIS: ET SEDEBAT CVM
MINISTRIS, ET CALEFACIEBAT SE AD IGNEM.
14:55⸻ SVMMI VERO SACERDOTES, ET OMNE CONCILIVM
QVAEREBANT ADVERSVS I̅E̅S̅V̅M̅ TESTIMONIVM, VT EVM
MORTI TRADERENT, NEC INVENIEBANT.
14:56⸻ MVLTI ENIM TESTIMONIVM FALSVM DICEBANT
ADVERSVS EVM: ET CONVENIENTIA TESTIMONIA NON
ERANT.
14:57⸻ ET QVIDAM SVRGENTES, FALSVM TESTIMONIVM
FEREBANT ADVERSVS EVM, DICENTES:
14:58⸻ QVONIAM NOS AVDIVIMVS EVM DICENTEM: EGO
DISSOLVAM TEMPLVM HOC MANV FACTVM, ET PER TRIDVVM
ALIVD NON MANV FACTVM AEDIFICABO.
14:59⸻ ET NON ERAT CONVENIENS TESTIMONIVM
ILLORVM.
14:60⸻ ET EXSVRGENS SVMMVS SACERDOS IN MEDIVM,
INTERROGAVIT I̅E̅S̅V̅M̅, DICENS: NON RESPONDES QVICQVAM
AD EA, QVAE TIBI OBICIVNTVR AB HIS?
14:61⸻ ILLE AVTEM TACEBAT, ET NIHIL RESPONDIT.
RVRSVM SVMMVS SACERDOS INTERROGABAT EVM, ET DICIT
EI: TV ES C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, FILIVS BENEDICTI?
14:62⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT ILLI: EGO SVM: ET VIDEBITIS
FILIVM HOMINIS A DEXTRIS SEDENTEM VIRTVTIS, ET
VENIENTEM CVM NVBIBVS CAELI.
14:63⸻ SVMMVS AVTEM SACERDOS SCINDENS
VESTIMENTA SVA, AIT: QVID ADHVC DESIDERAMVS TESTES?
14:64⸻ AVDISTIS BLASPHEMIAM: QVID VOBIS VIDETVR?
QVI OMNES CONDEMNAVERVNT EVM ESSE REVM MORTIS.
14:65⸻ ET COEPERVNT QVIDAM CONSPVERE EVM, ET
VELARE FACIEM EIVS, ET COLAPHIS EVM CAEDERE, ET
DICERE EI: PROPHETIZA: ET MINISTRI ALAPIS EVM
CAEDEBANT.
14:66⸻ ET CVM ESSET PETRVS IN ATRIO DEORSVM, VENIT
VNA EX ANCILLIS SVMMI SACERDOTIS:
14:67⸻ ET CVM VIDISSET PETRVM CALEFACIENTEM SE,
ASPICIENS ILLVM, AIT: ET TV CVM I̅E̅S̅V̅ NAZARENO ERAS.
14:68⸻ AT ILLE NEGAVIT, DICENS: NEQVE SCIO, NEQVE
NOVI QVID DICAS. ET EXIIT FORAS ANTE ATRIVM, ET GALLVS
CANTAVIT.
14:69⸻ RVRSVS AVTEM CVM VIDISSET ILLVM ANCILLA,
COEPIT DICERE CIRCVMSTANTIBVS: QVIA HIC EX ILLIS EST.
14:70⸻ AT ILLE ITERVM NEGAVIT. ET POST PVSILLVM
RVRSVS QVI ADSTABANT, DICEBANT PETRO: VERE EX ILLIS
ES: NAM ET GALILAEVS ES.
14:71⸻ ILLE AVTEM COEPIT ANATHEMATIZARE, ET
IVRARE: QVIA NESCIO HOMINEM ISTVM, QVEM DICITIS.
14:72⸻ ET STATIM ITERVM GALLVS CANTAVIT. ET
RECORDATVS EST PETRVS VERBI, QVOD DIXERAT EI I̅E̅S̅V̅S̅:
PRIVS QVAM GALLVS CANTET BIS, TER ME NEGABIS. ET
COEPIT FLERE.
15:1⸻ ET CONFESTIM, MANE CONSILIVM FACIENTES
SVMMI SACERDOTES CVM SENIORIBVS, ET SCRIBIS, ET
VNIVERSO CONCILIO, VINCIENTES I̅E̅S̅V̅M̅, DVXERVNT, ET
TRADIDERVNT PILATO.
15:2⸻ ET INTERROGAVIT EVM PILATVS: TV ES REX
IVDAEORVM? AT ILLE RESPONDENS, AIT ILLI: TV DICIS.
15:3⸻ ET ACCVSABANT EVM SVMMI SACERDOTES IN
MVLTIS.
15:4⸻ PILATVS AVTEM RVRSVM INTERROGAVIT EVM,
DICENS: NON RESPONDES QVICQVAM? VIDE IN QVANTIS TE
ACCVSANT.
15:5⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM AMPLIVS NIHIL RESPONDIT, ITA VT
MIRARETVR PILATVS.
15:6⸻ PER DIEM AVTEM FESTVM DIMITTERE SOLEBAT
ILLIS VNVM EX VINCTIS, QVEMCVMQVE PETISSENT.
15:7⸻ ERAT AVTEM QVI DICEBATVR BARABBAS, QVI CVM
SEDITIOSIS ERAT VINCTVS, QVI IN SEDITIONE FECERAT
HOMICIDIVM.
15:8⸻ ET CVM ASCENDISSET TVRBA, COEPIT ROGARE,
SICVT SEMPER FACIEBAT ILLIS.
15:9⸻ PILATVS AVTEM RESPONDIT EIS, ET DIXIT: VVLTIS
DIMITTAM VOBIS REGEM IVDAEORVM?
15:10⸻ SCIEBAT ENIM QVOD PER INVIDIAM
TRADIDISSENT EVM SVMMI SACERDOTES.
15:11⸻ PONTIFICES AVTEM CONCITAVERVNT TVRBAM, VT
MAGIS BARABBAN DIMITTERET EIS.
15:12⸻ PILATVS AVTEM ITERVM RESPONDENS, AIT ILLIS:
QVID ERGO VVLTIS FACIAM REGI IVDAEORVM?
15:13⸻ AT ILLI ITERVM CLAMAVERVNT: CRVCIFIGE EVM.
15:14⸻ PILATVS VERO DICEBAT EIS: QVID ENIM MALI
FECIT? AT ILLI MAGIS CLAMABANT: CRVCIFIGE EVM.
15:15⸻ PILATVS AVTEM VOLENS POPVLO SATISFACERE,
DIMISIT ILLIS BARABBAN, ET TRADIDIT I̅E̅S̅V̅M̅ FLAGELLIS
CAESVM, VT CRVCIFIGERETVR.
15:16⸻ MILITES AVTEM DVXERVNT EVM IN ATRIVM
PRAETORII, ET CONVOCANT TOTAM COHORTEM,
15:17⸻ ET INDVVNT EVM PVRPVRA, ET INPONVNT EI
PLECTENTES SPINEAM CORONAM.
15:18⸻ ET COEPERVNT SALVTARE EVM: HAVE REX
IVDAEORVM.
15:19⸻ ET PERCVTIEBANT CAPVT EIVS HARVNDINE: ET
CONSPVEBANT EVM, ET PONENTES GENVA, ADORABANT
EVM.
15:20⸻ ET POSTQVAM INLVSERVNT EI, EXVERVNT ILLVM
PVRPVRA, ET INDVERVNT EVM VESTIMENTIS SVIS: ET
EDVCVNT ILLVM VT CRVCIFIGERENT EVM.
15:21⸻ ET ANGARIAVERVNT PRAETEREVNTEM
QVEMPIAM, SIMONEM CYRENEVM VENIENTEM DE VILLA,
PATREM ALEXANDRI, ET RVFI, VT TOLLERET CRVCEM EIVS.
15:22⸻ ET PERDVCVNT ILLVM IN GOLGOTHA LOCVM:
QVOD EST INTERPRETATVM CALVARIAE LOCVS.
15:23⸻ ET DABANT EI BIBERE MVRRATVM VINVM: ET NON
ACCEPIT.
15:24⸻ ET CRVCIFIGENTES EVM, DIVISERVNT
VESTIMENTA EIVS, MITTENTES SORTEM SVPER EIS, QVIS
QVID TOLLERET.
15:25⸻ ERAT AVTEM HORA TERTIA: ET CRVCIFIXERVNT
EVM.
15:26⸻ ET ERAT TITVLVS CAVSAE EIVS INSCRIPTVS: REX
IVDAEORVM.
15:27⸻ ET CVM EO CRVCIFIGVNT DVOS LATRONES: VNVM
A DEXTRIS, ET ALIVM A SINISTRIS EIVS.
15:28⸻ ET ADIMPLETA EST SCRIPTVRA, QVAE DICIT: ET
CVM INIQVIS REPVTATVS EST.
15:29⸻ ET PRAETEREVNTES BLASPHEMABANT EVM,
MOVENTES CAPITA SVA, ET DICENTES: VA QVI DESTRVIT
TEMPLVM, ET IN TRIBVS DIEBVS AEDIFICAT:
15:30⸻ SALVVM FAC TEMETIPSVM DESCENDENS DE
CRVCE.
15:31⸻ SIMILITER ET SVMMI SACERDOTES LVDENTES, AD
ALTERVTRVM CVM SCRIBIS DICEBANT: ALIOS SALVOS FECIT,
SEIPSVM NON POTEST SALVVM FACERE.
15:32⸻ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ REX ISRAHEL DESCENDAT NVNC DE
CRVCE, VT VIDEAMVS, ET CREDAMVS. ET QVI CVM EO
CRVCIFIXI ERANT, CONVICIABANTVR EI.
15:33⸻ ET FACTA HORA SEXTA, TENEBRAE FACTAE SVNT
PER TOTAM TERRAM VSQVE IN HORAM NONAM.
15:34⸻ ET HORA NONA EXCLAMAVIT I̅E̅S̅V̅S̅ VOCE MAGNA,
DICENS: HELOI, HELOI, LAMA SABACTHANI? QVOD EST
INTERPRETATVM: D̅E̅V̅S̅ MEVS, D̅E̅V̅S̅ MEVS, VT QVID
DERELIQVISTI ME?
15:35⸻ ET QVIDAM DE CIRCVMSTANTIBVS AVDIENTES,
DICEBANT: ECCE HELIAM VOCAT.
15:36⸻ CVRRENS AVTEM VNVS, ET IMPLENS SPONGIAM
ACETO, CIRCVMPONENSQVE CALAMO, POTVM DABAT EI,
DICENS: SINITE, VIDEAMVS SI VENIAT HELIAS AD
DEPONENDVM EVM.
15:37⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM EMISSA VOCE MAGNA EXSPIRAVIT.
15:38⸻ ET VELVM TEMPLI SCISSVM EST IN DVO, A SVRSVM
VSQVE DEORSVM.
15:39⸻ VIDENS AVTEM CENTVRIO, QVI EX ADVERSO
STABAT, QVIA SIC CLAMANS EXSPIRASSET, AIT: VERE HOMO
HIC FILIVS D̅E̅I̅ ERAT.
15:40⸻ ERANT AVTEM ET MVLIERES DE LONGE
ASPICIENTES: INTER QVAS ET MARIA MAGDALENE, ET
MARIA IACOBI MINORIS, ET IOSEPH MATER, ET SALOMAE:
15:41⸻ ET CVM ESSET IN GALILAEA, SEQVEBANTVR EVM,
ET MINISTRABANT EI, ET ALIAE MVLTAE, QVAE SIMVL CVM
EO ASCENDERANT HIEROSOLYMAM.
15:42⸻ ET CVM IAM SERO ESSET FACTVM (QVIA ERAT
PARASCEVE, QVOD EST ANTE SABBATVM)
15:43⸻ VENIT IOSEPH AB ARIMATHIA NOBILIS DECVRIO,
QVI ET IPSE ERAT EXPECTANS REGNVM D̅E̅I̅, ET AVDACTER
INTROIIT AD PILATVM, ET PETIT CORPVS I̅E̅S̅V̅.
15:44⸻ PILATVS AVTEM MIRABATVR SI IAM OBISSET. ET
ACCERSITO CENTVRIONE, INTERROGAVIT EVM SI IAM
MORTVVS ESSET.
15:45⸻ ET CVM COGNOVISSET A CENTVRIONE, DONAVIT
CORPVS IOSEPH.
15:46⸻ IOSEPH AVTEM MERCATVS SINDONEM, ET
DEPONENS EVM INVOLVIT SINDONE, ET POSVIT EVM IN
MONVMENTO, QVOD ERAT EXCISVM DE PETRA, ET ADVOLVIT
LAPIDEM AD OSTIVM MONVMENTI.
15:47⸻ MARIA AVTEM MAGDALENE, ET MARIA IOSEPH
ASPICIEBANT VBI PONERETVR.
16:1⸻ ET CVM TRANSISSET SABBATVM, MARIA
MAGDALENE, ET MARIA IACOBI, ET SALOMAE EMERVNT
AROMATA VT VENIENTES VNGERENT EVM.
16:2⸻ ET VALDE MANE VNA SABBATORVM, VENIVNT AD
MONVMENTVM, ORTO IAM SOLE.
16:3⸻ ET DICEBANT AD INVICEM: QVIS REVOLVET NOBIS
LAPIDEM AB OSTIO MONVMENTI?
16:4⸻ ET RESPICIENTES VIDENT REVOLVTVM LAPIDEM.
ERAT QVIPPE MAGNVS VALDE.
16:5⸻ ET INTROEVNTES IN MONVMENTO VIDERVNT
IVVENEM SEDENTEM IN DEXTRIS, COOPERTVM STOLA
CANDIDA, ET OBSTVPVERVNT.
16:6⸻ QVI DICIT ILLIS: NOLITE EXPAVESCERE: I̅E̅S̅V̅M̅
QVAERITIS NAZARENVM, CRVCIFIXVM: SVRREXIT, NON EST
HIC, ECCE LOCVS VBI POSVERVNT EVM.
16:7⸻ SED ITE, DICITE DISCIPVLIS EIVS, ET PETRO QVIA
PRAECEDIT VOS IN GALILAEAM: IBI EVM VIDEBITIS, SICVT
DIXIT VOBIS.
16:8⸻ AT ILLAE EXEVNTES, FVGERVNT DE MONVMENTO:
INVASERAT ENIM EAS TREMOR ET PAVOR: ET NEMINI
QVICQVAM DIXERVNT: TIMEBANT ENIM.
16:9⸻ SVRGENS AVTEM MANE, PRIMA SABBATI, APPARVIT
PRIMO MARIAE MAGDALENE, DE QVA EIECERAT SEPTEM
DAEMONIA.
16:10⸻ ILLA VADENS NVNTIAVIT HIS, QVI CVM EO
FVERANT, LVGENTIBVS, ET FLENTIBVS.
16:11⸻ ET ILLI AVDIENTES QVIA VIVERET, ET VISVS ESSET
AB EA, NON CREDIDERVNT.
16:12⸻ POST HAEC AVTEM DVOBVS EX EIS
AMBVLANTIBVS OSTENSVS EST IN ALIA EFFIGIE, EVNTIBVS
IN VILLAM:
16:13⸻ ET ILLI EVNTES NVNTIAVERVNT CETERIS: NEC
ILLIS CREDIDERVNT.
16:14⸻ NOVISSIME RECVMBENTIBVS ILLIS VNDECIM
APPARVIT: ET EXPROBRAVIT INCREDVLITATEM ILLORVM ET
DVRITIAM CORDIS: QVIA HIS, QVI VIDERANT EVM
RESVRREXISSE, NON CREDIDERVNT.
16:15⸻ ET DIXIT EIS: EVNTES IN MVNDVM VNIVERSVM
PRAEDICATE EVANGELIVM OMNI CREATVRAE.
16:16⸻ QVI CREDIDERIT, ET BAPTIZATVS FVERIT, SALVVS
ERIT: QVI VERO NON CREDIDERIT, CONDEMNABITVR.
16:17⸻ SIGNA AVTEM EOS, QVI CREDIDERINT, HAEC
SEQVENTVR: IN NOMINE MEO DAEMONIA EICIENT: LINGVIS
LOQVENTVR NOVIS:
16:18⸻ SERPENTES TOLLENT: ET SI MORTIFERVM QVID
BIBERINT, NON EOS NOCEBIT: SVPER EGROTOS MANVS
INPONENT, ET BENE HABEBVNT.
16:19⸻ ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ QVIDEM POSTQVAM LOCVTVS EST
EIS, ADSVMTVS EST IN CAELVM, ET SEDET A DEXTRIS D̅E̅I̅.
16:20⸻ ILLI AVTEM PROFECTI PRAEDICAVERVNT VBIQVE
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ COOPERANTE, ET SERMONEM CONFIRMANTE,
SEQVENTIBVS SIGNIS. AMEN.

Luke
1:1⸻ QVONIAM QVIDEM MVLTI CONATI SVNT ORDINARE
NARRATIONEM, QVAE IN NOBIS COMPLETAE SVNT, RERVM:
1:2⸻ SICVT TRADIDERVNT NOBIS, QVI AB INITIO IPSI
VIDERVNT, ET MINISTRI FVERVNT SERMONIS:
1:3⸻ VISVM EST ET MIHI, ASSECVTO A PRINCIPIO OMNIA
DILIGENTER, EX ORDINE TIBI SCRIBERE, OPTIME THEOFILE,
1:4⸻ VT COGNOSCAS EORVM VERBORVM, DE QVIBVS
ERVDITVS ES, VERITATEM.
1:5⸻ FVIT IN DIEBVS HERODIS, REGIS IVDAEAE, SACERDOS
QVIDAM NOMINE ZACHARIAS DE VICE ABIA, ET VXOR ILLI DE
FILIABVS AARON, ET NOMEN EIVS ELISABET.
1:6⸻ ERANT AVTEM IVSTI AMBO ANTE D̅E̅V̅M̅,
INCEDENTES IN OMNIBVS MANDATIS, ET IVSTIFICATIONIBVS
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SINE QVERELLA:
1:7⸻ ET NON ERAT ILLIS FILIVS EO QVOD ESSET ELISABET
STERELIS, ET AMBO PROCESSISSENT IN DIEBVS SVIS.
1:8⸻ FACTVM EST AVTEM, CVM SACERDOTIO
FVNGERETVR IN ORDINE VICIS SVAE ANTE D̅E̅V̅M̅,
1:9⸻ SECVNDVM CONSVETVDINEM SACERDOTII, SORTE
EXIIT VT INCENSVM PONERET, INGRESSVS IN TEMPLVM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅:
1:10⸻ ET OMNIS MVLTITVDO ERAT POPVLI ORANS FORIS
HORA INCENSI.
1:11⸻ APPARVIT AVTEM ILLI ANGELVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅, STANS A
DEXTRIS ALTARIS INCENSI.
1:12⸻ ET ZACHARIAS TVRBATVS EST VIDENS, ET TIMOR
IRRVIT SVPER EVM.
1:13⸻ AIT AVTEM AD ILLVM ANGELVS: NE TIMEAS
ZACHARIA, QVONIAM EXAVDITA EST DEPRECATIO TVA: ET
VXOR TVA ELISABET PARIET TIBI FILIVM, ET VOCABIS
NOMEN EIVS IOHANNEM:
1:14⸻ ET ERIT GAVDIVM TIBI, ET EXVLTATIO, ET MVLTI IN
NATIVITATE EIVS GAVDEBVNT:
1:15⸻ ERIT ENIM MAGNVS CORAM D̅O̅M̅I̅N̅O̅: ET VINVM, ET
SICERA NON BIBET, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ REPLEBITVR ADHVC
EX VTERO MATRIS SVAE:
1:16⸻ ET MVLTOS FILIORVM ISRAHEL CONVERTET AD
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ D̅E̅V̅M̅ IPSORVM:
1:17⸻ ET IPSE PRAECEDET ANTE ILLVM IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, ET
VIRTVTE HELIAE: VT CONVERTAT CORDA PATRVM IN FILIOS,
ET INCREDIBILES AD PRVDENTIAM IVSTORVM, PARARE
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ PLEBEM PERFECTAM.
1:18⸻ ET DIXIT ZACHARIAS AD ANGELVM: VNDE HOC
SCIAM? EGO ENIM SVM SENEX, ET VXOR MEA PROCESSIT IN
DIEBVS SVIS.
1:19⸻ ET RESPONDENS ANGELVS DIXIT EI: EGO SVM
GABRIHEL, QVI ADSTO ANTE D̅E̅V̅M̅: ET MISSVS SVM LOQVI
AD TE, ET HAEC TIBI EVANGELIZARE.
1:20⸻ ET ECCE ERIS TACENS, ET NON POTERIS LOQVI
VSQVE IN DIEM, QVO HAEC FIANT, PRO EO QVOD NON
CREDIDISTI VERBIS MEIS, QVAE IMPLEBVNTVR IN TEMPORE
SVO.
1:21⸻ ET ERAT PLEBS EXPECTANS ZACHARIAM: ET
MIRABANTVR QVOD TARDARET IPSE IN TEMPLO.
1:22⸻ EGRESSVS AVTEM NON POTERAT LOQVI AD ILLOS,
ET COGNOVERVNT QVOD VISIONEM VIDISSET IN TEMPLO. ET
IPSE ERAT INNVENS ILLIS, ET PERMANSIT MVTVS.
1:23⸻ ET FACTI SVNT, VT IMPLETI SVNT DIES OFFICII EIVS
ABIIT IN DOMVM SVAM:
1:24⸻ POST HOS AVTEM DIES CONCEPIT ELISABET VXOR
EIVS, ET OCCVLTABAT SE MENSIBVS QVINQVE, DICENS:
1:25⸻ QVIA SIC FECIT MIHI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ IN DIEBVS, QVIBVS
RESPEXIT AVFERRE OBPROBRIVM MEVM INTER HOMINES.
1:26⸻ IN MENSE AVTEM SEXTO, MISSVS EST ANGELVS
GABRIHEL A D̅E̅O̅ IN CIVITATEM GALILAEAE, CVI NOMEN
NAZARETH,
1:27⸻ AD VIRGINEM DESPONSATAM VIRO, CVI NOMEN
ERAT IOSEPH, DE DOMO DAVID, ET NOMEN VIRGINIS MARIA.
1:28⸻ ET INGRESSVS ANGELVS AD EAM DIXIT: HAVE
GRATIA PLENA: D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ TECVM: BENEDICTA TV IN
MVLIERIBVS.
1:29⸻ QVAE CVM AVDISSET, TVRBATA EST IN SERMONE
EIVS, ET COGITABAT QVALIS ESSET ISTA SALVTATIO.
1:30⸻ ET AIT ANGELVS EI: NE TIMEAS MARIA, INVENISTI
ENIM GRATIAM APVD D̅E̅V̅M̅.
1:31⸻ ECCE CONCIPIES IN VTERO, ET PARIES FILIVM, ET
VOCABIS NOMEN EIVS I̅E̅S̅V̅M̅.
1:32⸻ HIC ERIT MAGNVS, ET FILIVS ALTISSIMI VOCABITVR,
ET DABIT ILLI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ SEDEM DAVID PATRIS EIVS: ET
REGNABIT IN DOMO IACOB IN AETERNVM,
1:33⸻ ET REGNI EIVS NON ERIT FINIS.
1:34⸻ DIXIT AVTEM MARIA AD ANGELVM: QVOMODO FIET
ISTVD, QVONIAM VIRVM NON COGNOSCO?
1:35⸻ ET RESPONDENS ANGELVS DIXIT EI: S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ SVPERVENIET IN TE, ET VIRTVS ALTISSIMI
OBVMBRABIT TIBI. IDEOQVE ET QVOD NASCETVR S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅,
VOCABITVR FILIVS D̅E̅I̅.
1:36⸻ ET ECCE ELISABET COGNATA TVA, ET IPSA
CONCEPIT FILIVM IN SENECTA SVA: ET HIC MENSIS EST
SEXTVS ILLI, QVAE VOCATVR STERELIS:
1:37⸻ QVIA NON ERIT IMPOSSIBILE APVD D̅E̅V̅M̅ OMNE
VERBVM.
1:38⸻ DIXIT AVTEM MARIA: ECCE ANCELLA D̅O̅M̅I̅N̅I̅, FIAT
MIHI SECVNDVM VERBVM TVVM. ET DISCESSIT AB ILLA
ANGELVS.
1:39⸻ EXSVRGENS AVTEM MARIA IN DIEBVS ILLIS ABIIT IN
MONTANA CVM FESTINATIONE, IN CIVITATEM IVDA:
1:40⸻ ET INTRAVIT IN DOMVM ZACHARIAE, ET SALVTAVIT
ELISABET.
1:41⸻ ET FACTVM EST, VT AVDIVIT SALVTATIONEM
MARIAE ELISABET, EXVLTAVIT INFANS IN VTERO EIVS, ET
REPLETA EST S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ ELISABET:
1:42⸻ ET EXCLAMAVIT VOCE MAGNA, ET DIXIT:
BENEDICTA TV INTER MVLIERES, ET BENEDICTVS FRVCTVS
VENTRIS TVI.
1:43⸻ ET VNDE HOC MIHI VT VENIAT MATER D̅O̅M̅I̅N̅I̅ MEI
AD ME?
1:44⸻ ECCE ENIM VT FACTA EST VOX SALVTATIONIS TVAE
IN AVRIBVS MEIS, EXVLTAVIT IN GAVDIO INFANS IN VTERO
MEO.
1:45⸻ ET BEATA, QVAE CREDIDIT, QVONIAM
PERFICIENTVR EA, QVAE DICTA SVNT EI A D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
1:46⸻ ET AIT MARIA: MAGNIFICAT ANIMA MEA D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅:
1:47⸻ ET EXVLTAVIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ MEVS IN D̅E̅O̅ SALVTARI
MEO.
1:48⸻ QVIA RESPEXIT HVMILITATEM ANCILLAE SVAE:
ECCE ENIM EX HOC BEATAM ME DICENT OMNES
GENERATIONES.
1:49⸻ QVIA FECIT MIHI MAGNA QVI POTENS EST: ET
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ NOMEN EIVS.
1:50⸻ ET MISERICORDIA EIVS IN PROGENIE ET PROGENIES
TIMENTIBVS EVM.
1:51⸻ FECIT POTENTIAM IN BRACHIO SVO: DISPERSIT
SVPERBOS MENTE CORDIS SVI.
1:52⸻ DEPOSVIT POTENTES DE SEDE, ET EXALTAVIT
HVMILES.
1:53⸻ ESVRIENTES IMPLEVIT BONIS: ET DIVITES DIMISIT
INANES.
1:54⸻ SVSCEPIT ISRAHEL PVERVM SVVM, MEMORARI
MISERICORDIAE.
1:55⸻ SICVT LOCVTVS EST AD PATRES NOSTROS,
ABRAHAM, ET SEMINI EIVS IN SAECVLA.
1:56⸻ MANSIT AVTEM MARIA CVM ILLA QVASI MENSIBVS
TRIBVS: ET REVERSA EST IN DOMVM SVAM.
1:57⸻ ELISABET AVTEM IMPLETVM EST TEMPVS
PARIENDI, ET PEPERIT FILIVM.
1:58⸻ ET AVDIERVNT VICINI, ET COGNATI EIVS QVIA
MAGNIFICAVIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ MISERICORDIAM SVAM CVM ILLA,
ET CONGRATVLABANTVR EI.
1:59⸻ ET FACTVM EST IN DIE OCTAVO, VENERVNT
CIRCVMCIDERE PVERVM, ET VOCANT EVM NOMINE PATRIS
EIVS ZACHARIAM.
1:60⸻ ET RESPONDENS MATER EIVS, DIXIT: NEQVAQVAM,
SED VOCABITVR IOHANNES.
1:61⸻ ET DIXERVNT AD ILLAM: QVIA NEMO EST IN
COGNATIONE TVA, QVI VOCETVR HOC NOMINE.
1:62⸻ INNVEBANT AVTEM PATRI EIVS, QVEM VELLET
VOCARI EVM.
1:63⸻ ET POSTVLANS PVGILAREM SCRIPSIT, DICENS:
IOHANNES EST NOMEN EIVS. ET MIRATI SVNT VNIVERSI.
1:64⸻ APERTVM EST AVTEM ILICO OS EIVS, ET LINGVA
EIVS, ET LOQVEBATVR BENEDICENS D̅E̅V̅M̅.
1:65⸻ ET FACTVS EST TIMOR SVPER OMNES VICINOS
EORVM: ET SVPER OMNIA MONTANA IVDEAE
DIVVLGABANTVR OMNIA VERBA HAEC:
1:66⸻ ET POSVERVNT OMNES, QVI AVDIERANT IN CORDE
SVO, DICENTES: QVID, PVTAS, PVER ISTE ERIT? ETENIM
MANVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ ERAT CVM ILLO.
1:67⸻ ET ZACHARIAS PATER EIVS IMPLETVS EST S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
S̅A̅N̅C̅T̅O̅: ET PROPHETAVIT, DICENS:
1:68⸻ BENEDICTVS D̅E̅V̅S̅ ISRAHEL, QVIA VISITAVIT, ET
FECIT REDEMTIONEM PLEBIS SVAE:
1:69⸻ ET EREXIT CORNV SALVTIS NOBIS: IN DOMO DAVID
PVERI SVI.
1:70⸻ SICVT LOCVTVS EST PER OS S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅, QVI A
SAECVLO SVNT, PROPHETARVM EIVS:
1:71⸻ SALVTEM EX INIMICIS NOSTRIS, ET DE MANV
OMNIVM, QVI NOS ODERVNT:
1:72⸻ AD FACIENDAM MISERICORDIAM CVM PATRIBVS
NOSTRIS: ET MEMORARI TESTAMENTI SVI S̅A̅N̅C̅T̅I̅.
1:73⸻ IVSIVRANDVM, QVOD IVRAVIT AD ABRAHAM
PATREM NOSTRVM, DATVRVM SE NOBIS:
1:74⸻ VT SINE TIMORE, DE MANV INIMICORVM
NOSTRORVM LIBERATI, SERVIAMVS ILLI.
1:75⸻ IN S̅A̅N̅C̅T̅I̅TATE, ET IVSTITIA CORAM IPSO, OMNIBVS
DIEBVS NOSTRIS.
1:76⸻ ET TV PVER, PROPHETA ALTISSIMI VOCABERIS:
PRAEIBIS ENIM ANTE FACIEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ PARARE VIAS EIVS:
1:77⸻ AD DANDAM SCIENTIAM SALVTIS PLEBI EIVS: IN
REMISSIONEM PECCATORVM EORVM:
1:78⸻ PER VISCERA MISERICORDIAE D̅E̅I̅ NOSTRI: IN
QVIBVS VISITAVIT NOS, ORIENS EX ALTO:
1:79⸻ INLVMINARE HIS, QVI IN TENEBRIS, ET IN VMBRA
MORTIS SEDENT: AD DIRIGENDOS PEDES NOSTROS IN VIAM
PACIS.
1:80⸻ PVER AVTEM CRESCEBAT, ET CONFORTABATVR
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅: ET ERAT IN DESERTO VSQVE IN DIEM OSTENSIONIS
SVAE AD ISRAHEL.
2:1⸻ FACTVM EST AVTEM IN DIEBVS ILLIS, EXIIT EDICTVM
A CAESARE AVGVSTO VT DESCRIBERETVR VNIVERSVS ORBIS.
2:2⸻ HAEC DESCRIPTIO PRIMA, FACTA EST A PRAESIDE
SYRIAE CYRINO:
2:3⸻ ET IBANT OMNES VT PROFITERENTVR SINGVLI IN
SVAM CIVITATEM.
2:4⸻ ASCENDIT AVTEM ET IOSEPH A GALILAEA DE
CIVITATE NAZARETH IN IVDAEAM IN CIVITATEM DAVID,
QVAE VOCATVR BETHLEEM: EO QVOD ESSET DE DOMO, ET
FAMILIA DAVID,
2:5⸻ VT PROFITERETVR CVM MARIA DESPONSATA SIBI
VXORE PRAEGNANTE.
2:6⸻ FACTVM EST AVTEM, CVM ESSENT IBI, IMPLETI SVNT
DIES VT PARERET.
2:7⸻ ET PEPERIT FILIVM SVVM PRIMOGENITVM, ET
PANNIS EVM INVOLVIT, ET RECLINAVIT EVM IN PRAESEPIO:
QVIA NON ERAT EIS LOCVS IN DIVERSORIO.
2:8⸻ ET PASTORES ERANT IN REGIONE EADEM
VIGILANTES, ET CVSTODIENTES VIGILIAS NOCTIS SVPER
GREGEM SVVM.
2:9⸻ ET ECCE ANGELVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ STETIT IVXTA ILLOS, ET
CLARITAS D̅E̅I̅ CIRCVMFVLSIT ILLOS, ET TIMVERVNT TIMORE
MAGNO.
2:10⸻ ET DIXIT ILLIS ANGELVS: NOLITE TIMERE: ECCE
ENIM EVANGELIZO VOBIS GAVDIVM MAGNVM, QVOD ERIT
OMNI POPVLO:
2:11⸻ QVIA NATVS EST VOBIS HODIE SALVATOR, QVI EST
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ IN CIVITATE DAVID.
2:12⸻ ET HOC VOBIS SIGNVM: INVENIETIS INFANTEM
PANNIS INVOLVTVM, ET POSITVM IN PRAESIPIO.
2:13⸻ ET SVBITO FACTA EST CVM ANGELO MVLTITVDO
MILITIAE CAELESTIS LAVDANTIVM D̅E̅V̅M̅, ET DICENTIVM:
2:14⸻ GLORIA IN ALTISSIMIS D̅E̅O̅, ET IN TERRA PAX
HOMINIBVS BONAE VOLVNTATIS.
2:15⸻ ET FACTVM EST, VT DISCESSERVNT AB EIS ANGELI
IN CAELVM: PASTORES LOQVEBANTVR AD INVICEM:
TRANSEAMVS VSQVE BETHLEM, ET VIDEAMVS HOC VERBVM,
QVOD FACTVM EST, QVOD FECIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ ET OSTENDIT
NOBIS.
2:16⸻ ET VENERVNT FESTINANTES: ET INVENERVNT
MARIAM, ET IOSEPH, ET INFANTEM POSITVM IN PRAESEPIO.
2:17⸻ VIDENTES AVTEM COGNOVERVNT DE VERBO, QVOD
DICTVM ERAT ILLIS DE PVERO HOC.
2:18⸻ ET OMNES, QVI AVDIERVNT, MIRATI SVNT: ET DE
HIS, QVAE DICTA ERANT A PASTORIBVS AD IPSOS.
2:19⸻ MARIA AVTEM CONSERVABAT OMNIA VERBA HAEC,
CONFERENS IN CORDE SVO.
2:20⸻ ET REVERSI SVNT PASTORES GLORIFICANTES, ET
LAVDANTES D̅E̅V̅M̅ IN OMNIBVS, QVAE AVDIERANT, ET
VIDERANT SICVT DICTVM EST AD ILLOS.
2:21⸻ ET POSTQVAM CONSVMMATI SVNT DIES OCTO VT
CIRCVMCIDERETVR: VOCATVM EST NOMEN EIVS I̅E̅S̅V̅S̅, QVOD
VOCATVM EST AB ANGELO PRIVSQVAM IN VTERO
CONCIPERETVR.
2:22⸻ ET POSTQVAM IMPLETI SVNT DIES PVRGATIONIS
EIVS SECVNDVM LEGEM MOSI, TVLERVNT ILLVM IN
HIERVSALEM, VT SISTERENT EVM D̅O̅M̅I̅N̅O̅,
2:23⸻ SICVT SCRIPTVM EST IN LEGE D̅O̅M̅I̅N̅I̅: QVIA OMNE
MASCVLINVM ADAPERIENS VVLVAM, S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅
VOCABITVR.
2:24⸻ ET VT DARENT HOSTIAM SECVNDVM QVOD DICTVM
EST IN LEGE PAR TVRTVRVM, AVT DVOS PVLLOS
COLVMBARVM.
2:25⸻ ET ECCE HOMO ERAT IN HIERVSALEM, CVI NOMEN
SYMEON, ET HOMO ISTE IVSTVS, ET TIMORATVS, EXPECTANS
CONSOLATIONEM ISRAHEL, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ ERAT IN
EO.
2:26⸻ ET RESPONSVM ACCEPERAT AB S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅,
NON VISVRVM SE MORTEM, NISI PRIVS VIDERET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅
D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
2:27⸻ ET VENIT IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ IN TEMPLVM. ET CVM
INDVCERENT PVERVM I̅E̅S̅V̅M̅ PARENTES EIVS, VT FACERENT
SECVNDVM CONSVETVDINEM LEGIS PRO EO:
2:28⸻ ET IPSE ACCEPIT EVM IN VLNAS SVAS, ET
BENEDIXIT D̅E̅V̅M̅, ET DIXIT:
2:29⸻ NVNC DIMITTIS SERVVM TVVM D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SECVNDVM
VERBVM TVVM IN PACE:
2:30⸻ QVIA VIDERVNT OCVLI MEI SALVTARE TVVM,
2:31⸻ QVOD PARASTI ANTE FACIEM OMNIVM
POPVLORVM:
2:32⸻ LVMEN AD REVELATIONEM GENTIVM, ET GLORIAM
PLEBIS TVAE ISRAHEL.
2:33⸻ ET ERAT PATER EIVS ET MATER MIRANTES SVPER
HIS, QVAE DICEBANTVR DE ILLO.
2:34⸻ ET BENEDIXIT ILLIS SYMEON, ET DIXIT AD MARIAM
MATREM EIVS: ECCE POSITVS EST HIC IN RVINAM, ET IN
RESVRRECTIONEM MVLTORVM IN ISRAHEL: ET IN SIGNVM,
CVI CONTRADICETVR:
2:35⸻ ET TVAM IPSIVS ANIMAM PERTRANSIBIT GLADIVS
VT REVELENTVR EX MVLTIS CORDIBVS COGITATIONES.
2:36⸻ ET ERAT ANNA PROPHETISSA, FILIA PHANVEL, DE
TRIBV ASER: HAEC PROCESSERAT IN DIEBVS MVLTIS, ET
VIXERAT CVM VIRO SVO ANNIS SEPTEM A VIRGINITATE SVA.
2:37⸻ ET HAEC VIDVA VSQVE AD ANNOS OCTOGINTA
QVATTVOR: QVAE NON DISCEDEBAT DE TEMPLO, IEIVNIIS,
ET OBSECRATIONIBVS SERVIENS NOCTE, AC DIE.
2:38⸻ ET HAEC, IPSA HORA SVPERVENIENS,
CONFITEBATVR D̅O̅M̅I̅N̅O̅: ET LOQVEBATVR DE ILLO
OMNIBVS, QVI EXPECTABANT REDEMTIONEM HIERVSALEM.
2:39⸻ ET VT PERFECERVNT OMNIA SECVNDVM LEGEM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅, REVERSI SVNT IN GALILAEAM IN CIVITATEM SVAM
NAZARETH.
2:40⸻ PVER AVTEM CRESCEBAT, ET CONFORTABATVR
PLENVS SAPIENTIA, ET GRATIA D̅E̅I̅ ERAT IN ILLO.
2:41⸻ ET IBANT PARENTES EIVS PER OMNES ANNOS IN
HIERVSALEM, IN DIE SOLLEMNI PASCHAE.
2:42⸻ ET CVM FACTVS ESSET ANNORVM DVODECIM,
ASCENDENTIBVS ILLIS IN HIEROSOLYMAM SECVNDVM
CONSVETVDINEM DIEI FESTI,
2:43⸻ CONSVMMATISQVE DIEBVS, CVM REDIRENT,
REMANSIT PVER I̅E̅S̅V̅S̅ IN HIERVSALEM, ET NON
COGNOVERVNT PARENTES EIVS.
2:44⸻ EXISTIMANTES AVTEM ILLVM ESSE IN COMITATV,
VENERVNT ITER DIEI, ET REQVIREBANT EVM INTER
COGNATOS, ET NOTOS.
2:45⸻ ET NON INVENIENTES, REGRESSI SVNT IN
HIERVSALEM, REQVIRENTES EVM.
2:46⸻ ET FACTVM EST, POST TRIDVVM INVENERVNT
ILLVM IN TEMPLO SEDENTEM IN MEDIO DOCTORVM,
AVDIENTEM ILLOS, ET INTERROGANTEM.
2:47⸻ STVPEBANT AVTEM OMNES, QVI EVM AVDIEBANT,
SVPER PRVDENTIA, ET RESPONSIS EIVS.
2:48⸻ ET VIDENTES AMMIRATI SVNT. ET DIXIT MATER
EIVS AD ILLVM: FILII, QVID FECISTI NOBIS? ECCE PATER
TVVS, ET EGO DOLENTES QVAEREBAMVS TE.
2:49⸻ ET AIT AD ILLOS: QVID EST QVOD ME
QVAEREBATIS? NESCIEBATIS QVIA IN HIS, QVAE PATRIS MEI
SVNT, OPORTET ME ESSE?
2:50⸻ ET IPSI NON INTELLEXERVNT VERBVM, QVOD
LOCVTVS EST AD ILLOS.
2:51⸻ ET DISCENDIT CVM EIS, ET VENIT NAZARETH: ET
ERAT SVBDITVS ILLIS. ET MATER EIVS CONSERVABAT OMNIA
VERBA HAEC IN CORDE SVO.
2:52⸻ ET I̅E̅S̅V̅S̅ PROFICIEBAT SAPIENTIA, AETATE, ET
GRATIA APVD D̅E̅V̅M̅, ET HOMINES.
3:1⸻ ANNO AVTEM QVINTODECIMO IMPERII TIBERII
CAESARIS, PROCVRANTE PONTIO PILATO IVDAEAM,
TETRARCHA AVTEM GALILAEAE HERODE, PHILIPPO AVTEM
FRATRE EIVS TETRARCHA ITVREAE, ET TRACHONITIDIS
REGIONIS, ET LYSANIA ABILINAE TETRARCHA,
3:2⸻ SVB PRINCIPIBVS SACERDOTVM ANNA, ET CAIAPHA:
FACTVM EST VERBVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVPER IOHANNEN,
ZACHARIAE FILIVM, IN DESERTO.
3:3⸻ ET VENIT IN OMNEM REGIONEM IORDANIS,
PRAEDICANS BAPTISMVM PAENITENTIAE IN REMISSIONEM
PECCATORVM,
3:4⸻ SICVT SCRIPTVM EST IN LIBRO SERMONVM ESAIAE
PROPHETAE: VOX CLAMANTIS IN DESERTO: PARATE VIAM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅: RECTAS FACITE SEMITAS EIVS:
3:5⸻ OMNIS VALLIS IMPLEBITVR: ET OMNIS MONS, ET
COLLIS HVMILIABITVR: ET ERVNT PRAVA IN DIRECTA: ET
ASPERA IN VIAS PLANAS:
3:6⸻ ET VIDEBIT OMNIS CARO SALVTARE D̅E̅I̅.
3:7⸻ DICEBAT ERGO AD TVRBAS QVAE EXIBANT VT
BAPTIZARENTVR AB IPSO: GENIMINA VIPERARVM! QVIS
OSTENDIT VOBIS FVGERE A VENTVRA IRA?
3:8⸻ FACITE ERGO FRVCTVS DIGNOS PAENITENTIAE: ET
NE COEPERITIS DICERE: PATREM HABEMVS ABRAHAM. DICO
ENIM VOBIS QVIA POTEST D̅E̅V̅S̅ DE LAPIDIBVS ISTIS
SVSCITARE FILIOS ABRAHAE.
3:9⸻ IAM ENIM SECVRIS AD RADICEM ARBORVM POSITA
EST. OMNIS ERGO ARBOR NON FACIENS FRVCTVM,
EXCIDITVR, ET IN IGNEM MITTITVR.
3:10⸻ ET INTERROGABANT EVM TVRBAE, DICENTES: QVID
ERGO FACIEMVS?
3:11⸻ RESPONDENS AVTEM DICEBAT ILLIS: QVI HABET
DVAS TVNICAS, DET NON HABENTI: ET QVI HABET ESCAS,
SIMILITER FACIAT.
3:12⸻ VENERVNT AVTEM ET PVBLICANI VT
BAPTIZARENTVR, ET DIXERVNT AD ILLVM: MAGISTER, QVID
FACIEMVS?
3:13⸻ AT ILLE DIXIT AD EOS: NIHIL AMPLIVS, QVAM
CONSTITVTVM EST VOBIS, FACIATIS.
3:14⸻ INTERROGABANT AVTEM EVM ET MILITES,
DICENTES: QVID FACIEMVS ET NOS? ET AIT ILLIS: NEMINEM
CONCVTIATIS, NEQVE CALVMNIAM FACIATIS: ET CONTENTI
ESTOTE STIPENDIIS VESTRIS.
3:15⸻ EXISTIMANTE AVTEM POPVLO, ET COGITANTIBVS
OMNIBVS IN CORDIBVS SVIS DE IOHANNE, NE FORTE IPSE
ESSET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅:
3:16⸻ RESPONDIT IOHANNES, DICENS OMNIBVS: EGO
QVIDEM AQVA BAPTIZO VOS: VENIET AVTEM FORTIOR ME,
CVIVS NON SVM DIGNVS SOLVERE CORRIGIAM
CALCIAMENTORVM EIVS: IPSE VOS BAPTIZABIT IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET IGNI:
3:17⸻ CVIVS VENTILABRVM IN MANV EIVS, ET PVRGAVIT
AREAM SVAM, ET CONGREGABIT TRITICVM IN HORREVM
SVVM, PALEAS AVTEM CONBVRET IGNI INEXTINGVIBILI.
3:18⸻ MVLTA QVIDEM, ET ALIA EXHORTANS
EVANGELIZABAT POPVLVM.
3:19⸻ HERODES AVTEM TETRARCHA CVM CORRIPERETVR
AB ILLO DE HERODIADE VXORE FRATRIS SVI, ET DE OMNIBVS
MALIS, QVAE FECIT HERODES,
3:20⸻ ADIECIT ET HOC SVPRA OMNIA, ET INCLVSIT
IOHANNEN IN CARCERE.
3:21⸻ FACTVM EST AVTEM CVM BAPTIZARETVR OMNIS
POPVLVS, ET I̅E̅S̅V̅ BAPTIZATO, ET ORANTE, APERTVM EST
CAELVM:
3:22⸻ ET DESCENDIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ CORPORALI
SPECIE SICVT COLVMBA IN IPSVM: ET VOX DE CAELO FACTA
EST: TV ES FILIVS MEVS DILECTVS, IN TE COMPLACVIT MIHI.
3:23⸻ ET IPSE I̅E̅S̅V̅S̅ ERAT INCIPIENS QVASI ANNORVM
TRIGINTA, VT PVTARETVR, FILIVS IOSEPH, QVI FVIT HELI, QVI
FVIT MATTAT,
3:24⸻ QVI FVIT LEVI, QVI FVIT MELCHI, QVI FVIT IANNAE,
QVI FVIT IOSEPH,
3:25⸻ QVI FVIT MATTHATHIAE, QVI FVIT AMOS, QVI FVIT
NAVM, QVI FVIT ESLI, QVI FVIT NAGGAE,
3:26⸻ QVI FVIT MAATH, QVI FVIT MATTHATHIAE, QVI FVIT
SEMEI, QVI FVIT IOSEC, QVI FVIT IODA,
3:27⸻ QVI FVIT IOHANNA, QVI FVIT RESA, QVI FVIT
ZOROBABEL, QVI FVIT SALATHIEL, QVI FVIT NERI,
3:28⸻ QVI FVIT MELCHI, QVI FVIT ADDI, QVI FVIT COSAM,
QVI FVIT HELMADAM, QVI FVIT HER,
3:29⸻ QVI FVIT IHESV, QVI FVIT ELIEZER, QVI FVIT IORIM,
QVI FVIT MATTHAD, QVI FVIT LEVI,
3:30⸻ QVI FVIT SYMEON, QVI FVIT IVDA, QVI FVIT IOSEPH,
QVI FVIT IONA, QVI FVIT ELIACHIM,
3:31⸻ QVI FVIT MELEA, QVI FVIT MENNA, QVI FVIT
MATTHATA, QVI FVIT NATHAM, QVI FVIT DAVID,
3:32⸻ QVI FVIT IESSE, QVI FVIT OBED, QVI FVIT BOOZ, QVI
FVIT SALMON, QVI FVIT NAASSON,
3:33⸻ QVI FVIT AMINADAB, QVI FVIT ARAM, QVI FVIT
ESROM, QVI FVIT PHARES, QVI FVIT IVDAE,
3:34⸻ QVI FVIT IACOB, QVI FVIT ISAAC, QVI FVIT
ABRAHAM, QVI FVIT THARAE, QVI FVIT NACHOR,
3:35⸻ QVI FVIT SERVCH, QVI FVIT RAGAV, QVI FVIT
PHALEC, QVI FVIT EBER, QVI FVIT SALE,
3:36⸻ QVI FVIT CHAINAN, QVI FVIT ARFAXAT, QVI FVIT
SEM, QVI FVIT NOE, QVI FVIT LAMECH,
3:37⸻ QVI FVIT MATTHVSALE, QVI FVIT ENOCH, QVI FVIT
IARED, QVI FVIT MALELEHEL, QVI FVIT CAINAN,
3:38⸻ QVI FVIT ENOS, QVI FVIT SETH, QVI FVIT ADAM, QVI
FVIT D̅E̅I̅.
4:1⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM PLENVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ REGRESSVS
EST AB IORDANE: ET AGEBATVR IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ IN DESERTVM
4:2⸻ DIEBVS QVADRAGINTA, ET TEMTABATVR A DIABOLO.
ET NIHIL MANDVCAVIT IN DIEBVS ILLIS: ET CONSVMMATIS
ILLIS ESVRIIT.
4:3⸻ DIXIT AVTEM ILLI DIABOLVS: SI FILIVS D̅E̅I̅ ES, DIC
LAPIDI HVIC VT PANIS FIAT.
4:4⸻ ET RESPONDIT AD ILLVM I̅E̅S̅V̅S̅: SCRIPTVM EST: QVIA
NON IN PANE SOLO VIVIT HOMO, SED IN OMNI VERBO D̅E̅I̅.
4:5⸻ ET DVXIT ILLVM DIABOLVS, ET OSTENDIT ILLI OMNIA
REGNA ORBIS TERRAE IN MOMENTO TEMPORIS,
4:6⸻ ET AIT EI: TIBI DABO POTESTATEM HANC
VNIVERSAM, ET GLORIAM ILLORVM: QVIA MIHI TRADITA
SVNT: ET CVI VOLO DO ILLA.
4:7⸻ TV ERGO PROCIDENS SI ADORAVERIS CORAM ME,
ERVNT TVA OMNIA.
4:8⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT ILLI: SCRIPTVM EST:
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ D̅E̅V̅M̅ TVVM ADORABIS, ET ILLI SOLI SERVIES.
4:9⸻ ET DVXIT ILLVM IN HIERVSALEM, ET STATVIT EVM
SVPRA PINNAM TEMPLI, ET DIXIT ILLI: SI FILIVS D̅E̅I̅ ES,
MITTE TE HINC DEORSVM.
4:10⸻ SCRIPTVM EST ENIM QVOD ANGELIS SVIS
MANDABIT DE TE, VT CONSERVENT TE:
4:11⸻ ET QVIA IN MANIBVS TOLLENT TE, NE FORTE
OFFENDAS AD LAPIDEM PEDEM TVVM.
4:12⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, AIT ILLI: DICTVM EST: NON
TEMTABIS D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ D̅E̅V̅M̅ TVVM.
4:13⸻ ET CONSVMMATA OMNI TEMTATIONE, DIABOLVS
RECESSIT AB ILLO, VSQVE AD TEMPVS.
4:14⸻ ET EGRESSVS EST I̅E̅S̅V̅S̅ IN VIRTVTE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ IN
GALILAEAM, ET FAMA EXIIT PER VNIVERSAM REGIONEM DE
ILLO.
4:15⸻ ET IPSE DOCEBAT IN SYNAGOGIS EORVM, ET
MAGNIFICABATVR AB OMNIBVS.
4:16⸻ ET VENIT NAZARETH, VBI ERAT NVTRITVS, ET
INTRAVIT SECVNDVM CONSVETVDINEM SVAM DIE SABBATI
IN SYNAGOGAM, ET SVRREXIT LEGERE.
4:17⸻ ET TRADITVS EST ILLI LIBER PROPHETAE ESAIAE.
ET VT REVOLVIT LIBRVM, INVENIT LOCVM VBI SCRIPTVM
ERAT:
4:18⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVPER ME: PROPTER QVOD VNXIT
ME, EVANGELIZARE PAVPERIBVS MISIT ME,
4:19⸻ PRAEDICARE CAPTIVIS REMISSIONEM, ET CAECIS
VISVM, DIMITTERE CONFRACTOS IN REMISSIONEM,
PRAEDICARE ANNVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ ACCEPTVM, ET DIEM
RETRIBVTIONIS.
4:20⸻ ET CVM PLICVISSET LIBRVM, REDDIDIT MINISTRO,
ET SEDIT. ET OMNIVM IN SYNAGOGA OCVLI ERANT
INTENDENTES IN EVM.
4:21⸻ COEPIT AVTEM DICERE AD ILLOS: QVIA HODIE
IMPLETA EST HAEC SCRIPTVRA IN AVRIBVS VESTRIS.
4:22⸻ ET OMNES TESTIMONIVM ILLI DABANT: ET
MIRABANTVR IN VERBIS GRATIAE, QVAE PROCEDEBANT DE
ORE IPSIVS, ET DICEBANT: NONNE HIC FILIVS EST IOSEPH?
4:23⸻ ET AIT ILLIS: VTIQVE DICETIS MIHI HANC
SIMILITVDINEM: MEDICE CVRA TEIPSVM: QVANTA
AVDIVIMVS FACTA IN CAPHARNAVM, FAC ET HIC IN PATRIA
TVA.
4:24⸻ AIT AVTEM: AMEN DICO VOBIS, QVIA NEMO
PROPHETA ACCEPTVS EST IN PATRIA SVA.
4:25⸻ IN VERITATE DICO VOBIS, MVLTAE VIDVAE ERANT
IN DIEBVS HELIAE IN ISRAHEL, QVANDO CLVSVM EST
CAELVM ANNIS TRIBVS, ET MENSIBVS SEX: CVM FACTA EST
FAMES MAGNA IN OMNI TERRA:
4:26⸻ ET AD NVLLAM ILLARVM MISSVS EST HELIAS, NISI
IN SAREPTHA SYDONAE, AD MVLIEREM VIDVAM.
4:27⸻ ET MVLTI LEPROSI ERANT IN I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅ SVB
HELISAEO PROPHETA: ET NEMO EORVM MVNDATVS EST NISI
NEMAN SYRVS.
4:28⸻ ET REPLETI SVNT OMNES IN SYNAGOGA IRA, HAEC
AVDIENTES.
4:29⸻ ET SVRREXERVNT, ET EIECERVNT ILLVM EXTRA
CIVITATEM: ET DVXERVNT ILLVM VSQVE AD SVPERCILIVM
MONTIS, SVPRA QVEM CIVITAS ILLORVM ERAT AEDIFICATA
VT PRAECIPITARENT EVM.
4:30⸻ IPSE AVTEM TRANSIENS PER MEDIVM ILLORVM,
IBAT.
4:31⸻ ET DESCENDIT IN CAPHARNAVM CIVITATEM
GALILAEAE, IBIQVE DOCEBAT ILLOS SABBATIS.
4:32⸻ ET STVPEBANT IN DOCTRINA EIVS, QVIA IN
POTESTATE ERAT SERMO IPSIVS.
4:33⸻ ET IN SYNAGOGA ERAT HOMO HABENS DAEMONIVM
INMVNDVM, ET EXCLAMAVIT VOCE MAGNA,
4:34⸻ DICENS: SINE, QVID NOBIS, ET TIBI I̅E̅S̅V̅ NAZARENE?
VENISTI PERDERE NOS? SCIO TE QVIS SIS, S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅.
4:35⸻ ET INCREPAVIT ILLi I̅E̅S̅V̅S̅, DICENS: OMMVTESCE, ET
EXI AB ILLO. ET CVM PROIECISSET ILLVD DAEMONIVM IN
MEDIVM, EXIIT AB ILLO, NIHILQVE ILLVM NOCVIT.
4:36⸻ ET FACTVS EST PAVOR IN OMNIBVS, ET
CONLOQVEBANTVR AD INVICEM, DICENTES: QVOD EST HOC
VERBVM? QVIA IN POTESTATE ET VIRTVTE IMPERAT
SPIRITIBVS INMVNDIS, ET EXEVNT.
4:37⸻ ET DIVVLGABATVR FAMA DE ILLO IN OMNEM
LOCVM REGIONIS.
4:38⸻ SVRGENS AVTEM DE SYNAGOGA, INTROIVIT IN
DOMVM SIMONIS. SOCRVS AVTEM SIMONIS TENEBATVR
MAGNIS FEBRIBVS: ET ROGAVERVNT ILLVM PRO EA.
4:39⸻ ET STANS SVPER ILLAM IMPERAVIT FEBRI: ET
DIMISIT ILLAM. ET CONTINVO SVRGENS, MINISTRABAT ILLIS.
4:40⸻ CVM SOL AVTEM OCCIDISSET: OMNES, QVI
HABEBANT INFIRMOS VARIIS LANGVORIBVS, DVCEBANT
ILLOS AD EVM. AT ILLE SINGVLIS MANVS IMPONENS,
CVRABAT EOS.
4:41⸻ EXIEBANT ETIAM DAEMONIA A MVLTIS
CLAMANTIA, ET DICENTIA: QVIA TV ES FILIVS D̅E̅I̅: ET
INCREPANS NON SINEBAT EA LOQVI: QVIA SCIEBANT IPSVM
ESSE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
4:42⸻ FACTA AVTEM DIE EGRESSVS, IBAT IN DESERTVM
LOCVM, ET TVRBAE REQVIREBANT EVM, ET VENERVNT
VSQVE AD IPSVM: ET DETINEBANT ILLVM NE DISCEDERET
AB EIS.
4:43⸻ QVIBVS ILLE AIT: QVIA ET ALIIS CIVITATIBVS
OPORTET ME EVANGELIZARE REGNVM D̅E̅I̅: QVIA IDEO
MISSVS SVM.
4:44⸻ ET ERAT PRAEDICANS IN SYNAGOGIS GALILAEAE.
5:1⸻ FACTVM EST AVTEM, CVM TVRBAE INRVERENT IN
EVM, VT AVDIRENT VERBVM D̅E̅I̅, ET IPSE STABAT SECVS
STAGNVM GENESARETH.
5:2⸻ ET VIDIT DVAS NAVES STANTES SECVS STAGNVM:
PISCATORES AVTEM DISCENDERANT, ET LEAVABANT RETIA.
5:3⸻ ASCENDENS AVTEM IN VNAM NAVEM, QVAE ERAT
SIMONIS, ROGAVIT AVTEM A TERRA REDVCERE PVSILLVM.
ET SEDENS DOCEBAT DE NAVICVLA TVRBAS.
5:4⸻ VT CESSAVIT AVTEM LOQVI, DIXIT AD SIMONEM: DVC
IN ALTVM, ET LAXATE RETIA VESTRA IN CAPTVRAM.
5:5⸻ ET RESPONDENS SIMON, DIXIT ILLI: PRAECEPTOR,
PER TOTAM NOCTEM LABORANTES, NIHIL CEPIMVS: IN
VERBO AVTEM TVO LAXABO RETE.
5:6⸻ ET CVM HOC FECISSENT, CONCLVSERVNT PISCIVM
MVLTITVDINEM COPIOSAM, RVMPEBATVR AVTEM RETE
EORVM.
5:7⸻ ET ANNVERVNT SOCIIS, QVI ERANT IN ALIA NAVI VT
VENIRENT, ET ADIVVARENT EOS. ET VENERVNT, ET
IMPLEVERVNT AMBAS NAVICVLAS, ITA VT MERGERENTVR.
5:8⸻ QVOD CVM VIDERET SIMON PETRVS, PROCIDIT AD
GENVA I̅E̅S̅V̅, DICENS: EXI A ME, QVIA HOMO PECCATOR SVM,
D̅O̅M̅I̅N̅E̅.
5:9⸻ STVPOR ENIM CIRCVMDEDERAT EVM, ET OMNES, QVI
CVM ILLO ERANT, IN CAPTVRA PISCIVM, QVAM CEPERANT:
5:10⸻ SIMILITER AVTEM IACOBVM, ET IOHANNEM, FILIOS
ZEBEDAEI, QVI ERVNT SOCII SIMONIS. ET AIT AD SIMONEM
I̅E̅S̅V̅S̅: NOLI TIMERE: EX HOC IAM HOMINES ERIS CAPIENS.
5:11⸻ ET SVBDVCTIS AD TERRAM NAVIBVS, RELICTIS
OMNIBVS SECVTI SVNT ILLVM.
5:12⸻ ET FACTVM EST, CVM ESSET IN VNA CIVITATVM, ET
ECCE VIR PLENVS LEPRA, ET VIDENS I̅E̅S̅V̅M̅, ET PROCIDENS
IN FACIEM, ET ROGAVIT EVM, DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI VIS, POTES
ME MVNDARE.
5:13⸻ ET EXTENDENS MANVM, TETIGIT ILLVM DICENS:
VOLO: MVNDARE. ET CONFESTIM LEPRA DISCESSIT AB ILLO.
5:14⸻ ET IPSE PRAECEPIT ILLI VT NEMINI DICERET: SED,
VADE, OSTENDE TE SACERDOTI, ET OFFER PRO
EMVNDATIONE TVA, SICVT PRAECEPIT MOSES, IN
TESTIMONIVM ILLIS.
5:15⸻ PERAMBVLABAT AVTEM MAGIS SERMO DE ILLO: ET
CONVENIEBANT TVRBAE MVLTAE VT AVDIRENT, ET
CVRARENTVR AB INFIRMITATIBVS SVIS.
5:16⸻ IPSE AVTEM SECEDEBAT IN DESERTVM, ET ORABAT.
5:17⸻ ET FACTVM EST IN VNA DIERVM, ET IPSE SEDEBAT
DOCENS. ET ERANT PHARISAEI SEDENTES, ET LEGIS
DOCTORES, QVI VENERANT EX OMNI CASTELLO GALILAEAE,
ET IVDAEAE, ET HIERVSALEM: ET VIRTVS ERAT D̅O̅M̅I̅N̅I̅ AD
SANANDVM EOS.
5:18⸻ ET ECCE VIRI PORTANTES IN LECTO HOMINEM, QVI
ERAT PARALYTICVS: ET QVAEREBANT EVM INFERRE, ET
PONERE ANTE EVM.
5:19⸻ ET NON INVENIENTES QVA PARTE ILLVM
INFERRENT PRAE TVRBA, ASCENDERVNT SVPRA TECTVM,
PER TEGVLAS ET SVMMISERVNT ILLVM CVM LECTO IN
MEDIVM ANTE I̅E̅S̅V̅M̅.
5:20⸻ QVORVM FIDEM VT VIDIT, DIXIT: HOMO
REMITTVNTVR TIBI PECCATA TVA.
5:21⸻ ET COEPERVNT COGITARE SCRIBAE, ET PHARISAEI,
DICENTES: QVIS EST HIC, QVI LOQVITVR BLASPHEMIAS? QVIS
POTEST DIMITTERE PECCATA, NISI SOLVS D̅E̅V̅S̅?
5:22⸻ VT COGNOVIT AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ COGITATIONES EORVM,
RESPONDENS, DIXIT AD ILLOS: QVID COGITATIS IN CORDIBVS
VESTRIS?
5:23⸻ QVID EST FACILIVS DICERE: DIMITTVNTVR TIBI
PECCATA: AN DICERE: SVRGE, ET AMBVLA?
5:24⸻ VT AVTEM SCIATIS QVIA FILIVS HOMINIS
POTESTATEM HABET IN TERRA DIMITTERE PECCATA, (AIT
PARALYTICO) TIBI DICO, SVRGE, TOLLE LECTVM TVVM, ET
VADE IN DOMVM TVAM.
5:25⸻ ET CONFESTIM SVRGENS CORAM ILLIS, TVLIT, IN
QVO IACEBAT: ET ABIIT IN DOMVM SVAM, MAGNIFICANS
D̅E̅V̅M̅.
5:26⸻ ET STVPOR APPREHENDIT OMNES, ET
MAGNIFICABANT D̅E̅V̅M̅. ET REPLETI SVNT TIMORE,
DICENTES: QVIA VIDIMVS MIRABILIA HODIE.
5:27⸻ ET POST HAEC EXIIT, ET VIDIT PVBLICANVM
NOMINE LEVI, SEDENTEM AD TELONEVM, ET AIT ILLI:
SEQVERE ME.
5:28⸻ ET RELICTIS OMNIBVS, SVRGENS SECVTVS EST EVM.
5:29⸻ ET FECIT EI CONVIVIVM MAGNVM LEVI IN DOMO
SVA: ET ERAT TVRBA MVLTA PVBLICANORVM, ET ALIORVM,
QVI CVM ILLIS ERANT DISCVMBENTES.
5:30⸻ ET MVRMVRABANT PHARISAEI, ET SCRIBAE EORVM
DICENTES AD DISCIPVLOS EIVS: QVARE CVM PVBLICANIS, ET
PECCATORIBVS MANDVCATIS, ET BIBITIS?
5:31⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT AD ILLOS: NON EGENT
QVI SANI SVNT MEDICO, SED QVI MALE HABENT.
5:32⸻ NON VENI VOCARE IVSTOS, SED PECCATORES IN
PAENITENTIAM.
5:33⸻ AT ILLI DIXERVNT AD EVM: QVARE DISCIPVLI
IOHANNIS IEIVNANT FREQVENTER, ET OBSECRATIONES
FACIVNT, SIMILITER ET PHARISAEORVM: TVI AVTEM EDVNT,
ET BIBVNT?
5:34⸻ QVIBVS IPSE AIT: NVMQVID POTESTIS FILIOS
SPONSI, DVM CVM ILLIS EST SPONSVS, FACERE IEIVNARE?
5:35⸻ VENIENT AVTEM DIES: CVM ABLATVS FVERIT AB
ILLIS SPONSVS, TVNC IEIVNABVNT IN ILLIS DIEBVS.
5:36⸻ DICEBAT AVTEM ET SIMILITVDINEM AD ILLOS: QVIA
NEMO COMMISSVRAM A VESTIMENTO NOVO INMITTIT IN
VESTIMENTVM VETVS: ALIOQVIN ET NOVVM RVMPIT, ET
VETERI NON CONVENIT COMMISSVRA A NOVO.
5:37⸻ ET NEMO MITTIT VINVM NOVVM IN VTRES
VETERES: ALIOQVIN RVMPIT VINVM NOVVM VTRES, ET
IPSVM EFFVNDITVR, ET VTRES PERIBVNT.
5:38⸻ SED VINVM NOVVM IN VTRES NOVOS MITTENDVM
EST, ET VTRAQVE CONSERVANTVR.
5:39⸻ ET NEMO BIBENS VETVS, STATIM VVLT NOVVM,
DICIT ENIM: VETVS MELIVS EST.
6:1⸻ FACTVM EST AVTEM IN SABBATO SECVNDO, PRIMO,
CVM TRANSIRET PER SATA, VELLEBANT DISCIPVLI EIVS
SPICAS, ET MANDVCABANT CONFRICANTES MANIBVS.
6:2⸻ QVIDAM AVTEM PHARISAEORVM, DICEBANT ILLIS:
QVID FACITIS QVOD NON LICET IN SABBATIS?
6:3⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ AD EOS, DIXIT: NEC HOC
LEGISTIS QVOD FECIT DAVID, CVM ESVRISSET IPSE, ET QVI
CVM EO ERANT?
6:4⸻ QVOMODO INTRAVIT IN DOMVM D̅E̅I̅, ET PANES
PROPOSITIONIS SVMPSIT, ET MANDVCAVIT, ET DEDIT HIS,
QVI CVM IPSO ERANT: QVOS NON LICET MANDVCARE NISI
TANTVM SACERDOTIBVS?
6:5⸻ ET DICEBAT ILLIS: QVIA D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EST FILIVS
HOMINIS, ETIAM SABBATI.
6:6⸻ FACTVM EST AVTEM ET IN ALIO SABBATO, VT
INTRARET IN SYNAGOGAM, ET DOCERET. ET ERAT IBI HOMO,
ET MANVS EIVS DEXTRA ARIDA.
6:7⸻ OBSERVABANT AVTEM SCRIBAE, ET PHARISAEI SI
SABBATO CVRARET: VT INVENIRENT ACCVSARE ILLVM.
6:8⸻ IPSE VERO SCIEBAT COGITATIONES EORVM: ET AIT
HOMINI, QVI HABEBAT MANVM ARIDAM: SVRGE, ET STA IN
MEDIVM. ET SVRGENS STETIT.
6:9⸻ AIT AVTEM AD ILLOS I̅E̅S̅V̅S̅: INTERROGO VOS SI LICET
SABBATO BENEFACERE, AN MALE: ANIMAM SALVAM
FACERE, AN PERDERE?
6:10⸻ ET CIRCVMSPECTIS OMNIBVS DIXIT HOMINI:
EXTENDE MANVM TVAM. ET EXTENDIT: ET RESTITVTA EST
MANVS EIVS.
6:11⸻ IPSI AVTEM REPLETI SVNT INSIPIENTIA, ET
CONLOQVEBANTVR AD INVICEM, QVIDNAM FACERENT I̅E̅S̅V̅.
6:12⸻ FACTVM EST AVTEM IN ILLIS DIEBVS, EXIIT IN
MONTEM ORARE, ET ERAT PERNOCTANS IN ORATIONE D̅E̅I̅.
6:13⸻ ET CVM DIES FACTVS ESSET, VOCAVIT DISCIPVLOS
SVOS: ET ELEGIT DVODECIM EX IPSIS (QVOS ET APOSTOLOS
NOMINAVIT)
6:14⸻ SIMONEM, QVEM COGNOMINAVIT PETRVM, ET
ANDREAN FRATREM EIVS, IACOBVM, ET IOHANNEN,
PHILIPPVM, ET BARTHOLOMEVM,
6:15⸻ MATTHEVM, ET THOMAN, IACOBVM ALPHEI, ET
SIMONEM, QVI VOCATVR ZELOTES,
6:16⸻ IVDAM IACOBI, ET IVDAM SCARIOT, QVI FVIT
PRODITOR.
6:17⸻ ET DESCENDENS CVM ILLIS, STETIT IN LOCO
CAMPESTRI, ET TVRBA DISCIPVLORVM EIVS, ET MVLTITVDO
COPIOSA PLEBIS AB OMNI IVDAEA, ET HIERVSALEM, ET
MARITIMA, ET TYRI, ET SIDONIS,
6:18⸻ QVI VENERVNT VT AVDIRENT EVM, ET
SANARENTVR A LANGVORIBVS SVIS. ET QVI VEXABANTVR A
SPIRITIBVS INMVNDIS, CVRABANTVR.
6:19⸻ ET OMNIS TVRBA QVAEREBAT EVM TANGERE: QVIA
VIRTVS DE ILLO EXIBAT, ET SANABAT OMNES.
6:20⸻ ET IPSE ELEVATIS OCVLIS IN DISCIPVLOS SVOS,
DICEBAT: BEATI PAVPERES: QVIA VESTRVM EST REGNVM
D̅E̅I̅.
6:21⸻ BEATI, QVI NVNC ESVRITIS: QVIA SATVRABIMINI.
BEATI, QVI NVNC FLETIS: QVIA RIDEBITIS.
6:22⸻ BEATI ERITIS CVM VOS ODERINT HOMINES, ET CVM
SEPARAVERINT VOS, ET EXPROBRAVERINT, ET EICERINT
NOMEN VESTRVM TAMQVAM MALVM PROPTER FILIVM
HOMINIS.
6:23⸻ GAVDETE IN ILLA DIE, ET EXVLTATE: ECCE ENIM
MERCES VESTRA MVLTA IN CAELO: SECVNDVM HAEC ENIM
FACIEBANT PROPHETIS PATRES EORVM.
6:24⸻ VERVMTAMEN VAE VOBIS DIVITIBVS, QVIA HABETIS
CONSOLATIONEM VESTRAM.
6:25⸻ VAE VOBIS, QVI SATVRATI ESTIS: QVIA ESVRIETIS.
VAE VOBIS, QVI RIDETIS NVNC: QVIA LVGEBITIS ET FLEBITIS.
6:26⸻ VAE CVM BENE VOBIS DIXERINT OMNES HOMINES:
SECVNDVM HAEC FACIEBANT PROPHETIS PATRES EORVM.
6:27⸻ SED VOBIS DICO, QVI AVDITIS: DILIGITE INIMICOS
VESTROS, BENEFACITE HIS, QVI VOS ODERVNT.
6:28⸻ BENEDICITE MALEDICENTIBVS VOBIS, ORATE PRO
CALVMNIANTIBVS VOS.
6:29⸻ ET QVI TE PERCVTIT IN MAXILLAM, PRAEBE ET
ALTERAM. ET AB EO, QVI AVFERT TIBI VESTIMENTVM, ETIAM
TVNICAM NOLI PROHIBERE.
6:30⸻ OMNI AVTEM PETENTI TE, TRIBVE: ET QVI AVFERT
QVAE TVA SVNT, NE REPETAS.
6:31⸻ ET PROVT VVLTIS VT FACIANT VOBIS HOMINES, ET
VOS FACITE ILLIS SIMILITER.
6:32⸻ ET SI DILIGITIS EOS, QVI VOS DILIGVNT, QVAE VOBIS
EST GRATIA? NAM ET PECCATORES DILIGENTES SE
DILIGVNT.
6:33⸻ ET SI BENEFECERITIS HIS, QVI VOBIS BENEFACIVNT;
QVAE VOBIS EST GRATIA? SIQVIDEM ET PECCATORES HOC
FACIVNT.
6:34⸻ ET SI MVTVVM DEDERITIS HIS, A QVIBVS SPERATIS
RECIPERE; QVAE GRATIA EST VOBIS? NAM ET PECCATORES
PECCATORIBVS FAENERANTVR, VT RECIPIANT AEQVALIA.
6:35⸻ VERVMTAMEN DILIGITE INIMICOS VESTROS: ET
BENEFACITE, ET MVTVVM DATE, NIHIL INDE SPERANTES: ET
ERIT MERCES VESTRA MVLTA, ET ERITIS FILII ALTISSIMI,
QVIA IPSE BENIGNVS EST SVPER INGRATOS ET MALOS.
6:36⸻ ESTOTE ERGO MISERICORDES SICVT ET PATER
VESTER MISERICORS EST.
6:37⸻ NOLITE IVDICARE, ET NON IVDICABIMINI: NOLITE
CONDEMNARE, ET NON CONDEMNABIMINI. DIMITTITE, ET
DIMITTIMINI.
6:38⸻ DATE, ET DABITVR VOBIS: MENSVRAM BONAM,
CONFERTAM, ET COAGITATAM, ET SVPEREFFLVENTEM
DABVNT IN SINVM VESTRVM. EADEM QVIPPE MENSVRA, QVA
MENSI FVERITIS, REMETIETVR VOBIS.
6:39⸻ DICEBAT AVTEM ILLIS ET SIMILITVDINEM:
NVMQVID POTEST CAECVS CAECVM DVCERE? NONNE AMBO
IN FOVEAM CADVNT?
6:40⸻ NON EST DISCIPVLVS SVPER MAGISTRVM:
PERFECTVS AVTEM OMNIS ERIT, SICVT MAGISTER EIVS.
6:41⸻ QVID AVTEM VIDES FESTVCAM IN OCVLO FRATRIS
TVI, TRABEM AVTEM, QVAE IN OCVLO TVO EST, NON
CONSIDERAS?
6:42⸻ ET QVOMODO POTES DICERE FRATRI TVO: FRATER
SINE EICIAM FESTVCAM DE OCVLO TVO: IPSE IN OCVLO TVO
TRABEM NON VIDENS? HYPOCRITA EICE PRIMVM TRABEM
DE OCVLO TVO: ET TVNC RESPICIES VT EDVCAS FESTVCAM
DE OCVLO FRATRIS TVI.
6:43⸻ NON EST ENIM ARBOR BONA, QVAE FACIT FRVCTVS
MALOS: NEQVE ARBOR MALA, FACIENS FRVCTVM BONVM.
6:44⸻ VNAQVAEQVE ENIM ARBOR DE FRVCTV SVO
COGNOSCITVR. NEQVE ENIM DE SPINIS COLLIGVNT FICVS:
NEQVE DE RVBO VINDEMIANT VVAM.
6:45⸻ BONVS HOMO DE BONO THESAVRO CORDIS SVI
PROFERT BONVM: ET MALVS HOMO DE MALO PROFERT
MALVM. EX ABVNDANTIA ENIM CORDIS OS LOQVITVR.
6:46⸻ QVID AVTEM VOCATIS ME D̅O̅M̅I̅N̅E̅, D̅O̅M̅I̅N̅E̅: ET
NON FACITIS QVAE DICO?
6:47⸻ OMNIS, QVI VENIT AD ME, ET AVDIT SERMONES
MEOS, ET FACIT EOS: OSTENDAM VOBIS CVI SIMILIS SIT:
6:48⸻ SIMILIS EST HOMINI AEDIFICANTI DOMVM, QVI
FODIT IN ALTVM, ET POSVIT FVNDAMENTA SVPERA PETRAM.
INVNDATIONE AVTEM FACTA, INLISVM EST FLVMEN DOMVI
ILLI, ET NON POTVIT EAM MOVERE: FVNDATA ENIM ERAT
SVPRA PETRAM.
6:49⸻ QVI AVTEM AVDIVIT, ET NON FECIT: SIMILIS EST
HOMINI AEDIFICANTI DOMVM SVAM SVPRA TERRAM SINE
FVNDAMENTO: IN QVAM INLISVS EST FLVVIVS, ET CONTINVO
CECIDIT: ET FACTA EST RVINA DOMVS ILLIVS MAGNA.
7:1⸻ CVM AVTEM IMPLESSET OMNIA VERBA SVA IN AVRES
PLEBIS, INTRAVIT CAPHARNAVM.
7:2⸻ CENTVRIONIS AVTEM CVIVSDAM SERVVS MALE
HABENS, ERAT MORITVRVS: QVI ILLI ERAT PRETIOSVS.
7:3⸻ ET CVM AVDISSET DE I̅E̅S̅V̅, MISIT AD EVM SENIORES
IVDAEORVM, ROGANS EVM VT VENIRET, ET SALVARET
SERVVM EIVS.
7:4⸻ AT ILLI CVM VENISSENT AD I̅E̅S̅V̅M̅, ROGABANT EVM
SOLLICITE, DICENTES EI: QVIA DIGNVS EST VT HOC ILLI
PRAESTES.
7:5⸻ DILIGIT ENIM GENTEM NOSTRAM: ET SYNAGOGAM
IPSE AEDIFICAVIT NOBIS.
7:6⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM IBAT CVM ILLIS. ET CVM IAM NON
LONGE ESSET A DOMO, MISIT AD EVM CENTVRIO AMICOS,
DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ NOLI VEXARI: NON ENIM DIGNVS SVM VT
SVB TECTVM MEVM INTRES.
7:7⸻ PROPTER QVOD ET MEIPSVM NON SVM DIGNVM
ARBITRATVS VT VENIREM AD TE: SED DIC VERBO, ET
SANABITVR PVER MEVS.
7:8⸻ NAM ET EGO HOMO SVM SVB POTESTATE
CONSTITVTVS, HABENS SVB ME MILITES: ET DICO HVIC,
VADE, ET VADIT: ET ALIO, VENI, ET VENIT: ET SERVO MEO,
FAC HOC, ET FACIT.
7:9⸻ QVO AVDITO I̅E̅S̅V̅S̅ MIRATVS EST: ET CONVERSVS
SEQVENTIBVS SE TVRBIS, DIXIT: AMEN DICO VOBIS, NEC IN
I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅ TANTAM FIDEM INVENI.
7:10⸻ ET REVERSI, QVI MISSI FVERANT DOMVM,
INVENERVNT SERVVM, QVI LANGVERAT, SANVM.
7:11⸻ ET FACTVM EST: DEINCEPS IBAT IN CIVITATEM,
QVAE VOCATVR NAIM: ET IBANT CVM ILLO DISCIPVLI EIVS,
ET TVRBA COPIOSA.
7:12⸻ CVM AVTEM APPROPINQVARET PORTAE CIVITATIS,
ET ECCE DEFVNCTVS EFFEREBATVR FILIVS VNICVS MATRIS
SVAE: ET HAEC VIDVA ERAT: ET TVRBA CIVITATIS MVLTA
CVM ILLA.
7:13⸻ QVAM CVM VIDISSET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, MISERICORDIA
MOTVS SVPER EA, DIXIT ILLI: NOLI FLERE.
7:14⸻ ET ACCESSIT, ET TETIGIT LOCVLVM. (HI AVTEM, QVI
PORTABANT, STETERVNT) ET AIT: ADVLESCENS, TIBI DICO,
SVRGE.
7:15⸻ ET RESEDIT QVI FVERAT MORTVVS, ET COEPIT
LOQVI. ET DEDIT ILLVM MATRI SVAE.
7:16⸻ ACCEPIT AVTEM OMNES TIMOR: ET
MAGNIFICABANT D̅E̅V̅M̅, DICENTES: QVIA PROPHETA
MAGNVS SVRREXIT IN NOBIS: ET QVIA D̅E̅V̅S̅ VISITAVIT
PLEBEM SVAM.
7:17⸻ ET EXIIT HIC SERMO IN VNIVERSAM IVDAEAM DE
EO, ET OMNEM CIRCA REGIONEM.
7:18⸻ ET NVNTIAVERVNT IOHANNI DISCIPVLI EIVS DE
OMNIBVS HIS.
7:19⸻ ET CONVOCAVIT DVOS DE DISCIPVLIS SVIS
IOHANNES, ET MISIT AD D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, DICENS: TV ES, QVI
VENTVRVS ES, AN ALIVM EXPECTAMVS?
7:20⸻ CVM AVTEM VENISSENT AD EVM VIRI, DIXERVNT:
IOHANNES BAPTISTA MISIT NOS AD TE DICENS: TV ES, QVI
VENTVRVS ES, AN ALIVM EXPECTAMVS?
7:21⸻ (IN IPSA AVTEM HORA CVRAVIT MVLTOS A
LANGVORIBVS, ET PLAGIS, ET SPIRITIBVS MALIS, ET CAECIS
MVLTIS DONAVIT VISVM. )
7:22⸻ ET RESPONDENS, DIXIT ILLIS: EVNTES NVNTIATE
IOHANNI QVAE VIDISTIS, ET AVDISTIS: QVIA CAECI VIDENT,
CLAVDI AMBVLANT, LEPROSI MVNDANTVR, SVRDI AVDIVNT,
MORTVI RESVRGVNT, PAVPERES EVANGELIZANTVR:
7:23⸻ ET BEATVS EST QVICVMQVE NON FVERIT
SCANDALIZATVS IN ME.
7:24⸻ ET CVM DISCESSISSENT NVNTII IOHANNIS, COEPIT
DICERE DE IOHANNE AD TVRBAS: QVID EXISTIS IN
DESERTVM VIDERE? HARVNDINEM VENTO MOVERI?
7:25⸻ SED QVID EXISTIS VIDERE? HOMINEM MOLLIBVS
VESTIMENTIS INDVTVM? ECCE QVI IN VESTE PRETIOSA SVNT
ET DELICIIS, IN DOMIBVS REGVM SVNT.
7:26⸻ SED QVID EXISTIS VIDERE? PROPHETAM? VTIQVE
DICO VOBIS, ET PLVS QVAM PROPHETAM:
7:27⸻ HIC EST, DE QVO SCRIPTVM EST: ECCE MITTO
ANGELVM MEVM ANTE FACIEM TVAM, QVI PRAEPARABIT
VIAM TVAM ANTE TE.
7:28⸻ DICO ENIM VOBIS: MAIOR INTER NATOS MVLIERVM
PROPHETA IOHANNE BAPTISTA NEMO EST. QVI AVTEM
MINOR EST IN REGNO D̅E̅I̅, MAIOR EST ILLO.
7:29⸻ ET OMNIS POPVLVS AVDIENS ET PVBLICANI,
IVSTIFICAVERVNT D̅E̅V̅M̅, BAPTIZATI BAPTISMO IOHANNIS.
7:30⸻ PHARISAEI AVTEM, ET LEGISPERITI CONSILIVM D̅E̅I̅
SPREVERVNT IN SEMETIPSOS, NON BAPTIZATI AB EO.
7:31⸻ CVI ERGO SIMILES DICAM HOMINES GENERATIONIS
HVIVS? ET CVI SIMILES SVNT?
7:32⸻ SIMILES SVNT PVERIS SEDENTIBVS IN FORO, ET
LOQVENTIBVS AD INVICEM, ET DICENTIBVS: CANTAVIMVS
VOBIS TIBIIS, ET NON SALTASTIS: LAMENTAVIMVS, ET NON
PLORASTIS.
7:33⸻ VENIT ENIM IOHANNES BAPTISTA, NEQVE
MANDVCANS PANEM, NEQVE BIBENS VINVM, ET DICITIS:
DAEMONIVM HABET.
7:34⸻ VENIT FILIVS HOMINIS MANDVCANS, ET BIBENS, ET
DICITIS: ECCE HOMO DEVORATOR, ET BIBENS VINVM,
AMICVS PVBLICANORVM, ET PECCATORVM.
7:35⸻ ET IVSTIFICATA EST SAPIENTIA AB OMNIBVS FILIIS
SVIS.
7:36⸻ ROGABAT AVTEM ILLVM QVIDAM DE PHARISAEIS
VT MANDVCARET CVM ILLO. ET INGRESSVS DOMVM
PHARISAEI DISCVBVIT.
7:37⸻ ET ECCE MVLIER, QVAE ERAT IN CIVITATE
PECCATRIX, VT COGNOVIT QVOD ACCVBVIT IN DOMO
PHARISAEI, ATTVLIT ALABASTRVM VNGENTI:
7:38⸻ ET STANS RETRO SECVS PEDES EIVS, LACRIMIS
COEPIT RIGARE PEDES EIVS, ET CAPILLIS CAPITIS SVI
TERGEBAT, ET OSCVLABATVR PEDES EIVS, ET VNGENTO
VNGEBAT.
7:39⸻ VIDENS AVTEM PHARISAEVS, QVI VOCAVERAT EVM,
AIT INTRA SE DICENS: HIC SI ESSET PROPHETA, SCIRET
VTIQVE, QVAE, ET QVALIS MVLIER ESSET, QVAE TANGIT EVM:
QVIA PECCATRIX EST.
7:40⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT AD ILLVM: SIMON,
HABEO TIBI ALIQVID DICERE. AT ILLE AIT: MAGISTER, DIC.
7:41⸻ DVO DEBITORES ERANT CVIDAM FAENERATORI:
VNVS DEBEBAT DENARIOS QVINGENTOS, ALIVS
QVINQVAGINTA.
7:42⸻ NON HABENTIBVS ILLIS VNDE REDDERENT,
DONAVIT VTRISQVE. QVIS ERGO EVM PLVS DILIGIT?
7:43⸻ RESPONDENS SIMON DIXIT: AESTIMO QVIA IS, CVI
PLVS DONAVIT. AT ILLE DIXIT EI: RECTE IVDICASTI.
7:44⸻ ET CONVERSVS AD MVLIEREM, DIXIT SIMONI: VIDES
HANC MVLIEREM? INTRAVI IN DOMVM TVAM, AQVAM
PEDIBVS MEIS NON DEDISTI: HAEC AVTEM LACRIMIS
RIGAVIT PEDES MEOS, ET CAPILLIS SVIS TERSIT.
7:45⸻ OSCVLVM MIHI NON DEDISTI: HAEC AVTEM EX QVO
INTRAVIT, NON CESSAVIT OSCVLARI PEDES MEOS.
7:46⸻ OLEO CAPVT MEVM NON VNXISTI: HAEC AVTEM
VNGENTO VNXIT PEDES MEOS.
7:47⸻ PROPTER QVOD DICO TIBI: REMITTENTVR EI
PECCATA MVLTA, QVONIAM DILEXIT MVLTVM. CVI AVTEM
MINVS DIMITTITVR, MINVS DILIGIT.
7:48⸻ DIXIT AVTEM AD ILLAM: REMITTVNTVR TIBI
PECCATA.
7:49⸻ ET COEPERVNT QVI SIMVL DISCVMBEBANT, DICERE
INTRA SE: QVIS EST HIC, QVI ETIAM PECCATA DIMITTIT?
7:50⸻ DIXIT AVTEM AD MVLIEREM: FIDES TVA TE SALVAM
FECIT: VADE IN PACE.
8:1⸻ ET FACTVM EST DEINCEPS, ET IPSE ITER FACIEBAT
PER CIVITATEM, ET CASTELLVM PRAEDICANS, ET
EVANGELIZANS REGNVM D̅E̅I̅: ET DVODECIM CVM ILLO,
8:2⸻ ET MVLIERES ALIQVAE, QVAE ERANT CVRATAE AB
SPIRITIBVS MALIGNIS, ET INFIRMATIBVS: MARIA, QVAE
VOCATVR MAGDALENE, DE QVA DAEMONIA SEPTEM
EXIERANT,
8:3⸻ ET IOHANNA VXOR CHVZA PROCVRATORIS HERODIS,
ET SVSANNA, ET ALIAE MVLTAE, QVAE MINISTRABANT EIS
DE FACVLTATIBVS SVIS.
8:4⸻ CVM AVTEM TVRBA PLVRIMA CONVENIRENT, ET DE
CIVITATIBVS PROPERARENT AD EVM, DIXIT PER
SIMILITVDINEM:
8:5⸻ EXIIT QVI SEMINAT, SEMINARE SEMEN SVVM: ET
DVM SEMINAT, ALIVD CECIDIT SECVS VIAM, ET
CONCVLCATVM EST, ET VOLVCRES CAELI COMEDERVNT
ILLVD.
8:6⸻ ET ALIVD CECIDIT SVPER PETRAM: ET NATVM ARVIT,
QVIA NON HABEBAT VMOREM.
8:7⸻ ET ALIVD CECIDIT SECVS SPINIS, ET SIMVL EXORTAE
SPINAE SVFFOCAVERVNT ILLVD.
8:8⸻ ET ALIVD CECIDIT IN TERRAM BONAM: ET ORTVM
FECIT FRVCTVM CENTVPLVM. HAEC DICENS CLAMABAT: QVI
HABET AVRES AVDIENDI, AVDIAT.
8:9⸻ INTERROGABANT AVTEM EVM DISCIPVLI EIVS, QVAE
ESSET HAEC PARABOLA.
8:10⸻ QVIBVS IPSE DIXIT: VOBIS DATVM EST NOSSE
MYSTERIVM REGNI D̅E̅I̅, CETERIS AVTEM IN PARABOLIS: VT
VIDENTES NON VIDEANT, ET AVDIENTES NON INTELLEGANT.
8:11⸻ EST AVTEM HAEC PARABOLA: SEMEN EST VERBVM
D̅E̅I̅.
8:12⸻ QVI AVTEM SECVS VIAM, SVNT HI QVI AVDIVNT:
DEINDE VENIT DIABOLVS, ET TOLLIT VERBVM DE CORDE
EORVM, NE CREDENTES SALVI FIANT.
8:13⸻ NAM QVI SVPRA PETRAM: QVI CVM AVDIERINT, CVM
GAVDIO SVSCIPIVNT VERBVM: ET HI RADICEM NON HABENT:
QVI AD TEMPVS CREDVNT, ET IN TEMPORE TEMTATIONIS
RECEDVNT.
8:14⸻ QVOD AVTEM IN SPINIS CECIDIT: HI SVNT, QVI
AVDIERVNT, ET SOLLICITVDINIBVS, ET DIVITIIS, ET
VOLVPTATIBVS VITAE EVNTES, SVFFOCANTVR, ET NON
REFERVNT FRVCTVM.
8:15⸻ QVOD AVTEM IN BONAM TERRAM: HI SVNT, QVI IN
CORDE BONO ET OPTIMO AVDIENTES VERBVM RETINENT, ET
FRVCTVM AFFERVNT IN PATIENTIA.
8:16⸻ NEMO AVTEM LVCERNAM ACCENDENS, OPERIT EAM
VASE, AVT SVBTVS LECTVM PONIT: SED SVPRA
CANDELABRVM PONIT, VT INTRANTES VIDEANT LVMEN.
8:17⸻ NON ENIM EST OCCVLTVM, QVOD NON
MANIFESTETVR: NEC ABSCONDITVM, QVOD NON
COGNOSCATVR, ET IN PALAM VENIAT.
8:18⸻ VIDETE ERGO QVOMODO AVDIATIS? QVI ENIM
HABET, DABITVR ILLI: ET QVICVMQVE NON HABET, ETIAM
QVOD PVTAT SE HABERE, AVFERETVR AB ILLO.
8:19⸻ VENERVNT AVTEM AD ILLVM MATER, ET FRATRES
EIVS, ET NON POTERANT ADIRE AD EVM PRAE TVRBA.
8:20⸻ ET NVNTIATVM EST ILLI: MATER TVA, ET FRATRES
TVI STANT FORIS, VOLENTES TE VIDERE.
8:21⸻ QVI RESPONDENS, DIXIT AD EOS: MATER MEA, ET
FRATRES MEI HI SVNT, QVI VERBVM D̅E̅I̅ AVDIVNT, ET
FACIVNT.
8:22⸻ FACTVM EST AVTEM IN VNA DIERVM: ET IPSE
ASCENDIT IN NAVICVLA, ET DISCIPVLI EIVS, ET AIT AD ILLOS:
TRANSFRETEMVS TRANS STAGNVM. ET ASCENDERVNT.
8:23⸻ NAVIGANTIBVS AVTEM ILLIS, OBDORMIVIT, ET
DESCENDIT PROCELLA VENTI IN STAGNVM, ET
COMPLEBANTVR, ET PERICLITABANTVR.
8:24⸻ ACCEDENTES AVTEM SVSCITAVERVNT EVM,
DICENTES: PRAECEPTOR, PERIMVS. AT ILLE SVRGENS,
INCREPAVIT VENTVM, ET TEMPESTATEM AQVAE, ET
CESSAVIT: ET FACTA EST TRANQVILLITAS.
8:25⸻ DIXIT AVTEM ILLIS: VBI EST FIDES VESTRA? QVI
TIMENTES, MIRATI SVNT DICENTES AD, INVICEM: QVIS
PVTAS HIC EST, QVIA ET VENTIS, IMPERAT ET MARI, ET
OBOEDIVNT EI?
8:26⸻ E NAVIGAVERVNT AVTEM AD REGIONEM
GERASENORVM, QVAE EST CONTRA GALILAEAM.
8:27⸻ ET CVM EGRESSVS ESSET AD TERRAM, OCCVRRIT
ILLI VIR QVIDAM, QVI HABEBAT DAEMONIVM IAM
TEMPORIBVS MVLTIS, ET VESTIMENTO NON INDVEBATVR,
NEQVE IN DOMO MANEBAT, SED IN MONVMENTIS.
8:28⸻ IS, VT VIDIT I̅E̅S̅V̅M̅, PROCIDIT ANTE ILLVM: ET
EXCLAMANS VOCE MAGNA, DIXIT: QVID MIHI, ET TIBI EST
I̅E̅S̅V̅ FILI D̅E̅I̅ ALTISSIMI? OBSECRO TE, NE ME TORQVEAS.
8:29⸻ PRAECIPIEBAT ENIM SPIRITVI IMMVNDO VT EXIRET
AB HOMINE. MVLTIS ENIM TEMPORIBVS ARRIPIEBAT ILLVM,
ET VINCIEBATVR CATENIS, ET COMPEDIBVS CVSTODITVS. ET
RVPTIS VINCVLIS AGEBATVR A DAEMONIO IN DESERTA.
8:30⸻ INTERROGAVIT AVTEM ILLVM I̅E̅S̅V̅S̅, DICENS: QVOD
TIBI NOMEN EST? AT ILLE DIXIT: LEGIO: QVIA INTRAVERANT
DAEMONIA MVLTA IN EVM.
8:31⸻ ET ROGABANT EVM NE IMPERARET ILLIS VT IN
ABYSSVM IRENT.
8:32⸻ ERAT AVTEM IBI GREX PORCORVM MVLTORVM
PASCENTIVM IN MONTE: ET ROGABANT EVM, VT
PERMITTERET EIS IN ILLOS INGREDI. ET PERMISIT ILLIS.
8:33⸻ EXIERVNT ERGO DAEMONIA AB HOMINE, ET
INTRAVERVNT IN PORCOS: ET IMPETV ABIIT GREX PER
PRAECEPS IN STAGNVM, ET SVFFOCATVS EST.
8:34⸻ QVOD VT VIDERVNT FACTVM QVI PASCEBANT,
FVGERVNT, ET NVNTIAVERVNT IN CIVITATEM, ET IN VILLAS.
8:35⸻ EXIERVNT AVTEM VIDERE QVOD FACTVM EST, ET
VENERVNT AD I̅E̅S̅V̅M̅: ET INVENERVNT HOMINEM
SEDENTEM, A QVO DAEMONIA EXIERANT, VESTITVM AC
SANA MENTE AD PEDES EIVS, ET TIMVERVNT.
8:36⸻ NVNTIAVERVNT AVTEM ILLIS ET QVI VIDERANT,
QVOMODO SANVS FACTVS ESSET A LEGIONE:
8:37⸻ ET ROGAVERVNT ILLVM OMNIS MVLTITVDO
REGIONIS GERASENORVM VT DISCEDERET AB IPSIS: QVIA
TIMORE MAGNO TENEBANTVR. IPSE AVTEM ASCENDENS
NAVEM, REVERSVS EST.
8:38⸻ ET ROGABAT ILLVM VIR, A QVO DAEMONIA
EXIERANT, VT CVM EO ESSET. DIMISIT AVTEM EVM I̅E̅S̅V̅S̅,
DICENS:
8:39⸻ REDI DOMVM TVAM, ET NARRA QVANTA TIBI FECIT
D̅E̅V̅S̅. ET ABIIT PER VNIVERSAM CIVITATEM, PRAEDICANS
QVANTA ILLI FECISSET I̅E̅S̅V̅S̅.
8:40⸻ FACTVM EST AVTEM CVM REDISSET I̅E̅S̅V̅S̅, EXCEPIT
ILLVM TVRBA. ERVNT ENIM OMNES EXPECTANTES EVM.
8:41⸻ ET ECCE VENIT VIR, CVI NOMEN IAIRVS, ET IPSE
PRINCEPS SYNAGOGAE ERAT: ET CECIDIT AD PEDES I̅E̅S̅V̅,
ROGANS EVM VT INTRARET IN DOMVM EIVS,
8:42⸻ QVIA FILIA VNICA ERAT ILLI FERE ANNORVM
DVODECIM, ET HAEC MORIEBATVR. ET CONTIGIT, DVM IRET,
A TVRBA COMPRIMEBATVR.
8:43⸻ ET MVLIER QVAEDAM ERAT IN FLVXV SANGVINIS
AB ANNIS DVODECIM, QVAE IN MEDICOS EROGAVERAT
OMNEM SVBSTANTIAM SVAM, NEC AB VLLO POTVIT CVRARI:
8:44⸻ ACCESSIT RETRO, ET TETIGIT FIMBRIAM
VESTIMENTI EIVS: ET CONFESTIM STETIT FLVXVS SANGVINIS
EIVS.
8:45⸻ ET AIT I̅E̅S̅V̅S̅: QVIS EST, QVI ME TETIGIT?
NEGANTIBVS AVTEM OMNIBVS, DIXIT PETRVS, ET QVI CVM
ILLO ERANT: PRAECEPTOR, TVRBAE TE COMPRIMVNT, ET
AFFLIGVNT, ET DICIS: QVIS ME TETIGIT?
8:46⸻ ET DICIT I̅E̅S̅V̅S̅: TETIGIT ME ALIQVIS. NAM ET EGO
NOVI VIRTVTEM DE ME EXISSE.
8:47⸻ VIDENS AVTEM MVLIER, QVIA NON LATVIT,
TREMENS VENIT, ET PROCIDIT ANTE PEDES ILLIVS: ET OB
QVAM CAVSAM TETIGERIT EVM, INDICAVIT CORAM OMNI
POPVLO: ET QVEMAMMODVM CONFESTIM SANATA SIT.
8:48⸻ AT IPSE DIXIT ILLI: FILIA, FIDES TVA TE SALVAM
FECIT: VADE IN PACE.
8:49⸻ ADHVC ILLO LOQVENTE, VENIT A PRINCIPE
SYNAGOGAE, DICENS EI: QVIA MORTVA EST FILIA TVA, NOLI
VEXARE ILLVM.
8:50⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM, AVDITO HOC VERBO, RESPONDIT
PATRI PVELLAE: NOLI TIMERE, CREDE TANTVM, ET SALVA
ERIT.
8:51⸻ ET CVM VENISSET DOMVM, NON PERMISIT INTRARE
SECVM QVEMQVAM, NISI PETRVM, IACOBVM, ET IOHANNEM,
ET PATREM, ET MATREM PVELLAE.
8:52⸻ FLEBANT AVTEM OMNES, ET PLANGEBANT ILLAM.
AT ILLE DIXIT: NOLITE FLERE, NON EST MORTVA, SED
DORMIT.
8:53⸻ ET DERIDEBANT EVM, SCIENTES QVIA MORTVA
ESSET.
8:54⸻ IPSE AVTEM TENENS MANVM EIVS CLAMAVIT,
DICENS: PVELLA, SVRGE.
8:55⸻ ET REVERSVS EST S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EIVS, ET SVRREXIT
CONTINVO. ET IVSSIT ILLI DARI MANDVCARE.
8:56⸻ ET STVPVERVNT PARENTES EIVS, QVIBVS
PRAECEPIT NE ALICVI DICERENT QVOD FACTVM ERAT.
9:1⸻ CONVOCATIS AVTEM DVODECIM APOSTOLIS, DEDIT
ILLIS VIRTVTEM, ET POTESTATEM SVPER OMNIA DAEMONIA,
ET VT LANGVORES CVRARENT.
9:2⸻ ET MISIT ILLOS PRAEDICARE REGNVM D̅E̅I̅, ET
SANARE INFIRMOS.
9:3⸻ ET AIT AD ILLOS: NIHIL TVLERITIS IN VIA, NEQVE
VIRGAM, NEQVE PERAM, NEQVE PANEM, NEQVE PECVNIAM,
NEQVE DVAS TVNICAS HABEATIS.
9:4⸻ ET IN QVAMCVMQVE DOMVM INTRAVERITIS, IBI
MANETE, ET INDE NE EXEATIS.
9:5⸻ ET QVICVMQVE NON RECEPERINT VOS: EXEVNTES DE
CIVITATE ILLA, ETIAM PVLVEREM PEDVM VESTRORVM
EXCVTITE IN TESTIMONIVM SVPRA ILLOS.
9:6⸻ EGRESSI AVTEM CIRCVMIBANT PER CASTELLA
EVANGELIZANTES, ET CVRANTES VBIQVE.
9:7⸻ AVDIVIT AVTEM HERODES TETRARCHA OMNIA, QVAE
FIEBANT AB EO, ET HESITABAT EO QVOD DICERETVR
9:8⸻ A QVIBVSDAM: QVIA IOHANNES SVRREXIT A
MORTVIS: A QVIBVSDAM VERO: QVIA HELIAS APPARVIT: AB
ALIIS AVTEM: QVIA PROPHETA VNVS DE ANTIQVIS SVRREXIT.
9:9⸻ ET AIT HERODES: IOHANNEM EGO DECOLLAVI: QVIS
AVTEM EST ISTE, DE QVO AVDIO EGO TALIA? ET QVAEREBAT
VIDERE EVM.
9:10⸻ ET REVERSI APOSTOLI, NARRAVERVNT ILLI
QVAECVMQVE FECERVNT: ET ASSVMTIS ILLIS SECESSIT
SEORSVM IN LOCVM DESERTVM, QVI EST BETHSAIDA.
9:11⸻ QVOD CVM COGNOVISSENT TVRBAE, SECVTAE SVNT
ILLVM: ET EXCEPIT ILLOS, ET LOQVEBATVR ILLIS DE REGNO
D̅E̅I̅, ET EOS, QVI CVRA INDIGEBANT, SANABAT.
9:12⸻ DIES AVTEM COEPERAT DECLINARE. ET
ACCEDENTES DVODECIM DIXERVNT ILLI: DIMITTE TVRBAS,
VT EVNTES IN CASTELLA, VILLASQVE QVAE CIRCA SVNT,
DEVERTANT, ET INVENIANT ESCAS: QVIA HIC IN LOCO
DESERTO SVMVS.
9:13⸻ AIT AVTEM AD ILLOS: VOS DATE ILLIS MANDVCARE.
AT ILLI DIXERVNT: NON SVNT NOBIS PLVS QVAM QVINQVE
PANES, ET DVO PISCES: NISI FORTE NOS EAMVS, ET EMAMVS
IN OMNEM HANC TVRBAM ESCAS.
9:14⸻ ERANT AVTEM FERE VIRI QVINQVE MILIA. AIT
AVTEM AD DISCIPVLOS SVOS: FACITE ILLOS DISCVMBERE
PER CONVIVIA QVINQVAGENOS.
9:15⸻ ET ITA FECERVNT. ET DISCVMBERE FECERVNT
OMNES.
9:16⸻ ACCEPTIS AVTEM QVINQVE PANIBVS, ET DVOBVS
PISCIBVS, RESPEXIT IN CAELVM: ET BENEDIXIT ILLIS, ET
FREGIT, ET DISTRIBVIT DISCIPVLIS SVIS, VT PONERENT ANTE
TVRBAS.
9:17⸻ ET MANDVCAVERVNT OMNES, ET SATVRATI SVNT.
ET SVBLATVM EST QVOD SVPERFVIT ILLIS, FRAGMENTORVM
COPHINI DVODECIM.
9:18⸻ ET FACTVM EST CVM SOLVS ESSET ORANS, ERANT
CVM ILLO ET DISCIPVLI: ET INTERROGAVIT ILLOS, DICENS:
QVEM ME DICVNT ESSE TVRBAE?
9:19⸻ AT ILLI RESPONDERVNT, ET DIXERVNT: IOHANNEM
BAPTISTAM, ALII AVTEM HELIAM, ALII QVIA PROPHETA
VNVS DE PRIORIBVS SVRREXIT.
9:20⸻ DIXIT AVTEM ILLIS: VOS AVTEM QVEM ME ESSE
DICITIS? RESPONDENS SIMON PETRVS DIXIT: C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ D̅E̅I̅.
9:21⸻ AT ILLE INCREPANS ILLOS, PRAECIPIT NE CVI
DICERENT HOC,
9:22⸻ DICENS: QVIA OPORTET FILIVM HOMINIS MVLTA
PATI, ET REPROBARI A SENIORIBVS, ET PRINCIPIBVS
SACERDOTVM, ET SCRIBIS, ET OCCIDI, ET TERTIA DIE
RESVRGERE.
9:23⸻ DICEBAT AVTEM AD OMNES: SI QVIS VVLT POST ME
VENIRE, ABNEGET SE IPSVM, ET TOLLAT CRVCEM SVAM
COTIDIE, ET SEQVATVR ME.
9:24⸻ QVI ENIM VOLVERIT ANIMAM SVAM SALVAM
FACERE, PERDET ILLAM: NAM QVI PERDIDERIT ANIMAM
SVAM PROPTER ME, SALVAM FACIET ILLAM.
9:25⸻ QVID ENIM PROFICIT HOMO, SI LVCRETVR
VNIVERSVM MVNDVM, SE AVTEM IPSVM PERDAT, ET
DETRIMENTVM SVI FACIAT?
9:26⸻ NAM QVI ME ERVBVERIT, ET MEOS SERMONES:
HVNC FILIVS HOMINIS ERVBESCIT CVM VENERIT IN
MAIESTATE SVA, ET PATRIS, ET S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ ANGELORVM.
9:27⸻ DICO AVTEM VOBIS VERE: SVNT ALIQVI HIC
STANTES, QVI NON GVSTABVNT MORTEM DONEC VIDEANT
REGNVM D̅E̅I̅.
9:28⸻ FACTVM EST AVTEM POST HAEC VERBA FERE DIES
OCTO, ET ASSVMSIT PETRVM, ET IACOBVM, ET IOHANNEN,
ET ASCENDIT IN MONTEM VT ORARET.
9:29⸻ ET FACTA EST, DVM ORARET, SPECIES VVLTVS EIVS
ALTERA: ET VESTITVS EIVS ALBVS REFVLGENS.
9:30⸻ ET ECCE DVO VIRI LOQVEBANTVR CVM EO. ERANT
AVTEM MOSES, ET HELIAS, VISI IN MAIESTATE:
9:31⸻ ET DICEBANT EXCESSVM EIVS, QVEM COMPLETVRVS
ERAT IN HIERVSALEM.
9:32⸻ PETRVS VERO, ET QVI CVM ILLO, GRAVATI ERANT
SOMNO. ET EVIGILANTES VIDERVNT MAIESTATEM EIVS, ET
DVOS VIROS, QVI STABANT CVM ILLO.
9:33⸻ ET FACTVM EST CVM DISCEDERENT AB ILLO, AIT
PETRVS AD I̅E̅S̅V̅M̅: PRAECEPTOR, BONVM EST NOS HIC ESSE:
ET FACIAMVS TRIA TABERNACVLA, VNVM TIBI, ET VNVM
MOSI, ET VNVM HELIAE: NESCIENS QVID DICERET.
9:34⸻ HAEC AVTEM ILLO LOQVENTE, FACTA EST NVBIS, ET
OBVMBRAVIT EOS: ET TIMVERVNT, INTRANTIBVS ILLIS IN
NVBEM.
9:35⸻ ET VOX FACTA EST DE NVBE, DICENS: HIC EST
FILIVS MEVS DILECTVS, IPSVM AVDITE.
9:36⸻ ET DVM FIERET VOX, INVENTVS EST I̅E̅S̅V̅S̅ SOLVS.
ET IPSI TACVERVNT, ET NEMINI DIXERVNT IN ILLIS DIEBVS
QVICQVAM EX HIS, QVAE VIDERANT.
9:37⸻ FACTVM EST AVTEM IN SEQVENTI DIE,
DESCENDENTIBVS ILLIS DE MONTE, OCCVRRIT ILLIS TVRBA
MVLTA.
9:38⸻ ET ECCE VIR DE TVRBA EXCLAMAVIT, DICENS:
MAGISTER, OBSECRO TE, RESPICE IN FILIVM MEVM QVIA
VNICVS EST MIHI:
9:39⸻ ET ECCE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ APPREHENDIT ILLVM, ET SVBITO
CLAMAT, ET ELIDIT, ET DISSIPAT EVM CVM SPVMA, ET VIX
DISCEDIT DILANIANS EVM:
9:40⸻ ET ROGAVI DISCIPVLOS TVOS VT EICERENT ILLVM,
ET NON POTVERVNT.
9:41⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT: O GENERATIO
INFIDELIS, ET PERVERSA, VSQVEQVO ERO APVD VOS, ET
PATIAR VOS? ADDVC FILIVM TVVM.
9:42⸻ ET CVM ACCEDERET, ELISIT ILLVM DAEMONIVM, ET
DISSIPAVIT.
9:43⸻ ET INCREPAVIT I̅E̅S̅V̅S̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ INMVNDVM, ET
SANAVIT PVERVM, ET REDDIDIT ILLVM PATRI EIVS.
9:44⸻ STVPEBANT AVTEM OMNES IN MAGNITVDINE D̅E̅I̅:
OMNIBVSQVE MIRANTIBVS IN OMNIBVS, QVAE FACIEBAT,
DIXIT AD DISCIPVLOS SVOS: PONITE VOS IN CORDIBVS
VESTRIS SERMONES ISTOS: FILIVS ENIM HOMINIS FVTVRVS
EST VT TRADATVR IN MANVS HOMINVM.
9:45⸻ AT ILLI IGNORABANT VERBVM ISTVD, ET ERAT
VELATVM ANTE EOS VT NON SENTIRENT ILLVD: ET
TIMEBANT INTERROGARE EVM DE HOC VERBO.
9:46⸻ INTRAVIT AVTEM COGITATIO IN EOS, QVIS EORVM
MAIOR ESSET.
9:47⸻ AT I̅E̅S̅V̅S̅ VIDENS COGITATIONES CORDIS ILLORVM,
ADPREHENDENS PVERVM, STATVIT EVM SECVS SE,
9:48⸻ ET AIT ILLIS: QVICVMQVE SVSCEPERIT PVERVM
ISTVM IN NOMINE MEO, ME RECIPIT: ET QVICVMQVE ME
RECIPIT, RECIPIT EVM, QVI ME MISIT. NAM QVI MINOR EST
INTER OMNES VOS, HIC MAIOR EST.
9:49⸻ RESPONDENS AVTEM IOHANNES DIXIT:
PRAECEPTOR, VIDIMVS QVENDAM IN NOMINE TVO
EICIENTEM DAEMONIA, ET PROHIBVIMVS EVM: QVIA NON
SEQVITVR NOBISCVM.
9:50⸻ ET AIT AD ILLVM I̅E̅S̅V̅S̅: NOLITE PROHIBERE: QVI
ENIM NON EST ADVERSVS VOS, PRO VOBIS EST.
9:51⸻ FACTVM EST AVTEM DVM COMPLERENTVR DIES
ASSVMTIONIS EIVS, ET IPSE FACIEM SVAM FIRMAVIT VT IRET
HIERVSALEM.
9:52⸻ ET MISIT NVNTIOS ANTE CONSPECTVM SVVM: ET
EVNTES INTRAVERVNT IN CIVITATEM SAMARITANORVM VT
PARARENT ILLI.
9:53⸻ ET NON RECEPERVNT EVM, QVIA FACIES EIVS ERAT
EVNTIS HIERVSALEM.
9:54⸻ CVM VIDISSENT AVTEM DISCIPVLI EIVS IACOBVS, ET
IOHANNES, DIXERVNT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, VIS DICIMVS VT IGNIS
DESCENDAT DE CAELO, ET CONSVMAT ILLOS?
9:55⸻ ET CONVERSVS INCREPAVIT ILLOS, ET DIXIT:
NESCITIS CVIVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ ESTIS?
9:56⸻ FILIVS HOMINIS NON VENIT ANIMAS PERDERE, SED
SALVARE. ET ABIERVNT IN ALIVD CASTELLVM.
9:57⸻ FACTVM EST AVTEM: AMBVLANTIBVS ILLIS IN VIA,
DIXIT QVIDAM AD ILLVM: SEQVAR TE QVOCVMQVE IERIS.
9:58⸻ ET AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: VVLPES FOVEAS HABENT, ET
VOLVCRES CAELI NIDOS: FILIVS AVTEM HOMINIS NON HABET
VBI CAPVT RECLINET.
9:59⸻ AIT AVTEM AD ALTERVM: SEQVERE ME. ILLE
AVTEM DIXIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ PERMITTE MIHI PRIMVM IRE, ET
SEPELIRE PATREM MEVM.
9:60⸻ DIXITQVE I̅E̅S̅V̅S̅: SINE VT MORTVI SEPELIANT
MORTVOS SVOS: TV AVTEM VADE, ANNVNTIA REGNVM D̅E̅I̅.
9:61⸻ ET AIT ILLI: SEQVAR TE D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SED PRIMVM
PERMITTE MIHI RENVNTIARE HIS, QVI DOMI SVNT.
9:62⸻ AIT AD ILLVM I̅E̅S̅V̅S̅: NEMO MITTENS MANVM SVAM
IN ARATRVM, ET ASPICIENS RETRO, APTVS EST REGNO D̅E̅I̅.
10:1⸻ POST HAEC AVTEM DESIGNAVIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ ET ALIOS
SEPTVAGINTA DVOS. ET MISIT ILLOS BINOS ANTE FACIEM
SVAM IN OMNEM CIVITATEM, ET LOCVM, QVO ERAT IPSE
VENTVRVS.
10:2⸻ ET DICEBAT ILLIS: MESSIS QVIDEM MVLTA,
OPERARII AVTEM PAVCI. ROGATE ERGO D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ MESSIS
VT MITTAT OPERARIOS IN MESSEM SVAM.
10:3⸻ ITE: ECCE EGO MITTO VOS SICVT AGNOS INTER
LVPOS.
10:4⸻ NOLITE PORTARE SACCVLVM, NEQVE PERAM,
NEQVE CALCIAMENTA, ET NEMINEM PER VIAM
SALVTAVERITIS.
10:5⸻ IN QVAMCVMQVE DOMVM INTRAVERITIS, PRIMVM
DICITE: PAX HVIC DOMVI:
10:6⸻ ET SI IBI FVERIT FILIVS PACIS, REQVIESCET SVPER
ILLVM PAX VESTRA: SIN AVTEM, AD VOS REVERTETVR.
10:7⸻ IN EADEM AVTEM DOMO MANETE EDENTES, ET
BIBENTES QVAE APVD ILLOS SVNT: DIGNVS ENIM EST
OPERARIVS MERCEDE SVA. NOLITE TRANSIRE DE DOMO IN
DOMVM.
10:8⸻ ET IN QVAMCVMQVE CIVITATEM INTRAVERITIS, ET
SVSCEPERINT VOS, MANDVCATE QVAE APPONVNTVR VOBIS:
10:9⸻ ET CVRATE INFIRMOS, QVI IN ILLA SVNT, ET DICITE
ILLIS: APPROPINQVAVIT IN VOS REGNVM D̅E̅I̅.
10:10⸻ IN QVAMCVMQVE CIVITATEM INTRAVERITIS, ET
NON RECEPERINT VOS, EXEVNTES IN PLATEAS EIVS, DICITE:
10:11⸻ ETIAM PVLVEREM, QVI ADHESIT NOBIS DE
CIVITATE VESTRA, EXTERGIMVS IN VOS: TAMEN HOC
SCITOTE, QVIA APPROPIAVIT REGNVM D̅E̅I̅.
10:12⸻ DICO VOBIS, QVIA SODOMIS IN DIE ILLA REMISSIVS
ERIT, QVAM ILLI CIVITATI.
10:13⸻ VAE TIBI COROZAIN, VAE TIBI BETHSAIDA: QVIA SI
IN TYRO, ET SIDONE FACTAE FVISSENT VIRTVTES, QVAE IN
VOBIS FACTAE SVNT, OLIM IN CILICIO, ET CINERE SEDENTES
PAENITERENT.
10:14⸻ VERVMTAMEN TYRO, ET SIDONI REMISSIVS ERIT
IN IVDICIO, QVAM VOBIS.
10:15⸻ ET TV CAPHARNAVM VSQVE IN CAELVM
EXALTATA, VSQVE AD INFERNVM DEMERGERIS.
10:16⸻ QVI VOS AVDIT, ME AVDIT: ET QVI VOS SPERNIT,
ME SPERNIT. QVI AVTEM ME SPERNIT, SPERNIT EVM, QVI ME
MISIT.
10:17⸻ REVERSI SVNT AVTEM SEPTVAGINTA DVO CVM
GAVDIO, DICENTES: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, ETIAM DAEMONIA
SVBICIVNTVR NOBIS IN NOMINE TVO.
10:18⸻ ET AIT ILLIS: VIDEBAM SATANAN SICVT FVLGVR
DE CAELO CADENTEM.
10:19⸻ ECCE DEDI VOBIS POTESTATEM CALCANDI SVPRA
SERPENTES, ET SCORPIONES, ET SVPER OMNEM VIRTVTEM
INIMICI: ET NIHIL VOBIS NOCEBIT.
10:20⸻ VERVMTAMEN IN HOC NOLITE GAVDERE QVIA
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ VOBIS SVBICIVNTVR: GAVDETE AVTEM, QVOD
NOMINA VESTRA SCRIPTA SVNT IN CAELIS.
10:21⸻ IN IPSA HORA EXVLTAVIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET
DIXIT: CONFITEOR TIBI PATER, D̅O̅M̅I̅N̅E̅ CAELI ET TERRAE,
QVOD ABSCONDISTI HAEC A SAPIENTIBVS, ET PRVDENTIBVS,
ET REVELASTI EA PARVVLIS. ETIAM PATER: QVIA SIC
PLACVIT ANTE TE.
10:22⸻ OMNIA MIHI TRADITA SVNT A PATRE. ET NEMO
SCIT QVI SIT FILIVS, NISI PATER: ET QVI SIT PATER, NISI
FILIVS, ET CVI VOLVERIT FILIVS REVELARE.
10:23⸻ ET CONVERSVS AD DISCIPVLOS SVOS, DIXIT: BEATI
OCVLI, QVI VIDENT QVAE VIDETIS.
10:24⸻ DICO ENIM VOBIS, QVOD MVLTI PROPHETAE, ET
REGES VOLVERVNT VIDERE QVAE VOS VIDETIS, ET NON
VIDERVNT: ET AVDIRE QVAE AVDITIS, ET NON AVDIERVNT.
10:25⸻ ET ECCE QVIDAM LEGIS PERITVS SVRREXIT
TEMTANS EVM, ET DICENS: MAGISTER, QVID FACIENDO
VITAM AETERNAM POSSIDEBO?
10:26⸻ AT ILLE DIXIT AD EVM: IN LEGE QVID SCRIPTVM
EST? QVOMODO LEGIS?
10:27⸻ ILLE RESPONDENS DIXIT: DILIGES D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅
D̅E̅V̅M̅ TVVM EX TOTO CORDE TVO, ET EX TOTA ANIMA TVA,
ET EX OMNIBVS VIRIBVS TVIS, ET EX OMNI MENTE TVA: ET
PROXIMVM TVVM SICVT TEIPSVM.
10:28⸻ DIXITQVE ILLI: RECTE RESPONDISTI: HOC FAC, ET
VIVES.
10:29⸻ ILLE AVTEM VOLENS IVSTIFICARE SEIPSVM, DIXIT
AD I̅E̅S̅V̅M̅: ET QVIS EST MEVS PROXIMVS?
10:30⸻ SVSCIPIENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT: HOMO QVIDAM
DESCENDEBAT AB HIERVSALEM IN HIERICHO, ET INCIDIT IN
LATRONES, QVI ETIAM DESPOLIAVERVNT EVM: ET PLAGIS
IMPOSITIS ABIERVNT SEMIVIVO RELICTO.
10:31⸻ ACCIDIT AVTEM VT SACERDOS QVIDAM
DESCENDERET EADEM VIA: ET VISO ILLO PRAETERIVIT.
10:32⸻ SIMILITER ET LEVITA, CVM ESSET SECVS LOCVM,
ET VIDERET EVM, TRANSIIT.
10:33⸻ SAMARITANVS AVTEM QVIDAM ITER FACIENS
(TRANSIENS), VENIT SECVS EVM: ET VIDENS EVM,
MISERICORDIA MOTVS EST.
10:34⸻ ET APPROPIANS ALLIGAVIT VVLNERA EIVS,
INFVNDENS OLEVM, ET VINVM: ET IMPONENS ILLVM IN
IVMENTVM SVVM, DVXIT IN STABVLVM, ET CVRAM EIVS
EGIT.
10:35⸻ ET ALTERA DIE PROTVLIT DVOS DENARIOS, ET
DEDIT STABVLARIO, ET AIT: CVRAM ILLIVS HABE: ET
QVODCVMQVE SVPEREROGAVERIS, EGO CVM REDIERO
REDDAM TIBI.
10:36⸻ QVIS HORVM TRIVM VIDETVR TIBI PROXIMVS
FVISSE ILLI, QVI INCIDIT IN LATRONES?
10:37⸻ AT ILLE DIXIT: QVI FECIT MISERICORDIAM IN
ILLVM. ET AIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: VADE, ET TV FAC SIMILITER.
10:38⸻ FACTVM EST AVTEM, DVM IRENT, ET IPSE
INTRAVIT IN QVODDAM CASTELLVM: ET MVLIER QVAEDAM
MARTHA NOMINE, EXCEPIT ILLVM IN DOMVM SVAM,
10:39⸻ ET HVIC ERAT SOROR NOMINE MARIA, QVAE
ETIAM SEDENS SECVS PEDES D̅O̅M̅I̅N̅I̅, AVDIEBAT VERBVM
ILLIVS.
10:40⸻ MARTHA AVTEM SATAGEBAT CIRCA FREQVENS
MINISTERIVM: QVAE STETIT, ET AIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, NON EST TIBI
CVRAE QVOD SOROR MEA RELIQVIT ME SOLAM MINISTRARE?
DIC ERGO ILLI, VT ADIVVET ME.
10:41⸻ ET RESPONDENS DIXIT ILLIS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: MARTHA,
MARTHA, SOLLICITA ES, ET TVRBARIS CIRCA PLVRIMA.
10:42⸻ PORRO VNVM EST NECESSARIVM. MARIA
OPTIMAM PARTEM ELEGIT, QVAE NON AVFERETVR AB EA.
11:1⸻ ET FACTVM EST: CVM ESSET IN LOCO QVODAM
ORANS, VT CESSAVIT, DIXIT VNVS EX DISCIPVLIS EIVS AD
EVM: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, DOCE NOS ORARE, SICVT ET IOHANNES
DOCVIT DISCIPVLOS SVOS.
11:2⸻ ET AIT ILLIS: CVM ORATIS, DICITE: PATER,
S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICETVR NOMEN TVVM. ADVENIAT REGNVM TVVM.
11:3⸻ PANEM NOSTRVM COTIDIANVM DA NOBIS COTIDIE.
11:4⸻ ET DIMITTE NOBIS PECCATA NOSTRA, SIQVIDEM ET
IPSI DIMITTIMVS OMNI DEBENTI NOBIS. ET NE NOS INDVCAS
IN TEMTATIONEM.
11:5⸻ ET AIT AD ILLOS: QVIS VESTRVM HABEBIT AMICVM,
ET IBIT AD ILLVM MEDIA NOCTE, ET DICET ILLI: AMICE,
COMMODA MIHI TRES PANES,
11:6⸻ QVONIAM AMICVS MEVS VENIT DE VIA AD ME, ET
NON HABEO QVOD PONAM ANTE ILLVM.
11:7⸻ ET ILLE DE INTVS DICAT: NOLI MIHI MOLESTVS
ESSE, IAM OSTIVM CLAVSVM EST, ET PVERI MEI MECVM SVNT
IN CVBILI: NON POSSVM SVRGERE, ET DARE TIBI.
11:8⸻ ET ILLE SI PERSEVERAVERIT PVLSANS: DICO VOBIS,
ETSI NON DABIT ILLI SVRGENS EO QVOD AMICVS EIVS SIT,
PROPTER INPROBITATEM TAMEN EIVS SVRGET, ET DABIT
ILLI QVOT HABET NECESSARIOS.
11:9⸻ ET EGO VOBIS DICO: PETITE, ET DABITVR VOBIS;
QVAERITE, ET INVENIETIS; PVLSATE, ET APERIETVR VOBIS.
11:10⸻ OMNIS ENIM QVI PETIT, ACCIPIT: ET QVI QVAERIT,
INVENIT: ET PVLSANTI APERIETVR.
11:11⸻ QVIS AVTEM EX VOBIS PATREM PETIT PANEM,
NVMQVID LAPIDEM DABIT ILLI? AVT SI PISCEM: NVMQVID
PRO PISCE SERPENTEM DABIT ILLI?
11:12⸻ AVT SI PETIERIT OVVM: NVMQVID PORRIGET ILLI
SCORPIONEM?
11:13⸻ SI ERGO VOS CVM SITIS MALI, NOSTIS BONA DATA
DARE FILIIS VESTRIS: QVANTO MAGIS PATER VESTER DE
CAELO DABIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ BONVM PETENTIBVS SE?
11:14⸻ ET ERAT EICIENS DAEMONIVM, ET ILLVD ERAT
MVTVM. ET CVM EIECISSET DAEMONIVM, LOCVTVS EST
MVTVS, ET AMMIRATAE SVNT TVRBAE.
11:15⸻ QVIDAM AVTEM EX EIS DIXERVNT: IN BELZEBVB
PRINCIPEM DAEMONIORVM EICIT DAEMONIA.
11:16⸻ ET ALII TEMTANTES, SIGNVM DE CAELO
QVAEREBANT AB EO.
11:17⸻ IPSE AVTEM VT VIDIT COGITATIONES EORVM,
DIXIT EIS: OMNE REGNVM IN SEIPSO DIVISVM DESOLATVR,
ET DOMVS SVPRA DOMVM CADET.
11:18⸻ SI AVTEM ET SATANAS IN SEIPSVM DIVISVS EST,
QVOMODO STABIT REGNVM IPSIVS? QVIA DICITIS IN
BELZEBVB EICERE ME DAEMONIA.
11:19⸻ SI AVTEM EGO IN BELZEBVB EICIO DAEMONIA:
FILII VESTRI IN QVO EICIVNT? IDEO IPSI IVDICES VESTRI
ERVNT.
11:20⸻ PORRO SI IN DIGITO D̅E̅I̅ EICIO DAEMONIA:
PROFECTO PRAEVENIT IN VOS REGNVM D̅E̅I̅.
11:21⸻ CVM FORTIS ARMATVS CVSTODIT ATRIVM SVVM,
IN PACE SVNT EA, QVAE POSSIDET.
11:22⸻ SI AVTEM FORTIOR ILLO SVPERVENIENS VICERIT
EVM, VNIVERSA ARMA EIVS AVFERET, IN QVIBVS
CONFIDEBAT, ET SPOLIA EIVS DISTRIBVIT.
11:23⸻ QVI NON EST MECVM, ADVERSVM ME EST: ET QVI
NON COLLIGIT MECVM, DISPERGIT.
11:24⸻ CVM IMMVNDVS SPIRITVS EXIERIT DE HOMINE,
PERAMBVLAT PER LOCA INAQVOSA, QVAERENS REQVIEM: ET
NON INVENIENS DICIT: REVERTAR IN DOMVM MEAM VNDE
EXIVI.
11:25⸻ ET CVM VENERIT, INVENIT SCOPIS MVNDATAM.
11:26⸻ ET TVNC VADIT, ET ASSVMIT SEPTEM ALIOS
SPIRITVS, NEQVIORES SE, ET INGRESSI HABITANT IBI. ET
SVNT NOVISSIMA HOMINIS ILLIVS PEIORA PRIORIBVS.
11:27⸻ FACTVM EST AVTEM, CVM HAEC DICERET:
EXTOLLENS VOCEM QVAEDAM MVLIER DE TVRBA DIXIT ILLI:
BEATVS VENTER, QVI TE PORTAVIT, ET VBERA, QVAE
SVXISTI.
11:28⸻ AT ILLE DIXIT: QVIPPINI BEATI, QVI AVDIVNT
VERBVM D̅E̅I̅, ET CVSTODIVNT.
11:29⸻ TVRBIS AVTEM CONCVRRENTIBVS COEPIT DICERE:
GENERATIO HAEC, GENERATIO NEQVAM EST: SIGNVM
QVAERIT, ET SIGNVM NON DABITVR ILLI, NISI SIGNVM
IONAE.
11:30⸻ NAM SICVT IONAS FVIT SIGNVM NINEVITIS: ITA
ERIT ET FILIVS HOMINIS GENERATIONI ISTI.
11:31⸻ REGINA AVSTRI SVRGET IN IVDICIO CVM VIRIS
GENERATIONIS HVIVS, ET CONDEMNABIT ILLOS: QVIA VENIT
A FINIBVS TERRAE AVDIRE SAPIENTIAM SALOMONIS: ET
ECCE PLVS SALOMONE HIC.
11:32⸻ VIRI NINEVITAE SVRGENT IN IVDICIO CVM
GENERATIONE HAC, ET CONDEMNABVNT ILLAM: QVIA
PAENITENTIAM EGERVNT AD PRAEDICATIONEM IONAE, ET
ECCE PLVS IONA HIC.
11:33⸻ NEMO LVCERNAM ACCENDIT, ET IN ABSCONDITO
PONIT, NEQVE SVB MODIO: SED SVPRA CANDELABRVM, VT
QVI INGREDIVNTVR, LVMEN VIDEANT.
11:34⸻ LVCERNA CORPORIS TVI, EST OCVLVS TVVS. SI
OCVLVS TVVS FVERIT SIMPLEX, TOTVM CORPVS TVVM
LVCIDVM ERIT: SI AVTEM NEQVAM FVERIT, ETIAM CORPVS
TVVM TENEBROSVM ERIT.
11:35⸻ VIDE ERGO NE LVMEN, QVOD IN TE EST,
TENEBRAE SINT.
11:36⸻ SI ERGO CORPVS TVVM TOTVM LVCIDVM FVERIT,
NON HABENS ALIQVAM PARTEM TENEBRARVM, ERIT
LVCIDVM TOTVM, ET SICVT LVCERNA FVLGORIS
INLVMINABIT TE.
11:37⸻ ET CVM LOQVERETVR, ROGAVIT ILLVM QVIDAM
PHARISAEIS VT PRANDERET APVD SE. ET INGRESSVS
RECVBVIT.
11:38⸻ PHARISAEVS AVTEM COEPIT INTRA SE REPVTANS
DICERE, QVARE NON BAPTIZATVS ESSET ANTE PRANDIVM.
11:39⸻ ET AIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ AD ILLVM: NVNC VOS PHARISAEI
QVOD DEFORIS EST CALICIS, ET CATINI, MVNDATIS: QVOD
AVTEM INTVS EST VESTRVM, PLENVM EST RAPINA, ET
INIQVITATE.
11:40⸻ STVLTI! NONNE QVI FECIT QVOD DEFORIS EST,
ETIAM ID, QVOD DEINTVS EST, FECIT?
11:41⸻ VERVMTAMEN QVOD SVPEREST, DATE
ELEMOSYNAM: ET ECCE OMNIA MVNDA SVNT VOBIS.
11:42⸻ SED VAE VOBIS PHARISAEIS, QVIA DECIMATIS
MENTAM, ET RVTAM, ET OMNE HOLVS, ET PRAETERITIS
IVDICIVM, ET CARITATEM D̅E̅I̅: HAEC AVTEM OPORTVIT
FACERE, ET ILLA NON OMITTERE.
11:43⸻ VAE VOBIS PHARISAEIS, QVI DILIGITIS PRIMAS
CATHEDRAS IN SYNAGOGIS, ET SALVTATIONES IN FORO.
11:44⸻ VAE VOBIS, QVIA ESTIS VT MONVMENTA, QVAE
NON PARENT, ET HOMINES AMBVLANTES SVPRA, NESCIVNT.
11:45⸻ RESPONDENS AVTEM QVIDAM EX LEGIS PERITIS,
AIT ILLI: MAGISTER, HAEC DICENS ETIAM NOBIS
CONTVMELIAM FACIS.
11:46⸻ AT ILLE AIT: ET VOBIS LEGIS PERITIS VAE: QVIA
ONERATIS HOMINES ONERIBVS, QVAE PORTARI NON
POSSVNT, ET IPSI VNO DIGITO VESTRO NON TANGITIS
SARCINAS.
11:47⸻ VAE VOBIS, QVIA AEDIFICATIS MONVMENTA
PROPHETARVM: PATRES AVTEM VESTRI OCCIDERVNT ILLOS.
11:48⸻ PROFECTO TESTIFICAMINI QVOD CONSENTITIS
OPERIBVS PATRVM VESTRORVM: QVONIAM QVIDEM IPSI EOS
OCCIDERVNT, VOS AVTEM AEDIFICATIS EORVM SEPVLCHRA.
11:49⸻ PROPTEREA ET SAPIENTIA D̅E̅I̅ DIXIT: MITTAM AD
ILLOS PROPHETAS, ET APOSTOLOS, ET EX ILLIS OCCIDENT,
ET PERSEQVENTVR:
11:50⸻ VT INQVIRATVR SANGVIS OMNIVM
PROPHETARVM, QVI EFFVSVS EST A CONSTITVTIONE MVNDI
A GENERATIONE ISTA,
11:51⸻ A SANGVINE ABEL, VSQVE AD SANGVINEM
ZACHARIAE, QVI PERIIT INTER ALTARE, ET AEDEM. ITA DICO
VOBIS, REQVIRETVR AB HAC GENERATIONE.
11:52⸻ VAE VOBIS LEGIS PERITIS, QVIA TVLISTIS CLAVEM
SCIENTIAE, IPSI NON INTROISTIS, ET EOS, QVI INTROIEBANT,
PROHIBVISTIS.
11:53⸻ CVM HAEC AD ILLOS DICERET, COEPERVNT
PHARISAEI, ET LEGISPERITI GRAVITER INSISTERE, ET OS
EIVS OPPRIMERE DE MVLTIS,
11:54⸻ INSIDIANTES, ET QVAERENTES CAPERE ALIQVID
EX ORE EIVS, VT ACCVSARENT EVM.
12:1⸻ MVLTIS AVTEM TVRBIS CIRCVMSTANTIBVS, ITA VT
SE INVICEM CONCVLCARENT, COEPIT DICERE AD DISCIPVLOS
SVOS: ADTENDITE A FERMENTO PHARISAEORVM, QVOD EST
HYPOCRISIS.
12:2⸻ NIHIL AVTEM OPERTVM EST, QVOD NON
REVELETVR: NEQVE ABSCONDITVM, QVOD NON SCIATVR.
12:3⸻ QVONIAM QVAE IN TENEBRIS DIXISTIS, IN LVMINE
DICENTVR: ET QVOD IN AVREM LOCVTI ESTIS IN CVBICVLIS,
PRAEDICABITVR IN TECTIS.
12:4⸻ DICO AVTEM VOBIS AMICIS MEIS: NE TERREAMINI
AB HIS, QVI OCCIDVNT CORPVS, ET POST HAEC NON HABENT
AMPLIVS QVID FACIANT.
12:5⸻ OSTENDAM AVTEM VOBIS QVEM TIMEATIS: TIMETE
EVM, QVI, POSTQVAM OCCIDERIT, HABET POTESTATEM
MITTERE IN GEHENNAM. ITA DICO VOBIS, HVNC TIMETE.
12:6⸻ NONNE QVINQVE PASSERES VENIVNT DEPVNDIO,
ET VNVS EX ILLIS NON EST IN OBLIVIONE CORAM D̅E̅O̅?
12:7⸻ SED ET CAPILLI CAPITIS VESTRI OMNES NVMERATI
SVNT. NOLITE ERGO TIMERE: MVLTIS PASSERIBVS PLVRES
ESTIS:
12:8⸻ DICO AVTEM VOBIS: OMNIS, QVICVMQVE
CONFESSVS FVERIT IN ME CORAM HOMINIBVS, ET FILIVS
HOMINIS CONFITEBITVR IN ILLO CORAM ANGELIS D̅E̅I̅:
12:9⸻ QVI AVTEM NEGAVERIT ME CORAM HOMINIBVS,
DENEGABITVR CORAM ANGELIS D̅E̅I̅.
12:10⸻ ET OMNIS QVI DICIT VERBVM IN FILIVM HOMINIS,
REMITTETVR ILLI: EI AVTEM, QVI IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅
BLASPHEMAVERIT, NON REMITTETVR.
12:11⸻ CVM AVTEM INDVCENT VOS IN SYNAGOGAS, ET AD
MAGISTRATVS, ET POTESTATES, NOLITE SOLLICITI ESSE
QVALITER, AVT QVID RESPONDEATIS, AVT QVID DICATIS.
12:12⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ ENIM S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ DOCEBIT VOS IN IPSA
HORA QVAE OPORTEAT DICERE.
12:13⸻ AIT AVTEM QVIDAM EI DE TVRBA: MAGISTER, DIC
FRATRI MEO VT DIVIDAT MECVM HEREDITATEM.
12:14⸻ AT ILLE DIXIT EI: HOMO, QVIS ME CONSTITVIT
IVDICEM, AVT DIVISOREM SVPRA VOS?
12:15⸻ DIXITQVE AD ILLOS: VIDETE, ET CAVETE AB OMNI
AVARITIA: QVIA NON IN ABVNDANTIA CVIVSQVAM VITA EIVS
EST EX HIS QVAE POSSIDET.
12:16⸻ DIXIT AVTEM SIMILITVDINEM AD ILLOS, DICENS:
HOMINIS CVIVSDAM DIVITIS VBERES FRVCTVS AGER
ATTVLIT:
12:17⸻ ET COGITABAT INTRA SE DICENS: QVID FACIAM,
QVOD NON HABEO QVO CONGREGEM FRVCTVS MEOS?
12:18⸻ ET DIXIT: HOC FACIAM: DESTRVAM HORREA MEA,
ET MAIORA FACIAM: ET ILLVC CONGREGABO OMNIA, QVAE
NATA SVNT MIHI, ET BONA MEA,
12:19⸻ ET DICAM ANIMAE MEAE: ANIMA, HABES MVLTA
BONA POSITA IN ANNOS PLVRIMOS: REQVIESCE, COMEDE,
BIBE, EPVLARE.
12:20⸻ DIXIT AVTEM ILLI D̅E̅V̅S̅: STVLTE, HAC NOCTE
ANIMAM TVAM REPETVNT A TE: QVAE AVTEM PARASTI,
CVIVS ERVNT?
12:21⸻ SIC EST QVI SIBI THESAVRIZAT, ET NON EST IN
D̅E̅V̅M̅ DIVES.
12:22⸻ DIXITQVE AD DISCIPVLOS SVOS: IDEO DICO VOBIS:
NOLITE SOLLICITI ESSE ANIMAE QVID MANDVCETIS: NEQVE
CORPORI QVID VESTIAMINI.
12:23⸻ ANIMA PLVS EST QVAM ESCA, ET CORPVS QVAM
VESTIMENTVM.
12:24⸻ CONSIDERATE CORBOS QVIA NON SEMINANT,
NEQVE METVNT, QVIBVS NON EST CELLARIVM, NEQVE
HORREVM, ET D̅E̅V̅S̅ PASCIT ILLOS. QVANTO MAGIS VOS
PLVRES ESTIS ILLIS?
12:25⸻ QVIS AVTEM VESTRVM COGITANDO POTEST
ADICERE AD STATVRAM SVAM CVBITVM VNVM?
12:26⸻ SI ERGO NEQVE QVOD MINIMVM EST POTESTIS,
QVID DE CETERIS SOLLICITI ESTIS?
12:27⸻ CONSIDERATE LILIA QVOMODO CRESCVNT: NON
LABORANT, NON NEVNT: DICO AVTEM VOBIS, NEC SALOMON
IN OMNI GLORIA SVA VESTIEBATVR SICVT VNVM EX ISTIS.
12:28⸻ SI AVTEM FAENVM, QVOD HODIE IN AGRO EST, ET
CRAS IN CLIBANVM MITTITVR, D̅E̅V̅S̅ SIC VESTIT: QVANTO
MAGIS VOS PVSILLAE FIDEI?
12:29⸻ ET VOS NOLITE QVAERERE QVID MANDVCETIS,
AVT QVID BIBATIS: ET NOLITE IN SVBLIME TOLLI:
12:30⸻ HAEC ENIM OMNIA GENTES MVNDI QVAERVNT.
PATER AVTEM VESTER SCIT QVONIAM HIS INDIGETIS.
12:31⸻ VERVMTAMEN QVAERITE REGNVM D̅E̅I̅: ET HAEC
OMNIA ADICIENTVR VOBIS.
12:32⸻ NOLITE TIMERE PVSILLVS GREX, QVIA
COMPLACVIT PATRI VESTRO DARE VOBIS REGNVM.
12:33⸻ VENDITE QVAE POSSIDETIS, ET DATE
ELEMOSYNAM. FACITE VOBIS SACCVLOS, QVI NON
VETERESCVNT, THESAVRVM NON DEFICIENTEM IN CAELIS:
QVO FVR NON APPROPIAT, NEQVE TINEA CORRVMPIT.
12:34⸻ VBI ENIM THESAVRVS VESTER EST, IBI ET COR
VESTRVM ERIT.
12:35⸻ SINT LVMBI VESTRI PRAECINCTI, ET LVCERNAE
ARDENTES,
12:36⸻ ET VOS SIMILES HOMINIBVS EXPECTANTIBVS
DOMINVM SVVM, QVANDO REVERTATVR A NVPTIIS: VT, CVM
VENERIT, ET PVLSAVERIT, CONFESTIM APERIANT EI.
12:37⸻ BEATI SERVI ILLI, QVOS CVM VENERIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅,
INVENERIT VIGILANTES: AMEN DICO VOBIS, QVOD
PRAECINGIT SE, ET FACIET ILLOS DISCVMBERE, ET
TRANSIENS MINISTRABIT ILLIS.
12:38⸻ ET SI VENERIT IN SECVNDA VIGILIA, ET SI IN
TERTIA VIGILIA VENERIT, ET ITA INVENERIT, BEATI SERVI
ILLI.
12:39⸻ HOC AVTEM SCITOTE, QVONIAM SI SCIRET
PATERFAMILIAS, QVA HORA FVR VENIRET, VIGILARET
VTIQVE, ET NON SINERET PERFODI DOMVM SVAM.
12:40⸻ ET VOS ESTOTE PARATI: QVIA QVA HORA NON
PVTATIS, FILIVS HOMINIS VENIET.
12:41⸻ AIT AVTEM ET PETRVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, AD NOS DICIS
HANC PARABOLAM: AN AD OMNES?
12:42⸻ DIXIT AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: QVIS, PVTAS, EST FIDELIS
DISPENSATOR, ET PRVDENS, QVEM CONSTITVET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
SVPER FAMILIAM SVAM, VT DET ILLIS IN TEMPORE TRITICI
MENSVRAM?
12:43⸻ BEATVS ILLE SERVVS, QVEM CVM VENERIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, INVENERIT ITA FACIENTEM.
12:44⸻ VERE DICO VOBIS, QVIA SVPRA OMNIA, QVAE
POSSIDET, CONSTITVET ILLVM.
12:45⸻ QVOD SI DIXERIT SERVVS ILLE IN CORDE SVO:
MORAM FACIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ MEVS VENIRE: ET COEPERIT
PERCVTERE PVEROS, ET ANCILLAS, ET EDERE, ET BIBERE, ET
INEBRIARI:
12:46⸻ VENIET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ SERVI ILLIVS IN DIE, QVA NON
SPERAT, ET HORA, QVA NESCIT, ET DIVIDET EVM,
PARTEMQVE EIVS CVM INFIDELIBVS PONET.
12:47⸻ ILLE AVTEM SERVVS, QVI COGNOVIT VOLVNTATEM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVI, ET NON PRAEPARAVIT, ET NON FECIT
SECVNDVM VOLVNTATEM EIVS, VAPVLAVIT MVLTIS:
12:48⸻ QVI AVTEM NON COGNOVIT, ET FECIT DIGNA
PLAGIS, VAPVLAVIT PAVCIS. OMNI AVTEM, CVI MVLTVM
DATVM EST, MVLTVM QVAERETVR AB EO: ET CVI
COMMENDAVERVNT MVLTVM, PLVS PETENT AB EO.
12:49⸻ IGNEM VENI MITTERE IN TERRAM, ET QVID VOLO
NISI ACCENDATVR?
12:50⸻ BAPTISMA AVTEM HABEO BAPTIZARI: ET
QVOMODO COARTOR VSQVE DVM PERFICIATVR!
12:51⸻ PVTATIS QVIA PACEM VENI DARE IN TERRAM?
NON, DICO VOBIS, SED SEPARATIONEM:
12:52⸻ ERVNT ENIM EX HOC QVINQVE IN DOMO VNA
DIVISI, TRES IN DVO, ET DVO IN TRES
12:53⸻ DIVIDENTVR: PATER IN FILIVM, ET FILIVS IN
PATREM SVVM, MATER IN FILIAM, ET FILIA IN MATREM,
SOCRVS IN NVRVM SVAM, ET NVRVS IN SOCRVM SVAM.
12:54⸻ DICEBAT AVTEM ET AD TVRBAS: CVM VIDERITIS
NVBEM ORIENTEM AB OCCASV, STATIM DICITIS: NIMBVS
VENIT: ET ITA FIT.
12:55⸻ ET CVM AVSTRVM FLANTEM, DICITIS: QVIA
VENTVS ERIT: ET FIT.
12:56⸻ HYPOCRITAE FACIEM TERRAE, ET CAELI NOSTIS
PROBARE: HOC AVTEM TEMPVS QVOMODO NON PROBATIS?
12:57⸻ QVID AVTEM ET A VOBIS IPSIS NON IVDICATIS
QVID IVSTVM EST?
12:58⸻ CVM AVTEM VADIS CVM ADVERSARIO TVO AD
PRINCIPEM, IN VIA DA OPERAM LIBERARI AB ILLO, NE FORTE
TRAHAT TE ADVD IVDICEM, ET IVDEX TRADAT TE EXACTORI,
ET EXACTOR MITTAT TE IN CARCEREM.
12:59⸻ DICO TIBI, NON EXIES INDE, DONEC ETIAM
NOVISSIMVM MINVTVM REDDAS.
13:1⸻ ADERANT AVTEM QVIDAM IPSO IN TEMPORE,
NVNTIANTES ILLI DE GALILAEIS, QVORVM SANGVINEM
PILATVS MISCVIT CVM SACRIFICIIS EORVM.
13:2⸻ ET RESPONDENS DIXIT ILLIS: PVTATIS QVOD HI
GALILAEI PRAE OMNIBVS GALILAEIS PECCATORES FVERVNT,
QVIA TALIA PASSI SVNT?
13:3⸻ NON, DICO VOBIS: SED NISI PAENITENTIAM
HABVERITIS, OMNES SIMILITER PERIBITIS.
13:4⸻ SICVT ILLI DECEM ET OCTO, SVPRA QVOS CECIDIT
TVRRIS IN SILOAM, ET OCCIDIT EOS: PVTATIS QVIA ET IPSI
DEBITORES FVERVNT PRAETER OMNES HOMINES
HABITANTES IN HIERVSALEM?
13:5⸻ NON, DICO VOBIS: SED SI PAENITENTIAM EGERITIS,
OMNES SIMILITER PERIBITIS.
13:6⸻ DICEBAT AVTEM HANC SIMILITVDINEM: ARBOREM
FICI HABEBAT QVIDAM PLANTATAM IN VINEA SVA, ET VENIT
QVAERENS FRVCTVM IN ILLA, ET NON INVENIT.
13:7⸻ DIXIT AVTEM AD CVLTOREM VINEAE: ECCE ANNI
TRES SVNT EX QVO VENIO QVAERENS FRVCTVM IN FICVLNEA
HAC, ET NON INVENIO: SVCCIDE ERGO ILLAM: VT QVID
ETIAM TERRAM OCCVPAT?
13:8⸻ AT ILLE RESPONDENS, DIXIT ILLI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ DIMITTE
ILLAM ET HOC ANNO, VSQVE DVM FODIAM CIRCA ILLAM, ET
MITTAM STERCORA:
13:9⸻ ET SIQVIDEM FECERIT FRVCTVM: SIN AVTEM, IN
FVTVRVM SVCCIDES EAM.
13:10⸻ ERAT AVTEM DOCENS IN SYNAGOGA EORVM
SABBATIS.
13:11⸻ ET ECCE MVLIER, QVAE HABEBAT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
INFIRMITATIS ANNIS DECEM ET OCTO: ET ERAT INCLINATA,
NEC OMNINO POTERAT SVRSVM RESPICERE.
13:12⸻ QVAM CVM VIDISSET I̅E̅S̅V̅S̅, VOCAVIT AD SE, ET AIT
ILLI: MVLIER, DIMISSA ES AB INFIRMITATE TVA.
13:13⸻ ET IMPOSVIT ILLI MANVS, ET CONFESTIM ERECTA
EST, ET GLORIFICABAT D̅E̅V̅M̅.
13:14⸻ RESPONDENS AVTEM ARCHESYNAGOGVS,
INDIGNANS QVIA SABBATO CVRASSET I̅E̅S̅V̅S̅: DICEBAT
TVRBAE: SEX DIES SVNT, IN QVIBVS OPORTET OPERARI: IN
HIS ERGO VENITE, ET CVRAMINI, ET NON IN DIE SABBATI.
13:15⸻ RESPONDENS AVTEM AD ILLVM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ ET
DIXIT: HYPOCRITAE, VNVSQVISQVE VESTRVM SABBATO NON
SOLVIT BOVEM SVVM, AVT ASINVM A PRAESEPIO, ET DVCIT
ADAQVARE?
13:16⸻ HANC AVTEM FILIAM ABRAHAE, QVAM ALLIGAVIT
SATANAS, ECCE DECEM ET OCTO ANNIS NON OPORTVIT
SOLVI A VINCVLO ISTO DIE SABBATI?
13:17⸻ ET CVM HAEC DICERET, ERVBESCEBANT OMNES
ADVERSARII EIVS: ET OMNIS POPVLVS GAVDEBAT IN
VNIVERSIS, QVAE GLORIOSE FIEBANT AB EO.
13:18⸻ DICEBAT ERGO: CVI SIMILE EST REGNVM D̅E̅I̅, ET
CVI SIMILE ESSE EXISTIMABO ILLVD?
13:19⸻ SIMILE EST GRANO SINAPIS, QVOD ACCEPTVM
HOMO MISIT IN HORTVM SVVM, ET CREVIT, ET FACTVM EST
IN ARBOREM MAGNAM: ET VOLVCRES CAELI REQVIEVERVNT
IN RAMIS EIVS.
13:20⸻ ET ITERVM DIXIT: CVI SIMILE AESTIMABO
REGNVM D̅E̅I̅?
13:21⸻ ET CVI SIMILE EST FERMENTO, QVOD ACCEPTVM
MVLIER ABSCONDIT IN FARINAE SATA TRIA, DONEC
FERMENTARETVR TOTVM.
13:22⸻ ET IBAT PER CIVITATES, ET CASTELLA DOCENS, ET
ITER FACIENS IN HIERVSALEM.
13:23⸻ AIT AVTEM ILLI QVIDAM: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI PAVCI SVNT,
QVI SALVANTVR? IPSE AVTEM DIXIT AD ILLOS:
13:24⸻ CONTENDITE INTRARE PER ANGVSTAM PORTAM:
QVIA MVLTI, DICO VOBIS, QVAERVNT INTRARE, ET NON
POTERVNT.
13:25⸻ CVM AVTEM INTRAVERIT PATERFAMILIAS, ET
CLVSERIT OSTIVM, ET INCIPIETIS FORIS STARE, ET PVLSARE
OSTIVM, DICENTES: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, APERI NOBIS: ET RESPONDENS
DICET VOBIS: NESCIO VOS VNDE SITIS:
13:26⸻ TVNC INCIPIETIS DICERE: MANDVCAVIMVS CORAM
TE, ET BIBIMVS, ET IN PLATEIS NOSTRIS DOCVISTI.
13:27⸻ ET DICET VOBIS: NESCIO VOS VNDE SITIS:
DISCEDITE A ME OMNES OPERARII INIQVITATIS.
13:28⸻ IBI ERIT FLETVS, ET STRIDOR DENTIVM: CVM
VIDERITIS ABRAHAM, ET ISAAC, ET IACOB, ET OMNES
PROPHETAS INTROIRE IN REGNO D̅E̅I̅, VOS AVTEM EXPELLI
FORAS.
13:29⸻ ET VENIENT AB ORIENTE, ET OCCIDENTE, ET
AQVILONE, ET AVSTRO, ET ACCVMBENT IN REGNO D̅E̅I̅.
13:30⸻ ET ECCE SVNT NOVISSIMI QVI ERVNT PRIMI, ET
SVNT PRIMI QVI ERVNT NOVISSIMI.
13:31⸻ IN IPSA DIE ACCESSERVNT QVIDAM
PHARISAEORVM, DICENTES ILLI: EXI, ET VADE HINC: QVIA
HERODES VVLT TE OCCIDERE.
13:32⸻ ET AIT ILLIS: ITE, DICITE VVLPI ILLI: ECCE EICIO
DAEMONIA, ET SANITATES PERFICIO HODIE, ET CRAS, ET
TERTIA CONSVMMOR.
13:33⸻ VERVMTAMEN OPORTET ME HODIE ET CRAS ET
SEQVENTI AMBVLARE: QVIA NON CAPIT PROPHETAM PERIRE
EXTRA HIERVSALEM.
13:34⸻ HIERVSALEM, HIERVSALEM, QVAE OCCIDIS
PROPHETAS, ET LAPIDAS EOS, QVI MITTVNTVR AD TE,
QVOTIES VOLVI CONGREGARE FILIOS TVOS QVEMADMODVM
AVIS NIDVM SVVM SVB PINNIS, ET NOLVISTI?
13:35⸻ ECCE RELINQVITVR VOBIS DOMVS VESTRA. DICO
AVTEM VOBIS, QVIA NON VIDEBITIS ME DONEC VENIAT CVM
DICETIS: BENEDICTVS, QVI VENIT IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
14:1⸻ ET FACTVM EST CVM INTRARET IN DOMVM
CVIVSDAM PRINCIPIS PHARISAEORVM SABBATO
MANDVCARE PANEM, ET IPSI OBSERVABANT EVM.
14:2⸻ ET ECCE HOMO QVIDAM HYDROPICVS ERAT ANTE
ILLVM.
14:3⸻ ET RESPONDENS I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT AD LEGIS PERITOS, ET
PHARISAEOS: LICET SABBATO CVRARE?
14:4⸻ AT ILLI TACVERVNT. IPSE VERO APPREHENSVM
SANAVIT, AC DIMISIT.
14:5⸻ ET RESPONDENS AD ILLOS DIXIT: CVIVS VESTRVM
ASINVS, AVT BOS IN PVTEVM CADET, ET NON CONTINVO
EXTRAHET ILLVM DIE SABBATI?
14:6⸻ ET NON POTERANT AD HAEC RESPONDERE ILLI.
14:7⸻ DICEBAT AVTEM ET AD INVITATOS PARABOLAM,
INTENDENS QVOMODO PRIMOS ACCVBITVS ELEGERENT,
DICENS AD ILLOS:
14:8⸻ CVM INVITATVS FVERIS AD NVPTIAS, NON
DISCVMBAS IN PRIMO LOCO, NE FORTE HONORATIOR TE SIT
INVITATVS AB EO,
14:9⸻ ET VENIENS IS, QVI TE ET ILLVM VOCAVIT, DICAT
TIBI: DA HVIC LOCVM: ET TVNC INCIPIAS CVM RVBORE
NOVISSIMVM LOCVM TENERE.
14:10⸻ SED CVM VOCATVS FVERIS, VADE, RECVMBE IN
NOVISSIMO LOCO: VT, CVM VENERIT QVI TE INVITAVIT,
DICAT TIBI: AMICE, ASCENDE SVPERIVS. TVNC ERIT TIBI
GLORIA CORAM SIMVL DESCVMBENTIBVS:
14:11⸻ QVIA OMNIS, QVI SE EXALTAT, HVMILIABITVR: ET
QVI SE HVMILIAT, EXALTABITVR.
14:12⸻ DICEBAT AVTEM ET EI, QVI SE INVITAVERAT: CVM
FACIS PRANDIVM, AVT CENAM, NOLI VOCARE AMICOS TVOS,
NEQVE FRATRES TVOS, NEQVE COGNATOS, NEQVE VICINOS
DIVITES: NE FORTE ET IPSI TE REINVITENT, ET FIAT TIBI
RETRIBVTIO.
14:13⸻ SED CVM FACIS CONVIVIVM, VOCA PAVPERES,
DEBILES, CLODOS, CAECOS:
14:14⸻ ET BEATVS ERIS, QVIA NON HABENT RETRIBVERE
TIBI: RETRIBVETVR ENIM TIBI IN RESVRRECTIONE
IVSTORVM.
14:15⸻ HAEC CVM AVDISSET QVIDAM DE SIMVL
DISCVMBENTIBVS, DIXIT EI: BEATVS, QVI MANDVCAVIT
PANEM IN REGNO D̅E̅I̅.
14:16⸻ AT IPSE DIXIT EI: HOMO QVIDAM FECIT CENAM
MAGNAM, ET VOCAVIT MVLTOS.
14:17⸻ ET MISIT SERVVM SVVM HORA CAENAE DICERE
INVITATIS VT VENIRENT, QVIA IAM PARATA SVNT OMNIA.
14:18⸻ ET COEPERVNT SIMVL OMNES EXCVSARE. PRIMVS
DIXIT EI: VILLAM EMI, ET NECESSE HABEO EXIRE, ET VIDERE
ILLAM: ROGO TE HABE ME EXCVSATVM.
14:19⸻ ET ALTER DIXIT: IVGA BOVM EMI QVINQVE, ET EO
PROBARE ILLA: ROGO TE HABE ME EXCVSATVM.
14:20⸻ ET ALIVS DIXIT: VXOREM DVXI, ET IDEO NON
POSSVM VENIRE.
14:21⸻ ET REVERSVS SERVVS NVNTIAVIT HAEC DOMINO
SVO. TVNC IRATVS PATERFAMILIAS, DIXIT SERVO SVO: EXI
CITO IN PLATEAS, ET VICOS CIVITATIS: ET PAVPERES, AC
DEBILES, ET CAECOS, ET CLODOS INTRODVC.
14:22⸻ ET AIT SERVVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, FACTVM EST VT
IMPERASTI, ET ADHVC LOCVS EST.
14:23⸻ ET AIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ SERVO: EXI IN VIAS, ET SEPES: ET
COMPELLE INTRARE, VT IMPLEATVR DOMVS MEA.
14:24⸻ DICO AVTEM VOBIS QVOD NEMO VIRORVM
ILLORVM, QVI VOCATI SVNT, GVSTAVIT CENAM MEAM.
14:25⸻ IBANT AVTEM TVRBAE MVLTAE CVM EO: ET
CONVERSVS DIXIT AD ILLOS:
14:26⸻ SI QVIS VENIT AD ME, ET NON ODIT PATREM SVVM,
ET MATREM, ET VXOREM, ET FILIOS, ET FRATRES, ET
SORORES, ADHVC AVTEM ET ANIMAM SVAM, NON POTEST
MEVS ESSE DISCIPVLVS.
14:27⸻ ET QVI NON BAIVLAT CRVCEM SVAM, ET VENIT
POST ME, NON POTEST ESSE MEVS DISCIPVLVS.
14:28⸻ QVIS ENIM EX VOBIS VOLENS TVRREM
AEDIFICARE, NONNE PRIVS SEDENS COMPVTAT SVMTVS, QVI
NECESSARII SVNT, SI HABET AD PERFICIENDVM,
14:29⸻ NE, POSTEAQVAM POSVERIT FVNDAMENTVM, ET
NON POTERIT PERFICERE, OMNES, QVI VIDENT, INCIPIANT
INLVDERE EI,
14:30⸻ DICENTES: QVIA HIC HOMO COEPIT AEDIFICARE,
ET NON POTVIT CONSVMMARE?
14:31⸻ AVT QVIS REX ITVRVS COMMITTERE BELLVM
ADVERSVM ALIVM REGEM, NON SEDENS PRIVS COGITAT, SI
POSSIT CVM DECEM MILIBVS OCCVRRERE EI, QVI CVM
VIGINTI MILIBVS VENIT AD SE?
14:32⸻ ALIOQVIN ADHVC ILLO LONGE AGENTE,
LEGATIONEM MITTENS ROGAT EA, QVAE PACIS SVNT.
14:33⸻ SIC ERGO OMNIS EX VOBIS, QVI NON RENVNTIAT
OMNIBVS, QVAE POSSIDET, NON POTEST MEVS ESSE
DISCIPVLVS.
14:34⸻ BONVM EST SAL. SI AVTEM SAL QVOQVE
EVANVERIT, IN QVO CONDIETVR?
14:35⸻ NEQVE IN TERRAM, NEQVE IN STERCVILINVM
VTILE EST, SED FORAS MITTETVR. QVI HABET AVRES
AVDIENDI, AVDIAT.
15:1⸻ ERANT AVTEM APPROPINQVANTES EI PVBLICANI,
ET PECCATORES VT AVDIRENT ILLVM.
15:2⸻ ET MVRMVRABANT PHARISAEI, ET SCRIBAE,
DICENTES: QVIA HIC PECCATORES RECIPIT, ET MANDVCAT
CVM ILLIS.
15:3⸻ ET AIT AD ILLOS PARABOLAM ISTAM, DICENS:
15:4⸻ QVIS EX VOBIS HOMO, QVI HABET CENTVM OVES: ET
SI PERDIDERIT VNAM EX ILLIS, NONNE DIMITTIT
NONAGINTA NOVEM IN DESERTO, ET VADIT AD ILLAM, QVAE
PERIERAT, DONEC INVENIAT ILLAM?
15:5⸻ ET CVM INVENERIT ILLAM, IMPONIT IN VMEROS
SVOS GAVDENS:
15:6⸻ ET VENIENS DOMVM CONVOCAT AMICOS, ET
VICINOS, DICENS ILLIS: CONGRATVLAMINI MIHI QVIA INVENI
OVEM MEAM, QVAE PERIERAT.
15:7⸻ DICO VOBIS QVOD ITA GAVDIVM ERIT IN CAELO
SVPER VNO PECCATORE PAENITENTIAM HABENTE, QVAM
SVPER NONAGINTA NOVEM IVSTIS, QVI NON INDIGENT
PAENITENTIA.
15:8⸻ AVT QVAE MVLIER HABENS DRAGMAS DECEM, SI
PERDIDERIT DRAGMAM VNAM, NONNE ACCENDIT
LVCERNAM, ET EVERTIT DOMVM, ET QVAERIT DILIGENTER,
DONEC INVENIAT?
15:9⸻ ET CVM INVENERIT, CONVOCAT AMICAS, ET
VICINAS, DICENS: CONGRATVLAMINI MIHI, QVIA INVENI
DRAGMAM, QVAM PERDIDERAM?
15:10⸻ ITA DICO VOBIS, GAVDIVM ERIT CORAM ANGELIS
D̅E̅I̅ SVPER VNO PECCATORE PAENITENTIAM AGENTE.
15:11⸻ AIT AVTEM: HOMO QVIDAM HABVIT DVOS FILIOS:
15:12⸻ ET DIXIT ADVLESCENTIOR EX ILLIS PATRI: PATER,
DA MIHI PORTIONEM SVBSTANTIAE, QVAE ME CONTINGIT.
ET DIVISIT ILLIS SVBSTANTIAM.
15:13⸻ ET NON POST MVLTOS DIES, CONGREGATIS
OMNIBVS, ADVLESCENTIOR FILIVS PEREGRE PROFECTVS EST
IN REGIONEM LONGINQVAM, ET IBI DISSIPAVIT
SVBSTANTIAM SVAM VIVENDO LVXVRIOSE.
15:14⸻ ET POSTQVAM OMNIA CONSVMMASSET, FACTA
EST FAMES VALIDA IN REGIONE ILLA, ET IPSE COEPIT EGERE.
15:15⸻ ET ABIIT, ET ADHESIT VNI CIVIVM REGIONIS
ILLIVS. ET MISIT ILLVM IN VILLAM SVAM VT PASCERET
PORCOS.
15:16⸻ ET CVPIEBAT IMPLERE VENTREM SVVM DE
SILIQVIS, QVAS PORCI MANDVCABANT: ET NEMO ILLI DABAT.
15:17⸻ IN SE AVTEM REVERSVS, DIXIT: QVANTI
MERCENARII PATRIS MEI ABVNDANT PANIBVS, EGO AVTEM
HIC FAME PEREO!
15:18⸻ SVRGAM, ET IBO AD PATREM MEVM, ET DICAM
ILLI: PATER, PECCAVI IN CAELVM, ET CORAM TE:
15:19⸻ ET IAM NON SVM DIGNVS VOCARI FILIVS TVVS: FAC
ME SICVT VNVM DE MERCENNARIIS TVIS.
15:20⸻ ET SVRGENS VENIT AD PATREM SVVM. CVM
AVTEM ADHVC LONGE ESSET, VIDIT ILLVM PATER IPSIVS, ET
MISERICORDIA MOTVS EST, ET ACCVRRENS CECIDIT SVPRA
COLLVM EIVS, ET OSCVLATVS EST EVM.
15:21⸻ DIXITQVE EI FILIVS: PATER, PECCAVI IN CAELVM,
ET CORAM TE, IAM NON SVM DIGNVS VOCARI FILIVS TVVS.
15:22⸻ DIXIT AVTEM PATER AD SERVOS SVOS: CITO
PROFERTE STOLAM PRIMAM, ET INDVITE ILLVM, ET DATE
ANVLVM IN MANVM EIVS, ET CALCIAMENTA IN PEDES:
15:23⸻ ET ADDVCITE VITVLVM SAGINATVM, ET OCCIDITE,
ET MANDVCEMVS, ET EPVLEMVR:
15:24⸻ QVIA HIC FILIVS MEVS MORTVVS ERAT, ET
REVIXIT: PERIERAT, ET INVENTVS EST. ET COEPERVNT
EPVLARI.
15:25⸻ ERAT AVTEM FILIVS EIVS SENIOR IN AGRO: ET CVM
VENIRET, ET APPROPINQVARET DOMVI, AVDIVIT
SYMPHONIAM, ET CHORVM:
15:26⸻ ET VOCAVIT VNVM DE SERVIS, ET INTERROGAVIT
QVID HAEC ESSENT.
15:27⸻ ISQVE DIXIT ILLI: FRATER TVVS VENIT, ET OCCIDIT
PATER TVVS VITVLVM SAGINATVM, QVIA SALVVM ILLVM
RECEPIT.
15:28⸻ INDIGNATVS EST AVTEM, ET NOLEBAT INTROIRE.
PATER ERGO ILLIVS EGRESSVS, COEPIT ROGARE ILLVM.
15:29⸻ AT ILLE RESPONDENS, DIXIT PATRI SVO: ECCE TOT
ANNIS SERVIO TIBI, ET NVMQVAM MANDATVM TVVM
PRAETERII: ET NVMQVAM DEDISTI MIHI HEDVM VT CVM
AMICIS MEIS EPVLARER:
15:30⸻ SED POSTQVAM FILIVS TVVS HIC, QVI DEVORAVIT
SVBSTANTIAM SVAM CVM MERETRICIBVS, VENIT, OCCIDISTI
ILLI VITVLVM SAGINATVM.
15:31⸻ AT IPSE DIXIT ILLI: FILII, TV SEMPER MECVM ES,
ET OMNIA MEA TVA SVNT:
15:32⸻ EPVLARI AVTEM, ET GAVDERE OPORTEBAT, QVIA
FRATER TVVS HIC, MORTVVS ERAT, ET REVIXIT: PERIERAT,
ET INVENTVS EST.
16:1⸻ DICEBAT AVTEM ET AD DISCIPVLOS SVOS: HOMO
QVIDAM ERAT DIVES, QVI HABEBAT VILICVM: ET HIC
DIFFAMATVS EST APVD ILLVM QVASI DISSIPASSET BONA
IPSIVS.
16:2⸻ ET VOCAVIT ILLVM, ET AIT ILLI: QVID HOC AVDIO
DE TE? REDDE RATIONEM VILICATIONIS TVAE: IAM ENIM
NON POTERIS VILICARE.
16:3⸻ AIT AVTEM VILICVS INTRA SE: QVID FACIAM, QVIA
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ MEVS AVFERT A ME VILICATIONEM, FODERE NON
VALEO, MENDICARE ERVBESCO?
16:4⸻ SCIO QVID FACIAM, VT, CVM AMOTVS FVERO A
VILICATIONE, RECIPIANT ME IN DOMOS SVAS.
16:5⸻ CONVOCATIS ITAQVE SINGVLIS DEBITORIBVS
DOMINI SVI, DICEBAT PRIMO: QVANTVM DEBES DOMINO
MEO?
16:6⸻ AT ILLE DIXIT: CENTVM CADOS OLEI. DIXITQVE ILLI:
ACCIPE CAVTIONEM TVAM: ET SEDE CITO, SCRIBE
QVINQVAGINTA.
16:7⸻ DEINDE ALIO DIXIT: TV VERO QVANTVM DEBES? QVI
AIT: CENTVM CHOROS TRITICI. AIT ILLI: ACCIPE LITTERAS
TVAS, ET SCRIBE OCTOGINTA.
16:8⸻ ET LAVDAVIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ VILICVM INIQVITATIS, QVIA
PRVDENTER FECISSET: QVIA FILII HVIVS SAECVLI
PRVDENTIORES FILIIS LVCIS IN GENERATIONE SVA SVNT.
16:9⸻ ET EGO VOBIS DICO: FACITE VOBIS AMICOS DE
MAMONA INIQVITATIS: VT, CVM DEFECERITIS, RECIPIANT
VOS IN AETERNA TABERNACVLA.
16:10⸻ QVI FIDELIS EST IN MINIMO, ET IN MAIORI FIDELIS
EST: ET QVI IN MODICO INIQVVS EST, ET IN MAIORI INIQVVS
EST.
16:11⸻ SI ERGO IN INIQVO MAMONAE FIDELES NON
FVISTIS: QVOD VERVM EST, QVIS CREDET VOBIS?
16:12⸻ ET SI IN ALIENO FIDELES NON FVISTIS: QVOD
VESTRVM EST, QVIS DABIT VOBIS?
16:13⸻ NEMO SERVVS POTEST DVOBVS DOMINIS SERVIRE:
AVT ENIM VNVM ODIET, ET ALTERVM DILIGET: AVT VNI
ADHEREBIT, ET ALTERVM CONTEMNET: NON POTESTIS D̅E̅O̅
SERVIRE, ET MAMONAE.
16:14⸻ AVDIEBANT AVTEM OMNIA HAEC PHARISAEI, QVI
ERANT AVARI: ET DERIDEBANT ILLVM.
16:15⸻ ET AIT ILLIS: VOS ESTIS, QVI IVSTIFICATIS VOS
CORAM HOMINIBVS: D̅E̅V̅S̅ AVTEM NOVIT CORDA VESTRA:
QVIA QVOD HOMINIBVS ALTVM EST, ABOMINATIO EST ANTE
D̅E̅V̅M̅.
16:16⸻ LEX, ET PROPHETAE VSQVE AD IOHANNEN: EX EO
REGNVM D̅E̅I̅ EVANGELIZATVR, ET OMNIS IN ILLVD VIM
FACIT.
16:17⸻ FACILIVS EST AVTEM CAELVM, ET TERRAM
PRAETERIRE, QVAM DE LEGE VNVM APICEM CADERE.
16:18⸻ OMNIS, QVI DIMITTIT VXOREM SVAM, ET DVCIT
ALTERAM, MOECHATVR: ET QVI DIMISSAM A VIRO DVCIT,
MOECHATVR.
16:19⸻ HOMO QVIDAM ERAT DIVES, ET INDVEBATVR
PVRPVRA, ET BYSSO: ET EPVLABATVR COTIDIE SPLENDIDE.
16:20⸻ ET ERAT QVIDAM MENDICVS, NOMINE LAZARVS,
QVI IACEBAT AD IANVAM EIVS, VLCERIBVS PLENVS,
16:21⸻ CVPIENS SATVRARI DE MICIS, QVAE CADEBANT DE
MENSA DIVITIS: SED ET CANES VENIEBANT, ET LINGEBANT
VLCERA EIVS.
16:22⸻ FACTVM EST AVTEM VT MORERETVR MENDICVS,
ET PORTARETVR AB ANGELIS IN SINVM ABRAHAE. MORTVVS
EST AVTEM ET DIVES, ET SEPVLTVS EST IN INFERNO.
16:23⸻ ELEVANS AVTEM OCVLOS SVOS, CVM ESSET IN
TORMENTIS, VIDEBAT ABRAHAM A LONGE, ET LAZARVM IN
SINVM EIVS:
16:24⸻ ET IPSE CLAMANS DIXIT: PATER ABRAHAM,
MISERERE MEI, ET MITTE LAZARVM VT INTINGVAT
EXTREMVM DIGITI SVI IN AQVAM VT REFRIGERET LINGVAM
MEAM, QVIA CRVCIOR IN HAC FLAMMA.
16:25⸻ ET DIXIT ILLI ABRAHAM: FILII, RECORDARE QVIA
RECEPISTI BONA IN VITA TVA, ET LAZARVS SIMILITER MALA:
NVNC AVTEM HIC CONSOLATVR, TV VERO CRVCIARIS.
16:26⸻ ET IN HIS OMNIBVS INTER VOS, ET NOS CHAOS
MAGNVM FIRMATVM EST: VT HI, QVI VOLVNT HINC
TRANSIRE AD VOS, NON POSSINT, NEQVE INDE HVC
TRANSMEARE.
16:27⸻ ET AIT: ROGO ERGO TE PATER VT MITTAS EVM IN
DOMVM PATRIS MEI.
16:28⸻ HABEO ENIM QVINQVE FRATRES, VT TESTETVR
ILLIS, NE ET IPSI VENIANT IN LOCVM HVNC TORMENTORVM.
16:29⸻ ET AIT ILLI ABRAHAM: HABENT MOSEN, ET
PROPHETAS: AVDIANT ILLOS.
16:30⸻ AT ILLE DIXIT: NON, PATER ABRAHAM: SED SI QVIS
EX MORTVIS IERIT AD EOS, PAENITENTIAM AGENT.
16:31⸻ AIT AVTEM ILLI: SI MOSEN, ET PROPHETAS NON
AVDIVNT, NEQVE SI QVIS EX MORTVIS SVRREXERIT,
CREDENT.
17:1⸻ ET AD DISCIPVLOS SVOS AIT: IMPOSSIBILE EST VT
NON VENIANT SCANDALA: VAE AVTEM ILLI, PER QVEM
VENIVNT.
17:2⸻ VTILIVS EST ILLI SI LAPIS MOLARIS INPONATVR
CIRCA COLLVM EIVS, ET PROICIATVR IN MARE, QVAM VT
SCANDALIZET VNVM DE PVSILLIS ISTIS.
17:3⸻ ATTENDITE VOBIS: SI PECCAVERIT FRATER TVVS,
INCREPA ILLVM: ET SI PAENITENTIAM EGERIT, DIMITTE ILLI.
17:4⸻ ET SI SEPTIES IN DIE PECCAVERIT IN TE, ET SEPTIES
IN DIE CONVERSVS FVERIT AD TE, DICENS: PAENITET ME,
DIMITTE ILLI.
17:5⸻ ET DIXERVNT APOSTOLI D̅O̅M̅I̅N̅O̅: ADAVGE NOBIS
FIDEM.
17:6⸻ DIXIT AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: SI HABVERITIS FIDEM,
SICVT GRANVM SINAPIS, DICERETIS HVIC ARBORI MORO:
ERADICARE, ET TRANSPLANTARE IN MARE, ET OBOEDIET
VOBIS.
17:7⸻ QVIS AVTEM VESTRVM HABENS SERVVM ARANTEM
AVT PASCENTEM, QVI REGRESSO DE AGRO DICET ILLI:
STATIM TRANSI, RECVMBE:
17:8⸻ ET NON DICAT EI: PARA QVOD CENEM, ET
PRAECINGE TE, ET MINISTRA MIHI DONEC MANDVCEM ET
BIBAM, ET POST HAEC TV MANDVCABIS, ET BIBES?
17:9⸻ NVMQVID GRATIAM HABET SERVO ILLI, QVIA FECIT
QVAE SIBI IMPERAVERAT?
17:10⸻ NON PVTO. SIC ET VOS CVM FECERITIS OMNIA,
QVAE PRAECEPTA SVNT VOBIS, DICITE: SERVI INVTILES
SVMVS: QVOD DEBVIMVS FACERE, FECIMVS.
17:11⸻ ET FACTVM EST, DVM IRET IN HIERVSALEM,
TRANSIEBAT PER MEDIAM SAMARIAM, ET GALILAEAM.
17:12⸻ ET CVM INGREDERETVR QVODDAM CASTELLVM,
OCCVRRERVNT EI DECEM VIRI LEPROSI, QVI STETERVNT A
LONGE:
17:13⸻ ET LEVAVERVNT VOCEM, DICENTES: I̅E̅S̅V̅
PRAECEPTOR, MISERERE NOSTRI.
17:14⸻ QVOS VT VIDIT, DIXIT: ITE, OSTENDITE VOS
SACERDOTIBVS. ET FACTVM EST, DVM IRENT, MVNDATI
SVNT.
17:15⸻ VNVS AVTEM EX ILLIS, VT VIDIT QVIA MVNDATVS
EST, REGRESSVS EST, CVM MAGNA VOCE MAGNIFICANS
D̅E̅V̅M̅,
17:16⸻ ET CECIDIT IN FACIEM ANTE PEDES EIVS, GRATIAS
AGENS: ET HIC ERAT SAMARITANVS.
17:17⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT: NONNE DECEM
MVNDATI SVNT? ET NOVEM VBI SVNT?
17:18⸻ NON EST INVENTVS QVI REDIRET, ET DARET
GLORIAM D̅E̅O̅, NISI HIC ALIENIGENA?
17:19⸻ ET AIT ILLI: SVRGE, VADE: QVIA FIDES TVA TE
SALVVM FECIT.
17:20⸻ INTERROGATVS AVTEM A PHARISAEIS: QVANDO
VENIT REGNVM D̅E̅I̅? RESPONDIT EIS, DIXIT: NON VENIT
REGNVM D̅E̅I̅ CVM OBSERVATIONE:
17:21⸻ NEQVE DICENT: ECCE HIC, AVT ECCE ILLIC. ECCE
ENIM REGNVM D̅E̅I̅ INTRA VOS EST.
17:22⸻ ET AIT AD DISCIPVLOS: VENIENT DIES QVANDO
DESIDERETIS VIDERE VNVM DIEM FILII HOMINIS, ET NON
VIDEBITIS.
17:23⸻ ET DICENT VOBIS: ECCE HIC, ECCE ILLIC. NOLITE
IRE, NEQVE SECTEMINI:
17:24⸻ NAM, SICVT FVLGOR CORVSCANS DE SVB CAELO IN
EA, QVAE SVB CAELO SVNT, FVLGET: ITA ERIT FILIVS
HOMINIS IN DIE SVA.
17:25⸻ PRIMVM AVTEM OPORTET ILLVM MVLTA PATI, ET
REPROBARI A GENERATIONE HAC.
17:26⸻ ET SICVT FACTVM EST IN DIEBVS NOE, ITA ERIT ET
IN DIE FILII HOMINIS.
17:27⸻ EDEBANT, ET BIBEBANT: VXORES DVCEBANT, ET
DABANTVR AD NVPTIAS, VSQVE IN DIEM, QVA INTRAVIT NOE
IN ARCAM: ET VENIT DILVVIVM, ET PERDIDIT OMNES.
17:28⸻ SIMILITER SICVT FACTVM EST IN DIEBVS LOTH:
EDEBANT, ET BIBEBANT: EMEBANT, ET VENDEBANT:
PLANTABANT, ET AEDIFICABANT:
17:29⸻ QVA DIE AVTEM EXIIT LOTH A SODOMIS, PLVIT
IGNEM, ET SVLPHVR DE CAELO, ET OMNES PERDIDIT:
17:30⸻ SECVNDVM HAEC ERIT QVA DIE FILIVS HOMINIS
REVELABITVR.
17:31⸻ IN ILLA HORA QVI FVERIT IN TECTO, ET VASA EIVS
IN DOMO, NE DESCENDAT TOLLERE ILLA: ET QVI IN AGRO,
SIMILITER NON REDEAT RETRO.
17:32⸻ MEMORES ESTOTE VXORIS LOTH.
17:33⸻ QVICVMQVE QVAESIERIT ANIMAM SVAM SALVAM
FACERE, PERDET ILLAM: ET QVICVMQVE PERDIDERIT ILLAM,
VIVIFICABIT EAM.
17:34⸻ DICO VOBIS: ILLA NOCTE ERVNT DVO IN LECTO
VNO: VNVS ASSVMETVR, ET ALTER RELINQVETVR:
17:35⸻ DVAE ERVNT MOLENTES IN VNVM: VNA
ASSVMETVR, ET ALTERA RELINQVETVR: DVO IN AGRO: VNVS
ASSVMETVR, ET ALTER RELINQVETVR.
17:36⸻ RESPONDENTES DICVNT ILLI: VBI D̅O̅M̅I̅N̅E̅?
17:37⸻ QVI DIXIT EIS: VBICVMQVE FVERIT CORPVS, ILLVC
CONGREGABVNTVR AQVILAE.
18:1⸻ DICEBAT AVTEM ET PARABOLAM AD ILLOS,
QVONIAM OPORTET SEMPER ORARE ET NON DEFICERE,
18:2⸻ DICENS: IVDEX QVIDAM ERAT IN QVADAM
CIVITATE, QVI D̅E̅V̅M̅ NON TIMEBAT, ET HOMINEM NON
REVEREBATVR.
18:3⸻ VIDVA AVTEM QVAEDAM ERAT IN CIVITATE ILLA,
ET VENIEBAT AD EVM, DICENS: VINDICA ME DE ADVERSARIO
MEO.
18:4⸻ ET NOLEBAT PER MVLTVM TEMPVS. POST HAEC
AVTEM DIXIT INTRA SE: ETSI D̅E̅V̅M̅ NON TIMEO, NEC
HOMINEM REVEREOR:
18:5⸻ TAMEN QVIA MOLESTA EST MIHI HAEC VIDVA,
VINDICABO ILLAM, NE IN NOVISSIMO VENIENS SVGGILLET
ME.
18:6⸻ AIT AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: AVDITE QVID IVDEX
INIQVITATIS DICIT:
18:7⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM NON FACIET VINDICTAM ELECTORVM
SVORVM CLAMANTIVM AC SE DIE AC NOCTE, ET PATIENTIAM
HABEBIT IN ILLIS?
18:8⸻ DICO VOBIS QVIA CITO FACIET VINDICTAM
ILLORVM. VERVMTAMEN FILIVS HOMINIS VENIENS, PVTAS,
INVENIET FIDEM IN TERRA?
18:9⸻ DIXIT AVTEM ET AD QVOSDAM, QVI IN SE
CONFIDEBANT TAMQVAM IVSTI, ET ASPERNABANTVR
CETEROS, PARABOLAM ISTAM:
18:10⸻ DVO HOMINES ASCENDERVNT IN TEMPLVM VT
ORARENT: VNVS PHARISAEVS, ET ALTER PVBLICANVS.
18:11⸻ PHARISAEVS STANS, HAEC APVD SE ORABAT: D̅E̅V̅S̅
GRATIAS AGO TIBI, QVIA NON SVM SICVT CETERI HOMINVM:
RAPTORES, INIVSTI, ADVLTERI: VELVT ETIAM HIC
PVBLICANVS.
18:12⸻ IEIVNO BIS IN SABBATO: DECIMAS DO OMNIVM,
QVAE POSSIDEO.
18:13⸻ ET PVBLICANVS A LONGE STANS, NOLEBAT NEC
OCVLOS AD CAELVM LEVARE: SED PERCVTIEBAT PECTVS
SVVM, DICENS: D̅E̅V̅S̅ PROPITIVS ESTO MIHI PECCATORI.
18:14⸻ DICO VOBIS, DESCENDIT HIC IVSTIFICATVS IN
DOMVM SVAM AB ILLO, QVIA OMNIS, QVI SE EXALTAT,
HVMILIABITVR: ET QVI SE HVMILIAT, EXALTABITVR.
18:15⸻ AFFEREBANT AVTEM AD ILLVM ET INFANTES, VT
EOS TANGERET. QVOD CVM VIDERENT DISCIPVLI,
INCREPABANT ILLOS.
18:16⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM CONVOCANS ILLOS, DIXIT: SINITE
PVEROS VENIRE AD ME, ET NOLITE VETARE. TALIVM EST
ENIM REGNVM D̅E̅I̅.
18:17⸻ AMEN DICO VOBIS: QVICVMQVE NON ACCEPERIT
REGNVM D̅E̅I̅ SICVT PVER, NON INTRABIT IN ILLVD.
18:18⸻ ET INTERROGAVIT EVM QVIDAM PRINCEPS:
MAGISTER BONE, QVID FACIENS VITAM AETERNAM
POSSIDEBO?
18:19⸻ DIXIT AVTEM EI I̅E̅S̅V̅S̅: QVID ME DICIS BONVM?
NEMO BONVS NISI SOLVS D̅E̅V̅S̅.
18:20⸻ MANDATA NOSTI: NON OCCIDES: NON
MOECHABERIS: NON FVRTVM FACIES: NON FALSVM
TESTIMONIVM DICES: HONORA PATREM TVVM, ET MATREM.
18:21⸻ QVI AIT: HAEC OMNIA CVSTODIVI A IVVENTVTE
MEA.
18:22⸻ QVO AVDITO, I̅E̅S̅V̅S̅ AIT EI: ADHVC VNVM TIBI
DEEST: OMNIA QVAECVMQVE HABES VENDE, ET DA
PAVPERIBVS, ET HABEBIS THESAVRVM IN CAELO: ET VENI,
SEQVERE ME.
18:23⸻ HIS ILLE AVDITIS, CONTRISTATVS EST: QVIA DIVES
ERAT VALDE.
18:24⸻ VIDENS AVTEM ILLVM I̅E̅S̅V̅S̅ TRISTEM FACTVM,
DIXIT: QVAM DIFFICILE, QVI PECVNIAS HABENT, IN REGNVM
D̅E̅I̅ INTRABVNT!
18:25⸻ FACILIVS EST ENIM CAMELVM PER FORAMEN ACVS
TRANSIRE, QVAM DIVITEM INTRARE IN REGNVM D̅E̅I̅.
18:26⸻ ET DIXERVNT QVI AVDIEBANT: ET QVIS POTEST
SALVVS FIERI?
18:27⸻ AIT ILLIS: QVAE INPOSSIBILIA SVNT APVD
HOMINES, POSSIBILIA SVNT APVD D̅E̅V̅M̅.
18:28⸻ AIT AVTEM PETRVS: ECCE NOS DIMISIMVS OMNIA
ET SECVTI SVMVS TE.
18:29⸻ QVI DIXIT EIS: AMEN DICO VOBIS, NEMO EST, QVI
RELIQVIT DOMVM, AVT PARENTES, AVT FRATRES, AVT
VXOREM, AVT FILIOS PROPTER REGNVM D̅E̅I̅,
18:30⸻ ET NON RECIPIAT MVLTO PLVRA IN HOC
TEMPORE, ET IN SAECVLO VENTVRO VITAM AETERNAM.
18:31⸻ ASSVMSIT AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ DVODECIM, ET AIT ILLIS:
ECCE ASCENDIMVS HIEROSOLYMAM, ET CONSVMMABVNTVR
OMNIA, QVAE SCRIPTA SVNT PER PROPHETAS DE FILIO
HOMINIS.
18:32⸻ TRADETVR ENIM GENTIBVS, ET INLVDETVR, ET
FLAGELLABITVR, ET CONSPVETVR:
18:33⸻ ET POSTQVAM FLAGELLAVERINT, OCCIDENT EVM,
ET DIE TERTIA RESVRGET.
18:34⸻ ET IPSI NIHIL HORVM INTELLEXERVNT, ET ERAT
VERBVM ISTVD ABSCONDITVM AB EIS, ET NON
INTELLEGEBANT QVAE DICEBANTVR.
18:35⸻ FACTVM EST AVTEM, CVM APPROPINQVARET
HIERICHO, CAECVS QVIDAM SEDEBAT SECVS VIAM,
MENDICANS.
18:36⸻ ET CVM AVDIRET TVRBAM PRAETEREVNTEM,
INTERROGABAT QVID HOC ESSET.
18:37⸻ DIXERVNT AVTEM EI, QVOD I̅E̅S̅V̅S̅ NAZARENVS
TRANSIRET.
18:38⸻ ET CLAMAVIT, DICENS: I̅E̅S̅V̅ FILII DAVID MISERERE
MEI.
18:39⸻ ET QVI PRAEIBANT, INCREPABANT EVM VT
TACERET. IPSE VERO MVLTO MAGIS CLAMAVIT: FILII DAVID
MISERERE MEI.
18:40⸻ STANS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ IVSSIT ILLVM ADDVCI AD SE.
ET CVM APPROPINQVASSET, INTERROGAVIT ILLVM,
18:41⸻ DICENS: QVID TIBI VIS FACIAM? AT ILLE DIXIT:
D̅O̅M̅I̅N̅E̅ VT VIDEAM.
18:42⸻ ET I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT ILLI: RESPICE, FIDES TVA TE
SALVVM FECIT.
18:43⸻ ET CONFESTIM VIDIT, ET SEQVEBATVR ILLVM
MAGNIFICANS D̅E̅V̅M̅. ET OMNIS PLEBS VT VIDIT, DEDIT
LAVDEM D̅E̅O̅.
19:1⸻ ET INGRESSVS PERAMBVLABAT HIERICHO.
19:2⸻ ET ECCE VIR NOMINE ZACCHEVS: ET HIC ERAT
PRINCEPS PVBLICANORVM, ET IPSE DIVES:
19:3⸻ ET QVAEREBAT VIDERE I̅E̅S̅V̅M̅, QVIS ESSET: ET NON
POTERAT PRAE TVRBA, QVIA STATVRA PVSILLVS ERAT.
19:4⸻ ET PRAECVRRENS ASCENDIT IN ARBOREM
SYCOMORVM VT VIDERET ILLVM: QVIA INDE ERAT
TRANSITVRVS.
19:5⸻ ET CVM VENISSET AD LOCVM, SVSPICIENS I̅E̅S̅V̅S̅
VIDIT ILLVM, ET DIXIT AD EVM: ZACCHEE FESTINANS
DESCENDE: QVIA HODIE IN DOMO TVA OPORTET ME
MANERE.
19:6⸻ ET FESTINANS DESCENDIT, ET EXCEPIT ILLVM
GAVDENS.
19:7⸻ ET CVM VIDERENT OMNES, MVRMVRABANT,
DICENTES QVOD AD HOMINEM PECCATOREM DIVERTISSET.
19:8⸻ STANS AVTEM ZACCHEVS, DIXIT AD D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅:
ECCE DIMIDIVM BONORVM MEORVM, D̅O̅M̅I̅N̅E̅, DO
PAVPERIBVS: ET SI QVID ALIQVEM DEFRAVDAVI, REDDO
QVADRVPLVM.
19:9⸻ AIT I̅E̅S̅V̅S̅ AD EVM: QVIA HODIE SALVS DOMVI HVIC
FACTA EST: EO QVOD ET IPSE FILIVS SIT ABRAHAE.
19:10⸻ VENIT ENIM FILIVS HOMINIS QVAERERE, ET
SALVARE QVOD PERIERAT.
19:11⸻ HAEC ILLIS AVDIENTIBVS ADICIENS, DIXIT
PARABOLAM, EO QVOD ESSET PROPE HIERVSALEM: ET QVIA
EXISTIMARENT QVOD CONFESTIM REGNVM D̅E̅I̅
MANIFESTARETVR.
19:12⸻ DIXIT ERGO: HOMO QVIDAM NOBILIS ABIIT IN
REGIONEM LONGINQVAM ACCIPERE SIBI REGNVM, ET
REVERTI.
19:13⸻ VOCATIS AVTEM DECEM SERVIS SVIS, DEDIT ILLIS
DECEM MNAS, ET AIT AD ILLOS: NEGOTIAMINI DVM VENIO.
19:14⸻ CIVES AVTEM EIVS ODERANT ILLVM: ET MISERVNT
LEGATIONEM POST ILLVM, DICENTES: NOLVMVS HVNC
REGNARE SVPER NOS.
19:15⸻ ET FACTVM EST VT REDIRET ACCEPTO REGNO: ET
IVSSIT VOCARI SERVOS, QVIBVS DEDIT PECVNIAM, VT SCIRET
QVANTVM QVISQVE NEGOTIATVS ESSET.
19:16⸻ VENIT AVTEM PRIMVS DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, MNA TVA
DECEM MNAS ADQVISIVIT.
19:17⸻ ET AIT ILLI: EVGE BONE SERVE, QVIA IN MODICO
FIDELIS FVISTI, ERIS POTESTATEM HABENS SVPRA DECEM
CIVITATES.
19:18⸻ ET ALTER VENIT, DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, MNA TVA
FECIT QVINQVE MNAS.
19:19⸻ ET HVIC AIT: ET TV ESTO SVPRA QVINQVE
CIVITATES.
19:20⸻ ET ALTER VENIT, DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, ECCE MNA
TVA, QVAM HABVI REPOSITAM IN SVDARIO:
19:21⸻ TIMVI ENIM, QVIA HOMO AVSTERIS ES: TOLLIS
QVOD NON POSVISTI, ET METIS QVOD NON SEMINASTI.
19:22⸻ DICIT EI: DE ORE TVO TE IVDICO SERVE NEQVAM.
SCIEBAS QVOD EGO AVSTERIS HOMO SVM, TOLLENS QVOD
NON POSVI, ET METENS QVOD NON SEMINAVI:
19:23⸻ ET QVARE NON DEDISTI PECVNIAM MEAM AD
MENSAM, ET EGO VENIENS CVM VSVRIS VTIQVE EXIGISSEM
ILLVD?
19:24⸻ ET ADSTANTIBVS DIXIT: AVFERTE AB ILLO MNAM,
ET DATE ILLI, QVI DECEM MNAS HABET.
19:25⸻ ET DIXERVNT EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, HABET DECEM MNAS.
19:26⸻ DICO AVTEM VOBIS, QVIA OMNI HABENTI
DABITVR: AB EO AVTEM, QVI NON HABET, ET QVOD HABET
AVFERETVR AB EO.
19:27⸻ VERVMTAMEN INIMICOS MEOS ILLOS, QVI
NOLVERVNT ME REGNARE SVPER SE, ADDVCITE HVC: ET
INTERFICITE ANTE ME.
19:28⸻ ET HIS DICTIS, PRAECEDEBAT ASCENDENS
HIEROSOLYMA.
19:29⸻ ET FACTVM EST, CVM APPROPINQVASSET AD
BETHPHAGE, ET BETHANIA AD MONTEM, QVI VOCATVR
OLIVETI, MISIT DVOS DISCIPVLOS SVOS,
19:30⸻ DICENS: ITE IN CASTELLVM, QVOD CONTRA EST: IN
QVOD INTROEVNTES, INVENIETIS PVLLVM ASINAE
ALLIGATVM, CVI NEMO VMQVAM HOMINVM SEDIT: SOLVITE
ILLVM, ET ADDVCITE.
19:31⸻ ET SI QVIS VOS INTERROGAVERIT: QVARE
SOLVITIS? SIC DICETIS EI: QVIA D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ OPERA EIVS
DESIDERAT.
19:32⸻ ABIERVNT AVTEM QVI MISSI ERANT: ET
INVENERVNT, SICVT DIXIT ILLIS, STANTEM PVLLVM.
19:33⸻ SOLVENTIBVS AVTEM ILLIS PVLLVM, DIXERVNT
DOMINI EIVS AD ILLOS: QVID SOLVITIS PVLLVM?
19:34⸻ AT ILLI DIXERVNT: QVIA D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EVM
NECESSARIVM HABET.
19:35⸻ ET DVXERVNT ILLVM AD I̅E̅S̅V̅M̅. ET IACENTES
VESTIMENTA SVA SVPRA PVLLVM, INPOSVERVNT I̅E̅S̅V̅M̅.
19:36⸻ EVNTE AVTEM ILLO, SVBSTERNEBANT
VESTIMENTA SVA IN VIA.
19:37⸻ ET CVM APPROPINQVARET IAM AD DESCENSVM
MONTIS OLIVETI, COEPERVNT OMNES TVRBAE
DESCENDENTIVM GAVDENTES LAVDARE D̅E̅V̅M̅ VOCE MAGNA
SVPER OMNIBVS, QVAS VIDERANT, VIRTVTIBVS,
19:38⸻ DICENTES: BENEDICTVS, QVI VENIT REX IN
NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅! PAX IN CAELO, ET GLORIA IN EXCELSIS!
19:39⸻ ET QVIDAM PHARISAEORVM DE TVRBIS, DIXERVNT
AD ILLVM: MAGISTER, INCREPA DISCIPVLOS TVOS.
19:40⸻ QVIBVS IPSE AIT: DICO VOBIS, QVIA SI HI
TACVERINT, LAPIDES CLAMABVNT.
19:41⸻ ET VT APPROPINQVAVIT, VIDENS CIVITATEM
FLEVIT SVPER ILLAM, DICENS:
19:42⸻ QVIA SI COGNOVISSES ET TV, ET QVIDEM IN HAC
DIE TVA, QVAE AD PACEM TIBI, NVNC AVTEM ABSCONDITA
SVNT AB OCVLIS TVIS.
19:43⸻ QVIA VENIENT DIES IN TE: ET CIRCVMDABVNT TE
INIMICI TVI VALLO, ET CIRCVMDABVNT TE: ET
COANGVSTABVNT TE VNDIQVE:
19:44⸻ AD TERRAM PROSTERNENT TE, ET FILIOS, QVI IN
TE SVNT, ET NON RELINQVENT IN TE LAPIDEM SVPER
LAPIDEM: EO QVOD NON COGNOVERIS TEMPVS VISITATIONIS
TVAE.
19:45⸻ ET INGRESSVS IN TEMPLVM, COEPIT EICERE
VENDENTES IN ILLO, ET EMENTES,
19:46⸻ DICENS ILLIS: SCRIPTVM EST: QVIA DOMVS MEA
DOMVS ORATIONIS EST. VOS AVTEM FECISTIS ILLAM
SPELVNCAM LATRONVM.
19:47⸻ ET ERAT DOCENS COTIDIE IN TEMPLO. PRINCIPES
AVTEM SACERDOTVM, ET SCRIBAE, ET PRINCEPS PLEBIS
QVAEREBANT ILLVM PERDERE:
19:48⸻ ET NON INVENIEBANT QVOD FACERENT ILLI.
OMNIS ENIM POPVLVS SVSPENSVS ERAT, AVDIENS ILLVM.
20:1⸻ ET FACTVM EST IN VNA DIERVM, DOCENTE ILLO
POPVLVM IN TEMPLO, ET EVANGELIZANTE, CONVENERVNT
PRINCIPES SACERDOTVM, ET SCRIBAE CVM SENIORIBVS,
20:2⸻ ET AIVNT DICENTES AD ILLVM: DIC NOBIS, IN QVA
POTESTATE HAEC FACIS? AVT: QVIS EST, QVI DEDIT TIBI
HANC POTESTATEM?
20:3⸻ RESPONDENS AVTEM, DIXIT AD ILLOS:
INTERROGABO VOS ET EGO VNVM VERBVM. RESPONDETE
MIHI:
20:4⸻ BAPTISMVM IOHANNIS DE CAELO ERAT, AN EX
HOMINIBVS?
20:5⸻ AT ILLI COGITABANT INTER SE, DICENTES: QVIA SI
DIXERIMVS, DE CAELO, DICET: QVARE ERGO NON
CREDIDISTIS EI?
20:6⸻ SI AVTEM DIXERIMVS, EX HOMINIBVS, PLEBS
VNIVERSA LAPIDABIT NOS: CERTI SVNT ENIM, IOHANNEN
PROPHETAM ESSE.
20:7⸻ ET RESPONDERVNT SE NESCIRE VNDE ESSET.
20:8⸻ ET I̅E̅S̅V̅S̅ AIT ILLIS: NEQVE EGO DICO VOBIS IN QVA
POTESTATE HAEC FACIO.
20:9⸻ COEPIT AVTEM DICERE AD PLEBEM PARABOLAM
HANC: HOMO PLANTAVIT VINEAM, ET LOCAVIT EAM
COLONIS: ET IPSE PEREGRE FVIT MVLTIS TEMPORIBVS.
20:10⸻ ET IN TEMPORE MISIT AD CVLTORES SERVVM, VT
DE FRVCTV VINEAE DARENT ILLI. QVI CAESVM DIMISERVNT
EVM INANEM.
20:11⸻ ET ADDIDIT ALTERVM SERVVM MITTERE. ILLI
AVTEM HVNC QVOQVE CEDENTES, ET AFFICIENTES
CONTVMELIA, DIMISERVNT INANEM.
20:12⸻ ET ADDIDIT TERTIVM MITTERE: QVI ET ILLVM
VVLNERANTES EIECERVNT.
20:13⸻ DIXIT AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ VINEAE: QVID FACIAM?
MITTAM FILIVM MEVM DILECTVM: FORSITAN, CVM HVNC
VIDERINT, VEREBVNTVR.
20:14⸻ QVEM CVM VIDISSENT COLONI, COGITAVERVNT IN
SE, DICENTES: HIC EST HERES, OCCIDAMVS ILLVM, VT
NOSTRA FIAT HEREDITAS.
20:15⸻ ET EIECTVM ILLVM EXTRA VINEAM, OCCIDERVNT.
QVID ERGO FACIET ILLIS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ VINEAE?
20:16⸻ VENIET, ET PERDET COLONOS ISTOS, ET DABIT
VINEAM ALIIS. QVO AVDITO, DIXERVNT ILLI: ABSIT.
20:17⸻ ILLE AVTEM ASPICIENS EOS AIT: QVID EST ERGO
HOC, QVOD SCRIPTVM EST: LAPIDEM, QVEM
REPROBAVERVNT AEDIFICANTES, HIC FACTVS EST IN CAPVT
ANGVLI?
20:18⸻ OMNIS, QVI CECIDERIT SVPRA ILLVM LAPIDEM,
CONQVASSABITVR: SVPRA QVEM AVTEM CECIDERIT,
COMMINVET ILLVM.
20:19⸻ ET QVAEREBANT PRINCIPES SACERDOTVM, ET
SCRIBAE MITTERE IN ILLVM MANVS ILLA HORA: ET
TIMVERVNT POPVLVM: COGNOVERVNT ENIM QVOD AD IPSOS
DIXERIT SIMILITVDINEM ISTAM.
20:20⸻ ET OBSERVANTES MISERVNT INSIDIATORES, QVI
SE IVSTOS SIMVLARENT, VT CAPERENT EVM IN SERMONE, ET
TRADERENT ILLVM PRINCIPATVI, ET POTESTATI PRAESIDIS.
20:21⸻ ET INTERROGAVERVNT ILLVM, DICENTES:
MAGISTER, SCIMVS QVIA RECTE DICIS, ET DOCES: ET NON
ACCIPIS PERSONAM, SED IN VERITATE VIAM D̅E̅I̅ DOCES:
20:22⸻ LICET NOBIS DARE TRIBVTVM CAESARI, AN NON?
20:23⸻ CONSIDERANS AVTEM DOLVM ILLORVM, DIXIT
EOS: QVID ME TEMTATIS?
20:24⸻ OSTENDITE MIHI DENARIVM: CVIVS HABET
IMAGINEM, ET INSCRIPTIONEM? RESPONDENTES DIXERVNT:
CAESARIS.
20:25⸻ ET AIT ILLIS: REDDITE ERGO QVAE CAESARIS
SVNT, CAESARI: ET QVAE D̅E̅I̅ SVNT, D̅E̅O̅.
20:26⸻ ET NON POTVERVNT VERBVM EIVS
REPREHENDERE CORAM PLEBE: ET MIRATI IN RESPONSIS
EIVS, TACVERVNT.
20:27⸻ ACCESSERVNT AVTEM QVIDAM SADDVCAEORVM,
QVI NEGANT ESSE RESVRRECTIONEM, ET
INTERROGAVERVNT EVM,
20:28⸻ DICENTES: MAGISTER, MOSES SCRIPSIT NOBIS: SI
FRATER ALICVIVS MORTVVS FVERIT HABENS VXOREM, ET
HIC SINE FILIIS FVERIT, VT ACCIPIAT EAM FRATER EIVS
VXOREM, ET SVSCITET SEMEN FRATRI SVO:
20:29⸻ SEPTEM ERGO FRATRES ERANT: ET PRIMVS
ACCEPIT VXOREM, ET MORTVVS EST SINE FILIIS.
20:30⸻ ET SEQVENS ACCEPIT ILLAM, ET IPSE MORTVVS
EST SINE FILIO.
20:31⸻ ET TERTIVS ACCEPIT ILLAM. SIMILITER ET OMNES
SEPTEM, ET NON RELIQVERVNT SEMEN, ET MORTVI SVNT.
20:32⸻ NOVISSIMA OMNIVM MORTVA EST ET MVLIER.
20:33⸻ IN RESVRRECTIONE ERGO, CVIVS EORVM ERIT
VXOR? SIQVIDEM SEPTEM HABVERVNT EAM VXOREM.
20:34⸻ ET AIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅: FILII SAECVLI HVIVS NVBVNT,
ET TRADVNTVR AD NVPTIAS:
20:35⸻ ILLI AVTEM QVI DIGNI HABEBVNTVR SAECVLO
ILLO, ET RESVRRECTIONE EX MORTVIS, NEQVE NVBENT,
NEQVE DVCENT VXORES:
20:36⸻ NEQVE ENIM VLTRA MORI POTERVINT: AEQVALES
ENIM ANGELIS SVNT, ET FILII SVNT D̅E̅I̅: CVM SINT FILII
RESVRRECTIONIS.
20:37⸻ QVIA VERO RESVRGANT MORTVI, ET MOSES
OSTENDIT SECVS RVBVM, SICVT DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, D̅E̅V̅M̅
ABRAHAM, ET D̅E̅V̅M̅ ISAAC, ET D̅E̅V̅M̅ IACOB.
20:38⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM NON EST MORTVORVM, SED
VIVORVM: OMNES ENIM VIVVNT EI.
20:39⸻ RESPONDENTES AVTEM QVIDAM SCRIBARVM,
DIXERVNT: MAGISTER, BENE DIXISTI.
20:40⸻ ET AMPLIVS NON AVDEBANT EVM QVICQVAM
INTERROGARE.
20:41⸻ DIXIT AVTEM AD ILLOS: QVOMODO DICVNT
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, FILIVM DAVID ESSE?
20:42⸻ ET IPSE DAVID DICIT IN LIBRO PSALMORVM: DIXIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MEO, SEDE A DEXTRIS MEIS,
20:43⸻ DONEC PONAM INIMICOS TVOS, SCABELLVM
PEDVM TVORVM?
20:44⸻ DAVID ERGO D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ ILLVM VOCAT: ET
QVOMODO FILIVS EIVS EST?
20:45⸻ AVDIENTE AVTEM OMNI POPVLO, DIXIT
DISCIPVLIS SVIS:
20:46⸻ ADTENDITE A SCRIBIS, QVI VOLVNT AMBVLARE IN
STOLIS, ET AMANT SALVTATIONES IN FORO, ET PRIMAS
CATHEDRAS IN SYNAGOGIS, ET PRIMOS DISCVBITVS IN
CONVIVIIS:
20:47⸻ QVI DEVORANT DOMOS VIDVARVM, SIMVLANTES
LONGAM ORATIONEM. HI ACCIPIENT DAMNATIONEM
MAIOREM.
21:1⸻ RESPICIENS AVTEM VIDIT EOS, QVI MITTEBANT
MVNERA SVA IN GAZOPHILACIVM, DIVITES.
21:2⸻ VIDIT AVTEM ET QVAMDAM VIDVAM
PAVPERCVLAM MITTENTEM AERA MINVTA DVO.
21:3⸻ ET DIXIT: VERE DICO VOBIS, QVIA VIDVA HAEC
PAVPER, PLVS QVAM OMNES MISIT.
21:4⸻ NAM OMNES HI EX ABVNDANTIA SIBI MISERVNT IN
MVNERA D̅E̅I̅: HAEC AVTEM EX EO, QVOD DEEST ILLI, OMNEM
VICTVM SVVM, QVEM HABVIT, MISIT.
21:5⸻ ET QVIBVSDAM DICENTIBVS DE TEMPLO QVOD
LAPIDIBVS BONIS, ET DONIS ORNATVM ESSET, DIXIT:
21:6⸻ HAEC, QVAE VIDETIS, VENIENT DIES, IN QVIBVS NON
RELINQVETVR LAPIS SVPER LAPIDEM, QVI NON
DESTRVATVR.
21:7⸻ INTERROGAVERVNT AVTEM ILLVM, DICENTES:
PRAECEPTOR, QVANDO HAEC ERVNT, ET QVOD SIGNVM CVM
FIERI INCIPIENT?
21:8⸻ QVI DIXIT: VIDETE NE SEDVCAMINI: MVLTI ENIM
VENIENT IN NOMINE MEO, DICENTES QVIA EGO SVM: ET
TEMPVS APPROPINQVAVIT: NOLITE ERGO IRE POST ILLOS.
21:9⸻ CVM AVTEM AVDIERITIS PROELIA, ET SEDITIONES,
NOLITE TERRERI: OPORTET PRIMVM HAEC FIERI, SED NON
STATIM FINIS.
21:10⸻ TVNC DICEBAT ILLIS: SVRGET GENS CONTRA
GENTEM, ET REGNVM ADVERSVS REGNVM.
21:11⸻ TERRAEMOTVS MAGNI ERVNT PER LOCA, ET
PESTILENTIAE, ET FAMES, TERRORESQVE DE CAELO, ET
SIGNA MAGNA ERVNT.
21:12⸻ SED ANTE HAEC OMNIA INICIENT VOBIS MANVS
SVAS, ET PERSEQVENTVR TRADENTES IN SYNAGOGAS, ET
CVSTODIAS, TRADENTES AD REGES, ET ADPRAESIDES
PROPTER NOMEN MEVM:
21:13⸻ CONTINGET AVTEM VOBIS IN TESTIMONIVM.
21:14⸻ PONITE ERGO IN CORDIBVS VESTRIS NON
PRAEMEDITARI QVEMADMODVM RESPONDEATIS.
21:15⸻ EGO ENIM DABO VOBIS OS, ET SAPIENTIAM, CVI
NON POTERINT RESISTERE, ET CONTRADICERE OMNES
ADVERSARII VESTRI.
21:16⸻ TRADEMINI AVTEM A PARENTIBVS, ET FRATRIBVS,
ET COGNATIS, ET AMICIS, ET MORTE AFFICIENT EX VOBIS:
21:17⸻ ET ERITIS ODIO OMNIBVS PROPTER NOMEN
MEVM:
21:18⸻ ET CAPILLVS DE CAPITE VESTRO NON PERIBIT.
21:19⸻ ET IN PATIENTIA VESTRA POSSIDEBITIS ANIMAS
VESTRAS.
21:20⸻ CVM AVTEM VIDERITIS CIRCVMDARI AB EXERCITV
HIERVSALEM, TVNC SCITOTE QVIA APPROPINQVAVIT
DESOLATIO EIVS:
21:21⸻ TVNC QVI IN IVDAEA SVNT, FVGIANT IN MONTES:
ET QVI IN MEDIO EIVS, DESCEDANT: ET QVI IN REGIONIBVS,
NON INTRENT IN EAM.
21:22⸻ QVIA DIES VLTIONIS HI SVNT, VT IMPLEANTVR
OMNIA, QVAE SCRIPTA SVNT.
21:23⸻ VAE AVTEM PRAEGNANTIBVS, ET NVTRIENTIBVS
IN ILLIS DIEBVS. ERIT ENIM PRESSVRA MAGNA SVPRA
TERRAM, ET IRA POPVLO HVIC.
21:24⸻ ET CADENT IN ORE GLADII: ET CAPTIVI DVCENTVR
IN OMNES GENTES. ET HIERVSALEM CALCABITVR A
GENTIBVS: DONEC IMPLEANTVR TEMPORA NATIONVM.
21:25⸻ ET ERVNT SIGNA IN SOLE, ET LVNA, ET STELLIS, ET
IN TERRIS PRESSVRA GENTIVM PRAE CONFVSIONE SONITVS
MARIS, ET FLVCTVVM:
21:26⸻ ARESCENTIBVS HOMINIBVS PRAE TIMORE, ET
EXPECTATIONE, QVAE SVPERVENIENT VNIVERSO ORBI: NAM
VIRTVTES CAELORVM MOVEBVNTVR:
21:27⸻ ET TVNC VIDEBVNT FILIVM HOMINIS VENIENTEM
IN NVBE CVM POTESTATE MAGNA, ET MAIESTATE.
21:28⸻ HIS AVTEM FIERI INCIPIENTIBVS, RESPICITE, ET
LEVATE CAPITA VESTRA: QVONIAM APPROPINQVAT
REDEMTIO VESTRA.
21:29⸻ ET DIXIT ILLIS SIMILITVDINEM: VIDETE
FICVLNEAM, ET OMNES ARBORES:
21:30⸻ CVM PRODVCVNT IAM EX SE FRVCTVM, SCITIS
QVONIAM PROPE EST AESTAS.
21:31⸻ ITA ET VOS CVM VIDERITIS HAEC FIERI, SCITOTE
QVONIAM PROPE EST REGNVM D̅E̅I̅.
21:32⸻ AMEN DICO VOBIS, QVIA NON PRAETERIBIT
GENERATIO HAEC, DONEC OMNIA FIANT.
21:33⸻ CAELVM, ET TERRA TRANSIBVNT: VERBA AVTEM
MEA NON TRANSIENT.
21:34⸻ ADTENDITE AVTEM VOBIS, NE FORTE GRAVENTVR
CORDA VESTRA IN CRAPVLA, ET EBRIETATE, ET CVRIS HVIVS
VITAE: ET SVPERVENIAT IN VOS REPENTINA DIES ILLA:
21:35⸻ TAMQVAM LAQVEVS ENIM SVPERVENIET IN
OMNES, QVI SEDENT SVPER FACIEM OMNIS TERRAE.
21:36⸻ VIGILATE ITAQVE, OMNI TEMPORE ORANTES, VT
DIGNI HABEAMINI FVGERE OMNIA, QVAE FVTVRA SVNT, ET
STARE ANTE FILIVM HOMINIS.
21:37⸻ ERAT AVTEM DIEBVS DOCENS IN TEMPLO:
NOCTIBVS VERO EXIENS, MORABATVR IN MONTE, QVI
VOCATVR OLIVETI.
21:38⸻ ET OMNIS POPVLVS MANICABAT AD EVM IN
TEMPLO AVDIRE EVM.
22:1⸻ APPROPINQVABAT AVTEM DIES FESTVS
AZYMORVM, QVI DICITVR PASCHA:
22:2⸻ ET QVAEREBANT PRINCIPES SACERDOTVM, ET
SCRIBAE, QVOMODO EVM INTERFICERENT: TIMEBANT VERO
PLEBEM.
22:3⸻ INTRAVIT AVTEM SATANAS IN IVDAM, QVI
VOCATVR SCARIOTH, VNVM DE DVODECIM.
22:4⸻ ET ABIIT, ET LOCVTVS EST CVM PRINCIPIBVS
SACERDOTVM, ET MAGISTRATIBVS, QVEMADMODVM ILLVM
TRADERET EIS.
22:5⸻ ET GAVISI SVNT, ET PACTI SVNT PECVNIAM ILLI
DARE.
22:6⸻ ET SPOPONDIT. ET QVAEREBAT OPORTVNITATEM
VT TRADERET ILLVM SINE TVRBIS.
22:7⸻ VENIT AVTEM DIES AZYMORVM, IN QVA NECESSE
ERAT OCCIDI PASCHA.
22:8⸻ ET MISIT PETRVM, ET IOHANNEN, DICENS: EVNTES
PARATE NOBIS PASCHA, VT MANDVCEMVS.
22:9⸻ AT ILLI DIXERVNT: VBI VIS PAREMVS?
22:10⸻ ET DIXIT AD EOS: ECCE INTROEVNTIBVS VOBIS IN
CIVITATEM, OCCVRRIT VOBIS HOMO AMPHORAM AQVAE
PORTANS: SEQVIMINI EVM IN DOMVM, IN QVA INTRAT,
22:11⸻ ET DICETIS PATRIFAMILIAS DOMVS: DICIT TIBI
MAGISTER: VBI EST DIVERSORIVM, VBI PASCHA CVM
DISCIPVLIS MEIS MANDVCEM?
22:12⸻ ET IPSE VOBIS OSTENDET CENACVLVM MAGNVM
STRATVM, ET IBI PARATE.
22:13⸻ EVNTES AVTEM INVENERVNT SICVT DIXIT ILLIS,
ET PARAVERVNT PASCHA.
22:14⸻ ET CVM FACTA ESSET HORA, DISCVBVIT, ET
DVODECIM APOSTOLI CVM EO.
22:15⸻ ET AIT ILLIS: DESIDERIO DESIDERAVI HOC PASCHA
MANDVCARE VOBISCVM, ANTEQVAM PATIAR.
22:16⸻ DICO ENIM VOBIS, QVIA EX HOC NON MANDVCABO
ILLVD, DONEC IMPLEATVR IN REGNO D̅E̅I̅.
22:17⸻ ET ACCEPTO CALICE GRATIAS EGIT, ET DIXIT:
ACCIPITE, ET DIVIDITE INTER VOS.
22:18⸻ DICO ENIM VOBIS QVOD NON BIBAM DE
GENERATIONE VITIS, DONEC REGNVM D̅E̅I̅ VENIAT.
22:19⸻ ET ACCEPTO PANE GRATIAS EGIT, ET FREGIT, ET
DEDIT EIS, DICENS: HOC EST CORPVS MEVM, QVOD PRO
VOBIS DATVR: HOC FACITE IN MEAM COMMEMORATIONEM.
22:20⸻ SIMILITER ET CALICEM, POSTQVAM CENAVIT,
DICENS: HIC EST CALIX NOVVM TESTAMENTVM IN SANGVINE
MEO, QVOD PRO VOBIS FVNDETVR.
22:21⸻ VERVMTAMEN ECCE MANVS TRADENTIS ME,
MECVM EST IN MENSA.
22:22⸻ ET QVIDEM FILIVS HOMINIS, SECVNDVM QVOD
DEFINITVM EST, VADIT: VERVMTAMEN VAE ILLI HOMINI,
PER QVEM TRADETVR.
22:23⸻ ET IPSI COEPERVNT QVAERERE INTER SE, QVIS
ESSET EX EIS, QVI HOC FACTVRVS ESSET.
22:24⸻ FACTA EST AVTEM ET CONTENTIO INTER EOS,
QVIS EORVM VIDERETVR ESSE MAIOR.
22:25⸻ DIXIT AVTEM EIS: REGES GENTIVM DOMINANTVR
EORVM: ET QVI POTESTATEM HABENT SVPER EOS, BENEFICI
VOCANTVR.
22:26⸻ VOS AVTEM NON SIC: SED QVI MAIOR EST IN VOBIS,
FIAT SICVT IVNIOR: ET QVI PRAECESSOR EST, SICVT
MINISTRATOR.
22:27⸻ NAM QVIS MAIOR EST, QVI RECVMBIT, AN QVI
MINISTRAT? NONNE QVI RECVMBIT? EGO AVTEM IN MEDIO
VESTRVM SVM, SICVT QVI MINISTRAT:
22:28⸻ VOS AVTEM ESTIS, QVI PERMANSISTIS MECVM IN
TEMTATIONIBVS MEIS:
22:29⸻ ET EGO DISPONO VOBIS SICVT DISPOSVIT MIHI
PATER MEVS REGNVM,
22:30⸻ VT EDATIS, ET BIBATIS SVPER MENSAM MEAM IN
REGNO: ET SEDEATIS SVPER THRONOS IVDICANTES
DVODECIM TRIBVS ISRAHEL.
22:31⸻ AIT AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: SIMON, SIMON, ECCE
SATANAS EXPETIVIT VOS VT CRIBRARET SICVT TRITICVM:
22:32⸻ EGO AVTEM ROGAVI PRO TE VT NON DEFICIAT
FIDES TVA: ET TV ALIQVANDO CONVERSVS CONFIRMA
FRATRES TVOS.
22:33⸻ QVI DIXIT EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, TECVM PARATVS SVM ET IN
CARCEREM, ET IN MORTEM IRE.
22:34⸻ ET ILLE DIXIT: DICO TIBI PETRE, NON CANTABIT
HODIE GALLVS, DONEC TER ABNEGES NOSSE ME. ET DIXIT
EIS:
22:35⸻ QVANDO MISI VOS SINE SACCVLO, ET PERA, ET
CALCIAMENTIS, NVMQVID ALIQVID DEFVIT VOBIS?
22:36⸻ AT ILLI DIXERVNT: NIHIL. DIXIT ERGO EIS: SED
NVNC QVI HABET SACCVLVM, TOLLAT SIMILITER ET PERAM:
ET QVI NON HABET, VENDAT TVNICAM SVAM, ET EMAT
GLADIVM.
22:37⸻ DICO AVTEM VOBIS, QVONIAM ADHVC HOC, QVOD
SCRIPTVM EST, OPORTET IMPLERI IN ME: ET QVOD CVM
INIVSTIS DEPVTATVS EST. ETENIM EA, QVAE SVNT DE ME,
FINEM HABENT.
22:38⸻ AT ILLI DIXERVNT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, ECCE GLADII DVO HIC.
AT ILLE DIXIT EIS: SAT EST.
22:39⸻ ET EGRESSVS IBAT SECVNDVM CONSVETVDINEM
IN MONTEM OLIVARVM. SECVTI SVNT AVTEM ILLVM ET
DISCIPVLI.
22:40⸻ ET CVM PERVENISSET AD LOCVM, DIXIT ILLIS:
ORATE NE INTRETIS IN TEMTATIONEM.
22:41⸻ ET IPSE AVVLSVS EST AB EIS QVANTVM IACTVS
EST LAPIDIS: ET POSITIS GENIBVS ORABAT,
22:42⸻ DICENS: PATER SI VIS, TRANSFER CALICEM ISTVM
A ME: VERVMTAMEN NON MEA VOLVNTAS, SED TVA FIAT.
22:43⸻ APPARVIT AVTEM ILLI ANGELVS DE CAELO,
CONFORTANS EVM. ET FACTVS IN AGONIA, ET PROLIXIVS
ORABAT.
22:44⸻ ET FACTVS EST SVDOR EIVS, SICVT GVTTAE
SANGVINIS DECVRRENTIS IN TERRAM.
22:45⸻ ET CVM SVRREXISSET AB ORATIONE, ET VENISSET
AD DISCIPVLOS SVOS, INVENIT EOS DORMIENTES PRAE
TRISTITIA.
22:46⸻ ET AIT ILLIS: QVID DORMITIS? SVRGITE, ORATE, NE
INTRETIS IN TEMTATIONEM.
22:47⸻ ADHVC EO LOQVENTE ECCE TVRBA: ET QVI
VOCABATVR IVDAS, VNVS DE DVODECIM, ANTECEDEBAT
EOS: ET APPROPINQVAVIT I̅E̅S̅V̅ VT OSCVLARETVR EVM.
22:48⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DIXIT EI: IVDA, OSCVLO FILIVM
HOMINIS TRADIS?
22:49⸻ VIDENTES AVTEM HI, QVI CIRCA IPSVM ERANT,
QVOD FVTVRVM ERAT, DIXERVNT EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI
PERCVTIMVS IN GLADIO?
22:50⸻ ET PERCVSSIT VNVS EX ILLIS SERVVM PRINCIPIS
SACERDOTVM, ET AMPVTAVIT AVRICVLAM EIVS DEXTRAM.
22:51⸻ RESPONDENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, AIT: SINITE VSQVE
HVC. ET CVM TETIGISSET AVRICVLAM EIVS, SANAVIT EVM.
22:52⸻ DIXIT AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ AD EOS, QVI VENERANT AD SE,
PRINCIPES SACERDOTVM, ET MAGISTRATVS TEMPLI, ET
SENIORES: QVASI AD LATRONEM EXISTIS CVM GLADIIS, ET
FVSTIBVS?
22:53⸻ CVM COTIDIE VOBISCVM FVERIM IN TEMPLO, NON
EXTENDISTIS MANVS IN ME: SED HAEC EST HORA VESTRA,
ET POTESTAS TENEBRARVM.
22:54⸻ COMPREHENDENTES AVTEM EVM, DVXERVNT AD
DOMVM PRINCIPIS SACERDOTVM: PETRVS VERO
SEQVEBATVR A LONGE.
22:55⸻ ACCENSO AVTEM IGNI IN MEDIO ATRIO, ET
CIRCVMSEDENTIBVS ILLIS, ERAT PETRVS IN MEDIO EORVM.
22:56⸻ QVEM CVM VIDISSET ANCILLA QVAEDAM
SEDENTEM AD LVMEN, ET EVM FVISSET INTVITA, DIXIT: ET
HIC CVM ILLO ERAT.
22:57⸻ AT ILLE NEGAVIT EVM, DICENS: MVLIER, NON NOVI
ILLVM.
22:58⸻ ET POST PVSILLVM ALIVS VIDENS EVM, DIXIT: ET
TV DE ILLIS ES. PETRVS VERO AIT: O HOMO, NON SVM.
22:59⸻ ET INTERVALLO FACTO QVASI HORAE VNIVS,
ALIVS QVIDAM AFFIRMABAT, DICENS: VERE ET HIC CVM ILLO
ERAT: NAM ET GALILAEVS EST.
22:60⸻ ET AIT PETRVS: HOMO, NESCIO QVID DICIS. ET
CONTINVO ADHVC ILLO LOQVENTE CANTAVIT GALLVS.
22:61⸻ ET CONVERSVS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ RESPEXIT PETRVM. ET
RECORDATVS EST PETRVS VERBI D̅O̅M̅I̅N̅I̅, SICVT DIXIT: QVIA
PRIVSQVAM GALLVS CANTET, TER ME NEGABIS.
22:62⸻ ET EGRESSVS FORAS PETRVS FLEVIT AMARE.
22:63⸻ ET VIRI, QVI TENEBANT EVM, INLVDEBANT EI,
CAEDENTES.
22:64⸻ ET VELAVERVNT EVM, ET PERCVTIEBANT FACIEM
EIVS: ET INTERROGABANT EVM, DICENTES: PROPHETIZA,
QVIS EST, QVI TE PERCVSSIT?
22:65⸻ ET ALIA MVLTA BLASPHEMANTES DICEBANT IN
EVM.
22:66⸻ ET VT FACTVS EST DIES, CONVENERVNT SENIORES
PLEBIS, ET PRINCIPES SACERDOTVM, ET SCRIBAE, ET
DVXERVNT ILLVM IN CONCILIVM SVVM, DICENTES: SI TV ES
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, DIC NOBIS.
22:67⸻ ET AIT ILLIS: SI VOBIS DIXERO, NON CREDETIS
MIHI:
22:68⸻ SI AVTEM ET INTERROGAVERO, NON
RESPONDEBITIS MIHI, NEQVE DIMITTETIS.
22:69⸻ EX HOC AVTEM ERIT FILIVS HOMINIS SEDENS A
DEXTRIS VIRTVTIS D̅E̅I̅.
22:70⸻ DIXERVNT AVTEM OMNES: TV ERGO ES FILIVS D̅E̅I̅?
QVI AIT: VOS DICITIS, QVIA EGO SVM.
22:71⸻ AT ILLI DIXERVNT: QVID ADHVC DESIDERAMVS
TESTIMONIVM? IPSI ENIM AVDIVIMVS DE ORE EIVS.
23:1⸻ ET SVRGENS OMNIS MVLTITVDO EORVM,
DVXERVNT ILLVM AD PILATVM.
23:2⸻ COEPERVNT AVTEM ILLVM ACCVSARE, DICENTES:
HVNC INVENIMVS SVBVERTENTEM GENTEM NOSTRAM, ET
PROHIBENTEM TRIBVTA DARI CAESARI, ET DICENTEM SE
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ REGEM ESSE.
23:3⸻ PILATVS AVTEM INTERROGAVIT EVM, DICENS: TV
ES REX IVDAEORVM? AT ILLE RESPONDENS AIT: TV DICIS.
23:4⸻ AIT AVTEM PILATVS AD PRINCIPES SACERDOTVM,
ET TVRBAS: NIHIL INVENIO CAVSAE IN HOC HOMINE.
23:5⸻ AT ILLI INVALESCEBANT, DICENTES: COMMOVET
POPVLVM DOCENS PER VNIVERSAM IVDAEAM, ET INCIPIENS
A GALILAEA VSQVE HVC.
23:6⸻ PILATVS AVTEM AVDIENS GALILAEAM,
INTERROGAVIT SI HOMO GALILAEVS ESSET.
23:7⸻ ET VT COGNOVIT QVOD DE HERODIS POTESTATE
ESSET, REMISIT AD EVM AD HERODEM, QVI ET IPSE
HIEROSOLYMIS ERAT ILLIS DIEBVS.
23:8⸻ HERODES AVTEM VISO I̅E̅S̅V̅, GAVISVS EST VALDE.
ERAT ENIM CVPIENS EX MVLTO TEMPORE VIDERE EVM, EO
QVOD AVDIERAT MVLTA DE ILLO, ET SPERABAT SIGNVM
ALIQVOD VIDERE AB EO FIERI.
23:9⸻ INTERROGABAT AVTEM ILLVM MVLTIS
SERMONIBVS. AT IPSE NIHIL ILLI RESPONDEBAT.
23:10⸻ STABANT ETIAM PRINCIPES SACERDOTVM, ET
SCRIBAE CONSTANTER ACCVSANTES EVM.
23:11⸻ SPREVIT AVTEM ILLVM HERODES CVM EXERCITV
SVO: ET INLVSIT INDVTVM VESTE ALBA, ET REMISIT AD
PILATVM.
23:12⸻ ET FACTI SVNT AMICI HERODES ET PILATVS IN
IPSA DIE: NAM ANTEA INIMICI ERANT AD INVICEM.
23:13⸻ PILATVS AVTEM CONVOCATIS PRINCIPIBVS
SACERDOTVM, ET MAGISTRATIBVS, ET PLEBE,
23:14⸻ DIXIT AD ILLOS: OPTVLISTIS MIHI HVNC HOMINEM,
QVASI AVERTENTEM POPVLVM, ET ECCE EGO CORAM VOBIS
INTERROGANS, NVLLAM CAVSAM INVENI IN HOMINE ISTO EX
HIS, IN QVIBVS EVM ACCVSATIS.
23:15⸻ SED NEQVE HERODES: NAM REMISI VOS AD ILLVM,
ET ECCE NIHIL DIGNVM MORTE ACTVM EST EI.
23:16⸻ EMENDATVM ERGO ILLVM DIMITTAM.
23:17⸻ NECESSE AVTEM HABEBAT DIMITTERE EIS PER
DIEM FESTVM, VNVM.
23:18⸻ EXCLAMAVIT AVTEM SIMVL VNIVERSA TVRBA,
DICENS: TOLLE HVNC, ET DIMITTE NOBIS BARABBAN,
23:19⸻ QVI ERAT PROPTER SEDITIONEM QVONDAM
FACTAM IN CIVITATE ET HOMICIDIVM, MISSVS IN
CARCEREM.
23:20⸻ ITERVM AVTEM PILATVS LOCVTVS EST AD ILLOS,
VOLENS DIMITTERE I̅E̅S̅V̅M̅.
23:21⸻ AT ILLI SVCCLAMABANT, DICENTES: CRVCIFIGE,
CRVCIFIGE ILLVM.
23:22⸻ ILLE AVTEM TERTIO DIXIT AD ILLOS: QVID ENIM
MALI FECIT ISTE? NVLLAM CAVSAM MORTIS INVENI IN EO:
CORRIPIAM ERGO ILLVM, ET DIMITTAM.
23:23⸻ AT ILLI INSTABANT VOCIBVS MAGNIS
POSTVLANTES VT CRVCIFIGERETVR: ET INVALESCEBANT
VOCES EORVM.
23:24⸻ ET PILATVS ADIVDICAVIT FIERI PETITIONEM
EORVM.
23:25⸻ DIMISIT AVTEM ILLIS EVM, QVI PROPTER
HOMICIDIVM, ET SEDITIONEM MISSVS FVERAT IN
CARCEREM, QVEM PETEBANT, I̅E̅S̅V̅M̅ VERO TRADIDIT
VOLVNTATI EORVM.
23:26⸻ ET CVM DVCERENT EVM, APPREHENDERVNT
SIMONEM QVENDAM CYRENENSEM VENIENTEM DE VILLA:
ET IMPOSVERVNT ILLI CRVCEM PORTARE POST I̅E̅S̅V̅M̅.
23:27⸻ SEQVEBATVR AVTEM ILLVM MVLTA TVRBA
POPVLI, ET MVLIERVM: QVAE PLANGEBANT, ET
LAMENTABANTVR EVM.
23:28⸻ CONVERSVS AVTEM AD ILLAS I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT: FILIAE
HIERVSALEM, NOLITE FLERE SVPER ME, SED SVPER VOS
IPSAS FLETE, ET SVPER FILIOS VESTROS.
23:29⸻ QVONIAM ECCE VENIENT DIES, IN QVIBVS DICENT:
BEATAE STERILES, ET VENTRES, QVI NON GENVERVNT, ET
VBERA, QVAE NON LACTAVERVNT.
23:30⸻ TVNC INCIPIENT DICERE MONTIBVS: CADETE
SVPER NOS: ET COLLIBVS: OPERITE NOS.
23:31⸻ QVIA SI IN VIRIDI LIGNO HAEC FACIVNT, IN ARIDO
QVID FIET?
23:32⸻ DVCEBANTVR AVTEM ET ALII DVO NEQVAM CVM
EO, VT INTERFICERENTVR.
23:33⸻ ET POSTQVAM VENERVNT IN LOCVM, QVI
VOCATVR CALVARIAE, IBI CRVCIFIXERVNT EVM: ET
LATRONES, VNVM A DEXTRIS, ET ALTERVM A SINISTRIS.
23:34⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM DICEBAT: PATER, DIMITTE ILLIS:
NON ENIM SCIVNT QVID FACIVNT. DIVIDENTES VERO
VESTIMENTA EIVS, MISERVNT SORTES.
23:35⸻ ET STABAT POPVLVS SPECTANS, ET DERIDEBANT
ILLVM PRINCIPES CVM EIS, DICENTES: ALIOS SALVOS FECIT,
SE SALVVM FACIAT, SI HIC EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅ ELECTVS.
23:36⸻ INLVDEBANT AVTEM EI ET MILITES ACCEDENTES,
ET ACETVM OFFERENTES ILLI,
23:37⸻ DICENTES: SI TV ES REX IVDAEORVM, SALVVM TE
FAC.
23:38⸻ ERAT AVTEM ET SVPERSCRIPTIO INSCRIPTA
SVPER ILLVM LITTERIS GRAECIS, ET LATINIS, ET HEBREICIS:
HIC EST REX IVDAEORVM.
23:39⸻ VNVS AVTEM DE HIS, QVI PENDEBANT,
LATRONIBVS, BLASPHEMABAT EVM, DICENS: SI TV ES
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, SALVVM FAC TEMETIPSVM, ET NOS.
23:40⸻ RESPONDENS AVTEM ALTER INCREPABAT ILLVM,
DICENS: NEQVE TV TIMES D̅E̅V̅M̅, QVOD IN EADEM
DAMNATIONE ES.
23:41⸻ ET NOS QVIDEM IVSTE, NAM DIGNA FACTIS
RECEPIMVS: HIC VERO NIHIL MALI GESSIT.
23:42⸻ ET DICEBAT AD I̅E̅S̅V̅M̅: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, MEMENTO MEI,
CVM VENERIS IN REGNVM TVVM.
23:43⸻ ET DIXIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN DICO TIBI: HODIE
MECVM ERIS IN PARADISO.
23:44⸻ ERAT AVTEM FERE HORA SEXTA, ET TENEBRAE
FACTAE SVNT IN VNIVERSA TERRA VSQVE IN NONAM
HORAM.
23:45⸻ ET OBSCVRATVS EST SOL: ET VELVM TEMPLI
SCISSVM EST MEDIVM.
23:46⸻ ET CLAMANS VOCE MAGNA I̅E̅S̅V̅S̅ AIT: PATER IN
MANVS TVAS COMMENDO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ MEVM. ET HAEC DICENS,
EXSPIRAVIT.
23:47⸻ VIDENS AVTEM CENTVRIO QVOD FACTVM FVERAT,
GLORIFICAVIT D̅E̅V̅M̅, DICENS: VERE HIC HOMO IVSTVS ERAT.
23:48⸻ ET OMNIS TVRBA EORVM, QVI SIMVL ADERANT AD
SPECTACVLVM ISTVD, ET VIDEBANT QVAE FIEBANT,
PERCVTIENTES PECTORA SVA REVERTEBANTVR.
23:49⸻ STABANT AVTEM OMNES NOTI EIVS A LONGE: ET
MVLIERES, QVAE SECVTAE ERANT EVM A GALILAEA, HAEC
VIDENTES.
23:50⸻ ET ECCE VIR NOMINE IOSEPH, QVI ERAT DECVRIO,
VIR BONVS, ET IVSTVS:
23:51⸻ HIC NON CONSENSERAT CONCILIO, ET ACTIBVS
EORVM, AB ARIMATHIA CIVITATE IVDEAE, QVI EXPECTABAT
ET IPSE REGNVM D̅E̅I̅.
23:52⸻ HIC ACCESSIT AD PILATVM, ET PETIIT CORPVS
I̅E̅S̅V̅:
23:53⸻ ET DEPOSITVM INVOLVIT SINDONE, ET POSVIT
EVM IN MONVMENTO EXCISO, IN QVO NONDVM QVISQVAM
POSITVS FVERAT.
23:54⸻ ET DIES ERAT PARASCEVES, ET SABBATVM
INLVCESCEBAT.
23:55⸻ SVBSECVTAE AVTEM MVLIERES, QVAE CVM IPSO
VENERANT DE GALILAEA, VIDERVNT MONVMENTVM, ET
QVEMADMODVM POSITVM ERAT CORPVS EIVS.
23:56⸻ ET REVERTENTES PARAVERVNT AROMATA, ET
VNGENTA: ET SABBATO QVIDEM SILVERVNT SECVNDVM
MANDATVM.
24:1⸻ VNA AVTEM SABBATI VALDE DILVCVLO VENERVNT
AD MONVMENTVM, PORTANTES QVAE PARAVERANT,
AROMATA:
24:2⸻ ET INVENERVNT LAPIDEM REVOLVTVM A
MONVMENTO.
24:3⸻ ET INGRESSAE NON INVENERVNT CORPVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅
I̅E̅S̅V̅.
24:4⸻ ET FACTVM EST, DVM MENTE CONSTERNATAE
ESSENT DE ISTO, ECCE DVO VIRI STETERVNT SECVS ILLAS IN
VESTE FVLGENTI.
24:5⸻ CVM TIMERENT AVTEM, ET DECLINARENT VVLTVM
IN TERRAM, DIXERVNT AD ILLAS: QVID QVAERITIS
VIVENTEM CVM MORTVIS?
24:6⸻ NON EST HIC, SED RESVRREXIT: RECORDAMINI
QVALITER LOCVTVS EST VOBIS, CVM ADHVC IN GALILAEA
ESSET,
24:7⸻ DICENS: QVIA OPORTET FILIVM HOMINIS TRADI IN
MANVS HOMINVM PECCATORVM, ET CRVCIFIGI, ET DIE
TERTIA RESVRGERE.
24:8⸻ ET RECORDATAE SVNT VERBORVM EIVS.
24:9⸻ ET REGRESSAE A MONVMENTO NVNTIAVERVNT
HAEC OMNIA ILLIS VNDECIM, ET CETERIS OMNIBVS.
24:10⸻ ERAT AVTEM MARIA MAGDALENE, ET IOHANNA,
ET MARIA IACOBI, ET CETERAE, QVAE CVM EIS ERANT, QVAE
DICEBANT AD APOSTOLOS HAEC.
24:11⸻ ET VISA SVNT ANTE ILLOS, SICVT DELIRAMENTVM
VERBA ISTA: ET NON CREDEBANT ILLIS.
24:12⸻ PETRVS AVTEM SVRGENS CVCVRRIT AD
MONVMENTVM: ET PROCVMBENS VIDIT LINTEAMINA
POSITA, ET ABIIT SECVM MIRANS QVOD FACTVM FVERAT.
24:13⸻ ET ECCE DVO EX ILLIS IBANT IPSA DIE IN
CASTELLVM, QVOD ERAT IN SPATIO STADIORVM SEXAGINTA
AB HIERVSALEM, NOMINE EMMAVS.
24:14⸻ ET IPSI LOQVEBANTVR AD INVICEM DE HIS
OMNIBVS, QVAE ACCIDERANT.
24:15⸻ ET FACTVM EST, DVM FABVLARENTVR, ET SECVM
QVAERERENT: ET IPSE I̅E̅S̅V̅S̅ APPROPINQVANS IBAT CVM
ILLIS:
24:16⸻ OCVLI AVTEM EORVM TENEBANTVR NE EVM
AGNOSCERENT.
24:17⸻ ET AIT AD ILLOS: QVI SVNT HI SERMONES, QVOS
CONFERTIS AD INVICEM AMBVLANTES, ET ESTIS TRISTES?
24:18⸻ ET RESPONDENS VNVS, CVI NOMEN CLEOPAS,
DIXIT EI: TV SOLVS PEREGRINVS ES IN HIERVSALEM, ET NON
COGNOVISTI QVAE FACTA SVNT IN ILLA HIS DIEBVS?
24:19⸻ QVIBVS ILLE DIXIT: QVAE? ET DIXERVNT: DE I̅E̅S̅V̅
NAZARENO, QVI FVIT VIR PROPHETA, POTENS IN OPERE, ET
SERMONE CORAM D̅E̅O̅, ET OMNI POPVLO:
24:20⸻ ET QVOMODO EVM TRADIDERVNT SVMMI
SACERDOTVM, ET PRINCIPES NOSTRI IN DAMNATIONEM
MORTIS, ET CRVCIFIXERVNT EVM.
24:21⸻ NOS AVTEM SPERABAMVS QVIA IPSE ESSET
REDEMTVRVS I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅: ET NVNC SVPER HAEC OMNIA,
TERTIA DIES HODIE QVOD HAEC FACTA SVNT.
24:22⸻ SED ET MVLIERES QVAEDAM EX NOSTRIS
TERRVERVNT NOS, QVAE ANTE LVCEM FVERVNT AD
MONVMENTVM,
24:23⸻ ET, NON INVENTO CORPORE EIVS, VENERVNT,
DICENTES SE ETIAM VISIONEM ANGELORVM VIDISSE, QVI
DICVNT EVM VIVERE.
24:24⸻ ET ABIERVNT QVIDAM EX NOSTRIS AD
MONVMENTVM: ET ITA INVENERVNT SICVT MVLIERES
DIXERVNT, IPSVM VERO NON INVENERVNT.
24:25⸻ ET IPSE DIXIT AD EOS: O STVLTI, ET TARDI CORDE
AD CREDENDVM IN OMNIBVS, QVAE LOCVTI SVNT
PROPHETAE!
24:26⸻ NONNE HAEC OPORTVIT PATI C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, ET ITA
INTRARE IN GLORIAM SVAM?
24:27⸻ ET INCIPIENS A MOSE, ET OMNIBVS PROPHETIS,
INTERPRETABATVR ILLIS IN OMNIBVS SCRIPTVRIS, QVAE DE
IPSO ERANT.
24:28⸻ ET APPROPINQVAVERVNT CASTELLO QVO IBANT:
ET IPSE SE FINXIT LONGIVS IRE.
24:29⸻ ET COEGERVNT ILLVM, DICENTES: MANE
NOBISCVM, QVONIAM ADVESPERASCIT, ET DECLINATA EST
IAM DIES. ET INTRAVIT CVM ILLIS.
24:30⸻ ET FACTVM EST, DVM RECVMBERET CVM ILLIS,
ACCEPIT PANEM, ET BENEDIXIT, AC FREGIT, ET PORRIGEBAT
ILLIS.
24:31⸻ ET APERTI SVNT OCVLI EORVM, ET COGNOVERVNT
EVM: ET IPSE EVANVIT EX OCVLIS EORVM.
24:32⸻ ET DIXERVNT AD INVICEM: NONNE COR NOSTRVM
ARDENS ERAT IN NOBIS DVM LOQVERETVR IN VIA, ET
APERIRET NOBIS SCRIPTVRAS?
24:33⸻ ET SVRGENTES EADEM HORA REGRESSI SVNT IN
HIERVSALEM: ET INVENERVNT CONGREGATOS VNDECIM, ET
EOS, QVI CVM IPSIS ERANT,
24:34⸻ DICENTES: QVOD SVRREXIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ VERE, ET
APPARVIT SIMONI.
24:35⸻ ET IPSI NARRABANT QVAE GESTA ERANT IN VIA:
ET QVOMODO COGNOVERVNT EVM IN FRACTIONE PANIS.
24:36⸻ DVM HAEC AVTEM LOCVNTVR, I̅E̅S̅V̅S̅ STETIT IN
MEDIO EORVM, ET DICIT EIS: PAX VOBIS: EGO SVM, NOLITE
TIMERE.
24:37⸻ CONTVRBATI VERO, ET CONTERRITI,
EXISTIMABANT SE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ VIDERE.
24:38⸻ ET DIXIT EIS: QVID TVRBATI ESTIS, ET
COGITATIONES ASCENDVNT IN CORDA VESTRA?
24:39⸻ VIDETE MANVS MEAS, ET PEDES, QVIA IPSE EGO
SVM: PALPATE, ET VIDETE: QVIA S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ CARNEM, ET OSSA
NON HABET, SICVT ME VIDETIS HABERE.
24:40⸻ ET CVM HOC DIXISSET, OSTENDIT EIS MANVS, ET
PEDES.
24:41⸻ ADHVC AVTEM ILLIS NON CREDENTIBVS, ET
MIRANTIBVS PRAE GAVDIO, DIXIT: HABETIS HIC ALIQVID,
QVOD MANDVCETVR?
24:42⸻ AT ILLI OPTVLERVNT EI PARTEM PISCIS ASSI, ET
FAVVM MELLIS.
24:43⸻ ET CVM MANDVCASSET CORAM EIS, SVMENS
RELIQVIAS DEDIT EIS.
24:44⸻ ET DIXIT AD EOS: HAEC SVNT VERBA, QVAE
LOCVTVS SVM, CVM ADHVC ESSEM VOBISCVM, QVONIAM
NECESSE EST IMPLERI OMNIA, QVAE SCRIPTA SVNT IN LEGE
MOSI, ET PROPHETIS, ET PSALMIS DE ME.
24:45⸻ TVNC APERVIT ILLIS SENSVM VT INTELLEGERENT
SCRIPTVRAS.
24:46⸻ ET DIXIT EIS: QVONIAM SIC SCRIPTVM EST, ET SIC
OPORTEBAT C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ PATI, ET RESVRGERE A MORTVIS DIE
TERTIO:
24:47⸻ ET PRAEDICARI IN NOMINE EIVS PAENITENTIAM,
ET REMISSIONEM PECCATORVM IN OMNES GENTES,
INCIPIENTIBVS AB HIEROSOLYMA.
24:48⸻ VOS AVTEM ESTIS TESTES HORVM.
24:49⸻ ET EGO MITTO PROMISSVM PATRIS MEI IN VO. VOS
AVTEM SEDETE IN CIVITATE, QVOADVSQVE INDVAMINI
VIRTVTEM EX ALTO.
24:50⸻ EDVXIT AVTEM EOS FORAS IN BETHANIAM: ET
ELEVATIS MANIBVS SVIS BENEDIXIT EIS.
24:51⸻ ET FACTVM EST, DVM BENEDICERET ILLIS,
RECESSIT AB EIS, ET FEREBATVR IN CAELVM.
24:52⸻ ET IPSI ADORANTES REGRESSI SVNT IN
HIERVSALEM CVM GAVDIO MAGNO:
24:53⸻ ET ERANT SEMPER IN TEMPLO, LAVDANTES, ET
BENEDICENTES D̅E̅V̅M̅. AMEN.

John
1:1⸻ IN PRINCIPIO ERAT VERBVM, ET VERBVM ERAT APVD
D̅E̅V̅M̅, ET D̅E̅V̅S̅ ERAT VERBVM.
1:2⸻ HOC ERAT IN PRINCIPIO APVD D̅E̅V̅M̅.
1:3⸻ OMNIA PER IPSVM FACTA SVNT: ET SINE IPSO
FACTVM EST NIHIL, QVOD FACTVM EST,
1:4⸻ IN IPSO VITA ERAT, ET VITA ERAT LVX HOMINVM:
1:5⸻ ET LVX IN TENEBRIS LVCET, ET TENEBRAE EAM NON
COMPREHENDERVNT.
1:6⸻ FVIT HOMO MISSVS A D̅E̅O̅, CVI NOMEN ERAT
IOHANNES.
1:7⸻ HIC VENIT IN TESTIMONIVM VT TESTIMONIVM
PERHIBERET DE LVMINE, VT OMNES CREDERENT PER ILLVM.
1:8⸻ NON ERAT ILLE LVX, SED VT TESTIMONIVM
PERHIBERET DE LVMINE.
1:9⸻ ERAT LVX VERA, QVAE INLVMINAT OMNEM
HOMINEM VENIENTEM IN MVNDVM.
1:10⸻ IN MVNDO ERAT, ET MVNDVS PER IPSVM FACTVS
EST, ET MVNDVS EVM NON COGNOVIT.
1:11⸻ IN PROPRIA VENIT, ET SVI EVM NON RECEPERVNT.
1:12⸻ QVOTQVOT AVTEM RECEPERVNT EVM, DEDIT ILLIS
POTESTATEM FILIOS D̅E̅I̅ FIERI, HIS QVI CREDVNT IN NOMINE
EIVS:
1:13⸻ QVI NON EX SANGVINIBVS, NEQVE EX VOLVNTATE
CARNIS, NEQVE EX VOLVNTATE VIRI, SED EX D̅E̅O̅ NATI SVNT.
1:14⸻ ET VERBVM CARO FACTVM EST, ET HABITAVIT IN
NOBIS: ET VIDIMVS GLORIAM EIVS, GLORIAM QVASI
VNIGENITI A PATRE PLENVM GRATIAE ET VERITATIS.
1:15⸻ IOHANNES TESTIMONIVM PERHIBET DE IPSO, ET
CLAMAT DICENS: HIC ERAT, QVEM DIXI VOBIS: QVI POST ME
VENTVRVS EST, ANTE ME FACTVS EST: QVIA PRIOR ME ERAT.
1:16⸻ ET DE PLENITVDINE EIVS NOS OMNES ACCEPIMVS,
GRATIAM PRO GRATIA.
1:17⸻ QVIA LEX PER MOSEN DATA EST; GRATIA, ET
VERITAS PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ FACTA EST.
1:18⸻ D̅E̅V̅M̅ NEMO VIDIT VMQVAM: VNIGENITVS FILIVS,
QVI EST IN SINV PATRIS, IPSE ENARRAVIT.
1:19⸻ ET HOC TESTIMONIVM IOHANNIS, QVANDO
MISERVNT IVDAEI AB HIEROSOLYMIS SACERDOTES ET
LEVITAS AD EVM VT INTERROGARENT EVM: TV QVIS ES?
1:20⸻ ET CONFESSVS EST, ET NON NEGAVIT: ET
CONFESSVS EST: QVIA NON SVM EGO C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
1:21⸻ ET INTERROGAVERVNT EVM: QVID ERGO? HELIAS
ES TV? ET DICIT: NON SVM. PROPHETA ES TV? ET
RESPONDIT: NON.
1:22⸻ DIXERVNT ERGO EI: QVIS ES VT RESPONSVM DEMVS
HIS, QVI MISERVNT NOS? QVID DICIS DE TEIPSO?
1:23⸻ AIT: EGO VOX CLAMANTIS IN DESERTO: DIRIGITE
VIAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅, SICVT DIXIT ESAIAS PROPHETA.
1:24⸻ ET QVI MISSI FVERANT, ERANT EX PHARISAEIS.
1:25⸻ ET INTERROGAVERVNT EVM, ET DIXERVNT: QVID
ERGO BAPTIZAS, SI TV NON ES C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, NEQVE HELIAS,
NEQVE PROPHETA?
1:26⸻ RESPONDIT EIS IOHANNES, DICENS: EGO BAPTIZO
IN AQVA: MEDIVS AVTEM VESTRVM STETIT, QVEM VOS
NONSCITIS.
1:27⸻ IPSE EST, QVI POST ME VENTVRVS EST, QVI ANTE
ME FACTVS EST: CVIVS EGO NON SVM DIGNVS VT SOLVAM
EIVS CORRIGIAM CALCIAMENTI.
1:28⸻ HAEC IN BETHANIA FACTA SVNT TRANS IORDANEN,
VBI ERAT IOHANNES BAPTIZANS.
1:29⸻ ALTERA DIE VIDIT IOHANNES I̅E̅S̅V̅M̅ VENIENTEM
AD SE, ET AIT: ECCE AGNVS D̅E̅I̅. QVI TOLLIT PECCATVM
MVNDI.
1:30⸻ HIC EST, DE QVO DIXI: POST ME VENIT VIR, QVI
ANTE ME FACTVS EST: QVIA PRIOR ME ERAT.
1:31⸻ ET EGO NESCIEBAM EVM, SED VT MANIFESTARETVR
IN I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅, PROPTEREA VENI EGO IN AQVA BAPTIZANS.
1:32⸻ ET TESTIMONIVM PERHIBVIT IOHANNES, DICENS:
QVIA VIDI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ DESCENDENTEM QVASI COLVMBAM DE
CAELO, ET MANSIT SVPER EVM.
1:33⸻ ET EGO NESCIEBAM EVM: SED QVI MISIT ME
BAPTIZARE IN AQVA, ILLE MIHI DIXIT: SVPER QVEM VIDERIS
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ DESCENDENTEM, ET MANENTEM SVPER EVM, HIC
EST, QVI BAPTIZAT IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
1:34⸻ ET EGO VIDI: ET TESTIMONIVM PERHIBVI QVIA HIC
EST FILIVS D̅E̅I̅.
1:35⸻ ALTERA DIE ITERVM STABAT IOHANNES, ET EX
DISCIPVLIS EIVS DVO.
1:36⸻ ET RESPICIENS I̅E̅S̅V̅M̅ AMBVLANTEM, DICIT: ECCE
AGNVS D̅E̅I̅.
1:37⸻ ET AVDIERVNT EVM DVO DISCIPVLI LOQVENTEM,
ET SECVTI SVNT I̅E̅S̅V̅M̅.
1:38⸻ CONVERSVS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, ET VIDENS EOS
SEQVENTES SE, DICIT EIS: QVID QVAERITIS? QVI DIXERVNT
EI: RABBI, (QVOD DICITVR INTERPRETATVM MAGISTER) VBI
HABITAS?
1:39⸻ DICIT EIS: VENITE, ET VIDETE. VENERVNT, ET
VIDERVNT VBI MANERET, ET APVD EVM MANSERVNT DIE
ILLO: HORA AVTEM ERAT QVASI DECIMA.
1:40⸻ ERAT AVTEM ANDREAS FRATER SIMONIS PETRI
VNVS EX DVOBVS, QVI AVDIERANT AB IOHANNE, ET SECVTI
FVERANT EVM.
1:41⸻ INVENIT HIC PRIMVM FRATREM SVVM SIMONEM, ET
DICIT EI: INVENIMVS MESSIAM (QVOD EST INTERPRETATVM
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅).
1:42⸻ ET ADDVXIT EVM AD I̅E̅S̅V̅M̅. INTVITVS AVTEM EVM
I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT: TV ES SIMON FILIVS IOHANNA: TV VOCAVERIS
CEPHAS, (QVOD INTERPRETATVR PETRVS).
1:43⸻ IN CRASTINVM VOLVIT EXIRE IN GALILAEAM, ET
INVENIT PHILIPPVM. ET DICIT EI: SEQVERE ME.
1:44⸻ ERAT AVTEM PHILIPPVS A BETHSAIDA, CIVITATE
ANDREAE, ET PETRI.
1:45⸻ INVENIT PHILIPPVS NATHANAHEL, ET DICIT EI:
QVEM SCRIPSIT MOSES IN LEGE, ET PROPHETAE, INVENIMVS
I̅E̅S̅V̅M̅ FILIVM IOSEPH A NAZARETH.
1:46⸻ ET DIXIT EI NATHANAHEL: A NAZARETH POTEST
ALIQVID BONI ESSE? DICIT EI PHILIPPVS: VENI, ET VIDE.
1:47⸻ VIDIT I̅E̅S̅V̅S̅ NATHANAHEL VENIENTEM AD SE, ET
DICIT DE EO: ECCE VERE ISRAHELITA, IN QVO DOLVS NON
EST.
1:48⸻ DICIT EI NATHANAHEL: VNDE ME NOSTI?
RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EI: PRIVSQVAM TE PHILIPPVS
VOCARET, CVM ESSES SVB FICV, VIDI TE.
1:49⸻ RESPONDIT EI NATHANAHEL, ET AIT: RABBI, TV ES
FILIVS D̅E̅I̅, TV ES REX ISRAHEL.
1:50⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EI: QVIA DIXI TIBI: VIDI
TE SVB FICV, CREDIS: MAIVS HIS VIDEBIS.
1:51⸻ ET DICIT EI: AMEN, AMEN DICO VOBIS, VIDEBITIS
CAELVM APERTVM, ET ANGELOS D̅E̅I̅ ASCENDENTES, ET
DESCENDENTES SVPRA FILIVM HOMINIS.
2:1⸻ ET DIE TERTIO NVPTIAE FACTAE SVNT IN CANA
GALILAEAE, ET ERAT MATER I̅E̅S̅V̅ IBI.
2:2⸻ VOCATVS EST AVTEM IBI ET I̅E̅S̅V̅S̅, ET DISCIPVLI EIVS
AD NVPTIAS.
2:3⸻ ET DEFICIENTE VINO, DICIT MATER I̅E̅S̅V̅ AD EVM:
VINVM NON HABENT.
2:4⸻ ET DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: QVID TIBI, ET MIHI EST, MVLIER?
NONDVM VENIT HORA MEA.
2:5⸻ DICIT MATER EIVS MINISTRIS: QVODCVMQVE
DIXERIT VOBIS, FACITE.
2:6⸻ ERANT AVTEM IBI LAPIDEAE HYDRIAE SEX POSITAE
SECVNDVM PVRIFICATIONEM IVDAEORVM, CAPIENTES
SINGVLAE METRETAS BINAS VEL TERNAS.
2:7⸻ DICIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: IMPLETE HYDRIAS AQVA. ET
IMPLEVERVNT EAS VSQVE AD SVMMVM.
2:8⸻ ET DICIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: HAVRITE NVNC, ET FERTE
ARCHETRICLINO. ET TVLERVNT.
2:9⸻ VT AVTEM GVSTAVIT ARCHETRICLINVS AQVAM
VINVM FACTAM, ET NON SCIEBAT VNDE ESSET, MINISTRI
AVTEM SCIEBANT, QVI HAVSERANT AQVAM: VOCAT
SPONSVM ARCHETRICLINVS,
2:10⸻ ET DICIT EI: OMNIS HOMO PRIMVM BONVM VINVM
PONIT: ET CVM INEBRIATI FVERINT, TVNC ID, QVOD
DETERIVS EST. TV SERVASTI BONVM VINVM VSQVE ADHVC.
2:11⸻ HOC FECIT INITIVM SIGNORVM I̅E̅S̅V̅S̅ IN CANA
GALILAEAE: ET MANIFESTAVIT GLORIAM SVAM, ET
CREDIDERVNT IN EVM DISCIPVLI EIVS.
2:12⸻ POST HOC DESCENDIT CAPHARNAVM IPSE, ET
MATER EIVS, ET FRATRES EIVS, ET DISCIPVLI EIVS: ET IBI
MANSERVNT NON MVLTIS DIEBVS.
2:13⸻ ET PROPERABAT PASCHA IVDAEORVM, ET
ASCENDIT HIEROSOLYMA I̅E̅S̅V̅S̅:
2:14⸻ ET INVENIT IN TEMPLO VENDENTES BOVES, ET
OVES, ET COLVMBAS, ET NVMMVLARIOS SEDENTES.
2:15⸻ ET CVM FECISSET QVASI FLAGELLVM DE FVNICVLIS,
OMNES EIECIT DE TEMPLO, OVES QVOQVE, ET BOVES, ET
NVMMVLARIORVM EFFVDIT AES, ET MENSAS SVBVERTIT.
2:16⸻ ET HIS, QVI COLVMBAS VENDEBANT, DIXIT:
AVFERTE ISTA HINC, NOLITE FACERE DOMVM PATRIS MEI,
DOMVM NEGOTIATIONIS.
2:17⸻ RECORDATI VERO SVNT DISCIPVLI EIVS QVIA
SCRIPTVM EST: ZELVS DOMVS TVAE COMEDIT ME.
2:18⸻ RESPONDERVNT ERGO IVDAEI, ET DIXERVNT EI:
QVOD SIGNVM OSTENDIS NOBIS QVIA HAEC FACIS?
2:19⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EIS: SOLVITE TEMPLVM
HOC, ET IN TRIBVS DIEBVS EXCITABO ILLVD.
2:20⸻ DIXERVNT ERGO IVDAEI: QVADRAGINTA ET SEX
ANNIS AEDIFICATVM EST TEMPLVM HOC, ET TV TRIBVS
DIEBVS EXCITABIS ILLVD?
2:21⸻ ILLE AVTEM DICEBAT DE TEMPLO CORPORIS SVI.
2:22⸻ CVM ERGO RESVRREXISSET A MORTVIS, RECORDATI
SVNT DISCIPVLI EIVS, QVIA HOC DICEBAT, ET CREDIDERVNT
SCRIPTVRAE, ET SERMONI, QVEM DIXIT I̅E̅S̅V̅S̅.
2:23⸻ CVM AVTEM ESSET HIEROSOLYMIS IN PASCHA IN
DIE FESTO, MVLTI CREDIDERVNT IN NOMINE EIVS, VIDENTES
SIGNA EIVS, QVAE FACIEBAT.
2:24⸻ IPSE AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ NON CREDEBAT SEMETIPSVM
EIS, EO QVOD IPSE NOSSET OMNES,
2:25⸻ ET QVIA OPVS EI NON ERAT VT QVIS TESTIMONIVM
PERHIBERET DE HOMINE: IPSE ENIM SCIEBAT QVID ESSET IN
HOMINE.
3:1⸻ ERAT AVTEM HOMO EX PHARISAEIS, NICODEMVS
NOMINE, PRINCEPS IVDAEORVM.
3:2⸻ HIC VENIT AD EVM NOCTE, ET DIXIT EI: RABBI,
SCIMVS QVIA A D̅E̅O̅ VENISTI MAGISTER, NEMO ENIM POTEST
HAEC SIGNA FACERE, QVAE TV FACIS, NISI FVERIT D̅E̅V̅S̅ CVM
EO.
3:3⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EI: AMEN, AMEN DICO
TIBI, NISI QVIS NATVS FVERIT DENVO, NON POTEST VIDERE
REGNVM D̅E̅I̅.
3:4⸻ DICIT AD EVM NICODEMVS: QVOMODO POTEST
HOMO NASCI, CVM SENEX SIT? NVMQVID POTEST IN
VENTREM MATRIS SVAE ITERATO INTROIRE, ET NASCI?
3:5⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN, AMEN DICO TIBI, NISI QVIS
RENATVS FVERIT EX AQVA, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, NON POTEST
INTROIRE IN REGNVM D̅E̅I̅.
3:6⸻ QVOD NATVM EST EX CARNE, CARO EST: ET QVOD
NATVM EST EX S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EST.
3:7⸻ NON MIRERIS QVIA DIXI TIBI: OPORTET VOS NASCI
DENVO.
3:8⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ VBI VVLT SPIRAT: ET VOCEM EIVS AVDIS,
SED NONSCIS VNDE VENIAT, AVT QVO VADAT: SIC EST
OMNIS, QVI NATVS EST EX S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅.
3:9⸻ RESPONDIT NICODEMVS, ET DIXIT EI: QVOMODO
POSSVNT HAEC FIERI?
3:10⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EI: TV ES MAGISTER
ISRAHEL, ET HAEC IGNORAS?
3:11⸻ AMEN, AMEN DICO TIBI, QVIA QVOD SCIMVS
LOQVIMVR, ET QVOD VIDIMVS TESTAMVR, ET TESTIMONIVM
NOSTRVM NON ACCIPITIS.
3:12⸻ SI TERRENA DIXI VOBIS, ET NON CREDITIS:
QVOMODO, SI DIXERO VOBIS CAELESTIA, CREDETIS?
3:13⸻ ET NEMO ASCENDIT IN CAELVM, NISI QVI
DESCENDIT DE CAELO, FILIVS HOMINIS, QVI EST IN CAELO.
3:14⸻ ET SICVT MOSES EXALTAVIT SERPENTEM IN
DESERTO; ITA EXALTARI OPORTET FILIVM HOMINIS:
3:15⸻ VT OMNIS, QVI CREDIT IN IPSO, NON PEREAT, SED
HABEAT VITAM AETERNAM.
3:16⸻ SIC ENIM DILEXIT D̅E̅V̅S̅ MVNDVM, VT FILIVM SVVM
VNIGENITVM DARET: VT OMNIS, QVI CREDIT IN EVM, NON
PEREAT, SED HABEAT VITAM AETERNAM.
3:17⸻ NON ENIM MISIT D̅E̅V̅S̅ FILIVM SVVM IN MVNDVM,
VT IVDICET MVNDVM, SED VT SALVETVR MVNDVS PER
IPSVM.
3:18⸻ QVI CREDIT IN EVM, NON IVDICATVR: QVI AVTEM
NON CREDIT, IAM IVDICATVS EST: QVIA NON CREDIDIT IN
NOMINE VNIGENITI FILII D̅E̅I̅.
3:19⸻ HOC EST AVTEM IVDICIVM: QVIA LVX VENIT IN
MVNDVM, ET DILEXERVNT HOMINES MAGIS TENEBRAS,
QVAM LVCEM: ERANT ENIM EORVM MALA OPERA.
3:20⸻ OMNIS ENIM, QVI MALE AGIT, ODIT LVCEM, ET NON
VENIT AD LVCEM, VT NON ARGVANTVR OPERA EIVS:
3:21⸻ QVI AVTEM FACIT VERITATEM, VENIT AD LVCEM, VT
MANIFESTENTVR EIVS OPERA, QVIA IN D̅E̅O̅ SVNT FACTA.
3:22⸻ POST HAEC VENIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DISCIPVLI EIVS IN
IVDAEAM TERRAM: ET ILLIC MORABATVR CVM EIS, ET
BAPTIZABAT.
3:23⸻ ERAT AVTEM ET IOHANNES BAPTIZANS IN AENON,
IVXTA SALIM: QVIA AQVAE MVLTAE ERANT ILLIC, ET
ADVENIEBANT, ET BAPTIZABANTVR.
3:24⸻ NONDVM ENIM MISSVS FVERAT IN CARCEREM
IOHANNES.
3:25⸻ FACTA EST ERGO QVAESTIO EX DISCIPVLIS
IOHANNIS CVM IVDAEIS DE PVRIFICATIONE.
3:26⸻ ET VENERVNT AD IOHANNEN, ET DIXERVNT EI:
RABBI, QVI ERAT TECVM TRANS IORDANEN, CVI TV
TESTIMONIVM PERHIBVISTI, ECCE HIC BAPTIZAT, ET OMNES
VENIVNT AD EVM.
3:27⸻ RESPONDIT IOHANNES, ET DIXIT: NON POTEST
HOMO ACCIPERE QVICQVAM, NISI FVERIT DATVM DE CAELO.
3:28⸻ IPSI VOS MIHI TESTIMONIVM PERHIBETIS, QVOD
DIXERIM: EGO NON SVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅: SED QVIA MISSVS SVM
ANTE ILLVM.
3:29⸻ QVI HABET SPONSAM, SPONSVS EST: AMICVS
AVTEM SPONSI, QVI STAT, ET AVDIT EVM, GAVDIO GAVDET
PROPTER VOCEM SPONSI. HOC ERGO GAVDIVM MEVM
IMPLETVM EST.
3:30⸻ ILLVM OPORTET CRESCERE, ME AVTEM MINVI.
3:31⸻ QVI DESVRSVM VENIT, SVPRA OMNES EST. QVI EST
DE TERRA, DE TERRA EST, ET DE TERRA LOQVITVR. QVI DE
CAELO VENIT, SVPRA OMNES EST.
3:32⸻ ET QVOD VIDIT, ET AVDIVIT, HOC TESTATVR: ET
TESTIMONIVM EIVS NEMO ACCIPIT.
3:33⸻ QVI ACCIPIT EIVS TESTIMONIVM, SIGNAVIT QVIA
D̅E̅V̅S̅ VERAX EST.
3:34⸻ QVEM ENIM MISIT D̅E̅V̅S̅, VERBA D̅E̅I̅ LOQVITVR:
NON ENIM AD MENSVRAM DAT D̅E̅V̅S̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅.
3:35⸻ PATER DILIGIT FILIVM: ET OMNIA DEDIT IN MANV
EIVS.
3:36⸻ QVI CREDIT IN FILIVM, HABET VITAM AETERNAM:
QVI AVTEM INCREDVLVS EST, NON VIDEBIT VITAM, SED IRA
D̅E̅I̅ MANET SVPER EVM.
4:1⸻ VT ERGO COGNOVIT I̅E̅S̅V̅S̅ QVIA AVDIERVNT
PHARISAEI QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ PLVRES DISCIPVLOS FACIT, ET
BAPTIZAT, QVAM IOHANNES,
4:2⸻ (QVAMQVAM I̅E̅S̅V̅S̅ NON BAPTIZARET, SED DISCIPVLI
EIVS)
4:3⸻ RELIQVIT IVDAEAM, ET ABIIT ITERVM IN
GALILAEAM.
4:4⸻ OPORTEBAT AVTEM EVM TRANSIRE PER SAMARIAM.
4:5⸻ VENIT ERGO IN CIVITATEM SAMARIAE, QVAE DICITVR
SYCHAR: IVXTA PRAEDIVM, QVOD DEDIT IACOB IOSEPH FILIO
SVO.
4:6⸻ ERAT AVTEM IBI FONS IACOB. I̅E̅S̅V̅S̅ ERGO
FATIGATVS EX ITINERE, SEDEBAT SIC SVPER FONTEM. HORA
ERAT QVASI SEXTA.
4:7⸻ VENIT MVLIER DE SAMARIA HAVRIRE AQVAM. DICIT
EI I̅E̅S̅V̅S̅: DA MIHI BIBERE.
4:8⸻ (DISCIPVLI ENIM EIVS ABIERANT IN CIVITATEM VT
CIBOS EMERENT. )
4:9⸻ DICIT ERGO EI MVLIER ILLA SAMARITANA: QVOMODO
TV IVDAEVS CVM SIS, BIBERE A ME POSCIS, QVAE SVM
MVLIER SAMARITANA? NON ENIM COVTVNTVR IVDAEI
SAMARITANIS.
4:10⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EI: SI SCIRES DONVM
D̅E̅I̅, ET QVIS EST, QVI DICIT TIBI: DA MIHI BIBERE: TV
FORSITAN PETISSES AB EO, ET DEDISSET TIBI AQVAM VIVAM.
4:11⸻ DICIT EI MVLIER: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, NEQVE IN QVO HAVRIAS
HABES, ET PVTEVS ALTVS EST: VNDE ERGO HABES AQVAM
VIVAM?
4:12⸻ NVMQVID TV MAIOR ES PATRE NOSTRO IACOB, QVI
DEDIT NOBIS PVTEVM, ET EX EO IPSE BIBIT, ET FILII EIVS, ET
PECORA EIVS?
4:13⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EI: OMNIS, QVI BIBIT EX
AQVA HAC, SITIET ITERVM: QVI AVTEM BIBERIT EX AQVA,
QVAM EGO DABO EI, NON SITIET IN AETERNVM:
4:14⸻ SED AQVA, QVAM EGO DABO EI, FIET IN EO FONS
AQVAE SALIENTIS IN VITAM AETERNAM.
4:15⸻ DICIT AD EVM MVLIER: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, DA MIHI HANC
AQVAM, VT NON SITIAM: NEQVE VENIAM HVC AVRIRE.
4:16⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: VADE, VOCA VIRVM TVVM, ET VENI.
4:17⸻ RESPONDIT MVLIER, ET DIXIT: NON HABEO VIRVM.
DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: BENE DIXISTI, QVIA NON HABEO VIRVM:
4:18⸻ QVINQVE ENIM VIROS HABVISTI, ET NVNC, QVEM
HABES, NON EST TVVS VIR: HOC VERE DIXISTI.
4:19⸻ DICIT EI MVLIER: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, VIDEO QVIA PROPHETA
ES TV.
4:20⸻ PATRES NOSTRI IN MONTE HOC ADORAVERVNT, ET
VOS DICITIS, QVIA IN HIEROSOLYMIS EST LOCVS, VBI
ADORARE OPORTET.
4:21⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: MVLIER CREDE MIHI, QVIA VENIET
HORA, QVANDO NEQVE IN MONTE HOC, NEQVE IN
HIEROSOLYMIS ADORABITIS PATREM.
4:22⸻ VOS ADORATIS QVOD NESCITIS: NOS ADORAMVS
QVOD SCIMVS, QVIA SALVS EX IVDAEIS EST.
4:23⸻ SED VENIT HORA, ET NVNC EST, QVANDO VERI
ADORATORES ADORABVNT PATREM IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ ET
VERITATE. NAM ET PATER TALES QVERIT, QVI ADORENT
EVM.
4:24⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EST D̅E̅V̅S̅: ET EOS QVI ADORANT EVM, IN
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ ET VERITATE OPORTET ADORARE.
4:25⸻ DICIT EI MVLIER: SCIO QVIA MESSIAS VENIT, (QVI
DICITVR C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅. ) CVM ERGO VENERIT ILLE, NOBIS
ADNVNTIABIT OMNIA.
4:26⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: EGO SVM, QVI LOQVOR TECVM.
4:27⸻ ET CONTINVO VENERVNT DISCIPVLI EIVS: ET
MIRABANTVR QVIA CVM MVLIERE LOQVEBATVR. NEMO
TAMEN DIXIT: QVID QVAERIS, AVT QVID LOQVERIS CVM EA?
4:28⸻ RELIQVIT ERGO HYDRIAM SVAM MVLIER, ET ABIIT
IN CIVITATEM, ET DICIT ILLIS HOMINIBVS:
4:29⸻ VENITE, ET VIDETE HOMINEM, QVI DIXIT MIHI
OMNIA QVAECVMQVE FECI: NVMQVID IPSE EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅?
4:30⸻ EXIERVNT DE CIVITATE, ET VENIEBANT AD EVM.
4:31⸻ INTEREA ROGABANT EVM DISCIPVLI, DICENTES:
RABBI, MANDVCA.
4:32⸻ ILLE AVTEM DIXIT EIS: EGO CIBVM HABEO
MANDVCARE, QVEM VOS NONSCITIS.
4:33⸻ DICEBANT ERGO DISCIPVLI AD INVICEM: NVMQVID
ALIQVIS ATTVLIT EI MANDVCARE?
4:34⸻ DICIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: MEVS CIBVS EST VT FACIAM
VOLVNTATEM EIVS, QVI MISIT ME, VT PERFICIAM OPVS EIVS.
4:35⸻ NONNE VOS DICITIS, QVOD ADHVC QVATTVOR
MENSES SVNT, ET MESSIS VENIT? ECCE, DICO VOBIS: LEVATE
OCVLOS VESTROS, ET VIDETE REGIONES, QVIA ALBAE SVNT
IAM AD MESSEM.
4:36⸻ ET QVI METIT, MERCEDEM ACCIPIT, ET CONGREGAT
FRVCTVM IN VITAM AETERNAM: VT, ET QVI SEMINAT, SIMVL
GAVDEAT, ET QVI METIT.
4:37⸻ IN HOC ENIM EST VERBVM VERVM: QVIA ALIVS EST
QVI SEMINAT, ET ALIVS EST QVI METIT.
4:38⸻ EGO MISI VOS METERE QVOD VOS NON LABORASTIS:
ALII LABORAVERVNT, ET VOS IN LABOREM EORVM
INTROISTIS.
4:39⸻ EX CIVITATE AVTEM ILLA MVLTI CREDIDERVNT IN
EVM SAMARITANORVM, PROPTER VERBVM MVLIERIS
TESTIMONIVM PERHIBENTIS: QVIA DIXIT MIHI OMNIA
QVAECVMQVE FECI.
4:40⸻ CVM VENISSENT ERGO AD ILLVM SAMARITANI,
ROGAVERVNT EVM VT IBI MANERET. ET MANSIT IBI DVOS
DIES.
4:41⸻ ET MVLTO PLVRES CREDIDERVNT PROPTER
SERMONEM EIVS.
4:42⸻ ET MVLIERI DICEBANT: QVIA IAM NON PROPTER
TVAM LOQVELLAM CREDIMVS: IPSI ENIM AVDIVIMVS, ET
SCIMVS QVIA VERE HIC EST SALVATOR MVNDI.
4:43⸻ POST DVOS AVTEM DIES EXIIT INDE: ET ABIIT IN
GALILAEAM.
4:44⸻ IPSE ENIM I̅E̅S̅V̅S̅ TESTIMONIVM PERHIBVIT QVIA
PROPHETA IN SVA PATRIA HONOREM NON HABET.
4:45⸻ CVM ERGO VENISSET IN GALILAEAM, EXCEPERVNT
ILLVM GALILAEI, CVM OMNIA VIDISSENT QVAE FECERAT
HIEROSOLYMIS IN DIE FESTO: ET IPSI ENIM VENERANT AD
DIEM FESTVM.
4:46⸻ VENIT ERGO ITERVM IN CANA GALILAEAE, VBI
FECIT AQVAM VINVM. ET ERAT QVIDAM REGVLVS, CVIVS
FILIVS INFIRMABATVR CAPHARNAVM.
4:47⸻ HIC CVM AVDISSET QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ ADVENIRET A
IVDAEA IN GALILAEAM, ABIIT AD EVM, ET ROGABAT EVM VT
DESCENDERET, ET SANARET FILIVM EIVS: INCIPIEBAT ENIM
MORI.
4:48⸻ DIXIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅ AD EVM: NISI SIGNA, ET PRODIGIA
VIDERITIS, NON CREDITIS.
4:49⸻ DICIT AD EVM REGVLVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, DESCENDE PRIVS
QVAM MORIATVR FILIVS MEVS.
4:50⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: VADE, FILIVS TVVS VIVIT. CREDIDIT
HOMO SERMONI, QVEM DIXIT EI I̅E̅S̅V̅S̅, ET IBAT.
4:51⸻ IAM AVTEM EO DESCENDENTE, SERVI
OCCVRRERVNT EI, ET NVNTIAVERVNT DICENTES, QVIA
FILIVS EIVS VIVERET.
4:52⸻ INTERROGABAT ERGO HORAM AB EIS, IN QVA
MELIVS HABVERIT. ET DIXERVNT EI: QVIA HERI HORA
SEPTIMA RELIQVIT EVM FEBRIS.
4:53⸻ COGNOVIT ERGO PATER, QVOD ILLA HORA ERAT, IN
QVA DIXIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: FILIVS TVVS VIVIT: ET CREDIDIT IPSE, ET
DOMVS EIVS TOTA.
4:54⸻ HOC ITERVM SECVNDVM SIGNVM FECIT I̅E̅S̅V̅S̅, CVM
VENISSET A IVDAEA IN GALILAEAM.
5:1⸻ POST HAEC ERAT DIES FESTVS IVDAEORVM, ET
ASCENDIT I̅E̅S̅V̅S̅ HIEROSOLYMIS.
5:2⸻ EST AVTEM HIEROSOLYMIS PROBATICA PISCINA,
QVAE COGNOMINATVR HEBRAICE BETHSAIDA, QVINQVE
PORTICVS HABENS.
5:3⸻ IN HIS IACEBAT MVLTITVDO MAGNA LANGVENTIVM,
CAECORVM, CLAVDORVM, ARIDORVM EXPECTANTIVM
AQVAE MOTVM.
5:4⸻ ANGELVS AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SECVNDVM TEMPVS
DESCENDEBAT IN PISCINAM: ET MOVEBAT AQVAM. QVI
ERGO PRIMVS DESCENDISSET POST MOTVM AQVAE, SANVS
FIEBAT A QVOCVMQVE LANGVORE TENEBATVR.
5:5⸻ ERAT AVTEM QVIDAM HOMO IBI TRIGINTA OCTO
ANNOS HABENS IN INFIRMITATE SVA.
5:6⸻ HVNC CVM VIDISSET I̅E̅S̅V̅S̅ IACENTEM, ET
COGNOVISSET QVIA MVLTVM IAM TEMPVS HABET, DICIT EI:
VIS SANVS FIERI?
5:7⸻ RESPONDIT EI LANGVIDVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, HOMINEM NON
HABEO, VT CVM TVRBATA FVERIT AQVA, MITTAT ME IN
PISCINAM: DVM VENIO ENIM EGO, ALIVS ANTE ME
DESCENDIT.
5:8⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: SVRGE, TOLLE GRABATVM TVVM, ET
AMBVLA:
5:9⸻ ET STATIM SANVS FACTVS EST HOMO: ET SVSTVLIT
GRABATTVM SVVM, ET AMBVLABAT. ERAT AVTEM
SABBATVM IN ILLO DIE.
5:10⸻ DICEBANT IVDAEI ILLI, QVI SANATVS FVERAT:
SABBATVM EST, NON LICET TIBI TOLLERE GRABATTVM
TVVM.
5:11⸻ RESPONDIT EIS: QVI ME FECIT SANVM, ILLE MIHI
DIXIT: TOLLE GRABATTVM TVVM, ET AMBVLA.
5:12⸻ INTERROGAVERVNT ERGO EVM: QVIS EST ILLE
HOMO, QVI DIXIT TIBI: TOLLE GRABATTVM TVVM, ET
AMBVLA?
5:13⸻ IS AVTEM, QVI SANVS FVERAT EFFECTVS,
NESCIEBAT QVIS ESSET. I̅E̅S̅V̅S̅ ENIM DECLINAVIT A TVRBA
CONSTITVTA IN LOCO.
5:14⸻ POSTEA INVENIT EVM I̅E̅S̅V̅S̅ IN TEMPLO, ET DIXIT
ILLI: ECCE SANVS FACTVS ES: IAM NOLI PECCARE, NE
DETERIVS TIBI ALIQVID CONTINGAT.
5:15⸻ ABIIT ILLE HOMO, ET NVNTIAVIT IVDAEIS QVIA
I̅E̅S̅V̅S̅ ESSET, QVI FECIT EVM SANVM.
5:16⸻ PROPTEREA PERSEQVEBANTVR IVDAEI I̅E̅S̅V̅M̅, QVIA
HAEC FACIEBAT IN SABBATO.
5:17⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM RESPONDIT EIS: PATER MEVS VSQVE
MODO OPERATVR, ET EGO OPEROR.
5:18⸻ PROPTEREA ERGO MAGIS QVAEREBANT EVM
IVDAEI INTERFICERE: QVIA NON SOLVM SOLVEBAT
SABBATVM, SED ET PATREM SVVM DICEBAT D̅E̅V̅M̅,
AEQVALEM SE FACIENS D̅E̅O̅.
5:19⸻ RESPONDIT ITAQVE I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EIS: AMEN,
AMEN DICO VOBIS: NON POTEST FILIVS A SE FACERE
QVICQVAM, NISI QVOD VIDERIT PATREM FACIENTEM:
QVAECVMQVE ENIM ILLE FECERIT, HAEC ET FILIVS
SIMILITER FACIT.
5:20⸻ PATER ENIM DILIGIT FILIVM, ET OMNIA
DEMONSTRAT EI, QVAE IPSE FACIT: ET MAIORA HIS
DEMONSTRABIT EI OPERA, VT VOS MIREMINI.
5:21⸻ SICVT ENIM PATER SVSCITAT MORTVOS, ET
VIVIFICAT: SIC ET FILIVS, QVOS VVLT, VIVIFICAT.
5:22⸻ NEQVE ENIM PATER IVDICAT QVEMQVAM: SED
IVDICIVM OMNE DEDIT FILIO,
5:23⸻ VT OMNES HONORIFICENT FILIVM, SICVT
HONORIFICANT PATREM: QVI NON HONORIFICAT FILIVM,
NON HONORIFICAT PATREM, QVI MISIT ILLVM.
5:24⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS, QVIA QVI VERBVM MEVM
AVDIT, ET CREDIT EI, QVI MISIT ME, HABET VITAM
AETERNAM, ET IN IVDICIVM NON VENIT, SED TRANSIET A
MORTE IN VITAM.
5:25⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS, QVIA VENIT HORA, ET
NVNC EST, QVANDO MORTVI AVDIENT VOCEM FILII D̅E̅I̅: ET
QVI AVDIERINT, VIVENT.
5:26⸻ SICVT ENIM PATER HABET VITAM IN SEMETIPSO:
SIC DEDIT ET FILIO VITAM HABERE IN SEMETIPSO:
5:27⸻ ET POTESTATEM DEDIT EI ET IVDICIVM FACERE,
QVIA FILIVS HOMINIS EST.
5:28⸻ NOLITE MIRARI HOC, QVIA VENIT HORA, IN QVA
OMNES, QVI IN MONVMENTIS SVNT, AVDIENT VOCEM EIVS:
5:29⸻ ET PROCEDENT QVI BONA FECERVNT, IN
RESVRRECTIONEM VITAE: QVI VERO MALA EGERVNT, IN
RESVRRECTIONEM IVDICII.
5:30⸻ NON POSSVM EGO A MEIPSO FACERE QVICQVAM.
SICVT AVDIO, IVDICO: ET IVDICIVM MEVM IVSTVM EST: QVIA
NON QVAERO VOLVNTATEM MEAM, SED VOLVNTATEM EIVS,
QVI ME MISIT.
5:31⸻ SI EGO TESTIMONIVM PERHIBEO DE ME,
TESTIMONIVM MEVM NON EST VERVM.
5:32⸻ ALIVS EST, QVI TESTIMONIVM PERHIBET DE ME: ET
SCIO QVIA VERVM EST TESTIMONIVM, QVOD PERHIBET DE
ME.
5:33⸻ VOS MISISTIS AD IOHANNEM: ET TESTIMONIVM
PERHIBVIT VERITATI.
5:34⸻ EGO AVTEM NON AB HOMINE TESTIMONIVM
ACCIPIO: SED HAEC DICO VT VOS SALVI SITIS.
5:35⸻ ILLE ERAT LVCERNA ARDENS, ET LVCENS. VOS
AVTEM VOLVISTIS EXVLTARE AD HORAM IN LVCE EIVS.
5:36⸻ EGO AVTEM HABEO TESTIMONIVM MAIVS IOHANNE.
OPERA ENIM, QVAE DEDIT MIHI PATER VT PERFICIAM EA:
IPSA OPERA, QVAE EGO FACIO, TESTIMONIVM PERHIBENT DE
ME, QVIA PATER ME MISIT:
5:37⸻ ET QVI MISIT ME PATER, IPSE TESTIMONIVM
PERHIBVIT DE ME: NEQVE VOCEM EIVS VMQVAM AVDISTIS,
NEQVE SPECIEM EIVS VIDISTIS.
5:38⸻ ET VERBVM EIVS NON HABETIS IN VOBIS MANENS:
QVIA QVEM MISIT ILLE, HVIC VOS NON CREDITIS.
5:39⸻ SCRVTAMINI SCRIPTVRAS, QVIA VOS PVTATIS IN
IPSIS VITAM AETERNAM HABERE: ET ILLAE SVNT, QVAE
TESTIMONIVM PERHIBENT DE ME:
5:40⸻ ET NON VVLTIS VENIRE AD ME VT VITAM HABEATIS.
5:41⸻ CLARITATEM AB HOMINIBVS NON ACCIPIO.
5:42⸻ SED COGNOVI VOS, QVIA DILECTIONEM D̅E̅I̅ NON
HABETIS IN VOBIS.
5:43⸻ EGO VENI IN NOMINE PATRIS MEI, ET NON
ACCIPITIS ME: SI ALIVS VENERIT IN NOMINE SVO, ILLVM
ACCIPIETIS.
5:44⸻ QVOMODO POTESTIS VOS CREDERE, QVI GLORIAM
AB INVICEM ACCIPITIS: ET GLORIAM, QVAE A SOLO EST D̅E̅O̅,
NON QVAERITIS?
5:45⸻ NOLITE PVTARE QVIA EGO ACCVSATVRVS SIM VOS
APVD PATREM. EST QVI ACCVSAT VOS MOSES, IN QVO VOS
SPERATIS.
5:46⸻ SI ENIM CREDERETIS MOSI, CREDERETIS FORSITAN
ET MIHI: DE ME ENIM ILLE SCRIPSIT.
5:47⸻ SI AVTEM ILLIVS LITTERIS NON CREDITIS:
QVOMODO MEIS VERBIS CREDETIS?
6:1⸻ POST HAEC ABIIT I̅E̅S̅V̅S̅ TRANS MARE GALILAEAE,
QVOD EST TIBERIADIS:
6:2⸻ ET SEQVEBATVR EVM MVLTITVDO MAGNA, QVIA
VIDEBAT SIGNA, QVAE FACIEBAT SVPER HIS, QVI
INFIRMABANTVR.
6:3⸻ SVBIT ERGO IN MONTE I̅E̅S̅V̅S̅: ET IBI SEDEBAT CVM
DISCIPVLIS SVIS.
6:4⸻ ERAT AVTEM PROXIMVM PASCHA DIES FESTVS
IVDAEORVM.
6:5⸻ CVM SVBLEVASSET ERGO OCVLOS I̅E̅S̅V̅S̅, ET VIDISSET
QVIA MVLTITVDO MAXIMA VENIT AD EVM, DIXIT AD
PHILIPPVM: VNDE EMEMVS PANES, VT MANDVCENT HI?
6:6⸻ HOC AVTEM DICEBAT TEMTANS EVM: IPSE ENIM
SCIEBAT QVID ESSET FACTVRVS.
6:7⸻ RESPONDIT EI PHILIPPVS: DVCENTORVM
DENARIORVM PANES NON SVFFICIVNT EIS, VT VNVSQVISQVE
MODICVM QVID ACCIPIAT.
6:8⸻ DICIT EI VNVS EX DISCIPVLIS EIVS, ANDREAS FRATER
SIMONIS PETRI:
6:9⸻ EST PVER VNVS HIC, QVI HABET QVINQVE PANES
HORDIACIOS, ET DVOS PISCES: SED HAEC QVID SVNT INTER
TANTOS?
6:10⸻ DIXIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅: FACITE HOMINES DISCVMBERE.
ERAT AVTEM FAENVM MVLTVM IN LOCO. DISCVBVERVNT
ERGO VIRI, NVMERO QVASI QVINQVE MILIA.
6:11⸻ ACCEPIT ERGO PANES I̅E̅S̅V̅S̅: ET CVM GRATIAS
EGISSET, DISTRIBVIT DISCVMBENTIBVS: SIMILITER EX
PISCIBVS QVANTVM VOLEBANT.
6:12⸻ VT AVTEM SATVRATI SVNT, DIXIT DISCIPVLIS SVIS:
COLLIGITE QVAE SVPERAVERVNT FRAGMENTORVM, NE
PEREANT.
6:13⸻ COLLEGERVNT ERGO, ET IMPLEVERVNT DVODECIM
COPHINOS FRAGMENTORVM EX QVINQVE PANIBVS
HORDIACIIS, QVAE SVPERFVERVNT HIS, QVI
MANDVCAVERVNT.
6:14⸻ ILLI ERGO HOMINES CVM VIDISSENT QVOD
FECERAT SIGNVM, DICEBANT: QVIA HIC EST VERE
PROPHETA, QVI VENTVRVS EST IN MVNDVM.
6:15⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ ERGO CVM COGNOVISSET QVIA VENTVRI
ESSENT VT RAPERENT EVM, ET FACERENT EVM REGEM,
FVGIT ITERVM IN MONTEM IPSE SOLVS.
6:16⸻ VT AVTEM SERO FACTVM EST, DESCENDERVNT
DISCIPVLI EIVS AD MARE.
6:17⸻ ET CVM ASCENDISSENT NAVEM, VENERVNT TRANS
MARE IN CAPHARNAVM: ET TENEBRAE IAM FACTAE ERANT:
ET NON VENERAT AD EOS I̅E̅S̅V̅S̅.
6:18⸻ MARE AVTEM, VENTO MAGNO FLANTE,
EXSVRGEBAT.
6:19⸻ CVM REMIGASSENT ERGO QVASI STADIA VIGINTI
QVINQVE AVT TRIGINTA, VIDENT I̅E̅S̅V̅M̅ AMBVLANTEM
SVPER MARE, ET PROXIMVM NAVI FIERI, ET TIMVERVNT.
6:20⸻ ILLE AVTEM DICIT EIS: EGO SVM, NOLITE TIMERE.
6:21⸻ VOLVERVNT ERGO ACCIPERE EVM IN NAVEM: ET
STATIM FVIT NAVIS AD TERRAM, QVAM IBAT.
6:22⸻ ALTERA DIE, TVRBA, QVAE STABAT TRANS MARE,
VIDIT QVIA NAVICVLA ALIA NON ERAT IBI NISI VNA, ET QVIA
NON INTROISSET CVM DISCIPVLIS SVIS I̅E̅S̅V̅S̅ IN NAVEM, SED
SOLI DISCIPVLI EIVS ABISSENT:
6:23⸻ ALIAE VERO SVPERVENERVNT NAVES A TIBERIADE
IVXTA LOCVM VBI MANDVCAVERANT PANEM, GRATIAS
AGENTES D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
6:24⸻ CVM ERGO VIDISSET TVRBA QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ NON ESSET
IBI, NEQVE DISCIPVLI EIVS, ASCENDERVNT NAVICVLAS, ET
VENERVNT CAPHARNAVM QVAERENTES I̅E̅S̅V̅M̅.
6:25⸻ ET CVM INVENISSENT EVM TRANS MARE, DIXERVNT
EI: RABBI, QVANDO HVC VENISTI?
6:26⸻ RESPONDIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT: AMEN, AMEN DICO
VOBIS: QVAERITIS ME NON QVIA VIDISTIS SIGNA, SED QVIA
MANDVCASTIS EX PANIBVS, ET SATVRATI ESTIS.
6:27⸻ OPERAMINI NON CIBVM, QVI PERIT, SED QVI
PERMANET IN VITAM AETERNAM, QVEM FILIVS HOMINIS
VOBIS DABIT. HVNC ENIM PATER SIGNAVIT D̅E̅V̅S̅.
6:28⸻ DIXERVNT ERGO AD EVM: QVID FACIEMVS VT
OPEREMVR OPERA D̅E̅I̅?
6:29⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EIS: HOC EST OPVS D̅E̅I̅,
VT CREDATIS IN EVM QVEM MISIT ILLE.
6:30⸻ DIXERVNT ERGO EI: QVOD ERGO TV FACIS SIGNVM
VT VIDEAMVS, ET CREDAMVS TIBI? QVID OPERARIS?
6:31⸻ PATRES NOSTRI MANNA MANDVCAVERVNT IN
DESERTO, SICVT SCRIPTVM EST: PANEM DE CAELO DEDIT EIS
MANDVCARE.
6:32⸻ DIXIT ERGO EIS I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN, AMEN DICO VOBIS:
NON MOSES DEDIT VOBIS PANEM DE CAELO, SED PATER
MEVS DAT VOBIS PANEM DE CAELO VERVM.
6:33⸻ PANIS ENIM D̅E̅I̅ EST, QVI DESCENDIT DE CAELO, ET
DAT VITAM MVNDO.
6:34⸻ DIXERVNT ERGO AD EVM: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SEMPER DA
NOBIS PANEM HVNC.
6:35⸻ DIXIT AVTEM EIS I̅E̅S̅V̅S̅: EGO SVM PANIS VITAE: QVI
VENIT AD ME, NON ESVRIET, ET QVI CREDIT IN ME, NON
SITIET VMQVAM.
6:36⸻ SED DIXI VOBIS QVIA ET VIDISTIS ME, ET NON
CREDITIS.
6:37⸻ OMNE QVOD DAT MIHI PATER, AD ME VENIET: ET
EVM, QVI VENIT AD ME, NON EICIAM FORAS:
6:38⸻ QVIA DESCENDI DE CAELO, NON VT FACIAM
VOLVNTATEM MEAM, SED VOLVNTATEM EIVS, QVI MISIT ME.
6:39⸻ HAEC EST AVTEM VOLVNTAS EIVS, QVI MISIT ME,
PATRIS: VT OMNE, QVOD DEDIT MIHI, NON PERDAM EX EO,
SED RESVSCITEM ILLVM NOVISSIMO DIE.
6:40⸻ HAEC EST ENIM VOLVNTAS PATRIS MEI, QVI MISIT
ME: VT OMNIS, QVI VIDET FILIVM, ET CREDIT IN EVM,
HABEAT VITAM AETERNAM, ET RESVSCITABO EGO EVM IN
NOVISSIMO DIE.
6:41⸻ MVRMVRABANT ERGO IVDAEI DE ILLO, QVIA
DIXISSET: EGO SVM PANIS, QVI DE CAELO DESCENDI,
6:42⸻ ET DICEBANT: NONNE HIC EST I̅E̅S̅V̅S̅ FILIVS IOSEPH,
CVIVS NOS NOVIMVS PATREM, ET MATREM? QVOMODO ERGO
DICIT HIC: QVIA DE CAELO DESCENDI?
6:43⸻ RESPONDIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EIS: NOLITE
MVRMVRARE IN INVICEM:
6:44⸻ NEMO POTEST VENIRE AD ME, NISI PATER, QVI
MISIT ME, TRAXERIT EVM: ET EGO RESVSCITABO EVM
NOVISSIMO DIE.
6:45⸻ EST SCRIPTVM IN PROPHETIS: ET ERVNT OMNES
DOCIBILES D̅E̅I̅. OMNIS, QVI AVDIVIT A PATRE, ET DIDICIT,
VENIT AD ME.
6:46⸻ NON QVIA PATREM VIDIT QVISQVAM, NISI IS, QVI
EST A D̅E̅O̅, HIC VIDIT PATREM.
6:47⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS: QVI CREDIT IN ME,
HABET VITAM AETERNAM.
6:48⸻ EGO SVM PANIS VITAE.
6:49⸻ PATRES VESTRI MANDVCAVERVNT IN DESERTO
MANNA, ET MORTVI SVNT.
6:50⸻ HIC EST PANIS DE CAELO DESCENDENS: VT SI QVIS
EX IPSO MANDVCAVERIT, NON MORIATVR.
6:51⸻ EGO SVM PANIS VIVVS, QVI DE CAELO DESCENDI.
6:52⸻ SI QVIS MANDVCAVERIT EX HOC PANE, VIVET IN
AETERNVM: ET PANIS, QVEM EGO DABO, CARO MEA EST PRO
MVNDI VITA.
6:53⸻ LITIGABANT ERGO IVDAEI AD INVICEM, DICENTES:
QVOMODO POTEST HIC CARNEM SVAM NOBIS DARE AD
MANDVCANDVM?
6:54⸻ DIXIT ERGO EIS I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN, AMEN DICO VOBIS:
NISI MANDVCAVERITIS CARNEM FILII HOMINIS, ET BIBERITIS
EIVS SANGVINEM, NON HABEBITIS VITAM IN VOBIS.
6:55⸻ QVI MANDVCAT MEAM CARNEM, ET BIBIT MEVM
SANGVINEM, HABET VITAM AETERNAM: ET EGO
RESVSCITABO EVM IN NOVISSIMO DIE.
6:56⸻ CARO ENIM MEA, VERE EST CIBVS: ET SANGVIS
MEVS, VERE EST POTVS.
6:57⸻ QVI MANDVCAT MEAM CARNEM, ET BIBIT MEVM
SANGVINEM, IN ME MANET, ET EGO IN ILLO.
6:58⸻ SICVT MISIT ME VIVENS PATER, ET EGO VIVO
PROPTER PATREM: ET QVI MANDVCAT ME, ET IPSE VIVET
PROPTER ME.
6:59⸻ HIC EST PANIS, QVI DE CAELO DESCENDIT. NON
SICVT MANDVCAVERVNT PATRES VESTRI MANNA, ET
MORTVI SVNT. QVI MANDVCAT HVNC PANEM, VIVET IN
AETERNVM.
6:60⸻ HAEC DIXIT IN SYNAGOGA DOCENS IN
CAPHARNAVM.
6:61⸻ MVLTI ERGO AVDIENTES EX DISCIPVLIS EIVS,
DIXERVNT: DVRVS EST HIC SERMO, QVIS POTEST EVM
AVDIRE?
6:62⸻ SCIENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ APVD SEMETIPSVM QVIA
MVRMVRARENT DE HOC DISCIPVLI EIVS, DIXIT EIS: HOC VOS
SCANDALIZAT?
6:63⸻ SI ERGO VIDERITIS FILIVM HOMINIS ASCENDENTEM
VBI ERAT PRIVS?
6:64⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EST, QVI VIVIFICAT: CARO NON PRODEST
QVICQVAM. VERBA, QVAE EGO LOCVTVS SVM VOBIS, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
ET VITA SVNT.
6:65⸻ SED SVNT QVIDAM EX VOBIS, QVI NON CREDVNT.
SCIEBAT ENIM AB INITIO I̅E̅S̅V̅S̅ QVI ESSENT CREDENTES, ET
QVIS TRADITVRVS ESSET EVM.
6:66⸻ ET DICEBAT: PROPTEREA DIXI VOBIS, QVIA NEMO
POTEST VENIRE AD ME, NISI FVERIT EI DATVM A PATRE
MEO.
6:67⸻ EX HOC MVLTI DISCIPVLORVM EIVS ABIERVNT
RETRO: ET IAM NON CVM ILLO AMBVLABANT.
6:68⸻ DIXIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅ AD DVODECIM: NVMQVID ET VOS
VVLTIS ABIRE?
6:69⸻ RESPONDIT ERGO EI SIMON PETRVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, AD
QVEM IBIMVS? VERBA VITAE AETERNAE HABES.
6:70⸻ ET NOS CREDIDIMVS, ET COGNOVIMVS QVIA TV ES
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ FILIVS D̅E̅I̅.
6:71⸻ RESPONDIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: NONNE EGO VOS DVODECIM
ELEGI: ET EX VOBIS VNVS DIABOLVS EST?
6:72⸻ DICEBAT AVTEM IVDAM SIMONIS SCARIOTIS: HIC
ENIM ERAT TRADITVRVS EVM, CVM ESSET VNVS EX
DVODECIM.
7:1⸻ POST HAEC AMBVLABAT I̅E̅S̅V̅S̅ IN GALILAEAM, NON
ENIM VOLEBAT IN IVDAEAM AMBVLARE: QVIA QVAEREBANT
EVM IVDAEI INTERFICERE.
7:2⸻ ERAT AVTEM IN PROXIMO DIES FESTVS IVDAEORVM,
SCENOPEGIA.
7:3⸻ DIXERVNT AVTEM AD EVM FRATRES EIVS: TRANSI
HINC, ET VADE IN IVDAEAM, VT ET DISCIPVLI TVI VIDEANT
OPERA TVA, QVAE FACIS.
7:4⸻ NEMO ENIM IN OCCVLTO ALIQVID FACIT, ET QVAERIT
IPSE IN PALAM ESSE: SI HAEC FACIS, MANIFESTA TEIPSVM
MVNDO.
7:5⸻ NEQVE ENIM FRATRES EIVS CREDEBANT IN EVM.
7:6⸻ DICIT ERGO EIS I̅E̅S̅V̅S̅: TEMPVS MEVM NONDVM
VENIT: TEMPVS AVTEM VESTRVM SEMPER EST PARATVM.
7:7⸻ NON POTEST MVNDVS ODISSE VOS: ME AVTEM ODIT:
QVIA EGO TESTIMONIVM PERHIBEO DE ILLO QVIA OPERA
EIVS MALA SVNT.
7:8⸻ VOS ASCENDITE AD DIEM FESTVM HVNC, EGO NON
ASCENDO AD DIEM FESTVM ISTVM: QVIA MEVM TEMPVS
NONDVM IMPLETVM EST.
7:9⸻ HAEC CVM DIXISSET, IPSE MANSIT IN GALILAEA.
7:10⸻ VT AVTEM ASCENDERVNT FRATRES EIVS, TVNC ET
IPSE ASCENDIT AD DIEM FESTVM NON MANIFESTE, SED
QVASI IN OCCVLTO.
7:11⸻ IVDAEI ERGO QVAEREBANT EVM IN DIE FESTO, ET
DICEBANT: VBI EST ILLE?
7:12⸻ ET MVRMVR MVLTVS DE EO ERAT IN TVRBA.
QVIDAM ENIM DICEBANT: QVIA BONVS EST. ALII AVTEM
DICEBANT: NON, SED SEDVCIT TVRBAS.
7:13⸻ NEMO TAMEN PALAM LOQVEBATVR DE ILLO
PROPTER METVM IVDAEORVM.
7:14⸻ IAM AVTEM DIE FESTO MEDIANTE, ASCENDIT I̅E̅S̅V̅S̅
IN TEMPLVM, ET DOCEBAT.
7:15⸻ ET MIRABANTVR IVDAEI, DICENTES: QVOMODO HIC
LITTERAS SCIT, CVM NON DIDICERIT?
7:16⸻ RESPONDIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT: MEA DOCTRINA
NON EST MEA, SED EIVS, QVI MISIT ME.
7:17⸻ SI QVIS VOLVERIT VOLVNTATEM EIVS FACERE:
COGNOSCET DE DOCTRINA, VTRVM EX D̅E̅O̅ SIT, AN EGO A ME
IPSO LOQVAR.
7:18⸻ QVI A SEMETIPSO LOQVITVR, GLORIAM PROPRIAM
QVAERIT. QVI AVTEM QVAERIT GLORIAM EIVS, QVI MISIT
ILLVM, HIC VERAX EST, ET INIVSTITIA IN ILLO NON EST.
7:19⸻ NONNE MOSES DEDIT VOBIS LEGEM: ET NEMO EX
VOBIS FACIT LEGEM?
7:20⸻ QVID ME QVAERITIS INTERFICERE? RESPONDIT
TVRBA, ET DIXIT: DAEMONIVM HABES: QVIS TE QVAERET
INTERFICERE?
7:21⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EIS: VNVM OPVS FECI,
ET OMNES MIRAMINI:
7:22⸻ PROPTEREA MOSES DEDIT VOBIS CIRCVMCISIONEM:
(NON QVIA EX MOSE EST, SED EX PATRIBVS) ET IN SABBATO
CIRCVMCIDITIS HOMINEM.
7:23⸻ SI CIRCVMCISIONEM ACCIPIT HOMO IN SABBATO, VT
NON SOLVATVR LEX MOSI: MIHI INDIGNAMINI QVIA TOTVM
HOMINEM SANVM FECI IN SABBATO?
7:24⸻ NOLITE IVDICARE SECVNDVM FACIEM, SED IVSTVM
IVDICIVM IVDICATE.
7:25⸻ DICEBANT ERGO QVIDAM EX HIEROSOLYMIS:
NONNE HIC EST, QVEM QVAERVNT INTERFICERE?
7:26⸻ ET ECCE PALAM LOQVITVR, ET NIHIL EI DICVNT.
NVMQVID VERE COGNOVERVNT PRINCIPES QVIA HIC EST
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅?
7:27⸻ SED HVNC SCIMVS VNDE SIT: C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ AVTEM CVM
VENERIT, NEMO SCIT VNDE SIT.
7:28⸻ CLAMABAT ERGO DOCENS IN TEMPLO I̅E̅S̅V̅S̅, ET
DICENS: ET ME SCITIS, ET VNDE SIM SCITIS: ET A ME IPSO
NON VENI, SED EST VERVS, QVI MISIT ME, QVEM VOS
NESCITIS.
7:29⸻ EGO SCIO EVM: QVIA AB IPSO SVM, ET IPSE ME
MISIT.
7:30⸻ QVAEREBANT ERGO EVM APPREHENDERE: ET
NEMO MISIT IN ILLVM MANVS, QVIA NONDVM VENERAT
HORA EIVS.
7:31⸻ DE TVRBA AVTEM MVLTI CREDIDERVNT IN EVM, ET
DICEBANT: C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ CVM VENERIT, NVMQVID PLVRA SIGNA
FACIET QVAM QVAE HIC FACIT?
7:32⸻ AVDIERVNT PHARISAEI TVRBAM MVRMVRANTEM
DE ILLO HAEC: ET MISERVNT PRINCIPES, ET PHARISAEI
MINISTROS VT APPREHENDERENT EVM.
7:33⸻ DIXIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅: ADHVC MODICVM TEMPVS
VOBISCVM SVM: ET VADO AD EVM, QVI MISIT ME.
7:34⸻ QVAERETIS ME, ET NON INVENIETIS: ET VBI SVM
EGO, VOS NON POTESTIS VENIRE.
7:35⸻ DIXERVNT ERGO IVDAEI AD SE IPSOS: QVO HIC
ITVRVS EST, QVIA NON INVENIEMVS EVM? NVMQVID IN
DISPERSIONEM GENTIVM ITVRVS EST, ET DOCTVRVS
GENTES?
7:36⸻ QVIS EST HIC SERMO, QVEM DIXIT: QVAERETIS ME,
ET NON INVENIETIS: ET VBI SVM EGO, NON POTESTIS
VENIRE?
7:37⸻ IN NOVISSIMO AVTEM DIE MAGNO FESTIVITATIS
STABAT I̅E̅S̅V̅S̅, ET CLAMABAT, DICENS: QVIS SITIT, VENIAT
AD ME, ET BIBAT.
7:38⸻ QVI CREDIT IN ME, SICVT DICIT SCRIPTVRA,
FLVMINA DE VENTRE EIVS FLVENT AQVAE VIVAE.
7:39⸻ HOC AVTEM DIXIT DE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, QVEM ACCEPTVRI
ERANT CREDENTES IN EVM: NON ENIM ERAT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
DATVS, QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ NONDVM FVERAT GLORIFICATVS.
7:40⸻ EX ILLA ERGO TVRBA CVM AVDISSENT HOS
SERMONES EIVS, DICEBANT: HIC EST VERE PROPHETA.
7:41⸻ ALII DICEBANT: HIC EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅. QVIDAM AVTEM
DICEBANT: NVMQVID A GALILAEA C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ VENIT?
7:42⸻ NONNE SCRIPTVRA DICIT: QVIA EX SEMINE DAVID,
ET DE BETHLEEM CASTELLO, VBI ERAT DAVID, VENIT
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅?
7:43⸻ DISSENSIO ITAQVE FACTA EST IN TVRBA PROPTER
EVM.
7:44⸻ QVIDAM AVTEM EX IPSIS VOLEBANT
APPREHENDERE EVM: SED NEMO MISIT SVPER ILLVM
MANVS.
7:45⸻ VENERVNT ERGO MINISTRI AD PONTIFICES, ET
PHARISAEOS. ET DIXERVNT EIS ILLI: QVARE NON
ADDVXISTIS EVM?
7:46⸻ RESPONDERVNT MINISTRI: NVMQVAM SIC LOCVTVS
EST HOMO, SICVT HIC HOMO.
7:47⸻ RESPONDERVNT ERGO EIS PHARISAEI: NVMQVID ET
VOS SEDVCTI ESTIS?
7:48⸻ NVMQVID ALIQVIS EX PRINCIPIBVS CREDIDIT IN
EVM, AVT EX PHARISAEIS?
7:49⸻ SED TVRBA HAEC, QVAE NON NOVIT LEGEM,
MALEDICTI SVNT.
7:50⸻ DICIT NICODEMVS AD EOS, ILLE, QVI VENIT AD EVM
NOCTE, QVI VNVS ERAT EX IPSIS:
7:51⸻ NVMQVID LEX NOSTRA IVDICAT HOMINEM, NISI
AVDIERIT AB IPSO PRIVS, ET COGNOVERIT QVID FACIAT?
7:52⸻ RESPONDERVNT, ET DIXERVNT EI: NVMQVID ET TV
GALILAEVS ES? SCRVTARE, ET VIDE QVIA PROPHETA A
GALILAEA NON SVRGIT.
7:53⸻ ET REVERSI SVNT VNVSQVISQVE IN DOMVM SVAM.
8:1⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM PERREXIT IN MONTEM OLIVETI:
8:2⸻ ET DILVCVLO ITERVM VENIT IN TEMPLVM, ET OMNIS
POPVLVS VENIT AD EVM, ET SEDENS DOCEBAT EOS.
8:3⸻ ADDVCVNT AVTEM SCRIBAE, ET PHARISAEI
MVLIEREM IN ADVLTERIO DEPREHENSAM: ET STATVERVNT
EAM IN MEDIO,
8:4⸻ ET DIXERVNT EI: MAGISTER, HAEC MVLIER MODO
DEPREHENSA EST IN ADVLTERIO.
8:5⸻ IN LEGE AVTEM MOSES MANDAVIT NOBIS
HVIVSMODI LAPIDARE. TV ERGO QVID DICIS?
8:6⸻ HAEC AVTEM DICEBANT TEMTANTES EVM, VT
POSSENT ACCVSARE EVM. I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM INCLINANS SE
DEORSVM, DIGITO SCRIBEBAT IN TERRA.
8:7⸻ CVM AVTEM PERSEVERARENT INTERROGANTES
EVM, EREXIT SE, ET DIXIT EIS: QVI SINE PECCATO EST
VESTRVM, PRIMVS IN ILLAM LAPIDEM MITTAT.
8:8⸻ ET ITERVM SE INCLINANS, SCRIBEBAT IN TERRA.
8:9⸻ AVDIENTES AVTEM VNVS POST VNVM EXIEBANT,
INCIPIENTES A SENIORIBVS: ET REMANSIT SOLVS, ET
MVLIER IN MEDIO STANS.
8:10⸻ ERIGENS AVTEM SE I̅E̅S̅V̅S̅, DIXIT EI: MVLIER, VBI
SVNT? NEMO TE CONDEMNAVIT?
8:11⸻ QVAE DIXIT: NEMO, D̅O̅M̅I̅N̅E̅. DIXIT AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅:
NEC EGO TE CONDEMNABO: VADE, ET AMPLIVS IAM NOLI
PECCARE.
8:12⸻ ITERVM ERGO LOCVTVS EST EIS I̅E̅S̅V̅S̅, DICENS: EGO
SVM LVX MVNDI: QVI SEQVITVR ME, NON AMBVLABIT IN
TENEBRIS, SED HABEBIT LVCEM VITAE.
8:13⸻ DIXERVNT ERGO EI PHARISAEI: TV DE TEIPSO
TESTIMONIVM PERHIBES: TESTIMONIVM TVVM NON EST
VERVM.
8:14⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EIS: ET SI EGO
TESTIMONIVM PERHIBEO DE MEIPSO, VERVM EST
TESTIMONIVM MEVM: QVIA SCIO VNDE VENI, ET QVO VADO:
VOS AVTEM NESCITIS VNDE VENIO, AVT QVO VADO.
8:15⸻ VOS SECVNDVM CARNEM IVDICATIS: EGO NON
IVDICO QVEMQVAM:
8:16⸻ ET SI IVDICO EGO, IVDICIVM MEVM VERVM EST,
QVIA SOLVS NON SVM: SED EGO, ET QVI ME MISIT, PATER.
8:17⸻ ET IN LEGE VESTRA SCRIPTVM EST, QVIA DVORVM
HOMINVM TESTIMONIVM VERVM EST.
8:18⸻ EGO SVM, QVI TESTIMONIVM PERHIBEO DE ME
IPSO: ET TESTIMONIVM PERHIBET DE ME, QVI MISIT ME,
PATER.
8:19⸻ DICEBANT ERGO EI: VBI EST PATER TVVS?
RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: NEQVE ME SCITIS, NEQVE PATREM MEVM:
SI ME SCIRETIS, FORSITAN ET PATREM MEVM SCIRETIS.
8:20⸻ HAEC VERBA LOCVTVS EST IN GAZOPHYLACIO,
DOCENS IN TEMPLO: ET NEMO APPREHENDIT EVM, QVIA
NECDVM VENERAT HORA EIVS.
8:21⸻ DIXIT ERGO ITERVM EIS I̅E̅S̅V̅S̅: EGO VADO, ET
QVAERITIS ME, ET IN PECCATO VESTRO MORIEMINI. QVO
EGO VADO, VOS NON POTESTIS VENIRE.
8:22⸻ DICEBANT ERGO IVDAEI: NVMQVID INTERFICIET
SEMETIPSVM, QVIA DIXIT: QVO EGO VADO, VOS NON
POTESTIS VENIRE?
8:23⸻ ET DICEBAT EIS: VOS DE DEORSVM ESTIS, EGO DE
SVPERNIS SVM. VOS DE MVNDO HOC ESTIS, EGO NON SVM DE
HOC MVNDO.
8:24⸻ DIXI ERGO VOBIS QVIA MORIEMINI IN PECCATIS
VESTRIS: SI ENIM NON CREDIDERITIS QVIA EGO SVM,
MORIEMINI IN PECCATO VESTRO.
8:25⸻ DICEBANT ERGO EI: TV QVIS ES? DIXIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅:
PRINCIPIVM, QVIA ET LOQVOR VOBIS.
8:26⸻ MVLTA HABEO DE VOBIS LOQVI, ET IVDICARE. SED
QVI MISIT ME, VERAX EST: ET EGO QVAE AVDIVI AB EO, HAEC
LOQVOR IN MVNDO.
8:27⸻ ET NON COGNOVERVNT QVIA PATREM EIVS
DICEBAT.
8:28⸻ DIXIT ERGO EIS I̅E̅S̅V̅S̅: CVM EXALTAVERITIS FILIVM
HOMINIS, TVNC COGNOSCETIS QVIA EGO SVM, ET A MEIPSO
FACIO NIHIL, SED SICVT DOCVIT ME PATER, HAEC LOQVOR:
8:29⸻ ET QVI ME MISIT, MECVM EST, NON RELIQVIT ME
SOLVM: QVIA EGO QVAE PLACITA SVNT EI, FACIO SEMPER.
8:30⸻ HAEC ILLO LOQVENTE, MVLTI CREDIDERVNT IN
EVM.
8:31⸻ DICEBAT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅ AD EOS, QVI CREDIDERVNT EI,
IVDAEOS: SI VOS MANSERITIS IN SERMONE MEO, VERE
DISCIPVLI MEI ERITIS:
8:32⸻ ET COGNOSCETIS VERITATEM, ET VERITAS
LIBERABIT VOS.
8:33⸻ RESPONDERVNT EI: SEMEN ABRAHAE SVMVS, ET
NEMINI SERVIVIMVS VMQVAM: QVOMODO TV DICIS: LIBERI
ERITIS?
8:34⸻ RESPONDIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN, AMEN DICO VOBIS:
QVIA OMNIS, QVI FACIT PECCATVM, SERVVS EST PECCATI.
8:35⸻ SERVVS AVTEM NON MANET IN DOMO IN
AETERNVM: FILIVS MANET IN AETERNVM.
8:36⸻ SI ERGO FILIVS VOS LIBERAVERIT, VERE LIBERI
ERITIS.
8:37⸻ SCIO QVIA FILII ABRAHAE ESTIS: SED QVAERITIS ME
INTERFICERE, QVIA SERMO MEVS NON CAPIT IN VOBIS.
8:38⸻ EGO QVOD VIDI APVD PATREM, LOQVOR: ET VOS
QVAE VIDISTIS APVD PATREM VESTRVM, FACITIS.
8:39⸻ RESPONDERVNT, ET DIXERVNT EI: PATER NOSTER
ABRAHAM EST. DIXIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: SI FILII ABRAHAE ESTIS,
OPERA ABRAHAE FACITE.
8:40⸻ NVNC AVTEM QVAERITIS ME INTERFICERE,
HOMINEM, QVI VERITATEM VOBIS LOCVTVS SVM, QVAM
AVDIVI A D̅E̅O̅: HOC ABRAHAM NON FECIT.
8:41⸻ VOS FACITIS OPERA PATRIS VESTRI. DIXERVNT
ITAQVE EI: NOS EX FORNICATIONE NON SVMVS NATI: VNVM
PATREM HABEMVS D̅E̅V̅M̅.
8:42⸻ DIXIT ERGO EIS I̅E̅S̅V̅S̅: SI D̅E̅V̅S̅ PATER VESTER
ESSET: DILIGERETIS VTIQVE ME. EGO ENIM EX D̅E̅O̅
PROCESSI, ET VENI: NEQVE ENIM A ME IPSO VENI, SED ILLE
ME MISIT.
8:43⸻ QVARE LOQVELLAM MEAM NON COGNOSCITIS?
QVIA NON POTESTIS AVDIRE SERMONEM MEVM.
8:44⸻ VOS EX PATRE DIABOLO ESTIS: ET DESIDERIA
PATRIS VESTRI VVLTIS FACERE. ILLE HOMICIDA ERAT AB
INITIO, ET IN VERITATE NON STETIT: QVIA NON EST VERITAS
IN EO: CVM LOQVITVR MENDACIVM, EX PROPRIIS LOQVITVR,
QVIA MENDAX EST, ET PATER EIVS.
8:45⸻ EGO AVTEM QVIA VERITATEM DICO, NON CREDITIS
MIHI.
8:46⸻ QVIS EX VOBIS ARGVIT ME DE PECCATO? SI
VERITATEM DICO, QVARE VOS NON CREDITIS MIHI?
8:47⸻ QVI EST EX D̅E̅O̅ EST, VERBA D̅E̅I̅ AVDIT. PROPTEREA
VOS NON AVDITIS, QVIA EX D̅E̅O̅ NON ESTIS.
8:48⸻ RESPONDERVNT IGITVR IVDAEI, ET DIXERVNT EI:
NONNE BENE DICIMVS NOS QVIA SAMARITANVS ES TV, ET
DAEMONIVM HABES?
8:49⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: EGO DAEMONIVM NON HABEO:
SED HONORIFICO PATREM MEVM, ET VOS INHONORASTIS
ME.
8:50⸻ EGO AVTEM NON QVAERO GLORIAM MEAM: EST QVI
QVAERIT, ET IVDICAT.
8:51⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS: SI QVIS SERMONEM
MEVM SERVAVERIT, MORTEM NON VIDEBIT IN AETERNVM.
8:52⸻ DIXERVNT ERGO IVDAEI: NVNC COGNOVIMVS QVIA
DAEMONIVM HABES. ABRAHAM MORTVVS EST, ET
PROPHETAE: ET TV DICIS: SI QVIS SERMONEM MEVM
SERVAVERIT, NON GVSTABIT MORTEM IN AETERNVM.
8:53⸻ NVMQVID TV MAIOR ES PATRE NOSTRO ABRAHAM,
QVI MORTVVS EST? ET PROPHETAE MORTVI SVNT. QVEM TE
IPSVM FACIS?
8:54⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: SI EGO GLORIFICO ME IPSVM,
GLORIA MEA NIHIL EST: EST PATER MEVS, QVI GLORIFICAT
ME, QVEM VOS DICITIS QVIA D̅E̅V̅S̅ NOSTER EST.
8:55⸻ ET NON COGNOVISTIS EVM: EGO AVTEM NOVI EVM:
ET SI DIXERO QVIA NON SCIO EVM, ERO SIMILIS VOBIS,
MENDAX. SED SCIO EVM, ET SERMONEM EIVS SERVO.
8:56⸻ ABRAHAM PATER VESTER EXVLTAVIT VT VIDERET
DIEM MEVM: ET VIDIT, ET GAVISVS EST.
8:57⸻ DIXERVNT ERGO IVDAEI AD EVM: QVINQVAGINTA
ANNOS NONDVM HABES, ET ABRAHAM VIDISTI?
8:58⸻ DIXIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN, AMEN DICO VOBIS,
ANTEQVAM ABRAHAM FIERET, EGO SVM.
8:59⸻ TVLERVNT ERGO LAPIDES, VT IACERENT IN EVM:
I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM ABSCONDIT SE, ET EXIVIT DE TEMPLO.
9:1⸻ ET PRAETERIENS VIDIT HOMINEM CAECVM A
NATIVITATE:
9:2⸻ ET INTERROGAVERVNT EVM DISCIPVLI SVI: RABBI,
QVIS PECCAVIT, HIC, AVT PARENTES EIVS, VT CAECVS
NASCERETVR?
9:3⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: NEQVE HIC PECCAVIT, NEQVE
PARENTES EIVS: SED VT MANIFESTETVR OPVS D̅E̅I̅ IN ILLO.
9:4⸻ ME OPORTET OPERARI OPERA EIVS, QVI MISIT ME,
DONEC DIES EST: VENIT NOX, QVANDO NEMO POTEST
OPERARI.
9:5⸻ QVAMDIV IN MVNDO SVM, LVX SVM MVNDI.
9:6⸻ HAEC CVM DIXISSET, EXPVIT IN TERRAM, ET FECIT
LVTVM EX SPVTO, ET LEVIT LVTVM SVPER OCVLOS EIVS,
9:7⸻ ET DIXIT EI: VADE, LAVA IN NATATORIA SILOE (QVOD
INTERPRETATVR MISSVS. ) ABIIT ERGO, ET LAVIT, ET VENIT
VIDENS.
9:8⸻ ITAQVE VICINI, ET QVI VIDEBANT EVM PRIVS QVIA
MENDICVS ERAT, ET DICEBANT: NONNE HIC EST, QVI
SEDEBAT, ET MENDICABAT? ALII DICEBANT: QVIA HIC EST.
9:9⸻ ALII AVTEM: NEQVAQVAM, SED SIMILIS EST EIVS.
ILLE DICEBAT: QVIA EGO SVM.
9:10⸻ DICEBANT ERGO EI: QVOMODO APERTI SVNT OCVLI
TIBI?
9:11⸻ RESPONDIT: ILLE HOMO, QVI DICITVR I̅E̅S̅V̅S̅, LVTVM
FECIT: ET VNXIT OCVLOS MEOS, ET DIXIT MIHI: VADE AD
NATATORIAM SILOAE, ET LAVA. ET ABII, ET LAVI, ET VIDI.
9:12⸻ DIXERVNT EI: VBI EST ILLE? AIT: NESCIO.
9:13⸻ ADDVCVNT EVM AD PHARISEOS, QVI CAECVS
FVERAT.
9:14⸻ ERAT AVTEM SABBATVM QVANDO LVTVM FECIT
I̅E̅S̅V̅S̅, ET APERVIT OCVLOS EIVS.
9:15⸻ ITERVM ERGO INTERROGABANT EVM PHARISAEI
QVOMODO VIDISSET. ILLE AVTEM DIXIT EIS: LVTVM POSVIT
MIHI SVPER OCVLOS, ET LAVI, ET VIDEO.
9:16⸻ DICEBANT ERGO EX PHARISAEIS QVIDAM: NON EST
HIC HOMO A D̅E̅O̅, QVI SABBATVM NON CVSTODIT. ALII
DICEBANT: QVOMODO POTEST HOMO PECCATOR HAEC
SIGNA FACERE? ET SCISMA ERAT IN EIS.
9:17⸻ DICVNT ERGO CAECO ITERVM: TV QVID DICIS DE EO,
QVI APERVIT OCVLOS TVOS? ILLE AVTEM DIXIT: QVIA
PROPHETA EST.
9:18⸻ NON CREDIDERVNT ERGO IVDAEI DE ILLO, QVIA
CAECVS FVISSET ET VIDISSET, DONEC VOCAVERVNT
PARENTES EIVS, QVI VIDERAT:
9:19⸻ ET INTERROGAVERVNT EOS, DICENTES: HIC EST
FILIVS VESTER, QVEM VOS DICITIS QVIA CAECVS NATVS EST?
QVOMODO ERGO NVNC VIDET?
9:20⸻ RESPONDERVNT EIS PARENTES EIVS, ET DIXERVNT:
SCIMVS QVIA HIC EST FILIVS NOSTER, ET QVIA CAECVS
NATVS EST:
9:21⸻ QVOMODO AVTEM NVNC VIDEAT, NESCIMVS: AVT
QVIS EIVS APERVIT OCVLOS, NOS NESCIMVS: IPSVM
INTERROGATE: AETATEM HABET, IPSE DE SE LOQVATVR.
9:22⸻ HAEC DIXERVNT PARENTES EIVS, QVIA TIMEBANT
IVDAEOS: IAM ENIM CONSPIRAVERVNT IVDAEI, VT SI QVIS
EVM CONFITERETVR C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, EXTRA SYNAGOGAM
FIERET.
9:23⸻ PROPTEREA PARENTES EIVS DIXERVNT: QVIA
AETATEM HABET, IPSVM INTERROGATE.
9:24⸻ VOCAVERVNT ERGO RVRSVM HOMINEM, QVI
FVERAT CAECVS, ET DIXERVNT EI: DA GLORIAM D̅E̅O̅. NOS
SCIMVS QVIA HIC HOMO PECCATOR EST.
9:25⸻ DIXIT ERGO ILLE: SI PECCATOR EST, NESCIO: VNVM
SCIO, QVIA CAECVS CVM ESSEM, MODO VIDEO.
9:26⸻ DIXERVNT ERGO ILLI: QVID FECIT TIBI? QVOMODO
APERVIT TIBI OCVLOS?
9:27⸻ RESPONDIT EIS: DIXI VOBIS IAM, ET AVDISTIS: QVID
ITERVM VVLTIS AVDIRE? NVMQVID ET VOS VVLTIS DISCIPVLI
EIVS FIERI?
9:28⸻ MALEDIXERVNT EI, ET DIXERVNT: TV DISCIPVLVS
ILLIVS ES: NOS AVTEM MOSI DISCIPVLI SVMVS.
9:29⸻ NOS SCIMVS QVONIAM MOSI LOCVTVS EST D̅E̅V̅S̅:
HVNC AVTEM NESCIMVS VNDE SIT.
9:30⸻ RESPONDIT ILLE HOMO, ET DIXIT EIS: IN HOC ENIM
MIRABILE EST QVIA VOS NESCITIS VNDE SIT, ET APERVIT
MEOS OCVLOS:
9:31⸻ SCIMVS AVTEM QVIA PECCATORES D̅E̅V̅S̅ NON
AVDIT: SED SI QVIS D̅E̅I̅ CVLTOR EST, ET VOLVNTATEM EIVS
FACIT, HVNC EXAVDIT.
9:32⸻ A SAECVLO NON EST AVDITVM QVIA APERVIT QVIS
OCVLOS CAECI NATI.
9:33⸻ NISI ESSET HIC A D̅E̅O̅, NON POTERAT FACERE
QVICQVAM.
9:34⸻ RESPONDERVNT, ET DIXERVNT EI: IN PECCATIS
NATVS ES TOTVS, ET TV DOCES NOS? ET EIECERVNT EVM
FORAS.
9:35⸻ AVDIVIT I̅E̅S̅V̅S̅ QVIA EIECERVNT EVM FORAS: ET
CVM INVENISSET EVM, DIXIT EI: TV CREDIS IN FILIVM D̅E̅I̅?
9:36⸻ RESPONDIT ILLE, ET DIXIT: QVIS EST, D̅O̅M̅I̅N̅E̅, VT
CREDAM IN EVM?
9:37⸻ ET DIXIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: ET VIDISTI EVM, ET QVI
LOQVITVR TECVM, IPSE EST.
9:38⸻ AT ILLE AIT: CREDO D̅O̅M̅I̅N̅E̅. ET PROCIDENS
ADORAVIT EVM.
9:39⸻ DIXIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: IN IVDICIVM EGO IN HVNC MVNDVM
VENI: VT QVI NON VIDENT VIDEANT, ET QVI VIDENT CAECI
FIANT.
9:40⸻ ET AVDIERVNT EX PHARISAEIS, QVI CVM IPSO
ERANT, ET DIXERVNT EI: NVMQVID ET NOS CAECI SVMVS?
9:41⸻ DIXIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: SI CAECI ESSETIS, NON HABERETIS
PECCATVM. NVNC VERO DICITIS: QVIA VIDEMVS. PECCATVM
VESTRVM MANET.
10:1⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS: QVI NON INTRAT PER
OSTIVM IN OVILE OVIVM, SED ASCENDIT ALIVNDE: ILLE FVR
EST, ET LATRO.
10:2⸻ QVI AVTEM INTRAT PER OSTIVM, PASTOR EST
OVIVM.
10:3⸻ HVIC OSTIARIVS APERIT, ET OVES VOCEM EIVS
AVDIVNT, ET PROPRIAS OVAS VOCAT NOMINATIM, ET
EDVCIT EAS.
10:4⸻ ET CVM PROPRIAS OVES EMISERIT, ANTE EAS
VADIT: ET OVES ILLVM SECVNTVR, QVIA SCIVNT VOCEM EIVS.
10:5⸻ ALIENVM AVTEM NON SEQVENTVR, SED FVGIENT
AB EO: QVIA NON NOVERVNT VOCEM ALIENORVM.
10:6⸻ HOC PROVERBIVM DIXIT ILLIS I̅E̅S̅V̅S̅. ILLI AVTEM
NON COGNOVERVNT QVID LOQVERETVR EIS.
10:7⸻ DIXIT ERGO EIS ITERVM I̅E̅S̅V̅S̅: AMEN, AMEN DICO
VOBIS, QVIA EGO SVM OSTIVM OVIVM.
10:8⸻ OMNES QVOTQVOT VENERVNT, FVRES SVNT, ET
LATRONES, SED NON AVDIERVNT EOS OVES.
10:9⸻ EGO SVM OSTIVM. PER ME SI QVIS INTROIERIT,
SALVABITVR: ET INGREDIETVR, ET EGREDIETVR, ET PASCVA
INVENIET.
10:10⸻ FVR NON VENIT NISI VT FVRETVR, ET MACTET, ET
PERDAT. EGO VENI VT VITAM HABEANT, ET ABVNDANTIVS
HABEANT.
10:11⸻ EGO SVM PASTOR BONVS. BONVS PASTOR ANIMAM
SVAM DAT PRO OVIBVS.
10:12⸻ MERCENNARIVS, ET QVI NON EST PASTOR, CVIVS
NON SVNT OVES PROPRIAE, VIDET LVPVM VENIENTEM, ET
DIMITTIT OVES, ET FVGIT: ET LVPVS RAPIT, ET DISPERGIT
OVES:
10:13⸻ MERCENNARIVS AVTEM FVGIT, QVIA
MERCENNARIVS EST, ET NON PERTINET AD EVM DE OVIBVS.
10:14⸻ EGO SVM PASTOR BONVS: ET COGNOSCO MEAS, ET
COGNOSCVNT ME MEAE.
10:15⸻ SICVT NOVIT ME PATER, ET EGO AGNOSCO
PATREM: ET ANIMAM MEAM PONO PRO OVIBVS.
10:16⸻ ET ALIAS OVES HABEO, QVAE NON SVNT EX HOC
OVILI: ET ILLAS OPORTET ME ADDVCERE, ET VOCEM MEAM
AVDIENT, ET FIET VNVM OVILE, ET VNVS PASTOR.
10:17⸻ PROPTEREA ME PATER DILIGIT: QVIA EGO PONO
ANIMAM MEAM, ET ITERVM SVMAM EAM.
10:18⸻ NEMO TOLLIT EAM A ME: SED EGO PONO EAM A
MEIPSO, POTESTATEM HABEO PONENDI EAM: ET
POTESTATEM HABEO ITERVM SVMENDI EAM: HOC
MANDATVM ACCEPI A PATRE MEO.
10:19⸻ DISSENSIO ITERVM FACTA EST INTER IVDAEOS
PROPTER SERMONES HOS.
10:20⸻ DICEBANT AVTEM MVLTI EX IPSIS: DAEMONIVM
HABET, ET INSANIT: QVID EVM AVDITIS?
10:21⸻ ALII DICEBANT: HAEC VERBA NON SVNT
DAEMONIVM HABENTIS: NVMQVID DAEMONIVM POTEST
CAECORVM OCVLOS APERIRE?
10:22⸻ FACTA SVNT AVTEM ENCENIA IN HIEROSOLYMIS:
ET HIEMS ERAT.
10:23⸻ ET AMBVLABAT I̅E̅S̅V̅S̅ IN TEMPLO, IN PORTICV
SALOMONIS.
10:24⸻ CIRCVMDEDERVNT ERGO EVM IVDAEI, ET
DICEBANT EI: QVOVSQVE ANIMAM NOSTRAM TOLLIS? SI TV
ES C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, DIC NOBIS PALAM.
10:25⸻ RESPONDIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: LOQVOR VOBIS, ET NON
CREDITIS. OPERA, QVAE EGO FACIO IN NOMINE PATRIS MEI,
HAEC TESTIMONIVM PERHIBENT DE ME:
10:26⸻ SED VOS NON CREDITIS, QVIA NON ESTIS EX
OVIBVS MEIS.
10:27⸻ OVES MEAE VOCEM MEAM AVDIVNT: ET EGO
COGNOSCO EAS, ET SECVNTVR ME:
10:28⸻ ET EGO VITAM AETERNAM DO EIS: ET NON
PERIBVNT IN AETERNVM, NON RAPIET EAS QVISQVAM DE
MANV MEA.
10:29⸻ PATER MEVS QVOD DEDIT MIHI, MAIVS OMNIBVS
EST: ET NEMO POTEST RAPERE DE MANV PATRIS MEI.
10:30⸻ EGO, ET PATER VNVM SVMVS.
10:31⸻ SVSTVLERVNT LAPIDES IVDAEI, VT LAPIDARENT
EVM.
10:32⸻ RESPONDIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: MVLTA OPERA BONA
OSTENDI VOBIS EX PATRE MEO, PROPTER QVOD EORVM
OPVS ME LAPIDATIS?
10:33⸻ RESPONDERVNT EI IVDAEI: DE BONO OPERE NON
LAPIDAMVS TE, SED DE BLASPHEMIA: ET QVIA TV HOMO
CVM SIS, FACIS TEIPSVM D̅E̅V̅M̅.
10:34⸻ RESPONDIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: NONNE SCRIPTVM EST IN
LEGE VESTRA: QVIA EGO DIXI, D̅I̅I̅ ESTIS?
10:35⸻ SI ILLOS DIXIT DEOS, AD QVOS SERMO D̅E̅I̅ FACTVS
EST, ET NON POTEST SOLVI SCRIPTVRA:
10:36⸻ QVEM PATER S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICAVIT, ET MISIT IN
MVNDVM, VOS DICITIS: QVIA BLASPHEMAS: QVIA DIXI, FILIVS
D̅E̅I̅ SVM?
10:37⸻ SI NON FACIO OPERA PATRIS MEI, NOLITE
CREDERE MIHI.
10:38⸻ SI AVTEM FACIO: ET SI MIHI NON VVLTIS CREDERE,
OPERIBVS CREDITE, VT COGNOSCATIS, ET CREDATIS QVIA IN
ME EST PATER, ET EGO IN PATRE.
10:39⸻ QVAEREBANT ERGO EVM PRENDERE: ET EXIVIT DE
MANIBVS EORVM.
10:40⸻ ET ABIIT ITERVM TRANS IORDANEN IN EVM
LOCVM, VBI ERAT IOHANNES BAPTIZANS PRIMVM: ET
MANSIT ILLIC:
10:41⸻ ET MVLTI VENIEBANT AD EVM, ET DICEBANT:
QVIA IOHANNES QVIDEM SIGNVM FECIT NVLLVM.
10:42⸻ OMNIA AVTEM QVAECVMQVE DIXIT IOHANNES DE
HOC, VERA ERANT. ET MVLTI CREDIDERVNT IN EVM.
11:1⸻ ERAT AVTEM QVIDEM LANGVENS LAZARVS A
BETHANIA, DE CASTELLO MARIAE, ET MARTHAE SORORIS
EIVS.
11:2⸻ (MARIA AVTEM ERAT, QVAE VNXIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅
VNGENTO, ET EXTERSIT PEDES EIVS CAPILLIS SVIS: CVIVS
FRATER LAZARVS INFIRMABATVR. )
11:3⸻ MISERVNT ERGO SORORES AD EVM DICENTES:
D̅O̅M̅I̅N̅E̅, ECCE QVEM AMAS INFIRMATVR.
11:4⸻ AVDIENS AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ DIXIT EIS: INFIRMITAS HAEC
NON EST AD MORTEM, SED PRO GLORIA D̅E̅I̅, VT
GLORIFICETVR FILIVS D̅E̅I̅ PER EAM.
11:5⸻ DILIGEBAT AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ MARTHAM, ET SOROREM
EIVS MARIAM, ET LAZARVM.
11:6⸻ VT ERGO AVDIVIT QVIA INFIRMABATVR, TVNC
QVIDEM MANSIT IN EODEM LOCO DVOBVS DIEBVS.
11:7⸻ DEINDE POST HAEC DICIT DISCIPVLIS SVIS: EAMVS
IN IVDAEAM ITERVM.
11:8⸻ DICVNT EI DISCIPVLI: RABBI, NVNC QVAEREBANT
TE LAPIDARE IVDAEI, ET ITERVM VADIS ILLVC?
11:9⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: NONNE DVODECIM HORAE SVNT
DIEI? SI QVIS AMBVLAVERIT IN DIE, NON OFFENDIT, QVIA
LVCEM HVIVS MVNDI VIDET:
11:10⸻ SI AVTEM AMBVLAVERIT NOCTE, OFFENDIT, QVIA
LVX NON EST IN EO.
11:11⸻ HAEC AIT, ET POST HOC DICIT EIS: LAZARVS
AMICVS NOSTER DORMIT: SED VADO VT A SOMNO
EXSVSCITEM EVM.
11:12⸻ DIXERVNT ERGO DISCIPVLI EIVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI
DORMIT, SALVVS ERIT.
11:13⸻ DIXERAT AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅ DE MORTE EIVS: ILLI
AVTEM PVTAVERVNT QVIA DE DORMITIONE SOMNII
DICERET.
11:14⸻ TVNC ERGO DIXIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅ MANIFESTE: LAZARVS
MORTVVS EST:
11:15⸻ ET GAVDEO PROPTER VOS, VT CREDATIS,
QVONIAM NON ERAM IBI. SED EAMVS AD EVM.
11:16⸻ DIXIT ERGO THOMAS, QVI DICITVR DIDYMVS, AD
CONDISCIPVLOS: EAMVS ET NOS, VT MORIAMVR CVM EO.
11:17⸻ VENIT ITAQVE I̅E̅S̅V̅S̅: ET INVENIT EVM QVATTVOR
DIES IAM IN MONVMENTO HABENTEM.
11:18⸻ (ERAT AVTEM BETHANIA IVXTA HIEROSOLYMA
QVASI STADIIS QVINDECIM. )
11:19⸻ MVLTI AVTEM EX IVDAEIS VENERANT AD
MARTHAM, ET MARIAM, VT CONSOLARENTVR EAS DE
FRATRE SVO.
11:20⸻ MARTHA ERGO VT AVDIVIT QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ VENIT,
OCCVRRIT ILLI: MARIA AVTEM DOMI SEDEBAT.
11:21⸻ DIXIT ERGO MARTHA AD I̅E̅S̅V̅M̅: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI
FVISSES HIC, FRATER MEVS NON FVISSET MORTVVS:
11:22⸻ SED ET NVNC SCIO QVIA QVAECVMQVE
POPOSCERIS A D̅E̅O̅, DABIT TIBI D̅E̅V̅S̅.
11:23⸻ DICIT ILLI I̅E̅S̅V̅S̅: RESVRGET FRATER TVVS.
11:24⸻ DICIT EI MARTHA: SCIO QVIA RESVRGET IN
RESVRRECTIONE IN NOVISSIMA DIE.
11:25⸻ DIXIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: EGO SVM RESVRRECTIO, ET VITA:
QVI CREDIT IN ME, ETIAM SI MORTVVS FVERIT, VIVET:
11:26⸻ ET OMNIS, QVI VIVIT, ET CREDIT IN ME, NON
MORIETVR IN AETERNVM. CREDIS HOC?
11:27⸻ AIT ILLI: VTIQVE D̅O̅M̅I̅N̅E̅, EGO CREDIDI, QVIA TV
ES C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ FILIVS D̅E̅I̅, QVI IN MVNDVM VENISTI.
11:28⸻ ET CVM HAEC DIXISSET, ABIIT, ET VOCAVIT
MARIAM SOROREM SVAM SILENTIO, DICENS: MAGISTER
ADEST, VOCAT TE.
11:29⸻ ILLA VT AVDIVIT, SVRGIT CITO, ET VENIT AD EVM:
11:30⸻ NONDVM ENIM VENERAT I̅E̅S̅V̅S̅ IN CASTELLVM:
SED ERAT ADHVC IN ILLO LOCO, VBI OCCVRRERAT EI
MARTHA.
11:31⸻ IVDAEI IGITVR, QVI ERANT CVM ILLA IN DOMO, ET
CONSOLABANTVR EAM, CVM VIDISSENT MARIAM QVIA CITO
SVRREXIT, ET EXIIT, SECVTI SVNT EAM DICENTES: QVIA
VADIT AD MONVMENTVM, VT PLORET IBI.
11:32⸻ MARIA ERGO, CVM VENISSET VBI ERAT I̅E̅S̅V̅S̅,
VIDENS EVM, CECIDIT AD PEDES EIVS, ET DIXIT EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
SI FVISSES HIC, NON ESSET MORTVVS FRATER MEVS.
11:33⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ ERGO, VT VIDIT EAM PLORANTEM, ET
IVDAEOS, QVI VENERANT CVM EA, PLORANTES, FREMVIT
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, ET TVRBAVIT SEIPSVM,
11:34⸻ ET DIXIT: VBI POSVISTIS EVM? DICVNT EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
VENI, ET VIDE.
11:35⸻ ET LACRIMATVS EST I̅E̅S̅V̅S̅.
11:36⸻ DIXERVNT IVDAEI: ECCE QVOMODO AMABAT EVM.
11:37⸻ QVIDAM AVTEM DIXERVNT EX IPSIS: NON
POTERAT HIC, QVI APERVIT OCVLOS CAECI, FACERE VT ET
HIC NON MORERETVR?
11:38⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ ERGO RVRSVM FREMENS IN SEMETIPSO,
VENIT AD MONVMENTVM. ERAT AVTEM SPELVNCA: ET LAPIS
SVPERPOSITVS ERAT EI.
11:39⸻ AIT I̅E̅S̅V̅S̅: TOLLITE LAPIDEM. DICIT EI MARTHA
SOROR EIVS, QVI MORTVVS FVERAT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, IAM FAETET,
QVADRIDVANVS ENIM EST.
11:40⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: NONNE DIXI TIBI QVONIAM SI
CREDIDERIS, VIDEBIS GLORIAM D̅E̅I̅?
11:41⸻ TVLERVNT ERGO LAPIDEM: I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM
ELEVATIS SVRSVM OCVLIS, DIXIT: PATER GRATIAS AGO TIBI
QVONIAM AVDISTI ME.
11:42⸻ EGO AVTEM SCIEBAM QVIA SEMPER ME AVDIS, SED
PROPTER POPVLVM, QVI CIRCVMSTAT, DIXI: VT CREDANT
QVIA TV ME MISISTI.
11:43⸻ HAEC CVM DIXISSET, VOCE MAGNA CLAMAVIT:
LAZARE VENI FORAS.
11:44⸻ ET STATIM PRODIIT QVI FVERAT MORTVVS,
LIGATVS PEDES, ET MANVS INSTITIS, ET FACIES ILLIVS
SVDARIO ERAT LIGATA. DICIT I̅E̅S̅V̅S̅ EIS: SOLVITE EVM, ET
SINITE ABIRE.
11:45⸻ MVLTI ERGO EX IVDAEIS, QVI VENERANT AD
MARIAM, ET VIDERANT QVAE FECIT, CREDIDERVNT IN EVM.
11:46⸻ QVIDAM AVTEM EX IPSIS ABIERVNT AD
PHARISAEOS, ET DIXERVNT EIS QVAE FECIT I̅E̅S̅V̅S̅.
11:47⸻ COLLEGERVNT ERGO PONTIFICES ET PHARISAEI
CONCILIVM, ET DICEBANT: QVID FACIMVS, QVIA HIC HOMO
MVLTA SIGNA FACIT?
11:48⸻ SI DIMITTIMVS EVM SIC, OMNES CREDENT IN EVM:
ET VENIENT ROMANI, ET TOLLENT NOSTRVM ET LOCVM, ET
GENTEM.
11:49⸻ VNVS AVTEM EX IPSIS CAIAPHAS, CVM ESSET
PONTIFEX ANNI ILLIVS, DIXIT EIS: VOS NESCITIS QVICQVAM,
11:50⸻ NEC COGITATIS QVIA EXPEDIT NOBIS VT VNVS
MORIATVR HOMO PRO POPVLO, ET NON TOTA GENS PEREAT.
11:51⸻ HOC AVTEM A SEMETIPSO NON DIXIT: SED CVM
ESSET PONTIFEX ANNI ILLIVS, PROPHETAVIT, QVIA I̅E̅S̅V̅S̅
MORITVRVS ERAT PRO GENTE,
11:52⸻ ET NON TANTVM PRO GENTE, SED ET FILIOS D̅E̅I̅,
QVI ERANT DISPERSI, CONGREGARET IN VNVM.
11:53⸻ AB ILLO ERGO DIE COGITAVERVNT VT
INTERFICERENT EVM.
11:54⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ ERGO IAM NON IN PALAM AMBVLABAT
APVD IVDAEOS, SED ABIIT IN REGIONEM IVXTA DESERTVM,
IN CIVITATEM, QVAE DICITVR EFREM, ET IBI MORABATVR
CVM DISCIPVLIS.
11:55⸻ PROXIMVM AVTEM ERAT PASCHA IVDAEORVM: ET
ASCENDERVNT MVLTI HIEROSOLYMA DE REGIONE ANTE
PASCHA, VT S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICARENT SE IPSOS.
11:56⸻ QVAEREBANT ERGO I̅E̅S̅V̅M̅: ET CONLOQVEBANTVR
AD INVICEM, IN TEMPLO STANTES: QVID PVTATIS, QVIA NON
VENIAT AD DIEM FESTVM?
11:57⸻ DEDERANT AVTEM PONTIFICES, ET PHARISAEI
MANDATVM, VT SI QVIS COGNOVERIT VBI SIT, INDICET, VT
APPREHENDANT EVM.
12:1⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ ERGO ANTE SEX DIES PASCHAE VENIT
BETHANIAM, VBI FVERAT LAZARVS MORTVVS, QVEM
SVSCITAVIT I̅E̅S̅V̅S̅.
12:2⸻ FECERVNT AVTEM EI CENAM IBI: ET MARTHA
MINISTRABAT, LAZARVS VERO VNVS ERAT EX
DISCVMBENTIBVS CVM EO.
12:3⸻ MARIA ERGO ACCEPIT LIBRAM VNGENTI NARDI
PISTICI, PRETIOSI, VNXIT PEDES I̅E̅S̅V̅, ET EXTERSIT CAPILLIS
SVIS PEDES EIVS: ET DOMVS IMPLETA EST EX ODORE
VNGENTI.
12:4⸻ DIXIT ERGO VNVS EX DISCIPVLIS EIVS, IVDAS
SCARIOTIS, QVI ERAT EVM TRADITVRVS:
12:5⸻ QVARE HOC VNGENTVM NON VENIIT TRECENTIS
DENARIIS, ET DATVM EST EGENIS?
12:6⸻ DIXIT AVTEM HOC, NON QVIA DE EGENIS
PERTINEBAT AD EVM, SED QVIA FVR ERAT, ET LOCVLOS
HABENS, EA, QVAE MITTEBANTVR, PORTABAT.
12:7⸻ DIXIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅: SINE ILLAM VT IN DIE
SEPVLTVRAE MEAE SERVET ILLVD.
12:8⸻ PAVPERES ENIM SEMPER HABETIS VOBISCVM: ME
AVTEM NON SEMPER HABETIS.
12:9⸻ COGNOVIT ERGO TVRBA MVLTA EX IVDAEIS QVIA
ILLIC EST: ET VENERVNT, NON PROPTER I̅E̅S̅V̅M̅ TANTVM,
SED VT LAZARVM VIDERENT, QVEM SVSCITAVIT A MORTVIS.
12:10⸻ COGITAVERVNT AVTEM PRINCIPES SACERDOTVM
VT ET LAZARVM INTERFICERENT:
12:11⸻ QVIA MVLTI PROPTER ILLVM ABIBANT EX IVDAEIS,
ET CREDEBANT IN I̅E̅S̅V̅M̅.
12:12⸻ IN CRASTINVM AVTEM TVRBA MVLTA, QVAE
VENERAT AD DIEM FESTVM, CVM AVDISSENT QVIA VENIT
I̅E̅S̅V̅S̅ HIEROSOLYMA:
12:13⸻ ACCEPERVNT RAMOS PALMARVM, ET
PROCESSERVNT OBVIAM EI, ET CLAMABANT: OSANNA!
BENEDICTVS, QVI VENIT IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅, REX ISRAHEL!
12:14⸻ ET INVENIT I̅E̅S̅V̅S̅ ASELLVM, ET SEDIT SVPER EVM,
SICVT SCRIPTVM EST:
12:15⸻ NOLI TIMERE FILIA SION: ECCE REX TVVS VENIT
SEDENS SVPER PVLLVM ASINAE.
12:16⸻ HAEC NON COGNOVERVNT DISCIPVLI EIVS
PRIMVM: SED QVANDO GLORIFICATVS EST I̅E̅S̅V̅S̅, TVNC
RECORDATI SVNT QVIA HAEC ERANT SCRIPTA DE EO: ET
HAEC FECERVNT EI.
12:17⸻ TESTIMONIVM ERGO PERHIBEBAT TVRBA, QVAE
ERAT CVM EO QVANDO LAZARVM VOCAVIT DE MONVMENTO,
ET SVSCITAVIT EVM A MORTVIS.
12:18⸻ PROPTEREA ET OBVIAM VENIT EI TVRBA: QVIA
AVDIERVNT EVM FECISSE HOC SIGNVM.
12:19⸻ PHARISAEI ERGO DIXERVNT AD SEMETIPSOS:
VIDETIS QVIA NIHIL PROFICIMVS? ECCE MVNDVS TOTVS
POST EVM ABIIT.
12:20⸻ ERANT AVTEM GENTILES QVIDAM EX HIS, QVI
ASCENDERANT VT ADORARENT IN DIE FESTO.
12:21⸻ HI ERGO ACCESSERVNT AD PHILIPPVM, QVI ERAT A
BETHSAIDA GALILAEAE, ET ROGABANT EVM, DICENTES:
DOMINE, VOLVMVS I̅E̅S̅V̅M̅ VIDERE.
12:22⸻ VENIT PHILIPPVS, ET DICIT ANDREAE: ANDREAS
RVRSVM, ET PHILIPPVS DICVNT I̅E̅S̅V̅.
12:23⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM RESPONDIT EIS, DICENS: VENIT
HORA, VT GLORIFICETVR FILIVS HOMINIS.
12:24⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS, NISI GRANVM
FRVMENTI CADENS IN TERRAM, MORTVVM FVERIT;
12:25⸻ IPSVM SOLVM MANET. SI AVTEM MORTVVM
FVERIT, MVLTVM FRVCTVM ADFERT. QVI AMAT ANIMAM
SVAM, PERDET EAM: ET QVI ODIT ANIMAM SVAM IN HOC
MVNDO, IN VITAM AETERNAM CVSTODIT EAM.
12:26⸻ SI QVIS MIHI MINISTRAT, ME SEQVATVR: ET VBI
SVM EGO, ILLIC ET MINISTER MEVS ERIT. SI QVIS MIHI
MINISTRABIT, HONORIFICABIT EVM PATER MEVS.
12:27⸻ NVNC ANIMA MEA TVRBATA EST. ET QVID DICAM?
PATER, SALVIFICA ME EX HORA HAC? SED PROPTEREA VENI
IN HORAM HANC.
12:28⸻ PATER, CLARIFICA TVVM NOMEN. VENIT ERGO VOX
DE CAELO: ET CLARIFICAVI, ET ITERVM CLARIFICABO.
12:29⸻ TVRBA ERGO, QVAE STABAT, ET AVDIERAT,
DICEBAT TONITRVVM FACTVM ESSE. ALII DICEBANT:
ANGELVS EI LOCVTVS EST.
12:30⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT: NON PROPTER ME
VOX HAEC VENIT, SED PROPTER VOS.
12:31⸻ NVNC IVDICIVM EST MVNDI: NVNC PRINCEPS
HVIVS MVNDI EICIETVR FORAS.
12:32⸻ ET EGO SI EXALTATVS FVERO A TERRA, OMNIA
TRAHAM AD ME IPSVM.
12:33⸻ (HOC AVTEM DICEBAT, SIGNIFICANS QVA MORTE
ESSET MORITVRVS. )
12:34⸻ RESPONDIT EI TVRBA: NOS AVDIVIMVS EX LEGE,
QVIA C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ MANET IN AETERNVM: ET QVOMODO TV
DICIS, OPORTET EXALTARI FILIVM HOMINIS? QVIS EST ISTE
FILIVS HOMINIS?
12:35⸻ DIXIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅: ADHVC MODICVM, LVMEN IN
VOBIS EST. AMBVLATE DVM LVCEM HABETIS, VT NON
TENEBRAE VOS COMPREHENDANT: ET QVI AMBVLANT IN
TENEBRIS, NESCIT QVO VADAT.
12:36⸻ DVM LVCEM HABETIS, CREDITE IN LVCEM, VT FILII
LVCIS SITIS. HAEC LOCVTVS EST EIS I̅E̅S̅V̅S̅: ET ABIIT, ET
ABSCONDIT SE AB EIS.
12:37⸻ CVM AVTEM TANTA SIGNA FECISSET CORAM EIS,
NON CREDEBANT IN EVM:
12:38⸻ VT SERMO ESAIAE PROPHETAE IMPLERETVR,
QVEM DIXIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, QVIS CREDIDIT AVDITVI NOSTRO? ET
BRACHIVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ CVI REVELATVM EST?
12:39⸻ PROPTEREA NON POTERANT CREDERE, QVIA
ITERVM DIXIT ESAIAS:
12:40⸻ EXCAECAVIT OCVLOS EORVM, ET INDVRAVIT
EORVM COR: VT NON VIDEANT OCVLIS, ET INTELLEGANT
CORDE, ET CONVERTANTVR, ET SANEM EOS.
12:41⸻ HAEC DIXIT ESAIAS, QVANDO VIDIT GLORIAM EIVS,
ET LOCVTVS EST DE EO.
12:42⸻ VERVMTAMEN ET EX PRINCIPIBVS MVLTI
CREDIDERVNT IN EVM: SED PROPTER PHARISAEOS NON
CONFITEBANTVR, VT E SYNAGOGA NON EICERENTVR.
12:43⸻ DILEXERVNT ENIM GLORIAM HOMINVM MAGIS,
QVAM GLORIAM D̅E̅I̅.
12:44⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM CLAMAVIT, ET DIXIT: QVI CREDIT IN
ME, NON CREDIT IN ME, SED IN EVM, QVI MISIT ME.
12:45⸻ ET QVI VIDET ME, VIDET EVM, QVI MISIT ME.
12:46⸻ EGO LVX IN MVNDO VENI: VT OMNIS, QVI CREDIT
IN ME, IN TENEBRIS NON MANEAT.
12:47⸻ ET SI QVIS AVDIERIT VERBA MEA, ET NON
CVSTODIERIT: EGO NON IVDICO EVM. NON ENIM VENI VT
IVDICEM MVNDVM, SED VT SALVIFICEM MVNDVM.
12:48⸻ QVI SPERNIT ME, ET NON ACCIPIT VERBA MEA:
HABET QVI IVDICET EVM. SERMO, QVEM LOCVTVS SVM, ILLE
IVDICABIT EVM IN NOVISSIMO DIE.
12:49⸻ QVIA EGO EX ME IPSO NON SVM LOCVTVS, SED QVI
MISIT ME PATER, IPSE MIHI MANDATVM DEDIT QVID DICAM,
ET QVID LOQVAR.
12:50⸻ ET SCIO QVIA MANDATVM EIVS VITA AETERNA
EST. QVAE ERGO EGO LOQVOR, SICVT DIXIT MIHI PATER, SIC
LOQVOR.
13:1⸻ ANTE DIEM FESTVM PASCHAE, SCIENS I̅E̅S̅V̅S̅ QVIA
VENIT HORA VT TRANSEAT EX HOC MVNDO AD PATREM:
CVM DILEXISSET SVOS, QVI ERANT IN MVNDO, IN FINEM
DILEXIT EOS.
13:2⸻ ET CENA FACTA, CVM DIABOLVS IAM MISISSET IN
CORDE VT TRADERET EVM IVDAS SIMONIS SCARIOTIS:
13:3⸻ SCIENS QVIA OMNIA DEDIT EI PATER IN MANVS, ET
QVIA A D̅E̅O̅ EXIVIT, ET AD D̅E̅V̅M̅ VADIT:
13:4⸻ SVRGIT A CENA, ET PONIT VESTIMENTA SVA: ET
CVM ACCEPISSET LINTEVM, PRAECINXIT SE.
13:5⸻ DEINDE MITTIT AQVAM IN PELVEM, ET COEPIT
LAVARE PEDES DISCIPVLORVM, ET EXTERGERE LINTEO, QVO
ERAT PRAECINCTVS.
13:6⸻ VENIT ERGO AD SIMONEM PETRVM. ET DICIT EI
PETRVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, TV MIHI LAVAS PEDES?
13:7⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DICIT EI: QVOD EGO FACIO, TV
NESCIS MODO, SCIES AVTEM POSTEA.
13:8⸻ DICIT EI PETRVS: NON LAVABIS MIHI PEDES IN
AETERNVM. RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅ EI: SI NON LAVERO TE, NON
HABES PARTEM MECVM.
13:9⸻ DICIT EI SIMON PETRVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, NON TANTVM
PEDES MEOS, SED ET MANVS, ET CAPVT.
13:10⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: QVI LOTVS EST, NON INDIGET NISI
VT PEDES LAVET, SED EST MVNDVS TOTVS. ET VOS MVNDI
ESTIS, SED NON OMNES.
13:11⸻ SCIEBAT ENIM QVISNAM ESSET QVI TRADERET
EVM: PROPTEREA DIXIT: NON ESTIS MVNDI OMNES.
13:12⸻ POSTQVAM ERGO LAVIT PEDES EORVM, ET
ACCEPIT VESTIMENTA SVA: CVM RECVBVISSET ITERVM
DIXIT EIS: SCITIS QVID FECERIM VOBIS?
13:13⸻ VOS VOCATIS ME MAGISTER, ET D̅O̅M̅I̅N̅E̅, ET BENE
DICITIS: SVM ETENIM.
13:14⸻ SI ERGO EGO LAVI PEDES VESTROS, D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, ET
MAGISTER: ET VOS DEBETIS ALTER ALTERIVS LAVARE
PEDES.
13:15⸻ EXEMPLVM ENIM DEDI VOBIS, VT QVEMADMODVM
EGO FECI VOBIS, ITA ET VOS FACIATIS.
13:16⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS: NON EST SERVVS MAIOR
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ SVO: NEQVE APOSTOLVS MAIOR EO, QVI MISIT
ILLVM.
13:17⸻ SI HAEC SCITIS, BEATI ERITIS SI FECERITIS EA.
13:18⸻ NON DE OMNIBVS VOBIS DICO: EGO SCIO QVOS
ELEGERIM: SED VT IMPLEATVR SCRIPTVRA: QVI MANDVCAT
MECVM PANEM, LEVABIT CONTRA ME CALCANEVM SVVM.
13:19⸻ AMODO DICO VOBIS, PRIVSQVAM FIAT: VT
CREDATIS, CVM FACTVM FVERIT, QVIA EGO SVM.
13:20⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS: QVI ACCIPIT SI QVEM
MISERO, ME ACCIPIT: QVI AVTEM ME ACCIPIT, ACCIPIT EVM,
QVI ME MISIT.
13:21⸻ CVM HAEC DIXISSET I̅E̅S̅V̅S̅, TVRBATVS EST
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅: ET PROTESTATVS EST, ET DIXIT: AMEN, AMEN DICO
VOBIS: QVIA VNVS EX VOBIS TRADET ME.
13:22⸻ ASPICIEBANT ERGO AD INVICEM DISCIPVLI,
HESITANTES DE QVO DICERET.
13:23⸻ ERAT ERGO RECVMBENS VNVS EX DISCIPVLIS EIVS
IN SINV I̅E̅S̅V̅, QVEM DILIGEBAT I̅E̅S̅V̅S̅.
13:24⸻ INNVIT ERGO HVIC SIMON PETRVS: ET DIXIT EI:
QVIS EST, DE QVO DICIT?
13:25⸻ ITAQVE CVM RECVBVISSET ILLE SVPRA PECTVS
I̅E̅S̅V̅, DICIT EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ QVIS EST?
13:26⸻ CVI RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: ILLE EST, CVI EGO
INTINCTVM PANEM PORREXERO. ET CVM INTINXISSET
PANEM, DEDIT IVDAE SIMONIS SCARIOTIS.
13:27⸻ ET POST BVCCELLAM, TVNC INTROIVIT IN ILLVM
SATANAS. DIXIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: QVOD FACIS, FAC CITIVS.
13:28⸻ HOC AVTEM NEMO SCIVIT DISCVMBENTIVM AD
QVID DIXERIT EI.
13:29⸻ QVIDAM ENIM PVTABANT, QVIA LOCVLOS
HABEBAT IVDAS, QVOD DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: EME EA, QVAE OPVS
SVNT NOBIS AD DIEM FESTVM: AVT EGENIS VT ALIQVID
DARET.
13:30⸻ CVM ERGO ACCEPISSET ILLE BVCCELLAM, EXIVIT
CONTINVO. ERAT AVTEM NOX.
13:31⸻ CVM ERGO EXISSET, DICIT I̅E̅S̅V̅S̅: NVNC
CLARIFICATVS EST FILIVS HOMINIS: ET D̅E̅V̅S̅ CLARIFICATVS
EST IN EO.
13:32⸻ SI D̅E̅V̅S̅ CLARIFICATVS EST IN EO, ET D̅E̅V̅S̅
CLARIFICABIT EVM IN SEMETIPSO: ET CONTINVO
CLARIFICABIT EVM.
13:33⸻ FILIOLI, ADHVC MODICVM VOBISCVM SVM.
QVAERETIS ME: ET SICVT DIXI IVDAEIS: QVO EGO VADO, VOS
NON POTESTIS VENIRE: ET VOBIS DICO MODO.
13:34⸻ MANDATVM NOVVM DO VOBIS: VT DILIGATIS
INVICEM, SICVT DILEXI VOS, VT ET VOS DILIGATIS INVICEM.
13:35⸻ IN HOC COGNOSCENT OMNES QVIA MEI DISCIPVLI
ESTIS, SI DILECTIONEM HABVERITIS AD INVICEM.
13:36⸻ DICIT EI SIMON PETRVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, QVO VADIS?
RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: QVO EGO VADO, NON POTES ME MODO
SEQVI: SEQVERIS AVTEM POSTEA.
13:37⸻ DICIT EI PETRVS: QVARE NON POSSVM TE SEQVI
MODO? ANIMAM MEAM PRO TE PONAM.
13:38⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: ANIMAM TVAM PRO ME PONES?
AMEN, AMEN DICO TIBI: NON CANTABIT GALLVS, DONEC ME
TER NEGES.
14:1⸻ NON TVRBETVR COR VESTRVM. CREDITIS IN D̅E̅V̅M̅,
ET IN ME CREDITE.
14:2⸻ IN DOMO PATRIS MEI MANSIONES MVLTAE SVNT. SI
QVO MINVS DIXISSEM VOBIS: QVIA VADO PARARE VOBIS
LOCVM.
14:3⸻ ET SI ABIERO, ET PRAEPARAVERO VOBIS LOCVM:
ITERVM VENIO, ET ACCIPIAM VOS AD MEIPSVM, VT VBI SVM
EGO, ET VOS SITIS.
14:4⸻ ET QVO EGO VADO SCITIS, ET VIAM SCITIS.
14:5⸻ DICIT EI THOMAS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, NESCIMVS QVO VADIS:
ET QVO MODO POSSVMVS VIAM SCIRE?
14:6⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: EGO SVM VIA, ET VERITAS, ET VITA.
NEMO VENIT AD PATREM, NISI PER ME.
14:7⸻ SI COGNOVISSETIS ME, ET PATREM MEVM VTIQVE
COGNOVISSETIS: ET AMODO COGNOSCITIS EVM, ET VIDISTIS
EVM.
14:8⸻ DICIT EI PHILIPPVS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, OSTENDE NOBIS
PATREM, ET SVFFICIT NOBIS.
14:9⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: TANTO TEMPORE VOBISCVM SVM:
ET NON COGNOVISTIS ME? PHILIPPE, QVI VIDET ME, VIDIT ET
PATREM. QVOMODO TV DICIS: OSTENDE NOBIS PATREM?
14:10⸻ NON CREDITIS QVIA EGO IN PATRE, ET PATER IN
ME EST? VERBA, QVAE EGO LOQVOR VOBIS, A ME IPSO NON
LOQVOR. PATER AVTEM IN ME MANENS, IPSE FACIT OPERA.
14:11⸻ NON CREDITIS QVIA EGO IN PATRE, ET PATER IN
ME EST?
14:12⸻ ALIOQVIN PROPTER OPERA IPSA CREDITE. AMEN,
AMEN DICO VOBIS, QVI CREDIT IN ME, OPERA, QVAE EGO
FACIO, ET IPSE FACIET, ET MAIORA HORVM FACIET: QVIA
EGO AD PATREM VADO.
14:13⸻ ET QVODCVMQVE PETIERITIS IN NOMINE MEO,
HOC FACIAM: VT GLORIFICETVR PATER IN FILIO.
14:14⸻ SI QVID PETIERITIS ME IN NOMINE MEO, HOC
FACIAM.
14:15⸻ SI DILIGITIS ME: MANDATA MEA SERVATE.
14:16⸻ ET EGO ROGABO PATREM, ET ALIVM PARACLETVM
DABIT VOBIS, VT MANEAT VOBISCVM IN AETERNVM,
14:17⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ VERITATIS, QVEM MVNDVS NON POTEST
ACCIPERE, QVIA NON VIDET EVM, NEC SCIT EVM. VOS AVTEM
COGNOSCITIS EVM: QVIA APVD VOS MANEBIT, ET IN VOBIS
ERIT.
14:18⸻ NON RELINQVAM VOS ORFANOS: VENIAM AD VOS.
14:19⸻ ADHVC MODICVM: ET MVNDVS ME IAM NON
VIDET. VOS AVTEM VIDETIS ME: QVIA EGO VIVO, ET VOS
VIVETIS.
14:20⸻ IN ILLO DIE VOS COGNOSCETIS QVIA EGO SVM IN
PATRE MEO, ET VOS IN ME, ET EGO IN VOBIS.
14:21⸻ QVI HABET MANDATA MEA, ET SERVAT EA: ILLE
EST, QVI DILIGIT ME. QVI AVTEM DILIGIT ME, DILIGETVR A
PATRE MEO: ET EGO DILIGAM EVM, ET MANIFESTABO EI
MEIPSVM.
14:22⸻ DICIT EI IVDAS, NON ILLE SCARIOTIS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅,
QVID FACTVM EST, QVIA NOBIS MANIFESTATVRVS ES
TEPISVM, ET NON MVNDO?
14:23⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DIXIT EI: SI QVIS DILIGIT ME,
SERMONEM MEVM SERVABIT, ET PATER MEVS DILIGET EVM,
ET AD EVM VENIEMVS, ET MANSIONES APVD EVM FACIEMVS:
14:24⸻ QVI NON DILIGIT ME, SERMONES MEOS NON
SERVAT. ET SERMONEM, QVEM AVDISTIS, NON EST MEVS:
SED EIVS, QVI ME MISIT, PATRIS.
14:25⸻ HAEC LOCVTVS SVM VOBIS APVD VOS MANENS.
14:26⸻ PARACLETVS AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, QVEM
MITTET PATER IN NOMINE MEO, ILLE VOS DOCEBIT OMNIA,
ET SVGGERET VOBIS OMNIA, QVAECVMQVE DIXERO VOBIS.
14:27⸻ PACEM RELINQVO VOBIS, PACEM MEAM DO VOBIS:
NON QVOMODO MVNDVS DAT, EGO DO VOBIS. NON
TVRBETVR COR VESTRVM, NEQVE FORMIDET.
14:28⸻ AVDISTIS QVIA EGO DIXI VOBIS: VADO, ET VENIO
AD VOS. SI DILIGERETIS ME, GAVDERETIS VTIQVE, QVIA
VADO AD PATREM: QVIA PATER MAIOR ME EST.
14:29⸻ ET NVNC DIXI VOBIS PRIVSQVAM FIAT: VT CVM
FACTVM FVERIT, CREDATIS.
14:30⸻ IAM NON MVLTA LOQVAR VOBISCVM. VENIT ENIM
PRINCEPS MVNDI HVIVS, ET IN ME NON HABET QVICQVAM.
14:31⸻ SED VT COGNOSCAT MVNDVS QVIA DILIGO
PATREM, ET SICVT MANDATVM DEDIT MIHI PATER, SIC
FACIO. SVRGITE, EAMVS HINC.
15:1⸻ EGO SVM VITIS VERA: ET PATER MEVS AGRICOLA
EST.
15:2⸻ OMNEM PALMITEM IN ME NON FERENTEM
FRVCTVM, TOLLET EVM: ET OMNEM, QVI FERT FRVCTVM,
PVRGABIT EVM, VT FRVCTVM PLVS ADFERAT.
15:3⸻ IAM VOS MVNDI ESTIS PROPTER SERMONEM, QVEM
LOCVTVS SVM VOBIS.
15:4⸻ MANETE IN ME: ET EGO IN VOBIS. SICVT PALMES
NON POTEST FERRE FRVCTVM A SEMETIPSO, NISI MANSERIT
IN VITE: SIC NEC VOS, NISI IN ME MANSERITIS.
15:5⸻ EGO SVM VITIS, VOS PALMITES: QVI MANET IN ME,
ET EGO IN EO, HIC FERT FRVCTVM MVLTVM: QVIA SINE ME
NIHIL POTESTIS FACERE.
15:6⸻ SI QVIS IN ME NON MANSERIT: MITTETVR FORAS
SICVT PALMES, ET ARVIT, ET COLLIGENT EOS, ET IN IGNEM
MITTVNT, ET ARDENT.
15:7⸻ SI MANSERITIS IN ME, ET VERBA MEA IN VOBIS
MANSERINT: QVODCVMQVE VOLVERITIS PETETIS, ET FIET
VOBIS.
15:8⸻ IN HOC CLARIFICATVS EST PATER MEVS, VT
FRVCTVM PLVRIMVM ADFERATIS, ET EFFICIAMINI MEI
DISCIPVLI.
15:9⸻ SICVT DILEXIT ME PATER, ET EGO DILEXI VOS.
MANETE IN DILECTIONE MEA.
15:10⸻ SI PRAECEPTA MEA SERVAVERITIS, MANEBITIS IN
DILECTIONE MEA, SICVT ET EGO PATRIS MEI PRAECEPTA
SERVAVI, ET MANEO IN EIVS DILECTIONE.
15:11⸻ HAEC LOCVTVS SVM VOBIS: VT GAVDIVM MEVM IN
VOBIS SIT, ET GAVDIVM VESTRVM IMPLEATVR.
15:12⸻ HOC EST PRAECEPTVM MEVM VT DILIGATIS
INVICEM, SICVT DILEXI VOS.
15:13⸻ MAIOREM HAC DILECTIONEM NEMO HABET, VT
ANIMAM SVAM QVIS PONAT PRO AMICIS SVIS.
15:14⸻ VOS AMICI MEI ESTIS, SI FECERITIS QVAE EGO
PRAECIPIO VOBIS.
15:15⸻ IAM NON DICO VOS SERVOS: QVIA SERVVS NESCIT
QVID FACIT DOMINVS EIVS. VOS AVTEM DIXI AMICOS: QVIA
OMNIA QVAECVMQVE AVDIVI A PATRE MEO, NOTA FECI
VOBIS.
15:16⸻ NON VOS ME ELEGISTIS: SED EGO ELEGI VOS, ET
POSVI VOS VT EATIS, ET FRVCTVM AFFERATIS: ET FRVCTVS
VESTER MANEAT: VT QVODCVMQVE PETIERITIS PATREM IN
NOMINE MEO, DET VOBIS.
15:17⸻ HAEC MANDO VOBIS, VT DILIGATIS INVICEM.
15:18⸻ SI MVNDVS VOS ODIT: SCITOTE QVIA ME PRIOREM
VOBIS ODIO HABVIT.
15:19⸻ SI DE MVNDO FVISSETIS: MVNDVS QVOD SVVM
ERAT DILIGERET: QVIA VERO DE MVNDO NON ESTIS, SED
EGO ELEGI VOS DE MVNDO, PROPTEREA ODIT VOS MVNDVS.
15:20⸻ MEMENTOTE SERMONIS MEI, QVEM EGO DIXI
VOBIS: NON EST SERVVS MAIOR D̅O̅M̅I̅N̅O̅ SVO. SI ME
PERSECVTI SVNT, ET VOS PERSEQVENTVR: SI SERMONEM
MEVM SERVAVERVNT, ET VESTRVM SERVABVNT.
15:21⸻ SED HAEC OMNIA FACIENT VOBIS PROPTER
NOMEN MEVM: QVIA NESCIVNT EVM, QVI MISIT ME.
15:22⸻ SI NON VENISSEM, ET LOCVTVS FVISSEM EIS,
PECCATVM NON HABERENT: NVNC AVTEM EXCVSATIONEM
NON HABENT DE PECCATO SVO.
15:23⸻ QVI ME ODIT: ET PATREM MEVM ODIT.
15:24⸻ SI OPERA NON FECISSEM IN EIS, QVAE NEMO ALIVS
FECIT, PECCATVM NON HABERENT: NVNC AVTEM ET
VIDERVNT, ET ODERVNT ET ME, ET PATREM MEVM.
15:25⸻ SED VT IMPLEATVR SERMO, QVI IN LEGE EORVM
SCRIPTVS EST: QVIA ODIO ME HABVERVNT GRATIS.
15:26⸻ CVM AVTEM VENERIT PARACLETVS, QVEM EGO
MITTAM VOBIS A PATRE, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ VERITATIS, QVI A PATRE
PROCEDIT, ILLE TESTIMONIVM PERHIBEBIT DE ME:
15:27⸻ ET VOS TESTIMONIVM PERHIBETIS, QVIA AB
INITIO MECVM ESTIS.
16:1⸻ HAEC LOCVTVS SVM VOS, VT NON SCANDALIZEMINI.
16:2⸻ ABSQVE SYNAGOGIS FACIENT VOS: SED VENIT
HORA, VT OMNIS, QVI INTERFICIT VOS, ARBITRETVR
OBSEQVIVM SE PRAESTARE D̅E̅O̅.
16:3⸻ ET HAEC FACIENT, QVIA NON NOVERVNT PATREM,
NEQVE ME.
16:4⸻ SED HAEC LOCVTVS SVM VOBIS: VT CVM VENERIT
HORA EORVM REMINISCAMINI, QVIA EGO DIXI VOBIS.
16:5⸻ HAEC AVTEM VOBIS AB INITIO NON DIXI, QVIA
VOBISCVM ERAM: AT NVNC VADO AD EVM, QVI ME MISIT; ET
NEMO EX VOBIS INTERROGAT ME, QVO VADIS?
16:6⸻ SED QVIA HAEC LOCVTVS SVM VOBIS, TRISTITIA
IMPLEVIT COR VESTRVM.
16:7⸻ SED EGO VERITATEM DICO VOBIS: EXPEDIT VOBIS
VT EGO VADAM: SI ENIM NON ABIERO, PARACLETVS NON
VENIET AD VOS: SI AVTEM ABIERO, MITTAM EVM AD VOS.
16:8⸻ ET CVM VENERIT ILLE, ARGVET MVNDVM DE
PECCATO, ET DE IVSTITIA, ET DE IVDICIO.
16:9⸻ DE PECCATO QVIDEM: QVIA NON CREDVNT IN ME.
16:10⸻ DE IVSTITIA VERO: QVIA AD PATREM VADO: ET
IAM NON VIDEBITIS ME:
16:11⸻ DE IVDICIO AVTEM: QVIA PRINCEPS MVNDI HVIVS
IVDICATVS EST.
16:12⸻ ADHVC MVLTA HABEO VOBIS DICERE: SED NON
POTESTIS PORTARE MODO.
16:13⸻ CVM AVTEM VENERIT ILLE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ VERITATIS,
DOCEBIT VOS IN OMNEM VERITATEM. NON ENIM LOQVETVR
A SEMETIPSO: SED QVAECVMQVE AVDIET LOQVETVR, ET
QVAE VENTVRA SVNT ANNVNTIABIT VOBIS.
16:14⸻ ILLE ME CLARIFICABIT: QVIA DE MEO ACCIPIET, ET
ADNVNTIABIT VOBIS.
16:15⸻ OMNIA QVAECVMQVE HABET PATER, MEA SVNT.
PROPTEREA DIXI: QVIA DE MEO ACCIPIET, ET ADNVNTIABIT
VOBIS.
16:16⸻ MODICVM, ET IAM NON VIDEBITIS ME: ET ITERVM
MODICVM, ET VIDEBITIS ME: QVIA VADO AD PATREM.
16:17⸻ DIXERVNT ERGO EX DISCIPVLIS EIVS AD INVICEM:
QVID EST HOC, QVOD DICIT NOBIS: MODICVM, ET NON
VIDEBITIS ME: ET ITERVM MODICVM, ET VIDEBITIS ME, ET
QVIA VADO AD PATREM?
16:18⸻ DICEBANT ERGO: QVID EST HOC, QVOD DICIT,
MODICVM? NESCIMVS QVID LOQVITVR.
16:19⸻ COGNOVIT AVTEM I̅E̅S̅V̅S̅, QVIA VOLEBANT EVM
INTERROGARE, ET DIXIT EIS: DE HOC QVAERITIS INTER VOS
QVIA DIXI, MODICVM, ET NON VIDEBITIS ME: ET ITERVM
MODICVM, ET VIDEBITIS ME.
16:20⸻ AMEN, AMEN DICO VOBIS: QVIA PLORABITIS, ET
FLEBITIS VOS, MVNDVS AVTEM GAVDEBIT: VOS AVTEM
CONTRISTABIMINI, SED TRISTITIA VESTRA VERTETVR IN
GAVDIVM.
16:21⸻ MVLIER CVM PARIT, TRISTITIAM HABET, QVIA
VENIT HORA EIVS: CVM AVTEM PEPERERIT PVERVM, IAM
NON MEMINIT PRESSVRAE PROPTER GAVDIVM: QVIA NATVS
EST HOMO IN MVNDVM.
16:22⸻ ET VOS IGITVR NVNC QVIDEM TRISTITIAM
HABETIS, ITERVM AVTEM VIDEBO VOS, ET GAVDEBIT COR
VESTRVM: ET GAVDIVM VESTRVM NEMO TOLLIT A VOBIS.
16:23⸻ ET IN ILLO DIE ME NON ROGABITIS QVICQVAM.
AMEN, AMEN DICO VOBIS: SIQVID PETIERITIS PATREM IN
NOMINE MEO, DABIT VOBIS.
16:24⸻ VSQVE MODO NON PETISTIS QVICQVAM IN
NOMINE MEO: PETITE, ET ACCIPIETIS, VT GAVDIVM
VESTRVM SIT PLENVM.
16:25⸻ HAEC IN PROVERBIIS LOCVTVS SVM VOBIS. VENIT
HORA CVM IAM NON IN PROVERBIIS LOQVAR VOBIS, SED
PALAM DE PATRE ANNVNTIABO VOBIS.
16:26⸻ ILLO DIE IN NOMINE MEO PETETIS: ET NON DICO
VOBIS QVIA EGO ROGABO PATREM DE VOBIS:
16:27⸻ IPSE ENIM PATER AMAT VOS, QVIA VOS ME
AMASTIS, ET CREDIDISTIS, QVIA EGO A D̅E̅O̅ EXIVI.
16:28⸻ EXIVI A PATRE, ET VENI IN MVNDVM: ITERVM
RELINQVO MVNDVM, ET VADO AD PATREM.
16:29⸻ DICVNT EI DISCIPVLI EIVS: ECCE NVNC PALAM
LOQVERIS, ET PROVERBIVM NVLLVM DICIS.
16:30⸻ NVNC SCIMVS QVIA SCIS OMNIA, ET NON OPVS EST
TIBI VT QVIS TE INTERROGET: IN HOC CREDIMVS QVIA A D̅E̅O̅
EXISTI.
16:31⸻ RESPONDIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: MODO CREDITIS?
16:32⸻ ECCE VENIT HORA, ET IAM VENIT, VT
DISPERGAMINI VNVSQVISQVE IN PROPRIA, ET ME SOLVM
RELINQVATIS: ET NON SVM SOLVS, QVIA PATER MECVM EST.
16:33⸻ HAEC LOCVTVS SVM VOBIS, VT IN ME PACEM
HABEATIS. IN MVNDVM PRESSVRAM HABEBITIS: SED
CONFIDETE, EGO VICI MVNDVM.
17:1⸻ HAEC LOCVTVS EST I̅E̅S̅V̅S̅: ET SVBLEVATIS OCVLIS
IN CAELVM, DIXIT: PATER VENIT HORA, CLARIFICA FILIVM
TVVM, VT FILIVS TVVS CLARIFICET TE:
17:2⸻ SICVT DEDISTI EI POTESTATEM OMNIS CARNIS, VT
OMNE, QVOD DEDISTI EI, DET EIS VITAM AETERNAM.
17:3⸻ HAEC EST AVTEM VITA AETERNA: VT COGNOSCANT
TE, SOLVM D̅E̅V̅M̅ VERVM, ET QVEM MISISTI I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
17:4⸻ EGO TE CLARIFICAVI SVPER TERRAM: OPVS
CONSVMMAVI, QVOD DEDISTI MIHI VT FACIAM:
17:5⸻ ET NVNC CLARIFICA ME TV PATER APVD
TEMETIPSVM, CLARITATE, QVAM HABVI PRIVS, QVAM
MVNDVS ESSET, APVD TE.
17:6⸻ MANIFESTAVI NOMEN TVVM HOMINIBVS, QVOS
DEDISTI MIHI DE MVNDO: TVI ERANT, ET MIHI EOS DEDISTI:
ET SERMONEM TVVM SERVAVERVNT.
17:7⸻ NVNC COGNOVERVNT QVIA OMNIA, QVAE DEDISTI
MIHI, ABS TE SVNT:
17:8⸻ QVIA VERBA, QVAE DEDISTI MIHI, DEDI EIS: ET IPSI
ACCEPERVNT, ET COGNOVERVNT VERE QVIA A TE EXIVI, ET
CREDIDERVNT QVIA TV ME MISISTI.
17:9⸻ EGO PRO EIS ROGO: NON PRO MVNDO ROGO, SED
PRO HIS, QVOS DEDISTI MIHI: QVIA TVI SVNT:
17:10⸻ ET MEA OMNIA TVA SVNT, ET TVA MEA SVNT: ET
CLARIFICATVS SVM IN EIS:
17:11⸻ ET IAM NON SVM IN MVNDO, ET HI IN MVNDO
SVNT, ET EGO AD TE VENIO. PATER S̅A̅N̅C̅T̅E̅, SERVA EOS IN
NOMINE TVO, QVOS DEDISTI MIHI: VT SINT VNVM, SICVT ET
NOS.
17:12⸻ CVM ESSEM CVM EIS, EGO SERVABAM EOS IN
NOMINE TVO. QVOS DEDISTI MIHI, CVSTODIVI: ET NEMO EX
EIS PERIBIT, NISI FILIVS PERDITIONIS, VT SCRIPTVRA
IMPLEATVR.
17:13⸻ NVNC AVTEM AD TE VENIO: ET HAEC LOQVOR IN
MVNDO, VT HABEANT GAVDIVM MEVM IMPLETVM IN
SEMETIPSIS.
17:14⸻ EGO DEDI EIS SERMONEM TVVM, ET MVNDVS ODIO
EOS HABVIT, QVIA NON SVNT DE MVNDO, SICVT ET EGO NON
SVM DE MVNDO.
17:15⸻ NON ROGO VT TOLLAS EOS DE MVNDO, SED VT
SERVES EOS A MALO.
17:16⸻ DE MVNDO NON SVNT, SICVT ET EGO NON SVM DE
MVNDO.
17:17⸻ SANCTIFICA EOS IN VERITATE. SERMO TVVS
VERITAS EST.
17:18⸻ SICVT ME MISISTI IN MVNDVM, ET EGO MISI EOS IN
MVNDVM.
17:19⸻ ET PRO EIS EGO S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICO MEIPSVM: VT SINT ET
IPSI S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATI IN VERITATE.
17:20⸻ NON PRO HIS AVTEM ROGO TANTVM, SED ET PRO
EIS, QVI CREDITVRI SVNT PER VERBVM EORVM IN ME:
17:21⸻ VT OMNES VNVM SINT, SICVT TV PATER IN ME, ET
EGO IN TE, VT ET IPSI IN NOBIS VNVM SINT: VT MVNDVS
CREDAT, QVIA TV ME MISISTI.
17:22⸻ ET EGO CLARITATEM, QVAM DEDISTI MIHI, DEDI
ILLIS: VT SINT VNVM, SICVT NOS VNVM SVMVS.
17:23⸻ EGO IN EIS, ET TV IN ME: VT SINT CONSVMMATI IN
VNVM: ET COGNOSCAT MVNDVS QVIA TV ME MISISTI, ET
DILEXISTI EOS, SICVT ET ME DILEXISTI.
17:24⸻ PATER, QVOS DEDISTI MIHI, VOLO VT VBI EGO SVM,
ET ILLI SINT MECVM: VT VIDEANT CLARITATEM MEAM,
QVAM DEDISTI MIHI: QVIA DILEXISTI ME ANTE
CONSTITVTIONEM MVNDI.
17:25⸻ PATER IVSTE, ET MVNDVS TE NON COGNOVIT. EGO
AVTEM TE COGNOVI: ET HI COGNOVERVNT, QVIA TV ME
MISISTI.
17:26⸻ ET NOTVM FECI EIS NOMEN TVVM, ET NOTVM
FACIAM: VT DILECTIO, QVA DILEXISTI ME, IN IPSIS SIT, ET
EGO IN IPSIS.
18:1⸻ HAEC CVM DIXISSET I̅E̅S̅V̅S̅, EGRESSVS EST CVM
DISCIPVLIS SVIS TRANS TORRENTEM CEDRON, VBI ERAT
HORTVS, IN QVEM INTROIVIT IPSE, ET DISCIPVLI EIVS.
18:2⸻ SCIEBAT AVTEM ET IVDAS, QVI TRADEBAT EVM,
LOCVM: QVIA FREQVENTER I̅E̅S̅V̅S̅ CONVENERAT ILLVC CVM
DISCIPVLIS SVIS.
18:3⸻ IVDAS ERGO CVM ACCEPISSET COHORTEM, ET A
PONTIFICIBVS, ET PHARISAEIS MINISTROS, VENIT ILLVC CVM
LATERNIS, ET FACIBVS, ET ARMIS.
18:4⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ ITAQVE SCIENS OMNIA, QVAE VENTVRA
ERANT SVPER EVM, PROCESSIT, ET DIXIT EIS: QVEM
QVAERITIS?
18:5⸻ RESPONDERVNT EI: I̅E̅S̅V̅M̅ NAZARENVM. DICIT EIS
I̅E̅S̅V̅S̅: EGO SVM. STABAT AVTEM ET IVDAS, QVI TRADEBAT
EVM, CVM IPSIS.
18:6⸻ VT ERGO DIXIT EIS: EGO SVM: ABIERVNT
RETRORSVM, ET CECIDERVNT IN TERRAM.
18:7⸻ ITERVM ERGO EOS INTERROGAVIT: QVEM
QVAERITIS? ILLI AVTEM DIXERVNT: I̅E̅S̅V̅M̅ NAZARENVM.
18:8⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: DIXI VOBIS, QVIA EGO SVM: SI
ERGO ME QVAERITIS, SINITE HOS ABIRE.
18:9⸻ VT IMPLERETVR SERMO, QVEM DIXIT: QVIA QVOS
DEDISTI MIHI, NON PERDIDI EX IPSIS QVEMQVAM.
18:10⸻ SIMON ERGO PETRVS HABENS GLADIVM EDVXIT
EVM: ET PERCVSSIT PONTIFICIS SERVVM: ET ABSCIDIT EIVS
AVRICVLAM DEXTRAM. ERAT AVTEM NOMEN SERVO
MALCHVS.
18:11⸻ DIXIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅ PETRO: MITTE GLADIVM IN
VAGINAM. CALICEM, QVEM DEDIT MIHI PATER, NON BIBAM
ILLAM?
18:12⸻ COHORS ERGO, ET TRIBVNVS, ET MINISTRI
IVDAEORVM COMPREHENDERVNT I̅E̅S̅V̅M̅, ET LIGAVERVNT
EVM:
18:13⸻ ET ADDVXERVNT EVM AD ANNAM PRIMVM, ERAT
ENIM SOCER CAIAPHAE, QVI ERAT PONTIFEX ANNI ILLIVS.
18:14⸻ ERAT AVTEM CAIAPHAS, QVI CONSILIVM DEDERAT
IVDAEIS: QVIA EXPEDIT, VNVM HOMINEM MORI PRO POPVLO.
18:15⸻ SEQVEBATVR AVTEM I̅E̅S̅V̅M̅ SIMON PETRVS, ET
ALIVS DISCIPVLVS. DISCIPVLVS AVTEM ILLE ERAT NOTVS
PONTIFICI, ET INTROIVIT CVM I̅E̅S̅V̅ IN ATRIVM PONTIFICIS.
18:16⸻ PETRVS AVTEM STABAT AD OSTIVM FORIS. EXIVIT
ERGO DISCIPVLVS ILLE, QVI ERAT NOTVS PONTIFICI, ET DIXIT
OSTIARIAE: ET INTRODVXIT PETRVM.
18:17⸻ DICIT ERGO PETRO ANCILLA OSTIARIA: NVMQVID
ET TV EX DISCIPVLIS ES HOMINIS ISTIVS? DICIT ILLE: NON
SVM.
18:18⸻ STABANT AVTEM SERVI, ET MINISTRI AD PRVNAS:
QVIA FRIGVS ERAT, ET CALEFIEBANT: ERAT AVTEM CVM EIS
ET PETRVS STANS, ET CALEFACIENS SE.
18:19⸻ PONTIFEX ERGO INTERROGAVIT I̅E̅S̅V̅M̅ DE
DISCIPVLIS, ET DE DOCTRINA EIVS.
18:20⸻ RESPONDIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: EGO PALAM LOCVTVS SVM
MVNDO: EGO SEMPER DOCVI IN SYNAGOGA, ET IN TEMPLO,
QVO OMNES IVDAEI CONVENIVNT: ET IN OCCVLTO LOCVTVS
SVM NIHIL.
18:21⸻ QVID ME INTERROGAS? INTERROGA EOS, QVI
AVDIERVNT QVID LOCVTVS SVM IPSIS: ECCE HI SCIVNT QVAE
DIXERIM EGO.
18:22⸻ HAEC AVTEM CVM DIXISSET, VNVS ADSISTENS
MINISTRORVM DEDIT ALAPAM I̅E̅S̅V̅, DICENS: SIC RESPONDIS
PONTIFICI?
18:23⸻ RESPONDIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: SI MALE LOCVTVS SVM,
TESTIMONIVM PERHIBE DE MALO: SI AVTEM BENE, QVID ME
CAEDIS?
18:24⸻ ET MISIT EVM ANNAS LIGATVM AD CAIAPHAN
PONTIFICEM.
18:25⸻ ERAT AVTEM SIMON PETRVS STANS, ET
CALEFACIENS SE. DIXERVNT ERGO EI: NVMQVID ET TV EX
DISCIPVLIS EIVS ES? NEGAVIT ILLE, ET DIXIT: NON SVM.
18:26⸻ DICIT VNVS EX SERVIS PONTIFICIS, COGNATVS
EIVS, CVIVS ABSCIDIT PETRVS AVRICVLAM: NONNE EGO TE
VIDI IN HORTO CVM ILLO?
18:27⸻ ITERVM ERGO NEGAVIT PETRVS: ET STATIM
GALLVS CANTAVIT.
18:28⸻ ADDVCVNT ERGO I̅E̅S̅V̅M̅ A CAIAPHA IN
PRAETORIVM. ERAT AVTEM MANE: ET IPSI NON
INTROIERVNT IN PRAETORIVM, VT NON
CONTAMINARENTVR, SED MANDVCARENT PASCHA.
18:29⸻ EXIVIT ERGO PILATVS AD EOS FORAS, ET DIXIT:
QVAM ACCVSATIONEM ADFERTIS ADVERSVS HOMINEM
HVNC?
18:30⸻ RESPONDERVNT, ET DIXERVNT EI: SI NON ESSET
HIC MALEFACTOR, NON TIBI TRADIDISSEMVS EVM.
18:31⸻ DIXIT ERGO EIS PILATVS: ACCIPITE EVM VOS, ET
SECVNDVM LEGEM VESTRAM IVDICATE EVM. DIXERVNT
ERGO IVDAEI: NOBIS NON LICET INTERFICERE QVEMQVAM.
18:32⸻ VT SERMO I̅E̅S̅V̅ IMPLERETVR, QVEM DIXIT,
SIGNIFICANS QVA ESSET MORTE MORITVRVS.
18:33⸻ INTROIVIT ERGO ITERVM IN PRAETORIVM
PILATVS, ET VOCAVIT I̅E̅S̅V̅M̅, ET DIXIT EI: TV ES REX
IVDAEORVM?
18:34⸻ ET RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: A TEMETIPSO HOC DICIS, AN
ALII TIBI DIXERVNT DE ME?
18:35⸻ RESPONDIT PILATVS: NVMQVID EGO IVDAEVS
SVM? GENS TVA, ET PONTIFICES TRADIDERVNT TE MIHI:
QVID FECISTI?
18:36⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: REGNVM MEVM NON EST DE
MVNDO HOC. SI EX HOC MVNDO ESSET REGNVM MEVM,
MINISTRI MEI DECERTARENT VT NON TRADERER IVDAEIS:
NVNC AVTEM MEVM REGNVM NON EST HINC.
18:37⸻ DIXIT ITAQVE EI PILATVS: ERGO REX ES TV?
RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: TV DICIS QVIA REX SVM EGO. EGO IN HOC
NATVS SVM, ET AD HOC VENI IN MVNDVM, VT TESTIMONIVM
PERHIBEAM VERITATI: OMNIS, QVI EST EX VERITATE, AVDIT
MEAM VOCEM.
18:38⸻ DICIT EI PILATVS: QVID EST VERITAS? ET CVM HOC
DIXISSET, ITERVM EXIVIT AD IVDAEOS, ET DICIT EIS: EGO
NVLLAM INVENIO IN EO CAVSAM.
18:39⸻ EST AVTEM CONSVETVDO VOBIS VT VNVM
DIMITTAM VOBIS IN PASCHA: VVLTIS ERGO DIMITTAM VOBIS
REGEM IVDAEORVM?
18:40⸻ CLAMAVERVNT RVRSVM OMNES, DICENTES: NON
HVNC, SED BARABBAN. ERAT AVTEM BARABBAS LATRO.
19:1⸻ TVNC ERGO ADPREHENDIT PILATVS I̅E̅S̅V̅M̅, ET
FLAGELLAVIT.
19:2⸻ ET MILITES PLECTENTES CORONAM DE SPINIS,
INPOSVERVNT CAPITI EIVS: ET VESTE PVRPVREA
CIRCVMDEDERVNT EVM.
19:3⸻ ET VENIEBANT AD EVM, ET DICEBANT: HAVE, REX
IVDAEORVM: ET DABANT EI ALAPAS.
19:4⸻ EXIIT ITERVM PILATVS FORAS, ET DICIT EIS: ECCE
ADDVCO VOBIS EVM FORAS, VT COGNOSCATIS QVIA IN EO
NVLLAM CAVSAM INVENIO.
19:5⸻ (EXIIT ERGO I̅E̅S̅V̅S̅ PORTANS SPINEAM CORONAM,
ET PVRPVREVM VESTIMENTVM: ) ET DICIT EIS: ECCE HOMO.
19:6⸻ CVM ERGO VIDISSENT EVM PONTIFICES, ET
MINISTRI, CLAMABANT, DICENTES: CRVCIFIGE, CRVCIFIGE.
DICIT EIS PILATVS: ACCIPITE EVM VOS, ET CRVCIFIGITE: EGO
ENIM NON INVENIO IN EO CAVSAM.
19:7⸻ RESPONDERVNT EI IVDAEI: NOS LEGEM HABEMVS,
ET SECVNDVM LEGEM DEBET MORI, QVIA FILIVM D̅E̅I̅ SE
FECIT.
19:8⸻ CVM ERGO AVDISSET PILATVS HVNC SERMONEM,
MAGIS TIMVIT.
19:9⸻ ET INGRESSVS EST PRAETORIVM ITERVM: ET DICIT
AD I̅E̅S̅V̅M̅: VNDE ES TV? I̅E̅S̅V̅S̅ AVTEM RESPONSVM NON
DEDIT EI.
19:10⸻ DICIT ERGO EI PILATVS: MIHI NON LOQVERIS?
NESCIS QVIA POTESTATEM HABEO CRVCIFIGERE TE, ET
POTESTATEM HABEO DIMITTERE TE?
19:11⸻ RESPONDIT I̅E̅S̅V̅S̅: NON HABERES POTESTATEM
ADVERSVM ME VLLAM, NISI TIBI ESSET DATVM DESVPER.
PROPTEREA QVI TRADIDIT ME TIBI, MAIVS PECCATVM
HABET.
19:12⸻ EXINDE QVAEREBAT PILATVS DIMITTERE EVM.
IVDAEI AVTEM CLAMABANT DICENTES: SI HVNC DIMITTIS,
NON ES AMICVS CAESARIS. OMNIS, QVI SE REGEM FACIT,
CONTRADICIT CAESARI.
19:13⸻ PILATVS ERGO CVM AVDISSET HOS SERMONES,
ADDVXIT FORAS I̅E̅S̅V̅M̅: ET SEDIT PRO TRIBVNALI, IN LOCVM,
QVI DICITVR LITHOSTROTVS, HEBRAICE AVTEM GABBATHA.
19:14⸻ ERAT AVTEM PARASCEVE PASCHAE, HORA QVASI
SEXTA, ET DICIT IVDAEIS: ECCE REX VESTER.
19:15⸻ ILLI AVTEM CLAMABANT: TOLLE, TOLLE,
CRVCIFIGE EVM. DIXIT EIS PILATVS: REGEM VESTRVM
CRVCIFIGAM? RESPONDERVNT PONTIFICES: NON HABEMVS
REGEM, NISI CAESAREM.
19:16⸻ TVNC ERGO TRADIDIT EIS ILLVM VT
CRVCIFIGERETVR. SVSCEPERVNT AVTEM I̅E̅S̅V̅M̅, ET
DVXERVNT.
19:17⸻ ET BAIVLANS SIBI CRVCEM EXIVIT IN EVM, QVI
DICITVR CALVARIAE, LOCVM, HEBRAICE GOLGOTHA:
19:18⸻ VBI EVM CRVCIFIXERVNT, ET CVM EO ALIOS DVOS
HINC, ET HINC, MEDIVM AVTEM I̅E̅S̅V̅M̅.
19:19⸻ SCRIPSIT AVTEM ET TITVLVM PILATVS: ET POSVIT
SVPER CRVCEM. ERAT AVTEM SCRIPTVM: I̅E̅S̅V̅S̅ NAZARENVS,
REX IVDAEORVM.
19:20⸻ HVNC ERGO TITVLVM MVLTI LEGERVNT
IVDAEORVM: QVIA PROPE CIVITATEM ERAT LOCVS, VBI
CRVCIFIXVS EST I̅E̅S̅V̅S̅: ET ERAT SCRIPTVM HEBRAICE,
GRAECE, ET LATINE.
19:21⸻ DICEBANT ERGO PONTIFICES: NOLI SCRIBERE, REX
IVDAEORVM: SED QVIA IPSE DIXIT: REX SVM IVDAEORVM.
19:22⸻ RESPONDIT PILATVS: QVOD SCRIPSI, SCRIPSI.
19:23⸻ MILITES ERGO CVM CRVCIFIXISSENT EVM,
ACCEPERVNT VESTIMENTA EIVS, (ET FECERVNT QVATTVOR
PARTES: VNICVIQVE MILITI PARTEM) ET TVNICAM. ERAT
AVTEM TVNICA INCONSVTILIS, DESVPER CONTEXTA PER
TOTVM.
19:24⸻ DIXERVNT ERGO AD INVICEM: NON SCINDAMVS
EAM, SED SORTIAMVR DE ILLA CVIVS SIT. VT SCRIPTVRA
IMPLERETVR, DICENS: PARTITI SVNT VESTIMENTA MEA SIBI:
ET IN VESTEM MEAM MISERVNT SORTEM. ET MILITES
QVIDEM HAEC FECERVNT.
19:25⸻ STABANT AVTEM IVXTA CRVCEM I̅E̅S̅V̅ MATER
EIVS, ET SOROR MATRIS EIVS, MARIA CLEOPHAE, ET MARIA
MAGDALENE.
19:26⸻ CVM VIDISSET ERGO I̅E̅S̅V̅S̅ MATREM, ET
DISCIPVLVM STANTEM, QVEM DILIGEBAT, DICIT MATRI
SVAE: MVLIER, ECCE FILIVS TVVS.
19:27⸻ DEINDE DICIT DISCIPVLO: ECCE MATER TVA. ET EX
ILLA HORA ACCEPIT EAM DISCIPVLVS IN SVA.
19:28⸻ POSTEA SCIENS I̅E̅S̅V̅S̅ QVIA IAM OMNIA
CONSVMMATA SVNT, VT CONSVMMARETVR SCRIPTVRA,
DICIT: SITIO.
19:29⸻ VAS ERGO POSITVM ERAT ACETO PLENVM. ILLI
AVTEM SPONGIAM PLENAM ACETO, HYSOPO
CIRCVMPONENTES, OBTVLERVNT ORI EIVS.
19:30⸻ CVM ERGO ACCEPISSET I̅E̅S̅V̅S̅ ACETVM, DIXIT:
CONSVMMATVM EST. ET INCLINATO CAPITE TRADIDIT
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅.
19:31⸻ IVDAEI ERGO, (QVONIAM PARASCEVE ERAT) VT
NON REMANERENT IN CRVCE CORPORA SABBATO, (ERAT
ENIM MAGNVS DIES ILLE SABBATI) ROGAVERVNT PILATVM
VT FRANGERENTVR EORVM CRVRA, ET TOLLERENTVR.
19:32⸻ VENERVNT ERGO MILITES: ET PRIMI QVIDEM
FREGERVNT CRVRA, ET ALTERIVS, QVI CRVCIFIXVS EST CVM
EO.
19:33⸻ AD I̅E̅S̅V̅M̅ AVTEM CVM VENISSENT, VT VIDERVNT
EVM IAM MORTVVM, NON FREGERVNT EIVS CRVRA,
19:34⸻ SED VNVS MILITVM LANCEA LATVS EIVS APERVIT,
ET CONTINVO EXIVIT SANGVIS, ET AQVA.
19:35⸻ ET QVI VIDIT, TESTIMONIVM PERHIBVIT: ET
VERVM EST EIVS TESTIMONIVM. ET ILLE SCIT QVIA VERA
DICIT: VT ET VOS CREDATIS.
19:36⸻ FACTA SVNT ENIM HAEC VT SCRIPTVRA
IMPLERETVR: OS NON COMMINVETIS EX EO.
19:37⸻ ET ITERVM ALIA SCRIPTVRA DICIT: VIDEBVNT IN
QVEM TRANSFIXERVNT.
19:38⸻ POST HAEC AVTEM ROGAVIT PILATVM IOSEPH AB
ARIMATHIA, (EO QVOD ESSET DISCIPVLVS I̅E̅S̅V̅, OCCVLTVS
AVTEM PROPTER METVM IVDAEORVM) VT TOLLERET
CORPVS I̅E̅S̅V̅. ET PERMISIT PILATVS. VENIT ERGO, ET TVLIT
CORPVS I̅E̅S̅V̅.
19:39⸻ VENIT AVTEM ET NICODEMVS, QVI VENERAT AD
I̅E̅S̅V̅M̅ NOCTE PRIMVM, FERENS MIXTVRAM MVRRAE, ET
ALOES, QVASI LIBRAS CENTVM.
19:40⸻ ACCEPERVNT ERGO CORPVS I̅E̅S̅V̅, ET LIGAVERVNT
EVM LINTEIS CVM AROMATIBVS, SICVT MOS IVDAEIS EST
SEPELIRE.
19:41⸻ ERAT AVTEM IN LOCO, VBI CRVCIFIXVS EST,
HORTVS: ET IN HORTO MONVMENTVM NOVVM, IN QVO
NONDVM QVISQVAM POSITVS ERAT.
19:42⸻ IBI ERGO PROPTER PARASCEVEN IVDAEORVM,
QVIA IVXTA ERAT MONVMENTVM, POSVERVNT I̅E̅S̅V̅M̅.
20:1⸻ VNA AVTEM SABBATI, MARIA MAGDALENE VENIT
MANE, CVM ADHVC TENEBRAE ESSENT, AD MONVMENTVM:
ET VIDIT LAPIDEM SVBLATVM A MONVMENTO.
20:2⸻ CVCVRRIT ERGO, ET VENIT AD SIMONEM PETRVM,
ET AD ALIVM DISCIPVLVM, QVEM AMABAT I̅E̅S̅V̅S̅, ET DICIT
EIS: TVLERVNT D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ DE MONVMENTO, ET NESCIMVS
VBI POSVERVNT EVM.
20:3⸻ EXIIT ERGO PETRVS, ET ILLE ALIVS DISCIPVLVS, ET
VENERVNT AD MONVMENTVM.
20:4⸻ CVRREBANT AVTEM DVO SIMVL, ET ILLE ALIVS
DISCIPVLVS PRAECVCVRRIT CITIVS PETRO, ET VENIT PRIMVS
AD MONVMENTVM.
20:5⸻ ET CVM SE INCLINASSET, VIDIT POSITA
LINTEAMINA, NON TAMEN INTROIVIT.
20:6⸻ VENIT ERGO SIMON PETRVS SEQVENS EVM, ET
INTROIVIT IN MONVMENTVM, ET VIDIT LINTEAMINA POSITA,
20:7⸻ ET SVDARIVM, QVOD FVERAT SVPRA CAPVT EIVS,
NON CVM LINTEAMINIBVS POSITVM, SED SEPARATIM
INVOLVTVM IN VNVM LOCVM.
20:8⸻ TVNC ERGO INTROIVIT ET ILLE DISCIPVLVS, QVI
VENERAT PRIMVS AD MONVMENTVM: ET VIDIT, ET
CREDIDIT:
20:9⸻ NONDVM ENIM SCIEBANT SCRIPTVRAM, QVIA
OPORTERET EVM A MORTVIS RESVRGERE.
20:10⸻ ABIERVNT ERGO ITERVM AD SEMETIPSOS
DISCIPVLI.
20:11⸻ MARIA AVTEM STABAT AD MONVMENTVM FORIS,
PLORANS: DVM ERGO FLERET, INCLINAVIT SE, ET PROSPEXIT
IN MONVMENTVM:
20:12⸻ ET VIDIT DVOS ANGELOS IN ALBIS, SEDENTES,
VNVM AD CAPVT, ET VNVM AD PEDES, VBI POSITVM FVERAT
CORPVS I̅E̅S̅V̅.
20:13⸻ DICVNT EI ILLI: MVLIER, QVID PLORAS? DICIT EIS:
QVIA TVLERVNT D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ MEVM: ET NESCIO VBI
POSVERVNT EVM.
20:14⸻ HAEC CVM DIXISSET, CONVERSA EST RETRORSVM,
ET VIDIT I̅E̅S̅V̅M̅ STANTEM: ET NON SCIEBAT QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ EST.
20:15⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: MVLIER, QVID PLORAS? QVEM
QVAERIS? ILLA EXISTIMANS QVIA HORTVLANVS ESSET, DICIT
EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI TV SVSTVLISTI EVM, DICITO MIHI VBI
POSVISTI EVM: ET EGO EVM TOLLAM.
20:16⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: MARIA. CONVERSA ILLA, DICIT EI:
RABBONI (QVOD DICITVR MAGISTER. )
20:17⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: NOLI ME TANGERE, NONDVM ENIM 21:13⸻ ET VENIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET ACCEPIT PANEM, ET DAT EIS,
ASCENDI AD PATREM MEVM: VADE AVTEM AD FRATRES ET PISCEM SIMILITER.
MEOS, ET DIC EIS: ASCENDO AD PATREM MEVM, ET PATREM 21:14⸻ HOC IAM TERTIO MANIFESTATVS EST I̅E̅S̅V̅S̅
VESTRVM, ET D̅E̅V̅M̅ MEVM, ET D̅E̅V̅M̅ VESTRVM. DISCIPVLIS CVM RESVRREXISSET A MORTVIS.
20:18⸻ VENIT MARIA MAGDALENE ANNVNTIANS 21:15⸻ CVM ERGO PRANDISSENT, DICIT SIMONI PETRO
DISCIPVLIS: QVIA VIDI D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, ET HAEC DIXIT MIHI. I̅E̅S̅V̅S̅: SIMON IOHANNIS DILIGIS ME PLVS HIS? DICIT EI:
20:19⸻ CVM ESSET ERGO SERO DIE ILLO, VNA ETIAM D̅O̅M̅I̅N̅E̅, TV SCIS QVIA AMO TE. DICIT EI: PASCE
SABBATORVM, ET FORES ESSENT CLAVSAE, VBI ERANT AGNOS MEOS.
DISCIPVLI PROPTER METVM IVDAEORVM: VENIT I̅E̅S̅V̅S̅, ET 21:16⸻ DICIT EI ITERVM: SIMON IOHANNIS, DILIGIS ME?
STETIT IN MEDIO, ET DICIT EIS: PAX VOBIS. AIT ILLI: ETIAM D̅O̅M̅I̅N̅E̅, TV SCIS QVIA AMO TE. DICIT EI:
20:20⸻ ET HOC CVM DIXISSET, OSTENDIT EIS MANVS, ET PASCE AGNOS MEOS.
LATVS. GAVISI SVNT ERGO DISCIPVLI, VISO D̅O̅M̅I̅N̅O̅. 21:17⸻ DICIT EI TERTIO: SIMON IOHANNIS, AMAS ME?
20:21⸻ DIXIT ERGO EIS ITERVM: PAX VOBIS. SICVT MISIT CONTRISTATVS EST PETRVS, QVIA DIXIT EI TERTIO, AMAS
ME PATER, ET EGO MITTO VOS. ME? DICIT EI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ TV OMNIA SCIS: TV SCIS QVIA AMO TE.
20:22⸻ HOC CVM DIXISSET, INSVFLAVIT: ET DIXIT EIS: DICIT EI: PASCE OVES MEAS.
ACCIPITE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅: 21:18⸻ AMEN, AMEN DICO TIBI: CVM ESSES IVNIOR
20:23⸻ QVORVM REMISERITIS PECCATA, REMITTENTVR CINGEBAS TE, ET AMBVLABAS VBI VOLEBAS: CVM AVTEM
EIS: ET QVORVM RETINVERITIS, RETENTA SVNT. SENVERIS, EXTENDES MANVS TVAS, ET ALIVS TE CINGET, ET
20:24⸻ THOMAS AVTEM VNVS EX DVODECIM, QVI DICITVR DVCET QVO NON VIS.
DIDYMVS, NON ERAT CVM EIS QVANDO VENIT I̅E̅S̅V̅S̅. 21:19⸻ HOC AVTEM DIXIT SIGNIFICANS QVA MORTE
20:25⸻ DIXERVNT ERGO EI ALII DISCIPVLI: VIDIMVS CLARIFICATVRVS ESSET D̅E̅V̅M̅. ET HOC CVM DIXISSET, DICIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅. ILLE AVTEM DIXIT EIS: NISI VIDERO IN MANIBVS EI: SEQVERE ME.
EIVS FIXVRAM CLAVORVM, ET MITTAM DIGITVM MEVM IN 21:20⸻ CONVERSVS PETRVS VIDIT ILLVM DISCIPVLVM,
LOCVM CLAVORVM, ET MITTAM MANVM MEAM IN LATVS QVEM DILIGEBAT I̅E̅S̅V̅S̅, SEQVENTEM, QVI ET RECVBVIT IN
EIVS, NON CREDAM. CENA SVPER PECTVS EIVS, ET DIXIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ QVIS EST QVI
20:26⸻ ET POST DIES OCTO, ITERVM ERANT DISCIPVLI TRADIT TE?
EIVS INTVS: ET THOMAS CVM EIS. VENIT I̅E̅S̅V̅S̅ IANVIS 21:21⸻ HVNC ERGO CVM VIDISSET PETRVS, DICIT I̅E̅S̅V̅:
CLAVSIS, ET STETIT IN MEDIO, ET DIXIT: PAX VOBIS. D̅O̅M̅I̅N̅E̅ HIC AVTEM QVID?
20:27⸻ DEINDE DICIT THOMAE: INFER DIGITVM TVVM 21:22⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: SIC EVM VOLO MANERE DONEC
HVC, ET VIDE MANVS MEAS, ET ADFER MANVM TVAM, ET VENIAM, QVID AD TE? TV ME SEQVERE.
MITTE IN LATVS MEVM: ET NOLI ESSE INCREDVLVS, SED 21:23⸻ EXIVIT ERGO SERMO ISTE IN FRATRES QVIA
FIDELIS. DISCIPVLVS ILLE NON MORITVR. ET NON DIXIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: NON
20:28⸻ RESPONDIT THOMAS, ET DIXIT EI: D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ MEVS, MORITVR: SED: SIC EVM VOLO MANERE DONEC VENIO, QVID
ET D̅E̅V̅S̅ MEVS. AD TE?
20:29⸻ DICIT EI I̅E̅S̅V̅S̅: QVIA VIDISTI ME, CREDIDISTI: 21:24⸻ HIC EST DISCIPVLVS, QVI TESTIMONIVM PERHIBET
BEATI QVI NON VIDERVNT, ET CREDIDERVNT. DE HIS, ET SCRIPSIT HAEC: ET SCIMVS, QVIA VERVM EST
20:30⸻ MVLTA QVIDEM, ET ALIA SIGNA FECIT I̅E̅S̅V̅S̅ IN TESTIMONIVM EIVS.
CONSPECTV DISCIPVLORVM SVORVM, QVAE NON SVNT 21:25⸻ SVNT AVTEM ET ALIA MVLTA, QVAE FECIT I̅E̅S̅V̅S̅:
SCRIPTA IN LIBRO HOC. QVAE SI SCRIBANTVR PER SINGVLA, NEC IPSVM ARBITROR
20:31⸻ HAEC AVTEM SCRIPTA SVNT VT CREDATIS, QVIA MVNDVM CAPERE EOS, QVI SCRIBENDI SVNT, LIBROS. AMEN.
I̅E̅S̅V̅S̅ EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ FILIVS D̅E̅I̅: ET VT CREDENTES, VITAM
HABEATIS IN NOMINE EIVS.
21:1⸻ POSTEA MANIFESTAVIT SE ITERVM I̅E̅S̅V̅S̅ AD MARE
TIBERIADIS. MANIFESTAVIT AVTEM SIC:
21:2⸻ ERANT SIMVL SIMON PETRVS, ET THOMAS, QVI
DICITVR DIDYMVS, ET NATHANAHEL, QVI ERAT A CANA
GALILAEAE, ET FILII ZEBEDAEI, ET ALII EX DISCIPVLIS EIVS
DVO.
21:3⸻ DICIT EIS SIMON PETRVS: VADO PISCARI. DICVNT EI:
VENIMVS ET NOS TECVM. ET EXIERVNT, ET ASCENDERVNT IN
NOCTEM: ET ILLA NOCTE NIHIL PRENDIDERVNT.
21:4⸻ MANE AVTEM IAM FACTO STETIT I̅E̅S̅V̅S̅ IN LITORE:
NON TAMEN COGNOVERVNT DISCIPVLI QVIA I̅E̅S̅V̅S̅ EST.
21:5⸻ DICIT ERGO EIS I̅E̅S̅V̅S̅: PVERI NVMQVID
PVLMENTARIVM HABETIS? RESPONDERVNT EI: NON.
21:6⸻ DIXIT EIS: MITTITE IN DEXTERAM NAVIGII RETE: ET
INVENIETIS. MISERVNT ERGO: ET IAM NON VALEBANT ILLVD
TRAHERE A MVLTITVDINE PISCIVM.
21:7⸻ DICIT ERGO DISCIPVLVS ILLE, QVEM DILIGEBAT
I̅E̅S̅V̅S̅, PETRO: D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EST. SIMON PETRVS CVM AVDISSET
QVIA D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EST, TVNICAM SVCCINXIT SE (ERAT ENIM
NVDVS) ET MISIT SE IN MARE.
21:8⸻ ALII AVTEM DISCIPVLI NAVIGIO VENERVNT: (NON
ENIM LONGE ERANT A TERRA, SED QVASI CVBITIS DVCENTIS)
TRAHENTES RETE PISCIVM.
21:9⸻ VT ERGO DESCENDERVNT IN TERRAM, VIDERVNT
PRVNAS POSITAS, ET PISCEM SVPERPOSITVM, ET PANEM.
21:10⸻ DICIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: ADFERTE DE PISCIBVS, QVOS
PRENDISTIS NVNC.
21:11⸻ ASCENDIT SIMON PETRVS, ET TRAXIT RETE IN
TERRAM, PLENVM MAGNIS PISCIBVS CENTVM
QVINQVAGINTA TRIBVS. ET CVM TANTI ESSENT, NON EST
SCISSVM RETE.
21:12⸻ DICIT EIS I̅E̅S̅V̅S̅: VENITE, PRANDETE. ET NEMO
AVDEBAT DISCVMBENTIVM INTERROGARE EVM: TV QVIS ES?
SCIENTES, QVIA D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ ESSET.

Acts
1:1⸻ PRIMVM QVIDEM SERMONEM FECI DE OMNIBVS, O
THEOPHILE, QVAE COEPIT I̅E̅S̅V̅S̅ FACERE, ET DOCERE
1:2⸻ VSQVE IN DIEM, QVA PRAECIPIENS APOSTOLIS PER
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, QVOS ELEGIT, ADSVMTVS EST:
1:3⸻ QVIBVS ET PRAEBVIT SEIPSVM VIVVM POST
PASSIONEM SVAM IN MVLTIS ARGVMENTIS, PER DIES
QVADRAGINTA APPARENS EIS, ET LOQVENS DE REGNO D̅E̅I̅.
1:4⸻ ET CONVESCENS, PRAECEPIT EIS AB HIEROSOLYMIS
NE DISCEDERENT, SED EXPECTARENT PROMISSIONEM
PATRIS, QVAM AVDISTIS PER OS MEVM:
1:5⸻ QVIA IOHANNES QVIDEM BAPTIZAVIT AQVA, VOS
AVTEM BAPTIZAMINI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ NON POST MVLTOS
HOS DIES.
1:6⸻ IGITVR QVI CONVENERVNT, INTERROGABANT EVM,
DICENTES: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, SI IN TEMPORE HOC RESTITVES
REGNVM ISRAHEL?
1:7⸻ DIXIT AVTEM EIS: NON EST VESTRVM NOSSE
TEMPORA VEL MOMENTA, QVAE PATER POSVIT IN SVA
POTESTATE:
1:8⸻ SED ACCIPIETIS VIRTVTEM SVPERVENIENTIS
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅ IN VOS, ET ERITIS MIHI TESTES IN
HIERVSALEM, ET IN OMNI IVDAEA, ET SAMARIA, ET VSQVE
AD VLTIMVM TERRAE.
1:9⸻ ET CVM HAEC DIXISSET, VIDENTIBVS ILLIS,
ELEVATVS EST: ET NVBES SVSCEPIT EVM AB OCVLIS EORVM.
1:10⸻ CVMQVE INTVERENTVR IN CAELVM EVNTEM ILLVM,
ECCE DVO VIRI ADSTITERVNT IVXTA ILLOS IN VESTIBVS
ALBIS,
1:11⸻ QVI ET DIXERVNT: VIRI GALILAEI, QVID STATIS
ASPICIENTES IN CAELVM? HIC I̅E̅S̅V̅S̅, QVI ADSVMTVS EST A
VOBIS IN CAELVM, SIC VENIET QVEMADMODVM VIDISTIS
EVM EVNTEM IN CAELVM.
1:12⸻ TVNC REVERSI SVNT HIEROSOLYMAM A MONTE, QVI
VOCATVR OLIVETI, QVI EST IVXTA HIERVSALEM, SABBATI
HABENS ITER.
1:13⸻ ET CVM INTROISSENT IN CENACVLVM,
ASCENDERVNT VBI MANEBANT PETRVS, ET IOHANNES,
IACOBVS, ET ANDREAS, PHILIPPVS, ET THOMAS,
BARTHOLOMEVS, ET MATHEVS, IACOBVS ALFEI, SIMON
ZELOTES, ET IVDAS IACOBI.
1:14⸻ HI OMNES ERANT PERSEVERANTES VNANIMITER IN
ORATIONE CVM MVLIERIBVS, ET MARIA MATRE I̅E̅S̅V̅, ET
FRATRIBVS EIVS.
1:15⸻ IN DIEBVS ILLIS EXSVRGENS PETRVS IN MEDIO
FRATRVM DIXIT (ERAT AVTEM TVRBA HOMINVM SIMVL,
FERE CENTVM VIGINTI):
1:16⸻ VIRI FRATRES, OPORTET IMPLERI SCRIPTVRAM,
QVAM PRAEDIXIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ PER OS DAVID DE IVDA,
QVI FVIT DVX EORVM, QVI CONPREHENDERVNT I̅E̅S̅V̅M̅:
1:17⸻ QVIA CONNVMERATVS ERAT IN NOBIS, ET SORTITVS
EST SORTEM MINISTERII HVIVS.
1:18⸻ ET HIC QVIDEM POSSEDIT AGRVM DE MERCEDE
INIQVITATIS, ET SVSPENSVS CREPVIT MEDIVS: ET DIFFVSA
SVNT OMNIA VISCERA EIVS.
1:19⸻ ET NOTVM FACTVM EST OMNIBVS HABITANTIBVS
HIERVSALEM, ITA VT APPELLARETVR AGER ILLE, LINGVA
EORVM, ACHELDEMAC, HOC EST, AGER SANGVINIS.
1:20⸻ SCRIPTVM EST ENIM IN LIBRO PSALMORVM: FIAT
HABITATIO EIVS DESERTA, ET NON SIT QVI INHABITET IN EA:
ET EPISCOPATVM EIVS ACCIPIAT ALTER.
1:21⸻ OPORTET ERGO EX HIS VIRIS, QVI NOBISCVM
CONGREGATI SVNT IN OMNI TEMPORE, QVO INTRAVIT ET
EXIVIT INTER NOS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅,
1:22⸻ INCIPIENS A BAPTISMATE IOHANNIS VSQVE IN
DIEM, QVA ADSVMTVS EST A NOBIS, TESTEM
RESVRRECTIONIS EIVS NOBISCVM FIERI VNVM EX ISTIS.
1:23⸻ ET STATVERVNT DVOS, IOSEPH, QVI VOCATVR
BARSABBA, QVI COGNOMINATVS EST IVSTVS: ET MATHIAM.
1:24⸻ ET ORANTES DIXERVNT: TV D̅O̅M̅I̅N̅E̅, QVI CORDA
NOSTI OMNIVM, OSTENDE, QVEM ELEGERIS EX HIS DVOBVS
VNVM
1:25⸻ ACCIPERE LOCVM MINISTERII HVIVS, ET
APOSTOLATVS, DE QVO PRAEVARICATVS EST IVDAS VT
ABIRET IN LOCVM SVVM.
1:26⸻ ET DEDERVNT SORTES EIS, ET CECIDIT SORS SVPER
MATTHIAM, ET ADNVMERATVS EST CVM VNDECIM
APOSTOLIS.
2:1⸻ ET CVM COMPLERENTVR DIES PENTECOSTEN, ERANT
OMNES PARITER IN EODEM LOCO:
2:2⸻ ET FACTVS EST REPENTE DE CAELO SONVS,
TAMQVAM ADVENIENTIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ VEHEMENTIS, ET
REPLEVIT TOTAM DOMVM VBI ERANT SEDENTES.
2:3⸻ ET APPARVERVNT ILLIS DISPERTITAE LINGVAE
TAMQVAM IGNIS, SEDITQVE SVPRA SINGVLOS EORVM:
2:4⸻ ET REPLETI SVNT OMNES S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET
COEPERVNT LOQVI VARIIS LINGVIS, PROVT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ DABAT ELOQVI ILLIS.
2:5⸻ ERANT AVTEM IN HIERVSALEM HABITANTES IVDAEI,
VIRI RELIGIOSI EX OMNI NATIONE, QVAE SVB CAELO EST.
2:6⸻ FACTA AVTEM HAC VOCE, CONVENIT MVLTITVDO, ET
MENTE CONFVSA EST, QVONIAM AVDIEBAT VNVSQVISQVE
LINGVA SVA ILLOS LOQVENTES.
2:7⸻ STVPEBANT AVTEM OMNES, ET MIRABANTVR,
DICENTES: NONNE OMNES ECCE ISTI, QVI LOQVVNTVR,
GALILAEI SVNT,
2:8⸻ ET QVOMODO NOS AVDIVIMVS VNVSQVISQVE LINGVA
NOSTRA, IN QVA NATI SVMVS?
2:9⸻ PARTHI, ET MEDI, ET ELAMITAE, ET QVI HABITANT
MESOPOTAMIAM, ET IVDAEAM, ET CAPPADOCIAM, PONTVM,
ET ASIAM,
2:10⸻ FRYGIAM, ET PAMPHYLIAM, AEGYPTVM, ET PARTES
LYBIAE, QVAE EST CIRCA CYRENEN, ET ADVENAE ROMANI,
2:11⸻ IVDAEI QVOQVE, ET PROSELYTI, CRETES, ET
ARABES: AVDIVIMVS LOQVENTES EOS NOSTRIS LINGVIS
MAGNALIA D̅E̅I̅.
2:12⸻ STVPEBANT AVTEM OMNES, ET MIRABANTVR AD
INVICEM DICENTES: QVIDNAM VVLT ESSE?
2:13⸻ ALII AVTEM INRIDENTES DICEBANT: QVIA MVSTO
PLENI SVNT ISTI.
2:14⸻ STANS AVTEM PETRVS CVM VNDECIM LEVAVIT
VOCEM SVAM, ET LOCVTVS EST EIS: VIRI IVDAEI, ET QVI
HABITATIS HIERVSALEM VNIVERSI, HOC VOBIS NOTVM SIT,
ET AVRIBVS PERCIPITE VERBA MEA.
2:15⸻ NON ENIM, SICVT VOS AESTIMATIS, HI EBRII SVNT,
CVM SIT HORA DIEI TERTIA:
2:16⸻ SED HOC EST, QVOD DICTVM EST PER PROPHETAM
IOHEL:
2:17⸻ ET ERIT IN NOVISSIMIS DIEBVS (DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅)
EFFVNDAM DE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ MEO SVPER OMNEM CARNEM: ET
PROPHETABVNT FILII VESTRI, ET FILIAE VESTRAE, ET
IVVENES VESTRI VISIONES VIDEBVNT, ET SENIORES VESTRI
SOMNIA SOMNIABVNT.
2:18⸻ ET QVIDEM SVPER SERVOS MEOS, ET SVPER
ANCELLAS MEAS IN DIEBVS ILLIS EFFVNDAM DE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
MEO, ET PROPHETABVNT:
2:19⸻ ET DABO PRODIGIA IN CAELO SVRSVM, ET SIGNA IN
TERRA DEORSVM, SANGVINEM, ET IGNEM, ET VAPOREM
FVMI:
2:20⸻ SOL CONVERTETVR IN TENEBRAS, ET LVNA IN
SANGVINEM, ANTEQVAM VENIAT DIES D̅O̅M̅I̅N̅I̅ MAGNVS ET
MANIFESTVS.
2:21⸻ ET ERIT: OMNIS, QVICVMQVE INVOCAVERIT NOMEN
D̅O̅M̅I̅N̅I̅, SALVVS ERIT.
2:22⸻ VIRI ISRAHELITAE, AVDITE VERBA HAEC: I̅E̅S̅V̅M̅
NAZARENVM, VIRVM ADPROBATVM A D̅E̅O̅ IN VOBIS,
VIRTVTIBVS, ET PRODIGIIS, ET SIGNIS, QVAE FECIT PER
ILLVM D̅E̅V̅S̅ IN MEDIO VESTRI, SICVT VOS SCITIS:
2:23⸻ HVNC DEFINITO CONSILIO, PRAESCIENTIA D̅E̅I̅
TRADITVM, PER MANVS INIQVORVM ADFIGENTES
INTEREMISTIS:
2:24⸻ QVEM D̅E̅V̅S̅ SVSCITAVIT, SOLVTIS DOLORIBVS
INFERNI, IVXTA QVOD INPOSSIBILE ERAT TENERI ILLVM AB
EO.
2:25⸻ DAVID ENIM DICIT IN EVM: PROVIDEBAM D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅
CORAM ME SEMPER: QVONIAM A DEXTRIS EST MIHI NE
COMMOVEAR:
2:26⸻ PROPTER HOC DELECTATVM EST COR MEVM, ET
EXVLTAVIT LINGVA MEA, INSVPER ET CARO MEA REQVIESCIT
IN SPE:
2:27⸻ QVONIAM NON DERELINQVES ANIMAM MEAM IN
INFERNO, NEC DABIS S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ TVVM VIDERE
CORRVPTIONEM.
2:28⸻ NOTAS MIHI FECISTI VIAS VITAE: REPLEBIS ME
IVCVNDITATE CVM FACIE TVA.
2:29⸻ VIRI F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅, LICEAT AVDENTER DICERE AD VOS
DE PATRIARCHA DAVID QVONIAM ET DEFVNCTVS EST, ET
SEPVLTVS EST: ET SEPVLCHRVM EIVS EST APVD NOS VSQVE
IN HODIERNVM DIEM.
2:30⸻ PROPHETA IGITVR CVM ESSET, ET SCIRET QVIA
IVREIVRANDO IVRASSET ILLI D̅E̅V̅S̅ DE FRVCTV VENTRIS EIVS
SEDERE SVPER SEDEM EIVS:
2:31⸻ PROVIDENS LOCVTVS EST DE RESVRRECTIONE
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVIA NEQVE DERELICTVS EST IN INFERNO, NEQVE
CARO EIVS VIDIT CORRVPTIONEM.
2:32⸻ HVNC I̅E̅S̅V̅M̅ RESVSCITAVIT D̅E̅V̅S̅, CVIVS OMNES
NOS TESTES SVMVS.
2:33⸻ DEXTERA IGITVR D̅E̅I̅ EXALTATVS, ET PROMISSIONE
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅ ACCEPTA A PATRE, EFFVDIT HVNC, QVEM
VOS VIDETIS, ET AVDITIS.
2:34⸻ NON ENIM DAVID ASCENDIT IN CAELOS: DICIT
AVTEM IPSE: DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MEO, SEDE A DEXTRIS
MEIS
2:35⸻ DONEC PONAM INIMICOS TVOS SCABILLVM PEDVM
TVORVM.
2:36⸻ CERTISSIME ERGO SCIAT OMNIS DOMVS ISRAHEL,
QVIA ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ EVM, ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ D̅E̅V̅S̅ FECIT, HVNC
I̅E̅S̅V̅M̅, QVEM VOS CRVCIFIXISTIS.
2:37⸻ HIS AVTEM AVDITIS, CONPVNCTI SVNT CORDE, ET
DIXERVNT AD PETRVM, ET AD RELIQVOS APOSTOLOS: QVID
FACIEMVS, VIRI FRATRES?
2:38⸻ PETRVS VERO AD ILLOS: PAENITENTIAM (INQVIT)
AGITE, ET BAPTIZETVR VNVSQVISQVE VESTRVM IN NOMINE
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ IN REMISSIONEM PECCATORVM
VESTRORVM: ET ACCIPIETIS DONVM S̅A̅N̅C̅T̅I̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅.
2:39⸻ VOBIS ENIM EST REPROMISSIO, ET FILIIS VESTRIS,
ET OMNIBVS, QVI LONGE SVNT, QVOSCVMQVE ADVOCAVERIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅E̅V̅S̅ NOSTER.
2:40⸻ ALIIS ETIAM VERBIS PLVRIMIS TESTIFICATVS EST,
ET EXHORTABATVR EOS, DICENS: SALVAMINI A
GENERATIONE ISTA PRAVA.
2:41⸻ QVI ERGO RECEPERVNT SERMONEM EIVS,
BAPTIZATI SVNT: ET ADPOSITAE SVNT IN ILLA DIE ANIMAE
CIRCITER TRIA MILIA.
2:42⸻ ERANT AVTEM PERSEVERANTES IN DOCTRINA
APOSTOLORVM, ET COMMVNICATIONE FRACTIONIS PANIS,
ET ORATIONIBVS.
2:43⸻ FIEBAT AVTEM OMNI ANIMAE TIMOR: MVLTA
QVOQVE PRODIGIA, ET SIGNA PER APOSTOLOS FIEBANT IN
HIERVSALEM, ET METVS ERAT MAGNVS IN VNIVERSIS.
2:44⸻ OMNES ENIM, QVI CREDEBANT, ERANT PARITER, ET
HABEBANT OMNIA COMMVNIA.
2:45⸻ POSSESSIONES ET SVBSTANTIAS VENDEBANT, ET
DIVIDEBANT ILLA OMNIBVS, PROVT CVIQVE OPVS ERAT.
2:46⸻ COTIDIE QVOQVE PERDVRANTES VNANIMITER IN
TEMPLO, ET FRANGENTES CIRCA DOMVS PANEM, SVMEBANT
CIBVM CVM EXVLTATIONE, ET SIMPLICITATE CORDIS,
2:47⸻ CONLAVDANTES D̅E̅V̅M̅, ET HABENTES GRATIAM AD
OMNEM PLEBEM. D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ AVTEM AVGEBAT QVI SALVI
FIERENT COTIDIE IN IDIPSVM.
3:1⸻ PETRVS AVTEM, ET IOHANNES ASCENDEBANT IN
TEMPLVM AD HORAM ORATIONIS NONAM.
3:2⸻ ET QVIDAM VIR, QVI ERAT CLAVDVS EX VTERO
MATRIS SVAE, BAIVLABATVR: QVEM PONEBANT COTIDIE AD
PORTAM TEMPLI, QVAE DICITVR SPECIOSA, VT PETERET
ELEMOSYNAM AB INTROEVNTIBVS IN TEMPLVM.
3:3⸻ IS CVM VIDISSET PETRVM, ET IOHANNEM
INCIPIENTES INTROIRE IN TEMPLO, ROGABAT VT
ELEMOSYNAM ACCIPERET.
3:4⸻ INTVENS AVTEM IN EVM PETRVS CVM IOHANNE,
DIXIT: RESPICE IN NOS.
3:5⸻ AT ILLE INTENDEBAT IN EOS, SPERANS SE ALIQVID
ACCEPTVRVM AB EIS.
3:6⸻ PETRVS AVTEM DIXIT: ARGENTVM ET AVRVM NON
EST MIHI: QVOD AVTEM HABEO, HOC TIBI DABO: IN NOMINE
I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ NAZARENI SVRGE, ET AMBVLA.
3:7⸻ ET ADPREHENSA EI MANV DEXTERA, ADLEVAVIT
EVM, ET PROTINVS CONSOLIDATAE SVNT BASES EIVS, ET
PLANTAE.
3:8⸻ ET EXILIENS STETIT, ET AMBVLABAT: ET INTRAVIT
CVM ILLIS IN TEMPLVM AMBVLANS, ET EXILIENS, ET
LAVDANS D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅.
3:9⸻ ET VIDIT OMNIS POPVLVS EVM AMBVLANTEM, ET
LAVDANTEM D̅E̅V̅M̅.
3:10⸻ COGNOSCEBANT AVTEM ILLVM, QVONIAM IPSE
ERAT, QVI AD ELEMOSYNAM SEDEBAT AD SPECIOSAM
PORTAM TEMPLI: ET IMPLETI SVNT STVPORE ET EXTASI IN
EO, QVOD CONTIGERAT ILLI.
3:11⸻ CVM TENERENT AVTEM PETRVM, ET IOHANNEM,
CONCVRRIT OMNIS POPVLVS AD EOS AD PORTICVM, QVI
APPELLATVR SALOMONIS, STVPENTES.
3:12⸻ VIDENS AVTEM PETRVS, RESPONDIT AD POPVLVM:
VIRI ISRAHELITAE QVID AMMIRAMINI IN HOC, AVT NOS QVID
INTVEMINI, QVASI NOSTRA VIRTVTE AVT PIETATE
FECERIMVS HVNC AMBVLARE?
3:13⸻ D̅E̅V̅S̅ ABRAHAM, ET D̅E̅V̅S̅ ISAAC, ET D̅E̅V̅S̅ IACOB,
D̅E̅V̅S̅ PATRVM NOSTRORVM GLORIFICAVIT FILIVM SVVM
I̅E̅S̅V̅M̅, QVEM VOS QVIDEM TRADIDISTIS, ET NEGASTIS ANTE
FACIEM PILATI, IVDICANTE ILLO DIMITTI.
3:14⸻ VOS AVTEM S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, ET IVSTVM NEGASTIS, ET
PETISTIS VIRVM HOMICIDAM DONARI VOBIS:
3:15⸻ AVCTOREM VERO VITAE INTERFECISTIS, QVEM
D̅E̅V̅S̅ SVSCITAVIT A MORTVIS, CVIVS NOS TESTES SVMVS.
3:16⸻ ET IN FIDE NOMINIS EIVS, HVNC, QVEM VOS
VIDETIS, ET NOSTIS, CONFIRMAVIT NOMEN EIVS: ET FIDES,
QVAE PER EVM EST, DEDIT INTEGRAM SANITATEM ISTAM IN
CONSPECTV OMNIVM VESTRVM.
3:17⸻ ET NVNC FRATRES SCIO QVIA PER IGNORANTIAM
FECISTIS, SICVT ET PRINCIPES VESTRI.
3:18⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM, QVAE PRAENVNTIAVIT PER OS
OMNIVM PROPHETARVM, PATI C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ SVVM, IMPLEVIT
SIC.
3:19⸻ PAENITEMINI IGITVR, ET CONVERTIMINI VT
DELEANTVR VESTRA PECCATA:
3:20⸻ VT CVM VENERINT TEMPORA REFRIGERII A
CONSPECTV D̅O̅M̅I̅N̅I̅, ET MISERIT EVM, QVI PRAEDICATVS
EST VOBIS, I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅,
3:21⸻ QVEM OPORTET CAELVM QVIDEM SVSCIPERE
VSQVE IN TEMPORA RESTITVTIONIS OMNIVM, QVAE
LOCVTVS EST D̅E̅V̅S̅ PER OS S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ SVORVM A SAECVLO
PROPHETARVM.
3:22⸻ MOSES QVIDEM DIXIT: QVIA PROPHETAM VOBIS
SVSCITABIT D̅E̅V̅S̅ VESTER DE FRATRIBVS VESTRIS,
TAMQVAM ME, IPSVM AVDIETIS IVXTA OMNIA QVAECVMQVE
LOCVTVS FVERIT VOBIS.
3:23⸻ ERIT AVTEM: OMNIS ANIMA, QVAE NON AVDIERIT
PROPHETAM ILLVM, EXTERMINABITVR DE PLEBE.
3:24⸻ ET OMNES PROPHETAE A SAMVHEL, ET DEINCEPS,
QVI LOCVTI SVNT, ET ADNVNTIAVERVNT DIES ISTOS.
3:25⸻ VOS ESTIS FILII PROPHETARVM ET TESTAMENTI,
QVOD DISPOSVIT D̅E̅V̅S̅ AD PATRES NOSTROS, DICENS AD
ABRAHAM: ET IN SEMINE TVO BENEDICENTVR OMNES
FAMILIAE TERRAE.
3:26⸻ VOBIS PRIMVM D̅E̅V̅S̅ SVSCITANS FILIVM SVVM,
MISIT EVM BENEDICENTEM VOBIS: VT CONVERTAT SE
VNVSQVISQVE A NEQVITIA SVA.
4:1⸻ LOQVENTIBVS AVTEM ILLIS AD POPVLVM,
SVPERVENERVNT SACERDOTES, ET MAGISTRATVS TEMPLI,
ET SADDVCAEI,
4:2⸻ DOLENTES QVOD DOCERENT POPVLVM, ET
ADNVNTIARENT IN I̅E̅S̅V̅ RESVRRECTIONEM EX MORTVIS:
4:3⸻ ET INIECERVNT IN EIS MANVS, ET POSVERVNT EOS IN
CVSTODIAM IN CRASTINVM: ERAT ENIM IAM VESPERA.
4:4⸻ MVLTI AVTEM EORVM, QVI AVDIERANT VERBVM,
CREDIDERVNT: ET FACTVS EST NVMERVS VIRORVM
QVINQVE MILIA.
4:5⸻ FACTVM EST AVTEM IN CRASTINVM, VT
CONGREGARENTVR PRINCIPES EORVM, ET SENIORES, ET
SCRIBAE IN HIERVSALEM,
4:6⸻ ET ANNAS PRINCEPS SACERDOTVM, ET CAIPHAS, ET
IOHANNES, ET ALEXANDER, ET QVOTQVOT ERANT DE
GENERE SACERDOTALI.
4:7⸻ ET STATVENTES EOS IN MEDIO, INTERROGABANT: IN
QVA VIRTVTE, AVT IN QVO NOMINE FECISTIS HOC VOS?
4:8⸻ TVNC PETRVS REPLETVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅, DIXIT AD
EOS: PRINCIPES POPVLI, ET SENIORES:
4:9⸻ SI NOS HODIE DIIVDICAMVR IN BENEFACTO HOMINIS
INFIRMI, IN QVO ISTE SALVVS FACTVS EST,
4:10⸻ NOTVM SIT OMNIBVS VOBIS, ET OMNI PLEBI
ISRAHEL: QVIA IN NOMINE I̅E̅S̅V̅ NAZARENI, QVEM VOS
CRVCIFIXISTIS, QVEM D̅E̅V̅S̅ SVSCITAVIT A MORTVIS, IN HOC
ISTE ADSTAT CORAM VOBIS SANVS.
4:11⸻ HIC EST LAPIS, QVI REPROBATVS EST A VOBIS
AEDIFICANTIBVS, QVI FACTVS EST IN CAPVT ANGVLI:
4:12⸻ ET NON EST IN ALIQVO ALIO SALVS. NEC ENIM
NOMEN EST ALIVD SVB CAELO DATVM HOMINIBVS, IN QVO
OPORTEAT NOS SALVOS FIERI.
4:13⸻ VIDENTES AVTEM PETRI CONSTANTIAM, ET
IOHANNIS, CONPERTO QVOD HOMINES ESSENT SINE
LITTERIS, ET IDIOTAE, ADMIRABANTVR, ET COGNOSCEBANT
EOS QVONIAM CVM I̅E̅S̅V̅ FVISSENT:
4:14⸻ HOMINEM QVE VIDENTES STANTEM CVM EIS, QVI
CVRATVS FVERAT, NIHIL POTERANT CONTRADICERE.
4:15⸻ IVSSERVNT AVTEM EOS FORAS EXTRA CONCILIVM
SECEDERE: ET CONFEREBANT AD INVICEM,
4:16⸻ DICENTES: QVID FACIEMVS HOMINIBVS ISTIS?
QVONIAM QVIDEM NOTVM SIGNVM FACTVM EST PER EOS,
OMNIBVS HABITANTIBVS HIERVSALEM: MANIFESTVM EST,
ET NON POSSVMVS NEGARE.
4:17⸻ SED NE AMPLIVS DIVVLGETVR IN POPVLVM,
COMMINEMVR EIS, NE VLTRA LOQVANTVR IN NOMINE HOC
VLLI HOMINVM.
4:18⸻ ET VOCANTES EOS, DENVNTIAVERVNT NE OMNINO
LOQVERENTVR, NEQVE DOCERENT IN NOMINE I̅E̅S̅V̅.
4:19⸻ PETRVS VERO, ET IOHANNES RESPONDENTES,
DIXERVNT AD EOS: SI IVSTVM EST IN CONSPECTV D̅E̅I̅, VOS
POTIVS AVDIRE QVAM D̅E̅V̅M̅, IVDICATE.
4:20⸻ NON ENIM POSSVMVS NOS QVAE VIDIMVS ET
AVDIVIMVS NON LOQVI.
4:21⸻ AT ILLI COMMINANTES DIMISERVNT EOS: NON
INVENIENTES QVOMODO PVNIRENT EOS PROPTER
POPVLVM, QVIA OMNES CLARIFICABANT ID, QVOD FACTVM
FVERAT IN EO QVOD ACCIDERAT.
4:22⸻ ANNORVM ENIM ERAT AMPLIVS QVADRAGINTA
HOMO, IN QVO FACTVM FVERAT SIGNVM ISTVD SANITATIS.
4:23⸻ DIMISSI AVTEM VENERVNT AD SVOS: ET
ADNVNTIAVERVNT EIS QVANTA AD EOS PRINCIPES
SACERDOTVM, ET SENIORES DIXISSENT.
4:24⸻ QVI CVM AVDISSENT, VNANIMITER LEVAVERVNT
VOCEM AD D̅E̅V̅M̅, ET DIXERVNT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, TV QVI FECISTI
CAELVM, ET TERRAM, ET MARE, ET OMNIA, QVAE IN EIS
SVNT:
4:25⸻ QVI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ PER OS PATRIS NOSTRI DAVID,
PVERI TVI, DIXISTI: QVARE FREMVERVNT GENTES, ET POPVLI
MEDITATI SVNT INANIA?
4:26⸻ ADSTETERVNT REGES TERRAE, ET PRINCIPES
CONVENERVNT IN VNVM ADVERSVS D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, ET
ADVERSVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ EIVS.
4:27⸻ CONVENERVNT ENIM VERE IN CIVITATE ISTA
ADVERSVS S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ PVERVM TVVM I̅E̅S̅V̅M̅, QVEM VNXISTI,
HERODES, ET PONTIVS PILATVS, CVM GENTIBVS, ET POPVLIS
ISRAHEL,
4:28⸻ FACERE QVAE MANVS TVA, ET CONSILIVM TVVM
DECREVERVNT FIERI.
4:29⸻ ET NVNC D̅O̅M̅I̅N̅E̅ RESPICE IN MINAS EORVM, ET DA
SERVIS TVIS CVM OMNI FIDVCIA LOQVI VERBVM TVVM,
4:30⸻ IN EO QVOD MANVM TVAM EXTENDAS SANITATES,
ET SIGNA, ET PRODIGIA FIERI PER NOMEN S̅A̅N̅C̅T̅I̅ FILII TVI
I̅E̅S̅V̅.
4:31⸻ ET CVM ORASSENT, MOTVS EST LOCVS, IN QVO
ERANT CONGREGATI: ET REPLETI SVNT OMNES S̅A̅N̅C̅T̅O̅
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, ET LOQVEBANTVR VERBVM D̅E̅I̅ CVM FIDVCIA.
4:32⸻ MVLTITVDINIS AVTEM CREDENTIVM ERAT COR, ET
ANIMA VNA: NEC QVISQVAM EORVM, QVAE POSSIDEBANT,
ALIQVID SVVM ESSE DICEBAT, SED ERANT ILLIS OMNIA
COMMVNIA.
4:33⸻ ET VIRTVTE MAGNA REDDEBANT APOSTOLI
TESTIMONIVM RESVRRECTIONIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ D̅O̅M̅I̅N̅I̅: ET
GRATIA MAGNA ERAT IN OMNIBVS ILLIS.
4:34⸻ NEQVE ENIM QVISQVAM EGENS ERAT INTER ILLOS.
QVOTQVOT ENIM POSSESSORES AGRORVM, AVT DOMORVM
ERANT VENDENTES ADFEREBANT PRETIA EORVM, QVAE
VENDEBANT,
4:35⸻ ET PONEBANT ANTE PEDES APOSTOLORVM.
DIVIDEBATVR AVTEM SINGVLIS PROVT CVIQVE OPVS ERAT.
4:36⸻ IOSEPH AVTEM, QVI COGNOMINATVS EST
BARNABAS AB APOSTOLIS, (QVOD EST INTERPRETATVM
FILIVS CONSOLATIONIS) LEVITES, CYPRIVS GENERE,
4:37⸻ CVM HABERET AGRVM, VENDIDIT ILLVM, ET
ATTVLIT PRETIVM, ET POSVIT ANTE PEDES APOSTOLORVM.
5:1⸻ VIR AVTEM QVIDAM NOMINE ANNANIAS, CVM
SAPHIRA VXORE SVA VENDIDIT AGRVM,
5:2⸻ ET FRAVDAVIT DE PRETIO AGRI, CONSCIA VXORE
SVA: ET AFFERENS PARTEM QVANDAM, AD PEDES
APOSTOLORVM POSVIT.
5:3⸻ DIXIT AVTEM PETRVS: ANNANIA, CVR TEMTAVIT
SATANAS COR TVVM, MENTIRI TE SPIRITVI S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET
FRAVDARES DE PRETIO AGRI?
5:4⸻ NONNE MANENS TIBI MANEBAT, ET VENVNDATVM
IN TVA ERAT POTESTATE? QVARE POSVISTI IN CORDE TVO
HANC REM? NON ES MENTITVS HOMINIBVS, SED D̅E̅O̅.
5:5⸻ AVDIENS AVTEM ANNANIAS HAEC VERBA, CECIDIT,
ET EXSPIRAVIT. ET FACTVS EST TIMOR MAGNVS IN OMNES,
QVI AVDIERANT.
5:6⸻ SVRGENTES AVTEM IVVENES AMOVERVNT EVM, ET
EFFERENTES SEPELIERVNT EVM.
5:7⸻ FACTVM EST AVTEM QVASI HORARVM TRIVM
SPATIVM, ET VXOR EIVS, NESCIENS QVOD FACTVM FVERAT,
INTROIIT.
5:8⸻ RESPONDENS AVTEM EI PETRVS: DIC MIHI, SI TANTI
AGRVM VENDIDISTIS? AT ILLA DIXIT: ETIAM TANTI.
5:9⸻ PETRVS AVTEM AD EAM: QVID VTIQVE CONVENIT
VOBIS TENTARE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅I̅? ECCE PEDES EORVM, QVI
SEPELIERVNT VIRVM TVVM AD OSTIVM, ET EFFERENT TE.
5:10⸻ CONFESTIM CECIDIT ANTE PEDES EIVS, ET
EXSPIRAVIT. INTRANTES AVTEM IVVENES INVENERVNT
ILLAM MORTVAM: ET EXTVLERVNT, ET SEPELIERVNT AD
VIRVM SVVM.
5:11⸻ ET FACTVS EST TIMOR MAGNVS IN VNIVERSA
ECCLESIA, ET IN OMNES, QVI AVDIERANT HAEC.
5:12⸻ PER MANVS AVTEM APOSTOLORVM FIEBANT SIGNA,
ET PRODIGIA MVLTA IN PLEBE. ET ERANT VNANIMITER
OMNES IN PORTICV SALOMONIS.
5:13⸻ CETERORVM AVTEM NEMO AVDEBAT SE
CONIVNGERE ILLIS: SED MAGNIFICABAT EOS POPVLVS.
5:14⸻ MAGIS AVTEM AVGEBATVR CREDENTIVM IN
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MVLTITVDO VIRORVM, AC MVLIERVM,
5:15⸻ ITA VT IN PLATEIS EICERENT INFIRMOS, ET
PONERENT IN LECTVLIS ET GRABATTIS, VT, VENIENTE
PETRO, SALTIM VMBRA ILLIVS OBVMBRARET QVEMQVAM
EORVM, ET LIBERABANTVR AB INFIRMITATE.
5:16⸻ CONCVRREBAT AVTEM ET MVLTITVDO VICINARVM
CIVITATVM HIERVSALEM, ADFERENTES EGROS, ET VEXATOS
A SPIRITIBVS INMVNDIS: QVI CVRABANTVR OMNES.
5:17⸻ EXSVRGENS AVTEM PRINCEPS SACERDOTVM, ET
OMNES, QVI CVM ILLO ERANT, (QVAE EST HERESIS
SADDVCAEORVM) REPLETI SVNT ZELO:
5:18⸻ ET INIECERVNT MANVS IN APOSTOLOS, ET
POSVERVNT ILLOS IN CVSTODIA PVBLICA.
5:19⸻ ANGELVS AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ PER NOCTEM APERIENS
IANVAS CARCERIS, ET EDVCENS EOS, DIXIT:
5:20⸻ ITE, ET STANTES LOQVIMINI IN TEMPLO PLEBI
OMNIA VERBA VITAE HVIVS.
5:21⸻ QVI CVM AVDISSENT, INTRAVERVNT DILVCVLO IN
TEMPLVM, ET DOCEBANT. ADVENIENS AVTEM PRINCEPS
SACERDOTVM, ET QVI CVM EO ERANT, CONVOCAVERVNT
CONCILIVM, ET OMNES SENIORES FILIORVM ISRAHEL: ET
MISERVNT IN CARCEREM VT ADDVCERENTVR.
5:22⸻ CVM VENISSENT AVTEM MINISTRI, ET APERTO
CARCERE NON INVENISSENT ILLOS, REVERSI
NVNTIAVERVNT,
5:23⸻ DICENTES: CARCEREM QVIDEM INVENIMVS
CLAVSVM CVM OMNI DILIGENTIA, ET CVSTODES STANTES AD
IANVAS: APERIENTES AVTEM NEMINEM INTVS INVENIMVS.
5:24⸻ VT AVDIERVNT AVTEM HOS SERMONES
MAGISTRATVS TEMPLI, ET PRINCIPES SACERDOTVM
AMBIGEBANT DE ILLIS QVIDNAM FIERET.
5:25⸻ ADVENIENS AVTEM QVIDAM NVNTIAVIT EIS: QVIA
ECCE VIRI, QVOS POSVISTIS IN CARCERE, SVNT IN TEMPLO
STANTES, ET DOCENTES POPVLVM.
5:26⸻ TVNC ABIIT MAGISTRATVS CVM MINISTRIS, ET
ADDVXIT ILLOS SINE VI: TIMEBANT ENIM POPVLVM NE
LAPIDARENTVR.
5:27⸻ ET CVM ADDVXISSENT ILLOS, STATVERVNT IN
CONCILIO: ET INTERROGAVIT EOS PRINCEPS SACERDOTVM,
5:28⸻ DICENS: PRAECIPIENDO PRAECIPIMVS VOBIS NE
DOCERETIS IN NOMINE ISTO: ET ECCE REPLETIS
HIERVSALEM DOCTRINA VESTRA: ET VVLTIS INDVCERE
SVPER NOS SANGVINEM HOMINIS ISTIVS.
5:29⸻ RESPONDENS AVTEM PETRVS, ET APOSTOLI,
DIXERVNT: OBOEDIRE OPORTET D̅E̅O̅ MAGIS, QVAM
HOMINIBVS.
5:30⸻ D̅E̅V̅S̅ PATRVM NOSTRORVM SVSCITAVIT I̅E̅S̅V̅M̅,
QVEM VOS INTEREMISTIS, SVSPENDENTES IN LIGNO.
5:31⸻ HVNC D̅E̅V̅S̅ PRINCIPEM, ET SALVATOREM
EXALTAVIT DEXTERA SVA AD DANDAM PAENITENTIAM
I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅, ET REMISSIONEM PECCATORVM.
5:32⸻ ET NOS TESTES SVMVS HORVM VERBORVM, ET
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, QVEM DEDIT D̅E̅V̅S̅ OMNIBVS
OBOEDIENTIBVS SIBI.
5:33⸻ HAEC CVM AVDISSENT, DISSECABANTVR, ET
COGITABANT INTERFICERE ILLOS.
5:34⸻ SVRGENS AVTEM QVIDAM IN CONCILIO
PHARISAEVS, NOMINE GAMALIEL, LEGISDOCTOR
HONORABILIS VNIVERSAE PLEBI, IVSSIT FORAS AD BREVE
APOSTOLOS FIERI.
5:35⸻ DIXITQVE AD ILLOS: VIRI ISRAHELITAE ADTENDITE
VOBIS SVPER HOMINIBVS ISTIS QVID ACTVRI SITIS.
5:36⸻ ANTE ENIM HOS DIES EXTITIT THEODAS, DICENS
ESSE SE ALIQVEM, CVI CONSENSIT NVMERVS VIRORVM
CIRCITER QVADRINGENTORVM: QVI OCCISVS EST: ET OMNES,
QVI CREDEBANT EI, DISSIPATI SVNT, ET REDACTVS EST AD
NIHILVM.
5:37⸻ POST HVNC EXTITIT IVDAS GALILAEVS IN DIEBVS
PROFESSIONIS, ET AVERTIT POPVLVM POST SE, ET IPSE
PERIIT: ET OMNES, QVOTQVOT CONSENSERVNT EI, DISPERSI
SVNT.
5:38⸻ ET NVNC ITAQVE DICO VOBIS, DISCEDITE AB
HOMINIBVS ISTIS, ET SINITE ILLOS: QVONIAM SI EST EX
HOMINIBVS CONSILIVM HOC, AVT OPVS, DISSOLVETVR:
5:39⸻ SI VERO EX D̅E̅O̅ EST, NON POTERITIS DISSOLVERE
EOS, NE FORTE ET D̅E̅O̅ REPVGNARE INVENIAMINI.
CONSENSERVNT AVTEM ILLI.
5:40⸻ ET CONVOCANTES APOSTOLOS, CAESIS
DENVNTIAVERVNT NE LOQVERENTVR IN NOMINE I̅E̅S̅V̅, ET
DIMISERVNT EOS.
5:41⸻ ET ILLI QVIDEM IBANT GAVDENTES A CONSPECTV
CONCILII, QVONIAM DIGNI HABITI SVNT PRO NOMINE I̅E̅S̅V̅
CONTVMELIAM PATI.
5:42⸻ OMNI AVTEM DIE IN TEMPLO, ET CIRCA DOMOS
NON CESSABANT DOCENTES, ET EVANGELIZANTES I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
6:1⸻ IN DIEBVS ILLIS, CRESCENTE NVMERO
DISCIPVLORVM, FACTVM EST MVRMVR GRECORVM
ADVERSVS HEBREOS, EO QVOD DISPICERENTVR IN
MINISTERIO COTIDIANO VIDVAE EORVM.
6:2⸻ CONVOCANTES AVTEM DVODECIM MVLTITVDINEM
DISCIPVLORVM DIXERVNT: NON EST AEQVVM NOS
DERELINQVERE VERBVM D̅E̅I̅, ET MINISTRARE MENSIS.
6:3⸻ CONSIDERATE ERGO FRATRES, VIROS EX VOBIS BONI
TESTIMONII SEPTEM, PLENOS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, ET SAPIENTIA, QVOS
CONSTITVAMVS SVPER HOC OPVS.
6:4⸻ NOS VERO ORATIONI, ET MINISTERIO VERBI
INSTANTES ERIMVS.
6:5⸻ ET PLACVIT SERMO CORAM OMNI MVLTITVDINE. ET
ELEGERVNT STEPHANVM, VIRVM PLENVM FIDE, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET PHILIPPVM, ET PROCHORVM, ET NICANOREM, ET
TIMONEM, ET PARMENAM, ET NICOLAVM ADVENAM
ANTIOCHENVM.
6:6⸻ HOS STATVERVNT ANTE CONSPECTVM
APOSTOLORVM: ET ORANTES INPOSVERVNT EIS MANVS.
6:7⸻ ET VERBVM D̅E̅I̅ CRESCEBAT, ET MVLTIPLICABATVR
NVMERVS DISCIPVLORVM IN HIERVSALEM VALDE: MVLTA
ETIAM TVRBA SACERDOTVM OBOEDIEBAT FIDEI.
6:8⸻ STEPHANVS AVTEM PLENVS GRATIA, ET
FORTITVDINE FACIEBAT PRODIGIA, ET SIGNA MAGNA IN
POPVLO.
6:9⸻ SVRREXERVNT AVTEM QVIDAM DE SYNAGOGA, QVAE
APPELLATVR LIBERTINORVM, ET CYRENENSIVM, ET
ALEXANDRINORVM, ET EORVM QVI ERANT A CILICIA, ET
ASIA, DISPVTANTES CVM STEPHANO:
6:10⸻ ET NON POTERANT RESISTERE SAPIENTIAE, ET
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅I̅, QVI LOQVEBATVR, PROPTER QVOD
REDARGVERENTVR AB EO CVM OMNI FIDVCIA.
6:11⸻ TVNC SVMMISERVNT VIROS, QVI DICERENT SE
AVDISSE EVM DICENTEM VERBA BLASPHEMIAE IN MOSEN,
ET D̅E̅V̅M̅.
6:12⸻ COMMOVERVNT ITAQVE PLEBEM, ET SENIORES, ET
SCRIBAS: ET CONCVRRENTES RAPVERVNT EVM, ET
ADDVXERVNT IN CONCILIVM,
6:13⸻ ET STATVERVNT TESTES FALSOS, QVI DICERENT:
HOMO ISTE NON CESSAT LOQVI VERBA ADVERSVS LOCVM
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, ET LEGEM.
6:14⸻ AVDIVIMVS ENIM EVM DICENTEM: QVONIAM I̅E̅S̅V̅S̅
NAZARENVS HIC, DESTRVET LOCVM ISTVM, ET MVTABIT
TRADITIONES, QVAS TRADIDIT NOBIS MOSES.
6:15⸻ ET INTVENTES EVM OMNES, QVI SEDEBANT IN
CONCILIO, VIDERVNT FACIEM EIVS TAMQVAM ANGELI.
7:1⸻ DIXIT AVTEM PRINCEPS SACERDOTVM: SI HAEC ITA
SE HABENT?
7:2⸻ QVI AIT: VIRI FRATRES, ET PATRES AVDITE: D̅E̅V̅S̅
GLORIAE APPARVIT PATRI NOSTRO ABRAHAM CVM ESSET IN
MESOPOTAMIA, PRIVS QVAM MORARETVR IN CHARRAM.
7:3⸻ ET DIXIT AD ILLVM: EXI DE TERRA TVA, ET DE
COGNATIONE TVA, ET VENI IN TERRAM, QVAM TIBI
MONSTRAVERO.
7:4⸻ TVNC EXIIT DE TERRA CHALDAEORVM, ET
HABITAVIT IN CHARRAM. ET INDE, POSTQVAM MORTVVS EST
PATER EIVS, TRANSTVLIT ILLVM IN TERRAM ISTAM, IN QVA
NVNC VOS HABITATIS.
7:5⸻ ET NON DEDIT ILLI HEREDITATEM IN EA, NEC
PASSVM PEDIS: SED REPROMISIT DARE ILLI EAM IN
POSSESSIONEM, ET SEMINI EIVS POST IPSVM, CVM NON
HABERET FILIVM.
7:6⸻ LOCVTVS EST AVTEM D̅E̅V̅S̅: QVIA ERIT SEMEN EIVS
ACCOLA IN TERRA ALIENA, ET SERVITVTI EOS SVBICIENT, ET
MALE TRACTABVNT EOS ANNIS QVADRINGENTIS:
7:7⸻ ET GENTEM CVI SERVIERINT, EGO IVDICABO, DIXIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅. ET POST HAEC EXIBVNT, ET DESERVIENT MIHI IN
LOCO ISTO.
7:8⸻ ET DEDIT ILLI TESTAMENTVM CIRCVMCISIONIS: ET
SIC GENVIT ISAAC, ET CIRCVMCIDIT EVM DIE OCTAVA: ET
ISAAC, IACOB: ET IACOB, DVODECIM PATRIARCHAS.
7:9⸻ ET PATRIARCHAE AEMVLANTES, IOSEPH
VENDIDERVNT IN AEGYPTVM. ET ERAT D̅E̅V̅S̅ CVM EO:
7:10⸻ ET ERIPVIT EVM EX OMNIBVS TRIBVLATIONIBVS
EIVS: ET DEDIT EI GRATIAM, ET SAPIENTIAM IN CONSPECTV
PHARAONIS REGIS AEGYPTIORVM, ET CONSTITVIT EVM
PRAEPOSITVM SVPER AEGYPTVM, ET SVPER OMNEM DOMVM
SVAM.
7:11⸻ VENIT AVTEM FAMES IN VNIVERSAM AEGYPTVM, ET
CHANAAN, ET TRIBVLATIO MAGNA: ET NON INVENIEBANT
CIBOS PATRES NOSTRI.
7:12⸻ CVM AVDISSET AVTEM IACOB ESSE FRVMENTVM IN
AEGYPTO: MISIT PATRES NOSTROS PRIMVM:
7:13⸻ ET IN SECVNDO COGNITVS EST IOSEPH A
FRATRIBVS SVIS, ET MANIFESTATVM EST PHARAONI GENVS
EIVS.
7:14⸻ MITTENS AVTEM IOSEPH ARCESSIIT IACOB PATREM
SVVM, ET OMNEM COGNATIONEM IN ANIMABVS
SEPTVAGINTAQVINQVE.
7:15⸻ ET DESCENDIT IACOB IN AEGYPTVM, ET DEFVNCTVS
EST IPSE, ET PATRES NOSTRI.
7:16⸻ ET TRANSLATI SVNT IN SYCHEM, ET POSITI SVNT IN
SEPVLCHRO, QVOD EMIT ABRAHAM PRETIO ARGENTI A
FILIIS EMMOR FILII SYCHEM.
7:17⸻ CVM ADPROPINQVARET AVTEM TEMPVS
REPROMISSIONIS, QVAM CONFESSVS ERAT D̅E̅V̅S̅ ABRAHAE,
CREVIT POPVLVS, ET MVLTIPLICATVS EST IN AEGYPTO,
7:18⸻ QVOADVSQVE SVRREXIT REX ALIVS IN AEGYPTO,
QVI NON SCIEBAT IOSEPH.
7:19⸻ HIC CIRCVMVENIENS GENVS NOSTRVM, ADFLIXIT
PATRES NOSTROS VT EXPONERENT INFANTES SVOS NE
VIVIFICARENTVR.
7:20⸻ EODEM TEMPORE NATVS EST MOSES ET FVIT
GRATVS D̅E̅O̅, QVI NVTRITVS EST TRIBVS MENSIBVS IN DOMO
PATRIS SVI.
7:21⸻ EXPOSITO AVTEM ILLO, SVSTVLIT EVM FILIA
PHARAONIS, ET ENVTRIVIT EVM SIBI IN FILIVM.
7:22⸻ ET ERVDITVS EST MOSES OMNI SAPIENTIA
AEGYPTIORVM, ET ERAT POTENS IN VERBIS, ET IN OPERIBVS
SVIS.
7:23⸻ CVM AVTEM IMPLERETVR EI QVADRAGINTA
ANNORVM TEMPVS, ASCENDIT IN COR EIVS VT VISITARET
FRATRES SVOS FILIOS ISRAHEL.
7:24⸻ ET CVM VIDISSET QVENDAM INIVRIAM PATIENTEM,
VINDICAVIT ILLVM: ET FECIT VLTIONEM EI, QVI INIVRIAM
SVSTINEBAT, PERCVSSO AEGYPTIO.
7:25⸻ EXISTIMABAT AVTEM INTELLEGERE FRATRES,
QVONIAM D̅E̅V̅S̅ PER MANVM IPSIVS DARET SALVTEM ILLIS:
AT ILLI NON INTELLEXERVNT.
7:26⸻ SEQVENTI VERO DIE APPARVIT ILLIS LITIGANTIBVS:
ET RECONCILIABAT EOS IN PACEM, DICENS: VIRI, FRATRES
ESTIS, VT QVID NOCETIS ALTERVTRVM?
7:27⸻ QVI AVTEM INIVRIAM FACIEBAT PROXIMO SVO,
REPPVLIT EVM, DICENS: QVIS TE CONSTITVIT PRINCIPEM, ET
IVDICEM SVPER NOS?
7:28⸻ NVMQVID INTERFICERE ME TV VIS,
QVEMADMODVM INTERFECISTI HERI AEGYPTIVM?
7:29⸻ FVGIT AVTEM MOSES IN VERBO ISTO: ET FACTVS
EST ADVENA IN TERRA MADIAM, VBI GENERAVIT FILIOS
DVOS.
7:30⸻ ET EXPLETIS ANNIS XL, APPARVIT ILLI IN DESERTO
MONTIS SINA ANGELVS IN IGNE FLAMMAE RVBI.
7:31⸻ MOSES AVTEM VIDENS, ADMIRATVS EST VISVM. ET
ACCEDENTE ILLO VT CONSIDERARET, FACTA EST VOX
D̅O̅M̅I̅N̅I̅:
7:32⸻ EGO D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ PATRVM TVORVM, D̅E̅V̅S̅ ABRAHAM,
ET D̅E̅V̅S̅ ISAAC, ET D̅E̅V̅S̅ IACOB. TREMEFACTVS EST MOSES,
NON AVDEBAT CONSIDERARE.
7:33⸻ DIXIT AVTEM ILLI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: SOLVE
CALCIAMENTVM PEDVM TVORVM: LOCVS ENIM IN QVO STAS,
TERRA S̅A̅N̅C̅T̅A̅ EST.
7:34⸻ VIDENS VIDI AFFLICTIONEM POPVLI MEI, QVI EST IN
AEGYPTO, ET GEMITVM EORVM AVDIVI, ET DESCENDI
LIBERARE EOS. ET NVNC VENI, ET MITTAM TE IN AEGYPTVM.
7:35⸻ HVNC MOSEN, QVEM NEGAVERVNT, DICENTES: QVIS
TE CONSTITVIT PRINCIPEM ET IVDICEM? HVNC D̅E̅V̅S̅
PRINCIPEM ET REDEMTOREM MISIT, CVM MANV ANGELI, QVI
APPARVIT ILLI IN RVBO.
7:36⸻ HIC EDVXIT ILLOS FACIENS PRODIGIA, ET SIGNA IN
TERRA AEGYPTI, ET IN RVBRO MARI, ET IN DESERTO ANNIS
XL.
7:37⸻ HIC EST MOSES, QVI DIXIT FILIIS ISRAHEL:
PROPHETAM VOBIS SVSCITAVIT D̅E̅V̅S̅ DE FRATRIBVS
VESTRIS, TAMQVAM ME, IPSVM AVDIETIS.
7:38⸻ HIC EST, QVI FVIT IN ECCLESIA IN SOLITVDINE CVM
ANGELO, QVI LOQVEBATVR EI IN MONTE SINA, ET CVM
PATRIBVS NOSTRIS: QVI ACCEPIT VERBA VITAE DARE NOBIS.
7:39⸻ CVI NOLVERVNT OBOEDIRE PATRES NOSTRI: SED
REPPVLERVNT, ET AVERSI SVNT CORDIBVS SVIS IN
AEGYPTVM,
7:40⸻ DICENTES AD AARON: FAC NOBIS DEOS, QVI
PRAECEDANT NOS: MOSES ENIM HIC, QVI EDVXIT NOS DE
TERRA AEGYPTI, NESCIMVS QVID FACTVM SIT EI.
7:41⸻ ET VITVLVM FECERVNT IN ILLIS DIEBVS, ET
OPTVLERVNT HOSTIAM SIMVLACRO, ET LAETABANTVR IN
OPERIBVS MANVVM SVARVM.
7:42⸻ CONVERTIT AVTEM D̅E̅V̅S̅, ET TRADIDIT EOS
SERVIRE MILITIAE CAELI, SICVT SCRIPTVM EST IN LIBRO
PROPHETARVM: NVMQVID VICTIMAS, AVT HOSTIAS
OPTVLISTIS MIHI ANNIS XL IN DESERTO, DOMVS ISRAHEL?
7:43⸻ ET SVSCEPISTIS TABERNACVLVM MOLOCH, ET
SIDVS DEI VESTRI REMFAM, FIGVRAS, QVAS FECISTIS,
ADORARE EAS. TRANSFERAM VOS TRANS BABYLONEM.
7:44⸻ TABERNACVLVM TESTIMONII FVIT CVM PATRIBVS
NOSTRIS IN DESERTO, SICVT DISPOSVIT, LOQVENS AD
MOSEN, VT FACERET ILLVD SECVNDVM FORMAM, QVAM
VIDERAT.
7:45⸻ QVOD ET INDVXERVNT, SVSCIPIENTES PATRES
NOSTRI CVM I̅E̅S̅V̅ IN POSSESSIONEM GENTIVM, QVAS
EXPVLIT D̅E̅V̅S̅ A FACIE PATRVM NOSTRORVM, VSQVE IN
DIEBVS DAVID,
7:46⸻ QVI INVENIT GRATIAM ANTE D̅E̅V̅M̅, ET PETIIT VT
INVENIRET TABERNACVLVM D̅E̅O̅ IACOB.
7:47⸻ SALOMON AVTEM AEDIFICAVIT ILLI DOMVM.
7:48⸻ SED NON EXCELSVS IN MANVFACTIS HABITAT,
SICVT PROPHETA DICIT:
7:49⸻ CAELVM MIHI SEDIS EST: TERRA AVTEM
SCABELLVM PEDVM MEORVM. QVAM DOMVM AEDIFICABITIS
MIHI, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅? AVT QVIS LOCVS REQVIETIONIS MEAE
EST?
7:50⸻ NONNE MANVS MEA FECIT HAEC OMNIA?
7:51⸻ DVRI CERVICE, ET INCIRCVMCISI CORDIBVS, ET
AVRIBVS, VOS SEMPER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅I̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ RESTITISTIS, SICVT
PATRES VESTRI, ET VOS.
7:52⸻ QVEM PROPHETARVM NON SVNT PERSECVTI
PATRES VESTRI? ET OCCIDERVNT EOS, QVI
PRAENVNTIABANT DE ADVENTV IVSTI, CVIVS VOS NVNC
PRODITORES, ET HOMICIDAE FVISTIS:
7:53⸻ QVI ACCEPISTIS LEGEM IN DISPOSITIONEM
ANGELORVM, ET NON CVSTODISTIS.
7:54⸻ AVDIENTES AVTEM HAEC DISSECABANTVR
CORDIBVS SVIS, ET STRIDEBANT DENTIBVS IN EVM.
7:55⸻ CVM AVTEM ESSET PLENVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅,
INTVENS IN CAELVM, VIDIT GLORIAM D̅E̅I̅, ET I̅E̅S̅V̅M̅
STANTEM A DEXTRIS D̅E̅I̅. ET AIT: ECCE VIDEO CAELOS
APERTOS, ET FILIVM HOMINIS A DEXTRIS STANTEM D̅E̅I̅.
7:56⸻ EXCLAMANTES AVTEM VOCE MAGNA
CONTINVERVNT AVRES SVAS, ET IMPETVM FECERVNT
VNANIMITER IN EVM.
7:57⸻ ET EICIENTES EVM EXTRA CIVITATEM LAPIDABANT:
ET TESTES DEPOSVERVNT VESTIMENTA SVA SECVS PEDES
ADVLESCENTIS, QVI VOCABATVR SAVLVS.
7:58⸻ ET LAPIDABANT STEPHANVM INVOCANTEM, ET
DICENTEM: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ I̅E̅S̅V̅ SVSCIPE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ MEVM.
7:59⸻ POSITIS AVTEM GENIBVS, CLAMAVIT VOCE MAGNA,
DICENS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ NE STATVAS ILLIS HOC PECCATVM. ET CVM
HOC DIXISSET, OBDORMIVIT. SAVLVS AVTEM ERAT
CONSENTIENS NECI EIVS.
8:1⸻ FACTA EST AVTEM IN ILLA DIE PERSECVTIO MAGNA
IN ECCLESIA, QVAE ERAT HIEROSOLYMIS, ET OMNES
DISPERSI SVNT PER REGIONES IVDAEAE, ET SAMARIAE
PRAETER APOSTOLOS.
8:2⸻ CVRAVERVNT AVTEM STEPHANVM VIRI TIMORATI,
ET FECERVNT PLANCTVM MAGNVM SVPER ILLVM.
8:3⸻ SAVLVS VERO DEVASTABAT ECCLESIAM PER DOMOS
INTRANS, ET TRAHENS VIROS, AC MVLIERES, TRADEBAT IN
CVSTODIAM.
8:4⸻ IGITVR QVI DISPERSI ERANT PERTRANSIEBANT,
EVANGELIZANTES VERBVM D̅E̅I̅.
8:5⸻ PHILIPPVS AVTEM DESCENDENS IN CIVITATEM
SAMARIAE, PRAEDICABANT ILLIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
8:6⸻ INTENDEBANT AVTEM TVRBAE HIS, QVAE A
PHILIPPO DICEBANTVR VNANIMITER AVDIENTES, ET
VIDENTES SIGNA QVAE FACIEBAT.
8:7⸻ MVLTI ENIM EORVM, QVI HABEBANT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
INMVNDOS, CLAMANTES VOCE MAGNA EXIEBANT.
8:8⸻ MVLTI AVTEM PARALYTICI, ET CLAVDI CVRATI SVNT.
8:9⸻ FACTVM EST ERGO MAGNVM GAVDIVM IN ILLA
CIVITATE. VIR AVTEM QVIDAM NOMINE SIMON, QVI ANTE
FVERAT IN CIVITATE MAGVS, SEDVCENS GENTEM SAMARIAE,
DICENS ESSE SE ALIQVEM MAGNVM:
8:10⸻ CVI ASCVLTABANT OMNES A MINIMO VSQVE AD
MAXIMVM, DICENTES: HIC EST VIRTVS D̅E̅I̅, QVAE VOCATVR
MAGNA.
8:11⸻ ADTENDEBANT AVTEM EVM: PROPTER QVOD
MVLTO TEMPORE MAGICIS SVIS DEMENTASSET EOS.
8:12⸻ CVM ERGO CREDIDISSENT PHILIPPO
EVANGELIZANTI DE REGNO D̅E̅I̅, IN NOMINE I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
BAPTIZABANTVR VIRI, AC MVLIERES.
8:13⸻ TVNC SIMON ET IPSE CREDIDIT: ET CVM
BAPTIZATVS ESSET, ADHEREBAT PHILIPPO. VIDENS ETIAM
SIGNA, ET VIRTVTES MAXIMAS FIERI, STVPENS
ADMIRABATVR.
8:14⸻ CVM AVTEM AVDISSENT APOSTOLI, QVI ERANT
HIEROSOLYMIS, QVIA RECEPIT SAMARIA VERBVM D̅E̅I̅,
MISERVNT AD ILLOS PETRVM, ET IOHANNEM:
8:15⸻ QVI CVM VENISSENT, ORAVERVNT PRO IPSIS VT
ACCIPERENT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅:
8:16⸻ NECDVM ENIM IN QVEMQVAM ILLORVM VENERAT,
SED BAPTIZATI TANTVM ERANT IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅.
8:17⸻ TVNC INPONEBANT MANVS SVPER ILLOS, ET
ACCIPIEBANT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅.
8:18⸻ CVM VIDISSET AVTEM SIMON QVIA PER
INPOSITIONEM MANVS APOSTOLORVM DARETVR S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, OPTVLIT EIS PECVNIAM,
8:19⸻ DICENS: DATE ET MIHI HANC POTESTATEM, VT
CVICVMQVE INPOSVERO MANVS, ACCIPIAT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅. PETRVS AVTEM DIXIT AD EVM:
8:20⸻ PECVNIA TVA TECVM SIT IN PERDITIONEM:
QVONIAM DONVM D̅E̅I̅ EXISTIMASTI PECVNIA POSSIDERI.
8:21⸻ NON EST TIBI PARS, NEQVE SORS IN SERMONE HOC.
COR ENIM TVVM NON EST RECTVM CORAM D̅E̅O̅.
8:22⸻ PAENITENTIAM ITAQVE AGE AB HAC NEQVITIA TVA:
ET ROGA D̅E̅V̅M̅, SI FORTE REMITTATVR TIBI HAEC
COGITATIO CORDIS TVI.
8:23⸻ IN FELLE ENIM AMARITVDINIS, ET OBLIGATIONE
INIQVITATIS VIDEO TE ESSE.
8:24⸻ RESPONDENS AVTEM SIMON, DIXIT: PRECAMINI
VOS PRO ME AD D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, VT NIHIL VENIAT SVPER ME
HORVM, QVAE DIXISTIS.
8:25⸻ ET ILLI QVIDEM TESTIFICATI, ET LOCVTI VERBVM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅, REDIEBANT HIEROSOLYMA, ET MVLTIS REGIONIBVS
SAMARITANORVM EVANGELIZABANT.
8:26⸻ ANGELVS AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ LOCVTVS EST AD
PHILIPPVM, DICENS: SVRGE, ET VADE CONTRA MERIDIANVM
AD VIAM, QVAE DESCENDIT AB HIERVSALEM IN GAZAM:
HAEC EST DESERTA.
8:27⸻ ET SVRGENS ABIIT. ET ECCE VIR AETHIOPS,
EVNVCHVS, POTENS CANDACIS REGINAE AETHIOPVM, QVI
ERAT SVPER OMNES GAZAS EIVS: VENERAT ADORARE IN
HIERVSALEM:
8:28⸻ ET REVERTEBATVR SEDENS SVPER CVRRVM SVVM,
LEGENSQVE PROPHETAM ESAIAM.
8:29⸻ DIXIT AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ PHILIPPO: ACCEDE, ET
ADIVNGE TE AD CVRRVM ISTVM.
8:30⸻ ADCVRRENS AVTEM PHILIPPVS, AVDIVIT ILLVM
LEGENTEM ESAIAM PROPHETAM, ET DIXIT: PVTASNE
INTELLEGIS QVAE LEGIS?
8:31⸻ QVI AIT: ET QVOMODO POSSVM, SI NON ALIQVIS
OSTENDERIT MIHI? ROGAVITQVE PHILIPPVM VT
ASCENDERET, ET SEDERET SECVM.
8:32⸻ LOCVS AVTEM SCRIPTVRAE, QVEM LEGEBAT, ERAT
HIC: TAMQVAM OVIS AD OCCISIONEM DVCTVS EST: ET SICVS
AGNVS CORAM TONDENTE SE, SINE VOCE, SIC NON APERVIT
OS SVVM.
8:33⸻ IN HVMILITATE IVDICIVM EIVS SVBLATVM EST.
GENERATIONEM ILLIVS QVIS ENARRABIT, QVONIAM
TOLLETVR A TERRA VITA EIVS?
8:34⸻ RESPONDENS AVTEM EVNVCHVS PHILIPPO, DIXIT:
OBSECRO TE, DE QVO PROPHETA HOC DICIT? DE SE, AN DE
ALIO ALIQVO?
8:35⸻ APERIENS AVTEM PHILIPPVS OS SVVM, ET
INCIPIENS AB SCRIPTVRA ISTA, EVANGELIZAVIT ILLI I̅E̅S̅V̅M̅.
8:36⸻ ET DVM IRENT PER VIAM, VENERVNT AD QVAMDAM
AQVAM: ET AIT EVNVCHVS: ECCE AQVA, QVID PROHIBET ME
BAPTIZARI?
8:37⸻ DIXIT PHILIPPVS: SI CREDIS EX TOTO CORDE, LICET.
ET RESPONDENS AIT: CREDO, D̅E̅I̅ FILIVM ESSE I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
8:38⸻ ET IVSSIT STARE CVRRVM: ET DESCENDERVNT
VTERQVE IN AQVAM, PHILIPPVS ET EVNVCHVS, ET
BAPTIZAVIT EVM.
8:39⸻ CVM AVTEM ASCENDISSENT DE AQVA, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ RAPVIT PHILIPPVM, ET AMPLIVS NON VIDIT EVM
EVNVCHVS. IBAT ENIM PER VIAM SVAM GAVDENS.
8:40⸻ PHILIPPVS AVTEM INVENTVS EST IN AZOTO, ET
PERTRANSIENS EVANGELIZABAT CIVITATIBVS CVNCTIS,
DONEC VENIRET CAESAREAM.
9:1⸻ SAVLVS AVTEM ADHVC ASPIRANS MINARVM, ET
CAEDIS IN DISCIPVLOS D̅O̅M̅I̅N̅I̅, ACCESSIT AD PRINCIPEM
SACERDOTVM,
9:2⸻ ET PETIIT AB EO EPISTVLAS IN DAMASCVM AD
SYNAGOGAS: VT SI QVOS INVENISSET HVIVS VIAE VIROS, AC
MVLIERES, VINCTOS PERDVCERET IN HIERVSALEM.
9:3⸻ ET CVM ITER FACERET, CONTIGIT VT
ADPROPINQVARET DAMASCO: ET SVBITO CIRCVMFVLSIT
EVM LVX DE CAELO.
9:4⸻ ET CADENS IN TERRAM AVDIVIT VOCEM DICENTEM
SIBI: SAVLE, SAVLE, QVID ME PERSEQVERIS?
9:5⸻ QVI DIXIT: QVIS ES D̅O̅M̅I̅N̅E̅? ET ILLE: EGO SVM I̅E̅S̅V̅S̅,
QVEM TV PERSEQVERIS. DVRVM TIBI EST CONTRA
STIMVLVM CALCITRARE.
9:6⸻ []
9:7⸻ SED: SVRGE, ET INGREDERE CIVITATEM, ET DICETVR
TIBI QVID TE OPORTET FACERE. VIRI AVTEM ILLI, QVI
COMITABANTVR CVM EO, STABANT STVPEFACTI, AVDIENTES
QVIDEM VOCEM, NEMINEM AVTEM VIDENTES.
9:8⸻ SVRREXIT AVTEM SAVLVS DE TERRA, APERTISQVE
OCVLIS NIHIL VIDEBAT. AD MANVS AVTEM ILLVM
TRAHENTES, INTRODVXERVNT DAMASCVM.
9:9⸻ ET ERAT TRIBVS DIEBVS NON VIDENS, ET NON
MANDVCAVIT, NEQVE BIBIT.
9:10⸻ ERAT AVTEM QVIDAM DISCIPVLVS DAMASCI,
NOMINE ANNANIAS: ET DIXIT AD ILLVM IN VISV D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅:
ANNANIA. AT ILLE AIT: ECCE EGO, D̅O̅M̅I̅N̅E̅.
9:11⸻ ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ AD ILLVM: SVRGENS, VADE IN VICVM,
QVI VOCATVR RECTVS: ET QVAERE IN DOMO IVDAE SAVLVM
NOMINE THARSENSEM: ECCE ENIM ORAT.
9:12⸻ (ET VIDIT VIRVM ANNANIAM NOMINE,
INTROEVNTEM, ET INPONENTEM SIBI MANVS VT VISVM
RECIPIAT. )
9:13⸻ RESPONDIT AVTEM ANNANIAS: D̅O̅M̅I̅N̅E̅, AVDIVI A
MVLTIS DE VIRO HOC, QVANTA MALA S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ TVIS FECERIT
IN HIERVSALEM:
9:14⸻ ET HIC HABET POTESTATEM A PRINCIPIBVS
SACERDOTVM ALLIGANDI OMNES, QVI INVOCANT NOMEN
TVVM.
9:15⸻ DIXIT AVTEM AD EVM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: VADE, QVONIAM
VAS ELECTIONIS EST MIHI ISTE, VT PORTET NOMEN MEVM
CORAM GENTIBVS, ET REGIBVS, ET FILIIS ISRAHEL.
9:16⸻ EGO ENIM OSTENDAM ILLI QVANTA OPORTEAT EVM
PRO NOMINE MEO PATI.
9:17⸻ ET ABIIT ANNANIAS, ET INTROIVIT IN DOMVM: ET
INPONENS EI MANVS, DIXIT: SAVLE FRATER, D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅
MISIT ME, QVI APPARVIT TIBI IN VIA, QVA VENIEBAS VT
VIDEAS, ET IMPLEARIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
9:18⸻ ET CONFESTIM CECIDERVNT AB OCVLIS EIVS
TAMQVAM SQVAMAE, ET VISVM RECEPIT: ET SVRGENS
BAPTIZATVS EST.
9:19⸻ ET CVM ACCEPISSET CIBVM, CONFORTATVS EST.
FVIT AVTEM CVM DISCIPVLIS, QVI ERANT DAMASCI, PER DIES
ALIQVOS.
9:20⸻ ET CONTINVO IN SYNAGOGIS PRAEDICABAT I̅E̅S̅V̅M̅,
QVONIAM HIC EST FILIVS D̅E̅I̅.
9:21⸻ STVPEBANT AVTEM OMNES, QVI AVDIEBANT, ET
DICEBANT: NONNE HIC EST, QVI EXPVGNABAT IN
HIERVSALEM EOS, QVI INVOCANT NOMEN ISTVD: ET HVC AD
HOC VENIT VT VINCTOS ILLOS DVCERET AD PRINCIPES
SACERDOTVM?
9:22⸻ SAVLVS AVTEM MVLTO MAGIS CONVALESCEBAT, ET
CONFVNDEBAT IVDAEOS, QVI HABITABANT DAMASCI,
ADFIRMANS QVONIAM HIC EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
9:23⸻ CVM IMPLERENTVR AVTEM DIES MVLTI, CONSILIVM
FECERVNT IVDAEI VT EVM INTERFICERENT.
9:24⸻ NOTAE AVTEM FACTAE SVNT SAVLO INSIDIAE
EORVM. CVSTODIEBANT AVTEM ET PORTAS DIE AC NOCTE,
VT EVM INTERFICERENT.
9:25⸻ ACCIPIENTES AVTEM DISCIPVLI EIVS NOCTE, PER
MVRVM DIMISERVNT EVM, SVMMITTENTES IN SPORTA.
9:26⸻ CVM AVTEM VENISSET IN HIERVSALEM, TEMTABAT
IVNGERE SE DISCIPVLIS, ET OMNES TIMEBANT EVM, NON
CREDENTES QVIA ESSET DISCIPVLVS.
9:27⸻ BARNABAS AVTEM ADPREHENSVM ILLVM DVXIT AD
APOSTOLOS: ET NARRAVIT ILLIS QVOMODO IN VIA VIDISSET
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, ET QVIA LOCVTVS EST EI, ET QVOMODO DAMASCO
FIDVCIALITER AGERIT IN NOMINE I̅E̅S̅V̅.
9:28⸻ ERAT AVTEM CVM ILLIS INTRANS, ET EXIENS IN
HIERVSALEM, ET FIDVCIALITER AGENS IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
9:29⸻ LOQVEBATVR QVOQVE, ET DISPVTABAT CVM
GRECIS: ILLI AVTEM QVAEREBANT OCCIDERE ILLVM.
9:30⸻ QVOD CVM COGNOVISSENT FRATRES, DEDVXERVNT
EVM CAESAREAM, ET DIMISERVNT THARSVM.
9:31⸻ ECCLESIA QVIDEM PER TOTAM IVDAEAM, ET
GALILAEAM, ET SAMARIAM HABEBAT PACEM, ET
AEDIFICABATVR AMBVLANS IN TIMORE D̅O̅M̅I̅N̅I̅, ET
CONSOLATIONE S̅A̅N̅C̅T̅I̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ REPLEBATVR.
9:32⸻ FACTVM EST AVTEM, VT PETRVS DVM
PERTRANSIRET VNIVERSOS, DEVENIRET AD S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅, QVI
HABITABANT LYDDAE.
9:33⸻ INVENIT AVTEM IBI HOMINEM QVENDAM, NOMINE
AENEAM, AB ANNIS OCTO IACENTEM IN GRABATTO, QVI
ERAT PARALYTICVS.
9:34⸻ ET AIT ILLI PETRVS: AENEA, SANAT TE D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅: SVRGE, ET STERNE TIBI. ET CONTINVO
SVRREXIT.
9:35⸻ ET VIDERVNT ILLVM OMNES, QVI HABITABANT
LYDDAE, ET SARONAE: QVI CONVERSI SVNT AD D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅.
9:36⸻ IN IOPPE AVTEM FVIT QVAEDAM DISCIPVLA,
NOMINE TABITA, QVAE INTERPRETATA DICITVR DORCA.
HAEC ERAT PLENA OPERIBVS BONIS, ET ELEMOSYNIS, QVAS
FACIEBAT.
9:37⸻ FACTVM EST AVTEM IN DIEBVS ILLIS, VT
INFIRMATA MORERETVR. QVAM CVM LAVISSENT,
POSVERVNT EAM IN CENACVLO.
9:38⸻ CVM AVTEM PROPE ESSET LYDDA AB IOPPE,
DISCIPVLI AVDIENTES QVIA PETRVS ESSET IN EA, MISERVNT
DVOS VIROS AD EVM, ROGANTES: NE PIGRITERIS VENIRE
VSQVE AD NOS.
9:39⸻ EXSVRGENS AVTEM PETRVS VENIT CVM ILLIS. ET
CVM ADVENISSET, DVXERVNT ILLVM IN CENACVLVM: ET
CIRCVMSTETERVNT ILLVM OMNES VIDVAE FLENTES, ET
OSTENDENTES TVNICAS, ET VESTES, QVAS FACIEBAT ILLIS
DORCA.
9:40⸻ EIECTIS AVTEM OMNIBVS FORAS: PETRVS PONENS
GENVA ORAVIT: ET CONVERSVS AD CORPVS, DIXIT: TABITA,
SVRGE. AT ILLA APERVIT OCVLOS SVOS: ET VISO PETRO,
RESEDIT.
9:41⸻ DANS AVTEM ILLI MANVM, EREXIT EAM. ET CVM
VOCASSET S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅, ET VIDVAS, ADSIGNAVIT EAM VIVAM.
9:42⸻ NOTVM AVTEM FACTVM EST PER VNIVERSAM
IOPPEN: ET CREDIDERVNT MVLTI IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
9:43⸻ FACTVM EST AVTEM VT DIES MVLTOS MORARETVR
IN IOPPE, APVD QVENDAM SIMONEM CORIARIVM.
10:1⸻ VIR AVTEM QVIDAM ERAT IN CAESAREA, NOMINE
CORNLELIVS, CENTVRIO COHORTIS, QVAE DICITVR ITALICA,
10:2⸻ RELIGIOSVS, ET TIMENS D̅E̅V̅M̅ CVM OMNI DOMO
SVA, FACIENS ELEMOSYNAS MVLTAS PLEBI, ET DEPRECANS
D̅E̅V̅M̅ SEMPER:
10:3⸻ VIDIT IN VISV MANIFESTE, QVASI HORA NONA DIEI,
ANGELVM D̅E̅I̅ INTROEVNTEM AD SE, ET DICENTEM SIBI:
CORNELI.
10:4⸻ AT ILLE INTVENS IN EVM, TIMORE CORREPTVS,
DIXIT: QVID EST, D̅O̅M̅I̅N̅E̅? DIXIT AVTEM ILLI: ORATIONES
TVAE, ET ELEMOSYNAE TVAE ASCENDERVNT IN MEMORIAM
IN CONSPECTV D̅E̅I̅.
10:5⸻ ET NVNC MITTE VIROS IN IOPPEN, ET ACCERSI
SIMONEM QVENDAM, QVI COGNOMINATVR PETRVS:
10:6⸻ HIC HOSPITATVR APVD SIMONEM QVENDAM
CORIARIVM, CVIVS EST DOMVS IVXTA MARE.
10:7⸻ ET CVM DISCESSISSET ANGELVS QVI LOQVEBATVR
ILLI, VOCAVIT DVOS DOMESTICOS SVOS, ET MILITEM
METVENTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ EX HIS, QVI ILLI PAREBANT.
10:8⸻ QVIBVS CVM NARRASSET OMNIA, MISIT ILLOS IN
IOPPEN.
10:9⸻ POSTERA AVTEM DIE ITER ILLIS FACIENTIBVS, ET
ADPROPINQVANTIBVS CIVITATI, ASCENDIT PETRVS IN
SVPERIORA VT ORARET CIRCA HORAM SEXTAM.
10:10⸻ ET CVM ESVRIRET, VOLVIT GVSTARE. PARANTIBVS
AVTEM EIS, CECIDIT SVPER EVM MENTIS EXCESSVS:
10:11⸻ ET VIDIT CAELVM APERTVM, ET DESCENDENS VAS
QVODDAM, VELVT LINTEVM MAGNVM, QVATTVOR INITIIS
SVBMITTI DE CAELO IN TERRAM,
10:12⸻ IN QVO ERANT OMNIA QVADRVPEDIA, ET
SERPENTIA TERRAE, ET VOLATILIA CAELI.
10:13⸻ ET FACTA EST VOX AD EVM: SVRGE PETRE, OCCIDE,
ET MANDVCA.
10:14⸻ AIT AVTEM PETRVS: ABSIT D̅O̅M̅I̅N̅E̅, QVIA
NVMQVAM MANDVCAVI OMNE COMMVNE, ET INMVNDVM.
10:15⸻ ET VOX ITERVM SECVNDO AD EVM: QVAE D̅E̅V̅S̅
PVRIFICAVIT, TV COMMVNE NE DIXERIS.
10:16⸻ HOC AVTEM FACTVM EST PER TER: ET STATIM
RECEPTVM EST VAS IN CAELVM.
10:17⸻ ET DVM INTRA SE HESITARET PETRVS QVIDNAM
ESSET VISIO, QVAM VIDISSET: ECCE VIRI, QVI MISSI ERANT A
CORNELIO, INQVIRENTES DOMVM SIMONIS, ADSTITERVNT
AD IANVAM.
10:18⸻ ET CVM VOCASSENT, INTERROGABANT, SI SIMON,
QVI COGNOMINATVR PETRVS, ILLIC HABERET HOSPITIVM.
10:19⸻ PETRO AVTEM COGITANTE DE VISIONE, DIXIT
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EI: ECCE VIRI TRES QVAERVNT TE.
10:20⸻ SVRGE ITAQVE, ET DISCENDE, ET VADE CVM EIS
NIHIL DVBITANS: QVIA EGO MISI ILLOS.
10:21⸻ DESCENDENS AVTEM PETRVS AD VIROS, DIXIT:
ECCE EGO SVM, QVEM QVAERITIS: QVAE CAVSA EST,
PROPTER QVAM VENISTIS?
10:22⸻ QVI DIXERVNT: CORNELIVS CENTVRIO, VIR IVSTVS,
ET TIMENS D̅E̅V̅M̅, ET TESTIMONIVM HABENS AB VNIVERSA
GENTE IVDAEORVM, RESPONSVM ACCEPIT AB ANGELO
S̅A̅N̅C̅T̅O̅ ACCERSIRE TE IN DOMVM SVAM, ET AVDIRE VERBA
ABS TE.
10:23⸻ INTRODVCENS IGITVR EOS, RECEPIT HOSPITIO.
SEQVENTI AVTEM DIE SVRGENS PROFECTVS EST CVM EIS: ET
QVIDAM EX FRATRIBVS A IOPPEN COMITATI SVNT EVM.
10:24⸻ ALTERA AVTEM DIE INTROIIT CAESAREAM.
CORNELIVS VERO EXPECTABAT ILLOS, CONVOCATIS
COGNATIS SVIS, ET NECESSARIIS AMICIS.
10:25⸻ ET FACTVM EST CVM INTROISSET PETRVS, OBVIVS
EI CORNELIVS, ET PROCIDENS AD PEDES EIVS ADORAVIT.
10:26⸻ PETRVS VERO LEVAVIT EVM, DICENS: SVRGE, ET
EGO IPSE HOMO SVM.
10:27⸻ ET LOQVENS CVM ILLO INTRAVIT, ET INVENIT
MVLTOS, QVI CONVENERANT:
10:28⸻ DIXITQVE AD ILLOS: VOS SCITIS QVOMODO
ABOMINATVM SIT VIRO IVDAEO CONIVNGI, AVT ACCEDERE
AD ALIENIGENAM: ET MIHI OSTENDIT D̅E̅V̅S̅, NEMINEM
COMMVNEM AVT INMVNDVM DICERE HOMINEM.
10:29⸻ PROPTER QVOD SINE DVBITATIONE VENI
ARCESSITVS. INTERROGO ERGO, QVAM OB CAVSAM
ARCESSISTIS ME?
10:30⸻ ET CORNELIVS AIT: A NVDIVS QVARTANA DIE
VSQVE IN HANC HORAM, ORANS ERAM HORA NONA IN DOMO
MEA, ET ECCE VIR STETIT ANTE ME IN VESTE CANDIDA, ET
AIT:
10:31⸻ CORNELI, EXAVDITA EST ORATIO TVA, ET
ELEMOSYNAE TVAE COMMEMORATAE SVNT IN CONSPECTV
D̅E̅I̅.
10:32⸻ MITTE ERGO IN IOPPEN, ET ACCERSI SIMONEM,
QVI COGNOMINATVR PETRVS: HIC HOSPITATVR IN DOMO
SIMONIS CORIARII IVXTA MARE.
10:33⸻ CONFESTIM IGITVR MISI AD TE: ET TV
BENEFECISTI VENIENDO. NVNC ERGO OMNES NOS IN
CONSPECTV TVO ADSVMVS AVDIRE OMNIA QVAECVMQVE
TIBI PRAECEPTA SVNT A D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
10:34⸻ APERIENS AVTEM OS PETRVS, DIXIT: IN VERITATE
CONPERI QVONIAM NON EST PERSONARVM ACCEPTOR D̅E̅V̅S̅,
10:35⸻ SED IN OMNI GENTE QVI TIMET EVM, ET
OPERATVR IVSTITIAM, ACCEPTVS EST ILLI.
10:36⸻ VERBVM MISIT FILIIS ISRAHEL, ADNVNTIANS
PACEM PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅: (HIC EST OMNIVM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅. )
10:37⸻ VOS SCITIS QVOD FACTVM EST VERBVM PER
VNIVERSAM IVDAEVM: INCIPIENS ENIM A GALILAEA POST
BAPTISMVM, QVOD PRAEDICAVIT IOHANNES,
10:38⸻ I̅E̅S̅V̅M̅ A NAZARETH: QVOMODO VNXIT EVM D̅E̅V̅S̅
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET VIRTVTE, QVI PERTRANSIVIT
BENEFACIENDO, ET SANANDO OPPRESSOS A DIABOLO,
QVONIAM D̅E̅V̅S̅ ERAT CVM ILLO.
10:39⸻ ET NOS TESTES SVMVS OMNIVM, QVAE FECIT IN
REGIONE IVDAEORVM, ET IN HIERVSALEM, QVEM ET
OCCIDERVNT SVSPENDENTES IN LIGNO.
10:40⸻ HVNC D̅E̅V̅S̅ SVSCITAVIT TERTIA DIE, ET DEDIT
EVM MANIFESTVM FIERI
10:41⸻ NON OMNI POPVLO, SED TESTIBVS
PRAEORDINATIS A D̅E̅O̅: NOBIS, QVI MANDVCAVIMVS, ET
BIBIMVS CVM ILLO POSTQVAM RESVRREXIT A MORTVIS.
10:42⸻ ET PRAECEPIT NOBIS PRAEDICARE POPVLO, ET
TESTIFICARI QVIA IPSE EST, QVI CONSTITVTVS EST A D̅E̅O̅
IVDEX VIVORVM, ET MORTVORVM.
10:43⸻ HVIC OMNES PROPHETAE TESTIMONIVM
PERHIBENT REMISSIONEM OMNIVM PECCATORVM ACCIPERE
PER NOMEN EIVS OMNES, QVI CREDVNT IN EVM.
10:44⸻ ADHVC LOQVENTE PETRO VERBA HAEC, CECIDIT
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ SVPER OMNES, QVI AVDIEBANT VERBVM.
10:45⸻ ET OBSTIPVERVNT EX CIRCVMCISIONE FIDELES,
QVI VENERVNT CVM PETRO: QVIA ET IN NATIONES GRATIA
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅ EFFVSA EST.
10:46⸻ AVDIEBANT ENIM ILLOS LOQVENTES LINGVIS, ET
MAGNIFICANTES D̅E̅V̅M̅.
10:47⸻ TVNC RESPONDIT PETRVS: NVMQVID AQVAM QVIS
PROHIBERE POTEST VT NON BAPTIZENTVR HI, QVI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ ACCEPERVNT SICVT ET NOS?
10:48⸻ ET IVSSIT EOS IN NOMINE I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
BAPTIZARI. TVNC ROGAVERVNT EVM VT MANERENT
ALIQVOT DIEBVS.
11:1⸻ AVDIERVNT AVTEM APOSTOLI, ET FRATRES, QVI
ERANT IN IVDAEA: QVONIAM ET GENTES RECEPERVNT
VERBVM D̅E̅I̅.
11:2⸻ CVM ASCENDISSET AVTEM PETRVS IN
HIEROSOLYMAM, DISCEPTABANT ADVERSVS ILLVM, QVI
ERANT EX CIRCVMCISIONE,
11:3⸻ DICENTES: QVARE INTROISTI AD VIROS
PRAEPVTIVM HABENTES, ET MANDVCASTI CVM ILLIS?
11:4⸻ INCIPIENS AVTEM PETRVS EXPONEBAT ILLIS
ORDINEM, DICENS:
11:5⸻ EGO ERAM IN CIVITATE IOPPEN ORANS, ET VIDI IN
EXCESSV MENTIS VISIONEM, DESCENDENS VAS QVODDAM
VELVT LINTEVM MAGNVM QVATTVOR INITIIS SVMMITTI DE
CAELO, ET VENIT VSQVE AD ME.
11:6⸻ IN QVOD INTVENS CONSIDERABAM, ET VIDI
QVADRVPEDIA TERRAE, ET BESTIAS, ET REPTILIA, ET
VOLATILIA CAELI.
11:7⸻ AVDIVI AVTEM ET VOCEM DICENTEM MIHI: SVRGE
PETRE, OCCIDE, ET MANDVCA.
11:8⸻ DIXI AVTEM: NEQVAQVAM D̅O̅M̅I̅N̅E̅: QVIA
COMMVNE AVT INMVNDVM NVMQVAM INTROIIT IN OS
MEVM.
11:9⸻ RESPONDIT AVTEM VOX SECVNDO DE CAELO: QVAE
D̅E̅V̅S̅ MVNDAVIT, TV COMMVNE NE DIXERIS.
11:10⸻ HOC AVTEM FACTVM EST PER TER: ET RECEPTA
SVNT RVRSVM OMNIA IN CAELVM.
11:11⸻ ET ECCE CONFESTIM TRES VIRI ADSTITERVNT IN
DOMO, IN QVA ERAM, MISSI A CAESAREA AD ME.
11:12⸻ DIXIT AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ MIHI VT IREM CVM ILLIS,
NIHIL HESITANS. VENERVNT AVTEM MECVM ET SEX
FRATRES ISTI, ET INGRESSI SVMVS IN DOMVM VIRI.
11:13⸻ NARRAVIT AVTEM NOBIS, QVOMODO VIDISSET
ANGELVM IN DOMO SVA, STANTEM ET DICENTEM SIBI:
MITTE IN IOPPEN, ET ARCESSI SIMONEM, QVI
COGNOMINATVR PETRVS,
11:14⸻ QVI LOQVETVR TIBI VERBA, IN QVIBVS SALVVS
ERIS TV, ET VNIVERSA DOMVS TVA.
11:15⸻ CVM AVTEM COEPISSEM LOQVI, CECIDIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ SVPER EOS, SICVT ET IN NOS IN INITIO.
11:16⸻ RECORDATVS SVM AVTEM VERBI D̅O̅M̅I̅N̅I̅, SICVT
DICEBAT: IOHANNES QVIDEM BAPTIZAVIT AQVA, VOS AVTEM
BAPTIZABIMINI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
11:17⸻ SI ERGO EANDEM GRATIAM DEDIT ILLIS D̅E̅V̅S̅,
SICVT ET NOBIS, QVI CREDIDIMVS IN D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅: EGO QVIS ERAM, QVI POSSEM PROHIBERE D̅E̅V̅M̅?
11:18⸻ HIS AVDITIS, TACVERVNT: ET GLORIFICAVERVNT
D̅E̅V̅M̅, DICENTES: ERGO ET GENTIBVS D̅E̅V̅S̅ PAENITENTIAM
AD VITAM DEDIT.
11:19⸻ ET ILLI QVIDEM, QVI DISPERSI FVERANT A
TRIBVLATIONE, QVAE FACTA FVERAT SVB STEPHANO,
PERAMBVLAVERVNT VSQVE FOENICEM, ET CYPRVM, ET
ANTHIOCIAM, NEMINI LOQVENTES VERBVM, NISI SOLIS
IVDAEIS.
11:20⸻ ERANT AVTEM QVIDAM EX EIS VIRI CYPRII, ET
CYRENEI, QVI CVM INTROISSENT ANTHIOCIAM,
LOQVEBANTVR ET AD GRECOS, ADNVNTIANTES D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅
I̅E̅S̅V̅M̅.
11:21⸻ ET ERAT MANVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ CVM EIS: MVLTVS
QVIDEM NVMERVS CREDENTIVM CONVERSVS EST AD
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅.
11:22⸻ PERVENIT AVTEM SERMO AD AVRES ECCLESIAE,
QVAE ERAT HIEROSOLYMIS SVPER ISTIS: ET MISERVNT
BARNABAN VSQVE ANTHIOCIAM.
11:23⸻ QVI CVM PERVENISSET, ET VIDISSET GRATIAM D̅E̅I̅,
GAVISVS EST: ET HORTABATVR OMNES PROPOSITO CORDIS
PERMANERE IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅:
11:24⸻ QVIA ERAT VIR BONVS, ET PLENVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET FIDE. ET ADPOSITA EST TVRBA MVLTA D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
11:25⸻ PROFECTVS EST AVTEM BARNABAS TARSVM, VT
QVAERERET SAVLVM: QVEM CVM INVENISSET, PERDVXIT
ANTHIOCIAM.
11:26⸻ ET ANNVM TOTVM CONVERSATI SVNT IN
ECCLESIA: ET DOCVERVNT TVRBAM MVLTAM, ITA VT
COGNOMINARENTVR PRIMVM ANTHIOCIAE DISCIPVLI,
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ANI.
11:27⸻ IN HIS AVTEM DIEBVS SVPERVENERVNT AB
HIEROSOLYMIS PROPHETAE ANTHIOCIAM:
11:28⸻ ET SVRGENS VNVS EX EIS NOMINE AGABVS,
SIGNIFICABAT PER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ FAMEM MAGNAM FVTVRAM IN
VNIVERSVM ORBEM TERRARVM, QVAE FACTA EST SVB
CLAVDIO.
11:29⸻ DISCIPVLI AVTEM, PROVT QVIS HABEBAT,
PROPOSVERVNT IN MINISTERIVM MITTERE HABITANTIBVS
IN IVDAEA FRATRIBVS:
11:30⸻ QVOD ET FECERVNT, MITTENTES AD SENIORES
PER MANVS BARNABAE, ET SAVLI.
12:1⸻ EODEM AVTEM TEMPORE MISIT HERODES REX
MANVS, VT ADFLIGERET QVOSDAM DE ECCLESIA.
12:2⸻ OCCIDIT AVTEM IACOBVM FRATREM IOHANNIS
GLADIO.
12:3⸻ VIDENS AVTEM QVIA PLACERET IVDAEIS, ADPOSVIT
ADPREHENDERE ET PETRVM. ERANT AVTEM DIES
AZYMORVM.
12:4⸻ QVEM CVM ADPREHENDISSET, MISIT IN CARCEREM,
TRADENS QVE QVATTVOR QVATERNIONIBVS MILITVM
CVSTODIRE EVM, VOLENS POST PASCHA PRODVCERE EVM
POPVLO.
12:5⸻ ET PETRVS QVIDEM SERVABATVR IN CARCERE.
ORATIO AVTEM FIEBAT SINE INTERMISSIONE AB ECCLESIA
AD D̅E̅V̅M̅ PRO EO.
12:6⸻ CVM AVTEM PRODVCTVRVS EVM ESSET HERODES,
IN IPSA NOCTE ERAT PETRVS DORMIENS INTER DVOS
MILITES, VINCTVS CATENIS DVABVS: ET CVSTODES ANTE
OSTIVM CVSTODIEBANT CARCEREM.
12:7⸻ ET ECCE ANGELVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ ADSTITIT: ET LVMEN
REFVLSIT IN HABITACVLO: PERCVSSOQVE LATERE PETRI,
SVSCITAVIT EVM, DICENS: SVRGE VELOCITER. ET
CECIDERVNT CATENAE DE MANIBVS EIVS.
12:8⸻ DIXIT AVTEM ANGELVS AD EVM: PRAECINGERE, ET
CALCIA TE GALLICVLAS TVAS. ET FECIT SIC. ET DIXIT ILLI:
CIRCVMDA TIBI VESTIMENTVM TVVM, ET SEQVERE ME.
12:9⸻ ET EXIENS SEQVEBATVR EVM, ET NESCIEBAT QVIA
VERVM EST, QVOD FIEBAT PER ANGELVM: AESTIMABAT
AVTEM SE VISVM VIDERE.
12:10⸻ TRANSEVNTES AVTEM PRIMAM ET SECVNDAM
CVSTODIAM, VENERVNT AD PORTAM FERREAM, QVAE DVCIT
AD CIVITATEM: QVAE VLTRO APERTA EST EIS. ET EXEVNTES
PROCESSERVNT VICVM VNVM: ET CONTINVO DISCESSIT
ANGELVS AB EO.
12:11⸻ ET PETRVS AD SE REVERSVS, DIXIT: NVNC SCIO
VERE QVIA MISIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ ANGELVM SVVM, ET ERIPVIT ME
DE MANV HERODIS, ET DE OMNI EXPECTATIONE PLEBIS
IVDAEORVM.
12:12⸻ CONSIDERANSQVE VENIT AD DOMVM MARIAE
MATRIS IOHANNIS, QVI COGNOMINATVS EST MARCVS, VBI
ERANT MVLTI CONGREGATI, ET ORANTES.
12:13⸻ PVLSANTE AVTEM EO OSTIVM IANVAE, PROCESSIT
PVELLA AD AVDIENDVM, NOMINE RODAE.
12:14⸻ ET VT COGNOVIT VOCEM PETRI, PRAE GAVDIO
NON APERVIT IANVAM, SED INTRO CVRRENS NVNTIAVIT
STARE PETRVM ANTE IANVAM.
12:15⸻ AT ILLI DIXERVNT AD EAM: INSANIS. ILLA AVTEM
ADFIRMABAT SIC SE HABERE. ILLI VERO DICEBANT:
ANGELVS EIVS EST.
12:16⸻ PETRVS AVTEM PERSEVERABAT PVLSANS. CVM
AVTEM APERVISSENT, VIDERVNT EVM, ET OBSTIPVERVNT.
12:17⸻ ANNVENS AVTEM EIS MANV VT TACERENT,
NARRAVIT QVOMODO D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EDVXISSET EVM DE
CARCERE, DIXITQVE: NVNTIATE IACOBO, ET FRATRIBVS
HAEC. ET EGRESSVS ABIIT IN ALIVM LOCVM.
12:18⸻ FACTA AVTEM DIE, ERAT NON PARVA TVRBATIO
INTER MILITES, QVIDNAM DE PETRO FACTVM ESSET.
12:19⸻ HERODES AVTEM CVM REQVISISSET EVM, ET NON
INVENISSET, INQVISITIONE FACTA DE CVSTODIBVS, IVSSIT
EOS DVCI: DESCENDENSQVE A IVDAEA IN CAESAREAM, IBI
COMMORATVS EST.
12:20⸻ ERAT AVTEM IRATVS TYRIIS, ET SIDONIIS. AT ILLI
VNANIMES VENERVNT AD EVM, ET PERSVASO BLASTO, QVI
ERAT SVPER CVBICVLVM REGIS, POSTVLABANT PACEM, EO
QVOD ALERENTVR REGIONES EORVM AB ILLO.
12:21⸻ STATVTO DIE HERODES VESTITVS EST VESTE
REGIA, SEDIT QVE PRO TRIBVNALI, ET CONTIONABATVR AD
EOS.
12:22⸻ POPVLVS AVTEM CLAMABAT: D̅E̅I̅ VOCES, ET NON
HOMINIS!
12:23⸻ CONFESTIM AVTEM PERCVSSIT EVM ANGELVS
D̅O̅M̅I̅N̅I̅, EO QVOD NON DEDISSET HONOREM D̅E̅O̅: ET
CONSVMTVS A VERMIBVS, EXSPIRAVIT.
12:24⸻ VERBVM AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ CRESCEBAT, ET
MVLTIPLICABATVR.
12:25⸻ BARNABAS AVTEM ET SAVLVS REVERSI SVNT AB
HIEROSOLYMIS EXPLETO MINISTERIO, ADSVMTO IOHANNE,
QVI COGNOMINATVS EST MARCVS.
13:1⸻ ERANT AVTEM IN ECCLESIA, QVAE ERAT
ANTHIOCIAE, PROPHETAE, ET DOCTORES, IN QVIBVS
BARNABAS, ET SIMEON, QVI VOCABATVR NIGER, ET LVCIVS
CYRENENSIS, ET MANAEN, QVI ERAT HERODIS TETRARCHAE
CONLACTANEVS, ET SAVLVS.
13:2⸻ MINISTRANTIBVS AVTEM ILLIS D̅O̅M̅I̅N̅O̅, ET
IEIVNANTIBVS, DIXIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅: SEGREGATE MIHI
BARNABAN, ET SAVLVM IN OPVS, QVOD ADSVMSI EOS.
13:3⸻ TVNC IEIVNANTES, ET ORANTES, INPONENTESQVE
EIS MANVS, DIMISERVNT ILLOS.
13:4⸻ ET IPSI QVIDEM MISSI A S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ ABIERVNT
SELEVCIAM; ET INDE NAVIGAVERVNT CYPRVM.
13:5⸻ ET CVM VENISSENT SALAMINA, PRAEDICABANT
VERBVM D̅E̅I̅ IN SYNAGOGIS IVDAEORVM. HABEBANT AVTEM
ET IOHANNEM IN MINISTERIO.
13:6⸻ ET CVM PERAMBVLASSENT VNIVERSAM INSVLAM
VSQVE PHAFVM, INVENERVNT VIRVM QVENDAM MAGVM
PSEVDOPROPHETAM, IVDAEVM, CVI NOMEN ERAT BARIESV,
13:7⸻ QVI ERAT CVM PROCONSVLE SERGIO PAVLO VIRO
PRVDENTE. HIC, ARCESSITIS BARNABA, ET PAVLO,
DESIDERABAT AVDIRE VERBVM D̅E̅I̅.
13:8⸻ RESISTEBAT AVTEM ILLIS ELYMAS MAGVS, (SI ENIM
INTERPRETATVR NOMEN EIVS) QVAERENS AVERTERE
PROCONSVLE A FIDE.
13:9⸻ SAVLVS AVTEM, QVI ET PAVLVS, REPLETVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
S̅A̅N̅C̅T̅O̅, INTVENS IN EVM,
13:10⸻ DIXIT: O PLENE OMNI DOLO, ET OMNI FALLACIA,
FILII DIABOLI, INIMICE OMNIS IVSTITIAE, NON DESINIS
SVBVERTERE VIAS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ RECTAS.
13:11⸻ ET NVNC ECCE MANVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVPER TE, ET ERIS
CAECVS, NON VIDENS SOLEM VSQVE AD TEMPVS. ET
CONFESTIM CECIDIT IN EVM CALIGO, ET TENEBRAE, ET
CIRCVIENS QVAEREBAT QVI EI MANVM DARET.
13:12⸻ TVNC PROCONSVL CVM VIDISSET FACTVM,
CREDIDIT ADMIRANS SVPER DOCTRINA D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
13:13⸻ ET CVM A PHAFO NAVIGASSENT PAVLVS, ET QVI
CVM EO ERANT, VENERVNT PERGEN PAMPHILIAE. IOHANNES
AVTEM DISCEDENS AB EIS, REVERSVS EST HIEROSOLYMAM.
13:14⸻ ILLI VERO PERTRANSEVNTES PERGEN, VENERVNT
ANTHIOCIAM PISIDIAE: ET INGRESSI SYNAGOGAM DIE
SABBATORVM, SEDERVNT.
13:15⸻ POST LECTIONEM AVTEM LEGIS, ET
PROPHETARVM, MISERVNT PRINCIPES SYNAGOGAE AD EOS,
DICENTES: VIRI FRATRES, SI QVIS EST IN VOBIS SERMO
EXHORTATIONIS AD PLEBEM, DICITE.
13:16⸻ SVRGENS AVTEM PAVLVS, ET MANV SILENTIVM
INDICENS, AIT: VIRI ISRAHELITAE, ET QVI TIMETIS D̅E̅V̅M̅,
AVDITE:
13:17⸻ D̅E̅V̅S̅ PLEBIS ISRAHEL ELEGIT PATRES NOSTROS,
ET PLEBEM EXALTAVIT CVM ESSENT INCOLAE IN TERRA
AEGYPTI, ET IN BRACHIO EXTENTO EDVXIT EOS EX EA,
13:18⸻ ET PER QVADRAGINTA ANNORVM TEMPVS MORES
EORVM SVSTINVIT IN DESERTO.
13:19⸻ ET DESTRVENS GENTES SEPTEM IN TERRA
CHANAAN, SORTE DISTRIBVIT EIS TERRAM EORVM,
13:20⸻ QVASI POST QVADRINGENTOS ET QVINQVAGINTA
ANNOS: ET POST HAEC DEDIT IVDICES, VSQVE AD SAMVHEL
PROPHETAM.
13:21⸻ ET EXINDE POSTVLAVERVNT REGEM: ET DEDIT
ILLIS D̅E̅V̅S̅ SAVL FILIVM CIS, VIRVM DE TRIBV BENIAMIN,
ANNIS QVADRAGINTA.
13:22⸻ ET AMOTO ILLO, SVSCITAVIT ILLIS DAVID REGEM:
CVI ET TESTIMONIVM PERHIBENS, DIXIT: INVENI DAVID
FILIVM IESSE, VIRVM SECVNDVM COR MEVM, QVI FACIET
OMNES VOLVNTATES MEAS.
13:23⸻ HVIVS D̅E̅V̅S̅ EX SEMINE SECVNDVM
PROMISSIONEM EDVXIT I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅ SALVATOREM I̅E̅S̅V̅M̅,
13:24⸻ PRAEDICANTE IOHANNE ANTE FACIEM ADVENTVS
EIVS BAPTISMVM PAENITENTIAE OMNI POPVLO ISRAHEL.
13:25⸻ CVM IMPLERET AVTEM IOHANNES CVRSVM SVVM,
DICEBAT: QVEM ME ARBITRAMINI ESSE, NON SVM EGO, SED
ECCE VENIT POST ME, CVIVS NON SVM DIGNVS
CALCIAMENTA PEDVM SOLVERE.
13:26⸻ VIRI FRATRES, FILII GENERIS ABRAHAM, ET QVI IN
VOBIS TIMENT D̅E̅V̅M̅, VOBIS VERBVM SALVTIS HVIVS
MISSVM EST.
13:27⸻ QVI ENIM HABITABANT HIERVSALEM, ET
PRINCIPES EIVS HVNC IGNORANTES, ET VOCES
PROPHETARVM, QVAE PER OMNEM SABBATVM LEGVNTVR,
IVDICANTES IMPLEVERVNT,
13:28⸻ ET NVLLAM CAVSAM MORTIS INVENIENTES IN
EVM, PETIERVNT A PILATO, VT INTERFICERENT EVM.
13:29⸻ CVMQVE CONSVMMASSENT OMNIA, QVAE DE EO
SCRIPTA SVNT, DEPONENTES EVM DE LIGNO, POSVERVNT IN
MONVMENTO.
13:30⸻ D̅E̅V̅S̅ VERO SVSCITAVIT EVM A MORTVIS TERTIA
DIE:
13:31⸻ QVI VISVS EST PER DIES MVLTOS HIS, QVI SIMVL
ASCENDERANT CVM EO DE GALILAEA IN HIERVSALEM: QVI
VSQVE NVNC SVNT TESTES EIVS AD PLEBEM.
13:32⸻ ET NOS VOBIS ADNVNTIAMVS EAM, QVAE AD
PATRES NOSTROS REPROMISSIO FACTA EST:
13:33⸻ QVONIAM HANC D̅E̅V̅S̅ ADIMPLEVIT FILIIS NOSTRIS
RESVSCITANS I̅E̅S̅V̅M̅, SICVT ET IN PSALMO SECVNDO
SCRIPTVM EST: FILIVS MEVS ES TV, EGO HODIE GENVI TE.
13:34⸻ QVOD AVTEM SVSCITAVERIT EVM A MORTVIS,
AMPLIVS IAM NON REVERSVRVM IN CORRVPTIONEM, ITA
DIXIT: QVIA DABO VOBIS S̅A̅N̅C̅T̅A̅ DAVID FIDELIA.
13:35⸻ IDEOQVE ET ALIAS DICIT: NON DABIS S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅
TVVM VIDERE CORRVPTIONEM.
13:36⸻ DAVID ENIM SVA GENERATIONE CVM
ADMINISTRASSET, VOLVNTATI D̅E̅I̅ DORMIVIT: ET
ADPOSITVS EST AD PATRES SVOS, ET VIDIT CORRVPTIONEM.
13:37⸻ QVEM VERO D̅E̅V̅S̅ SVSCITAVIT, NON VIDIT
CORRVPTIONEM.
13:38⸻ NOTVM IGITVR SIT VOBIS VIRI FRATRES, QVIA PER
HVNC VOBIS REMISSIO PECCATORVM ADNVNTIATVR, AB
OMNIBVS, QVIBVS NON POTVISTIS IN LEGE MOSI IVSTIFICARI,
13:39⸻ IN HOC OMNIS, QVI CREDIT, IVSTIFICATVR.
13:40⸻ VIDETE ERGO NE SVPERVENIAT QVOD DICTVM EST
IN PROPHETIS:
13:41⸻ VIDETE CONTEMTORES, ET ADMIRAMINI, ET
DISPERDIMINI: QVIA OPVS OPEROR EGO IN DIEBVS VESTRIS,
OPVS QVOD NON CREDETIS, SI QVIS ENARRAVERIT VOBIS.
13:42⸻ EXEVNTIBVS AVTEM ILLIS ROGABANT VT
SEQVENTI SABBATO LOQVERENTVR SIBI VERBA HAEC.
13:43⸻ CVMQVE DIMISSA ESSET SYNAGOGA, SECVTI SVNT
MVLTI IVDAEORVM, ET COLENTIVM ADVENARVM, PAVLVM,
ET BARNABAN: QVI LOQVENTES SVADEBANT EIS VT
PERMANERENT IN GRATIA D̅E̅I̅.
13:44⸻ SEQVENTI VERO SABBATO PENE VNIVERSA
CIVITAS CONVENIT AVDIRE VERBVM D̅E̅I̅.
13:45⸻ VIDENTES AVTEM TVRBAS IVDAEI, REPLETI SVNT
ZELO, ET CONTRADICEBANT HIS, QVAE A PAVLO
DICEBANTVR, BLASPHEMANTES.
13:46⸻ TVNC CONSTANTER PAVLVS ET BARNABAS
DIXERVNT: VOBIS OPORTEBAT PRIMVM LOQVI VERBVM D̅E̅I̅:
SED QVONIAM REPPVLITIS ILLVD, ET INDIGNOS VOS DE
IVDICASTIS AETERNAE VITAE, ECCE CONVERTIMVR AD
GENTES.
13:47⸻ SIC ENIM PRAECEPIT NOBIS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: POSVI TE IN
LVMEN GENTIBVS, VT SIS IN SALVTEM VSQVE AD EXTREMVM
TERRAE.
13:48⸻ AVDIENTES AVTEM GENTES GAVISAE SVNT, ET
GLORIFICABANT VERBVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅: ET CREDIDERVNT
QVOTQVOT ERANT PRAEORDINATI AD VITAM AETERNAM.
13:49⸻ DISSEMINABATVR AVTEM VERBVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ IN
VNIVERSAM REGIONEM.
13:50⸻ IVDAEI AVTEM CONCITAVERVNT RELIGIOSAS
MVLIERES, ET HONESTAS, ET PRIMOS CIVITATIS, ET
EXCITAVERVNT SEDITIONEM IN PAVLVM, ET BARNABAN: ET
EIECERVNT EOS DE FINIBVS SVIS.
13:51⸻ AT ILLI EXCVSSO PVLVERE PEDVM IN EOS,
VENERVNT ICONIVM.
13:52⸻ DISCIPVLI QVOQVE REPLEBANTVR GAVDIO, ET
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
14:1⸻ FACTVM EST AVTEM IN ICONIO, VT SIMVL
INTROIRENT IN SYNAGOGAM IVDAEORVM, ET
LOQVERENTVR, ITA VT CREDERET IVDAEORVM, ET
GRECORVM COPIOSA MVLTITVDO.
14:2⸻ QVI VERO INCREDIBILES FVERANT IVDAEI,
SVSCITAVERVNT, ET AD IRACVNDIAM CONCITAVERVNT
ANIMAS GENTIVM ADVERSVS FRATRES.
14:3⸻ MVLTO IGITVR TEMPORE DEMORATI SVNT,
FIDVCIALITER AGENTES IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, TESTIMONIVM
PERHIBENTE VERBO GRATIAE SVAE, DANTE SIGNA, ET
PRODIGIA FIERI PER MANVS EORVM.
14:4⸻ DIVISA EST AVTEM MVLTITVDO CIVITATIS: ET
QVIDAM QVIDEM ERANT CVM IVDAEIS, QVIDAM VERO CVM
APOSTOLIS.
14:5⸻ CVM AVTEM FACTVS ESSET IMPETVS GENTILIVM, ET
IVDAEORVM CVM PRINCIPIBVS SVIS, VT CONTVMELIIS
ADFLIGERENT, ET LAPIDARENT EOS,
14:6⸻ INTELLEGENTES CONFVGERVNT AD CIVITATES
LYCAONIAE LYSTRAM, ET DERBEN, ET VNIVERSAM IN
CIRCVITV REGIONEM, ET IBI EVANGELIZANTES ERANT.
14:7⸻ ET QVIDAM VIR LYSTRIS INFIRMVS PEDIBVS
SEDEBAT, CLAVDVS EX VTERO MATRIS SVAE, QVI NVMQVAM
AMBVLAVERAT.
14:8⸻ HIC AVDIVIT PAVLVM LOQVENTEM. QVI INTVITVS
EVM, ET VIDENS QVIA HABERET FIDEM VT SALVVS FIERET,
14:9⸻ DIXIT MAGNA VOCE: SVRGE SVPER PEDES TVOS
RECTVS. ET EXILIVIT, ET AMBVLABAT.
14:10⸻ TVRBAE AVTEM CVM VIDISSENT QVOD FECERAT
PAVLVS, LEVAVERVNT VOCEM SVAM LYCAONICE, DICENTES:
DII SIMILES FACTI HOMINIBVS, DESCENDERVNT AD NOS.
14:11⸻ ET VOCABANT BARNABAN IOVEM, PAVLVM VERO
MERCVRIVM: QVONIAM IPSE ERAT DVX VERBI.
14:12⸻ SACERDOS QVOQVE IOVIS, QVI ERAT ANTE
CIVITATEM, TAVROS, ET CORONAS ANTE IANVAS ADFERENS,
CVM POPVLIS VOLEBAT SACRIFICARE.
14:13⸻ QVOD VBI AVDIERVNT APOSTOLI, BARNABAS ET
PAVLVS, CONSCISSIS TVNICIS SVIS EXILIERVNT IN TVRBAS
CLAMANTES,
14:14⸻ ET DICENTES: VIRI, QVID HAEC FACITIS? ET NOS
MORTALES SVMVS, SIMILES VOBIS HOMINES,
ADNVNTIANTES VOBIS AB HIS VANIS CONVERTI AD D̅E̅V̅M̅
VIVVM, QVI FECIT CAELVM, ET TERRAM, MARE, ET OMNIA
QVAE IN EIS SVNT:
14:15⸻ QVI IN PRAETERITIS GENERATIONIBVS DIMISIT
OMNES GENTES INGREDI VIAS SVAS.
14:16⸻ ET QVIDEM NON SINE TESTIMONIO SEMETIPSVM
RELIQVIT BENEFACIENS DE CAELO, DANS PLVVIAS, ET
TEMPORA FRVCTIFERA, IMPLENS CIBO, ET LAETITIA CORDA
VESTRA.
14:17⸻ ET HAEC DICENTES, VIX SEDAVERVNT TVRBAS NE
SIBI IMMOLARENT.
14:18⸻ SVPERVENERVNT AVTEM QVIDAM AB ANTHIOCIA,
ET ICONIO IVDAEI: ET PERSVASIS TVRBIS, LAPIDANTESQVE
PAVLVM, TRAXERVNT EXTRA CIVITATEM, AESTIMANTES
EVM MORTVVM ESSE.
14:19⸻ CIRCVMDANTIBVS AVTEM EVM DISCIPVLIS,
SVRGENS INTRAVIT CIVITATEM, ET POSTERA DIE
PROFECTVS EST CVM BARNABA IN DERBEN.
14:20⸻ CVMQVE EVANGELIZASSENT CIVITATI ILLI, ET
DOCVISSENT MVLTOS, REVERSI SVNT LYSTRAM, ET ICONIVM,
ET ANTHIOCIAM,
14:21⸻ CONFIRMANTES ANIMAS DISCIPVLORVM,
EXHORTANTESQVE VT PERMANERENT IN FIDE: ET QVONIAM
PER MVLTAS TRIBVLATIONES OPORTET NOS INTRARE IN
REGNVM D̅E̅I̅.
14:22⸻ ET CVM CONSTITVISSENT ILLIS PER SINGVLAS
ECCLESIAS PRESBYTEROS, ET ORANTES CVM
IEIVNATIONIBVS, COMMENDAVERVNT EOS D̅O̅M̅I̅N̅O̅, IN
QVEM CREDIDERVNT.
14:23⸻ TRANSEVNTESQVE PISIDIAM, VENERVNT IN
PAMPHILIAM,
14:24⸻ ET LOQVENTES IN PERGEN VERBVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅,
DESCENDERVNT IN ATTALIAM:
14:25⸻ ET INDE NAVIGAVERVNT ANTHIOCIAM, VNDE
ERANT TRADITI GRATIAE D̅E̅I̅ IN OPVS, QVOD
COMPLEVERVNT.
14:26⸻ CVM AVTEM VENISSENT, ET CONGREGASSENT
ECCLESIAM, RETTVLERVNT QVANTA FECISSET D̅E̅V̅S̅ CVM
ILLIS, ET QVIA APERVISSET GENTIBVS OSTIVM FIDEI.
14:27⸻ MORATI SVNT AVTEM TEMPVS NON MODICVM
CVM DISCIPVLIS.
15:1⸻ ET QVIDAM DESCENDENTES DE IVDAEA, DOCEBANT
FRATRES: QVIA NISI CIRCVMCIDAMINI SECVNDVM MOREM
MOSI, NON POTESTIS SALVI FIERI.
15:2⸻ FACTA ERGO SEDITIONE NON MINIMA PAVLO, ET
BARNABAE ADVERSVS ILLOS, STATVERVNT VT
ASCENDERENT PAVLVS, ET BARNABAS, ET QVIDEM ALII EX
ALIIS AD APOSTOLOS, ET PRESBYTEROS IN HIERVSALEM
SVPER HAC QVAESTIONE.
15:3⸻ ILLI IGITVR DEDVCTI AB ECCLESIA
PERTRANSIEBANT FOENICEN, ET SAMARIAM, NARRANTES
CONVERSATIONEM GENTIVM: ET FACIEBANT GAVDIVM
MAGNVM OMNIBVS FRATRIBVS.
15:4⸻ CVM AVTEM VENISSENT HIEROSOLYMAM, SVSCEPTI
SVNT AB ECCLESIA, ET AB APOSTOLIS, ET SENIORIBVS
ADNVNTIANTES QVANTA D̅E̅V̅S̅ FECISSET CVM ILLIS.
15:5⸻ SVRREXERVNT AVTEM QVIDAM DE HERESI
PHARISAEORVM, QVI CREDIDERANT, DICENTES: QVIA
OPORTET CIRCVMCIDI EOS, PRAECIPERE QVOQVE SERVARE
LEGEM MOSI.
15:6⸻ CONVENERVNTQVE APOSTOLI, ET SENIORES
VIDERE DE VERBO HOC.
15:7⸻ CVM AVTEM MAGNA CONQVISITIO FIERET, SVRGENS
PETRVS DIXIT AD EOS: VIRI FRATRES, VOS SCITIS QVONIAM
AB ANTIQVIS DIEBVS IN NOBIS ELEGIT D̅E̅V̅S̅, PER OS MEVM
AVDIRE GENTES VERBVM EVANGELII, ET CREDERE.
15:8⸻ ET QVI NOVIT CORDA D̅E̅V̅S̅, TESTIMONIVM
PERHIBVIT, DANS ILLIS S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅, SICVT ET NOBIS,
15:9⸻ ET NIHIL DISCREVIT INTER NOS ET ILLOS, FIDE
PVRIFICANS CORDA EORVM.
15:10⸻ NVNC ERGO QVID TEMTATIS D̅E̅V̅M̅, INPONERE
IVGVM SVPER CERVICES DISCIPVLORVM, QVOD NEQVE
PATRES NOSTRI, NEQVE NOS PORTARE POTVIMVS?
15:11⸻ SED PER GRATIAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅ CREDIMVS
SALVARI, QVEMADMODVM ET ILLI.
15:12⸻ TACVIT AVTEM OMNIS MVLTITVDO: ET
AVDIEBANT BARNABAN, ET PAVLVM NARRANTES QVANTA
FECISSET D̅E̅V̅S̅ SIGNA, ET PRODIGIA IN GENTIBVS PER EOS.
15:13⸻ ET POSTQVAM TACVERVNT, RESPONDIT IACOBVS,
DICENS: VIRI FRATRES, AVDITE ME.
15:14⸻ SIMON NARRAVIT QVEMADMODVM PRIMVM D̅E̅V̅S̅
VISITAVIT SVMERE EX GENTIBVS POPVLVM NOMINI SVO.
15:15⸻ ET HVIC CONCORDANT VERBA PROPHETARVM,
SICVT SCRIPTVM EST:
15:16⸻ POST HAEC REVERTAR, ET AEDIFICABO
TABERNACVLVM, QVOD DECIDIT: ET DIRVTA EIVS
REAEDIFICABO, ET ERIGAM ILLVD:
15:17⸻ VT REQVIRANT CETERI HOMINVM D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, ET
OMNES GENTES, SVPER QVAS INVOCATVM EST NOMEN
MEVM, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ FACIENS HAEC.
15:18⸻ NOTVM A SAECVLO EST D̅O̅M̅I̅N̅O̅ OPVS SVVM.
15:19⸻ PROPTER QVOD EGO IVDICO NON INQVIETARI EOS,
QVI EX GENTIBVS CONVERTVNTVR AD D̅E̅V̅M̅,
15:20⸻ SED SCRIBERE AD EOS VT ABSTINEANT SE A
CONTAMINATIONIBVS SIMVLACRORVM, ET FORNICATIONE,
ET SVFFOCATIS, ET SANGVINE.
15:21⸻ MOSES ENIM A TEMPORIBVS ANTIQVIS HABET IN
SINGVLIS CIVITATIBVS QVI EVM PRAEDICENT IN SYNAGOGIS,
VBI PER OMNE SABBATVM LEGITVR.
15:22⸻ TVNC PLACVIT APOSTOLIS, ET SENIORIBVS CVM
OMNI ECCLESIA, ELIGERE VIROS EX EIS, ET MITTERE
ANTHIOCIAM CVM PAVLO, ET BARNABA, IVDAM, QVI
COGNOMINATVR BARSABBAS, ET SILAM VIROS PRIMOS IN
FRATRIBVS,
15:23⸻ SCRIBENTES PER MANVS EORVM: APOSTOLI ET
SENIORES FRATRES, HIS, QVI SVNT ANTHIOCIAE, ET SYRIAE,
ET CILICIAE FRATRIBVS EX GENTIBVS, SALVTEM.
15:24⸻ QVONIAM AVDIVIMVS QVIA QVIDAM EX NOBIS
EXEVNTES TVRBAVERVNT VOS VERBIS, EVERTENTES
ANIMAS VESTRAS, QVIBVS NON MANDAVIMVS:
15:25⸻ PLACVIT NOBIS COLLECTIS IN VNVM, ELEGERE
VIROS, ET MITTERE AD VOS CVM CARISSIMIS NOSTRIS
BARNABA, ET PAVLO,
15:26⸻ HOMINIBVS, QVI TRADIDERVNT ANIMAS SVAS PRO
NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ NOSTRI I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
15:27⸻ MISIMVS ERGO IVDAM, ET SILA, QVI ET IPSI VOBIS
VERBIS REFERENT EADEM.
15:28⸻ VISVM EST ENIM SPIRITVI S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET NOBIS
NIHIL VLTRA INPONERE VOBIS ONERIS QVAM HAEC
NECESSARIA:
15:29⸻ VT ABSTINEATIS VOS AB IMMOLATIS
SIMVLACRORVM, ET SANGVINE, SVFFOCATO, ET
FORNICATIONE, A QVIBVS CVSTODIENTES VOS, BENE AGETIS.
VALETE.
15:30⸻ ILLI IGITVR DIMISSI, DESCENDERVNT
ANTHIOCIAM: ET CONGREGATA MVLTITVDINE
TRADIDERVNT EPISTVLAM.
15:31⸻ QVAM CVM LEGISSENT, GAVISI SVNT SVPER
CONSOLATIONE.
15:32⸻ IVDAS AVTEM, ET SILAS, ET IPSI CVM ESSENT
PROPHETAE, VERBO PLVRIMO CONSOLATI SVNT FRATRES,
ET CONFIRMAVERVNT.
15:33⸻ FACTO AVTEM IBI TEMPORE, DIMISSI SVNT CVM
PACE A FRATRIBVS AD EOS, QVI MISERVNT ILLOS.
15:34⸻ []
15:35⸻ PAVLVS AVTEM, ET BARNABAS DEMORABANTVR
ANTHIOCIAE DOCENTES, ET EVANGELIZANTES CVM ALIIS
PLVRIBVS VERBVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
15:36⸻ POST ALIQVOT AVTEM DIES, DIXIT AD BARNABAN
PAVLVS: REVERTENTES VISITEMVS FRATRES PER VNIVERSAS
CIVITATES, IN QVIBVS PRAEDICAVIMVS VERBVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅,
QVOMODO SE HABEANT.
15:37⸻ BARNABAS AVTEM VOLEBAT SECVM ADSVMERE
ET IOHANNEM, QVI COGNOMINATVR MARCVS.
15:38⸻ PAVLVS AVTEM ROGABAT EVM (QVI DISCESSISSET
AB EIS A PAMPHYLIA, ET NON ISSET CVM EIS IN OPVS) NON
DEBERE RECIPI EVM.
15:39⸻ FACTA EST AVTEM DISSENSIO, ITA VT
DISCEDERENT AB INVICEM, ET BARNABAS ADSVMTO MARCO
NAVIGARET CYPRVM.
15:40⸻ PAVLVS VERO ELECTO SILA PROFECTVS EST,
TRADITVS GRATIAE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ A FRATRIBVS.
15:41⸻ PERAMBVLABAT AVTEM SYRIAM, ET CILICIAM,
CONFIRMANS ECCLESIAS.
16:1⸻ PERVENIT AVTEM DERBEN, ET LYSTRAM. ET ECCE
DISCIPVLVS QVIDAM ERAT IBI NOMINE TIMOTHEVS, FILIVS
MVLIERIS IVDEAE FIDELIS, PATRE GENTILI.
16:2⸻ HVIC TESTIMONIVM REDDEBANT QVI IN LYSTRIS
ERANT, ET ICONIO FRATRES.
16:3⸻ HVNC VOLVIT PAVLVS SECVM PROFICISCI: ET
ADSVMENS CIRCVMCIDIT EVM PROPTER IVDAEOS, QVI
ERANT IN ILLIS LOCIS. SCIEBANT ENIM OMNES QVOD PATER
EIVS GENTILIS ESSET.
16:4⸻ CVM AVTEM PERTRANSIRENT CIVITATES,
TRADEBANT EIS CVSTODIRE DOGMATA, QVAE ERANT
DECRETA AB APOSTOLIS ET SENIORIBVS, QVI ESSENT
HIEROSOLYMIS.
16:5⸻ ET ECCLESIAE QVIDEM CONFIRMABANTVR FIDE, ET
ABVNDABVNT NVMERO COTIDIE.
16:6⸻ TRANSEVNTES AVTEM FRYGIAM, ET GALATIAE
REGIONEM, VETATI SVNT AB S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ LOQVI
VERBVM IN ASIA.
16:7⸻ CVM VENISSENT AVTEM IN MYSIAM, TEMTABANT
IRE BYTHINIAM: ET NON PERMISIT EOS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅.
16:8⸻ CVM AVTEM PERTRANSISSENT MYSIAM,
DESCENDERVNT TROADEM:
16:9⸻ ET VISIO PER NOCTEM PAVLO OSTENSA EST: VIR
MACEDO QVIDAM ERAT STANS, ET DEPRECANS EVM, ET
DICENS: TRANSIENS IN MACEDONIAM, ADIVVA NOS.
16:10⸻ VT AVTEM VISVM VIDIT, STATIM QVAESIVIMVS
PROFICISCI IN MACEDONIAM, CERTI FACTI QVOD VOCASSET
NOS D̅E̅V̅S̅ EVANGELIZARE EIS.
16:11⸻ NAVIGANTES AVTEM A TROADE, RECTO CVRSV
VENIMVS SAMOTHRACIAM, ET SEQVENTI DIE NEAPOLIM:
16:12⸻ ET INDE PHILIPPIS, QVAE EST PRIMA PARTEM
MACEDONIAE CIVITAS, COLONIA. ERAMVS AVTEM IN HAC
VRBE DIEBVS ALIQVOT, CONFERENTES.
16:13⸻ DIE AVTEM SABBATORVM EGRESSI SVMVS FORAS
PORTAM IVXTA FLVMEN, VBI VIDEBATVR ORATIO ESSE: ET
SEDENTES LOQVEBAMVR MVLIERIBVS, QVAE
CONVENERANT.
16:14⸻ ET QVAEDAM MVLIER NOMINE LYDIA,
PVRPVRARIA CIVITATIS THYATIRENORVM, COLENS D̅E̅V̅M̅,
AVDIVIT: CVIVS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ APERVIT COR INTENDERE HIS,
QVAE DICEBANTVR A PAVLO.
16:15⸻ CVM AVTEM BAPTIZATA ESSET, ET DOMVS EIVS,
DEPRECATA EST DICENS: SI IVDICASTIS ME FIDELEM
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ ESSE, INTROITE IN DOMVM MEAM, ET MANETE. ET
COEGIT NOS.
16:16⸻ FACTVM EST AVTEM EVNTIBVS NOBIS AD
ORATIONEM, PVELLAM QVAMDAM HABENTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
PITHONEM OBVIARE NOBIS, QVAE QVAESTVM MAGNVM
PRAESTABAT DOMINIS SVIS DIVINANDO.
16:17⸻ HAEC SVBSECVTA PAVLVM, ET NOS, CLAMABAT
DICENS: ISTI HOMINES SERVI D̅E̅I̅ EXCELSI SVNT, QVI
ADNVNTIANT VOBIS VIAM SALVTIS.
16:18⸻ HOC AVTEM FACIEBAT MVLTIS DIEBVS. DOLENS
AVTEM PAVLVS, ET CONVERSVS, SPIRITVI DIXIT: PRAECIPIO
TIBI IN NOMINE I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ EXIRE AB EA. ET EXIIT EADEM
HORA.
16:19⸻ VIDENTES AVTEM DOMINI EIVS QVIA EXIVIT SPES
QVAESTVS EORVM, ADPREHENDENTES PAVLVM, ET SILAM
PERDVXERVNT IN FORVM AD PRINCIPES:
16:20⸻ ET OFFERENTES EOS MAGISTRATIBVS, DIXERVNT:
HI HOMINES CONTVRBANT CIVITATEM NOSTRAM, CVM SINT
IVDAEI:
16:21⸻ ET ADNVNTIANT MOREM, QVEM NON LICET NOBIS
SVSCIPERE, NEQVE FACERE, CVM SIMVS ROMANI.
16:22⸻ ET CONCVRRIT PLEBS ADVERSVS EOS: ET
MAGISTRATVS, SCISSIS TVNICIS EORVM, IVSSERVNT EOS
VIRGIS CAEDI.
16:23⸻ ET CVM MVLTAS PLAGAS EIS IMPOSVISSENT,
MISERVNT EOS IN CARCEREM, PRAECIPIENTES CVSTODI VT
DILIGENTER CVSTODIRET EOS.
16:24⸻ QVI CVM TALE PRAECEPTVM ACCEPISSET, MISIT
EOS IN INTERIOREM CARCEREM, ET PEDES EORVM STRINXIT
IN LIGNO.
16:25⸻ MEDIA AVTEM NOCTE PAVLVS, ET SILAS AD
ORANTES, D̅E̅V̅M̅: HYMNVM DICEBANT, ET AVDIEBANT EOS,
QVI IN CVSTODIA ERANT.
16:26⸻ SVBITO VERO TERRAEMOTVS FACTVS EST
MAGNVS, ITA VT MOVERENTVR FVNDAMENTA CARCERIS. ET
APERTA SVNT STATIM OSTIA OMNIA: ET VNIVERSORVM
VINCVLA SOLVTA SVNT.
16:27⸻ EXPERGEFACTVS AVTEM CVSTOS CARCERIS, ET
VIDENS APERTAS IANVAS CARCERIS, EVAGINATO GLADIO
VOLEBAT SE INTERFICERE, AESTIMANS FVGISSE VINCTOS.
16:28⸻ CLAMAVIT PAVLVS MAGNA VOCE, DICENS: NIHIL
MALI TIBI FECERIS: VNIVERSI ENIM HIC SVMVS.
16:29⸻ PETITOQVE LVMINE, INTROGRESSVS EST: ET
TREMEFACTVS PROCIDIT AD PEDES PAVLO ET SILAE:
16:30⸻ ET PRODVCENS EOS FORAS, AIT: DOMINI, QVID ME
OPORTET FACERE, VT SALVVS FIAM?
16:31⸻ AT ILLI DIXERVNT: CREDE IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅M̅: ET
SALVVS ERIS TV, ET DOMVS TVA.
16:32⸻ ET LOCVTI SVNT EI VERBVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ CVM
OMNIBVS, QVI ERANT IN DOMO EIVS.
16:33⸻ ET TOLLENS EOS IN ILLA HORA NOCTIS, LAVIT
PLAGAS EORVM: ET BAPTIZATVS EST IPSE, ET OMNIS DOMVS
EIVS CONTINVO.
16:34⸻ CVMQVE PERDVXISSET EOS IN DOMVM SVAM,
ADPOSVIT EIS MENSAM, ET LAETATVS EST CVM OMNI DOMO
SVA CREDENS D̅E̅O̅.
16:35⸻ ET CVM DIES FACTVS ESSET, MISERVNT
MAGISTRATVS LICTORES, DICENTES: DIMITTE HOMINES
ILLOS.
16:36⸻ NVNTIAVIT AVTEM CVSTOS CARCERIS VERBA
HAEC PAVLO: QVIA MISERVNT MAGISTRATVS VT
DIMITTAMINI, NVNC IGITVR EXEVNTES, ITE IN PACE.
16:37⸻ PAVLVS AVTEM DIXIT EIS: CAESOS NOS PVBLICE,
INDEMNATOS, HOMINES ROMANOS MISERVNT IN
CARCEREM, ET NVNC ABSCONDITE NOS EICIVNT? NON ITA:
SED VENIANT,
16:38⸻ ET IPSI NOS EICIANT. NVNTIAVERVNT AVTEM
MAGISTRATIBVS LICTORES VERBA HAEC. TIMVERVNTQVE
AVDITO QVOD ROMANI ESSENT:
16:39⸻ ET VENIENTES DEPRECATI SVNT EOS, ET
EDVCENTES ROGABANT VT ET EGREDERENTVR VRBEM.
16:40⸻ EXEVNTES AVTEM DE CARCERE, INTROIERVNT AD
LYDIAM: ET VISIS FRATRIBVS CONSOLATI SVNT EOS, ET
PROFECTI SVNT.
17:1⸻ CVM AVTEM PERAMBVLASSENT AMFIPOLIM, ET
APOLLONIAM, VENERVNT THESSALONICAM, VBI ERAT
SYNAGOGA IVDAEORVM.
17:2⸻ SECVNDVM CONSVETVDINEM AVTEM PAVLVS
INTROIVIT AD EOS, ET PER SABBATA TRIA DISSEREBAT EIS
DE SCRIPTVRIS,
17:3⸻ ADAPERIENS ET INSINVANS QVIA C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅
OPORTVIT PATI, ET RESVRGERE A MORTVIS: ET QVIA HIC EST
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅, QVEM EGO ADNVNTIO VOBIS.
17:4⸻ ET QVIDAM EX EIS CREDIDERVNT, ET ADIVNCTI
SVNT PAVLO, ET SILAE, ET DE COLENTIBVS, GENTILIBVSQVE
MVLTITVDO MAGNA, ET MVLIERES NOBILES NON PAVCAE.
17:5⸻ ZELANTES AVTEM IVDAEI, ADSVMENTESQVE DE
VVLGO VIROS QVOSDAM MALOS, ET TVRBA FACTA,
CONCITAVERVNT CIVITATEM: ET ADSISTENTES DOMVI
IASONIS QVAEREBANT EOS PRODVCERE IN POPVLVM.
17:6⸻ ET CVM NON INVENISSENT EOS, TRAHEBANT
IASONEM, ET QVOSDAM FRATRES AD PRINCIPES CIVITATIS,
CLAMANTES: QVONIAM HI, QVI VRBEM CONCITANT, ET HVC
VENERVNT,
17:7⸻ QVOS SVSCEPIT IASON, ET HI OMNES CONTRA
DECRETA CAESARIS FACIVNT, REGEM ALIVM DICENTES ESSE,
I̅E̅S̅V̅M̅.
17:8⸻ CONCITAVERVNT AVTEM PLEBEM: ET PRINCIPES
CIVITATIS AVDIENTES HAEC,
17:9⸻ ET ACCEPTO SATIS AB IASONE, ET A CETERIS,
DIMISERVNT EOS.
17:10⸻ FRATRES VERO CONFESTIM PER NOCTEM
DIMISERVNT PAVLVM, ET SILAM IN BEROEAM. QVI CVM
ADVENISSENT, IN SYNAGOGAM IVDAEORVM INTROIERVNT.
17:11⸻ HI AVTEM ERANT NOBILIORES EORVM, QVI SVNT
THESSALONICE, QVI SVSCEPERVNT VERBVM CVM OMNI
AVIDITATE, COTIDIE SCRVTANTES SCRIPTVRAS, SI HAEC ITA
SE HABERENT.
17:12⸻ ET MVLTI QVIDEM CREDIDERVNT EX EIS, ET
GENTILIVM MVLIERVM HONESTARVM, ET VIRI NON PAVCI.
17:13⸻ CVM AVTEM COGNOVISSENT IN THESSALONICA
IVDAEI, QVIA ET BEROAE PRAEDICATVM EST A PAVLO
VERBVM D̅E̅I̅, VENERVNT ET ILLIC COMMOVENTES, ET
TVRBANTES MVLTITVDINEM.
17:14⸻ STATIMQVE TVNC PAVLVM DIMISERVNT FRATRES,
VT IRET VSQVE AD MARE: SILAS AVTEM, ET TIMOTHEVS
REMANSERVNT IBI.
17:15⸻ QVI AVTEM DEDVCEBANT PAVLVM, PERDVXERVNT
EVM VSQVE ATHENAS, ET ACCEPTO MANDATO AB EO AD
SILAM, ET TIMOTHEVM VT QVAM CELERITER VENIRENT AD
ILLVM, PROFECTI SVNT.
17:16⸻ PAVLVS AVTEM CVM ATHENIS EOS EXPECTARET,
INCITABATVR S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EIVS IN IPSO, VIDENS IDOLATRIAE
DEDITAM CIVITATEM.
17:17⸻ DISPVTABAT IGITVR IN SYNAGOGA CVM IVDAEIS,
ET COLENTIBVS, ET IN FORO, PER OMNES DIES AD EOS, QVI
ADERANT.
17:18⸻ QVIDAM AVTEM EPICVREI, ET STOICI PHILOSOPHI
DISSEREBANT CVM EO, ET QVIDAM DICEBANT: QVID VVLT
SEMINIVERBIVS HIC, DICERE? ALII VERO: NOVORVM
DAEMONIORVM VIDETVR ADNVNTIATOR ESSE: QVIA I̅E̅S̅V̅M̅,
ET RESVRRECTIONEM ADNVNTIABAT EIS.
17:19⸻ ET ADPREHENSVM EVM AD ARIOPAGVM
DVXERVNT, DICENTES: POSSVMVS SCIRE QVAE EST HAEC
NOVA, QVAE A TE DICITVR, DOCTRINA?
17:20⸻ NOVA ENIM QVAEDAM INFERS AVRIBVS NOSTRIS:
VOLVMVS ERGO SCIRE QVIDNAM VELINT HAEC ESSE.
17:21⸻ (ATHENIENSES ENIM OMNES, ET ADVENAE
HOSPITES, AD NIHIL ALIVD VACABANT NISI AVT DICERE, AVT
AVDIRE ALIQVID NOVI. )
17:22⸻ STANS AVTEM PAVLVS IN MEDIO ARIOPAGI, AIT:
VIRI ATHENIENSES PER OMNIA QVASI SVPERSTITIOSIORES
VOS VIDEO.
17:23⸻ PRAETERIENS ENIM, ET VIDENS SIMVLACRA
VESTRA, INVENI ET ARAM, IN QVA SCRIPTVM ERAT: IGNOTO
D̅E̅O̅. QVOD ERGO IGNORANTES COLITIS, HOC EGO ADNVNTIO
VOBIS.
17:24⸻ D̅E̅V̅S̅, QVI FECIT MVNDVM, ET OMNIA QVAE IN EO
SVNT, HIC CAELI ET TERRAE CVM SIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, NON IN
MANVFACTIS TEMPLIS INHABITAT,
17:25⸻ NEC MANIBVS HVMANIS COLITVR INDIGENS
ALIQVO, CVM IPSE DET OMNIBVS VITAM, ET INSPIRATIONEM,
ET OMNIA:
17:26⸻ FECITQVE EX VNO OMNE GENVS HOMINVM
INHABITARE SVPER VNIVERSAM FACIEM TERRAE,
DEFINIENS STATVTA TEMPORA, ET TERMINOS
HABITATIONIS EORVM,
17:27⸻ QVAERERE D̅E̅V̅M̅ SI FORTE ADTRACTENT EVM,
AVT INVENIANT, QVAM VIS NON LONGE SIT AB VNOQVOQVE
NOSTRVM.
17:28⸻ IN IPSO ENIM VIVIMVS, ET MOVEMVR, ET SVMVS:
SICVT ET QVIDAM VESTRVM POETARVM DIXERVNT: IPSIVS
ENIM ET GENVS SVMVS.
17:29⸻ GENVS ERGO CVM SIMVS D̅E̅I̅, NON DEBEMVS
AESTIMARE AVRO, AVT ARGENTO, AVT LAPIDI, SCVLPTVRAE
ARTIS, ET COGITATIONIS HOMINIS, DIVINVM ESSE SIMILE.
17:30⸻ ET TEMPORA QVIDEM HVIVS IGNORANTIAE
DESPICIENS D̅E̅V̅S̅, NVNC ADNVNTIAT HOMINIBVS VT OMNES
VBIQVE PAENITENTIAM AGANT,
17:31⸻ EO QVOD STATVIT DIEM, IN QVA IVDICATVRVS EST
ORBEM IN AEQVITATE, IN VIRO, IN QVO STATVIT, FIDEM
PRAEBENS OMNIBVS, SVSCITANS EVM A MORTVIS.
17:32⸻ CVM AVDISSENT AVTEM RESVRRECTIONEM
MORTVORVM, QVIDAM QVIDEM INRIDEBANT, QVIDAM VERO
DIXERVNT: AVDIEMVS TE DE HOC ITERVM.
17:33⸻ SIC PAVLVS EXIVIT DE MEDIO ILLORVM.
17:34⸻ QVIDAM VERO VIRI ADHERENTES EI,
CREDIDERVNT: IN QVIBVS ET DIONISIVS ARIOPAGITA, ET
MVLIER NOMINE DAMARIS, ET ALII CVM EIS.
18:1⸻ POST HAEC EGRESSVS AB ATHENIS, VENIT
CORINTVM:
18:2⸻ ET INVENIENS QVEMDAM IVDAEVM NOMINE
AQVILAM, PONTICVM GENERE, QVI NVPER VENERAT AB
ITALIA, ET PRISCILLAM VXOREM EIVS, (EO QVOD
PRAECEPISSET CLAVDIVS DISCEDERE OMNES IVDAEOS A
ROMA) ACCESSIT AD EOS.
18:3⸻ ET QVIA EIVSDEM ERAT ARTIS, MANEBAT APVD
EOS, ET OPERABATVR: (ERANT AVTEM SCENAEFACTORIAE
ARTIS. )
18:4⸻ ET DISPVTABAT IN SYNAGOGA PER OMNE
SABBATVM, SVADEBATQVE IVDAEOS, ET GRAECOS.
18:5⸻ CVM VENISSENT AVTEM A MACEDONIA SILAS ET
TIMOTHEVS, INSTABAT VERBO PAVLVS, TESTIFICANS
IVDAEIS ESSE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅.
18:6⸻ CONTRADICENTIBVS AVTEM EIS, ET
BLASPHEMANTIBVS, EXCVTIENS VESTIMENTA, DIXIT AD EOS:
SANGVIS VESTER SVPER CAPVT VESTRVM: MVNDVS EGO, EX
HOC AD GENTES VADAM.
18:7⸻ ET MIGRANS INDE, INTRAVIT IN DOMVM CVIVSDAM,
TITI NOMINE IVSTI, COLENTIS D̅E̅V̅M̅, CVIVS DOMVS ERAT
CONIVNCTA SYNAGOGAE.
18:8⸻ CRISPVS AVTEM ARCHISYNAGOGVS CREDIDIT
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ CVM OMNI DOMO SVA: ET MVLTI CORINTHIORVM
AVDIENTES CREDEBANT, ET BAPTIZABANTVR.
18:9⸻ DIXIT AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ NOCTE PER VISIONEM
PAVLO: NOLI TIMERE, SED LOQVERE, ET NE TACEAS:
18:10⸻ PROPTER QVOD EGO SVM TECVM: ET NEMO
ADPONETVR TIBI VT NOCEAT TE: QVONIAM POPVLVS EST
MIHI MVLTVS IN HAC CIVITATE.
18:11⸻ SEDIT AVTEM ANNVM ET SEX MENSES, DOCENS IN
EIS VERBVM D̅E̅I̅.
18:12⸻ GALLIONE AVTEM PROCONSVLE ACHAIAE,
INSVRREXERVNT VNO ANIMO IVDAEI IN PAVLVM, ET
ADDVXERVNT EVM AD TRIBVNAL,
18:13⸻ DICENTES: QVIA CONTRA LEGEM HIC PERSVADET
HOMINIBVS COLERE D̅E̅V̅M̅.
18:14⸻ INCIPIENTE AVTEM PAVLO APERIRE OS, DIXIT
GALLIO AD IVDAEOS: SI QVIDEM ESSET INIQVVM ALIQVID,
AVT FACINVS PESSIMVM O VIRI IVDAEI, RECTE VOS
SVSTINEREM.
18:15⸻ SI VERO QVAESTIONES SVNT DE VERBO, ET
NOMINIBVS, ET LEGIS VESTRAE, VOS IPSI VIDERITIS: IVDEX
EGO HORVM NOLO ESSE.
18:16⸻ ET EMINAVIT EOS A TRIBVNALI.
18:17⸻ ADPREHENDENTES AVTEM OMNES SOSTENEM
PRINCIPEM SYNAGOGAE, PERCVTIEBANT EVM ANTE
TRIBVNAL: ET NIHIL EORVM GALLIONI CVRAE ERAT.
18:18⸻ PAVLVS VERO CVM ADHVC SVSTINVISSET DIES
MVLTOS, FRATRIBVS VALEFACIENS, NAVIGAVIT IN SYRIAM,
(ET CVM EO PRISCILLA, ET AQVILA) QVI SIBI TOTONDERVNT
IN CENCRIS CAPVT: HABEBAT ENIM VOTVM.
18:19⸻ DEVENITQVE EFESVM, ET ILLOS IBI RELIQVIT. IPSE
VERO INGRESSVS SYNAGOGAM, DISPVTAVIT CVM IVDAEIS.
18:20⸻ ROGANTIBVS AVTEM EIS VT AMPLIORI TEMPORE
MANERET, NON CONSENSIT,
18:21⸻ SED VALEFACIENS, ET DICENS, ITERVM REVERTAR
AD VOS D̅E̅O̅ VOLENTE, PROFECTVS EST AB EFESO.
18:22⸻ ET DESCENDENS CAESAREAM, ASCENDIT, ET
SALVTAVIT ECCLESIAM, ET DESCENDIT ANTHIOCIAM.
18:23⸻ ET FACTO IBI ALIQVANTO TEMPORE, PROFECTVS
EST, PERAMBVLANS EX ORDINE GALATICAM REGIONEM, ET
FRYGIAM, CONFIRMANS OMNES DISCIPVLOS.
18:24⸻ IVDAEVS AVTEM QVIDAM, APOLLO NOMINE,
ALEXANDRINVS NATIONE, VIR ELOQVENS, DEVENIT EFESVM,
POTENS IN SCRIPTVRIS.
18:25⸻ HIC ERAT EDOCTVS VIAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅: ET FERVENS
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ LOQVEBATVR, ET DOCEBAT DILIGENTER EA, QVAE
SVNT I̅E̅S̅V̅, SCIENS TANTVM BAPTISMA IOHANNIS.
18:26⸻ HIC ERGO COEPIT FIDVCIALITER AGERE IN
SYNAGOGA. QVEM CVM AVDISSENT PRISCILLA ET AQVILA,
ADSVMSERVNT EVM, ET DILIGENTIVS EXPOSVERVNT EI VIAM
D̅E̅I̅.
18:27⸻ CVM AVTEM VELLET IRE ACHAIAM, EXHORTATI
FRATRES, SCRIPSERVNT DISCIPVLIS VT SVSCIPERENT EVM.
QVI CVM VENISSET, CONTVLIT MVLTVM HIS, QVI
CREDIDERANT.
18:28⸻ VEHEMENTER ENIM IVDAEOS REVINCEBAT
PVBLICE, OSTENDENS PER SCRIPTVRAS, ESSE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅
I̅E̅S̅V̅M̅.
19:1⸻ FACTVM EST AVTEM, CVM APOLLO ESSET CORINTHI,
VT PAVLVS PERAGRATIS SVPERIORIBVS PARTIBVS VENIRET
EFESVM, ET INVENIRET QVOSDAM DISCIPVLOS:
19:2⸻ DIXITQVE AD EOS: SI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅
ACCEPISTIS CREDENTES? AT ILLI AD EVM: SED NEQVE SI
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ EST, AVDIVIMVS.
19:3⸻ ILLE VERO AIT: IN QVO ERGO BAPTIZATI ESTIS? QVI
DIXERVNT: IN IOHANNIS BAPTISMATE.
19:4⸻ DIXIT AVTEM PAVLVS: IOHANNES BAPTIZAVIT
BAPTISMA PAENITENTIAE POPVLVM, DICENS: IN EVM, QVI
VENTVRVS ESSET POST IPSVM, VT CREDERENT, HOC EST, IN
I̅E̅S̅V̅M̅.
19:5⸻ HIS AVDITIS, BAPTIZATI SVNT IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅
I̅E̅S̅V̅.
19:6⸻ ET CVM INPOSVISSET ILLIS MANVM PAVLVS, VENIT
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ SVPER EOS, ET LOQVEBANTVR LINGVIS,
ET PROPHETABANT.
19:7⸻ ERANT AVTEM OMNES VIRI FERE DVODECIM.
19:8⸻ INTROGRESSVS AVTEM SYNAGOGAM, CVM FIDVCIA
LOQVEBATVR PER TRES MENSES, DISPVTANS, ET SVADENS
DE REGNO D̅E̅I̅.
19:9⸻ CVM AVTEM QVIDAM INDVRARENTVR, ET NON
CREDERENT, MALEDICENTES VIAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ CORAM
MVLTITVDINE, DISCEDENS AB EIS, SEGREGAVIT DISCIPVLOS,
COTTIDIE DISPVTANS IN SCHOLA TYRANNI CVIVSDAM.
19:10⸻ HOC AVTEM FACTVM EST PER BIENNIVM, ITA VT
OMNES, QVI HABITABANT IN ASIA, AVDIRENT VERBVM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅, IVDAEI ATQVE GENTILES.
19:11⸻ VIRTVTESQVE NON QVASLIBET D̅E̅V̅S̅ FACIEBAT
PER MANVS PAVLI:
19:12⸻ ITA VT ETIAM SVPER LANGVIDOS DEFERRENTVR A
CORPORE EIVS SVDARIA, VEL SEMICINTIA, ET RECEDEBANT
AB EIS LANGVORES, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ NEQVAM EGREDIEBANTVR.
19:13⸻ TEMTAVERVNT AVTEM QVIDAM ET DE
CIRCVMEVNTIBVS IVDAEIS EXORCISTIS, INVOCARE SVPER
EOS, QVI HABEBANT SPIRITVS MALOS, NOMEN D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅,
DICENTES: ADIVRO VOS PER I̅E̅S̅V̅M̅, QVEM PAVLVS
PRAEDICAT.
19:14⸻ ERANT AVTEM QVIDAM SCEVAE IVDAEI PRINCIPIS
SACERDOTVM SEPTEM FILII, QVI HOC FACIEBANT.
19:15⸻ RESPONDENS AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ NEQVAM DIXIT EIS:
I̅E̅S̅V̅M̅ NOVI, ET PAVLVM SCIO: VOS AVTEM QVI ESTIS?
19:16⸻ ET INSILIENS HOMO IN EOS, IN QVO ERAT
DAEMONIVM PESSIMVM, ET DOMINATVS AMBORVM,
INVALVIT CONTRA EOS, ITA VT NVDI, ET VVLNERATI
EFFVGERENT DE DOMO ILLA.
19:17⸻ HOC AVTEM NOTVM FACTVM EST OMNIBVS
IVDAEIS, ATQVE GENTILIBVS, QVI HABITABANT EPHESI: ET
CECIDIT TIMOR SVPER OMNES ILLOS, ET MAGNIFICABATVR
NOMEN D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅.
19:18⸻ MVLTIQVE CREDENTIVM VENIEBANT,
CONFITENTES, ET ADNVNTIANTES ACTVS SVOS.
19:19⸻ MVLTI AVTEM EX EIS, QVI FVERANT CVRIOSA
SECTATI, CONTVLERVNT LIBROS, ET COMBVSERVNT CORAM
OMNIBVS: ET COMPVTATIS PRETIIS ILLORVM, INVENERVNT
PECVNIAM DENARIORVM QVINQVAGINTA MILIVM.
19:20⸻ ITA FORTITER VERBVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ CRESCEBAT, ET
CONFIRMABATVR.
19:21⸻ HIS AVTEM EXPLETIS, PROPOSVIT PAVLVS IN
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, TRANSITA MACEDONIA ET ACHAIA IRE
HIEROSOLYMAM, DICENS: QVONIAM POSTQVAM FVERO IBI,
OPORTET ME ET ROMAM VIDERE.
19:22⸻ MITTENS AVTEM IN MACEDONIAM DVOS EX
MINISTRANTIBVS SIBI, TIMOTHEVM, ET ERASTVM, IPSE
REMANSIT AD TEMPVS IN ASIA.
19:23⸻ FACTA EST AVTEM IN ILLO TEMPORE TVRBATIO
NON MINIMA DE VIA.
19:24⸻ DEMETRIVS ENIM QVIDAM NOMINE,
ARGENTARIVS, FACIENS AEDES ARGENTEAS DEANAE,
PRAESTABAT ARTIFICIBVS NON MODICVM QVAESTVM:
19:25⸻ QVOS CONVOCANS, ET EOS, QVI HVIVSMODI ERANT
OPIFICES, DIXIT: VIRI, SCITIS QVIA DE HOC ARTIFICIO
ADQVISITIO EST NOBIS:
19:26⸻ ET VIDETIS, ET AVDITIS QVIA NON SOLVM EPHESI,
SED PENE TOTIVS ASIAE, PAVLVS HIC SVADENS AVERTIT
MVLTAM TVRBAM, DICENS: QVONIAM NON SVNT DII, QVI
MANIBVS FIVNT.
19:27⸻ NON SOLVM AVTEM HAEC PERICLITABITVR NOBIS
PARS IN REDARGVTIONEM VENIRE, SED ET MAGNAE DEANAE
TEMPLVM IN NIHILVM DEPVTABITVR, SED ET DESTRVI
INCIPIET MAIESTAS EIVS, QVAM TOTA ASIA, ET ORBIS COLIT.
19:28⸻ HIS AVDITIS, REPLETI SVNT IRA, ET
EXCLAMAVERVNT DICENTES: MAGNA DEANA EPHESIORVM.
19:29⸻ ET IMPLETA EST CIVITAS CONFVSIONE, ET
IMPETVM FECERVNT VNO ANIMO IN THEATRVM, RAPTO
GAIO, ET ARISTARCHO MACEDONIBVS, COMITIBVS PAVLI.
19:30⸻ PAVLO AVTEM VOLENTE INTRARE IN POPVLVM,
NON PERMISERVNT DISCIPVLI.
19:31⸻ QVIDAM AVTEM ET DE ASIAE PRINCIPIBVS, QVI
ERANT AMICI EIVS, MISERVNT AD EVM ROGANTES NE SE
DARET IN THEATRVM:
19:32⸻ ALII AVTEM ALIVD CLAMABANT. ERAT ENIM
ECCLESIA CONFVSA: ET PLVRES NESCIEBANT QVA EX CAVSA
CONVENISSENT.
19:33⸻ DE TVRBA AVTEM DETRAXERVNT ALEXANDRVM,
PROPELLENTIBVS EVM IVDAEIS. ALEXANDER ERGO MANV
SILENTIO POSTVLATO, VOLEBAT RATIONEM REDDERE
POPVLO.
19:34⸻ QVEM VT COGNOVERVNT IVDAEVM ESSE, VOX
FACTA VNA EST OMNIVM, QVASI PER HORAS DVAS
CLAMANTIVM: MAGNA DEANA EPHESIORVM.
19:35⸻ ET CVM SEDASSET SCRIBA TVRBAS, DIXIT: VIRI
EFESII, QVIS ENIM EST HOMINVM, QVI NESCIAT EPHESIORVM
CIVITATEM CVLTRICEM ESSE MAGNAE DIANAE, IOVISQVE
PROLIS?
19:36⸻ CVM ERGO HIS CONTRADICI NON POSSIT, OPORTET
VOS SEDATOS ESSE, ET NIHIL TEMERE AGERE.
19:37⸻ ADDVXISTIS ENIM HOMINES ISTOS, NEQVE
SACRILEGOS, NEQVE BLASPHEMANTES DEAM VESTRAM.
19:38⸻ QVOD SI DEMETRIVS, ET QVI CVM EO SVNT
ARTIFICES, HABENT ADVERSVS ALIQVEM CAVSAM,
CONVENTVS FORENSES AGVNTVR, ET PROCONSVLES SVNT,
ACCVSENT INVICEM.
19:39⸻ SI QVID AVTEM ALTERIVS REI QVAERITIS: IN
LEGITIMA ECCLESIA POTERIT ABSOLVI.
19:40⸻ NAM ET PERICLITAMVR ARGVI SEDITIONIS
HODIERNAE: CVM NVLLVS OBNOXIVS SIT (DE QVO POSSIMVS
REDDERE RATIONEM) CONCVRSVS ISTIVS. ET CVM HAEC
DIXISSET, DIMISIT ECCLESIAM.
20:1⸻ POSTQVAM AVTEM CESSAVIT TVMVLTVS, VOCATIS
PAVLVS DISCIPVLIS, ET EXHORTATVS EOS, VALEDIXIT, ET
PROFECTVS EST VT IRET IN MACEDONIAM.
20:2⸻ CVM AVTEM PERAMBVLASSET PARTES ILLAS, ET
EXHORTATVS EOS FVISSET MVLTO SERMONE, VENIT AD
GRAECIAM:
20:3⸻ VBI CVM FVISSET MENSES TRES, FACTAE SVNT ILLI
INSIDIAE A IVDAEIS NAVIGATVRO IN SYRIAM: HABVITQVE
CONSILIVM VT REVERTERETVR PER MACEDONIAM.
20:4⸻ COMITATVS EST AVTEM CVM EO SOPATER PYRI
BEROENSIS, THESSALONICENSIVM VERO ARISTHARCHVS, ET
SECVNDVS, ET GAIVS DERBEVS, ET TIMOTHEVS: ASIANI VERO
TYCHICVS, ET TROFIMVS.
20:5⸻ HI CVM PRAECESSISSENT, SVSTINEBANT NOS
TROADAE:
20:6⸻ NOS VERO NAVIGAVIMVS POST DIES AZYMORVM A
PHILIPPIS, ET VENIMVS AD EOS TROADEM IN DIEBVS
QVINQVE, VBI DEMORATI SVMVS DIEBVS SEPTEM.
20:7⸻ IN VNA AVTEM SABBATI CVM CONVENISSEMVS AD
FRANGENDVM PANEM, PAVLVS DISPVTABAT EIS
PROFECTVRVS IN CRASTINVM, PROTRAXITQVE SERMONEM
VSQVE IN MEDIAM NOCTEM.
20:8⸻ ERANT AVTEM LAMPADAE COPIOSAE IN CENACVLO,
VBI ERAMVS CONGREGATI.
20:9⸻ SEDENS AVTEM QVIDAM ADVLESCENS NOMINE
EVTYCHVS SVPER FENESTRAM, CVM MERGERETVR SOMNO
GRAVI, DISPVTANTE DIV PAVLO, EDVCTVS SOMNO CECIDIT
DE TERTIO CENACVLO DEORSVM, ET SVBLATVS EST
MORTVVS.
20:10⸻ AD QVEM CVM DESCENDISSET PAVLVS, INCVBVIT
SVPER EVM: ET COMPLEXVS DIXIT: NOLITE TVRBARI, ANIMA
ENIM IPSIVS IN IPSO EST.
20:11⸻ ASCENDENS AVTEM, FRANGENSQVE PANEM, ET
GVSTANS, SATISQVE ALLOCVTVS VSQVE IN LVCEM, SIC
PROFECTVS EST.
20:12⸻ ADDVXERVNT AVTEM PVERVM VIVENTEM, ET
CONSOLATI SVNT NON MINIME.
20:13⸻ NOS AVTEM ASCENDENTES NAVEM,
ENAVIGAVIMVS IN ASSON, INDE SVSCEPTVRI PAVLVM: SIC
ENIM DISPOSVERAT IPSE PER TERRAM ITER FACTVRVS.
20:14⸻ CVM AVTEM CONVENISSET NOS IN ASSON,
ADSVMTO EO, VENIMVS MYTILENEN.
20:15⸻ ET INDE NAVIGANTES, SEQVENTI DIE VENIMVS
CONTRA CHIVM, ET ALIA ADPLICVIMVS SAMVM, ET
SEQVENTI DIE VENIMVS MILETVM.
20:16⸻ PROPOSVERAT ENIM PAVLVS TRANSNAVIGARE
EPHESVM, NE QVA MORA ILLI FIERET IN ASIA. FESTINABAT
ENIM, SI POSSIBILE SIBI ESSET, VT DIEM PENTECOSTEN
FACERET HIEROSOLYMIS.
20:17⸻ A MILETO AVTEM MITTENS EPHESVM, VOCAVIT
MAIORES NATV ECCLESIAE.
20:18⸻ QVI CVM VENISSENT AD EVM, ET SIMVL ESSENT,
DIXIT EIS: VOS SCITIS A PRIMA DIE, QVA INGRESSVS SVM IN
ASIAM, QVALITER VOBISCVM PER OMNE TEMPVS FVERIM,
20:19⸻ SERVIENS D̅O̅M̅I̅N̅O̅ CVM OMNI HVMILITATE, ET
LACRIMIS, ET TEMTATIONIBVS, QVAE MIHI ACCIDERVNT EX
INSIDIIS IVDAEORVM:
20:20⸻ QVO MODO NIHIL SVBTRAXERIM VTILIVM,
QVOMINVS ADNVNTIAREM VOBIS, ET DOCEREM VOS
PVBLICE, ET PER DOMOS,
20:21⸻ TESTIFICANS IVDAEIS, ATQVE GENTILIBVS IN
D̅E̅V̅M̅ PAENITENTIAM, ET FIDEM IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ NOSTRO I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
20:22⸻ ET NVNC ECCE ALLIGATVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, VADO IN
HIERVSALEM: QVAE IN EA VENTVRA SINT MIHI, IGNORANS:
20:23⸻ NISI QVOD S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ PER OMNES
CIVITATES PROTESTATVR MIHI, DICENS: QVONIAM VINCVLA,
ET TRIBVLATIONES ME MANENT IN HIEROSOLYMIS.
20:24⸻ SED NIHIL HORVM VEREOR: NEC FACIO ANIMAM
MEAM PRETIOSIOREM QVAM ME, DVM MODO CONSVMMEM
CVRSVM MEVM, ET MINISTERIVM, QVOD ACCEPI A D̅O̅M̅I̅N̅O̅
I̅E̅S̅V̅, TESTIFICARI EVANGELIVM GRATIAE D̅E̅I̅.
20:25⸻ ET NVNC ECCE EGO SCIO QVIA AMPLIVS NON
VIDEBITIS FACIEM MEAM VOS OMNES, PER QVOS TRANSIVI
PRAEDICANS REGNVM D̅E̅I̅.
20:26⸻ QVAPROPTER CONTESTOR VOS HODIERNA DIE,
QVIA MVNDVS SVM A SANGVINE OMNIVM.
20:27⸻ NON ENIM SVBTERFVGI, QVOMINVS
ADNVNTIAREM OMNE CONSILIVM D̅E̅I̅ VOBIS.
20:28⸻ ADTENDITE VOBIS, ET VNIVERSO GREGI, IN QVO
VOS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ POSVIT EPISCOPOS REGERE
ECCLESIAM D̅E̅I̅, QVAM ADQVISIVIT SANGVINE SVO.
20:29⸻ EGO SCIO QVONIAM INTRABVNT POST
DISCESSIONEM MEAM LVPI GRAVES IN VOS, NON PARCENTES
GREGI.
20:30⸻ ET EX VOBIS IPSIS EXSVRGENT VIRI LOQVENTES
PERVERSA, VT ABDVCANT DISCIPVLOS POST SE.
20:31⸻ PROPTER QVOD VIGILATE MEMORIA RETINENTES:
QVONIAM PER TRIENNIVM NOCTE ET DIE NON CESSAVI, CVM
LACRIMIS MONENS VNVMQVEMQVE VESTRVM.
20:32⸻ ET NVNC COMMENDO VOS D̅E̅O̅, ET VERBO
GRATIAE IPSIVS, QVI POTENS EST AEDIFICARE, ET DARE
HEREDITATEM IN S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATIS OMNIBVS.
20:33⸻ ARGENTVM, AVT AVRVM, AVT VESTEM NVLLIVS
CONCVPIVI,
20:34⸻ IPSI SCITIS: QVONIAM AD EA, QVAE MIHI OPVS
ERANT, ET HIS, QVI MECVM SVNT, MINISTRAVERVNT MANVS
ISTAE.
20:35⸻ OMNIA OSTENDI VOBIS, QVONIAM SIC
LABORANTES, OPORTET SVSCIPERE INFIRMOS, AC
MEMINISSE VERBI D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅, QVONIAM IPSE DIXIT:
BEATIVS EST MAGIS DARE, QVAM ACCIPERE.
20:36⸻ ET CVM HAEC DIXISSET, POSITIS GENIBVS SVIS
CVM OMNIBVS ILLIS ORAVIT.
20:37⸻ MAGNVS AVTEM FLETVS EST OMNIVM: ET
PROCVMBENTES SVPER COLLVM PAVLI, OSCVLABANTVR
EVM,
20:38⸻ DOLENTES MAXIME IN VERBO, QVOD DIXERAT,
QVONIAM AMPLIVS FACIEM EIVS NON ESSENT VISVRI. ET
DEDVCEBANT EVM AD NAVEM.
21:1⸻ CVM AVTEM FACTVM ESSET VT NAVIGAREMVS
ABSTRACTI AB EIS, RECTO CVRSV VENIMVS CHO, ET
SEQVENTI DIE RODVM, ET INDE PATARA.
21:2⸻ ET CVM INVENISSEMVS NAVEM TRANSFRETANTEM
FOENICEN, ASCENDENTES NAVIGAVIMVS.
21:3⸻ CVM PARVISSEMVS AVTEM CYPRO, ET
RELINQVENTES EAM AD SINISTRAM, NAVIGAVIMVS IN
SYRIAM, ET VENIMVS TYRVM: IBI ENIM NAVIS ERAT
EXPOSITVRA ONVS.
21:4⸻ INVENTIS AVTEM DISCIPVLIS, MANSIMVS IBI
DIEBVS SEPTEM: QVI PAVLO DICEBANT PER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ NE
ASCENDERET HIEROSOLYMA.
21:5⸻ ET EXPLICITIS DIEBVS PROFECTI IBAMVS,
DEDVCENTIBVS NOS OMNIBVS CVM VXORIBVS, ET FILIIS
VSQVE FORAS CIVITATEM: ET POSITIS GENIBVS IN LITORE,
ORAVIMVS.
21:6⸻ ET CVM VALEFECISSEMVS INVICEM, ASCENDIMVS IN
NAVEM: ILLI AVTEM REDIERVNT IN SVA.
21:7⸻ NOS VERO NAVIGATIONE EXPLICITA A TYRO
DESCENDIMVS PTOLOMAIDAM: ET SALVTATIS FRATRIBVS,
MANSIMVS DIE VNA APVD ILLOS.
21:8⸻ ALIA AVTEM DIE PROFECTI, VENIMVS CAESAREAM.
ET INTRANTES DOMVM PHILIPPI EVANGELISTAE, QVI ERAT
DE SEPTEM, MANSIMVS APVD EVM.
21:9⸻ HVIC AVTEM ERANT FILIAE QVATTVOR VIRGINES
PROPHETANTES.
21:10⸻ ET CVM MORAREMVR PER DIES ALIQVOT,
SVPERVENIT QVIDAM A IVDAEA PROPHETA, NOMINE
AGABVS.
21:11⸻ IS CVM VENISSET AD NOS, TVLIT ZONAM PAVLI: ET
ALLIGANS SIBI PEDES, ET MANVS DIXIT: HAEC DICIT
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅: VIRVM, CVIVS EST ZONA HAEC, SIC
ALLIGABVNT IN HIERVSALEM IVDAEI, ET TRADENT IN
MANVS GENTIVM.
21:12⸻ QVOD CVM AVDISSEMVS, ROGABAMVS NOS, ET QVI
LOCI ILLIVS ERANT, NE ASCENDERET HIEROSOLYMA.
21:13⸻ TVNC RESPONDIT PAVLVS, ET DIXIT: QVID FACITIS
FLENTES, ET AFFLIGENTES COR MEVM? EGO ENIM NON
SOLVM ALLIGARI, SED ET MORI IN HIERVSALEM PARATVS
SVM PROPTER NOMEN D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅.
21:14⸻ ET CVM EI SVADERE NON POSSEMVS, QVIEVIMVS,
DICENTES: D̅O̅M̅I̅N̅I̅ VOLVNTAS FIAT.
21:15⸻ POST DIES AVTEM ISTOS PRAEPARATI,
ASCENDEBAMVS HIERVSALEM.
21:16⸻ VENERVNT AVTEM ET EX DISCIPVLIS A CAESAREA
NOBISCVM, ADDVCENTES APVD QVEM HOSPITAREMVR
MNASONEM QVENDAM CYPRIVM, ANTIQVVM DISCIPVLVM.
21:17⸻ ET CVM VENISSEMVS HIEROSOLYMA, LIBENTER
EXCEPERVNT NOS FRATRES.
21:18⸻ SEQVENTI AVTEM DIE INTROIBAT PAVLVS
NOBISCVM AD IACOBVM, OMNESQVE COLLECTI SVNT
SENIORES.
21:19⸻ QVOS CVM SALVTASSET, NARRABAT PER SINGVLA,
QVAE FECISSET D̅E̅V̅S̅ IN GENTIBVS PER MINISTERIVM IPSIVS.
21:20⸻ AT ILLI CVM AVDISSENT, MAGNIFICABANT D̅E̅V̅M̅,
DIXERVNTQVE EI: VIDES FRATER, QVOT MILIA SVNT IN
IVDAEIS, QVI CREDIDERVNT, ET OMNES AEMVLATORES SVNT
LEGIS.
21:21⸻ AVDIERVNT AVTEM DE TE QVIA DISCESSIONEM
DOCEAS A MOSE EORVM, QVI PER GENTES SVNT,
IVDAEORVM: DICENS NON DEBERE EOS CIRCVMCIDERE
FILIOS SVOS, NEQVE SECVNDVM CONSVETVDINEM INGREDI.
21:22⸻ QVID ERGO EST? VTIQVE OPORTET CONVENIRE
MVLTITVDINEM: AVDIENT ENIM TE SVPERVENISSE.
21:23⸻ HOC ERGO FAC QVOD TIBI DICIMVS: SVNT NOBIS
VIRI QVATTVOR, VOTVM HABENTES SVPER SE.
21:24⸻ HIS ADSVMTIS, S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICA TE CVM ILLIS: ET
INPENDE IN ILLIS VT RADANT CAPITA: ET SCIENT OMNES
QVIA QVAE DE TE AVDIERVNT, FALSA SVNT, SED AMBVLAS
ET IPSE CVSTODIENS LEGEM.
21:25⸻ DE HIS AVTEM, QVI CREDIDERVNT EX GENTIBVS,
NOS SCRIPSIMVS IVDICANTES VT ABSTINEANT SE AB IDOLIS,
IMMOLATO, ET SANGVINE, ET SVFFOCATO, ET
FORNICATIONE.
21:26⸻ TVNC PAVLVS, SVMTIS VIRIS, POSTERA DIE
PVRIFICATVS CVM ILLIS INTRAVIT IN TEMPLVM,
ADNVNTIANS EXPLETIONEM DIERVM PVRIFICATIONIS,
DONEC OFFERRETVR PRO VNOQVOQVE EORVM OBLATIO.
21:27⸻ DVM ENIM SEPTEM DIES CONSVMMARENTVR, HI,
QVI AB ASIA ERANT, IVDAEI, CVM VIDISSENT EVM IN
TEMPLO, CONCITAVERVNT OMNEM POPVLVM, ET
INIECERVNT EI MANVS, CLAMANTES:
21:28⸻ VIRI ISRAHELITAE, ADIVVATE: HIC EST HOMO, QVI
ADVERSVS POPVLVM, ET LEGEM, ET LOCVM HVNC, OMNES
VBIQVE DOCENS, INSVPER ET GENTILES INDVXIT IN
TEMPLVM, ET VIOLAVIT S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ LOCVM ISTVM.
21:29⸻ VIDERANT ENIM TROFIMVM EPHESIVM IN
CIVITATE CVM IPSO, QVEM AESTIMAVERVNT QVONIAM IN
TEMPLVM INDVXISSET PAVLVS.
21:30⸻ COMMOTAQVE EST CIVITAS TOTA, ET FACTA EST
CONCVRSIO POPVLI. ET ADPREHENDENTES PAVLVM,
TRAHEBANT EVM EXTRA TEMPLVM: ET STATIM CLAVSAE
SVNT IANVAE.
21:31⸻ QVAERENTIBVS AVTEM EVM OCCIDERE,
NVNTIATVM EST TRIBVNO COHORTIS: QVIA TOTA
CONFVNDITVR HIERVSALEM.
21:32⸻ QVI STATIM ADSVMTIS MILITIBVS, ET
CENTVRIONIBVS, DECVRRIT AD ILLOS. QVI CVM VIDISSENT
TRIBVNVM, ET MILITES, CESSAVERVNT PERCVTERE PAVLVM.
21:33⸻ TVNC ACCEDENS TRIBVNVS ADPREHENDIT EVM,
ET IVSSIT ALLIGARI CATENIS DVABVS: ET INTERROGABAT
QVIS ESSET, ET QVID FECISSET.
21:34⸻ ALII AVTEM ALIVD CLAMABANT IN TVRBA. ET CVM
NON POSSET CERTVM COGNOSCERE PRAE TVMVLTV, IVSSIT
DVCI EVM IN CASTRA.
21:35⸻ ET CVM VENISSET AD GRADVS, CONTIGIT VT
PORTARETVR A MILITIBVS PROPTER VIM POPVLI.
21:36⸻ SEQVEBATVR ENIM MVLTITVDO POPVLI,
CLAMANS: TOLLE EVM!
21:37⸻ ET CVM COEPISSET INDVCI IN CASTRA PAVLVS,
DICIT TRIBVNO: SI LICET MIHI LOQVI ALIQVID AD TE? QVI
DIXIT: GRECE NOSTI?
21:38⸻ NONNE TV ES AEGYPTIVS, QVI ANTE HOS DIES
TVMVLTVM CONCITASTI, ET EDVXISTI IN DESERTVM
QVATTVOR MILIA VIRORVM SICARIORVM?
21:39⸻ ET DIXIT AD EVM PAVLVS: EGO HOMO SVM
QVIDEM IVDAEVS A THARSO CILICIAE, NON IGNOTAE
CIVITATIS MVNICEPS. ROGO AVTEM TE, PERMITTE MIHI
LOQVI AD POPVLVM.
21:40⸻ ET CVM ILLE PERMISISSET, PAVLVS STANS IN
GRADIBVS, ANNVIT MANV AD PLEBEM, ET MAGNO SILENTIO
FACTO, ALLOCVTVS EST HEBREA LINGVA, DICENS:
22:1⸻ VIRI FRATRES, ET PATRES, AVDITE QVAM AD VOS
NVNC REDDO RATIONEM.
22:2⸻ CVM AVDISSENT AVTEM QVIA HEBREA LINGVA
LOQVITVR AD ILLOS, MAGIS PRAESTITERVNT SILENTIVM.
22:3⸻ ET DIXIT: EGO SVM VIR IVDAEVS, NATVS THARSO
CILICIAE, NVTRITVS AVTEM IN ISTAM CIVITATEM, SECVS
PEDES GAMALIHEL ERVDITVS IVXTA VERITATEM PATERNAE
LEGIS, AEMVLATOR LEGIS, SICVT ET VOS OMNES ESTIS
HODIE:
22:4⸻ QVI HANC VIAM PERSECVTVS SVM VSQVE AD
MORTEM, ALLIGANS ET TRADENS IN CVSTODIA VIROS ET
MVLIERES,
22:5⸻ SICVT PRINCEPS SACERDOTVM TESTIMONIVM MIHI
REDDIT, ET OMNES MAIORES NATV, A QVIBVS ET EPISTVLAS
ACCIPIENS AD FRATRES DAMASCVM PERGEBAM, VT
ADDVCEREM INDE VINCTOS IN HIERVSALEM VT
PVNIRENTVR.
22:6⸻ FACTVM EST AVTEM, EVNTE ME, ET
ADPROPINQVANTE DAMASCO MEDIA DIE, SVBITO DE CAELO
CIRCVMFVLSIT ME LVX COPIOSA:
22:7⸻ ET DECIDENS IN TERRAM, AVDIVI VOCEM
DICENTEM MIHI: SAVLE, SAVLE, QVID ME PERSEQVERIS?
22:8⸻ EGO AVTEM RESPONDI: QVIS ES D̅O̅M̅I̅N̅E̅? DIXITQVE
AD ME: EGO SVM I̅E̅S̅V̅S̅ NAZARENVS, QVEM TV PERSEQVERIS.
22:9⸻ ET QVI MECVM ERANT, LVMEN QVIDEM VIDERVNT,
VOCEM AVTEM NON AVDIERVNT EIVS, QVI LOQVEBATVR
MECVM.
22:10⸻ ET DIXI: QVID FACIAM, D̅O̅M̅I̅N̅E̅? D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ AVTEM
DIXIT AD ME: SVRGENS VADE DAMASCVM: ET IBI TIBI
DICETVR DE OMNIBVS, QVAE TE OPORTEAT FACERE.
22:11⸻ ET CVM NON VIDEREM PRAE CLARITATE LVMINIS
ILLIVS, AD MANVM DEDVCTVS A COMITIBVS, VENI
DAMASCVM.
22:12⸻ ANNANIAS AVTEM QVIDAM, VIR SECVNDVM
LEGEM TESTIMONIVM HABENS AB OMNIBVS HABITANTIBVS
IVDAEIS,
22:13⸻ VENIENS AD ME, ET ADSTANS DIXIT MIHI: SAVLE
FRATER RESPICE. ET EGO EADEM HORA RESPEXI IN EVM.
22:14⸻ AT ILLE DIXIT: D̅E̅V̅S̅ PATRVM NOSTRORVM
PRAEORDINAVIT TE, VT COGNOSCERES VOLVNTATEM EIVS,
ET VIDERES IVSTVM, ET AVDIRES VOCEM EX ORE EIVS:
22:15⸻ QVIA ERIS TESTIS ILLIVS AD OMNES HOMINES
EORVM, QVAE VIDISTI, ET AVDISTI.
22:16⸻ ET NVNC QVID MORARIS? EXSVRGE, BAPTIZARE,
ET ABLVE PECCATA TVA INVOCATO NOMINE IPSIVS.
22:17⸻ FACTVM EST AVTEM REVERTENTI MIHI IN
HIERVSALEM, ET ORANTI IN TEMPLO, FIERI ME IN STVPORE
MENTIS,
22:18⸻ ET VIDERE ILLVM DICENTEM MIHI: FESTINA, ET
EXI VELOCITER EX HIERVSALEM: QVONIAM NON RECIPIENT
TESTIMONIVM TVVM DE ME.
22:19⸻ ET EGO DIXI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ IPSI SCIVNT QVIA EGO ERAM
CONCLVDENS IN CARCEREM, ET CAEDANS PER SYNAGOGAS
EOS, QVI CREDEBANT IN TE:
22:20⸻ ET CVM FVNDERETVR SANGVIS STEPHANI TESTIS
TVI, EGO ADSTABAM, ET CONSENTIEBAM, ET CVSTODIEBAM
VESTIMENTA INTERFICIENTIVM ILLVM.
22:21⸻ ET DIXIT AD ME: VADE QVONIAM EGO IN
NATIONES LONGE MITTAM TE.
22:22⸻ AVDIEBANT AVTEM EVM VSQVE AD HOC VERBVM,
ET LEVAVERVNT VOCEM SVAM DICENTES: TOLLE DE TERRA
EIVSMODI: NON ENIM FAS EST EVM VIVERE.
22:23⸻ VOCIFERANTIBVS AVTEM EIS, ET PROICIENTIBVS
VESTIMENTA SVA, ET PVLVEREM IACTANTIBVS IN AEREM,
22:24⸻ IVSSIT TRIBVNVS INDVCI EVM IN CASTRA, ET
FLAGELLIS CAEDI, ET TORQVERI EVM, VT SCIRET PROPTER
QVAM CAVSAM SIC ADCLAMARENT EI.
22:25⸻ ET CVM ADSTRINXISSENT EVM LORIS, DIXIT
ADSTANTI SIBI CENTVRIONI PAVLVS: SI HOMINEM
ROMANVM, ET INDEMNATVM LICET VOBIS FLAGELLARE?
22:26⸻ QVO AVDITO, CENTVRIO ACCESSIT AD TRIBVNVM,
ET NVNTIAVIT, DICENS: QVID ACTVRVS ES? HIC ENIM HOMO
CIVIS ROMANVS EST.
22:27⸻ ACCEDENS AVTEM TRIBVNVS, DIXIT ILLI: DIC MIHI
TV ROMANVS ES? AT ILLE DIXIT: ETIAM.
22:28⸻ ET RESPONDIT TRIBVNVS: EGO MVLTA PECVNIA
CIVITATEM HANC CONSECVTVS SVM. ET PAVLVS AIT: EGO
AVTEM ET NATVS SVM.
22:29⸻ PROTINVS ERGO DISCESSERVNT AB ILLO, QVI EVM
TORTVRI ERANT. TRIBVNVS QVOQVE TIMVIT POSTQVAM
RESCIVIT, QVIA CIVIS ROMANVS ESSET, ET QVIA ALLIGASSET
EVM.
22:30⸻ POSTERA AVTEM DIE VOLENS SCIRE DILIGENTIVS
QVA EX CAVSA ACCVSARETVR A IVDAEIS, SOLVIT EVM, ET
IVSSIT SACERDOTES CONVENIRE, ET OMNE CONCILIVM, ET
PRODVCENS PAVLVM, STATVIT INTER ILLOS.
23:1⸻ INTENDENS AVTEM CONCILIVM PAVLVS AIT: VIRI
FRATRES, EGO OMNI CONSCIENTIA BONA CONVERSATVS SVM
ANTE D̅E̅V̅M̅ VSQVE IN HODIERNVM DIEM.
23:2⸻ PRINCEPS AVTEM SACERDOTVM ANNANIAS
PRAECEPIT ADSTANTIBVS SIBI PERCVTERE OS EIVS.
23:3⸻ TVNC PAVLVS AD EVM DIXIT: PERCVTIET TE D̅E̅V̅S̅,
PARIES DEALBATE. ET TV SEDENS IVDICAS ME SECVNDVM
LEGEM, ET CONTRA LEGEM IVBES ME PERCVTI?
23:4⸻ ET QVI ADSTABANT DIXERVNT: SVMMVM
SACERDOTEM D̅E̅I̅ MALEDICIS.
23:5⸻ DIXIT AVTEM PAVLVS: NESCIEBAM FRATRES QVIA
PRINCEPS EST SACERDOTVM. SCRIPTVM EST ENIM:
PRINCIPEM POPVLI TVI NON MALEDICES.
23:6⸻ SCIENS AVTEM PAVLVS QVIA VNA PARS ESSET
SADDVCAEORVM, ET ALTERA PHARISAEORVM, EXCLAMAVIT
IN CONCILIO: VIRI FRATRES, EGO PHARISAEVS SVM, FILIVS
PHARISAEORVM, DE SPE ET DE RESVRRECTIONE
MORTVORVM EGO IVDICOR.
23:7⸻ ET CVM HAEC DIXISSET, FACTA EST DISSENSIO
INTER PHARISAEOS, ET SADDVCAEOS, ET SOLVTA EST
MVLTITVDO.
23:8⸻ SADDVCAEI ENIM DICVNT, NON ESSE
RESVRRECTIONEM, NEQVE ANGELVM, NEQVE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅:
FARISAEI AVTEM VTRAQVE CONFITENTVR.
23:9⸻ FACTVS EST AVTEM CLAMOR MAGNVS. ET
SVRGENTES QVIDAM PHARISAEORVM, PVGNABANT,
DICENTES: NIHIL MALI INVENIMVS IN HOMINE ISTO: QVID SI
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ LOCVTVS EST EI, AVT ANGELVS?
23:10⸻ ET CVM MAGNA DISSENSIO FACTA ESSET, TIMENS
TRIBVNVS NE DISCERPERETVR PAVLVS AB IPSIS, IVSSIT
MILITIES DESCENDERE, ET RAPERE EVM DE MEDIO EORVM,
AC DEDVCERE EVM IN CASTRA.
23:11⸻ SEQVENTI AVTEM NOCTE ADSISTENS EI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅,
AIT: CONSTANS ESTO: SICVT ENIM TESTIFICATVS ES DE ME
HIERVSALEM, SIC TE OPORTET ET ROMAE TESTIFICARI.
23:12⸻ FACTA AVTEM DIE COLLEGERVNT SE QVIDAM EX
IVDAEIS, ET DEVOVERVNT SE DICENTES, NEQVE
MANDVCATVROS, NEQVE BIBATVROS DONEC OCCIDERENT
PAVLVM.
23:13⸻ ERANT AVTEM PLVS QVAM QVADRAGINTA, QVI
HANC CONIVRATIONEM FECERANT:
23:14⸻ QVI ACCESSERVNT AD PRINCIPES SACERDOTVM,
ET SENIORES, ET DIXERVNT: DEVOTIONE DEVOVIMVS NOS
NIHIL GVSTATVROS, DONEC OCCIDAMVS PAVLVM.
23:15⸻ NVNC ERGO VOS NOTVM FACITE TRIBVNO CVM
CONCILIO, VT PRODVCAT ILLVM AD VOS, TAMQVAM ALIQVID
CERTIVS COGNITVRI DE EO. NOS VERO PRIVS QVAM
ADPROPIET, PARATI SVMVS INTERFICERE ILLVM.
23:16⸻ QVOD CVM AVDISSET FILIVS SORORIS PAVLI
INSIDIAS, VENIT, ET INTRAVIT IN CASTRA, NARRAVITQVE
PAVLO.
23:17⸻ VOCANS AVTEM PAVLVS AD SE VNVM EX
CENTVRIONIBVS, AIT: ADVLESCENTEM HVNC PERDVC AD
TRIBVNVM, HABET ENIM ALIQVID INDICARE ILLI.
23:18⸻ ET ILLE QVIDEM ASSVMENS EVM DVXIT AD
TRIBVNVM, ET AIT: VINCTVS PAVLVS ROGAVIT ME HVNC
ADVLESCENTEM PERDVCERE AD TE, HABENTEM ALIQVID
LOQVI TIBI.
23:19⸻ ADPREHENDENS AVTEM TRIBVNVS MANVM
ILLIVS, SECESSIT CVM EO SEORSVM, ET INTERROGAVIT
ILLVM: QVID EST, QVOD HABES INDICARE MIHI?
23:20⸻ ILLE AVTEM DIXIT: IVDAEIS CONVENIT ROGARE
TE, VT CRASTINA DIE PAVLVM PRODVCAS IN CONCILIVM,
QVASI ALIQVID CERTIVS INQVISITVRI SINT DE ILLO:
23:21⸻ TV VERO NE CREDIDERIS ILLIS, INSIDIANTVR ENIM
EX EIS VIRI AMPLIVS QVADRAGINTA, QVI SE DEVOVERVNT
NON MANDVCARE, NEQVE BIBERE DONEC INTERFICIANT
EVM: ET NVNC PARATI SVNT, EXPECTANTES PROMISSVM
TVVM.
23:22⸻ TRIBVNVS IGITVR DIMISIT ADVLESCENTEM,
PRAECIPIENS NE CVI LOQVERETVR QVONIAM HAEC NOTA
SIBI FECISSET.
23:23⸻ ET VOCATIS DVOBVS CENTVRIONIBVS, DIXIT ILLIS:
PARATE MILITES DVCENTOS VT EANT VSQVE CAESAREAM,
ET EQVITES SEPTVAGINTA, ET LANCEARIOS DVCENTOS A
TERTIA HORA NOCTIS:
23:24⸻ ET IVMENTA PRAEPARATE VT INPONENTES
PAVLVM, SALVVM PERDVCERENT AD FELICEM PRAESIDEM.
23:25⸻ []
23:26⸻ SCRIBENS EPISTVLAM CONTINENTEM HAEC:
CLAVDIVS LYSIAS OPTIMO PRAESIDI, FELICI SALVTEM.
23:27⸻ VIRVM HVNC CONPREHENSVM A IVDAEIS, ET
INCIPIENTEM INTERFICI AB EIS, SVPERVENIENS CVM
EXERCITV ERIPVI, COGNITO QVIA ROMANVS EST:
23:28⸻ VOLENSQVE SCIRE CAVSAM, QVAM OBICIEBANT
ILLI, DEDVXI EVM IN CONCILIVM EORVM.
23:29⸻ QVEM INVENI ACCVSARI DE QVAESTIONIBVS LEGIS
IPSORVM, NIHIL VERO DIGNVM MORTE AVT VINCVLIS
HABENTEM CRIMEN.
23:30⸻ ET CVM MIHI PERLATVM ESSET DE INSIDIIS, QVAS
PARAVERVNT EI, MISI EVM AD TE: DENVNTIANS ET
ACCVSATORIBVS VT DICANT APVD TE.
23:31⸻ MILITES ERGO SECVNDVM PRAECEPTVM SIBI,
ADSVMENTES PAVLVM, DVXERVNT PER NOCTEM IN
ANTIPATRIDEM.
23:32⸻ ET POSTERA DIE DIMISSIS EQVITIBVS VT IRENT
CVM EO, REVERSI SVNT AD CASTRA.
23:33⸻ QVI CVM VENISSENT CAESAREAM, ET
TRADIDISSENT EPISTVLAM PRAESIDI, STATVERVNT ANTE
ILLVM ET PAVLVM.
23:34⸻ CVM LEGISSET AVTEM, ET INTERROGASSET DE
QVA PROVINCIA ESSET: ET COGNOSCENS QVIA DE CILICIA,
23:35⸻ AVDIAM TE, INQVIT, CVM ET ACCVSATORES TVI
VENERINT. IVSSITQVE IN PRAETORIO HERODIS CVSTODIRI
EVM.
24:1⸻ POST QVINQVE AVTEM DIES DESCENDIT PRINCEPS
SACERDOTVM, ANANIAS, CVM SENIORIBVS QVIBVSDAM, ET
TERTVLLO QVODAM ORATORE, QVI ADIERVNT PRAESIDEM
ADVERSVS PAVLVM.
24:2⸻ ET CITATO PAVLO COEPIT ACCVSARE TERTVLLVS,
DICENS: CVM IN MVLTA PACE AGAMVS PER TE, ET MVLTA
CORRIGANTVR PER TVAM PROVIDENTIAM;
24:3⸻ SEMPER ET VBIQVE SVSCIPIMVS, OPTIME FELIX,
CVM OMNI GRATIARVM ACTIONE.
24:4⸻ NE DIVTIVS AVTEM TE PROTRAHAM, ORO,
BREVITER AVDIAS NOS PRO TVA CLEMENTIA.
24:5⸻ INVENIMVS HVNC HOMINEM PESTIFERVM, ET
CONCITANTEM SEDITIONES OMNIBVS IVDAEIS IN VNIVERSO
ORBE, ET AVCTOREM SEDITIONIS SECTAE NAZARENORVM:
24:6⸻ QVI ETIAM TEMPLVM VIOLARE CONATVS EST, QVEM
ET ADPREHENSVM VOLVIMVS SECVNDVM LEGEM NOSTRAM
IVDICARE.
24:7⸻ SVPERVENIENS AVTEM LYSIAS TRIBVNVS, CVM VI
MAGNA ERIPVIT EVM DE MANIBVS NOSTRIS,
24:8⸻ IVBENS ACCVSATORES EIVS AD TE VENIRE: A QVO
POTERIS IPSE IVDICANS, DE OMNIBVS ISTIS COGNOSCERE, DE
QVIBVS NOS ACCVSAMVS EVM.
24:9⸻ ADIECERVNT AVTEM ET IVDAEI, DICENTES HAEC
ITA SE HABERE.
24:10⸻ RESPONDIT AVTEM PAVLVS, (ADNVENTE SIBI
PRAESIDE DICERE): ET MVLTIS ANNIS ESSE TE IVDICEM
GENTI HVIC SCIENS, BONO ANIMO PRO ME SATISFACIAM.
24:11⸻ POTES ENIM COGNOSCERE QVIA NON PLVS SVNT
DIES MIHI QVAM DVODECIM, EX QVO ASCENDI ADORARE IN
HIERVSALEM:
24:12⸻ ET NEQVE IN TEMPLO INVENERVNT ME CVM
ALIQVO DISPVTANTEM, AVT CONCVRSVM FACIENTEM
TVRBAE, NEQVE IN SYNAGOGIS, NEQVE IN CIVITATE:
24:13⸻ NEQVE PROBARE POSSVNT TIBI DE QVIBVS NVNC
ACCVSANT ME.
24:14⸻ CONFITEOR AVTEM HOC TIBI, QVOD SECVNDVM
SECTAM, QVAM DICVNT HERESIM, SIC DESERVIO PATRI, D̅E̅O̅
MEO, CREDENS OMNIBVS, QVAE IN LEGE, ET PROPHETIS
SCRIPTA SVNT:
24:15⸻ SPEM HABENS IN D̅E̅V̅M̅, QVAM ET HI IPSI
EXPECTANT, RESVRRECTIONEM FVTVRAM IVSTORVM, ET
INIQVORVM.
24:16⸻ IN HOC ET IPSE STVDEO SINE OFFENDICVLO
CONSCIENTIAM HABERE AD D̅E̅V̅M̅, ET AD HOMINES SEMPER.
24:17⸻ POST ANNOS AVTEM PLVRES ELEMOSYNAS
FACTVRVS IN GENTEM MEAM, VENI, ET OBLATIONES, ET
VOTA,
24:18⸻ IN QVIBVS INVENERVNT ME PVRIFICATVM IN
TEMPLO: NON CVM TVRBA, NEQVE CVM TVMVLTV.
24:19⸻ QVIDAM AVTEM EX ASIA IVDAEI, QVOS
OPORTEBAT APVD TE PRAESTO ESSE, ET ACCVSARE, SI QVID
HABERENT ADVERSVM ME:
24:20⸻ AVT HI IPSI DICANT SI QVID INVENERVNT IN ME
INIQVITATIS CVM STEM IN CONCILIO,
24:21⸻ NISI DE VNA HAC SOLVMMODO VOCE, QVA
CLAMAVI INTER EOS STANS: QVONIAM DE RESVRRECTIONE
MORTVORVM EGO IVDICOR HODIE A VOBIS.
24:22⸻ DISTVLIT AVTEM ILLOS FELIX, CERTISSIME SCIENS
DE VIA, DICENS: CVM TRIBVNVS DESCENDERIT LYSIAS,
AVDIAM VOS.
24:23⸻ IVSSITQVE CENTVRIONI CVSTODIRE EVM, ET
HABERE REQVIEM, NEC QVEMQVAM PROHIBERE DE SVIS
MINISTRARE EI.
24:24⸻ POST ALIQVOT AVTEM DIES VENIENS FELIX CVM
DRVSILLA VXORE SVA, QVAE ERAT IVDAEA, VOCAVIT
PAVLVM, ET AVDIVIT AB EO FIDEM, QVAE EST IN I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
24:25⸻ DISPVTANTE AVTEM ILLO DE IVSTITIA, ET DE
CASTITATE, ET DE IVDICIO FVTVRO, TIMEFACTVS FELIX
RESPONDIT: QVOD NVNC ATTINET, VADE: TEMPORE AVTEM
OPPORTVNO ARCESSIAM TE:
24:26⸻ SIMVL ET SPERANS, QVIA PECVNIA DARETVR EI A
PAVLO, PROPTER QVOD ET FREQVENTER ARCESSIENS EVM,
LOQVEBATVR CVM EO.
24:27⸻ BIENNIO AVTEM EXPLETO, ACCEPIT SVCCESSOREM
FELIX PORCIVM FESTVM. VOLENS AVTEM GRATIAM
PRAESTARE IVDAEIS FELIX, RELIQVIT PAVLVM VINCTVM.
25:1⸻ FESTVS ERGO CVM VENISSET IN PROVINCIAM, POST
TRIDVVM ASCENDIT HIEROSOLYMAM A CAESAREA.
25:2⸻ ADIERVNTQVE EVM PRINCIPES SACERDOTVM, ET
PRIMI IVDAEORVM ADVERSVS PAVLVM: ET ROGABANT EVM,
25:3⸻ POSTVLANTES GRATIAM ADVERSVS EVM, VT
IVBERET PERDVCI EVM HIERVSALEM, INSIDIAS TENDENTES
VT EVM INTERFICERENT IN VIA.
25:4⸻ FESTVS AVTEM RESPONDIT SERVARI PAVLVM IN
CAESAREA: SE AVTEM MATVRIVS PROFECTVRVM.
25:5⸻ QVI ERGO IN VOBIS (AIT) POTENTES SVNT,
DESCENDENTES SIMVL, SI QVOD EST IN VIRO CRIMEN,
ACCVSENT EVM.
25:6⸻ DEMORATVS AVTEM INTER EOS DIES NON AMPLIVS
QVAM OCTO, AVT DECEM, DESCENDIT CAESAREAM, ET
ALTERA DIE SEDIT PRO TRIBVNALI, ET IVSSIT PAVLVM
ADDVCI.
25:7⸻ QVI CVM PERDVCTVS ESSET, CIRCVMSTETERVNT
EVM, QVI AB HIEROSOLYMA DESCENDERANT IVDAEI,
MVLTAS, ET GRAVES CAVSAS OBICIENTES, QVAS NON
POTERANT PROBARE.
25:8⸻ PAVLO AVTEM RATIONEM REDDENTE: QVONIAM
NEQVE IN LEGEM IVDAEORVM, NEQVE IN TEMPLVM, NEQVE
IN CAESAREM QVICQVAM PECCAVI.
25:9⸻ FESTVS AVTEM VOLENS IVDAEIS GRATIAM
PRAESTARE, RESPONDIT PAVLO, ET DIXIT: VIS
HIEROSOLYMA ASCENDERE, ET IBI DE HIS IVDICARI APVD
ME?
25:10⸻ DIXIT AVTEM PAVLVS: AD TRIBVNAL CAESARIS
STO, IBI ME OPORTET IVDICARI: IVDAEOS NON NOCVI, SICVT
TV MELIVS NOSTI.
25:11⸻ SI ENIM NOCVI, AVT DIGNVM MORTE ALIQVID FECI,
NON RECVSO MORI: SI VERO NIHIL EST EORVM, QVAE ISTIA
ACCVSANT ME, NEMO POTEST ME ILLIS DONARE. CAESAREM
APPELLO.
25:12⸻ TVNC FESTVS CVM CONSILIO LOCVTVS,
RESPONDIT: CAESAREM APPELLASTI, AD CAESAREM IBIS.
25:13⸻ ET CVM DIES ALIQVOT TRANSACTI ESSENT:
AGRIPPA REX, ET BERNICE DESCENDERVNT CAESAREAM AD
SALVTANDVM FESTVM.
25:14⸻ ET CVM DIES ALIQVOT IBI DEMORARENTVR,
FESTVS REGI INDICAVIT DE PAVLO, DICENS: VIR QVIDAM EST
DERELICTVS A FELICE VINCTVS,
25:15⸻ DE QVO CVM ESSEM HIEROSOLYMIS, ADIERVNT ME
PRINCIPES SACERDOTVM, ET SENIORES IVDAEORVM,
POSTVLANTES ADVERSVS ILLVM DAMNATIONEM.
25:16⸻ AD QVOS RESPONDI: QVIA NON EST CONSVETVDO
ROMANIS DONARE ALIQVEM HOMINEM PRIVS QVAM IS, QVI
ACCVSATVR, PRAESENTES HABEAT ACCVSATORES,
LOCVMQVE DEFENDENDI ACCIPIAT AD ABLVENDA CRIMINA.
25:17⸻ CVM ERGO HVC CONVENISSENT SINE VLLA
DILATIONE, SEQVENTI DIE SEDENS PRO TRIBVNALI, IVSSI
ADDVCI VIRVM.
25:18⸻ DE QVO, CVM STETISSENT ACCVSATORES, NVLLAM
CAVSAM DEFEREBANT, DE QVIBVS EGO SVSPICABAR MALVM:
25:19⸻ QVAESTIONES VERO QVASDAM DE SVA
SVPERSTITIONE HABEBANT ADVERSVS EVM, ET DE QVODAM
I̅E̅S̅V̅ DEFVNCTO, QVEM ADFIRMABAT PAVLVS VIVERE.
25:20⸻ HESITANS AVTEM EGO DE HVIVSMODI
QVAESTIONE, DICEBAM SI VELLET IRE HIEROSOLYMA, ET IBI
IVDICARI DE ISTIS.
25:21⸻ PAVLO AVTEM APPELLANTE VT SERVARETVR AD
AVGVSTI COGNITIONEM, IVSSI SERVARI EVM, DONEC
MITTAM EVM AD CAESAREM.
25:22⸻ AGRIPPA AVTEM AD FESTVM: VOLEBAM ET IPSE
HOMINEM AVDIRE. CRAS, INQVIT, AVDIES EVM.
25:23⸻ ALTERA AVTEM DIE CVM VENISSET AGRIPPA, ET
BERNICE CVM MVLTA AMBITIONE, ET INTROISSENT IN
AVDITORIVM CVM TRIBVNIS, ET VIRIS PRINCIPALIBVS
CIVITATIS, ET IVBENTE FESTO, ADDVCTVS EST PAVLVS.
25:24⸻ ET DIXIT FESTVS: AGRIPPA REX, ET OMNES, QVI
SIMVL ADESTIS NOBISCVM VIRI, VIDETIS HVNC, DE QVO
OMNIS MVLTITVDO IVDAEORVM INTERPELLAVIT ME
HIEROSOLYMIS, PETENS ET HIC CLAMANTES NON OPORTERE
EVM VIVERE AMPLIVS.
25:25⸻ EGO VERE COMPERI NIHIL DIGNVM EVM MORTE
ADMISISSE. IPSO AVTEM HOC APPELLANTE AD AVGVSTVM,
IVDICAVI MITTERE.
25:26⸻ DE QVO QVID CERTVM SCRIBAM DOMINO, NON
HABEO. PROPTER QVOD PRODVXI EVM AD VOS, ET MAXIME
AD TE REX AGRIPPA, VT INTERROGATIONE FACTA HABEAM
QVID SCRIBAM.
25:27⸻ SINE RATIONE ENIM MIHI VIDETVR MITTERE
VINCTVM, ET CAVSAS EIVS NON SIGNIFICARE.
26:1⸻ AGRIPPA VERO AD PAVLVM AIT: PERMITTITVR TIBI
LOQVI PRO TEMETIPSO. TVNC PAVLVS EXTENTA MANV
COEPIT RATIONEM REDDERE.
26:2⸻ DE OMNIBVS, QVIBVS ACCVSOR A IVDAEIS, REX
AGRIPPA, AESTIMO ME BEATVM, APVD TE CVM SIM
DEFENSVRVS ME HODIE,
26:3⸻ MAXIME TE SCIENTE OMNIA, QVAE APVD IVDAEOS
SVNT CONSVETVDINES, ET QVAESTIONES: PROPTER QVOD
OBSECRO PATIENTER ME AVDIAS.
26:4⸻ ET QVIDEM VITAM MEAM A IVVENTVTE, QVAE AB
INITIO FVIT IN GENTE MEA IN HIEROSOLYMIS, NOVERVNT
OMNES IVDAEI:
26:5⸻ PRAESCIENTES ME AB INITIO (SI VELLINT
TESTIMONIVM PERHIBERE) QVONIAM SECVNDVM
CERTISSIMAM SECTAM NOSTRAE RELIGIONIS VIXI
PHARISAEVS.
26:6⸻ ET NVNC IN SPE, QVAE AD PATRES NOSTROS
REPROMISSIONIS FACTA EST A D̅E̅O̅, STO IVDICIO SVBIECTVS:
26:7⸻ IN QVA XII TRIBVS NOSTRAE NOCTE AC DIE
DESERVIENTES, SPERANT DEVENIRE. DE QVA SPE ACCVSOR A
IVDAEIS, REX.
26:8⸻ QVID INCREDIBILE IVDICATVR APVD VOS, SI D̅E̅V̅S̅
MORTVOS SVSCITAT?
26:9⸻ ET EGO QVIDEM EXISTIMAVERAM, ME ADVERSVS
NOMEN I̅E̅S̅V̅ NAZAREI DEBERE MVLTA CONTRARIA AGERE.
26:10⸻ QVOD ET FECI HIEROSOLYMIS, ET MVLTOS
S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ EGO IN CARCERIBVS INCLVSI, A PRINCIPIBVS
SACERDOTVM POTESTATE ACCEPTA: ET CVM
OCCIDERENTVR, DETVLI SENTENTIAM.
26:11⸻ ET PER OMNES SYNAGOGAS FREQVENTER
PVNIENS EOS, CONPELLEBAM BLASPHEMARE: ET AMPLIVS
INSANIENS IN EOS, PERSEQVEBAR VSQVE IN EXTERAS
CIVITATES.
26:12⸻ IN QVIBVS DVM IREM DAMASCVM CVM
POTESTATE, ET PERMISSV PRINCIPVM SACERDOTVM,
26:13⸻ DIE MEDIA VIDI, IN VIA, REX, DE CAELO SVPRA
SPLENDOREM SOLIS CIRCVMFVLSISSE ME LVMEN, ET EOS,
QVI MECVM SIMVL ERANT.
26:14⸻ OMNESQVE NOS CVM DECIDISSEMVS IN TERRAM,
AVDIVI VOCEM LOQVENTEM MIHI HEBRAEICA LINGVA:
SAVLE, SAVLE, QVID ME PERSEQVERIS? DVRVM EST TIBI
CONTRA STIMVLVM CALCITRARE.
26:15⸻ EGO AVTEM DIXI: QVIS ES D̅O̅M̅I̅N̅E̅? D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
AVTEM DIXIT: EGO I̅E̅S̅V̅S̅, QVEM TV PERSEQVERIS.
26:16⸻ SED ET SVRGE, ET STA SVPER PEDES TVOS: AD HOC
ENIM APPARVI TIBI, VT CONSTITVAM TE MINISTRVM, ET
TESTEM EORVM, QVAE VIDISTI, ET EORVM, QVIBVS
APPAREBO TIBI,
26:17⸻ ERIPIENS TE DE POPVLIS, ET GENTIBVS, IN QVAS
NVNC EGO MITTO TE,
26:18⸻ APERIRE OCVLOS EORVM, VT CONVERTANTVR A
TENEBRIS AD LVCEM, ET DE POTESTATE SATANAE AD D̅E̅V̅M̅,
VTI ACCIPIANT REMISSIONEM PECCATORVM SVORVM, ET
SORTEM INTER S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅ PER FIDEM, QVAE EST IN ME.
26:19⸻ VNDE REX AGRIPPA, NON FVI INCREDVLVS
CAELESTI VISIONIS:
26:20⸻ SED HIS, QVI SVNT DAMASCI PRIMVM, ET
HIEROSOLYMIS, ET IN OMNI REGIONE IVDEAE, ET GENTIBVS
ADNVNTIABAM, VT PAENITENTIAM AGERENT, ET
CONVERTERENTVR AD D̅E̅V̅M̅, DIGNA PAENITENTIAE OPERA
FACIENTES.
26:21⸻ HAC EX CAVSA ME IVDAEI, CVM ESSEM IN TEMPLO,
COMPREHENSVM TEMTABANT INTERFICERE.
26:22⸻ AVXILIO AVTEM ADIVTVS D̅E̅I̅ VSQVE IN
HODIERNVM DIEM STO, TESTIFICANS MINORI, ATQVE
MAIORI, NIHIL EXTRA DICENS QVAM EA, QVAE PROPHETAE
SVNT LOCVTI FVTVRA ESSE, ET MOSES,
26:23⸻ SI PASSIBILIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, SI PRIMVS EX
RESVRRECTIONE MORTVORVM, LVMEN ADNVNTIATVRVS
EST POPVLO, ET GENTIBVS.
26:24⸻ HAEC LOQVENTE EO, ET RATIONEM REDDENTE,
FESTVS MAGNA VOCE DIXIT: INSANIS PAVLE: MVLTAE TE
LITTERAE AD INSANIAM CONVERTVNT.
26:25⸻ AIT PAVLVS: NON INSANIO OPTIME FESTE, SED
VERITATIS, ET SOBRIETATIS VERBA LOQVOR.
26:26⸻ SCIT ENIM DE HIS REX, AD QVEM ET CONSTANTER
LOQVOR: LATERE ENIM EVM NIHIL HORVM ARBITROR.
NEQVE ENIM IN ANGVLO QVICQVAM HORVM GESTVM EST.
26:27⸻ CREDIS REX AGRIPPA PROPHETIS? SCIO QVIA
CREDIS.
26:28⸻ AGRIPPA AVTEM AD PAVLVM: IN MODICO SVADES
ME C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ANVM FIERI.
26:29⸻ ET PAVLVS: OPTO APVD D̅E̅V̅M̅, ET IN MODICO, ET
IN MAGNO, NON TANTVM TE, SED ET OMNES, HOS QVI
AVDIVNT, HODIE FIERI TALES, QVALIS ET EGO SVM, EXCEPTIS
VINCVLIS HIS.
26:30⸻ ET EXSVRREXIT REX, ET PRAESES, ET BERNICE, ET
QVI ADSIDEBANT EIS.
26:31⸻ ET CVM SECESSISSENT, LOQVEBANTVR AD
INVICEM, DICENTES: QVIA NIHIL MORTE, AVT VINCVLORVM
DIGNVM QVID FECIT HOMO ISTE.
26:32⸻ AGRIPPA AVTEM FESTO DIXIT: DIMITTI POTERAT
HOMO ISTE, SI NON APPELLASSET CAESAREM.
27:1⸻ VT AVTEM IVDICATVM EST EVM NAVIGARE IN
ITALIAM, ET TRADI PAVLVM CVM RELIQVIS CVSTODIIS
CENTVRIONI NOMINE IVLIO COHORTIS AVGVSTAE,
27:2⸻ ASCENDENTES AVTEM NAVEM HADRVMETINAM,
INCIPIENTEM NAVIGARE CIRCA ASIAE LOCA, EGRESSI SVMVS,
PERSEVERANTE NOBISCVM ARISTARCHO MACEDONE
THESSALONICENSE.
27:3⸻ SEQVENTI AVTEM DIE DEVENIMVS SIDONEM.
HVMANE AVTEM TRACTANS IVLIVS PAVLVM, PERMISIT AD
AMICOS IRE, ET CVRAM SVI AGERE.
27:4⸻ ET INDE CVM SVSTVLISSEMVS, SVBNAVIGAVIMVS
CYPRO, PROPTER EA QVOD ESSENT VENTI CONTRARII.
27:5⸻ ET PELAGVS CILICIAE, ET PAMPHYLIAE
NAVIGANTES, VENIMVS LYSTRAM, QVAE EST CILICIAE:
27:6⸻ ET IBI INVENIENS CENTVRIO NAVEM
ALEXANDRINAM NAVIGANTEM IN ITALIAM, TRANSPOSVIT
NOS IN EAM.
27:7⸻ ET CVM MVLTIS DIEBVS TARDE NAVIGAREMVS, ET
VIX DEVENISSEMVS CONTRA CIVM, PROHIBENTE NOS VENTO,
ADNAVIGAVIMVS CRETAE SECVNDVM SALMONEM:
27:8⸻ ET VIX IVXTA NAVIGANTES, VENIMVS IN LOCVM
QVENDAM, QVI VOCATVR BONI PORTVS, CVI IVXTA ERAT
CIVITAS THALASSA.
27:9⸻ MVLTO AVTEM TEMPORE PERACTO, ET CVM IAM
NON ESSET TVTA NAVIGATIO, EO QVOD ET IEIVNIVM IAM
PRAETERISSET, CONSOLABATVR PAVLVS,
27:10⸻ DICENS EIS: VIRI, VIDEO QVONIAM CVM INIVRIA,
ET MVLTO DAMNO NON SOLVM ONERIS, ET NAVIS, SED
ETIAM ANIMARVM NOSTRARVM INCIPIT ESSE NAVIGATIO.
27:11⸻ CENTVRIO AVTEM GVBERNATORI ET NAVCLERIO
MAGIS CREDEBAT, QVAM HIS, QVAE A PAVLO DICEBANTVR.
27:12⸻ ET CVM APTVS PORTVS NON ESSET AD
HIEMANDVM, PLVRIMI STATVERVNT CONSILIVM NAVIGARE
INDE, SI QVOMODO POSSENT, DEVENIENTES PHOENICEM,
HIEMARE, PORTVM CRETAE RESPICIENTEM AD AFRICVM, ET
AD CHORVM.
27:13⸻ ADSPIRANTE AVTEM AVSTRO, AESTIMANTES
PROPOSITVM SE TENERE, CVM SVSTVLISSENT DE ASSO,
LEGEBANT CRETAM.
27:14⸻ NON POST MVLTVM AVTEM MISIT SE CONTRA
IPSAM VENTVS TYPHONICVS, QVI VOCATVR EVROAQVILO.
27:15⸻ CVMQVE ARREPTA ESSET NAVIS, ET NON POSSET
CONARI IN VENTVM, DATA NAVE FLATIBVS, FEREBAMVR.
27:16⸻ IN INSVLAM AVTEM QVANDAM DECVRRENTES,
QVAE VOCATVR CAVDA, POTVIMVS VIX OPTINERE SCAPHAM.
27:17⸻ QVA SVBLATA, ADIVTORIIS VTEBANTVR,
ACCINGENTES NAVEM, TIMENTES NE IN SYRTEM
INCIDERENT, SVMMISSO VASE SIC FEREBANTVR.
27:18⸻ VALIDE AVTEM NOBIS TEMPESTATE IACTATIS,
SEQVENTI DIE IACTVM FECERVNT:
27:19⸻ ET TERTIA DIE SVIS MANIBVS ARMAMENTA NAVIS
PROIECERVNT.
27:20⸻ NEQVE SOLE AVTEM, NEQVE SIDERIBVS
APPARENTIBVS PER PLVRES DIES, ET TEMPESTATE NON
EXIGVA INMINENTE, IAM ABLATA ERAT SPES OMNIS SALVTIS
NOSTRAE.
27:21⸻ ET CVM MVLTA IEIVNATIO FVISSET, TVNC STANS
PAVLVS IN MEDIO EORVM, DIXIT: OPORTEBAT QVIDEM, O
VIRI, AVDITO ME, NON EGREDI A CRETA, LVCRIQVE FACERE
INIVRIAM HANC, ET IACTVRAM.
27:22⸻ ET NVNC SVADEO VOBIS BONO ANIMO ESSE.
AMISSIO ENIM NVLLIVS ANIMAE ERIT EX VOBIS,
PRAETERQVAM NAVIS.
27:23⸻ ADSTITIT ENIM MIHI HAC NOCTE ANGELVS D̅E̅I̅,
CVIVS SVM EGO, ET CVI DESERVIO,
27:24⸻ DICENS: NE TIMEAS PAVLE, CAESARI TE OPORTET
ADSISTERE: ET ECCE DONAVIT TIBI D̅E̅V̅S̅ OMNES, QVI
NAVIGANT TECVM.
27:25⸻ PROPTER QVOD BONO ANIMO ESTOTE VIRI: CREDO
ENIM D̅E̅O̅, QVIA SIC ERIT, QVEMADMODVM DICTVM EST
MIHI.
27:26⸻ IN INSVLAM AVTEM QVANDAM OPORTET NOS
DEVENIRE.
27:27⸻ SED POSTEA QVAM QVARTADECIMA NOX
SVPERVENIT, NAVIGANTIBVS NOBIS IN HADRIA CIRCA
MEDIAM NOCTEM, SVSPICABANTVR NAVTAE APPARERE SIBI
ALIQVAM REGIONEM.
27:28⸻ QVI SVMMITTENTES, INVENERVNT PASSVS
VIGINTI: ET PVSILLVM INDE SEPARATI, INVENERVNT PASSVS
XV.
27:29⸻ TIMENTES AVTEM NE IN ASPERA LOCA
INCIDEREMVS, DE PVPPI MITTENTES ANCHORAS QVATTVOR,
OPTABANT DIEM FIERI.
27:30⸻ NAVTIS VERO QVAERENTIBVS FVGERE DE NAVI,
CVM MISISSENT SCAPHAM IN MARE, SVB OPTENTV QVASI A
PRORA INCIPERENT ANCHORAS EXTENDERE,
27:31⸻ DIXIT PAVLVS CENTVRIONI, ET MILITIBVS: NISI HI
IN NAVI MANSERINT, VOS SALVI FIERI NON POTESTIS.
27:32⸻ TVNC ABSCIDERVNT MILITES FVNES SCAPHAE, ET
PASSI SVNT EAM EXCIDERE.
27:33⸻ ET CVM LVX INCIPERET FIERI, ROGABAT PAVLVS
OMNES SVMERE CIBVM, DICENS: QVARTADECIMA HODIE DIE
EXPECTANTES IEIVNI PERMANETIS, NIHIL ACCIPIENTES.
27:34⸻ PROPTER QVOD ROGO VOS ACCIPERE CIBVM PRO
SALVTE VESTRA: QVIA NVLLIVS VESTRVM CAPILLVS DE
CAPITE PERIBIT.
27:35⸻ ET CVM HAEC DIXISSET, SVMENS PANEM, GRATIAS
EGIT D̅E̅O̅ IN CONSPECTV OMNIVM: ET CVM FREGISSET,
COEPIT MANDVCARE.
27:36⸻ ANIMAEQVIORES AVTEM FACTI OMNES, ET IPSI
ADSVMSERVNT CIBVM.
27:37⸻ ERAMVS VERO VNIVERSAE ANIMAE IN NAVI
DVCENTAE SEPTVAGINTA SEX.
27:38⸻ ET SATIATI CIBO ADLEVIABANT NAVEM,
IACTANTES TRITICVM IN MARE.
27:39⸻ CVM AVTEM DIES FACTVS ESSET, TERRAM NON
AGNOSCEBANT: SINVM VERO QVENDAM CONSIDERABANT
HABENTEM LITTVS, IN QVEM COGITABANT, SI POSSENT,
EICERE NAVEM.
27:40⸻ ET CVM ANCHORAS ABSTVLISSENT,
COMMITTEBANT SE MARI, SIMVL LAXANTES IVNCTVRAS
GVBERNACVLORVM: ET LEVATO ARTEMONE SECVNDVM
FLATVM AVRAE TENDEBANT AD LITVS.
27:41⸻ ET CVM INCIDISSEMVS IN LOCVM BITHALASSVM,
INPEGERVNT NAVEM: ET PRORA QVIDEM FIXA MANEBAT
INMOBILIS, PVPPIS VERO SOLVEBATVR A VI MARIS.
27:42⸻ MILITVM AVTEM CONSILIVM FVIT VT CVSTODIAS
OCCIDERENT: NE QVIS CVM ENATASSET, EFFVGERET.
27:43⸻ CENTVRIO AVTEM VOLENS SERVARE PAVLVM,
PROHIBVIT FIERI: IVSSITQVE EOS, QVI POSSENT NATARE,
MITTERE SE IN MARE PRIMOS, ET EVADERE, ET AD TERRAM
EXIRE:
27:44⸻ ET CETEROS ALIOS IN TABVLIS FEREBANT:
QVOSDAM SVPER EA, QVAE DE NAVI ESSENT. ET SIC FACTVM
EST, VT OMNES ANIMAE EVADERENT AD TERRAM.
28:1⸻ ET CVM EVASISSEMVS, TVNC COGNOVIMVS QVIA
MILITENE INSVLA VOCATVR. BARBARI VERO PRAESTABANT
NON MODICAM HVMANITATEM NOBIS.
28:2⸻ ACCENSA ENIM PRVNA, REFICIEBANT NOS OMNES
PROPTER IMBREM, QVI INMINEBAT, ET FRIGVS.
28:3⸻ CVM CONGREGASSET AVTEM PAVLVS
SARMENTORVM MVLTITVDINEM, ET INPOSVISSET SVPER
IGNEM, VIPERA A CALORE CVM PROCESSISSET, INVASIT
MANVM EIVS.
28:4⸻ VT VERO VIDERVNT BARBARI PENDENTEM
BESTIAM DE MANV EIVS, AD INVICEM DICEBANT: VTIQVE
HOMICIDA EST HOMO ISTE, QVI CVM EVASERIT DE MARI,
VLTIO EVM NON DIMISIT VIVERE.
28:5⸻ ET ILLE QVIDEM EXCVTIENS BESTIAM IN IGNEM,
NIHIL MALI PASSVS EST.
28:6⸻ AT ILLI EXISTIMABANT EVM IN TVMOREM
CONVERTENDVM, ET SVBITO CASVRVM, ET MORI. DIV AVTEM
ILLIS SPERANTIBVS, ET VIDENTIBVS NIHIL MALI IN EVM
FIERI, CONVERTENTES SE, DICEBANT EVM ESSE D̅E̅V̅M̅.
28:7⸻ IN LOCIS AVTEM ILLIS ERANT PRAEDIA PRINCIPIS
INSVLAE, NOMINE PVPLII, QVI NOS SVSCIPIENS, TRIDVO
BENIGNE EXHIBVIT.
28:8⸻ CONTIGIT AVTEM, PATREM PVPLII FEBRIBVS, ET
DYSENTERIA VEXATVM IACERE. AD QVEM PAVLVS INTRAVIT:
ET CVM ORASSET, ET INPOSVISSET EI MANVS, SALVAVIT
EVM.
28:9⸻ QVO FACTO, ET OMNES QVI IN IPSA INSVLA
HABEBANT INFIRMITATES, ACCEDEBANT, ET CVRABANTVR:
28:10⸻ QVI ETIAM MVLTIS HONORIBVS NOS
HONORAVERVNT, ET NAVIGANTIBVS INPOSVERVNT QVAE
NECESSARIA ERANT.
28:11⸻ POST MENSES AVTEM TRES NAVIGAVIMVS IN NAVI
ALEXANDRINA, QVAE IN INSVLA HIEMAVERAT, CVI ERAT
INSIGNE CASTORVM.
28:12⸻ ET CVM VENISSEMVS SYRACVSAS, MANSIMVS IBI
TRIDVO.
28:13⸻ INDE CIRCVMLEGENTES DEVENIMVS REGIVM: ET
POST VNVM DIEM FLANTE AVSTRO, SECVNDO DIE VENIMVS
PVTEOLIS;
28:14⸻ VBI INVENTIS FRATRIBVS ROGATI SVMVS MANERE
APVD EOS DIES SEPTEM: ET SIC VENIMVS ROMAM.
28:15⸻ ET INDE CVM AVDISSENT FRATRES, OCCVRRERVNT
NOBIS VSQVE AD APPII FORVM, ET TRIBVS TABERNIS. QVOS
CVM VIDISSET PAVLVS, GRATIAS AGENS D̅E̅O̅, ACCEPIT
FIDVCIAM.
28:16⸻ CVM VENISSEMVS AVTEM ROMAM, PERMISSVM
EST PAVLO MANERE SIBI CVM CVSTODIENTE SE MILITE.
28:17⸻ POST TERTIVM AVTEM DIEM CONVOCAVIT PRIMOS
IVDAEORVM. CVMQVE CONVENISSENT, DICEBAT EIS: EGO,
VIRI FRATRES, NIHIL ADVERSVS PLEBEM FACIENS, AVT
MOREM PATERNVM, VINCTVS AB HIEROSOLYMIS TRADITVS
SVM IN MANVS ROMANORVM,
28:18⸻ QVI CVM INTERROGATIONEM DE ME HABVISSENT,
VOLVERVNT ME DIMITTERE, EO QVOD NVLLA CAVSA ESSET
MORTIS IN ME.
28:19⸻ CONTRADICENTIBVS AVTEM IVDAEIS, COACTVS
SVM APPELLARE CAESAREM, NON QVASI GENTEM MEAM
HABENS ALIQVID ACCVSARE.
28:20⸻ PROPTER HANC IGITVR CAVSAM ROGAVI VOS
VIDERE, ET ADLOQVI. PROPTER SPEM ENIM ISRAHEL
CATENA HAC CIRCVMDATVS SVM.
28:21⸻ AT ILLI DIXERVNT AD EVM: NOS NEQVE LITTERAS
ACCEPIMVS DE TE A IVDAEA, NEQVE ADVENIENS ALIQVIS
FRATRVM ADNVNTIAVIT, AVT LOCVTVS EST QVID DE TE
MALVM.
28:22⸻ ROGAMVS AVTEM A TE AVDIRE QVAE SENTIS: NAM
DE SECTA HAC NOTVM EST NOBIS QVIA VBIQVE EI
CONTRADICITVR.
28:23⸻ CVM CONSTITVISSENT AVTEM ILLI DIEM,
VENERVNT AD EVM IN HOSPITIVM PLVRES, QVIBVS
EXPONEBAT TESTIFICANS REGNVM D̅E̅I̅, SVADENSQVE EIS DE
I̅E̅S̅V̅ ET LEGE MOSI, ET PROPHETIS A MANE VSQVE AD
VESPERAM.
28:24⸻ ET QVIDAM CREDEBANT HIS, QVAE DICEBANTVR:
QVIDAM VERO NON CREDEBANT.
28:25⸻ CVMQVE INVICEM NON ESSENT CONSENTIENTES,
DISCEDEBANT DICENTE PAVLO VNVM VERBVM: QVIA BENE
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ LOCVTVS EST PER ESAIAM PROPHETAM
AD PATRES NOSTROS,
28:26⸻ DICENS: VADE AD POPVLVM ISTVM, ET DIC: AVRE
AVDIETIS, ET NON INTELLEGETIS: VIDENTES VIDEBITIS, ET
NON VIDEBITIS.
28:27⸻ INCRASSATVM EST ENIM COR POPVLI HVIVS, ET
AVRIBVS GRAVITER AVDIERVNT, ET OCVLOS SVOS
CONPRESSERVNT: NE FORTE VIDEANT OCVLIS, ET AVRIBVS
AVDIANT, ET CORDE INTELLEGANT, ET CONVERTANTVR, ET
SANEM ILLOS.
28:28⸻ NOTVM ERGO SIT VOBIS, QVONIAM GENTIBVS
MISSVM EST HOC SALVTARE D̅E̅I̅, IPSI ET AVDIENT.
28:29⸻ []
28:30⸻ MANSIT AVTEM BIENNIO TOTO IN SVO CONDVCTV:
ET SVSCIPIEBAT OMNES, QVI INGREDIEBANTVR AD EVM,
28:31⸻ PRAEDICANS REGNVM D̅E̅I̅, ET DOCENS QVAE SVNT
DE D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ CVM OMNI FIDVCIA, SINE
PROHIBITIONE. AMEN.

Romans
1:1⸻ PAVLVS, SERVVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅, VOCATVS APOSTOLVS,
SEGREGATVS IN EVANGELIVM D̅E̅I̅,
1:2⸻ QVOD ANTE PROMISERAT PER PROPHETAS SVOS IN
SCRIPTVRIS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅
1:3⸻ DE FILIO SVO, QVI FACTVS EST EI EX SEMINE DAVID
SECVNDVM CARNEM,
1:4⸻ QVI PRAEDESTINATVS EST FILIVS D̅E̅I̅ IN VIRTVTE
SECVNDVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATIONIS EX
RESVRRECTIONE MORTVORVM I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ D̅O̅M̅I̅N̅I̅
NOSTRI:
1:5⸻ PER QVEM ACCEPIMVS GRATIAM, ET APOSTOLATVM
AD OBOEDIENDVM FIDEI IN OMNIBVS GENTIBVS PRO
NOMINE EIVS,
1:6⸻ IN QVIBVS ESTIS ET VOS VOCATI I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
1:7⸻ OMNIBVS QVI SVNT ROMAE, IN DILECTIONE D̅E̅I̅,
VOCATIS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅. GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE
NOSTRO, ET D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:8⸻ PRIMVM QVIDEM GRATIAS AGO D̅E̅O̅ MEO PER I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ PRO OMNIBVS VOBIS: QVIA FIDES VESTRA
ADNVNTIATVR IN VNIVERSO MVNDO.
1:9⸻ TESTIS ENIM MIHI EST D̅E̅V̅S̅, CVI SERVIO IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
MEO IN EVANGELIO FILII EIVS, QVOD SINE INTERMISSIONE
MEMORIAM VESTRI FACIO
1:10⸻ SEMPER IN ORATIONIBVS MEIS: OBSECRANS, SI
QVOMODO TANDEM ALIQVANDO PROSPERVM ITER HABEAM
IN VOLVNTATE D̅E̅I̅ VENIENDI AD VOS.
1:11⸻ DESIDERO ENIM VIDERE VOS: VT ALIQVID
INPERTIAR GRATIAE VOBIS SPIRITALIS AD CONFIRMANDOS
VOS:
1:12⸻ ID EST, SIMVL CONSOLARI IN VOBIS PER EAM, QVE
INVICEM EST, FIDEM VESTRAM, ADQVE MEAM.
1:13⸻ NOLO AVTEM VOS IGNORARE F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅: QVIA SAEPE
PROPOSVI VENIRE AD VOS, (ET PROHIBITVS SVM VSQVE
ADHVC) VT ALIQVEM FRVCTVM HABEAM ET IN VOBIS, SICVT
IN CETERIS GENTIBVS.
1:14⸻ GRECIS AC BARBARIS, SAPIENTIBVS, ET
INSIPIENTIBVS DEBITOR SVM:
1:15⸻ ITA (QVOD IN ME) PROMPTVM EST ET IN VOBIS, QVI
ROMAE ESTIS, EVANGELIZARE.
1:16⸻ NON ENIM ERVBESCO EVANGELIVM. VIRTVS ENIM
D̅E̅I̅ EST IN SALVTE OMNI CREDENTI, IVDAEO PRIMVM, ET
GRECO.
1:17⸻ IVSTITIA ENIM D̅E̅I̅ IN EO REVELATVR EX FIDE IN
FIDE: SICVT SCRIPTVM EST: IVSTVS AVTEM EX FIDE VIVIT.
1:18⸻ REVELATVR ENIM IRA D̅E̅I̅ DE CAELO SVPER OMNEM
IMPIETATEM, ET INIVSTITIAM HOMINVM EORVM, QVI
VERITATEM IN INIVSTITIAM DETINENT:
1:19⸻ QVIA QVOD NOTVM EST D̅E̅I̅, MANIFESTVM EST IN
ILLIS. D̅E̅V̅S̅ ENIM ILLIS MANIFESTAVIT.
1:20⸻ INVISIBILIA ENIM IPSIVS, A CREATVRA MVNDI, PER
EA QVAE FACTA SVNT, INTELLECTA, CONSPICIVNTVR:
SEMPITERNA QVOQVE EIVS VIRTVS, AC DIVINITAS: ITA VT
SINT INEXCVSABILES.
1:21⸻ QVIA CVM COGNOVISSENT D̅E̅V̅M̅, NON SICVT D̅E̅V̅M̅
GLORIFICAVERVNT, AVT GRATIAS EGERVNT: SED
EVANVERVNT IN COGITATIONIBVS SVIS, ET OBSCVRATVM
EST INSIPIENS COR EORVM:
1:22⸻ DICENTES ENIM SE ESSE SAPIENTES, STVLTI FACTI
SVNT.
1:23⸻ ET MVTAVERVNT GLORIAM INCORRVPTIBILIS D̅E̅I̅
IN SIMILITVDINEM IMAGINIS CORRVPTIBILIS HOMINIS, ET
VOLVCRVM, ET QVADRVPEDVM, ET SERPENTIVM.
1:24⸻ PROPTER QVOD TRADIDIT ILLOS D̅E̅V̅S̅ IN
DESIDERIA CORDIS EORVM, IN INMVNDITIAM: VT
CONTVMELIIS ADFICIANT CORPORA SVA IN SEMETIPSIS:
1:25⸻ QVI CONMVTAVERVNT VERITATEM D̅E̅I̅ IN
MENDACIO: ET COLVERVNT, ET SERVIERVNT CREATVRAE
POTIVS QVAM CREATORI, QVI EST BENEDICTVS IN SAECVLA.
AMEN.
1:26⸻ PROPTEREA TRADIDIT ILLOS D̅E̅V̅S̅ IN PASSIONES
IGNOMINIAE. NAM FEMINE EORVM INMVTAVERVNT
NATVRALEM VSVM IN EVM VSVM, QVI EST CONTRA
NATVRAM.
1:27⸻ SIMILITER AVTEM ET MASCVLI, RELICTO NATVRALI
VSV FEMINE, EXARSERVNT IN DESIDERIIS SVIS IN INVICEM,
MASCVLI IN MASCVLOS TVRPITVDINEM OPERANTES, ET
MERCEDEM, QVAM OPORTVIT, ERRORIS SVI IN SEMETIPSIS
RECIPIENTES.
1:28⸻ ET SICVT NON PROBAVERVNT D̅E̅V̅M̅ HABERE IN
NOTITIAM: TRADIDIT ILLOS D̅E̅V̅S̅ IN REPROBVM SENSVM: VT
FACIANT EA, QVAE NON CONVENIT,
1:29⸻ REPLETOS OMNI INIQVITATE, MALITIA,
FORNICATIONE, AVARITIA, NEQVITIA, PLENOS INVIDIA,
HOMICIDIO, CONTENTIONE, DOLO, MALIGNITATE,
SVSVRRONES,
1:30⸻ DETRACTORES, D̅E̅O̅ ODIBILES, CONTVMELIOSOS,
SVPERBOS, ELATOS, INVENTORES MALORVM, PARENTIBVS
NON OBOEDIENTES,
1:31⸻ INSIPIENTES, INCOMPOSITOS, SINE ADFECTIONE,
ABSQVE FOEDERE, SINE MISERICORDIA.
1:32⸻ QVI CVM IVSTITIAM D̅E̅I̅ COGNOVISSENT, NON
INTELLEXERVNT QVONIAM QVI TALIA AGVNT, DIGNI SVNT
MORTE: NON SOLVM QVI EA FACIVNT, SED ET QVI
CONSENTIVNT FACIENTIBVS.
2:1⸻ PROPTER QVOD INEXCVSABILIS ES O HOMO OMNIS,
QVI IVDICAS. IN QVO ENIM IVDICAS ALTERVM, TEIPSVM
CONDEMNAS: EADEM ENIM AGIS QVI IVDICAS.
2:2⸻ SCIMVS ENIM QVONIAM IVDICIVM D̅E̅I̅ EST
SECVNDVM VERITATEM IN EOS, QVI TALIA AGVNT.
2:3⸻ EXISTIMAS AVTEM HOC O HOMO, QVI IVDICAS EOS,
QVI TALIA AGVNT, ET FACIS EA, QVIA TV EFFVGIES IVDICIVM
D̅E̅I̅?
2:4⸻ AN DIVITIAS BONITATIS EIVS, ET PATIENTIAE, ET
LONGANIMITATIS CONTEMNIS? IGNORAS QVONIAM
BENIGNITAS D̅E̅I̅ AD PAENITENTIAM TE ADDVCIT?
2:5⸻ SECVNDVM DVRITIAM AVTEM TVAM, ET
INPAENITENS COR, THESAVRIZAS TIBI IRAM IN DIE IRAE, ET
REVELATIONIS IVSTI IVDICII D̅E̅I̅,
2:6⸻ QVI REDDET VNICVIQVE SECVNDVM OPERA EIVS:
2:7⸻ HIS QVIDEM, QVI SECVNDVM PATIENTIAM BONI
OPERIS, GLORIAM, ET HONOREM, ET INCORRVPTIONEM
QVAERVNTIBVS, VITAM AETERNAM:
2:8⸻ HIS AVTEM, QVI EX CONTENTIONE, ET QVI NON
ADQVIESCVNT VERITATI, CREDVNT AVTEM INIQVITATI, IRA,
ET INDIGNATIO.
2:9⸻ TRIBVLATIO, ET ANGVSTIA IN OMNEM ANIMAM
HOMINIS OPERANTIS MALVM, IVDAEI PRIMVM, ET GRECI:
2:10⸻ GLORIA AVTEM, ET HONOR, ET PAX OMNI OPERANTI
BONVM, IVDAEO PRIMVM, ET GRECO:
2:11⸻ NON EST ENIM PERSONARVM ACCEPTIO APVD
D̅E̅V̅M̅.
2:12⸻ QVICVMQVE ENIM SINE LEGE PECCAVERVNT, SINE
LEGE ET PERIBVNT: ET QVICVMQVE IN LEGE PECCAVERVNT,
PER LEGEM IVDICABVNTVR.
2:13⸻ NON ENIM AVDITORES LEGIS IVSTI SVNT APVD
D̅E̅V̅M̅, SED FACTORES LEGIS IVSTIFICABVNTVR.
2:14⸻ CVM ENIM GENTES, QVAE LEGEM NON HABENT,
NATVRALITER, QVAE LEGIS SVNT, FACIVNT, EIVSMODI NON
HABENTES LEGEM, IPSI SIBI SVNT LEX:
2:15⸻ QVI OSTENDVNT OPVS LEGIS SCRIPTVM IN
CORDIBVS SVIS, TESTIMONIVM REDDENTE ILLIS
CONSCIENTIA IPSORVM, ET INTER SE INVICEM
COGITATIONVM ACCVSANTIVM, AVT ETIAM DEFENDENTIVM,
2:16⸻ IN DIE, CVM IVDICAVIT D̅E̅V̅S̅ OCCVLTA HOMINVM,
SECVNDVM EVANGELIVM MEVM PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
2:17⸻ SI AVTEM TV IVDAEVS COGNOMINARIS, ET
REQVIESCIS IN LEGE, ET GLORIARIS IN D̅E̅O̅,
2:18⸻ ET NOSTI VOLVNTATEM EIVS, ET PROBAS VTILIORA,
INSTRVCTVS PER LEGEM,
2:19⸻ CONFIDENS TEIPSVM DVCEM ESSE CAECORVM,
LVMEN EORVM, QVI IN TENEBRIS SVNT,
2:20⸻ ERVDITOREM INSIPIENTIVM, MAGISTRVM
INFANTIVM, HABENTEM FORMAM SCIENTIAE, ET VERITATIS
IN LEGE.
2:21⸻ QVI ERGO ALIVM DOCES, TEIPSVM NON DOCES: QVI
PRAEDICAS NON FVRANDVM, FVRARIS:
2:22⸻ QVI DICIS NON MOECHANDVM, MOECHARIS: QVI
ABOMINARIS IDOLA, SACRILEGIVM FACIS:
2:23⸻ QVI IN LEGE GLORIARIS, PER PRAEVARICATIONEM
LEGIS D̅E̅V̅M̅ INHONORAS.
2:24⸻ (NOMEN ENIM D̅E̅I̅ PER VOS BLASPHEMATVR INTER
GENTES, SICVT SCRIPTVM EST. )
2:25⸻ CIRCVMCISIO QVIDEM PRODEST, SI LEGEM
OBSERVES: SI AVTEM PRAEVARICATOR LEGIS SIS,
CIRCVMCISIO TVA PRAEPVTIVM FACTA EST.
2:26⸻ SI IGITVR PREPVTIVM IVSTITIAS LEGIS CVSTODIAT:
NONNE PRAEPVTIVM ILLIVS IN CIRCVMCISIONEM
REPVTABITVR?
2:27⸻ ET IVDICABIT, QVOD EX NATVRA EST PRAEPVTIVM,
LEGEM CONSVMMANS, TE, QVI PER LITTERAM, ET
CIRCVMCISIONEM PRAEVARICATOR LEGIS ES?
2:28⸻ NON ENIM QVI IN MANIFESTO, IVDAEVS EST: NEQVE
QVAE IN MANIFESTO, IN CARNE, CIRCVMCISIO:
2:29⸻ SED QVI IN ABSCONDITO, IVDAEVS: ET CIRCVMCISIO
CORDIS IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, NON LITTERA: CVIVS LAVS NON EX
HOMINIBVS, SED EX D̅E̅O̅ EST.
3:1⸻ QVID ERGO AMPLIVS EST IVDAEO? AVT QVAE
VTILITAS CIRCVMCISIONIS?
3:2⸻ MVLTVM PER OMNEM MODVM. PRIMVM QVIDEM
QVIA CREDITA SVNT ILLIS ELOQVIA D̅E̅I̅.
3:3⸻ QVID ENIM SI QVIDAM ILLORVM NON CREDIDERVNT?
NVMQVID INCREDVLITAS ILLORVM FIDEM D̅E̅I̅ EVACVABIT?
ABSIT.
3:4⸻ EST AVTEM D̅E̅V̅S̅ VERAX: OMNIS AVTEM HOMO
MENDAX, SICVT SCRIPTVM EST: VT IVSTIFICERIS IN
SERMONIBVS TVIS: ET VINCAS CVM IVDICARIS.
3:5⸻ SI AVTEM INIQVITAS NOSTRA IVSTITIAM D̅E̅I̅
COMMENDAT, QVID DICEMVS? NVMQVID INIQVVS D̅E̅V̅S̅, QVI
INFERT IRAM?
3:6⸻ (SECVNDVM HOMINEM DICO. ) ABSIT. ALIOQVIN
QVOMODO IVDICABIT D̅E̅V̅S̅ MVNDVM?
3:7⸻ SI ENIM VERITAS D̅E̅I̅ IN MEO MENDACIO ABVNDAVIT
IN GLORIAM IPSIVS: QVID ATHVC ET EGO TAMQVAM
PECCATOR IVDICOR?
3:8⸻ ET NON (SICVT BLASPHEMAMVR, ET SICVT AIVNT
NOS QVIDAM DICERE) FACIAMVS MALA VT VENIANT BONA:
QVORVM DAMNATIO IVSTA EST.
3:9⸻ QVID IGITVR? PRAECELLIMVS EOS? NEQVAQVAM.
CAVSATI ENIM SVMVS IVDAEOS, ET GRECOS OMNES SVB
PECCATO ESSE,
3:10⸻ SICVT SCRIPTVM EST: QVIA NON EST IVSTVS
QVISQVAM:
3:11⸻ NON EST INTELLEGENS, NON EST REQVIRENS
D̅E̅V̅M̅.
3:12⸻ OMNES DECLINAVERVNT, SIMVL INVTILES FACTI
SVNT, NON EST QVI FACIAT BONVM, NON EST VSQVE AD
VNVM.
3:13⸻ SEPVLCHRVM PATENS EST GVTTVR EORVM, LINGVIS
SVIS DOLOSE AGEBANT: VENENVM ASPIDVM SVB LABIIS
EORVM:
3:14⸻ QVORVM OS MALEDICTIONE, ET AMARITVDINE
PLENVM EST:
3:15⸻ VELOCES PEDES EORVM AD EFFVNDENDVM
SANGVINEM:
3:16⸻ CONTRITIO, ET INFELICITAS IN VIIS EORVM:
3:17⸻ ET VIAM PACIS NON COGNOVERVNT:
3:18⸻ NON EST TIMOR D̅E̅I̅ ANTE OCVLOS EORVM.
3:19⸻ SCIMVS AVTEM QVONIAM QVAECVMQVE LEX
LOQVITVR, HIS, QVI IN LEGE SVNT, LOQVITVR: VT OMNE OS
OBSTRVATVR, ET SVBDITVS FIAT OMNIS MVNDVS D̅E̅O̅:
3:20⸻ QVIA EX OPERIBVS LEGIS NON IVSTIFICABITVR
OMNIS CARO CORAM ILLO. PER LEGEM ENIM COGNITIO
PECCATI.
3:21⸻ NVNC AVTEM SINE LEGE IVSTITIA D̅E̅I̅
MANIFESTATA EST: IVSTIFICATA A LEGE ET PROPHETIS.
3:22⸻ IVSTITIA AVTEM D̅E̅I̅ PER FIDEM I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
SVPER OMNES, QVI CREDVNT: NON ENIM EST DISTINCTIO:
3:23⸻ OMNES ENIM PECCAVERVNT, ET EGENT GLORIAM
D̅E̅I̅.
3:24⸻ IVSTIFICATI GRATIS PER GRATIAM IPSIVS, PER
REDEMPTIONEM, QVAE EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅,
3:25⸻ QVEM PROPOSVIT D̅E̅V̅S̅ PROPITIATIONEM PER
FIDEM IN SANGVINE IPSIVS, AD OSTENSIONEM IVSTITIAE
SVAE PROPTER REMISSIONEM PRAECEDENTIVM
DELICTORVM
3:26⸻ IN SVSTENTATIONE D̅E̅I̅, AD OSTENSIONEM
IVSTITIAE EIVS IN HOC TEMPORE: VT SIT IPSE IVSTVS, ET
IVSTIFICANS EVM, QVI EX FIDE EST I̅E̅S̅V̅.
3:27⸻ VBI EST ERGO GLORIATIO TVA? EXCLVSA EST. PER
QVAM LEGEM? FACTORVM? NON: SED PER LEGEM FIDEI.
3:28⸻ ARBITRAMVR ENIM IVSTIFICARI HOMINEM PER
FIDEM SINE OPERIBVS LEGIS.
3:29⸻ AN IVDAEORVM D̅E̅V̅S̅ TANTVM? NONNE ET
GENTIVM? IMMO ET GENTIVM.
3:30⸻ QVONIAM QVIDEM VNVS D̅E̅V̅S̅, QVI IVSTIFICAVIT
CIRCVMCISIONEM EX FIDE, ET PRAEPVTIVM PER FIDEM.
3:31⸻ LEGEM ERGO DESTRVIMVS PER FIDEM? ABSIT: SED
LEGEM STATVIMVS.
4:1⸻ QVID ERGO DICEMVS INVENISSE ABRAHAM PATREM
NOSTRVM SECVNDVM CARNEM?
4:2⸻ SI ENIM ABRAHAM EX OPERIBVS IVSTIFICATVS EST,
HABET GLORIAM, SED NON APVD D̅E̅V̅M̅.
4:3⸻ QVID ENIM SCRIPTVRA DICIT? CREDIDIT ABRAHAM
D̅E̅O̅: ET REPVTATAM EST ILLI AD IVSTITIAM.
4:4⸻ EI AVTEM, QVI OPERATVR, MERCES NON IMPVTATVR
SECVNDVM GRATIAM, SED SECVNDVM DEBITVM.
4:5⸻ EI AVTEM, QVI NON OPERATVR, CREDENTI AVTEM IN
EVM, QVI IVSTIFICAT IMPIVM, REPVTATVR FIDES EIVS AD
IVSTITIAM.
4:6⸻ SICVT ET DAVID DICIT BEATITVDINEM HOMINIS, CVI
D̅E̅V̅S̅ ACCEPTO FERT IVSTITIAM SINE OPERIBVS:
4:7⸻ BEATI, QVORVM REMISSAE SVNT INIQVITATES, ET
QVORVM TECTA SVNT PECCATA.
4:8⸻ BEATVS VIR, CVI NON IMPVTABIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
PECCATVM.
4:9⸻ BEATITVDO HAEC IN CIRCVMCISIONE, AN ETIAM IN
PRAEPVTIO? DICIMVS ENIM QVIA REPVTATA EST ABRAHAE
FIDES AD IVSTITIAM.
4:10⸻ QVOMODO ERGO REPVTATA EST? IN
CIRCVMCISIONE, AN IN PRAEPVTIO? NON IN CIRCVMCISIONE,
SED IN PRAEPVTIO.
4:11⸻ ET SIGNVM ACCEPIT CIRCVMCISIONIS, SIGNACVLVM
IVSTITIAE FIDEI, QVAE EST IN PRAEPVTIO: VT SIT PATER
OMNIVM CREDENTIVM PER PRAEPVTIVM, VT REPVTETVR ET
ILLIS AD IVSTITIAM:
4:12⸻ ET SIT PATER CIRCVMCISIONIS NON HIS TANTVM,
QVI SVNT EX CIRCVMCISIONE, SED ET HIS, QVI SECTANTVR
VESTIGIA, QVAE EST IN PRAEPVTIO FIDEI PATRIS NOSTRI
ABRAHAE.
4:13⸻ NON ENIM PER LEGEM PROMISSIO ABRAHAE, AVT
SEMINI EIVS VT HERES ESSET MVNDI: SED PER IVSTITIAM
FIDEI.
4:14⸻ SI ENIM QVI EX LEGE, HEREDES SVNT: EXINANITA
EST FIDES, ABOLITA EST PROMISSIO.
4:15⸻ LEX ENIM IRAM OPERATVR. VBI ENIM NON EST LEX:
NEC PRAEVARICATIO.
4:16⸻ IDEO EX FIDE, VT SECVNDVM GRATIAM VT FIRMA
SIT PROMISSIO OMNI SEMINI, NON EI, QVI EX LEGE EST
SOLVM, SED ET EI QVI EX FIDE EST ABRAHAE, QVI EST PATER
OMNIVM NOSTRVM
4:17⸻ (SICVT SCRIPTVM EST: QVIA PATREM MVLTARVM
GENTIVM POSVI TE. ) ANTE D̅E̅V̅M̅, CVI CREDIDIT, QVI
VIVIFICAT MORTVOS, ET VOCAT QVAE NON SVNT, TAMQVAM
EA QVAE SVNT.
4:18⸻ QVI CONTRA SPEM IN SPEM CREDIDIT, VT FIERET
PATER MVLTARVM GENTIVM SECVNDVM QVOD DICTVM EST:
SIC ERIT SEMEN TVVM.
4:19⸻ ET NON INFIRMATVS FIDE, CONSIDERAVIT CORPVS
SVVM EMORTVVM, CVM FERE CENTVM ANNORVM ESSET: ET
EMORTVAM VVLVAM SARRAE:
4:20⸻ IN REPROMISSIONE ETIAM D̅E̅I̅ NON HAESITAVIT
DIFFIDENTIA, SED CONFORTATVS EST FIDE, DANS GLORIAM
D̅E̅O̅:
4:21⸻ PLENISSIME SCIENS QVIA QVAECVMQVE PROMISIT,
POTENS EST ET FACERE.
4:22⸻ IDEO ET REPVTATVM EST ILLI AD IVSTITIAM.
4:23⸻ NON EST AVTEM SCRIPTVM TANTVM PROPTER
IPSVM QVIA REPVTATVM EST ILLI:
4:24⸻ SED ET PROPTER NOS, QVIBVS REPVTABITVR
CREDENTIBVS IN EVM, QVI SVSCITAVIT I̅E̅S̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅
N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ A MORTVIS,
4:25⸻ QVI TRADITVS EST PROPTER DELICTA NOSTRA, ET
RESVRREXIT PROPTER IVSTIFICATIONEM NOSTRAM.
5:1⸻ IVSTIFICATI IGITVR EX FIDE, PACEM HABEAMVS AD
D̅E̅V̅M̅ PER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅:
5:2⸻ PER QVEM ET ACCESSVM HABEMVS FIDE IN GRATIAM
ISTAM, IN QVA STAMVS, ET GLORIAMVR IN SPE GLORIAE
FILIORVM D̅E̅I̅.
5:3⸻ NON SOLVM AVTEM, SED ET GLORIAMVR IN
TRIBVLATIONIBVS: SCIENTES QVOD TRIBVLATIO
PATIENTIAM OPERATVR:
5:4⸻ PATIENTIA AVTEM PROBATIONEM, PROBATIO VERO
SPEM,
5:5⸻ SPES AVTEM NON CONFVNDIT: QVIA CARITAS D̅E̅I̅
DIFFVSA EST IN CORDIBVS NOSTRIS PER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, QVI DATVS EST NOBIS.
5:6⸻ VT QVID ENIM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, CVM ADHVC INFIRMI
ESSEMVS, SECVNDVM TEMPVS PRO IMPIIS MORTVVS EST?
5:7⸻ VIX ENIM PRO IVSTO QVIS MORITVR: NAM PRO BONO
FORSITAN QVIS AVDEAT MORI.
5:8⸻ COMMENDAT AVTEM SVAM CARITATEM D̅E̅V̅S̅ IN
NOS: QVONIAM CVM ADHVC PECCATORES ESSEMVS,
5:9⸻ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ PRO NOBIS MORTVVS EST: MVLTO MAGIS
IGITVR IVSTIFICATI NVNC IN SANGVINE IPSIVS, SALVI
ERIMVS AB IRA PER IPSVM.
5:10⸻ SI ENIM CVM INIMICI ESSEMVS, RECONCILIATI
SVMVS D̅E̅O̅ PER MORTEM FILII EIVS: MVLTO MAGIS
RECONCILIATI, SALVI ERIMVS IN VITA IPSIVS.
5:11⸻ NON SOLVM AVTEM: SED ET GLORIAMVR IN D̅E̅O̅
PER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, PER QVEM NVNC
RECONCILIATIONEM ACCEPIMVS.
5:12⸻ PROPTEREA SICVT PER VNVM HOMINEM IN HVNC
MVNDVM PECCATVM INTRAVIT, ET PER PECCATVM MORS, ET
ITA IN OMNES HOMINES MORS PERTRANSIIT, IN QVO OMNES
PECCAVERVNT:
5:13⸻ VSQVE AD LEGEM ENIM PECCATVM ERAT IN
MVNDO: PECCATVM AVTEM NON INPVTATVR, CVM LEX NON
EST.
5:14⸻ SED REGNAVIT MORS AB ADAM VSQVE AD MOSEN
ETIAM IN EOS, QVI NON PECCAVERVNT IN SIMILITVDINEM
PRAEVARICATIONIS ADAE, QVI EST FORMA FVTVRI.
5:15⸻ SED NON SICVT DELICTVM, ITA ET DONVM. SI ENIM
VNIVS DELICTO MVLTI MORTVI SVNT: MVLTO MAGIS GRATIA
D̅E̅I̅ ET DONVM IN GRATIAM VNIVS HOMINIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ IN
PLVRES ABVNDAVIT.
5:16⸻ ET NON SICVT PER VNVM PECCATEM, ITA ET
DONVM. NAM IVDICIVM EX VNO IN CONDEMNATIONEM:
GRATIA AVTEM EX MVLTIS DELICTIS IN IVSTIFICATIONEM.
5:17⸻ SI ENIM IN VNIVS DELICTO MORS REGNAVIT PER
VNVM: MVLTO MAGIS ABVNDANTIAM GRATIAE, ET
DONATIONIS, ET IVSTITIAE ACCIPIENTES, IN VITAM
REGNABVNT PER VNVM I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
5:18⸻ IGITVR SICVT PER VNIVS DELICTVM IN OMNES
HOMINES IN CONDEMNATIONEM: SIC ET PER VNIVS
IVSTITIAM IN OMNES HOMINES IN IVSTIFICATIONEM VITAE.
5:19⸻ SICVT ENIM PER INOBOEDIENTIAM VNIVS HOMINIS,
PECCATORES CONSTITVTI SVNT MVLTI: ITA ET PER VNIVS
OBOEDITIONEM, IVSTI CONSTITVENTVR MVLTI.
5:20⸻ LEX AVTEM SVBINTRAVIT VT ABVNDARET
DELICTVM. VBI AVTEM ABVNDAVIT DELICTVM,
SVPERABVNDAVIT GRATIA.
5:21⸻ VT SICVT REGNAVIT PECCATVM IN MORTE: ITA ET
GRATIA REGNET PER IVSTITIAM IN VITAM AETERNAM, PER
I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅.
6:1⸻ QVID ERGO DICEMVS? PERMANEBIMVS IN PECCATO
VT GRATIA ABVNDET?
6:2⸻ ABSIT. QVI ENIM MORTVI SVMVS PECCATO,
QVOMODO ADHVC VIVEMVS IN ILLO?
6:3⸻ AN IGNORATIS QVIA QVICVMQVE BAPTIZATI SVMVS
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, IN MORTE IPSIVS BAPTIZATI SVMVS?
6:4⸻ CONSEPVLTI ENIM SVMVS CVM ILLO PER BAPTISMVM
IN MORTEM: VT QVOMODO SVRREXIT C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ A MORTVIS
PER GLORIAM PATRIS, ITA ET NOS IN NOVITATE VITAE
AMBVLEMVS.
6:5⸻ SI ENIM COMPLANTATI FACTI SVMVS SIMILITVDINI
MORTIS EIVS: SIMVL ET RESVRRECTIONIS ERIMVS.
6:6⸻ HOC SCIENTES, QVIA VETVS HOMO NOSTER SIMVL
CRVCIFIXVS EST, VT DESTRVATVR CORPVS PECCATI, ET
VLTRA NON SERVIAMVS PECCATO.
6:7⸻ QVI ENIM MORTVVS EST, IVSTIFICATVS EST A
PECCATO.
6:8⸻ SI AVTEM MORTVI SVMVS CVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅: CREDIMVS
QVIA SIMVL ETIAM VIVEMVS CVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅:
6:9⸻ SCIENTES QVOD C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ SVRGENS A MORTVIS IAM
NON MORITVR, ET MORS ILLI VLTRA NON DOMINABITVR.
6:10⸻ QVOD ENIM MORTVVS EST PECCATO, MORTVVS EST
SEMEL: QVOD AVTEM VIVIT, VIVIT D̅E̅O̅.
6:11⸻ ITA ET VOS EXISTIMATE, VOS MORTVOS QVIDEM
ESSE PECCATO, VIVENTES AVTEM D̅E̅O̅, IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
6:12⸻ NON ERGO REGNET PECCATVM IN VESTRO MORTALI
CORPORE VT OBOEDIATIS CONCVPISCENTIIS EIVS.
6:13⸻ SED NEQVE EXHIBEATIS MEMBRA VESTRA ARMA
INIQVITATIS PECCATO: SED EXHIBETE VOS D̅E̅O̅, TAMQVAM
EX MORTVIS VIVENTES: ET MEMBRA VESTRA ARMA
IVSTITIAE D̅E̅O̅.
6:14⸻ PECCATVM ENIM VOBIS NON DOMINABITVR: NON
ENIM SVB LEGE ESTIS, SED SVB GRATIA.
6:15⸻ QVID ERGO? PECCAVIMVS, QVONIAM NON SVMVS
SVB LEGE, SED SVB GRATIA? ABSIT.
6:16⸻ NESCITIS QVONIAM CVI EXHIBETIS VOS SERVOS AD
OBOEDIENDVM, SERVI ESTIS EIVS, CVI OBOEDITIS, SIVE
PECCATI, SIVE OBOEDITIONIS AD IVSTITIAM?
6:17⸻ GRATIAS AVTEM D̅E̅O̅ QVOD FVISTIS SERVI PECCATI,
OBOEDISTIS AVTEM EX CORDE IN EAM FORMAM DOCTRINAE,
IN QVAM TRADITI ESTIS.
6:18⸻ LIBERATI AVTEM A PECCATO, SERVI FACTI ESTIS
IVSTITIAE.
6:19⸻ HVMANVM DICO, PROPTER INFIRMITATEM CARNIS
VESTRAE: SICVT ENIM EXHIBVISTIS MEMBRA VESTRA
SERVIRE INMVNDITIAE, ET INIQVITATI AD INIQVITATEM, ITA
NVNC EXHIBETE MEMBRA VESTRA SERVIRE IVSTITIAE IN
SANCTIFICATIONEM.
6:20⸻ CVM ENIM SERVI ESSETIS PECCATI, LIBERI FVISTIS
IVSTITIAE.
6:21⸻ QVEM ERGO FRVCTVM HABVISTIS TVNC, IN QVIBVS
NVNC ERVBESCITIS? NAM FINIS ILLORVM MORS EST.
6:22⸻ NVNC VERO LIBERATI A PECCATO, SERVI AVTEM
FACTI D̅E̅O̅, HABETIS FRVCTVM VESTRVM IN
SANCTIFICATIONEM, FINEM VERO VITAM AETERNAM.
6:23⸻ STIPENDIA ENIM PECCATI, MORS. GRATIA AVTEM
D̅E̅I̅, VITA AETERNA, IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ N̅O̅S̅T̅R̅O̅.
7:1⸻ AN IGNORATIS FRATRES (SCIENTIBVS ENIM LEGEM
LOQVOR) QVIA LEX IN HOMINE DOMINATVR QVANTO
TEMPORE VIVIT?
7:2⸻ NAM QVAE SVB VIRO EST MVLIER, VIVENTE VIRO,
ALLIGATA EST LEGI: SI AVTEM MORTVVS FVERIT VIR EIVS,
SOLVTA EST A LEGE VIRI.
7:3⸻ IGITVR, VIVENTE VIRO, VOCABITVR ADVLTERA SI
FVERIT CVM ALIO VIRO: SI AVTEM MORTVVS FVERIT VIR
EIVS, LIBERATA EST A LEGE VIRI: VT NON SIT ADVLTERA SI
FVERIT CVM ALIO VIRO.
7:4⸻ ITAQVE FRATRES MEI ET VOS MORTIFICATI ESTIS
LEGI PER CORPVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: VT SITIS ALTERIVS, QVI EX
MORTVIS RESVRREXIT, VT FRVCTIFICAREMVS D̅E̅O̅.
7:5⸻ CVM ENIM ESSEMVS IN CARNE, PASSIONES
PECCATORVM, QVAE PER LEGEM ERANT, OPERABANTVR IN
MEMBRIS NOSTRIS, VT FRVCTIFICARENT MORTI.
7:6⸻ NVNC AVTEM SOLVTI SVMVS A LEGE MORTIS, IN
QVADETINEBAMVR, ITA VT SERVIAMVS IN NOVITATE
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, ET NON IN VETVSTATE LITTERAE.
7:7⸻ QVID ERGO DICIMVS? LEX PECCATVM EST? ABSIT.
SED PECCATVM NON COGNOVI, NISI PER LEGEM: NAM
CONCVPISCENTIAM NESCIEBAM, NISI LEX DICERET: NON
CONCVPISCES.
7:8⸻ OCCASIONE AVTEM ACCEPTA, PECCATVM PER
MANDATVM OPERATVM EST IN ME OMNEM
CONCVPISCENTIAM. SINE LEGE ENIM PECCATVM MORTVVM
ERAT.
7:9⸻ EGO AVTEM VIVEBAM SINE LEGE ALIQVANDO. SED
CVM VENISSET MANDATVM, PECCATVM REVIXIT.
7:10⸻ EGO AVTEM MORTVVS SVM: ET INVENTVM EST MIHI
MANDATVM, QVOD ERAT AD VITAM, HOC ESSE AD MORTEM.
7:11⸻ NAM PECCATVM OCCASIONE ACCEPTA PER
MANDATVM, SEDVXIT ME, ET PER ILLVD OCCIDIT.
7:12⸻ ITAQVE LEX QVIDEM S̅A̅N̅C̅T̅A̅, ET MANDATVM
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, ET IVSTVM, ET BONVM.
7:13⸻ QVOD ERGO BONVM EST, MIHI FACTVM EST MORS?
ABSIT. SED PECCATVM, VT APPAREAT PECCATVM, PER
BONVM MIHI OPERATVM EST MORTEM: VT FIAT SVPRA
MODVM PECCANS PECCATVM PER MANDATVM.
7:14⸻ SCIMVS ENIM QVIA LEX SPIRITALIS EST: EGO AVTEM
CARNALIS SVM VENVNDATVS SVB PECCATO.
7:15⸻ QVOD ENIM OPEROR, NON INTELLEGO. NON ENIM
QVOD VOLO, HOC AGO: SED QVOD ODI, ILLVD FACIO.
7:16⸻ SI AVTEM QVOD NOLO, ILLVD FACIO: CONSENTIO
LEGI, QVONIAM BONA.
7:17⸻ NVNC AVTEM IAM NON EGO OPEROR ILLVD, SED
QVOD HABITAT IN ME PECCATVM.
7:18⸻ SCIO ENIM QVIA NON INHABITAT IN ME, HOC EST IN
CARNE MEA, BONVM. NAM VELLE, ADIACET MIHI: PERFICERE
AVTEM BONVM, NON INVENIO.
7:19⸻ NON ENIM QVOD VOLO BONVM, HOC FACIO: SED
QVOD NOLO MALVM, HOC AGO.
7:20⸻ SI AVTEM QVOD NOLO, ILLVD FACIO: NON EGO
OPEROR ILLVD, SED QVOD INHABITAT IN ME, PECCATVM.
7:21⸻ INVENIO IGITVR LEGEM, VOLENTI MIHI FACERE
BONVM, QVONIAM MIHI MALVM ADIACET:
7:22⸻ CONDELECTOR ENIM LEGI D̅E̅I̅ SECVNDVM
INTERIOREM HOMINEM:
7:23⸻ VIDEO AVTEM ALIAM LEGEM IN MEMBRIS MEIS,
REPVGNANTEM LEGI MENTIS MEAE, ET CAPTIVANTEM ME IN
LEGE PECCATI, QVAE EST IN MEMBRIS MEIS.
7:24⸻ INFELIX EGO HOMO, QVIS ME LIBERAVIT DE
CORPORE MORTIS HVIVS?
7:25⸻ GRATIA D̅E̅I̅ PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅
N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅. IGITVR EGO IPSE MENTE SERVIO LEGI D̅E̅I̅: CARNE
AVTEM, LEGI PECCATI.
8:1⸻ NIHIL ERGO NVNC DAMNATIONIS EST HIS, QVI SVNT
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅: QVI NON SECVNDVM CARNEM AMBVLANT.
8:2⸻ LEX ENIM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ VITAE IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅
LIBERAVIT ME A LEGE PECCATI ET MORTIS.
8:3⸻ NAM QVOD INPOSSIBILE ERAT LEGI, IN QVO
INFIRMABATVR PER CARNEM: D̅E̅V̅S̅ FILIVM SVVM MITTENS
IN SIMILITVDINEM CARNIS PECCATI, ET PROPTER PECCATVM
DAMNAVIT PECCATVM IN CARNE,
8:4⸻ VT IVSTIFICATIO LEGIS IMPLERETVR IN NOBIS, QVI
NON SECVNDVM CARNEM AMBVLAMVS, SED SECVNDVM
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅.
8:5⸻ QVI ENIM SECVNDVM CARNEM SVNT: QVAE CARNIS
SVNT, SAPIVNT. QVI VERO SECVNDVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅: QVAE SVNT
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, SAPIVNT.
8:6⸻ NAM PRVDENTIA CARNIS, MORS EST: PRVDENTIA
AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, VITA ET PAX.
8:7⸻ QVONIAM SAPIENTIA CARNIS INIMICITIA EST IN D̅E̅O̅:
LEGI AVTEM D̅E̅I̅ NON EST SVBICITVR: NEC ENIM POTEST.
8:8⸻ QVI AVTEM IN CARNE SVNT, D̅E̅O̅ PLACERE NON
POSSVNT.
8:9⸻ VOS AVTEM IN CARNE NON ESTIS, SED IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅: SI
TAMEN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅ HABITAT IN VOBIS. SIQVIS AVTEM
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ NON HABET: HIC NON EST EIVS.
8:10⸻ SI AVTEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ IN VOBIS EST: CORPVS QVIDEM
MORTVVM EST PROPTER PECCATVM, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ VERO VIVA
PROPTER IVSTIFICATIONEM.
8:11⸻ QVOD SI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EIVS, QVI SVSCITAVIT I̅E̅S̅V̅M̅ A
MORTVIS, HABITAT IN VOBIS: QVI SVSCITAVIT I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ A MORTVIS, VIVIFICAVIT ET MORTALIA CORPORA
VESTRA, PROPTER INHABITANTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ EIVS IN VOBIS.
8:12⸻ ERGO FRATRES DEBITORES SVMVS NON CARNI, VT
SECVNDVM CARNEM VIVAMVS.
8:13⸻ SI ENIM SECVNDVM CARNEM VIXERITIS,
MORIEMINI: SI AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ FACTA CARNIS
MORTIFICATIS, VIVETIS.
8:14⸻ QVICVMQVE ENIM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ D̅E̅I̅ AGVNTVR, HI FILI
SVNT D̅E̅I̅.
8:15⸻ NON ENIM ACCEPISTIS SPIRITVM SERVITVTIS
ITERVM IN TIMORE, SED ACCEPISTIS SPIRITVM ADOPTIONIS
FILIORVM, IN QVO CLAMAMVS: ABBA (PATER).
8:16⸻ IPSE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ TESTIMONIVM REDDIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅I̅
NOSTRO QVOD SVMVS FILII D̅E̅I̅.
8:17⸻ SI AVTEM FILII, ET HEREDES: HEREDES QVIDEM D̅E̅I̅,
COHEREDES AVTEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: SI TAMEN CONPATIMVR, VT ET
CONGLORIFICEMVR.
8:18⸻ EXISTIMO ENIM QVOD NON SVNT CONDIGNAE
PASSIONES HVIVS TEMPORIS AD FVTVRAM GLORIAM, QVAE
REVELABITVR IN NOBIS.
8:19⸻ NAM EXPECTATIO CREATVRAE, REVELATIONEM
FILIORVM D̅E̅I̅ EXPECTAT.
8:20⸻ VANITATI ENIM CREATVRA SVBIECTA EST NON
VOLENS, SED PROPTER EVM, QVI SVBIECIT IN SPEM:
8:21⸻ QVIA ET IPSA CREATVRA LIBERABITVR A
SERVITVTE CORRVPTIONIS IN LIBERTATEM GLORIAE
FILIORVM D̅E̅I̅.
8:22⸻ SCIMVS ENIM QVOD OMNIS CREATVRA INGEMISCIT,
ET PARTVRIT VSQVE ADHVC.
8:23⸻ NON SOLVM AVTEM ILLA, SED ET NOS IPSI
PRIMITIAS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ HABENTES: ET IPSI INTRA NOS
GEMIMVS ADOPTIONEM FILIORVM EXPECTANTES,
REDEMPTIONEM CORPORIS NOSTRI.
8:24⸻ SPE ENIM SALVI FACTI SVMVS. SPES AVTEM, QVAE
VIDETVR, NON EST SPES: NAM QVOD VIDET QVIS, QVID
SPERAT?
8:25⸻ SI AVTEM QVOD NON VIDEMVS, SPERAMVS: PER
PATIENTIAM EXPECTAMVS.
8:26⸻ SIMILITER AVTEM ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ ADIVVAT
INFIRMITATEM NOSTRAM: NAM QVID OREMVS, SICVT
OPORTET, NESCIMVS: SED IPSE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ POSTVLAT PRO
NOBIS GEMITIBVS INENARRABILIBVS.
8:27⸻ QVI AVTEM SCRVTATVR CORDA, SCIT QVID
DESIDERET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅: QVIA SECVNDVM D̅E̅V̅M̅ POSTVLAT
PRO S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅.
8:28⸻ SCIMVS AVTEM QVONIAM DILIGENTIBVS D̅E̅V̅M̅
OMNIA COOPERANTVR IN BONVM, HIS, QVI SECVNDVM
VOCATI SVNT S̅A̅N̅C̅T̅I̅.
8:29⸻ NAM QVOS PRAESCIVIT, ET PRAEDESTINAVIT
CONFORMES FIERI IMAGINIS FILII EIVS, VT SIT IPSE
PRIMOGENITVS IN MVLTIS FRATRIBVS.
8:30⸻ QVOS AVTEM PRAEDESTINAVIT, HOS ET VOCAVIT:
ET QVOS VOCAVIT, HOS ET IVSTIFICAVIT: QVOS AVTEM
IVSTIFICAVIT, ILLOS ET MAGNIFICAVIT.
8:31⸻ QVID ERGO DICIMVS AD HAEC? SI D̅E̅V̅S̅ PRO NOBIS,
QVI CONTRA NOS?
8:32⸻ QVI ETIAM FILIO SVO NON PEPERCIT, SED PRO
NOBIS OMNIBVS TRADIDIT ILLVM: QVO MODO NON ETIAM
CVM ILLO OMNIA NOBIS DONAVIT?
8:33⸻ QVIS ACCVSAVIT ELECTOS D̅E̅I̅? D̅E̅V̅S̅ QVI
IVSTIFICAT,
8:34⸻ QVIS EST QVI CONDEMNET? C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅, QVI
MORTVVS EST, IMMO QVI ET RESVRREXIT, QVI EST AD
DEXTRAM D̅E̅I̅, QVI ETIAM INTERPELLAT PRO NOBIS.
8:35⸻ QVIS NOS SEPARAVIT A CARITATE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅?
TRIBVLATIO? AN ANGVSTIA? AN PERSECVTIO? AN FAMES?
AN NVDITAS? AN PERICVLVM? AN GLADIVS?
8:36⸻ (SICVT SCRIPTVM EST: QVIA PROPTER TE
MORTIFICAMVR TOTA DIE: AESTIMATI SVMVS VT OVES
OCCISIONIS. )
8:37⸻ SED IN HIS OMNIBVS SVPERAMVS PROPTER EVM,
QVI DILEXIT NOS.
8:38⸻ CERTVS SVM ENIM QVIA NEQVE MORS, NEQVE VITA,
NEQVE ANGELI, NEQVE PRINCIPATVS, NEQVE INSTANTIA,
NEQVE FVTVRA, NEQVE FORTITVDO,
8:39⸻ NEQVE ALTITVDO, NEQVE PROFVNDVM, NEQVE
CREATVRA ALIA POTERIT NOS SEPARARE A CARITATE D̅E̅I̅,
QVAE EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ NOSTRO.
9:1⸻ VERITATEM DICO IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, NON MENTIOR:
TESTIMONIVM MIHI PERHIBENTE CONSCIENTIA MEA IN
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅:
9:2⸻ QVONIAM TRISTITIA EST MIHI MAGNA, ET
CONTINVVS DOLOR CORDI MEO.
9:3⸻ OPTABAM ENIM IPSE EGO ANATHEMA ESSE A
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ PRO FRATRIBVS MEIS, QVI SVNT COGNATI MEI
SECVNDVM CARNEM,
9:4⸻ QVI SVNT ISRAHELITAE, QVORVM ADOPTIO EST
FILIORVM, ET GLORIA, ET TESTAMENTA, ET LEGISLATIO, ET
OBSEQVIVM, ET PROMISSA:
9:5⸻ QVORVM PATRES, ET EX QVIBVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
SECVNDVM CARNEM, QVI EST SVPER OMNIA D̅E̅V̅S̅
BENEDICTVS IN SAECVLA. AMEN.
9:6⸻ NON AVTEM QVOD EXCIDERIT VERBVM D̅E̅I̅. NON
ENIM OMNES QVI EX I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅, HI SVNT ISRAHELITAE:
9:7⸻ NEQVE QVI SEMEN SVNT ABRAHAE, OMNES FILII: SED
IN ISAAC VOCABITVR TIBI SEMEN:
9:8⸻ ID EST, NON QVI FILII CARNIS, HII FILII D̅E̅I̅: SED QVI
FILII SVNT PROMISSIONIS, AESTIMANTVR IN SEMINE.
9:9⸻ PROMISSIONIS AVTEM VERBVM HOC EST: SECVNDVM
HOC TEMPVS VENIAM: ET ERIT SARRAE FILIVS.
9:10⸻ NON SOLVM AVTEM: SED ET REBECCA EX VNO
CONCVBITO HABENS, ISAAC PATRIS NOSTRO.
9:11⸻ CVM ENIM NONDVM NATI FVISSENT, AVT ALIQVID
EGISSENT BONVM, AVT MALVM, (VT SECVNDVM
ELECTIONEM PROPOSITVM D̅E̅I̅ MANERET)
9:12⸻ NON EX OPERIBVS, SED EX VOCANTE DICTVM EST
EI: QVIA MAIOR SERVIET MINORI,
9:13⸻ SICVT SCRIPTVM EST: IACOB DILEXI, ESAV AVTEM
ODIO HABVI.
9:14⸻ QVID ERGO DICEMVS? NVMQVID INIQVITAS APVD
D̅E̅V̅M̅? ABSIT.
9:15⸻ MOSI ENIM DICIT: MISEREBOR CVIVS MISEREOR: ET
MISERICORDIAM PRAESTABO CVIVS MISEREBOR.
9:16⸻ IGITVR NON VOLENTIS, NEQVE CVRRENTIS, SED
MISERENTIS EST D̅E̅I̅.
9:17⸻ DICIT SCRIPTVRA PHARAONI: QVIA IN HOC IPSVM
EXCITAVI TE, VT OSTENDAM IN TE VIRTVTEM MEAM: ET VT
ADNVNTIETVR NOMEN MEVM IN VNIVERSA TERRA.
9:18⸻ ERGO CVIVS VVLT MISERETVR, ET QVEM VVLT
INDVRAT.
9:19⸻ DICIS ITAQVE MIHI: QVID ADHVC QVERITVR?
VOLVNTATI ENIM EIVS QVIS RESISTIT?
9:20⸻ O HOMO, TV QVIS ES, QVI RESPONDEAS D̅E̅O̅?
NVMQVID DICIT FIGMENTVM EI, QVI SE FINXIT: QVID ME
FECISTI SIC?
9:21⸻ AN NON HABET POTESTATEM FIGVLVS LVTI EX
EADEM MASSA FACERE ALIVT QVIDEM VAS IN HONOREM,
ALIVT VERO IN CONTVMELIAM?
9:22⸻ QVOD SI VOLENS D̅E̅V̅S̅ OSTENDERE IRAM, ET
NOTVM FACERE POTENTIAM SVAM, SVSTINVIT IN MVLTA
PATIENTIA VASA IRAE, APTA IN INTERITVM,
9:23⸻ VT OSTENDERET DIVITIAS GLORIAE SVAE IN VASA
MISERICORDIAE, QVAE PRAEPARAVIT IN GLORIAM.
9:24⸻ QVOS ET VOCAVIT NOS NON SOLVM EX IVDAEIS, SED
ETIAM IN GENTIBVS,
9:25⸻ SICVT IN OSEE DICIT: VOCAVI NON PLEBEM MEAM,
PLEBEM MEAM: ET NON MISERICORDIAM CONSECVTAM,
MISERICORDIAM CONSECVTAM.
9:26⸻ ET ERIT: IN LOCO, VBI DICTVM EST: NON PLEBS MEA
VOS: IBI VOCABVNTVR FILII D̅E̅I̅ VIVI.
9:27⸻ ESAIAS AVTEM CLAMAT PRO I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅: SI FVERIT
NVMERVS FILIORVM I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅ TAMQVAM ARENA MARIS,
RELIQVIAE SALVAE FIENT.
9:28⸻ VERBVM ENIM CONSVMMANS, ET BREVIANS IN
AEQVITATE: QVIA VERBVM BREVIATVM FACIET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
SVPER TERRAM:
9:29⸻ ET SICVT PRAEDIXIT ESAIAS: NISI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
SABAOTH RELIQVISSET NOBIS SEMEN, SICVT SODOMA FACTI
ESSEMVS, ET SICVT GOMORRA SIMILES FVISSEMVS.
9:30⸻ QVID ERGO DICEMVS? QVOD GENTES, QVAE NON
SECTABANTVR IVSTITIAM, ADPRAEHENDERVNT IVSTITIAM:
IVSTITIAM AVTEM, QVAE EX FIDE EST.
9:31⸻ ISRAHEL VERO SECTANS LEGEM IVSTITIAE, IN
LEGEM IVSTITIAE NON PERVENIT.
9:32⸻ QVARE? QVIA NON EX FIDE, SED QVASI EX
OPERIBVS: OFFENDERVNT IN LAPIDEM OFFENSIONIS,
9:33⸻ SICVT SCRIPTVM EST: ECCE PONO IN SION LAPIDEM
OFFENSIONIS, ET PETRAM SCANDALI: ET OMNIS, QVI CREDIT
IN EVM, NON CONFVNDETVR.
10:1⸻ FRATRES, VOLVNTAS QVIDEM CORDIS MEI, ET
OBSECRATIO AD D̅E̅V̅M̅, FIT PRO ILLIS IN SALVTEM.
10:2⸻ TESTIMONIVM ENIM PERHIBEO ILLIS QVOD
AEMVLATIONEM D̅E̅I̅ HABENT, SED NON SECVNDVM
SCIENTIAM.
10:3⸻ IGNORANTES ENIM D̅E̅I̅ IVSTITIAM, ET SVAM
QVAERENTES STATVERE, IVSTITIAE D̅E̅I̅ NON SVNT SVBIECTI.
10:4⸻ FINIS ENIM LEGIS, C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, AD IVSTITIAM OMNI
CREDENTI.
10:5⸻ MOSES ENIM SCRIPSIT, QVONIAM IVSTITIAM, QVAE
EX LEGE EST, QVI FECERIT HOMO, VIVET IN EA.
10:6⸻ QVAE AVTEM EX FIDE EST IVSTITIA, SIC DICIT: NE
DIXERIS IN CORDE TVO: QVIS ASCENDET IN CAELVM? ID EST,
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ DEDVCERE:
10:7⸻ AVT QVIS DESCENDIT IN ABYSSVM? HOC EST,
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ A MORTVIS REVOCARE.
10:8⸻ SED QVID DICIT SCRIPTVRA? PROPE EST VERBVM IN
ORE TVO, ET IN CORDE TVO: HOC EST VERBVM FIDEI, QVOD
PRAEDICAMVS.
10:9⸻ QVIA SI CONFITEARIS IN ORE TVO D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅,
ET IN CORDE TVO CREDIDERIS QVOD D̅E̅V̅S̅ ILLVM EXCITAVIT
A MORTVIS, SALVVS ERIS.
10:10⸻ CORDE ENIM CREDITVR AD IVSTITIAM: ORE
AVTEM CONFESSIO FIT IN SALVTEM.
10:11⸻ DICIT ENIM SCRIPTVRA: OMNIS, QVI CREDIT IN
ILLVM, NON CONFVNDETVR.
10:12⸻ NON ENIM EST DISTINCTIO IVDAEI, ET GRECI: NAM
IDEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ OMNIVM, DIVES IN OMNES, QVI INVOCANT
ILLVM.
10:13⸻ OMNIS ENIM, QVICVMQVE INVOCAVERIT NOMEN
D̅O̅M̅I̅N̅I̅, SALVVS ERIT.
10:14⸻ QVOMODO ERGO INVOCABVNT, IN QVEM NON
CREDIDERVNT? AVT QVOMODO CREDENT EI, QVEM NON
AVDIERVNT? QVOMODO AVTEM AVDIENT SINE
PRAEDICANTE?
10:15⸻ QVOMODO VERO PRAEDICABVNT NISI
MITTANTVR? SICVT SCRIPTVM EST: QVAM SPECIOSI PEDES
EVANGELIZANTIVM PACEM, EVANGELIZANTIVM BONA!
10:16⸻ SED NON OMNES OBOEDIERVNT EVANGELIO.
ESAIAS ENIM DICIT: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ QVIS CREDIDIT AVDITVI
NOSTRO?
10:17⸻ ERGO FIDES EX AVDITV, AVDITVS AVTEM PER
VERBVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
10:18⸻ SED DICO: NVMQVID NON AVDIERVNT? ET QVIDEM
IN OMNEM TERRAM EXIVIT SONVS EORVM, ET IN FINES
ORBIS TERRAE VERBA EORVM.
10:19⸻ SED DICO: NVMQVID ISRAHEL NON COGNOVIT?
PRIMVS MOSES DICIT: EGO AD AEMVLATIONEM VOS
ADDVCAM IN NON GENTEM: IN GENTEM INSIPIENTEM, IN
IRAM VOS MITTAM.
10:20⸻ ESAIAS AVTEM AVDIT, ET DICIT: INVENTVS SVM
NON QVAERENTIBVS ME: PALAM APPARVI HIS, QVI ME NON
INTERROGABANT.
10:21⸻ AD ISRAHEL AVTEM DICIT: TOTA DIE EXPANDI
MANVS MEAS AD POPVLVM NON CREDENTEM, ET
CONTRADICENTEM.
11:1⸻ DICO ERGO: NVMQVID REPPVLIT D̅E̅V̅S̅ POPVLVM
SVVM? ABSIT. NAM ET EGO ISRAHELITA SVM EX SEMINE
ABRAHAM, TRIBV BENIAMIN:
11:2⸻ NON REPPVLIT D̅E̅V̅S̅ PLEBEM SVAM, QVAM
PRAESCIIT. AN NESCITIS IN HELIA QVID DICIT SCRIPTVRA:
QVEMADMODVM INTERPELLAT D̅E̅V̅M̅ ADVERSVS ISRAHEL?
11:3⸻ D̅O̅M̅I̅N̅E̅, PROPHETAS TVOS OCCIDERVNT, ALTARIA
TVA SVFFODERVNT: ET EGO RELICTVS SVM SOLVS, ET
QVAERVNT ANIMAM MEAM.
11:4⸻ SED QVID DICIT ILLI RESPONSVM DIVINVM? RELIQVI
MIHI SEPTEM MILIA VIRORVM, QVI NON CVRVAVERVNT
GENV BAHAL.
11:5⸻ SIC ERGO ET IN HOC TEMPORE RELIQVIAE
SECVNDVM ELECTIONEM GRATIAE FACTAE SVNT.
11:6⸻ SI AVTEM GRATIA, NON EX OPERIBVS: ALIOQVIN
GRATIA IAM NON EST GRATIA.
11:7⸻ QVID ERGO? QVOD QVAEREBAT ISRAHEL, HOC NON
EST CONSECVTVS: ELECTIO AVTEM CONSECVTA EST: CETERI
VERO EXCECATI SVNT:
11:8⸻ SICVT SCRIPTVM EST: DEDIT ILLIS D̅E̅V̅S̅ SPIRITVM
CONPVNCTIONIS: OCVLOS VT NON VIDEANT, ET AVRES VT
NON AVDIANT, VSQVE IN HODIERNVM DIEM.
11:9⸻ ET DAVID DICIT: FIAT MENSA EORVM IN LAQVEVM,
ET IN CAPTIONEM, ET IN SCANDALVM, ET IN
RETRIBVTIONEM ILLIS.
11:10⸻ OBSCVRENTVR OCVLI EORVM NE VIDEANT: ET
DORSVM ILLORVM SEMPER INCVRVA.
11:11⸻ DICO ERGO: NVMQVID SIC OFFENDERVNT VT
CADERENT? ABSIT. SED ILLORVM DELICTO, SALVS GENTIBVS
VT ILLOS AEMVLENTVR.
11:12⸻ QVOD SI DELICTVM ILLORVM DIVITIAE SVNT
MVNDI, ET DEMINVTIO EORVM DIVITIAE GENTIVM: QVANTO
MAGIS PLENITVDO EORVM?
11:13⸻ VOBIS ENIM DICO GENTIBVS: QVAMDIV QVIDEM
EGO SVM GENTIVM APOSTOLVS, MINISTERIVM MEVM
HONORIFICABO,
11:14⸻ SI QVOMODO AD AEMVLANDVM PROVOCEM
CARNEM MEAM, ET SALVOS FACIAM ALIQVOS EX ILLIS.
11:15⸻ SI ENIM AMISSIO EORVM, RECONCILIATIO EST
MVNDI: QVAE ADSVMPTIO, NISI VITA EX MORTVIS?
11:16⸻ QVOD SI DELIBATIO SANCTA EST, ET MASSA: ET SI
RADIX SANCTA, ET RAMI.
11:17⸻ QVOD SI ALIQVI EX RAMIS FRACTI SVNT, TV AVTEM
CVM OLEASTER ESSES, INSERTVS ES IN ILLIS, ET SOCIVS
RADICIS, ET PINGVIDINIS OLIVAE FACTVS ES,
11:18⸻ NOLI GLORIARI ADVERSVS RAMOS. QVOD SI
GLORIARIS: NON TV RADICEM PORTAS, SED RADIX TE.
11:19⸻ DICES ERGO: FRACTI SVNT RAMI VT EGO INSERAR.
11:20⸻ BENE: PROPTER INCREDVLITATEM FRACTI SVNT.
TV AVTEM FIDE STAS: NOLI ALTVM SAPERE, SED TIME.
11:21⸻ SI ENIM D̅E̅V̅S̅ NATVRALIBVS RAMIS NON
PEPERCIT: NE FORTE NEC TIBI PARCAT.
11:22⸻ VIDE ERGO BONITATEM, ET SEVERITATEM D̅E̅I̅: IN
EOS QVIDEM, QVI CECIDERVNT, SEVERITATEM: IN TE AVTEM
BONITATEM D̅E̅I̅, SI PERMANSERIS IN BONITATEM, ALIOQVIN
ET TV EXCIDERIS.
11:23⸻ SED ET ILLI, SI NON PERMANSERINT IN
INCREDVLITATE, INSERENTVR: POTENS EST ENIM D̅E̅V̅S̅
ITERVM INSERERE ILLOS.
11:24⸻ NAM SI TV EX NATVRALI EXCISVS ES OLEASTRO, ET
CONTRA NATVRAM INSERTVS ES IN BONAM OLIVAM:
QVANTO MAGIS HI, SECVNDVM NATVRAM, INSERENTVR
SVAE OLIVAE?
11:25⸻ NOLO ENIM VOS IGNORARE F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ MYSTERIVM
HOC: (VT NON SITIS VOBIS IPSIS SAPIENTES) QVIA CAECITAS
EX PARTE CONTIGIT IN ISRAHEL, DONEC PLENITVDO
GENTIVM INTRARET,
11:26⸻ ET SIC OMNIS ISRAHEL SALVVS FIERET, SICVT
SCRIPTVM EST: VENIET EX SION, QVI ERIPIAT, ET AVERTET
IMPIETATES IACOB.
11:27⸻ ET HOC ILLIS A ME TESTAMENTVM: CVM
ABSTVLERO PECCATA EORVM.
11:28⸻ SECVNDVM EVANGELIVM QVIDEM, INIMICI
PROPTER VOS: SECVNDVM ELECTIONEM AVTEM, CARISSIMI
PROPTER PATRES.
11:29⸻ SINE PAENITENTIA ENIM SVNT DONA, ET VOCATIO
D̅E̅I̅.
11:30⸻ SICVT ENIM ALIQVANDO ET VOS NON CREDIDISTIS
D̅E̅O̅, NVNC AVTEM MISERICORDIAM CONSECVTI ESTIS
PROPTER ILLORVM INCREDVLITATEM:
11:31⸻ ITA ET ISTI NVNC NON CREDIDERVNT IN VESTRAM
MISERICORDIAM: VT ET IPSI MISERICORDIAM
CONSEQVANTVR.
11:32⸻ CONCLVSIT ENIM D̅E̅V̅S̅ OMNIA IN
INCREDVLITATEM: VT OMNIVM MISEREATVR.
11:33⸻ O ALTITVDO DIVITIARVM SAPIENTIAE, ET
SCIENTIAE D̅E̅I̅: QVAM INCOMPRAEHENSIBILIA SVNT IVDICIA
EIVS, ET INVESTIGABILES VIAE EIVS!
11:34⸻ QVIS ENIM COGNOVIT SENSVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅? AVT QVIS
CONSILIARIVS EIVS FVIT?
11:35⸻ AVT QVIS PRIOR DEDIT ILLI, ET RETRIBVETVR EI?
11:36⸻ QVONIAM EX IPSO, ET PER IPSVM, ET IN IPSO
OMNIA: IPSI GLORIA IN SAECVLA. AMEN.
12:1⸻ OBSECRO ITAQVE VOS FRATRES PER
MISERICORDIAM D̅E̅I̅, VT EXHIBEATIS CORPORA VESTRA
HOSTIAM VIVENTEM, SANCTAM, D̅E̅O̅ PLACENTEM,
RATIONABILE OBSEQVIVM VESTRVM.
12:2⸻ ET NOLITE CONFORMARI HVIC SAECVLO, SED
REFORMAMINI IN NOVITATE SENSVS VESTRI: VT PROBETIS
QVAE SIT VOLVNTAS D̅E̅I̅ BONA, ET PLACENS, ET PERFECTA.
12:3⸻ DICO ENIM PER GRATIAM QVAE DATA EST MIHI,
OMNIBVS QVI SVNT INTER VOS: NON PLVS SAPERE QVAM
OPORTET SAPERE, SED SAPERE AD SOBRIETATEM: ET
VNICVIQVE SICVT DIVISIT D̅E̅V̅S̅ MENSVRAM FIDEI.
12:4⸻ SICVT ENIM IN VNO CORPORE MVLTA MEMBRA
HABEMVS, OMNIA AVTEM MEMBRA NON EVNDEM ACTVM
HABENT:
12:5⸻ ITA MVLTI VNVM CORPVS SVMVS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅,
SINGVLI AVTEM ALTER ALTERIVS MEMBRA.
12:6⸻ HABENTES AVTEM DONATIONES SECVNDVM
GRATIAM, QVAE DATA EST NOBIS, DIFFERENTES: SIVE
PROPHETIAM SECVNDVM RATIONEM FIDEI,
12:7⸻ SIVE MINISTERIVM IN MINISTRANDO, SIVE QVI
DOCET IN DOCTRINA,
12:8⸻ QVI EXORTATVR IN EXORTANDO, QVI TRIBVIT IN
SIMPLICITATE, QVI PRAEEST IN SOLLICITVDINE, QVI
MISERETVR IN HILARITATE.
12:9⸻ DILECTIO SINE SIMVLATIONE: ODIENTES MALVM,
ADHERENTES BONO:
12:10⸻ CARITATEM FRATERNITATIS INVICEM
DILIGENTES: HONORE INVICEM PRAEVENIENTES:
12:11⸻ SOLLICITVDINE NON PIGRI: S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ FERVENTES:
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ SERVIENTES:
12:12⸻ SPE GAVDENTES: IN TRIBVLATIONE PATIENTES:
ORATIONI INSTANTES:
12:13⸻ MEMORIIS S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ COMMVNICANTES:
HOSPITALITATEM SECTANTES.
12:14⸻ BENEDICITE PERSEQVENTIBVS: BENEDICITE, ET
NOLITE MALEDICERE.
12:15⸻ GAVDERE CVM GAVDENTIBVS, FLERE CVM
FLENTIBVS:
12:16⸻ IDIPSVM INVICEM SENTIENTES: NON ALTA
SAPIENTES, SED HVMILIBVS CONSENTIENTES. NOLITE ESSE
PRVDENTES APVD VOSMETIPSOS:
12:17⸻ NVLLI MALVM PRO MALO REDDENTES:
PROVIDENTES BONA NON TANTVM CORAM D̅E̅O̅, SED ETIAM
CORAM OMNIBVS HOMINIBVS.
12:18⸻ SI FIERI POTEST, QVOD EX VOBIS EST, CVM
OMNIBVS HOMINIBVS PACEM HABENTES:
12:19⸻ NON VOSMETIPSOS DEFENDENTES CARISSIMI, SED
DATE LOCVM IRAE. SCRIPTVM EST ENIM: MIHI VINDICTAM:
EGO RETRIBVAM, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅.
12:20⸻ SED SI ESVRIERIT INIMICVS TVVS, CIBA ILLVM: SI
SITIT, POTVM DA ILLI: HOC ENIM FACIENS, CARBONES IGNIS
CONGERES SVPRA CAPVT EIVS.
12:21⸻ NOLI VINCI A MALO, SED VINCE IN BONO MALVM.
13:1⸻ OMNIS ANIMA POTESTATIBVS SVBLIMIORIBVS
SVBDITA SIT: NON EST ENIM POTESTAS NISI A D̅E̅O̅: QVAE
AVTEM SVNT, A D̅E̅O̅ ORDINATAE SVNT.
13:2⸻ ITAQVE QVI RESISTIT POTESTATI, D̅E̅I̅ ORDINATIONI
RESISTIT. QVI AVTEM RESISTVNT, IPSI SIBI DAMPNATIONEM
ADQVIRVNT:
13:3⸻ NAM PRINCIPES NON SVNT TIMORI BONI OPERIS,
SED MALI. VIS AVTEM NON TIMERE POTESTATEM? BONVM
FAC: ET HABEBIS LAVDEM EX ILLA:
13:4⸻ D̅E̅I̅ ENIM MINISTER EST TIBI IN BONVM. SI AVTEM
MALE FECERIS, TIME: NON ENIM SINE CAVSA GLADIVM
PORTAT. D̅E̅I̅ ENIM MINISTER EST: VINDEX IN IRAM EI, QVI
MALVM AGIT.
13:5⸻ IDEO NECESSITATE SVBDITI ESTOTE NON SOLVM
PROPTER IRAM, SED ET PROPTER CONSCIENTIAM.
13:6⸻ IDEO ENIM ET TRIBVTA PRAESTATIS: MINISTRI
ENIM D̅E̅I̅ SVNT, IN HOC IPSVM SERVIENTES.
13:7⸻ REDDITE OMNIBVS DEBITA: CVI TRIBVTVM,
TRIBVTVM: CVI VECTIGAL, VECTIGAL: CVI TIMOREM,
TIMOREM: CVI HONOREM, HONOREM.
13:8⸻ NEMINI QVICQVAM DEBEATIS: NISI VT INVICEM
DILIGATIS: QVI ENIM DILIGIT PROXIMVM, LEGEM IMPLEVIT.
13:9⸻ NAM: NON ADVLTERABIS: NON OCCIDES: NON
FVRAVERIS: NON CONCVPISCIS: ET SI QVOD EST ALIVD
MANDATVM, IN HOC VERBO INSTAVRATVR: DILIGES
PROXIMVM TVVM SICVT TEIPSVM.
13:10⸻ DILECTIO PROXIMI MALVM NON OPERATVR.
PLENITVDO ERGO LEGIS EST DILECTIO.
13:11⸻ ET HOC SCIENTES TEMPVS: QVIA HORA EST IAM
NOS DE SOMNO SVRGERE. NVNC AVTEM PROPRIOR EST
NOSTRA SALVS, QVAM CVM CREDIDIMVS.
13:12⸻ NOX PRAECESSIT, DIES AVTEM ADPROPRIAVIT.
ABICIAMVS ERGO OPERA TENEBRARVM, ET INDVAMVR
ARMIS LVCIS.
13:13⸻ SICVT IN DIE HONESTE AMBVLEMVS: NON IN
COMESATIONIBVS, ET EBRIETATIBVS, NON IN CVBILIBVS, ET
INPVDICITIIS, NON IN CONTENTIONE, ET AEMVLATIONE:
13:14⸻ SED INDVIMINI D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, ET
CARNIS CVRAM NE FECERITIS IN DESIDERIIS.
14:1⸻ INFIRMVM AVTEM IN FIDE ADSVMITE, NON IN
DISCEPTATIONIBVS COGITATIONVM.
14:2⸻ ALIVS ENIM CREDIT MANDVCARE OMNIA: QVI
AVTEM INFIRMVS EST, HOLVS MANDVCET.
14:3⸻ IS, QVI MANDVCAT, NON MANDVCANTEM NON
SPERNAT: ET QVI NON MANDVCAT, MANDVCANTEM NON
IVDICET: D̅E̅V̅S̅ ENIM ILLVM ADSVMPSIT.
14:4⸻ TV QVIS ES, QVI IVDICES ALIENVM SERVVM? SVO
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ STAT, AVT CADIT: STABIT AVTEM: POTENS EST
ENIM D̅E̅V̅S̅ STATVERE ILLVM.
14:5⸻ NAM ALIVS IVDICAT DIEM PLVS INTER DIEM: ALIVS
IVDICAT OMNEM DIEM: VNVSQVISQVE IN SVO SENSV
ABVNDET.
14:6⸻ QVI SAPIT DIEM, D̅O̅M̅I̅N̅O̅ SAPIT: ET QVI
MANDVCAT, D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MANDVCAT: GRATIAS ENIM AGIT D̅E̅O̅.
ET QVI NON MANDVCAT, D̅O̅M̅I̅N̅O̅ NON MANDVCAT, ET
GRATIAS AGIT D̅E̅O̅.
14:7⸻ NEMO ENIM NOSTRVM SIBI VIVIT, ET NEMO SIBI
MORITVR.
14:8⸻ SIVE ENIM VIVIMVS, D̅O̅M̅I̅N̅O̅ VIVIMVS: SIVE
MORIMVR, D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MORIMVR. SIVE ERGO VIVIMVS, SIVE
MORIMVR, D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVMVS.
14:9⸻ IN HOC ENIM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ ET MORTVVS EST, ET
RESVRREXIT: VT ET MORTVORVM ET VIVORVM DOMINETVR.
14:10⸻ TV AVTEM QVID IVDICAS FRATREM TVVM IN NON
MANDVCANDO? AVT TV QVARE SPERNIS FRATREM TVVM IN
MANDVCANDO? OMNES ENIM STABIMVS ANTE TRIBVNAL
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
14:11⸻ SCRIPTVM EST ENIM: VIVO EGO, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅,
QVONIAM MIHI FLECTENT OMNES GENV: ET OMNIS LINGVA
CONFITEBITVR D̅E̅O̅.
14:12⸻ ITAQVE VNVSQVISQVE NOSTRVM PRO SE
RATIONEM REDDET D̅E̅O̅.
14:13⸻ NON ERGO AMPLIVS INVICEM IVDICEMVS: SED
IVDICATE HOC MAGIS, NE PONATIS OFFENDICVLVM FRATRI,
VEL SCANDALVM.
14:14⸻ SCIO, ET CONFIDO IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅, QVIA NIHIL
COMMVNE PER IPSVM, NISI EI QVI EXISTIMAT QVID
COMMVNE ESSET, ILLI COMMVNE EST.
14:15⸻ SI ENIM PROPTER CIBVM FRATER TVVS
CONTRISTATVR: IAM NON SECVNDVM CARITATEM AMBVLAS.
NOLI CIBO TVO ILLVM PERDERE, PRO QVO C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
MORTVVS EST.
14:16⸻ NON ERGO BLASPHEMETVR BONVM NOSTRVM.
14:17⸻ NON EST REGNVM D̅E̅I̅ ESCA, ET POTVS: SED
IVSTITIA, ET PAX, ET GAVDIVM IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅:
14:18⸻ QVI ENIM IN HOC SERVIT C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, PLACET D̅E̅O̅,
ET PROBATVS EST HOMINIBVS.
14:19⸻ ITAQVE QVAE PACIS SVNT, SECTEMVR: ET QVAE
AEDIFICATIONIS SVNT, IN INVICEM CVSTODIAMVS.
14:20⸻ NOLI PROPTER ESCAM DESTRVERE OPVS D̅E̅I̅.
OMNIA QVIDEM MVNDA SVNT: SED MALVM EST HOMINI, QVI
PER OFFENDICVM MANDVCAT.
14:21⸻ BONVM EST NON MANDVCARE CARNEM, ET NON
BIBERE VINVM, NEQVE IN QVO FRATER TVVS OFFENDIT, AVT
SCANDALIZATVR, AVT INFIRMATVR.
14:22⸻ TV FIDEM HABES? PENES TEMETIPSVM HABE
CORAM D̅E̅O̅: BEATVS, QVI NON IVDICAT SEMETIPSVM IN EO,
QVOD PROBAT.
14:23⸻ QVI AVTEM DISCERNIT, SI MANDVCAVERIT,
DAMNATVS EST: QVIA NON EX FIDE. OMNE AVTEM, QVOD
NON EST EX FIDE, PECCATVM EST.
15:1⸻ DEBEMVS AVTEM NOS FIRMIORES INBECILLITATES
INFIRMORVM SVSTINERE, ET NON NOBIS PLACERE.
15:2⸻ VNVSQVISQVE VESTRVM PROXIMO SVO PLACEAT IN
BONVM, AD AEDIFICATIONEM.
15:3⸻ ETENIM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ NON SIBI PLACVIT, SED SICVT
SCRIPTVM EST: INPROPERIA INPROPERANTIVM TIBI
CECIDERVNT SVPER ME.
15:4⸻ QVAECVMQVE ENIM SCRIPTA SVNT, AD NOSTRAM
DOCTRINAM SCRIPTA SVNT: VT PER PATIENTIAM, ET
CONSOLATIONEM SCRIPTVRARVM, SPEM HABEAMVS.
15:5⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM PATIENTIAE, ET SOLACII DET VOBIS
IDIPSVM SAPERE IN ALTERVTRVM SECVNDVM I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅:
15:6⸻ VT VNANIMES, VNO ORE HONORIFICETIS D̅E̅V̅M̅, ET
PATREM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
15:7⸻ PROPTER QVOD SVSCIPITE INVICEM, SICVT ET
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ SVSCEPIT VOS IN HONOREM D̅E̅I̅.
15:8⸻ DICO ENIM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ MINISTRVM FVISSE
CIRCVMCISIONIS PROPTER VERITATEM D̅E̅I̅, AD
CONFIRMANDAS PROMISSIONES PATRVM:
15:9⸻ GENTES AVTEM SVPER MISERICORDIAM HONORARE
D̅E̅V̅M̅, SICVT SCRIPTVM EST: PROPTER HOC CONFITEBOR
TIBI IN GENTIBVS, ET NOMINI TVO CANTABO.
15:10⸻ ET ITERVM DICIT: LAETAMINI GENTES CVM PLEBE
EIVS.
15:11⸻ ET ITERVM: LAVDATE OMNES GENTES D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅:
ET MAGNIFICATE EVM OMNES POPVLI.
15:12⸻ ET RVRSVM ESAIAS AIT: ERIT RADIX IESSE, ET QVI
EXSVRGET REGERE GENTES, IN EO GENTES SPERABVNT.
15:13⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM SPEI REPLEAT VOS OMNI GAVDIO, ET
PACE IN CREDENDO: VT ABVNDETIS IN SPE, ET VIRTVTE
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅.
15:14⸻ CERTVS SVM AVTEM F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ MEI ET EGO IPSE DE
VOBIS, QVONIAM ET IPSI PLENI ESTIS DILECTIONE, REPLETI
OMNI SCIENTIA, ITA VT POSSITIS ALTERVTRVM MONERE.
15:15⸻ AVDACIVS AVTEM SCRIPSI VOBIS F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ EX
PARTE, TAMQVAM IN MEMORIAM VOS REDVCENS: PROPTER
GRATIAM, QVAE DATA EST MIHI A D̅E̅O̅,
15:16⸻ VT SIM MINISTER C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅ IN GENTIBVS:
SANCTIFICANS EVANGELIVM D̅E̅I̅, VT FIAT OBLATIO GENTIVM
ACCEPTA, SANCTIFICATA IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
15:17⸻ HABEO IGITVR GLORIAM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ AD
D̅E̅V̅M̅.
15:18⸻ NON ENIM AVDEO ALIQVID LOQVI EORVM, QVAE
PER ME NON EFFICIT C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ IN OBOEDIENTIAM
GENTIVM, VERBO ET FACTIS:
15:19⸻ IN VIRTVTE SIGNORVM, ET PRODIGIORVM, IN
VIRTVTE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅: ITA VT AB HIERVSALEM PER
CIRCVITVM VSQVE AD ILLYRICVM REPLEVERIM EVANGELIVM
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
15:20⸻ SIC AVTEM HOC PRAEDICAVI EVANGELIVM, NON
VBI NOMINATVS EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, NE SVPER ALIENVM
FVNDAMENTVM AEDIFICAREM:
15:21⸻ SED SICVT SCRIPTVM EST: QVIBVS NON EST
ADNVNTIATVM DE EO, VIDEBVNT: ET QVI NON AVDIERVNT,
INTELLEGENT.
15:22⸻ PROPTER QVOD ET INPEDIEBAR PLVRIMVM
VENIRE AD VOS.
15:23⸻ NVNC VERO VLTERIVS LOCVM NON HABENS IN HIS
REGIONIBVS, CVPIDITATEM AVTEM HABENS VENIENDI AD
VOS EX MVLTIS IAM PRAECEDENTIBVS ANNIS:
15:24⸻ CVM IN HISPANIAM PROFICISCI COEPERO, SPERO
QVOD PRAETERIENS VIDEAM VOS, ET A VOBIS DEDVCAR
ILLVC, SI VOBIS PRIMVM EX PARTE FRVITVS FVERO.
15:25⸻ NVNC IGITVR PROFICISCAR HIERVSALEM
MINISTRARE S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅.
15:26⸻ PROBAVERVNT ENIM MACEDONIA, ET ACHAIA
CONLATIONEM ALIQVAM FACERE IN PAVPERES S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅,
QVI SVNT HIERVSALEM.
15:27⸻ PLACVIT ENIM EIS: ET DEBITORES SVNT EORVM.
NAM SI SPIRITALIVM EORVM PARTICIPES FACTI SVNT
GENTILES: DEBENT ET IN CARNALIBVS MINISTRARE EIS.
15:28⸻ HOC IGITVR CVM CONSVMMAVERO, ET
ADSIGNAVERO EIS FRVCTVM HVNC: PROFICISCAR PER VOS IN
HISPANIAM.
15:29⸻ SCIO AVTEM QVONIAM VENIENS AD VOS, IN
ABVNDANTIA BENEDICTIONIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ VENIAM.
15:30⸻ OBSECRO IGITVR VOS FRATRES PER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅
N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, ET PER CARITATEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅,
VT ADIVVETIS ME IN ORATIONIBVS PRO ME AD D̅E̅V̅M̅,
15:31⸻ VT LIBERER AB INFIDELIBVS, QVI SVNT IN IVDAEA,
ET OBSEQVII MEI OBLATIO ACCEPTA FIAT IN HIERVSOLYMA
S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅,
15:32⸻ VT VENIAM AD VOS IN GAVDIO PER VOLVNTATEM
D̅E̅I̅, ET REFRIGERER VOBISCVM.
15:33⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM PACIS SIT CVM OMNIBVS VOBIS.
AMEN.
16:1⸻ COMMENDO AVTEM VOBIS PHOEBEM SOROREM
NOSTRAM, QVAE EST IN MINISTERIO ECCLESIAE, QVAE EST
IN CENCHRIS:
16:2⸻ VT EAM SVSCIPIATIS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ DIGNE S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅: ET
ADSISTATIS EI IN QVOCVMQVE NEGOTIO VESTRI
INDIGVERIT: ETENIM IPSA QVOQVE ADSTITIT MVLTIS, ET
MIHI IPSI.
16:3⸻ SALVTATE PRISCAM, ET AQVILAM ADIVTORES MEOS
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅;
16:4⸻ (QVI PRO ANIMA MEA SVAS CERVICES
SVBPOSVERVNT: QVIBVS NON SOLVS EGO GRATIAS AGO, SED
ET CVNCTAE ECCLESIAE GENTIVM)
16:5⸻ ET DOMESTICAM EORVM ECCLESIAM. SALVTATE
EPHAENETVM DILECTVM MIHI, QVI EST PRIMITIVVS ASIAE
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
16:6⸻ SALVTATE MARIAM, QVAE MVLTVM LABORAVIT IN
VOBIS.
16:7⸻ SALVTATE ANDRONICVM, ET IVLIAM COGNATOS, ET
CONCAPTIVOS MEOS: QVI SVNT NOBILES IN APOSTOLIS, QVI
ET ANTE ME FVERVNT IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
16:8⸻ SALVTATE AMPLIATVM DILECTISSIMVM MIHI IN
D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
16:9⸻ SALVTE VRBANVM ADIVTOREM NOSTRVM IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, ET STACHYN DILECTVM MEVM.
16:10⸻ SALVTATE APELLEN PROBVM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
16:11⸻ SALVTATE EOS, QVI SVNT EX ARESTOBOLI.
SALVTATE HERODIONEM COGNATVM MEVM. SALVTATE EOS,
QVI SVNT EX NARCISSI, QVI SVNT IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
16:12⸻ SALVTATE THRYFENAM, ET TRYFOSAM: QVAE
LABORANT IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅. SALVTATE PERSIDEM CARISSIMAM,
QVAE MVLTVM LABORAVIT IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
16:13⸻ SALVTATE RVFVM ELECTVM IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, ET
MATREM EIVS, ET MEAM.
16:14⸻ SALVTATE ASYNCRITVM, PHLEGONTA, HERMEN,
PATROBAM, HERMAM: ET QVI CVM EIS SVNT, FRATRES.
16:15⸻ SALVTATE PHILOLOGVM, ET IVLIAM, NEREVM, ET
SOROREM EIVS, ET OLIMPIADEM, ET OMNES, QVI CVM EIS
SVNT, SANCTOS.
16:16⸻ SALVTATE INVICEM IN OSCVLO S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
SALVTANT VOS OMNES ECCLESIAE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
16:17⸻ ROGO AVTEM VOS FRATRES, VT OBSERVETIS EOS,
QVI DISSENSIONES, ET OFFENDICVLA PRAETER DOCTRINAM,
QVAM VOS DIDICISTIS, FACIVNT, ET DECLINATE AB ILLIS.
16:18⸻ HVIVSCEMODI ENIM C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ NOSTRO
NON SERVIVNT, SED SVO VENTRI: ET PER DVLCES
SERMONES, ET BENEDICTIONES SEDVCVNT CORDA
INNOCENTIVM.
16:19⸻ VESTRA ENIM OBOEDIENTIA IN OMNEM LOCVM
DIVVLGATA EST. GAVDEO IGITVR IN VOBIS. SED VOLO VOS
SAPIENTES ESSE IN BONO, ET SIMPLICES IN MALO.
16:20⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM PACIS CONTERAT SATANAN SVB
PEDIBVS VESTRIS VELOCITER. GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ VOBISCVM.
16:21⸻ SALVTAT VOS TIMOTHEVS ADIVTOR MEVS, ET
LVCIVS, ET IASON, ET SOSIPATER COGNATI MEI.
16:22⸻ SALVTO VOS EGO TERTIVS, QVI SCRIPSI
EPISTVLAM, IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
16:23⸻ SALVTAT VOS CAIVS HOSPES MEVS, ET VNIVERSAE
ECCLESIAE. SALVTAT ERASTVS ARCARIVS CIVITATIS, ET
QVARTVS, FRATER.
16:24⸻ []
16:25⸻ EI AVTEM, QVI POTENS EST VOS VOS CONFIRMARI
IVXTA EVANGELIVM MEVM, ET PRAEDICATIONEM I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, SECVNDVM REVELATIONEM MYSTERII
TEMPORIBVS AETERNIS TACITI,
16:26⸻ (QVOD NVNC PATEFACTVM EST PER SCRIPTVRAS
PROPHETARVM SECVNDVM PRAECEPTVM AETERNI D̅E̅I̅, AD
OBOEDITIONEM FIDEI) IN CVNCTIS GENTIBVS COGNITI,
16:27⸻ SOLI SAPIENTI D̅E̅O̅, PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, CVI
HONOR, IN SAECVLA SAECVLORVM.

1 Corinthians
1:1⸻ PAVLVS VOCATVS APOSTOLVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅ PER
VOLVNTATEM D̅E̅I̅, ET SOSTENENS FRATER,
1:2⸻ ECCLESIAE D̅E̅I̅, QVAE EST CORINTHI, SANCTIFICATIS
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, VOCATIS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅, CVM OMNIBVS, QVI
INVOCANT NOMEN D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, IN OMNI
LOCO IPSORVM, ET NOSTRO.
1:3⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE NOSTRO, ET
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:4⸻ GRATIAS AGO D̅E̅O̅ MEO SEMPER PRO VOBIS IN
GRATIA D̅E̅I̅, QVAE DATA EST VOBIS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅:
1:5⸻ QVIA IN OMNIBVS DIVITES FACTI ESTIS IN ILLO, IN
OMNI VERBO, ET IN OMNI SCIENTIA:
1:6⸻ SICVT TESTIMONIVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ CONFIRMATVM EST IN
VOBIS:
1:7⸻ ITA VT NIHIL VOBIS DESIT IN VLLA GRATIA,
EXPECTANTIBVS REVELATIONEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
1:8⸻ QVI ET CONFIRMAVIT VOS VSQVE AD FINEM SINE
CRIMINE, IN DIE ADVENTVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:9⸻ FIDELIS D̅E̅V̅S̅: PER QVEM VOCATI ESTIS IN
SOCIETATEM FILII EIVS, I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅.
1:10⸻ OBSECRO AVTEM VOS FRATRES PER NOMEN
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: VT IDIPSVM DICATIS OMNES,
VT NON SINT IN VOBIS SCISMATA: SITIS AVTEM PERFECTI IN
EODEM SENSV, ET IN EADEM SCIENTIA.
1:11⸻ SIGNIFICATVM EST ENIM MIHI DE VOBIS FRATRES
MEI AB HIS, QVI SVNT CLOES, QVIA CONTENTIONES INTER
VOS SVNT.
1:12⸻ HOC AVTEM DICO, QVOD VNVSQVISQVE VESTRVM
DICIT: EGO QVIDEM SVM PAVLI: EGO AVTEM APOLLO: EGO
VERO CEPHAE: EGO AVTEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:13⸻ DIVISVS EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅? NVMQVID PAVLVS
CRVCIFIXVS EST PRO VOBIS? AVT IN NOMINE PAVLI
BAPTIZATI ESTIS?
1:14⸻ GRATIAS AGO D̅E̅O̅, QVOD NEMINEM VESTRVM
BAPTIZAVI, NISI CRISPVM, ET GAIVM:
1:15⸻ NE QVIS DICAT QVOD IN NOMINE MEO BAPTIZATI
SITIS.
1:16⸻ BAPTIZAVI AVTEM ET STEFANAE DOMVM:
CETERVM NESCIO SI QVEM ALIVM BAPTIZAVERIM.
1:17⸻ NON ENIM MISIT ME C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ BAPTIZARE, SED
EVANGELIZARE: NON IN SAPIENTIA VERBI, VT NON
EVACVETVR CRVX C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:18⸻ VERBVM ENIM CRVCIS PEREVNTIBVS QVIDEM
STVLTITIA EST: HIS AVTEM, QVI SALVI FIVNT, VIRTVS D̅E̅I̅
EST.
1:19⸻ SCRIPTVM EST ENIM: PERDAM SAPIENTIAM
SAPIENTIVM, ET PRVDENTIAM PRVDENTIVM REPROBABO.
1:20⸻ VBI SAPIENS? VBI SCRIBA? VBI INQVISITOR HVIVS
SAECVLI? NONNE STVLTAM FECIT D̅E̅V̅S̅ SAPIENTIAM HVIVS
MVNDI?
1:21⸻ NAM QVIA IN D̅E̅I̅ SAPIENTIAM NON COGNOVIT
MVNDVS PER SAPIENTIAM D̅E̅V̅M̅: PLACVIT D̅E̅O̅ PER
STVLTITIAM PRAEDICATIONIS SALVOS FACERE CREDENTES.
1:22⸻ QVONIAM ET IVDAEI SIGNA PETVNT, ET GRAECI
SAPIENTIAM QVAERVNT:
1:23⸻ NOS AVTEM PRAEDICAMVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ CRVCIFIXVM:
IVDAEIS QVIDEM SCANDALVM, GENTIBVS AVTEM
STVLTITIAM,
1:24⸻ IPSIS AVTEM VOCATIS IVDAEIS, ATQVE GRECIS
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ D̅E̅I̅ VIRTVTEM, ET D̅E̅I̅ SAPIENTIAM:
1:25⸻ QVIA QVOD STVLTVM EST D̅E̅I̅, SAPIENTIVS EST
HOMINIBVS: ET QVOD INFIRMVM EST D̅E̅I̅, FORTIVS EST
HOMINIBVS.
1:26⸻ VIDETE ENIM VOCATIONEM VESTRAM FRATRES,
QVIA NON MVLTI SAPIENTES SECVNDVM CARNEM, NON
MVLTI POTENTES, NON MVLTI NOBILES:
1:27⸻ SED QVAE STVLTA SVNT MVNDI ELEGIT D̅E̅V̅S̅, VT
CONFVNDAT SAPIENTES: ET INFIRMA MVNDI ELEGIT D̅E̅V̅S̅,
VT CONFVNDAT FORTIA:
1:28⸻ ET IGNOBILIA MVNDI, ET CONTEMPTIBILIA ELEGIT
D̅E̅V̅S̅, ET, QVAE NON SVNT, VT EA QVAE SVNT DESTRVERET:
1:29⸻ VT NON GLORIETVR OMNIS CARO IN CONSPECTV
EIVS.
1:30⸻ EX IPSO AVTEM VOS ESTIS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, QVI
FACTVS EST SAPIENTIA NOBIS A D̅E̅O̅, ET IVSTITIA, ET
S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATIO, ET REDEMPTIO:
1:31⸻ VT QVEMADMODVM SCRIPTVM EST: QVI
GLORIATVR, IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ GLORIETVR.
2:1⸻ ET EGO, CVM VENISSEM AD VOS, FRATRES, VENI NON
PER SVBLIMITATEM SERMONIS, AVT SAPIENTIAE,
ADNVNTIANS VOBIS TESTIMONIVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
2:2⸻ NON ENIM IVDICAVI ME SCIRE ALIQVID INTER VOS,
NISI C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅, ET HVNC CRVCIFIXVM.
2:3⸻ ET EGO IN INFIRMITATE, ET TIMORE, ET TREMORE
MVLTO FVI APVT VOS:
2:4⸻ ET SERMO MEVS, ET PRAEDICATIO MEA NON IN
PERSVASIONE SAPIENTIAE VERBI, SED IN OSTENSIONE
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, ET VIRTVTIS:
2:5⸻ VT FIDES VESTRA NON SIT IN SAPIENTIA HOMINVM,
SED IN VIRTVTE D̅E̅I̅.
2:6⸻ SAPIENTIAM AVTEM LOQVIMVR INTER PERFECTOS:
SAPIENTIAM VERO NON HVIVS SAECVLI, NEQVE PRINCIPVM
HVIVS S̅A̅E̅C̅V̅L̅I̅, QVI DESTRVVNTVR:
2:7⸻ SED LOQVIMVR D̅E̅I̅ SAPIENTIAM IN MYSTERIO, QVAE
ABSCONDITA EST, QVAM PRAEDESTINAVIT D̅E̅V̅S̅ ANTE
SAECVLA IN GLORIAM NOSTRAM,
2:8⸻ QVAM NEMO PRINCIPVM HVIVS SAECVLI COGNOVIT:
SI ENIM COGNOVISSENT, NVMQVAM D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ GLORIAE
CRVCIFIXISSENT.
2:9⸻ SED SICVT SCRIPTVM EST: QVOD OCVLVS NON VIDIT,
NEC AVRIS AVDIVIT, NEC IN COR HOMINIS ASCENDIT, QVAE
PRAEPARAVIT D̅E̅V̅S̅ HIS, QVI DILIGVNT ILLVM:
2:10⸻ NOBIS AVTEM REVELABIT D̅E̅V̅S̅ PER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
SVVM: S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ ENIM OMNIA SCRVTATVR, ETIAM
PROFVNDA D̅E̅I̅.
2:11⸻ QVIS ENIM SCIT HOMINVM QVAE SINT HOMINIS,
NISI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ HOMINIS, QVI IN IPSO EST? ITA ET QVAE D̅E̅I̅
SVNT, NEMO COGNOVIT, NISI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅.
2:12⸻ NOS AVTEM NON S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ HVIVS MVNDI
ACCEPIMVS, SED S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅, QVI EX D̅E̅O̅ EST, VT SCIAMVS
QVAE A D̅E̅O̅ DONATA SVNT NOBIS:
2:13⸻ QVAE ET LOQVIMVR NON IN DOCTIS HVMANAE
SAPIENTIAE VERBIS, SED IN DOCTRINA S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, ET
VIRTVTIS SPIRITALIBVS SPIRITALIA CONPARANTES.
2:14⸻ ANIMALIS AVTEM HOMO NON PERCIPIT EA, QVAE
SVNT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅: STVLTITIA EST ENIM ILLI, ET NON
POTEST INTELLEGERE: QVIA SPIRITALITER EXAMINAVITVR.
2:15⸻ SPIRITALIS AVTEM IVDICAT OMNIA: ET IPSE A
NEMINE IVDICATVR.
2:16⸻ QVIS ENIM COGNOVIT SENSVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅, QVI
INSTRVAT EVM? NOS AVTEM SENSVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ HABEMVS.
3:1⸻ ET EGO, FRATRES, NON POTVI VOBIS LOQVI QVASI
SPIRITALIBVS, SED QVASI CARNALIBVS. TAMQVAM PARVVLIS
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅,
3:2⸻ LAC VOBIS POTVM DEDI, NON ESCAM: NONDVM ENIM
POTERATIS: SED NEC NVNC QVIDEM POTESTIS: ADHVC ENIM
ESTIS CARNALES.
3:3⸻ CVM ENIM SIT INTER VOS ZELVS, ET CONTENTIO:
NONNE CARNALES ESTIS, ET SECVNDVM HOMINEM
AMBVLATIS?
3:4⸻ CVM ENIM QVIS DICIT: EGO QVIDEM SVM PAVLI.
ALIVS AVTEM: EGO APOLLO: NONNE HOMINES ESTIS? QVID
ICITVR EST APOLLO? QVID VERO PAVLVS?
3:5⸻ MINISTRI EIVS, CVI CREDIDISTIS, VT VNICVIQVE
SICVT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DEDIT.
3:6⸻ EGO PLANTAVI, APOLLO RIGAVIT: SED D̅E̅V̅S̅
INCREMENTVM DEDIT.
3:7⸻ ITAQVE NEQVE QVI PLANTAT EST ALIQVID, NEQVE
QVI RIGAT: SED, QVI INCRIMENTVM DAT, D̅E̅V̅S̅.
3:8⸻ QVI PLANTAT AVTEM, ET QVI RIGAT, VNVM SVNT.
VNVSQVISQVE AVTEM PROPRIAM MERCEDEM ACCIPIET
SECVNDVM SVVM LABOREM.
3:9⸻ D̅E̅I̅ ENIM SVMVS ADIVTORES: D̅E̅I̅ AGRICVLTVRA
ESTIS, D̅E̅I̅ AEDIFICATIO ESTIS.
3:10⸻ SECVNDVM GRATIAM D̅E̅I̅, QVAE DATA EST MIHI, VT
SAPIENS ARCHITECTVS FVNDAMENTVM POSVI: ALIVS AVTEM
SVPERAEDIFICAT. VNVSQVISQVE AVTEM VIDEAT QVOMODO
SVPERAEDIFICET.
3:11⸻ FVNDAMENTVM ENIM ALIVT NEMO POTEST
PONERE PRAETER ID, QVOD POSITVM EST, QVOD EST
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅.
3:12⸻ SI QVIS AVTEM SVPERAEDIFICAT SVPRA
FVNDAMENTVM HOC, AVRVM, ARGENTVM, LAPIDES
PRAETIOSOS, LIGNA, FAENVM, STIPVLAM,
3:13⸻ VNIVSCVIVSQVE OPVS MANIFESTVM ERIT: DIES
ENIM DECLARAVIT, QVIA IN IGNE REVELABITVR: ET
VNIVSCVIVSQVE OPVS QVALE SIT, IGNIS PROBABIT.
3:14⸻ SI CVIVS OPVS MANSERIT QVOD SVPERAEDIFICAVIT,
MERCEDEM ACCIPIET.
3:15⸻ SI CVIVS OPVS ARSERIT, DETRIMENTVM PATIETVR:
IPSE AVTEM SALVVS ERIT: SIC TAMEN QVASI PER IGNEM.
3:16⸻ NESCITIS QVIA TEMPLVM D̅E̅I̅ ESTIS, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
D̅E̅I̅ HABITAT IN VOBIS?
3:17⸻ SI QVIS AVTEM TEMPLVM D̅E̅I̅ VIOLAVERIT,
DISPERDIT ILLVM D̅E̅V̅S̅. TEMPLVM ENIM D̅E̅I̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ EST,
QVOD ESTIS VOS.
3:18⸻ NEMO VOS SEDVCAT: SI QVIS VIDETVR INTER VOS
SAPIENS ESSE IN HOC SAECVLO, STVLTVS FIAT VT SIT
SAPIENS.
3:19⸻ SAPIENTIA ENIM HVIVS MVNDI, STVLTITIA EST
APVT D̅E̅V̅M̅. SCRIPTVM EST ENIM: CONPRAEHENDAM
SAPIENTES IN ASTVTIA EORVM.
3:20⸻ ET ITERVM: D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ NOVIT COGITATIONES
HOMINVM QVONIAM VANAE SVNT.
3:21⸻ ITAQVE NEMO GLORIETVR IN HOMINIBVS.
3:22⸻ OMNIA ENIM VESTRA SVNT, SIVE PAVLVS, SIVE
APOLLO, SIVE CEPHAS, SIVE MVNDVS, SIVE VITA, SIVE MORS,
SIVE PRAESENTIA, SIVE FVTVRA: OMNIA ENIM VESTRA SVNT:
3:23⸻ VOS AVTEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ AVTEM D̅E̅I̅.
4:1⸻ SIC NOS EXISTIMET HOMO VT MINISTROS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
ET DISPENSATORES MYSTERIORVM D̅E̅I̅.
4:2⸻ HIC IAM QVAERITVR INTER DISPENSATORES VT
FIDELIS QVIS INVENIATVR.
4:3⸻ MIHI AVTEM PRO MINIMO EST VT A VOBIS IVDICER,
AVT AB HVMANO DIE: SED NEQVE EGO MEIPSVM IVDICO.
4:4⸻ NIHIL ENIM MIHI CONSCIVS SVM: SED NON IN HOC
IVSTIFICATVS SVM: QVI AVTEM IVDICAT ME, D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EST.
4:5⸻ ITAQVE NOLITE ANTE TEMPVS IVDICARE,
QVOADVSQVE VENIAT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: QVI ET INLVMINABIT
ABSCONDITA TENEBRARVM, ET MANIFESTAVIT CONSILIA
CORDIVM: ET TVNC LAVS ERIT VNICVIQVE A D̅E̅O̅.
4:6⸻ HAEC AVTEM, FRATRES, TRANSFIGVRAVI IN ME ET
APOLLO, PROPTER VOS: VT IN NOBIS DISCATIS, NE SVPRA
QVAM SCRIPTVM EST, VNVS ADVERSVS ALTERVM INFLETVR
PRO ALIO.
4:7⸻ QVIS ENIM TE DISCERNIT? QVID AVTEM HABES QVOD
NON ACCEPISTI? SI AVTEM ACCEPISTI, QVID GLORIARIS
QVASI NON ACCIPERIS?
4:8⸻ IAM SATVRATI ESTIS, IAM DIVITES FACTI ESTIS: SINE
NOBIS REGNASTIS: ET VTINAM REGNARETIS, VT ET NOS
VOBISCVM REGNAREMVS.
4:9⸻ PVTO ENIM NOS D̅E̅V̅S̅ NOVISSIMOS APOSTOLOS
OSTENDIT, TAMQVAM MORTI DESTINATOS: QVIA
SPECTACVLVM FACTI SVMVS MVNDO, ET ANGELIS, ET
HOMINIBVS.
4:10⸻ NOS STVLTI PROPTER C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, VOS AVTEM
PRVDENTES IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅: NOS INFIRMI, VOS AVTEM FORTES:
VOS NOBILES, NOS AVTEM IGNOBILES.
4:11⸻ VSQVE IN HANC ORAM ET ESVRIMVS, ET SITIMVS, ET
NVDI SVMVS, ET COLAPHIS CEDIMVR, ET INSTABILES SVMVS,
4:12⸻ ET LABORAMVS OPERANTES MANIBVS NOSTRIS:
MALEDICIMVR, ET BENEDICIMVS: PERSECVTIONEM
PATIMVR, ET SVSTINEMVS:
4:13⸻ BLASPHEMAMVR, ET OBSECRAMVS: TAMQVAM
PVRGAMENTA HVIVS MVNDI FACTI SVMVS, OMNIVM
PERIPSEMA VSQVE ADHVC.
4:14⸻ NON VT CONFVNDAM VOS, HAEC SCRIBO, SED VT
FILIOS MEOS CARISSIMOS MONEO.
4:15⸻ NAM SI DECEM MILIA PEDAGOGORVM HABEATIS IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅: SED NON MVLTOS PATRES. NAM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅
PER EVANGELIVM EGO VOS GENVI.
4:16⸻ ROGO ERGO VOS, IMITATORES MEI ESTOTE.
4:17⸻ IDEO MISI AD VOS TIMOTHEVM, QVI EST FILIVS
MEVS CARISSIMVS, ET FIDELIS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅: QVI VOS
COMMONEFACIAT VIAS MEAS, QVAE SVNT IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, SICVT
VBIQVE IN OMNI ECCLESIA DOCEO.
4:18⸻ TAMQVAM NON VENTVRVS SIM AD VOS, SIC INFLATI
SVNT QVIDAM.
4:19⸻ VENIAM AVTEM CITO AD VOS, SI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
VOLVERIT: ET COGNOSCAM NON SERMONEM EORVM, QVI
INFLATI SVNT, SED VIRTVTEM.
4:20⸻ NON ENIM IN SERMONE EST REGNVM D̅E̅I̅, SED IN
VIRTVTE.
4:21⸻ QVID VVLTIS? IN VIRGA VENIAM AD VOS, AVT IN
CARITATE, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ MANSVETVDINIS?
5:1⸻ OMNINO AVDITVR INTER VOS FORNICATIO, ET TALIS
FORNICATIO, QVALES NEC INTER GENTES, ITA VT VXOREM
PATRIS ALIQVIS HABEAT.
5:2⸻ ET VOS INFLATI ESTIS: ET NON MAGIS LVCTVM
HABVISTIS VT TOLLERETVR DE MEDIO VESTRVM QVI HOC
OPVS FECIT.
5:3⸻ EGO QVIDEM ABSENS CORPORE, PRAESENS AVTEM
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, IAM IVDICAVI VT PRAESENS, EVM, QVI SIC
OPERATVS EST,
5:4⸻ IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
CONGREGATIS VOBIS ET MEO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, CVM VIRTVTE D̅O̅M̅I̅N̅I̅
I̅E̅S̅V̅,
5:5⸻ TRADERE HVIVSMODI SATANAE IN INTERITVM
CARNIS, VT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ SALVVS SIT IN DIE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅.
5:6⸻ NON BONA GLORIATIO VESTRA. NESCITIS QVIA
MODICVM FERMENTVM TOTAM MASSAM CORRVMPIT?
5:7⸻ EXPVRGATE VETVS FERMENTVM, VT SITIS NOVA
CONSPARSIO, SICVT ESTIS AZYMI. ETENIM PASCHA NOSTRVM
IMMOLATVS EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
5:8⸻ ITAQVE EPVLEMVR: NON IN FERMENTO VETERI,
NEQVE IN FERMENTO MALITIAE, ET NEQVITIAE: SED IN
AZYMIS SINCERITATIS, ET VERITATIS.
5:9⸻ SCRIPSI VOBIS IN EPISTVLA: NE COMMISCEAMINI
FORNICARIIS.
5:10⸻ NON VTIQVE FORNICARIIS HVIVS MVNDI, AVT
AVARIS, AVT RAPACIBVS, AVT IDOLIS SERVIENTIBVS:
ALIOQVIN DEBVERATIS DE HOC MVNDO EXISSE.
5:11⸻ NVNC AVTEM SCRIPSI VOBIS NON CONMISCERI: SI
IS, QVI FRATER NOMINATVR, EST FORNICATOR, AVT AVARVS,
AVT IDOLIS SERVIENS, AVT MALEDICVS, AVT EBRIOSVS, AVT
RAPAX: CVM EIVSMODI NEC CIBVM SVMERE.
5:12⸻ QVID ENIM MIHI DE HIS, QVI FORIS SVNT, IVDICARE?
NONNE DE HIS, QVI INTVS SVNT, VOS IVDICATIS?
5:13⸻ NAM EOS, QVI FORIS SVNT, D̅E̅V̅S̅ IVDICABIT.
AVFERTE MALVM EX VOBIS IPSIS.
6:1⸻ AVDET ALIQVIS VESTRVM HABENS NEGOTIVM
ADVERSVS ALTERVM, IVDICARI APVT INIQVOS, ET NON APVT
SANCTOS?
6:2⸻ AN NESCITIS QVONIAM S̅A̅N̅C̅T̅I̅ DE MVNDO
IVDICABVNT? ET SI IN VOBIS IVDICABITVR MVNDVS, INDIGNI
ESTIS QVI DE MINIMIS IVDICETIS?
6:3⸻ NESCITIS QVONIAM ANGELOS IVDICABIMVS?
QVANTO MAGIS SAECVLARIA?
6:4⸻ SAECVLARIA IGITVR IVDICIA SI HABVERITIS:
CONTEMPTIBILES, QVI SVNT IN ECCLESIA, ILLOS
CONSTITVITE AD IVDICANDVM!
6:5⸻ AD VERECVNDIAM VESTRAM DICO. SIC NON EST
INTER VOS SAPIENS QVISQVAM, QVI POSSIT IVDICARE INTER
FRATREM SVVM?
6:6⸻ SED FRATER CVM FRATRE IVDICIO CONTENDIT: ET
HOC APVT INFIDELES!
6:7⸻ IAM QVIDEM OMNINO DELECTVM EST IN VOBIS,
QVOD IVDICIA HABETIS INTER VOS. QVARE NON MAGIS
INIVRIAM ACCEPITIS? QVARE NON MAGIS FRAVDEM
PATIMINI?
6:8⸻ SED VOS INIVRIAM FACITIS, ET FRAVDATIS: ET HOC
FRATRIBVS.
6:9⸻ AN NESCITIS QVIA INIQVI REGNVM D̅E̅I̅ NON
POSSIDEBVNT? NOLITE ERRARE: NEQVE FORNICARII, NEQVE
IDOLIS SERVIENTES, NEQVE ADVLTERI,
6:10⸻ NEQVE MOLLES, NEQVE MASCVLORVM
CONCVBITORES, NEQVE FVRES, NEQVE AVARI, NEQVE
EBRIOSI, NEQVE MALEDICI, NEQVE RAPACES REGNVM D̅E̅I̅
POSSIDEBVNT.
6:11⸻ ET HAEC QVIDAM FVISTIS: SED ABLVTI ESTIS, SED 7:20⸻ VNVSQVISQVE IN QVA VOCATIONE VOCATVS EST, IN
SANCTIFICATI ESTIS, SED IVSTIFICATI ESTIS IN NOMINE EA PERMANEAT.
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ D̅E̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅. 7:21⸻ SERVVS VOCATVS ES? NON SIT TIBI CVRAE: SED ET
6:12⸻ OMNIA MIHI LICENT, SED NON OMNIA EXPEDIVNT: SI POTES LIBER FIERI, MAGIS VTERE.
OMNIA MIHI LICENT, SED EGO SVB NVLLIVS REDIGAR 7:22⸻ QVI ENIM IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ VOCATVS EST SERVVS,
POTESTATE. LIBERTVS EST D̅O̅M̅I̅N̅I̅: SIMILITER QVI LIBER VOCATVS EST,
6:13⸻ ESCA VENTRI, ET VENTER ESCIS: D̅E̅V̅S̅ AVTEM ET SERVVS EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
HVNC, ET HAEC DESTRVET: CORPVS AVTEM NON 7:23⸻ PRAETIO EMPTI ESTIS, NOLITE FIERI SERVI
FORNICATIONI, SED D̅O̅M̅I̅N̅O̅: ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ CORPORI. HOMINVM.
6:14⸻ D̅E̅V̅S̅ VERO ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ SVSCITAVIT: ET NOS 7:24⸻ VNVSQVISQVE IN QVA VOCATVS EST, FRATRES, IN
SVSCITAVIT PER VIRTVTEM SVAM. HOC PERMANEAT APVT D̅E̅V̅M̅.
6:15⸻ NESCITIS QVONIAM CORPORA VESTRA MEMBRA 7:25⸻ DE VIRGINIBVS AVTEM PRAECEPTVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ NON
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SVNT? TOLLENS ERGO MEMBRA C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, FACIAM HABEO: CONSILIVM AVTEM DO, TAMQVAM MISERICORDIAM
MEMBRA MERETRICIS? ABSIT. CONSECVTVS A D̅O̅M̅I̅N̅O̅, VT SIM FIDELIS.
6:16⸻ AN NESCITIS QVONIAM QVI ADHERET MERETRICI, 7:26⸻ EXISTIMO ERGO BONVM ESSE PROPTER INSTANTEM
VNVM CORPVS EFFICITVR? ERVNT ENIM (INQVID) DVO IN NECESSITATEM, QVONIAM BONVM EST HOMINI SIC ESSE.
CARNE VNA. 7:27⸻ ALLIGATVS ES VXORI? NOLI QVAERERE
6:17⸻ QVI AVTEM ADHERET D̅O̅M̅I̅N̅O̅, VNVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EST. SOLVTIONEM. SOLVTVS ES AB VXORE? NOLI QVAERERE
6:18⸻ FVGITE FORNICATIONEM. OMNE ENIM PECCATVM, VXOREM.
QVODCVMQVE FECERIT HOMO, EXTRA CORPVS EST: QVI 7:28⸻ SI AVTEM ACCIPERIS VXOREM: NON PECCASTI. ET SI
AVTEM FORNICATVR, IN CORPVS SVVM PECCAT. NVPSERIT VIRGO, NON PECCABIT. TRIBVLATIONEM TAMEN
6:19⸻ AN NESCITIS QVONIAM MEMBRA VESTRA, CARNIS HABEBVNT HVIVSMODI. EGO AVTEM VOBIS PARCAM.
TEMPLVM EST S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅, QVI IN VOBIS EST, QVEM 7:29⸻ HOC ITAQVE DICO, FRATRES: TEMPVS BREVE EST:
HABETIS A D̅E̅O̅, ET NON ESTIS VESTRI? RELIQVVM EST, VT QVI HABENT VXORES, TAMQVAM NON
6:20⸻ EMPTI ENIM ESTIS PRAETIO MAGNO. GLORIFICATE, HABENTES SINT:
ET PORTATE D̅E̅V̅M̅ IN CORPORE VESTRO. 7:30⸻ ET QVI FLENT, TAMQVAM NON FLENTES: ET QVI
7:1⸻ DE QVIBVS AVTEM SCRIPSISTIS: BONVM EST HOMINI GAVDENT, TAMQVAM NON GAVDENTES: ET QVI EMVNT,
MVLIEREM NON TANGERE: TAMQVAM NON POSSIDENTES:
7:2⸻ PROPTER FORNICATIONEM AVTEM VNVSQVISQVE 7:31⸻ ET QVI VTVNTVR HOC MVNDO, TAMQVAM NON
SVAM VXOREM HABEAT, ET VNAQVAEQVE SVVM VIRVM VTANTVR: PRAETERIT ENIM FIGVRA HVIVS MVNDI.
HABEAT. 7:32⸻ VOLO AVTEM VOS SINE SOLLICITVDINE ESSE. QVI
7:3⸻ VXORI VIR DEBITVM REDDAT: SIMILITER AVTEM ET SINE VXORE EST, SOLLICITVS EST QVAE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVNT,
VXOR VIRO. QVOMODO PLACEAT D̅E̅O̅.
7:4⸻ MVLIER SVI CORPORIS POTESTATEM NON HABEAT, 7:33⸻ QVI AVTEM CVM VXORE EST, SOLLICITVS EST QVAE
SED VIR. SIMILITER AVTEM ET VIR SVI CORPORIS SVNT HVIVS MVNDI, QVOMODO PLACEAT VXORI, ET DIVISVS
POTESTATEM NON HABET, SED MVLIER. EST.
7:5⸻ NOLITE FRAVDARE INVICEM, NISI FORTE EX 7:34⸻ ET MVLIER INNVPTA, ET VIRGO COGITAT QVAE
CONSENSV AD TEMPVS, VT VACETIS ORATIONI: ET ITERVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVNT, VT SIT S̅A̅N̅C̅T̅A̅ ET CORPORE, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅.
REVERTIMINI IN IDIPSVM, NE TEMPTET VOS SATANAS QVAE AVTEM NVBTA EST, COGITAT QVAE SVNT MVNDI,
PROPTER INCONTINENTIAM VESTRAM. QVOMODO PLACEAT VIRO.
7:6⸻ HOC AVTEM DICO SECVNDVM INDVLGENTIAM, NON 7:35⸻ PORRO HOC AD VTILITATEM VESTRAM DICO: NON
SECVNDVM IMPERIVM. VT LAQVEVM VOBIS INICIAM, SED AD ID, QVOD HONESTVM
7:7⸻ VOLO AVTEM OMNES HOMINES ESSE SICVT MEIPSVM: EST, ET FACVLTATEM PRAEBEAT SINE IMPEDIMENTO
SED VNVSQVISQVE PROPRIVM HABET DONVM EX D̅E̅O̅: ALIVS D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ OBSECRVANDI.
QVIDEM SIC, ALIVS VERO SIC. 7:36⸻ SI QVIS AVTEM TVRPEM SE VIDERI EXISTIMAT
7:8⸻ DICO AVTEM NON NVPTIS, ET VIDVIS: BONVM EST SVPER VIRGINEM SVAM, QVOD SIT SVPERADVLTA, ET ITA
ILLIS SI SIC MANEANT, SICVT ET EGO. OPORTET FIERI: QVOD VVLT FACIAT: NON PECCAT, SI NVBAT.
7:9⸻ QVOD SI NON SE CONTINENT, NVBANT. MELIVS EST 7:37⸻ NAM QVI STATVIT IN CORDE SVO FIRMVS, NON
ENIM NVBERE, QVAM VRI. HABENS NECESSITATEM, POTESTATEM AVTEM HABENS
7:10⸻ HIS ENIM, QVI MATRIMONIO IVNCTI SVNT, SVAE VOLVNTATIS, ET HOC IVDICAVIT IN CORDE SVO,
PRAECIPIO NON EGO, SED D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, VXOREM A VIRO NON SERVARE VIRGINEM SVAM, BENE FACIT.
DISCEDERE: 7:38⸻ IGITVR ET QVI MATRIMONIO IVNGIT VIRGINEM
7:11⸻ QVOD SI DISCESSERIT, MANERE INNVBTAM, AVT SVAM, BENE FACIT: ET QVI NON IVNGIT, MELIVS FACIT.
VIRO SVO RECONCILIARI. ET VIR VXOREM NE DEMITTAT. 7:39⸻ MVLIER ALLIGATA EST QVANTO TEMPORE VIR EIVS
7:12⸻ NAM CETERIS EGO DICO, NON D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅. SI QVIS VIVIT. QVOD SI DORMIERIT VIR EIVS, LIBERATA EST: CVI
FRATER VXOREM HABET INFIDELEM, ET HAEC CONSENTIT VVLT NVBAT: TANTVM IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
HABITARE CVM ILLO, NON DIMITTAT ILLAM. 7:40⸻ BEATIOR AVTEM ERIT SI SIC PERMANSERIT
7:13⸻ ET SI QVA MVLIER HABET VIRVM INFIDELEM, ET SECVNDVM MEVM CONSILIVM: PVTO AVTEM QVOD ET EGO
HIC CONSENTIT HABITARE CVM ILLA, NON DIMITTAT VIRVM: S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ D̅E̅I̅ HABEAM.
7:14⸻ SANCTIFICATVS EST ENIM VIR INFIDELIS IN 8:1⸻ DE HIS AVTEM, QVAE IDOLIS SACRIFICANTVR, SCIMVS
MVLIERE FIDELI, ET SANCTIFICATA EST MVLIER INFIDELIS QVIONIAM OMNES SCIENTIAM HABEMVS. SCIENTIA INFLAT,
PER VIRVM FIDELEM: ALIOQVIN FILII VESTRI INMVNDI CARITAS VERO AEDIFICAT.
ESSENT, NVNC AVTEM S̅A̅N̅C̅T̅I̅ SVNT. 8:2⸻ SI QVIS SE EXISTIMAT SCIRE ALIQVID, NONDVM
7:15⸻ QVOD SI INFIDELIS DISCEDIT, DISCEDAT: NON EST COGNOVIT QVEMADMODVM OPORTEAT EVM SCIRE.
ENIM SERVITVTI SVBIECTVS FRATER, AVT SOROR IN 8:3⸻ SI QVIS AVTEM DILIGIT D̅E̅V̅M̅, HIC COGNITVS EST AB
EIVSMODI: IN PACE AVTEM VOCAVIT NOS D̅E̅V̅S̅. EO.
7:16⸻ VNDE ENIM SCIS MVLIER, SI VIRVM SALVVM FACIES? 8:4⸻ DE ESCIS AVTEM, QVAE IDOLIS IMMOLANTVR,
AVT VNDE SCIS VIR, SI MVLIEREM SALVAM FACIES? SCIMVS QVIA NIHIL EST IDOLVM IN MVNDO, ET QVOD
7:17⸻ NISI VNICVIQVE SICVT DIVISIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, NVLLVS D̅E̅V̅S̅, NISI VNVS.
VNVMQVEMQVE SICVT VOCAVIT D̅E̅V̅S̅, ITA AMBVLET, ET 8:5⸻ NAM ETSI SVNT QVI DICANTVR DII SIVE IN CAELO,
SICVT VBIQVE IN OMNIBVS ECCLESIIS DOCEO. SIVE IN TERRA (SI QVIDEM SVNT DII MVLTI, ET DOMINI
7:18⸻ CIRCVMCISVS ALIQVIS VOCATVS EST? NON MVLTI):
ADDVCAT PRAEPVTIVM. IN PRAEPVTIO ALIQVIS VOCATVS 8:6⸻ NOBIS TAMEN VNVS D̅E̅V̅S̅, ET PATER, EX QVO OMNIA,
EST? NON CIRCVMCIDATVR. ET NOS IN ILLVM: ET VNVS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, PER
7:19⸻ CIRCVMCISIO NIHIL EST, ET PRAEPVTIVM NIHIL QVEM OMNIA, ET NOS PER IPSVM.
EST: SED OBSERVATIO MANDATORVM D̅E̅I̅. 8:7⸻ SED NON IN OMNIBVS EST SCIENTIA. QVIDAM AVTEM
CONSCIENTIA VSQVE NVNC IDOLI, QVASI IDOLOTHYTVM
MANDVCANT: ET CONSCIENTIA IPSORVM CVM SIT INFIRMA,
POLLVITVR.
8:8⸻ ESCA AVTEM NOS NON COMMENDAT D̅E̅O̅. NEQVE SI
NON MANDVCAVERIMVS, DEFICIEMVS: NEQVE SI
MANDVCAVERIMVS, ABVNDAVIMVS.
8:9⸻ VIDETE AVTEM NE FORTE HAEC LICENTIA VESTRA
OFFENDICVLVM FIAT INFIRMIS.
8:10⸻ SI ENIM QVIS VIDERIT EVM, QVI HABET SCIENTIAM,
IN IDOLO RECVMBENTEM: NONNE CONSCIENTIA EIVS, CVM
SIT INFIRMA, AEDIFICABITVR AD MANDVCANDVM
IDOLOTHYTA?
8:11⸻ ET PERIBIT INFIRMVS IN TVA SCIENTIA FRATER,
PROPTER QVEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ MORTVVS EST?
8:12⸻ SIC AVTEM PECCANTES IN FRATRES, ET
PERCVTIENTES CONSCIENTIAM EORVM INFIRMAM, IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ PECCATIS.
8:13⸻ QVAPROPTER SI ESCA SCANDALIZAT FRATREM
MEVM: NON MANDVCABO CARNEM IN AETERNVM, NE
FRATREM MEVM SCANDALIZEM.
9:1⸻ NON SVM LIBER? NON SVM APOSTOLVS? NONNE
I̅E̅S̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ VIDI? NONNE OPVS MEVM VOS
ESTIS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅?
9:2⸻ SI ALIIS NON SVM APOSTOLVS, SED TAMEN VOBIS
SVM: NAM SIGNACVLVM APOSTOLATVS MEI VOS ESTIS IN
D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
9:3⸻ MEA DEFENSIO APVT EOS, QVI ME INTERROGANT,
HAEC EST:
9:4⸻ NVMQVID NON HABEMVS POTESTATEM
MANDVCANDI, ET BIBENDI?
9:5⸻ NVMQVID NON HABEMVS POTESTATEM SOROREM
MVLIEREM CIRCVMDVCENDI SICVT ET CETERI APOSTOLI, ET
FRATRES D̅O̅M̅I̅N̅I̅, ET CEPHAS?
9:6⸻ AVT SOLVS EGO, ET BARNABAS, NON HABEMVS
POTESTATEM HOC OPERANDI?
9:7⸻ QVIS MILITAT SVIS STIPENDIIS VMQVAM? QVIS
PLANTAT VINEAM, ET DE FRVCTV EIVS NON EDIT? QVIS
PASCET GREGEM, ET DE LACTE GREGIS NON MANDVCAT?
9:8⸻ NVMQVID SECVNDVM HOMINEM HAEC DICO? AN ET
LEX HAEC NON DICIT?
9:9⸻ SCRIPTVM EST ENIM IN LEGE MOSI: NON ALLIGABIS
OS BOVI TRITVRANTI. NVMQVID DE BVBVS CVRA EST D̅E̅O̅?
9:10⸻ AN PROPTER NOS VTIQVE DICIT? NAM PROPTER
NOS SCRIPTA SVNT, QVONIAM DEBET IN SPE QVI ARAT,
ARARE: ET QVI TRITVRAT, IN SPE FRVCTVS PERCIPIENDI.
9:11⸻ SI NOS VOBIS SPIRITALIA SEMINAVIMVS, MAGNVM
EST SI NOS CARNALIA VESTRA METAMVS?
9:12⸻ SI ALII POTESTATIS VESTRAE PARTICIPES SVNT,
NON POTIVS NOS? SED NON VSI SVMVS HAC POTESTATE: SED
OMNIA SVSTINEMVS, NE QVOD OFFENDICVLVM DEMVS
EVANGELIO C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
9:13⸻ NESCITIS QVONIAM QVI IN SACRARIO OPERANTVR,
QVAE DE SACRARIO SVNT, EDVNT: QVI ALTARIO
DESERVIVNT, CVM ALTARIO PARTICIPANTVR?
9:14⸻ ITA ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ ORDINAVIT HIS, QVI EVANGELIVM
ADNVNTIANT, DE EVANGELIO VIVERE.
9:15⸻ EGO AVTEM NVLLO HORVM VSVS SVM. NON SCRIPSI
AVTEM HAEC VT ITA FIANT IN ME: BONVM EST ENIM MIHI
MAGIS MORI, QVAM VT GLORIAM MEAM QVIS EVACVET.
9:16⸻ NAM SI EVANGELIZAVERO, NON EST MIHI GLORIA:
NECESSITAS ENIM MIHI INCVMBIT: VAE ENIM MIHI EST, SI
NON EVANGELIZAVERO.
9:17⸻ SI ENIM VOLENS HOC AGO, MERCEDEM HABEO: SI
AVTEM INVITVS, DISPENSATIO MIHI CREDITA EST.
9:18⸻ QVAE EST ERGO MERCES MEA? VT EVANGELIVM
PRAEDICANS, SINE SVMPTV PONAM EVANGELIVM, VT NON
ABVTAR POTESTATE MEA IN EVANGELIO.
9:19⸻ NAM CVM LIBER ESSEM EX OMNIBVS, OMNIVM ME
SERVVM FECI, VT PLVRES LVCRIFACEREM.
9:20⸻ ET FACTVS SVM IVDAEIS TAMQVAM IVDAEVS, VT
IVDAEOS LVCRARER.
9:21⸻ HIS QVI SVB LEGE SVNT, QVASI SVB LEGE ESSEM
(CVM IPSE NON ESSEM SVB LEGE) VT EOS, QVI SVB LEGE
ERANT, LVCRIFACEREM. HIS, QVI SINE LEGE ERANT,
TAMQVAM SINE LEGE ESSEM (CVM SINE LEGE D̅E̅I̅ NON
ESSEM: SED IN LEGE ESSEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅) VT LVCRIFACEREM
EOS, QVI SINE LEGE ERANT.
9:22⸻ FACTVS SVM INFIRMIS INFIRMVS, VT INFIRMOS
LVCRIFACEREM. OMNIBVS OMNIA FACTVS SVM, VT OMNES
FACEREM SALVOS.
9:23⸻ OMNIA AVTEM FACIO PROPTER EVANGELIVM: VT
PARTICEPS EIVS EFFICIAR.
9:24⸻ NESCITIS QVOD HI, QVI IN STADIO CVRRVNT, OMNES
QVIDEM CVRRVNT, SED VNVS ACCIPIT BRABIVM? SIC
CVRRITE VT OMNES CONPREHENDATIS.
9:25⸻ OMNIS AVTEM, QVI IN AGONE CONTENDIT, AB
OMNIBVS SE ABSTINET: ET ILLI QVIDEM VT CORRVPTIBILEM
CORONAM ACCIPIANT: NOS AVTEM INCORRVPTAM.
9:26⸻ EGO IGITVR SIC CVRRO, NON QVASI IN INCERTVM:
SIC PVGNO, NON QVASI AEREM VERBERANS:
9:27⸻ SED CASTIGO CORPVS MEVM, ET IN SERVITVTEM
REDIGO: NE FORTE CVM ALIIS PRAEDICAVERIM, IPSE
REPROBVS EFFICIAR.
10:1⸻ NOLO ENIM VOS IGNORARE F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ QVONIAM
PATRES NOSTRI OMNES SVB NVBE FVERVNT, ET OMNES
MARE TRANSIERVNT,
10:2⸻ ET OMNES IN MOSE BAPTIZATI SVNT IN NVBE, ET IN
MARI:
10:3⸻ ET OMNES EANDEM ESCAM SPIRITALEM
MANDVCAVERVNT,
10:4⸻ ET OMNES EVNDEM POTVM SPIRITALEM BIBERVNT:
BIBEBANT AVTEM DE SPIRITALI, CONSEQVENTI EOS, PETRA:
PETRA AVTEM ERAT C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
10:5⸻ SED NON IN PLVRIBVS EORVM BENEPLACITVM EST
D̅E̅O̅: NAM PROSTRATI SVNT IN DESERTO.
10:6⸻ HAEC AVTEM IN FIGVRA FACTA SVNT N̅O̅S̅T̅R̅I̅, VT
NON SIMVS CONCVPISCENTES MALA, SICVT ET ILLI
CONCVPIERVNT.
10:7⸻ NEQVE IDOLOLATRAE EFFICIAMINI, SICVT QVIDAM
EX IPSIS: QVEMADMODVM SCRIPTVM EST: SEDIT POPVLVS
MANDVCARE, ET BIBERE, ET SVRREXERVNT LVDERE.
10:8⸻ NEQVE FORNICEMVR, SICVT QVIDAM EX IPSIS
FORNICATI SVNT, ET CECIDERVNT VNA DIE X̅X̅I̅I̅I̅.
10:9⸻ NEQVE TEMPTEMVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅: SICVT QVIDAM
EORVM TEMPTAVERVNT, ET A SERPENTIBVS PERIERVNT.
10:10⸻ NEQVE MVRMVRAVERITIS, SICVT QVIDAM EORVM
MVRMVRAVERVNT, ET PERIERVNT AB EXTERMINATORE.
10:11⸻ HAEC AVTEM OMNIA IN FIGVRA CONTINGEBANT
ILLIS: SCRIPTA SVNT AVTEM AD CORREPTIONEM NOSTRAM,
IN QVOS FINES SAECVLORVM DEVENERVNT.
10:12⸻ ITAQVE QVI SE EXISTIMAT STARE, VIDEAT NE
CADAT.
10:13⸻ TEMPTATIO VOS NON ADPREHENDAT NISI
HVMANA: FIDELIS AVTEM D̅E̅V̅S̅ EST, QVI NON PATIETVR VOS
TEMPTARI SVPRA ID, QVOD POTESTIS, SED FACIET CVM
TEMPTATIONE ETIAM PROVENTVM VT POSSITIS SVSTINERE.
10:14⸻ PROPTER QVOD CARISSIMI MIHI, FVGITE AB
IDOLORVM CVLTVRA:
10:15⸻ VT PRVDENTIBVS LOQVOR, VOS IVDICATE QVOD
DICO.
10:16⸻ CALIX BENEDICTIONIS, CVI BENEDICIMVS, NONNE
COMMVNICATIO SANGVINIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ EST? ET PANIS, QVEM
FRANGIMVS, NONNE PARTICIPATIO CORPORIS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ EST?
10:17⸻ QVONIAM VNVS PANIS, VNVM CORPVS MVLTI
SVMVS, OMNES, QVE DE VNO PANE PARTICIPAMVR.
10:18⸻ VIDETE I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅ SECVNDVM CARNEM: NONNE QVI
EDVNT HOSTIAS, PARTICIPES SVNT ALTARIS?
10:19⸻ QVID ERGO? DICO QVOD IDOLIS IMMOLATVM SIT
ALIQVID? AVT QVOD IDOLVM, SIT ALIQVID?
10:20⸻ SED QVAE IMMOLANT GENTES, DAEMONIIS
IMMOLANT, ET NON D̅E̅O̅. NOLO AVTEM VOS SOCIOS FIERI
DAEMONIORVM:
10:21⸻ NON POTESTIS CALICEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ BIBERE, ET
CALICEM DAEMONIORVM: NON POTESTIS MENSAE D̅O̅M̅I̅N̅I̅
PARTICIPES ESSE, ET MENSAE DAEMONIORVM.
10:22⸻ AN AEMVLEMVR D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅? NVMQVID FORTIORES
ILLO SVMVS? OMNIA LICENT, SED NON OMNIA EXPEDIVNT.
10:23⸻ OMNIA LICENT, SED NON OMNIA AEDIFICANT.
10:24⸻ NEMO QVOD SVVM EST QVAERAT, SED QVOD
ALTERIVS.
10:25⸻ OMNE, QVOD IN MACELLO VENIT, MANDVCATE,
NIHIL INTERROGANTES PROPTER CONSCIENTIAM.
10:26⸻ D̅O̅M̅I̅N̅I̅ EST TERRA, ET PLENITVDO EIVS.
10:27⸻ SI QVIS VOCAT VOS INFIDELIVM, ET VVLTIS IRE:
OMNE, QVOD VOBIS ADPONITVR, MANDVCATE, NIHIL
INTERROGANTES PROPTER CONSCIENTIAM.
10:28⸻ SI QVIS AVTEM DIXERIT: HOC IMMOLATIAVM EST
IDOLIS: NOLITE MANDVCARE PROPTER ILLVM, QVI
INDICAVIT, ET PROPTER CONSCIENTIAM:
10:29⸻ CONSCIENTIAM AVTEM DICO NON TVAM, SED
ALTERIVS. VT QVID ENIM LIBERTAS MEA IVDICATVR AB ALIA
CONSCIENTIA?
10:30⸻ SI EGO CVM GRATIA PARTICIPO, QVID
BLASPHEMOR PRO EO QVOD GRATIAS AGO?
10:31⸻ SIVE ERGO MANDVCATIS, SIVE BIBITIS, VEL ALIVT
QVID FACITIS: OMNIA IN GLORIAM D̅E̅I̅ FACITE.
10:32⸻ SINE OFFENSIONE ESTOTE IVDAEIS, ET GENTIBVS,
ET ECCLESIAE D̅E̅I̅:
10:33⸻ SICVT ET EGO PER OMNIA OMNIBVS PLACEO, NON
QVERENS QVOD MIHI VTILE EST, SED QVOD MVLTIS: VT
SALVI FIANT.
11:1⸻ IMITATORES MEI ESTOTE, SICVT ET EGO C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
11:2⸻ LAVDO AVTEM VOS F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ QVOD OMNIA MEI
MEMORES ESTIS: ET SICVT TRADIDI VOBIS, PRAECEPTA MEA
TENETIS.
11:3⸻ VOLO AVTEM VOS SCIRE QVOD OMNIS VIRI CAPVT,
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ EST: CAPVT AVTEM MVLIERIS, VIR: CAPVT VERO
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, D̅E̅V̅S̅.
11:4⸻ OMNIS VIR ORANS, AVT PROPHETANS VELATO
CAPITE, DETVRPAT CAPVT SVVM.
11:5⸻ OMNIS AVTEM MVLIER ORANS, AVT PROPHETANS
NON VELATO CAPITE, DETVRPAT CAPVT SVVM: VNVM EST
ENIM ATQVE SI DECALVETVR.
11:6⸻ NAM SI NON VELATVR MVLIER, ET TONDEATVR. SI
VERO TVRPE EST MVLIERI TONDERI, AVT DECALVARI, VELET
CAPVT SVVM.
11:7⸻ VIR QVIDEM NON DEBET VELARE CAPVT: QVONIAM
IMAGO ET GLORIA EST D̅E̅I̅, MVLIER AVTEM GLORIA VIRI EST.
11:8⸻ NON ENIM VIR EX MVLIERE EST, SED MVLIER EX
VIRO.
11:9⸻ ETENIM NON EST CREATVS VIR PROPTER
MVLIEREM, SED MVLIER PROPTER VIRVM.
11:10⸻ IDEO DEBET MVLIER POTESTATEM HABERE SVPRA
CAPVT PROPTER ANGELOS.
11:11⸻ VERVMTAMEN NEQVE VIR SINE MVLIERE: NEQVE
MVLIER SINE VIRO IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
11:12⸻ NAM SICVT MVLIER DE VIRO, ITA ET VIR PER
MVLIEREM: OMNIA AVTEM EX D̅E̅O̅.
11:13⸻ VOS AVTEM IVDICATE: DECET MVLIEREM NON
VELATAM ORARE D̅E̅V̅M̅?
11:14⸻ NEC IPSA NATVRA DOCET VOS, QVOD VIR QVIDEM
SI COMAM NVTRIAT, IGNOMINIA EST ILLI:
11:15⸻ MVLIER VERO SI COMAM NVTRIAT, GLORIA EST
ILLI: QVONIAM CAPILLI PRO VELAMINE EI DATI SVNT.
11:16⸻ SI QVIS AVTEM VIDETVR CONTENTIOSVS ESSE:
NOS TALEM CONSVETVDINEM NON HABEMVS, NEQVE
ECCLESIA D̅E̅I̅.
11:17⸻ HOC AVTEM PRAECIPIO, NON LAVDANS: QVOD
NON IN MELIVS, SED IN DETERIVS CONVENITIS.
11:18⸻ PRIMVM QVIDEM CONVENIENTIBVS VOBIS IN
ECCLESIA, AVDIO SCISSVRAS ESSE, ET EX PARTE CREDO.
11:19⸻ NAM OPORTET ET HERESES ESSE, VT ET QVI
PROBATI SVNT, MANIFESTI FIANT IN VOBIS.
11:20⸻ CONVENIENTIBVS ERGO VOBIS IN VNVM, IAM NON
EST DOMINICAM CENAM MANDVCARE.
11:21⸻ VNVSQVISQVE ENIM SVAM CENAM PRAESVMIT AD
MANDVCANDVM. ET ALIVS QVIDEM ESVRIT: ALIVS AVTEM
EBRIVS EST.
11:22⸻ NVMQVID DOMOS NON HABETIS AD
MANDVCANDVM, ET BIBENDVM? AVT ECCLESIAM D̅E̅I̅
CONTEMNITIS, ET CONFVNDITIS EOS, QVI NON HABENT?
QVID DICAM VOBIS? LAVDO VOS? IN HOC NON LAVDO.
11:23⸻ EGO ENIM ACCEPI A D̅O̅M̅I̅N̅O̅ QVOD ET TRADIDI
VOBIS, QVONIAM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ N̅O̅S̅T̅R̅O̅ I̅E̅S̅V̅S̅ IN QVA NOCTE
TRADEBATVR, ACCEPIT PANEM,
11:24⸻ ET GRATIAS AGENS FREGIT, ET DIXIT: HOC EST
CORPVS MEVM, PRO VOBIS TRADETVR: HOC FACITE IN MEAM
COMMEMORATIONEM.
11:25⸻ SIMILITER ET CALICEM, POSTQVAM CENAVIT,
DICENS: HIC CALIX NOVVM TESTAMENTVM EST IN MEO
SANGVINE. HOC FACITE QVOTIENSCVMQVE BIBITIS, IN MEAM
COMMEMORATIONEM.
11:26⸻ QVOTIESCVMQVE ENIM MANDVCABITIS PANEM
HVNC, ET CALICEM BIBETIS: MORTEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ ADNVNTIATIS
DONEC VENIAT.
11:27⸻ ITAQVE QVICVMQVE MANDVCAVERIT PANEM, VEL
BIBERIT CALICEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ INDIGNE: REVS ERIT CORPORIS,
ET SANGVINIS D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
11:28⸻ PROBET AVTEM SEIPSVM HOMO: ET SIC DE PANE
ILLO EDAT, ET DE CALICE BIBAT.
11:29⸻ QVI ENIM MANDVCAT, ET BIBIT INDIGNE,
IVDICIVM SIBI MANDVCAT, ET BIBIT: NON DIIVDICANS
CORPVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
11:30⸻ IDEO INTER VOS MVLTI INFIRMI ET INBECILLES
SVNT, ET DORMIVNT MVLTI.
11:31⸻ QVOD SI NOSMETIPSOS DIIVDICAREMVS, NON
VTIQVE IVDICAREMVR.
11:32⸻ DVM IVDICAMVR AVTEM, A D̅O̅M̅I̅N̅O̅ CORRIPIMVR,
VT NON CVM HOC MVNDO DAMNEMVR.
11:33⸻ ITAQVE FRATRES MEI, CVM CONVENITIS AD
MANDVCANDVM, INVICEM EXPECTATE.
11:34⸻ SI QVIS ESVRIT, DOMI MANDVCET: VT NON IN
IVDICIVM CONVENIATIS. CETERA AVTEM, CVM VENERO,
DISPONAM.
12:1⸻ DE SPIRITALIBVS AVTEM, NOLO VOS IGNORARE
FRATRES.
12:2⸻ SCITIS QVONIAM CVM GENTES ESSETIS, AD
SIMVLACHRA MVTA PROVT DVCEBAMINI EVNTES.
12:3⸻ IDEO NOTVM VOBIS FACIO, QVOD NEMO IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
D̅E̅I̅ LOQVENS, DICIT ANATHEMA I̅E̅S̅V̅. ET NEMO POTEST
DICERE, D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅, NISI IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
12:4⸻ DIVISIONES VERO GRATIARVM SVNT, IDEM AVTEM
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅:
12:5⸻ ET DIVISIONES MINISTRATIONVM SVNT, IDEM
AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅:
12:6⸻ ET DIVISIONES OPERATIONVM SVNT, IDEM VERO
D̅E̅V̅S̅, QVI OPERATVR OMNIA IN OMNIBVS.
12:7⸻ VNICVIQVE AVTEM DATVR MANIFESTATIO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
AD VTILITATEM.
12:8⸻ ALII QVIDEM PER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ DATVR SERMO
SAPIENTIAE: ALII AVTEM SERMO SCIENTIAE SECVNDVM
EVNDEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅:
12:9⸻ ALTERI FIDES IN EODEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅: ALII GRATIA
SANITATVM IN VNO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅:
12:10⸻ ALII OPERATIO VIRTVTVM, ALII PROPHETIA, ALII
DISCRETIO SPIRITVVM, ALII GENERA LINGVARVM, ALII
INTERPRAETATIO SERMONVM.
12:11⸻ HAEC AVTEM OMNIA OPERATVR VNVS ATQVE
IDEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, DIVIDENS SINGVLIS PROVT VVLT.
12:12⸻ SICVT ENIM CORPVS VNVM EST, ET MEMBRA
HABET MVLTA, OMNIA AVTEM MEMBRA CORPORIS CVM SINT
MVLTA, VNVM CORPVS SVNT: ITA ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
12:13⸻ ETENIM IN VNO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ OMNES NOS IN VNVM
CORPVS BAPTIZATI SVMVS, SIVE IVDAEI, SIVE GENTILES, SIVE
SERVI, SIVE LIBERI: ET OMNES VNVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ POTATI
SVMVS.
12:14⸻ NAM ET CORPVS NON EST VNVM MEMBRVM, SED
MVLTA.
12:15⸻ SI DIXERIT PES: QVONIAM NON SVM MANVS, NON
SVM DE CORPORE: NON IDEO NON EST DE CORPORE?
12:16⸻ SI DIXERIT AVRIS: QVIA NON SVM OCVLVS, NON
SVM DE CORPORE: NON IDEO NON EST DE CORPORE?
12:17⸻ SI TOTVM CORPVS OCVLVS: VBI AVDITVS? SI
TOTVM AVDITVS: VBI ODORATVS?
12:18⸻ NVNC AVTEM POSVIT D̅E̅V̅S̅ MEMBRA,
VNVMQVODQVE EORVM IN CORPORE SICVT VOLVIT.
12:19⸻ QVOD SI ESSENT OMNIA VNVM MEMBRVM, VBI
CORPVS?
12:20⸻ NVNC AVTEM MVLTA QVIDEM MEMBRA, VNVM
AVTEM CORPVS.
12:21⸻ NON POTEST AVTEM DICERE OCVLVS MANVI:
OPERA TVA NON INDIGEO: AVT ITERVM CAPVT PEDIBVS:
NON ESTIS MIHI NECESSARII.
12:22⸻ SED MVLTO MAGIS QVAE VIDENTVR MEMBRA
CORPORIS INFIRMIORA ESSE, NECESSARIORA SVNT:
12:23⸻ ET QVAE PVTAMVS IGNORABILIORA MEMBRA ESSE
CORPORIS, HIS HONOREM ABVNDANTIOREM CIRCVMDAMVS:
ET QVAE INHONESTA SVNT NOSTRA, ABVNDANTIOREM
HONESTATEM HABENT.
12:24⸻ HONESTA AVTEM NOSTRA NVLLIVS EGENT: SED
D̅E̅V̅S̅ TEMPERAVIT CORPVS, EI, CVI DEERAT,
ABVNDANTIOREM TRIBVENDO HONOREM,
12:25⸻ VT NON SIT SCHISMA IN CORPORE, SED IDIPSVM
PRO INVICEM SOLLICITA SINT MEMBRA.
12:26⸻ ET SI QVID PATITVR VNVM MEMBRVM,
CONPATIVNTVR OMNIA MEMBRA: SIVE GLORIATVR VNVM
MEMBRVM, CONGAVDENT OMNIA MEMBRA.
12:27⸻ VOS AVTEM ESTIS CORPVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET MEMBRA
DE MEMBRO.
12:28⸻ ET QVOSDAM QVIDEM POSVIT D̅E̅V̅S̅ IN ECCLESIA
PRIMVM APOSTOLOS, SECVNDO PROPHETAS, TERTIO
DOCTORES, DEINDE VIRTVTES, EXINDE GRATIAS
CVRATIONVM, OPITVLATIONES, GVBERNATIONES, GENERA
LINGVARVM.
12:29⸻ NVMQVID OMNES APOSTOLI? NVMQVID OMNES
PROPHETAE? NVMQVID OMNES DOCTORES?
12:30⸻ NVMQVID OMNES VIRTVTES? NVMQVID OMNES
GRATIAM HABENT CVRATIONVM? NVMQVID OMNES LINGVIS
LOQVVNTVR? NVMQVID OMNES INTERPRAETANTVR?
12:31⸻ AEMVLAMINI AVTEM CHARISMATA MAIORA. ET
ADHVC EXCELLENTIOREM VIAM VOBIS DEMONSTRO.
13:1⸻ SI LINGVIS HOMINVM LOQVAR, ET ANGELORVM,
CARITATEM AVTEM NON HABEAM, FACTVS SVM VELVT AES
SONANS, AVT CYMBALVM TINNIENS.
13:2⸻ ET SI HABVERO PROPHETIAM, ET NOVERIM
MYSTERIA OMNIA, ET OMNEM SCIENTIAM: ET HABVERO
OMNEM FIDEM ITA VT MONTES TRANSFERAM, CARITATEM
AVTEM NON HABVERO, NIHIL SVM.
13:3⸻ ET SI DISTRIBVERO IN CIBOS PAVPERVM OMNES
FACVLTATES MEAS, ET SI TRADIDERO CORPVS MEVM VT
ARDEAT, CARITATEM AVTEM NON HABVERO, NIHIL MIHI
PRODEST.
13:4⸻ CARITAS PATIENS EST, BENIGNA EST. CARITAS NON
AEMVLATVR, NON AGIT PERPERAM, NON INFLATVR,
13:5⸻ NON EST AMBITIOSA, NON QVAERIT QVAE SVA
SVNT, NON INRITATVR, NON COGITAT MALVM,
13:6⸻ NON GAVDET SVPER INIQVITATEM, CONGAVDET
AVTEM VERITATI:
13:7⸻ OMNIA SVFFERT, OMNIA CREDIT, OMNIA SPERAT,
OMNIA SVSTINET.
13:8⸻ CARITAS NVMQVAM EXCEDIT: SIVE PROPHETIAE
EVACVABVNTVR, SIVE LINGVAE CESSABVNT, SIVE SCIENTIA
DESTRVETVR.
13:9⸻ EX PARTE ENIM COGNOSCIMVS, ET EX PARTE
PROPHETAMVS.
13:10⸻ CVM AVTEM VENERIT QVOD PERFECTVM EST,
EVACVABITVR QVOD EX PARTE EST.
13:11⸻ CVM ESSEM PARVVLVS, LOQVEBAR VT PARVVLVS,
SAPIEBAM VT PARVVLVS, COGITABAM VT PARVVLVS.
QVANDO FACTVS SVM VIR, EVACVAVI QVAE ERANT PARVVLI.
13:12⸻ VIDEMVS NVNC PER SPECVLVM IN AENIGMATE:
TVNC AVTEM FACIE AD FACIEM. NVNC COGNOSCO EX PARTE:
TVNC AVTEM COGNOSCAM SICVT ET COGNITVS SVM.
13:13⸻ NVNC AVTEM MANET, FIDES, SPES, CARITAS: TRIA
HAEC. MAIOR AVTEM HIS EST CARITAS.
14:1⸻ SECTAMINI CARITATEM, AEMVLAMINI SPIRITALIA:
MAGIS AVTEM VT PROPHETETIS.
14:2⸻ QVI ENIM LOQVITVR LINGVA, NON HOMINIBVS
LOQVITVR, SED D̅E̅O̅: NEMO ENIM AVDIT. SPIRITVS AVTEM
LOQVITVR MYSTERIA.
14:3⸻ NAM QVI PROPHETAT, HOMINIBVS LOQVITVR
AEDIFICATIONEM, ET EXHORTATIONEM, ET
CONSOLATIONES.
14:4⸻ QVI LOQVITVR LINGVA, SEMETIPSVM AEDIFICAT:
QVI AVTEM PROPHETAT, ECCLESIAM AEDIFICAT.
14:5⸻ VOLO AVTEM OMNES VOS LINGVIS LOQVI: MAGIS
AVTEM PROPHETARE. NAM MAIOR EST QVI PROPHETAT,
QVAM QVI LOQVITVR LINGVIS: NISI FORTE VT
INTERPRETETVR VT ECCLESIA AEDIFICATIONEM ACCIPIAT.
14:6⸻ NVNC AVTEM, FRATRES, SI VENERO AD VOS LINGVIS
LOQVENS: QVID VOBIS PRODERO, NISI SI VOBIS LOQVAR AVT
IN REVELATIONE, AVT SCIENTIA, AVT PROPHETIA, AVT IN
DOCTRINA?
14:7⸻ TAMEN QVAE SINE ANIMA SVNT VOCEM DANTIA,
SIVE TIBIA, SIVE CITHARA: NISI DISTINCTIONEM SONITVVM
DEDERINT, QVOMODO SCIETVR, QVOD CANITVR, AVT QVOD
CITHARIZATVR?
14:8⸻ ETENIM SI INCERTAM VOCEM DET TVBA, QVIS
PARABIT SE AD BELLVM?
14:9⸻ ITA ET VOS PER LINGVAM NISI MANIFESTVM
SERMONEM DEDERITIS: QVOMODO SCIETVR ID, QVOD
DICITVR? ERITIS ENIM IN AERE LOQVENTES.
14:10⸻ TAM MVLTA, VT PVTA GENERA LINGVARVM SVNT
IN MVNDO: ET NIHIL SINE VOCE EST.
14:11⸻ SI ERGO NESCIERO VIRTVTEM VOCIS, ERO EI, CVI
LOQVOR, BARBARVS: ET QVI LOQVITVR, MIHI BARBARVS:
14:12⸻ SIC ET VOS, QVONIAM AEMVLATORES ESTIS
SPIRITVVM, AD AEDIFICATIONEM ECCLESIAE QVAERITE VT
ABVNDETIS.
14:13⸻ ET IDEO QVI LOQVITVR LINGVA: ORET VT
INTERPRETETVR.
14:14⸻ NAM SI OREM LINGVA, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ MEVS ORAT, MENS
AVTEM MEA SINE FRVCTV EST.
14:15⸻ QVID ERGO EST? ORABO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, ORABO ET
MENTE: PSALLAM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, PSALLAM ET MENTE.
14:16⸻ CETERVM SI BENEDIXERIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅: QVIS SVPPLET
LOCVM IDIOTAE, QVOMODO DICET, AMEN, SVPER TVAM
BENEDICTIONEM? QVONIAM QVID DICAS, NESCIT.
14:17⸻ NAM TV QVIDEM BENE GRATIAS AGIS: SED ALTER
NON AEDIFICATVR.
14:18⸻ GRATIAS AGO D̅E̅O̅, QVOD OMNIVM VESTRVM
LINGVA LOQVOR.
14:19⸻ SED IN ECCLESIA VOLO QVINQVE VERBA SENSV
MEO LOQVI, VT ET ALIOS INSTRVAM: QVAM DECEM MILIA
VERBORVM IN LINGVA.
14:20⸻ FRATRES, NOLITE PVERI EFFICI SENSIBVS, SED
MALITIA PARVVLI ESTOTE: SENSIBVS AVTEM PERFECTI
ESTOTE.
14:21⸻ IN LEGE SCRIPTVM EST: QVONIAM IN ALIIS
LINGVIS ET LABIIS ALIIS LOQVAR POPVLO HVIC: ET NEC SIC
EXAVDIENT ME, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅.
14:22⸻ ITAQVE LINGVAE IN SIGNVM SVNT NON FIDELIBVS,
SED INFIDELIBVS: PROPHETIAE AVTEM NON INFIDELIBVS,
SED FIDELIBVS.
14:23⸻ SI ERGO CONVENIAT VNIVERSA ECCLESIA IN
VNVM, ET OMNES LINGVIS LOQVANTVR, INTRENT AVTEM ET
IDIOTAE, AVT INFIDELES: NONNE DICENT QVOD INSANITIS?
14:24⸻ SI AVTEM OMNES PROPHETENT, INTRET AVTEM
QVIS INFIDELIS, VEL IDIOTA, CONVINCITVR AB OMNIBVS,
DIIVDICATVR AB OMNIBVS:
14:25⸻ OCCVLTA CORDIS EIVS MANIFESTA FIVNT: ET ITA
CADENS IN FACIEM ADORAVIT D̅E̅V̅M̅, PRONVNTIANS QVOD
VERE D̅E̅V̅S̅ IN VOBIS SIT.
14:26⸻ QVID ERGO EST, FRATRES? CVM CONVENITIS,
VNVSQVISQVE VESTRVM PSALMVM HABET, DOCTRINAM
HABET, APOCALYPSIN HABET, LINGVAM HABET,
INTERPRETATIONEM HABET: OMNIA AD AEDIFICATIONEM
FIANT.
14:27⸻ SIVE LINGVA QVIS LOQVITVR, SECVNDVM DVOS,
AVT VT MVLTVM TRES, ET PER PARTES, ET VNVS
INTERPRETETVR.
14:28⸻ SI AVTEM NON FVERIT INTERPRES, TACEAT IN
ECCLESIA, SIBI AVTEM LOQVATVR, ET D̅E̅O̅.
14:29⸻ PROPHETAE DVO, AVT TRES DICANT, ET CETERI
DIIVDICENT.
14:30⸻ QVOD SI ALII REVELATVM FVERIT SEDENTI, PRIOR
TACEAT.
14:31⸻ POTESTIS ENIM OMNES PER SINGVLOS
PROPHETARE: VT OMNES DISCANT, ET OMNES
EXHORTENTVR:
14:32⸻ ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ PROPHETARVM PROPHETIS SVBIECTI
SVNT.
14:33⸻ NON ENIM EST DISSENSIONIS D̅E̅V̅S̅, SED PACIS:
SICVT ET IN OMNIBVS ECCLESIIS SANCTORVM.
14:34⸻ MVLIERES IN ECCLESIIS TACEANT, NON ENIM
PERMITTITVR EIS LOQVI, SED SVBDITAS ESSE, SICVT ET LEX
DICIT.
14:35⸻ SI QVID AVTEM VOLVNT DISCERE, DOMI VIROS
SVOS INTERROGENT. TVRPE EST ENIM MVLIERI LOQVI IN
ECCLESIA.
14:36⸻ AN A VOBIS VERBVM D̅E̅I̅ PROCESSIT? AVT IN VOS
SOLOS PERVENIT?
14:37⸻ SI QVIS VIDETVR PROPHETA ESSE, AVT SPIRITALIS,
COGNOSCAT QVAE SCRIBO VOBIS, QVIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVNT
MANDATA.
14:38⸻ SI QVIS AVTEM IGNORAT, IGNORABITVR.
14:39⸻ ITAQVE FRATRES AEMVLAMINI PROPHETARE: ET
LOQVI LINGVIS NOLITE PROHIBERE.
14:40⸻ OMNIA AVTEM HONESTE, ET SECVNDVM ORDINEM
FIANT.
15:1⸻ NOTVM AVTEM VOBIS FACIO, F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅,
EVANGELIVM, QVOD PRAEDICAVI VOBIS, QVOD ET
ACCEPISTIS, IN QVO ET STATIS,
15:2⸻ PER QVOD ET SALVAMINI: QVA RATIONE
PRAEDICAVERIM VOBIS, SI TENETIS, NISI FRVSTRA
CREDIDISTIS.
15:3⸻ TRADIDI ENIM VOBIS IN PRIMIS QVOD ET ACCEPI:
QVONIAM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ MORTVVS EST PRO PECCATIS NOSTRIS
SECVNDVM SCRIPTVRAS:
15:4⸻ ET QVIA SEPVLTVS EST, ET QVIA SVRREXIT TERTIA
DIE SECVNDVM SCRIPTVRAS:
15:5⸻ QVIA VISVS EST CEPHAE, ET POST HAEC VNDECIM:
15:6⸻ DEINDE VISVS EST PLVS QVAM QVINGENTIS
FRATRIBVS SIMVL: EX QVIBVS MVLTI MANENT VSQVE
ADHVC, QVIDAM AVTEM DORMIERVNT:
15:7⸻ DEINDE VISVS EST ET IACOBO, DEINDE APOSTOLIS
OMNIBVS:
15:8⸻ NOVISSIME AVTEM OMNIVM TAMQVAM ABORTIVO,
VISVS EST ET MIHI.
15:9⸻ EGO ENIM SVM MINIMVS APOSTOLORVM, QVI NON
SVM DIGNVS VOCARI APOSTOLVS, QVONIAM PERSECVTVS
SVM ECCLESIAM D̅E̅I̅.
15:10⸻ GRATIA AVTEM D̅E̅I̅ SVM ID, QVOD SVM: ET GRATIA
EIVS IN ME VACVA NON FVIT, SED HABVNDANTIVS ILLIS
OMNIBVS LABORAVI: NON EGO AVTEM, SED GRATIA D̅E̅I̅
MECVM:
15:11⸻ SIVE ENIM EGO, SIVE ILLI: SIC PRAEDICAMVS, ET
SIC CREDIDISTIS.
15:12⸻ SI AVTEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ PRAEDICATVR QVOD
RESVRREXIT A MORTVIS, QVOMODO QVIDAM DICVNT IN
VOBIS, QVONIAM RESVRRECTIO MORTVORVM NON EST?
15:13⸻ SI AVTEM RESVRRECTIO MORTVORVM NON EST:
NEQVE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ RESVRREXIT.
15:14⸻ SI AVTEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ NON RESVRREXIT, INANIS
ERGO EST PRAEDICATIO NOSTRA, INANIS EST ET FIDES
VESTRA:
15:15⸻ INVENIMVR AVTEM ET FALSI TESTES D̅E̅I̅:
QVONIAM TESTIMONIVM DIXIMVS ADVERSVS D̅E̅V̅M̅ QVOD
SVSCITAVERIT C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, QVEM NON SVSCITAVIT, SI
MORTVI NON RESVRGVNT.
15:16⸻ NEQVE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ RESVRREXIT.
15:17⸻ QVOD SI C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ NON RESVRREXIT, VANA EST
FIDES VESTRA, ADHVC ENIM ESTIS IN PECCATIS VESTRIS.
15:18⸻ ERGO ET QVI DORMIERVNT IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅,
PERIERVNT.
15:19⸻ SI IN HAC VITA TANTVM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ SPERANTES
SVMVS, MISERABILIORES SVMVS OMNIBVS HOMINIBVS.
15:20⸻ NVNC AVTEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ RESVRREXIT A MORTVIS
PRIMITIAE DORMIENTIVM,
15:21⸻ QVONIAM ENIM PER HOMINEM MORS, ET PER
HOMINEM RESVRRECTIO MORTVORVM.
15:22⸻ ET SICVT IN ADAM OMNES MORIVNTVR, ITA ET IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ OMNES VIVIFICANTVR.
15:23⸻ VNVSQVISQVE AVTEM IN SVO ORDINE, PRIMITIAE
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅: DEINDE HI, QVI SVNT C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, IN ADVENTV EIVS.
15:24⸻ DEINDE FINIS: CVM TRADIDERIT REGNVM D̅E̅O̅ ET
PATRI, CVM EVACVAVERIT OMNEM PRINCIPATVM, ET
POTESTATEM, ET VIRTVTEM.
15:25⸻ OPORTET AVTEM ILLVM REGNARE DONEC PONAT
OMNES INIMICOS SVB PEDIBVS EIVS.
15:26⸻ NOVISSIMA AVTEM INIMICA DESTRVETVR MORS:
OMNIA ENIM SVBIECIT SVB PEDIBVS EIVS. CVM AVTEM
DICAT:
15:27⸻ OMNIA SVBIECTA SVNT EI, SINE DVBIO PRAETER
EVM, QVI SVBIECIT EI OMNIA.
15:28⸻ CVM AVTEM SVBIECTA FVERINT ILLI OMNIA: TVNC
IPSE FILIVS SVBIECTVS ERIT ILLI, QVI SIBI SVBIECIT OMNIA,
VT SIT D̅E̅V̅S̅ OMNIA IN OMNIBVS.
15:29⸻ ALIOQVIN QVID FACIENT QVI BAPTIZANTVR PRO
MORTVIS, SI OMNINO MORTVI NON RESVRGVNT? VT QVID ET
BAPTIZANTVR PRO ILLIS?
15:30⸻ VT QVID ET NOS PERECLITAMVR OMNI HORA?
15:31⸻ COTIDIE MORIOR PROPTER VESTRAM GLORIAM,
FRATRES, QVAM HABEO IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ N̅O̅S̅T̅R̅O̅.
15:32⸻ SI (SECVNDVM HOMINEM) AD BESTIAS PVGNAVI
EPHESI, QVID MIHI PRODEST, SI MORTVI NON RESVRGVNT?
MANDVCEMVS, ET BIBAMVS, CRAS ENIM MORIEMVR.
15:33⸻ NOLITE SEDVCI: CORRVMPVNT MORES BONOS
CONLOQVIA MALA.
15:34⸻ EVIGILATE IVSTE, ET NOLITE PECCARE:
IGNORANTIAM D̅E̅I̅ ENIM QVIDAM HABENT, AD
REVERENTIAM VOBIS LOQVOR.
15:35⸻ SED DICET ALIQVIS: QVOMODO RESVRGVNT
MORTVI? QVALI AVTEM CORPORE VENIVNT?
15:36⸻ INSIPIENS, TV QVOD SEMINAS NON VIVIFICATVR,
NISI PRIVS MORIATVR.
15:37⸻ ET QVOD SEMINAS, NON CORPVS, QVOD FVTVRVM
EST, SEMINAS, SED NVDVM GRANVM, VT PVTA TRITICI, AVT
ALICVIVS CETERORVM.
15:38⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM DAT ILLI CORPVS SICVT VOLVIT: ET
VNICVIQVE SEMINVM PROPRIVM CORPVS.
15:39⸻ NON OMNIS CARO, EADEM CARO: SED ALIA
HOMINVM, ALIA PECORVM, ALIA CARO VOLVCRVM, ALIA
AVTEM PISCIVM.
15:40⸻ ET CORPORA CAELESTIA, ET CORPORA
TERRESTRIA: SED ALIA QVIDEM CAELESTIVM GLORIA, ALIA
AVTEM TERRESTRIVM:
15:41⸻ ALIA CLARITAS SOLIS, ALIA CLARITAS LVNAE, ALIA
CLARITAS STELLARVM. STELLA ENIM A STELLA DIFFERT IN
CLARITE:
15:42⸻ SIC ET RESVRRECTIO MORTVORVM. SEMINATVR IN
CORRVPTIONE, SVRGET IN INCORRVPTIONE.
15:43⸻ SEMINATVR IN IGNOBILITATE, SVRGET IN GLORIA:
SEMINATVR IN INFIRMITATE, SVRGET IN VIRTVTE:
15:44⸻ SEMINATVR CORPVS ANIMALE, SVRGIT CORPVS
SPIRITALE. SI EST CORPVS ANIMALE, EST ET SPIRITALE, SIC
ET SCRIPTVM EST:
15:45⸻ FACTVS EST PRIMVS HOMO ADAM IN ANIMAM
VIVENTEM, NOVISSIMVS ADAM IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ VIVIFICANTEM.
15:46⸻ SED NON PRIVS QVOD SPIRITALE EST, SED QVOD
ANIMALE EST: DEINDE QVOD SPIRITALE.
15:47⸻ PRIMVS HOMO DE TERRA, TERRENVS: SECVNDVS
HOMO DE CAELO, CAELESTIS.
15:48⸻ QVALIS TERRENVS, TALES ET TERRENI: ET QVALIS
CAELESTIS, TALES ET CAELESTES.
15:49⸻ IGITVR, SICVT PORTAVIMVS IMAGINEM TERRENI,
PORTEMVS ET IMAGINEM CAELESTIS.
15:50⸻ HOC AVTEM DICO, FRATRES: QVONIAM CARO ET
SANGVIS REGNVM D̅E̅I̅ POSSIEDERE NON POSSVNT: NEQVE
CORRVPTIO INCORRVPTELAM POSSIDERE.
15:51⸻ ECCE MYSTERIVM VOBIS DICO: OMNES QVIDEM
RESVRGIMVS, SED NON OMNES IMMVTABIMVR.
15:52⸻ IN MOMENTO, IN ICTV OCVLI, IN NOVISSIMA TVBA:
CANET ENIM, ET MORTVI RESVRGENT INCORRVPTI: ET NOS
IMMVTABIMVR.
15:53⸻ OPORTET ENIM CORRVPTIBILE HOC INDVERE
INCORRVPTELAM: ET MORTALE HOC INDVERE
INMORTALITATEM.
15:54⸻ CVM AVTEM MORTALE HOC INDVERIT
INMORTALITATEM, TVNC FIET SERMO, QVI SCRIPTVS EST:
ABSORPTA EST MORS IN VICTORIA.
15:55⸻ VBI EST MORS VICTORIA TVA? VBI EST MORS
STIMVLVS TVVS?
15:56⸻ STIMVLVS AVTEM MORTIS PECCATVM EST: VIRTVS
VERO PECCATI LEX.
15:57⸻ D̅E̅O̅ AVTEM GRATIAS, QVI DEDIT NOBIS
VICTORIAM PER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅.
15:58⸻ ITAQVE FRATRES MEI DILECTI, STABILES ESTOTE,
ET INMOBILES: ABVNDANTES IN OPERA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SEMPER,
SCIENTES QVOD LABOR VESTER NON EST INANIS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
16:1⸻ DE COLLECTIS AVTEM, QVAE FIVNT IN S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅,
SICVT ORDINAVI ECCLESIIS GALATIAE, ITA ET VOS FACITE.
16:2⸻ PER VNAM SABBATI VNVSQVISQVE VESTRVM APVT
SE PONAT, RECONDENS QVOD EI PLACVERIT: VT NON, CVM
VENERO, TVNC COLLECTAE FIANT.
16:3⸻ CVM AVTEM PRAESENS FVERO: QVOS
PROBAVERITIS PER EPISTVLAS, HOS MITTAM PERFERRE
GRATIAM VESTRAM IN HIERVSALEM.
16:4⸻ QVOD SI DIGNVM FVERIT VT EGO EAM, MECVM
IBVNT.
16:5⸻ VENIAM AVTEM AD VOS, CVM MACEDONIAM
PERTRANSIERO: NAM MACHEDONIAM PERTRANSIBO.
16:6⸻ APVD VOS FORSITAN MANEBO, VEL ETIAM
HIEMABO: ET VOS ME DEDVCATIS QVOCVMQVE IERO.
16:7⸻ NOLO ENIM VOS MODO IN TRANSITVM VIDERE,
SPERO ENIM ME ALIQVANTVM TEMPORIS MANERE APVD
VOS, SI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ PERMISERIT.
16:8⸻ PERMANEBO AVTEM EPHESI VSQVE AD
PENTECOSTEN.
16:9⸻ OSTIVM ENIM MIHI APERTVM EST MAGNVM, ET
EVIDENS: ET ADVERSARII MVLTI.
16:10⸻ SI AVTEM VENERIT TIMOTHEVS, VIDETE VT SINE
TIMORE SIT APVD VOS: OPVS ENIM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ OPERATVR,
SICVT ET EGO.
16:11⸻ NE QVIS ERGO ILLVM SPERNAT: DEDVCITE AVTEM
ILLVM IN PACE, VT VENIAT AD ME: EXPECTO ENIM ILLVM
CVM FRATRIBVS.
16:12⸻ DE APOLLO AVTEM FRATRE, MVLTVM ROGAVI EVM
VT VENIRET AD VOS CVM FRATRIBVS: ET VTIQVE NON FVIT
VOLVNTAS VT NVNC VENIRET: VENIET AVTEM, CVM EI
VACVVM FVERIT.
16:13⸻ VIGILATE, STATE IN FIDE, VIRILITER AGITE, ET
CONFORTAMINI.
16:14⸻ OMNIA VESTRA IN CARITATE FIANT.
16:15⸻ OBSECRO AVTEM VOS FRATRES, NOSTIS DOMVM
STEPHANAE, ET FORTVNATI: QVONIAM SVNT PRIMITIAE
ACHAIAE, ET IN MINISTERIVM S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ ORDINAVERVNT
SEIPSOS:
16:16⸻ VT ET VOS SVBDITI SITIS EIVSMODI, ET OMNI
COOPERANTI, ET LABORANTI.
16:17⸻ GAVDEO AVTEM IN PRAESENTIA STEPHANAE, ET
FORTVNATI, ET ACHAICI: QVONIAM ID, QVOD VOBIS DEERAT,
IPSI SVPPLEVERVNT:
16:18⸻ REFECERVNT ENIM ET MEVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅, ET
VESTRVM. COGNOSCITE ERGO QVI EIVSMODI SVNT.
16:19⸻ SALVTANT VOS ECCLESIAE ASIAE. SALVTANT VOS
IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MVLTVM, AQVILA, ET PRISCA CVM DOMESTICA
SVA ECCLESIA.
16:20⸻ SALVTANT VOS FRATRES OMNES. SALVTATE
INVICEM IN OSCVLO S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
16:21⸻ SALVTATIO, MEA MANV PAVLI.
16:22⸻ SI QVIS NON AMAT D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅,
SIT ANATHEMA, MARAN ATHA.
16:23⸻ GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅ VOBISCVM.
16:24⸻ CARITAS MEA CVM OMNIBVS VOBIS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅
I̅E̅S̅V̅. AMEN.

2 Corinthians
1:1⸻ PAVLVS APOSTOLVS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ PER VOLVNTATEM
D̅E̅I̅, ET TIMOTHEVS FRATER, ECCLESIAE D̅E̅I̅, QVAE EST
CORINTHI CVM S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ OMNIBVS, QVI SVNT IN VNIVERSA
ACHAIA.
1:2⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE NOSTRO, ET
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:3⸻ BENEDICTVS D̅E̅V̅S̅ ET PATER D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, PATER MISERICORDIARVM, ET D̅E̅V̅S̅ TOTIVS
CONSOLATIONIS,
1:4⸻ QVI CONSOLATVR NOS IN OMNI TRIBVLATIONE
NOSTRA: VT POSSIMVS ET IPSI CONSOLARI EOS, QVI IN OMNI
PRAESSVRA SVNT, PER EXHORTATIONEM, QVA
EXHORTAMVR ET IPSI A D̅E̅O̅.
1:5⸻ QVONIAM SICVT ABVNDANT PASSIONES C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ IN
NOBIS: ITA ET PER C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ ABVNDAT CONSOLATIO
NOSTRA.
1:6⸻ SIVE AVTEM TRIBVLAMVR PRO VESTRA
EXHORTATIONE ET SALVTE, SIVE CONSOLAMVR PRO VESTRA
CONSOLATIONE, QVAE OPERANTVR IN TOLERANTIA
EARVNDEM PASSIONVM, QVAS ET NOS PATIMVR:
1:7⸻ ET SPES NOSTRA FIRMA PRO VOBIS: SCIENTES
QVONIAM SICVT SOCII PASSIONVM ESTIS, SIC ERITIS ET
CONSOLATIONIS.
1:8⸻ NON ENIM VOLVMVS VOS IGNORARE FRATRES DE
TRIBVLATIONE NOSTRA, QVAE FACTA EST IN ASIA, QVONIAM
SVPRA MODVM GRAVATI SVMVS SVPRA VIRTVTEM, ITA VT
TAEDERET NOS ETIAM VIVERE.
1:9⸻ SED IPSI IN NOBIS IPSIS RESPONSVM MORTIS
HABVIMVS, VT NON SIMVS FIDENTES IN NOBIS, SED IN D̅E̅O̅,
QVI SVSCITAT MORTVOS:
1:10⸻ QVI DE TANTIS PERICVLIS ERIPVIT NOS, ET ERVET:
IN QVEM SPERAMVS QVONIAM ET ADHVC ERIPIET,
1:11⸻ ADIVVANTIBVS ET VOBIS IN ORATIONE PRO NOBIS:
VT EX MVLTORVM FACIERVM, EIVS QVAE IN NOBIS EST
DONATIONIS, PER MVLTOS GRATIAE AGANTVR PRO NOBIS.
1:12⸻ NAM GLORIA NOSTRA HAEC EST, TESTIMONIVM
CONSCIENTIAE NOSTRAE, QVOD IN SIMPLICITATE ET
SINCERITATE D̅E̅I̅: ET NON IN SAPIENTIA CARNALI, SED IN
GRATIA D̅E̅I̅ CONVERSATI SVMVS IN MVNDO: ABVNDANTIVS
AVTEM AD VOS.
1:13⸻ NON ENIM ALIA SCRIBIMVS VOBIS, QVAM QVAE
LEGISTIS, ET COGNOSCITIS. SPERO AVTEM QVOD VSQVE IN
FINEM COGNOSCETIS,
1:14⸻ SICVT ET COGNOVISTIS NOS EX PARTE, QVIA GLORIA
VESTRA SVMVS, SICVT ET VOS NOSTRA, IN DIE D̅O̅M̅I̅N̅I̅
N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:15⸻ ET HAC CONFIDENTIA VOLVI PRIVS VENIRE AD VOS,
VT SECVNDVM GRATIAM HABERETIS:
1:16⸻ ET PER VOS TRANSIRE IN MACHEDONIAM, ET
ITERVM A MACHEDONIA VENIRE AD VOS, ET A VOBIS DEDVCI
IN IVDEAM.
1:17⸻ CVM HOC ERGO VOLVISSEM, NVMQVID LEVITATE
VSVS SVM? AVT QVAE COGITO, SECVNDVM CARNEM COGITO,
VT SIT APVD ME EST, ET NON?
1:18⸻ FIDELIS AVTEM D̅E̅V̅S̅, QVIA SERMO NOSTER, QVI
FVIT APVD VOS, NON EST IN ILLO EST, ET NON.
1:19⸻ D̅E̅I̅ ENIM FILIVS I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, QVI IN VOBIS PER
NOS PRAEDICATVS EST, PER ME, ET SILVANVM, ET
TIMOTHEVM, NON FVIT EST ET NON, SED EST IN ILLO FVIT.
1:20⸻ QVODQVOD ENIM PROMISSIONES D̅E̅I̅ SVNT, IN ILLO
EST: IDEO ET PER IPSVM AMEN D̅E̅O̅ AD GLORIAM NOSTRAM.
1:21⸻ QVI AVTEM CONFIRMAT NOS VOBISCVM IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, ET QVI VNXIT NOS D̅E̅V̅S̅:
1:22⸻ ET QVI SIGNAVIT NOS, ET DEDIT PIGNVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
IN CORDIBVS NOSTRIS.
1:23⸻ EGO AVTEM TESTEM D̅E̅V̅M̅ INVOCO IN ANIMAM
MEAM, QVOD PARCENS VOBIS, NON VENI VLTRA
CORINTHVM:
1:24⸻ NON QVIA DOMINAMVR FIDEI VESTRAE, SED
ADIVTORES SVMVS GAVDII VESTRI: NAM FIDE STETISTIS.
2:1⸻ STATVI AVTEM HOC IPSVM APVD ME, NE ITERVM IN
TRISTITIAM VENIREM AD VOS.
2:2⸻ SI ENIM EGO CONTRISTO VOS: ET QVIS EST, QVI ME
LAETIFICET, NISI QVI CONTRISTATVR EX ME?
2:3⸻ ET HOC IPSVM SCRIPSI, VT NON CVM VENERO,
TRISTITIAM SVPER TRISTITIAM HABEAM, DE QVIBVS
OPORTVERAT ME GAVDERE: CONFIDENS IN OMNIBVS VOBIS,
QVIA MEVM GAVDIVM, OMNIVM VESTRVM EST.
2:4⸻ NAM EX MVLTA TRIBVLATIONE, ET ANGVSTIA
CORDIS SCRIPSI VOBIS PER MVLTAS LACRYMAS: NON VT
CONTRISTEMINI: SED VT SCIATIS, QVAM CARITATEM HABEO
ABVNDANTIVS IN VOBIS.
2:5⸻ SI QVIS AVTEM CONTRISTAVIT, NON ME
CONTRISTAVIT: SED EX PARTE, VT NON ONEREM OMNES
VOS.
2:6⸻ SVFFICIT ILLI, QVI EIVSMODI EST, OBIVRGATIO HAEC,
QVAE FIT A PLVRIBVS:
2:7⸻ ITA VT ECONTRARIO MAGIS DONETIS, ET
CONSOLEMINI, NE FORTE ABVNDANTIORI TRISTITIA
ABSORBEATVR QVI EIVSMODI EST.
2:8⸻ PROPTER QVOD OBSECRO VOS, VT CONFIRMETIS IN
ILLVM CARITATEM.
2:9⸻ IDEO ENIM SCRIPSI, VT COGNOSCAM EXPERIMENTVM
VESTRVM, AN IN OMNIBVS OBOEDIENTES SITIS.
2:10⸻ CVI AVTEM ALIQVID DONATIS, ET EGO: NAM ET EGO
QVOD DONAVI, SI QVID DONAVI, PROPTER VOS IN PERSONA
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
2:11⸻ VT NON CIRCVMVENIAMVR A SATANA: NON ENIM
IGNORAMVS COGITATIONES EIVS.
2:12⸻ CVM VENISSEM AVTEM TROADEM PROPTER
EVANGELIVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET OSTIVM MIHI APERTVM ESSET IN
D̅O̅M̅I̅N̅O̅,
2:13⸻ NON HABVI REQVIEM SPIRITVI MEO, EO QVOD NON
INVENERIM TITVM FRATREM MEVM, SED VALEFACIENS EIS,
PROFECTVS SVM IN MAChEDONIAM.
2:14⸻ D̅E̅O̅ AVTEM GRATIAS, QVI SEMPER TRIVMPHAT NOS
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, ET ODOREM NOTITIAE SVAE MANIFESTAT
PER NOS IN OMNI LOCO:
2:15⸻ QVIA C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ BONVS ODOR SVMVS D̅E̅O̅ IN HIS, QVI
SALVI FIVNT, ET IN HIS, QVI PEREVNT:
2:16⸻ ALIIS QVIDEM ODOR MORTIS IN MORTEM: ALIIS
AVTEM ODOR VITAE IN VITAM. ET AD HAEC QVIS TAM
IDONEVS?
2:17⸻ NON ENIM SVMVS SICVT PLVRIMI, ADVLTERANTES
VERBVM D̅E̅I̅, SED EX SINCERITATE, SED SICVT EX D̅E̅O̅,
CORAM D̅E̅O̅, IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ LOQVIMVR.
3:1⸻ INCIPIMVS ITERVM NOSMETIPSOS COMMENDARE?
AVT NVMQVID EGEMVS (SICVT QVIDAM) COMMENDATICIIS
EPISTVLIS AD VOS, AVT EX VOBIS?
3:2⸻ EPISTVLA NOSTRA VOS ESTIS, SCRIPTA IN CORDIBVS
NOSTRIS, QVAE SCITVR, ET LEGITVR AB OMNIBVS
HOMINIBVS:
3:3⸻ MANIFESTATI QVONIAM EPISTVLA ESTIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
MINISTRATA A NOBIS, ET SCRIPTA NON ATRAMENTO, SED
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ D̅E̅I̅ VIVI: NON IN TABVLIS LAPIDEIS, SED IN TABVLIS
CORDIS CARNALIBVS.
3:4⸻ FIDVCIAM AVTEM TALEM HABEMVS PER C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅
AD D̅E̅V̅M̅:
3:5⸻ NON QVOD SVFFICIENTES SIMVS COGITARE ALIQVID
A NOBIS, QVASI EX NOBIS: SED SVFFICIENTIA NOSTRA EX
D̅E̅O̅ EST:
3:6⸻ QVI ET IDONEOS NOS FACIT MINISTROS NOVI
TESTAMENTI: NON LITTERE, SED S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅: LITTERA ENIM
OCCIDIT, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ AVTEM VIVIFICAT.
3:7⸻ QVOD SI MINISTRATIO MORTIS LITTERIS
DEFORMATA IN LAPIDIBVS, FVIT IN GLORIA, ITA VT NON
POSSENT INTENDERE FILII ISRAHEL IN FACIEM MOSI
PROPTER GLORIAM VVLTVS EIVS, QVAE EVACVATVR:
3:8⸻ QVOMODO NON MAGIS MINISTRATIO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ ERIT
IN GLORIAM?
3:9⸻ NAM SI MINISTERIO DAMNATIONIS GLORIA EST:
MVLTO MAGIS ABVNDAT MINISTERIVM IVSTITIAE IN GLORIA.
3:10⸻ NAM NEC GLORIFICATVM EST, QVOD CLARVIT IN
HAC PARTE, PROPTER EXCELLENTEM GLORIAM.
3:11⸻ SI ENIM QVOD EVACVATVR, PER GLORIAM EST:
MVLTO MAGIS QVOD MANET, IN GLORIAM EST.
3:12⸻ HABENTES IGITVR TALEM SPEM, MVLTA FIDVCIA
VTIMVR:
3:13⸻ ET NON SICVT MOSES PONEBAT VELAMEN SVPER
FACIEM SVAM, VT NON INTENDERENT FILII I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅ IN
FACIEM EIVS, QVOD EVACVATVR,
3:14⸻ SED OBTVSI SVNT SENSVS EORVM. VSQVE IN
HODIERNVM ENIM DIEM, IDIPSVM VELAMEN IN LECTIONE
VETERIS TESTAMENTI MANET NON REVELATVM, (QVONIAM
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ EVACVATVR)
3:15⸻ SED VSQVE IN HODIERNVM DIEM, CVM LEGITVR
MOSES, VELAMEN EST POSITVM SVPER COR EORVM.
3:16⸻ CVM AVTEM CONVERSVS FVERIT AD D̅E̅V̅M̅,
AVFERETVR VELAMEN.
3:17⸻ D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EST: VBI AVTEM
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅O̅M̅I̅N̅I̅: IBI LIBERTAS.
3:18⸻ NOS VERO, REVELATA FACIE GLORIAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅
SPECVLANTES, IN EANDEM IMAGINEM TRANSFORMAMVR A
CLARITATE IN CLARITATE, TAMQVAM A D̅O̅M̅I̅N̅I̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅.
4:1⸻ IDEO HABENTES HANC MINISTRATIONEM, IVXTA
QVOD MISERICORDIAM CONSECVTI SVMVS, NON DEFICIMVS,
4:2⸻ SED ABDICAMVS OCCVLTA DEDECORIS, NON
AMBVLANTES IN ASTVTIA, NEQVE ADVLTERANTES VERBVM
D̅E̅I̅, SED IN MANIFESTATIONE VERITATIS COMMENDANTES
NOSMETIPSOS AD OMNEM CONSCIENTIAM HOMINVM CORAM
D̅E̅O̅.
4:3⸻ QVOD SI ETIAM OPERTVM EST EVANGELIVM
NOSTRVM: IN HIS, QVI PEREVNT, EST OPERTVM:
4:4⸻ IN QVIBVS D̅E̅V̅S̅ HVIVS SAECVLI EXCECAVIT MENTES
INFIDELIVM, VT NON FVLGEAT INLVMINATIO EVANGELII
GLORIAE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVAE EST IMAGO D̅E̅I̅.
4:5⸻ NON ENIM NOSMETIPSOS PRAEDICAMVS, SED I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅: NOS AVTEM SERVOS VESTROS PER
I̅E̅S̅V̅M̅:
4:6⸻ QVONIAM D̅E̅V̅S̅, QVI DIXIT DE TENEBRIS LVCEM
SPLENDESCERE, QVI INLVXIT IN CORDIBVS NOSTRIS AD
INLVMINATIONEM SCIENTIAE CLARITATIS D̅E̅I̅, IN FACIE
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅.
4:7⸻ HABEMVS AVTEM THESAVRVM ISTVM IN VASIS
FICTILIBVS: VT SVBLIMITAS SIT VIRTVTIS D̅E̅I̅, ET NON EX
NOBIS.
4:8⸻ IN OMNIBVS TRIBVLATIONEM PATIMVR, SED NON
ANGVSTIAMVR: APORIAMVR, SED NON DESTITVIMVR:
4:9⸻ PERSECVTIONEM PATIMVR, SED NON
DERELINQVIMVR: DEICIMVR, SED NON PERIMVS:
4:10⸻ SEMPER MORTIFICATIONEM I̅E̅S̅V̅ IN CORPORE
NOSTRO CIRCVMFERENTES, VT ET VITA I̅E̅S̅V̅ IN CORPORIBVS
NOSTRIS MANIFESTETVR.
4:11⸻ SEMPER ENIM NOS, QVI VIVIMVS, IN MORTEM
TRADIMVR PROPTER I̅E̅S̅V̅M̅: VT ET VITA I̅E̅S̅V̅
MANIFESTETVR IN CARNE NOSTRA MORTALI.
4:12⸻ ERGO MORS IN NOBIS OPERATVR, VITA AVTEM IN
VOBIS.
4:13⸻ HABENTES AVTEM EVNDEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ FIDEI, SICVT
SCRIPTVM EST: CREDIDI, PROPTER QVOD LOCVTVS SVM: ET
NOS CREDIMVS, PROPTER QVOD ET LOQVIMVR:
4:14⸻ SCIENTES QVONIAM QVI SVSCITAVIT I̅E̅S̅V̅M̅, ET NOS
CVM SVSCITABIT I̅E̅S̅V̅, ET CONSTITVET VOBISCVM.
4:15⸻ OMNIA ENIM PROPTER VOS: VT GRATIA ABVNDANS,
PER MVLTOS GRATIARVM ACTIONE, ABVNDET IN GLORIAM
D̅E̅I̅.
4:16⸻ PROPTER QVOD NON DEFICIMVS: SED LICET IS, QVI
FORIS EST, NOSTER HOMO CORRVMPITVR: TAMEN IS, QVI
INTVS EST, RENOVATVR DE DIE IN DIEM.
4:17⸻ ID ENIM, QVOD IN PRAESENTI EST MOMENTANEVM
ET LEVE TRIBVLATIONIS NOSTRAE, SVPRA MODVM IN
SVBLIMITATE AETERNVM GLORIAE PONDVS OPERATVR
NOBIS,
4:18⸻ NON CONTEMPLANTIBVS NOBIS QVAE VIDENTVR,
SED QVAE NON VIDENTVR. QVAE ENIM VIDENTVR,
TEMPORALIA SVNT: QVAE AVTEM NON VIDENTVR, AETERNA
SVNT.
5:1⸻ SCIMVS ENIM QVONIAM SI TERRESTRIS DOMVS
NOSTRA HVIVS HABITATIONIS DISSOLVATVR, QVOD
AEDIFICATIONEM EX D̅E̅O̅ HABEMVS, DOMVM NON
MANVFACTAM, AETERNAM IN CAELIS.
5:2⸻ NAM ET IN HOC INGEMESCIMVS, HABITATIONEM
NOSTRAM, QVAE DE CAELO EST, SVPERINDVI CVPIENTES:
5:3⸻ SI TAMEN VESTITI, NON NVDI INVENIAMVR.
5:4⸻ NAM ET QVI SVMVS IN TABERNACVLO,
INGEMESCIMVS GRAVATI: EO QVOD NOLVMVS EXPOLIARI,
SED SVPERVESTIRI, VT ABSORVEATVR QVOD MORTALE EST,
A VITA.
5:5⸻ QVI AVTEM EFFICIT NOS IN HOC IPSVM, D̅E̅V̅S̅, QVI
DEDIT NOBIS PIGNVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅.
5:6⸻ AVDENTES IGITVR SEMPER, ET SCIENTES QVONIAM
DVM SVMVS IN CORPORE, PEREGRINAMVR A D̅O̅M̅I̅N̅O̅:
5:7⸻ (PER FIDEM ENIM AMBVLAMVS, ET NON PER
SPECIEM)
5:8⸻ AVDEMVS AVTEM, ET BONAM VOLVNTATEM
HABEMVS MAGIS PEREGRINARI A CORPORE, ET PRAESENTES
ESSE AD D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅.
5:9⸻ ET IDEO CONTENDIMVS SIVE ABSENTES, SIVE
PRAESENTES PLACERE ILLI.
5:10⸻ OMNES ENIM NOS MANIFESTARI OPORTET ANTE
TRIBVNAL C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, VT REFERAT VNVSQVISQVE PROPRIA
CORPORIS, PROVT GESSIT, SIVE BONVM, SIVE MALVM.
5:11⸻ SCIENTES ERGO TIMOREM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ HOMINIBVS
SVADEMVS, D̅E̅O̅ AVTEM MANIFESTI SVMVS. SPERO AVTEM
ET IN CONSCIENTIIS VESTRIS MANIFESTOS NOS ESSE.
5:12⸻ NON ITERVM NOS COMMENDAMVS VOBIS, SED
OCCASIONEM DAMVS VOBIS GLORIANDI PRO NOBIS: VT
HABEATIS AD EOS, QVI IN FACIE GLORIANTVR, ET NON IN
CORDE.
5:13⸻ SIVE ENIM MENTE EXCEDIMVS, D̅E̅O̅: SIVE SOBRII
SVMVS, VOBIS.
5:14⸻ CARITAS ENIM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ VRGET NOS: AESTIMANTES
HOC, QVONIAM SI VNVS PRO OMNIBVS MORTVVS EST, ERGO
OMNES MORTVI SVNT:
5:15⸻ ET PRO OMNIBVS MORTVVS EST: VT, ET QVI VIVNT,
IAM NON SIBI VIVANT, SED EI, QVI PRO IPSIS MORTVVS EST
ET RESVRREXIT.
5:16⸻ ITAQVE NOS EX HOC NEMINEM NOVIMVS
SECVNDVM CARNEM. ET SI COGNOVIMVS SECVNDVM
CARNEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅: SED NVNC IAM NON NOVIMVS.
5:17⸻ SI QVA ERGO IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ NOVA CREATVRA, VETERA
TRANSIERVNT: ECCE FACTA SVNT NOVA.
5:18⸻ OMNIA AVTEM EX D̅E̅O̅, QVI RECONCILIAVIT NOS
SIBI PER C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅: ET DEDIT NOBIS MINISTERIVM
RECONCILIATIONIS.
5:19⸻ QVONIAM QVIDEM D̅E̅V̅S̅ ERAT IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅
MVNDVM RECONCILIANS SIBI, NON REPVTANS ILLIS DELICTA
IPSORVM, ET POSVIT IN NOBIS VERBVM RECONCILIATIONIS.
5:20⸻ PRO C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ ERGO LEGATIONEM FVNGIMVR,
TAMQVAM D̅E̅O̅ EXHORTANTE PER NOS. OBSECRAMVS PRO
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, RECONCILIAMINI D̅E̅O̅.
5:21⸻ EVM, QVI NON NOVERAT PECCATVM, PRO NOBIS
PECCATVM FECIT, VT NOS EFFICEREMVR IVSTITIA D̅E̅I̅ IN
IPSO.
6:1⸻ ADIVVANTES AVTEM EXHORTAMVR NE IN VACVVM
GRATIA D̅E̅I̅ RECIPIATIS.
6:2⸻ AIT ENIM: TEMPORE ACCEPTO EXAVDIVI TE, ET DIE
SALVTIS ADIVVAVI TE. ECCE, NVNC TEMPVS ACCEPTABILE,
ECCE NVNC DIES SALVTIS.
6:3⸻ NEMINI DANTES VLLAM OFFENSIONEM, VT NON
VITVPERETVR MINISTERIVM NOSTRVM:
6:4⸻ SED IN OMNIBVS EXHIBEAMVS NOSMETIPSOS SICVT
D̅E̅I̅ MINISTROS IN MVLTA PATIENTIA, IN TRIBVLATIONIBVS,
IN NECESSITATIBVS, IN ANGVSTIIS,
6:5⸻ IN PLAGIS, IN CARCERIBVS, IN SEDITIONIBVS, IN
LABORIBVS, IN VIGILIIS, IN IEIVNIIS,
6:6⸻ IN CASTITATE, IN SCIENTIA, IN LONGANIMITATE, IN
SVAVITATE, IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅, IN CARITATE NON FICTA,
6:7⸻ IN VERBO VERITATIS, IN VIRTVTE D̅E̅I̅, PER ARMA
IVSTITIAE A DEXTRIS, ET SINISTRIS,
6:8⸻ PER GLORIAM, ET IGNOBILITATEM, PER INFAMIAM,
ET BONAM FAMAM: VT SEDVCTORES, ET VERACES, SICVT QVI
IGNOTI, ET COGNITI:
6:9⸻ QVASI MORIENTES, ET ECCE VIVIMVS: VT CASTIGATI,
ET NON MORTIFICATI:
6:10⸻ QVASI TRISTES, SEMPER AVTEM GAVDENTES: SICVT
EGENTES, MVLTOS AVTEM LOCVPLETANTES: TAMQVAM
NIHIL HABENTES, ET OMNIA POSSIDENTES.
6:11⸻ OS NOSTRVM PATET AD VOS, O CORINTHII, COR
NOSTRVM DILATATVM EST.
6:12⸻ NON ANGVSTIAMINI IN NOBIS: ANGVSTIAMINI
AVTEM IN VISCERIBVS VESTRIS:
6:13⸻ EANDEM AVTEM HABENTES REMVNERATIONEM,
TAMQVAM FILIIS DICO: DILATAMINI ET VOS.
6:14⸻ NOLITE IVGVM DVCERE CVM INFIDELIBVS. QVAE
ENIM PARTICIPATIO IVSTITIAE CVM INIQVITATE? AVT QVAE
SOCIETAS LVCI AD TENEBRAS?
6:15⸻ QVAE AVTEM CONVENTIO C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ AD BELIAL? AVT
QVAE PARS FIDELI CVM INFIDELE?
6:16⸻ QVI AVTEM CONSENSVS TEMPLO D̅E̅I̅ CVM IDOLIS?
VOS ENIM ESTIS TEMPLVM D̅E̅I̅ VIVI, SICVT DICIT D̅E̅V̅S̅:
QVONIAM INHABITABO IN ILLIS, ET INAMBVLABO, ET ERO
ILLORVM D̅E̅V̅S̅, ET IPSI ERVNT MIHI POPVLVS.
6:17⸻ PROPTER QVOD EXITE DE MEDIO EORVM, ET
SEPARAMINI, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, ET INMVNDVM NE
TETIGERITIS:
6:18⸻ ET EGO RECIPIAM VOS: ET ERO VOBIS IN PATREM,
ET VOS ERITIS MIHI IN FILIOS, ET FILIAS, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
OMNIPOTENS.
7:1⸻ HAS IGITVR HABENTES PROMISSIONES, CARISSIMI,
MVNDEMVS NOS AB OMNI INQVINAMENTO CARNIS, ET
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ PERFICIENTES SANCTIFICATIONEM IN TIMORE D̅E̅I̅.
7:2⸻ CAPITE NOS. NEMINEM LESIMVS, NEMINEM
CORRVMPIMVS, NEMINEM CIRCVMVENIMVS.
7:3⸻ NON AD CONDEMNATIONEM DICO. PRAEDIXI ENIM
QVOD IN CORDIBVS NOSTRIS ESTIS AD COMMORIENDVM, ET
AD CONVIVENDVM.
7:4⸻ MVLTA MIHI FIDVCIA EST APVD VOS, MVLTA MIHI
GLORIATIO PRO VOBIS, REPLETVS SVM CONSOLATIONE,
SVPERABVNDO GAVDIO IN OMNI TRIBVLATIONE NOSTRA.
7:5⸻ NAM ET CVM VENISSEMVS MACHEDONIAM, NVLLAM
REQVIEM HABVIT CARO NOSTRA, SED OMNEM
TRIBVLATIONEM PASSI: FORIS PVGNAE, INTVS TIMORES.
7:6⸻ SED QVI CONSOLATVR HVMILES, CONSOLATVS EST
D̅E̅V̅S̅ NOS IN ADVENTV TITI.
7:7⸻ NON SOLVM AVTEM IN ADVENTV EIVS, SED ETIAM IN
SOLACIO, QVO CONSOLATVS EST IN VOBIS, REFERENS NOBIS
VESTRVM DESIDERIVM, VESTRVM FLETVM, VESTRAM
AEMVLATIONEM PRO ME, ITA VT MAGIS GAVDEREM.
7:8⸻ QVONIAM ETSI CONTRISTAVI VOS IN EPISTVLA, NON
ME PAENITET: ETSI PAENITERET, VIDENS QVOD EPISTVLA
ILLA (ETSI AD HORAM) VOS CONTRISTAVIT;
7:9⸻ NVNC GAVDEO: NON QVIA CONTRISTATI ESTIS, SED
QVIA CONTRISTATI ESTIS AD PAENITENTIAM. CONTRISTATI
ENIM ESTIS SECVNDVM D̅E̅V̅M̅, VT IN NVLLO DETRIMENTVM
PATIAMINI EX NOBIS.
7:10⸻ QVAE ENIM SECVNDVM D̅E̅V̅M̅ TRISTITIA EST,
PAENITENTIAM IN SALVTEM STABILEM OPERATVR: SAECVLI
AVTEM TRISTITIA MORTEM OPERATVR.
7:11⸻ ECCE ENIM HOC IPSVM, SECVNDVM D̅E̅V̅M̅
CONTRISTARI VOS, QVANTAM IN VOBIS OPERATVR
SOLLICITVDINEM: SED DEFENSIONEM, SED INDIGNATIONEM,
SED TIMOREM, SED DESIDERIVM, SED AEMVLATIONEM, SED
VINDICTAM. IN OMNIBVS EXHIBVISTIS VOS,
INCONTAMINATOS ESSE NEGOTIO.
7:12⸻ IGITVR, ETSI SCRIBSI VOBIS, NON PROPTER EVM,
QVI FECIT INIVRIAM, NEC PROPTER EVM, QVI PASSVS EST:
SED AD MANIFESTANDAM SOLLICITVDINEM NOSTRAM,
QVAM PRO VOBIS HABEMVS CORAM D̅E̅O̅:
7:13⸻ IDEO CONSOLATI SVMVS. IN CONSOLATIONE AVTEM
NOSTRA, ABVNDANTIVS MAGIS GAVISI SVMVS SVPER
GAVDIVM TITI, QVIA REFECTVS EST S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EIVS AB
OMNIBVS VOBIS.
7:14⸻ ET SI QVID APVD ILLVM DE VOBIS GLORIATVS SVM,
NON SVM CONFVSVS: SED SICVT OMNIA VOBIS IN VERITATE
LOCVTI SVMVS, ITA ET GLORIATIO NOSTRA, QVAE FVIT AD
TITVM, VERITAS FACTA EST,
7:15⸻ ET VISCERA EIVS ABVNDANTIVS IN VOS SVNT:
REMINISCENTIS OMNIVM VESTRVM OBOEDIENTIAM:
QVOMODO CVM TIMORE, ET TREMORE EXCEPISTIS EVM.
7:16⸻ GAVDEO QVOD IN OMNIBVS CONFIDO IN VOBIS.
8:1⸻ NOTAM AVTEM FACIMVS VOBIS, FRATRES, GRATIAM
D̅E̅I̅, QVAE DATA EST IN ECCLESIIS MACHEDONIAE:
8:2⸻ QVOD IN MVLTO EXPERIMENTO TRIBVLATIONIS
ABVNDANTIA GAVDI IPSORVM, ET ALTISSIMA PAVPERTAS
EORVM ABVNDAVIT IN DIVITIAS SIMPLICITATIS EORVM:
8:3⸻ QVIA SECVNDVM VIRTVTEM TESTIMONIVM ILLIS
REDDO, ET SVPRA VIRTVTEM VOLVNTARII FVERVNT,
8:4⸻ CVM MVLTA EXHORTATIONE OBSECRANTES NOS
GRATIAM, ET COMMVNICATIONEM MINISTERII, QVOD FIT IN
S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅.
8:5⸻ ET NON SICVT SPERAVIMVS, SED SEMETIPSOS
DEDERVNT PRIMVM D̅O̅M̅I̅N̅O̅, DEINDE NOBIS PER
VOLVNTATEM D̅E̅I̅,
8:6⸻ ITA VT ROGAREMVS TITVM: VT QVEMADMODVM
COEPIT, ITA ET PERFICIAT IN VOBIS ETIAM GRATIAM ISTAM.
8:7⸻ SED SICVT IN OMNIBVS ABVNDATIS FIDE, ET
SERMONE, ET SCIENTIA, ET OMNI SOLLICITVDINE, INSVPER
ET CARITATE VESTRA IN NOS, VT ET IN HAC GRATIA
ABVNDETIS.
8:8⸻ NON QVASI IMPERANS DICO: SED PER ALIORVM
SOLLICITVDINEM, ETIAM VESTRAE CARITATIS INGENIVM
BONVM COMPROBANS.
8:9⸻ SCITIS ENIM GRATIAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
QVONIAM PROPTER VOS EGENVS FACTVS EST, CVM ESSET
DIVES, VT ILLIVS INOPIA VOS DIVITES ESSETIS.
8:10⸻ ET CONSILIVM IN HOC DO: HOC ENIM VOBIS VTILE
EST, QVI NON SOLVM FACERE, SED ET VELLE COEPISTIS AB
ANNO PRIORE:
8:11⸻ NVNC VERO ET FACTO PERFICITE: VT
QVEMADMODVM PROMTVS EST ANIMVS VOLVNTATIS, ITA
SIT ET PERFICIENDI EX EO, QVOD HABETIS.
8:12⸻ SI ENIM VOLVNTAS PROMPTA EST, SECVNDVM ID,
QVOD HABET, ACCEPTA EST, NON SECVNDVM, QVOD NON
HABET.
8:13⸻ NON ENIM VT ALIIS SIT REMISSIO, VOBIS AVTEM
TRIBVLATIO, SED ET EX AEQVALITATE.
8:14⸻ IN PRAESENTI TEMPORE VESTRA ABVNDANTIA
ILLORVM INOPIAM SVPPLEAT: VT ET ILLORVM ABVNDANTIA
VESTRAE INOPIAE SIT SVPPLEMENTVM, VT FIAT
AEQVALITAS, SICVT SCRIPTVM EST:
8:15⸻ QVI MVLTVM NON ABVNDAVIT: ET QVI MODICVM,
NON MINORAVIT.
8:16⸻ GRATIAS AVTEM D̅E̅O̅, QVI DEDIT EANDEM
SOLLICITVDINEM PRO VOBIS IN CORDE TITI,
8:17⸻ QVONIAM EXHORTATIONEM QVIDEM SVSCEPIT: SED
CVM SOLLICITIOR ESSET, SVA VOLVNTATE PROFECTVS EST
AD VOS.
8:18⸻ MISIMVS ETIAM CVM ILLO FRATREM, CVIVS LAVS
EST IN EVANGELIO PER OMNES ECCLESIAS:
8:19⸻ NON SOLVM AVTEM, SED ET ORDINATVS AB
ECCLESIIS COMES PEREGRINATIONIS NOSTRAE IN HAC
GRATIA, QVAE MINISTRATVR A NOBIS AD D̅O̅M̅I̅N̅I̅ GLORIAM,
ET DESTINATAM VOLVNTATEM NOSTRAM:
8:20⸻ DEVITANTES HOC, NE QVIS NOS VITVPERET IN HAC
PLENITVDINE, QVAE MINISTRATVR A NOBIS.
8:21⸻ PROVIDEMVS ENIM BONA NON SOLVM CORAM D̅E̅O̅,
SED ETIAM CORAM HOMINIBVS.
8:22⸻ MISIMVS AVTEM CVM ILLIS ET FRATREM NOSTRVM,
QVEM PROBABIMVS IN MVLTIS SAEPE SOLLICITVM ESSE:
NVNC AVTEM MVLTO SOLLICITIOREM, CONFIDENTIA MVLTA
IN VOS,
8:23⸻ SIVE PRO TITO, QVI EST SOCIVS MEVS, ET IN VOS
ADIVTOR, SIVE FRATRES NOSTRI, APOSTOLI ECCLESIARVM,
GLORIAE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
8:24⸻ OSTENSIONEM ERGO, QVAE EST CARITATIS
VESTRAE, ET NOSTRAE GLORIAE PRO VOBIS, IN ILLOS
OSTENDITE IN FACIE ECCLESIARVM.
9:1⸻ NAM DE MINISTERIO, QVOD FIT IN S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅ EX
ABVNDANTI EST MIHI SCRIBERE VOBIS.
9:2⸻ SCIO ENIM PROMPTVM ANIMVM VESTRVM: PRO QVO
DE VOBIS GLORIOR APVD MACHEDONES. QVONIAM ACHAIA
PARATA EST AB ANNO PRAETERITO, ET VESTRA AEMVLATIO
PROVOCAVIT PLVRIMOS.
9:3⸻ MISI AVTEM FRATRES: VT NE QVOD GLORIAMVR DE
VOBIS, EVACVETVR IN HAC PARTE, VT (QVEMADMODVM
DIXI) PARATI SITIS:
9:4⸻ NE CVM VENERINT MECVM MACHEDONES, ET
INVENERINT VOS INPARATOS, ERVBESCAMVS NOS (VT NON
DICAMVS VOS) IN HAC SVBSTANTIA.
9:5⸻ NECESSARIVM ERGO EXISTIMAVI ROGARE FRATRES,
VT PRAEVENIANT AD VOS, ET PRAEPARENT PROMISSAM
BENEDICTIONEM HANC PARATAM ESSE SIC, QVASI
BENEDICTIONEM, NON QVASI AVARITIAM.
9:6⸻ HOC AVTEM: QVI PARCE SEMINAT, PARCE ET METET:
ET QVI SEMINAT IN BENEDICTIONIBVS, DE
BENEDICTIONIBVS ET METET.
9:7⸻ VNVSQVISQVE PROVT DESTINAVIT DE CORDE SVO,
NON EX TRISTITIA, AVT EX NECESSITATE: HILAREM ENIM
DATOREM DILIGIT D̅E̅V̅S̅.
9:8⸻ POTENS EST AVTEM D̅E̅V̅S̅ OMNEM GRATIAM
ABVNDARE FACERE IN VOBIS: VT IN OMNIBVS SEMPER
OMNEM SVFFICIENTIAM HABENTES, ABVNDETIS IN OMNE
OPVS BONVM,
9:9⸻ SICVT SCRIPTVM EST: DISPERSIT, DEDIT
PAVPERIBVS: IVSTITIA EIVS MANET IN AETERNVM.
9:10⸻ QVI AVTEM ADMINISTRAT SEMEN SEMINANTI: ET
PANEM AD MANDVCANDVM PRAESTABIT, ET MVLTIPLICABIT
SEMEN VESTRVM, ET AVGEBIT INCREMENTA FRVGVM
IVSTITIAE VESTRAE:
9:11⸻ VT IN OMNIBVS LOCVPLETATI ABVNDETIS IN
OMNEM SIMPLICITATEM, QVAE OPERATVR PER NOS
GRATIARVM ACTIONEM D̅E̅O̅.
9:12⸻ QVONIAM MINISTERIVM HVIVS OFFICII NON SOLVM
SVPPLET EA, QVAE DESVNT SANCTIS, SED ETIAM ABVNDAT
PER MVLTAS GRATIARVM ACTIONES IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅,
9:13⸻ PER PROBATIONEM MINISTERII HVIVS,
GLORIFICANTES D̅E̅V̅M̅ IN OBOEDIENTIA CONFESSIONIS
VESTRAE, IN EVANGELIVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET SIMPLICITATE
COMMVNICATIONIS IN ILLOS, ET IN OMNES,
9:14⸻ ET IPSORVM OBSERVATIONE PRO VOBIS,
DESIDERANTIVM VOS PROPTER EMINENTEM GRATIAM D̅E̅I̅
IN VOBIS.
9:15⸻ GRATIAS D̅E̅O̅ SVPER INENARRABILI DONO EIVS.
10:1⸻ IPSE AVTEM EGO PAVLVS OBSECRO VOS PER
MANSVETVDINEM, ET MODESTIAM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVI IN FACIEM
QVIDEM HVMILIS INTER VOS, ABSENS AVTEM CONFIDO IN
VOBIS.
10:2⸻ ROGO AVTEM NE PRAESENS AVDEAM PER EAM
CONFIDENTIAM, QVA EXISTIMOR AVDERE IN QVOSDAM, QVI
ARBITRANTVR ET TAMQVAM SECVNDVM CARNEM
AMBVLEMVS.
10:3⸻ IN CARNE ENIM AMBVLANTES, NON SECVNDVM
CARNEM MILITAMVS.
10:4⸻ NAM ARMA MILITIAE NOSTRAE NON CARNALIA, SED
POTENTIA D̅E̅O̅ AD DESTRVCTIONEM MVNITIONVM,
CONSILIA DESTRVENTES,
10:5⸻ ET OMNEM ALTITVDINEM EXTOLLENTEM SE
ADVERSVS SCIENTIAM D̅E̅I̅, ET IN CAPTIVITATEM
REDIGENTES OMNEM INTELLECTVM IN OBSEQVIVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
10:6⸻ ET IN PROMPTV HABENTES VLCISCI OMNEM
INOBOEDIENTIAM, CVM INPLETA FVERIT VESTRA
OBOEDIENTIA.
10:7⸻ QVAE SECVNDVM FACIEM SVNT, VIDETE. SI QVIS
CONFIDIT SIBI C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SE ESSE, HOC COGITET ITERVM APVD
SE: QVIA SICVT IPSE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ EST, ITA ET NOS.
10:8⸻ NAM, ETSI AMPLIVS ALIQVID GLORIATVS FVERO DE
POTESTATE NOSTRA, QVAM DEDIT NOBIS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ IN
AEDIFICATIONEM, ET NON IN DESTRVCTIONEM VESTRAM:
NON ERVBESCAM.
10:9⸻ VT AVTEM NON EXISTIMER TAMQVAM TERRERE
VOS PER EPISTVLAS:
10:10⸻ QVONIAM QVIDEM EPISTVLAE, INQVIVNT, GRAVES
SVNT ET FORTIS: PRAESENTIA AVTEM CORPORIS INFIRMA,
ET SERMO CONTEMPTIBILIS:
10:11⸻ HOC COGITET QVI EIVSMODI EST, QVIA QVALES
SVMVS VERBO PER EPISTVLAS ABSENTES, TALES ET
PRAESENTES IN FACTO.
10:12⸻ NON ENIM AVDEMVS INSERERE, AVT CONPARARE
NOS QVIBVSDAM, QVI SEIPSOS COMMENDANT: SED IPSI IN
NOBIS NOSMETIPSOS METIENTES, ET COMPARANTES
NOSMETIPSOS NOBIS.
10:13⸻ NOS AVTEM NON IN INMENSVM GLORIABIMVR,
SECVNDVM MENSVRAM REGVLAE, QVAM MENSVS EST NOBIS
D̅E̅V̅S̅, PERTINGENDI VSQVE AD VOS.
10:14⸻ NON ENIM QVASI NON PERTINGENTES AD VOS,
SVPEREXTENDIMVS NOS: VSQVE AD VOS ENIM PERVENIMVS
IN EVANGELIO C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
10:15⸻ NON IN INMENSVM GLORIANTES IN ALIENIS
LABORIBVS: SPEM AVTEM HABENTES CRESCENTIS FIDEI
VESTRAE, IN VOBIS MAGNIFICARI SECVNDVM REGVLAM
NOSTRAM IN ABVNDANTIAM,
10:16⸻ ETIAM IN ILLA, QVAE VLTRA VOS SVNT,
EVANGELIZARE, NON IN ALIENA REGVLA IN HIS QVAE
PARATA SVNT GLORIARI.
10:17⸻ QVI AVTEM GLORIATVR, IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ GLORIETVR.
10:18⸻ NON ENIM QVI SEIPSVM COMMENDAT, ILLE
PROBATVS EST: SED QVEM D̅E̅V̅S̅ COMMENDAT.
11:1⸻ VTINAM SVSTINERETIS MODICVM QVID
INSIPIENTIAE MEAE, SED ET SVPPORTARE ME:
11:2⸻ AEMVLOR ENIM VOS D̅E̅I̅ AEMVLATIONE. DISPONDI
ENIM VOS VNI VIRO VIRGINEM CASTAM EXHIBERE C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
11:3⸻ TIMEO AVTEM NE SICVT SERPENS EVAM SEDVXIT
ASTVTIA SVA, ITA CORRVMPANTVR SENSVS VESTRI, ET
EXCIDANT A SIMPLICITATE, QVAE EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
11:4⸻ NAM SI IS, QVI VENIT, ALIVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ PRAEDICAT,
QVEM NON PRAEDICABIMVS, AVT ALIVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
ACCIPITIS, QVEM NON ACCEPISTIS: AVT ALIVT EVANGELIVM,
QVOD NON RECIPISTIS: RECTE PATEREMINI.
11:5⸻ EXISTIMO ENIM NIHIL ME MINVS FECISSE MAGNIS
APOSTOLIS.
11:6⸻ ETSI IMPERITVS SERMONE, SED NON SCIENTIA, IN
OMNIBVS AVTEM MANIFESTATVS SVM VOBIS.
11:7⸻ AVT NVMQVID PECCATVM FECI, ME IPSVM
HVMILIANS, VT VOS EXALTEMINI? QVONIAM GRATIS
EVANGELIVM D̅E̅I̅ EVANGELIZAVI VOBIS?
11:8⸻ ALIAS ECCLESIAS EXPOLIAVI, ACCIPIENS
STIPENDIVM AD MINISTERIVM VESTRVM.
11:9⸻ ET CVM ESSEM APVD VOS, ET EGEREM; NVLLI
ONEROSVS FVI: NAM QVOD MIHI DEERAT, SVPPLEVERVNT
FRATRES, QVI VENERVNT A MACHEDONIA: ET IN OMNIBVS
SINE ONERE ME ME VOBIS SERVAVI, ET SERVABO.
11:10⸻ EST VERITAS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ IN ME, QVONIAM HAEC
GLORIA NON INFRINGETVR IN ME IN REGIONIBVS ACHAIAE.
11:11⸻ QVARE? QVIA NON DILIGO VOS? D̅E̅V̅S̅ SCIT.
11:12⸻ QVOD AVTEM FACIO, ET FACIAM: VT AMPVTEM
OCCASIONEM EORVM, QVI VOLVNT OCCASIONEM, VT IN QVO
GLORIANTVR, INVENIANTVR SICVT ET NOS.
11:13⸻ NAM EIVSMODI PSEVDOAPOSTOLI, OPERARII
SVBDOLI, TRANSFIGVRANTES SE IN APOSTOLOS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
11:14⸻ ET NON MIRVM: IPSE ENIM SATANAS
TRANSFIGVRAT SE IN ANGELVM LVCIS.
11:15⸻ NON EST ERGO MAGNVM, SI MINISTRI EIVS
TRANSFIGVRENTVR VELVT MINISTRI IVSTITIAE: QVORVM
FINIS ERIT SECVNDVM OPERA IPSORVM.
11:16⸻ ITERVM DICO, (NE QVIS ME PVTAT INSIPIENTEM,
ALIOQVIN VELVT INSIPIENTEM ACCIPITE ME, VT ET EGO
MODICVM QVID GLORIER)
11:17⸻ QVOD LOQVOR, NON LOQVOR SECVNDVM
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅, SED QVASI IN INSIPIENTIAM, IN HAC SVBSTANTIA
GLORIAE.
11:18⸻ QVONIAM MVLTI GLORIANTVR SECVNDVM
CARNEM: ET EGO GLORIABOR.
11:19⸻ LIBENTER ENIM SVFFERTIS INSIPIENTES: CVM
SITIS IPSI SAPIENTES.
11:20⸻ SVSTINETIS ENIM SI QVIS VOS IN SERVITVTEM
REDIGIT, SI QVIS DEVORAT, SI QVIS ACCIPIT, SI QVIS
EXTOLLITVR, SI QVIS IN VOS FACIEM CAEDIT.
11:21⸻ SECVNDVM IGNOBILITATEM DICO, QVASI NOS
INFIRMI FVERIMVS. IN QVO QVIS AVDET (IN INSIPIENTIAM
DICO) AVDEO ET EGO:
11:22⸻ HEBREI SVNT, ET EGO: ISRAHELITAE SVNT, ET
EGO: SEMEN ABRAHAE SVNT, ET EGO:
11:23⸻ MINISTRI C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SVNT, (VT MINVS SAPIENS
DICO) PLVS EGO: IN LABORIBVS PLVRIMIS, IN CARCERIBVS
ABVNDANTIVS, IN PLAGIS SVPRA MODVM, IN MORTIBVS
FREQVENTER.
11:24⸻ A IVDAEIS QVINQVIES, QVADRAGENAS, VNA MINVS,
ACCEPI.
11:25⸻ TER VIRGIS CAESVS SVM, SEMEL LAPIDATVS SVM,
TER NAVFRAGIVM FECI, NOCTE ET DIE IN PROFVNDVM
MARIS FVI,
11:26⸻ IN ITINERIBVS SAEPE, PERICVLIS FLVMINVM,
PERICVLIS LATRONVM, PERICVLIS EX GENERE, PERICVLIS EX
GENTIBVS, PERICVLIS IN CIVITATE, PERICVLIS IN
SOLITVDINE, PERICVLIS IN MARI, PERICVLIS IN FALSIS
FRATRIBVS:
11:27⸻ IN LABORE ET AERVMNA, IN VIGILIIS MVLTIS, IN DETRACTIONES, SVSVRRATIONES, INFLATIONES,
FAME, ET SITI, IN IEIVNIIS MVLTIS, IN FRIGORE, ET SEDITIONES SINT INTER VOS:
NVDITATE, 12:21⸻ NE ITERVM CVM VENERO, HVMILIET ME D̅E̅V̅S̅
11:28⸻ PRAETER ILLA, QVAE EXTRINSECVS SVNT, APVD VOS, ET LVGEAM MVLTOS EX HIS, QVI ANTE
INSTANTIA MEA COTIDIANA, SOLLICITVDO OMNIVM PECCAVERVNT, ET NON EGERVNT PAENITENTIAM SVPER
ECCLESIARVM. INMVNDITIA, ET FORNICATIONE, ET INPVDICITIA, QVAM
11:29⸻ QVIS INFIRMATVR, ET EGO NON INFIRMOR? QVIS GESSERVNT.
SCANDALIZATVR, ET EGO NON VROR? 13:1⸻ ECCE TERTIO HOC VENIO AD VOS: IN ORE DVORVM,
11:30⸻ SI GLORIARI OPORTET: QVAE INFIRMITATIS MEAE VEL TRIVM TESTIVM STABIT OMNE VERBVM.
SVNT, GLORIABOR. 13:2⸻ PRAEDIXI, ET PRAEDICO, VT PRAESENS VOBIS, ET
11:31⸻ D̅E̅V̅S̅ ET PATER D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅ SCIT, QVI EST NVNC ABSENS HIS, QVI ANTE PECCAVERVNT, ET CETERIS
BENEDICTVS IN S̅A̅E̅C̅V̅L̅A̅, QVOD NON MENTIOR. OMNIBVS, QVONIAM SI VENERO ITERVM, NON PARCAM.
11:32⸻ DAMASCI PRAEPOSITVS GENTIS ARETAE REGIS, 13:3⸻ AN EXPERIMENTVM QVAERITIS EIVS, QVI IN ME
CVSTODIEBAT CIVITATEM DAMASCENORVM VT ME LOQVITVR C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, QVI IN VOS NON INFIRMATVR, SED
CONPRAEHENDERET: POTENS EST IN VOBIS?
11:33⸻ ET PER FENESTRAM IN SPORTAM DIMISSVS SVM 13:4⸻ NAM ETSI CRVCIFIXVS EST EX INFIRMITATE: SED
PER MVRVM, ET EFFVGI MANVS EIVS. VIVIT EX VIRTVTE D̅E̅I̅. NAM ET NOS INFIRMI SVMVS IN ILLO:
12:1⸻ SI GLORIARI OPORTET (NON EXPEDIT QVIDEM): SED VIVEMVS CVM EO EX VIRTVTE D̅E̅I̅ IN VOBIS.
VENIAM AVTEM AD VISIONES, ET REVELATIONES D̅O̅M̅I̅N̅I̅. 13:5⸻ VOSMETIPSOS TEMPTATE SI ESTIS IN FIDE: IPSI VOS
12:2⸻ SCIO HOMINEM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ ANTE ANNOS PROBATE. AN NON COGNOSCITIS VOS IPSOS QVIA C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
QVATTVORDECIM, SIVE IN CORPORE NESCIO, SIVE EXTRA I̅E̅S̅V̅S̅ IN VOBIS EST? NISI FORTE REPROBI ESTIS.
CORPVS NESCIO, D̅E̅V̅S̅ SCIT, RAPTVM EIVSMODI VSQVE AD 13:6⸻ SPERO AVTEM QVOD COGNOSCETIS, QVIA NOS NON
TERTIVM CAELVM. SVMVS REPROBI.
12:3⸻ ET SCIO HVIVSMODI HOMINEM SIVE IN CORPORE, 13:7⸻ ORAMVS AVTEM D̅E̅V̅M̅ VT NIHIL MALI FACIATIS,
SIVE EXTRA CORPVS NESCIO, D̅E̅V̅S̅ SCIT: NON VT NOS PROBATI PAREAMVS, SED VT VOS QVOD BONVM
12:4⸻ QVONIAM RAPTVS EST IN PARADISVM: ET AVDIVIT EST FACIATIS: NOS AVTEM VT REPROBI SVMVS.
ARCANA VERBA, QVAE NON LICEBAT HOMINI LOQVI. 13:8⸻ NON ENIM POSSVMVS ALIQVID ADVERSVS
12:5⸻ PRO EIVSMODI GLORIABOR: PRO ME AVTEM NIHIL VERITATEM, SED PRO VERITATE.
GLORIABOR NISI IN INFIRMITATIBVS MEIS. 13:9⸻ GAVDEMVS ENIM, QVANDO NOS INFIRMI SVMVS,
12:6⸻ NAM, ET SI VOLVERO GLORIARI, NON ERO VOS AVTEM POTENTIS ESTIS. HOC ET ORAMVS VESTRAM
INSIPIENS: VERITATEM ENIM DICAM: PARCO AVTEM, NE QVIS CONSVMMATIONEM.
IN ME EXISTIMET SVPRA ID, QVOD VIDET ME, AVT AVDIT EX 13:10⸻ IDEO HAEC ABSENS SCRIBO, VT NON PRAESENS
ME. DVRIVS AGAM SECVNDVM POTESTATEM, QVAM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
12:7⸻ ET NE MAGNITVDO REVELATIONVM EXTOLLAT ME, DEDIT MIHI IN AEDIFICATIONEM, ET NON IN
DATVS EST MIHI STIMVLVS CARNIS MEAE ANGELVS DESTRVCTIONEM.
SATANAE, VT ME COLAFIZET. 13:11⸻ DE CETERO, FRATRES, GAVDETE, PERFECTI
12:8⸻ PROPTER QVOD TER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ ROGAVI VT ESTOTE, EXHORTAMINI, IDEM SAPITE, PACEM HABETE, ET
DISCEDERET A ME: D̅E̅V̅S̅ DILECTIONIS, ET PACIS ERIT VOBISCVM.
12:9⸻ ET DIXIT MIHI: SVFFICIT TIBI GRATIA MEA: NAM 13:12⸻ SALVTATE INVICEM IN OSCVLO S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
VIRTVS IN INFIRMITATE PERFICITVR. LIBENTER IGITVR SALVTANT VOS S̅A̅N̅C̅T̅I̅ OMNES.
GLORIABOR IN INFIRMITATIBVS MEIS, VT INHABITET IN ME 13:13⸻ GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET CARITAS
VIRTVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅. D̅E̅I̅, ET COMMVNICATIO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅ CVM OMNIBVS
12:10⸻ PROPTER QVOD PLACEO MIHI IN INFIRMITATIBVS, VOBIS. AMEN.
IN CONTVMELIIS, IN NECESSITATIBVS, IN PERSECVTIONIBVS,
IN ANGVSTIIS PRO C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅: CVM ENIM INFIRMOR, TVNC
POTENS SVM.
12:11⸻ FACTVS SVM INSIPIENS, VOS ME COEGISTIS. EGO
ENIM A VOBIS DEBVI COMMENDARI: NIHIL ENIM MINVS FVI
AB HIS, QVI SVNT SVPER MODVM APOSTOLI: TAMEN ETSI
NIHIL SVM:
12:12⸻ SIGNA TAMEN APOSTOLI FACTA SVNT SVPER VOS
IN OMNI POTENTIA, SIGNIS, ET PRODIGIIS, ET VIRTVTIBVS.
12:13⸻ QVID EST ENIM, QVOD MINVS HABVISTIS PRAE
CETERIS ECCLESIIS, NISI QVOD EGO IPSE NON GRAVAVI VOS?
DONATE MIHI HANC INIVRIAM.
12:14⸻ ECCE TERTIO HOC PARATVS SVM VENIRE AD VOS:
ET NON ERO GRAVIS VOBIS. NON ENIM QVAERO QVAE
VESTRA SVNT, SED VOS. NEC ENIM DEBENT FILII
PARENTIBVS THESAVRIZARE, SED PARENTES FILIIS.
12:15⸻ EGO ENIM LIBENTISSIME IMPENDAM, ET
SVPERIMPENDAR IPSE PRO ANIMABVS VESTRIS: LICET PLVS
VOS DILIGENS, MINVS DILIGAR.
12:16⸻ SED ESTO: EGO VOS NON GRAVAVI: SED CVM
ESSEM ASTVTVS, DOLO VOS CEPI.
12:17⸻ NVMQVID PER ALIQVEM EORVM, QVOD MISI AD
VOS, CIRCVMVENI VOS?
12:18⸻ ROGAVI TITVM, ET MISI CVM ILLO FRATREM.
NVMQVID TITVS VOS CIRCVMVENIT? NONNE EODEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
AMBVLAVIMVS? NONNE HISDEM VESTIGIIS?
12:19⸻ OLIM PVTATIS QVOD EXCVSEMVS NOS APVD VOS?
CORAM D̅E̅O̅ IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ LOQVIMVR: OMNIA AVTEM
CARISSIMI PROPTER VESTRAM AEDIFICATIONEM.
12:20⸻ TIMEO ENIM NE FORTE CVM VENERO, NON
QVALES VOLO, INVENIAM VOS: ET EGO INVENIAR A VOBIS,
QVALEM NON VVLTIS: NE FORTE CONTENTIONES,
AEMVLATIONES, ANIMOSITATES, DISSENSIONES,

Galatians
1:1⸻ PAVLVS APOSTOLVS NON AB HOMINIBVS, NEQVE PER
HOMINEM, SED PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, ET D̅E̅V̅M̅ PATREM,
QVI SVSCITAVIT EVM A MORTVIS:
1:2⸻ ET QVI MECVM SVNT OMNES FRATRES, ECCLESIIS
GALATIAE.
1:3⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE, ET D̅O̅M̅I̅N̅O̅
N̅O̅S̅T̅R̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅,
1:4⸻ QVI DEDIT SEMETIPSVM PRO PECCATIS NOSTRIS, VT
ERIPERENT NOS DE PRAESENTI SAECVLO NEQVAM,
SECVNDVM VOLVNTATEM D̅E̅I̅ ET PATRIS NOSTRI,
1:5⸻ CVI EST GLORIA IN SAECVLA SAECVLORVM: AMEN.
1:6⸻ MIROR QVOD SIC TAM CITO TRANSFEREMINI AB EO,
QVI VOS VOCAVIT IN GRATIAM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ IN ALIVT
EVANGELIVM:
1:7⸻ QVOD NON EST ALIVT, NISI SVNT ALIQVI, QVI VOS
CONTVRBANT, ET VOLVNT CONVERTERE EVANGELIVM
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:8⸻ SED LICET NOS, AVT ANGELVS DE CAELO
EVANGELIZET VOBIS PRAETERQVAM QVOD
EVANGELIZAVIMVS VOBIS, ANATHEMA SIT.
1:9⸻ SICVT PRAEDIXIMVS, ET NVNC ITERVM DICO: SI QVIS
VOBIS EVANGELIZAVERIT PRAETER ID, QVOD ACCEPISTIS,
ANATHEMA SIT.
1:10⸻ MODO ENIM HOMINIBVS SVADEO, AVT D̅E̅O̅? AVT
QVAERO HOMINIBVS PLACERE? SI ATHVC HOMINIBVS
PLACEREM, C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SERVVS NON ESSEM.
1:11⸻ NOTVM ENIM VOBIS FACIO, F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅, EVANGELIVM,
QVOD EVANGELIZATVM EST A ME, QVIA NON EST SECVNDVM
HOMINEM:
1:12⸻ NEQVE ENIM EGO AB HOMINE ACCEPI ILLVD, NEQVE
DIDICI, SED PER REVELATIONEM I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:13⸻ AVDISTIS ENIM CONVERSATIONEM MEAM
ALIQVANDO IN IVDAISMO: QVONIAM SVPRA MODVM
PERSEQVEBAR ECCLESIAM D̅E̅I̅, ET EXPVGNABAM ILLAM,
1:14⸻ ET PROFICIEBAM IN IVDAISMO SVPRA MVLTOS
COAETANEOS IN GENERE MEO, ABVNDANTIVS AEMVLATOR
EXISTENS PATERNARVM MEARVM TRADITIONVM.
1:15⸻ CVM AVTEM PLACVIT EI, QVI ME SEGREGAVIT DE
VTERO MATRIS MEAE, ET VOCAVIT PER GRATIAM SVAM,
1:16⸻ VT REVELARET FILIVM SVVM IN ME, VT
EVANGELIZAREM ILLVM IN GENTIBVS: CONTINVO NON
ADQVIEVI CARNI ET SANGVINI,
1:17⸻ NEQVE VENI HIERVSOLYMA AD ANTECESSORES
MEOS APOSTOLOS: SED ABII IN ARABIA: ET ITERVM
REVERSVS SVM DAMASCVM:
1:18⸻ DEINDE POST ANNOS TRES VENI HIERVSOLYMA
VIDERE PETRVM, ET MANSI APVD EVM DIEBVS QVINDECIM:
1:19⸻ ALIVM AVTEM APOSTOLORVM VIDI NEMINEM, NISI
IACOBVM FRATREM D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
1:20⸻ QVAE AVTEM SCRIBO VOBIS, ECCE CORAM D̅E̅O̅
QVONIAM NON MENTIOR.
1:21⸻ DEINDE VENI IN PARTES SYRIAE, ET CILICIAE.
1:22⸻ ERAM AVTEM IGNOTVS FACIE ECCLESIIS IVDEAE,
QVAE ERANT IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅:
1:23⸻ TANTVM AVTEM AVDITVM HABEBANT: QVONIAM
QVI PERSEQVEBATVR NOS ALIQVANDO, NVNC EVANGELIZAT
FIDEM, QVAM ALIQVANDO EXPVGNABAT:
1:24⸻ ET IN ME CLARIFICABANT D̅E̅V̅M̅.
2:1⸻ DEINDE POST ANNOS QVATTVORDECIM, ITERVM
ASCENDI HIERVSOLYMA CVM BARNABA, ADSVMPTO ET TITO.
2:2⸻ ASCENDI AVTEM SECVNDVM REVELATIONEM: ET
CONTVLI CVM ILLIS EVANGELIVM, QVOD PRAEDICO IN
GENTIBVS, SEORSVM AVTEM HIS, QVI VIDEBANTVR: NE
FORTE IN VACVVM CVRREREM, AVT CVCVRRISSEM.
2:3⸻ SED NEQVE TITVS, QVI MECVM ERAT, CVM ESSET
GENTILIS, CONPVLSVS EST CIRCVMCIDI:
2:4⸻ SED PROPTER SVBINTRODVCTOS AVTEM FALSOS
FRATRES, QVI SVBINTROIERVNT EXPLORARE LIBERTATEM
NOSTRAM, QVAM HABEMVS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, VT NOS IN
SERVITVTEM REDIGERENT.
2:5⸻ QVIBVS NEQVE AD HORAM CESSIMVS SVBIECTIONI,
VT VERITAS EVANGELII PERMANEAT APVD VOS:
2:6⸻ AB HIS AVTEM, QVI VIDEBANTVR ESSE ALIQVID,
(QVALES ALIQVANDO FVERINT, NIHIL MEA INTEREST. D̅E̅V̅S̅
PERSONAM HOMINIS NON ACCIPIT) MIHI ENIM QVI
VIDEBANTVR, NIHIL CONTVLERVNT.
2:7⸻ SED ECONTRA CVM VIDISSENT QVOD CREDITVM EST
MIHI EVANGELIVM PRAEPVTII, SICVT PETRO
CIRCVMCISIONIS:
2:8⸻ (QVI ENIM OPERATVS EST PETRO IN APOSTOLATVM
CIRCVMCISIONIS, OPERATVS EST ET MIHI INTER GENTES)
2:9⸻ ET CVM COGNOVISSENT GRATIAM, QVAE DATA EST
MIHI, IACOBVS, CEPHAS, ET IOHANNES, QVI VIDEBANTVR
COLVMNAE ESSE, DEXTRAS DEDERVNT MIHI, ET BARNABAE
SOCIETATIS: VT NOS IN GENTES, IPSI AVTEM IN
CIRCVMCISIONEM:
2:10⸻ TANTVM VT PAVPERVM MEMORES ESSEMVS, QVOD
ETIAM SOLLICITVS FVI HOC IPSVM FACERE.
2:11⸻ CVM AVTEM VENISSET CEPHAS ANTIOCHIAM: IN
FACIEM EI RESTITI, QVIA REPRAEHENSIBILIS ERAT.
2:12⸻ PRIVS ENIM QVAM VENIRENT QVIDAM AB IACOBO,
CVM GENTIBVS EDEBAT: CVM AVTEM VENISSENT,
SVBTRAHEBAT, ET SEGREGABAT SE TIMENS EOS, QVI EX
CIRCVMCISIONE ERANT.
2:13⸻ ET SIMVLATIONI EIVS CONSENSERVNT CETERI
IVDAEI, ITA VT ET BARNABAS DVCERETVR AB EIS IN ILLA
SIMVLATIONE.
2:14⸻ SED CVM VIDISSEM QVOD NON RECTE
AMBVLARENT AD VERITATEM EVANGELII, DIXI CEPHAE
CORAM OMNIBVS: SI TV, CVM IVDAEVS SIS, GENTILITER, ET
NON IVDAICE VIVIS: QVOMODO GENTES COGIS IVDAIZARE?
2:15⸻ NOS NATVRA IVDAEI, ET NON EX GENTIBVS
PECCATORES.
2:16⸻ SCIENTES AVTEM QVOD NON IVSTIFICATVR HOMO
EX OPERIBVS LEGIS, NISI PER FIDEM I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: ET NOS IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ CREDIMVS, VT IVSTIFICEMVR EX FIDE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
ET NON EX OPERIBVS LEGIS: PROPTER QVOD EX OPERIBVS
LEGIS NON IVSTIFICABITVR OMNIS CARO.
2:17⸻ QVOD SI QVAERENTES IVSTIFICARI IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅,
INVENTI SVMVS ET IPSI PECCATORES, NVMQVID C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
PECCATI MINISTER EST? ABSIT.
2:18⸻ SI ENIM QVAE DESTRVXI, HAEC ITERVM
REAEDIFICO: PRAEVARICATOREM ME CONSTITVO.
2:19⸻ EGO ENIM PER LEGEM, LEGI MORTVVS SVM, VT D̅E̅O̅
VIVAM: C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ CONFIXVS SVM CRVCI.
2:20⸻ VIVO AVTEM, IAM NON EGO: VIVET VERO IN ME
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅. QVOD AVTEM NVNC VIVO IN CARNE: IN FIDE VIVO
FILII D̅E̅I̅, QVI DILEXIT ME, ET TRADIDIT SEMETIPSVM PRO
ME.
2:21⸻ NON ABICIO GRATIAM D̅E̅I̅. SI ENIM PER LEGEM
IVSTITIA, ERGO C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ GRATIS MORTVVS EST.
3:1⸻ O INSENSATI GALATAE, QVIS VOS FASCINAVIT
VERITATI NON OBOEDIRE, ANTE QVORVM OCVLOS I̅E̅S̅V̅S̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ PRAESCRIPTVS EST, CRVCIFIXVS?
3:2⸻ HOC SOLVM VOLO A VOBIS DISCERE: EX OPERIBVS
LEGIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ ACCEPISTIS, AN EX AVDITV FIDEI?
3:3⸻ SIC STVLTI ESTIS, VT CVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ COEPERITIS, NVNC
CARNE CONSVMMAMINI?
3:4⸻ TANTA PASSI ESTIS SINE CAVSA? SI TAMEN SINE
CAVSA.
3:5⸻ QVI ERGO TRIBVIT VOBIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅, ET OPERATVR
VIRTVTES IN VOBIS: EX OPERIBVS LEGIS, AN EX AVDITV
FIDEI?
3:6⸻ SICVT: ABRAHAM CREDIDIT D̅E̅O̅, ET REPVTATVM EST
EI AD IVSTITIAM.
3:7⸻ COGNOSCITE ERGO QVIA QVI EX FIDE SVNT, HII SVNT
FILII ABRAHAE.
3:8⸻ PROVIDENS AVTEM SCRIPTVRA QVIA EX FIDE
IVSTIFICAT GENTES D̅E̅V̅S̅, PRAENVNTIAVIT ABRAHAE: QVIA
BENEDICENTVR IN TE OMNES GENTES.
3:9⸻ IGITVR QVI EX FIDE SVNT, BENEDICENTVR CVM
FIDELI ABRAHAM.
3:10⸻ QVICVMQVE ENIM EX OPERIBVS LEGIS SVNT, SVB
MALEDICTO SVNT. SCRIPTVM EST ENIM: MALEDICTVS
OMNIS, QVI PERMANSERIT IN OMNIBVS, QVAE SCRIPTA SVNT
IN LIBRO LEGIS VT FACIAT EA.
3:11⸻ QVONIAM AVTEM IN LEGE NEMO IVSTIFICATVR
APVD D̅E̅V̅M̅, MANIFESTVM EST: QVIA IVSTVS EX FIDE VIVIT.
3:12⸻ LEX AVTEM NON EST EX FIDE, SED: QVI FECERIT EA,
VIVET IN ILLIS.
3:13⸻ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ NOS REDIMIT DE MALEDICTO LEGIS,
FACTVS PRO NOBIS MALEDICTVM: QVIA SCRIPTVM EST:
MALEDICTVS OMNIS QVI PENDET IN LIGNO:
3:14⸻ VT IN GENTIBVS BENEDICTIO ABRAHAE FIERET IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, VT POLLICITATIONEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ ACCIPIAMVS
PER FIDEM.
3:15⸻ FRATRES (SECVNDVM HOMINEM DICO) TAMEN
HOMINIS CONFIRMATVM TESTAMENTVM NEMO SPERNIT,
AVT SVPERORDINAT.
3:16⸻ ABRAHAE DICTAE SVNT PROMISSIONES, ET SEMINI
EIVS. NON DICIT: ET SEMINIBVS, QVASI IN MVLTIS: SED QVASI
IN VNO: ET SEMINI TVO, QVI EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
3:17⸻ HOC AVTEM DICO, TESTAMENTVM CONFIRMATVM A
D̅E̅O̅: QVAE POST QVADRIGENTOS ET TRIGINTA ANNOS
FACTA EST LEX, NON IRRITAM FACIT AD EVACVANDAM
PROMISSIONEM.
3:18⸻ NAM SI EX LEGE HEREDITAS, IAM NON EX
REPROMISSIONE. ABRAHAE AVTEM PER REPROMISSIONEM
DONAVIT D̅E̅V̅S̅.
3:19⸻ QVID IGITVR LEX? PROPTER TRANSGRESSIONES
POSITA EST DONEC VENIRET SEMEN, CVI PROMISERAT,
ORDINATA PER ANGELOS IN MANV MEDIATORIS.
3:20⸻ MEDIATOR AVTEM VNIVS NON EST: D̅E̅V̅S̅ AVTEM
VNVS EST.
3:21⸻ LEX ERGO ADVERSVS PROMISSA D̅E̅I̅? ABSIT. SI ENIM
DATA ESSET LEX, QVAE POSSET VIVIFICARE, VERE EX LEGE
ESSET IVSTITIA.
3:22⸻ SED CONCLVSIT SCRIPTVRA OMNIA SVB PECCATO,
VT PROMISSIO EX FIDE I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ DARETVR
CREDENTIBVS.
3:23⸻ PRIVS AVTEM QVAM VENIRET FIDES, SVB LEGE
CVSTODIEBAMVR CONCLVSI IN EAM FIDEM, QVAE
REVELANDA ERAT.
3:24⸻ ITAQVE LEX PEDAGOGVS NOSTER FVIT IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅,
VT EX FIDE IVSTIFICEMVR.
3:25⸻ AT VBI VENIT FIDES, IAM NON SVMVS SVB
PEDAGOGO.
3:26⸻ OMNES ENIM FILII D̅E̅I̅ ESTIS PER FIDEM, IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
3:27⸻ QVICVMQVE ENIM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ BAPTIZATI ESTIS,
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ INDVISTIS.
3:28⸻ NON EST IVDAEVS, NEQVE GRECVS: NON EST
SERVVS, NEQVE LIBER: NON EST MASCVLVS, NEQVE FEMINA.
OMNES ENIM VOS VNVM ESTIS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
3:29⸻ SI AVTEM VOS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: ERGO ABRAHAE SEMEN
ESTIS, SECVNDVM PROMISSIONEM HEREDES.
4:1⸻ DICO AVTEM: QVANTO TEMPORE HERES PARVVLVS
EST, NIHIL DIFFERT A SERVO, CVM SIT DOMINVS OMNIVM:
4:2⸻ SED SVB TVTORIBVS EST, ET ACTORIBVS VSQVE AD
PRAEFINITVM TEMPVS A PATRE:
4:3⸻ ITA ET NOS CVM ESSEMVS PARVVLI, SVB ELEMENTIS
MVNDI ERAMVS SERVIENTES.
4:4⸻ AT VBI VENIT PLENITVDO TEMPORIS, MISIT D̅E̅V̅S̅
FILIVM SVVM FACTVM EX MVLIERE, FACTVM SVB LEGE,
4:5⸻ VT EOS, QVI SVB LEGE ERANT, REDIMERET, VT
ADOPTIONEM FILIORVM RECIPEREMVS.
4:6⸻ QVONIAM AVTEM ESTIS FILII, MISIT D̅E̅V̅S̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
FILII SVI IN CORDA NOSTRA CLAMANTEM: ABBA, PATER.
4:7⸻ ITAQVE IAM NON ES SERVVS, SED FILIVS: QVOD SI
FILIVS: ET HERES PER D̅E̅V̅M̅.
4:8⸻ SED TVNC QVIDEM IGNORANTES D̅E̅V̅M̅, HIS, QVI
NATVRA NON SVNT DII, SERVIEBATIS.
4:9⸻ NVNC AVTEM CVM COGNOVERITIS D̅E̅V̅M̅, IMMO
COGNITI SITIS A D̅E̅O̅: QVOMODO CONVERTIMINI ITERVM AD
INFIRMA, ET EGENA ELEMENTA, QVIBVS DENVO SERVIRE
VVLTIS?
4:10⸻ DIES OBSERVATIS, ET MENSES, ET TEMPORA, ET
ANNOS.
4:11⸻ TIMEO VOS, NE FORTE SINE CAVSA LABORAVERIM
IN VOBIS.
4:12⸻ ESTOTE SICVT EGO, QVIA ET EGO SICVT VOS:
FRATRES OBSECRO VOS. NIHIL ME LAESISTIS.
4:13⸻ SCITIS AVTEM QVIA PER INFIRMITATEM CARNIS
EVANGELIZAVI VOBIS IAMPRIDEM: ET TEMPTATIONEM
VESTRAM IN CARNE MEA
4:14⸻ NON SPREVISTIS, NEQVE RESPVISTIS: SED SICVT
ANGELVM D̅E̅I̅ EXCEPISTIS ME, SICVT C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅.
4:15⸻ VBI EST ERGO BEATITVDO VESTRA? TESTIMONIVM
ENIM PERHIBEO VOBIS, QVIA, SI FIERI POSSET, OCVLOS
VESTROS ERVISSETIS, ET DEDISSETIS MIHI.
4:16⸻ ERGO INIMICVS VOBIS FACTVS SVM, VERVM DICENS
VOBIS?
4:17⸻ AEMVLANTVR VOS NON BENE: SED EXCLVDERE VOS
VOLVNT, VT ILLOS AEMVLEMINI.
4:18⸻ BONVM AVTEM AEMVLAMINI IN BONO SEMPER: ET
NON TANTVM CVM PRAESENS SVM APVD VOS.
4:19⸻ FILIOLI MEI, QVOS ITERVM PARTVRIO, DONEC
FORMETVR C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ IN VOBIS.
4:20⸻ VELLEM AVTEM ESSE APVD VOS MODO, ET MVTARE
VOCEM MEAM: QVONIAM CONFVNDOR IN VOBIS.
4:21⸻ DICITE MIHI QVI SVB LEGE VVLTIS ESSE: LEGEM
NON LEGISTIS?
4:22⸻ SCRIPTVM EST ENIM: QVONIAM ABRAHAM DVOS
FILIOS HABVIT: VNVM DE ANCILLA, ET VNVM DE LIBERA.
4:23⸻ SED QVI DE ANCILLA, SECVNDVM CARNEM NATVS
EST: QVI AVTEM DE LIBERA, PER REPROMISSIONEM:
4:24⸻ QVAE SVNT PER ALLEGORIAM DICTA. HAEC ENIM
SVNT DVO TESTAMENTA. VNVM QVIDEM A MONTE SINA, IN
SERVITVTEM GENERANS: QVAE EST AGAR:
4:25⸻ SINA ENIM MONS EST IN ARABIA, QVI CONIVNCTVS
EST EI, QVAE NVNC EST HIERVSALEM, ET SERVIT CVM FILIIS
EVIS.
4:26⸻ ILLA AVTEM, QVAE SVRSVM EST HIERVSALEM,
LIBERA EST, QVAE EST MATER NOSTRA.
4:27⸻ SCRIPTVM EST ENIM: LAETARE STERELIS, QVAE
NON PARIS: ERVMPE, ET CLAMA, QVAE NON PARTVRIS: QVIA
MVLTI FILII DESERTE, MAGIS QVAM EIVS, QVAE HABET
VIRVM.
4:28⸻ NOS AVTEM FRATRES SECVNDVM ISAAC
PROMISSIONIS FILII SVMVS.
4:29⸻ SED QVOMODO TVNC, QVI SECVNDVM CARNEM
NATVS FVERAT, PERSEQVEBATVR EVM, QVI SECVNDVM
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅: ITA ET NVNC.
4:30⸻ SED QVID DICIT SCRIPTVRA? EICE ANCILLAM, ET
FILIVM EIVS: NON ENIM HERES ERIT FILIVS ANCILLAE CVM
FILIO LIBERAE.
4:31⸻ ITAQVE, FRATRES, NON SVMVS ANCILLAE FILII, SED
LIBERAE: QVA LIBERTATE NOS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ LIBERAVIT.
5:1⸻ STATE, ET NOLITE ITERVM IVGO SERVITVTIS
CONTINERI.
5:2⸻ ECCE EGO PAVLVS DICO VOBIS: QVONIAM SI
CIRCVMCIDAMINI, C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ VOBIS NIHIL PRODERIT.
5:3⸻ TESTIFICOR AVTEM RVRSVM OMNI HOMINI
CIRCVMCIDENTI SE, QVONIAM DEBITOR EST VNIVERSAE
LEGIS FACIENDAE.
5:4⸻ EVACVATI ESTIS A C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, QVI IN LEGE
IVSTIFICAMINI: A GRATIA EXCIDISTIS.
5:5⸻ NOS ENIM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ EX FIDE, SPEM IVSTITIAE
EXPECTAMVS.
5:6⸻ NAM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ NEQVE CIRCVMCISIO ALIQVID
VALET, NEQVE PRAEPVTIVM: SED FIDES, QVAE PER
CARITATEM OPERATVR.
5:7⸻ CVRREBATIS BENE: QVIS VOS INPEDIVIT VERITATI
NON OBOEDIRE?
5:8⸻ PERSVASIO NON EST EX EO, QVI VOCAT VOS.
5:9⸻ MODICVM FERMENTVM TOTAM MASSAM
CORRVMPIT.
5:10⸻ EGO CONFIDO IN VOBIS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, QVOD NIHIL
ALIVD SAPIETIS: QVI AVTEM CONTVRBAT VOS, PORTAVIT
IVDICIVM, QVICVMQVE EST ILLE.
5:11⸻ EGO AVTEM, FRATRES, SI CIRCVMCISIONEM ATHVC
PRAEDICO: QVID ADHVC PERSECVTIONEM PATIOR? ERGO
EVACVATVM EST SCANDALVM CRVCIS.
5:12⸻ VTINAM ET ABSCIDANTVR QVI VOS CONTVRBANT.
5:13⸻ VOS ENIM IN LIBERTATEM VOCATI ESTIS FRATRES:
TANTVM NE LIBERTATEM IN OCCASIONEM DETIS CARNIS,
SED PER CARITATEM SERVITE INVICEM.
5:14⸻ OMNIS ENIM LEX IN VNO SERMONE IMPLETVR:
DILIGES PROXIMVM TVVM SICVT TEIPSVM.
5:15⸻ QVOD SI INVICEM MORDETIS, ET COMEDITIS:
VIDETE NE AB INVICEM CONSVMMAMINI.
5:16⸻ DICO AVTEM: S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ AMBVLATE, ET DESIDERIVM
CARNIS NON PERFICIETIS.
5:17⸻ CARO ENIM CONCVPISCIT ADVERSVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅:
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ AVTEM ADVERSVS CARNEM: HAEC ENIM INVICEM
ADVERSANTVR: VT NON QVAECVMQVE VVLTIS, ILLA
FACIATIS.
5:18⸻ QVOD SI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ DVCEMINI, NON ESTIS SVB LEGE.
5:19⸻ MANIFESTA AVTEM SVNT OPERA CARNIS: QVAE
SVNT FORNICATIO, INMVNDITIA, LVXVRIA,
5:20⸻ IDOLORVM SERVITVS, VENEFICIA, INIMICITIAE,
CONTENTIONES, AEMVLATIONES, IRAE, RIXAE,
DISSENSIONES, SECTAE,
5:21⸻ INVIDIAE, HOMICIDIA, EBRIETATES, COMESATIONIS,
ET HIS SIMILIA, QVAE PRAEDICO VOBIS, SICVT PRAEDIXI:
QVONIAM QVI TALIA AGVNT, REGNVM D̅E̅I̅ NON
CONSEQVENTVR.
5:22⸻ FRVCTVS AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EST: CARITAS, GAVDIVM,
PAX, LONGANIMITAS, BONITAS, BENIGNITAS,
5:23⸻ FIDES, MODESTIA, CONTINENTIA. ADVERSVS
HVIVSMODI NON EST LEX.
5:24⸻ QVI AVTEM SVNT C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, CARNEM SVAM
CRVCIFIXERVNT CVM VITIIS, ET CONCVPISCENTIIS.
5:25⸻ SI VIVIMVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ ET AMBVLEMVS.
5:26⸻ NON EFFICIAMVR INANIS GLORIAE CVPIDI, INVICEM
PROVOCANTES, INVICEM INVIDENTES.
6:1⸻ FRATRES, ET SI PRAEOCCVPATVS FVERIT HOMO IN
ALIQVO DELICTO, VOS, QVI SPIRITALES ESTIS, INSTRVITE
HVIVSMODI IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ LENITATIS, CONSIDERANS TE IPSVM,
NE ET TV TEMPTERIS.
6:2⸻ ALTER ALTERIVS ONERA PORTATE, ET SIC
ADIMPLEBITIS LEGEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
6:3⸻ NAM SI QVIS EXISTIMAT SE ALIQVID ESSE, CVM SIT
NIHIL, IPSE SE SEDVCIT.
6:4⸻ OPVS AVTEM SVVM PROBET VNVSQVISQVE, ET SIC IN
SEMETIPSO TANTVM GLORIAM HABEBIT, ET NON ALTERO.
6:5⸻ VNVSQVISQVE ENIM ONVS SVVM PORTABIT.
6:6⸻ COMMVNICET AVTEM IS, QVI CATHECIZATVR
VERBVM, EI, QVI SE CATHECIZAT, IN OMNIBVS BONIS.
6:7⸻ NOLITE ERRARE: D̅E̅V̅S̅ NON INRIDETVR.
6:8⸻ QVAE ENIM SEMINAVERIT HOMO, HAEC ET METET.
QVONIAM QVI SEMINAT IN CARNE SVA, DE CARNE ET METET
CORRVPTIONEM: QVI AVTEM SEMINAT IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, DE
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ METET VITAM AETERNAM.
6:9⸻ BONVM AVTEM FACIENTES, NON DEFICIAMVS:
TEMPORE ENIM SVO METEMVS NON DEFICIENTES.
6:10⸻ ERGO DVM TEMPVS HABEMVS, OPEREMVR BONVM
AD OMNES, MAXIME AVTEM AD DOMESTICOS FIDEI.
6:11⸻ VIDETE QVALIBVS LITTERIS SCRIPSI VOBIS MEA
MANV.
6:12⸻ QVICVMQVE VOLVNT PLACERE IN CARNE, HI
COGVNT VOS CIRCVMCIDI, TANTVM VT CRVCIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
PERSECVTIONEM NON PATIANTVR.
6:13⸻ NEQVE ENIM QVI CIRCVMCIDVNTVR, LEGEM
CVSTODIVNT: SED VOLVNT VOS CIRCVMCIDI, VT IN CARNE
VESTRA GLORIENTVR.
6:14⸻ MIHI AVTEM ABSIT GLORIARI, NISI IN CRVCE
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: PER QVEM MIHI MVNDVS
CRVCIFIXVS EST, ET EGO MVNDO.
6:15⸻ IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ ENIM I̅E̅S̅V̅ NEQVE CIRCVMCISIO
ALIQVID VALET, NEQVE PRAEPVTIVM, SED NOVA CREATVRA.
6:16⸻ ET QVICVMQVE HANC REGVLAM SECVTI FVERINT,
PAX SVPER ILLOS, ET MISERICORDIA, ET SVPER ISRAHEL D̅E̅I̅.
6:17⸻ DE CETERO NEMO MIHI MOLESTVS SIT: EGO ENIM
STIGMATA I̅E̅S̅V̅ IN CORPORE MEO PORTO.
6:18⸻ GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, CVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
VESTRO, FRATRES. AMEN.

Ephesians
1:1⸻ PAVLVS APOSTOLVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅ PER VOLVNTATEM
D̅E̅I̅, S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ OMNIBVS, QVI SVNT EPHESI, ET FIDELIBVS IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
1:2⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE N̅O̅S̅T̅R̅O̅, ET
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:3⸻ BENEDICTVS D̅E̅V̅S̅ ET PATER D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVI BENEDIXIT NOS IN OMNI BENEDICTIONE
SPIRITALI IN CAELESTIBVS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅,
1:4⸻ SICVT ELEGIT NOS IN IPSO ANTE MVNDI
CONSTITVTIONEM, VT ESSEMVS S̅A̅N̅C̅T̅I̅ ET IMMACVLATI IN
CONSPECTV EIVS IN CARITATE.
1:5⸻ QVI PRAEDESTINAVIT NOS IN ADOPTIONEM
FILIORVM PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ IN IPSVM: SECVNDVM
PROPOSITVM VOLVNTATIS SVAE,
1:6⸻ IN LAVDEM GLORIAE GRATIAE SVAE, IN QVA
GRATIFICAVIT NOS IN DILECTO FILIO SVO.
1:7⸻ IN QVO HABEMVS REDEMPTIONEM PER SANGVINEM
EIVS, REMISSIONEM PECCATORVM SECVNDVM DIVITIAS
GRATIAE EIVS,
1:8⸻ QVAE SVPERABVNDAVIT IN NOBIS IN OMNI
SAPIENTIA, ET PRVDENTIA:
1:9⸻ VT NOTVM FACERET NOBIS SACRAMENTVM
VOLVNTATIS SVAE, SECVNDVM BONVM PLACITVM EIVS,
QVOD PROPOSVIT IN EO,
1:10⸻ IN DISPENSATIONEM PLENITVDINIS TEMPORVM,
INSTAVRARE OMNIA IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, QVAE IN CAELIS, ET QVAE
IN TERRA SVNT, IN IPSO:
1:11⸻ IN QVO ETIAM SORTE VOCATI SVMVS
PRAEDESTINATI SECVNDVM PROPOSITVM EIVS, QVI OMNIA
OPERATVR SECVNDVM CONSILIVM VOLVNTATIS SVAE:
1:12⸻ VT SIMVS IN LAVDEM GLORIAE EIVS, QVI ANTE
SPERAVIMVS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅:
1:13⸻ IN QVO ET VOS, CVM AVDISSETIS VERBVM
VERITATIS, (EVANGELIVM SALVTIS VESTRAE) IN QVO
CREDENTES SIGNATI ESTIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ PROMISSIONIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅,
1:14⸻ QVI EST PIGNVS HEREDITATIS NOSTRAE, IN
REDEMPTIONEM ADQVISITIONIS, IN LAVDEM GLORIAE EIVS.
1:15⸻ PROPTEREA ET EGO AVDIENS FIDEM VESTRAM,
QVAE EST IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅, ET DILECTIONEM IN OMNES
S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅,
1:16⸻ NON CESSO GRATIAS AGENS PRO VOBIS, MEMORIAM
VESTRI FACIENS IN ORATIONIBVS MEIS:
1:17⸻ VT D̅E̅V̅S̅, D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, PATER
GLORIAE, DET VOBIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ SAPIENTIAE ET
REVELATIONIS, IN AGNITIONE EIVS:
1:18⸻ INLVMINATOS OCVLOS CORDIS VESTRI, VT SCIATIS
QVAE SIT SPES VOCATIONIS EIVS, QVAE DIVITIAE GLORIAE
HEREDITATIS EIVS IN SANCTIS,
1:19⸻ ET QVAE SIT SVPEREMINENS MAGNITVDO VIRTVTIS
EIVS IN NOS, QVI CREDIDIMVS SECVNDVM OPERATIONEM
POTENTIAE VIRTVTIS EIVS,
1:20⸻ QVAM OPERATVS EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, SVSCITANS
ILLVM A MORTVIS, ET CONSTITVENS AD DEXTRAM SVAM IN
CAELESTIBVS:
1:21⸻ SVPRA OMNEM PRINCIPATVM ET POTESTATEM, ET
VIRTVTEM, ET DOMINATIONEM, ET OMNE NOMEN, QVOD
NOMINATVR NON SOLVM IN HOC SAECVLO, SED ET IN
FVTVRO.
1:22⸻ ET OMNIA SVB SVBIECIT SVB PEDIBVS EIVS: ET
IPSVM DEDIT CAPVT SVPRA OMNIA ECCLESIAE,
1:23⸻ QVAE EST CORPVS IPSIVS, PLENITVDO EIVS, QVI
OMNIA IN OMNIBVS ADIMPLETVR.
2:1⸻ ET VOS, CVM ESSETIS MORTVI DELICTIS, ET PECCATIS
VESTRIS,
2:2⸻ IN QVIBVS ALIQVANDO AMBVLASTIS SECVNDVM
SAECVLVM MVNDI HVIVS, SECVNDVM PRINCIPEM
POTESTATIS AERIS HVIVS, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, QVI NVNC OPERATVR IN
FILIOS DIFFIDENTIAE,
2:3⸻ IN QVIBVS ET NOS OMNES ALIQVANDO CONVERSATI
SVMVS IN DESIDERIIS CARNIS NOSTRAE, FACIENTES
VOLVNTATEM CARNIS, ET COGITATIONEM, ET ERAMVS
NATVRA FILII IRAE, SICVT ET CETERI:
2:4⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM, QVI DIVES EST IN MISERICORDIAM,
PROPTER NIMIAM CARITATEM SVAM, QVA DILEXIT NOS,
2:5⸻ ET CVM ESSEMVS MORTVI PECCATIS,
CONVIVIFICAVIT NOS C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, (GRATIA ESTIS SALVATI)
2:6⸻ ET CONRESVSCITAVIT, ET CONSEDERE FECIT IN
CAELESTIBVS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅:
2:7⸻ VT OSTENDERET IN SAECVLIS SVPERVENIENTIBVS
ABVNDANTES DIVITIAS GRATIAE SVAE IN BONITATE SVPER
NOS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
2:8⸻ GRATIA ENIM ESTIS SALVATI PER FIDEM, ET HOC
NON EX VOBIS: D̅E̅I̅ ENIM DONVM EST,
2:9⸻ NON EX OPERIBVS, VT NEQVIS GLORIETVR.
2:10⸻ IPSIVS ENIM SVMVS FACTVRA, CREATI IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅
I̅E̅S̅V̅ IN OPERIBVS BONIS, QVAE PRAEPARAVIT D̅E̅V̅S̅ VT IN
ILLIS AMBVLEMVS.
2:11⸻ PROPTER QVOD MEMORES ESTOTE, QVOD
ALIQVANDO VOS GENTES IN CARNE, QVI DICIMINI
PRAEPVTIVM AB EA, QVAE DICITVR CIRCVMCISIO IN CARNE,
MANV FACTA:
2:12⸻ QVIA ERATIS ILLO IN TEMPORE SINE C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅,
ALIENATI A CONVERSIONE I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅, ET HOSPITES
TESTAMENTORVM, PROMISSIONIS SPEM NON HABENTES, ET
SINE D̅E̅O̅ IN MVNDO.
2:13⸻ NVNC AVTEM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ VOS, QVI
ALIQVANDO ERATIS LONGE, FACTI ESTIS PROPE IN
SANGVINE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
2:14⸻ IPSE EST ENIM PAX NOSTRA, QVI FECIT VTRAQVE
VNVM, ET MEDIVM PARIETEM MACHERIAE SOLVENS,
INIMICITIAS IN CARNE SVA:
2:15⸻ LEGEM MANDATORVM DECRETIS EVACVANS, VT
DVOS CONDAT IN SEMETIPSVM IN VNVM NOVVM HOMINEM,
FACIENS PACEM,
2:16⸻ ET RECONCILIET AMBOS IN VNO CORPORE, D̅E̅O̅ PER
CRVCEM, INTERFICIENS INIMICITIAM IN SEMETIPSO.
2:17⸻ ET VENIENS EVANGELIZAVIT PACEM VOBIS, QVI
LONGE FVISTIS, ET PACEM HIS, QVI PROPE.
2:18⸻ QVONIAM PER IPSVM HABEMVS ACCESSVM AMBO
IN VNO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ AD PATREM.
2:19⸻ ERGO IAM NON ESTIS HOSPITES, ET ADVENAE: SED
ESTIS CIVES SANCTORVM, ET DOMESTICI D̅E̅I̅:
2:20⸻ SVPERAEDIFICATI SVPER FVNDAMENTVM
APOSTOLORVM, ET PROPHETARVM, IPSO SVMMO ANGVLARI
LAPIDE C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅:
2:21⸻ IN QVO OMNIS AEDIFICATIO CONSTRVCTA CRESCIT
IN TEMPLVM S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅,
2:22⸻ IN QVO ET VOS COAEDIFICAMINI IN HABITACVLVM
D̅E̅I̅ IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅.
3:1⸻ HVIVS REI GRATIA, EGO PAVLVS VINCTVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
I̅E̅S̅V̅, PRO VOBIS GENTIBVS,
3:2⸻ SI TAMEN AVDISTIS DISPENSATIONEM GRATIAE D̅E̅I̅,
QVAE DATA EST MIHI IN VOBIS:
3:3⸻ QVONIAM SECVNDVM REVELATIONEM NOTVM MIHI
FACTVM EST SACRAMENTVM, SICVT SVPRA SCRIPSI IN
BREVI:
3:4⸻ PROVT POTESTIS LEGENTES INTELLEGERE
PRVDENTIAM MEAM IN MYSTERIO C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
3:5⸻ QVOD ALIIS GENERATIONIBVS NON EST AGNITVM
FILIIS HOMINVM, SICVTI NVNC REVELATVM EST S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅
APOSTOLIS EIVS, ET PROPHETIS IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅,
3:6⸻ ESSE GENTES COHEREDES, ET CONCORPORALES, ET
CONPARTICIPES PROMISSIONIS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ PER
EVANGELIVM:
3:7⸻ CVIVS FACTVS SVM MINISTER SECVNDVM DONVM
GRATIAE D̅E̅I̅, QVAE DATA EST MIHI SECVNDVM
OPERATIONEM VIRTVTIS EIVS.
3:8⸻ MIHI OMNIVM S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ MINIMO DATA EST
GRATIA HAEC, IN GENTIBVS EVANGELIZARE INVESTIGABILES
DIVITIAS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
3:9⸻ ET INLVMINARE OMNES, QVAE SIT DISPENSATIO
SACRAMENTI ABSCONDITI A SAECVLIS IN D̅E̅O̅, QVI OMNIA
CREAVIT,
3:10⸻ VT INNOTESCAT PRINCIPIBVS, ET POTESTATIBVS IN
CAELESTIBVS PER ECCLESIAM, MVLTIFORMIS SAPIENTIA
D̅E̅I̅,
3:11⸻ SECVNDVM PRAEFINITIONEM SAECVLORVM, QVAM
FECIT IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ N̅O̅S̅T̅R̅O̅:
3:12⸻ IN QVO HABEMVS FIDVCIAM, ET ACCESSVM IN
CONFIDENTIA PER FIDEM EIVS.
3:13⸻ PROPTER QVOD PETO NE DEFICIATIS IN
TRIBVLATIONIBVS MEIS PRO VOBIS: QVAE EST GLORIA
VESTRA.
3:14⸻ HVIVS REI GRATIA FLECTO GENVA MEA AD PATREM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
3:15⸻ EX QVO OMNIS PATERNITAS IN CAELIS, ET IN TERRA
NOMINATVR,
3:16⸻ VT DET VOBIS SECVNDVM DIVITIAS GLORIAE SVAE,
VIRTVTE CONROBORARI PER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ EIVS IN INTERIORE
HOMINE,
3:17⸻ HABITARE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ PER FIDEM IN CORDIBVS
VESTRIS: IN CARITATE RADICATI, ET FVNDATI,
3:18⸻ VT POSSITIS CONPRAEHENDERE CVM OMNIBVS
S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅, QVAE SIT LATITVDO, ET LONGITVDO, ET
SVBLIMITAS, ET PROFVNDVM:
3:19⸻ SCIRE ETIAM SVPEREMINENTEM SCIENTIAE
CARITATEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, VT IMPLEAMINI IN OMNEM
PLENITVDINEM D̅E̅I̅.
3:20⸻ EI AVTEM, QVI POTENS EST OMNIA FACERE
SVPERABVNDANTER QVAM PETIMVS, AVT INTELLEGIMVS,
SECVNDVM VIRTVTEM, QVAM OPERATVR IN NOBIS:
3:21⸻ IPSI GLORIA IN ECCLESIA, ET IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ IN
OMNES GENERATIONES SAECVLIS SAECVLORVM. AMEN.
4:1⸻ OBSECRO ITAQVE VOS EGO VINCTVS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, VT
DIGNE AMBVLETIS VOCATIONE, QVA VOCATI ESTIS,
4:2⸻ CVM OMNI HVMILITATE, ET MANSVETVDINE, CVM
PATIENTIA, SVBPORTANTES INVICEM IN CARITATE,
4:3⸻ SOLLICITI SERVARE VNITATEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ IN VINCVLO
PACIS.
4:4⸻ VNVM CORPVS, ET VNVS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, SICVT VOCATI
ESTIS IN VNA SPE VOCATIONIS VESTRAE.
4:5⸻ VNVS D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, VNA FIDES, VNVM BAPTISMA.
4:6⸻ VNVS D̅E̅V̅S̅ ET PATER OMNIVM, QVI SVPER OMNES,
ET PER OMNIA, ET IN OMNIBVS NOBIS.
4:7⸻ VNICVIQVE AVTEM NOSTRVM DATA EST GRATIA
SECVNDVM MENSVRAM DONATIONIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
4:8⸻ PROPTER QVOD DICIT: ASCENDENS IN ALTVM
CAPTIVAM DVXIT CAPTIVITATEM: DEDIT DONA HOMINIBVS.
4:9⸻ QVOD AVTEM ASCENDIT, QVID EST, NISI QVIA ET
DESCENDIT PRIMVM IN INFERIORES PARTES TERRAE?
4:10⸻ QVI DESCENDIT, IPSE EST ET QVI ASCENDIT SVPER
OMNES CAELOS, VT IMPLERET OMNIA.
4:11⸻ ET IPSE DEDIT QVOSDAM QVIDEM APOSTOLOS,
QVOSDAM AVTEM PROPHETAS, ALIOS VERO EVANGELISTAS,
ALIOS AVTEM PASTORES, ET DOCTORES
4:12⸻ AD CONSVMMATIONEM S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ IN OPVS
MINISTERII, IN AEDIFICATIONEM CORPORIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
4:13⸻ DONEC OCCVRRAMVS OMNES IN VNITATEM FIDEI,
ET AGNITIONIS FILII D̅E̅I̅, IN VIRVM PERFECTVM, IN
MENSVRAM AETATIS PLENITVDINIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
4:14⸻ VT IAM NON SIMVS PARVVLI FLVCTVANTES, ET
CIRCVMFERAMVR OMNI VENTO DOCTRINAE IN NEQVITIA
HOMINVM, IN ASTVTIA AD CIRCVMVENTIONEM ERRORIS.
4:15⸻ VERITATEM AVTEM FACIENTES IN CARITATE,
CRESCAMVS IN ILLO PER OMNIA, QVI EST CAPVT C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅:
4:16⸻ EX QVO TOTVM CORPVS CONPACTVM, ET
CONNEXVM PER OMNEM IVNCTVRAM SVBMINISTRATIONIS,
SECVNDVM OPERATIONEM IN MENSVRAM VNIVSCVIVSQVE
MEMBRI, AVGMENTVM CORPORIS FACIT IN AEDIFICATIONEM
SVI IN CARITATE.
4:17⸻ HOC IGITVR DICO, ET TESTIFICOR IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, VT
IAM NON AMBVLETIS, SICVT GENTES AMBVLANT IN
VANITATE SENSVS SVI,
4:18⸻ TENEBRIS OBSCVRATVM HABENTES INTELLECTVM,
ALIENATI A VITA D̅E̅I̅ PER IGNORANTIAM, QVAE EST IN ILLIS,
PROPTER CAECITATEM CORDIS IPSORVM:
4:19⸻ QVI DESPERANTES, SEMETIPSOS TRADIDERVNT
INPVDICITIAE, IN OPERATIONEM INMVNDITIAE OMNIS IN
AVARITIA.
4:20⸻ VOS AVTEM NON ITA DIDICISTIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅,
4:21⸻ SI TAMEN ILLVM AVDISTIS, ET IN IPSO EDOCTI
ESTIS, SICVT EST VERITAS IN I̅E̅S̅V̅.
4:22⸻ DEPONERE VOS SECVNDVM PRISTINAM
CONVERSATIONEM VETEREM HOMINEM, QVI CORRVMPITVR
SECVNDVM DESIDERIA ERRORIS.
4:23⸻ RENOVAMINI AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ MENTIS VESTRAE,
4:24⸻ ET INDVITE NOVVM HOMINEM, QVI SECVNDVM
D̅E̅V̅M̅ CREATVS EST IN IVSTITIA, ET SANCTITATE VERITATIS.
4:25⸻ PROPTER QVOD DEPONENTES MENDACIVM,
LOQVIMINI VERITATEM VNVSQVISQVE CVM PROXIMO SVO:
QVONIAM SVMVS IN INVICEM MEMBRA.
4:26⸻ IRASCIMINI, ET NOLITE PECCARE: SOL NON
OCCIDAT SVPER IRACVNDIAM VESTRAM.
4:27⸻ NOLITE LOCVM DARE DIABVLO:
4:28⸻ QVI FVRABATVR, IAM NON FVRETVR: MAGIS AVTEM
LABORET, OPERANDO MANIBVS, QVOD BONVM EST, VT
HABEAT VNDE TRIBVAT NECESSITATEM PATIENTI.
4:29⸻ OMNIS SERMO MALVS EX ORE VESTRO NON
PROCEDAT: SED SIQVIS BONVS AD AEDIFICATIONEM
OPORTVNITATIS VT DET GRATIAM AVDIENTIBVS.
4:30⸻ ET NOLITE CONTRISTARE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ D̅E̅I̅:
IN QVO SIGNATI ESTIS IN DIE REDEMPTIONIS.
4:31⸻ OMNIS AMARITVDO, ET IRA, ET INDIGNATIO, ET
CLAMOR, ET BLASPHEMIA TOLLATVR A VOBIS CVM OMNI
MALITIA.
4:32⸻ ESTOTE AVTEM INVICEM BENIGNI, MISERICORDES,
DONANTES INVICEM SICVT ET D̅E̅V̅S̅ IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ DONAVIT
NOBIS.
5:1⸻ ESTOTE ERGO IMITATORES D̅E̅I̅, SICVT FILII
CARISSIMI:
5:2⸻ ET AMBVLATE IN DILECTIONE, SICVT ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
DILEXIT NOS, ET TRADIDIT SE IPSVM PRO NOBIS
OBLATIONEM, ET HOSTIAM D̅E̅O̅ IN ODOREM SVAVITATIS.
5:3⸻ FORNICATIO AVTEM, ET OMNIS INMVNDITIA, AVT
AVARITIA NEC NOMINETVR IN VOBIS, SICVT DECET
SANCTOS:
5:4⸻ AVT TVRPITVDO, AVT STVLTILOQVIVM, AVT
SCVRRILITAS, QVAE AD REM NON PERTINENT: SED MAGIS
GRATIARVM ACTIO.
5:5⸻ HOC ENIM SCITOTE INTELLEGENTES: QVOD OMNIS
FORNICATOR, AVT INMVNDVS, AVT AVARVS, QVOD EST
IDOLORVM SERVITVS, NON HABET HEREDITATEM IN REGNO
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET D̅E̅I̅.
5:6⸻ NEMO VOS SEDVCAT INANIBVS VERBIS: PROPTER
HAEC ENIM VENIT IRA D̅E̅I̅ IN FILIOS DIFFIDENTIAE.
5:7⸻ NOLITE ERGO EFFICI PARTICIPES EORVM.
5:8⸻ ERATIS ENIM ALIQVANDO TENEBRAE: NVNC AVTEM
LVX IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅. VT FILII LVCIS AMBVLATE:
5:9⸻ FRVCTVS ENIM LVCIS EST IN OMNI BONITATE, ET
IVSTITIA, ET VERITATE:
5:10⸻ PROBANTES QVOD SIT BENEPLACITVM D̅E̅O̅:
5:11⸻ ET NOLITE COMMVNICARE OPERIBVS
INFRVCTVOSIS TENEBRARVM, MAGIS AVTEM ET
REDARGVITE.
5:12⸻ QVAE ENIM IN OCCVLTO FIVNT AB IPSIS, TVRPE EST
ET DICERE.
5:13⸻ OMNIA AVTEM, QVAE ARGVVNTVR, A LVMINE
MANIFESTANTVR: OMNE ENIM, QVOD MANIFESTATVR,
LVMEN EST.
5:14⸻ PROPTER QVOD DICIT: SVRGE QVI DORMIS, ET
EXVRGE A MORTVIS, ET INLVMINAVIT TIBI C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅.
5:15⸻ VIDETE ITAQVE FRATRES, QVOMODO CAVTE
AMBVLETIS: NON QVASI INSIPIENTES,
5:16⸻ SED VT SAPIENTES: REDIMENTES TEMPVS,
QVONIAM DIES MALI SVNT.
5:17⸻ PROPTEREA NOLITE FIERI INPRVDENTES: SED
INTELLEGENTES QVAE SIT VOLVNTAS D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
5:18⸻ ET NOLITE INEBRIARI VINO, IN QVO EST OMNIS
LVXVRIA: SED IMPLEMINI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅,
5:19⸻ LOQVENTIS VOSMET IPSIS IN PSALMIS, ET HYMNIS,
ET CANTICIS SPIRITALIBVS, CANTANTES, ET PSALLENTES IN
CORDIBVS VESTRIS D̅O̅M̅I̅N̅O̅,
5:20⸻ GRATIAS AGENTES SEMPER PRO OMNIBVS, IN
NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ D̅E̅O̅ ET PATRI.
5:21⸻ SVBIECTI INVICEM IN TIMORE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
5:22⸻ MVLIERES VIRIS SVIS SVBIECTAE SINT, SICVT
D̅O̅M̅I̅N̅O̅:
5:23⸻ QVONIAM VIR CAPVT EST MVLIERIS: SICVT
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ CAPVT EST ECCLESIAE: IPSE, SALVATOR
CORPORIS.
5:24⸻ SED VT ECCLESIA SVBIECTA EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, ITA ET
MVLIERES VIRIS SVIS IN OMNIBVS.
5:25⸻ VIRI, DILIGITE VXORES VESTRAS, SICVT ET 6:23⸻ PAX FRATRIBVS, ET CARITAS CVM FIDE A D̅E̅O̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ DILEXIT ECCLESIAM, ET SEIPSVM TRADIDIT PRO PATRE, ET D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
EA, 6:24⸻ GRATIA CVM OMNIBVS, QVI DILIGVNT D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅
5:26⸻ VT ILLAM S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICARET, MVNDANS LAVACRO N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ IN INCORRVPTIONEM. AMEN.
AQVAE IN VERBO,
5:27⸻ VT EXHIBERET IPSE SIBI GLORIOSAM ECCLESIAM,
NON HABENTEM MACVLAM, AVT RVGAM, AVT ALIQVID
EIVSMODI, SED VT SIT S̅A̅N̅C̅T̅A̅ ET INMACVLATA.
5:28⸻ ITA ET VIRI DEBENT DILIGERE VXORES SVAS VT
CORPORA SVA. QVI SVAM VXOREM DILIGIT, SEIPSVM DILIGIT.
5:29⸻ NEMO ENIM VMQVAM CARNEM SVAM ODIO HABVIT:
SED NVTRIT, ET FOVET EAM, SICVT ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ ECCLESIAM:
5:30⸻ QVIA MEMBRA SVMVS CORPORIS EIVS, DE CARNE
EIVS, ET DE OSSIBVS EIVS.
5:31⸻ PROPTER HOC RELINQVET HOMO PATREM, ET
MATREM SVAM, ET ADHEREBIT VXORI SVAE: ET ERVNT DVO
IN CARNE VNA.
5:32⸻ SACRAMENTVM HOC MAGNVM EST; EGO AVTEM
DICO IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ ET IN ECCLESIA.
5:33⸻ VERVMTAMEN ET VOS SINGVLI, VNVSQVISQVE
SVAM VXOREM SICVT SEIPSVM DILIGAT: VXOR AVTEM VT
TIMEAT VIRVM.
6:1⸻ FILII, OBOEDITE PARENTIBVS VESTRIS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅:
HOC ENIM IVSTVM EST.
6:2⸻ HONORA PATREM TVVM, ET MATREM. QVOD EST
MANDATVM PRIMVM IN PROMISSIONE:
6:3⸻ VT BENE SIT TIBI, ET SIS LONGEVVS SVPER TERRAM.
6:4⸻ ET PATRES NOLITE AD IRACVNDIAM PROVOCARE
FILIOS VESTROS: SED EDVCATE ILLOS IN DISCIPLINA, ET
CORREPTIONE D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
6:5⸻ SERVI OBOEDITE DOMINIS CARNALIBVS CVM
TIMORE, ET TREMORE, IN SIMPLICITATE CORDIS VESTRI,
SICVT C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅:
6:6⸻ NON AD OCVLVM SERVIENTES, QVASI HOMINIBVS
PLACEATIS, SED VT SERVI C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, FACIENTES
VOLVNTATEM D̅E̅I̅ EX ANIMO,
6:7⸻ CVM BONA VOLVNTATE SERVIENTES, SICVT D̅O̅M̅I̅N̅O̅,
ET NON HOMINIBVS:
6:8⸻ SCIENTES QVONIAM VNVSQVISQVE QVODCVMQVE
FECERIT BONVM, HOC PERCIPIET A D̅O̅M̅I̅N̅O̅, SIVE SERVVS,
SIVE LIBER.
6:9⸻ ET DOMINI EADEM FACITE ILLIS, REMITTENTES
MINAS: SCIENTES QVIA ET ILLORVM, ET VESTER D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
EST IN CAELIS: ET PERSONARVM ACCEPTIO NON EST APVD
EVM.
6:10⸻ DE CETERO FRATRES CONFORTAMINI IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅,
ET IN POTENTIA VIRTVTIS EIVS.
6:11⸻ INDVITE VOS ARMA D̅E̅I̅, VT POSSITIS STARE
ADVERSVS INSIDIAS DIABOLI.
6:12⸻ QVIA NON EST NOBIS CONLVCTATIO ADVERSVS
CARNEM ET SANGVINEM: SED ADVERSVS PRINCIPES, ET
POTESTATES, ADVERSVS MVNDI RECTORES TENEBRARVM
HARVM, CONTRA SPIRITALIA NEQVITIAE, IN CAELESTIBVS.
6:13⸻ PROPTEREA ACCIPITE ARMA D̅E̅I̅, VT POSSITIS
RESISTERE IN DIE MALO, ET OMNIBVS PERFECTI STARE.
6:14⸻ STATE ERGO SVCCINCTI LVMBOS VESTROS IN
VERITATE, ET INDVTI LORICA IVSTITIAE,
6:15⸻ ET CALCIATI PEDES IN PRAEPARATIONE EVANGELII
PACIS:
6:16⸻ IN OMNIBVS SVMENTES SCVTVM FIDEI, IN QVO
POSSITIS OMNIA TELA NEQVISSIMI IGNEA EXTINGVERE:
6:17⸻ ET GALEAM SALVTIS ADSVMITE: ET GLADIVM
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ (QVOD EST VERBVM D̅E̅I̅)
6:18⸻ PER OMNEM ORATIONEM, ET OBSECRATIONEM
ORANTES OMNI TEMPORE IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅: ET IN IPSO
VIGILANTES IN OMNI INSTANTIA, ET OBSECRATIONE PRO
OMNIBVS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅:
6:19⸻ ET PRO ME, VT DETVR MIHI SERMO IN APERTIONE
ORIS MEI CVM FIDVCIA, NOTVM FACERE MYSTERIVM
EVANGELII:
6:20⸻ PRO QVO LEGATIONE FVNGOR IN CATENA, ITA VT IN
IPSO AVDEAM, PROVT OPORTET ME, LOQVI.
6:21⸻ VT AVTEM ET VOS SCIATIS QVAE CIRCA ME SVNT,
QVID AGAM: OMNIA NOTA VOBIS FACIET TYCHICVS,
CARISSIMVS FRATER, ET FIDELIS MINISTER IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅:
6:22⸻ QVEM MISI AD VOS IN HOC IPSVM, VT COGNOSCATIS
QVAE CIRCA NOS SVNT, ET CONSOLETVR CORDA VESTRA.

Philippians
1:1⸻ PAVLVS, ET TIMOTHEVS SERVI I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
OMNIBVS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, QVI SVNT PHILIPPIS,
CVM EPISCOPIS, ET DIACONIBVS.
1:2⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE NOSTRO, ET
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:3⸻ GRATIAS AGO D̅E̅O̅ MEO IN OMNI MEMORIA VESTRI,
1:4⸻ SEMPER IN CVNCTIS ORATIONIBVS MEIS PRO
OMNIBVS VOBIS, CVM GAVDIO DEPRECATIONEM FACIENS,
1:5⸻ SVPER COMMVNICATIONE VESTRA IN EVANGELIO A
PRIMA DIE VSQVE NVNC.
1:6⸻ CONFIDENS HOC IPSVM, QVIA QVI COEPIT IN VOBIS
OPVS BONVM, PERFICIET VSQVE IN DIEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅.
1:7⸻ SICVT EST MIHI IVSTVM HOC SENTIRE PRO OMNIBVS
VOBIS: EO QVOD HABEAM IN CORDE VOS, ET IN VINCVLIS
MEIS, ET IN DEFENSIONE, ET CONFIRMATIONE EVANGELII,
SOCIOS GAVDII MEI OMNES VOS ESSE.
1:8⸻ TESTIS ENIM MIHI EST D̅E̅V̅S̅, QVOMODO CVPIAM
OMNES VOS IN VISCERIBVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅.
1:9⸻ ET HOC ORO VT CARITAS VESTRA MAGIS AC MAGIS
ABVNDET IN SCIENTIA, ET IN OMNI SENSV:
1:10⸻ VT PROBETIS POTIORA, VT SITIS SINCERES, ET SINE
OFFENSA IN DIEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
1:11⸻ REPLETI FRVCTV IVSTITIAE PER C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅,
IN GLORIAM ET LAVDEM D̅E̅I̅.
1:12⸻ SCIRE AVTEM VOS VOLO FRATRES, QVIA QVAE
CIRCA ME SVNT, MAGIS AD PROFECTVM VENERVNT
EVANGELII:
1:13⸻ ITA VT VINCVLA MEA MANIFESTA FIERENT IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ IN OMNI PRAETORIO, ET IN CETERIS OMNIBVS,
1:14⸻ ET PLVRES E FRATRIBVS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ CONFIDENTES
VINCVLIS MEIS, ABVNDANTIVS AVDERE SINE TIMORE
VERBVM D̅E̅I̅ LOQVI.
1:15⸻ QVIDAM QVIDEM ET PROPTER INVIDIAM, ET
CONTENTIONEM: QVIDAM AVTEM ET PROPTER BONAM
VOLVNTATEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ PRAEDICANT:
1:16⸻ QVIDAM EX CARITATE: SCIENTES QVONIAM IN
DEFENSIONEM EVANGELII POSITVS SVM.
1:17⸻ QVIDAM AVTEM EX CONTENTIONE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅
ADNVNTIANT NON SINCERE, EXISTIMANTES PRAESSVRAM SE
SVSCITARE VINCVLIS MEIS.
1:18⸻ QVID ENIM? DVM OMNI MODO SIVE PER
OCCASIONEM, SIVE PER VERITATEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
ADNVNTIETVR: ET IN HOC GAVDEO, SED ET GAVDEBO.
1:19⸻ SCIO ENIM QVIA HOC MIHI PROVENIET IN SALVTEM,
PER VESTRAM ORATIONEM, ET SVBMINISTRATIONEM
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
1:20⸻ SECVNDVM EXPECTATIONEM, ET SPEM MEAM, QVIA
IN NVLLO CONFVNDAR: SED IN OMNI FIDVCIA SICVT SEMPER,
ET NVNC MAGNIFICABITVR C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ IN CORPORE MEO, SIVE
PER VITAM, SIVE PER MORTEM.
1:21⸻ MIHI ENIM VIVERE C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ EST, ET MORI
LVCRVM.
1:22⸻ QVOD SI VIVERE IN CARNE, HIC MIHI FRVCTVS
OPERIS EST, ET QVID ELIGAM IGNORO.
1:23⸻ COARTOR AVTEM E DVOBVS: DESIDERIVM HABENS
DISSOLVI, ET CVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ ESSE, MVLTO MAGIS MELIVS:
1:24⸻ PERMANERE AVTEM IN CARNE, NECESSARIVM EST
PROPTER VOS.
1:25⸻ ET HOC CONFIDENS SCIO QVIA MANEBO, ET
PERMANEBO OMNIBVS VOBIS AD PROFECTVM VESTRVM, ET
GAVDIVM FIDEI:
1:26⸻ VT GRATVLATIO VESTRA ABVNDET IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅
I̅E̅S̅V̅ IN ME, PER MEVM ADVENTVM ITERVM AD VOS.
1:27⸻ TANTVM DIGNE EVANGELIO C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
CONVERSAMINI: VT SIVE CVM VENERO, ET VIDERO VOS, SIVE
ABSENS AVDIAM DE VOBIS QVIA STATIS IN VNO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
VNIANIMES, CONLABORANTES FIDEI EVANGELII:
1:28⸻ VT IN NVLLO TERREAMINI AB ADVERSARIIS: QVAE
EST ILLIS CAVSA PERDITIONIS, VOBIS AVTEM SALVTIS, ET
HOC A D̅E̅O̅:
1:29⸻ QVIA VOBIS DONATVM EST PRO C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, NON
SOLVM VT IN EVM CREDATIS, SED VT ETIAM PRO ILLO
PATIAMINI:
1:30⸻ IDEM CERTAMEN HABENTES, QVALE ET VIDISTIS IN
ME, ET NVNC AVDISTIS DE ME.
2:1⸻ SI QVA ERGO CONSOLATIO IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, SI QVOD
SOLACIVM CARITATIS, SI QVA SOCIETAS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, SI QVID
VISCERA ET MISERATIONES:
2:2⸻ IMPLETE GAVDIVM MEVM VT IDEM SAPIATIS,
EANDEM CARITATEM HABENTES, VNIANIMES, IDIPSVM
SENTIENTES,
2:3⸻ NIHIL PER CONTENTIONEM, NEQVE PER INANEM
GLORIAM: SED IN HVMILITATE SVPERIORES SIBI INVICEM
ARBITRANTES,
2:4⸻ NON QVAE SVA SVNT SINGVLI CONSIDERANTES, SED
ET EA, QVAE ALIORVM.
2:5⸻ HOC ENIM SENTITE IN VOBIS, QVOD ET IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅
I̅E̅S̅V̅:
2:6⸻ QVI CVM IN FORMA D̅E̅I̅ ESSET, NON RAPINAM
ARBITRATVS EST ESSE SE AEQVALEM D̅E̅O̅:
2:7⸻ SED SEMETIPSVM EXINANIVIT FORMAM SERVI
ACCIPIENS, IN SIMILITVDINEM HOMINVM FACTVS, ET
HABITV INVENTVS VT HOMO.
2:8⸻ HVMILIAVIT SEMETIPSVM FACTVS OBOEDIENS
VSQVE AD MORTEM, MORTEM AVTEM CRVCIS.
2:9⸻ PROPTER QVOD ET D̅E̅V̅S̅ ILLVM EXALTAVIT, ET
DONAVIT ILLI NOMEN, QVOD EST SVPER OMNE NOMEN:
2:10⸻ VT IN NOMINE I̅E̅S̅V̅ OMNE GENV FLECTATVR
CAELESTIVM, ET TERRESTRIVM, ET INFERNORVM,
2:11⸻ ET OMNIS LINGVA CONFITEATVR QVIA D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ IN GLORIA EST D̅E̅I̅ PATRIS.
2:12⸻ ITAQVE CARISSIMI MEI (SICVT SEMPER
OBOEDISTIS): NON VT IN PRAESENTIA MEI TANTVM, SED
MVLTO MAGIS NVNC IN ABSENTIA MEA, CVM METV ET
TREMORE VESTRAM SALVTEM OPERAMINI.
2:13⸻ D̅E̅V̅S̅ ENIM EST, QVI OPERATVR IN VOBIS ET VELLE,
ET PERFICERE PRO BONA VOLVNTATE.
2:14⸻ OMNIA AVTEM FACITE SINE MVRMVRATIONIBVS, ET
HESITATIONIBVS:
2:15⸻ VT SITIS SINE QVERELLA, ET SIMPLICES FILII D̅E̅I̅,
SINE REPREHENSIONE IN MEDIO NATIONIS PRAVAE, ET
PERVERSAE: INTER QVOS LVCETIS SICVT LVMINARIA IN
MVNDO,
2:16⸻ VERBVM VITAE CONTINENTES AD GLORIAM MEAM
IN DIE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVIA NON IN VACVVM CVCVRRI, NEQVE IN
VACVVM LABORAVI.
2:17⸻ SED ET SI IMMOLOR SVPRA SACRIFICIVM, ET
OBSEQVIVM FIDEI VESTRAE, GAVDEO, ET CONGRATVLOR
OMNIBVS VOBIS.
2:18⸻ IDIPSVM AVTEM ET VOS GAVDETE, ET
CONGRATVLAMINI MIHI.
2:19⸻ SPERO AVTEM IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅, TIMOTHEVM CITO
ME MITTERE AD VOS: VT ET EGO BONO ANIMO SIM, COGNITIS
QVAE CIRCA VOS SVNT.
2:20⸻ NEMINEM ENIM HABEO TAM VNIANIMEM, QVI
SINCERA ADFECTIONE PRO VOBIS SOLLICITVS SIT.
2:21⸻ OMNES ENIM QVAE SVA QVAERVNT, NON QVAE
SVNT I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
2:22⸻ EXPERIMENTVM AVTEM EIVS COGNOSCITE,
QVONIAM SICVT PATRI FILIVS, MECVM SERVIVIT IN
EVANGELIO.
2:23⸻ HVNC IGITVR SPERO ME MITTERE, MOX VT VIDERO
QVE CIRCA ME SVNT.
2:24⸻ CONFIDO AVTEM IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ QVONIAM ET IPSE
VENIAM AD VOS CITO.
2:25⸻ NECESSARIVM AVTEM EXISTIMAVI
EPHAPHRODITVM FRATREM, ET COOPERATOREM, ET
COMMILITONEM MEVM, VESTRVM APOSTOLVM, ET
MINISTRVM NECESSITATIS MEAE, MITTERE AD VOS:
2:26⸻ QVONIAM QVIDEM OMNES VOS DESIDERABAT: ET
MAESTVS ERAT, PROPTEREA QVOD AVDIERATIS ILLVM
INFIRMATVM.
2:27⸻ NAM ET INFIRMATVS EST VSQVE AD MORTEM: SED
D̅E̅V̅S̅ MISERTVS EST EIVS: NON SOLVM AVTEM EIVS, VERVM
ETIAM ET MEI, NE TRISTITIAM SVPER TRISTITIAM HABEREM.
2:28⸻ FESTINANTIVS ERGO MISI ILLVM, VT VISO EO
ITERVM GAVDEATIS, ET EGO SINE TRISTITIA SIM.
2:29⸻ EXCIPITE ITAQVE ILLVM CVM OMNI GAVDIO IN
D̅O̅M̅I̅N̅O̅, ET EIVSMODI CVM HONORE HABETOTE.
2:30⸻ QVONIAM PROPTER OPVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ VSQVE AD
MORTEM ACCESSIT, TRADENS ANIMAM SVAM VT IMPLERET
ID, QVOD EX VOBIS DEERAT ERGA MEVM OBSEQVIVM.
3:1⸻ DE CETERO FRATRES MEI GAVDETE IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
EADEM VOBIS SCRIBERE, MIHI QVIDEM NON PIGRVM, VOBIS
AVTEM NECESSARIVM.
3:2⸻ VIDETE CANES, VIDETE MALOS OPERARIOS, VIDETE
CONCISIONEM.
3:3⸻ NOS ENIM SVMVS CIRCVMCISIO, QVI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ D̅E̅O̅
SERVIMVS, ET GLORIAMVR IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, ET NON IN
CARNE FIDVCIAM HABENTES,
3:4⸻ QVAMQVAM EGO HABEAM CONFIDENTIAM ET IN
CARNE. SI QVIS ALIVS VIDETVR CONFIDERE IN CARNE, EGO
MAGIS,
3:5⸻ CIRCVMCISVS OCTAVA DIE, EX GENERE ISRAHEL, DE
TRIBV BENIAMIN, HEBREVS EX HEBRAEIS, SECVNDVM
LEGEM PHARISAEVS,
3:6⸻ SECVNDVM AEMVLATIONEM PERSEQVENS
ECCLESIAM D̅E̅I̅, SECVNDVM IVSTITIAM, QVAE IN LEGE EST,
CONVERSATVS SINE QVERELLA:
3:7⸻ SED QVAE MIHI FVERVNT LVCRA, HAEC ARBITRATVS
SVM PROPTER C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ DETRIMENTA.
3:8⸻ VERVMTAMEN ET EXISTIMO OMNIA DETRIMENTVM
ESSE PROPTER EMINENTEM SCIENTIAM I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ MEI: PROPTER QVEM OMNIA DETRIMENTVM FECI,
ET ARBITROR VT STERCORA, VT C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ LVCRIFACIAM,
3:9⸻ ET INVENIAR IN ILLO NON HABENS MEAM IVSTITIAM,
QVAE EX LEGE EST, SED ILLAM, QVAE EX FIDE EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
QVAE EX D̅E̅O̅ EST IVSTITIA IN FIDE
3:10⸻ AD AGNOSCENDVM ILLVM, ET VIRTVTEM
RESVRRECTIONIS EIVS, ET SOCIETATEM PASSIONVM ILLIVS:
CONFIGVRATVS MORTI EIVS:
3:11⸻ SI QVO MODO OCCVRRAM AD RESVRRECTIONEM,
QVAE EST EX MORTVIS:
3:12⸻ NON QVOD IAM ACCEPERIM, AVT IAM PERFECTVS
SIM: SEQVOR AVTEM, SI CONPREHENDAM IN QVO ET
CONPREHENSVS SVM A C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
3:13⸻ FRATRES, EGO ME NON ARBITROR
CONPRAEHENDISSE. VNVM AVTEM: QVAE QVIDEM RETRO
SVNT OBLIVISCENS, AD EA VERO, QVAE SVNT PRIORA,
EXTENDENS ME,
3:14⸻ AD DESTINATVM PERSEQVOR, AD BRABIVM
SVPERNAE VOCATIONIS D̅E̅I̅ IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
3:15⸻ QVICVMQVE ERGO PERFECTI SVMVS, HOC
SENTIAMVS: ET SI QVID ALITER SAPITIS, ET HOC VOBIS D̅E̅V̅S̅
REVELAVIT.
3:16⸻ VERVMTAMEN AD QVOD PERVENIMVS VT IDEM
SAPIAMVS, ET IN EADEM PERMANEAMVS REGVLA.
3:17⸻ IMITATORES MEI ESTOTE FRATRES, ET OBSERVATE
EOS QVI ITA AMBVLANT, SICVT HABETIS FORMAM NOS.
3:18⸻ MVLTI ENIM AMBVLANT, QVOS SAEPE DICEBAM
VOBIS (NVNC AVTEM ET FLENS DICO) INIMICOS CRVCIS
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
3:19⸻ QVORVM FINIS INTERITVS: QVORVM D̅E̅V̅S̅ VENTER:
ET GLORIA IN CONFVSIONE IPSORVM, QVI TERRENA
SAPIVNT.
3:20⸻ NOSTRA AVTEM CONVERSATIO IN CAELIS EST:
VNDE ETIAM SALVATOREM EXPECTAMVS D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅,
3:21⸻ QVI REFORMAVIT CORPVS HVMILITATIS NOSTRAE,
CONFIGVRATVM CORPORI CLARITATIS SVAE, SECVNDVM
OPERATIONEM, QVA POSSIT ETIAM SVBICERE SIBI OMNIA.
4:1⸻ ITAQVE FRATRES MEI CARISSIMI, ET
DESIDERANTISSIMI, GAVDIVM MEVM, ET CORONA MEA: SIC
STATE IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, CARISSIMI:
4:2⸻ EVHODIAM ROGO, ET SYNTYCHEN DEPRAECOR
IDIPSVM SAPERE IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
4:3⸻ ETIAM ROGO ET TE GERMANE CONPAR, ADIVVA
ILLAS, QVAE MECVM LABORAVERVNT IN EVANGELIO CVM
CLEMENTE, ET CETERIS ADIVTORIBVS MEIS, QVORVM
NOMINA SVNT IN LIBRO VITAE.
4:4⸻ GAVDETE IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ SEMPER: ITERVM DICO
GAVDETE.
4:5⸻ MODESTIA VESTRA NOTA SIT OMNIBVS HOMINIBVS:
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ PROPE EST.
4:6⸻ NIHIL SOLLICITI SITIS: SED IN OMNI ORATIONE, ET
OBSECRATIONE, CVM GRATIARVM ACTIONE PETITIONES
VESTRAE INNOTESCANT APVD D̅E̅V̅M̅.
4:7⸻ ET PAX D̅E̅I̅, QVAE EXSVPERAT OMNEM SENSVM,
CVSTODIAT CORDA VESTRA, ET INTELLEGENTIAS VESTRAS
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
4:8⸻ DE CETERO FRATRES, QVAECVMQVE SVNT VERA,
QVAECVMQVE PVDICA, QVAECVMQVE IVSTA, QVAECVMQVE
S̅A̅N̅C̅T̅A̅, QVAECVMQVE AMABILIA, QVAECVMQVE BONAE
FAMAE, SIQVA VIRTVS, SIQVA LAVS DISCIPLINAE, HAEC
COGITATE.
4:9⸻ QVAE ET DIDICISTIS, ET ACCEPISTIS, ET AVDISTIS, ET
VIDISTIS IN ME, HAEC AGITE: ET D̅E̅V̅S̅ PACIS ERIT VOBISCVM.
4:10⸻ GAVISVS SVM AVTEM IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ VEHEMENTER,
QVONIAM TANDEM ALIQVANDO REFLORVISTIS PRO ME
SENTIRE, SICVT ET SENTIEBATIS: OCCVPATI AVTEM ERATIS.
4:11⸻ NON QVASI PROPTER PENVRIAM DICO: EGO ENIM
DIDICI, IN QVIBVS SVM, SVFFICIENS ESSE.
4:12⸻ SCIO ET HVMILIARI, SCIO ET ABVNDARE: (VBIQVE
ET IN OMNIBVS INSTITVTVS SVM) ET SATIARI, ET ESVRIRE,
ET PAENVRIAM PATI.
4:13⸻ OMNIA POSSVM IN EO, QVI ME CONFORTAT.
4:14⸻ VERVMTAMEN BENE FECISTIS, COMMVNICANTES
TRIBVLATIONI MEAE.
4:15⸻ SCITIS AVTEM ET VOS PHILIPPENSES, QVOD IN
PRINCIPIO EVANGELII, QVANDO PROFECTVS SVM A
MACHEDONIA, NVLLA MIHI ECCLESIA COMMVNICAVIT IN
RATIONE DATI ET ACCEPTI, NISI VOS SOLI:
4:16⸻ QVIA ET THESSALONICAM SEMEL ET BIS IN VSVM
MIHI MISISTIS.
4:17⸻ NON QVIA QVAERO DATVM, SED REQVIRO FRVCTVM
ABVNDANTEM IN RATIONEM VESTRAM.
4:18⸻ HABEO AVTEM OMNIA, ET ABVNDO: REPLETVS SVM,
ACCEPTIS AB EPHAPHRODITO QVAE MISISTIS ODOREM
SVAVITATIS, HOSTIAM ACCEPTAM, PLACENTEM D̅E̅O̅.
4:19⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM MEVS IMPLEAT OMNE DESIDERIVM
VESTRVM SECVNDVM DIVITIAS SVAS IN GLORIA IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅
I̅E̅S̅V̅.
4:20⸻ D̅E̅O̅ AVTEM ET PATRI NOSTRO GLORIA IN SAECVLA
SAECVLORVM: AMEN.
4:21⸻ SALVTATE OMNEM S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
4:22⸻ SALVTANT VOS, QVI MECVM SVNT, FRATRES.
SALVTANT VOS OMNES S̅A̅N̅C̅T̅I̅, MAXIME AVTEM QVI DE
CAESARIS DOMO SVNT.
4:23⸻ GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ CVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ VESTRO.
AMEN.

Colossians
1:1⸻ PAVLVS APOSTOLVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅ PER VOLVNTATEM
D̅E̅I̅, ET TIMOTHEVS FRATER:
1:2⸻ HIS, QVI SVNT COLOSIS, S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅, ET FIDELIBVS
FRATRIBVS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
1:3⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE NOSTRO.
GRATIAS AGIMVS D̅E̅O̅, ET PATRI D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SEMPER PRO VOBIS ORANTES:
1:4⸻ AVDIENTES FIDEM VESTRAM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, ET
DILECTIONEM, QVAM HABETIS IN S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅ OMNES
1:5⸻ PROPTER SPEM, QVAE REPOSITA EST VOBIS IN
CAELIS: QVAM AVDISTIS IN VERBO VERITATIS EVANGELII:
1:6⸻ QVOD PERVENIT AD VOS, SICVT ET IN VNIVERSO
MVNDO EST, ET FRVCTIFICAT, ET CRESCIT SICVT IN VOBIS,
EX EA, QVA AVDISTIS DIE, ET COGNOVISTIS GRATIAM D̅E̅I̅ IN
VERITATE,
1:7⸻ SICVT DIDICISTIS AB EPAPHRA CARISSIMO
CONSERVO NOSTRO, QVI EST FIDELIS PRO VOBIS MINISTER
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅,
1:8⸻ QVI ETIAM MANIFESTAVIT NOBIS DILECTIONEM
VESTRAM IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅:
1:9⸻ IDEO ET NOS EX QVA DIE AVDIVIMVS, NON CESSAMVS
PRO VOBIS ORANTES, ET POSTVLANTES VT IMPLEAMINI
AGNITIONE VOLVNTATIS EIVS, IN OMNI SAPIENTIA ET
INTELLECTV SPIRITALI:
1:10⸻ VT AMBVLETIS DIGNE D̅E̅O̅ PER OMNIA PLACENTES:
IN OMNI OPERE BONO FRVCTIFICANTES, ET CRESCENTES
SCIENTIA D̅E̅I̅:
1:11⸻ IN OMNI VIRTVTE CONFORTATI SECVNDVM
POTENTIAM CLARITATIS EIVS IN OMNI PATIENTIA, ET
LONGANIMITATE CVM GAVDIO
1:12⸻ GRATIAS AGENTES PATRI, QVI DIGNOS NOS FECIT IN
PARTEM SORTIS S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ IN LVMINE:
1:13⸻ QVI ERIPVIT VOS DE POTESTATE TENEBRARVM, ET
TRANSTVLIT IN REGNVM FILII DILECTIONIS SVAE,
1:14⸻ IN QVO HABEMVS REDEMPTIONEM, REMISSIONEM
PECCATORVM:
1:15⸻ QVI EST IMAGO D̅E̅I̅ INVISIBILIS, PRIMOGENITVS
OMNI CREATVRAE:
1:16⸻ QVIA IN IPSO CONDITA SVNT VNIVERSA ET IN
CAELIS, ET IN TERRA, VISIBILIA, ET INVISIBILIA, SIVE
THRONI, SIVE DOMINATIONES, SIVE PRINCIPATVS, SIVE
POTESTATES: OMNIA PER IPSVM, ET IN IPSO CREATA SVNT:
1:17⸻ ET IPSE EST ANTE OMNES, ET OMNIA IN IPSO
CONSTANT.
1:18⸻ ET IPSE EST CAPVT CORPORIS ECCLESIAE, QVI EST
PRINCIPIVM, PRIMOGENITVS EX MORTVIS: VT SIT IN
OMNIBVS IPSE PRIMATVM TENENS.
1:19⸻ QVIA IN IPSO CONPLACVIT, OMNEM PLENITVDINEM
HABITARE:
1:20⸻ ET PER EVM RECONCILIARI OMNIA IN IPSVM,
PACIFICANS PER SANGVINEM CRVCIS EIVS, SIVE QVAE IN
TERRIS, SIVE QVAE IN CAELIS SVNT.
1:21⸻ ET VOS CVM ESSETIS ALIQVANDO ALIENATI, ET
INIMICI SENSV IN OPERIBVS MALIS:
1:22⸻ NVNC AVTEM RECONCILIAVIT IN CORPORE CARNIS
EIVS PER MORTEM, EXHIBERE VOS SANCTOS, ET
IMMACVLATOS, ET INREPREHENSIBILES CORAM IPSO:
1:23⸻ SI TAMEN PERMANETIS IN FIDE FVNDATI, ET
STABILES, ET IMMOBILES A SPE EVANGELII, QVOD AVDISTIS,
QVOD PRAEDICATVM EST IN VNIVERSA CREATVRA, QVAE
SVB CAELO EST, CVIVS FACTVS SVM EGO PAVLVS MINISTER.
1:24⸻ QVI NVNC GAVDEO IN PASSIONIBVS PRO VOBIS, ET
ADIMPLEO EA, QVAE DESVNT PASSIONVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, IN CARNE
MEA PRO CORPORE EIVS, QVOD EST ECCLESIA:
1:25⸻ CVIVS FACTVS SVM EGO MINISTER SECVNDVM
DISPENSATIONEM D̅E̅I̅, QVAE DATA EST MIHI IN VOS, VT
IMPLEAM VERBVM D̅E̅I̅:
1:26⸻ MYSTERIVM, QVOD ABSCONDITVM FVIT A SAECVLIS,
ET GENERATIONIBVS, NVNC AVTEM MANIFESTATVM EST
S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ EIVS,
1:27⸻ QVIBVS VOLVIT D̅E̅V̅S̅ NOTAS FACERE DIVITIAS
GLORIAE SACRAMENTI HVIVS IN GENTIBVS, QVOD EST
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, IN VOBIS SPES GLORIAE,
1:28⸻ QVEM NOS ADNVNTIAMVS, CORRIPIENTES OMNEM
HOMINEM, ET DOCENTES OMNEM HOMINEM, IN OMNI
SAPIENTIA, VT EXHIBEAMVS OMNEM HOMINEM PERFECTVM
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
1:29⸻ IN QVO ET LABORO, CERTANDO SECVNDVM
OPERATIONEM EIVS, QVAM OPERATVR IN ME IN VIRTVTE.
2:1⸻ VOLO ENIM VOS SCIRE QVALEM SOLLICITVDINEM
HABEAM PRO VOBIS, ET PRO HIS, QVI SVNT LAODICIAE, ET
QVICVMQVE NON VIDERVNT FACIEM MEAM IN CARNE:
2:2⸻ VT CONSOLENTVR CORDA IPSORVM, INSTRVCTI IN
CARITATE, ET IN OMNES DIVITIAS PLENITVDINIS
INTELLECTVS, IN AGNITIONE MYSTERII D̅E̅I̅ PATRIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
I̅E̅S̅V̅:
2:3⸻ IN QVO SVNT OMNES THESAVRI SAPIENTIAE, ET
SCIENTIAE ABSCONDITI.
2:4⸻ HOC AVTEM DICO, VT NEMO VOS DECIPIAT IN
SVPTILITATE SERMONVM.
2:5⸻ NAM ETSI CORPORE ABSENS SVM, SED S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
VOBISCVM SVM: GAVDENS, ET VIDENS ORDINEM VESTRVM,
ET FIRMAMENTVM EIVS, QVAE IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ EST, FIDEI
VESTRAE.
2:6⸻ SICVT ERGO ACCEPISTIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅,
IN IPSO AMBVLATE,
2:7⸻ RADICATI, ET SVPERAEDIFICATI IN IPSO, ET
CONFIRMATI FIDE, SICVT ET DIDICISTIS, ABVNDANTES IN
GRATIARVM ACTIONE:
2:8⸻ VIDETE NE QVIS VOS DECIPIAT PER PHILOSOFIAM, ET
INANEM FALLACIAM SECVNDVM TRADITIONEM HOMINVM,
SECVNDVM ELEMENTA MVNDI, ET NON SECVNDVM
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅:
2:9⸻ QVIA IN IPSO INHABITAT OMNIS PLENITVDO
DIVINITATIS CORPORALITER:
2:10⸻ ET ESTIS IN ILLO REPLETI, QVI EST CAPVT OMNIS
PRINCIPATVS, ET POTESTATIS:
2:11⸻ IN QVO ET CIRCVMCISI ESTIS CIRCVMCISIONE NON
MANV FACTA IN EXPOLIATIONE CORPORIS CARNIS, IN
CIRCVMCISIONE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
2:12⸻ CONSEPVLTI EI IN BAPTISMO, IN QVO ET
RESVRREXISTIS PER FIDEM OPERATIONIS D̅E̅I̅, QVI
SVSCITAVIT ILLVM A MORTVIS.
2:13⸻ ET VOS CVM MORTVI ESSETIS IN DELICTIS, ET
PRAEPVTIO CARNIS VESTRAE, CONVIVIFICAVIT CVM ILLO,
DONANS VOBIS OMNIA DELICTA:
2:14⸻ DELENS QVOD ADVERSVM NOS ERAT
CHIROGRAFVM DECRETI, QVOD ERAT CONTRARIVM NOBIS,
ET IPSVM TVLIT DE MEDIO, ADFIGENS ILLVD CRVCI:
2:15⸻ EXPOLIANS PRINCIPATVS, ET POTESTATES
TRADVXIT CONFIDENTER, PALAM TRIVMPHANS ILLOS IN
SEMETIPSO.
2:16⸻ NEMO ERGO VOS IVDICET IN CIBO, AVT IN POTO,
AVT IN PARTE DIEI FESTI, AVT NOMINIAE, AVT
SABBATORVM:
2:17⸻ QVAE SVNT VMBRA FVTVRORVM: CORPVS AVTEM
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
2:18⸻ NEMO VOS SEDVCAT, VOLENS IN HVMILITATE, ET
RELIGIONE ANGELORVM, QVAE NON VIDIT AMBVLANS,
FRVSTRA INFLATVS SENSV CARNIS SVAE,
2:19⸻ ET NON TENENS CAPVT, EX QVO TOTVM CORPVS
PER NEXVS, ET CONIVNCTIONES SVBMINISTRATVM, ET
CONSTRVCTVM CRESCIT IN AVGMENTVM D̅E̅I̅.
2:20⸻ SI MORTVI ESTIS CVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ AB ELEMENTIS
MVNDI: QVID ADHVC TAMQVAM VIVENTES IN MVNDO
DECERNITIS?
2:21⸻ NE TETIGERIS, NEQVE GVSTAVERIS, NEQVE
CONTRECTAVERIS:
2:22⸻ QVAE SVNT OMNIA IN INTERITV IPSO VSV, SECVM
PRAECEPTA, ET DOCTRINAS HOMINVM:
2:23⸻ QVAE SVNT RATIONEM QVIDEM HABENTIA
SAPIENTIAE IN SVPERSTITIONE, ET HVMILITATE, ET AD NON
PARCENDVM CORPORI, NON IN HONORE ALIQVO AD
SATVRITATEM CARNIS.
3:1⸻ IGITVR, SI CONRESVRREXISTIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅: QVAE
SVRSVM SVNT QVAERITE, VBI C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ EST IN DEXTERA D̅E̅I̅
SEDENS:
3:2⸻ QVAE SVRSVM SVNT SAPITE, NON QVAE SVPER
TERRAM.
3:3⸻ MORTVI ENIM ESTIS, ET VITA VESTRA ABSCONDITA 4:9⸻ CVM ONESIMO CARISSIMO, ET FIDELI FRATRE, QVI
EST CVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ IN D̅E̅O̅. EST EX VOBIS. OMNIA, QVAE HIC AGVNTVR, NOTA FACIET
3:4⸻ CVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ APPARVERIT, VITA VESTRA: TVNC ET VOBIS.
VOS APPAREBITIS CVM IPSO IN GLORIA. 4:10⸻ SALVTAT VOS ARISTARCHVS CONCAPTIVVS MEVS,
3:5⸻ MORTIFICATE ERGO MEMBRA VESTRA, QVAE SVNT ET MARCVS CONSOBRINVS BARNABAE, DE QVO ACCEPISTIS
SVPER TERRAM: FORNICATIONEM, INMVNDITIAM, MANDATA: SI VENERIT AD VOS, EXCIPITE ILLVM:
LIBIDINEM, CONCVPISCENTIAM MALAM, ET AVARITIAM, 4:11⸻ ET I̅E̅S̅V̅S̅, QVI DICITVR IVSTVS: QVI SVNT EX
QVAE EST SIMVLACHRORVM SERVITVS: CIRCVMCISIONE: HI SOLI SVNT ADIVTORES IN REGNO D̅E̅I̅,
3:6⸻ PROPTER QVAE VENIT IRA D̅E̅I̅ SVPER FILIOS QVI MIHI FVERVNT SOLACIO.
INCREDVLITATIS: 4:12⸻ SALVTAT VOS EPAPHRAS, QVI EX VOBIS EST, SERVVS
3:7⸻ IN QVIBVS ET VOS AMBVLASTIS ALIQVANDO, CVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅, SEMPER SOLLICITVS PRO VOBIS IN
VIVERITIS IN ILLIS. ORATIONIBVS, VT STETIS PERFECTI, ET PLENI IN OMNI
3:8⸻ NVNC AVTEM DEPONITE ET VOS OMNIA: IRAM, VOLVNTATE D̅E̅I̅.
INDIGNATIONEM, MALITIAM, BLASPHEMIAM, TVRPEM 4:13⸻ TESTIMONIVM ENIM ILLI PERHIBEO QVOD HABET
SERMONEM DE ORE VESTRO. MVLTVM LABOREM PRO VOBIS, ET PRO HIS, QVI SVNT
3:9⸻ NOLITE MENTIRI INVICEM, EXPOLIANTES VOS LAODICIAE, ET QVI HIERAPOLI.
VETEREM HOMINEM CVM ACTIBVS EIVS, 4:14⸻ SALVTAT VOS LVCAS MEDICVS CARISSIMVS, ET
3:10⸻ ET INDVENTES NOVVM EVM, QVI RENOVATVR IN DEMAS.
AGNITIONEM SECVNDVM IMAGINEM EIVS, QVI CREAVIT EVM. 4:15⸻ SALVTATE FRATRES, QVI SVNT LAODICIAE, ET
3:11⸻ VBI NON EST GENTILIS, ET IVDEVS, CIRCVMCISIO, ET NYMPHAM, ET QVAE IN DOMO EIVS EST, ECCLESIA.
PRAEPVTIVM, BARBARVS, ET SCYTHA, SERVVS, ET LIBER: SED 4:16⸻ ET CVM LECTA FVERIT APVD VOS EPISTVLA, FACITE
OMNIA, ET IN OMNIBVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅. VT ET IN LAODICENSIVM ECCLESIA LEGATVR: ET EA, QVAE
3:12⸻ INDVITE VOS ERGO SICVT ELECTI D̅E̅I̅, S̅A̅N̅C̅T̅I̅, ET LAVDICENSIVM EST, VOS LEGATIS.
DILECTI, VISCERA MISERICORDIAE, BENIGNITATEM, 4:17⸻ ET DICITE ARCHIPPO: VIDE MINISTERIVM, QVOD
HVMILITATEM, MODESTIAM, PATIENTIAM: ACCEPISTI IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, VT ILLVD IMPLEAS.
3:13⸻ SVBPORTANTES INVICEM, ET DONANTES VOBIS 4:18⸻ SALVTATIO, MEA MANV PAVLI. MEMORES ESTOTE
IPSIS SI QVIS ADVERSVS ALIQVEM HABET QVAERELLAM: VINCVLORVM MEORVM. GRATIA VOBISCVM. AMEN.
SICVT ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DONAVIT VOBIS, ITA ET VOS.
3:14⸻ SVPER OMNIA AVTEM HAEC, CARITATEM, QVOD EST
VINCVLVM PERFECTIONIS:
3:15⸻ ET PAX C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ EXVLTET IN CORDIBVS VESTRIS, IN
QVO ET VOCATI ESTIS IN VNO CORPORE: ET GRATI ESTOTE.
3:16⸻ VERBVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ HABITET IN VOBIS ABVNDANTER,
IN OMNI SAPIENTIA, DOCENTES, ET COMMONENTES
VOSMETIPSOS, PSALMIS, HYMNIS, CANTICIS SPIRITALIBVS, IN
GRATIA CANTANTES IN CORDIBVS VESTRIS D̅E̅O̅.
3:17⸻ OMNE, QVODCVMQVE FACITIS IN VERBO AVT IN
OPERE, OMNIA IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅, GRATIAS AGENTES
D̅E̅O̅ ET PATRI PER IPSVM.
3:18⸻ MVLIERES SVBDITAE ESTOTE VIRIS, SICVT
OPORTET, IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
3:19⸻ VIRI DILIGITE VXORES VESTRAS, ET NOLITE AMARI
ESSE AD ILLAS.
3:20⸻ FILII OBOEDITE PARENTIBVS PER OMNIA: HOC
ENIM PLACITVM EST IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
3:21⸻ PATRES, NOLITE AD INDIGNATIONEM PROVOCARE
FILIOS VESTROS, VT NON PVSILLO ANIMO FIANT.
3:22⸻ SERVI OBOEDITE PER OMNIA DOMINIS CARNALIBVS,
NON AD OCVLVM SERVIENTES, QVASI HOMINIBVS
PLACENTES, SED IN SIMPLICITATE CORDIS, TIMENTES
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅.
3:23⸻ QVODCVMQVE FACITIS, EX ANIMO OPERAMINI
SICVT D̅O̅M̅I̅N̅O̅, ET NON HOMINIBVS:
3:24⸻ SCIENTIS QVOD A D̅O̅M̅I̅N̅O̅ ACCIPIETIS
RETRIBVTIONEM HEREDITATIS. D̅O̅M̅I̅N̅O̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ SERVITE.
3:25⸻ QVI ENIM INIVRIAM FACIT, RECIPIET ID, QVOD
INIQVE GESSIT: ET NON EST PERSONARVM ACCEPTIO.
4:1⸻ DOMINI, QVOD IVSTVM EST ET AEQVVM, SERVIS
PRAESTATE: SCIENTES QVONIAM ET VOS D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ HABETIS
IN CAELO.
4:2⸻ ORATIONI INSTATE, VIGILANTES IN EA IN
GRATIARVM ACTIONE:
4:3⸻ ORANTES SIMVL ET PRO NOBIS, VT D̅E̅V̅S̅ APERIAT
NOBIS OSTIVM SERMONIS AD LOQVENDVM MYSTERIA
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ (PROPTER QVOD ETIAM VINCTVS SVM)
4:4⸻ VT MANIFESTEM ILLVD ITA VT OPORTET ME LOQVI.
4:5⸻ IN SAPIENTIA AMBVLATE AD EOS, QVI FORIS SVNT:
TEMPVS REDIMENTES.
4:6⸻ SERMO VESTER SEMPER IN GRATIA SALE SIT
CONDITVS, VT SCIATIS QVOMODO OPORTEAT VOS VNICVIQVE
RESPONDERE.
4:7⸻ QVAE CIRCA ME SVNT, OMNIA VOBIS NOTA FACIET
THYCICVS CARISSIMVS FRATER, ET FIDELIS MINISTER, ET
CONSERVVS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅:
4:8⸻ QVEM MISI AD VOS AD HOC IPSVM VT COGNOSCAT,
QVAE CIRCA VOS SVNT, ET CONSOLETVR CORDA VESTRA,

1 Thessalonians
1:1⸻ PAVLVS, ET SILVANVS, ET TIMOTHEVS ECCLESIAE
THESSALONICENSIVM IN D̅E̅O̅ PATRE, ET D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:2⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX. GRATIAS AGIMVS D̅E̅O̅
SEMPER PRO OMNIBVS VOBIS, MEMORIAM FACIENTES IN
ORATIONIBVS NOSTRIS SINE INTERMISSIONE,
1:3⸻ MEMORES OPERIS FIDEI VESTRAE, ET LABORIS, ET
CARITATIS, ET SVSTINENTIAE SPEI D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ANTE D̅E̅V̅M̅ ET PATREM NOSTRVM:
1:4⸻ SCIENTES FRATRES, DILECTI A D̅E̅O̅, ELECTIONEM
VESTRAM:
1:5⸻ QVIA EVANGELIVM NOSTRVM NON FVIT AD VOS IN
SERMONE TANTVM, SED IN VIRTVTE, ET IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅,
ET IN PLENITVDINE MVLTA, SICVT SCITIS QVALES FVERIMVS
VOBIS PROPTER VOS.
1:6⸻ ET VOS IMITATORES NOSTRI FACTI ESTIS, ET D̅O̅M̅I̅N̅I̅,
EXCIPIENTES VERBVM IN TRIBVLATIONE MVLTA, CVM
GAVDIO S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅:
1:7⸻ ITA VT FACTI SITIS FORMA OMNIBVS CREDENTIBVS
IN MACHEDONIA, ET IN ACHAIA.
1:8⸻ A VOBIS ENIM DIFFAMATVS EST SERMO D̅O̅M̅I̅N̅I̅, NON
SOLVM IN MACHEDONIA, ET IN ACHAIA, SED IN OMNI LOCO
FIDES VESTRA, QVAE EST AD D̅E̅V̅M̅, PROFECTA EST, ITA VT
NON SIT NOBIS NECESSE QVICQVAM LOQVI.
1:9⸻ IPSI ENIM DE NOBIS ADNVNTIANT QVALEM
INTROITVM HABVERIMVS AD VOS: ET QVOMODO CONVERSI
ESTIS AD D̅E̅V̅M̅ A SIMVLACHRIS, SERVIRE D̅E̅O̅ VIVO, ET
VERO,
1:10⸻ ET EXPECTARE FILIVM EIVS DE CAELIS (QVEM
SVSCITAVIT EX MORTVIS) I̅E̅S̅V̅M̅, QVI ERIPVIT NOS AB IRA
VENTVRA.
2:1⸻ NAM IPSI SCITIS, FRATRES, INTROITVM NOSTRVM AD
VOS, QVIA NON INANIS FVIT:
2:2⸻ SED ANTE PASSI, ET CONTVMELIIS ADFECTI (SICVT
SCITIS) IN PHILIPPIS, FIDVCIAM HABVIMVS IN D̅E̅O̅ N̅O̅S̅T̅R̅O̅
LOQVI AD VOS EVANGELIVM D̅E̅I̅ IN MVLTA SOLLICITVDINE.
2:3⸻ EXHORTATIO ENIM NOSTRA NON DE ERRORE, NEQVE
DE INMVNDITIA, NEQVE IN DOLO,
2:4⸻ SED SICVT PROBATI SVMVS A D̅E̅O̅ VT CREDERETVR
NOBIS EVANGELIVM: ITA LOQVIMVR NON QVASI HOMINIBVS
PLACENTES, SED D̅E̅O̅, QVI PROBAT CORDA NOSTRA.
2:5⸻ NEQVE ENIM ALIQVANDO FVIMVS IN SERMONE
ADVLTATIONIS, SICVT SCITIS: NEQVE IN OCCASIONE
AVARITIAE: D̅E̅V̅S̅ TESTIS EST:
2:6⸻ NEC QVAERENTES AB HOMINIBVS GLORIAM, NEQVE
A VOBIS, NEQVE AB ALIIS.
2:7⸻ CVM POSSIMVS ONERI ESSE VT C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ APOSTOLI:
SED FACTI SVMVS PARVVLI IN MEDIO VESTRVM, TAMQVAM
SI NVTRIX FOVEAT FILIOS SVOS.
2:8⸻ ITA DESIDERANTES VOS, CVPIDE VOLEBAMVS
TRADERE VOBIS NON SOLVM EVANGELIVM D̅E̅I̅, SED ETIAM
ANIMAS NOSTRAS: QVONIAM CARISSIMI NOBIS FACTI ESTIS.
2:9⸻ MEMORES ENIM ESTIS FRATRES LABOREM
NOSTRVM, ET FATIGATIONEM: NOCTE ET DIE OPERANTES,
NE QVEM VESTRVM GRAVAREMVS, PRAEDICAVIMVS VOBIS
EVANGELIVM D̅E̅I̅.
2:10⸻ VOS TESTIS ESTIS, ET D̅E̅V̅S̅, QVAM S̅A̅N̅C̅T̅E̅, ET
IVSTE, ET SINE QVAERELLA, VOBIS, QVI CREDIDISTIS,
FVIMVS:
2:11⸻ SICVT SCITIS, QVALITER VNVMQVEMQVE VESTRVM
(TAMQVAM PATER FILIOS SVOS)
2:12⸻ DEPRAECANTES VOS, ET CONSOLANTES,
TESTIFICATI SVMVS, VT AMBVLARETIS DIGNE D̅E̅O̅, QVI
VOCAVIT VOS IN SVVM REGNVM, ET GLORIAM.
2:13⸻ IDEO ET NOS GRATIAS AGIMVS D̅E̅O̅ SINE
INTERMISSIONE: QVONIAM CVM ACCEPISSETIS A NOBIS
VERBVM AVDITVS D̅E̅I̅, ACCEPISTIS, NON VT VERBVM
HOMINVM, SED (SICVT EST VERE) VERBVM D̅E̅I̅, QVI
OPERATVR IN VOBIS, QVI CREDIDISTIS.
2:14⸻ VOS ENIM IMITATORES FACTI ESTIS FRATRES
ECCLESIARVM D̅E̅I̅, QVAE SVNT IN IVDEA IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅:
QVIA EADEM PASSI ESTIS ET VOS A CONTRIBVLIBVS VESTRIS,
SICVT ET IPSI A IVDAEIS:
2:15⸻ QVI ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ OCCIDERVNT I̅E̅S̅V̅M̅, ET
PROPHETAS, ET NOS PERSECVTI SVNT, ET D̅E̅O̅ NON
PLACENT, ET OMNIBVS HOMINIBVS ADVERSANTVR,
2:16⸻ PROHIBENTES NOS GENTIBVS LOQVI VT SALVAE
FIANT, VT IMPLEANT PECCATA SVA SEMPER: PRAEVENIT
ENIM IRA D̅E̅I̅ SVPER ILLOS VSQVE IN FINEM.
2:17⸻ NOS AVTEM FRATRES DESOLATI A VOBIS AD
TEMPVS HORAE, ASPECTV, NON CORDE, ABVNDANTIVS
FESTINAVIMVS FACIEM VESTRAM VIDERE CVM MVLTO
DESIDERIO:
2:18⸻ QVONIAM VOLVIMVS VENIRE AD VOS: EGO QVIDEM
PAVLVS, ET SEMEL, ET ITERVM, SED INPEDIVIT NOS
SATANAS.
2:19⸻ QVAE EST ENIM NOSTRA SPES, AVT GAVDIVM, AVT
CORONA GLORIAE? NONNE VOS ANTE D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅
I̅E̅S̅V̅M̅ ESTIS IN ADVENTVM EIVS?
2:20⸻ VOS ENIM ESTIS GLORIA NOSTRA ET GAVDIVM.
3:1⸻ PROPTER QVOD NON SVSTINENTES AMPLIVS,
PLACVIT NOBIS REMANERE ATHENIS, SOLIS:
3:2⸻ ET MISIMVS TIMOTHEVM FRATREM NOSTRVM, ET
MINISTRVM D̅E̅I̅ IN EVANGELIO C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ AD CONFIRMANDOS
VOS, ET EXHORTANDOS PRO FIDE VESTRA:
3:3⸻ VT NEMO MOVEATVR IN TRIBVLATIONIBVS ISTIS:
IPSI ENIM SCITIS QVOD IN HOC POSITI SVMVS.
3:4⸻ NAM ET CVM APVD VOS ESSEMVS, PRAEDICEBAMVS
VOBIS PASSVROS NOS TRIBVLATIONES, SICVT ET FACTVM
EST, ET SCITIS.
3:5⸻ PROPTEREA ET EGO AMPLIVS NON SVSTINENS, MISI
AD COGNOSCENDAM FIDEM VESTRAM: NE FORTE
TEMPTAVERIT VOS IS, QVI TEMPTAT, ET INANIS FIAT LABOR
NOSTER.
3:6⸻ NVNC AVTEM VENIENTE TIMOTHEO AD NOS A VOBIS,
ET ADNVNTIANTE NOBIS FIDEM ET CARITATEM VESTRAM,
ET QVIA MEMORIAM NOSTRI HABETIS BONAM SEMPER,
DESIDERANTES NOS VIDERE, SICVT NOS QVOQVE VOS:
3:7⸻ IDEO CONSOLATI SVMVS F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ IN VOBIS IN OMNI
NECESSITATE, ET TRIBVLATIONE NOSTRA PER VESTRAM
FIDEM,
3:8⸻ QVONIAM NVNC VIVIMVS, SI VOS STATIS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
3:9⸻ QVAM ENIM GRATIARVM ACTIONEM POSSVMVS D̅E̅O̅
RETRIBVERE PRO VOBIS IN OMNI GAVDIO, QVO GAVDEMVS
PROPTER VOS ANTE D̅E̅V̅M̅ NOSTRVM,
3:10⸻ NOCTE ET DIE ABVNDANTIVS ORANTES, VT
VIDEAMVS FACIEM VESTRAM, ET COMPLEAMVS EA, QVAE
DESVNT FIDEI VESTRAE?
3:11⸻ IPSE AVTEM D̅E̅V̅S̅, ET PATER NOSTER, ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
I̅E̅S̅V̅S̅ DIRIGAT VIAM NOSTRAM AD VOS.
3:12⸻ VOS AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ MVLTIPLICET, ET ABVNDARE
FACIAT CARITATEM IN INVICEM, ET IN OMNES,
QVEMADMODVM ET NOS IN VOBIS:
3:13⸻ AD CONFIRMANDA CORDA VESTRA SINE
QVAERELLA IN SANCTITATE, ANTE D̅E̅V̅M̅ ET PATREM
NOSTRVM, IN ADVENTVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ CVM
OMNIBVS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ EIVS. AMEN.
4:1⸻ DE CETERO ERGO, FRATRES, ROGAMVS VOS ET
OBSECRAMVS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅, VT QVEMADMODVM
ACCEPISTIS A NOBIS QVOMODO VOS OPORTEAT AMBVLARE,
ET PLACERE D̅E̅O̅, SICVT ET AMBVLATIS VT ET ABVNDETIS
MAGIS.
4:2⸻ SCITIS ENIM QVAE PRAECEPTA DEDERIMVS VOBIS
PER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅.
4:3⸻ HAEC EST ENIM VOLVNTAS D̅E̅I̅, SANCTIFICATIO
VESTRA: VT ABSTINEATIS VOS A FORNICATIONE,
4:4⸻ VT SCIAT VNVSQVISQVE VESTRVM SVVM VAS
POSSIDERE IN SANCTIFICATIONE, ET HONORE:
4:5⸻ NON IN PASSIONE DESIDERII, SICVT ET GENTES,
QVAE IGNORANT D̅E̅V̅M̅:
4:6⸻ ET NEQVIS SVPERGREDIATVR, NEQVE
CIRCVMVENIAT IN NEGOTIO FRATREM SVVM: QVONIAM
VINDEX EST D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DE HIS OMNIBVS, SICVT PRAEDIXIMVS
VOBIS, ET TESTIFICATI SVMVS.
4:7⸻ NON ENIM VOCAVIT NOS D̅E̅V̅S̅ IN INMVNDITIA, SED
IN SANCTIFICATIONE.
4:8⸻ ITAQVE QVI HAEC SPERNIT, NON HOMINEM SPERNIT,
SED D̅E̅V̅M̅: QVI ETIAM DEDIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ SVVM S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ IN
VOBIS.
4:9⸻ DE CARITATE AVTEM FRATERNITATIS NON NECESSE 5:26⸻ SALVTATE FRATRES OMNES IN OSCVLO S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
HABVIMVS SCRIBERE VOBIS: IPSI ENIM VOS A D̅E̅O̅ DIDICISTIS 5:27⸻ ADIVRO VOS PER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ VT LEGATVR EPISTVLA
VT DILIGATIS INVICEM. OMNIBVS SANCTIS FRATRIBVS.
4:10⸻ ETENIM FACITIS ILLVD IN OMNES FRATRES IN 5:28⸻ GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ VOBISCVM.
VNIVERSA MACHEDONIA. ROGAMVS AVTEM VOS FRATRES VT
ABVNDETIS MAGIS,
4:11⸻ ET OPERAM DETIS VT QVIETI SITIS, ET VESTRVM
NEGOTIVM AGATIS, ET OPEREMINI MANIBVS VESTRIS, SICVT
PRAECEPIMVS VOBIS:
4:12⸻ ET VT HONESTE AMBVLETIS AD EOS, QVI FORIS
SVNT: ET NVLLIVS ALIQVID DESIDERITIS.
4:13⸻ NOLVMVS AVTEM VOS IGNORARE FRATRES DE
DORMIENTIBVS, VT NON CONTRISTEMINI SICVT ET CETERI,
QVI SPEM NON HABENT.
4:14⸻ SI ENIM CREDIMVS QVOD I̅E̅S̅V̅S̅ MORTVVS EST, ET
RESVRREXIT: ITA ET D̅E̅V̅S̅ EOS, QVI DORMIERVNT PER
I̅E̅S̅V̅M̅, ADDVCET CVM EO.
4:15⸻ HOC ENIM VOBIS DICIMVS IN VERBO D̅O̅M̅I̅N̅I̅, QVIA
NOS, QVI VIVIMVS, QVI RESIDVI SVMVS IN ADVENTVM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅, NON PRAEVENIEMVS EOS, QVI DORMIERVNT.
4:16⸻ QVONIAM IPSE D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ IN IVSSV, ET IN VOCE
ARCHANGELI, ET IN TVBA D̅E̅I̅ DESCENDET DE CAELO: ET
MORTVI, QVI IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ SVNT, RESVRGENT PRIMI.
4:17⸻ DEINDE NOS, QVI VIVIMVS, QVI RELINQVIMVR,
SIMVL RAPIEMVR CVM ILLIS IN NVBIBVS OBVIAM D̅O̅M̅I̅N̅O̅ IN
AERA, ET SIC SEMPER CVM D̅O̅M̅I̅N̅O̅ ERIMVS.
4:18⸻ ITAQVE CONSOLAMINI INVICEM VERBIS ISTIS.
5:1⸻ DE TEMPORIBVS AVTEM, ET MOMENTIS FRATRES
NON INDIGETIS VT SCRIBAMVS VOBIS.
5:2⸻ IPSI ENIM DILIGENTER SCITIS QVIA DIES D̅O̅M̅I̅N̅I̅,
SICVT FVR IN NOCTE, ITA VENIET.
5:3⸻ CVM ENIM DIXERINT: PAX, ET SECVRITAS: TVNC
REPENTINVS EIS SVPERVENIET INTERITVS, SICVT DOLOR IN
VTERO HABENTI, ET NON EFFVGIENT.
5:4⸻ VOS AVTEM FRATRES NON ESTIS IN TENEBRIS, VT
VOS DIES ILLE TAMQVAM FVR CONPRAEHENDAT:
5:5⸻ OMNES VOS FILII LVCIS ESTIS, ET FILII DIEI: NON
SVMVS NOCTIS, NEQVE TENEBRARVM.
5:6⸻ IGITVR NON DORMIAMVS SICVT CETERI, SED
VIGILEMVS, ET SOBRII SIMVS.
5:7⸻ QVI ENIM DORMIVNT, NOCTE DORMIVNT: ET QVI
EBRII SVNT, NOCTE EBRII SVNT.
5:8⸻ NOS AVTEM, QVI DIEI SVMVS, SOBRII SIMVS, INDVTI
LORICAM FIDEI, ET CARITATIS, ET GALEAM SPEM SALVTIS:
5:9⸻ QVONIAM NON POSVIT NOS D̅E̅V̅S̅ IN IRAM, SED IN
ADQVISITIONEM SALVTIS PER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅,
5:10⸻ QVI MORTVVS EST PRO NOBIS: VT SIVE VIGILEMVS,
SIVE DORMIAMVS, SIMVL CVM ILLO VIVAMVS.
5:11⸻ PROPTER QVOD CONSOLAMINI INVICEM: ET
AEDIFICATE ALTERVTRVM, SICVT ET FACITIS.
5:12⸻ ROGAMVS AVTEM FRATRES VT NOVERITIS EOS, QVI
LABORANT INTER VOS, ET PRAESVNT VOBIS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, ET
MONENT VOS,
5:13⸻ VT HABEATIS ILLOS ABVNDANTIVS IN CARITATE
PROPTER OPVS ILLORVM: PACEM HABETE CVM EIS.
5:14⸻ ROGAMVS AVTEM VOS F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅, CORRIPITE
INQVIETOS, CONSOLAMINI PVSILLIANIMES, SVSCIPITE
INFIRMVS, PATIENTES ESTOTE AD OMNES.
5:15⸻ VIDETE NE QVIS MALVM PRO MALO ALICVI REDDAT:
SED SEMPER QVOD BONVM EST SECTAMINI ET IN INVICEM,
ET IN OMNES.
5:16⸻ SEMPER GAVDETE.
5:17⸻ SINE INTERMISSIONE ORATE.
5:18⸻ IN OMNIBVS GRATIAS AGITE: HAEC ENIM VOLVNTAS
D̅E̅I̅ EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ IN OMNIBVS VOBIS.
5:19⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ NOLITE EXTINGVERE.
5:20⸻ PROPHETIAS NOLITE SPERNERE.
5:21⸻ OMNIA AVTEM PROBATE: QVOD BONVM EST
TENETE.
5:22⸻ AB OMNI SPECIE MALA ABSTINETE VOS:
5:23⸻ IPSE AVTEM D̅E̅V̅S̅ PACIS SANCTIFICET VOS PER
OMNIA: ET INTEGER SPIRITVS VESTER, ET ANIMA, ET
CORPVS SINE QVAERELLA IN ADVENTV D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SERVETVR.
5:24⸻ FIDELIS EST, QVI VOCAVIT VOS: QVI ETIAM FACIET.
5:25⸻ FRATRES ORATE PRO NOBIS.

2 Thessalonians
1:1⸻ PAVLVS, ET SILVANVS, ET TIMOTHEVS, ECCLESIAE
THESSALONICENSIVM IN D̅E̅O̅ PATRE NOSTRO, ET D̅O̅M̅I̅N̅O̅
I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:2⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE NOSTRO, ET
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:3⸻ GRATIAS AGERE DEBEMVS D̅E̅O̅ SEMPER PRO VOBIS,
FRATRES, ITA VT DIGNVM EST, QVONIAM SVPERCRESCIT
FIDES VESTRA, ET ABVNDAT CARITAS VNIVSCVIVSQVE
VESTRVM IN INVICEM:
1:4⸻ ITA VT NOS IPSI IN VOBIS GLORIEMVR IN ECCLESIIS
D̅E̅I̅, PRO PATIENTIA VESTRA, ET FIDE, IN OMNIBVS
PERSECVTIONIBVS VESTRIS, ET TRIBVLATIONIBVS, QVAS
SVSTINETIS
1:5⸻ IN EXEMPLVM IVSTI IVDICII D̅E̅I̅, VT DIGNI
HABEAMINI REGNO D̅E̅I̅, PRO QVO ET PATIMINI.
1:6⸻ SI TAMEN IVSTVM EST APVD D̅E̅V̅M̅ RETRIBVERE
TRIBVLATIONEM HIS, QVI VOS TRIBVLANT:
1:7⸻ ET VOBIS, QVI TRIBVLAMINI, REQVIEM NOBISCVM IN
REVELATIONE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅ DE CAELO CVM ANGELIS
VIRTVTIS EIVS,
1:8⸻ IN FLAMMA IGNIS DANTIS VINDICTAM HIS, QVI NON
NOVERVNT D̅E̅V̅M̅, ET QVI NON OBOEDIVNT EVANGELIO
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:9⸻ QVI POENAS DABVNT IN INTERITVM AETERNAS A
FACIE D̅O̅M̅I̅N̅I̅, ET A GLORIA VIRTVTIS EIVS:
1:10⸻ CVM VENERIT GLORIFICARI IN S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ SVIS, ET
ADMIRABILIS FIERI IN OMNIBVS, QVI CREDIDERVNT, QVIA
CREDITVM EST TESTIMONIVM NOSTRVM SVPER VOS IN DIE
ILLO.
1:11⸻ IN QVO ETIAM ORAMVS SEMPER PRO VOBIS: VT
DIGNETVR VOS VOCATIONE SVA D̅E̅V̅S̅, ET IMPLEAT OMNEM
VOLVNTATEM BONITATIS, ET OPVS FIDEI IN VIRTVTE,
1:12⸻ VT CLARIFICETVR NOMEN D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ IN VOBIS, ET VOS IN ILLO SECVNDVM GRATIAM D̅E̅I̅
N̅O̅S̅T̅R̅I̅, ET D̅O̅M̅I̅N̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
2:1⸻ ROGAMVS AVTEM VOS FRATRES PER ADVENTVM
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET NOSTRAE
CONGREGATIONIS IN IPSVM:
2:2⸻ VT NON CITO MOVEAMINI A VESTRO SENSV, NEQVE
TERREAMINI, NEQVE PER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅, NEQVE PER SERMONEM,
NEQVE PER EPISTVLAM TAMQVAM PER NOS, QVASI INSTET
DIES D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
2:3⸻ NEQVIS VOS SEDVCAT VLLO MODO: QVONIAM NISI
VENERIT DISCESSIO PRIMVM, ET REVELATVS FVERIT HOMO
PECCATI, FILIVS PERDITIONIS,
2:4⸻ QVI ADVERSATVR, ET EXTOLLITVR SVPRA OMNE,
QVOD DICITVR D̅E̅V̅S̅, AVT QVOD COLITVR, ITA VT IN TEMPLO
D̅E̅I̅ SEDEAT OSTENDENS SE TAMQVAM SIT D̅E̅V̅S̅.
2:5⸻ NON RETINETIS QVOD CVM ESSEMVS APVD VOS,
HAEC DICEBAMVS VOBIS?
2:6⸻ ET NVNC QVID DETINEAT SCITIS, VT REVELETVR IN
SVO TEMPORE.
2:7⸻ NAM MYSTERIVM IAM OPERATVR INIQVITATIS:
TANTVM VT QVI TENET NVNC, TENEAT, DONEC DE MEDIO
FIAT.
2:8⸻ ET TVNC REVELABITVR ILLE INIQVVS, QVEM
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅ INTERFICIET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ ORIS SVI, ET
DESTRVET INLVSTRATIONE ADVENTVS SVI EVM:
2:9⸻ CVIVS EST ADVENTVS SECVNDVM OPERATIONEM
SATANAE IN OMNI VIRTVTE, SIGNIS, ET PRODIGIIS
MENDACIBVS,
2:10⸻ IN OMNI SEDVCTIONE INIQVITATIS HIS, QVI
PEREVNT: EO QVOD CARITATEM VERITATIS NON
RECEPERVNT VT SALVI FIERENT. IDEO MITTIT ILLIS D̅E̅V̅S̅
OPERATIONEM ERRORIS VT CREDANT MENDACIO,
2:11⸻ VT IVDICENTVR OMNES, QVI NON CREDIDERVNT
VERITATI, SED CONSENSERVNT INIQVITATI.
2:12⸻ NOS AVTEM DEBEMVS GRATIAS AGERE D̅E̅O̅
SEMPER PRO VOBIS FRATRES DILECTI A D̅E̅O̅, QVOD
ELEGERIT NOS D̅E̅V̅S̅ PRIMITIAS IN SALVTEM IN
SANCTIFICATIONE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, ET FIDE VERITATIS:
2:13⸻ IN QVA ET VOCAVIT VOS PER EVANGELIVM
NOSTRVM IN QVISITIONEM GLORIAE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
2:14⸻ ITAQVE FRATRES STATE: ET TENETE TRADITIONES,
QVAS DIDICISTIS, SIVE PER SERMONEM, SIVE PER EPISTVLAM
NOSTRAM.
2:15⸻ IPSE AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ NOSTER I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅, ET
D̅E̅V̅S̅ ET PATER NOSTER, QVI DILEXIT NOS, ET DEDIT
CONSOLATIONEM AETERNAM, ET SPEM BONAM IN GRATIA,
2:16⸻ EXHORTETVR CORDA VESTRA, ET CONFIRMET IN
OMNI OPERE, ET SERMONE BONO.
3:1⸻ DE CETERO FRATRES ORATE PRO NOBIS VT SERMO
D̅E̅I̅ CVRRAT, ET CLARIFICETVR, SICVT ET APVD VOS:
3:2⸻ ET VT LIBEREMVR AB INPORTVNIS, ET MALIS
HOMINIBVS: NON ENIM OMNIVM EST FIDES.
3:3⸻ FIDELIS AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EST, QVI CONFIRMAVIT
VOS, ET CVSTODIET A MALO.
3:4⸻ CONFIDIMVS AVTEM DE VOBIS, IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅,
QVONIAM QVAE PRAECIPIMVS, ET FACITIS, ET FACIETIS.
3:5⸻ D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ AVTEM DIRIGAT CORDA VESTRA IN
CARITATE D̅E̅I̅, ET PATIENTIA C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
3:6⸻ DENVNTIAMVS AVTEM VOBIS FRATRES IN NOMINE
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, VT SVBTRAHATIS VOS AB
OMNI FRATRE AMBVLANTE INORDINATE, ET NON
SECVNDVM TRADITIONEM, QVAM ACCEPERVNT A NOBIS.
3:7⸻ IPSI SCITIS QVEMADMODVM OPORTEAT IMITARI
NOS: QVONIAM NON INQVIETI FVIMVS INTER VOS:
3:8⸻ NEQVE GRATIS PANEM MANDVCAVIMVS AB ALIQVO,
SED IN LABORE, ET FATIGATIONE, NOCTE ET DIE
OPERANTES, NE QVEM VESTRVM GRAVAREMVS.
3:9⸻ NON QVASI NON HABVERIMVS POTESTATEM, SED VT
NOSMETIPSOS FORMAM DAREMVS VOBIS AD IMITANDVM
NOS.
3:10⸻ NAM ET CVM ESSEMVS APVD VOS, HOC
DENVNTIABAMVS VOBIS: QVONIAM SI QVIS NON VVLT
OPERARI, NEC MANDVCET.
3:11⸻ AVDIMVS ENIM INTER VOS QVOSDAM AMBVLANTES
INQVIETE, NIHIL OPERANTES, SED CVRIOSAE AGENTES.
3:12⸻ HIS AVTEM, QVI EIVSMODI SVNT, DENVNTIAMVS, ET
OBSECRAMVS IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, VT CVM SILENTIO
OPERANTES, SVVM PANEM MANDVCENT.
3:13⸻ VOS AVTEM FRATRES NOLITE DEFICERE
BENEFACIENTES.
3:14⸻ QVOD SI QVIS NON OBOEDIT VERBO NOSTRO PER
EPISTVLAM, HVNC NOTATE, ET NON CONMISCEAMINI CVM
ILLO VT CONFVNDATVR:
3:15⸻ ET NOLITE QVASI INIMICVM EXISTIMARE, SED
CORRIPITE VT FRATREM.
3:16⸻ IPSE AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ PACIS DET VOBIS PACEM
SEMPITERNAM IN OMNI LOCO. D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ CVM OMNIBVS
VOBIS.
3:17⸻ SALVTATIO, MEA MANV PAVLI: QVOD EST SIGNVM
IN OMNI EPISTVLA. ITA SCRIBO.
3:18⸻ GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ CVM
OMNIBVS VOBIS. AMEN.

1 Timothy
1:1⸻ PAVLVS APOSTOLVS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SECVNDVM
IMPERIVM D̅E̅I̅ SALVATORIS NOSTRI, ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅ SPEI
NOSTRAE:
1:2⸻ TIMOTHEO DILECTO FILIO IN FIDE. GRATIA,
MISERICORDIA, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE, ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ N̅O̅S̅T̅R̅O̅.
1:3⸻ SICVT ROGAVI TE VT REMANERIS EPHESI CVM IREM
IN MACHEDONIAM, ET DENVNTIARES QVIBVSDAM NE
ALITER DOCERENT,
1:4⸻ NEQVE INTENDERENT FABVLIS, ET GENEALOGIIS
INTERMINATIS: QVAE QVAESTIONES PRAESTANT MAGIS
QVAM AEDIFICATIONEM D̅E̅I̅, QVAE EST IN FIDE.
1:5⸻ FINIS AVTEM PRAECEPTI EST CARITAS DE CORDE
PVRO, ET CONSCIENTIA BONA, ET FIDE NON FICTA.
1:6⸻ A QVIBVS QVIDAM ABERRANTES, CONVERSI SVNT IN
VANILOQVIVM,
1:7⸻ VOLENTES ESSE LEGIS DOCTORES, NON
INTELLEGENTES NEQVE QVAE LOQVVNTVR, NEQVE DE
QVIBVS ADFIRMANT.
1:8⸻ SCIMVS AVTEM QVIA BONA EST LEX, SI QVIS EA
LEGITIME VTATVR:
1:9⸻ SCIENS HOC QVIA LEX IVSTO NON EST POSITA, SED
INIVSTIS, ET NON SVBDITIS, IMPIIS, ET PECCATORIBVS,
SCELERATIS, ET CONTAMINATIS, PATRICIDIS, ET
MATRICIDIS, HOMICIDIS,
1:10⸻ FORNICARIIS, MASCVLORVM CONCVBITORIBVS,
PLAGIARIIS, MENDACIBVS, PERIVRIS, ET SI QVID ALIVD
SANAE DOCTRINAE ADVERSATVR,
1:11⸻ QVAE EST SECVNDVM EVANGELIVM GLORIAE BEATI
D̅E̅I̅, QVOD CREDITVM EST MIHI.
1:12⸻ GRATIAS AGO EI, QVI ME CONFORTAVIT, C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅
I̅E̅S̅V̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅ N̅O̅S̅T̅R̅O̅, QVIA FIDELEM ME EXISTIMAVIT,
PONENS IN MINISTERIO:
1:13⸻ QVI PRIVS FVI BLASPHEMVS, ET PERSECVTOR, ET
CONTVMELIOSVS: SED MISERICORDIAM CONSECVTVS SVM,
QVIA IGNORANS FECI IN INCREDVLITATE.
1:14⸻ SVPERABVNDAVIT HAEC GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅
CVM FIDE, ET DILECTIONE, QVAE EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
1:15⸻ FIDELIS SERMO, ET OMNI ACCEPTIONE DIGNVS:
QVIA C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅ VENIT IN HVNC MVNDVM PECCATORES
SALVOS FACERE, QVORVM PRIMVS EGO SVM:
1:16⸻ SED IDEO MISERICORDIAM CONSECVTVS SVM: VT IN
ME PRIMO OSTENDERET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅ OMNEM
PATIENTIAM AD DEFORMATIONEM EORVM, QVI CREDITVRI
SVNT ILLI, IN VITAM AETERNAM.
1:17⸻ REGI AVTEM SAECVLORVM INMORTALI, INVISIBILI,
SOLI D̅E̅O̅ HONOR, ET GLORIA IN SAECVLA SAECVLORVM.
AMEN.
1:18⸻ HOC PRAECEPTVM COMMENDO TIBI FILI
TIMOTHEAE, SECVNDVM PRAECEDENTES IN TE PROPHETIAS,
VT MILITES IN ILLIS BONAM MILITIAM,
1:19⸻ HABENS FIDEM, ET BONAM CONSCIENTIAM, QVAM
QVIDAM REPELLENTES, CIRCA FIDEM NAVFRAGAVERVNT:
1:20⸻ EX QVIBVS EST HYMENIVS, ET ALEXANDER: QVOS
TRADIDI SATANAE, VT DISCANT NON BLASPHEMARE.
2:1⸻ OBSECRO IGITVR PRIMO OMNIVM FIERI
OBSECRATIONES, ORATIONES, POSTVLATIONES, GRATIARVM
ACTIONES PRO OMNIBVS HOMINIBVS:
2:2⸻ PRO REGIBVS, ET OMNIBVS, QVI IN SVBLIMITATE
SVNT, VT QVIETAM ET TRANQVILLAM VITAM AGAMVS IN
OMNI PIETATE, ET CASTITATE.
2:3⸻ HOC ENIM BONVM EST, ET ACCEPTVM CORAM
SALVATORE N̅O̅S̅T̅R̅O̅ DEO,
2:4⸻ QVI OMNES HOMINES VVLT SALVOS FIERI, ET AD
AGNITIONEM VERITATIS VENIRE.
2:5⸻ VNVS ENIM D̅E̅V̅S̅, VNVS ET MEDIATOR D̅E̅I̅ ET
HOMINVM HOMO C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅:
2:6⸻ QVI DEDIT REDEMPTIONEM SEMETIPSVM PRO
OMNIBVS, TESTIMONIVM TEMPORIBVS SVIS:
2:7⸻ IN QVO POSITVS SVM EGO PRAEDICATOR, ET
APOSTOLVS (VERITATEM DICO, NON MENTIOR) DOCTOR
GENTIVM IN FIDE, ET VERITATE.
2:8⸻ VOLO ERGO VIROS ORARE IN OMNI LOCO, LEVANTES
PVRAS MANVS SINE IRA, ET DISCEPTATIONE.
2:9⸻ SIMILITER ET MVLIERES IN HABITV ORNATO, CVM
VERECVNDIA, ET SOBRIETATE ORNANTES SE, NON IN TORTIS
CRINIBVS, AVT AVRO, AVT MARGARITIS, VEL VESTE
PRAETIOSA:
2:10⸻ SED QVOD DECET MVLIERES, PROMITTENTES
PVDICITIAM PER OPERA BONA.
2:11⸻ MVLIER IN SILENTIO DISCAT CVM OMNI
SVBIECTIONE.
2:12⸻ DOCERE AVTEM MVLIERI NON PERMITTO, NEQVE
DOMINARI IN VIRVM: SED ESSE IN SILENTIO.
2:13⸻ ADAM ENIM PRIOR FIGVRATVS EST: DEINDE EVA.
2:14⸻ ET ADAM NON EST SEDVCTVS: MVLIER AVTEM
SEDVCTA IN PRAEVARICATIONE FVIT.
2:15⸻ SALVABITVR AVTEM PER FILIORVM
GENERATIONEM, SI PERMANSERINT IN FIDE, ET DILECTIONE,
ET S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATIONE CVM SOBRIETATE.
3:1⸻ FIDELIS SERMO: SI QVIS EPISCOPATVM DESIDERAT,
BONVM OPVS DESIDERAT.
3:2⸻ OPORTET ERGO EPISCOPVM INREPRAEHENSIBILEM
ESSE, VNIVS VXORIS VIRVM, SOBRIVM, PRVDENTEM,
ORNATVM, HOSPITALEM, DOCTOREM,
3:3⸻ NON VINOLENTVM, NON PERCVSSOREM, SED
MODESTVM: NON LITIGIOSVM, NON CVPIDVM,
3:4⸻ SVAE DOMVI BENE PRAEPOSITVM: FILIOS
HABENTEM SVBDITOS CVM OMNI CASTITATE.
3:5⸻ SI QVIS AVTEM DOMVI SVAE PRAEESSE NESCIT,
QVOMODO ECCLESIAE D̅E̅I̅ DILIGENTIAM HABEBIT?
3:6⸻ NON NEOPHYTVM: NE IN SVPERBIA ELATVS, IN
IVDICIVM INCIDAT DIABOLI.
3:7⸻ OPORTET AVTEM ILLVM ET TESTIMONIVM HABERE
BONVM AB HIS, QVI FORIS SVNT, VT NON IN OBPROBRIVM
INCIDAT, ET LAQVEVM DIABOLI.
3:8⸻ DIACONOS SIMILITER PVDICOS, NON BILINGVES, NON
MVLTO VINO DEDITOS, NON TVRPE LVCRVM SECTANTES:
3:9⸻ HABENTES MYSTERIVM FIDEI IN CONSCIENTIA PVRA.
3:10⸻ ET HI AVTEM PROBENTVR PRIMVM: ET SIC
MINISTRENT, NVLLVM CRIMEN HABENTES.
3:11⸻ MVLIERES SIMILITER PVDICAS, NON DETRAHENTES,
SOBRIAS, FIDELES IN OMNIBVS.
3:12⸻ DIACONES SINT VNIVS VXORIS VIRI: QVI FILIIS SVIS
BENE PRAESVNT, ET SVIS DOMIBVS.
3:13⸻ QVI ENIM BENE MINISTRAVERINT, GRADVM SIBI
BONVM ADQVIRENT, ET MVLTAM FIDVCIAM IN FIDE, QVAE
EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
3:14⸻ HAEC TIBI SCRIBO, SPERANS VENIRE AD TE CITO.
3:15⸻ SI AVTEM TARDAVERO, VT SCIAS QVOMODO TE
OPORTEAT IN DOMO D̅E̅I̅ CONVERSARI, QVAE EST ECCLESIA
D̅E̅I̅ VIVI, COLVMNA ET FIRMAMENTVM VERITATIS.
3:16⸻ ET MANIFESTE MAGNVM EST PIETATIS
SACRAMENTVM, QVOD MANIFESTATVM EST IN CARNE,
IVSTIFICATVM EST IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, APPARVIT ANGELIS,
PRAEDICATVM EST GENTIBVS, CREDITVM EST IN MVNDO,
ADSVMPTVM EST IN GLORIA.
4:1⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ AVTEM MANIFESTE DICIT, QVIA IN
NOVISSIMIS TEMPORIBVS DESCEDENT QVIDAM A FIDE,
ATTENDENTES SPIRITIBVS ERRORIS, ET DOCTRINIS
DAEMONIORVM,
4:2⸻ IN HYPOCHRISI LOQVENTIVM MENDACIVM, ET
CAVTERIATAM HABENTIVM CONSCIENTIAM SVAM,
4:3⸻ PROHIBENTIVM NVBERE, ABSTINERE A CIVIS, QVOS
D̅E̅V̅S̅ CREAVIT AD PERCIPIENDVM CVM GRATIARVM
ACTIONE FIDELIBVS, ET HIS, QVI COGNOVERVNT
VERITATEM.
4:4⸻ QVIA OMNIS CREATVRA D̅E̅I̅ BONA, ET NIHIL
REICIENDVM QVOD CVM GRATIARVM ACTIONE PERCIPITVR:
4:5⸻ SANCTIFICATVR ENIM PER VERBVM D̅E̅I̅, ET
ORATIONEM.
4:6⸻ HAEC PROPONENS FRATRIBVS, BONVS ERIS
MINISTER I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ ENVTRITVS VERBIS FIDEI, ET BONAE
DOCTRINAE, QVAM ADSECVTVS ES.
4:7⸻ INEPTAS AVTEM, ET ANILES FABVLAS DEVITA:
EXERCE TEIPSVM AD PIETATEM.
4:8⸻ NAM CORPORALIS EXERCITATIO, AD MODICVM
VTILIS EST: PIETAS AVTEM AD OMNIA VTILIS EST,
PROMISSIONEM HABENS VITAE, QVAE NVNC EST, ET
FVTVRAE.
4:9⸻ FIDELIS SERMO, ET OMNI ACCEPTIONE DIGNVS.
4:10⸻ IN HOC ENIM LABORAMVS, ET MALEDICIMVR, QVIA
SPERAMVS IN D̅E̅V̅M̅ VIVVM, QVI EST SALVATOR OMNIVM
HOMINVM, MAXIME FIDELIVM.
4:11⸻ PRAECIPE HAEC, ET DOCE.
4:12⸻ NEMO ADVLESCENTIAM TVAM CONTEMNAT: SED
EXEMPLVM ESTO FIDELIVM IN VERBO, IN CONVERSATIONE,
IN CARITATE, IN FIDE, IN CASTITATE.
4:13⸻ DVM VENIO, ATTENDE LECTIONI, EXORTATIONI,
DOCTRINAE.
4:14⸻ NOLI NEGLEGERE GRATIAM, QVAE IN TE EST, QVAE
DATA EST TIBI PER PROPHETIAM, CVM INPOSITIONE
MANVVM PRAESBYTERII.
4:15⸻ HAEC MEDITARE, IN HIS ESTO: VT PROFECTVS TVVS
MANIFESTVS SIT OMNIBVS.
4:16⸻ ATTENDE TIBI, ET DOCTRINAE: INSTA IN ILLIS. HOC
ENIM FACIENS, ET TEIPSVM SALVVM FACIES, ET QVI TE
AVDIVNT.
5:1⸻ SENIOREM NE INCREPAVERIS, SED OBSECRA VT
PATREM: IVVENES, VT FRATRES:
5:2⸻ ANVS, VT MATRES: IVVENCVLAS, VT SORORES IN
OMNI CASTITATE:
5:3⸻ VIDVAS HONORA, QVAE VERE VIDVAE SVNT.
5:4⸻ SI QVA AVTEM VIDVA FILIOS, AVT NEPOTES HABET:
DISCAT PRIMVM DOMVM SVAM REGERE, ET MVTVAM VICEM
REDDERE PARENTIBVS: HOC ENIM ACCEPTVM EST CORAM
D̅E̅O̅.
5:5⸻ QVAE AVTEM VERE VIDVA EST, ET DESOLATA,
SPERAVIT IN D̅E̅V̅M̅, ET INSTAT OBSECRATIONIBVS, ET
ORATIONIBVS NOCTE AC DIE.
5:6⸻ NAM QVAE IN DELICIIS EST, VIVENS MORTVA EST.
5:7⸻ ET HOC PRAECIPE VT INREPREHENSIBILES SINT.
5:8⸻ SI QVIS AVTEM SVORVM, ET MAXIME
DOMESTICORVM CVRAM NON HABET, FIDEM NEGAVIT, ET
EST INFIDELI DETERIOR.
5:9⸻ VIDVA ELIGATVR NON MINVS SEXAGINTA ANNORVM,
QVAE FVERIT VNIVS VIRI VXOR,
5:10⸻ IN OPERIBVS BONIS TESTIMONIVM HABENS, SI
FILIOS EDOCAVIT, SI HOSPITIO RECEPIT, SI S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅
PEDES LAVIT, SI TRIBVLATIONEM PATIENTIBVS
SVBMINISTRAVIT, SI OMNE OPVS BONVM SVBSECVTA EST.
5:11⸻ ADVLESCENTIORES AVTEM VIDVAS DEVITA: CVM
ENIM LVXVRIATAE FVERINT IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, NVBERE VOLVNT:
5:12⸻ HABENTES DAMNATIONEM, QVIA PRIMAM FIDEM
IRRITAM FECERVNT.
5:13⸻ SIMVL AVTEM ET OTIOSAE DISCVNT CIRCVMIRE
DOMOS: NON SOLVM OTIOSAE, SED ET VERBOSAE, ET
CVRIOSAE, LOQVENTES QVAE NON OPORTET.
5:14⸻ VOLO ERGO IVVENIORES NVBERE, FILIOS
PROCREARE, MATRESFAMILIAS ESSE, NVLLAM OCCASIONEM
DARE ADVERSARIO MALEDICTI GRATIA.
5:15⸻ IAM ENIM QVAEDAM CONVERSAE SVNT RETRO
SATANAN.
5:16⸻ SI QVA FIDELIS HABET VIDVAS, SVMMINISTRET
ILLIS, VT NON GRAVETVR ECCLESIA: VT HIS, QVAE VERE
VIDVAE SVNT, SVFFICIAT.
5:17⸻ QVI BENE PRAESVNT PRAESBYTERI, DVPLICI
HONORE DIGNI HABEANTVR: MAXIME QVI LABORANT IN
VERBO ET IN DOCTRINA.
5:18⸻ DICIT ENIM SCRIPTVRA: NON INFRENABIS OS BOVI
TRITVRANTI. ET: DIGNVS EST OPERARIVS MERCEDE SVA.
5:19⸻ ADVERSVS PRAESBYTERVM ACCVSATIONEM NOLI
RECIPERE, NISI SVB DVOBVS ET TRIBVS TESTIBVS.
5:20⸻ PECCANTEM CORAM OMNIBVS ARGVE: VT ET
CETERI TIMOREM HABEANT.
5:21⸻ TESTOR CORAM D̅E̅O̅ ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, ET ELECTIS
ANGELIS, VT HAEC CVSTODIAS SINE PRAEIVDICIO, NIHIL
FACIENS IN ALIAM PARTEM DECLINANDO.
5:22⸻ MANVS CITO NEMINI INPOSVERIS, NEQVE
COMMVNICAVERIS PECCATIS ALIENIS. TEIPSVM CASTVM
CVSTODI.
5:23⸻ NOLI ADHVC AQVAM BIBERE, SED VINO MODICO
VTERE PROPTER STOMACHVM TVVM, ET FREQVENTES TVAS
INFIRMITATES.
5:24⸻ QVORVNDAM HOMINVM PECCATA MANIFESTA
SVNT, PRAECEDENTIA AD IVDICIVM: QVOSDAM AVTEM ET
SVBSEQVVNTVR.
5:25⸻ SIMILITER ET FACTA BONA MANIFESTA SVNT: ET
QVAE ALITER SE HABENT, ABSCONDI NON POSSVNT.
6:1⸻ QVICVMQVE SVNT SVB IVGO SERVI, DOMINOS SVOS
OMNI HONORE DIGNOS ARBITRENTVR, NE NOMEN D̅O̅M̅I̅N̅I̅
ET DOCTRINA BLASPHEMETVR.
6:2⸻ QVI AVTEM FIDELES HABENT DOMINOS, NON
CONTEMNANT, QVIA FRATRES SVNT: SED MAGIS SERVIANT,
QVIA FIDELES SVNT ET DILECTI, QVI BENEFICII PARTICIPES
SVNT. HAEC DOCE, ET HORTARE.
6:3⸻ SI QVIS ALITER DOCET, ET NON ADQVIESCIT SANIS
SERMONIBVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET EI, QVAE
SECVNDVM PIETATEM EST, DOCTRINAE:
6:4⸻ SVPERBVS, NIHIL SCIENS, SED LANGVENS CIRCA
QVAESTIONES, ET PVGNANS VERBORVM: EX QVIBVS
ORIVNTVR INVIDIAE, CONTENTIONES, BLASPHEMIAE,
SVSPICIONES MALAE,
6:5⸻ CONFLICTATIONES HOMINVM MENTE
CORRVPTORVM, ET QVI VERITATE PRIVATI SVNT,
EXISTIMANTIVM QVAESTVM ESSE PIETATEM.
6:6⸻ EST AVTEM QVAESTVS MAGNVS PIETAS CVM
SVFFICIENTIA.
6:7⸻ NIHIL ENIM INTVLIMVS IN MVNDO: HAVT DVBIVM
QVIA NEC AVFERRE QVID POSSVMVS.
6:8⸻ HABENTES AVTEM ALIMENTA, ET QVIBVS TEGAMVR,
HIS CONTENTI SVMVS.
6:9⸻ NAM QVI VOLVNT DIVITES FIERI, INCIDVNT IN
TEMPTATIONEM, ET LAQVEVM, ET DESIDERIA MVLTA
INVTILIA, ET NOCIVA, QVAE MERGVNT HOMINES IN
INTERITVM ET PERDITIONEM.
6:10⸻ RADIX ENIM OMNIVM MALORVM EST CVPIDITAS:
QVAM QVIDAM ADPETENTES ERRAVERVNT A FIDE, ET
INSERVERVNT SE DOLORIBVS MVLTIS.
6:11⸻ TV AVTEM, O HOMO D̅E̅I̅ HAEC FVGE: SECTARE VERO
IVSTITIAM, PIETATEM, FIDEM, CARITATEM, PATIENTIAM,
MANSVETVDINEM.
6:12⸻ CERTA BONVM CERTAMEN FIDEI, ADPRAEHENDE
VITAM AETERNAM, IN QVA VOCATVS ES, ET CONFESSVS
BONAM CONFESSIONEM CORAM MVLTIS TESTIBVS.
6:13⸻ PRAECIPIO TIBI CORAM D̅E̅O̅, QVI VIVIFICAT OMNIA,
ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, QVI TESTIMONIVM REDDIDIT SVB PONTIO
PILATO, BONAM CONFESSIONEM:
6:14⸻ VT SERVES MANDATVM SINE MACVLA,
INREPRAEHENSIBILE VSQVE IN ADVENTVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅
I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
6:15⸻ QVEM SVIS TEMPORIBVS OSTENDET BEATVS ET
SOLVS POTENS, REX REGVM, ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DOMINANTIVM:
6:16⸻ QVI SOLVS HABET INMORTALITATEM, LVCEM
HABITANS INACCESSIBILEM: QVEM VIDIT NVLLVS HOMINVM,
SED NEC VIDERE POTEST: CVI HONOR, ET IMPERIVM
SEMPITERNVM: AMEN.
6:17⸻ DIVITIBVS HVIVS SAECVLI PRAECIPE NON SVPERBE
SAPERE, NEQVE SPERARE IN INCERTO DIVITIARVM, SED IN
D̅E̅O̅ (QVI PRAESTAT NOBIS OMNIA ABVNDE AD FRVENDVM)
6:18⸻ BENE AGERE, DIVITES FIERI IN OPERIBVS BONIS,
FACILE TRIBVERE, COMMVNICARE,
6:19⸻ THESAVRIZARE SIBI FVNDAMENTVM BONVM IN
FVTVRVM, VT ADPRAEHENDANT VERAM VITAM.
6:20⸻ O TIMOTHEE, DEPOSITVM CVSTODI, DEVITANS
PROFANAS VOCVM NOVITATES, ET OPPOSITIONES FALSI
NOMINIS SCIENTIAE,
6:21⸻ QVAM QVIDAM PROMITTENTES, CIRCA FIDEM
EXCIDERVNT. GRATIA TECVM. AMEN.

2 Timothy
1:1⸻ PAVLVS APOSTOLVS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅ PER VOLVNTATEM
D̅E̅I̅, SECVNDVM PROMISSIONEM VITAE, QVAE EST IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅:
1:2⸻ TIMOTHEO CARISSIMO FILIO, GRATIA,
MISERICORDIA, PAX A D̅E̅O̅ PATRE, ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ D̅O̅M̅I̅N̅O̅
N̅O̅S̅T̅R̅O̅.
1:3⸻ GRATIAS AGO D̅E̅O̅, CVI SERVIO A PROGENITORIBVS
IN CONSCIENTIA PVRA, QVAM SINE INTERMISSIONE HABEAM
TVI MEMORIAM IN ORATIONIBVS MEIS, NOCTE AC DIE
1:4⸻ DESIDERANS TE VIDERE, MEMOR LACRIMARVM
TVARVM, VT GAVDEO IMPLEAR,
1:5⸻ RECORDATIONEM ACCIPIENS EIVS FIDEI, QVAE EST
IN TE NON FICTA, QVAE ET HABITAVIT PRIMVM IN AVIA TVA
LOIDE, ET MATRE TVA EVNICE, CERTVS SVM AVTEM QVOD ET
IN TE.
1:6⸻ PROPTER QVAM CAVSAM ADMONEO TE VT
RESVSCITES GRATIAM D̅E̅I̅, QVAE EST IN TE PER
INPOSITIONEM MANVVM MEARVM.
1:7⸻ NON ENIM DEDIT NOBIS D̅E̅V̅S̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ TIMORIS:
SED VIRTVTIS, ET DILECTIONIS, ET SOBRIETATIS.
1:8⸻ NOLI ITAQVE ERVBESCERE TESTIMONIVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅
N̅O̅S̅T̅R̅I̅, NEQVE ME VINCTVM EIVS: SED CONLABORA
EVANGELIO SECVNDVM VIRTVTEM D̅E̅I̅:
1:9⸻ QVI NOS LIBERAVIT, ET VOCAVIT VOCATIONE
S̅A̅N̅C̅T̅A̅, NON SECVNDVM OPERA NOSTRA, SED SECVNDVM
PROPOSITVM SVVM, ET GRATIAM, QVAE DATA EST NOBIS IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ ANTE TEMPORA SAECVLARIA.
1:10⸻ MANIFESTATA EST AVTEM NVNC PER
INLVMINATIONEM SALVATORIS NOSTRI I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVI
DESTRVXIT QVIDEM MORTEM, INLVMINAVIT AVTEM VITAM,
ET INCORRVPTIONEM PER EVANGELIVM:
1:11⸻ IN QVO POSITVS SVM EGO PRAEDICATOR, ET
APOSTOLVS, ET MAGISTER GENTIVM.
1:12⸻ OB QVAM CAVSAM ETIAM HAEC PATIOR, SED NON
CONFVNDOR. SCIO ENIM CVI CREDIDI, ET CERTVS SVM QVIA
POTENS EST DEPOSITVM MEVM SERVARE IN ILLVM DIEM.
1:13⸻ FORMAM HABE SANORVM VERBORVM, QVAE A ME
AVDISTI IN FIDE, ET DILECTIONE IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
1:14⸻ BONVM DEPOSITVM CVSTODI PER S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, QVI HABITAT IN NOBIS.
1:15⸻ SCIS HOC, QVOD AVERSI SVNT A ME OMNES, QVI IN
ASIA SVNT, EX QVIBVS EST PHYGELVS, ET HERMOGENES.
1:16⸻ DET MISERICORDIAM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ ONESIFORI DOMVI:
QVIA SAEPE ME REFRIGERAVIT, ET CATENAM MEAM NON
ERVBVIT:
1:17⸻ SED CVM ROMAM VENISSEM, SOLLICITE ME
QVAESIVIT, ET INVENIT.
1:18⸻ DET ILLI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ INVENIRE MISERICORDIAM A
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ IN ILLA DIE. ET QVANTA EPHESI MINISTRAVIT,
MELIVS TV NOSTI.
2:1⸻ TV ERGO FILI MI CONFORTARE IN GRATIA, QVAE EST
IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅:
2:2⸻ ET QVAE AVDISTI A ME PER MVLTOS TESTES, HAEC
COMMENDA FIDELIBVS HOMINIBVS, QVI IDONEI ERVNT ET
ALIOS DOCERE.
2:3⸻ LABORA SICVT BONVS MILES C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ I̅E̅S̅V̅.
2:4⸻ NEMO MILITANS D̅E̅O̅ IMPLICAT SE NEGOTIIS
SAECVLARIBVS: VT EI PLACEAT, CVI SE PROBABIT.
2:5⸻ NAM ET QVI CERTAT IN AGONE, NON CORONATVR
NISI LEGITIME CERTAVERIT.
2:6⸻ LABORANTEM AGRICOLAM OPORTET PRIMVM DE
FRVCTRIBVS ACCIPERE.
2:7⸻ INTELLEGE QVAE DICO: DABIT ENIM TIBI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅
IN OMNIBVS INTELLECTVM.
2:8⸻ MEMOR ESTO I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ RESVRREXISSE A
MORTVIS EX SEMINE DAVID, SECVNDVM EVANGELIVM
MEVM,
2:9⸻ IN QVO LABORO VSQVE AD VINCVLA, QVASI MALE
OPERANS: SED VERBVM D̅E̅I̅ NON EST ALLIGATVM.
2:10⸻ IDEO OMNIA SVSTINEO PROPTER ELECTOS, VT ET
IPSI SALVTEM CONSEQVANTVR, QVAE EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅,
CVM GLORIA CAELESTI.
2:11⸻ FIDELIS SERMO: NAM SI CONMORTVI SVMVS, ET
CONVIVEMVS:
2:12⸻ SI SVSTINEMVS, ET CONREGNAVIMVS: SI
NEGABIMVS, ET ILLE NEGAVIT NOS:
2:13⸻ SI NON CREDIMVS, ILLE FIDELIS MANET, NEGARE
SEIPSVM NON POTEST.
2:14⸻ HAEC COMMONE: TESTIFICANS CORAM D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
NOLI VERBIS CONTENDERE: AD NIHIL VTILE, AD
SVBVERSIONEM AVDIENTIVM.
2:15⸻ SOLLICITE CVRA TEIPSVM PROBABILEM EXHIBERE
D̅E̅O̅, OPERARIVM INCONFVSIBILEM, RECTE TRACTANTEM
VERBVM VERITATIS:
2:16⸻ PROFANA AVTEM, IN ANILOQVIA DEVITA: MVLTVM
ENIM PROFICIENT AD IMPIETATEM:
2:17⸻ ET SERMO EORVM VT CANCER SERPIT: EX QVIBVS
EST HYMENEVS, ET PHILETVS,
2:18⸻ QVI A VERITATE EXCIDERVNT, DICENTES
RESVRRECTIONEM IAM FACTAM, ET SVBVERTVNT
QVORVNDAM FIDEM.
2:19⸻ SED FIRMVM FVNDAMENTVM D̅E̅I̅ STETIT, HABENS
SIGNACVLVM HOC: COGNOVIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ QVI SVNT EIVS, ET
DISCEDAT AB INIQVITATE OMNIS, QVI NOMINAT NOMEN
D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
2:20⸻ IN MAGNA AVTEM DOMO NON SOLVM SVNT VASA
AVREA, ET ARGENTEA, SED ET LIGNEA, ET FICTILIA: ET
QVAEDAM QVIDEM IN HONOREM, QVAEDAM AVTEM IN
CONTVMELIAM.
2:21⸻ SI QVIS ERGO MVNDAVERIT SE AB ISTIS, ERIT VAS IN
HONOREM S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATVM, ET VTILE D̅O̅M̅I̅N̅O̅ AD OMNE
OPVS BONVM PARATVM.
2:22⸻ IVVENILIA AVTEM DESIDERIA FVGE, SECTARE VERO
IVSTITIAM, FIDEM, CARITATEM, PACEM CVM HIS, QVI
INVOCANT D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ DE CORDE PVRO.
2:23⸻ STVLTAS AVTEM, ET SINE DISCIPLINA
QVAESTIONES DEVITA: SCIENS QVIA GENERANT LITES.
2:24⸻ SERVVM AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ NON OPORTET LITIGARE:
SED MANSVETVM ESSE AD OMNES, DOCIBILEM, PATIENTEM,
2:25⸻ CVM MODESTIA CORRIPIENTEM EOS, QVI
RESISTVNT: NEQVANDO DET ILLIS D̅E̅V̅S̅ PAENITENTIAM AD
COGNOSCENDAM VERITATEM,
2:26⸻ ET RESIPISCANT A DIABOLI LAQVEIS, A QVO CAPTI
TENENTVR AD IPSIVS VOLVNTATEM.
3:1⸻ HOC AVTEM SCITO, QVOD IN NOVISSIMIS DIEBVS
INSTABVNT TEMPORA PERICVLOSA:
3:2⸻ ET ERVNT HOMINES SEIPSOS AMANTES, CVPIDI,
ELATI, SVPERBI, BLASPHEMI, PARENTIBVS IN OBOEDIENTES,
INGRATI, SCELESTI,
3:3⸻ SINE ADFECTIONE, SINE PACE, CRIMINATORES,
INCONTINENTES, INMITES, SINE BENIGNITATE,
3:4⸻ PRODITORES, PROTERVI, TVMIDI, VOLVPTATIVM
AMATORES MAGIS QVAM D̅E̅I̅:
3:5⸻ HABENTES QVIDEM SPECIEM PIETATIS, VIRTVTEM
AVTEM EIVS ABNEGANTES. ET HOS DEVITA:
3:6⸻ EX HIS ENIM SVNT, QVI PENETRANT DOMOS, ET
CAPTIVAS DVCVNT MVLIERCVLAS ONERATAS PECCATIS,
QVAE DVCVNTVR VARIIS DESIDERIIS:
3:7⸻ SEMPER DISCENTES, ET NVMQVAM AD SCIENTIAM
VERITATIS PERVENIENTES.
3:8⸻ QVEMADMODVM AVTEM IAMNES, ET MAMBRES
RESTITERVNT MOSI: ITA ET HI RESISTVNT VERITATI,
HOMINES CORRVPTI MENTE, REPROBI CIRCA FIDEM,
3:9⸻ SED VLTRA NON PROFICIENT: INSIPIENTIA ENIM
EORVM MANIFESTA ERIT OMNIBVS, SICVT ET ILLORVM FVIT.
3:10⸻ TV AVTEM ADSECVTVS ES MEAM DOCTRINAM,
INSTITVTIONEM, PROPOSITVM, FIDEM, LONGANIMITATEM,
DILECTIONEM, PATIENTIAM,
3:11⸻ PERSECVTIONES, PASSIONES: QVALIA MIHI FACTA
SVNT ANTIOCHIAE, ICONII, LYSTRIS: QVALES
PERSECVTIONES SVSTINVI, ET EX OMNIBVS ME ERIPVIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅.
3:12⸻ ET OMNES, QVI VOLVNT PIE VIVERE IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅
I̅E̅S̅V̅, PERSECVTIONEM PATIENTVR.
3:13⸻ MALI AVTEM HOMINES, ET SEDVCTORES
PROFICIENT IN PEIVS, ERRANTES, ET IN ERROREM
MITTENTES.
3:14⸻ TV VERO PERMANE IN HIS, QVAE DIDICISTI, ET
CREDITA SVNT TIBI: SCIENS A QVO DIDICERIS.
3:15⸻ ET QVIA AB INFANTIA SACRAS LITTERAS NOSTI,
QVAE TE POSSINT INSTRVERE AD SALVTEM, PER FIDEM,
QVAE EST IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
3:16⸻ OMNIS SCRIPTVRA DIVINITVS INSPIRATA ET VTILIS
AD DOCENDVM, AD ARGVENDVM, AD CORRIGENDVM, AD
ERVDIENDVM IN IVSTITIA:
3:17⸻ VT PERFECTVS SIT HOMO D̅E̅I̅, AD OMNE OPVS
BONVM INSTRVCTVS.
4:1⸻ TESTIFICOR CORAM D̅E̅O̅, ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, QVI
IVDICATVRVS EST VIVOS, AC MORTVOS, ET ADVENTVM
IPSIVS, ET REGNVM EIVS:
4:2⸻ PRAEDICA VERBVM, INSTA OPORTVNE, INPORTVNE:
ARGVE, OBSECRA, INCREPA IN OMNI PATIENTIA, ET
DOCTRINA.
4:3⸻ ERIT ENIM TEMPVS, CVM SANAM DOCTRINAM NON
SVSTINEBVNT, SED AD SVA DESIDERIA COACERVABVNT SIBI
MAGISTROS, PRVRIENTES AVRIBVS,
4:4⸻ ET A VERITATE QVIDEM AVDITVM AVERTENT, AD
FABVLAS AVTEM CONVERTENTVR.
4:5⸻ TV VERO VIGILA, IN OMNIBVS LABORA, OPVS FAC
EVANGELISTE, MINISTERIVM TVVM IMPLE.
4:6⸻ EGO ENIM IAM DELIBOR, ET TEMPVS MEAE
RESOLVTIONIS INSTAT.
4:7⸻ BONVM CERTAMEN CERTAVI, CVRSVM CONSVMMAVI,
FIDEM SERVAVI.
4:8⸻ IN RELIQVO REPOSITA EST MIHI CORONA IVSTITIAE,
QVAM REDDET MIHI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ IN ILLA DIE IVSTVS IVDEX:
NON SOLVM AVTEM MIHI, SED ET HIS, QVI DILIGVNT
ADVENTVM EIVS. FESTINA VENIRE AD ME CITO.
4:9⸻ DEMAS ENIM ME DERELIQVIT, DILIGENS HOC
SAECVLVM, ET ABIIT THESSALONICAM:
4:10⸻ CRESCENS IN GALATIAM, TITVS IN DALMATIAM.
4:11⸻ LVCAS EST MECVM SOLVS. MARCVM ADSVME, ET
ADDVC TECVM: EST ENIM MIHI VTILIS IN MINISTERIVM.
4:12⸻ TYCHICVM AVTEM MISI EPHESVM.
4:13⸻ PAENVLAM, QVAM RELIQVI TROADE APVD CARPVM,
VENIENS ADFER, ET LIBROS, MAXIME AVTEM MEMBRANAS.
4:14⸻ ALEXANDER AERARIVS MVLTA MALA MIHI
OSTENDIT: REDDAT EI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ SECVNDVM OPERA EIVS:
4:15⸻ QVEM ET TV DEVITA: VALDE ENIM RESTITIT VERBIS
NOSTRIS.
4:16⸻ IN PRIMA MEA DEFENSIONE NEMO MIHI ADFVIT,
SED OMNES ME DERELIQVERVNT: NON ILLIS REPVTETVR!
4:17⸻ D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ AVTEM MIHI ADSTITIT, ET CONFORTAVIT
ME, VT PER ME PRAEDICATIO IMPLEATVR, ET AVDIANT
OMNES GENTES: ET LIBERATVS SVM DE ORE LEONIS.
4:18⸻ LIBERABIT ME D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ AB OMNI OPERE MALO: ET
SALVVM FACIET IN REGNVM SVVM CAELESTE, CVI GLORIA IN
SAECVLA SAECVLORVM. AMEN.
4:19⸻ SALVTA PRISCAM, ET AQVILAM, ET ONESIFORI
DOMVM.
4:20⸻ ERASTVS REMANSIT CORINTHI. TROPHIMVM
AVTEM RELIQVI INFIRMVM MILETI.
4:21⸻ FESTINA ANTE HIEMEM VENIRE. SALVTAT TE
EVBVLVS, ET PVDENS, ET LINVS, ET CLAVDIA, ET FRATRES
OMNES.
4:22⸻ D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ CVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ TVO.
GRATIA NOBISCVM. AMEN.

Titus
1:1⸻ PAVLVS SERVVS D̅E̅I̅, APOSTOLVS AVTEM I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SECVNDVM FIDEM ELECTORVM D̅E̅I̅, ET
AGNITIONEM VERITATIS, QVAE SECVNDVM PIETATEM EST
1:2⸻ IN SPEM VITAE AETERNAE, QVAM PROMISIT QVI NON
MENTITVR, D̅E̅V̅S̅, ANTE TEMPORA SAECVLARIA:
1:3⸻ MANIFESTAVIT AVTEM TEMPORIBVS SVIS VERBVM
SVVM IN PRAEDICATIONE, QVAE CREDITA EST MIHI
SECVNDVM PRAECEPTVM SALVATORIS NOSTRI D̅E̅I̅:
1:4⸻ TITO DILECTO FILIO SECVNDVM COMMVNEM FIDEM,
GRATIA, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE, ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ SALVATORE
NOSTRO.
1:5⸻ HVIVS REI GRATIA RELIQVI TE CRETAE, VT EA, QVAE
DESVNT, CORRIGAS, ET CONSTITVAS PER CIVITATES
PRAESBYTEROS, SICVT ET EGO TIBI DISPOSVI.
1:6⸻ SI QVIS SINE CRIMINE EST, VNIVS VXORIS VIR, FILIOS
HABENS FIDELES, NON IN ACCVSATIONE LVXVRIAE, AVT NON
SVBDITOS.
1:7⸻ OPORTET ENIM EPISCOPVM SINE CRIMINE ESSE,
SICVT D̅E̅I̅ DISPENSATOREM: NON SVPERBVM, NON
IRACVNDVM, NON VINOLENTVM, NON PERCVSSOREM, NON
TVRPI LVCRI CVPIDVM:
1:8⸻ SED HOSPITALEM, BENIGNVM, SOBRIVM, SANCTVM,
IVSTVM, CONTINENTEM,
1:9⸻ AMPLECTENTEM EVM, QVI SECVNDVM DOCTRINAM
EST, FIDELEM SERMONEM: VT POTENS SIT ET EXORTARI IN
DOCTRINA SANA, ET EOS, QVI CONTRADICVNT, ARGVERE.
1:10⸻ SVNT ENIM MVLTI INOBOEDIENTES, VANILOQVI, ET
SEDVCTORES: MAXIME QVI DE CIRCVMCISIONE SVNT:
1:11⸻ QVOS OPORTET REDARGVI: QVI VNIVERSAS DOMOS
SVBVERTVNT, DOCENTES QVAE NON OPORTET, TVRPIS
LVCRI GRATIA.
1:12⸻ DIXIT QVIDAM EX ILLIS, PROPRIVS EORVM
PROPHETA: CRETENSES SEMPER MENDACES, MALAE
BESTIAE, VENTRES PIGRI.
1:13⸻ TESTIMONIVM HOC VERVM EST. QVAM OB CAVSAM
INCREPA ILLOS DVRE, VT SANI SINT IN FIDE,
1:14⸻ NON INTENDENTES IVDAICIS FABVLIS, ET
MANDATIS HOMINVM, AVERSANTIVM SE A VERITATE.
1:15⸻ OMNIA MVNDA MVNDIS: COINQVINATIS AVTEM, ET
INFIDELIBVS NIHIL MVNDVM, SED INQVINATAE SVNT EORVM
ET MENS, ET CONSCIENTIA.
1:16⸻ CONFITENTVR SE NOSSE D̅E̅V̅M̅, FACTIS AVTEM
NEGANT: CVM SINT ABOMINATI, ET INCREDIBILES, ET AD
OMNE OPVS BONVM REPROBI.
2:1⸻ TV AVTEM LOQVERE QVAE DECET SANAM
DOCTRINAM:
2:2⸻ SENES VT SOBRII SINT, PVDICI, PRVDENTES, SANI
FIDE, DILECTIONE, PATIENTIA:
2:3⸻ ANVS SIMILITER IN HABITV S̅A̅N̅C̅T̅O̅, NON
CRIMINATRICES, NON VINO MVLTO SERVIENTES, BENE
DOCENTES:
2:4⸻ VT PRVDENTIAM DOCEANT ADVLESCENTVLAS, VT
VIROS SVOS AMENT, FILIOS DILIGANT,
2:5⸻ PRVDENTES, CASTAS, DOMVS CVRAM HABENTES,
BENIGNAS, SVBDITAS SVIS VIRIS: VT NON BLASPHEMETVR
VERBVM D̅E̅I̅.
2:6⸻ IVVENES SIMILITER HORTARE VT SOBRII SINT.
2:7⸻ IN OMNIBVS TEIPSVM PRAEBE EXEMPLVM BONORVM
OPERVM, IN DOCTRINA, INTEGRITATEM, GRAVITATEM,
2:8⸻ VERBVM SANVM, INREPRAEHENSIBILEM: VT IS, QVI
EX ADVERSO EST, VEREATVR, NIHIL HABENS MALVM DICERE
DE NOBIS:
2:9⸻ SERVOS DOMINIS SVIS SVBDITOS ESSE, IN OMNIBVS
PLACENTES, NON CONTRADICENTES,
2:10⸻ NON FRAVDANTES, SED IN OMNIBVS FIDEM BONAM
OSTENDENTES: VT DOCTRINAM SALVTARIS D̅E̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅
ORNENT IN OMNIBVS.
2:11⸻ APPARVIT ENIM GRATIA D̅E̅I̅ SALVATORIS OMNIBVS
HOMINIBVS,
2:12⸻ ERVDIENS NOS, VT ABNEGANTES IMPIETATEM, ET
SAECVLARIA DESIDERIA: SOBRIE, ET IVSTE, ET PIE VIVAMVS
IN HOC SAECVLO,
2:13⸻ EXPECTANTES BEATAM SPEM, ET ADVENTVM
GLORIAE MAGNI D̅E̅I̅, ET SALVATORIS NOSTRI I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
2:14⸻ QVI DEDIT SEMETIPSVM PRO NOBIS, VT NOS
REDIMERET AB OMNI INIQVITATE, ET MVNDARET SIBI
POPVLVM ACCEPTABILEM, SECTATOREM BONORVM
OPERVM.
2:15⸻ HAEC LOQVERE, ET EXHORTARE, ET ARGVE CVM
OMNI IMPERIO. NEMO TE CONTEMNAT.
3:1⸻ ADMONE ILLOS PRINCIPIBVS, ET POTESTATIBVS
SVBDITOS ESSE, DICTO OBOEDIRE, AD OMNE OPVS BONVM
PARATOS ESSE:
3:2⸻ NEMINEM BLASPHEMARE, NON LITIGIOSOS ESSE, SED
MODESTOS, OMNEM OSTENDENTES MANSVETVDINEM AD
OMNES HOMINES.
3:3⸻ ERAMVS ENIM ET NOS ALIQVANDO INSIPIENTES,
INCREDVLI, ERRANTES, SERVIENTES DESIDERIIS, ET
VOLVPTATIBVS VARIIS, IN MALITIA ET INVIDIA AGENTES,
ODIBILES, ODIENTES INVICEM.
3:4⸻ CVM AVTEM BENIGNITAS, ET HVMANITAS APPARVIT
SALVATORIS NOSTRI D̅E̅I̅:
3:5⸻ NON EX OPERIBVS IVSTITIAE, QVAE FECIMVS NOS,
SED SECVNDVM SVAM MISERICORDIAM SALVOS NOS FECIT
PER LAVACRVM REGENERATIONIS, ET RENOVATIONIS
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅,
3:6⸻ QVEM EFFVDIT IN NOS ABVNDE PER C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅
I̅E̅S̅V̅M̅ SALVATOREM NOSTRVM:
3:7⸻ VT IVSTIFICATI GRATIA IPSIVS, HEREDES SIMVS
SECVNDVM SPEM VITAE AETERNAE.
3:8⸻ FIDELIS SERMO EST: ET DE HIS VOLO TE
CONFIRMARE: VT CVRENT BONIS OPERIBVS PRAEESSE QVI
CREDVNT D̅E̅O̅. HAEC SVNT BONA, ET VTILIA HOMINIBVS.
3:9⸻ STVLTAS AVTEM QVAESTIONES, ET GENEALOGIAS, ET
CONTENTIONES, ET PVGNAS LEGIS DEVITA. SVNT ENIM
INVTILES, ET VANAE.
3:10⸻ HERETICVM HOMINEM POST VNAM, ET SECVNDAM
CORREPTIONEM DEVITA:
3:11⸻ SCIENS QVIA SVBVERSVS EST, QVI EIVSMODI EST, ET
DELINQVIT, PROPRIO IVDICIO CONDEMNATVS.
3:12⸻ CVM MISERO AD TE ARTHEMAN, AVT TYCHICVM,
FESTINA AD ME VENIRE NICHOPOLIM: IBI ENIM STATVI
HIEMARE.
3:13⸻ ZENAN LEGISPERITVM, ET APOLLO SOLLICITE
PRAEMITTE, ET NIHIL ILLIS DESIT.
3:14⸻ DISCANT AVTEM ET NOSTRI BONIS OPERIBVS
PRAEESSE AD VSVS NECESSARIOS: VT NON SINT
INFRVCTVOSI.
3:15⸻ SALVTANT TE QVI MECVM SVNT OMNES: SALVTA,
QVI NOS AMANT IN FIDE. GRATIA D̅E̅I̅ CVM OMNIBVS VOBIS.
AMEN.
Philemon
1:1⸻ PAVLVS VINCTVS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET TIMOTHEVS
FRATER: PHILEMONI DILECTO, ADIVTORI NOSTRO,
1:2⸻ ET APPIAE SORORI, ET ARCIPPO COMMILITONI
NOSTRO, ET ECCLESIAE, QVAE IN DOMO TVA EST.
1:3⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX A D̅E̅O̅ PATRE N̅O̅S̅T̅R̅O̅, ET
D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:4⸻ GRATIAS AGO D̅E̅O̅ MEO, SEMPER MEMORIAM TVI
FACIENS IN ORATIONIBVS MEIS,
1:5⸻ AVDIENS CARITATEM TVAM, ET FIDEM, QVAM HABES
IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ I̅E̅S̅V̅, ET IN OMNES S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅:
1:6⸻ VT COMMVNICATIO FIDEI TVAE EVIDENS FIAT IN
AGNITIONEM OMNIS BONI, IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.
1:7⸻ GAVDIVM ENIM MAGNVM HABVI, ET
CONSOLATIONEM IN CARITATE TVA: QVIA VISCERA
SANCTORVM REQVIEVERVNT PER TE, FRATER.
1:8⸻ PROPTER QVOD MVLTAM FIDVCIAM HABENS IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ IMPERANDI TIBI QVOD AD REM PERTINET:
1:9⸻ PROPTER CARITATEM MAGIS OBSECRO, CVM SIS
TALIS, VT PAVLVS SENEX, NVNC AVTEM ET VINCTVS I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
1:10⸻ OBSECRO TE DE MEO FILIO, QVEM GENVI IN
VINCVLIS, ONESIMO,
1:11⸻ QVI TIBI ALIQVANDO INVTILIS FVIT, NVNC AVTEM
ET TIBI, ET MIHI VTILIS,
1:12⸻ QVEM REMISI. TV AVTEM ILLVM, ID EST MEA
VISCERA, SVSCIPE:
1:13⸻ QVEM EGO VOLVERAM MECVM DETINERE, VT PRO
TE MIHI MINISTRARET IN VINCVLIS EVANGELII:
1:14⸻ SINE CONSILIO AVTEM TVO NIHIL VOLVI FACERE,
VTI NE VELVT EX NECESSITATE BONVM TVVM ESSET, SED
VOLVNTARIVM.
1:15⸻ FORSITAN ENIM IDEO DISCESSIT AD HORAM A TE,
VT AETERNVM ILLVM RECIPERES:
1:16⸻ IAM NON VT SERVVM, SED PLVS SERVO CARISSIMVM
FRATREM, MAXIME MIHI: QVANTO AVTEM MAGIS TIBI ET IN
CARNE, ET IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅?
1:17⸻ SI ERGO HABES ME SOCIVM, SVSCIPE ILLVM SICVT
ME:
1:18⸻ SI AVTEM ALIQVID NOCVIT TIBI, AVT DEBET: HOC
MIHI INPVTA.
1:19⸻ EGO PAVLVS SCRIBSI MEA MANV: EGO REDDAM, VT
NON DICAM TIBI, QVOD ET TEIPSVM MIHI DEBES:
1:20⸻ ITA FRATER. EGO TE FRVAR IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅: REFICE
VISCERA MEA IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
1:21⸻ CONFIDENS OBOEDIENTIA TVA SCRIPSI TIBI: SCIENS
QVONIAM ET SVPER ID, QVOD DICO, FACIES.
1:22⸻ SIMVL AVTEM ET PARA MIHI HOSPITIVM: NAM
SPERO PER ORATIONES VESTRAS DONARI ME VOBIS.
1:23⸻ SALVTAT TE EPAPHRAS CONCAPTIVVS MEVS IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅,
1:24⸻ MARCVS, ARISTARCHVS, DEMAS, LVCAS, ADIVTORES
MEI.
1:25⸻ GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ CVM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
VESTRO. AMEN.

Hebrews
1:1⸻ MVLTIFARIAE, ET MVLTIS MODIS OLIM D̅E̅V̅S̅
LOQVENS PATRIBVS IN PROPHETIS:
1:2⸻ NOVISSIME, DIEBVS ISTIS LOCVTVS EST NOBIS IN
FILIO, QVEM CONSTITVIT HEREDEM VNIVERSORVM, PER
QVEM FECIT ET SAECVLA:
1:3⸻ QVI CVM SIT SPLENDOR GLORIAE, ET FIGVRA
SVBSTANTIAE EIVS, PORTANS QVOQVE OMNIA VERBO
VIRTVTIS SVAE, PVRGATIONEM PECCATORVM FACIENS,
SEDIT AD DEXTERAM MAIESTATIS IN EXCELSIS:
1:4⸻ TANTO MELIOR ANGELIS EFFECTVS, QVANTO
DIFFERENTIVS PRAE ILLIS NOMEN HEREDITAVIT.
1:5⸻ CVI ENIM DIXIT ALIQVANDO ANGELORVM: FILIVS
MEVS ES TV, EGO HODIE GENVI TE? ET RVRSVM: EGO ERO
ILLI IN PATRE, ET IPSE ERIT MIHI IN FILIO?
1:6⸻ ET CVM ITERVM INTRODVCIT PRIMOGENITVM IN
ORBEM TERRAE, DICIT: ET ADORENT EVM OMNES ANGELI
D̅E̅I̅.
1:7⸻ ET AD ANGELOS QVIDEM DICIT: QVI FACIT ANGELOS
SVOS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, ET MINISTROS SVOS FLAMMAM IGNIS.
1:8⸻ AD FILIVM AVTEM: THRONVS TVVS D̅E̅V̅S̅ IN
SAECVLVM SAECVLI: ET VIRGA AEQVITATIS, VIRGA REGNI
TVI.
1:9⸻ DILEXISTI IVSTITIAM, ET ODISTI INIQVITATEM:
PROPTEREA VNXIT TE D̅E̅V̅S̅, D̅E̅V̅S̅ TVVS OLEO
EXVLTATIONIS PRAE PARTICIPIBVS TVIS.
1:10⸻ ET: TV IN PRINCIPIO D̅O̅M̅I̅N̅E̅ TERRAM FVNDASTI:
ET OPERA MANVVM TVARVM SVNT CAELI.
1:11⸻ IPSI PERIBVNT, TV AVTEM PERMANEBIS, ET OMNIA
SICVT VESTIMENTVM VETERESCENT:
1:12⸻ ET VELVT AMICTVM MVTABIS EOS, ET
MVTABVNTVR: TV AVTEM IDEM ES, ET ANNI TVI NON
DEFICIENT.
1:13⸻ AD QVEM AVTEM ANGELORVM DIXIT ALIQVANDO:
SEDE A DEXTRIS MEIS, QVOADVSQVE PONAM INIMICOS TVOS
SCABILLVM PEDVM TVORVM?
1:14⸻ NONNE OMNES SVNT ADMINISTRATORII S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅,
IN MINISTERIVM MISSI PROPTER EOS, QVI HEREDITATEM
CAPIENT SALVTIS?
2:1⸻ PROPTEREA ABVNDANTIVS OPORTET OBSERVARE
NOS EA, QVAE AVDIVIMVS NE FORTE EFFLVAMVS.
2:2⸻ SI ENIM QVI PER ANGELOS DICTVS EST SERMO,
FACTVS EST FIRMVS, ET OMNIS PRAEVARICATIO, ET
INOBOEDIENTIA ACCEPIT IVSTAM MERCEDIS
RETRIBVTIONEM:
2:3⸻ QVOMODO NOS EFFVGIEMVS SI TANTAM
NEGLEXERIMVS SALVTEM? QVAE CVM INITIVM ACCEPISSET
ENARRARI PER D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ AB EIS, QVI AVDIERVNT, IN NOS
CONFIRMATA EST,
2:4⸻ CONTESTANTE D̅E̅O̅ SIGNIS ET PORTENTIS, ET VARIIS
VIRTVTIBVS, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅ DISTRIBVTIONIBVS
SECVNDVM SVAM VOLVNTATEM.
2:5⸻ NON ENIM ANGELIS SVBIECIT D̅E̅V̅S̅ ORBEM TERRAE
FVTVRVM, DE QVO LOQVIMVR.
2:6⸻ TESTATVS AVTEM EST IN QVODAM LOCO QVIS,
DICENS: QVID EST HOMO QVOD MEMOR ES EIVS, AVT FILIVS
HOMINIS QVONIAM VISITAS EVM?
2:7⸻ MINVISTI EVM PAVLO MINVS AB ANGELIS: GLORIA ET
HONORE CORONASTI EVM: ET CONSTITVISTI EVM SVPER
OPERA MANVVM TVARVM.
2:8⸻ OMNIA SVBIECISTI SVB PEDIBVS EIVS: IN EO ENIM
QVOD EI OMNIA SVBIECIT, NIHIL DIMISIT NON SVBIECTVM EI.
NVNC AVTEM NECDVM VIDEMVS OMNIA SVBIECTA EI.
2:9⸻ EVM AVTEM, QVI MODICO QVAM ANGELI MINORATVS
EST, VIDEMVS I̅E̅S̅V̅M̅ PROPTER PASSIONEM MORTIS, GLORIA
ET HONORE CORONATVM: VT GRATIA D̅E̅I̅, PRO OMNIBVS
GVSTARET MORTEM.
2:10⸻ DECEBAT ENIM EVM, PROPTER QVEM OMNIA, ET
PER QVEM OMNIA, QVI MVLTOS FILIOS IN GLORIAM
ADDVXERAT, AVCTOREM SALVTIS EORVM PER PASSIONES
CONSVMMARE.
2:11⸻ QVI ENIM S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICAT, ET S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICANTVR, EX
VNO OMNES. PROPTER QVAM CAVSAM NON CONFVNDITVR
FRATRES EOS VOCARE, DICENS:
2:12⸻ NVNTIABO NOMEN TVVM FRATRIBVS MEIS: IN
MEDIO ECCLESIAE LAVDABO TE.
2:13⸻ ET ITERVM: EGO ERO FIDENS IN EVM. ET ITERVM:
ECCE EGO, ET PVERI MEI, QVOS MIHI DEDIT D̅E̅V̅S̅.
2:14⸻ QVIA ERGO PVERI COMMVNICAVERVNT SANGVINI,
ET CARNI, ET IPSE SIMILITER PARTICIPAVIT HISDEM: VT PER
MORTEM DESTRVERET EVM, QVI HABEBAT MORTIS
IMPERIVM, ID EST, DIABVLVM:
2:15⸻ ET LIBERARET EOS, QVI TIMORE MORTIS PER
TOTAM VITAM OBNOXII ERANT SERVITVTI.
2:16⸻ NVSQVAM ENIM ANGELOS ADPRAEHENDIT, SED
SEMEN ABRAHAE ADPRAEHENDIT.
2:17⸻ VNDE DEBVIT PER OMNIA FRATRIBVS SIMILARE, VT
MISERICORS FIERET, ET FIDELIS PONTIFEX AD D̅E̅V̅M̅, VT
REPROPITIARET DELICTA POPVLI.
2:18⸻ IN EO ENIM, IN QVO PASSVS EST IPSE TEMPTATVS,
POTENS EST ET EIS, QVI TEMPTATVR, AVXILIARI.
3:1⸻ VNDE FRATRES S̅A̅N̅C̅T̅I̅, VOCATIONIS CAELESTIS
PARTICIPES, CONSIDERATE APOSTOLVM, ET PONTIFICEM
CONFESSIONIS NOSTRAE I̅E̅S̅V̅M̅:
3:2⸻ QVI FIDELIS EST EI, QVI FECIT ILLVM SICVT ET MOSES
IN OMNI DOMO ILLIVS.
3:3⸻ AMPLIORIS ENIM GLORIAE ISTE PRAE MOSE DIGNVS
HABITVS EST, QVANTO AMPLIOREM HONOREM HABET
DOMVS, QVI FABRICAVIT ILLAM.
3:4⸻ OMNIS NAMQVE DOMVS FABRICATVR AB ALIQVO:
QVI AVTEM OMNIA CREAVIT, D̅E̅V̅S̅.
3:5⸻ ET MOSES QVIDEM FIDELIS ERAT IN TOTA DOMO
EIVS TAMQVAM FAMVLVS, IN TESTIMONIVM EORVM, QVAE
DICENDA ERANT:
3:6⸻ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ VERO TAMQVAM FILIVS IN DOMO SVA:
QVAE DOMVS SVMVS NOS, SI FIDVCIAM, ET GLORIAM SPEI
VSQVE AD FINEM, FIRMAM RETINEAMVS.
3:7⸻ QVAPROPTER SICVT DICIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅: HODIE
SI VOCEM EIVS AVDIERITIS,
3:8⸻ NOLITE OBDVRARE CORDA VESTRA, SICVT IN
EXACERVATIONE SECVNDVM DIEM TEMPTATIONIS IN
DESERTO,
3:9⸻ VBI TEMPTAVERVNT ME PATRES VESTRI:
PROBAVERVNT, ET VIDERVNT OPERA MEA QVADRAGINTA
ANNIS:
3:10⸻ PROPTER QVOD INFENSVS FVI GENERATIONI HVIC,
ET DIXI: SEMPER ERRANT CORDE. IPSI AVTEM NON
COGNOVERVNT VIAS MEAS,
3:11⸻ SICVT IVRAVI IN IRA MEA: SI INTROIBVNT IN
REQVIEM MEAM.
3:12⸻ VIDETE FRATRES, NE FORTE SIT IN ALIQVO
VESTRVM COR MALVM INCREDVLITATIS, DISCEDENDI A D̅E̅O̅
VIVO:
3:13⸻ SED ADHORTAMINI VOSMETIPSOS PER SINGVLOS
DIES, DONEC HODIE COGNOMINATVR, VT NON OBDVRETVR
QVIS EX VOBIS FALLACIA PECCATI.
3:14⸻ PARTICIPES ENIM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ EFFECTI SVMVS: SI
TAMEN INITIVM SVBSTANTIAE EIVS VSQVE AD FINEM
FIRMVM RETINEAMVS.
3:15⸻ DVM DICITVR: HODIE SI VOCEM EIVS AVDIERITIS,
NOLITE OBDVRARE CORDA VESTRA, QVEMADMODVM IN ILLA
EXACERVATIONE.
3:16⸻ QVIDAM ENIM AVDIENTES EXACERVAVERVNT: SED
NON VNIVERSI QVI PROFECTI SVNT AB AEGYPTO PER MOSEN.
3:17⸻ QVIBVS AVTEM INFENSVS EST QVADRAGINTA
ANNIS? NONNE ILLIS, QVI PECCAVERVNT, QVORVM
CADAVERA PROSTRATA SVNT IN DESERTO?
3:18⸻ QVIBVS AVTEM IVRAVIT NON INTROIRE IN
REQVIEM IPSIVS, NISI ILLIS, QVI INCREDVLI FVERVNT?
3:19⸻ ET VIDEMVS, QVIA NON POTVERVNT INTROIRE
PROPTER INCREDVLITATEM.
4:1⸻ TIMEAMVS ERGO NE FORTE RELICTA
POLLICITATIONE INTROEVNDI IN REQVIEM EIVS,
EXISTIMETVR ALIQVI EX VOBIS DEESSE.
4:2⸻ ETENIM ET NOBIS NVNTIATVM EST, QVEMADMODVM
ET ILLIS. SED NON PROFVIT ILLIS SERMO AVDITVS, NON
ADMIXTIS FIDEI EX HIS, QVAE AVDIERVNT.
4:3⸻ INGREDIEMVR ENIM IN REQVIEM, QVI CREDIDIMVS:
QVEMADMODVM DIXIT: SICVT IVRAVI IN IRA MEA: SI
INTROIBVNT IN REQVIEM MEAM: ET QVIDEM OPERIBVS AB
INSTITVTIONE MVNDI FACTIS.
4:4⸻ DIXIT ENIM QVODAM LOCO DE DIE SEPTIMA SIC: ET
REQVIEVIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DIE SEPTIMA AB OMNIBVS OPERIBVS
SVIS.
4:5⸻ ET IN ISTO RVRSVM: SI INTROIBVNT IN REQVIEM
MEAM.
4:6⸻ QVONIAM ERGO SVPEREST QVOSDAM INTROIRE IN
ILLAM, ET HII, QVIBVS PRIORIBVS ADNVNTIATVM EST, NON
INTROIERVNT PROPTER INCREDVLITATEM:
4:7⸻ ITERVM TERMINAT DIEM QVENDAM, HODIE, IN
DAVID DICENDO, POST TANTVM TEMPORIS, SICVT SVPRA
DICTVM EST: HODIE SI VOCEM EIVS AVDIERITIS, NOLITE
OBDVRARE CORDA VESTRA.
4:8⸻ NAM SI EIS I̅E̅S̅V̅S̅ REQVIEM PRAESTITISSET,
NVMQVAM DE ALIA LOQVERETVR, POSTHAC, DIE.
4:9⸻ ITAQVE RELINQVITVR SABBATISMVS POPVLO D̅E̅I̅.
4:10⸻ QVI ENIM INGRESSVS EST IN REQVIEM EIVS: ETIAM
IPSE REQVIEVIT AB OPERIBVS SVIS, SICVT A SVIS D̅E̅V̅S̅.
4:11⸻ FESTINEMVS ERGO INGREDI IN ILLAM REQVIEM: VT
NE IN IDIPSVM QVIS INCIDAT INCREDVLITATIS EXEMPLVM.
4:12⸻ VIVVS ENIM EST D̅E̅I̅ SERMO, ET EFFICAX, ET
PENETRABILIOR OMNI GLADIO ANCIPITI: ET PERTINGENS
VSQVE AD DIVISIONEM ANIMAE AC S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, COMPAGVM
QVOQVE ET MEDVLLARVM, ET DISCRETOR COGITATIONVM
ET INTENTIONVM CORDIS.
4:13⸻ ET NON EST VLLA CREATVRA INVISIBILIS IN
CONSPECTV EIVS: OMNIA AVTEM NVDA ET APERTA SVNT
OCVLIS EIVS, AD QVEM NOBIS SERMO.
4:14⸻ HABENTES ERGO PONTIFICEM MAGNVM, QVI
PENETRAVIT CAELOS, I̅E̅S̅V̅M̅ FILIVM D̅E̅I̅: TENEAMVS
CONFESSIONEM.
4:15⸻ NON ENIM HABEMVS PONTIFICEM, QVI NON POSSIT
CONPATI INFIRMITATIBVS NOSTRIS: TEMPTATVM AVTEM
PER OMNIA PRO SIMILITVDINE ABSQVE PECCATO.
4:16⸻ ADEAMVS ERGO CVM FIDVCIA AD THRONVM
GRATIAE: VT MISERICORDIAM CONSEQVAMVR, ET GRATIAM
INVENIAMVS IN AVXILIO OPORTVNO.
5:1⸻ OMNIS NAMQVE PONTIFEX EX HOMINIBVS
ADSVMPTVS, PRO HOMINIBVS CONSTITVITVR IN HIS, QVAE
SVNT AD D̅E̅V̅M̅, VT OFFERAT DONA, ET SACRIFICIA PRO
PECCATIS:
5:2⸻ QVI CONDOLERE POSSIT HIS, QVI IGNORANTER,
ERRANT: QVONIAM ET IPSE CIRCVMDATVS EST
INFIRMITATE:
5:3⸻ ET PROPTEREA DEBET, QVEMADMODVM ET PRO
POPVLO, ITA ETIAM ET PRO SEMETIPSO OFFERRE PRO
PECCATIS.
5:4⸻ NEC QVISQVAM SVMIT SIBI HONOREM, SED QVI
VOCATVR A D̅E̅O̅, TAMQVAM AARON.
5:5⸻ SIC ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ NON SEMETIPSVM CLARIFICAVIT VT
PONTIFEX FIERET: SED QVI LOCVTVS EST AD EVM: FILIVS
MEVS ES TV, EGO HODIE GENVI TE.
5:6⸻ QVEMADMODVM ET IN ALIO LOCO DICIT: TV ES
SACERDOS IN AETERNVM, SECVNDVM ORDINEM
MELCHISEDECH.
5:7⸻ QVI IN DIEBVS CARNIS SVAE PRAECES,
SVPPLICATIONESQVE AD EVM, QVI POSSIT SALVVM ILLVM A
MORTE FACERE CVM CLAMORE VALIDO, ET LACRIMIS
OFFERENS, ET EXAVDITVS PRO SVA REVERENTIA:
5:8⸻ ET QVIDEM CVM ESSET FILIVS, DIDICIT EX HIS, QVAE
PASSVS EST, OBOEDIENTIAM:
5:9⸻ ET CONSVMMATVS, FACTVS EST OMNIBVS
OBTEMPERANTIBVS SIBI, CAVSA SALVTIS AETERNAE,
5:10⸻ APPELLATVS A D̅E̅O̅ PONTIFEX IVXTA ORDINEM
MELCHISEDECH.
5:11⸻ DE QVO GRANDIS NOBIS SERMO, ET
ININTERPRAETABILIS AD DICENDVM: QVONIAM INBECILLES
FACTI ESTIS AD AVDIENDVM.
5:12⸻ ETENIM CVM DEBERITIS MAGISTRI ESSE PROPTER
TEMPVS: RVRSVM INDIGETIS VT VOS DOCEAMINI QVAE SINT
ELEMENTA EXORDII SERMONVM D̅E̅I̅: ET FACTI ESTIS QVIBVS
LACTE OPVS SIT, NON SOLIDO CIBO.
5:13⸻ OMNIS ENIM, QVI LACTIS EST PARTICEPS, EXPERS
EST SERMONIS IVSTITIAE, PARVVLVS ENIM EST.
5:14⸻ PERFECTORVM AVTEM EST SOLIDVS CIBVS: EORVM,
QVI PRO CONSVETVDINE EXERCITATOS HABENT SENSVS AD
DISCRETIONEM BONI AC MALI.
6:1⸻ QVAPROPTER INTERMITTENTES INCHOATIONIS
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SERMONEM, AD PERFECTIONEM FERAMVR, NON
RVRSVM IACIENTES FVNDAMENTVM PAENITENTIAE AB
OPERIBVS MORTVIS, ET FIDEI AD D̅E̅V̅M̅,
6:2⸻ BAPTISMATVM DOCTRINAE, IMPOSITIONIS QVOQVE
MANVVM, AC RESVRRECTIONIS MORTVORVM, ET IVDICII
AETERNI.
6:3⸻ ET HOC FACIEMVS, SI QVIDEM PERMISERIT D̅E̅V̅S̅.
6:4⸻ INPOSSIBILE EST ENIM EOS, QVI SEMEL SVNT
INLVMINATI, GVSTAVERVNT ETIAM DONVM CAELESTE, ET
PARTICIPES SVNT FACTI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅,
6:5⸻ GVSTAVERVNT NIHILOMINVS BONVM D̅E̅I̅ VERBVM,
VIRTVTESQVE SAECVLI VENTVRI, ET PROLABSI SVNT;
6:6⸻ RENOVARI RVRSVM AD PAENITENTIAM, RVRSVM
CRVCIFIGENTES SIBIMETIPSIS FILIVM D̅E̅I̅, ET OSTENTVI
HABENTES.
6:7⸻ TERRA ENIM SAEPE VENIENTEM SVPER SE BIBENS
IMBREM, ET GENERANS HERBAM OPORTVNAM ILLIS, A
QVIBVS COLITVR: ACCEPIT BENEDICTIONEM A D̅E̅O̅.
6:8⸻ PROFERENS AVTEM SPINAS, AC TRIBVLOS, REPROBA
EST, ET MALEDICTO PROXIMA: CVIVS CONSVMMATIO IN
COMBVSTIONEM.
6:9⸻ CONFIDIMVS AVTEM DE VOBIS DILECTISSIMI
MELIORA, ET VICINIORA SALVTI: TAMENSI ITA LOQVIMVR.
6:10⸻ NON ENIM INIVSTVS D̅E̅V̅S̅, VT OBLIVISCATVR
OPERIS VESTRI, ET DILECTIONIS, QVAM OSTENDISTIS IN
NOMINE IPSIVS, QVI MINISTRASTIS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅, ET
MINISTRATIS.
6:11⸻ CVPIMVS AVTEM VNVMQVEMQVE VESTRVM
EANDEM OSTENTARE SOLLICITVDINEM AD EXPLETIONEM
SPEI VSQVE IN FINEM:
6:12⸻ VT NON SEGNES EFFICIAMINI, VERVM IMITATORES
EORVM, QVI FIDE, ET PATIENTIA HEREDITABVNT
PROMISSIONES.
6:13⸻ ABRAHAE NAMQVE PROMITTENS D̅E̅V̅S̅, QVONIAM
NEMINEM HABVIT, PER QVEM IVRARET, MAIOREM, IVRABIT
PER SEMETIPSVM,
6:14⸻ DICENS: NISI BENEDICENS BENEDICAM TE, ET
MVLTIPLICANS MVLTIPLICABO TE.
6:15⸻ ET SIC LONGANIMITER FERENS, ADEPTVS EST
REPROMISSIONEM.
6:16⸻ HOMINES ENIM PER MAIOREM SVI IVRANT: ET
OMNIS CONTROVERSIAE EORVM FINIS, AD
CONFIRMATIONEM, EST IVRAMENTVM.
6:17⸻ IN QVO ABVNDANTIVS VOLENS D̅E̅V̅S̅ OSTENDERE
POLLICITANIS HEREDIBVS INMOBILITATEM CONSILII SVI,
INTERPOSVIT IVSIVRANDVM:
6:18⸻ VT PER DVAS RES INMOBILES, QVIBVS INPOSSIBILE
EST MENTIRI D̅E̅V̅M̅, FORTISSIMVM SOLACIVM HABEAMVS,
QVI CONFVGIMVS AD TENENDAM PROPOSITAM SPEM,
6:19⸻ QVAM SICVT ANCORAM HABEMVS ANIMAE TVTAM
AC FIRMAM, ET INCEDENTEM VSQVE IN INTERIORA
VELAMINIS,
6:20⸻ VBI PRAECVRSOR PRO NOBIS INTROIIT I̅E̅S̅V̅S̅,
SECVNDVM ORDINEM MELCHISEDEC PONTIFEX FACTVS IN
AETERNVM.
7:1⸻ HIC ENIM MELCHISEDEC, REX SALEM, SACERDOS D̅E̅I̅
SVMMI, QVI OBVIAVIT ABRAHAE REGRESSO A CAEDE REGVM,
ET BENEDIXIT EI:
7:2⸻ CVI DECIMAS OMNIVM DIVISIT ABRAHAM: PRIMVM
QVIDEM QVI INTERPRETATVR REX IVSTITIAE: DEINDE
AVTEM ET REX SALEM, QVOD EST, REX PACIS,
7:3⸻ SINE PATRE, SINE MATRE, SINE GENEALOGIA, NEQVE
INITIVM DIERVM, NEQVE FINEM VITAE HABENS,
ADSIMILATVS AVTEM FILIO D̅E̅I̅, MANET SACERDOS IN
PERPETVVM.
7:4⸻ INTVEMINI AVTEM QVANTVS SIT HIC, CVI ET
DECIMAS DEDIT DE PRAECIPVIS ABRAHAM PATRIARCHA.
7:5⸻ ET QVIDEM DE FILIIS LEVI SACERDOTIVM
ACCIPIENTES, MANDATVM HABENT DECIMAS SVMERE A
POPVLO SECVNDVM LEGEM, ID EST, A FRATRIBVS SVIS:
QVAMQVAM ET IPSI EXIERINT DE LVMBIS ABRAHAE.
7:6⸻ CVIVS AVTEM GENERATIO NON ADNVMERATVR IN
EIS, DECIMAS SVMPSIT ABRAHAM, ET HVNC, QVI HABEBAT
REPROMISSIONES, BENEDIXIT.
7:7⸻ SINE VLLA AVTEM CONTRADICTIONE, QVOD MINVS
EST, A MELIORE BENEDICITVR.
7:8⸻ ET HIC QVIDEM, DECIMAS MORIENTES HOMINES
ACCIPIVNT: IBI AVTEM CONTESTATVS, QVIA VIVIT.
7:9⸻ ET (VT ITA DICTVM SIT) PER ABRAHAM, ET LEVI, QVI
DECIMAS ACCEPIT, DECIMATVS EST:
7:10⸻ ATHVC ENIM IN LVMBIS PATRIS ERAT, QVANDO
OBVIAVIT EI MELCHISEDECH.
7:11⸻ SI ERGO CONSVMMATIO PER SACERDOTIVM
LEVITICVM ERAT (POPVLVS ENIM SVB IPSO LEGEM ACCEPIT)
QVID ATHVC NECESSARIVM SECVNDVM ORDINEM
MELCHISEDECH, ALIVM SVRGERE SACERDOTEM, ET NON
SECVNDVM ORDINEM AARON DICI?
7:12⸻ TRANSLATO ENIM SACERDOTIO, NECESSE EST VT
ET LEGIS TRANSLATIO FIAT.
7:13⸻ IN QVO ENIM HAEC DICVNTVR, DE ALIA TRIBV EST,
DE QVA NVLLVS ALTARIO PRAESTO FVIT.
7:14⸻ MANIFESTVM ENIM QVOD EX IVDA ORTVS EST
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ NOSTER: IN QVA TRIBV NIHIL DE SACERDOTIBVS
MOSES LOCVTVS EST.
7:15⸻ ET AMPLIVS ATHVC MANIFESTVM EST: SI
SECVNDVM SIMILITVDINEM MELCHISEDECH EXVRGET ALIVS
SACERDOS,
7:16⸻ QVI NON SECVNDVM LEGEM MANDATI CARNALIS
FACTVS EST, SED SECVNDVM VIRTVTEM VITAE INSOLVBILIS.
7:17⸻ CONTESTATVR ENIM: QVONIAM TV ES SACERDOS IN
AETERNVM, SECVNDVM ORDINEM MELCHISEDECH.
7:18⸻ REPROBATIO QVIDEM FIT PRAECEDENTIS
MANDATI, PROPTER INFIRMITATEM EIVS, ET INVTILITATEM:
7:19⸻ NIHIL ENIM AD PERFECTVM ADDVXIT LEX:
INTRODVCTIO VERO MELIORIS SPEI, PER QVAM MAXIMAMVS
AD D̅E̅V̅M̅.
7:20⸻ ET QVANTVM EST NON SINE IVREIVRANDO (ALII
QVIDEM SINE IVREIVRANDO SACERDOTES FACTI SVNT,
7:21⸻ HIC AVTEM CVM IVREIVRANDO PER EVM, QVI DIXIT
AD ILLVM: IVRAVIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, ET NON PAENITEBIT EVM: TV
ES SACERDOS IN AETERNVM):
7:22⸻ IN TANTVM MELIORIS TESTAMENTI SPONSOR
FACTVS EST I̅E̅S̅V̅S̅.
7:23⸻ ET ALII QVIDEM PLVRES FACTI SVNT SACERDOTES,
IDCIRCO QVOD MORTE PROHIBERENTVR PERMANERE:
7:24⸻ HIC AVTEM EO QVOD MANEAT IN AETERNVM,
SEMPITERNVM HABET SACERDOTIVM.
7:25⸻ VNDE ET SALVARE IN PERPETVO POTEST
ACCEDENTES PER SEMETIPSVM AD D̅E̅V̅M̅: SEMPER VIVENS
AD INTERPELLANDVM PRO EIS.
7:26⸻ TALIS ENIM DECEBAT VT NOBIS ESSET PONTIFEX,
S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, INNOCENS, INPOLLVTVS, SEGREGATVS A PECCATIS,
ET EXCELSIOR CAELIS FACTVS:
7:27⸻ QVI NON HABET COTIDIE NECESSITATEM,
QVEMADMODVM SACERDOTES, PRIVS PRO SVIS DELICTIS
HOSTIAS OFFERRE, DEINDE PRO POPVLI: HOC ENIM FECIT
SEMEL, SE OFFERENDO.
7:28⸻ LEX ENIM HOMINES CONSTITVIT SACERDOTES
INFIRMITATEM HABENTES: SERMO AVTEM IVRISIVRANDI,
QVI POST LEGEM EST, FILIVM IN AETERNVM PERFECTVM.
8:1⸻ CAPITVLVM AVTEM SVPER EA, QVAE DICVNTVR:
TALEM HABEMVS PONTIFICEM, QVI CONSEDIT IN DEXTERA
SEDIS MAGNITVDINIS IN CAELIS,
8:2⸻ S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ MINISTER, ET TABERNACVLI VERI,
QVOD FIXIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, ET NON HOMO.
8:3⸻ OMNIS ENIM PONTIFEX AD OFFERENDA MVNERA, ET
HOSTIAS CONSTITVITVR: VNDE NECESSE ESSE ET HVNC
HABERE ALIQVID, QVOD OFFERAT:
8:4⸻ SI ERGO ESSET SVPER TERRAM, NEC ESSET
SACERDOS: CVM ESSENT QVI OFFERRENT SECVNDVM LEGEM
MVNERA,
8:5⸻ QVI EXEMPLARI, ET VMBRAE DESERVIVNT
CAELESTIVM. SICVT RESPONSVM EST MOSI, CVM
CONSVMMARET TABERNACVLVM: VIDE (INQVIT) OMNIA
FACITO SECVNDVM EXEMPLAR, QVOD TIBI OSTENSVM EST IN
MONTE.
8:6⸻ NVNC AVTEM MELIVS SORTITVS EST MINISTERIVM,
QVANTO ET MELIORIS TESTAMENTI MEDIATOR EST, QVOD
IN MELIORIBVS REPROMISSIONIBVS S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ EST.
8:7⸻ NAM SI ILLVD PRIVS CVLPA VACASSET: NON VTIQVE
SECVNDI LOCVS INQVIRERETVR.
8:8⸻ VITVPERANS ENIM EOS DICIT: ECCE DIES VENIENT,
DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: ET CONSVMMABO SVPER DOMVM ISRAHEL,
ET SVPER DOMVM IVDA TESTAMENTVM NOVVM,
8:9⸻ NON SECVNDVM TESTAMENTVM, QVOD FECI
PATRIBVS EORVM IN DIE, QVA ADPRAEHENDI MANVM
ILLORVM VT EDVCEREM ILLOS DE TERRA AEGYPTI:
QVONIAM IPSI NON PERMANSERVNT IN TESTAMENTO MEO:
ET EGO NEGLEXI EOS, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅:
8:10⸻ QVIA HOC TESTAMENTVM, QVOD DISPONAM DOMVI
ISRAHEL POST DIES ILLOS, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: DANDO LEGES
MEAS IN MENTEM EORVM, ET IN CORDE EORVM
SVPERSCRIBAM EAS: ET ERO EIS IN D̅E̅V̅M̅, ET IPSI ERVNT
MIHI IN POPVLVM:
8:11⸻ ET NON DOCEBIT VNVSQVISQVE PROXIMVM SVVM,
ET VNVSQVISQVE FRATREM SVVM, DICENS: COGNOSCE
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅: QVONIAM OMNES SCIENT ME A MINORE VSQVE
AD MAIOREM EORVM:
8:12⸻ QVIA PROPITIVS ERO INIQVITATIBVS EORVM, ET
PECCATORVM ILLORVM IAM NON MEMORABOR.
8:13⸻ DICENDO AVTEM NOVVM: VETERAVIT PRIVS. QVOD
AVTEM ANTIQVATVR, ET SENESCIT, PROPE INTERITVM EST.
9:1⸻ HABVIT QVIDEM ET PRIVS, IVSTIFICATIONES
CVLTVRAE, ET S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ SAECVLARE.
9:2⸻ TABERNACVLVM ENIM FACTVM EST PRIMVM, IN QVO
IN ERANT CANDELABRA, ET MENSA, ET PROPOSITIO PANVM,
QVAE DICITVR S̅A̅N̅C̅T̅A̅.
9:3⸻ POST VELAMENTVM AVTEM SECVNDVM,
TABERNACVLVM, QVOD DICITVR S̅A̅N̅C̅T̅A̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅:
9:4⸻ AVREVM HABENS TVRIBVLVM, ET ARCAM
TESTAMENTI CIRCVMTECTAM EX OMNI PARTE AVRO, IN QVA
VRNA AVREA HABENS MANNA, ET VIRGA AARON, QVAE
FRONDVERAT, ET TABVLAE TESTAMENTI,
9:5⸻ SVPERQVE EAM CHERVBIN GLORIAE OBVMBRANTIA
PROPITIATORIVM: DE QVIBVS MODO NON EST DICENDVM
PER SINGVLA.
9:6⸻ HIS VERO ITA COMPOSITIS: IN PRIORI QVIDEM
TABERNACVLO SEMPER INTROIBANT SACERDOTES,
SACRIFICIORVM OFFICIA CONSVMMANTES:
9:7⸻ IN SECVNDO AVTEM SEMEL IN ANNO SOLVS
PONTIFEX NON SINE SANGVINE, QVEM OFFERT PRO SVA, ET
POPVLI IGNORANTIA:
9:8⸻ HOC SIGNIFICANTE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅, NONDVM
PROPALATAM ESSE S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ VIAM, ADHVC PRIORE
TABERNACVLO HABENTE STATVM.
9:9⸻ QVAE PARABOLA EST TEMPORIS INSTANTIS: IVXTA
QVAM MVNERA, ET HOSTIAE OFFERVNTVR, QVAE NON
POSSVNT IVXTA CONSCIENTIAM PERFECTVM FACERE
SERVIENTEM, SOLVMMODO IN CIBIS, ET IN POTIBVS,
9:10⸻ ET VARIIS BAPTISMIS, ET IVSTITIIS CARNIS VSQVE
AD TEMPVS CORRECTIONIS INPOSITIS.
9:11⸻ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ AVTEM ADSISTENS PONTIFEX
FVTVRORVM BONORVM, PER AMPLIVS ET PERFECTIVS
TABERNACVLVM NON MANVFACTVM, ID EST, NON HVIVS
CREATIONIS:
9:12⸻ NEQVE PER SANGVINEM HIRCORVM, ET
VITVLORVM, SED PER PROPRIVM SANGVINEM INTROIVIT
SEMEL IN S̅A̅N̅C̅T̅A̅, AETERNA REDEMPTIONE INVENTA.
9:13⸻ SI ENIM SANGVIS HIRCORVM, ET TAVRORVM, ET
CINIS VITVLAE ASPERSVS INQVINATOS S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICAT AD
EMVNDATIONEM CARNIS:
9:14⸻ QVANTO MAGIS SANGVIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVI PER
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅ SEMETIPSVM OBTVLIT INMACVLATVM
D̅E̅O̅, EMVNDAVIT CONSCIENTIAM VESTRAM AB OPERIBVS
MORTVIS, AD SERVIENDVM D̅E̅O̅ VIVENTI?
9:15⸻ ET IDEO NOVI TESTAMENTI MEDIATOR EST: VT
MORTE INTERCEDENTE, IN REDEMPTIONEM EARVM
PRAEVARICATIONVM, QVAE ERANT SVB PRIORE
TESTAMENTO, REPROMISSIONEM ACCIPIANT QVI VOCATI
SVNT AETERNAE HEREDITATIS.
9:16⸻ VBI ENIM TESTAMENTVM: MORS NECESSE EST
INTERCEDAT TESTATORIS.
9:17⸻ TESTAMENTVM ENIM IN MORTVIS CONFIRMATVM
EST: ALIOQVIN NONDVM VALET, DVM VIVIT QVI TESTATVS
EST.
9:18⸻ VNDE NE PRIMVM QVIDEM SINE SANGVINE
DEDICATVM EST.
9:19⸻ LECTO ENIM OMNI MANDATO LEGIS A MOSE
VNIVERSO POPVLO: ACCIPIENS SANGVINEM VITVLORVM ET
HIRCORVM CVM AQVA ET LANA COCCINEA, ET HYSOPO:
IPSVM QVOQVE LIBRVM, ET OMNEM POPVLVM ASPERSIT,
9:20⸻ DICENS: HIC SANGVIS TESTAMENTI, QVOD
MANDAVIT AD VOS D̅E̅V̅S̅.
9:21⸻ ETIAM TABERNACVLVM, ET OMNIA VASA
MINISTERII SANGVINE SIMILITER ASPERSIT:
9:22⸻ ET OMNIA PAENE IN SANGVINE MVNDANTVR
SECVNDVM LEGEM: ET SINE SANGVINIS FVSIONE NON FIT
REMISSIO.
9:23⸻ NECESSE EST ERGO EXEMPLARIA QVIDEM
CAELESTIVM HIS MVNDARI: IPSA AVTEM CAELESTIA
MELIORIBVS HOSTIIS QVAM ISTIS.
9:24⸻ NON ENIM IN MANVFACTIS S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ I̅E̅S̅V̅S̅ INTROIIT
EXEMPLARIA VERORVM: SED IN IPSVM CAELVM, VT
APPAREAT NVNC VVLTVI D̅E̅I̅ PRO NOBIS:
9:25⸻ NEQVE VT SAEPE OFFERAT SEMETIPSVM,
QVEMADMODVM PONTIFEX INTRAT IN S̅A̅N̅C̅T̅A̅ PER
SINGVLOS ANNOS IN SANGVINE ALIENO:
9:26⸻ ALIOQVIN OPORTEBAT EVM FREQVENTER PATI AB
ORIGINE MVNDI: NVNC AVTEM SEMEL IN CONSVMMATIONE
SAECVLORVM, AD DESTITVTIONEM PECCATI, PER HOSTIAM
SVAM APPARVIT.
9:27⸻ ET QVEMADMODVM STATVTVM EST HOMINIBVS
SEMEL MORI, POST HOC AVTEM IVDICIVM:
9:28⸻ SIC ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ SEMEL OBLATVS AD MVLTORVM
EXAVRIENDA PECCATA: SECVNDO SINE PECCATO APPAREBIT
EXPECTANTIBVS SE, IN SALVTEM.
10:1⸻ VMBRAM ENIM HABENS LEX BONORVM
FVTVRORVM, NON IPSAM IMAGINEM RERVM: PER SINGVLOS
ANNOS HISDEM IPSIS HOSTIIS, QVAS OFFERVNT
INDESINENTER, NVMQVAM POTEST ACCEDENTES
PERFECTOS FACERE:
10:2⸻ ALIOQVIN NON CESSASSENT OFFERRI: IDEO QVOD
NVLLAM HABERENT VLTRA CONSCIENTIAM PECCATI,
CVLTORES SEMEL MVNDATI:
10:3⸻ SED IN IPSIS COMMEMORATIO PECCATORVM PER
SINGVLOS ANNOS FIT.
10:4⸻ INPOSSIBILE ENIM EST SANGVINE TAVRORVM ET
HIRCORVM AVFERRI PECCATA.
10:5⸻ IDEO INGREDIENS MVNDVM DICIT: HOSTIAM, ET
OBLATIONEM NOLVISTI: CORPVS AVTEM APTASTI MIHI:
10:6⸻ HOLOCAVSTOMATA ET PRO PECCATO NON TIBI
PLACVIT.
10:7⸻ TVNC DIXI: ECCE VENIO: IN CAPITE LIBRI SCRIPTVM
EST DE ME: VT FACIAM, D̅E̅V̅S̅, VOLVNTATEM TVAM.
10:8⸻ SVPERIVS DICENS: QVIA HOSTIAS, ET OBLATIONES,
ET HOLOCAVSTOMATA ET PRO PECCATO NOLVISTI, NEC
PLACITA SVNT TIBI, QVAE SECVNDVM LEGEM OFFERVNTVR,
10:9⸻ TVNC DIXIT: ECCE VENIO, VT FACIAM, D̅E̅V̅S̅,
VOLVNTATEM TVAM: AVFERT PRIMVM, VT SEQVENS
STATVAT.
10:10⸻ IN QVA VOLVNTATE S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATI SVMVS PER
OBLATIONEM CORPORIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ IN SEMEL.
10:11⸻ ET OMNIS QVIDEM SACERDOS PRAESTO EST
COTIDIE MINISTRANS, ET EASDEM SAEPE OFFERENS
HOSTIAS, QVAE NVMQVAM POSSVNT AVFERRE PECCATA:
10:12⸻ HIC AVTEM VNAM PRO PECCATIS OFFERENS
HOSTIAM, IN SEMPITERNVM SEDIT IN DEXTERA D̅E̅I̅,
10:13⸻ DE CETERO EXPECTANS DONEC PONANTVR
INIMICI EIVS SCABILLVM PEDVM EIVS.
10:14⸻ VNA ENIM OBLATIONE, CONSVMMAVIT IN
SEMPITERNVM SANCTIFICATOS.
10:15⸻ CONTESTATVR AVTEM NOS ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅.
POSTQVAM ENIM DIXIT:
10:16⸻ HOC AVTEM TESTAMENTVM, QVOD TESTABOR AD
ILLOS POST DIES ILLOS, DICIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅. DANDO LEGES MEAS
IN CORDIBVS EORVM, ET IN MENTE EORVM SVPERSCRIBAM
EAS:
10:17⸻ ET PECCATORVM, ET INIQVITATVM EORVM IAM
NON RECORDABOR AMPLIVS.
10:18⸻ VBI AVTEM HORVM REMISSIO: IAM NON OBLATIO
PRO PECCATO.
10:19⸻ HABENTES ITAQVE FRATRES FIDVCIAM IN
INTROITV S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ IN SANGVINE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
10:20⸻ QVAM INITIAVIT NOBIS VIAM NOVAM, ET
VIVENTEM PER VELAMEN, ID EST, CARNEM SVAM,
10:21⸻ ET SACERDOTEM MAGNVM SVPER DOMVM D̅E̅I̅:
10:22⸻ ACCEDAMVS CVM VERO CORDE IN PLENITVDINE
FIDEI, ASPERSI CORDA A CONSCIENTIA MALA, ET ABLVTI
CORPVS AQVA MVNDA,
10:23⸻ TENEAMVS SPEI NOSTRAE CONFESSIONEM
INDECLINABILEM, (FIDELIS ENIM EST QVI REPROMISIT),
10:24⸻ ET CONSIDEREMVS INVICEM IN PROVOCATIONEM
CARITATATIS, ET BONORVM OPERVM:
10:25⸻ NON DESERENTES COLLECTIONEM NOSTRAM,
SICVT EST CONSVETVDINIS QVIBVSDAM, SED CONSOLANTES,
ET TANTO MAGIS QVANTO VIDERITIS ADPROPINQVANTEM
DIEM.
10:26⸻ VOLVNTARIE ENIM PECCANTIBVS NOBIS POST
ACCEPTAM NOTITIAM VERITATIS, IAM NON RELINQVITVR
PRO PECCATIS HOSTIA,
10:27⸻ TERRIBILIS AVTEM QVAEDAM EXPECTATIO
IVDICII, ET IGNIS AEMVLATIO, QVAE CONSVMPTVRA EST
ADVERSARIOS.
10:28⸻ INRITAM QVIS FACIENS LEGEM MOSI, SINE VLLA
MISERATIONE DVOBVS VEL TRIBVS MORITVR:
10:29⸻ QVANTO MAGIS PVTATIS DETERIORA MERERI
SVPPLICIA QVI FILIVM D̅E̅I̅ CONCVLCAVERIT, ET SANGVINEM
TESTAMENTI POLLVTVM DVXERIT, IN QVO S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATVS
EST, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅I̅ GRATIAE CONTVMELIAM FECERIT?
10:30⸻ SCIMVS ENIM QVI DIXIT: MIHI VINDICTAM, EGO
REDDAM. ET ITERVM: QVIA IVDICAVIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ POPVLVM
SVVM.
10:31⸻ HORRENDVM EST INCIDERE IN MANVS D̅E̅I̅
VIVENTIS.
10:32⸻ REMEMORAMINI AVTEM PRISTINOS DIES, IN
QVIBVS INLVMINATI, MAGNVM CERTAMEN SVSTENVISTIS
PASSIONVM:
10:33⸻ ET IN ALTERO QVIDEM OBPROBRIIS, ET
TRIBVLATIONIBVS SPECTACVLVM FACTI: IN ALTERO AVTEM
SOCII TALITER CONVERSANTIVM EFFECTI.
10:34⸻ NAM ET VINCTIS CONPASSI ESTIS, ET RAPINAM
BONORVM VESTRORVM CVM GAVDIO SVSCEPISTIS,
COGNOSCENTES VOS HABERE MELIOREM, ET MANENTEM
SVBSTANTIAM.
10:35⸻ NOLITE ITAQVE AMITTERE CONFIDENTIAM
VESTRAM, QVAE MAGNAM HABET REMVNERATIONEM.
10:36⸻ PATIENTIA ENIM VOBIS NECESSARIA EST: VT
VOLVNTATEM D̅E̅I̅ FACIENTES, REPORTETIS PROMISSIONEM.
10:37⸻ ADHVC ENIM MODICVM QVANTVLVM, QVI
VENTVRVS EST, VENIET, ET NON TARDAVIT.
10:38⸻ IVSTVS AVTEM MEVS EX FIDE VIVIT. QVOD SI
SVBTRAXERIT SE, NON PLACEBIT ANIMAE MEAE.
10:39⸻ NOS AVTEM NON SVMVS SVBTRACTIONIS IN
PERDITIONEM, SED FIDEI IN ADQVISITIONEM ANIMAE.
11:1⸻ EST AVTEM FIDES SPERANDORVM SVBSTANTIA
RERVM, ARGVMENTVM NON PARENTIVM.
11:2⸻ IN HAC ENIM TESTIMONIVM CONSECVTI SVNT
SENES.
11:3⸻ FIDE INTELLEGIMVS APTATA ESSE SAECVLA VERBO
D̅E̅I̅: VT EX INVISIBILIBVS VISIBILIA FIERENT.
11:4⸻ FIDE PLVRIMAM HOSTIAM ABEL, QVAM CAIN,
OBTVLIT D̅E̅O̅, PER QVAM TESTIMONIVM CONSECVTVS EST
ESSE IVSTVS, TESTIMONIVM PERHIBENTE MVNERIBVS EIVS
D̅E̅O̅, ET PER ILLAM DEFVNCTVS ADHVC LOQVITVR.
11:5⸻ FIDE ENOCH TRANSLATVS EST NE VIDERET
MORTEM, ET NON INVENIEBATVR: QVIA TRANSTVLIT ILLVM
D̅E̅V̅S̅: ANTE TRANSLATIONEM ENIM TESTIMONIVM
HABEBAT PLACVISSE D̅E̅O̅.
11:6⸻ SINE FIDE AVTEM INPOSSIBILE EST PLACERE D̅E̅O̅.
CREDERE ENIM OPORTET ACCEDENTEM AD D̅E̅V̅M̅ QVIA EST,
ET INQVIRENTIBVS SE REMVNERATOR FIT.
11:7⸻ FIDE NOE RESPONSO ACCEPTO DE HIS, QVAE ADHVC
NON VIDEBANTVR, METVENS APTAVIT ARCAM IN SALVTEM
DOMVS SVAE, PER QVAM DAMNAVIT MVNDVM: ET IVSTITIAE,
QVAE PER FIDEM EST, HERES EST INSTITVTVS.
11:8⸻ FIDE QVI VOCATVR ABRAHAM OBOEDIVIT IN LOCVM
EXIRE, QVEM ACCEPTVRVS ERAT IN HEREDITATEM: ET EXIIT,
NESCIENS QVO IRET.
11:9⸻ FIDE MORATVS EST IN TERRA REPROMISSIONIS,
TAMQVAM IN ALIENA, IN CASVLIS HABITANDO CVM ISAAC,
ET IACOB COHEREDIBVS REPROMISSIONIS EIVSDEM.
11:10⸻ EXPECTABAT ENIM FVNDAMENTA HABENTEM
CIVITATEM: CVIVS ARTIFEX, ET CONDITOR D̅E̅V̅S̅.
11:11⸻ FIDE ET IPSA SARRA STERELIS VIRTVTEM IN
CONCEPTIONEM SEMINIS ACCEPIT, ETIAM PRAETER TEMPVS
AETATIS: QVONIAM FIDELEM CREDIDIT ESSE, QVI
PROMISERAT.
11:12⸻ PROPTER QVOD AB VNO ORTI SVNT (ET HOC
EMORTVO) TAMQVAM SIDERA CAELI IN MVLTITVDINEM, ET
SICVT HARENA, QVAE EST AD ORAM MARIS, INNVMERABILIS.
11:13⸻ IVXTA FIDEM DEFVNCTI SVNT OMNES ISTI, NON
ACCEPTIS REPROMISSIONIBVS, SED A LONGE EAS
ASPICIENTES, ET SALVTANTES, ET CONFITENTES QVIA
PEREGRINI, ET HOSPITES SVNT SVPRA TERRAM.
11:14⸻ QVI ENIM HAEC DICVNT, SIGNIFICANT SE PATRIAM
INQVIRERE.
11:15⸻ ET SI QVIDEM ILLIVS MEMINISSENT DE QVA
EXIERVNT, HABEBANT VTIQVE TEMPVS REVERTENDI.
11:16⸻ NVNC AVTEM MELIOREM ADPETVNT, ID EST,
CAELESTEM. IDEO NON CONFVNDITVR D̅E̅V̅S̅ VOCARI D̅E̅V̅S̅
EORVM: PARAVIT ENIM ILLIS CIVITATEM.
11:17⸻ FIDE OBTVLIT ABRAHAM ISAAC, CVM
TEMPTARETVR, ET VNIGENITVM OFFEREBAT, QVI
SVSCEPERAT REPROMISSIONES;
11:18⸻ AD QVEM DICTVM EST: QVIA IN ISAAC VOCABITVR
TIBI SEMEN:
11:19⸻ ARBITRANS QVIA ET A MORTVIS SVSCITARE
POTENS EST D̅E̅V̅S̅: VNDE EVM ET IN PARABOLA ACCEPIT.
11:20⸻ FIDE ET DE FVTVRIS BENEDIXIT ISAAC IACOB, ET
ESAV.
11:21⸻ FIDE IACOB, MORIENS, SINGVLOS FILIORVM
IOSEPH BENEDIXIT: ET ADORAVIT FASTIGIVM VIRGAE EIVS.
11:22⸻ FIDE IOSEPH, MORIENS, DE PROFECTIONE
FILIORVM ISRAHEL MEMORATVS EST, ET DE OSSIBVS SVIS
MANDAVIT.
11:23⸻ FIDE MOSES, NATVS, OCCVLTATVS EST MENSIBVS
TRIBVS A PARENTIBVS SVIS, EO QVOD VIDISSENT
ELIGANTEM INFANTEM, ET NON TIMVERVNT REGIS
EDICTVM.
11:24⸻ FIDE MOSES GRANDIS FACTVS NEGAVIT SE ESSE
FILIVM FILIAE PHARAONIS,
11:25⸻ MAGIS ELIGENS ADFLIGI CVM POPVLO D̅E̅I̅, QVAM
TEMPORALIS PECCATI HABERE IVCVNDITATEM,
11:26⸻ MAIORES DIVITIAS AESTIMANS THESAVRO
AEGYPTIORVM, IMPROPERIVM C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: ASPICIEBAT ENIM IN
REMVNERATIONEM.
11:27⸻ FIDE RELIQVID AEGYPTVM, NON VERITVS
ANIMOSITATEM REGIS: INVISIBILEM ENIM TAMQVAM
VIDENS SVSTINVIT.
11:28⸻ FIDE CELEBRAVIT PASCHA, ET SANGVINIS
EFFVSIONEM: NE QVI VASTABAT PRIMITIVA, TANGERET EOS.
11:29⸻ FIDE TRANSIERVNT MARE RVBRVM TAMQVAM
PER ARIDAM TERRAM: QVOD EXPERTI AEGYPTII, DEVORATI
SVNT.
11:30⸻ FIDE MVRI HIERICHO RVERVNT, CIRCVMITI
DIERVM SEPTEM.
11:31⸻ FIDE RAAB MERETRIX NON PERIBIT CVM
INCREDVLIS, EXCIPIENS EXPLORATORES CVM PACE.
11:32⸻ ET QVID ADHVC DICAM? DEFICIET ENIM ME
TEMPVS ENARRANTEM DE GEDEON, BARVC, SAMSON,
IEPTHE, DAVID, ET SAMVHEL, ET PROFETIS:
11:33⸻ QVI PER FIDEM DEVICERVNT REGNA, OPERATI
SVNT IVSTITIAM, ADEPTI SVNT REPROMISSIONES,
OBTVRAVERVNT ORA LEONVM,
11:34⸻ EXTINCXERVNT IMPETVM IGNIS, EFFVGERVNT
ACIEM GLADII, CONVALVERVNT DE INFIRMITATE, FORTES
FACTI SVNT IN BELLO, CASTRA VERTERVNT EXTERORVM:
11:35⸻ ACCEPERVNT MVLIERES DE RESVRRECTIONE
MORTVOS SVOS: ALII AVTEM DISTENTI SVNT NON
SVSCIPIENTES REDEMPTIONEM, VT MELIOREM INVENIRENT
RESVRRECTIONEM.
11:36⸻ ALII VERO LVDIBRIA, ET VERBERA EXPERTI,
INSVPER ET VINCVLA, ET CARCERES:
11:37⸻ LAPIDATI SVNT, SECTI SVNT, TEMPTATI SVNT, IN
OCCISIONE GLADII MORTVI SVNT, CIRCVMIERVNT IN
MELOTIS, IN PELLIBVS CAPRINIS, EGENTES, ANGVSTIATI,
ADFLICTI:
11:38⸻ QVIBVS DIGNVS NON ERAT MVNDVS: IN
SOLITVDINIBVS ERRANTES, ET MONTIBVS, IN SPELVNCIS, ET
IN CAVERNIS TERRAE.
11:39⸻ ET HI OMNES TESTIMONIVM FIDEI PROBATI, NON
ACCEPERVNT REPROMISSIONEM,
11:40⸻ D̅E̅O̅ PRO NOBIS MELIVS ALIQVID PROVIDENTE, VT
NE SINE NOBIS CONSVMMARENTVR.
12:1⸻ IDEOQVE ET NOS TANTAM HABENTES INPOSITAM
NVBEM TESTIVM, DEPONENTES OMNE PONDVS, ET
CIRCVMSTANS NOS PECCATVM, PER PATIENTIAM CVRRAMVS
PROPOSITVM NOBIS CERTAMEN:
12:2⸻ ASPICIENTES IN AVCTOREM FIDEI, ET
CONSVMMATOREM I̅E̅S̅V̅M̅, QVI PROPOSITO SIBI GAVDIO
SVSTINVIT CRVCEM, CONFVSIONE CONTEMPTA, ATQVE IN
DEXTERA SEDIS D̅E̅I̅ SEDIT.
12:3⸻ RECOGITATE ENIM EVM, QVI TALEM SVSTINVIT A
PECCATORIBVS ADVERSVM SEMETIPSOS
CONTRADICTIONEM: VT NE FATIGEMINI, ANIMIS VESTRIS
DEFICIENTES.
12:4⸻ NONDVM VSQVE AD SANGVINEM RESTITISTIS,
ADVERSVM PECCATVM REPVGNANTES:
12:5⸻ ET OBLITI ESTIS CONSOLATIONIS, QVAE VOBIS
TAMQVAM FILIIS LOQVITVR, DICENS: FILI MI, NOLI
NEGLEGERE DISCIPLINAM D̅O̅M̅I̅N̅I̅: NEQVE FATIGERIS DVM
AB EO ARGVERIS.
12:6⸻ QVEM ENIM DILIGIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, CASTIGAT:
FLAGELLAT AVTEM OMNEM FILIVM, QVEM RECIPIT.
12:7⸻ IN DISCIPLINA PERSEVERATE. TAMQVAM FILIIS
VOBIS OFFERT D̅E̅V̅S̅: QVIS ENIM FILIVS, QVEM NON CORRIPIT
PATER?
12:8⸻ QVOD SI EXTRA DISCIPLINAM ESTIS, CVIVS
PARTICIPES FACTI SVNT OMNES: ERGO ADVLTERI, ET NON
FILII ESTIS.
12:9⸻ DEINDE PATRES QVIDEM CARNIS NOSTRAE,
HABVIMVS ERVDITORES, ET REVEREBAMVR. NON MVLTO
MAGIS OBTEMPERAVIMVS PATRI SPIRITVVM, ET VIVEMVS?
12:10⸻ ET ILLI QVIDEM IN TEMPORE PAVCORVM DIERVM,
SECVNDVM VOLVNTATEM SVAM ERVDIEBANT NOS: HIC
AVTEM AD ID, QVOD VTILE EST IN RECIPIENDO
S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATIONEM EIVS.
12:11⸻ OMNIS AVTEM DISCIPLINA IN PRAESENTI QVIDEM
VIDETVR NON ESSE GAVDII, SED MERORIS: POSTEA AVTEM
FRVCTVM PACATISSIMVM EXERCITATIS PER EAM, REDDIDIT
IVSTITIAE.
12:12⸻ PROPTER QVOD REMISSAS MANVS, ET SOLVTA
GENVA, ERIGITE,
12:13⸻ ET GRESSVS RECTOS FACITE PEDIBVS VESTRIS: VT
NON CLAVDICANS ERRET, MAGIS AVTEM SANETVR.
12:14⸻ PACEM SEQVIMINI CVM OMNIBVS, ET
SANCTIMONIA, SINE QVA NEMO VIDEBIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅:
12:15⸻ CONTEMPLANTES NE QVIS DESIT GRATIAE D̅E̅I̅: NE
QVA RADIX AMARITVDINIS SVRSVM GERMINANS IMPEDIAT,
ET PER ILLAM INQVINENTVR MVLTI:
12:16⸻ NE QVIS FORNICATOR, AVT PROFANVS VT ESAV:
QVI PROPTER VNAM ESCAM VENDIDIT PRIMITIVA SVA:
12:17⸻ SCITOTE ENIM QVONIAM ET POSTEA CVPIENS
HEREDITARE BENEDICTIONEM, REPROBATVS EST: NON
ENIM INVENIT PAENITENTIAE LOCVM, QVAMQVAM CVM
LACRIMIS INQVISISSET EAM.
12:18⸻ NON ENIM ACCESSISTIS AD TRACTABILEM, ET
ACCENSIBILEM IGNEM, ET TVRBINEM, ET CALIGINEM, ET
PROCELLAM,
12:19⸻ ET TVBAE SONVM, ET VOCEM VERBORVM, QVAM
QVI AVDIERVNT, EXCVSAVERVNT SE, NE EIS FIERET VERBVM.
12:20⸻ NON ENIM PORTABANT QVOD DICEBATVR: ET SI
BESTIA TETIGERIT MONTEM, LAPIDABITVR.
12:21⸻ ET ITA TERRIBILE ERAT QVOD VIDEBATVR. MOSES
DIXIT: EXTERRITVS SVM, ET TREMEBVNDVS.
12:22⸻ SED ACCESISTIS AD SION MONTEM, ET CIVITATEM
D̅E̅I̅ VIVENTIS, HIERVSALEM CAELESTEM, ET MVLTORVM
MILIVM ANGELORVM FREQVENTIAE,
12:23⸻ ET ECCLESIARVM PRIMITIVORVM, QVI CONSCRIPTI
SVNT IN CAELIS, ET IVDICEM OMNIVM D̅E̅V̅M̅, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
IVSTORVM PERFECTORVM,
12:24⸻ ET TESTAMENTI NOVI MEDIATOREM I̅E̅S̅V̅M̅, ET 13:24⸻ SALVTATE OMNES PRAEPOSITOS VESTROS, ET
SANGVINIS SPARSIONEM MELIVS LOQVENTEM QVAM ABEL. OMNES S̅A̅N̅C̅T̅O̅S̅. SALVTANT VOS DE ITALIA.
12:25⸻ VIDETE NE RECVSETIS LOQVENTEM. SI ENIM ILLI 13:25⸻ GRATIA CVM OMNIBVS VOBIS. AMEN.
NON EFFVGERVNT, RECVSANTES EVM, QVI SVPER TERRAM
LOQVEBATVR: MVLTO MAGIS NOS, QVI DE CAELIS
LOQVENTEM NOBIS AVERTIMVS.
12:26⸻ CVIVS VOX MOVIT TERRAM TVNC: MODO AVTEM
REPROMITTIT, DICENS: ADHVC SEMEL: EGO MOVEBO NON
SOLVM TERRAM, SED ET CAELVM.
12:27⸻ QVOD AVTEM, ADHVC SEMEL, DICIT: DECLARAT
MOBILIVM TRANSLATIONEM TAMQVAM FACTORVM, VT
MANEANT EA, QVAE SVNT INMOBILIA.
12:28⸻ ITAQVE REGNVM INMOBILE SVSCIPIENTES,
HABEMVS GRATIAM: PER QVAM SERVIAMVS PLACENTES
D̅E̅O̅, CVM METV ET REVERENTIA.
12:29⸻ ETENIM D̅E̅V̅S̅ NOSTER IGNIS CONSVMENS EST.
13:1⸻ CARITAS FRATERNITATIS MANEAT.
13:2⸻ ET HOSPITALITATEM NOLITE OBLIVISCI, PER HANC
ENIM LATVERVNT QVIDAM, ANGELIS HOSPITIO RECEPTIS.
13:3⸻ MEMENTOTE VINCTORVM, TAMQVAM SIMVL
VINCTI: ET LABORANTIVM, TAMQVAM ET IPSI IN CORPORE
MORANTES.
13:4⸻ HONORABILE CONVBIVM IN OMNIBVS, ET TORVS
INMACVLATVS. FORNICATORES ENIM, ET ADVLTEROS
IVDICABIT D̅E̅V̅S̅.
13:5⸻ SINT MORES SINE AVARITIA, CONTENTI
PRAESENTIBVS: IPSE ENIM DIXIT: NON TE DESERAM, NEQVE
DERELINQVAM.
13:6⸻ ITA VT CONFIDENTER DICAMVS: D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ MIHI
ADIVTOR: NON TIMEBO QVID FACIAT MIHI HOMO.
13:7⸻ MEMENTOTE PRAEPOSITORVM VESTRORVM, QVI
VOBIS LOCVTI SVNT VERBVM D̅E̅I̅: QVORVM INTVENTES
EXITVM CONVERSATIONIS, IMITAMINI FIDEM.
13:8⸻ I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ HERI, ET HODIE: IPSE ET IN
SAECVLA.
13:9⸻ DOCTRINIS VARIIS, ET PEREGRINIS NOLITE ABDVCI.
OPTIMVM ENIM EST GRATIA STABILIRI COR, NON ESCIS:
QVAE NON PROFVERVNT INAMBVLANTIBVS IN EIS.
13:10⸻ HABEMVS ALTARE, DE QVO EDERE NON HABENT
POTESTATEM, QVI TABERNACVLO DESERVIVNT.
13:11⸻ QVORVM ENIM ANIMALIVM INFERTVR SANGVIS
PRO PECCATO IN S̅A̅N̅C̅T̅A̅ PER PONTIFICEM, HORVM
CORPORA CREMANTVR EXTRA CASTRA.
13:12⸻ PROPTER QVOD ET I̅E̅S̅V̅S̅, VT S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICARET PER
SVVM SANGVINEM POPVLVM, EXTRA PORTAM PASSVS EST.
13:13⸻ EXEAMVS IGITVR AD EVM EXTRA CASTRA,
INPROPERIVM EIVS PORTANTES.
13:14⸻ NON ENIM HABEMVS HIC MANENTEM CIVITATEM,
SED FVTVRAM INQVIRIMVS.
13:15⸻ PER IPSVM ERGO OFFERAMVS HOSTIAM LAVDIS
SEMPER D̅E̅O̅, ID EST, FRVCTVM LABIORVM CONFITENTIVM
NOMINI EIVS.
13:16⸻ BENEFICIENTIAE AVTEM, ET COMMVNIONIS
NOLITE OBLIVISCI: TALIBVS ENIM HOSTIIS PROMERETVR
D̅E̅V̅S̅.
13:17⸻ OBOEDITE PRAEPOSITIS VESTRIS, ET SVBIACETE
EIS. IPSI ENIM PERVIGILANT QVASI RATIONEM PRO
ANIMABVS VESTRIS REDDITVRI, VT CVM GAVDIO HOC
FACIANT, ET NON GEMENTES: HOC ENIM NON EXPEDIT
VOBIS.
13:18⸻ ORATE PRO NOBIS: CONFIDIMVS ENIM QVIA
BONAM CONSCIENTIAM HABEMVS IN OMNIBVS BENE
VOLENTES CONVERSARI.
13:19⸻ AMPLIVS AVTEM DEPRAECOR VOS HOC FACERE, VT
QVO CELERIVS RESTITVAR VOBIS.
13:20⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM PACIS, QVI EDVXIT DE MORTVIS
PASTOREM MAGNVM OVIVM, IN SANGVINE TESTAMENTI
AETERNI, D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅,
13:21⸻ APTET VOS IN OMNI BONO, VT FACIATIS
VOLVNTATEM EIVS: FACIENS VOBIS QVOD PLACEAT CORAM
SE PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅: CVI GLORIA IN SAECVLA
SAECVLORVM. AMEN.
13:22⸻ ROGO AVTEM VOS FRATRES, SVFFERATIS VERBVM
SOLACII. ETENIM PERPAVCIS SCRIPSI VOBIS.
13:23⸻ COGNOSCITE FRATREM NOSTRVM TIMOTHEVM
DIMISSVM: CVM QVO (SI CELERIVS VENERIT) VIDEBO VOS.

James
1:1⸻ IACOBVS D̅E̅I̅, ET D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
SERVVS, DVODECIM TRIBVBVS, QVAE SVNT IN DISPERSIONE,
SALVTEM.
1:2⸻ OMNE GAVDIVM EXISTIMATE FRATRES MEI, CVM IN
TEMPTATIONIBVS VARIIS INCIDERITIS:
1:3⸻ SCIENTES QVOD PROBATIO FIDEI VESTRAE
PATIENTIAM OPERATVR.
1:4⸻ PATIENTIA OPVS PERFECTVM HABEAT: VT SITIS
PERFECTI ET INTEGRI IN NVLLO DEFICIENTES.
1:5⸻ SI QVIS AVTEM VESTRVM INDIGET SAPIENTIAM,
POSTVLET A D̅E̅O̅, QVI DAT OMNIBVS AFFLVENTER, ET NON
INPROPERAT: ET DABITVR EI.
1:6⸻ POSTVLET AVTEM IN FIDE NIHIL HAESITANS: QVI
ENIM HAESITAT, SIMILIS EST FLVCTVI MARIS, QVI A VENTO
MOVETVR ET CIRCVMFERTVR.
1:7⸻ NON ERGO AESTIMET HOMO ILLE QVOD ACCIPIAT
ALIQVID A D̅O̅M̅I̅N̅O̅.
1:8⸻ VIR DVPLEX ANIMO INCONSTANS IN OMNIBVS VIIS
SVIS.
1:9⸻ GLORIETVR AVTEM FRATER HVMILIS IN
EXALTATIONE SVA:
1:10⸻ DIVES AVTEM IN HVMILITATE SVA, QVONIAM SICVT
FLOS FAENI TRANSIBIT:
1:11⸻ EXORTVS EST ENIM SOL CVM ARDORE, ET AREFECIT
FAENVM, ET FLOS EIVS DECIDIT, ET DECOR VVLTVS EIVS
DEPERIIT: ITA ET DIVES IN ITINERIBVS SVIS MARCESCET.
1:12⸻ BEATVS VIR, QVI SVFFERT TEMTATIONEM: QVIA
CVM PROBATVS FVERIT, ACCIPIET CORONAM VITAE, QVAM
REPROMISIT D̅E̅V̅S̅ DILIGENTIBVS SE.
1:13⸻ NEMO CVM TEMPTATVR, DICAT QVONIAM A D̅E̅O̅
TEMPTATVR: D̅E̅V̅S̅ ENIM INTEMPTATOR MALORVM EST:
IPSE AVTEM NEMINEM TEMPTAT.
1:14⸻ VNVSQVISQVE VERO TEMPTATVR A
CONCVPISCENTIA SVA ABSTRACTVS, ET INLECTVS.
1:15⸻ DEHINC CONCVPISCENTIA CVM CONCEPERIT, PARIT
PECCATVM: PECCATVM VERO CVM CONSVMMATVM FVERIT,
GENERAT MORTEM.
1:16⸻ NOLITE ITAQVE ERRARE FRATRES MEI
DILECTISSIMI.
1:17⸻ OMNE DATVM OPTIMVM, ET OMNE DONVM
PERFECTVM DESVRSVM EST, DESCENDENS A PATRE
LVMINVM, APVD QVEM NON EST TRANSMVTATIO, NEC
VICISSITVDINIS OBVMBRATIO.
1:18⸻ VOLVNTARIAE ENIM GENVIT NOS VERBO
VERITATIS, VT SIMVS ALIQVOD INITIVM CREATVRAE EIVS.
1:19⸻ SCITIS FRATRES MEI DILECTI. SIT AVTEM OMNIS
HOMO VELOX AD AVDIENDVM: TARDVS AVTEM AD
LOQVENDVM, ET TARDVS AD IRAM.
1:20⸻ IRA ENIM VIRI, IVSTITIAM D̅E̅I̅ NON OPERATVR.
1:21⸻ PROPTER QVOD ABICIENTES OMNEM
INMVNDITIAM, ET ABVNDANTIAM MALITIAE, IN
MANSVETVDINE SVSCIPITE INSITVM VERBVM D̅E̅I̅, QVOD
POTEST SALVARE ANIMAS VESTRAS.
1:22⸻ ESTOTE AVTEM FACTORES VERBI, ET NON
AVDITORES TANTVM: FALLENTES VOSMETIPSOS.
1:23⸻ QVIA SI QVIS AVDITOR EST VERBI, ET NON FACTOR:
HIC CONPARABITVR VIRO CONSIDERANTI VVLTVM
NATIVITATIS SVAE IN SPECVLO:
1:24⸻ CONSIDERAVIT ENIM SE, ET ABIIT, ET STATIM
OBLITVS EST QVALIS FVERIT.
1:25⸻ QVI AVTEM PERSPEXERIT IN LEGE PERFECTA
LIBERTATIS, ET PERMANSERIT IN EA, NON AVDITOR
OBLIVIOSVS FACTVS, SED FACTOR OPERIS: HIC BEATVS IN
FACTO SVO ERIT.
1:26⸻ SI QVIS AVTEM PVTAT SE RELIGIOSVM ESSE, NON
REFRENANS LINGVAM SVAM, SED SEDVCENS COR SVVM,
HVIVS VANA EST RELIGIO.
1:27⸻ RELIGIO AVTEM MVNDA, ET INMACVLATA APVD
D̅E̅V̅M̅ ET PATREM, HAEC EST: VISITARE PVPILLOS, ET
VIDVAS IN TRIBVLATIONE EORVM, ET INMACVLATVM SE
CVSTODIRE AB HOC SAECVLO.
2:1⸻ FRATRES MEI, NOLITE IN PERSONARVM ACCEPTIONE
HABERE FIDEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ GLORIAE.
2:2⸻ ETENIM SI INTROIERIT IN CONVENTV VESTRO VIR
AVREVM ANVLVM HABENS IN VESTE CANDIDA, INTROIERIT
AVTEM ET PAVPER IN SORDIDO HABITV,
2:3⸻ ET INTENDATIS IN EVM, QVI INDVTVS EST VESTE
PRAECLARA, ET DIXERITIS EI: TV SEDE HIC BENE: PAVPERI
AVTEM DICATIS: TV STA ILLIC; AVT: SEDE SVB SCABILLO
PEDVM MEORVM:
2:4⸻ NONNE IVDICATIS APVD VOSMETIPSOS, ET FACTI
ESTIS IVDICES COGITATIONVM INIQVARVM?
2:5⸻ AVDITE FRATRES MEI DILECTISSIMI, NONNE D̅E̅V̅S̅
ELEGIT PAVPERES IN HOC MVNDO, DIVITES IN FIDE, ET
HEREDES REGNI, QVOD PROMISIT D̅E̅V̅S̅ DILIGENTIBVS SE?
2:6⸻ VOS AVTEM EXHONORASTIS PAVPEREM. NONNE
DIVITES PER POTENTIAM OPPRIMVNT VOS, ET IPSI
ADTRAHVNT VOS AD IVDICIA?
2:7⸻ NONNE IPSI BLASPHEMANT BONVM NOMEN, QVOD
INVOCATVM EST SVPER VOS?
2:8⸻ SI TAMEN LEGEM PERFICITIS REGALEM SECVNDVM
SCRIPTVRAS: DILIGIS PROXIMVM TVVM SICVT TEIPSVM:
BENE FACITIS:
2:9⸻ SI AVTEM PERSONAS ACCIPITIS, PECCATVM
OPERAMINI, REDARGVTI A LEGE QVASI TRANSGRESSORES:
2:10⸻ QVICVMQVE AVTEM TOTAM LEGEM SERVAVERIT,
OFFENDAT AVTEM IN VNO, FACTVS EST OMNIVM REVS.
2:11⸻ QVI ENIM DIXIT, NON MOECHABERIS, DIXIT ET, NON
OCCIDES. QVOD SI NON MOECHABERIS, OCCIDES AVTEM,
FACTVS ES TRANSGRESSOR LEGIS.
2:12⸻ SIC LOQVIMINI, ET SIC FACITE SICVT PER LEGEM
LIBERTATIS INCIPIENTES IVDICARI.
2:13⸻ IVDICIVM ENIM SINE MISERICORDIA ILLI, QVI NON
FECERIT MISERICORDIAM: SVPEREXALTAT AVTEM
MISERICORDIA IVDICIO.
2:14⸻ QVID PRODERIT FRATRES MEI SI FIDEM QVIS DICAT
SE HABERE, OPERA AVTEM NON HABEAT? NVMQVID
POTERIT FIDES SALVARE EVM?
2:15⸻ SI AVTEM FRATER, AVT SOROR NVDI SINT, ET
INDIGEANT VICTV COTIDIANO,
2:16⸻ DICAT AVTEM ALIQVIS DE VOBIS ILLIS: ITE IN PACE,
CALEFICAMINI ET SATVRAMINI: NON DEDERITIS AVTEM EIS,
QVAE NECESSARIA SVNT CORPORIS, QVID PRODERIT?
2:17⸻ SIC ET FIDES, SI NON HABEAT OPERA, MORTVA EST
IN SEMETIPSA.
2:18⸻ SED DICET ALIQVIS: TV FIDEM HABES, ET EGO
OPERA HABEO. OSTENDE MIHI FIDEM TVAM SINE OPERIBVS:
ET EGO OSTENDAM TIBI EX OPERIBVS FIDEM MEAM.
2:19⸻ TV CREDIS QVONIAM VNVS EST D̅E̅V̅S̅: BENE FACIS:
ET DAEMONES CREDVNT, ET CONTREMESCVNT.
2:20⸻ VIS AVTEM SCIRE O HOMO INANIS, QVONIAM FIDES
SINE OPERIBVS OTIOSA EST?
2:21⸻ ABRAHAM PATER NOSTER NONNE EX OPERIBVS
IVSTIFICATVS EST, OFFERENS ISAAC FILIVM SVVM SVPER
ALTARE?
2:22⸻ VIDES QVONIAM FIDES COOPERABATVR OPERIBVS
ILLIVS: ET EX OPERIBVS FIDES CONSVMMATA EST?
2:23⸻ ET SVPPLETA EST SCRIPTVRA, DICENS: CREDIDIT
ABRAHAM D̅E̅O̅, ET REPVTATVM EST EI AD IVSTITIAM, ET
AMICVS D̅E̅I̅ APPELLATVS EST.
2:24⸻ VIDETIS QVONIAM EX OPERIBVS IVSTIFICATVR
HOMO, ET NON EX FIDE TANTVM?
2:25⸻ SIMILITER AVTEM ET RAAB MERETRIX, NONNE EX
OPERIBVS IVSTIFICATA EST, SVSCIPIENS NVNTIOS, ET ALIA
VIA EICIENS?
2:26⸻ SICVT ENIM CORPVS SINE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ MORTVVM EST,
ITA ET FIDES SINE OPERIBVS MORTVA EST.
3:1⸻ NOLITE PLVRES MAGISTRI FIERI FRATRES MEI,
SCIENTES QVONIAM MAIVS IVDICIVM SVMITIS.
3:2⸻ IN MVLTIS ENIM OFFENDIMVS OMNES. SI QVIS IN
VERBO NON OFFENDIT: HIC PERFECTVS EST VIR. POTEST
ETIAM CIRCVMDVCERE FRENO TOTVM CORPVS.
3:3⸻ SI AVTEM EQVIS FRENOS IN ORA MITTIMVS AD
CONSENTIENDVM NOBIS, ET OMNE CORPVS ILLORVM
CIRCVMFERIMVS.
3:4⸻ ECCE ET NAVES, CVM MAGNAE SINT, ET A VENTIS
VALIDIS MINENTVR, CIRCVMFERVNTVR A MODICO
GVBERNACVLO VBI IMPETVS DIRIGENTIS VOLVERIT.
3:5⸻ ITA ET LINGVA MODICVM QVIDEM MEMBRVM EST, ET
MAGNA EXALTAT. ECCE QVANTVS IGNIS QVAM MAGNAM
SILVAM INCENDIT!
3:6⸻ ET LINGVA IGNIS EST, VNIVERSITAS INIQVITATIS.
LINGVA CONSTITVITVR IN MEMBRIS NOSTRIS, QVAE
MACVLAT TOTVM CORPVS, ET INFLAMMAT ROTAM
NATIVITATIS NOSTRAE INFLAMMATA A GEHENNA.
3:7⸻ OMNIS ENIM NATVRA BESTIARVM, ET VOLVCRVM, ET
SERPENTIVM, CETERORVMQVE DOMANTVR, ET DOMATA
SVNT A NATVRA HVMANA:
3:8⸻ LINGVAM AVTEM NVLLVS HOMINVM DOMARE
POTEST: INQVIETVM MALVM, PLENA VENENO MORTIFERO.
3:9⸻ IN IPSA BENEDICIMVS D̅E̅V̅M̅ ET PATREM: ET IN IPSA
MALEDICIMVS HOMINES, QVI AD SIMILITVDINEM D̅E̅I̅ FACTI
SVNT.
3:10⸻ EX IPSO ORE PROCEDIT BENEDICTIO, ET
MALEDICTIO. NON OPORTET, F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ MEI, HAEC ITA FIERI.
3:11⸻ NVMQVID FONS DE EODEM FORAMINE EMANAT
DVLCEM, ET AMARAM AQVAM?
3:12⸻ NVMQVID POTEST, FRATRES MEI, FICVS VVAS
FACERE, AVT VITIS FICVS? SIC NEQVE SALSA DVLCEM
POTEST FACERE AQVAM.
3:13⸻ QVIS SAPIENS, ET DISCIPLINATVS INTER VOS?
OSTENDAT EX BONA CONVERSATIONE OPERATIONEM SVAM
IN MANSVETVDINEM SAPIENTIAE.
3:14⸻ QVOD SI ZELVM AMARVM HABETIS, ET
CONTENTIONES IN CORDIBVS VESTRIS: NOLITE GLORIARI, ET
MENDACES ESSE ADVERSVS VERITATEM.
3:15⸻ NON EST ISTA SAPIENTIA DESVRSVM DESCENDENS:
SED TERRENA, ANIMALIS, DIABOLICA.
3:16⸻ VBI ENIM ZELVS ET CONTENTIO: IBI INCONSTANTIA,
ET OMNE OPVS PRAVVM.
3:17⸻ QVAE AVTEM DESVRSVM EST SAPIENTIA, PRIMVM
QVIDEM PVDICA EST, DEINDE PACIFICA, MODESTA,
SVADIBILIS, PLENA MISERICORDIA, ET FRVCTIBVS BONIS,
NON IVDICANS, SINE SIMVLATIONE.
3:18⸻ FRVCTVS AVTEM IVSTITIAE, IN PACE SEMINATVR,
FACIENTIBVS PACEM.
4:1⸻ VNDE BELLA, ET LITES INTER VOS? NONNE? EX
CONCVPISCENTIIS VESTRIS, QVAE MILITANT IN MEMBRIS
VESTRIS?
4:2⸻ CONCVPISCITIS, ET NON HABETIS: OCCIDITIS, ET
ZELATIS: ET NON POTESTIS ADIPISCI: LITIGATIS, ET
BELLIGERATIS, ET NON HABETIS, PROPTER QVOD NON
POSTVLATIS.
4:3⸻ PETITIS, ET NON ACCIPIETIS: EO QVOD MALE
PETATIS: VT IN CONCVPISCENTIIS VESTRIS INSVMATIS.
4:4⸻ ADVLTERI NESCITIS QVIA AMICITIA HVIVS MVNDI,
INIMICA EST D̅E̅I̅? QVICVMQVE ERGO VOLVERIT AMICVS ESSE
SAECVLI HVIVS, INIMICVS D̅E̅I̅ CONSTITVITVR.
4:5⸻ AN PVTATIS QVIA INANITER SCRIPTVRA DICAT: AD
INVIDIAM CONCVPISCIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, QVI HABITAT IN VOBIS?
4:6⸻ MAIOREM AVTEM DAT GRATIAM. PROPTER QVOD
DICIT: D̅E̅V̅S̅ SVPERBIS RESISTIT, HVMILIBVS AVTEM DAT
GRATIAM.
4:7⸻ SVBDITI IGITVR ESTOTE D̅E̅O̅, RESISTITE AVTEM
DIABOLO, ET FVGIET A VOBIS.
4:8⸻ ADPROPINQVATE D̅E̅O̅, ET ADPROPINQVAVIT VOBIS.
EMVNDATE MANVS, PECCATORES: ET PVRIFICATE CORDA,
DVPLICES ANIMO.
4:9⸻ MISERI ESTOTE, ET LVGETE, ET PLORATE: RISVS
VESTER IN LVCTVM CONVERTATVR, ET GAVDIVM IN
MEROREM.
4:10⸻ HVMILIAMINI IN CONSPECTV D̅O̅M̅I̅N̅I̅, ET
EXALTAVIT VOS.
4:11⸻ NOLITE DETRAHERE ALTERVTRVM FRATRES MEI.
QVI DETRAHIT FRATRI, AVT QVI IVDICAT FRATREM SVVM,
DETRAHIT LEGI, ET IVDICAT LEGEM. SI AVTEM IVDICAS
LEGEM: NON ES FACTOR LEGIS, SED IVDEX.
4:12⸻ VNVS EST LEGISLATOR, ET IVDEX, QVI POTEST
PERDERE, ET LIBERARE.
4:13⸻ TV AVTEM QVIS ES, QVI IVDICAS PROXIMVM? ECCE
NVNC QVI DICITIS: HODIE, AVT CRASTINO IBIMVS IN ILLAM
CIVITATEM, ET FACIEMVS QVIDEM IBI ANNVM, ET
MERCABIMVR, ET LVCRVM FACIEMVS:
4:14⸻ QVI IGNORATIS QVID SIT IN CRASTINVM.
4:15⸻ QVAE ENIM EST VITA VESTRA? VAPOR EST AD
MODICVM PARENS, ET DEINCEPS EXTERMINABITVR; PRO EO
VT DICATIS: SI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ VOLVERIT. ET: VIXERIMVS,
FACIEMVS HOC, AVT ILLVD.
4:16⸻ NVNC AVTEM EXVLTATIS IN SVPERBIIS VESTRIS.
OMNIS EXVLTATIO TALIS, MALIGNA EST.
4:17⸻ SCIENTI IGITVR BONVM FACERE, ET NON FACIENTI,
PECCATVM EST ILLI.
5:1⸻ AGITE NVNC DIVITES, PLORATE VLVLANTES IN
MISERIIS, QVAE ADVENIENT VOBIS.
5:2⸻ DIVITIAE VESTRAE PVTREFACTAE SVNT: ET
VESTIMENTA VESTRA A TINEIS COMESTA SVNT.
5:3⸻ AVRVM, ET ARGENTVM VESTRVM ERVGINAVIT: ET
ERVGO EORVM IN TESTIMONIVM VOBIS ERIT, ET
MANDVCABIT CARNES VESTRAS SICVT IGNIS.
THESAVRIZASTIS IRAM IN NOVISSIMIS DIEBVS.
5:4⸻ ECCE MERCES OPERARIORVM, QVI MESSVERVNT
REGIONES VESTRAS, QVI FRAVDATVS EST A VOBIS, CLAMAT:
ET CLAMOR IPSORVM IN AVRES D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SABAOTH
INTROIVIT.
5:5⸻ EPVLATI ESTIS SVPER TERRAM, ET IN LVXVRIIS
ENVTRISTIS CORDA VESTRA IN DIEM OCCISIONIS.
5:6⸻ ADDVXISTIS, OCCIDISTIS IVSTVM, ET NON RESISTIT
VOBIS.
5:7⸻ PATIENTES IGITVR ESTOTE F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ VSQVE AD
ADVENTVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅. ECCE AGRICOLA EXPECTAT
PRAETIOSVM FRVCTVM TERRAE, PATIENTER FERENS DONEC
ACCIPIAT TEMPORANEVM, ET SEROTINVM.
5:8⸻ PATIENTES ESTOTE ET VOS, CONFIRMATE CORDA
VESTRA: QVONIAM ADVENTVS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ ADPROPINQVABIT.
5:9⸻ NOLITE INGEMESCERE FRATRES IN ALTERVTRVM, VT
NON IVDICEMINI. ECCE IVDEX ANTE IANVAM ADSISTIT.
5:10⸻ EXEMPLVM ACCIPITE, F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅, LABORIS, ET
PATIENTIAE, PER PROPHETAS: QVI LOCVTI SVNT IN NOMINE
D̅O̅M̅I̅N̅I̅.
5:11⸻ ECCE BEATIFICAMVS, QVI SVSTINVERVNT.
SVFFERENTIAM IOB AVDISTIS. ET FINEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ VIDISTIS,
QVONIAM MISERICORS EST D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅, ET MISERATOR.
5:12⸻ ANTE OMNIA AVTEM F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ MEI NOLITE IVRARE,
NEQVE PER CAELVM, NEQVE PER TERRAM, NEQVE ALIVD
QVODCVMQVE IVRAMENTVM. SIT AVTEM SERMO VESTER:
EST, EST: NON, NON: VT NON SVB IVDICIO DECIDATIS.
5:13⸻ TRISTATVR ALIQVIS VESTRVM? ORET. AEQVO
ANIMO ET? PSALLAT.
5:14⸻ INFIRMATVR QVIS IN VOBIS? INDVCAT
PRAESBYTEROS ECCLESIAE, ET ORENT SVPER EVM,
VNGENTES EVM OLEO IN NOMINE D̅O̅M̅I̅N̅I̅:
5:15⸻ ET ORATIO FIDEI SALVABIT INFIRMVM, ET
ALLEVABIT EVM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅: ET SI IN PECCATIS SIT,
DIMITTENTVR EI.
5:16⸻ CONFITEMINI ERGO ALTERVTRVM PECCATA
VESTRA, ET ORATE PRO INVICEM VT SALVEMINI: MVLTVM
ENIM VALET DEPRAECATIO IVSTI ADSIDVA.
5:17⸻ HELIAS HOMO ERAT SIMILIS NOBIS PASSIBILIS: ET
ORATIONE ORAVIT VT NON PLVERET SVPER TERRAM, ET
NON PLVIT ANNOS TRES, ET MENSES SEX.
5:18⸻ ET RVRSVS ORAVIT: ET CAELVM DEDIT PLVVIAM, ET
TERRA DEDIT FRVCTVM SVVM.
5:19⸻ FRATRES MEI, SI QVIS EX VOBIS ERRAVERIT A
VERITATE, ET CONVERTERIT QVIS EVM:
5:20⸻ SCIRE DEBET QVONIAM QVI CONVERTI FECERIT
PECCATOREM AB ERRORE VITAE SVAE, SALVABIT ANIMAM
EIVS A MORTE, ET COOPERIT MVLTITVDINEM PECCATORVM.

1 Peter
1:1⸻ PETRVS APOSTOLVS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ELECTIS ADVENIS
DISPERSIONIS PONTI, GALATIAE, CAPPADOCIAE, ASIAE, ET
BYTHINIAE,
1:2⸻ SECVNDVM PRAESCIENTIAM D̅E̅I̅ PATRIS, IN
S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATIONEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, IN OBOEDIENTIAM, ET
ASPERSIONEM SANGVINIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: GRATIA VOBIS, ET
PAX MVLTIPLICETVR.
1:3⸻ BENEDICTVS D̅E̅V̅S̅ ET PATER D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVI SECVNDVM MAGNAM MISERICORDIAM SVAM
REGENERAVIT NOS IN SPEM VIVAM, PER RESVRRECTIONEM
I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ EX MORTVIS,
1:4⸻ IN HEREDITATEM INCORRVPTIBILEM, ET
INCONTAMINATAM, ET INMARCESCIBILEM, CONSERVATAM
IN CAELIS VOBIS,
1:5⸻ QVI IN VIRTVTE D̅E̅I̅ CVSTODIMINI PER FIDEM IN
SALVTEM, PARATAM REVELARI IN TEMPORE NOVISSIMO.
1:6⸻ IN QVO EXVLTATIS, MODICVM NVNC SI OPORTET
CONTRISTARI IN VARIIS TEMPTATIONIBVS:
1:7⸻ VT PROBATIO VESTRAE FIDEI MVLTO PRAETIOSIOR
AVRO (QVOD PER IGNEM PROBATVR) INVENIATVR IN
LAVDEM, ET GLORIAM, ET HONOREM IN REVELATIONEM
I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
1:8⸻ QVEM CVM NON VIDERITIS, DILIGITIS: IN QVEM NVNC
QVOQVE NON VIDENTES CREDITIS: QVEM CVM VIDERITIS
EXVLTABITIS LAETITIA INENARRABILI, ET GLORIFICATA:
1:9⸻ REPORTANTES FINEM FIDEI VESTRAE, SALVTEM
ANIMARVM VESTRARVM.
1:10⸻ DE QVA SALVTE EXQVISIERVNT, ATQVE SCRVTATI
SVNT PROPHETAE, QVI DE FVTVRA IN VOBIS GRATIA
PROPHETAVERVNT:
1:11⸻ SCRVTANTES IN QVOD, VEL QVALE TEMPVS
SIGNIFICARET IN EIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: PRAENVNTIANS EAS
QVAE IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ SVNT PASSIONES, ET POSTERIORES
GLORIAS:
1:12⸻ QVIBVS REVELATVM EST QVIA NON SIBI IPSIS,
VOBIS AVTEM MINISTRABANT EA, QVAE NVNC ADNVNTIATA
SVNT VOBIS PER EOS, QVI EVANGELIZAVERVNT VOBIS,
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ MISSO DE CAELO, IN QVEM DESIDERANT
ANGELI PROSPICERE.
1:13⸻ PROPTER QVOD SVCCINCTI LVMBOS MENTIS
VESTRAE, SOBRII PERFECTE SPERATE IN EAM, QVAE
OFFERTVR VOBIS, GRATIAM, IN REVELATIONE I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
1:14⸻ QVASI FILII OBOEDIENTIAE, NON CONFIGVRATI
PRIORIBVS IGNORANTIAE VESTRAE DESIDERIIS:
1:15⸻ SED SECVNDVM EVM, QVI VOCAVIT VOS, S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅:
ET IPSI S̅A̅N̅C̅T̅I̅ IN OMNI CONVERSATIONE SITIS:
1:16⸻ QVONIAM SCRIPTVM EST: S̅A̅N̅C̅T̅I̅ ESTOTE, QVIA ET
EGO S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ SVM.
1:17⸻ ET SI PATREM INVOCATIS EVM, QVI SINE
ACCEPTIONE PERSONARVM IVDICAT SECVNDVM
VNIVSCVIVSQVE OPVS, IN TIMORE INCOLATVS VESTRI
TEMPORE CONVERSAMINI.
1:18⸻ SCIENTES QVOD NON CORRVPTIBILIBVS AVRO, VEL
ARGENTO REDEMPTI ESTIS DE VANA VESTRA
CONVERSATIONE PATERNAE TRADITIONIS:
1:19⸻ SED PRAETIOSO SANGVINE QVASI AGNI
INMACVLATI, ET INCONTAMINATI I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅:
1:20⸻ PRAECOGNITI QVIDEM ANTE CONSTITVTIONEM
MVNDI, MANIFESTATI AVTEM NOVISSIMIS TEMPORIBVS
PROPTER VOS,
1:21⸻ QVI PER IPSVM FIDELES ESTIS IN D̅E̅O̅, QVI
SVSCITAVIT EVM A MORTVIS, ET DEDIT EI GLORIAM, VT
FIDES VESTRA, ET SPES ESSET IN D̅E̅O̅:
1:22⸻ ANIMAS VESTRAS CASTIFICANTES IN
OBOEDIENTIAM CARITATIS, IN FRATERNITATIS AMORE,
SIMPLICI EX CORDE INVICEM DILIGITE ATTENTIVS:
1:23⸻ RENATI NON EX SEMINE CORRVPTIBILI, SED
INCORRVPTIBILI PER VERBVM D̅E̅I̅ VIVI, ET PERMANENTIS IN
AETERNVM:
1:24⸻ QVIA OMNIS CARO VT FAENVM: ET OMNIS GLORIA
EIVS TAMQVAM FLOS FAENI: EXARVIT FAENVM, ET FLOS
DECIDIT.
1:25⸻ VERBVM AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ MANET IN AETERNVM.
HOC EST AVTEM VERBVM, QVOD EVANGELIZATVM EST IN
VOBIS.
2:1⸻ DEPONENTES IGITVR OMNEM MALITIAM, ET OMNEM
DOLVM, ET SIMVLATIONES, ET INVIDIAS, ET OMNES
DETRACTIONES,
2:2⸻ SICVT MODO GENITI INFANTES, RATIONABILE, ET
SINE DOLO LAC CONCVPISCITE: VT IN EO CRESCATIS IN
SALVTEM:
2:3⸻ SI TAMEN GVSTATIS QVONIAM DVLCIS EST D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅.
2:4⸻ AD QVEM ACCEDENTES LAPIDEM VIVVM, AB
HOMINIBVS QVIDEM REPROBATVM, A D̅E̅O̅ AVTEM ELECTVM,
ET HONORIFICATVM:
2:5⸻ ET IPSI TAMQVAM LAPIDES VIVI
SVPERAEDIFICAMINI, DOMVS SPIRITALES, SACERDOTIVM
S̅A̅N̅C̅T̅V̅M̅, OFFERRE SPIRITALES HOSTIAS, ACCEPTABILES
D̅E̅O̅ PER I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅:
2:6⸻ PROPTER QVOD CONTINET SCRIPTVRA: ECCE PONO
IN SION LAPIDEM SVMMVM ANGVLAREM, ELECTVM,
PRAETIOSVM: ET ONIS QVI CREDIDERIT IN EO, NON
CONFVNDETVR.
2:7⸻ VOBIS IGITVR HONOR CREDENTIBVS: NON
CREDENTIBVS AVTEM LAPIS, QVEM REPROBAVERVNT
AEDIFICANTES, HIC FACTVS EST IN CAPVT ANGVLI:
2:8⸻ ET LAPIS OFFENSIONIS, ET PETRA SCANDALI HIS, QVI
OFFENDVNT VERBO, NEC CREDVNT IN QVO ET POSITI SVNT.
2:9⸻ VOS AVTEM GENVS ELECTVM, REGALE
SACERDOTIVM, GENS S̅A̅N̅C̅T̅A̅, POPVLVS ADQVISITIONIS: VT
VIRTVTES ADNVNTIETIS EIVS, QVI DE TENEBRIS VOS
VOCAVIT IN ADMIRABILE LVMEN SVVM.
2:10⸻ QVI ALIQVANDO NON POPVLVS, NVNC AVTEM
POPVLVS D̅E̅I̅: QVI NON CONSECVTI MISERICORDIAM, NVNC
AVTEM MISERICORDIAM CONSECVTI.
2:11⸻ CARISSIMI, OBSECRO TAMQVAM ADVENAS ET
PEREGRINOS ABSTINERE VOS A CARNALIBVS DESIDERIIS,
QVAE MILITANT ADVERSVS ANIMAM,
2:12⸻ CONVERSATIONEM VESTRAM INTER GENTES
HABENTES BONAM: VT IN EO, QVOD DETRAHVNT DE VOBIS
TAMQVAM DE MALEFACTORIBVS, EX BONIS OPERIBVS VOS
CONSIDERANTES, GLORIFICENT D̅E̅V̅M̅ IN DIE VISITATIONIS.
2:13⸻ SVBIECTI ESTOTE OMNI HVMANAE CREATVRAE
PROPTER D̅E̅V̅M̅: SIVE REGI QVASI PRAECELLENTI:
2:14⸻ SIVE DVCIBVS TAMQVAM AB EO MISSIS AD
VINDICTAM MALORVM, LAVDEM VERO BONORVM:
2:15⸻ QVIA SIC EST VOLVNTAS D̅E̅I̅, VT BENEFACIENTES
OBMVTESCERE FACIATIS INPRVDENTIVM HOMINVM
IGNORANTIAM:
2:16⸻ QVASI LIBERI, ET NON QVASI VELAMEN HABENTES
MALITIAE LIBERTATEM, SED SICVT SERVI D̅E̅I̅.
2:17⸻ OMNES HONORATE: FRATERNITATEM DILIGITE:
D̅E̅V̅M̅ TIMETE: REGEM HONORIFICATE.
2:18⸻ SERVI SVBDITI IN OMNI TIMORE DOMINIS, NON
TANTVM BONIS ET MODESTIS, SED ETIAM DISCOLIS.
2:19⸻ HAEC EST ENIM GRATIA, SI PROPTER
CONSCIENTIAM D̅E̅I̅ SVSTINET QVI TRISTITIAS, PATIENS
INIVSTE.
2:20⸻ QVAE ENIM GLORIA EST, SI PECCANTES, ET
COLAPHIZATI SVFFERTIS? SED SI BENE FACIENTES ET
PATIENTES SVSTINETIS: HAEC EST GRATIA APVD D̅E̅V̅M̅.
2:21⸻ IN HOC ENIM VOCATI ESTIS: QVIA ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
PASSVS EST PRO VOBIS, RELINQVENS VOBIS EXEMPLVM VT
SEQVAMINI VESTIGIA EIVS.
2:22⸻ QVI PECCATVM NON FECIT, NEC DOLVS INVENTVS
EST IN ORE EIVS:
2:23⸻ QVI CVM MALEDICERETVR, NON MALEDICEBAT:
CVM PATERETVR, NON COMMINABATVR: TRADEBAT AVTEM
SE IVDICANTI INIVSTE:
2:24⸻ QVI PECCATA NOSTRA IPSE PERTVLIT IN CORPORE
SVO PER LIGNVM: VT PECCATIS MORTVI, IVSTITIAE
VIVEREMVS: CVIVS LIVORE SANATI ESTIS.
2:25⸻ ERATIS ENIM SICVT OVES ERRANTES, SED
CONVERSI ESTIS NVNC AD PASTOREM, ET EPISCOPVM
ANIMARVM VESTRARVM.
3:1⸻ SIMILITER ET MVLIERES SVBDITAE SINT SVIS VIRIS:
VT ET SI QVI NON CREDVNT VERBO, PER MVLIERVM
CONVERSATIONEM SINE VERBO LVCRIFIANT,
3:2⸻ CONSIDERANTES IN TIMORE CASTAM
CONVERSATIONEM VESTRAM.
3:3⸻ QVARVM SIT NON EXTRINSECVS CAPILLATVRA, AVT
CIRCVMDATIO AVRI, AVT INDVMENTI VESTIMENTORVM
CVLTVS:
3:4⸻ SED QVI ABSCONDITVS CORDIS EST HOMO, IN
INCORRVPTIBILITATE QVIETI, ET MODESTI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, QVOD
EST IN CONSPECTV D̅E̅I̅ LOCVPLEX.
3:5⸻ SIC ENIM ALIQVANDO ET S̅A̅N̅C̅T̅A̅E̅ MVLIERES,
SPERANTES IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅, ORNABANT SE, SVBIECTAE
PROPRIIS VIRIS.
3:6⸻ SICVT SARRA OBOEDIVIT ABRAHAE, DOMINVM EVM
VOCANS: CVIVS ESTIS FILIAE BENEFACIENTES, ET NON
TIMENTES VLLAM PERTVRBATIONEM.
3:7⸻ VIRI SIMILITER COHABITANTES SECVNDVM
SCIENTIAM, QVASI INFIRMIORI VASO MVLIEBRI
INPERTIENTES HONOREM, TAMQVAM ET COHEREDIBVS
GRATIAE VITAE: VT NE IMPEDIANTVR ORATIONES VESTRAE.
3:8⸻ IN FIDE AVTEM OMNES VNANIMES, CONPATIENTES,
FRATERNITATIS AMATORES, MISERICORDES, HVMILES:
3:9⸻ NON REDDENTES MALVM PRO MALO, VEL
MALEDICTVM PRO MALEDICTO, SED ECONTRARIO
BENEDICENTES: QVIA IN HOC VOCATI ESTIS, VT
BENEDICTIONEM HEREDITATE POSSIDEATIS.
3:10⸻ QVI ENIM VVLT VITAM DILIGERE, ET VIDERE DIES
BONOS, COHERCEAT LINGVAM SVAM A MALO, ET LABIA EIVS
NE LOQVANTVR DOLVM.
3:11⸻ DECLINET AVTEM A MALO, ET FACIAT BONVM:
INQVIRAT PACEM, ET SEQVATVR EAM:
3:12⸻ QVIA OCVLI D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVPER IVSTOS, ET AVRES EIVS
IN PRAECES EORVM: VVLTVS AVTEM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SVPER
FACIENTES MALA.
3:13⸻ ET QVIS EST QVI VOBIS NOCEAT, SI BONI
AEMVLATORES FVERITIS?
3:14⸻ SED ET SI QVID PATIMINI PROPTER IVSTITIAM,
BEATI. TIMOREM AVTEM EORVM NE TIMVERITIS, ET NON
CONTVRBEMINI.
3:15⸻ D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ AVTEM C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICATE IN
CORDIBVS VESTRIS, PARATI SEMPER AD SATISFACTIONEM
OMNI POSCENTI VOS RATIONEM DE EA, QVAE IN VOBIS EST,
SPE.
3:16⸻ SED CVM MODESTIA, ET TIMORE, CONSCIENTIAM
HABENTES BONAM: VT IN EO, QVOD DETRAHVNT DE VOBIS,
CONFVNDANTVR, QVI CALVMNIANTVR VESTRAM BONAM IN
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ CONVERSATIONEM.
3:17⸻ MELIVS EST ENIM BENEFACIENTES (SI VELIT
VOLVNTAS D̅E̅I̅) PATI, QVAM MALEFACIENTES.
3:18⸻ QVIA ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ SEMEL PRO PECCATIS MORTVVS
EST, IVSTVS PRO INIVSTIS, VT NOS OFFERRET D̅E̅O̅,
MORTIFICATOS CARNE, VIVIFICATOS AVTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅.
3:19⸻ IN QVO ET HIS, QVI IN CARCERE ERANT, SPIRITIBVS
VENIENS PRAEDICAVIT:
3:20⸻ QVI INCREDVLI FVERANT ALIQVANDO, QVANDO
EXPECTABAT D̅E̅I̅ PATIENTIA IN DIEBVS NOE, CVM
FABRICARETVR ARCA: IN QVA PAVCI, ID EST OCTO ANIMAE
SALVAE FACTAE SVNT PER AQVAM.
3:21⸻ QVOD ET VOS NVNC SIMILIS FORMAE SALVOS FECIT
BAPTISMA: NON CARNIS DEPOSITIO SORDIVM, SED
CONSCIENTIAE BONAE INTERROGATIO IN D̅E̅V̅M̅ PER
RESVRRECTIONEM I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
3:22⸻ QVI EST IN DEXTERA D̅E̅I̅, DEGLVTTIENS MORTEM
VT VITAE AETERNAE HEREDES EFFICEREMVR: PROFECTVS
IN CAELVM SVBIECTIS SIBI ANGELIS, ET POTESTATIBVS, ET
VIRTVTIBVS.
4:1⸻ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ IGITVR PASSO IN CARNE, ET VOS EADEM
COGITATIONE ARMAMINI: QVIA QVI PASSVS EST CARNE,
DESIT A PECCATIS:
4:2⸻ VT IAM NON HOMINVM DESIDERIIS, SED VOLVNTATI
D̅E̅I̅, QVOD RELIQVVM EST IN CARNE VIVAT TEMPORIS.
4:3⸻ SVFFICIT ENIM PRAETERITVM TEMPVS AD
VOLVNTATEM GENTIVM CONSVMMANDAM, QVI
AMBVLAVERVNT IN LVXVRIIS, IN DESIDERIIS, VINOLENTIIS,
COMESATIONIBVS, POTATIONIBVS, ET INLICITIS IDOLORVM
CVLTIBVS.
4:4⸻ IN QVO AMMIRANTVR NON CONCVRRENTIBVS VOBIS
IN EANDEM LVXVRIAE CONFVSIONEM, BLASPHEMANTES.
4:5⸻ QVI REDDENT RATIONEM EI, QVI PARATVS EST
IVDICARE VIVOS ET MORTVOS.
4:6⸻ PROPTER HOC ENIM ET MORTVIS EVANGELIZATVM
EST: VT IVDICENTVR QVIDEM SECVNDVM HOMINES IN
CARNE, VIVANT AVTEM SECVNDVM D̅E̅V̅M̅ IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅.
4:7⸻ OMNIVM AVTEM FINIS ADPROPINQVABIT. ESTOTE
ITAQVE PRVDENTES, ET VIGILATE IN ORATIONIBVS.
4:8⸻ ANTE OMNIA, MVTVAM IN VOSMET IPSOS
CARITATEM HABENTES CONTINVAM: QVIA CARITAS
COOPERIT MVLTITVDINEM PECCATORVM.
4:9⸻ HOSPITALES INVICEM SINE MVRMVRATIONE:
4:10⸻ VNVSQVISQVE, SICVT ACCIPIT GRATIAM, IN
ALTERVTRVM ILLAM ADMINISTRANTES, SICVT BONI
DISPENSATORES MVLTIFORMIS GRATIAE D̅E̅I̅.
4:11⸻ SI QVIS LOQVITVR, QVASI SERMONES D̅E̅I̅: SI QVIS
MINISTRAT, TAMQVAM EX VIRTVTE, QVAM ADMINISTRAT
D̅E̅V̅S̅: VT IN OMNIBVS HONORIFICETVR D̅E̅V̅S̅ PER I̅E̅S̅V̅M̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅: CVI EST GLORIA, ET IMPERIVM IN SAECVLA:
AMEN.
4:12⸻ CARISSIMI, NOLITE PEREGRINARI IN FERVORE, QVI
AD TEMTATIONEM VOBIS FIT, QVASI NOVI ALIQVID VOBIS
CONTINGAT:
4:13⸻ SED COMMVNICANTES C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ PASSIONIBVS
GAVDETE, VT ET IN REVELATIONEM GLORIAE EIVS
GAVDEATIS EXVLTANTES.
4:14⸻ SI EXPROBRAMINI IN NOMINE C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, BEATI
ERITIS: QVONIAM GLORIAE D̅E̅I̅ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ IN VOBIS
REQVIESCIT, AB ALIIS BLASPHEMATVS, A VOBIS AVTEM
HONORIFICATVS.
4:15⸻ NEMO ENIM VESTRVM PATIATVR QVASI HOMICIDA,
AVT FVR, AVT MALEDICVS, AVT ALIENORVM APPETITOR.
4:16⸻ SI AVTEM VT C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ANVS, NON ERVBESCAT:
GLORIFICET AVTEM D̅E̅V̅M̅ IN ISTO NOMINE.
4:17⸻ QVONIAM TEMPVS VT INCIPIAT IVDICIVM DE DOMO
D̅E̅I̅. SI AVTEM PRIMVM A NOBIS: QVIS FINIS EORVM, QVI NON
CREDVNT D̅E̅I̅ EVANGELIO?
4:18⸻ ET SI IVSTVS VIX SALVABITVR, IMPIVS, ET
PECCATOR VBI PAREBVNT?
4:19⸻ ITAQVE ET HII, QVI PATIVNTVR SECVNDVM
VOLVNTATEM D̅E̅I̅, FIDELI CREATORI COMMENDANT ANIMAS
SVAS IN BENEFACTIS.
5:1⸻ SENIORES ERGO, QVI IN VOBIS SVNT, OBSECRO,
CONSENIOR ET TESTIS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ PASSIONVM: QVI ET EIVS,
QVAE IN FVTVRO REVELANDA EST, GLORIAE
COMMVNICATOR:
5:2⸻ PASCITE QVI EST IN VOBIS GREGEM D̅E̅I̅,
PROVIDENTES NON COACTOS, SED SPONTANEAE SECVNDVM
D̅E̅V̅M̅: NEQVE TVRPIS LVCRI GRATIA, SED VOLVNTARIE:
5:3⸻ NEQVE VT DOMINANTES IN CLERIS, SED FORME
FACTI GREGI EX ANIMO.
5:4⸻ ET CVM APPARVERIT PRINCEPS PASTORVM,
PERCIPIETIS INMARCESCIBILEM GLORIAE CORONAM.
5:5⸻ SIMILITER ADVLESCENTES SVBDITI ESTOTE
SENIORIBVS. OMNES AVTEM INVICEM HVMILITATEM
INSINVATE, QVIA D̅E̅V̅S̅ SVPERBIS RESISTIT, HVMILIBVS
AVTEM DAT GRATIAM.
5:6⸻ HVMILIAMINI IGITVR SVB POTENTI MANV D̅E̅I̅, VT
VOS EXALTET IN TEMPORE VISITATIONIS:
5:7⸻ OMNEM SOLLICITVDINEM VESTRAM PROICIENTES IN
EVM, QVONIAM IPSI CVRA EST DE VOBIS.
5:8⸻ SOBRII ESTOTE, VIGILATE: QVIA ADVERSARIVS
VESTER DIABOLVS TAMQVAM LEO RVGIENS CIRCVIT,
QVAERENS QVEM DEVORET:
5:9⸻ CVI RESISTITE FORTES FIDE: SCIENTES EANDEM
PASSIONEM EI, QVAE IN MVNDO EST, VESTRAE
FRATERNITATIS FIERI.
5:10⸻ D̅E̅V̅S̅ AVTEM OMNIS GRATIAE, QVI VOCAVIT NOS IN
AETERNAM SVAM GLORIAM IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅, MODICVM
PASSOS IPSE PERFICIET, CONFIRMAVIT, SOLIDABITQVE.
5:11⸻ IPSI, IMPERIVM IN SAECVLA SAECVLORVM: AMEN.
5:12⸻ PER SILVANVM VOBIS FIDELEM FRATREM, VT
ARBITROR, BREVITER SCRIPSI: OBSECRANS ET CONTESTANS,
HANC ESSE VERAM GRATIAM D̅E̅I̅, IN QVA ET STATE.
5:13⸻ SALVTAT VOS ECCLESIA, QVAE EST IN BABYLONE
CONELECTA, ET MARCVS FILIVS MEVS.
5:14⸻ SALVTATE INVICEM IN OSCVLO S̅A̅N̅C̅T̅O̅: GRATIA
VOBIS OMNIBVS, QVI ESTIS IN C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅.

2 Peter
1:1⸻ SIMON PETRVS, SERVVS, ET APOSTOLVS I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, HIS, QVI COAEQVALEM NOBIS SORTITI SVNT FIDEM
IN IVSTITIA D̅E̅I̅ NOSTRI, ET SALVATORIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:2⸻ GRATIA VOBIS, ET PAX ADIMPLEATVR IN AGNITIONE,
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅:
1:3⸻ QVOMODO OMNIA NOBIS DIVINAE VIRTVTIS SVAE,
QVAE AD VITAM, ET PIETATEM DONATA EST, PER
COGNITIONEM EIVS, QVI VOCAVIT NOS PROPRIA GLORIA, ET
VIRTVTE,
1:4⸻ PER QVEM MAXIMA, ET PRAETIOSA NOBIS PROMISSA
DONAVIT: VT PER HAEC EFFICIAMINI DIVINAE CONSORTES
NATVRAE: FVGIENTES EIVS, QVAE IN MVNDO EST,
CONCVPISCENTIAE CORRVPTIONEM.
1:5⸻ VOS AVTEM CVRAM OMNEM SVBINFERENTES,
MINISTRATE IN FIDE VESTRA VIRTVTEM, IN VIRTVTE AVTEM
SCIENTIAM,
1:6⸻ IN SCIENTIA AVTEM ABSTINENTIAM, IN
ABSTINENTIA AVTEM PATIENTIAM, IN PATIENTIA AVTEM
PIETATEM,
1:7⸻ IN PIETATE AVTEM AMOREM FRATERNITATIS, IN
AMORE AVTEM FRATERNITATIS CARITATEM.
1:8⸻ HAEC AVTEM OMNIA SI VOBISCVM ADSINT, ET
SVPERENT, NON VACVOS, NEC SINE FRVCTV VOS
CONSTITVENT IN D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ COGNITIONE.
1:9⸻ CVI ENIM NON PRAESTO SVNT HAEC, CAECVS EST, ET
MANV TEMPTANS, OBLIVIONEM ACCIPIENS PVRGATIONIS
VETERVM SVORVM DELICTORVM.
1:10⸻ QVAPROPTER FRATRES MAGIS AGITE VT PER BONA
OPERA CERTAM VESTRAM VOCATIONEM, ET ELECTIONEM
FACIATIS: HAEC ENIM FACIENTES, NON PECCABITIS
ALIQVANDO.
1:11⸻ SIC ENIM ABVNDANTER MINISTRABITVR VOBIS
INTROITVS IN AETERNVM REGNVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅, ET
SALVATORIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅.
1:12⸻ PROPTER QVOD INCIPIAM VOS SEMPER
COMMONERE DE HIS: ET QVIDEM SCIENTES ET
CONFIRMATOS IN PRAESENTI VERITATE.
1:13⸻ IVSTVM AVTEM ARBITROR QVANDIV SVM IN HOC
TABERNACVLO, SVSCITARE VOS IN COMMONITIONE:
1:14⸻ CERTVS QVOD VELOX EST DEPOSITIO TABERNACVLI
MEI SECVNDVM QVOD ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ NOSTER I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅
SIGNIFICAVIT MIHI.
1:15⸻ DABO AVTEM OPERAM ET FREQVENTER HABERE
VOS POST OBITVM MEVM, VT HORVM MEMORIAM FACIATIS.
1:16⸻ NON ENIM DOCTAS FABVLAS SECVTI NOTAM
FECIMVS VOBIS D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ VIRTVTEM:
SED SPECVLATORES FACTI ILLIVS MAGNITVDINIS.
1:17⸻ ACCIPIENS ENIM A D̅E̅O̅ PATRE HONOREM, ET
GLORIAM, VOCE DELAPSA AD EVM HVIVSCEMODI A
MAGNIFICA GLORIA: HIC EST FILIVS MEVS DILECTVS, IN QVO
MIHI CONPLACVI.
1:18⸻ ET HANC VOCEM NOS AVDIVIMVS DE CAELO
ALLATAM, CVM ESSEMVS CVM IPSO IN MONTE S̅A̅N̅C̅T̅O̅.
1:19⸻ ET HABEMVS FIRMIOREM PROFETICVM
SERMONEM: CVI BENEFACITIS ADTENDENTES QVASI
LVCERNAE LVCENTI IN CALIGINOSO LOCO DONEC DIES
LVCESCAT, ET LVCIFER ORIATVR IN CORDIBVS VESTRIS:
1:20⸻ HOC PRIMVM INTELLEGENTES QVOD OMNIS
PROPHETIA SCRIPTVRAE PROPRIA INTERPRAETATIONE NON
FIT.
1:21⸻ NON ENIM VOLVNTATE HVMANA ALLATA EST
ALIQVANDO PROPHETIA: SED S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ S̅A̅N̅C̅T̅O̅ INSPIRATI,
LOCVTI SVNT S̅A̅N̅C̅T̅I̅ D̅E̅I̅ HOMINES.
2:1⸻ FVERVNT VERO ET PSEVDOPROPHETAE IN POPVLO,
SICVT ET IN VOBIS ERVNT MAGISTRI MENDACES, QVI
INDVCENT SECTAS PERDITIONIS, ET EVM, QVI EMIT EOS,
D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ NEGANT: SVPERDVCENTES SIBI CELEREM
PERDITIONEM.
2:2⸻ ET MVLTI SEQVVNTVR EORVM LVXVRIAS, PER QVOS
VIA VERITATIS BLASPHEMABITVR:
2:3⸻ ET IN AVARITIA FICTIS VERBIS DE VOBIS
NEGOTIABVNTVR: QVIBVS IVDICIVM IAM OLIM NON CESSAT:
ET PERDITIO EORVM NON DORMITAT.
2:4⸻ SI ENIM D̅E̅V̅S̅ ANGELIS PECCANTIBVS NON PEPERCIT,
SED RVGIENTIBVS INFERNI DETRACTOS IN TARTARVM
TRADIDIT, IN IVDICIVM CRVCIANDOS RESERVARI.
2:5⸻ ET ORIGINALI MVNDO NON PEPERCIT, SED OCTAVVM
NOE IVSTITIAE PRAECONEM CVSTODIVIT, DILVVIVM MVNDO
IMPIORVM INDVCENS.
2:6⸻ ET CIVITATES SODOMORVM, ET GOMORRAEORVM IN
CINEREM REDIGENS, EVERSIONE DAMNAVIT: EXEMPLVM
EORVM, QVI IMPIE ACTVRI SVNT, PONENS:
2:7⸻ ET IVSTVM LOT OPPRESSVM A NEFANDORVM
INIVRIA, CONVERSATIONE ERVIT:
2:8⸻ ASPECTV ENIM, ET AVDITV IVSTVS ERAT: HABITANS
APVD EOS, QVI DE DIE IN DIEM ANIMAM IVSTAM INIQVIS
OPERIBVS CRVCIABANT.
2:9⸻ NOVIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ PIOS DE TEMPTATIONE ERIPERE:
INIQVOS VERO IN DIEM IVDICII CRVCIANDOS RESERVARE.
2:10⸻ MAGIS AVTEM EOS, QVI POST CARNEM IN
CONCVPISCENTIA INMVNDITIAE AMBVLANT,
DOMINATIONEMQVE CONTEMNVNT, AVDACES, SIBI
PLACENTES, SECTAS NON METVVNT FACERE
BLASPHEMANTES:
2:11⸻ VBI ANGELI FORTITVDINE, ET VIRTVTE CVM SINT
MAIORES, NON PORTANT ADVERSVM SE EXECRABILE
IVDICIVM.
2:12⸻ HI VERO VELVT INRATIONABILIA PECORA,
NATVRALITER IN CAPTIONEM, ET IN PERNICIEM IN HIS QVAE
IGNORANT BLASPHEMANTES IN CORRVPTIONE SVA ET
PERIBVNT,
2:13⸻ PERCIPIENTES MERCEDEM INIVSTITIAE,
VOLVNTATEM EXISTIMANTES DIEI DILICIAS:
COINQVINATIONES, ET MACVLAE DILICIIS AFFLVENTES, IN
CONVIVIIS LVXVRIANTES VOBISCVM,
2:14⸻ OCVLOS HABENTES PLENOS ADVLTERIO, ET
INCESSABILI DELICTO. PELLICENTES ANIMAS INSTABILES,
COR EXERCITATVM AVARITIA HABENTES, MALEDICTIONIS
FILII:
2:15⸻ DERELINQVENTES RECTAM VIAM ERRAVERVNT,
SECVTI SVNT VIAM BALAAM EX BOSOR, QVI MERCEDEM
INIQVITATIS AMAVIT:
2:16⸻ CORREPTIONEM VERO HABVIT SVAE VAESANIAE:
SVBIVGALE MVTVM, IN HOMINIS VOCE LOQVENS, PROHIBVIT
PROPHETAE INSIPIENTIAM.
2:17⸻ HI SVNT FONTES SINE AQVA, ET NEBVLAE
TVRBINIBVS EXAGITATE, QVIBVS CALIGO TENEBRARVM
RESERVATVR.
2:18⸻ SVPERBIA ENIM VANITATIS LOQVENTES,
PELLICENT IN DESIDERIIS CARNIS LVXVRIAE EOS, QVI
PAVLVLVM EFFVGIVNT, QVI IN ERRORE CONVERSANTVR:
2:19⸻ LIBERTATEM ILLIS PROMITTENTES, CVM IPSI SERVI
SINT CORRVPTIONIS: A QVO ENIM QVIS SVPERATVS EST,
HVIVS ET SERVVS EST.
2:20⸻ SI ENIM REFVGIENTES COINQVINATIONIS MVNDI IN
COGNITIONE D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅, ET SALVATORIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
HIS RVRSVS INPLICATI SVPERANTVR: FACTA SVNT EIS
POSTERIORA DETERIORA PRIORIBVS.
2:21⸻ MELIVS ENIM ERAT ILLIS NON COGNOSCERE VIAM
IVSTITIAE, QVAM POST AGNITIONEM, RETRORSVM
CONVERTI AB EO, QVOD ILLIS TRADITVM EST S̅A̅N̅C̅T̅O̅
MANDATO.
2:22⸻ CONTIGIT EIS ILLVD VERI PROVERBII: CANIS
REVERSVS AD VOMITVM SVVM: ET, SVS LOTA IN VOLVTABRO
LVTI.
3:1⸻ HANC ECCE VOBIS, CARISSIMI, SECVNDAM SCRIBO
EPISTVLAM, IN QVIBVS EXCITO VESTRAM IN
COMMONITIONEM SINCERAM MENTEM:
3:2⸻ VT MEMORES SITIS EORVM, QVAE PRAEDIXI
VERBORVM S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ PROPHETARVM, ET APOSTOLORVM
VESTRORVM PRAECEPTORVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ ET SALVATORIS.
3:3⸻ HOC PRIMVM SCIENTES, QVOD VENIENT IN
NOVISSIMIS DIEBVS IN DECEPTIONEM INLVSORES, IVXTA
PROPRIAS CONCVPISCENTIAS AMBVLANTES,
3:4⸻ DICENTES: VBI EST PROMISSIO, AVT ADVENTVS EIVS?
EX QVO ENIM PATRES DORMIERVNT, OMNIA SIC
PERSEVERANT AB INITIO CREATVRAE.
3:5⸻ LATET ENIM EOS HOC VOLENTES, QVOD CAELI
ERANT PRIVS, ET TERRA, DE AQVA, ET PER AQVAM
CONSISTENS D̅E̅I̅ VERBO:
3:6⸻ PER QVAE, ILLE TVNC MVNDVS AQVA INVNDATVS
PERIIT.
3:7⸻ CAELI AVTEM, QVI NVNC SVNT, ET TERRA EODEM
VERBO REPOSITI SVNT, IGNI RESERVATI IN DIEM IVDICII, ET
PERDITIONIS IMPIORVM HOMINVM.
3:8⸻ VNVM VERO HOC NON LATEAT VOS, CARISSIMI, QVIA
VNVS DIES APVD D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ SICVT MILLE ANNI, ET MILLE
ANNI SICVT DIES VNVS.
3:9⸻ NON TARDAT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ PROMISSIS: SED PATIENTER
AGIT PROPTER VOS, NOLENS ALIQVEM PERIRE, SED OMNES
AD PAENITENTIAM REVERTI.
3:10⸻ ADVENIET AVTEM DIES D̅O̅M̅I̅N̅I̅ SICVT FVR: IN QVO
CAELI MAGNO IMPETV TRANSEVNT, ELEMENTA VERO
CALORE SOLVENTVR.
3:11⸻ CVM HAEC IGITVR OMNIA DISSOLVENDA SINT,
QVALES OPORTET ESSE VOS IN S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅
CONVERSATIONIBVS, ET PIETATIBVS,
3:12⸻ EXPECTANTES, ET PROPERANTES IN ADVENTV DIEI
D̅O̅M̅I̅N̅I̅, PER QVEM CAELI ARDENTES SOLVENTVR, ET
ELEMENTA IGNIS ARDORE TABESCENT?
3:13⸻ NOVOS VERO CAELOS, ET NOVAM TERRAM ET
PROMISSA IPSIVS EXPECTAMVS, IN QVIBVS IVSTITIA
HABITAT.
3:14⸻ PROPTER QVOD CARISSIMI HAEC EXPECTANTES,
SATIS AGITE INMACVLATI, ET INVIOLATI EI INVENIRI IN
PACE.
3:15⸻ ET D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ LONGANIMITATEM, SALVTEM
ARBITRAMINI: SICVT ET CARISSIMVS FRATER NOSTER
PAVLVS SECVNDVM DATAM SIBI SAPIENTIAM SCRIPSIT
VOBIS,
3:16⸻ SICVT ET IN OMNIBVS EPISTVLIS, LOQVENS IN EIS
DE HIS, IN QVIBVS SVNT QVAEDAM DIFFICILIA INTELLECTV,
QVAE INDOCTI, ET INSTABILES DEPRAVANT, SICVT ET
CETERAS SCRIPTVRAS, AD SVAM IPSORVM PERDITIONEM.
3:17⸻ VOS IGITVR F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅ PRAESCIENTES CVSTODITE,
NE INSIPIENTIVM ERRORE TRANSDVCTI EXCIDATIS A
PROPRIA FIRMITATE.
3:18⸻ CRESCITE VERO IN GRATIA, ET IN COGNITIONE
D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅, ET SALVATORIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅. IPSI GLORIA
ET NVNC, ET IN DIE AETERNITATIS. AMEN.

1 John
1:1⸻ QVOD FVIT AB INITIO, QVOD AVDIVIMVS, ET VIDIMVS
OCVLIS NOSTRIS, QVOD PERSPEXIMVS, ET MANVS NOSTRAE
TEMTAVERVNT DE VERBO VITAE:
1:2⸻ ET VITA MANIFESTATA EST, ET VIDIMVS, ET
TESTAMVR, ET ADNVNTIAMVS VOBIS VITAM AETERNAM,
QVAE ERAT APVD PATREM, ET APPARVIT NOBIS:
1:3⸻ QVOD VIDIMVS ET AVDIVIMVS, ET ADNVNTIAMVS
VOBIS, VT ET VOS SOCIETATEM HABEATIS NOBISCVM, ET
SOCIETAS NOSTRA SIT CVM PATRE, ET CVM FILIO EIVS I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅.
1:4⸻ ET HAEC SCRIPSIMVS VOBIS VT GAVDIVM NOSTRVM
SIT PLENVM.
1:5⸻ ET HAEC EST ADNVNTIATIO, QVAM AVDIMVS AB EO,
ET ADNVNTIAMVS VOBIS: QVONIAM D̅E̅V̅S̅ LVX EST, ET
TENEBRAE IN EO NON SVNT VLLAE.
1:6⸻ SI DIXERIMVS QVONIAM SOCIETATEM HABEMVS CVM
EO, ET IN TENEBRIS AMBVLAMVS, MENTIMVR, ET NON
FACIMVS VERITATEM.
1:7⸻ SI AVTEM IN LVCE AMBVLAMVS SICVT ET IPSE EST IN
LVCE, SOCIETATEM HABEMVS AD INVICEM, ET SANGVIS I̅E̅S̅V̅
C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, FILII EIVS, MVNDAT NOS OMNI PECCATO.
1:8⸻ SI DIXERIMVS QVONIAM PECCATVM NON HABEMVS,
IPSI NOS SEDVCIMVS, ET VERITAS IN NOBIS NON EST.
1:9⸻ SI CONFITEAMVR PECCATA NOSTRA: FIDELIS, ET
IVSTVS EST, VT REMITTAT NOBIS PECCATA NOSTRA, ET
EMVNDET NOS AB OMNI INIQVITATE.
1:10⸻ SI DIXERIMVS QVONIAM NON PECCAVIMVS:
MENDACEM FACIMVS EVM, ET VERBVM EIVS IN NOBIS NON
EST.
2:1⸻ FILIOLI MEI, HAEC SCRIBO VOBIS, VT NON PECCETIS.
SED ET SI QVIS PECCAVERIT, ADVOCATVM HABEMVS APVD
PATREM, I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ IVSTVM:
2:2⸻ ET IPSE EST PROPITIATIO PRO PECCATIS NOSTRIS:
NON PRO NOSTRIS AVTEM TANTVM, SED ETIAM PRO TOTIVS
MVNDI.
2:3⸻ ET IN HOC SCIMVS QVONIAM COGNOVIMVS EVM, SI
MANDATA EIVS OBSERVEMVS.
2:4⸻ QVI DICIT SE NOSSE EVM, ET MANDATA EIVS NON
CVSTODIT, MENDAX EST, ET IN EO VERITAS NON EST.
2:5⸻ QVI AVTEM SERVAT VERBVM EIVS, VERE IN EO
CARITAS D̅E̅I̅ PERFECTA EST: IN HOC SCIMVS Q̅V̅O̅N̅I̅A̅M̅ IN
IPSO SVMVS.
2:6⸻ QVI DICIT SE IN IPSO MANERE, DEBET, SICVT ILLE
AMBVLAVIT, ET IPSE AMBVLARE.
2:7⸻ CARISSIMI, NON MANDATVM NOVVM SCRIBO VOBIS,
SED MANDATVM VETVS, QVOD HABVISTIS AB INITIO:
MANDATVM VETVS EST VERBVM, QVOD AVDISTIS.
2:8⸻ ITERVM MANDATVM NOVVM SCRIBO VOBIS, QVOD
EST VERVM ET IN IPSO, ET IN VOBIS: QVONIAM TENEBRAE
TRANSIERVNT, ET LVMEN VERVM IAM LVCET.
2:9⸻ QVI DICIT SE IN LVCE ESSE, ET FRATREM SVVM ODIT,
IN TENEBRIS EST VSQVE ADHVC.
2:10⸻ QVI DILIGIT FRATREM SVVM, IN LVMINE MANET, ET
SCANDALVM IN EO NON EST.
2:11⸻ QVI AVTEM ODIT FRATREM SVVM, IN TENEBRIS EST,
ET IN TENEBRIS AMBVLAT, ET NESCIT QVO EAT: QVONIAM
TENEBRAE OBCAECAVERVNT OCVLOS EIVS.
2:12⸻ SCRIBO VOBIS, FILIOLI, QVONIAM REMITTENTVR
VOBIS PECCATA PROPTER NOMEN EIVS.
2:13⸻ SCRIBO VOBIS PATRES, QVONIAM COGNOVISTIS
EVM, QVI AB INITIO EST. SCRIBO VOBIS ADVLESCENTES,
QVONIAM VICISTIS MALIGNVM.
2:14⸻ SCRIBO VOBIS INFANTES, QVONIAM COGNOVISTIS
PATREM. SCRIPSI VOBIS IVVENES, QVIA FORTES ESTIS, ET
VERBVM D̅E̅I̅ IN VOBIS MANET, ET VICISTIS MALIGNVM.
2:15⸻ NOLITE DILIGERE MVNDVM, NEQVE EA, QVAE IN
MVNDO SVNT. SI QVIS DILIGIT MVNDVM, NON EST CARITAS
PATRIS IN EO:
2:16⸻ QVONIAM OMNE, QVOD IN MVNDO EST,
CONCVPISCENTIA CARNIS EST, ET CONCVPISCENTIA
OCVLORVM, ET SVPERBIA VITAE, QVAE NON EST EX PATRE,
SED EX MVNDO EST.
2:17⸻ ET MVNDVS TRANSIBIT, ET CONCVPISCENTIA EIVS.
QVI AVTEM FACIT VOLVNTATEM D̅E̅I̅, MANET IN AETERNVM.
2:18⸻ FILIOLI, NOVISSIMA HORA EST: ET SICVT AVDISTIS
QVIA ANTIC̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ VENIT: NVNC AVTEM ANTIC̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅
MVLTI FACTI SVNT; VNDE SCIMVS, QVIA NOVISSIMA HORA
EST.
2:19⸻ EX NOBIS PRODIERVNT, SED NON ERANT EX NOBIS.
NAM, SI FVISSENT EX NOBIS, PERMANSISSENT VTIQVE
NOVISCVM: SED VT MANIFESTI SINT QVONIAM NON SVNT
OMNES EX NOBIS.
2:20⸻ SED VOS VNCTIONEM HABETIS A S̅A̅N̅C̅T̅O̅, ET
NOSTIS OMNIA.
2:21⸻ NON SCRIPSI VOBIS QVASI IGNORANTIBVS
VERITATEM, SED QVASI SCIENTIBVS EAM: ET QVONIAM
OMNE MENDACIVM EX VERITATE NON EST.
2:22⸻ QVIS EST MENDAX, NISI, QVI NEGAT QVONIAM I̅E̅S̅V̅S̅
NON EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅? HIC EST ANTICHRISTVS, QVI NEGAT
PATREM, ET FILIVM.
2:23⸻ OMNIS, QVI NEGAT FILIVM, NEC PATREM HABET.
QVI CONFITETVR FILIVM, ET PATREM HABET.
2:24⸻ VOS QVOD AVDISTIS AB INITIO, IN VOBIS
PERMANEAT: SI IN VOBIS PERMANSERIT QVOD AB INITIO
AVDISTIS, ET VOS IN FILIO, ET PATRE MANEBITIS.
2:25⸻ ET HAEC EST PROMISSIO, QVAM IPSE POLLICITVS
EST VOBIS, VITAM AETERNAM.
2:26⸻ HAEC SCRIPSI VOBIS DE HIS, QVI SEDVCVNT VOS.
2:27⸻ ET VOS VNCTIONEM, QVAM ACCEPISTIS AB EO,
MANEAT IN VOBIS. ET NON NECESSE HABETIS VT ALIQVIS
DOCEAT VOS: SED SICVT VNCTIO EIVS DOCET VOS DE
OMNIBVS, ET VERVM EST, ET NON EST MENDACIVM. ET
SICVT DOCVIT VOS: MANETE IN EO.
2:28⸻ ET NVNC FILIOLI MANETE IN EO: VT CVM
APPARVERIT, HABEAMVS FIDVCIAM, ET NON CONFVNDAMVR
AB EO IN ADVENTV EIVS.
2:29⸻ SI SCITIS QVONIAM IVSTVS EST, SCITOTE QVONIAM
OMNIS, QVI FACIT IVSTITIAM, EX IPSO NATVS EST.
3:1⸻ VIDETE QVALEM CARITATEM DEDIT NOBIS PATER,
VT FILII D̅E̅I̅ NOMINEMVR ET SIMVS. PROPTER HOC MVNDVS
NON NOVIT NOS: QVIA NON NOVIT EVM.
3:2⸻ CARISSIMI, NVNC FILII D̅E̅I̅ SVMVS: ET NONDVM
APPARVIT QVID ERIMVS. SCIMVS QVONIAM CVM
APPARVERIT, SIMILES EI ERIMVS: QVONIAM VIDEBIMVS EVM
SICVTI EST.
3:3⸻ ET OMNIS, QVI HABET SPEM HANC IN EO,
S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICAT SE, SICVT ET ILLE S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ EST.
3:4⸻ OMNIS, QVI FACIT PECCATVM, ET INIQVITATEM
FACIT: ET PECCATVM EST INIQVITAS.
3:5⸻ ET SCITIS QVONIAM ILLE APPARVIT VT PECCATA
TOLLERET: ET PECCATVM IN EO NON EST.
3:6⸻ OMNIS, QVI IN EO MANET, NON PECCAT: ET OMNIS,
QVI PECCAT, NON VIDIT EVM, NEC COGNOVIT EVM.
3:7⸻ FILIOLI, NEMO VOS SEDVCAT. QVI FACIT IVSTITIAM,
IVSTVS EST: SICVT ET ILLE IVSTVS EST.
3:8⸻ QVI FACIT PECCATVM, EX DIABOLO EST: QVONIAM AB
INITIO DIABVLVS PECCAT. IN HOC APPARVIT FILIVS D̅E̅I̅, VT
DISSOLVAT OPERA DIABOLI.
3:9⸻ OMNIS, QVI NATVS EST EX D̅E̅O̅, PECCATVM NON
FACIT: QVONIAM SEMEN IPSIVS IN EO MANET, ET NON
POTEST PECCARE, QVONIAM EX D̅E̅O̅ NATVS EST.
3:10⸻ IN HOC MANIFESTI SVNT FILII D̅E̅I̅, ET FILII DIABVLI.
OMNIS QVI NON EST IVSTVS, NON EST EX D̅E̅O̅, ET QVI NON
DILIGIT FRATREM SVVM:
3:11⸻ QVONIAM HAEC EST ADNVNTIATIO, QVAM AVDISTIS
AB INITIO, VT DILIGAMVS ALTERVTRVM.
3:12⸻ NON SICVT CAIN, EX MALIGNO ERAT, ET OCCIDIT
FRATREM SVVM. ET PROPTER QVID OCCIDIT EVM? QVONIAM
OPERA EIVS MALIGNA ERANT: FRATRIS AVTEM EIVS, IVSTA.
3:13⸻ NOLITE MIRARI F̅R̅A̅T̅R̅E̅S̅, SI ODIT NOS MVNDVS.
3:14⸻ NOS SCIMVS QVONIAM TRANSLATI SVMVS DE
MORTE IN VITAM, QVONIAM DILIGIMVS FRATRES. QVI NON
DILIGIT, MANET IN MORTE:
3:15⸻ OMNIS, QVI ODIT FRATREM SVVM, HOMICIDA EST.
ET SCITIS QVONIAM OMNIS HOMICIDA NON HABET VITAM
AETERNAM IN SE MANENTEM.
3:16⸻ IN HOC COGNOVIMVS CARITATEM D̅E̅I̅, QVONIAM
ILLE PRO NOBIS ANIMAM SVAM POSVIT: ET NOS DEBEMVS
PRO FRATRIBVS ANIMAS PONERE.
3:17⸻ QVI HABVERIT SVBSTANTIAM MVNDI, ET VIDERIT
FRATREM SVVM NECESSE HABERE, ET CLAVSERIT VISCERA
SVA AB EO: QVOMODO CARITAS D̅E̅I̅ MANET IN EO?
3:18⸻ FILIOLI, NON DILIGAMVS VERBO, NEC LINGVA, SED
OPERE ET VERITATE.
3:19⸻ IN HOC COGNOSCIMVS QVONIAM EX VERITATE
SVMVS: ET IN CONSPECTV EIVS SVADEMVS CORDA NOSTRA.
3:20⸻ QVONIAM SI REPRAEHENDERIT NOS COR NOSTRVM:
MAIOR EST D̅E̅V̅S̅ CORDE NOSTRO, ET NOVIT OMNIA.
3:21⸻ CARISSIMI, SI COR NOSTRVM NON REPREHENDERIT
NOS, FIDVCIAM HABEMVS AD D̅E̅V̅M̅:
3:22⸻ ET QVODCVMQVE PETIERIMVS, ACCIPIEMVS AB EO:
QVONIAM MANDATA EIVS CVSTODIMVS, ET EA, QVAE SVNT
PLACITA CORAM EO, FACIMVS.
3:23⸻ ET HOC EST MANDATVM EIVS: VT CREDAMVS IN
NOMINE FILII EIVS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅: ET DILIGAMVS
ALTERVTRVM, SICVT DEDIT MANDATVM NOBIS.
3:24⸻ ET QVI SERVAT MANDATA EIVS, IN ILLO MANET, ET
IPSE IN EO: ET IN HOC SCIMVS QVONIAM MANET IN NOBIS DE
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅, QVEM DEDIT NOBIS.
4:1⸻ CARISSIMI, NOLITE OMNI S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅I̅ CREDERE, SED
PROBATE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ SI EX D̅E̅O̅ SINT: QVONIAM MVLTI
PSEVDOPROPHETAE EXIERVNT IN MVNDVM.
4:2⸻ IN HOC COGNOSCITVR S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅: OMNIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
QVI CONFITETVR I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ IN CARNE VENISSE, EX
D̅E̅O̅ EST:
4:3⸻ ET OMNIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, QVI SOLVIT I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅, EX
D̅E̅O̅ NON EST, ET HIC EST ANTICHRISTVS, QVOD AVDISTIS
Q̅V̅O̅N̅I̅A̅M̅ VENIT, ET NVNC IAM IN MVNDO EST.
4:4⸻ VOS EX D̅E̅O̅ ESTIS FILIOLI, ET VICISTIS EVM,
QVONIAM MAIOR EST QVI IN VOBIS EST, QVAM QVI IN
MVNDO.
4:5⸻ IPSI DE MVNDO SVNT: IDEO DE MVNDO LOCVNTVR,
ET MVNDVS EOS AVDIT.
4:6⸻ NOS EX D̅E̅O̅ SVMVS. QVI NOVIT D̅E̅V̅M̅, AVDIT NOS:
QVI NON EST EX D̅E̅O̅, NON AVDIT NOS: IN HOC COGNOSCIMVS
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ VERITATIS, ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ ERRORIS.
4:7⸻ CARISSIMI, DILIGAMVS INVICEM: Q̅V̅O̅N̅I̅A̅M̅ CARITAS
EX D̅E̅O̅ EST. ET OMNIS, QVI DILIGIT, EX D̅E̅O̅ NATVS EST, ET
COGNOSCIT D̅E̅V̅M̅.
4:8⸻ QVI NON DILIGIT, NON NOVIT D̅E̅V̅M̅: QVONIAM D̅E̅V̅S̅
CARITAS EST.
4:9⸻ IN HOC APPARVIT CARITAS D̅E̅I̅ IN NOBIS, QVONIAM
FILIVM SVVM VNIGENITVM MISIT D̅E̅V̅S̅ IN MVNDVM, VT
VIVAMVS PER EVM.
4:10⸻ IN HOC EST CARITAS: NON QVASI NOS DILEXERIMVS
D̅E̅V̅M̅, SED QVONIAM IPSE DILEXIT NOS, ET MISIT FILIVM
SVVM PROPITIATIONEM PRO PECCATIS NOSTRIS.
4:11⸻ CARISSIMI, SI SIC D̅E̅V̅S̅ DILEXIT NOS: ET NOS
DEBEMVS ALTERVTRVM DILIGERE.
4:12⸻ D̅E̅V̅M̅ NEMO VIDIT VMQVAM. SI DILIGAMVS
INVICEM, D̅E̅V̅S̅ IN NOBIS MANET, ET CARITAS EIVS IN NOBIS
PERFECTA EST.
4:13⸻ IN HOC INTELLEGIMVS QVONIAM IN EO MANEMVS,
ET IPSE IN NOBIS: QVONIAM DE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ SVO DEDIT NOBIS.
4:14⸻ ET NOS VIDIMVS, ET TESTIFICAMVR QVONIAM
PATER MISIT FILIVM SVVM SALVATOREM MVNDI.
4:15⸻ QVICVMQVE CONFESSVS FVERIT QVONIAM I̅E̅S̅V̅S̅
EST FILIVS D̅E̅I̅, D̅E̅V̅S̅ IN EO MANET, ET IPSE IN D̅E̅O̅.
4:16⸻ ET NOS COGNOVIMVS, ET CREDIMVS CARITATI,
QVAM HABET D̅E̅V̅S̅ IN NOBIS. D̅E̅V̅S̅ CARITAS EST: ET QVI
MANET IN CARITATE, IN D̅E̅O̅ MANET, ET D̅E̅V̅S̅ IN EO.
4:17⸻ IN HOC PERFECTA EST NOBISCVM CARITAS, VT
FIDVCIAM HABEAMVS IN DIE IVDICII: QVIA SICVT ILLE EST,
ET NOS SVMVS IN HOC MVNDO.
4:18⸻ TIMOR NON EST IN CARITATE: SED PERFECTA
CARITAS FORAS MITTIT TIMOREM, QVONIAM TIMOR
POENAM HABET. QVI AVTEM TIMET, NON EST PERFECTVS IN
CARITATE.
4:19⸻ NOS ERGO DILIGAMVS INVICEM, QVONIAM D̅E̅V̅S̅
PRIOR DILEXIT NOS.
4:20⸻ SI QVIS DIXERIT QVONIAM DILIGO D̅E̅V̅M̅, ET
FRATREM SVVM ODERIT, MENDAX EST. QVI ENIM NON
DILIGIT FRATREM SVVM QVEM VIDET, D̅E̅V̅M̅, QVEM NON
VIDET, QVOMODO POTEST DILIGERE?
4:21⸻ ET HOC MANDATVM HABEMVS A D̅E̅O̅: VT QVI
DILIGIT D̅E̅V̅M̅, DILIGAT ET FRATREM SVVM.
5:1⸻ OMNIS, QVI CREDIT, QVONIAM I̅E̅S̅V̅S̅ EST C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅,
EX D̅E̅O̅ NATVS EST. ET OMNIS, QVI DILIGIT EVM QVI GENVIT,
DILIGIT EVM QVI NATVS EST EX EO.
5:2⸻ IN HOC COGNOSCIMVS QVONIAM DILIGIMVS NATOS
D̅E̅I̅, CVM D̅E̅V̅M̅ DILIGAMVS, ET MANDATA EIVS FACIAMVS.
5:3⸻ HAEC EST ENIM CARITAS D̅E̅I̅, VT MANDATA EIVS
CVSTODIAMVS: ET MANDATA EIVS GRAVIA NON SVNT.
5:4⸻ QVONIAM OMNE, QVOD NATVM EST EX D̅E̅O̅, VINCIT
MVNDVM: ET HAEC EST VICTORIA, QVAE VINCIT MVNDVM,
FIDES NOSTRA.
5:5⸻ QVIS EST, QVI VINCIT MVNDVM, NISI QVI CREDIT
QVONIAM I̅E̅S̅V̅S̅ EST FILIVS D̅E̅I̅?
5:6⸻ HIC EST, QVI VENIT PER AQVAM ET SANGVINEM,
I̅E̅S̅V̅S̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅: NON IN AQVA SOLVM, SED IN AQVA ET
SANGVINE. ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ EST, QVI TESTIFICATVR, QVONIAM
C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅S̅ EST VERITAS.
5:7⸻ QVIA TRES SVNT, QVI TESTIMONIVM DANT:
5:8⸻ S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, ET AQVA, ET SANGVIS: ET TRES VNVM
SVNT.
5:9⸻ SI TESTIMONIVM HOMINVM ACCIPIMVS,
TESTIMONIVM D̅E̅I̅ MAIVS EST: QVONIAM HOC EST
TESTIMONIVM D̅E̅I̅, QVOD MAIVS EST, QVIA TESTIFICATVS
EST DE FILIO SVO.
5:10⸻ QVI CREDIT IN FILIO D̅E̅I̅, HABET TESTIMONIVM D̅E̅I̅
IN SE. QVI NON CREDIT FILIO, MENDACEM FACIT EVM:
QVONIAM NON CREDIT IN TESTIMONIO QVOD TESTIFICATVS
EST D̅E̅V̅S̅ DE FILIO SVO.
5:11⸻ ET HOC EST TESTIMONIVM, QVONIAM VITAM
AETERNAM DEDIT NOBIS D̅E̅V̅S̅. ET HAEC VITA IN FILIO EIVS.
5:12⸻ QVI HABET FILIVM, HABET VITAM: QVI NON HABET
FILIVM D̅E̅I̅, VITAM NON HABET.
5:13⸻ HAEC SCRIPSI VOBIS: VT SCIATIS QVONIAM VITAM
HABETIS AETERNAM, QVI CREDITIS IN NOMINE FILII D̅E̅I̅.
5:14⸻ ET HAEC EST FIDVCIA, QVAM HABEMVS AD EVM:
QVIA QVODCVMQVE PETIERIMVS, SECVNDVM VOLVNTATEM
EIVS, AVDIT NOS.
5:15⸻ ET SCIMVS QVONIAM AVDIT NOS QVICQVID
PETIERIMVS: SCIMVS QVONIAM HABEMVS PETITIONES QVAS
POSTVLAMVS AB EO.
5:16⸻ QVI SCIT FRATREM SVVM PECCARE PECCATVM NON
AD MORTEM, PETIT, ET DABIT EI VITAM PECCANTIBVS NON
AD MORTEM. EST PECCATVM AD MORTEM: NON PRO ILLO
DICO VT ROGET QVIS.
5:17⸻ OMNIS INIQVITAS, PECCATVM EST: ET EST
PECCATVM AD MORTEM.
5:18⸻ SCIMVS QVONIAM OMNIS, QVI NATVS EST EX D̅E̅O̅,
NON PECCAT: SED GENERATIO D̅E̅I̅ CONSERVAT EVM, ET
MALIGNVS NON TANGIT EVM.
5:19⸻ SCIMVS QVONIAM EX D̅E̅O̅ SVMVS: ET MVNDVS
TOTVS IN MALIGNO POSITVS EST.
5:20⸻ ET SCIMVS QVONIAM FILIVS D̅E̅I̅ VENIT, ET DEDIT
NOBIS SENSVM VT COGNOSCAMVS VERVM D̅E̅V̅M̅, ET SIMVS
IN VERO FILIO EIVS. HIC EST VERVS, ET VITA AETERNA.
5:21⸻ FILIOLI, CVSTODITE VOS A SIMVLACHRIS.
2 John
1:1⸻ SENIOR ELECTAE DOMINE, ET NATIS EIVS, QVOS EGO
DILIGO IN VERITATE, ET NON EGO SOLVS, SED ET OMNES, QVI
COGNOVERVNT VERITATEM,
1:2⸻ PROPTER VERITATEM, QVAE PERMANET IN NOBIS,
ET NOBISCVM ERIT IN AETERNVM.
1:3⸻ SIT NOBISCVM GRATIA, MISERICORDIA, PAX A D̅E̅O̅
PATRE, ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ I̅E̅S̅V̅ FILIO PATRIS IN VERITATE, ET
CARITATE.
1:4⸻ GAVISVS SVM VALDE, QVONIAM INVENI DE FILIIS
TVIS AMBVLANTES IN VERITATE, SICVT MANDATVM
ACCEPIMVS A PATRE.
1:5⸻ ET NVNC ROGO TE DOMINA, NON TAMQVAM
MANDATVM NOVVM SCRIBENS TIBI, SED QVOD HABVIMVS
AB INITIO, VT DILIGAMVS ALTERVTRVM.
1:6⸻ ET HAEC EST CARITAS, VT AMBVLEMVS SECVNDVM
MANDATA EIVS. HOC MANDATVM EST, VT QVEMADMODVM
AVDISTIS AB INITIO, IN EO AMBVLETIS:
1:7⸻ QVONIAM MVLTI SEDVCTORES EXIERVNT IN
MVNDVM, QVI NON CONFITENTVR I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅
VENIENTEM IN CARNE: HIC EST SEDVCTOR, ET
ANTICHRISTVS.
1:8⸻ VIDETE VOSMETIPSOS, NE PERDATIS QVAE OPERATI
ESTIS: SED VT MERCEDEM PLENAM ACCIPIATIS.
1:9⸻ OMNIS, QVI PRAECEDIT, ET NON MANET IN
DOCTRINA C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, D̅E̅V̅M̅ NON HABET: QVI PERMANET IN
DOCTRINA, HIC ET FILIVM ET PATREM HABET.
1:10⸻ SI QVIS VENIT AD VOS, ET HANC DOCTRINAM NON
ADFERT, NOLITE RECIPERE EVM IN DOMV, NEC AVE EI
DIXERITIS.
1:11⸻ QVI ENIM DICIT ILLI AVE, COMMVNICAT OPERIBVS
ILLIVS MALIGNIS.
1:12⸻ PLVRA HABENS VOBIS SCRIBERE, NOLVI PER
CHARTAM ET ATRAMENTVM: SPERO ENIM ME FVTVRVM
APVD VOS, ET OS AD OS LOQVI: VT GAVDIVM VESTRVM SIT
PLENVM.
1:13⸻ SALVTANT TE FILII SORORIS TVAE ELECTAE.
3 John
1:1⸻ SENIOR GAIO CARISSIMO, QVEM EGO DILIGO IN
VERITATE.
1:2⸻ CARISSIME, DE OMNIBVS ORATIONEM FACIO
PROSPERE TE INGREDI, ET VALERE, SICVT PROSPERE AGIT
ANIMA TVA.
1:3⸻ GAVISVS SVM VALDE VENIENTIBVS FRATRIBVS, ET
TESTIMONIVM PERHIBENTIBVS VERITATI TVAE, SICVT TV IN
VERITATE AMBVLAS.
1:4⸻ MAIOREM HORVM NON HABEO GRATIAM, QVAM VT
AVDIAM FILIOS MEOS IN VERITATE AMBVLANTES.
1:5⸻ CARISSIME, FIDELITER FACIS QVICQVID OPERARIS IN
FRATRES, ET HOC IN PEREGRINOS,
1:6⸻ QVI TESTIMONIVM REDDIDERVNT CARITATI TVAE IN
CONSPECTV ECCLESIAE: QVOS, BENEFACIES, DVCENS DIGNE
D̅E̅O̅.
1:7⸻ PRO NOMINE ENIM PROFECTI SVNT, NIHIL
ACCIPIENTES A GENTIBVS.
1:8⸻ NOS ERGO DEBEMVS SVSCIPERE HVIVSMODI, VT
COOPERATORES SIMVS VERITATIS.
1:9⸻ SCRIPSISSEM FORSITAN ECCLESIAE: SED IS, QVI
AMAT PRIMATVM GENERE IN EIS, DIOTRIPES, NON RECIPIT
NOS.
1:10⸻ PROPTER HOC, SI VENERO, COMMONEAM EIVS
OPERA, QVAE FACIT: VERBIS MALIGNIS GARRIENS IN NOS: ET
QVASI NON EI ISTA SVFFICIANT: NEC IPSE SVSCIPIT
FRATRES: ET EOS, QVI CVPIVNT, PROHIBET, ET DE ECCLESIA
EICIT.
1:11⸻ CARISSIME, NOLI IMITARI MALVM, SED QVOD
BONVM EST. QVI BENEFACIT, EX D̅E̅O̅ EST: QVI MALEFACIT,
NON VIDET D̅E̅V̅M̅.
1:12⸻ DEMETRIO TESTIMONIVM REDDITVR AB OMNIBVS,
ET AB IPSA VERITATE, ET NOS TESTIMONIVM PERHIBEMVS:
ET NOSTI QVONIAM TESTIMONIVM NOSTRVM VERVM EST.
1:13⸻ MVLTA HABVI SCRIBERE TIBI: SED NOLVI PER
ATRAMENTVM ET CALAMVM SCRIBERE TIBI.
1:14⸻ SPERO AVTEM PROTINVS TE VIDERE, ET OS AD OS
LOQVEMVR. PAX TIBI. SALVTANT TE AMICI. SALVTA AMICOS
PER NOMEN.
 1:24⸻ EI AVTEM, QVI POTEST VOS CONSERVARE SINE
Jude PECCATO, ET CONSTITVERE ANTE CONSPECTVM GLORIAE
SVAE INMACVLATOS IN EXVLTATIONE.
1:1⸻ IVDAS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ SERVVS, FRATER AVTEM IACOBI, 1:25⸻ SOLI D̅E̅O̅ SALVATORI NOSTRO, PER I̅E̅S̅V̅M̅
HIS, QVI IN D̅E̅O̅ PATRE DILECTIS, ET I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅, CVI GLORIA
CONSERVATIS, VOCATIS. MAGNIFICENTIA, IMPERIVM ET POTESTAS ANTE OMNE
1:2⸻ MISERICORDIA VOBIS, ET PAX, ET CARITAS SAECVLVM, ET NVNC, ET IN OMNIA SAECVLA. AMEN.
ADIMPLEATVR.
1:3⸻ CARISSIMI, OMNEM SOLLICITVDINEM FACIENS
SCRIBENDI VOBIS DE COMMVNI VESTRA SALVTE, NECESSE
HABVI SCRIBERE VOBIS: DEPRAECANS SVPERCERTARI
SEMEL TRADITAE S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ FIDEI.
1:4⸻ SVBINTROIERVNT ENIM QVIDAM HOMINES (QVI
OLIM PRAESCRIPTI SVNT IN HOC IVDICIVM) IMPII, D̅E̅I̅
N̅O̅S̅T̅R̅I̅ GRATIAM TRANSFERENTES IN LVXVRIAM, ET SOLVM
DOMINATOREM, ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅M̅ N̅O̅S̅T̅R̅V̅M̅ I̅E̅S̅V̅M̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅V̅M̅
NEGANTES.
1:5⸻ COMMONERE AVTEM VOS VOLO, SCIENTES SEMEL
OMNIA, QVONIAM I̅E̅S̅V̅S̅ POPVLVM DE TERRA AEGYPTI
SALVANS, SECVNDO EOS, QVI NON CREDIDERVNT, PERDIDIT:
1:6⸻ ANGELOS VERO, QVI NON SERVAVERVNT SVVM
PRINCIPATVM, SED DERELIQVERVNT SVVM DOMICILIVM, IN
IVDICIVM MAGNI DIEI, VINCVLIS AETERNIS SVB CALIGINE
RESERVAVIT.
1:7⸻ SICVT SODOMA, ET GOMORRA, ET FINITIMAE
CIVITATES SIMILI MODO EXFORNICATAE, ET ABEVNTES POST
CARNEM ALTERAM, FACTAE SVNT EXEMPLVM, IGNIS
AETERNI POENAM SVSTINENTES.
1:8⸻ SIMILITER ET HII CARNEM QVIDEM MACVLANT,
DOMINATIONEM AVTEM SPERNVNT, MAIESTATEM AVTEM
BLASPHEMANT.
1:9⸻ CVM MICHAHEL ARCHANGELVS CVM DIABVLO
DISPVTANS ALTERCARETVR DE MOSI CORPORE, NON EST
AVSVS IVDICIVM INFERRE BLASPHEMIAE: SED DIXIT:
IMPERET TIBI D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅.
1:10⸻ HII AVTEM QVAECVMQVE QVIDEM IGNORANT,
BLASPHEMANT: QVAECVMQVE AVTEM NATVRALITER,
TAMQVAM MVTA ANIMALIA, NORVNT, IN HIS
CORRVMPVNTVR.
1:11⸻ VAE ILLIS! QVIA VIA CAIN ABIERVNT, ET ERRORE
BALAAM MERCEDE EFFVSI SVNT, ET CONTRADICTIONE CORE
PERIERVNT:
1:12⸻ HII SVNT IN AEPVLIS SVIS MACVLAE, CONVIVANTES
SINE TIMORE, SEMETIPSOS PASCENTES, NVBES SINE AQVA,
QVAE A VENTIS CIRCVMFERVNTVR, ARBORES AVTVMNALES,
INFRVCTVOSAE, BIS MORTVAE, ERADICATAE,
1:13⸻ FLVCTVS FERI MARIS, DESPVMANTES SVAS
CONFVSIONES, SIDERA ERRANTIA: QVIBVS PROCELLA
TENEBRARVM IN AETERNVM SERVATA EST.
1:14⸻ PROPHETAVIT AVTEM DE HIS SEPTIMVS AB ADAM
ENOCH, DICENS: ECCE VENIT D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ IN S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅ MILIBVS
SVIS
1:15⸻ FACERE IVDICIVM CONTRA OMNES, ET ARGVERE
OMNES IMPIOS DE OMNIBVS OPERIBVS IMPIETATIS EORVM,
QVIBVS IMPIE EGERVNT, ET DE OMNIBVS DVRIS, QVAE
LOCVTI SVNT CONTRA EVM PECCATORES IMPII.
1:16⸻ HII SVNT MVRMVRATORES QVERELOSI, SECVNDVM
DESIDERIA SVA AMBVLANTES, ET OS ILLORVM LOQVITVR
SVPERBIAM, MIRANTES PERSONAS QVAESTVS CAVSA.
1:17⸻ VOS AVTEM CARISSIMI MEMORES ESTOTE
VERBORVM, QVAE PRAEDICTA SVNT AB APOSTOLIS D̅O̅M̅I̅N̅I̅
N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅,
1:18⸻ QVI DICEBANT VOBIS, QVONIAM IN NOVISSIMO
TEMPORE VENIENT INLVSORES, SECVNDVM SVA DESIDERIA
AMBVLANTES IMPIETATVM.
1:19⸻ HII SVNT, QVI SEGREGANT SEMETIPSOS, ANIMALES,
S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ NON HABENTES.
1:20⸻ VOS AVTEM CARISSIMI SVPERAEDIFICANTES
VOSMETIPSOS S̅A̅N̅C̅T̅I̅SSIMAE VESTRAE FIDEI, IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅
S̅A̅N̅C̅T̅O̅ ORANTES,
1:21⸻ IPSOS VOS IN DILECTIONE D̅E̅I̅ SERVATE.
1:22⸻ ET HOS QVIDEM ARGVITE IVDICATOS:
1:23⸻ ILLOS VERO SALVATE, DE IGNE RAPIENTES. ALIIS
AVTEM MISEREMINI IN TIMORE: ODIENTES EAM, QVAE
CARNALIS EST, MACVLATAM TVNICAM.

Revelation
1:1⸻ APOCALYPSIS I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVAM DEDIT ILLI D̅E̅V̅S̅
PALAM FACERE SERVIS SVIS, QVAE OPORTET FIERI CITO: ET
SIGNIFICAVIT, MITTENS PER ANGELVM SVVM SERVO SVO
IOHANNI,
1:2⸻ QVI TESTIMONIVM PERHIBVIT VERBO D̅E̅I̅, ET
TESTIMONIVM I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, QVAECVMQVE VIDIT.
1:3⸻ BEATVS, QVI LEGIT, ET AVDIVNT VERBA PROPHETIAE
HVIVS: ET SERVANT EA, QVAE IN ILLA SCRIPTA SVNT:
TEMPVS ENIM PROPE EST.
1:4⸻ IOHANNIS SEPTEM ECCLESIIS, QVAE SVNT IN ASIA.
GRATIA VOBIS, ET PAX AB EO, QVI EST, ET QVI ERAT, ET QVI
VENTVRVS EST: ET A SEPTEM SPIRITIBVS, QVI IN CONSPECTV
THRONI EIVS SVNT:
1:5⸻ ET AB I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅, QVI EST TESTIS FIDELIS,
PRIMOGENITVS MORTVORVM, ET PRINCEPS REGVM TERRAE,
QVI DILEXIT NOS, ET LAVIT NOS A PECCATIS NOSTRIS IN
SANGVINE SVO,
1:6⸻ ET FECIT NOSTRVM REGNVM, SACERDOTES D̅E̅O̅ ET
PATRI SVO: IPSI GLORIA, ET IMPERIVM IN SAECVLA
SAECVLORVM: AMEN.
1:7⸻ ECCE VENIT CVM NVBIBVS, ET VIDEBIT EVM OMNIS
OCVLVS, ET QVI EVM PVPVNCERVNT. ET PLANGENT SE SVPER
EVM OMNES TRIBVS TERRAE: ETIAM: AMEN.
1:8⸻ EGO SVM Α, ET Ω, PRINCIPIVM, ET FINIS, DICIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅E̅V̅S̅: QVI EST, ET QVI ERAT, ET QVI VENTVRVS
EST, OMNIPOTENS.
1:9⸻ EGO IOHANNES FRATER VESTER, ET PARTICEPS IN
TRIBVLATIONE, ET REGNO ET PATIENTIA IN I̅E̅S̅V̅: FVI IN
INSVLA, QVAE APPELLATVR PATHMOS PROPTER VERBVM
D̅E̅I̅, ET TESTIMONIVM I̅E̅S̅V̅:
1:10⸻ FVI IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ IN DOMINICA DIE, ET AVDIVI POST
ME VOCEM MAGNAM TAMQVAM TVBAE,
1:11⸻ DICENTIS: QVOD VIDES, SCRIBE IN LIBRO: ET MITTE
SEPTEM ECCLESIIS, EPHESVM, ET ZMYRNAM, ET PERGAMVM,
ET THYATIRAM, ET SARDIS, ET PHILADELPHIAM, ET
LAODICIAM:
1:12⸻ ET CONVERSVS SVM VT VIDEREM VOCEM, QVAE
LOQVEBATVR MECVM: ET CONVERSVS VIDI SEPTEM
CANDELABRA AVREA:
1:13⸻ ET IN MEDIO SEPTEM CANDELABRORVM, SIMILEM
FILIO HOMINIS, VESTITVM PODEREM, ET PRAECINCTVM AD
MAMILLAS ZONAM AVREAM:
1:14⸻ CAPVT AVTEM EIVS, ET CAPILLI ERANT CANDIDI
TAMQVAM LANA ALBA, ET TAMQVAM NIX, ET OCVLI EIVS
VELVT FLAMMA IGNIS,
1:15⸻ ET PEDES EIVS SIMILES ORICHALCO, SICVT IN
CAMINO ARDENTI, ET VOX ILLIVS TAMQVAM VOX AQVARVM
MVLTARVM:
1:16⸻ ET HABEBAT IN DEXTERA SVA STILLAS SEPTEM: ET
DE ORE EIVS GLADIVS VTRAQVE PARTE ACVTVS EXIEBAT: ET
FACIES EIVS SICVT SOL LVCET IN VIRTVTE SVA.
1:17⸻ ET CVM VIDISSEM EVM, CECIDI AD PEDES EIVS
TAMQVAM MORTVVS. ET POSVIT DEXTERAM SVAM SVPER
ME, DICENS: NOLI TIMERE: EGO SVM PRIMVS, ET
NOVISSIMVS,
1:18⸻ ET VIVVS, ET FVI MORTVVS, ET ECCE SVM VIVENS IN
SAECVLA SAECVLORVM, ET HABEO CLAVES MORTIS, ET
INFERNI.
1:19⸻ SCRIBE ERGO QVAE VIDISTI, QVAE SVNT, ET QVAE
OPORTET FIERI POST HAEC.
1:20⸻ SACRAMENTVM SEPTEM STILLARVM, QVAS VIDISTI
IN DEXTERA MEA, ET SEPTEM CANDELABRA AVREA: SEPTEM
SIGILLA ANGELI SVNT SEPTEM ECCLESIARVM: ET
CANDELABRA SEPTEM, SEPTEM ECCLESIAE SVNT.
2:1⸻ ANGELO EPHESI ECCLESIAE SCRIBE: HAEC DICIT, QVI
TENET SEPTEM STELLAS IN DEXTERA SVA, QVI AMBVLAT IN
MEDIO SEPTEM CANDELABRORVM AVREORVM:
2:2⸻ SCIO OPERA TVA, ET LABOREM, ET PATIENTIAM, ET
QVIA NON POTES SVSTINERE MALOS: ET TEMTASTI EOS, QVI
SE DICVNT APOSTOLOS, ET NON SVNT: ET INVENISTI EOS
MENDACES:
2:3⸻ ET PATIENTIAM HABES, ET SVSTENVISTI PROPTER
NOMEN MEVM, ET NON DEFECISTI.
2:4⸻ SED HABEO ADVERSVS TE, QVOD CARITATEM TVAM
PRIMAM RELIQVISTI.
2:5⸻ MEMOR ESTO ITAQVE VNDE EXCIDERIS: ET AGE
PAENITENTIAM, ET PRIMA OPERA FAC. SIN AVTEM, VENIO
TIBI, ET MOVEBO CANDELABRVM TVVM DE LOCO SVO, NISI
PAENITENTIAM EGERIS.
2:6⸻ SED HOC HABES, QVIA ODISTI FACTA NICOLAITARVM,
QVAE ET EGO ODI.
2:7⸻ QVI HABET AVREM, AVDIAT QVID S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ DICAT
ECCLESIIS: VINCENTI DABO EI EDERE DE LIGNO VITAE, QVOD
EST IN PARADISO D̅E̅I̅ MEI.
2:8⸻ ET ANGELO ZMYRNAE ECCLESIAE SCRIBE: HAEC
DICIT PRIMVS, ET NOVISSIMVS, QVI FVIT MORTVVS, ET VIVIT:
2:9⸻ SCIO TRIBVLATIONEM TVAM, ET PAVPERTATEM
TVAM, SED DIVES ES: ET BLASPHEMARIS AB HIS, QVI SE
DICVNT IVDAEOS ESSE, ET NON SVNT, SED SVNT SYNAGOGA
SATANAE.
2:10⸻ NIHIL EORVM TIMEAS QVAE PASSVRVS ES. ECCE
MISSVRVS EST DIABOLVS EX VOBIS IN CARCEREM VT
TEMTEMINI: ET HABEBITIS TRIBVLATIONEM DIEBVS DECEM.
ESTO FIDELIS VSQVE AD MORTEM, ET DABO TIBI CORONAM
VITAE.
2:11⸻ QVI HABET AVREM, AVDIAT QVID S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ DICAT
ECCLESIIS: QVI VICERIT, NON LAEDETVR A MORTE SECVNDA.
2:12⸻ ET ANGELO PERGAMI ECCLESIAE SCRIBAE: HAEC
DICIT, QVI HABET ROMPHEAM VTRAQVE PARTE ACVTAM:
2:13⸻ SCIO VBI HABITAS, VBI SEDES EST SATANAE: ET
TENES NOMEN MEVM, ET NON NEGASTI FIDEM MEAM. ET IN
DIEBVS ANTIPAS TESTIS MEVS FIDELIS, QVI OCCISVS EST
APVD VOS, VBI SATANAS HABITAT.
2:14⸻ SED HABEO ADVERSVS TE PAVCA: HABES ILLIC
TENENTES DOCTRINAM BALAAM, QVI DOCEBAT BALAC
MITTERE SCANDALVM CORAM FILIIS ISRAHEL, EDERE, ET
FORNICARI:
2:15⸻ ITA HABES ET TV TENENTES DOCTRINAM
NICOLAITARVM.
2:16⸻ SIMILITER PAENITENTIAM AGE: SI QVO MINVS
VENIAM TIBI CITO, ET PVGNABO CVM ILLIS IN GLADIO ORIS
MEI.
2:17⸻ QVI HABET AVREM, AVDIAT QVID S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ DICAT
ECCLESIIS: VINCENTI DABO EI MANNA ABSCONDITVM, ET
DABO ILLI CALCVLVM CANDIDVM: ET IN CALCVLO NOMEN
NOVVM SCRIPTVM, QVOD NEMO SCIT, NISI QVI ACCIPIT.
2:18⸻ ET ANGELO TYATHIRAE ECCLESIAE SCRIBE: HAEC
DICIT FILIVS D̅E̅I̅, QVI HABET OCVLOS TAMQVAM FLAMMAM
IGNIS, ET PEDES EIVS SIMILES ORICALCHO:
2:19⸻ NOVI OPERA TVA, ET CARITATEM, ET FIDEM, ET
MINISTERIVM, ET PATIENTIAM TVAM, ET OPERA TVA
NOVISSIMA PLVRA PRIORIBVS.
2:20⸻ SED HABEO ADVERSVS TE: QVIA PERMITTIS
MVLIEREM HIEZABEL, QVAE SE DICIT PROPHETEN, DOCERE,
ET SEDVCERE SERVOS MEOS, FORNICARI, ET MANDVCARE DE
IDOLOTHYTIS.
2:21⸻ ET DEDI ILLI TEMPVS VT PAENITENTIAM AGERET:
ET NON VVLT PAENITERI A FORNICATIONE SVA.
2:22⸻ ECCE MITTO EAM IN LECTVM: ET QVI MOECHANTVR
CVM EA, IN TRIBVLATIONEM MAXIMAM, NISI PAENITENTIAM
EGERINT AB OPERIBVS EIVS.
2:23⸻ ET FILIOS EIVS INTERFICIAM IN MORTEM, ET
SCIENT OMNES ECCLESIAE, QVIA EGO SVM SCRVTANS RENES,
ET CORDA: ET DABO VNICVIQVE VESTRVM SECVNDVM
OPERA VESTRA. VOBIS AVTEM DICO,
2:24⸻ CETERIS QVI TYATHIRAE ESTIS: QVICVMQVE NON
HABENT DOCTRINAM HANC, QVI NON COGNOVERVNT
ALTITVDINES SATANAE, QVEMAMMODVM DICVNT, NON
MITTAM SVPER VOS ALIVD PONDVS:
2:25⸻ TAMEN ID, QVOD HABETIS, TENETE DONEC VENIAM.
2:26⸻ ET QVI VICERIT, ET QVI CVSTODIERIT VSQVE IN
FINEM OPERA MEA, DABO EI POTESTATEM SVPER GENTES,
2:27⸻ ET REGET ILLAS IN VIRGA FERREA, TAMQVAM VAS
FIGVLI CONFRINGENTVR,
2:28⸻ SICVT ET EGO ACCEPI A PATRE MEO: ET DABO ILLI
STELLAM MATVTINAM.
2:29⸻ QVI HABET AVREM, AVDIAT QVID S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ DICAT
ECCLESIIS.
3:1⸻ ET ANGELO ECCLESIAE SARDIS SCRIBE: HAEC DICIT
QVI HABET SEPTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅, ET SEPTEM STELLAS: SCIO
OPERA TVA, QVIA NOMEN HABES QVOD VIVAS, ET MORTVVS
ES.
3:2⸻ ESTO VIGILANS, ET CONFIRMA CETERA, QVAE
MORITVRA ERANT. NON ENIM INVENIO OPERA TVA PLENA
CORAM D̅E̅O̅ MEO.
3:3⸻ IN MENTE ERGO HABE QVALITER ACCEPERIS, ET
AVDIERIS, ET SERVA, ET PAENITENTIAM AGE. SI ERGO NON
VIGILAVERIS, VENIAM AD TE TAMQVAM FVR, ET NESCIES
QVA HORA VENIAM AD TE.
3:4⸻ SED HABES PAVCA NOMINA IN SARDIS, QVI NON
INQVINAVERVNT VESTIMENTA SVA: ET AMBVLANT MECVM
IN ALBIS, QVIA DIGNI SVNT.
3:5⸻ QVI VICERIT, SIC VESTIETVR VESTIMENTIS ALBIS, ET
NON DELEBO NOMEN EIVS DE LIBRO VITAE, ET CONFITEBOR
NOMEN EIVS CORAM PATRE MEO, ET CORAM ANGELIS EIVS.
3:6⸻ QVI HABET AVREM, AVDIAT QVID S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ DICAT
ECCLESIIS.
3:7⸻ ET ANGELO PHILADELPHIAE ECCLESIAE SCRIBE:
HAEC DICIT S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ ET VERVS, QVI HABET CLAVEM DAVID:
QVI APERIT, ET NEMO CLAVDIT: CLAVDIT, ET NEMO APERIT:
3:8⸻ SCIO OPERA TVA. ECCE DEDI CORAM TE OSTIVM
APERTVM, QVOD NEMO POTEST CLVDERE: QVIA MODICAM
HABES VIRTVTEM, ET SERVASTI VERBVM MEVM, ET NON
NEGASTI NOMEN MEVM.
3:9⸻ ECCE DABO DE SYNAGOGA SATANAE, QVI DICVNT SE
IVDAEOS ESSE, ET NON SVNT, SED MENTIVNTVR: ECCE
FACIAM ILLOS VT VENIANT, ET ADORENT ANTE PEDES TVOS:
ET SCIENT QVIA EGO DILEXI TE
3:10⸻ QVONIAM SERVASTI VERBVM PATIENTIAE MEAE, ET
EGO SERVABO AB HORA TEMTATIONIS, QVAE VENTVRA EST
IN ORBEM VNIVERSVM TEMTARE HABITANTES IN TERRAM.
3:11⸻ VENIO CITO: TENE QVOD HABES, VT NEMO ACCIPIAT
CORONAM TVAM.
3:12⸻ QVI VICERIT, FACIAM ILLVM COLVMNAM IN TEMPLO
D̅E̅I̅ MEI, ET FORAS NON EGREDIETVR AMPLIVS: ET SCRIBAM
SVPER EVM NOMEN D̅E̅I̅ MEI, ET NOMEN CIVITATIS D̅E̅I̅ MEI
NOVAE HIERVSALEM, QVAE DESCENDIT DE CAELO A D̅E̅O̅
MEO, ET NOMEN MEVM NOVVM.
3:13⸻ QVI HABET AVREM, AVDIAT QVID S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ DICAT
ECCLESIIS.
3:14⸻ ET ANGELO LAODICIAE ECCLESIAE SCRIBE: HAEC
DICIT AMEN, TESTIS FIDELIS, ET VERVS, QVI EST PRINCIPIVM
CREATVRAE D̅E̅I̅.
3:15⸻ SCIO OPERA TVA: QVIA NEQVE FRIGIDVS ES, NEQVE
CALIDVS: VTINAM FRIGIDVS ESSES, AVT CALIDVS:
3:16⸻ SED QVIA TEPIDVS ES, ET NEC FRIGIDVS, NEC
CALIDVS, INCIPIAM TE EVOMERE EX ORE MEO.
3:17⸻ QVIA DICIS: QVOD DIVES SVM, ET LOCVPLETATVS,
ET NVLLIVS EGEO: ET NESCIS QVIA TV ES MISER, ET
MIRABILIS, ET PAVPER, ET CAECVS, ET NVDVS.
3:18⸻ SVADEO TIBI EMERE A ME AVRVM IGNITVM
PROBATVM VT LOCVPLES FIAS, ET VESTIMENTIS ALBIS
INDVARIS, ET NON APPAREAT CONFVSIO NVDITATIS TVAE,
ET COLLYRIO INVNGE OCVLOS TVOS VT VIDEAS.
3:19⸻ EGO QVOS AMO, ARGVO, ET CASTIGO. AEMVLARE
ERGO, ET PAENITENTIAM AGE.
3:20⸻ ECCE STO AD OSTIVM, ET PVLSO: SI QVIS AVDIERIT
VOCEM MEAM, ET APERVERIT IANVAM, INTROIBO AD ILLVM,
ET CENABO CVM ILLO, ET IPSE MECVM.
3:21⸻ QVI VICERIT, DABO EI SEDERE MECVM IN THRONO
MEO: SICVT ET EGO VICI, ET SEDI CVM PATRE MEO IN
THRONO EIVS.
3:22⸻ QVI HABET AVREM, AVDIAT QVID S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ DICAT
ECCLESIIS.
4:1⸻ POST HAEC VIDI: ET ECCE OSTIVM APERTVM IN
CAELO, ET VOX PRIMA, QVAM AVDIVI TAMQVAM TVBAE
LOQVENTIS MECVM, DICENS: ASCENDE HVC, ET OSTENDAM
TIBI QVAE OPORTET FIERI POST HAEC.
4:2⸻ STATIM FVI IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅: ET ECCE SEDIS POSITA ERAT
IN CAELO, ET SVPER SEDEM SEDENS.
4:3⸻ ET QVI SEDEBAT SIMILIS ERAT ASPECTVI LAPIDIS
IASPIDIS, ET SARDINI: ET IRIS ERAT IN CIRCVITV SEDIS
SIMILIS VISIONIS ZMARAGDINAE.
4:4⸻ ET IN CIRCVITV SEDIS SEDILIA VIGINTIQVATTVOR: ET
SVPER THRONOS VIGINTIQVATTVOR SENIORES SEDENTES,
CIRCVMAMICTOS VESTIMENTIS ALBIS, ET IN CAPITIBVS
EORVM CORONAS AVREAE:
4:5⸻ ET DE THRONO PROCEDVNT FVLGORA, ET VOCES, ET
TONITRVA: ET SEPTEM LAMPADES ARDENTES ANTE
THRONVM, QVAE SVNT SEPTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅.
4:6⸻ ET IN CONSPECTV SEDIS TAMQVAM MARE VITREVM
SIMILE CRYSTALLO: ET IN MEDIO SEDIS, ET IN CIRCVITV
SEDIS QVATTVOR ANIMALIA PLENA OCVLIS ANTE ET RETRO.
4:7⸻ ET ANIMAL PRIMVM SIMILE LEONI, ET SECVNDVM
ANIMAL SIMILE VITVLO, ET TERTIVM ANIMAL HABENS
FACIEM QVASI HOMINIS, ET QVARTVM ANIMAL SIMILE
AQVILAE VOLANTI.
4:8⸻ ET QVATTVOR ANIMALIA, SINGVLA EORVM
HABEBANT ALAS SENAS: ET IN CIRCVITV, ET INTVS PLENA
SVNT OCVLIS: ET REQVIEM NON HABEBANT DIE AC NOCTE,
DICENTIA: S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅ D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅E̅V̅S̅
OMNIPOTENS, QVI ERAT, ET QVI EST, ET QVI VENTVRVS EST.
4:9⸻ ET CVM DARENT ILLA ANIMALIA GLORIAM, ET
HONOREM, ET BENEDICTIONEM SEDENTI SVPER THRONVM,
4:10⸻ PROCEDEBANT VIGINTIQVATTVOR SENIORES ANTE
SEDENTEM IN THRONO, ET ADORABANT VIVENTEM IN
SAECVLA SAECVLORVM, ET MITTENT CORONAS SVAS ANTE
THRONVM, DICENTES:
4:11⸻ DIGNVS ES D̅O̅M̅I̅N̅E̅ ET D̅E̅V̅S̅ NOSTER ACCIPERE
GLORIAM, ET HONOREM, ET VIRTVTEM: QVIA TV CREASTI
OMNIA, ET PROPTER VOLVNTATEM TVAM ERANT, ET
CREATA SVNT.
5:1⸻ ET VIDI IN DEXTERA SEDENTIS SVPER THRONVM,
LIBRVM SCRIPTVM INTVS ET FORIS, SIGNATVM SIGILLIS
SEPTEM.
5:2⸻ ET VIDI ANGELVM FORTEM, ET PRAEDICANTEM
VOCE MAGNA: QVI EST DIGNVS APERIRE LIBRVM, ET
SOLVERE SIGNACVLA EIVS?
5:3⸻ ET NEMO POTERAT IN CAELO, NEQVE IN TERRA,
NEQVE SVBTVS TERRAM APERIRE LIBRVM, NEQVE
RESPICERE ILLVM.
5:4⸻ ET EGO FLEBAM MVLTVM, QVONIAM NEMO DIGNVS
INVENTVS EST APERIRE LIBRVM, NEC VIDERE EVM.
5:5⸻ ET VNVS DE SENIORIBVS DIXIT MIHI: NE FLEBERIS:
ECCE VICIT LEO DE TRIBV IVDA, RADIX DAVID, APERIRE
LIBRVM, ET SEPTEM SIGNACVLA EIVS.
5:6⸻ ET VIDI: ET ECCE IN MEDIO THRONI ET QVATTVOR
ANIMALIVM, ET IN MEDIO SENIORVM, AGNVM STANTEM
TAMQVAM OCCISVM, HABENTEM CORNVA SEPTEM, ET
OCVLOS SEPTEM: QVI SVNT SEPTEM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ D̅E̅I̅, MISSI IN
OMNEM TERRAM.
5:7⸻ ET VENIT: ET ACCEPIT LIBRVM DE DEXTERA
SEDENTIS IN THRONO.
5:8⸻ ET CVM APERVISSET LIBRVM, QVATTVOR ANIMALIA,
ET VIGINTIQVATTVOR SENIORES CECIDERVNT CORAM AGNO,
HABENTES SINGVLI CITHARAS, ET PHIALAS AVREAS PLENAS
ODORAMENTORVM, QVAE SVNT ORATIONES S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅:
5:9⸻ ET CANTANT NOVVM CANTICVM, DICENTES: DIGNVS
ES ACCIPERE LIBRVM, ET APERIRE SIGNACVLA EIVS:
QVONIAM OCCISVS ES, ET REDEMISTI NOS D̅E̅O̅ IN SANGVINE
TVO EX OMNI TRIBV, ET LINGVA, ET POPVLO, ET NATIONE:
5:10⸻ ET FECISTI NOS D̅E̅O̅ NOSTRO REGNVM, ET
SACERDOTES: ET REGNABVNT SVPER TERRAM.
5:11⸻ ET VIDI, ET AVDIVI VOCEM ANGELORVM
MVLTORVM IN CIRCVITV THRONI, ET ANIMALIVM, ET
SENIORVM: ET ERAT NVMERVS EORVM MILIA MILLIVM,
5:12⸻ DICENTIVM VOCE MAGNA: DIGNVS EST AGNVS, QVI
OCCISVS EST, ACCIPERE VIRTVTEM, ET DIVINITATEM, ET
SAPIENTIAM, ET FORTITVDINEM, ET HONOREM, ET
GLORIAM, ET BENEDICTIONEM.
5:13⸻ ET OMNEM CREATVRAM, QVAE IN CAELO EST, ET
SVPER TERRAM, ET SVB TERRAM, ET QVAE SVNT IN MARI, ET
QVAE IN EA: OMNES AVDIVI DICENTES: SEDENTI IN THRONO,
ET AGNO: BENEDICTIO, ET HONOR, ET GLORIA, ET POTESTAS
IN SAECVLA SAECVLORVM.
5:14⸻ ET QVATTVOR ANIMALIA DICEBANT: AMEN. ET
SENIORES CECIDERVNT: ET ADORAVERVNT.
6:1⸻ ET VIDI QVOD APERVISSET AGNVS VNVM DE SEPTEM
SIGNACVLIS, ET AVDIVI VNVM DE QVATTVOR ANIMALIBVS,
DICENTEM, TAMQVAM VOCEM THONITRVI: VENI.
6:2⸻ ET VIDI: ET ECCE EQVVS ALBVS, ET QVI SEDEBAT
SVPER ILLVM HABEBAT ARCVM, ET DATA EST EI CORONA, ET
EXIVIT VINCENS VT VINCERET.
6:3⸻ ET CVM APERVISSET SIGILLVM SECVNDVM, AVDIVI
SECVNDVM ANIMAL, DICENS: VENI.
6:4⸻ ET EXIVIT ALIVS EQVVS RVFVS: ET QVI SEDEBAT
SVPER ILLVM, DATVM EST EI VT SVMERET PACEM DE TERRA,
ET VT INVICEM SE INTERFICIANT, ET DATVS EST ILLI
GLADIVS MAGNVS.
6:5⸻ ET CVM APERVISSET SIGILLVM TERTIVM, AVDIVI
TERTIVM ANIMAL, DICENS: VENI, ET VIDI. ET ECCE EQVVS
NIGER: ET QVI SEDEBAT SVPER EVM, HABEBAT STATERAM
IN MANV SVA.
6:6⸻ ET AVDIVI TAMQVAM VOCEM IN MEDIO QVATTVOR
ANIMALIVM DICENTEM: BILIBRIS TRITTICI DENARIO, ET
TRES BILIBRES ORDEI DENARIO, ET VINVM, ET OLEVM NEC
LESERIS.
6:7⸻ ET CVM APERVISSET SIGILLVM QVARTVM, AVDIVI
VOCEM QVARTI ANIMALIS DICENTIS: VENI, ET VIDI.
6:8⸻ ET ECCE EQVVS PALLIDVS: ET QVI SEDEBAT SVPER
EVM, NOMEN ILLI MORS, ET INFERVS SEQVEBATVR EVM, ET
DATA EST ILLI POTESTAS SVPER QVATTVOR PARTES
TERRAE, INTERFICERE GLADIO, FAME, ET MORTE, ET
BESTEIS TERRAE.
6:9⸻ ET CVM APERVISSET QVINTVM SIGILLVM: VIDI
SVBTVS ALTARE ANIMAS INTERFECTORVM PROPTER
VERBVM D̅E̅I̅, ET PROPTER TESTIMONIVM, QVOD HABEBANT,
6:10⸻ ET CLAMABANT VOCE MAGNA, DICENTES:
VSQVEQVO D̅O̅M̅I̅N̅E̅, (S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, ET VERVS) NON IVDICAS, ET
VINDICAS SANGVINEM NOSTRVM DE HIS, QVI HABITANT
SVPER TERRAM?
6:11⸻ ET DATAE SVNT EIS SINGVLAE STOLAE ALBAE: ET
DICTVM EST ILLIS VT REQVIESCERENT TEMPVS ADHVC
MODICVM DONEC IMPLEANTVR CONSERVI EORVM, ET
FRATRES EORVM, QVI INTERFICIENDI SVNT SICVT ET ILLI.
6:12⸻ ET VIDI ET CVM APERVISSET SIGILLVM SEXTVM: ET
TERRAEMOTVS FACTVS EST MAGNVS, ET SOL FACTVS EST
NIGER TAMQVAM SACCVS CILICINVS: ET LVNA TOTA FACTA
EST SICVT SANGVIS:
6:13⸻ ET STELLAE CAELi CECIDERVNT SVPER TERRAM,
SICVT FICVS MITTIT GROSSOS SVOS CVM VENTO MAGNO
MOVETVR.
6:14⸻ ET CAELVM RECESSIT SICVT LIBER INVOLVTVS: ET
OMNIS MONS, ET INSVLAE DE LOCIS SVIS MOTAE SVNT:
6:15⸻ ET REGES TERRAE, ET PRINCIPES, ET TRIBVNI, ET
DIVITES, ET FORTES, ET OMNIS SERVVS, ET LIBER
ABSCONDERVNT SE IN SPELVNCIS, ET IN PETRIS MONTIVM:
6:16⸻ ET DICVNT MONTIBVS, ET PETRIS: CADETE SVPER
NOS, ET ABSCONDITE NOS A FACIE SEDENTIS SVPER
THRONVM, ET AB IRA AGNI:
6:17⸻ QVONIAM VENIT DIES MAGNVS IRAE IPSORVM: ET
QVIS POTERIT STARE?
7:1⸻ POST HAEC VIDI QVATTVOR ANGELOS STANTES
SVPRA QVATTVOR ANGVLOS TERRAE, TENENTES QVATTVOR
VENTOS TERRAE NE FLARENT VENTVS SVPER TERRAM,
NEQVE SVPER MARE, NEQVE IN VLLAM ARBOREM.
7:2⸻ ET VIDI ALTERVM ANGELVM ASCENDENTEM AB
ORTV SOLIS, HABENTEM SIGNVM D̅E̅I̅ VIVI: ET CLAMAVIT
VOCE MAGNA QVATTVOR ANGELIS, QVIBVS DATVM EST
NOCERE TERRAE, ET MARI,
7:3⸻ DICENS: NOLITE NOCERE TERRAE, ET MARI, NEQVE
ARBORIBVS, QVOADVSQVE SIGNEMVS SERVOS D̅E̅I̅ NOSTRI IN
FRONTIBVS EORVM.
7:4⸻ ET AVDIVI NVMERVM SIGNATORVM, CENTVM
QVADRAGINTA QVATTVOR MILIA SIGNATI, EX OMNI TRIBV
FILIORVM ISRAHEL.
7:5⸻ EX TRIBV IVDA DVODECIM MILIA SIGNATI: EX TRIBV
RVBEN DVODECIM MILIA SIGNATI: EX TRIBV GAD DVODECIM
MILIA SIGNATI:
7:6⸻ EX TRIBV ASER DVODECIM MILIA SIGNATI: EX TRIBV
NEPTHALIM DVODECIM MILIA SIGNATI: EX TRIBV MANASSE
DVODECIM MILIA SIGNATI:
7:7⸻ EX TRIBV SYMEON DVODECIM MILIA SIGNATI: EX
TRIBV LEVI DVODECIM MILIA SIGNATI: EX TRIBV ISSACHAR
DVODECIM MILIA SIGNATI:
7:8⸻ EX TRIBV ZABVLON DVODECIM MILIA SIGNATI: EX
TRIBV IOSEPH DVODECIM MILIA SIGNATI: EX TRIBV
BENIAMIN DVODECIM MILIA SIGNATI.
7:9⸻ POST HAEC VIDI TVRBAM MAGNAM, QVAM
DINVMERARE NEMO POTERAT EX OMNIBVS GENTIBVS, ET
TRIBVBVS, ET POPVLIS, ET LINGVIS: STANTES ANTE
THRONVM, ET IN CONSPECTV AGNI, AMICTI STOLIS ALBAS,
ET PALMAE IN MANIBVS EORVM:
7:10⸻ ET CLAMABANT VOCE MAGNA, DICENTES: SALVS
D̅E̅O̅ NOSTRO, QVI SEDET SVPER THRONVM, ET AGNO.
7:11⸻ ET OMNES ANGELI STABANT IN CIRCVITV THRONI,
ET SENIORVM, ET QVATTVOR ANIMALIVM: ET CECIDERVNT
IN CONSPECTV THRONI IN FACIES SVAS, ET ADORAVERVNT
D̅E̅V̅M̅,
7:12⸻ DICENTES: AMEN. BENEDICTIO, ET CLARITAS, ET
SAPIENTIA, ET GRATIARVM ACTIO, ET HONOR, ET VIRTVS, ET
FORTITVDO D̅E̅O̅ NOSTRO IN S̅A̅E̅C̅V̅L̅A̅ SAECVLORVM, AMEN.
7:13⸻ ET RESPONDIT VNVS DE SENIORIBVS, DICENS MIHI:
HI, QVI AMICTI SVNT STOLIS ALBIS, QVI SVNT? ET VNDE
VENERVNT?
7:14⸻ ET DIXI ILLI: D̅O̅M̅I̅N̅E̅ MI, TV SCIS. ET DIXIT MIHI: HI
SVNT, QVI VENERVNT DE TRIBVLATIONE MAGNA, ET
LAVERVNT STOLAS SVAS, ET DEALBAVERVNT EAS IN
SANGVINE AGNI.
7:15⸻ IDEO SVNT ANTE THRONVM D̅E̅I̅, ET SERVIVNT EI
DIE AC NOCTE IN TEMPLO EIVS: ET QVI SEDET IN THRONO,
HABITABIT SVPER ILLOS:
7:16⸻ NON ESVRIENT, NEQVE SITIENT AMPLIVS, NEQVE
CADET SVPER ILLOS SOL, NEQVE VLLVS AESTVS:
7:17⸻ QVONIAM AGNVS, QVI IN MEDIO THRONI EST,
REGET ILLOS, ET DEDVCET EOS AD VITAE FONTES AQVARVM,
ET ABSTERGET D̅E̅V̅S̅ OMNEM LACRIMAM EX OCVLIS EORVM.
8:1⸻ ET CVM APERVISSET SIGILLVM SEPTIMVM, FACTVM
EST SILENTIVM IN CAELO, QVASI MEDIA HORA.
8:2⸻ ET VIDI SEPTEM ANGELOS STANTES IN CONSPECTV
D̅E̅I̅: ET DATAE SVNT ILLIS SEPTEM TVBAE.
8:3⸻ ET ALIVS ANGELVS VENIT, ET STETIT ANTE ALTARE
HABENS TVRABVLVM AVREVM: ET DATA SVNT ILLI INCENSA
MVLTA, VT DARET ORATIONIBVS S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ OMNIVM
SVPER ALTARE AVREVM, QVOD EST ANTE THRONVM.
8:4⸻ ET ASCENDIT FVMVS INCENSORVM DE ORATIONIBVS
S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ ET DE MANV ANGELI CORAM D̅E̅O̅.
8:5⸻ ET ACCEPIT ANGELVS TVRIBVLVM, ET IMPLEVIT
ILLVD DE IGNI ALTARIS, ET MISIT IN TERRAM, ET FACTA
SVNT TONITRVA, ET VOCES, ET FVLGORA, ET TERRAEMOTVS.
8:6⸻ ET SEPTEM ANGELI, QVI HABEBANT SEPTEM TVBAS,
PARAVERVNT SE ET TVBA CANERENT.
8:7⸻ ET PRIMVS ANGELVS TVBA CECINIT, ET FACTA EST
GRANDO, ET IGNIS, MIXTA IN SANGVINEM, ET MISSVM EST IN
TERRAM, ET TERTIA PARS TERRAE COMBVSTA EST, ET
TERTIA PARS ARBORVM COMBUSTA EST, ET OMNE FAENVM
VIRIDE COMBVSTVM EST.
8:8⸻ ET SECVNDVS ANGELVS TVBA CECINIT: ET TAMQVAM
MONS MAGNVS IGNE ARDENS MISSVS EST IN MARE, ET
FACTA EST TERTIA PARS MARIS SANGVIS,
8:9⸻ ET MORTVA EST TERTIA PARS CREATVRAE, QVAE
HABENT ANIMAS, ET TERTIA PARS NAVIVM INTERIIT.
8:10⸻ ET TERTIVS ANGELVS TVBA CECINIT: ET CECIDIT DE
CAELO STELLA MAGNA, ARDENS TAMQVAM FACVLA, ET
CECIDIT IN TERTIAM PARTEM FLVMINVM, ET IN FONTES
AQVARVM:
8:11⸻ ET NOMEN STELLAE DICITVR ABSINTHIVS; ET
FACTA EST TERTIA PARS AQVARVM IN ABSINTHIVM: ET
MVLTI HOMINVM MORTVI SVNT DE AQVIS, QVIA AMARAE
FACTAE SVNT.
8:12⸻ ET QVARTVS ANGELVS TVBA CECINIT: ET PERCVSSA
EST TERTIA PARS SOLIS, ET TERTIA PARS LVNAE, ET TERTIA
PARS STELLARVM, VT OBSCVRARETVR TERTIA PARS EORVM,
ET DIEI NON LVCERET PARS TERTIA, ET NOX SIMILITER.
8:13⸻ ET VIDI, ET AVDIVI VOCEM VNIVS AQVILAE
VOLANTIS PER MEDIVM CAELVM, DICENTIS VOCE MAGNA:
VAE, VAE, VAE HABITANTIBVS SVPER TERRAM DE CETERIS
VOCIBVS TUBAE TRIVM ANGELORVM, QVI ERANT TVBA
CANITVRI.
9:1⸻ ET QVINTVS ANGELVS TVBA CECINIT: ET VIDI
STELLAM DE CAELO CECIDISSE IN TERRAM, ET DATA EST
ILLI CLAVIS PVTEI ABYSSI.
9:2⸻ ET ASCENDIT FVMVS PVTEI, SICVT FVMVS FORNACIS
MAGNAE: ET OBSCVRATVS EST SOL, ET AER DE FVMO PVTEI:
9:3⸻ ET DE FVMO EXIERVNT LOCVSTAE IN TERRAM, ET
DATA EST POTESTAS ILLIS, SICVT HABENT POTESTATEM
SCORPIONES TERRAE:
9:4⸻ ET PRAECEPTVM EST ILLIS NE LEDERENT FAENVM
TERRAE, NEQVE OMNE VIRIDE, NEQVE OMNEM ARBOREM:
NISI TANTVM HOMINES, QVI NON HABENT SIGNVM D̅E̅I̅ IN
FRONTIBVS.
9:5⸻ ET DATVM EST ILLIS NE OCCIDERENT EOS: SED VT
CRVCIARENTVR MENSIBVS QVINQVE: ET CRVCIATVS EORVM,
VT CRVCIATVS SCORPII CVM PERCVTIT HOMINEM.
9:6⸻ IN DIEBVS ILLIS QVAERENT HOMINES MORTEM, ET
NON INVENIENT EAM: ET DESIDERABVNT MORI, ET FVGIET
MORS AB IPSIS.
9:7⸻ ET SIMILITVDINES LVCVSTARVM, SIMILES EQVIS
PARATIS IN PROELIVM: ET SVPER CAPITA EARVM TAMQVAM
CORONAE SIMILES AVRO: ET FACIES EARVM SICVT FACIES
HOMINVM.
9:8⸻ ET HABEBANT CAPILLOS SICVT CAPILLOS MVLIERVM:
ET DENTES EARVM, SICVT LEONVM ERANT:
9:9⸻ ET HABEBANT LORICAS SICVT LORICAS FERREAS, ET
VOX ALARVM EARVM SICVT VOX CVRRVVM EQVORVM
MVLTORVM CVRRENTIVM IN BELLVM:
9:10⸻ ET HABEBANT CAVDAS SIMILES SCORPIONVM, ET
ACVLEI IN CAVDIS EARVM: POTESTAS EARVM NOCERE
HOMINIBVS MENSIBVS QVINQVE:
9:11⸻ ET HABEBANT SVPER SE REGEM ANGELVM ABYSSI,
CVI NOMEN HEBREICE ABADDON, GRECE AVTEM APOLLION,
ET LATINAE HABET NOMEN EXTERMINANS.
9:12⸻ VAE VNVM ABIIT, ECCE VENIVNT ADHVC DVO VAE
POST HAEC.
9:13⸻ ET SEXTVS ANGELVS TVBA CECINIT: ET AVDIVI
VOCEM VNAM EX CORNIBVS ALTARIS AVREI, QVOD EST ANTE
OCVLOS D̅E̅I̅,
9:14⸻ DICENTEM SEXTO ANGELO, QVI HABEBAT TVBAM:
SOLVE QVATTVOR ANGELOS, QVI ALLIGATI SVNT IN FLVMINE
MAGNO EVFRATE.
9:15⸻ ET SOLVTI SVNT QVATTVOR ANGELI, QVI PARATI
ERANT IN HORAM, ET DIEM, ET MENSEM, ET ANNVM: VT
OCCIDERENT TERTIAM PARTEM HOMINVM.
9:16⸻ ET NVMERVS EQVESTRIS EXERCITVS VICIES MILIES
DENA MILIA. AVDIVI NVMERVM EORVM.
9:17⸻ ET ITA VIDI EQVOS IN VISIONE: ET QVI SEDEBANT
SVPER EOS, HABENTES LORICAS IGNEAS, ET IACINTHINAS, ET
SVLPHOREAS, ET CAPITA EQVORVM ERANT TAMQVAM
CAPITA LEONVM: ET DE ORE IPSORVM PROCEDIT IGNIS, ET
FVMVS, ET SVLPHVR.
9:18⸻ AB HIS TRIBVS PLAGIS OCCISA EST TERTIA PARS
HOMINVM DE IGNE, ET FVMO, ET SVLPHORE, QVI
PROCEDEBAT EX ORE IPSORVM.
9:19⸻ POTESTAS ENIM EQVORVM IN ORE EORVM EST, ET
IN CAVDIS EORVM. NAM ET CAVDAE EORVM SIMILES
SERPENTIBVS, HABENTES CAPITA: ET IN HIS NOCENT.
9:20⸻ ET CETERI HOMINES, QVI NON SVNT OCCISI IN HIS
PLAGIS, NEQVE PAENITENTIAM EGERVNT DE OPERIBVS
MANVVM SVARVM, VT NON ADORENT DAEMONIA, ET
SIMVLACHRA AVREA, ET ARGENTEA, ET AEREA, ET LAPIDEA,
ET LIGNEA, QVAE NEQVE VIDERE POSSVNT, NEQVE AVDIRE,
NEQVE AMBVLARE,
9:21⸻ ET NON EGERVNT PAENITENTIAM AB HOMICIDIIS
SVIS, NEQVE A BENEFICIS SVIS, NEQVE A FORNICATIONE SVA,
NEQVE A FVRTIS SVIS.
10:1⸻ ET VIDI ALIVM ANGELVM FORTEM DESCENDENTEM
DE CAELO AMICTVM NVBE, ET IRIS IN CAPITE EIVS, ET
FACIES EIVS ERAT VT SOL, ET PEDES EIVS TAMQVAM
COLVMNAE IGNIS:
10:2⸻ ET HABEBAT IN MANV SVA LIBELLVM APERTVM: ET
POSVIT PEDEM SVVM DEXTRVM SVPER MARE, SINISTRVM
AVTEM SVPER TERRAM:
10:3⸻ ET CLAMAVIT VOCE MAGNA, QVEMAMMODVM CVM
LEO RVGIT. ET CVM CLAMASSET, LOCVTA SVNT SEPTEM
TONITRVA VOCES SVAS.
10:4⸻ ET CVM LOCVTA FVISSENT SEPTEM TONITRVA,
SCRIPTVRVS ERAM: ET AVDIVI VOCEM DE CAELO DICENTEM:
SIGNA QVAE LOCVTA SVNT SEPTEM TONITRVA: NOLI EA
SCRIBERE.
10:5⸻ ET ANGELVM, QVEM VIDI STANTEM SVPRA MARE,
ET SVPRA TERRAM, LEVAVIT MANVM SVAM AD CAELVM:
10:6⸻ ET IVRAVIT PER VIVENTEM IN SAECVLA
SAECVLORVM, QVI CREAVIT CAELVM, ET EA QVAE IN ILLO
SVNT: ET TERRAM, ET EA QVAE IN EA SVNT: ET MARE, ET EA
QVAE IN EO SVNT: QVIA TEMPVS AMPLIVS NON ERIT:
10:7⸻ SED IN DIEBVS VOCIS SEPTIMI ANGELI, CVM
COEPERIT TVBA CANERE, ET CONSVMMABITVR MYSTERIVM
D̅E̅I̅, SICVT EVANGELIZAVIT PER SERVOS SVOS PROPHETAS.
10:8⸻ ET VOX QVAM AVDIVI DE CAELO ITERVM
LOQVENTEM MECVM, ET DICENTEM: VADE, ACCIPE LIBRVM
APERTVM DE MANV ANGELI STANTIS SVPRA MARE, ET
SVPRA TERRAM.
10:9⸻ ET ABII AD ANGELVM, DICENS EI, VT DARET MIHI
LIBRVM. ET DICIT MIHI: ACCIPE, ET DEVORA EVM: ET FACIET
AMARICARE VENTREM TVVM, SED IN ORE TVO ERIT DVLCE
TAMQVAM MEL.
10:10⸻ ET ACCEPI LIBRVM DE MANV ANGELI, ET
DEVORAVI EVM: ET ERAT IN ORE MEO TAMQVAM MEL
DVLCE: ET CVM DEVORASSEM EVM, AMARICATVS EST
VENTER MEVS:
10:11⸻ ET DICIT MIHI: OPORTET TE ITERVM PROPHETARE
POPVLIS, ET GENTIBVS, ET LINGVIS, ET REGIBVS MVLTIS.
11:1⸻ ET DATVS EST MIHI CALAMVS SIMILIS VIRGAE,
DICENS: SVRGE, ET METIRE TEMPLVM D̅E̅I̅, ET ALTARE, ET
ADORANTES IN EO.
11:2⸻ ATRIVM AVTEM, QVOD EST FORIS TEMPLVM, EICE
FORAS, ET NE METIARIS EVM: QVONIAM DATVM EST
GENTIBVS, ET CIVITATEM S̅A̅N̅C̅T̅A̅M̅ CALCABVNT MENSIBVS
QVADRAGINTA DVOBVS:
11:3⸻ ET DABO DVOBVS TESTIBVS MEIS, ET
PROPHETABVNT DIEBVS MILLE DVCENTIS SEXAGINTA,
AMICTI SACCOS.
11:4⸻ HI SVNT DVO OLIVAE, ET DVO CANDELABRA IN
CONSPECTV D̅O̅M̅I̅N̅I̅ TERRAE STANTES.
11:5⸻ ET SI QVIS EOS VOLVERIT NOCERE, IGNIS EXIET DE
ORE IPSORVM, ET DEVORAVIT INIMICOS EORVM: ET SI QVIS
VOLVERIT EOS LEDERE, SIC OPORTET EVM OCCIDI.
11:6⸻ HI HABENT POTESTATEM CLVDENDI CAELVM, NE
PLVAT DIEBVS PROPHETIAE IPSORVM: ET POTESTATEM
HABENT SVPER AQVAS CONVERTENDI EAS IN SANGVINEM,
ET PERCVTERE TERRAM OMNI PLAGA QVOTIENSCVMQVE
VOLVERINT.
11:7⸻ ET CVM FINIERINT TESTIMONIVM SVVM, BESTIAE,
QVAE ASCENDIT DE ABYSSO, FACIET ADVERSVS ILLOS
BELLVM, ET VINCET ILLOS, ET OCCIDET ILLOS.
11:8⸻ ET CORPORA EORVM IN PLATEIS CIVITATIS
MAGNAE IACEBVNT, QVAE VOCATVR SPIRITALITER SODOMA,
ET AEGYPTVS, VBI ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ EORVM CRVCIFIXVS EST.
11:9⸻ ET VIDEBVNT DE POPVLIS, ET TRIBVBVS, ET
LINGVIS, ET GENTIBVS CORPORA EORVM PER TRES DIES, ET
DIMIDIVM: ET CORPORA EORVM NON SINVNT PONI IN
MONVMENTIS.
11:10⸻ ET INHABITANTES TERRAM GAVDEBVNT SVPER
ILLIS, ET IOCVNDABVNTVR: ET MVNERA MITTENT INVICEM,
QVONIAM HI DVO PROPHETAE CRVCIAVERVNT EOS, QVI
HABITABANT SVPER TERRAM.
11:11⸻ ET POST DIES TRES, ET DIMIDIVM, S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ VITAE
A D̅E̅O̅ INTRAVIT IN EOS. ET STETERVNT SVPER PEDES SVOS,
ET TIMOR MAGNVS CECIDIT SVPER EOS, QVI VIDERVNT EOS.
11:12⸻ ET AVDIERVNT VOCEM MAGNAM DE CAELO,
DICENTEM ILLIS: ASCENDITE HVC. ET ASCENDERVNT IN
CAELVM IN NVBE: ET VIDERVNT ILLOS INIMICI EORVM.
11:13⸻ ET IN ILLA HORA FACTVS EST TERRAEMOTVS
MAGNVS, ET DECIMA PARS CIVITATIS CECIDIT: ET OCCISI
SVNT IN TERRAEMOTV NOMINA HOMINVM SEPTEM MILIA:
ET RELIQVI IN TIMOREM SVNT MISSI, ET DEDERVNT
GLORIAM D̅E̅O̅ CAELI.
11:14⸻ VAE SECVNDVM ABIIT: ET ECCE VAE TERTIVM
VENIET CITO.
11:15⸻ ET SEPTIMVS ANGELVS TVBA CECINIT: ET FACTAE
SVNT VOCES MAGNAE IN CAELO DICENTES: FACTVM EST
REGNVM HVIVS MVNDI, D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ EIVS, ET
REGNAVIT IN SAECVLA SAECVLORVM.
11:16⸻ ET VIGINTI QVATTVOR SENIORES, QVI IN
CONSPECTV D̅E̅I̅ SEDENT IN SEDIBVS SVIS, CECIDERVNT IN
FACIES SVAS, ET ADORAVERVNT D̅E̅V̅M̅, DICENTES:
11:17⸻ GRATIAS AGIMVS TIBI D̅O̅M̅I̅N̅E̅ D̅E̅V̅S̅
OMNIPOTENS, QVI ES, ET QVI ERAS: QVI ACCEPISTI
VIRTVTEM TVAM MAGNAM, ET REGNASTI.
11:18⸻ ET IRATAE SVNT GENTES, ET ADVENIT IRA TVA, ET
TEMPVS MORTVORVM IVDICARI, ET REDDERE MERCEDEM
SERVIS TVIS PROPHETIS, ET S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅, ET TIMENTIBVS
NOMEN TVVM PVSILLIS, ET MAGNIS, ET EXTERMINANDI EOS,
QVI CORRVPERVNT TERRAM.
11:19⸻ ET APERTVM EST TEMPLVM D̅E̅I̅ IN CAELO: ET VISA
EST ARCA TESTAMENTI EIVS IN TEMPLO EIVS, ET FACTA
SVNT FVLGORA, ET VOCES, ET TERRAEMOTVS, ET GRANDO
MAGNA.
12:1⸻ ET SIGNVM MAGNVM PARVIT IN CAELO: MVLIER
AMICTA SOLE, ET LVNA SVB PEDIBVS EIVS, ET IN CAPITE EIVS
CORONA STELLARVM DVODECIM:
12:2⸻ ET IN VTERO HABENS, ET CLAMANS PARTVRIENS,
ET CRVCIATVR VT PAREAT.
12:3⸻ ET VISVM EST ALIVD SIGNVM IN CAELO: ET ECCE
DRACO MAGNVS RVFVS HABENS CAPITA SEPTEM, ET
CORNVA DECEM: ET IN CAPITIBVS SVIS SEPTEM DIADEMATA,
12:4⸻ ET CAVDA EIVS TRAHEBAT TERTIAM PARTEM
STELLARVM CAELI, ET MISIT EAS IN TERRAM, ET DRACO
STETIT ANTE MVLIEREM, QVAE ERAT PARITVRA: VT CVM
PEPERISSET, FILIVM EIVS DEVORARET.
12:5⸻ ET PEPERIT FILIVM MASCVLVM, QVI RECTVRVS
ERIT OMNES GENTES IN VIRGA FERREA: ET RAPTVS EST
FILIVS EIVS AD D̅E̅V̅M̅, ET AD THRONVM EIVS,
12:6⸻ ET MVLIER FVGIT IN SOLITVDINEM VBI HABET
LOCVM PARATVM A D̅E̅O̅, VT IBI PASCANT ILLAM DIEBVS
MILLE DVCENTIS SEXAGINTA.
12:7⸻ ET FACTVM EST PROELIVM IN CAELO: MICHAHEL ET
ANGELI EIVS PROELIABANTVR CVM DRACONE, ET DRACO
PVGNABAT, ET ANGELI EIVS:
12:8⸻ ET NON VALVERVNT, NEQVE LOCVS INVENTVS EST
AMPLIVS EORVM IN CAELO.
12:9⸻ ET PROIECTVS EST DRACO ILLE MAGNVS, SERPENS
ANTIQVVS, QVI VOCATVR DIABOLVS, ET SATANAS, QVI
SEDVCET VNIVERSVM ORBEM: PROIECTVS EST IN TERRAM,
ET ANGELI EIVS CVM ILLO MISSI SVNT.
12:10⸻ ET AVDIVI VOCEM MAGNAM IN CAELO DICENTEM:
NVNC FACTA EST SALVS, ET VIRTVS, ET REGNVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅
N̅O̅S̅T̅R̅I̅, ET POTESTAS C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ EIVS: QVIA PROIECTVS EST
ACCVSATOR FRATRVM NOSTRORVM, QVI ACCVSABAT ILLOS
ANTE CONSPECTVM D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ DIE AC NOCTE.
12:11⸻ ET IPSI VICERVNT ILLVM PROPTER SANGVINEM
AGNI, ET PROPTER VERBVM TESTIMONII SVI, ET NON
DILEXERVNT ANIMAM SVAM VSQVE AD MORTEM.
12:12⸻ PROPTEREA LAETAMINI CAELI, ET QVI HABITATIS
IN EIS. VAE TERRAE, ET MARI, QVIA DESCENDIT DIABOLVS
AD VOS, HABENS IRAM MAGNAM, SCIENS QVOD MODICVM
TEMPVS HABET.
12:13⸻ ET POSTQVAM VIDIT DRACO QVOD PROIECTVS EST
IN TERRAM, PERSECVTVS EST MVLIEREM, QVAE PEPERIT
MASCVLVM:
12:14⸻ ET DATAE SVNT MVLIERI DVAE ALAE AQVILAE
MAGNAE VT VOLARET IN DESERTVM IN LOCVM SVVM, VBI
ALITVR PER TEMPVS ET TEMPORA, ET DIMIDIVM TEMPORIS
A FACIE SERPENTIS.
12:15⸻ ET MISIT SERPENS EX ORE SVO POST MVLIEREM,
AQVAM TAMQVAM FLVMEN, VT EAM FACERET TRAHI A
FLVMINE.
12:16⸻ ET ADIVVIT TERRA MVLIEREM, ET APERVIT TERRA
OS SVVM, ET ABSORBVIT FLVMEN, QVOD MISIT DRACO DE
ORE SVO.
12:17⸻ ET IRATVS EST DRACO IN MVLIEREM: ET ABIIT
FACERE PROELIVM CVM RELIQVIS DE SEMINE EIVS, QVI
CVSTODIVNT MANDATA D̅E̅I̅, ET QVI HABENT TESTIMONIVM
I̅E̅S̅V̅.
12:18⸻ ET STETIT SVPER HARENAM MARIS.
13:1⸻ ET VIDI DE MARE BESTIAM ASCENDENTEM, ET
HABENTEM CAPITA SEPTEM, ET CORNVA DECEM, ET SVPER
CORNVA EIVS DECEM DIADEMATA, ET SVPER CAPITA EIVS
NOMINA BLASPHEMIAE.
13:2⸻ ET BESTIAM, QVAM VIDI, SIMILIS ERAT PARDO, ET
PEDES EIVS SICVT VRSI, ET OS EIVS SICVT OS LEONIS. ET
DEDIT ILLI DRACO VIRTVTEM SVAM, ET POTESTATEM
MAGNAM.
13:3⸻ ET VNVM DE CAPITIBVS SVIS QVASI OCCISVM IN
MORTEM: ET PLAGA MORTIS EIVS CVRATA EST. ET
AMMIRATA EST VNIVERSA TERRA POST BESTIAM.
13:4⸻ ET ADORAVERVNT DRACONEM, QVIA DEDIT
POTESTATEM BESTIAE: ET ADORAVERVNT BESTIAM,
DICENTES: QVIS SIMILIS BESTIAE? ET QVIS POTERIT
PVGNARE CVM EA?
13:5⸻ ET DATVM EST EI OS LOQVENS MAGNA,
BLASPHEMIAE: ET DATA EST ILLI POTESTAS FACERE
MENSES XLII.
13:6⸻ ET APERVIT OS SVVM IN BLASPHEMIA AD D̅E̅V̅M̅,
BLASPHEMARE NOMEN EIVS, ET TABERNACVLVM EIVS, ET
EOS, QVI IN CAELO HABITANT.
13:7⸻ ET DATVM EST ILLI BELLVM FACERE CVM S̅A̅N̅C̅T̅I̅S̅,
ET VINCERE ILLOS. ET DATA EST EI POTESTAS IN OMNEM
TRIBVM, ET POPVLVM, ET LINGVAM, ET GENTEM,
13:8⸻ ET ADORABVNT EVM OMNES, QVI HABITANT
TERRAM: QVORVM NON SVNT SCRIPTA NOMINA IN LIBRO
VITAE AGNI, QVI OCCISVS EST AB ORIGINE MVNDI.
13:9⸻ SI QVIS HABET AVREM, AVDIAT.
13:10⸻ QVI IN CAPTIVITATEM, VADIT IN CAPTIVITATEM:
QVI IN GLADIO OCCIDERIT, OPORTET EVM GLADIO OCCIDI.
HIC EST PATIENTIA, ET FIDES S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅.
13:11⸻ ET VIDI ALIAM BESTIAM ASCENDENTEM DE
TERRA, ET HABEBAT CORNVA DVO SIMILIA AGNI, ET
LOQVEBATVR SICVT DRACO.
13:12⸻ ET POTESTATEM PRIORIS BESTIAE OMNEM
FACIEBAT IN CONSPECTV EIVS: ET FECIT TERRAM, ET
HABITANTES IN EAM, ADORARE BESTIAM PRIMAM, CVIVS
CVRATA EST PLAGA MORTIS.
13:13⸻ ET FECIT SIGNA MAGNA, VT ETIAM IGNEM
FACERET DE CAELO DESCENDERE IN TERRAM IN
CONSPECTVM HOMINVM.
13:14⸻ ET SEDVCET HABITANTES TERRAM PROPTER
SIGNA, QVAE DATA SVNT ILLI FACERE IN CONSPECTV
BESTIAE, DICENS HABITANTIBVS IN TERRA, VT FACIANT
IMAGINEM BESTIAE, QVAE HABET PLAGAM GLADII, ET VIXIT.
13:15⸻ ET DATVM EST ILLI VT DARET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅M̅ IMAGINI
BESTIAE, VT ET LOQVATVR IMAGO BESTIAE: ET FACIAT
QVICVMQVE NON ADORAVERIT IMAGINEM BESTIAE,
OCCIDANTVR.
13:16⸻ ET FACIET OMNES PVSILLOS, ET MAGNOS, ET
DIVITES, ET PAVPERES, ET LIBEROS, ET SERVOS HABERE
CARACTER IN DEXTRA MANV, AVT IN FRONTIBVS SVIS.
13:17⸻ ET NEQVIS POSSIT EMERE, AVT VENDERE, NISI QVI
HABET CARACTER, NOMINE BESTIAE, AVT NVMERVM
NOMINIS EIVS.
13:18⸻ HIC SAPIENTIA EST. QVI HABET INTELLECTVM,
COMPVTET NVMERVM BESTIAE. NVMERVS ENIM HOMINIS
EST: ET NVMERVS EIVS EST SESCENTI SEXAGINTA SEX.
14:1⸻ ET VIDI: ET ECCE AGNVS STABAT SVPRA MONTEM
SION, ET CVM ILLO CENTVM QVADRAGINTA QVATTVOR
MILIA, HABENTES NOMEN EIVS, ET NOMEN PATRIS EIVS
SCRIPTVM IN FRONTIBVS SVIS.
14:2⸻ ET AVDIVI VOCEM DE CAELO, TAMQVAM VOCEM
AQVARVM MVLTARVM, ET TAMQVAM VOCEM TONITRVI
MAGNI: ET VOCEM, QVAM AVDIVI, SICVT CITHAROEDORVM
CITHARIZANTIVM IN CITHARIS SVIS.
14:3⸻ ET CANTABANT QVASI CANTICVM NOVVM ANTE
SEDEM, ET ANTE QVATTVOR ANIMALIA, ET SENIORES: ET
NEMO POTERAT DICERE CANTICVM, NISI ILLA CENTVM
QVADRAGINTA QVATTVOR MILIA, QVI EMPTI SVNT DE
TERRA.
14:4⸻ HI SVNT, QVI CVM MVLIERIBVS NON SVNT
COINQVINATI: VIRGINES ENIM SVNT. HI QVI SECVNTVR
AGNVM QVOCVMQVE ABIERIT. HI EMPTI SVNT EX
HOMINIBVS PRIMITIAE D̅E̅O̅, ET AGNO,
14:5⸻ ET IN ORE IPSORVM NON EST INVENTVM
MENDACIVM: SINE MACVLA ENIM SVNT.
14:6⸻ ET VIDI ALTERVM ANGELVM VOLANTEM PER
MEDIVM CAELVM, HABENTEM EVANGELIVM AETERNVM, VT
EVANGELIZARET SEDENTIBVS SVPER TERRAM, ET SVPER
OMNEM GENTEM, ET TRIBVM, ET LINGVAM, ET POPVLVM:
14:7⸻ DICENTEM MAGNA VOCE: TIMETE D̅E̅V̅M̅, ET DATE
ILLI HONOREM, QVIA VENIT HORA IVDICII EIVS: ET ADORATE
EVM, QVI FECIT CAELVM, ET TERRAM, ET MARE, ET FONTES
AQVARVM.
14:8⸻ ET ALIVS ANGELVS SECVTVS EST DICENS: CECIDIT,
CECIDIT BABYLON ILLA MAGNA: QVAE A VINO IRAE
FORNICATIONIS SVAE POTIONAVIT OMNES GENTES.
14:9⸻ ET ANGELVS TERTIVS SECVTVS EST ILLOS, DICENS
VOCE MAGNA: SI QVIS ADORAVERIT BESTIAM, ET IMAGINEM
EIVS, ET ACCEPERIT CARACTEREM IN FRONTE SVA, AVT IN
MANV SVA:
14:10⸻ ET HIC BIBET DE VINO IRAE D̅E̅I̅, QVI MIXTVS EST
MERO IN CALICE IRAE IPSIVS, ET CRVCIABITVR IGNE, ET
SVLPHVRE IN CONSPECTV ANGELORVM S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅, ET
ANTE CONSPECTVM AGNI:
14:11⸻ ET FVMVS TORMENTORVM EORVM IN S̅A̅E̅C̅V̅L̅A̅
SAECVLORVM ASCENDIT: NEC HABENT REQVIEM DIE AC
NOCTE, QVI ADORAVERVNT BESTIAM, ET IMAGINEM EIVS, ET
SI QVIS ACCEPIT CARACTEREM NOMINIS EIVS.
14:12⸻ HIC PATIENTIA S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅ EST, QVI CVSTODIVNT
MANDATA D̅E̅I̅, ET FIDEM I̅E̅S̅V̅.
14:13⸻ ET AVDIVI VOCEM DE CAELO, DICENTEM: SCRIBE:
BEATI MORTVI, QVI IN D̅O̅M̅I̅N̅O̅ MORIVNTVR. AMODO IAM
DICIT S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, VT REQVIESCANT A LABORIBVS SVIS: OPERA
ENIM ILLORVM SECVNTVR ILLOS.
14:14⸻ ET VIDI, ET ECCE NVBEM CANDIDAM: ET SVPER
NVBEM SEDENTEM SIMILEM FILIO HOMINIS, HABENTEM IN
CAPITE SVO CORONAM AVREAM, ET IN MANV SVA FALCEM
ACVTAM.
14:15⸻ ET ALTER ANGELVS EXIVIT DE TEMPLO, CLAMANS
VOCE MAGNA AD SEDENTEM SVPER NVBEM: MITTE FALCEM
TVAM, ET METE, QVIA VENIT HORA VT METATVR, QVONIAM
ARVIT MESSIS TERRAE.
14:16⸻ ET MISIT QVI SEDEBAT SVPER NVBEM, FALCEM
SVAM IN TERRAM, ET MESSA EST TERRA.
14:17⸻ ET ALIVS ANGELVS EXIVIT DE TEMPLO, QVOD EST
IN CAELO, HABENS ET IPSE FALCEM ACVTAM.
14:18⸻ ET ALIVS ANGELVS DE ALTARI, QVI HABET
POTESTATEM SVPRA IGNEM: ET CLAMAVIT VOCE MAGNA AD
EVM, QVI HABEBAT FALCEM ACVTAM, DICENS: MITTE
FALCEM TVAM ACVTAM, ET VINDEMIA BOTRVS VINEAE
TERRAE: QVONIAM MATVRAE SVNT VVAE EIVS.
14:19⸻ ET MISIT ANGELVS FALCEM SVAM IN TERRAM, ET
VINDEMIAVIT VINEAM TERRAE, ET MISIT IN LACVM IRAE D̅E̅I̅
MAGNVM:
14:20⸻ ET CALCATVS EST LACVS EXTRA CIVITATEM, ET
EXIVIT SANGVIS DE LACV VSQVE AD FRENOS EQVORVM PER
STADIA MILLE SESCENTA.
15:1⸻ ET VIDI ALIVD SIGNVM IN CAELO MAGNVM, ET
MIRABILE, ANGELOS SEPTEM, HABENTES PLAGAS SEPTEM
NOVISSIMAS: QVONIAM IN ILLIS CONSVMMATA EST IRA D̅E̅I̅.
15:2⸻ ET VIDI TAMQVAM MARE VITREVM MIXTVM IGNE,
ET EOS, QVI VICERVNT BESTIAM, ET IMAGINEM ILLIVS, ET
NVMERVM NOMINIS EIVS, STANTES SVPER MARE VITREVM,
HABENTES CITHARAS D̅E̅I̅:
15:3⸻ ET CANTANTES CANTICVM MOYSI SERVI D̅E̅I̅, ET
CANTICVM AGNI, DICENTES: MAGNA, ET MIRABILIA OPERA
TVA D̅O̅M̅I̅N̅E̅ D̅E̅V̅S̅ OMNIPOTENS: IVSTAE ET VERAE VIAE
TVAE, REX CAELORVM.
15:4⸻ QVIS NON TIMEBIT D̅O̅M̅I̅N̅E̅, ET MAGNIFICAVIT
NOMEN TVVM? QVIA SOLVS PIVS ES: QVONIAM OMNES
GENTES VENIENT, ET ADORABVNT IN CONSPECTV TVO,
QVONIAM IVDICIA TVA MANIFESTA SVNT.
15:5⸻ ET POST HAEC VIDI, ET ECCE APERTVM EST
TEMPLVM TABERNACVLI TESTIMONII IN CAELO:
15:6⸻ ET EXIERVNT SEPTEM ANGELI HABENTES PLAGAS
DE TEMPLO, VESTITI LAPIDE MVNDO, CANDIDO, ET
PRAECINCTI CIRCA PECTORA ZONIS AVREIS.
15:7⸻ ET VNVS EX QVATTVOR ANIMALIBVS DEDIT SEPTEM
ANGELIS SEPTEM PHIALAS AVREAS, PLENAS IRACVNDIAE
D̅E̅I̅ VIVENTIS IN SAECVLA SAECVLORVM.
15:8⸻ ET IMPLETVM EST TEMPLVM FVMO A MAIESTATE
D̅E̅I̅, ET DE VIRTVTE EIVS: ET NEMO POTERAT INTROIRE IN
TEMPLVM, DONEC CONSVMMARENTVR SEPTEM PLAGAE
SEPTEM ANGELORVM.
16:1⸻ ET AVDIVI VOCEM MAGNAM DE TEMPLO, DICENTEM
SEPTEM ANGELIS: ITE, ET EFFVNDITE SEPTEM PHIALAS IRAE
D̅E̅I̅ IN TERRAM.
16:2⸻ ET ABIIT PRIMVS, ET EFFVDIT PHIALAM SVAM IN
TERRAM, ET FACTVM EST VVLNVS SAEVVM, AC PESSIMVM IN
HOMINES, QVI HABEBANT CARACTEREM BESTIAE: ET IN EOS,
QVI ADORAVERVNT IMAGINEM EIVS.
16:3⸻ ET SECVNDVS EFFVDIT PHIALAM SVAM IN MARE, ET
FACTVS EST SANGVIS TAMQVAM MORTVI: ET OMNIS ANIMA
VIVENS MORTVA EST IN MARI.
16:4⸻ ET TERTIVS EFFVDIT PHIALAM SVAM SVPER
FLVMINA, ET SVPER FONTES AQVARVM, ET FACTVS EST
SANGVIS.
16:5⸻ ET AVDIVI ANGELVM AQVARVM DICENTEM: IVSTVS
ES QVI ES, ET QVI ERAS; S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, QVIA HAEC IVDICASTI:
16:6⸻ QVIA SANGVINEM S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅, ET PROPHETARVM
FVDERVNT, ET SANGVINEM EIS DEDISTI BIBERE: VT DIGNI
SVNT.
16:7⸻ ET AVDIVI ALTERVM DICENS: ETIAM D̅O̅M̅I̅N̅E̅ D̅E̅V̅S̅
OMNIPOTENS VERA, ET IVSTA IVDICIA TVA.
16:8⸻ ET QVARTVS EFFVDIT PHIALAM SVAM IN SOLEM, ET
DATVM EST ILLI AESTV AFFICERE HOMINES, ET IGNI:
16:9⸻ ET AESTVAVERVNT HOMINES AESTV MAGNO, ET
BLASPHEMAVERVNT NOMEN D̅E̅I̅ HABENTIS POTESTATEM
SVPER HAS PLAGAS, NEQVE EGERVNT PAENITENTIAM VT
DARENT ILLI GLORIAM.
16:10⸻ ET QVINTVS EFFVDIT PHIALAM SVAM SVPER
SEDEM BESTIAE: ET FACTVM EST REGNVM EIVS
TENEBROSVM, ET CONMANDVCAVERVNT LINGVAS SVAS
PRAE DOLORE:
16:11⸻ ET BLASPHEMAVERVNT D̅E̅V̅M̅ CAELI PRAE
DOLORIBVS, ET VVLNERIBVS SVIS, ET NON EGERVNT
PAENITENTIAM EX OPERIBVS SVIS.
16:12⸻ ET SEXTVS EFFVDIT PHIALAM SVAM IN FLVMEN
ILLVM MAGNVM EVFRATEN: ET SICCAVIT AQVAM EIVS, VT
PRAEPARETVR VIA REGIBVS AB ORTV SOLIS.
16:13⸻ ET VIDI DE ORE DRACONIS, ET DE ORE BESTIAE, ET
DE ORE PSEVDOPROPHETAE S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ TRES INMVNDOS IN
MODVM RANARVM.
16:14⸻ SVNT ENIM S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ DAEMONIORVM FACIENTES
SIGNA, PROCEDENT AD REGES TOTIVS TERRAE CONGREGARE
ILLOS IN PROELIVM AD DIEM MAGNVM D̅E̅I̅ OMNIPOTENTIS.
16:15⸻ ECCE VENIO SICVT FVR. BEATVS QVI VIGILAT, ET
CVSTODIT VESTIMENTA SVA, NE NVDVS AMBVLET, ET
VIDEANT TVRPITVDINEM EIVS.
16:16⸻ ET CONGREGAVIT ILLOS IN LOCVM, QVI VOCATVR
HEBRAICAE HERMAGEDON.
16:17⸻ ET SEPTIMVS EFFVDIT PHIALAM SVAM IN AEREM,
ET EXIVIT VOX MAGNA DE TEMPLO A THRONO, DICENS:
FACTVM EST.
16:18⸻ ET FACTA SVNT FVLGORA, ET VOCES, ET
TONITRVA, ET TERRAEMOTVS FACTVS EST MAGNVS, QVALIS
NVMQVAM FVIT EX QVO HOMINES FVERVNT SVPER TERRAM:
TALIS TERRAEMOTVS, SIC MAGNVS.
16:19⸻ ET FACTA EST CIVITAS MAGNA IN TRES PARTES:
ET CIVITATES GENTIVM CECIDERVNT. ET BABYLON MAGNA
VENIT IN MEMORIAM ANTE D̅E̅V̅M̅, DARE EI CALICEM VINI
INDIGNATIONIS IRAE EIVS.
16:20⸻ ET OMNIS INSVLA FVGIT, ET MONTES NON SVNT
INVENTI.
16:21⸻ ET GRANDO MAGNA SICVT TALENTVM DESCENDIT
DE CAELO IN HOMINES: ET BLASPHEMAVERVNT HOMINES
D̅E̅V̅M̅ PROPTER PLAGAM GRANDINIS: QVONIAM HOMINES
MAGNA FACTA EST VEHEMENTER.
17:1⸻ ET VENIT VNVS DE SEPTEM ANGELIS, QVI
HABEBANT SEPTEM PHIALAS, ET LOCVTVS EST MECVM,
DICENS: VENI OSTENDAM TIBI DAMNATIONEM MERETRICIS
MAGNAE, QVAE SEDET SVPER AQVAS MVLTAS,
17:2⸻ CVM QVA FORNICATI SVNT REGES TERRAE, ET
INEBRIATI SVNT QVI INHABITANT TERRAM DE VINO
PROSTITVTIONIS EIVS.
17:3⸻ ET ABSTVLIT ME IN DESERTVM IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅. ET VIDI
MVLIEREM SEDENTEM SVPER BESTIAM COCCINEAM,
PLENAM NOMINIBVS BLASPHEMIAE, HABENTEM CAPITA
SEPTEM, ET CORNVA DECEM.
17:4⸻ ET MVLIER ERAT CIRCVMDATA PVRPVRA, ET
COCCINO, ET INAVRATA AVRO, ET LAPIDE PRAETIOSO, ET
MARGARITIS, HABENS POCVLVM AVREVM IN MANV SVA,
PLENVM ABOMINATIONVM, ET INMVNDITIAE
FORNICATIONIS EIVS:
17:5⸻ ET IN FRONTE EIVS NOMEN SCRIPTVM:
MYSTERIVM: BABYLON MAGNA, MATER FORNICATIONVM, ET
ABOMINATIONVM TERRAE.
17:6⸻ ET VIDI MVLIEREM EBRIAM DE SANGVINE
S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅, ET DE SANGVINE MARTYRVM I̅E̅S̅V̅. ET
MIRATVS SVM CVM VIDISSEM ILLAM AMMIRATIONE MAGNA.
17:7⸻ ET DIXIT MIHI ANGELVS: QVARE MIRARIS? EGO TIBI
DICAM SACRAMENTVM MVLIERIS, ET BESTIAE, QVAE
PORTAT EAM, QVAE HABET CAPITA SEPTEM, ET CORNVA
DECEM.
17:8⸻ BESTIAM, QVAM VIDISTI, FVIT, ET NON EST, ET
ASCENSVRA EST DE ABYSSO, ET IN INTERITVM IBIT: ET
MIRABANTVR INHABITANTES TERRAM (QVORVM NON SVNT
SCRIPTA NOMINA IN LIBRO VITAE A CONSTITVTIONE MVNDI)
VIDENTES BESTIAM, QVIA ERAT, ET NON EST.
17:9⸻ ET HIC EST SENSVS, QVI HABET SAPIENTIAM.
SEPTEM CAPITA: SEPTEM MONTES SVNT, SVPER QVOS
MVLIER SEDET, ET REGES SEPTEM SVNT.
17:10⸻ QVINQVE CECIDERVNT, VNVS EST, ET ALIVS
NONDVM VENIT: ET CVM VENERIT, OPORTET ILLVM BREVE
TEMPVS MANERE.
17:11⸻ ET BESTIA, QVAE ERAT, ET NON EST: ET IPSA
OCTAVA EST: ET DE SEPTEM EST, ET IN INTERITVM VADET.
17:12⸻ ET DECEM CORNVA, QVAE VIDISTI, DECEM REGES
SVNT: QVI REGNVM NONDVM ACCEPERVNT, SED
POTESTATEM TAMQVAM REGES VNA HORA ACCIPIVNT POST
BESTIAM.
17:13⸻ HI VNVM CONSILIVM HABENT, ET VIRTVTEM, ET
POTESTATEM SVAM BESTIAE TRADVNT.
17:14⸻ HI CVM AGNO PVGNABVNT, ET AGNVS VINCET
ILLOS: QVONIAM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DOMINORVM EST, ET REX REGVM,
ET QVI CVM ILLO SVNT, VOCATI, ELECTI, ET FIDELES.
17:15⸻ ET DIXIT MIHI: AQVAS, QVAS VIDISTI VBI
MERETRIX SEDET, POPVLI SVNT, ET GENTES, ET LINGVAE.
17:16⸻ ET DECEM CORNVA, QVAE VIDISTI ET BESTIAM: HI
ODIENT FORNICARIAM, ET DESOLATAM FACIENT ILLAM, ET
NVDAM, ET CARNES EIVS MANDVCABVNT, ET IPSAM IGNI
CONCREMABVNT.
17:17⸻ D̅E̅V̅S̅ ENIM DEDIT IN CORDA EORVM VT FACIANT
QVOD ILLI PLACITVM EST: VT DENT REGNVM SVVM BESTIAE
DONEC CONSVMMENTVR VERBA D̅E̅I̅.
17:18⸻ ET MVLIER, QVAM VIDISTI, EST CIVITAS MAGNA,
QVAE HABET REGNVM SVPER REGES TERRAE.
18:1⸻ ET POST HAEC VIDI ALIVM ANGELVM
DESCENDENTEM DE CAELO, HABENTEM POTESTATEM
MAGNAM: ET TERRA INLVMINATA EST GLORIA EIVS.
18:2⸻ ET EXCLAMAVIT IN FORTI VOCE, DICENS: CECIDIT,
CECIDIT BABYLON MAGNA: ET FACTA EST HABITATIO
DAEMONIORVM, ET CVSTODIA OMNIS S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅ INMVNDI, ET
CVSTODIA OMNIS VOLVCRIS INMVNDAE:
18:3⸻ ET QVIA DE IRA FORNICATIONIS EIVS BIBERVNT
OMNES GENTES: ET REGES TERRAE CVM ILLA FORNICATI
SVNT: ET MERCATORES TERRAE DE VIRTVTE DELICIARVM
EIVS DIVITES FACTI SVNT.
18:4⸻ ET AVDIVI ALIAM VOCEM DE CAELO, DICENTEM:
EXITE DE ILLA POPVLVS MEVS: VT NE PARTICIPES SITIS
DELICTORVM EIVS, ET DE PLAGIS EIVS NON ACCIPIATIS.
18:5⸻ QVONIAM PERVENERVNT PECCATA EIVS VSQVE AD
CAELVM, ET RECORDATVS EST D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ INIQVITATVM EIVS.
18:6⸻ REDDITE ILLI SICVT ET IPSA REDDIDIT: ET
DVPLICATE DVPLICIA SECVNDVM OPERA EIVS: IN POCVLO,
QVOD MISCVIT, MISCETE ILLI DVPLVM.
18:7⸻ QVANTVM GLORIFICAVIT SE, ET IN DELICIIS FVIT,
TANTVM DATE ILLI TORMENTVM ET LVCTVM: QVIA IN
CORDE SVO DICIT: SEDEO REGINA: ET VIDVA NON SVM: ET
LVCTVM NON VIDEBO.
18:8⸻ IDEO IN VNA DIE VENIENT PLAGAE EIVS, MORS, ET
LVCTVS, ET FAMES, ET IGNI CONBVRETVR: QVIA FORTIS EST
D̅E̅V̅S̅, QVI IVDICAVIT ILLAM.
18:9⸻ ET FLEBVNT, ET PLANGENT SE SVPER ILLAM REGES
TERRAE, QVI CVM ILLA FORNICATI SVNT, ET IN DELICIIS
VIXERVNT, CVM VIDERINT FVMVM INCENDII EIVS:
18:10⸻ LONGE STANTES PROPTER TIMOREM
TORMENTORVM EIVS, DICENTES: VAE, VAE CIVITAS ILLA
MAGNA BABYLON, CIVITAS ILLA FORTIS: QVONIAM VNA
HORA VENIT IVDICIVM TVVM.
18:11⸻ ET NEGOTIATORES TERRAE FLEBVNT, ET
LVGEBVNT SVPER ILLAM: QVONIAM MERCES EORVM NEMO
EMET AMPLIVS:
18:12⸻ MERCEM AVRI, ET ARGENTI, ET LAPIDIS
PRAETIOSI, ET MARGARITI, ET BYSSI, ET PVRPVRAE, ET
SERICI, ET COCCI, ET OMNE LIGNVM THYINVM, ET OMNIA
VASA EBORIS, ET OMNIA VASA DE LAPIDE PRAETIOSO, ET
AERAMENTO, ET FERRO, ET MARMORE,
18:13⸻ ET CINNAMOMVM ET AMOMVM ET
ODORAMENTORVM, ET VNGENTI, ET TVRIS, ET VINI, ET OLEI,
ET SIMILAE, TRITICI, ET IVMENTORVM, ET OVIVM, ET
EQVORVM, ET REDARVM, ET MANCIPIORVM, ET ANIMARVM
HOMINVM.
18:14⸻ ET POMA TVA DESIDERII ANIMAE DISCESSIT A TE,
ET OMNIA PINGVIA, ET CLARA PERIERVNT A TE, ET AMPLIVS
ILLA IAM NON INVENIENT.
18:15⸻ MERCATORES HORVM, QVI DIVITES FACTI SVNT,
AB EA LONGE STABVNT PROPTER TIMOREM TORMENTORVM
EIVS, FLENTES, AC LVGENTES,
18:16⸻ ET DICENTES: VAE, VAE CIVITAS ILLA MAGNA,
QVAE AMICTA ERAT BYSSINO, ET PVRPVRA, ET COCCO, ET
DEAVRATA ERAT AVRO, ET LAPIDE PRAETIOSO, ET
MARGARITIS:
18:17⸻ QVONIAM VNA HORA DESTITVTAE SVNT TANTAE
DIVITIAE, ET OMNIS GVBERNATOR, ET OMNIS, QVI IN LOCVM
NAVIGANT, ET NAVTAE, ET QVI MARIA OPERANTVR, LONGE
STETERVNT,
18:18⸻ ET CLAMAVERVNT VIDENTES LOCVM INCENDII
EIVS, DICENTES: QVAE SIMILIS CIVITATI HVIC MAGNAE?
18:19⸻ ET MISERVNT PVLVEREM SVPER CAPITA SVA, ET
CLAMAVERVNT FLENTES, ET LVGENTES, ET DICENTES: VAE,
VAE CIVITAS MAGNA, IN QVA DIVITES FACTI SVNT OMNES,
QVI HABENT NAVES IN MARI DE PRETIIS EIVS: QVONIAM VNA
HORA DESOLATA EST.
18:20⸻ EXVLTA SVPER EAM CAELVM, ET S̅A̅N̅C̅T̅I̅
APOSTOLI, ET PROPHETAE: QVONIAM IVDICAVIT D̅E̅V̅S̅
IVDICIVM VESTRVM DE ILLA.
18:21⸻ ET SVSTVLIT VNVS ANGELVS FORTIS LAPIDEM
QVASI MOLAREM MAGNVM, ET MISIT IN MARE, DICENS: HOC
IMPETV MITTETVR BABYLON ILLA MAGNA CIVITAS, ET
VLTRA IAM NON INVENIETVR.
18:22⸻ ET VOX CITHAREDORVM, ET MVSICORVM, ET TIBIA
CANENTIVM, ET TVBA NON AVDIETVR IN TE AMPLIVS: ET
OMNIS ARTIFEX OMNIS ARTIS NON INVENIETVR IN TE
AMPLIVS: ET VOX MOLAE NON AVDIETVR IN TE AMPLIVS:
18:23⸻ ET LVX LVCERNAE NON LVCEBIT TIBI AMPLIVS: ET
VOX SPONSI, ET SPONSAE NON AVDIETVR ADHVC IN TE: QVIA
MERCATORES TVI ERANT PRINCIPES TERRAE, QVIA IN
BENEFICIIS TVIS ERRAVERVNT OMNES GENTES.
18:24⸻ ET IN EA SANGVIS PROPHETARVM ET S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅
INVENTVS EST: ET OMNIVM, QVI INTERFECTI SVNT IN
TERRA.
19:1⸻ POST HAEC AVDIVI QVASI VOCEM MAGNAM
TVBARVM MVLTARVM IN CAELO DICENTIVM: ALLELVIA:
LAVS, ET GLORIA, ET VIRTVS D̅E̅O̅ NOSTRO EST:
19:2⸻ QVIA VERA, ET IVSTA IVDICIA SVNT EIVS, QVI
IVDICAVIT DE MERETRICE MAGNA, QVAE CORRVPIT TERRAM
IN PROSTITVTIONE SVA, ET VINDICAVIT SANGVINEM
SERVORVM SVORVM DE MANIBVS EIVS.
19:3⸻ ET ITERVM DIXERVNT: ALLELVIA. ET FVMVS EIVS
ASCENDIT IN SAECVLA SAECVLORVM.
19:4⸻ ET CECIDERVNT SENIORES VIGINTIQVATTVOR, ET
QVATTVOR ANIMALIA, ET ADORAVERVNT D̅E̅V̅M̅ SEDENTEM
SVPER THRONVM, DICENTES: AMEN: ALLELVIA.
19:5⸻ ET VOX DE THRONO EXIVIT, DICENS: LAVDEM
DICITE D̅E̅O̅ NOSTRO OMNES SERVI EIVS: ET QVI TIMETIS
EVM PVSILLI, ET MAGNI.
19:6⸻ ET AVDIVI QVASI VOCEM TVBAE MAGNAE, ET SICVT
VOCEM AQVARVM MVLTARVM, ET SICVT VOCEM TONITRVVM
MAGNORVM, DICENTIVM: ALLELVIA: QVONIAM REGNAVIT
D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅E̅V̅S̅ NOSTER OMNIPOTENS.
19:7⸻ GAVDEAMVS, ET EXVLTEMVS: ET DEMVS GLORIAM
EI: QVIA VENERVNT NVPTIAE AGNI, ET VXOR EIVS
PRAEPARAVIT SE.
19:8⸻ ET DATVM EST ILLI VT COOPERIAT SE BYSSINVM
SPLENDENS, ET CANDIDVM. BYSSINVM ENIM
IVSTIFICATIONES SVNT S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅.
19:9⸻ ET DICIT MIHI: SCRIBE: BEATI, QVI AD CENAM
NVPTIARVM AGNI VOCATI SVNT: ET DICIT MIHI: HAEC VERBA
VERA D̅E̅I̅ SVNT.
19:10⸻ ET CECIDI ANTE PEDES EIVS, VT ADORAREM EVM.
ET DICIT MIHI: VIDE NE FECERIS: CONSERVVS TVVS SVM, ET
FRATRVM TVORVM HABENTIVM TESTIMONIVM I̅E̅S̅V̅. D̅E̅V̅M̅
ADORA. TESTIMONIVM ENIM I̅E̅S̅V̅ EST S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅
PROPHETIAE.
19:11⸻ ET VIDI CAELVM APERTVM, ET ECCE EQVVS ALBVS,
ET QVI SEDEBAT SVPER EVM, VOCABATVR FIDELIS, ET
VERAX VOCATVR, ET IVSTITIA IVDICAT, ET PVGNAT.
19:12⸻ OCVLI AVTEM EIVS SICVT FLAMMA IGNIS, ET IN
CAPITE EIVS DIADEMATA MVLTA, HABENS NOMEN
SCRIPTVM, QVOD NEMO NOVIT NISI IPSE.
19:13⸻ ET VESTITVS ERAT VESTEM ASPERSAM SANGVINE:
ET VOCATVR NOMEN EIVS, VERBVM D̅E̅I̅.
19:14⸻ ET EXERCITVS QVI SVNT IN CAELO, SEQVEBANTVR
EVM IN EQVIS ALBIS, VESTITI BYSSINVM ALBVM, MVNDVM.
19:15⸻ ET DE ORE IPSIVS PROCEDIT GLADIVS ACVTVS: VT
IN IPSO PERCVTIAT GENTES. ET IPSE REGET EOS IN VIRGA
FERREA: ET IPSE CALCAT TORCVLAR VINI FVRORIS IRAE D̅E̅I̅
OMNIPOTENTIS.
19:16⸻ ET HABET IN VESTIMENTO, ET IN FEMORE SVO
SCRIPTVM: REX REGVM, ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ DOMINANTIVM.
19:17⸻ ET VIDI VNVM ANGELVM STANTEM IN SOLE, ET
CLAMAVIT VOCE MAGNA, DICENS OMNIBVS AVIBVS, QVAE
VOLABANT PER MEDIVM CAELI: VENITE, CONGREGAMINI AD
CENAM MAGNAM D̅E̅I̅:
19:18⸻ VT MANDVCETIS CARNES REGVM, ET CARNES
TRIBVNORVM, ET CARNES FORTIVM, ET CARNES EQVORVM,
ET SEDENTIVM IN IPSIS, ET CARNES OMNIVM LIBERORVM,
AC SERVORVM, ET PVSILLORVM, AC MAGNORVM.
19:19⸻ ET VIDI BESTIAM, ET REGES TERRAE, ET
EXERCITVS EORVM CONGREGATOS AD FACIENDVM
PROELIVM CVM ILLO, QVI SEDEBAT IN EQVO, ET CVM
EXERCITV EIVS.
19:20⸻ ET ADPRAEHENSA EST BESTIA, ET CVM ILLO
PSEVDOPROPHETA: QVI FECIT SIGNA CORAM IPSO, QVIBVS
SEDVXIT EOS, QVI ACCEPERVNT CARACTEREM BESTIAE, QVI
ET ADORANT IMAGINEM EIVS. VIVI MISSI SVNT HI DVO IN
STAGNVM IGNIS ARDENTIS SVLPHVRE:
19:21⸻ ET CETERI OCCISI SVNT IN GLADIO SEDENTIS
SVPER EQVVM, QVI PROCEDIT DE ORE IPSIVS: ET OMNES
AVES SATVRATAE SVNT CARNIBVS EORVM.
20:1⸻ ET VIDI ANGELVM DESCENDENTEM DE CAELO,
HABENTEM CLAVEM ABYSSI, ET CATENAM MAGNAM IN
MANV SVA.
20:2⸻ ET ADPRAEHENDIT DRACONEM, SERPENTEM
ANTIQVVM, QVI EST DIABOLVS, ET SATANAS, ET LIGAVIT
EVM PER ANNOS MILLE:
20:3⸻ ET MISIT EVM IN ABYSSVM, ET CLVSIT, ET SIGNAVIT
SVPER ILLVM VT NON SEDVCAT AMPLIVS GENTES, DONEC
CONSVMMENTVR MILLE ANNI: POST HAEC OPORTET ILLVM
SOLVI MODICO TEMPORE.
20:4⸻ ET VIDI SEDES, ET SEDERVNT SVPER EAS, ET
IVDICIVM DATVM EST ILLIS: ET ANIMAS DECOLLATORVM
PROPTER TESTIMONIVM I̅E̅S̅V̅, ET PROPTER VERBVM D̅E̅I̅, ET
QVI NON ADORAVERVNT BESTIAM, NEQVE IMAGINEM EIVS,
NEC ACCEPERVNT CARACTEREM EIVS IN FRONTIBVS, AVT IN
MANIBVS SVIS, ET VIXERVNT, ET REGNAVERVNT CVM
C̅H̅R̅I̅S̅T̅O̅ MILLE ANNIS.
20:5⸻ CETERI MORTVORVM NON VIXERVNT, DONEC
CONSVMMENTVR MILLE ANNI: HAEC EST RESVRRECTIO
PRIMA.
20:6⸻ BEATVS, ET S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, QVI HABET PARTEM IN
RESVRRECTIONE PRIMA: IN HIS SECVNDA MORS NON HABET
POTESTATEM: SED ERVNT SACERDOTES D̅E̅I̅ ET C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅, ET
REGNABVNT CVM ILLO MILLE ANNIS.
20:7⸻ SED CVM CONSVMMATI FVERINT MILLE ANNI,
SOLVETVR SATANAS DE CARCERE SVO, ET EXIVIT, ET
SEDVCET GENTES, QVAE SVNT SVPER QVATTVOR ANGVLOS
TERRAE, GOG, ET MAGOG, ET CONGREGAVIT EOS IN
PROELIVM, QVORVM NVMERVS EST SICVT ARENA MARIS.
20:8⸻ ET ASCENDERVNT SVPER LATITVDINEM TERRAE,
ET CIRCVMIERVNT CASTRA S̅A̅N̅C̅T̅O̅R̅V̅M̅, ET CIVITATEM
DILECTAM.
20:9⸻ ET DESCENDIT IGNIS A D̅E̅O̅ DE CAELO, ET
DEVORAVIT EOS: ET DIABVLVS, QVI SEDVCEBAT EOS, MISSVS
EST IN STAGNVM IGNIS, ET SVLPHORIS,
20:10⸻ VBI ET BESTIA, ET PSEVDOPROPHETIS ET
CRVCIABVNTVR DIE AC NOCTE IN SAECVLA SAECVLORVM.
20:11⸻ ET VIDI THRONVM MAGNVM CANDIDVM, ET
SEDENTEM SVPER EVM, A CVIVS CONSPECTV FVGIT TERRA,
ET CAELVM, ET LOCVS NON EST INVENTVS AB EIS.
20:12⸻ ET VIDI MORTVOS MAGNOS, ET PVSILLOS STANTES
IN CONSPECTV THRONI, ET LIBRI APERTI SVNT: ET ALIVS
LIBER APERTVS EST, QVI EST VITAE: ET IVDICATI SVNT
MORTVI EX HIS, QVAE SCRIPTA ERANT IN LIBRIS SECVNDVM
OPERA IPSORVM.
20:13⸻ ET DEDIT MARE MORTVOS, QVI IN EO ERANT: ET
MORS, ET INFERVS DEDERVNT MORTVOS, QVI IN IPSIS
ERANT: ET IVDICATVM EST DE SINGVLIS SECVNDVM OPERA
IPSORVM.
20:14⸻ ET INFERVS ET MORS MISSI SVNT IN STAGNVM
IGNIS. HAEC MORS SECVNDA EST, IN STAGNVM IGNIS.
20:15⸻ ET QVI NON INVENTVS IN LIBRO VITAE SCRIPTVS,
MISSVS EST IN STAGNVM IGNIS.
21:1⸻ ET VIDI CAELVM NOVVM, ET TERRAM NOVAM.
PRIMVM ENIM CAELVM, ET PRIMA TERRA ABIIT, ET MARE
IAM NON EST.
21:2⸻ ET CIVITATEM S̅A̅N̅C̅T̅A̅M HIERVSALEM NOVAM VIDI
DESCENDENTEM DE CAELO A D̅E̅O̅, PARATAM, SICVT
SPONSAM ORNATAM VIRO SVO.
21:3⸻ ET AVDIVI VOCEM MAGNAM DE THRONO
DICENTEM: ECCE TABERNACVLVM D̅E̅I̅ CVM HOMINIBVS, ET
HABITAVIT CVM EIS. ET IPSI POPVLVS EIVS ERVNT, ET IPSE
D̅E̅V̅S̅ CVM EIS ERIT EORVM D̅E̅V̅S̅:
21:4⸻ ET ABSTERGET D̅E̅V̅S̅ OMNEM LACRIMAM AB OCVLIS
EORVM: ET MORS VLTRA NON ERIT, NEQVE LVCTVS, NEQVE
CLAMOR, NEQVE DOLOR ERIT VLTRA, QVAE PRIMA
ABIERVNT.
21:5⸻ ET DIXIT QVI SEDEBAT IN THRONO: ECCE NOVA
FACIO OMNIA. ET DICIT: SCRIBE, QVIA HAEC VERBA
FIDELISSIMA SVNT, ET VERA.
21:6⸻ ET DIXIT MIHI: FACTVM EST. EGO SVM Α, ET Ω:
INITIVM, ET FINIS. EGO SITIENTI DABO DE FONTE AQVAE
VIVAE, GRATIS.
21:7⸻ QVI VICERIT, POSSIDEBIT HAEC, ET ERO ILLI D̅E̅V̅S̅,
ET ILLE ERIT MEI FILIVS.
21:8⸻ TIMIDIS AVTEM, ET INCREDVLIS, ET EXCECATIS, ET
HOMICIDIS, ET FORNICATORIBVS, ET VENIFICIS, ET
IDOLATRIS, ET OMNIBVS MENDACIBVS, PARS ILLORVM ERIT
IN STAGNO ARDENTI IGNE, ET SVLPHORE: QVOD EST MORS
SECVNDA.
21:9⸻ ET VENIT VNVS DE SEPTEM ANGELIS HABENTIBVS
FIALAS PLENAS SEPTEM PLAGIS NOVISSIMIS, ET LOCVTVS
EST MECVM, DICENS: VENI, OSTENDAM TIBI SPONSAM,
VXOREM AGNI.
21:10⸻ ET SVSTVLIT ME IN S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅ IN MONTEM MAGNVM,
ET ALTVM, ET OSTENDIT MIHI CIVITATEM S̅A̅N̅C̅T̅A̅M
HIERVSALEM DESCENDENTEM DE CAELO A D̅E̅O̅,
21:11⸻ HABENTEM CLARITATEM D̅E̅I̅: LVMEN EIVS SIMILE
LAPIDI PRETIOSO TAMQVAM LAPIDI IASPIDIS, SICVT
CRYSTALLVM.
21:12⸻ ET HABEBAT MVRVM MAGNVM, ET ALTVM,
HABENS PORTAS DVODECIM: ET IN PORTIS ANGVLOS
DVODECIM, ET NOMINA INSCRIPTA, QVAE SVNT NOMINA
DVODECIM TRIBVVM FILIORVM I̅S̅R̅A̅H̅E̅L̅.
21:13⸻ AB ORIENTE PORTAE TRES: ET AB AQVILONE
PORTAE TRES: ET AB OCCASV PORTAE TRES: ET AB AVSTRO
PORTAE TRES.
21:14⸻ ET MVRVS CIVITATIS HABENS FVNDAMENTA
DVODECIM, ET IN IPSIS DVODECIM NOMINA DVODECIM
APOSTOLORVM AGNI.
21:15⸻ ET QVI LOQVEBATVR MECVM, HABEBAT
MENSVRAM HARVNDINEAM AVREAM, VT METIRETVR
CIVITATEM, ET PORTAS EIVS, ET MVRVM.
21:16⸻ ET CIVITAS IN QVADRO POSITA EST, ET
LONGITVDO EIVS TANTA EST QVANTA ET LATITVDO: ET
MENSVS EST CIVITATEM DE HARVNDINE PER STADIA
DVODECIM MILIA: LONGITVDO, ET LATITVDO, ET ALTITVDO
EIVS AEQVALIA SVNT.
21:17⸻ ET MENSVS EST MVRVS EIVS CENTEM
QVADRAGINTA QVATTVOR CVBITORVM, MENSVRA HOMINIS,
QVAE EST ANGELI.
21:18⸻ ET ERAT STRVCTVRA MVRI EIVS EX LAPIDE 22:17⸻ ET S̅P̅I̅R̅I̅T̅V̅S̅, ET SPONSA DICVNT: VENI. ET QVI
IASPIDE: IPSA VERO CIVITAS AVRO MVNDO SIMILE VITRO AVDIT, DICAT: VENI. QVI SITIT, VENIAT: QVI VVLT, ACCIPIAT
MVNDO. AQVAM VITAE, GRATIS.
21:19⸻ FVNDAMENTA MVRI CIVITATIS OMNI LAPIDE 22:18⸻ CONTESTOR EGO OMNI AVDIENTI VERBA
PRETIOSO ORNATA. FVNDAMENTVM PRIMVM, IASPIS: PROPHETIAE LIBRI HVIVS: SI QVIS APPOSVERIT AD HAEC,
SECVNDVS, SAPHIRVS: TERTIVS, CALCIDONIVS: QVARTVS, APPONIT D̅E̅V̅S̅ SVPER ILLVM PLAGAS SCRIPTAS IN LIBRO
ZMARAGDVS: ISTO.
21:20⸻ QVINTVS, SARDONIX: SEXTVS, SARDINVS: 22:19⸻ ET SI QVIS DEMINVERIT DE VERBIS PROPHETIAE
SEPTIMVS, CRISOLITVS: OCTAVVS, BIRILLVS: NONVS, HVIVS, AVFERET D̅E̅V̅S̅ PARTEM EIVS DE LIBRO VITAE, ET DE
TOPADIVS: DECIMVS, CHRYSSOPRASSVS: VNDECIMVS, CIVITATE S̅A̅N̅C̅T̅A̅, ET DE HIS, QVAE SCRIPTA SVNT IN LIBRO
IACINTHVS: DVODECIMVS, AMETHYSTVS. ISTO.
21:21⸻ ET DVODECIM PORTAE, DVODECIM MARGARITAE 22:20⸻ DICIT QVI TESTIMONIVM PERHIBET ISTORVM.
SVNT, PER SINGVLAS: ET SINGVLAE PORTAE ERANT EX ETIAM VENIO CITO: AMEN. VENI D̅O̅M̅I̅N̅E̅ I̅E̅S̅V̅.
SINGVLIS MARGARITIS: ET PLATEA CIVITATIS AVRVM 22:21⸻ GRATIA D̅O̅M̅I̅N̅I̅ N̅O̅S̅T̅R̅I̅ I̅E̅S̅V̅ C̅H̅R̅I̅S̅T̅I̅ CVM
MVNDVM, TAMQVAM VITRVM PERLVCIDVM.
21:22⸻ ET TEMPLVM NON VIDI IN EA. D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ ENIM OMNIBVS. AMEN.
D̅E̅V̅S̅ OMNIPOTENS TEMPLVM ILLIVS EST, ET AGNVS.
21:23⸻ ET CIVITAS NON EGET SOLE, NEQVE LVNA VT
LVCEANT EA. NAM CLARITAS D̅E̅I̅ INLVMINAVIT EAM, ET
LVCERNA EIVS EST AGNVS.
21:24⸻ ET AMBVLABVNT GENTES PER LVMEN EIVS: ET
REGES TERRAE AFFERENT GLORIAM SVAM, ET HONOREM IN
ILLAM.
21:25⸻ ET PORTAE EIVS NON CLAVDENTVR PER DIEM:
NOX ENIM NON ERIT ILLIC.
21:26⸻ ET AFFERENT GLORIAM, ET HONOREM GENTIVM
IN ILLAM.
21:27⸻ NEC INTRAVIT IN EA ALIQVID COINQVINATVM,
FACIENS ABOMINATIONEM, ET MENDACIVM, NISI QVI
SCRIPTI SVNT IN LIBRO VITAE AGNI.
22:1⸻ ET OSTENDIT MIHI FLVVIVM AQVAE VIVAE,
SPLENDIDVM TAMQVAM CRYSTALLVM, PROCEDENTEM DE
SEDE D̅E̅I̅ ET AGNI.
22:2⸻ IN MEDIO PLATEAE EIVS, ET EX VTRAQVE PARTE
FLVMINIS LIGNVM VITAE, AFFERENS FRVCTVS DVODECIM,
PER MENSES SINGVLOS REDDENTOS FRVCTVM SVVM, ET
FOLIA LIGNI AD SANITATEM GENTIVM.
22:3⸻ ET OMNE MALEDICTVM NON ERIT AMPLIVS: ET
SEDES D̅E̅I̅, ET AGNI IN ILLA ERVNT, ET SERVI EIVS SERVIENT
ILLI.
22:4⸻ ET VIDEBVNT FACIEM EIVS: ET NOMEN EIVS IN
FRONTIBVS EORVM.
22:5⸻ ET NOX VLTRA NON ERIT: ET NON EGEBVNT LVMEN
LVCERNAE, NEQVE LVMEN SOLIS, QVONIAM D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅E̅V̅S̅
INLVMINAT ILLOS, ET REGNABVNT IN SAECVLA
SAECVLORVM.
22:6⸻ ET DIXIT MIHI: HAEC VERBA FIDELISSIMA, ET VERA
SVNT. ET D̅O̅M̅I̅N̅V̅S̅ D̅E̅V̅S̅ OMNIPOTENS PROPHETARVM
MISIT ANGELVM SVVM OSTENDERE SERVIS SVIS QVAE
OPORTET FIERI CITO.
22:7⸻ ET ECCE VENIO VELOCITER. BEATVS, QVI CVSTODIT
VERBA PROPHETIAE LIBRI HVIVS.
22:8⸻ EGO IOHANNES, QVI AVDIVI, ET VIDI HAEC. ET
POSTQVAM AVDISSEM, ET VIDISSEM, CECIDI VT ADORAREM
ANTE PEDES ANGELI, QVI MIHI HAEC OSTENDEBAT:
22:9⸻ ET DICIT MIHI: VIDE NE FECERIS: CONSERVVS TVVS
SVM, ET FRATRVM TVORVM PROPHETARVM, ET EORVM, QVI
SERVANT VERBA LIBRI HVIVS: D̅E̅V̅M̅ ADORA.
22:10⸻ ET DICIT MIHI: NE SIGNAVERIS VERBA
PROPHETIAE LIBRI HVIVS: TEMPVS ENIM PROPE EST.
22:11⸻ QVI NOCET, NOCEAT ADHVC: ET QVI IN SORDIBVS
EST, SORDESCAT ADHVC: ET IVSTVS IVSTITIAM, FACIAT
ADHVC: ET S̅A̅N̅C̅T̅V̅S̅, S̅A̅N̅C̅T̅I̅FICETVR ADHVC.
22:12⸻ ECCE VENIO CITO, ET MERCES MEA MECVM EST,
REDDERE VNICVIQVE SECVNDVM OPERA SVA.
22:13⸻ EGO Α, ET Ω, PRIMVS, ET NOVISSIMVS, PRINCIPIVM,
ET FINIS.
22:14⸻ BEATI, QVI LABANT STOLAS SVAS: VT SIT
POTESTAS EORVM IN LIGNO VITAE, ET PORTIS INTRENT IN
CIVITATEM.
22:15⸻ FORIS CANES, ET VENEFICI, ET IMPVDICI, ET
HOMICIDAE, ET IDOLIS SERVIENTES, ET OMNIS, QVI AMAT,
ET FACIT MENDACIVM.
22:16⸻ EGO I̅E̅S̅V̅S̅ MISI ANGELVM MEVM, TESTIFICARI
VOBIS HAEC IN ECCLESIIS. EGO SVM RADIX, ET GENVS DAVID,
STELLA SPLENDIDA, ET MATVTINA.