Mga Konseptong Pangwika

Katangian, Antas at Kasaysayan ng

Wika
Cynthia D. Samson
 Wika:
•Isang sistema ng
komunikasyon sa pagitan
ng mga tao sa
pamamagitan ng mga
pasulat o pasalitang
simbulo (Webster, 1974)
 Wika:
•Masistemang balangkas ng
sinasalitang tunog na
pinipili at isinasaayos sa
paraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong
kabilang sa isang kultura.
Mga Katangian ng Wika
Mga Katangian ng Wika:
1. Ang Wika ay may
masistemang balangkas
2. Ang wika ay arbitraryo
3. Ang Wika ay nakabatay sa
kultura
4. Ang Wika ay nagbabago
1. Ang Wika ay may
masistemang balangkas:
• binubuo ng mga
makabuluhang tunog o
ponema na nakalilikha ng mga
yunit ng salita, parirala at
pangungusap
2. Ang Wika ay Arbitraryo:
•pinagkakasunduan ang
anumang wikang
gagamitin ng mga grupo
ng tao para sa kanilang
pang-araw-araw na
pamumuhay.
3. Ang Wika ay nakabatay
sa kultura:
• magkaugnay ang kultura at
puwedeng paghiwalayin. Ang kultura
ang nagpapayaman sa wika
samantalang ang wika naman ang
nagbibigay ng ngalan o salita sa lahat
ng gawaing nakapaloob sa kultura
4. Ang Wika ay
nagbabago:
•Dinamiko ang wika
Antas ng Wika
Antas ng Wika
1.Pormal
2.Impormal
1. Pormal
• Ito ang mga salitang
ISTANDARD dahil kinikilala,
tinatanggap at ginagamit
ng higit na nakararami lalo
na sa mga nakapag-aral ng
wika.
Mga Uri ng Pormal
1.Pambansa
2.Pampanitikan
Pambansa
• karaniwang ginagamit sa mga
aklat pangwika/pambalarila
sa lahat ng mga paaralan.
• Kadalasang ginagamit ng
Pamahalaan at itinuturo sa
paaralan.
Pampanitikan
• Mga salitang gamitin ng mga
manunulat sa kanilang mga
akdang pampanitikan
• Madalas itong gumagamit ng
mga idyoma o tayutay.
2. Impormal
• Ito ang mga salitang
salitang karaniwan,
palasak, pang-araw-araw
na madalas ginagamit sa
pakikipag-usap sa mga
kakilala o kaibigan.
Mga Uri ng Impormal
1.Lalawiganin
2.Kolokyal
3.Balbal
Lalawiganin
•Mga bokabularyong
dayalektal.
•Gamitin sa mga partikular
na pook o lalawigan
lamang
Kolokyal
•Mga pang-araw-araw na
salita.
•Mga pinaikling salita
(sa akin – sa’ki )
Balbal
•Slang (wikang Ingles)
•Sa mga pangkat-pangkat
nagmumula upang ang
mga pangkat ay
magkaroon ng sariling
codes.
Ang Kasaysayan ng Wikang
Pambansa
Konstitusyong Probisyunal
ng Biak-na-Bato (1897)

•Itinadhanang TAGALOG
ang OPISYAL NA WIKA
Konstitusyon ng Malolos
(Enero 21, 1899)
•Itinadhanang
pansamantalang gamitin
ang ESPANYOL bilang
OPISYAL NA WIKA
 Komisyong Schurman
(Marso 4, 1899)
• Napalitan ng WIKANG INGLES ang
wikang Espanyol bilang OPISYAL
NA WIKA.
• Tanging WIKANG PANTURO ang
wikang Ingles
 Batas Tydings-McDuffie
(Marso 24, 1934)
Seksiyon 3, Artikulo XIII
Ang Pambansang Asambleya ay gagawa ng
mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at
pagpapatibay ng isang pangkalahatang
pambansang wika na batay sa ISA sa mga
umiiral na katutubong wika. Ha gga’t
walang ibang itinatadhana ang batas, ang
INGLES at KASTILA ay patuloy na
gagamiting WIKANG OPI“YAL.
Wenceslao Q. Vinzons
• Kinatawan mula sa Camarines
Norte
• Nanguna sa paggawa ng
resolusyon tungkol sa wikang
pambansa
Style Committee
• Nagbibigay ng huling pasya sa
borador ng Konstitusyon
 Batas Komonwelt blg. 184
(Nobyembre 13, 1936)
• Nagtatag ng SURIAN NG
WIKANG PAMBANSA (SWP)
 Mga Tungkulin ng SWP
1. Gumawa ng pag-aaral sa mga
pangkalahatang wika sa Pilipinas
2. Magpaunlad at magpatibay ng isang
wikang panlahat na Wikang
Pambansa batay sa isa sa mga umiiral
na katutubong wika
3. Bigyang-halaga ang wikang
pinakamaunlad ayon sa balangkas,
mekanismo at panitikang tinatanggap
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134
(Disyembre 30, 1937)

• Nagpatibay na ang TAGALOG

ang magiging BATAYANG
WIKA ng mga Pambansang
Wika ng Pilipinas
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263
(Abril 1, 1940)
1. Pagpapalimbag ng A Tagalog-English
Vocabulary at ng isang aklat sa
gramatika na pinamagatang Ang
Balarila ng Wikang Pambansa
2. pagtuturo ng WIKANG PAMBANSA
simula Hunyo 19, 1940 sa mga
Paaralang Publiko at Pribado sa
buong kapuluan
Panahon ng Pananakop ng mga
Hapon – Kasalukuyang Panahon
 III – Panahon ng Pananakop ng mga
Hapon – Kasalukuyang Panahon

• Artikulo IX Seksyon 2 ng
Konstitusyon 1943
• Batas Komonwelt bilang 570
• Proklamasyon bilang 12
• Proklamasyon bilang 186
Artikulo IX Seksyon 2 ng Konstitusyon
1943
A g Pa ahalaa ay
magsasagawa ng mga hakbang
tungo sa pagpapaunlad at
pagpapalaganap ng TAGALOG
bila g PAMBAN“ANG WIKA.
Batas Komonwelt bilang 570
(Hunyo 4, 1946)

•Itinakdang ang WIKANG

OPISYAL na ang
PAMBANSANG WIKA.
 Proklamasyon bilang 12
(Marso 6, 1954)

•Pagtatalaga Li ggo g
Wika g Pa ba sa ula
Marso 29 – Abril 4
(kaarawan ni Francisco Balagtas na
ki ikilala bila g Makata g Lahi )
 Proklamasyon bilang 186
(Setyembre, 1955)
•Inilipat ang pagdiriwang ng
Linggo ng Wikang
Pambansa sa Agosto 13
hanggang 19
(kaarawan ni Pangulong Manuel L. Quezon na
ti aguria g A a g Pa ba sa g Wika )
IV – Kalagayan ng wika sa kasalukuyang
panahon
• Kautusang Pangkagawaran bilang 7
• Kautusang Tagapagpaganap bilang 96
• Memorandum Sirkular bilang 96
• Resolusyon bilang 70
• Resolusyon bilang 73 – 7
• Order Pangkagawaran bilang 22
Serye
Kautusang Pangkagawaran blg. 7
(1959)
• kaila a’t tutukuyi a g
Wikang Pambansa, ito ay
tatawaging PILIPINO

(Kalihim Jose F. Romero – Kagawaran

ng Pagtuturo)
Kautusang Tagapagpaganap bilang 96
(Oktubre 24, 1967)
•Pagtatalaga na ang lahat
ng gusali, edipisyo at
tanggapan ng Pamahalaan
ay nakasulat sa Pilipino.
(Pangulong Ferdinand E. Marcos)
 Memorandum Sirkular Blg. 96
(Marso 27, 1968)
• Pagtatalaga na ang lahat ng
LETTERHEAD ng mga tanggapan,
kagawaran at sangay ng
pamahalaan ay dapat nakasulat
sa Pilipino at may katumbas na
Ingles sa ilalim nito.
 Memorandum Sirkular Blg. 96
(Marso 27, 1968)
• Itinalaga rin na gawin sa Pilipino
ang PORMULARYO NG
PANUNUMPA sa tungkulin ng
mga pinuno at kawani ng
pamahalaan
 Resolusyon Blg. 70 (1970)

•Naging WIKANG PANTURO

ang Pilipino sa antas ng
Elementarya
 Resolusyon Blg. 70 (1970)

•Naging WIKANG PANTURO

ang Pilipino sa antas ng
Elementarya
Resolusyon Blg. 73-7 (1974)

1. Isinama ang Ingles at

Pilipino sa kurikulum mula
elementarya hanggang
kolehiyo, publiko man o
pribado
Resolusyon Blg. 73-7 (1978)
2. Iniatas ang pagkakaroon
ng 6 na yunit ng Filipino sa
lahat ng kurso sa kolehiyo,
maliban sa kursong pang-
edukasyon na dapat
kumuha ng 6 na yunit.
 Order Pangkagawaran
Blg.22, s. 1987
• Sinasabing gagamitin ang
FILIPINO sa pagtukoy sa
Wikang Pambansa ng Pilipinas
kasunod ng pagpapatibay na
ang pambansang wika ay
Filipino.
 V – Tagalog bilang Batayan ng
Pambansang Wika
• Bakit Tagalog ang batayan ng pambansang wika?
• Anu-ano ang pinagbatayan ng pag-aaral ng SWP sa
pagpili sa Tagalog?
• Anu-ano ang iba pang naging konsiderasyon ng
naging batayan sa pagpili sa Tagalog ayon kay Pamela
Constantino?
• Ano ang pagkakaiba ng TAGALOG, PILIPINO at
FILIPINO?
• Ipaliwanag ang nilalaman ng Seksyon 6 Artikulo XIV
ng Konstitusyon ng 1987.
1. Bakit Tagalog ang batayan ng
pambansang wika?

•TAGALOG ang
tumutugon sa lahat ng
pangunahing kailangan
ng BATAS 184.
2. Anu-ano ang pinagbatayan ng pag-
aaral ng SWP sa pagpili sa Tagalog?
• Lumitaw sa pag-aaral ng SWP na ang
TAGALOG ang pinakamaunlad sa
ESTRUKTURA, MEKANISMO at
PANITIKAN at WIKANG GINAGAMIT
ng nakararaming mamamayan.
• Pinahalagahan ang mga likha ni
Francisco Balagtas sa larangan ng
Panulaang Tagalog
3. Anu-ano ang iba pang naging
konsiderasyon ng naging batayan sa
pagpili sa Tagalog ayon kay Pamela
Constantino?
• Sentimentalismo o paghahanap
ng pambansang identidad
• Instrumental o funsiyonal o
batay sa gamit ng wika sa
lipunan.
4. Ano ang pagkakaiba ng TAGALOG,
PILIPINO at FILIPINO?
• TAGALOG – katutubong wikang
pinagbabatayan ng pambansang
wika ng Pilipinas
• PILIPINO – unang tawag sa
pambansang wika ng Pilipinas
• Filipino – kasalukuyang tawag sa
pambansang wika ng Pilipinas
Sangguniang aklat:
Taylan, et al. (2016). Komunikasyon at
Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino.
Manila: Rex Book Store