Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 34

JUNIOR HIGH SCHOOL

DEPARTMENT

KWARTER 1

MODYUL 1 HANGGANG 4

S L M-SRCBAI PROPERTY
JUNIOR HIGH SCHOOL

Ang mga akda/materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng
produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) na ginamit
sa aklat na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Hindi inaangkin ni kinakatawan
ng tagapaglathala (publisher) at mga may-akda ang karapatang-ariin iyon.

Mga Bumuo at Tagapamahala ng Modyul

May Akda : Donna P. Recide


Patnugot : Merlita O. Espiritu at Wilma R. Malones
Tagasuri : SRCBAI Junior High School Department
Ilustrador/Tagaguhit: SRCBAI Graphic Artist Team
Tagapag-layout : Donna P. Recide at Errold E. Mercado
Tagapamahala : Ryan C. Reyes, Pangulo
Ron-ron P. Isidro, Halig-Pangulo ng Operasyon
Merlita O. Espiritu, Direktor Pang-Akademiko, SHS Punong-Guro
Jess Jay M. Sajise, DBA, JHS Punong-Guro
Errold E. Mercado, Tagapangasiwa

Panimulang Mensahe
Para Sa Guro/Tagapangasiwa:

Maligayang Pagdating sa asignaturang Filipino Baitang-7.

Ang modyul na ito ay sama-samang dinisenyo, binuo at sinuri ng mga tagapagturo mula sa
pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang guro o tagapagpadaloy sa pagtulong sa mga
mag-aaral upang makamit ang pamantayang ibinigay ng K - 12 Kurikulum habang kanilang
pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay inaasahang magbibigay daan sa mga mag-aaral na lumahok sa mga
may gabay at independenteng gawain sa kanilang sariling kakayahan at oras. Gayundin, ito’y
may hangaring tulungan ang mga mag-aaral na matutuhan ang mga kinakailangang
kasanayan sa dalawampu’t isang siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan na materyal sa pangunahing teksto, makikita niyo rin ang kahon sa
katawan ng modyul na ito:

Paalala sa Guro
Ito ay naglalaman ng mga paalala o
estratehiya na makatutulong sayo sa
paggabay sa mga mag-aaral.

Pahina |1
JUNIOR HIGH SCHOOL

Bilang guro ikaw ay inaasahang magbigay ng oryentasyon sa mga mag-aaral kung paano
gagamitin ang modyul na ito. Kinakailangan mo rin subaybayan ang pag-unlad ng iyong mga
mag-aaral habang pinahihintulutan mo silang pamahalaan ang sarili nilang pagkatuto.
Gayundin, ika’y inaasahan na hikayatin at gabayan ang mga mag-aaral habang isinasagawa
nila ang mga gawaing nakapaloob sa modyul na ito.

Para sa Mag-aaral:

Maligayang Pagdating sa asignaturang Filipino Baitang-7.

Ang kamay ang isa sa pinakamasimbolong bahagi sa katawan ng tao. Ito ay madalas ginagamit
upang ilarawan ang kasanayan, paggawa at layunin. Sa pamamagitan ng ating kamay tayo ay
maaaring matuto, makalikha at makatatapos. Kaya, ang kamay sa sangguniang
pampagkatutong ito ay nangangahulugang ikaw bilang mag-aaral ay may kakayahan at
kalakasan na matagumpay na makamit ang mahahalagang kasanayan at abilidad sa sarili
mong kakayahan at oras. Ang Akademikong tagumpay ay nakasalaylay sayong mga kamay!

Ang modyul na ito ay dinisensyo upang magbigay sayo ng kasiya-siya at makabuluhang


oportunidad na may gabay at independenteng pagkatuto sa sarili mong kakayahan at oras.
Ikaw ay may kakayahang magproseso ng mga nilalaman ng sangguniang pampagkatuto
kasabay ng pagiging aktibong mag-aaral.

Ang modyul na ito ay may mga sumusunod na bahagi na may kaukulang simbolo:

Ito ay magbibigay ng ideya kung anong


Layuning Pampagkatuto kakayahan at kasanayan ang inaasahan
mong matutunan sa modyul na ito.

Ito’y maikling pagsasanay na tutulong sayo


Balik-Aral sa Nagdaang
upang iugnay ka sa kasalukuyang
Talakayan
talakayan sa nagdaang talakayan.

Talakayan Ang bahaging ito ang tumatalakay sa


aralin. Layunin nitong tulungan kang
malaman at maunawaan ang mga bagong
konsepto at kakayahan.

Gawain/ Binubuo ito ng mga gawain para sa sariling


Pagsasanay pagsasanay upang mapatatag ang iyong
pagkaunawa at kakayahan sa aralin.
Maaari mong suriin ang mga sagot sa mga
pagsasanay gamit ang talaan ng sagot sa
likod ng modyul.

Ito ay gawaing ang layunin ay alamin ang


Pagsubok/ Hamon taas ng iyong kasanayan sa pagkamit ng
kasanayang pampagkatuto.

Pahina |2
JUNIOR HIGH SCHOOL

Sa bahaging ito, karagdagang gawain ang


ibibigay upang pagyamanin ang iyong
Pagpapaunlad na
kaalaman o kakayahan sa natutunang
Gawain
aralin. Ito rin ang daan sa pagpapanatili ng
mga natutunang konsepto.

Talaan ng Sagot Ito ay naglalaman ng mga sagot sa lahat ng


gawain sa modyul

Sa katapusan ng modyul makikita mo rin ang:

Ito ay talaan ng lahat ng sanggunian o


Sanggunian pinagkunan na ginamit sa pagbuo ng
modyul na ito.

Ang mga sumusunod ay ilang paalala sa paggamit ng modyul:


1. Gamitin ang modyul ng may pag-iingat.
2. Basahin nang maayos ang bawat panuto bago simulan ang gawain.
3. Panatilihin ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng bawat gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan.
4. Tapusin muna ang isang gawain bago simulan ang kasunod na gawain.
5. Ibalik ang PAGSUBOK/ HAMON na pahina at PAGPAPAUNLAD NA GAWAIN na
pahina sayong guro sa oras na matapos ka rito.

Kung sakaling nakaranas ng hirap sa pagsasagot ng mga gawain sa modyul na ito,


huwag mag-aalangan na konsultahin o tanungin ang iyong guro. Laging isaisip na hindi
ka nag-iisa.

Umaasa kami na sa pamamagitan ng kagamitang ito, ay mararanasan mo ang


makabuluhang pagkatuto at makakukuha nang malalim na pag-unawa sa mga
mahahalagang kasanayan. Kaya mo yan!

Pahina |3
JUNIOR HIGH SCHOOL

Ang Modyul na ito ay dinisenyo upang tulungan ka na malaman ang mga kaugalian at
kalagayang panlipunan ng isang lugar na pinagmulan ng kuwentong bayan batay lang sa mga
pangyayari at usapan ng mga tauhan sa kuwento. Iba-iba ang rehiyon na ating kinabibilangan
kung kaya’t magkakaiba rin ang kaugaliang ikinikilos ng bawat tao batay sa kung ano ang
kultura ng pamayanang kinabibilangan mo. Maging mapanuri at unawaing mabuti ang
tatalakaying kuwento.

Sa nakaraang aralin, tinalakay at natutunan mo ang iba’t-ibang uri ng kuwentong bayan,


ang alamat, mito, pabula at parabula. Ilan lang ito sa mga panitikan na ipinagmamalaki ng
iba’t-ibang rehiyon sa bansa.

Ngayon, pagtutuunan ng pansin ang pag-aaral sa mga kaugalian at kultura ng isang


lugar. Kung kaya’t ang kaalaman, kakayahan at magandang kaugalian ay kinakailangan upang
makamit ang mga layuning nakatala sa modyul na ito.

Pagkatapos mong pag-aralan at sagutin ang modyul, ikaw ay inaasahang:

1. Nakikilala ang isang akdang pampanitikan mula sa Mindanao


2. Nalalaman ang kahalagahan ng pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa isang
kwento
3. Nasusuri ang sanhi at bunga ng kuwentong tinalakay
4. Napahahalagahan ang mga kaugalian at kulturang tinalakay
5. Nagagamit sa pang-araw-araw na pamumuhay ang pag-alam sa sanhi at bunga ng
mga pangyayari
6. Naisasabuhay ang pagiging isang mabuting mamamayan
7. Nasasagot ang mga katanungan na inihanda ng guro matapos ang talakayan
8. Naibubuod ang kuwentong tinalakay sa pinakamaikli subalit malinaw na paraan

Magkakaroon tayo ng pagbabalik-tanaw sa mga panitikang maaaring tinalakay mo


habang ikaw ay nasa ikaanim na baitang at nasa mababang paaralan pa lamang. Bakit
mahalaga na ito ay iyong balikan? Dahil karaniwan sa ating pag-aaralan at tatalakayin sa
modyul na ito ay patungkol sa mga ipinagmamalaking panitikan ng bansa. Saan nga ba ito
nanggaling? Paano ba ito nagsimula? Ikaw? May ideya ka ba kung paano nagkaroon ng
panitikan?

Sa ibaba makikita mo ang kuwento ng isang pag-ibig na magdudulot sa isang tao ng


kawalan ng buhok sa ulo. Ano kaya ang mangyayari sa kaniya at hanggang saan maipakikita
ang pag-ibig ng lalaki sa kaniyang mga asawa?

Pahina |4
JUNIOR HIGH SCHOOL

Tuturuan ka rin ng araling ito kung paano suriin ang kalagayang panlipunan ng mga
tauhan sa kuwento.

Talasalitaan

 Nahihinuha – Nalalaman ; maintindihan


 Tampok –sikat ; pasok sa panlasa ng karamihan ; nagiging matunog ; pinag-
uusapan ng karamihan
 Nagdudulot – nagkakaroon
 Masustentuhan – masuportahan ang pangangailangan
 Pinayuhan - sinabihan
 Pihikan – mapili ; maselan ; maarte
 Dilag - dalaga
 Itulak-kabigin -
 Nangalap – nagsaliksik ; nanguha ; naghanap
 Ipabatid – ipaalam
 Nakalap – nakuha ; nahanap

MODYUL 1: KUWENTONG-BAYAN
Mga Kasanayang Pampagkatuto:
1. Nalalaman ang kaugalian at kalagayang panlipunan ng lugar na pinagmulan ng
kuwentong bayan batay sa mga pangyayari at usapan ng mga tauhan.
2. Nagagamit nang wasto ang mga pahayag sa pagbibigay ng mga patunay.

KWENTONG-BAYAN
Ang mga kuwentong-bayan ay bahagi ng ating katutubong panitikang nagsimula bago
pa man dumating ang mga Espanyol. Ito’y lumaganap at nagpasalin-salin sa iba’t ibang
henerasyon sa paraang pasalin-dila o pasalita. Nasa anyong tuluyan ang mga kuwentong-
bayan at karaniwang naglalahad ng kaugalian at tradisyon ng lugar kung saan ito nagsimula at
lumaganap.
Maraming kuwentong-bayan ang pumapaksa sa mga hindi pangkaraniwang pangyayari
tulad ng ibong nangingitlog ng ginto o kaya’y mga nilalang na may pambihirang kapangyarihan
tulad ng mga diyosa, mga anito, diwata, engkantada, sirena, siyokoy, at iba pa. Masasalamin sa
mga kuwentong-bayan ang kaugalian, pananampalataya, at mga suliraning panlipunan sa
panahon kung kalian ito naisulat. May mga kuwentong-bayang ang pangunahing layunin ay

Pahina |5
JUNIOR HIGH SCHOOL

makapanlibang ng mga mambabasa o tagapakinig subalit ang karamihan sa mga ito ay


kapupulutan din ng mahahalagang aral sa buhay.
Ang kuwentong ito ay tungkol sa ating kababayang Muslim. May katutubong kultura
ang mga Pilipinong Muslim tungkol sa pag-aasawa. Sa kanilang kalinangan, ang isang lalaki
ay maaaring mag-asawa ng dalawa o higit pa kung makakaya nilang masustentuhan ang
pakakasalang babae at ang magiging pamilya nila.

Panuto: Basahing mabuti ang isang kuwentong bayan.

Nakalbo ang Datu


Kuwentong-Bayan

May isang datu na tumandang binata dahil sa paglilingkod sa kanyang


mga nasasakupan. Lagi siyang abala sa pamamahala ng kanilang pook.
Nalimutan ng datu ang mag-asawa. Siya ay pinayuhan ng
matatandang tagapayo na kinakailangan niyang mag-asawa upang
magkaroon siya ng anak na magiging tagapagmana niya.

Napilitang mamili ang datu ng kakasamahin niya habang buhay.


Naging pihikan ang datu dahil sa dami ng magagandang dilag sa
pinamumunuang pamayanan. Sa tulong ng matiyagang pagpapayo ng
matatandang bumubuo ng konseho, natuto ring umibig ang datu. Ngunit hindi lamang iisang
dilag ang napili ng datu kundi dalawang dalagang maganda na ay mababait pa. Dahil sa wala
siyang itulak-kabigin kung sino sa dalawa ang higit niyang mahal kaya pinakasalan niya ang
dalawang dalaga.

Ang isa sa dalagang pinakasalan ng datu ay si Hasmin. Siya ay batang-bata at napakalambing.


Kahit na matanda na ang datu, mahal ni Hasmin ang asawa. Mahal na mahal din siya ng datu
kaya ipinagkaloob sa kanya ang bawat hilingin niya. Dahil sa pagmamahal sa matandang
datu, umisip si Hasmin ng paraan upang magmukhang bata ang asawa.

Ah! Bubunutin ko ang mapuputing buhok ng datu. Sa ganito, magmumukhang kasinggulang


ko lamang siya.

Ganoon nga ang ginawa ni Hasmin. Sa tuwing mamamahinga ang datu, binubunutan ni
Hasmin ng puting buhok ang asawa. Dahil dito, madaling nakakatulog ang datu at
napakahimbing pa.
Mahal din ng datu si Farida, ang isa pa niyang asawa. Maganda, mabait si Farida ngunit
kasintanda ng datu. Tuwang-tuwa si Farida kapag nakikita ang mga puting buhok ng datu.
Kahit maganda siya, ayaw niyang magmukhang matanda.

Tuwing tanghali, sinusuklayan ni Farida ang datu. Kapag tulog na ang datu, palihim niyang
binubunot ang itim na buhok ng asawa.
Dahil sa ipinakikitang pagmamahal ng dalawa sa asawa, siyang-siya sa buhay ang datu.
Maligayang-maligaya ang datu at pinagsisihan niya kung bakit di kaagad siya nag-asawa.
Ngunit gayon na lamang ang kanyang pagkabigla nang minsang manalamin siya, Hindi niya
nakilala ang kanyang sarili.

Kalbo! Kalbo, ako! sigaw ng datu.


Nakalbo ang datu dahil sa pagmamahal ni Hasmin at ni Farida.

Sanggunian: Aragon, Angelita L. Mga Alamat at iba pang mga Kuwento (Legends and other Stories).
Quezon City: Tru-Copy Printing Press, 1986, pp. 80-81.

Pahina |6
JUNIOR HIGH SCHOOL

Ang pagpapahayag ay paraan ng pagsasabi sa ibang tao kung ano ang iniisip,
nararamdaman, o iba pang opinyon, damdamin at impormasyong nais ibigay sa kausap. Ito ay
mabisang paraan ng komunikasyon o pakikipagtalastasan sa ibang tao. Ito ay maaaring
pasalita o pasulat. Kapag pasalita ang paraan ng pagpapahayag, ang kinakausap naman ay
dapat na nakikinig at nanonood samatalang kung pasulat ang paraan ng pagpapahayag, ang
kinakausap naman ay dapat na nagbabasa.
Kung ang paraang ng pagpapahayag ay pagbibigay ng mga patunay, isinasama rito ang
mga katibayan o totoong pangyayari upang mabigyan ng suporta ang isang argumento o
panindigan.
Ang ilang anyo ng pagpapahayag na kailangan ng patunay ay ang balita, Editoryal,
pormal na sanaysay at iba pang sulating katulad nito na ang pangunahing layunin ay
magpabatid.

MGA PAHAYAG SA PAGBIBIGAY NG MGA PATUNAY


May mga pahayag na ginagamit sa pagpapatunay ng katotohanan ng isang bagay.
Makatutulong ang mga pahayag na ito upang tayo ay makapagpatunay at ang ating paliwanag
ay maging katanggap-tanggap o kapani-paniwala sa mga tagapakinig. Karaniwang ang mga
pahayag na ito ay dinurugtungan na rin ng datos o ebidensya na lalo pang makapagpapatunay
sa katotohanang inilahad.
Ang mga pahayag na nagbibigay ng patunay ay nagtataglay ng matibay na konklusyon na
pinapalakas ng mga ebidensya o datos na nakalap.

• May dokumentaryong ebidensya – Ang mga ebidensyang magpapatunay na maaaring


nakasulat, larawan o video.

Ilang mga halimbawa nito ay ang mga (video o larawan) na nagpapakita ng tunay na nangyari
sa isang sitwasyon o pangyayari.

• Kapani-paniwala- Ipinakikita ng salitang ito na ang mga ebidensya, patunay, at kalakip


na ebidensya ay kapani-paniwala at maaaring makapagpatunay.

• Taglay ang matibay na kongklusyon – Isang katunayang pinalakas ng ebidensya,


pruweba, o impormasyon na totoo ang pinatutunayan.

Matapos ang paglalahad ng mga ebidensya inilalabas ang isang matibay na kongklusyon

• Nagpapahiwatig – Ito ang tawag sa pahayag hindi direktang makikita, maririnig o


mahihipo ang ebidensya subalit sa pamamagitan ng pahiwatig ay masasalamin ang
katotohanan.
Halimbawang pangungusap:

Ang pagtulong ng St. John’s Academy sa mga nasalanta ng bagyong Yolanda ay


nagpapahiwatig ng pagiging Benedictine School nito.

• Ebidensya o Datos –Ang magagamit na katawan ng mga katotohanan o impormasyon na


nagpapahiwatig kung ang paniniwala o panukala at totoo o wasto.

Pahina |7
JUNIOR HIGH SCHOOL

• Nagpapakita – Ito ang mga salitang nagsasaad na ang isang bagay na pinatutunayan ay
totoo o tunay.
Halimbawang pangungusap:

Ang tulong mula sa iba’t-ibang bansa na umabot sa mahigit 14 bilyong piso ang nagpapakita
sa likas na kabutihang-loob ng tao anuman ang kulay ng balat at lahi nito.

• Nagpapatunay/Katunayan – Salitang nagsasabi o nagsasaad ng pananalig o paniniwala


sa ipahahayag.
Halimbawang pangungusap:

Ang mga sinabing pahayag ay nagpapatunay na ang nasabing paaralan ay matulungin sa


kanilang komunidad.

• Pinatutunayan ng mga detalye – makikita mula sa mga detalye ang patunay sa isang
pahayag. Mahalagang masuri ang mga detalyadong may mga impormasyon at patunay para
makita ang katotohanan sa pahayag.
Halimbawang pangungusap:

• Pinatutunayan lamang ng mga nabanggit na detalye na ang St. Agnes' Academy ay


isang tunay na Benedictine School.

ELEMENTO NG ISANG PAHAYAG NG PATUNAY


1. Ang isang pahayag ay maayos na naisusulat kapag buo ang diwa nito at naiintindihan ng
nagbabasa o tagapakinig.
2. Upang mas maging mabigat ang importansya nito, nakakatulong ang pagdaragdag ng mga
pahayag na may kaangkop na ebidensya sa iyong sinasabi.
3. Mas kapani-paniwala ang isang pahayag kapag may isang matibay na ebidensyang
sumusuporta rito.

Pahina |8
JUNIOR HIGH SCHOOL

Alam kong may hula ka na sa kinabibilangan nilang komunidad o rehiyon sapagkat ang
ginamit na unang tauhan ay Datu. Tama ba? Kung gayon sagutin mo nga ito.
Panuto: A. Bilugan ang titik ng wastong sagot.
1. Sino ang pangunahing tauhan sa kuwento?
a. Farida b. Hasmin c. Datu
2. Anong rehiyon ang kinabibilangan ng mga tauhan sa kuwento?
a. ARMM b. CAR c.CALABARZON
3. Bakit tumandang binata ang Datu?
a. Wala siyang mapusuang maganda sa kanilang pamayanan.
b. Abala siya sa pamumuno sa kanilang lugar.
c. Mas gusto niya ang mag-isa.
4. Ayon sa kuwento, anong kaugalian meron sila, pagdating sa pag-aasawa?
a. Maaaring mag-asawa ng marami hangga’t gusto kahit walang makain.
b. Hindi pwedeng mag-asawa nang higit sa isa ang mga muslim.
c. Maaari lang mag-asawa ng marami ang may kakayahan sa buhay.
5. Ano ang aral na nakapaloob sa kuwentong binasa?
a. Ang Pag-ibig ay maaaring ipadama sa kahit na anong paraan.
b. Basehan ang edad sa pagpili ng mamahalin.
c. Magmahal ka nang marami.

B. Panuto: Gamitin sa pangungusap ang mga pahayag.

 Taglay ang matibay na kongklusyon ......


__________________________________________________________________________________
 May dokumentaryong ebidensya ……
__________________________________________________________________________________
 Kapani-paniwala ……
__________________________________________________________________________________
 Nagpapahiwatig ……
__________________________________________________________________________________
 Ebidensya o Datos ……
__________________________________________________________________________________

Pahina |9
JUNIOR HIGH SCHOOL

FILIPINO 7 – MODYUL 1

Pangalan: _______________________________________ Petsa : ___________


Baitang : _______________________________________ Iskor : ___________
Guro : Ma’am Donna P. Recide

Handa ka na ba? Ang pagsubok na ito ay mula sa mga kasanayang pampagkatuto blg. 1 at blg.
2. Dito ay susubukin ang iyong kakayahan sa pag-unawa nang nakalipas na talakayan.
A. Panuto: Sagutin ang mga sumusunod.
1. Ano ang naging sanhi sa pagkakalbo ng Datu?
a. Pagkaubos ng itim na buhok.
b. Pagkaubos ng puting buhok.
c. Pagkakaroon ng dalawang asawa.
d. Paglalagay ng mga pampabulang may kemikal sa anit.
2. Ano ang dahilan kung bakit hindi nag-aasawa ang Datu?
a. Pihikan sa mga dilag.
b. Walang mapusuan.
c. Hindi interesadong mag-asawa.
d. Mas nais ang mag-isa sa buhay.
3. Ang mga sumusunod ay katangian ng ni Hasmin, maliban sa Isa.
a. Mapagmahal
b. Maganda
c. Batang-bata
d. Matandang dalaga
4. Ang mga sumusunod ay katangian ni Farida, maliban sa Isa.
a. Mas matanda sa Datu
b. Kasintanda ng Datu
c. Mapagmahal
d. Maganda
5. Alin sa mga sumusunod ang tawag sa relihiyon ng mga Muslim?
a. Muslim
b. Islam
c. Koran
d. Roman Catholic

P a h i n a | 10
JUNIOR HIGH SCHOOL

MODYUL 2: PABULA AT EPIKO


Mga Kasanayang Pampagkatuto:
3. Nahihinuha ang kalalabsan ng mga pangyayari batay sa akdang napakinggan.
4. Naipaliliwanag ang sanhi at bunga ng mga pangyayari.

PABULA
Si Aesop (620 and 564 BC), isang Griyego, ang itinuturing na "Ama ng mga Sinaunang
Pabula". Si Aesop ang sumulat ng Aesop's Fable, koleksyon ng iba't ibang pabula. Ilan sa
kaniyang mga akda ay “Ang Usa at Leon”, “Asno at Kambing”, “Aso at isang piraso ng Karne”,
“Aso at Lobo”, “Palaka at Ahas” at marami pang iba.
Ayon kay Herodutos, si Aesop ay naglilingkod bilang isang alipin, at ang kaniyang panginoon ay
isang tiyak na Ladman mula sa isla ng Samos na kalaunan ay binigyan siya ng kalayaan. Siya
ang nagtatag ng pabula ng Aesopian na pinangalan sa kanya.

Ang pabula o fable ay isang uri ng panitikan kung saan ang mga tauhan ng kuwento ay mga
hayop o mga bagay na walang buhay. Sila ay kumikilos, nagsasalita, at nag-aasal na parang
mga tao. Ito ay patok sa mga kabataan dahil ito ay nagbibigay ng moral na aral sa mga
mambabasa.

May mga katangian na dapat taglayin ang pabula upang mapukaw ang interes ng mga
mambabasa.
1. Dapat ay nakakahikayat o nakakapagbigay interes ang kuwento sa mga mambabasa,
2. Maayos ang pagkakasunod sunod ng kuwento, at
3. Mayroong ugnayan ang paksa sa napapanahong pangyayari o nagaganap sa mundo upang
maging mas epektibo ito sa mga mambabasa

Mga elemento ng pabula


Tauhan - Sila ang mga gumaganap o aktor sa kuwento, maaaring mga hayop na nagsasalitang
parang mga tao o kaya naman ay mga bagay.
Tagpuan - Ito ang lugar ng pinangyarihan sa kuwento.
Banghay - Pagkakasunod-sunod ng kuwento, may simula, gitna at wakas.
Aral - Ito ang nais na ipabatid ng kwento sa mga mambabasa. Mga aral na makatutulong sa
buhay ng bawat indibidwal.
Matapos mong makilala ang ama ng sinaunang pabula at malaman ang kahulugan nito,
dadako ka ngayon sa isang kuwentong akda ni Aesop. Basahing mabuti at lakbayin ang
kanilang mundo.

ANG LOBO AT ANG KAMBING


Pabula

P a h i n a | 11
JUNIOR HIGH SCHOOL

Isang lobo ang nahulog sa balon na walang tubig. Sinikap niya ang tumalon upang maka-
ahong palabas, ngunit lubhang malalim ang balon na kanyang kinahulugan.
Noon dumating ang isang uhaw na uhaw na kambing. Lumapit ito sa balon at narining ang
tinig ng lobo. "Marami bang tubig sa loob ng balon?" tanong nito sa
lobo. "Oo, napakarami!" ang pagsisinungaling na sagot naman ng
lobo.
Hindi na nagdalawang-isip pa ang kambing. Agad itong tumalon sa
balon. At nalaman ngang siya'y niloko lamang ng lobo.
"Ngayo'y pareho na tayong bilanggo ng balon na ito," ang sabi ng lobo.
"Mamamatay tayo sa uhaw at gutom dito," ang sabi ng kambing.
“Kung gusto mong makaalis dito, magtulungan tayo. Mayroon akong
naisip na paraan kung papaano nating gagawin iyon."
"Papaano?"

Noon ipinatong ng lobo ang mga paa sa katawan ng kambing. "Ako


muna ang lalabas. At kapag nakalabas na ako, at saka kita hahatakin
palabas," pangako nito.
"Sige," ang sabi naman ng kambing.
Nakalabas nga ng balon ang lobo sa tulong ng kambing. Ngunit
noong pagkakataon na ng kambing para tulungan nito'y agad iyong tumawa
ng malakas. Pagkuwa'y sinabing, "Walang lobong manloloko kung walang
kambing na magpapaloko."
Malungkot na naiwanan ang kambing sa malalim na balon.

May kaniya-kaniyang katangian ang mga Hayop. Tulad ng Tigre o Leon, sila’y mga uri ng hayop
na matapang at magaling pagdating sa mga kalaban. O di kaya naman ay kalapati na kilala din
natin na sumasagisag sa kalayaan o kabutihan. Ito ang ginagamit na tauhan ng mga
manunulat sapagkat hindi lantarang inilalahad ang ugali at aral na nakapaloob sa kuwento.
Pero kadalasan ang mga aral na mapupulot dito ay malaki ang tulong sa pang-araw-araw na
pamumuhay ng mga tao.
Nakadepende sa manunulat kung anong uri ng hayop ang gagamitin niya bilang tauhan sa
kuwento.

Epiko- Isang uri ng panitikan na nagsasalaysay tungkol sa kabayanihan at


pakikipagtunggali ng pangunahing tauhan laban sa mga kaaway na halos hindi mapaniwalaan
dahil ang tagpuan ay pawang kababalaghan at di- kapani-paniwala.
Ang epikong ito ay isinulat ni Bartolomeo Del Valle. Ito ay tungkol sa dalawang magkapatid na
si Indapatra, isang hari at mandirigma, at si Sulayman, isa ring mandirigma, at ang kanilang
laban sa apat na halimaw na nangangalang: Kurita, Pah, Tarabusaw, at ang Ibong may Pitong
Ulo.
Siya ay isang dakilang manunulat ng 1980's at naging guro ng Filipino sa isa sa mga
Mataas na Paaralan ng Maynila mula noong 1945. Si Bartolome del Valle ay nagtapos ng BSE
Major in Filipino and History. Naging pangalawang punongguro ng Mataas na paaralan sa
Maynila at tagapagmasid ng Pilipino sa parehong paaralan. Kilala rin siya sa kaniyang mga
akda na: Ang Demokrasya, Kung Buhay pa si Rizal, Ang Bantayog, Kapangyarihan ng
Edukasyon, at panawagan sa kabataan. Karamihan sa kaniyang mga sinulat ay tumatalakay sa
mga sosyal isyus ng ating bansa at binibigyang-tuon ang reyalidad ng buhay na maituturing
din na inspirasyon para sa mga kabataan.

P a h i n a | 12
JUNIOR HIGH SCHOOL

Noong unang panahon ay may isang dakilang hari. Siya


ay si Indarapatra, hari ng Mantapuli. Ang Mantapuli ay
matatagpuan sa bahaging kanluran ng Mindanao, doon sa
malayong lupain kung saan ang araw ay lumulubog. Si
Indarapatra ay nagmamay-ari ng isang makapangyarihang
singsing, isang mahiwagang kris at isang mahiwagang sibat.
“Hinagud, aking sibat, magtungo ka sa bahaging silangan at
lupigin mo ang aking mga kaaway!” ang makapangyarihang
utos ng hari. Pagkatapos magdasal, inihagis niya ang sibat na
si Hinagud nang ubod lakas. Nang makarating na ito sa
Bundok Matuntun, agad na bumalik ito sa Mantapuli at nag-
ulat sa kanyang hari.
“Aking dakilang hari, maawa kayo sa mga taga Maguindanao. Sila’y pinahihirapan at
kinakain ng mga walang awang halimaw. Sinisira ng mga halimaw ang kanilang mga pananim
at ang mga kabahayan. Binabalot ng mga kalansay ang kalupaan!” ulat ni Hinagud.
Nagalit si Indarapatra sa narinig. “Sino ang mga halimaw na iyon na walang awing pumapatay
sa mga walang kalaban-laban na mga taga-Maguindanao?” galit na tanong ni Indarapatra.
“Ang una po ay si Kuritang maraming paa at ganid na hayop sapagkat sa pagkain, kahit limang
tao’y kayang maubos,” sagot ni Hinagud. “Ang ikalawa’y si Tarabusao. Isa siyang halimaw na
mukhang tao na nakatatakot pagmasdan. Ang sinumang tao na kanyang mahuli’y agad niyang
kinakain. Ang ikatlo’y si Pah, isang ibong malaki. Ang bundok ng Bita ay napadidilim sa laki ng
kanyang mga pakpak. Ang lahat ng tao’y sa kweba na naninirahan upang makaligtas sa salot.
Ang ikaapat ay isa pang ibon na may pitong ulo, si Balbal. Walang makaligtas sa bagsik ng
kanyang matalas na mata pagkat maaari niyang matanaw ang lahat ng tao.” Sunud-sunod na
paliwanag ni Hinagud.
Nang marinig ito ni Indarapatra, nagdasal siya at inutusan ang kapatid na si Sulayman,
ang pinakadakilang mandirigma ng kaharian. “Mahal kong kapatid, humayo kayo at tulungan
ang mga taga-Maguindanao. Heto ang aking mahiwagang singsing at si Juru Pakal ang aking
mahiwagang kris. Makakatulong sa iyong pakikidigma ang mga ito.” Kumuha si Indarapatra ng
isang batang halaman at ipinakiskis niya ang singsing na ibinigay kay Sulayman sa halaman at
kanyang sinabi,” Ang halamang ito ay mananatiling buhay habang ikaw ay buhay at
mamamatay ito kung ikaw ay mamamatay.”
At umalis si Sulayman sakay ng kanyang vinta. Lumipad ang vinta patungong silangan
at lumapag sa Maguindanao. Biglang dumating si Kurita. Biglang tumalon si Juru Pakal, ang
mahiwagang kris, at kusang sinaksak si Kurita. Taas-baba si Juru Pakal hanggang mamatay si
Kurita.
Pagkatapos nito ay kinalaban naman si Tarabusao. “Lisanin mo ang lugar na ito, kundi
ay mamamatay ka!” ang malakas na utos ni Sulayman.
“Lisanin ang lugar na ito! Nagkasala ang mga taong ito at dapat magbayad!” sagot ni
Tarabusao.
“Narito ako upang tapusin na ang inyong kasamaan”” ang matapang na sabi ni Sulayman.
“Matalo man ako, mamamatay akong martir!” sagot ni Tarabusao. Naglaban sila at natalo ni
Sulayman si Tarabusao.
Naglakad si sulayman sa kabilang bundok upang sagupain si Pah. Ang bundok Bita ay
balot ng mga kalansay at ng mga naaagnas na bangkay. Biglang dumating si Pah. Inilabas ni
Sulayman si Juru Pakal at pinunit nito ang isang pakpak ni Pah. Namatay si Pah ngunit
nahulog ang pakpak nito kay Sulayman. Namatay si Sulayman.
Sa Mantapuli, namatay ang tanim na halaman ni Indarapatra. Agad siyang nagtungo sa
Maguindanao at hinanap ang kapatid. Nakita niya ito at siya’y nagmakaawa sa Diyos na
buhayin muli ang kapatid. Tumangis siya ng tumangis at nagdasal kay Allah.
Biglang may bumulwak na tubig sa tabi ng bangkay ni Sulayman. Ipinainom ito ni Indarapatra
kay Sulayman at biglang nagising pagkainom. “Huwag kang umiyak, aking kapatid, nakatulog

P a h i n a | 13
JUNIOR HIGH SCHOOL

lang ako nang mahimbing,” sabi ni Sulayman. Nagdasal sila Indarapatra at Sulayman upang
magpasalamat sa Diyos. “Umuwi ka na, aking kapatid, at ako na ang tatapos kay Balbal, ang
huling halimaw,” utos ni Indarapatra. Umuwi si Sulayman at nagtungo si Indarapatra sa
Bundok Guryan at doon nakipaglaban kay Balbal.
Isa-isang pinutol ni Indarapatra ang mga ulo ni Balbal hanggang isa na lamang ang
natira. Dahil ditto, lumisan si Balbal na umiiyak. Inakala ni Indarapatra na namatay na si
Balbal habang tumatakas. Ngunit ayon sa matatanda ay buhay pa si Balbal at patuloy na
lumilipad at humihiyaw tuwing gabi.
Pagkatapos ng labanan, naglakad si Indarapatra at tinawag ang mga taong nagsipagtago
sa kweba ngunit walang sumasagot. Naglakad siya nang naglakad hanggang siya’y magutom at
mapagod. Gusto niyang kumain kaya’t pumulot siya ng isda sa ilog at nagsaing. Kakaiba ang
pagsasaing ni Indarapatra. Inipit niya ang palayok sa kanyang mga hita at umupo siya sa apoy
upang mainitan ang palayok. Nakita ito ng isang matandang babae. Namangha ang matandang
babae sa taglay na kagalingan ni Indarapatra. Sinabihan ng matanda na maghintay si
Indarapatra sa kinalalagyan sapagkat dumaraan doon ang prinsesa, ang anak ng raha. Umalis
ang matandang babae dala ang sinaing ni Indarapatra.
Paglipas ng ilang sandali ay dumaan nga ang prinsesa at nakuha ni Indarapatra ang
tiwala nito. Itinuro ng prinsesa kung saan nagtatago ang ama nito at nalalabi sa kaharian nila.
Nang Makita ni Indarapatra ang raha, inialay ng raha ang kanyang pag-aari kay Indarapatra.
Ngunit tinanggihan ito ni Indarapatra bagkus kanyang hiningi ang kamay ng prinsesa.
Sa maikling panahong pananatili ni Indarapatra sa Maguindanao, tinuruan niya ang mga tao
kung paano gumawa ng sandata. Tinuruan niya kung paano maghabi, magsaka, at mangisda.
Pagkalipas ng ilang panahon pa, nagpaalam si Indarapatra. “Tapos na ang aking pakay rito sa
Maguindanao. Ako ay lilisan na. Aking asawa, manganak ka ng dalawa, isang babae at isang
lalaki. Sila ang mamumuno rito sa inyong kaharian pagdating ng araw. At kayong mga taga-
Maguindanao, sundin ninyo ang aking kodigo, batas, at kapangyarihan. Gawin ang aking mga
utos hanggang may isang mas dakilang hari na dumating at mamuno sa inyo,” paalam ni
Indarapatra.

SANHI AT BUNGA
Ang sanhi ay tumutukoy sa pinagmulan o dahilan ng isang pangyayari. Ito ay nagsasabi ng
mga kadahilanan ng mga pangyayari.

Ang bunga naman ay ang resulta o kinalabasan o dulot ng pangyayari. Ito ang epekto ng
kadalinanan ng pangyayari.

Ang dalawang ito ay laging iniuugnay ng dalawang sumusunod na hudyat:


 ▪dahil
 kung kaya
 kasi
 sapagkat
 kung
 kapag
Halimbawa:
 Kapag nauuna ang sanhi
 Dahil sa pagsunod n’ya sa utos ng magulang (sanhi) kaya binilhan s’ya ng
bagong sapatos (bunga).
 Hindi iningatan ni bunso ang kanyang laruan (sanhi) kaya nasira agad ito
(bunga).
 Kapag nauuna ang bunga
 Di makakain sa labis na kalungkutan at pagdaramdam ang isang lalaki (bunga)
dahil iniwa siya ng kanyang asawa (sanhi).
 Agad na kumalat ang nakatatakot na sakit sa buong bansa (bunga) dahil sa kawalang
disiplina ng mga tao (sanhi).

P a h i n a | 14
JUNIOR HIGH SCHOOL

Panuto: Ibigay ang mga tauhan batay sa kanilang katangian.

______________________ 1. Isa s’yang dakilang hari at mandirigma.

______________________ 2. Siya ang dakilang mandirigma ng kaharian, kapatid ni Indarapatra.

______________________ 3. Isang ganid na hayop at maraming paa.

______________________ 4. Ibong may pitong ulo at matalas ang mata.

______________________ 5. Isang halimaw na mukang tao at nakakatakot kapag pagmamasdan.

______________________ 6. Isang malaking ibon na napadidilim ang bundok Bita sa laki ng


kanyang pakpak. Siya rin ang dahilan ng kamatayan na dumapo kay Sulayman.

P a h i n a | 15
JUNIOR HIGH SCHOOL

FILIPINO 7 – MODYUL 2

Pangalan: _______________________________________ Petsa : ___________


Baitang : _______________________________________ Iskor : ___________
Guro : Ma’am Donna P. Recide

Panuto: Sumulat ng isang maikling talata na hindi bababa sa limang pangungusap


tungkol sa tanong sa ibaba.

Sa anong uri ng hayop mo maihahalintulad ang iyong sarili?


Ano-anong katangian ba ang pagkakapareho ninyo?

P a h i n a | 16
JUNIOR HIGH SCHOOL

MODYUL 3: KUWENTONG-BAYAN AT MAIKLING


KUWENTO
Mga Kasanayang Pampagkatuto:
5. Naipaliliwanag ang sanhi at bunga ng mga pangyayari
6. Nasusuri ang isang dokyu-Film batay sa ibinigay na mga pamantayan

KUNG BAKIT UMUULAN


Kuwentong-bayan
Noong unang panahon, wala pang mundo, wala
pang araw at buwan, wala pang oras, at wala pang buhay
o kamatayan. Mayroon lang dalawang diyos, si Tungkung
Langit, at ang kaniyang kabiyak na si Alunsina.
“Tingnan mo, mahal, lilikhain ko ang santinakpan
para sa iyo!” pagmamalaking sabi ni Tungkung Langit.
“Hayaan mong tulungan kita, kaya ko ring
lumikha,” ang sabi n i Alunsina.
“Huwag kang mag-alala, mahal, ito ang regalo ko sa
iyo: ang mga bituin, ang mga planeta, ang buwan, ang
mga ulap, at ang hangin.” “Pero makapangyarihan din
naman ako, dahil isa akong diyosa,” bulong ni Alunsina.
Ngumiti lang si Tungkung Langit at niyakap si Alunsina.
Pagkatapos, tumindig siya nang matikas, huminga nang
malalim, at sumigaw nang pagkalakas-lakas sa kawalan.
Lahat ng sabihin ni Tungkung-Langit ay nagkatotoo.
Kumalat ang sinag ng bagong likhang araw. Kumislap-
kislap ang mga bituin. Umikot ang mga planeta at
lumiwanag ang buwan. Humangin nang pagkalakas-
lakassa kawalan. Lahat ng sabihin ni Tungkung-Langit ay nagkatotoo. Kumalat ang sinag ng
bagong likhang araw. Kumislap-kislap ang mga bituin. Umikot ang mga planeta at lumiwanag
ang buwan. Humangin nang pagkalakas-lakas. At naulit ito nang naulit. Mahal na mahal ni
Tungkung Langit si Alunsina, kaya ayaw niya itong mapagod. Ayaw niyang gumamit ng kahit
isang daliri si Alunsina upang lumikha ng kahit isang bagay.

“Mas gugustuhin kong maupo ka na lang, magpahinga, at maging maganda,” ang sabi ni
Tungkung Langit kay Alunsina. Ngunit sawa na si Alunsina sa ganoong klaseng buhay.
Naramdaman niyang parang wala siyang silbi bilang diyosa. Gusto niyang lumikha. “Huwag
kang mag-alala,” sabi ni Tungkung Langit sa kaniyang iniibig, “wawakasan ko ang iyong
pagkabagot. Lilikha ako ng... oras!” At nagsimula nga ang oras. Kasamang nalikha ng oras ang

P a h i n a | 17
JUNIOR HIGH SCHOOL

alaala... at naalala ni Alunsina ang panahong wala pang laman ang kalawakan, nang hindi siya
nakalikha ng kahit ano. “Gusto kong lumikha!” sabi ni Alunsina.

Isang araw, patagong sinundan ni Alunsina si Tungkung Langit. Nang makita siya ni
Tungkung Langit, agad siyang tinanong: “Bakit ka narito? Bakit mo ako sinusundan?” “Gusto
kong lumikha! Diyos din ako tulad mo!” sabi ni Alunsina. “Nababagot ka ba uli, mahal? Huwag
kang mag-alala, lilikhain ko ang kulog at kidlat para sa iyo!”

Lumiwanag at dumagundong sa buong kalangitan dahil sa kulog at kidlat. Nagulat ang


buong santinakpan. Nagtago ang araw, ang buwan at bituin. Kahit ang hangin ay tumigil sa
pag-ihip! Pero hindi natinag si Alunsina. Nakatayo lang siya doon, nanonood, nakakunot ang
noo.

“Sawa na akong panoorin ka lang lumikha ng planeta at araw at bituin! Sawa na akong
naririto lang, nakaupo, walang ginagawa! Kaya kong lumikha! Isa rin akong diyosa!”

Pero hindi siya pinakinggan ni Tungkung Langit. Umalis siya at lumikha pa ng


maraming bagay sa kalawakan. Akala niya ay nagpapapansin lang si Alunsina.

Hindi na nakayanan ni Alunsina ang lungkot sa kaniyang puso, kaya lumayas siya sa
kanilang tirahan. Pag-uwi ni Tungkung Langit, gulat na gulat siya nang makitang walang apoy
sa kanilang kalan, walang pagkain sa kanilang mesa. At wala na rin ang kaniyang Alunsina.

“Alunsina! Alunsina!” Hinanap nang hinanap ni Tungkung Langit ang kaniyang asawa,
ngunit hindi niya ito matagpuan. Tinawag niya nang tinawag ang pangalan ni Alunsina, ngunit
walang binalik ang hangin kundi alingawngaw.

Lumipas ang mahabang panahon, at nagsawa rin sa paglikha si Tungkung Langit.Araw-


araw, hinanap ni Tungkung Langit ang kaniyang iniibig. Ngunit wala siyang nakita.

Isang araw, sumilip si Tungkung Langit mula sa ilang ulap. Hinawi niya ang mga ulap at
sa kaniyang gulat, naroon ang kaniyang asawang si Alunsina.

“Anong ginagawa mo diyan, mahal? Matagal na kitang hinahanap!”

Tumingala si Alunsina. Kitang-kita sa kaniyang mukha ang kaligayahang matagal nang


hinahangad ni Tungkung Langit.

“Nilikha ko ang daigdig. Ang daigdig na may puno at halaman, isda at mga ibon. Nilikha
ko ang mga bundok, ang langit, ang karagatan. Nilikha ko ang buhay, dahil isa rin akong
diyos.” At nagpatuloy si Alunsinang lumikha. Nasaktan si Tungkung Langit. Ang kaligayahang
nakita niya sa mukha ng kaniyang asawa ay hindi dahil sa pagkakita sa kaniya.

Mula noon, hindi na bumalik si Alunsina sa kalangitan. Paminsan-minsan, sinusubok


siyang pabalikin ni Tungkung Langit sa pamamagitan ng paglikha ng kulog at kidlat. Ngunit
hindi na babalik muli si Alunsina. Mula noon, upang mabisita ni Tungkung Langit ang
kaniyang dating asawa, kailangan niyang mag-anyong ulan. Ulan na didilig sa daigdig na
nilikha ng kaniyang iniibig, si Alunsina.

P a h i n a | 18
JUNIOR HIGH SCHOOL

Sa bahaging ito kinakailangan mo ang tulong ng iyong magulang upang maisakatuparan ang
gawaing ito. Sa ibaba may ibibigay akong link kung saan kailangang puntahan mo ito. Dito mo
makikita ang panunuoring pelikula. Papano? Bago ang mga tanong may pormat ka na
matatagpuan sa ibaba, sundin mo lang ito panguradong makukuha mo. Kung nalilito ka,
tawagin si nanay o tatay at sabay kayong manuod. Kaya mo yan!
Sundin ang mga sumusunod na pormat upang hindi maligaw sa pagsasagawa ng pagsusuri ng
isang pelikula.
Pormat ng Panunuring Pampelikula

I. Pamagat- Ilagay ang pamagat ng susuriing pelikula.


II. Mga Tauhan- Sino- sino ang mga pangunahing tauhan sa kuwento at ang kani-
kanilang mga katangian?
III. Buod ng Pelikula- Ibuod ang pelikulang sinusuri.
IV. Banghay ng mga Pangyayari (story grammar)
a) Tagpuan-Saan naganap ang mga pangyayari.
b) Protagonista – Sino ang gumaganap na bida.
c) Antagonista- Sino ang gumaganap na kontrabida.
d) Suliranin – Anong mga problema ang kaniyang kinaharap sa kamay ng mga
kaaway?
e) Mga Kaugnay na Pangyayari o Mga Pagsubok sa Paglutas ng Suliranin- Sa
kaniyang paghahanap ng solusyon sa problema, ano ano pa ang mga
problemang kaniyang kinaharap?
f) Mga ibinunga – ano ang naging bunga sa kanya sa pagharap sa kaniyang mga
pagsubok?
g) Paksa o Tema – Tungkol saan ang kuwento?
V. Mga Aspektong Teknikal
a. Sinematograpiya
b. Musika
c. Visual effects
d. Set Design
VI. Kabuuang Mensahe ng Pelikula – Dito mo ilalagay ang kabuuan o pinakang
mensahe na nais ipabatid sa mga manunuod ng kuwento.

May nakikita ka bang isang larawan? Iyan ang makikita mo sa link na pupuntahan mo.
Panuorin mo nang mabuti. Sa ibaba naman nito ay may makikita ka ring buod. Kung sakali
mang wala kang mapanuoran pwede mo itong basahin subalit ito ay buod na. Mas mabuti sana
kung mapapanood mo ito upang mas maunawaan mo ang bawat detalye ng kuwento.

PUMUNTA SA LINK NA ITO:


https://www.youtube.com/watch?v=d153xtwqAd4

P a h i n a | 19
JUNIOR HIGH SCHOOL

PAALAM SA PAGKABATA
Buod
Inilalarawan ni Celso ang takbo ng kanyang buhay. Isang buhay na tila walang
pagbabago, nanatiling maginaw, tahimik, at madilim. Ito ang mundo na nakilala niya. Naririnig
ni Celso na nag-aaway ang kanyang mga magulang sa kabilang silid. Umiiyak na naman ang
kanyang ina na si Isidra. Hindi pa rin alam ni Celso kung bakit palaging umiiyak siya.
Walang malinaw sa isipan ni Celso. Mula sa kanyang pagkabata, madali siyang mainip.
Pinapangarap niya na magkaroon ng isang kapatid dahil sa kanyang pag-iisa Noon ay hindi
pinansin ni Celso ang lambat ngunit dalawang taon ang nakaraan noong itinapon ni Isidra ang
lambat at nagalit ng husto si Tomas, ang ama ni Celso. Ipinabalik niya ito
Nag-away na naman si Isidra at Tomas. Ipinaliwanag ni Isidra kay tomas na wala siyang
kasalanan, na dapat kalimutan na nila ang nangyari at hindi sinasadya niyang magkamali.
Sabi ni Isidra na si Tomas lang ang kanyang iniibig. Hindi naiintindihan ni Celso ang nangyari.
Mula noon, hindi na ginalaw ng ina ang lambat. Kahit luma na, buong buo pa sa tingin ni
Isidra. Nais itanong ni Celso kay Isidra kung bakit mahalaga ang lambat, ngunit sabi ni Isidra
na kailangan na niyang maglakad dahil malapit na dumating ang kanyang ama.
Pumunta si Celso sa may dalampasigan kung saan ang mga tao ay naghihintay sa mga
mangingisda. Napalingon si Celso nang marinig niya ang isang tugtog sa gitara mula sa isang
bahay-pawid. Ang awit ay tungkol sa kasawian ng pag-ibig.
Hindi nakatiis si Celso. Para siyang hinila ng musika kaya pumunta siya sa bahay-
pawid. Naalala niya ang utos ng ama na bawal pumunta roon. Hindi niya namalayan na
kaharap na niya ang taong naggigitara. Lumuha ang mga mata ng mama. Tatakbo sana si
Celso, ngunit nahawakan ng mama ang kamay niya.
Mahagpit nitong niyakap si Celso. Umiyak si Celso. Pinahid ng mama ang luha ni Celso at sabi
nito
“Dalawin mo ako palagi ha?”

Parang nakita na ni Celso ang mamang ito, parang nakita niya ito sa salamin.
Nagdatingan na ang mga mangigisda. Nakita sila ni Pedro. Sinampal ni Pedro si Celso dahil
hindi ito nakinig sa utos.
Naguguluhan si Celso kung bakit ayaw ni Pedro na pumunta siya roon. Pagkatapoos bumalik
sila sa bahay. Si Isidra ay nakatingin na naman sa sampayan ng lambat. Luhaan na naman
ang mata. Naalala ni Celso yung mama. Lumapit si celso sa salamin at nakita niya ang mukha
ng mama.
Kumuha ng itak si celso at pinagtaga nito ang lambat. Nabigla si Isidra at Pedro sa
ginawa niya. Nagaapoy ang mata ni Tomas, ngunit nilabanan Celso ang titig nito. Sinuntok ni
Pedro si Celso.
Tinadyakan siya kapag tumatayo, hanggang gumagapang na siya. Iningudngod sa lupa
ang mukha niya at nakatikim ito ng pawis at dugo. Nawalan ng malay si Celso. Naramdaman
na lamang niya ang mainit na bisig na yumayakap sa kanya.
Nakita niya ang mukha ng kanyang tatay, puno ng pagsisisi at pag-unawa. Yinakap niya si
Celso ng matagal.

P a h i n a | 20
JUNIOR HIGH SCHOOL

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong.


1. Sino ang pinakamamahal na asawa ni Tungkung Langit?
a. Alunsina c. Tungku
b. Lucena d. Ulan
2. Ano ang naging dahilan ng pag-aaway ng mag-asawang Alunsina at Tungkung Langit?
a. Gusto ni Tungkung Langit na siya lang ang lilikha dahil makasarili siya.
b. Hindi niya tunay na mahal ang asawa.
c. Ayaw n’yang mapapagod ang asawa kaya hindi nya ito pinapayagang lumikha.
d. Walang kakayahan sa paglikha ang asawang si Alunsina.
3. Ano lamang ang tanging nais ni Alunsina na ibigay sa kanya ng asawa?
a. Kapangyarihan c. Maging tao
b. Lumikha d. Maglibang
4. Sa paglayas ni Alunsina mula sa kanilang tahanan at paninirahan sa daigdig, ano ang
nakita ni Tungkung Langit kay Alunsina na matagal n’ya nang hindi nakikita?
a. Katawan c. Kabiguan
b. Mukha d. Kaligayahan
5. Sa pamamagitan ng pagpapalit anyo, nakadadalaw at nahahagkan ni Tungkung Langit si
Alunsina mula sa Daigdig?
a. Anyong Kulog c. Anyong Araw
b. Anyong Kidlat d. Anyong Ulan

P a h i n a | 21
JUNIOR HIGH SCHOOL

FILIPINO 7 – MODYUL 3

Pangalan: _______________________________________ Petsa : ___________


Baitang : _______________________________________ Iskor : ___________
Guro : Ma’am Donna P. Recide

Gawain 1
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong batay sa kuwentong-bayan na “Kung Bakit
Umuulan?”
1. Ano ang kaugnayan ni Tungkung Langit kay Alunsina?
________________________________________________________________________________________
2. Bakit ganoon na lamang ang pagbibigay na ginagawa ni Tungkung Langit kay Alunsina?
Makatwiran ba ito? Ipaliwanag ang sagot.
________________________________________________________________________________________
3. Ano ang ibinunga ng labis na pagbibigay ni Tungkung Langit kay Alunsina?
________________________________________________________________________________________
4. Sa palagay mo, ano ang marapat na gawin ni Tungkung Langit upang bumalik sa kanya si
Alunsina?
________________________________________________________________________________________
5. Sa palagay mo, paano maiiwasan ang hindi pagkakaintindihan ng mag-asawa?
________________________________________________________________________________________

Gawain 2
Makikita ang pormat ng Pagsusuring-Pelikula sa ibaba. Sundin ang mga ito upang maging
makabuluhan ang isinasagawang pagsusuri. Sagutin lahat ng nasa ibaba.

Panuto: Sa pamamagitan ng pormat na ito, isagawa ang pagsusuri sa pinanuod na pelikula.


Suriing mabuti.
PUMUNTA SA LINK NA ITO: https://www.youtube.com/watch?v=d153xtwqAd4

I. Pamagat
II. Mga Tauhan
III. Buod ng Pelikula
IV. Banghay ng mga Pangyayari (story grammar)
a. Tagpuan
b. Protagonista
c. Antagonista
d. Suliranin
e. Mga Kaugnay na Pangyayari o Mga Pagsubok sa Paglutas ng Suliranin
f. Mga ibinunga
V. Paksa o Tema
VI.Mga Aspektong Teknikal
a. Sinematograpiya
b. Musika
c. Visual effects
d. Set Design
IV. Kabuuang mensahe ng Pelikula

P a h i n a | 22
JUNIOR HIGH SCHOOL

MODYUL 4: MAIKLING KUWENTO

Mga Kasanayang Pampagkatuto:


7. Naisasalaysay nang maayos at wasto ang buod, pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari sa kuwento, mito/alamat/kuwentong-bayan
8. Nagagamit nang wasto ang mga retorikal na pang-ugnay na ginamit sa akda
(kung, kapag, sakali, at iba pa), sa pagbuo ng editoryal na naghihikayat
(totoo/tunay, talaga, pero/subalit, at iba pa)

Ang Pagbubuod o buod ay pagsasalaysay ng mga pangyayari na naganap sa isang


kwento sa paraang mas madali itong maiintindihan ng mga mambabasa.

Ayon kay (Sauco, 2013) Ang buod ay pinaikling lagom ng isang talumpati, kuwento, tula,
dula o isang buong nobela na ginagamitanng sariling pananalita ng taong nagpaikli sa nasabing
akda. Maikli subalit malaman at naghahayag ng pinakadiwa ng nasabing sulatin kalimitang
ang haba nito ay ikatlo o ikaapat lamang ng orihinal. Hindi naglalaman ang buod ng mga
pansariling pananaw o opinyon. Hindi ito maligoy at hindi na kailangang ipaliwanag pa o
magbigay ng halimbawa, ang nilalaman nito ay isinalaysay sa pinakamaikling paraan.

Ang mga Hakbang sa Pagsulat ng Buod

1. Basahin maingat ang akdang bubuodin. Uliting muli hanggang sa makuha ang
pinakadiwang nais ipahayag ng may-akda.

2. Habang nagbabasa, itala ang mahahalagang bahagi ng akda o kwento. Pagkatapos ay


suriin ang mga itinalang puntos. Kung hindi mahalaga, alisin.

3. Isulat ang mga natirang puntos o mga itinala habang nagbabasa sa sariling mga salita
at pangungusap. Huwag magsasama ng sariling ideya o opinyon.

4.Palitan ang mga salita o bahagi na maaaring makapagpahaba o makagulo sa buod.

5. Tingnan kung ayon sa orihinal ang pagkakasunod-sunod ng mga ideya.

6.Basahing mabuti upang lalo pang paikliin ang ginawang buod. Mapaiiksi pa ito sa
pagpapalit ng mga sugnay sa parirala at parirala sa isang salita. Sa pagsulat ng buod lalong
maikli, mas mainam hangga’t naroon ang pinakamahalagang nilalaman. (Sauco, 2013)

Makatutulong sa iyo ang mga hakbang na nabanggit mula sa aklat ni Sauco sa pagsabak mo sa
pagbubuod ng kuwento.

Ang Hatol ng Kuneho

Isang araw, noong mga panahong ang mga hayop ay nagsasalita pa, may
isang tigreng naghahanap ng makakakain sa gubat. Ngunit sa kasawiang palad
ay nahulog ito sa isang malalim na hukay. Walang nagawa ang tigre kaya't
nagmamakaawa itong sumigaw upang humingi ng tulong.

P a h i n a | 23
JUNIOR HIGH SCHOOL

Hanggang kinabukasan ay may isang taong napadaan at nakita ang kanyang kalagayan.
Nakiusap ang tigre sa tao ngunit ito ay nagdadalawang isip kung tutulungan ang tigre sapagkat
baka sya ay kainin nito.

Nangako naman ang tigre na hindi nito kakainin ang tao, dahil na din sa awa ay
tinulungan ng tao makaahon ang tigre. Ngunit ang gutom na tigre ay hindi tumupad sa
pangako at akmang kakainin nya ang tao.

Nakiusap muna ang tao sa tigre na baka kung sakali ay humingi ng hatol sa puno kung
sya ba ay dapat kainin ng tigre. Ipinaliwanag ng tao ang nangyari ngunit tila sang ayon ang
puno na sya ay kainin ng tigre sa kadahilanang ang mga tao ang may kasalanan sa pag kaubos
ng mga puno.

Muling humingi ng hatol ang tao sa napadaang Baka, ngunit katulad ng hatol ng puno
ay ganoon din ang hatol nito.

Hanggang sa may isang mapadaang kuneho na lumulukso at ito naman ang hiningian
ng hatol ng tao at tigre. Ang suhestiyon ng kuneho ay muling nilang isalaysay ang nangyari sa
pamamagitan ng pagpunta ng tigre sa hukay upang maibigay ang kanyang hatol.

Muli ngang nagpunta ang tigre sa hukay upang maibigay na ng kuneho ang hatol.

Ang hatol ng kuneho ay, "Magpatuloy na lamang ang tao sa paglalakbay at ang tigre ay
dapat manatili na lamang sa hukay ng hindi na sila namomoroblema".

Muli ay nagpatuloy na sa paglukso ang matalinong kuneho.

Ang mga tatalakayin sa araw na ito ay ang Pang-ugnay at mga uri nito gayundin ang pagbuo
ng Editoryal na nanghihikayat. Unawaing mabuti.
Kaya mo yan!

Pang-ugnay - Ang Pang-ugnay ay mga salitang nagpapakita ng relasyon ng dalawang yunit sa


pangungusap, maaaring salita, dalawang parirala o ng dalawang sugnay.

Mga Pang-ugnay (Connectives)


a. Pangatnig (conjunction) - mga salitang nag-uugnay ng dalawang salita, parirala o sugnay
b. Pang-angkop (ligature) - mga katagang nag-uugnay sa panuring at salitang tinuturingan
c. Pang-ukol (preposition) - mga salitang nag-uugnay sa isang pangngalan sa iba pang salita

May tatlong pang-ugnay sa Wikang Filipino. Ito ay ang mga sumusunod:


1. PANG-ANGKOP – ito ay ang mga katagang nag-uugnay sa at salitang tinuturingan. Ito ay
nagpapaganap lamang ng mga pariralang pinaggagamitan. May dalawang uri ng pang-angkop.

a. Ang pang-angkop na – na ay ginagamit kapag ang unang salita ay natatapos sa katinig


maliban sa n. Hindi ito isinusulat ng nakadkit sa unang salita. Inihihiwalay ito. Nagigitnaan ito
ng salita ng panuring.
b. Ang pang-angkop ng –ng ay ginagamit kung ang unang salita at nagtatapos sa mga
patinig. Ikinakabit ito sa unang salita.

P a h i n a | 24
JUNIOR HIGH SCHOOL

Kapag ang unang salita naman ay nagtatapos sa n tinatanggal o kinakaltas ang n at ikinakabit
ang –ng

2. PANG-UKOL – ito ay isang uri ng pang-ugnay na nagsasaad ng kuagnayan ng pangngalan o


panghalip sa ibang salita sa pangungusap.
Halimbawa:
Para sa, ukol sa, laban sa, alinsunod sa, labag sa, ayon sa, para kay/kina, ukol kay/ kina

3. PANGATNIG – ito ay bahagi ng salitang nag-uugnay ng isang salita o kaisipan sa isa pang
salita o kaisipan sa isang pangungusap.
Ang Pangatnig ay bahagi ng pananalita na nag-uugnay sa salita sa kapwa salita, o isang
kaisipan sa kapwa kaisipan. Ito ay maaaring pantulong o pantuwang.
• Pantuwang ang pangatnig kapag pinag-uugnay nitoang mgamagkakasingkahulugan,
magkakasinghalaga omagkakapantay na mgabagay o kaisipan.
Ang mga pantuwang na pangatnig ay: At, Saka, Pati
Mga halimbawa:
 Magtitirik ng kandila at magpapadasal si Ka Ebeng sa Araw ng mga Patay.
 Magtitirik ng kandila’t magpapadasal si Ka Ebeng sa Araw ng mga Patay.
 Ang mga mamamayan pati na ang mga dayuhan ay pupulungin ng Pangulo.
 Dalhin mo bukas pagtungo natin sa talon ang timba, tabo saka ang mga labahin.

• Pantulong naman ang pangatnig kung pinag-uugnay nito ang sugnay na di-
makapagiisa sa malaya o makapag-iisa o punong sugnay.
Pamukod – pamukod ito kung may pamimili, pagtatangi, pag-aalinlangan, pagtatangi sa isa o
sa iba sa dalawa o mahigit pang bagay o kaisipan.
 Halimbawa:
Ni sa pangarap ni sa panaginip ay hindi siya nagisip ng ganyon.
Ang tunay na Kristyano, ay walang-kiling. Katoliko o Protestante o Muslim, lahat sila ay
pantay-pantay sa mata ng Diyos.

Paninsay o Pasalungat –kung sa tambalang pangungusap, ang ikalawa ay sumasalungat sa


una, ang ginagamit ay: ngunit, bagaman, habang, kahit, datapwat, subalit.
 Halimbawa:
Sasalo raw siya kahit masama ang kanyang loob.
Ang mamamayang pilipino, bagama’t hirap sa buhay, ay laging kamamasdan ng kasiyahan.
Ang subalit ay ginagamit lamang kung ang ngunit, at datapwat ay ginagamit na sa unahan ng
pangungusap.
Halimbawa:
Matahimik pa rin ang Pilipinas ngunit hindi pa rin lubos makapaniwala ang mga taga-ibang
bansa dahil sa maling nalalathalang balita, subalit patuloy pa rin silang dito ay dumaragsa.

Panubali – kung may pag- aalinlangan o pagbabakasakali, ang ginagamit ay: kung, pag,
sana, baka, pagka, kapag, sakali.
 Halimbawa:
Lalong hihirap ang iyong buhay kung babayaan mong nakatiwang-wang ang iyong lupa.
Pinamihasa mo ang iyong anak sa karangyaan, baka magsisi ka pagdating ng araw.

Pananhi – mula sa salitang sanhi o dahilan. Ito ay ginagamit kung ang mga kadahilanan, ay
inilalahad, kung nangangatwiran, kung tumutugon sa katanungang “bakit?”
Ang mga salitang ginagamit ay: dahil, sapagkat, palibhasa, kasi, kundangan, atb.
 Halimbawa:
Sumama ang kanyang pakiramdam dahil sa nakain niyang hilaw na mangga.
Lumayas ang anak niya kasi sobra niyang pinagmamalupitan.

Panlinaw – kung ang nasabi ay pinaliliwanagan pa, ang ginagamit ay: sa makatuwid, kaya,
gayunpaman, kung gayon, alalaon, sana, atbp.

P a h i n a | 25
JUNIOR HIGH SCHOOL

 Halimbawa:
Makahulugan at makabulahan ang kasaysayan, sa makatuwid, ang palasak nating
kawikaan: “Ang hindi marunong lumingon sa pinangalingan ay hindi makararating sa
paroroonan.” ay diwang bagay lamang.

Panulad – ito ay pariralang magkatugon na ginagamit sa pagtutulad.


 Halimbawa:
Kung ano ang itinanim, ay siya ring aanihin.
Kung alin ang pinagkapili- pili, ay siya pang nakuha ng bungi.

Panapos – ginagamit ang pangatnig na ito kung nagpapahayag ng layon o pagbabadya ng


nalalapit na pagwawakas sa pagsasalita. Ito ay: upang, nang, sa wakas.
 Halimbawa:
Pahalagahan ang pangaral ng mga magulang nang hindi malihis ng patutunguhan.
Ang Pilipinas, sa wakas, hindi pa man lubos na maunlad ay kababanaagan na ng
mapangakong bukas.

Ang Editoryal o pangulong


tudling ay kuro-kuro at paninindigan
ng patnugutan ng pahayagan,
kaugnay sa kasalukuyang isyu o
pangyayari. Ito ay maaaring may
kinalaman sa panlokal, pambansa o
pandaigdigang kalagayan.
Sa mga pahayagang pampaaralan ang karaniwang nilalaman ng pangulong tudling ay
suliranin ng mga mag-aaral sa kampus ng mga paaralan. Ang mga suliraning panlokal,
pambansa, at pandaigdigan ay matatalakay sa pangulong tudling sa mga pahayagang
pampaaralan kung iuugnay sa suliranin ng mga mag-aaral sa paaralan o kaya’y pamayanan.
(D. AMPHIL, MAY 2018 pp. 130-131)

A. Katuturan ng Pangulong Tudling o Editoryal


1. Isang mapanuring pagpapakahulugan ng kahalagahan ng isang napapanahong pangyayari
upang magbigay ng kaalaman, makapagpaniwala o makalibang sa mambabasa.
2. Isang pinag-aralang kuro-kuro batay sa isang tunay na pangyayari.
3. Isang komentaryong nagpapayo, nagtuturo, pumupuri o tumutuligsa tungkol sa
kahalagahan ng isang pangyayari.
4. Bagama’t ang pangulong tudling ay sinulat ng isang kasapi lamang, ito’y paninindigan ng
buong pamatnugutan at ng pahayagan.

B. Katangian ng Pangulong Tudling


1. May kapangyarihang humikayat
2. Kawili-wili at maliwanag ang paglalahad
3. Makatarungang pangangatwiran at pagpapasya
4. May kaiklian at hindi masalita
5. Iisang paksa lamang ang tinatalakay
6. Hindi nagmumura, nangangaral o nagsesermon

C. Layunin ng Pangulong Tudling


1. Upang magpabatid, magpakahulugan at pumuna
2. Upang magbigay-puri, magpaunawa, manlibang, magturo o manuligsa
3. Upang magpahalaga sa isang tanging araw, tao o lunan

P a h i n a | 26
JUNIOR HIGH SCHOOL

May mga uri ang pangulong tudling at isa na rito ang;

Pangulong Tudling na nanghihikayat (Editorial of Persuasion) – Ito’y nagbibigay ri ng


kahulugan, nakikipagtalo at namumuna. Subalit ang binibigyang-diin ay ang mabisang
panghihikayat.
Halimbawa:
Itaguyod ang Proyekto ng Punong-Guro.
Panukalang Batas Laban sa Diborsyo, Suportahan.

Sa paksa palang ng Editoryal, kinakailangang mahihikayat agad sila na basahin ang nilalaman
nito.
Makikita mo ang isang halimbawa ng editoryal na nanghihikayat. Ito ay tumutukoy sa
kalagayan ng mga basura sa ating bansa. Dahil sa kawalan ng disiplina ng mga tao, kapaligiran
ang nagdurusa hanggang sa bumalik din sa tao ang bunga

EDITORYAL -
Disiplina sa Pagtatapon ng Basura,
Pairalin

BASURA ang pangunahing


dahilan kaya nagbabaha sa Metro
Manila. Matagal nang problema ito.
Ilang dekada na ang nakalilipas subalit
baha pa rin ang problema. At sa kabila
na basura ang dahilan, marami pa rin
ang hindi natututo at walang disiplina
sa pagtatapon ng basura sa mga estero,
kanal at mga ilog. Wala pa rin silang
kadala-dala at walang malasakit sa
kapaligiran. Ang mga basurang
itinambak sa mga ilog ay iluluwa sa dagat at ibabalik naman ito ng dagat mismo sa mga
dalampasigan. Totoo ang kasabihang “kung ano ang itinapon mo, babalik din sa’yo.”
Ganito ang nararanasan sa kahabaan ng Roxas Blvd. sa tuwing may pagsama ng panahon o
bagyo. Kapag nagalit ang alon sa Manila Bay, tatangayin ang mga basurang lulutang-lutang at
ibabalik ito sa kalsada. Kaya ang mga basurang itinapon ng mga walang disiplina magdudulot
uli ng panibagong problema. Ang mga basura ring ito ang hahantong sa mga estero.
Noong nakaraang linggo, nagsagawa ng paglilinis sa Estero de Magdalena ang Metro
Manila Development Authority (MMDA). Nagtulung-tulong upang alisin ang napakaraming
basurang plastic. Isinagawa ang paglilinis makaraang mag-viral sa social media ang estero.
Dahil sa dami o kapal ng basura, maari nang maglakad sa ibabaw niyon na hindi malulubog.
Ngayon ay malinis na ang estero pero maaaring bukas o sa mga susunod na araw,
tambak na naman ang basura roon. Balik na naman sa dati sapagkat walang disiplina ang mga
nakatira.
Ang mga basurang iyon ang tatangayin muli sa Manila Bay at magpapaulit-ulit lamang ang
tanawin. Isusuka ng Manila Bay ang basura sa Roxas Blvd at ibabalik din sa mga estero, kanal
at iba pang waterways.
Nararapat makaisip ng solusyon ang MMDA at ang DENR kung paano madidisiplina ang
mamamayan at magkakaroon ng takot na huwag magtapon ng basura sa waterways. Dapat
kamay na asero ang gamitin para wala nang magtatapon ng basura na nagdudulot ng pagbaha.
Kung hindi maghihigpit, walang katapusan ang problema. Ipatupad ang paglilipat o pag-aalis

P a h i n a | 27
JUNIOR HIGH SCHOOL

sa mga informal settlers. Bakuran ang mga gilid at pampang ng estero o ilog para hindi
makabalik ang informal settlers na numero unong nagtatapon ng basura.

https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/opinyon/2018/06/17/1825377/editoryal-walang-
disiplina-sa-pagtatapon-ng-basura

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod batay sa tinalakay na mga pang-ugnay.


Ilagay sa patlang kung anong uri ng pang-ugnay ang kinabibilangan ng mga salitang
may salungguhit.

___________________1. Ni sa hinagap ay hindi ko inisip na mangyayari ang aksidente.

___________________2. Papasok daw sya kahit may sakit.

___________________3. Hindi siya nakadalo sa pulong dahil wala siyang masakyan.

___________________4. Bumili ka sa palengke ng mantika, asin saka paminta.

___________________5. Ang mga mamamayan pati na ang mga dayuhan ay may pagkakaisa.

P a h i n a | 28
JUNIOR HIGH SCHOOL

FILIPINO 7 – MODYUL 4

Pangalan: _______________________________________ Petsa : ___________


Baitang : _______________________________________ Iskor : ___________
Guro : Ma’am Donna P. Recide

Naisagawa mo ang ibang mga gawain kaya kayang-kaya mo ito.


Panuto: Muling isalaysay ang kuwentong “Ang Hatol ng Kuneho” sa pinakamaiksi at malinaw
na paraan o pabuod.

Ang Hatol ng Kuneho


Buod

P a h i n a | 29
JUNIOR HIGH SCHOOL

MODYUL 1:

Kasanayang Pampagkatuto blg. 1 2. Ebidensysa o datos


1. C 2. A 3. B 4. C 5. A
3. Nagpapatunay/ katunayan
Kasanayang Pampagkatuto blg. 2
4. Nagpapahiwatig
1. Nagpapakita
5. Taglay ang matibay na kongklusyon

P a h i n a | 30
JUNIOR HIGH SCHOOL

MODYUL 2:

Kasanayang Pampagkatuto blg. 3


1. D Kasanayang Pampagkatuto blg. 4
2. C 1. Indarapatra
3. F 2. Sulayman
4. A 3. Kurita
5. B 4. Balbal
5. Pah

MODYUL 3:

Kasanayang Pampagkatuto blg. 5


1. A 2. C 3. B 4. D 5. D

MODYUL 4:

Kasanayang Pampagkatuto blg. 6 Kasanayang Pampagkatuto blg. 7


1. D 1. Pamukod
2. C 2. Paninsay o pasalungat
3. A 3. Pananhi
4. C 4. Pantuwang
5. A 5. Pantuwang

P a h i n a | 31
JUNIOR HIGH SCHOOL

http://filipinoforfilipinos.blogspot.com/2017/01/kuwentong-bayan-kahulugan-at-
halimbawa.html

http://kapitbisig.com/philippines/information/arts-and-literature-mga-kuwentong-bayan-
folktales.190)

https://panitikangpnoy.blogspot.com/p/mga-kwentong-bayan-folktales.html)

https://www.coursehero.com/file/37531293/Gr-7-Aralin-1pptx/

https://www.scribd.com/document/397796385/MGA-PAHAYAG-SA-PAGBIBIGAY-NG-MGA-
PATUNAY-docx

https://www.slideshare.net/cli4d/mga-37194330

https://brainly.ph/question/130930

https://brainly.ph/question/130700?source=aid1231730
https://gabay.ph/pabula/
https://ik-ptz.ru/tl/istoriya/ezop-peruyi-basnopesic-portrety-ezopa-literatura-ob-ezope.html
https://pilipinasatbp.wordpress.com/2011/06/08/ang-lobo-at-ang-kambing/
https://www.answers.com/Q/Sino_ba_si_bartolome_del_valle
https://www.slideshare.net/marjduenas/epiko-79598323
https://philnews.ph/2020/02/26/ano-ang-sanhi-at-bunga-depinisyon-at-halimbawa/
http://filipinoforfilipinos.blogspot.com/2016/04/indarapatra-at-sulayman-epiko.html
DARAYO [Book] / auth. Ph.D. Roberto D. Amphil. - Sampaloc,Manila : St. Augustine
Publications, Inc., May 2018. page 12-16
http://filipinoeinsteinirakhads.blogspot.com/2013/02/kung-bakit-umuulan-isang-kuwentong-
bayan.html
http://ranieili2028.blogspot.com/2011/08/mga-gabay-para-sa-pagsusuri-ng-isang.html
https://www.youtube.com/watch?v=d153xtwqAd4
http://filipino4niwarville.blogspot.com/2014/06/paalam-sa-pagkabata.html
DARAYO 7 [Book] / auth. Ph.D Roberto D. Amphil. - Sampaloc,Manila : St.Augustine
Publications,Inc., May 2018. page 62-68
https://gabay.ph/pabula/
https://ik-ptz.ru/tl/istoriya/ezop-peruyi-basnopesic-portrety-ezopa-literatura-ob-ezope.html
https://pilipinasatbp.wordpress.com/2011/06/08/ang-lobo-at-ang-kambing/
https://www.answers.com/Q/Sino_ba_si_bartolome_del_valle
https://www.slideshare.net/marjduenas/epiko-79598323
https://philnews.ph/2020/02/26/ano-ang-sanhi-at-bunga-depinisyon-at-halimbawa/
http://filipinoforfilipinos.blogspot.com/2016/04/indarapatra-at-sulayman-epiko.html
DARAYO [Book] / auth. Ph.D. Roberto D. Amphil. - Sampaloc,Manila : St. Augustine
Publications, Inc., May 2018. page 12-16

P a h i n a | 32
JUNIOR HIGH SCHOOL

P a h i n a | 33

You might also like