Orgaanstelsels 8.1 je ademt 8.2 je bloed vervoert 8.
3
Orgaanstelsels, iedereen heeft
ze en gebruikte ze en je hebt ze
nodig om te kunnen leven,
maar wat zijn ze precies en
welke heb je en wat zijn de
functies ervan? Dat lees je in
dit artikel.
We vertellen je over de 5
belangrijkste orgaanstelsels: het
verteringsstelsel,
ademhalingsstelsel,
bloedvatenstelsel,
uitscheidingsstelsel en het laatste
maar niet onbelangrijkste: het
zenuwstelsel.
Deze stelsels hebben allemaal
functies apart van elkaar en
werkt er 1 niet goed of helemaal
niet dan word je ernstig ziek of ga
je dood, dat komt omdat ze
allemaal essentieel zijn voor ons
lichaam, daarom is het belangrijk
dat je gezond blijft, zodat je niet
een van deze belangrijke stelsels
kan beschadigen. De
7 februari 2021
orgaanstelsels heten zo omdat gehaald en getransporteerd naar
feite meerdere organen zijn die de rest van het lichaam.
samenwerken aan een taak zoals
afvalstoffen kwijtraken of je
voedsel verteren.
Ademhalingsstelsel
Je longen horen bij het
​Verteringsstelsel
ademhalingsstelsel, dit stelsel
zorg ervoor dat je kan ademen.
In je buikholte zitten veel organen
Via de longen adem je zuurstof in
die bij het verteringsstelsel horen,
deze zuurstof wordt in het bloed
dit stelsel zorgd ervoor dat alles
opgenomen vervolgens adem je
wat je eet netjes weer aan de
koolstofdioxide uit. Dit proces
andere kant eruit gaat.
wordt eeuwig herhaalt en gebeurt
Het verteringsstelsel wordt ook
altijd, dit kan niet stoppen als
wel ´de weg van het eten´
deze functie stopt dan zal je in
genoemd omdat het voedsel een
een mum van tijd doodgaan. Het
is dus erg belangrijk dat je de
weg aflegt in je lichaam, voordat
longen niet beschadigt door
het weer eruit komt.
bijvoorbeeld te roken en je je
Het voedsel gaat via je mond
longen in goede staat houd, en
binnen je lichaam, in je mond
een goede conditie hebt. De
wordt het eten kleiner gemaakt
opgenomen zuurstof in het bloed
door je kiezen die het malen,
gaat naar de rest van je lichaam
en blijft maar rondstromen als er
vervolgens slik je het door en
niet genoeg zuurstof in het bloed
komt het in je maag daar wordt
is dan zal er ook te weinig
het weer kleiner gemaakt en
zuurstof naar de andere organen
wordt het eten vervoert naar je
darmen, daar wordt het poep en
gaan en ontstaat er een tekort,
gaat het via je achterste eruit.
dit is erg gevaarlijk dus zorg er
Tijdens deze route van het
altijd voor dat er voldoende
voedsel worden er allerlei
zuurstof aanwezig is in je bloed.
voedingsstoffen uit je eten
 Orgaanstelsels 8.1 je ademt 8.2 je bloed vervoert 8.3
Bloedvatenstelsel
Zoals er al eerder werd verteld
vervoert je bloed heel erg veel
voedingsstoffen en zuurstof naar
de rest van je lichaam, het hart is
ook een onderdeel van het
bloedvatenstelsel en misschien
wel het belangrijkste onderdeel
van je lichaam, het pompt
namelijk voortduren al je bloed
naar de rest van je lichaam, en je
hart stopt nooit met pompen, dag
en nacht altijd, je hart rust nooit
het blijft maar werken, als je hart
zou stoppen dan ga je dood, dat
kan gebeuren dan krijg je een
hartinfarct en moet je
gereanimeerd worden anders
sterf je binnen een paar minuten.
Het is dus wederom belangrijk
om ook niet dit stelsel te
beschadigen, eet dus gezond en
sport vaak, dan blijft je hart in
een goede conditie.
7 februari 2021
​ itscheidingsstelsel
U moeilijk worden verstuurd of zelfs
De organen die in dit stelsel
werken zijn de nieren en de
urineblaas, deze organen
scheiden de afvalstoffen van de
goede belangrijke stoffen en
zorgen ervoor dat het keurig je
lichaam verlaat.
In de nieren worden deze
afvalstoffen gescheid en gaan ze
via de urineleider naar de
urineblaas, daar wordt het
opgeslagen totdat je voelt dat je
moet plassen en verlaat het dan
je lichaam, deze functie is erg
belangrijk, want als dit niet zou
gebeuren dan zouden deze
afvalstoffen met je bloed mee
worden vervoerd naar andere
organen en worden die aangetast
door de afvalstoffen en word je
ziek, daarom is het belangrijk
veel water te drinken.
Zenuwstelsel
Het zenuwstelsel is erg belangrijk
omdat het ervoor zorgt dat alle
organen goed werken.
Bijvoorbeeld: je hersenen sturen
een signaal naar je spieren om je
hand op te steken, deze
impulsen worden via de zenuwen
verstuurd naar je spieren, het
zenuwstelsel zorgt er ook voor
dat je organen en je
orgaanstelsels goed kunnen
samenwerken. Dat laatste is ook
belangrijk omdat als de
samenwerking niet goed zou
verlopen dan zouden er veel
problemen ontstaan in je lichaam
omdat er dingen niet goed
werken.
Als dit stelsel beschadigd raakt
kun je dus minder makkelijk
bewegen omdat die signalen
helemaal niet, en werken de
organen niet goed samen.
Conclusie: orgaanstelsels zijn
belangrijk voor je lichaam en
moet je vooral niet beschadigen
maar proberen zo goed mogelijk
te onderhouden door een
gezonde levensstijl.
Je spieren hebben energie nodig,
dat halen ze uit voedingsstoffen.
Je spieren hebben glucose en
water nodig, het ademhaling en
uitscheidingsstelsel zorgt hier
voor. Voor energie is er
verbranding van glucose nodig
en dat gebeurt zo: glucose +
zuurstof = energie +
koolstofdioxide + water.
Celbouw: cellen bestaan uit het
celmembraan en cytoplasma,
cytoplasma: bestaat uit water en
opgeloste stoffen. Celmembraan:
regelt welke stoffen in en uit gaan
hierdoor beschermt het de cel.
Celkern: Het dna hierin zorgt
voor de vorm en dat de cel zijn
taken uitvoert.
Ribosomen: maken eiwitten.
Transportkanalen: vervoeren
eiwitten.
mitochondriën: energiecentrale
van de cel.
 Orgaanstelsels 8.1 je ademt 8.2 je bloed vervoert 8.3
Ademen, je doet het elke dag,
ieder uur. Maar hoe werkt
ademhalen nou precies?
Dat leggen we je nu uit.
Je ademt ongeveer 15 keer per
minuut in en uit. Wanneer dit
gebeurt dat word je borstholte
groot en bij de uitademing weer
klein. De lucht die je inademt
komt in je longen, deze worden
groter en kleiner doordat ze vast
zitten aan een vlies, bij deze
actie werken spieren, het weefsel
en zwaartekracht samen.
Wat gebeurt er bij inademen?
Dit proces gaat in 5 stappen:
1. De tussenribspieren en
middenrifspieren trekken samen.
2. De ribben kantelen omhoog en
het middenrif wordt plat.
3. De borstholte en je longen
worden groter.
4. De lucht in je longen krijgt
meer ruimte, daardoor neemt de
luchtdruk in je longen af.
5. Lucht stroomt dan vanzelf naar
binnen: je ademt in.
Het uitademen gebeurt ook in 5
stappen:
1. Tussenribspieren en
middenrifspieren ontspannen.
7 februari 2021
2. De ribben zakken naar
beneden. Het middenrif wordt
bol.
3. De borstholte en je longen
worden hierdoor kleiner.
4. De lucht in je longen krijgt
minder ruimte, daardoor neemt
de luchtdruk toe.
5. De lucht stroomt daardoor
naar buiten: je ademt uit.
Je hebt 2 soorten ademhalingen:
inademen via je ribben/borst en
via je middenrif/buik.
Het ademen via je ribben/borst
wordt
ribademhaling/borstademhaling
genoemd, het ademen via je
middenrif/buik word
middenrifademhaling/buikademh
aling genoemd.
Deze 2 ademhalingen hebben
verschillende bewegingen ook al
voeren ze hetzelfde uit.
Inademen via beide manieren:
Ribademhaling/borstademhaling:
1. De tussenribspieren trekken
samen: de ribben kantelen
omhoog.
2. De borstkas wordt breder.
3. De longen worden groter.
4. De luchtdruk in de longen word
kleiner.
5. Lucht stroomt naar binnen.
Middenrif/buikademhaling:
1. De middenrifspieren trekken
samen, het middenrif wordt
platter.
2. De borstkas wordt naar
beneden toe groter.
3. De longen worden groter.
4. De luchtdruk in de longen word
kleiner.
5. Lucht stroomt naar binnen.
Uitademen via beide manieren.
Ribademhaling/borstademhaling:
1. De tussenribspieren
ontspannen: de ribben zakken
omlaag
2. De borstkas wordt smaller.
3. De longen worden kleiner.
4. De luchtdruk in de longen
wordt groter.
5. Lucht stroomt naar buiten.
Middenrif/buikademhaling
1. De middenrifspieren
ontspannen, het middenrif wordt
boller.
2. De borstkas wordt kleiner.
3. De longen worden kleiner.
4.De luchtdruk in de longen wordt
groter.
5. Lucht stroomt naar buiten.
 Orgaanstelsels 8.1 je ademt 8.2 je bloed vervoert 8.3
Hoe komt het zuurstof in je
bloed?
Als je inademt gaat het zuurstof
naar je luchtpijp, daar splitst het
in 2 richtingen de linkerlong en
de rechterlong.
Dat gaat via de bronchiën die
vertakken zich naar kleiner
buisjes en aan het eind van deze
reeks zitten de longblaasjes.
In de longblaasjes gebeuren er
een aantal dingen: zuurstof word
naar het bloed getransporteerd
en koolstofdioxide gaan van het
bloed naar buiten, dat adem je
dus uit. Deze proces wordt
gaswisseling genoemd.
Er wordt wel eens gezegd dat het
beter is om door je neus adem te
halen. Maar klopt dit ook? Dat
schijnt inderdaad te kloppen,
omdat de longblaasjes een
dunne wand hebben kunnen ze
7 februari 2021
gemakkelijk beschadigen of
uitdrogen, daarom wordt de lucht
in de neusholte, luchtpijp en
bronchiën schoon en vochtig
gemaakt. Dit gebeurt niet
wanneer je via je mond adem
haalt.
En via je neus ademhalen is ook
beter omdat je neusharen grote
stofdeeltjes tegenhouden, je
neusholte slijmcellen heeft die de
lucht vochtig maken en
bovendien stofdeeltjes,
ziekteverwekkers buitenhouden.
Alle uitgefilterde stofdeeltjes en
ziekteverwekkers worden naar je
keelholte gebracht en daarna
hoest je het uit of slik je het door.
Plus, wordt de lucht warmer die
je inademt via je neus omdat er
veel bloed stroomt aan de wand
van je neus.
De eerder benoemd processen
worden telkens herhaald en goed
geregeld, maar hoe gebeurt het
regelen?
Je lichaam regelt je ademhaling
via de koolstofdioxide
zintuigcellen in je bloed. Deze
cellen meten de hoeveelheid
koolstofdioxide in je bloed.
Die sturen impulsen naar
ademcentrum, je hersenen
sturen impulsen naar je tussenrib
en middenrifspieren.
De hoeveelheid van ademen
hangt af van de actie op het
moment, bij sporten heb je meer
zuurstof nodig dan wanneer je
een film kijkt. Als je meer
beweegt dan is er meer
verbranding en ontstaat er meer
koolstofdioxide.
De hoeveelheid koolstofdioxide
wordt opgemeten door de
zintuigcellen, die celler sturen
impulsen naar je ademcentrum in
je hersenen, die sturen impulsen
naar je spieren om meer uit te
ademen daardoor ga je sneller
ademhalen.
Als je ademfrequentie toeneemt
dan gaat je hartslag omhoog zo
kan er meer zuurstof en
koolstofdioxide worden vervoerd.
De cellen krijgen het grotere
aanvoer van zuurstof en
verbranden zodat er energie
ontstaat en dat heb je nodig om
te bewegen.
 Orgaanstelsels 8.1 je ademt 8.2 je bloed vervoert 8.3
7 februari 2021

De witte zijn er om je te 1. Het bloed stroomt via de

We hebben het eerder erover
gehad dat bloed stoffen
vervoert naar de rest van je
lichaam, maar hoe gebeurt dat
precies?
Een volwassen mens heeft 5 tot
6 liter bloed in totaal, dit bloed
wordt voortdurend door je
lichaam heen gepompt door je
hart.
In je bloed zit bloedplasma en
bloedcellen als je je bloed een
dag laat staan kun je zien dat de
bloedcellen naar beneden zijn
gezonken, en bovenin zie je
bloedplasma. Doordat je bloed
de hele tijd stroomt kan dit niet
gebeuren.
beschermen tegen ziektes. longader en de holle ader de
De rode bloedcel vervoert
zuurstof, dit gebeurt doordat het
bloed door je longen stroomt en
er zuurstof aan de hemoglobine
vast komt en weer loslaat zodra
het bloed door de organen of
spieren stroomt. hemoglobine is
een stof in je bloed dat ijzer
bevat. De stof is rood van kleur
en bepaalt ook de kleur, daarom
zijn die bloedcellen rood en
doordat je veel rode bloedcellen
hebt is je bloed ook rood.

Het vervoeren van het bloed

Het bloed vervoert zuurstof en
voedingsstoffen naar de organen
en spieren in je lichaam, er zijn
voedingsstoffen die in je
darmwand oplossen in het
bloedplasma zijn: glucose en
vitaminen. Het bloedplasma
vervoert afvalstoffen van de
cellen naar de longen of nieren.
Er zijn 2 soorten bloedcellen: de
witte bloedcel en de rode.
gebeurt natuurlijk niet zomaar, je
hart pompt het bloed door je
lichaam en stopt nooit. Maar het
bloed loopt eerst een route in je
hart voordat het gepompt wordt.
Je hart is een spier, die van
binnen hol is met 4 ruimten:
2 boezems: linkerboezem en
rechterboezem. 2 kamers:
linkerkamer en rechterkamer.
Je bloed stroomt in een volgorde
door je hart:
boezems in. De longader komt
van de longen en de holle ader
komt van de andere organen in je
lichaam.
2. Daarna stroomt het bloed naar
de kamers.
3. Via de longslagader en aorta
stroomt het bloed de kamers uit.
De longslagader vervoert bloed
naar de longen, de aorta vervoert
bloed naar het rest van het
lichaam.
 Orgaanstelsels 8.1 je ademt 8.2 je bloed vervoert 8.3
Tussen de boezems en kamers
zitten hartkleppen, die zorgen
ervoor dat het bloed niet op
elkaar botst. Het bloed stroomt
dankzij de kamers 1 kant op: van
de boezems naar de kamers.
Aan het begin van de
longslagader en aorta zitten ook
kleppen, deze zorgen er ook voor
dat het bloed 1 kant op stroomt
want gebeurt dit niet, dan drukt
het bloed de hartkleppen dicht.
De hartslag, je hart pompt het
bloed zoals je nu inmiddels wel
weet, deze actie heet de
pompbeweging, deze beweging
bestaat uit 3 stappen:
1. De boezems trekken samen
2. De kamers trekken samen
3. Hartpauze
Wanneer de boezems
samentrekken: dan wordt er
bloed van de boezems naar de
7 februari 2021
kamers gepompt, de hartkleppen
staan dan open om het bloed
door te voeren en de
slagaderkleppen zijn dan dicht.
Wanneer de kamers
samentrekken: Het bloed wordt in
de longslagader en de aorta
gepompt, de slagaderkleppen
gaan dan open. De hartkleppen
gaan dicht.
Wanneer de hartpauze gebeurt:
De hartspier is ontspannen, de
hartkleppen gaan open, de
slagaderkleppen gaan dicht. Het
bloed stroomt vanuit de holle
aders en de longaders in de
boezems.
Misschien heb je wel gemerkt dat
wanneer je sport je hartslag
hoger is dan wanneer je niks
actiefs doet bijvoorbeeld op de
bank hangen, maar hoe werkt
dat?
Het samentrekken van je hart
wordt veroorzaakt door impulsen,
deze impulsen ontstaan in de
sinusknoop, dat is een groep
speciale cellen in de wand van je
rechterboezem.
Vanuit de sinusknoop gaan de
impulsen naar de wanden van
beide boezems en trekken ze
hierdoor samen.
De AV-knoop vangt de impulsen
op en laat ze vertragen zodat er
genoeg tijd is om de boezems
goed leeg te persen.
Daarna gaan de impulsen door
de harttussenwand tussen beide
kamers, naar het hartpunt.
Via de kamerwanden gaan de
impulsen naar boven, de kamers
trekken hierdoor samen zodat het
bloed uit de kamers wordt
geperst naar de slagader.
Als je je inspant gaat de
sinusknoop meer impulsen
afgeven.
Orgaanstelsels 8.1 je ademt 8.2 je bloed vervoert 8.3
7 februari 2021