CÁC BƯỚC CƠ BẢN ĐỂ THIẾT KẾ MỘT FONT CHỮ

Mọi font chữ kỹ thuật số từ miễn phí cho đến bộ font trị giá 1000 đô đều trải qua một quy trình thiết
kế giống nhau. Quy trình này sẽ gây nhiều khó khăn cho một người mới bắt đầu và rất đòi hỏi sự hiểu
biết các nguyên tắc typographic nền tảng. Nhưng cho dù có nói gì đi chăng nữa, việc học cách làm thế
nào để tạo ra một font chữ ngay từ đầu là một trong những nỗ lực sáng tạo trọn vẹn nhất trong thiết
kế kỹ thuật số.
Sáng tạo font chữ chuyên nghiệp mất hàng năm trời để trở nên thông thạo, nhưng điều này không
nên ngăn cản bạn khỏi việc học hỏi quy trình tạo ra nó. Một khi bạn hiểu được các bước cần thiết để
tạo ra một font chữ mới, bạn hẳn sẽ ngạc nhiên vì chúng có thể được tạo ra một cách dễ dàng như
thế nào.
Bài hướng dẫn này dành cho những ai yêu thích và những typographer muốn bước chân vào thế giới
thiết kế font chữ. Ghi nhớ rằng tôi sẽ không đề cập những kỹ thuật đặc trưng từ phần mềm sáng tạo
font chữ, nhưng thay vào đó là các bước cần thiết để đi từ ý tưởng ban đầu cho đến font chữ hoàn
chỉnh.  Ở một số giai đoạn bạn sẽ cần một phần mềm tạo font chữ và tôi sẽ đề cập đến một vài phần
mềm phổ biến nhất để hướng dẫn bạn.
1. Những nguyên tắc cơ bản của font chữ
Việc này bắt buộc bạn phải hiểu rõ typography được cấu trúc như thế nào trước khi bạn bắt đầu phác
họa các nét chữ. Giai đoạn thai nghén bản phác thảo đòi hỏi kiến thức về các thuật ngữ như
“baseline” và “x-height”. Dưới đây là một số thuật ngữ quan trọng mà bạn cần phải biết:
Baseline: là đường thẳng mà tất cả các kí tự ngồi lên, một mặt phẳng mà phần chân của các chữ dựa
vào.
Overhang: phần đáy bầu nhô ra của một số chữ như O và B nằm bên dưới đường baseline.
X-height: đường thẳng mô tả chiều cao của hầu hết các chữ viết thường (nhất là ký tự “x”)
Cap Height: đường thẳng mô tả chiều cao của hầu hết những chữ viết hoa. Ascender Height: thường
nằm bên trên đường  “Cap Height” là đường giới hạn tại đỉnh cao nhất của những ký tự không viết
hoa chẳng hạn như  chữ “k”.
Descender Height: dộ dài của điểm cuối cùng từ các chữ như “q” và “y”.
Sẽ rất có lợi khi biết thêm những thuật ngữ khác như “finial” và “ligature”, và phải thừa nhận rằng
chúng thực sự hữu ích với những kiểu chữ cao cấp. Khi mới bắt đầu, chủ yếu là bạn cần phải hiểu các
ký tự của bạn nên được tổ chức như thế nào trong hệ thống lưới.
Mới đầu, hệ thống lưới sẽ khiến bạn bối rối . Nhưng để thiết kế font chữ, bạn thực sự cần phải yêu và
hiểu rõ về typography. Cách tốt nhất để học là thực sự chìm đắm vào xem bạn có thể làm được gì.

Mỗi typographer chuyên nghiệp thừa nhận tầm quan trọng của giấy và bút chì (hoặc bút mực). Bước
đầu tiên để tạo ra một font chữ mới là vẽ ra hình dạng chữ của bạn. Nếu bạn không có nhiều khả
năng vẽ vời cũng không sao, nhưng hết sức khuyến khích việc bạn phát triển khả năng viết tay và vẽ
tay.
 2. Phác họa hình dạng chữ

Hầu hết các font chất lượng chuyên nghiệp gồm có một bản tiêu chuẩn kí tự cộng với các hình thái lựa
chọn như nghiêng, đậm, in hoa. Khi không chắc bạn có đủ thời gian cho việc này ,  hãy tập trung vào
hình thái cơ bản.
Bắt đầu cùng với bút chì và giấy để vẽ một đường kẻ ô baseline đơn giản. Sử dụng thước để vẽ một
đường thẳng hoàn hảo và đo độ dài một cách cân đối. Không có một quy tắc chính xác nào cho mối
quan hệ giữa x-height và cap height, vì vậy bạn sẽ cần phải sử dụng khả năng phán đoán tốt nhất của
mình. Bức ảnh dưới đây cho thấy việc đo lường x-height từ những chữ được vẽ lại.
Tất cả những gì bạn cần là kiên nhẫn để tiếp tục thử các tỉ lệ khác nhau cho tới khi bạn tìm ra được sự
phù hợp tốt nhất. Sẽ có rất nhiều lần thử nghiệm và sai lầm xảy ra nhưng ghi nhớ rằng giai đoạn ban
đầu này cũng là giai đoạn quan trọng nhất.

Đừng lo lắng khi phải chỉnh sửa hoặc phải thay đổi quyết liệt đến mức bắt đầu lại từ đầu.  Mục tiêu
cuối cùng của bạn là tạo ra một bộ kí tự hoàn chỉnh để có thể đưa vào máy tính cho việc số hóa.
Trước tiên vẽ kí tự trên một trang giấy trắng sẽ tốt hơn. Đừng canh theo bất kỳ lưới chi tiết nào, chỉ
cần vẽ nguệch ngoạc để tìm ra những hình dạng mà bạn thích. Sau đó bạn có thể vẽ ra 26 chữ viết hoa
hoặc chữ thường canh theo lưới để thấy chúng trông như thế nào.
Nếu bạn thực sự không thích phác họa bằng tay hãy thử theo dõi tài liệu hướng dẫn “Minimalist
design” giải thích cách tạo một font mà không cần nhiều  kỹ thuật vẽ.
Chắc chắn rằng bạn hoàn thành xong tất cả các chữ cái, con số cùng với những dấu câu như dấu hỏi,
dấu phẩy và dấu chấm than.
3. Từ giấy đến vector
Một khi bạn đã có bản vẽ phác thảo hình dạng chữ cái, đã đến lúc chuyển chúng vào dạng kỹ thuật số.
Nếu không có máy scan bạn có thể sử dụng ảnh chụp bằng điện thoại, nhưng máy scan sẽ giúp cho
công việc của bạn tốt hơn cả. Bạn sẽ cần phải đồ lại những bản phác thảo này bằng phần mềm thiết
kế font chữ và bạn sẽ muốn chúng cân đối nhất có thể.
Nhiều người thiết kế thích đồ lại các chữ cái bằng việc sử dụng phần mềm vector như Adobe
Illustrator hơn. Một số khác lại thích sử dụng ngay một phần mềm tạo font chữ như FontForge hoặc
FontlabStudio. Nếu mục tiêu của bạn là tạo ra một file font chữ OTF/TTF hoàn chỉnh, sẽ nhanh hơn
nếu bắt đầu đồ lại từ phần mềm tạo font chữ (sẽ có nhiều thông tin về các phần mềm này vào những
bài sau).
Tuy nhiên Adobe Illustrator có thể được sử dụng cho sự tự động hóa ở cấp độ đơn giản. Jenn Coyle có
một bài viết về tạo ra chữ cái sử dụng Illustrator, bài viết giải thích làm thế nào để kéo bức ảnh của
bạn vào Illustrator và đồ lại trực tiếp những mẫu ký tự. Việc này không hoàn hảo và bạn rất có thể cần
phải thực hiện một vài thao tác dọn dẹp.
Nếu mục tiêu của bạn là tạo ra một logo vector hoặc một biểu tượng thương hiệu thì Illustrator hoàn
toàn có thể giúp bạn. Các chương trình font chữ đặc thù không tiến hành được với những thao tác
vector có kích thước lớn. Ưu thế của Illustator là có thể dễ dàng xuất tác phẩm của bạn sang định
dạng đồ họa hơn là file font chữ.
Lưu ý rằng có thể đồ lại trực tiếp trên một font chữ và sau đó cắt/dán những vector đó vào phần mềm
font chữ. Việc này chỉ đòi hỏi một chút chỉnh sửa và có thể sẽ khiến bạn nhức đầu.
Những bạn muốn thiết kế một bộ kiểu chữ đầy đủ nên chuyển sang phần tiếp theo. Nhưng nếu bạn tò
mò muốn biết thêm về tính năng đồ lại trực tiếp của Illustrator hoặc làm thế nào để chuyển đổi một
đoạn chữ vẽ tay sang vector thì hãy tham khảo các nguồn dưới đây:
- Lettering in Illustrator
- Re-create a Logo from a Scan
- Create Illustrated Type from Sketch to Vector
- Hand Lettering: How to Vector Your Letterforms
- Adobe Illustrator CC – Image Tracing Your Typography

4. Phần mềm tạo font chữ

Các phần mềm tạo font chữ có một thị trường sản phẩm như các phần mềm thiết kế đồ họa và phần
mềm chỉnh sửa hình ảnh. Bạn sẽ tìm thấy nhiều gợi ý trực tuyến nhưng những tên gọi giống nhau cứ
lặp đi lặp lại một cách bất ngờ.
Để tôi nói một cách rõ hơn, một phần mềm tạo font chữ cần thiết để tạo ra bất kỳ một font chữ nào
thực sự có thể sử dụng được. Những font TFF/OTF được sinh ra từ những chương trình này và chúng
thực sự là phần cốt lõi của quy trình.
Nếu bạn là một người mới bắt đầu tìm hiểu việc tạo font chữ, bạn chắc chắn cần một sự lựa chọn
miễn phí như FontForge. Tất nhiên sẽ có nhiều phần mềm thay thế khác mà những công ty sáng tạo
chữ chuyên nghiệp phần nào dựa trên FontLab và cũng giống như nhiều agency sáng tạo dựa trên
Adobe.
Tôi muốn giữ chủ đề này một cách đơn giản cho người mới bắt đầu, vì vậy trừ khi bạn có sở thích cá
nhân hãy thử chọn 1 trong 3 chương trình dưới đây để tự điều chỉnh font chữ.
- FontForge

Sự vận động nguồn tài nguyên mở tuyệt vời đã mang đến cho các typographer món quà sáng tạo font
chữ miễn phí. FontFroge hoàn toàn miễn phí và có thể chạy trên hệ điều hành Mac, Windows, và
Linux.
Nếu bạn hoàn tất việc thiết kế font chữ thì sau đó FontFroge là sự lựa chọn tốt nhất cho dân nghiệp
dư. Phần mềm có các tính năng mà bạn có thể cần và thậm chí có một vài phương pháp nâng cao của
thao tác vẽ chữ mà bạn có thể sẽ không bao giờ sử dụng. Những phần mềm bổ sung khác sẽ tốn phí
nên nếu bạn là người mới bắt đầu, không có ích lợi gì nếu dốc tiền vào một phần mềm mà bạn có thể
không bao giờ sử dụng.
Tôi sẽ bắt đầu luyện tập FontForge giống như không ai mở Phototshop trong lần đầu tiên và tạo ra
được một tác phẩm hoàn hảo. Bạn sẽ phải vật lộn và chắc chắn sẽ nản chí. Khi đó hãy sử dụng Google
để thuận tiện hơn cho bạn.
FontForge cũng có tài liệu hướng dẫn trực tuyến miễn phí rất toàn diện.

Tìm kiếm từ khóa “hướng dẫn sử dụng fontforge” trên Youtube sẽ cho ra những kết quả hữu ích. Mấu
chốt nằm ở chỗ bạn không thể tự học FontForge một cách dễ dàng. Nhưng may mắn thay bạn không
phải tự học một mình. Nếu bạn dành thời gian để học bạn có thể tạo ra một vài font tuyệt vời ngay từ
đầu.
- FontlabStudio
Hầu hết các typogarpher đều biết về FontLab và sự phân loại của phần mềm, một đặc trưng đáng chú
ý của FontLab Studio. Những agency thiết kế chuyên nghiệp và những công ty sáng tạo font chữ
chuyên nghiệp thường dựa trên phần mềm này với vị thế là một chương trình thiết kế font chữ phổ
biến nhất trong ngành.
Khuyết điểm lớn nhất đối với những người mới là mức giá 650 đô. Nếu bạn đã quen thuộc với mức
giá của Adobe bạn sẽ biết rằng các phần mềm thiết kế không hề rẻ. Ở một số thời điểm, không thể
phủ nhận giá trị của việc dốc tiền để mua chương trình đỉnh nhất này, nhưng chắc chắn việc thiết kế
font chữ đầu tiên của bạn không phải là thời điểm này.
Một phần mềm có thể thay thế rẻ hơn là FontLab  Type Tool có giá 50 đô. Nó chạy được trên cả hai hệ
điều hành Windows và IOS  X cùng với nhiều tính năng tương tự FontLab – quan trọng nhất là một
giao diện tương tự. Nếu bạn tìm hiểu FontLab Type Tool bạn sẽ có thời gian dễ dàng để sử dụng
FontLab Studio nếu bạn vẫn muốn dành 600 đô cho phần mềm hàng đầu của họ.
- Glyphs App (chỉ dành cho Mac) 
Hai chương trình trước hỗ trợ chạy trên tất cả hệ điều hành một cách thuận lợi. Nhưng người dùng
Mac IOS X hẳn sẽ muốn sử dụng thử phần mềm thứ ba với tên gọi Glyphs App trong Mac App. Nó có
giao diện khác biệt so với FontLab và FontForge và khiến cho việc chuyển sang sử dụng những phần
mềm khác sẽ gặp nhiều sự lạ lẫm. Nhưng Glyphs bao gồm tất cả những ứng dụng bạn cần để tạo ra
một font chữ cơ bạn (hoặc phức tạp) từ ban đầu.
Những người thiết kế mới nên thử phần mềm Glyphs Mini có giá khoảng 50 đô cho một bản đầy đủ
bản quyền. Nó được tạo ra để đáp ứng nhu cầu của những người mới bắt đầu thiết kế mong muốn
tạo ra một font chữ nhưng không cần những ứng dụng nâng cao. Hãy xem biểu đồ so sánh trong trang
Glyphs Mini . Trở lại với việc chương trình này không phải là một sự lựa chọn phổ biến kể từ khi nó
không hỗ trợ trên bất kỳ máy Windows nào. Nhưng với người dùng IOS X có gu khám phá hẳn sẽ đến
để tìm hiểu và yêu thích Glyphs như là một phầm mềm ưu tiên.
5. Xây dựng kiểu chữ
Mỗi phần của phần mềm rất rắc rối và đòi hỏi bộ hướng dẫn của riêng nó để giải thích mỗi tính năng.
May mắn thay hầu hết những phần cơ bản vẫn quen thuộc và xuyên suốt các chương trình, sự khác
biệt nằm ở giao diện và các kỹ thuật làm việc.
Lấy ví dụ, FontForge bao gồm đường cong Bezier phổ biến với những ai am hiểu pen tool của
Illustrator. Có cả một tài liệu hướng dẫn sử dụng đường cong Bezier toàn diện giải thích thao tác này
tạo ra font PostScript như thế nào. Nếu bạn mới bắt đầu vẽ bằng đường cong hãy theo dõi bài hướng
dẫn tuyệt vời này bởi Tuts+ sẽ giải thích cho bạn về pen tool từng bước một.
Một cách vẽ khác đó là dùng đường cong Quadratic được sử dụng hầu hết trong các font TrueType.
Đường cong này có thể được tạo tự động từ các đường cong Bezier và như vậy nhiều nhà thiết kế
thích Bezier hơn. Bạn có thể tìm hiểu về hai phương pháp này và lựa chọn cho mình. Nhìn chung, việc
xếp chữ dễ hơn với Bezier từ khi nó trở nên thân thuộc hơn và đi theo kỹ thuật giống như
Photoshop/Illustrator.
Mỗi phần mềm thiết kế font chữ cho phép bạn nhập ảnh đã được scan vào như một mẫu nền
[background references] và đồ lại cho các ký tự trở nên hoàn hảo. Điều này rất được khuyến khích
nhưng không phải là một giải pháp hoàn hảo bởi vì bản phác thảo bằng tay thường không hoàn hảo.
Vẻ đẹp của font chữ thiết kế kỹ thuật số chính là độ chính xác. Bạn có thể (hoặc nên) điều chỉnh
đường thẳng x-height cùng với những thông số khác để tạo ra sự phù hợp nhất cho font chữ của bạn.
Thỉnh thoảng bạn sẽ đi xa so với bản phác thảo đầu tiên nhưng chẳng sao cả. Mục tiêu sau cùng chính
là tạo ra một font chữ hoàn chỉnh để sử dụng một cách trôi chảy nhất có thể.
6. Giãn cách dòng và sự co kéo
Khoảng cách là điều mà bạn cần phải cân nhắc khi thiết kế mẫu chữ. Leading là khoảng trống giữa các
dòng chữ và Kerning là khoảng trống giữa các ký tự riêng lẻ trong một từ.

Cả hai yếu tố trên hình thành nên font chữ và trong khi chúng sử dụng bảng điều chỉnh Type (Type 
panel) của Photoshop, chúng cần phải có các số liệu mặc định. Nếu bạn hoàn toàn mới bắt đầu, thì
quy trình này sẽ có nhiều lần thử nghiệm và nhiều lần sai lầm. Tham khảo các mẫu chữ khác và tin vào
đôi mắt của mình. Nếu có điều gì đó trông chưa đúng thì chắc chắn là chưa đúng.
Khoảng trống giữa các chữ cái riêng lẻ cần được cân nhắc và thể hiện dưới dạng chữ ghép cũng rất
tiềm năng. Trở lại với tài liệu hướng dẫn FontForge bao gồm cả “khoảng cách từ” và “khoảng cách
dòng” một cách chi tiết tuyệt vời. Cũng sẽ có sự khác biệt về độ dày nếu bạn tạo phiên bản đậm/nhạt
cho font chữ.
Kerning và Leading là hai chủ đề lớn đòi hỏi sự luyện tập và một con mắt tinh để hiểu một cách trọn
vẹn. Lời khuyên tốt nhất cho người mới bắt đầu là cố gắng hết sức và tin vào linh cảm của bạn. Nếu
bạn đang rất muốn thiết kế một font chữ mới thì hãy nhảy ngay vào vào quy trình mà đừng ngần ngại.
Chỉ cần đừng quên mất tầm quan trọng của độ dài khoảng trống, và đặc biệt hơn là leading/kerning
ảnh hưởng tới thiết kế kiểu chữ của bạn.
7. File types và sự lựa chọn xuất file
Tới giai đoạn cuối cùng bạn sẽ muốn xuất file thiết kế của bạn để thử sử dụng. Việc này sẽ mất nhiều
bản nháp trước khi hoàn thành và đòi hỏi nhiều lần xuất file.
Có hai loại file phổ biến là OTF (OpenType) và TTF (True Type). Hầu hết những người thiết kế cảm thấy
OTF là sự lựa chọn tốt nhất bởi vì nó hỗ trợ nhiều tính năng và nhiều định dạng vẽ hơn. OTF mới hơn
và thường được cho là tốt hơn cho các font chữ phức tạp. Nhưng nếu bạn chỉ đang luyện tập một
kiểu chữ đơn giản bạn không cần phải chú ý nhiều đến sự khác biệt giữa OTF và TTF. Khi hiểu biết
nhiều hơn bạn có thể bắt đầu tìm hiểu các loại font OTF khác nhau như Std, Pro, và W1G. Chúng là các
loại font chữ được sử dụng để vẽ phác thảo và có những đặc tính được ứng dụng trong một font chữ
riêng. (ví dụ : FF Tisa và FF Tisa Pro).
Các loại font Open Type không cần thiết đối với người mới bắt đầu bởi vì chúng được sử dụng chủ yếu
bởi các công ty chuyên thiết kế kế font chữ – nhưng đó là một sự thuận lợi để có một kiến thức nền
tảng nho nhỏ. Đối với bất kỳ kiểu chữ sử dụng với mục đích chung tôi khuyên bạn nên xuất dưới dạng
Open Style. Đó là một font chữ chung bao gồm cả font chữ PostScript và/hoặc Truetype sử dụng được
trên cả Mac và PC. Nếu bạn vẫn còn băn khoăn hãy tham khảo hướng dẫn định dạng font chữ của
Adobe.
Quy trình xuất file khác nhau đối với mỗi chương trình và thường mất một chút nghiên cứu. Từ khi
FontForge là một nguồn tài nguyên mở họ có cung cấp một tài liệu hướng dẫn xuất file miễn phí bao
gồm một vài sự khác nhau cơ bản và quy trình từng bước.
8. Tiến về phía trước và thiết kế
Thiết kế chữ giống như hầu hết các lĩnh vực thiết kế trên thế giới: bạn sẽ học hỏi tốt nhất khi bạn làm.
Dĩ nhiên lời khuyên đó có thể gây bối rối khi bạn không biết phải bắt đầu từ đâu, vì vậy tôi mong rằng
bài hướng dẫn này sẽ mang đến cho bạn một bản đồ chỉ dẫn dành cho typographer và calligrapher ở
tất cả các cấp độ. Việc thiết kế một font chữ xuất sắc đòi hỏi nhiều năm luyện tập – nhưng hẳn là chỉ
mất hai tuần để bạn có thể hoàn tất font chữ đầu tiên và học được khá nhiều từ kinh nghiệm.
http://rgb.vn/ideas/fonts-2/cac-buoc-co-ban-de-thiet-ke-mot-font-chu
Những nguyên tắc về Chữ để có một Thiết kế Typography tuyệt vời
Những nguyên tắc cơ bản về typography

Có thể bạn sẽ đặt ra câu hỏi: “Có phải nghệ thuật sắp chữ không phải là một môn phức tạp và đòi hỏi
nhiều kỹ thuật?”. Không hẳn là như vậy. Thực tế thì trong cuốn sách online Practical Typography,
Matthew Butterick đã biện luận rằng việc học một cách thật đơn giản và áp dụng một số quy tắc cơ
bản sẽ giúp bạn vượt xa dẫn trước các designer khác. Theo đó, những thiết kế của bạn cũng sẽ tốt
hơn nhiều người. Vậy thì 5 nguyên tắc ấy là gì?

1. Ưu tiên đoạn phần thân bài vì nó chiếm số lượng nhiều nhất.

2. Việc làm tốt phần thân bài sẽ giúp bạn có nền tảng tốt cho những phần còn lại của thiết kế.
3. Chỉnh đúng kích cỡ chữ sao cho phù hợp với bản thiết kế.
4. Điều chỉnh khỏang cách giữa các dòng. Giới hạn độ dài của dòng chữ để dễ đọc hơn.
5. Lựa chọn các font chữ một cách khôn ngoan.
Ngoài những nguyên tắc cơ bản của typography
Chúng tôi sẽ không bao quát những nguyên tắc cơ bản về typography quá nhiều ở đây. Thay vào đó,
chúng tôi sẽ đi sâu vào vài điểm đáng chú ý hơn của typography. Những phần sau sẽ bao gồm vài
nguyên tắc nâng cao về chữ sẽ giúp bạn tinh chỉnh tác phẩm typography.
Một vài nguyên tắc sẽ được xếp vào loại “typography vĩ mô” (nhìn vào bức tranh lớn để xét tính thẩm
mỹ và cấu trúc của nó) trong khi những nguyên tắc khác sẽ liên quan đến “typography vi mô” (có
nhiều các chi tiết như khoảng cách và căn lề).
Điều quan trọng là phải chú ý đến cả hai khía cạnh trên để tác phẩm đẹp và có hiệu quả hơn trong
việc nâng tầm thiết kế của bạn.
Bạn đã sẵn sàng chưa? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
1. Chọn đúng Typeface
Không có gì khó hiểu khi nhiều người nghĩ rằng tính rõ ràng (legibility) và tính dễ đọc (readability) là
một. Thực ra là không phải như thế.
Tính rõ ràng (legibility) là một đặc điểm tạo thành typeface bởi các nhà thiết kế chữ. Từng chữ cái một
được thiết kế tốt, có thể dễ dàng nhận diện và phân biệt với các chữ khác.
Một vài typeface nhìn rõ ràng hơn những cái khác. Ví dụ, kiểu chữ viết nguệch ngoạc, typeface viết
tay sẽ khó giải mã hơn những kiểu chữ không chân đơn giản.
Điều này thường diễn ra trong sự lựa chọn các typeface cho phần thân bài và cho trang trí.
Typeface cho văn bản được thiết kế để dễ đọc với tính rõ ràng cao trong khi typeface trang trí thường
được thiết kế để thu hút sự chú ý hay truyền tải tâm trạng hay tính cách, vì vậy tính rõ ràng có thể
không là sự ưu tiên của nhà thiết kế.
Bạn không có quyền kiểm soát tính rõ ràng của font, trừ khi bạn thay đổi font. Không phải tất cả font
chữ đều thích hợp cho mọi bối cảnh thiết kế và việc chọn đúng font chữ có thể là chuyện đòi hỏi phải
khéo léo và tốn thời gian, sự luyện tập để làm chủ nó.
Nhưng bạn có thể tìm typeface nào đó được thiết kế đặc biệt rõ ràng nếu quan tâm nhiều đến tính rõ
ràng của văn bản.
Một số đặc điểm của font chữ rõ ràng bao gồm:
 Diện mạo rõ ràng: Những typeface được xem là rõ ràng khi không lôi kéo nhiều sự chú ý. Kiểu
chữ bình thường trung tính và được hòa quyện với xung quanh thay vì nháy sáng hay làm vui
mắt.
  X-Height lớn: Đây là chiều cao của chữ thường. Một x-height có chiều cao tương ứng với các
chữ cái viết hoa làm tăng tính rõ ràng.

E
 Counters rộng: Khoảng trắng hay phần bo lại bên trong các con chữ như a, b, c, e và o. Phần
counter mở và rộng hơn làm cho chữ rõ ràng hơn.
E
 Thiết kế có độ tương phản thấp: đặc trưng của thiết kế bị hạn chế chẳng hạn như các nét
(stroke) đồng nhất, chữ có chân khó thấy,… Hình dạng chữ bị cường điệu, độ biến dạng lớn của
các nét tạo thành những kí tự hay chữ có chân quá mỏng hoặc quá dài có thể làm giảm tính rõ
ràng.
E
2. Định dạng văn bản một cách rõ ràng nhất
Đối với những thiết kế và tài liệu chứa nhiều chữ, một trong những điều quan tâm đầu tiên đó là tính
dễ đọc (readability).
Không giống như tính rõ ràng (legibility), tính dễ đọc (readability) hoàn toàn có thể kiểm soát được và
được thực hiện với nhiều sự lựa chọn của bạn trong việc sử dụng, sắp xếp và định dạng kiểu chữ. Nói
cách khác, những điều này quyết định độ dễ đọc của văn bản.
Để tăng tính dễ đọc của văn bản đến mức tối đa, bạn sẽ muốn chú ý về cách lựa chọn kích cỡ chữ,
khoảng cách (gồm tracking, leading và kerning), canh lề, độ dài của dòng chữ, màu sắc và độ tương
phản của văn bản với phông nền. Hãy cùng xem các mẹo ít người biết về tính dễ đọc sẽ giúp bạn điều
chỉnh hiệu quả văn bản của bạn.
3. Chỉnh kerning

Kerning là khoảng cách giữa hai chữ cái (hoặc các ký tự khác như: số, dấu câu,…) và quá trình điều
chỉnh khoảng cách để giảm khoảng trống không phù hợp giữa các chữ cái hay tăng khoảng trống giữa
các kí tự khó đọc.
Đôi khi kerning mặc định của một font chữ không chuẩn đối với một số cặp ký tự nhất định, vì thế bạn
sẽ muốn chỉnh thủ công để khoảng cách giữa tất cả các chữ cái trông phù hợp.
Kerning dường như là chi tiết không quan trọng hay không cần thiết nhưng việc chú ý thêm về kerning
vào cuối quá trình thực hiện dự án có thể tạo sự khác biệt lớn giúp cho typography của bạn trông trau
chuốt hơn.
Hơn nữa, đôi khi những lỗi về kerning có thể khiến chữ khó đọc hay thậm chí là đọc nhầm thành cái gì
đó mà bạn không có ý như thế (hai chữ cái dính với nhau như chữ “r” và “n” có thể bị nhầm thành
chữ “m”).
Không nhất thiết phải mất thời gian để kerning phần thân của văn bản. Bất kỳ vấn đề về khoảng cách
giữa các chữ cái sẽ không bị nhận ra ở cỡ chữ 10 hay 12 pt.
Kerning tạo sự khác biệt lớn nhất là ở những chỗ văn bản lớn và đễ đọc như các tiêu đề hay logo sử
dụng typography.
Muốn được hướng dẫn kỹ hơn về kerning, bao gồm các cặp chữ cái hay có vấn đề mà chúng ta cần
chú ý cẩn thận, hãy tham khảo Beginner’s Guide to Kerning Like a Designer.
4. Kiểm tra độ dài dòng chữ (line length)

Line length, hay còn được gọi là measure (độ dài của dòng), chi phối khả năng đọc văn bản của bạn.
Nếu độ dài của dòng quá dài hoặc quá ngắn sẽ khiến cho người đọc gặp vấn đề về việc đọc lướt văn
bản. Trung bình một dòng có từ 45-75 ký tự (bao gồm phím cách và dấu câu) đây là cách đo ước tính
theo kinh nghiệm, mặc dù độ dài lí tưởng sẽ dựa trên đặc điểm kiểu chữ của bạn (typeface).
Có một hướng dẫn giúp bạn dễ dàng ghi nhớ hơn, Ilene Strizver, một typographer và tác giả của  Type
Rules! The Designer’s Guide to Professional Typography, đề xuất nên sử dụng 9-12 từ cho đoạn văn
bản không canh lề và 12-15 từ cho văn bản canh đều hai lề.
5. Không sử dụng Leading mặc định

Leading (khoảng cách giữa các dòng) có thể có tác động đáng kể đến độ dễ đọc của một khối văn bản.
Với độ dài dòng chữ, điểm mấu chốt là tìm được một khoảng cách phù hợp, nếu khoảng cách quá hẹp
hoặc quá lỏng cũng sẽ làm cho việc đọc trở nên khó khăn hơn.
Và điều này cũng cho thấy thiết lập tối ưu cho leading sẽ phụ thuộc vào phong cách, kích cỡ và dạng
chữ thường hoặc in của font chữ bạn chọn. Nhìn chung, văn bản dùng kích cỡ chữ nhỏ hoặc có dòng
chữ dài có lợi cho việc làm nới rộng leading, giúp văn bản dễ đọc hơn. Hầu hết quá trình xử lý văn bản
và các chương trình thiết kế có chế độ cài đặt mặc định hoặc “tự động”, thường hơi bị quá hẹp.
Bạn nên chỉnh khoảng cách giữa các dòng lớn hơn 120 – 150% so với cỡ chữ (point size) của văn bản
để điều chỉnh chế độ mặc định sang dạng dễ đọc hơn. Ví dụ, nếu cỡ chữ của văn bản là 12 pt. và bạn
chọn leading trung bình là 130% thì bạn có phép tính nhân 12 x 1,3 = 15,5 pt. Leading sẽ khoảng 15,5
pt.
Hình ảnh trên cho thấy leading đang được điều chỉnh. Bạn có thể thấy sự khác biệt không nhiều
nhưng có hiệu quả rõ rệt. Văn bản ở bên phải chắc chắn dễ đọc hơn.
6. Sử dụng bộ số oldstyle cho văn bản

Vài bộ font đi kèm với hai kiểu chữ số: oldstyle và lining. Kiểu số oldstyle (được biết đến là những chữ
số không thẳng hàng hoặc cao thấp không đều nhau) khác nhau về chiều cao và sự canh hàng
(alignment), trong khi đó kiểu số lining thì đồng bộ chiều cao phù hợp với cả chữ viết hoa.
Khi một khối văn bản có quá nhiều số, kiểu số oldstyle dễ dàng kết hợp với chữ viết thường để tạo ra
một đoạn văn trôi chảy và dễ đọc hơn.
Chữ số linning thích hợp hơn khi sử dụng cho một danh sách của những chữ số hoặc nơi chữ số xuất
hiện cùng với những chữ in hoa (giống như ở tiêu đề).
7. Dùng dấu câu chính xác
Nhiều người không quen sử dụng các tài liệu tham khảo bằng tiếng Anh. Tuy nhiên, các vấn đề về dấu
câu như (lỗi chính tả, ngữ pháp hay lỗi viết hoa viết thường nói chung) rất cần thiết đối với một
typographer chuyên nghiệp.
Nếu bạn muốn kiểm chứng văn bản của riêng bạn hay của một người khác thiết kế, thì đây là phần
bạn không thể bỏ qua nếu muốn kết quả cuối cùng của bạn trở nên đáng tin và trông lịch sự hơn.
Vậy chúng ta hãy cùng xem qua một số loại dấu câu thường xuyên làm văn bản trở nên lộn xộn và bị
lạm dụng quá nhiều.
a. Kí hiệu “&” vs từ “và”

Có thể dễ dàng đánh máy kiểu truyền thống mà không cần suy nghĩ về nó, và dấu ampersand (&) là
một trong những thủ phạm phổ biến nhất. Chúng ta đều dùng dấu & để rút gọn văn bản nhưng nó
thật sự không phải một sự thay thế thích hợp cho từ “ và” trong bất kì các văn bản trang trọng nào.
Trừ khi bạn đang hướng theo một phong cách riêng biệt mà những hiển thị khác, luôn nhắc đến từ
“và” trong thân văn bản. Một ngoại lệ thường được chấp nhận là dùng cho các từ liên quan trong một
dãy liên tiếp mà từ “và” đã có sẵn (iThe DJ plays pop, hiphop, and rhythm & blues).
Cũng không có nghĩa bạn không được dùng dấu &. Một số thương hiệu vẫn dùng dấu & trong việc xây
dựng thương hiệu và logo. Ví dụ như: Dolce & Gabbana, Tiffany & Co., & Barnes & Noble,…
b. Dấu gạch ngang vs Dấu gạch nối
Các thể loại dấu câu là một trong nhũng thứ khó khăn nhất trong soạn thảo và typography. Nhưng hy
vọng rằng chúng tôi có thể loại bỏ những khó khăn đó cho các bạn tại đây .
Chúng tôi sẽ nhìn vào những dấu gạch nối, dấu gạch ngang – mỗi loại dấu đều có sự khác biệt và chức
năng đặc trưng riêng .
Đây là một cách nhìn tổng quan ngắn và dễ dàng để có thể đưa ra điểm khởi đầu cho các bạn trong
việc sử dụng dấu gạch nối và dấu gạch ngang một cách chính xác.
Hyphens (-): Dấu gạch nối là dấu ngắn nhất trong ba dấu. Chúng được dùng để:
 Dùng để làm dấu gạch nối một số danh từ phức tạp (Mother-in-law) và tính từ ( Sugar-free).
 Dùng để đính kèm các tiếp đầu ngữ trong câu (mid-July, ex-husband, non-dairy).
 Dùng cho các từ nghỉ trong một dãy liên tiếp nhau (two-, three- , four-year-olds) hoặc phần
cuối của một dòng.
 Dùng trong số điện thoại.
En dashes (–): dấu gạch ngang dài hơn dấu gạch nối nhưng sẽ ngắn hơn em dashes. Chúng được
dùng để:
  Dùng trong số, ngày tháng, và dãy thời gian (2 – 4 ounces , tỉ số 24 – 15, 1990 – 2002 , 4:00 –
6:00 p.m ).
 Dùng để biểu thị sự liên kết hoặc chỉ dẫn (chuyến tàu Bắc – Nam , chuyến bay Sài Gòn – Hà
Nội).
 Những phím tắt: Option + hyphen trên MAC, Alt + 0150 cho Windows.
Em dashes (—): Em dashes là dấu dài nhất trong ba dấu.
Trong in ấn, hai dấu gạch nối không thể thay thế cho dấu em dashes, mặc dù một số bộ vi xử lý từ sẽ
tự động hóa chuyển đổi chúng thành một.
Em dashes có nhiều mục đích, và đôi lúc được sử dụng ở vị trí của dấu phẩy, dấu ngoặc đơn, dấu hai
chấm. Nhưng sau đây là những chức năng phổ biến nhất của Em dashes:
 Dùng để làm gián đoạn một ý nghĩ hoặc làm nổi bật cái ý kiến trong suy nghĩ đó.
 Dùng để chèn thông tin không cần thiết (tương tự như ngoặc đơn).
 Dùng để giới thiệu một danh sách (tương tự như dấu hai chấm).
 Dùng để nhấn mạnh một tuyên bố hoặc đưa ra một kết luận, chúng thường nằm ở cuối câu.
c. Ngoặc kép cong vs ngoặc kép thẳng
Ngoặc kép cong và ngoặc kép thẳng được dùng với hai mục đích khác nhau, nhưng nhiều người vẫn
mắc sai lầm khi sử dụng chúng thay thế cho nhau.
Ngoặc kép thẳng không thật sự được xem như dấu ngoặc kép: Chúng khiến ta mắc bẫy, khi được dùng
đúng chúng thể hiện đơn vị đo lường cho feet (‘) và inches (“).
Khi nghi ngờ các vấn đề về dấu cấu trong thiết kế văn bản, tốt nhất là nên tham khảo những cuốn
sách viết tay, hoặc từ những nguồn trực tuyến đáng tin cậy nhưPurdue University’s Online Writing
Lab hay Oxford Dictionaries’punctuation and grammar guides.
http://www.brandsvietnam.com/8937-Nhung-nguyen-tac-ve-Chu-de-co-mot-Thiet-ke-Typography-
tuyet-voi