Fil 101

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 4

Name: Ritz Angelica V.

Barrita Taon at Seksyon: BS Arch 4B Date: 02/08/2022

1) Ang pakikipagtalastasan
- Nagsimula sa salitang Latin na “communis” na nangangahulugang “panlahat o para sa lahat”
ang komunikasyon o pakikipagtalastasan. Kapag tayo’y nakikipagtalastasan sa iba, sinisikap
nating gawin ang pakikiisa o pakikipag-ugnay sa ibang tao upang makibahagi sa kanilang
kaalaman, ideya, o saloobin.
2) Ang Pakikipagtalastasan ayon kay Webster
- Ayon kay Webster, ang pakikipagtalastasan ay pagpapahayag, pagbibigay o paghahatid ng
kabatiran sa mabising paraan; isang pakikipag-usap; isang pakikipag-unawaan. Samakatuwid,
ito ay paraan ng tao upang buhayin o bigyang kahulugan ang kaniyang salita sa isipan ng
ibang tao sa pagpapahayag ng mensahe. Paraan ito ay pakikitungo sa kapwa, isang bagay na
kailangan ng tao sa pakikibagay sa kapwa at sa kanyang kapaligiran.
3) Tatlong kahalagahan ng pakikipagtalastasan
a) Ito’y gawaing panlipunan. Sa araw-araw na buhay, kailangang harapin ang
pakikipagtalastasan. Sa pakikisalamuha sa mga tao saanmang dako sa tahanan, sa simbahan,
sa paaralan, sa opisina, sa palengke, sa lansangan, kailangang maiugnay natin ang ating sarili
sa iba upang makagawa nang nagkakasama, nagkatulungan at nagkakaunawaan.
b) Ito’y may kahalagahang pampulitika. Sa isang bansang demokratikong katulad sa atin, ang
mga mamamayan ay may laying makisangkot sa pag-ugit ng pamahalaan. Nagpaabot ng
madla ang mga karaingan at mungkahi sa mga mamamahala sa pamamagitan ng mga sulat at
pahayag. Ang malayang talakayan ang tanging paraan upang maipaabot ang pampulitika at
pambayang layunin, at ang pagkaunawa na ang kapasiyahan ng nakararami ay para sa
kapakanan ng lahat ng mamamayan.
c) Ito’y mahalaga sa alinmang propesyon. Kadalasang masusukat ang tagumpay o kabiguan ng
isang tao sa kahusayan niyang makipagtalastasan. Ang guro ay nangangailangan ng
kasanayan sa pagpapaliwanag sa aralin, ang abogado ay bumibigkas ng mabisang
pangangatuwiran sa pagtatanggol sa kaniyang kliyente, ang tindera ay nang may pang-akit sa
kanyang mamimili. Anumang propesiyon, upang maging matagumpay ay nangangailangan
ng mabisang pakikipagtalastasan.
4) Ang kahulugan at katangian ng Wika
- Ang wika ay pinakamahalagang kasangkapan ng tao sa kanyang pakikipagtalastasan. Ito ay
simbolo na bumubuo ng Sistema upang maayos na maisakatuparan ng tao ang paghahatid ng
anumang mensahe. Wika ang nagsisilbing susi ng bawat tao upang magkaunawaan.
Mga Katangian:
o Ang wika ay masistemang balangkas
- Ang ibig sabihin ng katangiang ito ay isinaayos ang mga tunog sa sistematikong paraan para
makabuo ng makahulugang bahagi tulad ng salita, parirala, pangungusap at panayam.
o Ang wika ay sinasalitang tunog
- Ito ay sinasalita na galing sa magkasunud-sunod na tunog na humuhugis sa paraan ng mga iba’t
ibang kasangkapan sa pagsasalita na tinatawag na mga bahagi ng pagsasalita o speech organs
o Ang wika ay arbitraryon simbolo ng mga tunog
- Sa katangiang ito, ang mga salita ay tumututok sa mga salitang simbolo. Napapaloob sa
katawagang ito ang dualismo na isang pananagaisag at isang kahulugan
o Ang wika ay komunikasyon
- Muli, ito ay kasangkapan ng komunikasyon ng dalawa o higit pang nag-uusap na mga tao. Sa
ganitong paraan, maipapahayag ang mga damdamin, kaisipan, pangarap, imahinasyon, layunin, at
pangangailangan ng tao.
o Ang wika ay pantao
- Ang wika ay isang eksklusibong pag-aari ng mga tao nga sila mismong lumikha at sila rin ang
gumagamit. Dala-dala ng mga tao nito bilang kasangkapan ng pakikipagtalastasan
o Ang wika ay kaugnay ng kultura
- Taglay nito ang kultura ng lipunang pinagmumulan nito. Ang sining, panitikan, karunungan,
kaugalian, kinagawain at paniniwala ng mamamayan ang bumubuo ng kultura.
o Ang wika ay ginagamit
- Kailangan itong gamitin na instrumento sa komunikasyon. Unti-unting mawawala ito kapag hindi
ginagamit.
Name: Ritz Angelica V. Barrita Taon at Seksyon: BS Arch 4B Date: 02/08/2022

o Ang wika ay natatangi


- May kaibahan ang bawat wika sa ibang wika. Walng dalawang wika na magkatulad. Ang bawat
wika ay may sariling sistema ng palatunugan, palabuuan, at palaugnayan; at may sariling set ng
mga bahagi.
o Ang wika ay dinamiko
- Ito ay buhay at patuloy sa pagbabago nang dahil sa patuloy rin na nagbabago ang pamumuhay ng
tao at iniangkop ang wika sa mabilis na tkbo ng buhay na dulot ng agham at teknolohiya.
o Ang wika ay malikhain
- Ang anumang wika ay may abilidad na makabuo ng walang katapusang dami ng pangungusap.
5) Apat na makrong kasanayang pangwika
 Makrong kasanayan sa Pakikinig
- Ang pakikinig ay aktibong pagtanggap at pag-unawa ng mensahe.
 Makrong kasanayan sa Pagsasalita
- Ang pagsasalita ay kakayahan at kasanayan ng isang tao na maihayag ang kanyang ideya,
paniniwala at nadarama sa pamamagitan ng wika.
 Makrong kasanayan sa Pagbasa
- Nakikilala at nakukuha ang mga ideya at kaisipan sa mga mensaheng nais ibahagi ng may akda sa
babasa ng kanyang sinulat.
 Makrong kasanayan sa Pagsulat
- Ang pagsulat, ay artikulasyon ng mga ideya, konsepto, paniniwala at nararamdaman na
ipinahahayag sa paraang pasulat, limbag, elektroniko.
6) Pagkatuto ng wika ng isang bata
 Unang Yugto: Pasamula (Random)
- Ang mga bata ay lumilikha ng mga tunog na kakailangin nila sa pagsasalita.
 Ikalawang Yugto: Unitary
- Patuloy na lumilikha ng maliliit na unit ng tunog ang mga bata na limitado sa isang pantig.
 Ikatlong Yugto: Ekspansyon at Delimitasyon
- Ang pagsasalita ay umuunlad mula sa isahan o dalawahang pagsasalita hanggang sa maging
katulad na ito ng pagsasalita ng matanda.
 Ikaapat na Yugto: Kamalayang Istruktural
- Makabubuo sila ng paglalahat at matuklasan nila ang hulwaran at kaayusan sa pagsasalita
 Ikalimang Yugto: Otomatik
- Ang bata ay nakapagsasabi ng mga pangungusap na may saktong pagbabalarila (grammar) kaya’t
magagawa na nilang maipahayag ang kanilang ideya at damdamin kagaya ng matatandang
tagapagsalita ng wika.
 Ika-anim na Yugto: Malikhain
- Nagagawa na ng mga bata na mag imbento o lumikha ng sarili nilang wika, nagkakaroon na rin
sila ng lakas ng loob dahil nagagawa na nilang masalita ang ginagamit ng kanilang magulang.
7) Mga dapat tandaan upang mabilis na matuto ang mga bata ng wika
- I-baby-talk siya
Upang maging pamilyar ang isang sanggol sa galaw ng labi ng kausap. Maaring unahin ang
mga pangalan ng mga kasama sa bahay tulad ng nanay, tatay, ate at kuya.
- Gumamit ng musika o tunog
Ang musika o tunog ay nagsisilbing palatandaan upang higit na matandaan ng bata.
8) Ang Teorya o pinagmulan ng wika
a) Teoryang Bow-wow
- Isang teoryang ginagayaang mga tunog na nililikha ng mga hayop gaya ng tahol ng aso,
tilaok ng manok, atbp.; at ng mga tunog ng kalikasan kaya ng ihip ng hangin, patak ng ulan,
atbp.
b) Teoryang Ding-dong
- Itinutukoy nito ang mga sariling tunog ng lahat ng bagay sa kapaligiran tulad ng tsug-
tsug ng tren o tik-tak ng orasan.
c) Teoryang Pooh-pooh
- Tinutukoy nito sa mga paggamit ng bibig, na kung saan nililikha ang mga tunog na
galing sa dala ng emosyon tulad nga saya, lungkot, galit, atbp.
Name: Ritz Angelica V. Barrita Taon at Seksyon: BS Arch 4B Date: 02/08/2022

d) Teoryang Ta-ra-ra Boom De Ay


- Ang teoryang ito ay nagsasabi na ang wika ng tao ay galing sa mga tunog na nilikha sa
mga ritwal na nagbabagu-bago at binigyan ng ibang kahulugan katulat ng pagsayaw,
pagtatanim, atbp.
e) Teoryang Sing-song
- Isang teorya na kung saan ang mga unang salita ay mahaba at musikal, at hindi
maiikling bulalas na pinaniniwalaan ng marami.
f) Teoryang Biblikal
- Ito ay mula sa Biblia sa Genesis 11: 1-8 na nagsasabii na ang buong lupa ay iisang wika
at iisang mga salita,
g) Teoryang Yoo He Yo
- Ayon kay A.S Diamond, ang tao ay natutong magsalita bunga ng kaniyang puwersang
pisikal.
h) Teoryang Ta-ta
- Galing sa wikang Pranses, ito ay nangahulugang paalam sapagkat kapag ang isang tao
ay nagpapaalam, siya ay kumakampay ang kamay nang pataas o pababa.
i) Teoryang Mama
- Tinutukoy ito sa unang sinabil ng sanggol, na dahil hindi niya masabi ang salitang ina o
ang Ingles na mother, sinabi niyang mama kapalit sa mother.
j) Teoryang Hey you!
- Ayon sa linggwistang si Revesz, nagmula ang wika sa mga tunog na nagbabadya ng
pagkakakilanlan (Ako!) at pagkakabilang (Tayo!). Napapabulalas din tayo bilang
pagbabadya ng takot, galit o sakit (Saklolo!). Tinatawag din itong teoryang kontak.
k) Teoryang Coo coo
- Tinutukoy nito sa mga tunog na nalilikha ng mga sanggol na ginagaya ng mga
matatanda bilang pagpapangalan sa mga bagay-bagay sa paligid.
l) Teoryang Babble Lucky
- Ayon sa teoryang ito, nagmula ang wika sa mga walang kahulugang bulalas ng mga tao
na nasuwertehang nakalikha at iniugnay sa mga bagay-bagay sa paligid.
m) Teoryang Hocus Pocus
- Ayon kay Boree, ang pinanggalingan ng wika ay tulad ng pinanggalingan ng mga
mahikal o relihiyosong aspeto ng pamumuhay ng ating mga ninuno.
n) Teoryang Eureka!
-Ayon rin kay Boree, ang ating mga ninuno ay may ideya ng pagtatakda ng mga
arbitraryong tunog upang ipakahulugan sa mga tiyak na bagay. Nang nalika ang mga
ideyang iyon, mabilis na iyong kumalat sa iba pang tao at naging kalakaran sa
pagpapangalan ng mga bagay- bagay.
9) Tungkulin ng wika ayon kay Jacobson (2003)
a. Pagpapahayag ng damdamin (emotive) – Ginagamit ang wika upang palutangin ang
karakter ng nagsasalita.
b. Panghihikayat (conative) -Ginagamit ang wika upang mag-utos, manghikayat, o
magpakilos ng taong kinakausap.
c. Pagsisimula ng pakikipag-ugnayan (phatic) – Ginagamit ang wika bilang panimula ng
isang usapan o pakikipag-ugnayan sa kapwa.
d. Paggamit bilang sanggunian (referential) – Ginagamit ang wikang nagmula sa aklat at iba
pang babasahin bilang sanggunian o batayan ng pinagmulan ng kaalaman.
e. Pagbibigay ng kuro-kuro (metalinguwal) – Ginagamit ang wika sa pamamagitan ng
pagbibigay ng komentaryo sa isang kodigo o batas.
f. Patalinghaga (poetic) —Ginagamit ang wika sa masining na paraan ng Pagpapahayag
gaya ng panulaan, prosa, sanaysay, at iba pa.
10) Pitong Tungkulin ng Wika ayon kay M.A.K Halliday
1. Regulatoryo
- ito ang tungkulin ng wikang tumutukoy sa pagkontrol ng ugali o asal ng ibang tao
2. Personal
- ang tungkuling ito ay tumutukoy sa pagpapahayag ng sariling opinyon o kuro-kuro sa
paksang pinag uusapan
Name: Ritz Angelica V. Barrita Taon at Seksyon: BS Arch 4B Date: 02/08/2022

3. Heuristiko
- tumutukoy ito sa pagkuha o paghanap ng impormasyon na may kinalaman sa paksang
pinagaralan
4. Instrumental
- ito ang tungkulin ng wikang tumutugon sa mga pangangailangan ng tao gaya ng pakikipag
ugnayan sa iba.
5. Impormatibo
- kabaliktaran ng heuristiko. Ito ay may kinalaman sa pagbibigay ng impormasyon sa paraang
pasulat at pasalita.
6. Interaksiyonal
- pakikipag ugnayan ng tao sa kanyang kapwa; pakikipagbiruan, pagkukuwento, etc.
7. Imahinatibo
- malikhaing paraan ng pagpapahayag ng imahinasyon
11) Ilang dahilan kung bakit Tagalog ang napiling batayang Wika
1. Ito ay may pinakamayamang talasalitaan. Katunayan, ang Tagalog ay binubuo ng 30,000
salitang-ugat at 700 panlapi.
2. Ito ang wikang ginagamit sa sentrong kalakalan.
3. Ito ang salita o wikang ginagamit ng nakararami.
4. Ito ay madaling pag-aralan, matutunan at bigkasin.
5. May pinakamaunlad na panitikan sa lahat ng katutubong Wika sa Pilipinas.

You might also like