Professional Documents
Culture Documents
Ap8 Q4 Modyul4
Ap8 Q4 Modyul4
Ap8 Q4 Modyul4
Araling
Panlipunan
Ikaapat na Markahan – Modyul 4:
Ideolohiya
Araling Panlipunan – Ikawalong Baitang
Ikaapat na Markahan – Modyul 4: Ideolohiya
Unang Edisyon, 2022
8
Araling
Panlipunan
Ikaapat na Markahan – Modyul 4:
Ideolohiya
Paunang Salita
.
Alamin
1
Subukin
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang tanong sa bawat bilang at piliin
ang letra ng tamang sagot. Isulat ang inyong mga sagot sa sagutang
papel.
2
8. Kailan na pasailalaim ang buong Rusya sa ideolohiyang Komunismo?
A. 1920 C. 1922
B. 1917 D. 1918
3
Araling Ideolohiya
4
Balikan
Gawain 1: Itapat sa Dapat!
Panuto: Basahin ang pahayag sa hanay A at itapat ang kaukulang sagot sa
Hanay B. Isulat ang titik ng tamang sagot saiyong sagutang papel.
HANAY A HANAY B
4
Tuklasin
Gawain 2: Ideolohiya ko, Hulaan Mo!
Panuto: Basahin ang mga pahayag sa bawat bilang. Tukuyin kong anong
ideolohiya ang binabanggit sa pamamagitan ng pagbuo ng wastong salita sa bawat
kahon.
Suriin
MGA IDEOLOHIYA
5
ika-18 siglo. Ipinakilala ni Desttutt de Tracy ang terminong ideolohiya.
Kapitalismo
Ito ay tumutukoy sa isang sistemang pang-ekonomiya kung saan ang produksyon,
distribusyon, at mga kalakal ay kontrolado ng mga pribadong kapitalista hanggang
Kapitalismo
6 Ang kalakalan at negosyo ay
kontrolado ng ilang pribadong
indibidwal.
sa minimal ang papel ng gobyerno sa patakarang pang-ekonomiya.
Demokrasya
Ang kapangyarihan ng pamahalaan ay nakasalalay sa mga tao. Ang mga
mamamayan ay maaaring makilahok nang direkta o hindi direkta. Direct or direct,
kung iboboto ng mga tao ang gusto nilang pamunuan sa gobyerno, Indirect
democracy, kung iboboto ng mga tao ang kanilang mga kinatawan sa gobyerno, na
pipili tayo ng mga pinuno sa gobyerno. Sa isang demokrasya, ang mga
mamamayan ay maaaring bumoto, manindigan para sa halalan at manungkulan.
Ang bawat mamamayan ay may karapatang bumuo ng mga asosasyon, malayang
magpahayag ng mga opinyon, magkaroon ng ari-arian, ipagtanggol ang kanilang
sarili, at higit pa.
Kasama sa ideolohikal na
demokrasya ang karapatang
bumoto at magpahayag ng
mga saloobin o opinyon ng
isang tao.
Awtoritaryanismo
Isang uri ng pamahalaan kung saan ang namumuno ay may ganap na
kapangyarihan. Ito ay nakikita sa pamahalaan ng Iran. Sa gobyerno ng Iran, ang
mga pinuno ay mga pinuno din ng relihiyon o estadong Islam. Ang mga
mamamayan ng namumuno ay may malawak na kapangyarihan. Mayroon ding
tinatawag na constitutional authoritarianism, kung saan ang kapangyarihan ng
namumuno ay tinutukoy ng konstitusyon. Ito ang panawagan ni dating Pangulong
Ferdinand Marcos noong panahon ng kanyang pamumuno sa ilalim ng batas
militar noong 1972 hanggang sa mapatalsik siya noong Pebrero 1986.
7
Dating Pangulo ng Pilipinas na si
Ferdinand Marcos, na
nagpatupad ng batas militar
bilang isang anyo ng
authoritarianism
Totalitaryanismo
Ang uri ng totalitarian na pamahalaan ay natatangi dahil ito ay
pinamamahalaan ng isang diktador o isang grupo ng mga tao. Dahil dito, hindi
magagamit ng mga tao ang kanilang mga karapatang magsalita o magpahayag ng
kanilang mga opinyon, malayang kumilos, o sumalungat sa gobyerno. Limitado rin
ang pagpapahayag ng relihiyon o paniniwala. Ang lahat ng desisyon ay nasa kamay
ng isang grupo o diktador sa lahat ng usapin ng pamamahala at kabuhayan,
kabilang ang pagmamay-ari ng lupa, industriya, at kayamanan ng bansa. Kabilang
sa mga halimbawa ang Italy (Benito Mussolini) at Germany (Adolf Hitler). Ang
sistemang ito ay unang ginamit noong unang panahon kapag may emergency at
labanan kung saan kailangang magtalaga ng isang kumander ng militar at
mayroon siyang diktatoryal na kapangyarihan. Pagkatapos ng isang emergency o
salungatan ay umalis sa tungkuling ito. Ang ganitong uri ng pamamahala ay
laganap sa South America, sa ibang lugar sa Asia at Africa. Pinananatili ng
diktador ang kanyang kapangyarihan sa pamamagitan ng pagkontrol sa gobyerno,
ekonomiya, mass media, o pamamahayag, simbahan, at maging sa puso ng mga
tao.
Si Hitler (Germany) at
Mussolini (Italy) ay
nagtatag ng isang
diktatoryal na pamahalaan
sa kanilang bansa.
Isinagawa din ni Hitler ang
Holocaust o pinatay ang
mga Hudyo.
Sosyalismo
8
Ang ideolohiyang ito ay batay sa doktrina na ang isang grupo ng mga tao
ang namamahala sa mga patakarang pang-ekonomiya ng pamahalaan. Tinutukoy
nila ang pagmamay-ari at pamamahala ng lupa, kapital, at mga mekanismo ng
produksyon. Nasa kamay din ng gobyerno ang pagpapabuti ng kalagayan ng
mamamayan, at maging ang industriya ay kontrolado nito. Ang sosyalismo ay
isang sistema ng pamahalaan kung saan ang mga yaman ng bansa ay pantay na
ipinamamahagi sa lahat. Ang sistemang ito ay idinisenyo upang lumikha ng isang
lipunan kung saan ang lahat ay nagtatamasa ng parehong antas ng kasaganaan at
kaligayahan. Ang lahat ng mahahalagang industriya ay nabibilang sa estado, at
ibibigay ang diin sa pagtutulungan ng mga tao at ng pamahalaan. Ilang bansa ang
nag-endorso sa pamahalaang ito, kabilang ang Tsina at ang dating Unyong Sobyet,
kung saan sinubukang isabuhay ang teorya ni Karl Marx.
9
ngunit ang mga pinuno ay naging despotiko, ito ay ayon sa kasaysayan. Bumagsak
ang dinastiyang Romanov bilang resulta ng hindi maiiwasang pag-aalsa noong
Marso 1917. Narito ang ilan sa mga dahilan ng kaguluhang ito:
Sina Vladimir Lenin (unang larawan), Leon Trotsky (gitnang larawan) at Joseph
Stalin (huling larawan), ang nagpasimuno sa pagsilang ng komunismo sa Russia
Paglaganap ng Komunismo
Ang konserbatibong Pulang Hukbo ng mga Bolshevik at Puting Hukbo, na
mga tagasunod ng Tsar, ay lumaban mula 1917 hanggang 1920. Tinalo ng Pulang
Hukbo ang Puting Hukbo dahil sa pagsalungat sa nakaraang administrasyon.
Noong 1920 ang buong Russia ay nasa ilalim ng kontrol ng gobyernong Komunista.
Naniniwala si Lenin na ang karahasan at pananakop ay kinakailangan upang
maitatag ang isang "diktadurang manggagawa". Isang estado ang nilikha dito, na
tinawag nilang Federal Socialist Republic o USSR.
10
Sa Italya isa pang ideolohiya ang namamayani, ang pasismo. Ang mga
sumusunod na kondisyon ay humantong sa pasismo sa Italya:
Benito Mussolini
11
3. Lahat ng pagpapahayag ng opinyon, pasalita man o nakasulat, ay dapat na
naaayon sa pamahalaan.
4. Kinokontrol nito ang buong sistema ng edukasyon upang ang mga mamamayan
ay makapaglingkod sa bansa at tumulong sa paghahanda para sa digmaan. Ang
pasistang propaganda ay nangingibabaw sa mga paaralan.
Adolf Hitler
12
Si Adolf Hitler ay isa sa
pinakamakapangyarihang pinuno ng
Nazi. Ipinanganak sa Austria, maaari
siyang ituring na isang panatikong
nasyonalista. Binuo niya ang National
Socialist Party, na kilala bilang Nazi
Party, pagkatapos ng Unang Digmaang
Pandaigdig.
1. Iniisip ng mga German na sila ang pangunahing lahi sa mundo. Nagmula sila sa
isang tribong Aleman na tinatawag ding Nordic o Aryan. Ito ang kapangyarihang
panlahi ng mga German
13
4. Ayon kay Hitler, isang pinalaking Alemanya ang kailangang itayo, kasama ang
mga teritoryong nawala sa panahon ng Unang Digmaang Pandaigdig. Tinawag itong
pan-Germanism.
14
Pagyamanin
Gawain 3: PICTURE OF MIND!
Panuto: Suriin ang mga larawan, kilalanin kung sino o kung ano ang
ipinahihiwatig nito. Gawin ito sa sagutang papel.
1 _____________________________
2. ______________________________
3. _______________________________
4. _______________________________
15
5. _____________________________
Rubrik sa Gawain 4
Panuto: Piliin sa kahon ang salitang tinutukoy ng bawat aytem. Isulat ang sagot sa
sagutang papel.
16
Isaisip
Gawain 6: Talahanayan Punan Mo!
Panuto: Mula sa binasang teksto tungkol sa iba’t- ibang ideolohiya, buuin ang
talahanayan ng iba’t ibang mga ideolohiyang lumaganap sa daigdig.
Demokrasya
Awtoritaryanismo
Totalitaryanismo
Sosyalismo
Isagawa
Gawain 7: Shout it Loud!
17
Tayahin
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang tanong sa bawat bilang at piliin
ang letra ng tamang sagot. Isulat ang inyong mga sagot sa sagutang
papel.
18
19
D. ideolohiyang sosyalismo
20
Karagdagang Gawain
Gawain 8: Repleksyon
Panuto: Sa hakbang na ito, maghahanda ka ng reflection paper sa iyong
natutuhan sa aralin tungkol sa mga ideolohiya. Aling ideolohiya ang mas
pinaniniwalaan mo bilang isang mag-aaral? Isulat ito sa isang malinis na papel.
21
Susi sa Pagwawasto
Subukin
Tayahin Balikan: Gawain I Tuklasin: Gawain 2
1.
1. A
B 1. J 1. Ideolohiyang Pangkabuhayan
2.
2. C
B 2. I
3.
3. A
D 3. H 2. Ideolohiyang Pampolitika
4.
4. B
D 4. G 3. Ideolohiyang Panlipunan
5.
5. D
D 5. F
6.
6. B
A 6. E 4. Demokrasya
7.
7. C
C 7. D
8. A 5. Sosyalismo
8. A 8. C
9.
9. A
B 9. B
10.
10. A
D 10. D Pagyamanin: Gawain 3
1. Pampolitika
2. Adolf Hitler
3. Vladimir Lenin
4. Panlipunan
5. HOlocaust
22
Sanggunian
Ariola, Sir Edgar. 2021. “Mga Ideolohiyang Politikal at Ekonomiko.” YouTube.
August 30, 2021. https://www.youtube.com/watch?v=5SScDOlMd-w.