ENZIMI

HIJALURONIDAZA
• enzim koji katalizira razgradnju hijaluronana
• smanjuje viskoznost, poveća permeabilnost lijeka kroz
tkivo (ubrzava i povećava apsorpciju)
Primjena:
• oftalmologija: kiruški zahvati na oku
• urografija: supkutana primjena radiofarmaka
• općenito: supkutana primjena lijekova
• dobivanje - izolacija iz životinja, rDNA tehnologija
 HIJALURONAN ILI HIJALURONSKA
KISELINA
• anionski nesulfatirani glikozaminoglikan,
mukopolisaharid
• rasprostranjen u vezivnom, epitelnom i
živčanom tkivu, sinovijalnoj tekućini u
zglobovima
• jedan od glavnih sastojaka ekstracelularnog
matriksa
• čovjek od 70 kg oko 15 g hijaluronske kiseline
• tumorski marker za karcinom prostate i dojke
• nivo hijaluronske kiseline korelira s malignošću i
lošom prognozom
Na-HIJALURONIDAT

• terapija osteoartritisa i artroze (ručnog zgloba,

koljena i ramena) – umanjuje bol
• topička primjena kod dermatitisa
• korekcija bora i ožiljaka
OH
O OH

O O
* O HO
O *
HO
OH NH
O n
IDURSULFAZA

• pročišćena iduronat-2-sulfataza – enzim

lizosoma
• dobiva se rekombinantnom DNA tehnologijom
• jedan od najskupljih lijekova
(po pacijentu 375 000 $ godišnje)
• terapija Hunterovog sindroma
GALSULFAZA

• pročišćeni humani enzim dobiven DNA

tehnologijom
• uklanjanje simptoma mukopolisaharidoze VI
(MPS VI, Maroteaux-Lamy-jevog sindroma)
• nasljedna bolest (autosomno recesivna) –
nedostatak enzima N-acetilgalaktozamin 4-
sulfataze – nakupljanje glikozaminoglikana
dermatan sulfata u lizosomima (prije se zvao
mukopolisaharid)
• rijetka bolest, oko 1100 oboljelih u razvijenom
svijetu
LARONIDAZA

• α-D-iduronidaza dobivena DNA tehnologijom

• katalizira hidrolizu terminalne α-liduronske
kiseline u dermatan sulfatu i heparan sulfatu
• glikoprotein, oko 83 kD
• uklanjanje simptoma mukopolisaharidoze
• moguća anafilaktička reakcija – prije infuzije
osigurati hitnu intervenciju ako je zatreba
OKRIPLAZMIN

• proteaza dobivena rekombinantnom DNA

tehnologijom
• cijepa fibronektin i laminin – proteine koji
uzrokuju vezanje staklovine s retinom
• terapija vitreomakularne adhezije
VELAGLUCERAZA ALFA

• glukocerebrozidaza dobivena rDNA

tehnologijom
• hidrolitički enzim iz lizosoma specifičan za
glukocerebrozide (vrsta glikolipida)
• terapija Gaucherove bolesti tip 1 – genetička
bolest – nedostatak glukocerebrozidaze –
nakupljanje glikolipida u stanici, leukocitima i
određenim organima (jetra, slezena, bubrezi,
pluća, mozak, koštana srž)
• simptomi: umor, anemija, niski broj trombocita,
uvećanje jetre i slezene
DORNAZA ALFA

• rekombinantna humana deoksiribonukleaza I

(rhDNase)
• enzim, cijepa DNA, hidrolizira DNA u sluzi i
sputumu – smanjuje viskoznost
• terapija cistične fibroze
• orphan drug
SAPROPTERIN (TETRAHIDROBIOPTERIN)

• kofaktor hidroksilaza aromatskih aminokiselina

– potrebni za razgradnju fenilalanina i biosintezu
serotonina, melatonina, dopamina, noradrenalina
i adrenalina
• kofaktor NO sintaza

O OH
H
N
N
OH
H2N N N
H H
REGISTRIRANI LIJEKOVI

Dornaza alfa: PULMOZYME

Galsulfaza: NAGLAZYME
Hijaluronska kiselina: GELCLAIR, HYALGAN
Idursulfaza: ELAPRASE
Laronidaza: ALDURAZYME
Okriplazmin: JETREA
Sapropterin: KUVAN
Velagluceraza alfa: VPRIV