CH 02

CHƯƠNG 2: HỆ ĐIỀU HÀNH
GV: Trần Phước Tuấn

EMAIL: tranphuoctuan.khoatoan.dhsp@gmail.com
Nội dung bài học
1. Khái niệm về hệ điều hành
2. Một số hệ điều hành
• DOS
• WINDOWS
• LINUX
3. Làm việc với WINDOWS
4. Giới thiệu một số phần mềm ứng dụng thông dụng
5. Khái niệm về tập tin, thư mục, ổ đĩa, đường dẫn
6. Làm việc với Windows Explorer
7. Giới thiệu Total Commander, Norton Commander
8. Làm việc với một số tiện ích có sẵn trên windows
(paint,notepad,wordpad)
9. Virus máy tính
Page 2 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007
1. Hệ điều hành
Máy Máy Máy
nghe nhạc Chơi game STVB
Phần mềm Phần mềm Phần mềm

nghe nhạc Chơi game STVB
HỆ ĐIỀU HÀNH
MÁY VI TÍNH

User
Application Software
Operating System
Hardware

• Khái niệm: là phần mềm quan trọng nhất
trong máy tính. Nắm vai trò điều hành mọi
hoạt động của máy tính.

• Chức năng của hệ điều hành
– Quản lý và phân phối, thu hồi bộ nhớ
– Điều khiển việc thực thi chương trình
– Điều khiển các thiết bị xuất nhập
– Quản lí tập tin và thư mục

1. Khái niệm hệ điều hành
• Các thành phần chủ yếu của hệ điều hành
– Các chương trình nạp khi khởi động (Startup) và thu dọn hệ thống trước khi
tắt máy (Shutdown) hay nạp lại (Restart), trong đó quan trọng hơn cả là
chương trình nạp hệ thống.
– Chương trình đảm bảo đối thoại giữa người và hệ thống. Việc đối thoại có thể
thực hiện bằng một trong hai cách: thông qua hệ thống câu lệnh (Command)
được nhập từ bàn phím hoặc thông qua hệ thống bảng chọn (Menu) được điều
khiển bằng bàn phím hoặc chuột.
– Các chương trình quản lý tài nguyên với nhiệm vụ phân phối tài nguyên khi
chương trình yêu cầu và thu hồi tài nguyên khi chương trình kết thúc. Các
chương trình này được gọi là chương trình giám sát.
– Các chương trình phục vụ tổ chức thông tin trên bộ nhớ ngoài, tìm kiếm và
cung cấp thông tin cho các chương trình khác xử lý. Các chương trình này
được gọi chung là hệ thống quản lý tập tin.
– Các chương trình điều khiển thiết bị và các chương trình tiện ích hệ thống.

• Khái niệm về đa nhiệm(multitasking) và nhiều
người dùng(multiuser):
– Đa nhiệm:(multi tasking) có nghĩa là khả năng mà
một máy tính chạy hai hay nhiều chương trình ở
cùng một thời điểm. Ví dụ: cùng một lúc có thể in
một văn bản lớn (khoảng 20 trang) trong khi vẫn
đang sử dụng trình soạn thảo văn bản để gõ một
báo cáo. Hoặc gởi một bản Fax trên mạng Internet
trong khi đang làm việc với bảng tính điện tử Excel.
– Nhiều người dùng:(multi user) chương trình cho
phép nhiều người có thể truy xuất dữ liệu giống
nhau ở cùng một thời điểm.

• Phân loại hệ điều hành
– Đơn nhiệm một người sử dụng: (Single tasking / Single user)
các chương trình phải được thực hiện lần lượt và mỗi lần làm
việc chỉ có một người sử dụng được đăng nhập vào hệ thống.
Ví dụ: MS DOS. Hệ điều hành này đơn giản và không đòi hỏi
máy tính phải có bộ xử lý mạnh.
– Đa nhiệm một người sử dụng: (Multi tasking / Single User) với
hệ điều hành loại này thì ở mỗi thời điểm chỉ có một người sử
dụng đăng nhập vào hệ thống, nhưng có thể kích hoạt cho hệ
thống thực hiện đồng thời nhiều chương trình. Ví dụ: Windows
95. Hệ điều hành này khá phức tạp và đòi hỏi máy tính phải có
bộ xử lý đủ mạnh.
– Đa nhiệm nhiều người sử dụng: (Multi tasking / Multi user) cho
phép nhiều người được đăng ký vào hệ thống, người sử dụng
có thể cho hệ thống thực hiện đồng thời nhiều chương trình. Ví
dụ: Windows 2000, Windows XP. Hệ điều hành loại này rất
phức tạp, đòi hỏi máy tính phải có bộc xử lý mạnh, bộ nhớ
trong lớn và thiết bị ngoại vi phong phú.
2. Hệ điều hành DOS
• Là hệ điều hành của hãng
Microsoft
• Là hệ điều hành đơn nhiệm,
đơn người dùng
• Có giao diện dòng lệnh

2. Hệ điều hành WINDOWS
• Là hệ điều hành của hãng Microsoft
• Là hệ điều hành đa nhiệm, đơn người dùng, đa
người dùng
• Có giao diện đồ họa
GUI - Graphical user interface

2. Hệ điều hành Linux
• Linux do Linus Torvalds, một sinh viên tại trường
Đại Học ở Helsinki (Phần Lan) phát triển dựa trên
hệ điều hành Minix, một hệ điều hành có cấu
trúc tương tự Unix với các chức năng tối thiểu
được dùng trong dạy học.
• Hiện nay, Linux là một hệ điều hành với mã
nguồn mở (Open Source) và miễn phí (free) dưới
bản quyền của tổ chức GNU (Gnu’s Not Unix).
• Là hệ điều hành đa nhiệm, đơn người dùng, đa
người dùng
• Có giao diện đồ họa

2. Hệ điều hành Linux
• Giao diện

3. Làm việc với windows
• Các nút bấm (button) thông dụng trong
windows
Chấp nhận các thay Chấp nhận các thay
đổi đồng thời đóng Bỏ qua các thay đổi và đổi nhưng không đóng
cửa sổ lại đóng cửa sổ lại của sổ

• Taskbar & Start Menu
START  SETTINGS  CONTROL PANEL Khóa thanh taskbar,
không cho thay đổi kích
thước, duy chuyển,…
 Taskbar and Start Menu
Giữ thanh taskbar trên tất Tự động ẩn thanh

cả các cửa sổ của windows taskbar khi con trỏ chuột
không nằm trên vị trí của
nó
Nhóm các cửa sổ cùng loại
lại trên thanh taksbar
Hiển thị đồng hồ ở góc dưới

bên phải của thanh taskbar
Ẩn những biểu tượng (icons)

ở góc dưới bên phải không
hoạt động
Điều chỉnh sự ẩn, hiện của

các biểu tượng ở góc dưới
bên phải

• Taskbar & Start Menu
Chể độ menu giống như

trong hình này, đây la chế
độ menu thời đầu của
windows
Chế độ menu giúp việc truy

cập internet, email, và
những chương trình ưa
thích rất dễ dàng
(xem hình ở trên)
Tùy chỉnh menu tương ứng

với chế độ của menu

• Display
START  SETTINGS  CONTROL PANEL
 Display
Tập hợp các tùy chỉnh như: hình

nền, cài đặt âm thanh, biểu
tượng, và những tùy chỉnh khác
được lưu dưới một theme.

• Display
Chọn hình
khác
hình nền
Vị trí hình
Chọn màu lót

Tùy chỉnh
Desktop

• Display
Thiết lập các thông số cho

Tên Screen saver đã cài
Screen saver hiện tại
đặt trong máy
Số phút đợi thì screen

saver được kích hoạt Xem trước
Khi tiếp tục lại thì hỏi
password

• Display
Lưu lịch với tên khác
Tắt màn hình: không bao giờ
Tắt đĩa cứng: sau 10 phút
Hệ thống nghỉ: sau 20 phút
Never,after 1 min,after 10 mins, ...

• Display
Luôn hiển thị biểu tượng

trên thanh taskbar
Luôn hiển thị biểu tượng

trên thanh taskbar
Khi bấm nút power thì

Shut down máy tính
Khi bấm nút sleep thì

Stand by
Shut down, Hibernate, Stand by,

Do nothing, ask me what to do

• Display
Khi chế độ Hibernate (Ngủ đông)
được kích hoạt thì nó sẽ lưu tất cả
những gì có trên bộ nhớ máy tính
xuống đĩa cứng và tắt máy tính. Khi
máy tính được mở lên ở chế độ này
thì nó sẽ trả lại đúng trạng thái trước
đó.
Dung lượng của đĩa C (đĩa

chứa hệ điều hành) hiện
hành còn trống Dung lượng cần để thực hiện
Hibernate (thường bằng dung
lượng của RAM)

• Display
Chọn mẫu của cửa sổ

và nút bấm Hiệu ứng cho
Chọn mẫu màu sắc cho giao diện
cửa sổ
Chọn mẫu cỡ chữ cho
cửa sổ

• Display
Click vào đối tượng cần

chỉnh sau đó thay đổi các
tham số bên dưới
Desktop, Message Box, Menu

Window, ...
Tên đối tượng
Kiểu chữ của đối

tượng

• Display
Độ phân giải màn hình Chất lượng màu

hiện tại
Chỉnh màn hình ở chế độ

chuyên nghiệp

• Folder Options
 Folder Options Mở các thư mục trên
cùng một cửa sổ
Mở các thư mục trên các

cửa sổ khác nhau
Click 1 cái để mở thư

mục, tập tin
Click đôi để mở thư mục, Trả về trạng thái

tập tin mặc định

• Folder Options
Thay đổi chế độ hiển thị của

Windows Explorer
Hiển thị đường dẫn đầu đủ trên thanh

địa chỉ của Window Explorer
Cho phép hiển thị tập tin, thư mục có

thuộc tính ẩn
(Xem phần tập tin, thư mục)
Ẩn đi phần mở rộng của file đã biết loại

• Folder Options
Danh sách các phần mềm
đăng ký loại tập tin mà nó
có thể mở được với hệ
thống
Thêm đăng ký mới
Xoá đăng ký đang chọn

• Fonts
 fonts
Cài đặt font mới vào

hệ thống

• Fonts
3. Chọn font cần cài

đặt
Chọn tất cả các font
2. Chọn thư mục 1. Chọn ổ đĩa

• Keyboard
 Keyboard
Chỉnh thời gian trì hoản của việc

nhận ký tự đầu tiên khi giữ phím
ở trạng thái bị nhấn
Chỉnh thời gian trì hoản của việc

nhận những ký tự tiếp theo khi
giữ phím ở trạng thái bị nhấn
Tốc độ nháy của con trỏ

• Mouse
 Mouse
Hoán đổi vai trò của hai
nút chuột trái, phải
Thay đổi khoản thời gian

giữa hai lần click đển hệ
thống hểu đó là double-
click
Tuỳ chỉnh về chế độ khoá

chuột với một cửa số khi
click chuột vào cửa số
một thời gian quy định

• Mouse
Tên của bộ con trỏ chuột trong các
trạng thái của hệ thống
Lưu bộ con trỏ hiện hành với tên

khác
Hình ảnh con trỏ chuột tương ứng

với trạng thái của hệ thống
Chọn lại hình ảnh của con trỏ

chuột tương ứng với trạng thái
đang chọn
• Mouse
Chọn tốc độ duy chuyển của con

trỏ chuột
Tự động duy chuyển con trỏ chuột

đến vị trị của nút mặt định trên
hộp thoại
Hiển thị vết của con trỏ chuột khi
di chuyển nó đi
Ẩn con trỏ chuột khi đang gõ bàn

phím
Nhấn mạnh vị trí của con trỏ chuột

khi bấm phím CTRL

• Regional and Language Options
 Regional and Language Options
Tùy chọn về miền và ngôn ngữ

• Regional and Language
Options
Định dạng số
Ký tự phân cách thập phân
Số chữ số thập phân
Ký tự phân cách nhóm
Kiểu nhóm (số ký số trong 1 nhóm)
Ký hiệu cho số âm
Định dạng số âm
Hiện thị những số gần với 0
Dấu phân cách danh sách
Hệ thống đo lường
Chuẩn ký số
Ký số tổng riêng phần

Ký hiệu tiền tệ
Định dạng tiền tệ dương
Định dạng tiền tệ âm
Ký tự phân cách thập phân
Số chữ số thập phân
Ký tự phân cách nhóm

Kiểu nhóm
(số ký số trong 1 nhóm)

Định dạng thời gian
Ký tự phân cách thời gian
Ký hiệu buổi sáng
Ký hiệu buổi chiều

Định dạng ngày ngắn gọn
Dấu phân cách ngày
Định dạng ngày kiểu đầy đủ

• Date and Time
 Date and Time
Cấu hình lại thời gian

trong máy tính

• Date and Time
Chọn múi giờ cho phù

hợp với địa phương
đang sống

• Date and Time
Tự động đồng bộ hóa với

Server giờ tương ứng
Cập nhật ngay bây giờ

• System
 System
Thông tin hệ thống như: Phiên

bản của Hệ Điều Hành, tốc độ
CPU, dung lượng RAM,…

• System
Tên máy tính: robog550
Tên nhóm làm việc:

WORKGROUP
Kết nối đến miền và tạo

tài khoản cục bộ
Thay đổi tên máy tính và

tên nhóm làm việc

• System
Quản lý thiết

• System
Thiết lập hiệu lịch cho bộ

xử lý, cách sử dụng bộ
nhớ và bộ nhớ ảo
Thiết lập liên quan đến
Profile của người dùng
Thiết lập liên quan đến quá

trình khởi động của hệ thống và
sự phục hồi
Báo cáo lỗi
Thiết lập biến môi trường

• System
Tùy chỉnh để lưu lại thời
điểm mà sau này khi cần
ta có khả năng phục hồi
lại hệ thống tại thời điểm
đó
Đây là khả năng phục hồi lại trạng thái
của hệ thống bằng cách lưu lại các thời
điểm quan trọng (ví dụ như việc cài đặt
phần mềm, tùy chỉnh liên quan đến hệ
thống) của windows XP nhằm mục tiêu sẽ
phục hồi lại trạng thái của hệ thống khi
cần
Để phục hồi lại hệ thống ta thực hiện: StartProgramAccessoriesSystem
ToolsSystem Restore

• System
Lập lịch để hệ thống tự cập

nhật bản nâng cấp, sử lỗi
Tải bản cập nhật xuống,
nhưng để tôi cài đặt chúng
Nhắc nhở tôi nhưng không tự
động tải xuống hoặc cài đặt
Tắt chế độ tự động cập nhật
của windows

• System
Cho phép người dùng kết nối

máy tính từ xa qua mạng máy
tính. Người dùng phải có tài
khoản và password
Chọn tài khoản được phép kết

nối từ xa vào máy tính
Tường lửa của Windows phải

được cấu hình cho phép
Remote Desktop
• Network Connections
 Network Connections
Để cấu hình địa chỉ IP ta

Click phải vào biểu tượng
này vào chọn Properties

Chọn vào
Internet Protocol(TCP/IP)
Properties để khai báo địa chỉ IP

Chọn tùy chọn này để máy

tính tự động nhận địa chỉ IP
từ DHCP Server
Chọn tùy chọn này để máy

tính tự động nhận địa chỉ
DNS từ DHCP Server

• Sử dụng bàn phím thay chuột
 Accessibility Option  Mouse
Chọn và dấu kiểm này và sau

đó bấm vào Settings để thiết
lập

• Sử dụng bàn phím thay chuột
Sử dụng phím tắt để bật tắt

chế độ sử dụng bàn phím thay
chuột
Thay đổi tốc độ duy chuyển

của chuột
Kết hợp Ctrl để nhảy xa, Shift

để tinh di chuyển chuột
Sử dụng MouseKeys khi nút

đèn NumLock sáng(on),
tắt(Off)

• Add or Remove Programes
Chương trình quản lý phần mềm.

Sử dụng để cài đặt phần mềm
vào máy tính, gỡ bỏ phần mềm
ra khỏi hệ thống, thêm các thành
phần của windows vào hệ thống,
gỡ bỏ các thành phần của
windows ra khỏi hệ thống.

• User Accounts
Thay đổi tài khoản
Tạo tài khoản mới
Thay đổi kiểu đăng nhập
Chọn tài khoản để thiết

lập cấu hình

4. Giới thiệu một số phần mềm
ứng dụng thông dụng
• Phần mềm xử lý văn bản

– Notepad (MS)
– WordPad (MS)
– Microsoft Word(MS)
– OpenOffice Writer
–…

Notepad
wordpad
MS Word
Openoffice writer

• Xử lý bảng tính
– Microsoft Excel
– OpenOffice Calc
–…

4. Giới thiệu một số phần mềm ứng
dụng thông dụng
MS Excel
OpenOffice Calc

• Phần mềm trình chiếu

– Microsoft PowerPoint
– OpenOffice Impress
Ngoài ra ta cũng có thể sử dụng LaTeX để
soạn thảo và biên dịch ra file PDF có khả năng
trình chiếu.

OpenOffice Impress
MS Power Point

• Phần mềm xem ảnh, xử lý ảnh

– ACD See
– MS Paint
– PhotoShop
– Corel Draw (vẽ hình)
–…

MS Paint
ACD See
Photoshop
Corel Draw

• Phần mềm hỗ trợ học tiếng anh

– English Study (4.0,4.1)
– LacViet (từ điển)
–…

Từ điển lạc việt
English Study

• Phần mềm chống virus

– Norton Antivirus
– Kaspersky
– Bitdefender
– Avg
– Bkav
–…


• Phần mềm khác
– Acrobat (đọc tài liệu dạng PDF)
– LaTeX (Phần mềm soạn thảo văn bản toán học)
– Mathtype (Phần mềm soạn thảo công thức toán, có khả
năng nhúng vào MS Word,MS PowerPoint)
– Cabri, Geometry (Vẽ hình)
– Windows Media Player, Herosoft 2001, Win DVD,
Winamp, JetAudio, …
– Win Zip, Win Rar, …
– Nero
– Yahoo Messenger, Windows Messenger, gaime, skype, …

Tập tin
• Tập tin là một tập hợp của thông tin được đặt tên, là
phần tài nguyên quan trọng nhất được dùng trong
máy tính
• Mọi tài liệu, tranh ảnh, hay âm thanh trong máy tính
đều là tập tin. Một chương trình ứng dụng thực tế là
tập hợp nhiều tập tin
• Mọi tập tin đều có tên gồm 2 phần - phần tên và
phần mở rộng phân cách bởi dấu chấm “.”, phần mở
rộng có 3 ký tự.
• Ví dụ: giaoan.doc, baigiang.ppt

Tập tin
Hình ảnh của tập tin trên Hình ảnh của tập tin trên
chương trình quản lý tập tin, chương trình quản lý tập tin,
thư mục Windows EXplorer thư mục Total Commander

Tập tin
• Một số phần mở rộng thông dụng
– Văn bản và tài liệu : txt, rtf, doc, chm, pdf, ...
– Hình ảnh: bmp, jpg, jpeg, png, gif, ico, ...
– Tập tin thi hành: com, exe, ...
– Tập tin trình chiếu: ppt, pps, ... (powerpoint)
– Tập tin bản tính: xls (excel)
– Tập tin web: html, htm, mht, ...
– Tập tin thư viện: dll, lib, ...
– Tập tin cơ sở dữ liệu: mdb, mdf, dbf, ...
– Tập tin nén: zip, rar, tar, ...
– Tập tin âm thanh: cda, wav, mp3, wma, ...
– Tập tin video: dat, avi, mp4, wmv, ...

5. Khái niệm về tập tin, thư mục,ổ đĩa, đường dẫn
Thư mục
• Để quản lý mọi tệp tin chúng ta cần nhóm các tệp

tin lại một cách hợp lý và tạo ra một nơi để cất
giữ các tệp tin liên quan đó là thư mục.
• Tóm lại thư mục được xem như các ngăn tủ trong
một toà nhà là máy tính.
• Mỗi ngăn tủ sẽ chứa một loại đồ nào đó (ngăn tủ
bỏ quần áo, ngăn tủ để sách vở, ngăn tủ để
bát....)
• Biểu tượng của thư mục thường là

Thư mục
Hình ảnh của thư mục trên Hình ảnh của thư mục trên
chương trình quản lý tập tin, chương trình quản lý tập tin,
thư mục Windows EXplorer thư mục Total Commander

Lưu ý
• Tên của tập tin, thư mục không được có các

ký tự /\:*?”<>|

Ổ đĩa
• Là thiết bị lưu trữ ngoài của máy tính

• Các loại ổ đĩa
– Ổ đĩa mềm
– Ổ đĩa CD ROM
– Ổ đĩa cứng (thường phân ra nhiều partition để
dễ quản lý mà ta thường nhầm là ổ đĩa)

Ổ đĩa
Hình ảnh của Ổ đĩa trên

chương trình quản lý tập tin,
thư mục Windows EXplorer
Đường dẫn(Path)
• Để truy nhập đến một đối tượng, ta cần phải biết các
thông tin sau: Ổ đĩa, thư mục chứa đối tượng, tên đối
tượng.
• Các thông tin để chỉ ra nơi chứa đối tượng được viết
theo một quy ước và được gọi là đường dẫn (Path).
• Vậy đường dẫn là tập hợp tên ổ đĩa, tên thư mục
được viết liên tiếp và cách nhau bởi dấu \

Đường dẫn(Path)
• Đường dẫn để truy cập đến thư mục DOS là: C:\THCB\DOS
• Đường dẫn đến thư mục Word là: C:\THVP\Word
• Đường dẫn của tập tin Bai1.doc là: C:\THCB\Windows\Bai1.doc
6. Làm việc với Window Explorer
Làm quen
• Windows Explorer là một chương trình tiện

ích trên Windows dùng để quản lý các tập tin
và thư mục.
 Khởi động Windows Explorer
– Cách 1: Click phải chuột vào nút Start rồi chọn
Explorer.
– Cách 2: Click phải chuột vào biểu tượng My
Computer trên màn hình Desktop rồi chọn Explorer.
– Cáck 3: Nhấn tổ hợp phím  + E.

Làm quen

Làm quen
• Hiển thị, ẩn các thanh Toolbar

– View  Toolbars, sau đó check hoặc uncheck vào
các thanh cần hiển thị, ẩn
– Dấu check là các
thanh đang hiển
thị

Làm quen
• Đóng lại
– Cách 1: Click chọn nút Close (ở góc trên bên
trái của cửa sổ).
– Cách 2: Click chọn Menu File  Close.
– Cách 3: Alt + F4

Làm quen
• Các biểu tượng và ký hiệu trên cấu trúc

Folder

Làm quen
• Thuộc tính: Click phải lên tập tin, thư mục 

Propeties

Quản lý tập tin, thư mục
• Tạo tập tin

(ta có thể tạo các loại tập tin khác nhau, ở đây ta thực hiện cho tập tin txt)
– Cách 1: Mở thư mục nơi bạn muốn chứa tập tin cần
tạo, vào Menu File  New  Text Document. Tập tin
mới sẽ có tên ngầm định là "New Text Document".
Để đặt lại tên bạn gõ tên mới và nhấn Enter
– Cách 2: Click phải vào nơi cần tạo tập tin Text, chọn
New  Text Document. Đặt lại tên cho tập tin mới và
nhấn Enter

• Tạo tập tin

• Tạo thư mục

– Cách 1: Mở thư mục nơi bạn muốn chứa thư
mục cần tạo mới, vào Menu File  New 
Folder. Thư mục mới sẽ có tên ngầm định là
"New Folder". Để đặt lại tên bạn gõ tên mới
và nhấn Enter
– Cách 2: Click phải vào nơi cần tạo thư mục
mới, chọn New  Folder. Đặt lại tên cho
Folder mới và nhấn Enter

• Tạo thư mục

• Đổi tên
– Click phải lên tập tin, thư mục cần đổi tên 
Rename
– Chọn thư mục, tập tin cần đổi tên
•  File  Rename
• Nhấn phím F2

• Chọn tập tin, thư mục

– Chuột + Ctrl
– Chuột + Shift
– Chọn Vùng
– Ctrl + A
– View + Select All

• Copy, Cut (sao chép, cắt) và Paste (dán)

1. Chọn 1 hoặc n tập tin cần copy (cut) sau đó
• Ctrl + C (Ctrl + X)
• Edit  Copy (Edit  Cut)
2. Chọn thư mục, vào nơi cần dán sau đó
• Ctrl + V
• Edit  Paste

Thư
Tập tin mục cần
cần dán
copy, (paste)
cut

• Xóa (Delete)
– Chọn tập tin hoặc thư mục cần xóa,
File  Delete.
– Chọn tập tin hoặc thư mục cần xóa,
nhấn phím Delete trên bàn phím.
– Click phải vào tập tin hoặc thư mục cần xóa,
 Delete.

• Recycle Bin
ore
est
R
Em
l ete pt
y
De
Tập tin,
thư mục Delete + S
hift

• Nén tập tin, thư mục

– Click phải lên đối tượng
– Send To  Compressed
Ngoài việc nén tập tin, thư mục bằng
cách sử dụng tiện ích có sẵn của
WindowXP ta có thể sử dụng các phần
mềm khác để nén như: Winrar, Winzip,
Total Commander
Lưu ý: Window Explorer

không cho ta nén thư mục rỗng
• Tạo shortcut
– Click phải lên vùng trắng
nơi cần tạo shortcut
– New  Shortcut
– Bấm nút Browse...
– Chọn tập tin, thư mục cần
tạo shortcut
– Next, đặt tên cho shortcut
– Finish
Xem thêm minh hoạ của GV

• Thao tác liên quan đến ổ đĩa
– Định dạng ổ đĩa
• Click phải vào ổ đĩa cần định dạng.
• Chọn Format.
• Click Chọn Start.
– Sao chép đĩa mềm
• Click phải vào biểu tượng ổ đĩa mềm.
• Chọn Copy Disk.
• Chọn Start.

• Tìm kiếm 1
Nhấn vào
Search

• Tìm kiếm
Một từ, một đoạn 1

trong file
2

• Tìm kiếm – Ký tự đại diện

– ?: đại diện cho một ký tự
– *: đại diện cho một hoặc nhiều ký tự
• Ví dụ:
– *.bmp: tất cả các tập tin có phần mở rộng bmp
– hoa*.bmp: tất cả các tập tin có phần mở rộng là
bmp và bắt đầu bằng ba ký tự hoa
(hoahong.bmp, hoacuc.bmp, ...)
– hoa????.bmp: tất cảc các tập tin có tên 7 ký tự
và 3 ký tự đầu là hoa, có phần mở rộng là bmp
7. Giới thiệu Total Commander
Giới thiệu

7. Giới thiệu Total Commander
Phím chức năng
• Để chọn tập tin, thư mục để thao tác ta dùng phím

INSERT
• Dùng phím Tab để chuyển cửa sổ thao tác
• Enter để mở tập tin, thư mục tại vị trí con nháy
Xem Sửa Sao Di Tạo Xóa

Thoát
Tập tin Tập tin chép Chuyển Thư mục Thư Mục

7. Giới thiệu NC

8. Giới thiệu một số tiện ích có sẵn trên windows
Giới thiệu MSPaint

Giới thiệu MSPaint
• Mở chương trình:
Start  Run  Gõ mspaint  OK
• Yêu cầu thực hành:
– Vẽ một số hình đơn giản
– Tô màu
– Gõ văn bản lên ảnh
– Phóng to, thu nhỏ
– Quay ảnh
– Lưu file, mở file với các định dạng

Giới thiệu notepad

Giới thiệu notepad
Start  Run  Gõ notepad  OK
– Điều chỉnh bộ gõ tiếng việt
– Soạn thảo văn bản tiếng việt
– Chọn font
– Lưu file, mở file với các bảng mã khác nhau

Hướng dẫn gõ tiếng việt
• Bảng mã
– Unicode
– VNI
– TCVN
– ...
• Kiểu gõ
– Telex
– Vni
– ...
• Bộ gõ
– VietKey
– Unikey
– ...

Giới thiệu wordpad

Giới thiệu wordpad
Start  Run  Gõ wordpad  OK
– Soạn thảo văn bản tiếng việt
– Chọn font
– Định dạng văn bản
– Canh lề
– Bullet style
– Chèn hình ảnh
– Lưu file, mở file

9. Virus máy tính
Virus tin học là một chương trình máy tính do con người tạo ra
nhằm thực hiện ý đồ nào đó. Các chương trình này có đặc
điểm:
– Kích thước nhỏ.
– Có khả năng lây lan, tức là tự sao chép chính nó lên các thiết
bị lưu trữ dữ liệu như đĩa cứng, đĩa mềm, băng từ, ...
– Hoạt động ngầm: Hầu như người sử dụng không nhận biết
được vì:
• Kích thước của nó nhỏ.
• Thời gian thực hiện nhanh
• Virus nằm thường trú ở bộ nhớ trong để tiến hành lây lan và phá hoại.
– Hầu hết các Virus đều thực hiện công việc phá hoại như ghi
đè lên các tập tin dữ liệu, phá hỏng bảng FAT, khống chế bàn
phím, sửa đổi cấu hình hệ thống, chiếm vùng nhớ trong.

9. Virus máy tính
Phân loại
• Boot Virus là các loại nhiễm vào Master Boot và Boot

Sector. Những Virus này có thể làm máy tính không
khởi động được, làm mất hết dữ liệu trên đĩa cứng,
thậm chí không khởi tạo được đĩa cứng.
• File Virus là loại nhiễm vào các tập tin chương trình có
đuôi .EXE và .COM. Virus này làm các chương trình
chạy sai hoặc không chạy. Virus thường nối thân của
mình vào đầu hoặc cuối tập tin chương trình, như vậy
kích thước tập tin tăng khi nhiễm.

9. Virus máy tính
Phòng ngừa
• Vì vật trung gian để lây Virus là đĩa mềm, đĩa cứng, ổ đĩa
mạng, môi trường mạng hoặc một số thiết bị lưu trữ khác, để
phòng Virus ta phải rất hạn chế dùng những thiết bị lưu trữ,
hoặc những địa chỉ Email lạ. Nếu bắt buộc phải dùng thì ta
kiểm tra Virus trên các thiết bị hoặc Email bằng các chương
trình chống Virus trước khi sử dụng.
• Song điều đó không thể hoàn toàn tin tưởng vì các chương
trình chống Virus chỉ có khả năng phát hiện và diệt những
Virus mà chúng đã biết. Các Virus mới không phát hiện được.
Các chương trình chống Virus của nước ngoài không thể phát
hiện các Virus sản xuất trong nước. Cần kết hợp nhiều chương
trình chống Virus và luôn cập nhật chương trình mới nhất

9. Virus máy tính
Triệu chứng
• Một số tập tin có đuôi .COM và .EXE tự nhiên bị

tăng thêm số Byte, khi đó ta nghĩ máy nhiễm File
Virus.
• Tập tin chương trình có đuôi .COM hoặc .EXE không
chạy hoặc sai.
• Máy không khởi động được từ đĩa cứng hoặc không
nhận biết được ổ cứng khi khởi động máy từ ổ đĩa
mềm, khi đó ta nghi máy bị nhiễm Boot Virus.
• Máy chạy hay bị treo.
 Lưu ý: Các triệu chứng trên còn có thể là do lỗi phần cứng.

9. Virus máy tính
Cách xử lý khi máy bị nhiễm Virus
• Tắt hoàn toàn máy tính để loại Virus ra khỏi bộ nhớ trong. Khởi
động lại máy bằng đĩa mềm hệ thống từ ổ A. Nếu máy không
nhận biết được ổ C thì chạy các chương trình kiểm tra và diệt
Virus. Sau khi kết thúc quá trình trên thì khởi động lại máy từ ổ
cứng và làm việc bình thường. Nếu trường hợp máy không
nhận biết được ổ C thì ta phải tiến hành cài lại toàn bộ máy,
bao gồm việc Format ổ cứng. Nếu sau khi đã cài lại toàn bộ hệ
thống mà máy vẫn không hoạt động được thì là do lỗi phần
cứng.
• Một số chương trình diệt Virus thông dụng ở Việt Nam là:
BKAV2002.EXE, D2.COM, ... Ngoài ra còn có một số chương
trình diệt Virus khác ở nước ngoài như: Norton Antivirus,
MCAFee, kaspersky, ...

CH 02

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

CH 02

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CHƯƠNG 2: HỆ ĐIỀU HÀNH

GV: Trần Phước Tuấn

Phần mềm Phần mềm Phần mềm

Page 3 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 4 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 5 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 6 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 7 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 8 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 10 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

GUI - Graphical user interface

Page 11 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 12 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 13 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Page 14 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Giữ thanh taskbar trên tất Tự động ẩn thanh

Hiển thị đồng hồ ở góc dưới

Ẩn những biểu tượng (icons)

Điều chỉnh sự ẩn, hiện của

Page 15 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Chể độ menu giống như

Chế độ menu giúp việc truy

Tùy chỉnh menu tương ứng

Page 16 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Tập hợp các tùy chỉnh như: hình

Page 17 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Chọn màu lót

Page 18 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Thiết lập các thông số cho

Số phút đợi thì screen

Page 19 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Lưu lịch với tên khác

Tắt màn hình: không bao giờ

Tắt đĩa cứng: sau 10 phút

Hệ thống nghỉ: sau 20 phút

Never,after 1 min,after 10 mins, ...

Page 20 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Luôn hiển thị biểu tượng

Luôn hiển thị biểu tượng

Khi bấm nút power thì

Khi bấm nút sleep thì

Shut down, Hibernate, Stand by,

Page 21 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Dung lượng của đĩa C (đĩa

Page 22 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Chọn mẫu của cửa sổ

Page 23 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Click vào đối tượng cần

Desktop, Message Box, Menu

Tên đối tượng

Kiểu chữ của đối

Page 24 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Độ phân giải màn hình Chất lượng màu

Chỉnh màn hình ở chế độ

Page 25 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Mở các thư mục trên các

Click 1 cái để mở thư

Click đôi để mở thư mục, Trả về trạng thái

Page 26 T.P.Tuấn-TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG 4/23/2007

Thay đổi chế độ hiển thị của

Hiển thị đường dẫn đầu đủ trên thanh

Cho phép hiển thị tập tin, thư mục có

Ẩn đi phần mở rộng của file đã biết loại