En 1995 1 2

სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
საქართველოს სტანდარტი
სსკ: 91.010.30; 13.220.50; 91.080.20
ევროკოდი 5 - ხის კონსტრუქციების დაპროექტება - ნაწილი 1-2: ზოგადი

მიმოხილვა - ცეცხლმედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება
© სსიპ-საქართველოს სტანდარტებისა და მეტროლოგიის ეროვნული სააგენტო
2022
წინამდებარე სტანდარტის ნებისმიერი ფორმით გავრცელება სააგენტოს წერილობითი
ნებართვის გარეშე აკრძალულია
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
საინფორმაციო მონაცემები
1 შემოტანილია: საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს

სამშენებლო პოლიტიკის დეპარტამენტის მიერ. განხილულია სტანდარტიზაციის ტექნიკური
კომიტეტის ტკ 5-ის „მშენებლობა და მომეტებული საფრთხის შემცველი ობიექტები“ მიერ.
2 მიღებულია: სსიპ - საქართველოს სტანდარტებისა და მეტროლოგიის ეროვნული

სააგენტოს გენერალური დირექტორის 2022 წლის ....... №.... განკარგულებით
სტანდარტიზაციის ტექნიკური კომიტეტის ტკ 5-ის „მშენებლობა და მომეტებული საფრთხის
შემცველი ობიექტები“ № გადაწყვეტილების საფუძველზე.
3 წინამდებარე სტანდარტი წარმოადგენს სტანდარტიზაციის ევროპული კომიტეტის (სენ)

სტანდარტის ენ 1995-1-2:2004 ,,ხის კონსტრუქციების დაპროექტება - ნაწილი 1-2: ზოგადი
მიმოხილვა - ცეცხლმედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება“ იდენტურ თარგმანს (IDT).
4 პირველად
5 რეგისტრირებულია: სსიპ - საქართველოს სტანდარტებისა და მეტროლოგიის

ეროვნული სააგენტოს საქართველოს სტანდარტების რეესტრში 2022 წლის ..................... №268-1.1-
.............
© 2018 გამოყენების ყველა უფლება, ფორმისა და მეთოდის მიუხედავად, დაცულია სენ-ის ეროვნული
წარმომადგენლის სასარგებლოდ.
2
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
სარჩევი
წინასიტყვაობა ..................................................................................................................................................7
ევროკოდის პროგრამის წინა პირობები ..................................................................................................7
ევროკოდების სტატუსი და გამოყენების სფერო ...................................................................................9
ეროვნული სტანდარტები ევროკოდების დანერგვისათვის .............................................................10
ევროკოდებსა და პროდუქტის ჰარმონიზებულ ტექნიკურ სპეციფიკაციებს (ენ და ETA) შორის
კავშირი ........................................................................................................................................................10
დამატებითი სპეციფიკური ინფორმაცია ენ 1995-1-2-ის შესახებ .....................................................11
ენ 1995-1-2-ის ეროვნული დანართი ......................................................................................................13
ნაწილი 1 ზოგადი მიმოხილვა ....................................................................................................................16
1.1 მოქმედების ფარგლები .......................................................................................................................16
1.1.1 ენ 1995-ის მოქმედების ფარგლები ................................................................................................16
1.1.2 EN 1995-1-2-ის მოქმედების ფარგლები ........................................................................................17
1.2 ნორმატიულ დოკუმენტებზე მითითებები ....................................................................................17
1.3 ამოსავალი დებულებები ....................................................................................................................19
1.4 განსხვავება პრინციპებსა და გამოყენების წესებს შორის .............................................................19
1.5 ტერმინები და განმარტებები.............................................................................................................19
1.6 სიმბოლოები .........................................................................................................................................21
ნაწილი 2 დაპროექტების საფუძვლები .....................................................................................................26
2.1 მოთხოვნები ..........................................................................................................................................26
2.1.1 ძირითადი მოთხოვნები ..................................................................................................................26
2.1.2 ცეცხლის ნომინალური ზემოქმედება ..........................................................................................26
2.1.3 ცეცხლის პარამეტრული ზემოქმედება ........................................................................................27
2.2 ზემოქმედებები ....................................................................................................................................27
2.3 მასალის თვისებებისა და წინაღობების საანგარიშო მნიშვნელობები .......................................28
2.4 შემოწმების მეთოდები........................................................................................................................30
2.4.1 ზოგადი მიმოხილვა .........................................................................................................................30
2.4.2 ელემენტის ანალიზი ........................................................................................................................31
2.4.3 კონსტრუქციის ნაწილების ანალიზი............................................................................................32
2.4.4 საერთო კონსტრუქციული ანალიზი ............................................................................................33
ნაწილი 3 მასალის თვისებები .....................................................................................................................34
3.1 ზოგადი მიმოხილვა ............................................................................................................................34
3
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
3.2 მექანიკური თვისებები .......................................................................................................................34
3.3 სითბური თვისებები ...........................................................................................................................34
3.4 დანახშირების სიღრმე ........................................................................................................................35
3.4.2 მთლიანი ხანძრის ზემოქმედებისგან დაუცველი ზედაპირები ..............................................35
3.4.3 კოჭებისა და სვეტების ცეცხლისგან თავიდანვე დაცული ზედაპირები ...............................38
3.4.3.1 ზოგადი მიმოხილვა ......................................................................................................................38
3.4.3.2 დანახშირების სიჩქარეები ...........................................................................................................42
3.4.3.3 დანახშირების დაწყება .................................................................................................................43
3.4.3.4 ხანძრისგან დამცავი მოპირკეთებების დაკარგვის დაწყების დრო ......................................44
3.5 ადჰეზიური მასალები.........................................................................................................................45
ნაწილი 4 მექანიკური წინაღობის გაანგარიშების პროცედურები .......................................................46
4.2 გამარტივებული წესები განივკვეთის თვისებების განსაზღვრისათვის ...................................46
4.2.2 შემცირებული განივკვეთის მეთოდი ...........................................................................................46
4.2.3 შემცირებული თვისებების მეთოდი .............................................................................................48
4.3 გამარტივებული წესები კონსტრუქციის შემადგენელი ნაწილებისა და ელემენტების
ანალიზისათვის .........................................................................................................................................49
4.3.2 კოჭები .................................................................................................................................................50
4.3.3 სვეტები ...............................................................................................................................................50
4.3.4 მექანიკურად შეერთებული ელემენტები ....................................................................................50
4.3.5 კავშირები ...........................................................................................................................................51
4.4 გაანგარიშების გაუმჯობესებული მეთოდები ................................................................................51
ნაწილი 5 კედლისა და გადახურვის ანაკრები კონსტრუქციების დაპროექტების პროცედურები 52
5.2 მზიდუნარიანობის ფუნქციის ანალიზი .........................................................................................52
5.3 გამყოფი ფუნქციის ანალიზი.............................................................................................................52
ნაწილი 6 შეერთებები ...................................................................................................................................53
6.2 შეერთებები ხის გვერდითი ელემენტებით ....................................................................................53
4
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
6.2.1 გამარტივებული წესები...................................................................................................................53
6.2.1.1 დაუცველი შეერთებები ................................................................................................................53
6.2.1.2 დაცული შეერთებები....................................................................................................................54
6.2.1.3 დამატებითი წესები შიგა ლითონის ფურცლებიანი შეერთებებისთვის ............................56
6.2.2 შემცირებული დატვირთვის მეთოდი ..........................................................................................57
6.2.2.1 დაუცველი შეერთებები ................................................................................................................57
6.2.2.2 დაცული შეერთებები....................................................................................................................59
6.3 შეერთებები ლითონის გარე ფურცლებით .....................................................................................59
6.3.1 ცეცხლისგან დაუცველი შეერთებები ...........................................................................................59
6.3.2 დაცული შეერთებები.......................................................................................................................60
6.4 გამარტივებული წესები ღერძულად დატვირთული ხრახნებისათვის ....................................60
ნაწილი 7 დეტალიზება ................................................................................................................................62
7.1 კედლები და გადახურვები ................................................................................................................62
7.1.1 ზომები და ბიჯები............................................................................................................................62
7.1.2 პანელის შეერთებების დეტალიზება ............................................................................................62
7.1.3 იზოლაცია ..........................................................................................................................................63
7.2 სხვა ელემენტები..................................................................................................................................63
A დანართი (ინფორმაციული).....................................................................................................................64
ცეცხლის პარამეტრული ზემოქმედება .....................................................................................................64
A.1 ზოგადი მიმოხილვა ...........................................................................................................................64
A.2 დანახშირების სიჩქარე და სიღრმე ..................................................................................................65
A.3 ელემენტების მექანიკური წინაღობა წიბოზე ღუნვისას..............................................................67
B დანართი (ინფორმაციული) .....................................................................................................................69
გაუმჯობესებული გაანგარიშების მეთოდები..........................................................................................69
B.1 ზოგადი მიმოხილვა............................................................................................................................69
B.2 სითბური თვისებები ..........................................................................................................................70
B.3 მექანიკური თვისებები.......................................................................................................................72
C დანართი (ინფორმაციული) .....................................................................................................................74
გადახურვის მზიდი ძელები და კედლის კარკასის მზიდი ელემენტები, რომელთა
სიცარიელეები მთლიანად საიზოლაციო მასალითაა ამოვსებული ....................................................74
C.1 ზოგადი მიმოხილვა ...........................................................................................................................74
C.2 ნარჩენი განივკვეთი ............................................................................................................................74
5
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
C.2.1 დანახშირების სიჩქარეები ..............................................................................................................74
C2.2 დანახშირების დაწყება .....................................................................................................................77
C2.3 პანელების რღვევის დრო ................................................................................................................77
C.3 სიმტკიცისა და სიხისტის პარამეტრების შემცირება....................................................................80
D დანართი (ინფორმაციული).....................................................................................................................83
ელემენტების დანახშირება კედლისა და იატაკის ანაკრებ კონსტრუქციებში სიცარიელეებით ...83
D.1 ზოგადი მიმოხილვა ...........................................................................................................................83
D.2 დანახშირების სიჩქარეები.................................................................................................................83
D.3 დანახშირების დაწყება ......................................................................................................................83
D.4 პანელების რღვევის დრო ..................................................................................................................84
დანართი E (ინფორმაციული) .....................................................................................................................86
კედლისა და იატაკის ანაკრები კონსტრუქციების გამყოფი ფუნქციის ანალიზი .............................86
E.1 ზოგადი მიმოხილვა............................................................................................................................86
E.2 საიზოლაციო მასალის ანალიზის გამარტივებული მეთოდი ....................................................86
E.2.1 ზოგადი მიმოხილვა.........................................................................................................................86
E.2.2 იზოლაციის საწყისი მნიშვნელობები ..........................................................................................88
E.2.3 მდებარეობის კოეფიციენტები .......................................................................................................89
E.2.4 კვანძების ეფექტი .............................................................................................................................89
დანართი F (ინფორმაციული) .....................................................................................................................94
ევროკოდის ამ ნაწილის გამოყენების სახელმძღვანელო ინსტრუქციები ..........................................94
6
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
წინასიტყვაობა
წინამდებარე დოკუმენტი ენ 1995, ევროკოდი 5: ხის კონსტრუქციების დაპროექტება -
ნაწილი 1-2: ზოგადი მიმოხილვა - ცეცხლმედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება
მოამზადა „კონსტრუქციული ევროკოდების“ სენ/TC 250 ტექნიკურმა კომიტეტმა,
რომლის სამდივნოს ხელმძღვანელობს ბრიტანეთის სტანდარტების ინსტიტუტი (BSI -
British Standards Institution).
აღნიშნულ ევროპულ სტანდარტს უნდა მიენიჭოს ეროვნული სტანდარტის სტატუსი

იდენტური ტექსტის გამოქვეყნების ან მისი დამტკიცების საფუძველზე, არაუგვიანეს,
2005 წლის მაისისა. ხოლო, მასთან შეუსაბამო ეროვნულ სტანდარტები ამოღებული უნდა
იყოს, არაუგვიანეს, 2010 წლის მარტისა.
ეს ევროკოდი ჩაანაცვლებს შემდეგ დოკუმენტს: ENV 1995-1-2:1994.
სენ/TC 250 პასუხისმგებელია ყველა კონსტრუქციულ ევროკოდზე.
სენ/სელენეკ-ის შიგა რეგულაციების მიხედვით, წინამდებარე ევროპული სტანდარტის

დანერგვა სავალდებულოა შემდეგი ქვეყნების სტანდარტიზაციის ეროვნული
ორგანოებისთვის: ავსტრია, ბელგია, გაერთიანებული სამეფო, გერმანია, დანია, ესპანეთი,
ესტონეთი, ირლანდია, ისლანდია, იტალია, კვიპროსი, ლატვია, ლიეტუვა,
ლუქსემბურგი, მალტა, ნიდერლანდები, ნორვეგია, პოლონეთი, პორტუგალია,
საბერძნეთი, საფრანგეთი, სლოვაკეთი, სლოვენია, უნგრეთი, ფინეთი, შვედეთი,
შვეიცარია და ჩეხეთის რესპუბლიკა.
ევროკოდის პროგრამის წინა პირობები
1975 წელს ევროპის თანამეგობრობის კომისიამ ხელშეკრულების 95-ე მუხლის

საფუძველზე გადაწყვიტა, შეემუშავებინა სამშენებლო საქმიანობის სფეროში სამოქმედო
პროგრამა. პროგრამა მიზნად ისახავდა ვაჭრობაში ტექნიკური ბარიერების მოხსნასა და
ტექნიკური სპეციფიკაციების ჰარმონიზებას.
აღნიშნული სამოქმედო პროგრამის ფარგლებში ევროპის თანამეგობრობის კომისიამ

წარმოადგინა ინიციატივა, სამშენებლო სამუშაოების შესასრულებლად შეემუშავებინა
ჰარმონიზებული ტექნიკური წესები, რომლებიც პირველ ეტაპზე წევრ ქვეყნებში
არსებული ეროვნული რეგულაციების ალტერნატივად დაინერგებოდა და საბოლოოდ
მათ ჩაანაცვლებდა.
წევრი ქვეყნების წარმომადგენლებისგან შემდგარ მმართველ კომიტეტთან

თანამშრომლობით ევროპის თანამეგობრობის კომისია თხუთმეტი წლის განმავლობაში
ამუშავებდა ევროკოდების პროგრამას, რის შედეგადაც 1980-იან წლებში გამოიცა
პირველი თაობის ევროკოდები.
7
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
1989 წელს კომისიამ ევროკავშირისა (EU) და ევროპის თავისუფალი ვაჭრობის
ასოციაციის (EFTA) წევრ ქვეყნებთან ერთად, კომისიასა და CEN-ს შორის არსებული
შეთანხმების საფუძველზე,1 მიიღო გადაწყვეტილება, მანდატების სერიებით გადაეცა
CEN-ისთვის ევროკოდების მომზადებისა და გამოქვეყნების ვალდებულება მომავალში
მათთვის ევროპული სტანდარტების (ენ) სტატუსის მისანიჭებლად. ამგვარად,
ევროკოდები პირდაპირ უკავშირდება ევროსაბჭოს იმ დირექტივებსა და/ან
ევროკომისიის იმ გადაწყვეტილებებში განსაზღვრულ პირობებს, რომლებიც ევროპული
სტანდარტების საკითხებს არეგულირებს (მაგ., ევროსაბჭოს დირექტივა 89/106/EEC
მშენებლობის პროდუქტის შესახებ (CPD), ევროსაბჭოს დირექტივები 93/37/EEC,
92/50/EEC და 89/440/EEC სამოქალაქო ნაგებობებისა და სერვისების შესახებ და მათი
ანალოგი ევროპის თავისუფალი ვაჭრობის ასოციაციის დირექტივები, რომლებიც შეიქმნა
შიგა ბაზრის ჩამოყალიბების მიზნით).
კონსტრუქციული ევროკოდის პროგრამა შედგება შემდეგი სტანდარტებისგან:
ენ 1990 ევროკოდი: კონსტრუქციული დაპროექტების საფუძვლები
ენ 1991 ევროკოდი 1: ზემოქმედებები კონსტრუქციებზე
ენ 1992 ევროკოდი 2: ბეტონის კონსტრუქციების დაპროექტება
ენ 1993 ევროკოდი 3: ლითონის კონსტრუქციების დაპროექტება
ენ 1994 ევროკოდი 4: ლითონისა და ბეტონის კომპოზიტური

კონსტრუქციების დაპროექტება
ენ 1995 ევროკოდი 5: ხის კონსტრუქციების დაპროექტება
ენ 1996 ევროკოდი 6: ქვის/აგურის წყობის კონსტრუქციების დაპროექტება
ენ 1997 ევროკოდი 7: გეოტექნიკური დაპროექტება
ენ 1998 ევროკოდი 8: სეისმომედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება
ენ 1999 ევროკოდი 9: ალუმინის კონსტრუქციების დაპროექტება
ევროკოდის სტანდარტები აღიარებს წევრი სახელმწიფოების მარეგულირებელი

ორგანოების პასუხისმგებლობას და იცავს მათ უფლებებს, დაადგინონ ეროვნულ დონეზე
უსაფრთხოების მარეგულირებელი პარამეტრები, რომლებიც განსხვავდება სხვადასხვა
სახელმწიფოში.
1შეთანხმება ევროპის თანამეგობრობის კომისიასა და ევროპის სტანდარტიზაციის კომიტეტს (CEN) შორის

ევროკოდებზე მუშაობის შესახებ, რომლებიც ეხება შენობებისა და სამოქალაქო ნაგებობების დაპროექტებას
(BC/CEN/03/89).
8
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ევროკოდების სტატუსი და გამოყენების სფერო
ევროკავშირისა და ევროპის თავისუფალი ვაჭრობის ასოციაციის წევრი სახელმწიფოები

აღიარებენ ევროკოდებს სახელმძღვანელო დოკუმენტად:
- როგორც საშუალებას სამშენებლო და სამოქალაქო საინჟინრო ნაგებობების საბჭოს

დირექტივის 89/106/EEC აუცილებელ მოთხოვნებთან შესაბამისობის
დასადასტურებლად, კერძოდ, აუცილებელი მოთხოვნა N1 - მექანიკური წინაღობა
და მდგრადობა და აუცილებელი მოთხოვნა N2 - უსაფრთხოება ხანძრისას;
- როგორც საფუძველს სამშენებლო სამუშაოებისა და შესაბამისი საინჟინრო
მომსახურების შესახებ კონტრაქტების განსაზღვრისათვის;
- როგორც ჩარჩოს სამშენებლო პროდუქტისათვის ჰარმონიზებული ტექნიკური
სპეციფიკაციების შესაქმნელად (ენ და ETA).
ვინაიდან ევროკოდები ეხება საკუთრივ სამშენებლო სამუშაოებს, ისინი პირდაპირ

უკავშირდება CPD-ს მე-12 მუხლში მოცემულ განმარტებით დოკუმენტებს,2 თუმცა ისინი
განსხვავდებიან ჰარმონიზებული პროდუქტის სტანდარტებისაგან.3 ამიტომ ტექნიკურ
სპეციფიკაციებსა და ევროკოდებს შორის სრული შესაბამისობის მისაღწევად
პროდუქტის სტანდარტებზე მომუშავე CEN-ის ტექნიკურმა კომიტეტმა და/ან EOTA-ს
სამუშაო ჯგუფებმა საჭიროა ადეკვატურად განიხილონ ევროკოდთან დაკავშირებული
ტექნიკური ასპექტები.
ევროკოდის სტანდარტები უზრუნველყოფს კონსტრუქციული დაპროექტების საერთო

წესებს ყოველდღიური გამოყენებისათვის მთლიანი კონსტრუქციებისა და მათი
შემადგენელი კომპონენტების დასაპროექტებლად როგორც ტრადიციული, ისე
ინოვაციური გზით. არასტანდარტული სახის მშენებლობა ან დაპროექტების პირობები
ევროკოდში ცალკე განხილული არ არის, ამიტომ ასეთ შემთხვევაში დამპროექტებელმა
უნდა მოითხოვოს ექსპერტის ჩართვა და გაითვალისწინოს მისი რეკომენდაციები.
2
CPD-ს 3.3 მუხლის მიხედვით, ჰარმონიზებული EN-ისა და ETAG/ETA-სთვის მანდატებსა და ძირითად
მოთხოვნებს შორის შესაბამისობისთვის ძირითად მოთხოვნებს (ER) უნდა მიეცეს კონკრეტული ფორმა
განმარტებით დოკუმენტებში.
3 CPD-ს მე-12 მუხლის მიხედვით, განმარტებითმა დოკუმენტმა უნდა:
a) მისცეს ძირითად მოთხოვნებს კონკრეტული ფორმა ტერმინოლოგიისა და ტექნიკური ბაზის

ჰარმონიზებითა და საჭიროებისას თითოეული მოთხოვნისათვის კლასების ან დონეების მითითებით;
b) განსაზღვროს მოთხოვნის ამ კლასებისა და დონეების ტექნიკურ სპეციფიკაციებთან კორელაციის
მეთოდები, მაგ., გაანგარიშებისა და დამტკიცების მეთოდები, დაპროექტების ტექნიკური წესები და ა.შ.;
c) შეასრულოს სახელმძღვანელო დოკუმენტის ფუნქცია ევროპული ტექნიკური ატესტაციებისათვის
ჰარმონიზებული სტანდარტებისა და სახელმძღვანელო პრინციპების შესამუშავებლად.
ევროკოდები სინამდვილეში ერთნაირ ფუნქციას ასრულებს ER1-სა და ER2-ის ნაწილში.
9
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ეროვნული სტანდარტები ევროკოდების დანერგვისათვის
ეროვნული სტანდარტები, რომლებიც მიზნად ისახავს ევროკოდების დანერგვას, უნდა

მოიცავდეს ევროკოდის CEN-ის მიერ გამოქვეყნებულ სრულ ტექსტს (ყველა დანართის
ჩათვლით), რომელსაც შეიძლება დაერთოს ეროვნული თავფურცელი, წინასიტყვაობა და
ეროვნული დანართი.
ეროვნული დანართი შეიძლება მოიცავდეს ინფორმაციას მხოლოდ იმ პარამეტრების

შესახებ, რომლებიც არჩევითია ევროკოდში და ცნობილია ეროვნულ პარამეტრებად
ასაშენებელი შენობებისა და სამოქალაქო ნაგებობების დასაპროექტებლად, კერძოდ:
- მნიშვნელობები და/ან კლასები, რომელთა ალტერნატივებიც მოცემულია

ევროკოდში;
- გამოსაყენებელი მნიშვნელობები, რომელთა მხოლოდ სიმბოლოებია მოცემული
ევროკოდში;
- წევრი ქვეყნისათვის დამახასიათებელი სპეციფიკური მონაცემები (გეოგრაფიული,
კლიმატური და ა.შ.), მაგალითად, თოვლის რუკა;
- გამოსაყენებელი პროცედურა, რომლის ალტერნატიული პროცედურები
მოცემულია ევროკოდში;
გარდა ამისა, ეროვნული დანართი შეიძლება მოიცავდეს:
- გადაწვეტილებებს ინფორმაციული დანართების გამოყენების შესახებ;

- მითითებებს შესაბამის დამატებით ინფორმაციაზე, რომელიც მომხმარებელს
გაუადვილებს ევროკოდის გამოყენებას.
ევროკოდებსა და პროდუქტის ჰარმონიზებულ ტექნიკურ სპეციფიკაციებს (ენ და ETA)

შორის კავშირი
მშენებლობის პროდუქტის ჰარმონიზებული ტექნიკური სპეციფიკაციები უნდა

შეესაბამებოდეს სამუშაოების ტექნიკურ წესებს.4 გარდა ამისა, ევროკოდებში მოცემული
ყველა ინფორმაცია, რომლებიც თან ახლავს მშენებლობის პროდუქტის CE-მარკირებას,
მკაფიოდ უნდა მიუთითებდეს, ეროვნულ დონეზე დადგენილი რომელი პარამეტრია
გათვალისწინებული.
4
იხ. CPD-ს მუხლები 3.3 და 12, ასევე, ID 1-ის შემდეგი პუნქტები: 4.2; 4.3.1; 4.3.2 და 5.2.
10
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
დამატებითი სპეციფიკური ინფორმაცია ენ 1995-1-2-ის შესახებ
ენ 1995-1-2-ში მოცემულია ცეცხლმედეგი ნაგებობების კონსტრუქციული დაპროექტების

პრინციპები, მოთხოვნები და წესები შემდეგი ასპექტების ჩათვლით:
უსაფრთხოების მოთხოვნები
ენ 1995-1-2 დამკვეთებისათვის (მაგ., საკუთარი სპეციფიკური

განკუთვნილია
მოთხოვნების ფორმულირებისათვის), დამპროექტებლებისთვის, კონტრაქტორებისა და
შესაბამისი უწყებებისათვის.
ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის ძირითადი ამოცანა არის ხანძრისას ისეთი რისკების

შემცირება, რომლებიც უკავშირდება კერძო და საზოგადოებრივ, სამეზობლო
საკუთრებას და, საჭიროებისას, ცეცხლისაგან უშუალოდ დაუცველ გარემოს ან
საკუთრებას.
მშენებლობის პროდუქტის 89/106/EEC დირექტივაში ხანძრის რისკების შესამცირებლად

მოცემულია შემდეგი აუცილებელი მოთხოვნები:
„სამშენებლო სამუშაოები ისე უნდა დაიგეგმოს და შესრულდეს, რომ ხანძრისას:
- გარკვეული დროის განმავლობაში შენარჩუნდეს კონსტრუქციის

მზიდუნარიანობა;
- შეიზღუდოს ცეცხლისა და კვამლის წარმოქმნა და გავრცელება სამუშაოების

შესრულების დროს;
- შეიზღუდოს ცეცხლის გავრცელება მომიჯნავე ნაგებობებზე;
- შესაძლებელი იყოს, შენობაში მყოფმა ადამიანებმა დატოვონ სამუშაო ადგილი ან

შესაძლებელი იყოს მათი სხვა საშუალებით დახმარება;
- გათვალისწინებული უნდა იყოს სამაშველო ჯგუფების უსაფრთხოება.“
განმარტებითი დოკუმენტის N2- ,,უსაფრთხოება ხანძრისას”5 - თანახმად, აუცილებელი

მოთხოვნის შესრულება შესაძლებელია წევრ სახელმწიფოებში მიღებული ხანძრის
უსაფრთხოების სხვადასხვა სტრატეგიით, როგორებიცაა „პირობითი“ (ნომინალური
ხანძრების) ან „ბუნებრივი“ (პარამეტრული ხანძრების) შემთხვევები, ხანძრისაგან
პასიური და/ან აქტიური დაცვის ზომების ჩათვლით.
5
იხ. ID 2-ის შემდეგი პუნქტები: 2.2, 3.2(4) და 4.2.3.3
11
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
კონსტრუქციული ევროკოდების ის ნაწილები, რომლებიც ცეცხლმედეგობას ეხება, ასევე
ითვალისწინებს ხანძრისგან პასიური დაცვის სპეციფიკურ ასპექტებს, რომლებიც
მოიცავს კონსტრუქციებისა და მათი შემადგენელი ნაწილების დაპროექტებას შესაბამის
მზიდუნარიანობასა და ხანძრის შეზღუდულ გავრცელებაზე.
სამშენებლო სამუშაოების შესრულებისათვის აუცილებელი ფუნქციები და დონეები

შეიძლება განისაზღვროს ნომინალური (სტანდარტული) ცეცხლმედეგობის
მაჩვენებლით, რომელიც, ზოგადად, მოცემულია ეროვნულ ხანძარსაწინააღმდეგო
ნორმებში ან პასიური და აქტიური დაცვის ზომების განსაზღვრისათვის
ხანძარსაწინააღმდეგო ტექნიკის გამოყენებით
ამ დოკუმენტში მოცემული არ არის დამატებითი მოთხოვნები, რომლებიც უნდა

განისაზღვროს კომპეტენტური უწყებების მიერ. ეს მოთხოვნები ეხება შემდეგს:
- სპრინკლერის სისტემების შესაძლო მონტაჟსა და შენარჩუნებას;

- შენობაში ადამიანების რაოდენობას ან ხანძრის ნაკვეთურის პირობებს;
- მიღებული საიზოლაციო და საფარი მასალების გამოყენებას, მათი მატერიალურ-
ტექნიკური უზრუნველყოფის ჩათვლით.
კერძო კოეფიციენტებისა და საიმედოობის სხვა პარამეტრების რიცხვითი მნიშვნელობები

მოცემულია, როგორც რეკომენდებული მნიშვნელობები, რომლებიც საიმედოობის
მისაღებ ხარისხს უზრუნველყოფს. მნიშვნელობები შეირჩა სამშენებლო სამუშაოების
შესრულებისა და ხარისხის მართვის სათანადო დონის გათვალისწინებით.
დაპროექტების პროცედურა
ცეცხლმედეგი კონსტრუქციების დაპროექტების სრული ანალიტიკური პროცედურა

უნდა ითვალისწინებდეს კონსტრუქციული სისტემის ქცევას ტემპერატურის მატების,
შესაძლო სითბური ზემოქმედებისა და აქტიური ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის
სისტემების ხელსაყრელი ეფექტების დროს, ამ სამ თვისებასთან დაკავშირებულ
უზუსტობებსა და კონსტრუქციის მნიშვნელობასთან (რღვევის შედეგები) ერთად.
ამჟამად შესაძლებელია კონსტრუქციის შესაბამისი ქცევის განსაზღვრისათვის იმ

პროცედურის განხორციელება, რომელიც მოიცავს ზოგიერთ ან ყველა პარამეტრს და
აჩვენებს, რომ კონსტრუქციას ან მის ელემენტებს აქვს შესაბამისი ქცევა შენობაში
რეალური ხანძრისას. თუმცა, როდესაც პროცედურა ეფუძნება ნომინალურ
(სტანდარტულ) ხანძარს, კლასიფიკაციის სისტემა, რომლისთვისაც აუცილებელია
ცეცხლმედეგობის სპეციფიკური პერიოდები, ითვალისწინებს (თუმცა არა ზუსტად)
ზემოთ აღწერილ თვისებებსა და უზუსტობებს.
12
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ენ 1995-ის 1-2 ნაწილის გამოყენების ვარიანტები მოცემულია 1 ნახაზზე. განსაზღვრულია
პრესკრიფციული და შედეგებზე დაფუძნებული მეთოდები. პრესკრიფციული მეთოდი
ზემოქმედებების მისაღებად იყენებს ნომინალურ ხანძარს. ფუნქციური მეთოდი,
რომელიც იყენებს ხანძარსაწინააღმდეგო უსაფრთხოების ტექნიკას, ეხება ფიზიკურ და
ქიმიურ პარამეტრებზე დაფუძნებულ თერმულ ზემოქმედებებს.
ამ ნაწილის მიხედვით დაპროექტებისას აუცილებელია ენ 1994-1-2-ის გამოყენება

კონსტრუქციაზე თერმული და მექანიკური ზემოქმედებების განსასაზღვრავად.
დამხმარე საპროექტო საშუალებები
მიჩნეულია, რომ დამხმარე საპროექტო მასალა, რომელიც ეფუძნება ენ 1995-1-2-ში

მოცემულ გაანგარიშების მოდელებს, მომზადდება გარეშე დაინტერესებული
ორგანიზაციების მიერ.
ენ 1995-1-2 ევროკოდი მოიცავს ხის კონსტრუქციების ცეცხლმედეგობაზე

დაპროექტებისათვის საჭირო ძირითად პრინციპებსა და წესებს.
ინსტრუქცია ხის კონსტრუქციების დაპროექტებისას სათანადო პროცედურების

შესარჩევად მოცემულია F (ინფორმაციული) დანართში.
ენ 1995-1-2-ის ეროვნული დანართი
ამ სტანდარტში მოცემულია ალტერნატიული პროცედურები, მნიშვნელობები და

რეკომენდაციები შენიშვნებთან ერთად, რომლებშიც მითითებულია, თუ სად უნდა
გაკეთდეს ეროვნული არჩევანი. მაშასადამე, ენ 1995-1-2-ის დანერგვისათვის ეროვნულ
სტანდარტს უნდა ჰქონდეს ეროვნული დანართი, რომელიც აუცილებელია მოიცავდეს
ყველა დადგენილ ეროვნულ პარამეტრს ცალკეულ ქვეყანაში შენობებისა და სამოქალაქო
ნაგებობების დაპროექტებისთვის.
ეროვნულ დანართში დასაშვებია განისაზღვროს ენ 1995-1-2-ში მოცემული შემდეგი

პუნქტები:
2.1.3(2) ხანძრის პარამეტრული ზემოქმედებისას გამყოფი ფუნქციისათვის

ტემპერატურის მაქსიმალური მატება;
2.3(1)P მასალის თვისებების კერძო კოეფიციენტი;
2.3(2)P მასალის თვისებების კერძო კოეფიციენტი;
2.4.2(3) ზემოქმედებების შეხამების შემცირების კოეფიციენტი;
13
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
4.2.1(1) განივკვეთის თვისებების განსაზღვრის მეთოდი.
14
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
დაპროექტების პროცედურები
პრესკრიფციული წესები ქცევაზე დაფუძნებული წესები (ფიზიკურად არსებული თერმული ზემოქმედებები)
(სითბური ზემოქმედებები ნომინალური ხანძრის მიხედვით)
ხანძრის მარტივი ან სრულყოფილი მოდელების შერჩევა
ელემენტის ანალიზი კონსტრუქციის ნაწილის მთლიანი ელემენტის ანალიზი კონსტრუქციის მთლიანი კონსტრუქციის
ანალიზი კონსტრუქციის ნაწილის ანალიზი ანალიზი
ანალიზი
მექანიკური ზემოქმედებების მექანიკური ზემოქმედებების მექანიკური მექანიკური ზემოქმედებების მექანიკური მექანიკური

განსაზღვრა და სასაზღვრო განსაზღვრა და სასაზღვრო ზემოქმედებების განსაზღვრა და სასაზღვრო ზემოქმედებების ზემოქმედებების შერჩევა
პირობები პირობები შერჩევა პირობები განსაზღვრა და
სასაზღვრო
პირობები
გაანგარიშების გაანგარიშების გაანგარიშების გაანგარიშების გაანგარიშების გაანგარიშების გაანგარიშების გაანგარიშების გაანგარიშების

მარტივი სრულყოფილი მარტივი სრულყოფილი სრულყოფილი მარტივი სრულყოფილი სრულყოფილი სრულყოფილი მოდელები
მოდელები მოდელები მოდელები მოდელები მოდელები მოდელები მოდელები მოდელები
ნახაზი 1 - დაპროექტების ალტერნატიული პროცედურები

სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
საქართველოს სტანდარტი
ევროკოდი 5 - ხის კონსტრუქციების დაპროექტება - ნაწილი 1-2: ზოგადი
მიმოხილვა - ცეცხლმედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება
შემოღებულია:
ნაწილი 1 ზოგადი მიმოხილვა
1.1 მოქმედების ფარგლები
1.1.1 ენ 1995-ის მოქმედების ფარგლები
(1)P EN 1995 გამოიყენება ისეთი შენობებისა და სამოქალაქო ნაგებობების

დასაპროექტებლად, რომელთა კონსტრუქციაში გამოყენებულია ხის მასალა
(დახერხილი, გარანდული, მორის ფორმის, წებოთი ლამინირებული ან გადამუშავებული
ხის სამშენებლო ნაწარმი, როგორებიცაა, მაგალითად, ლამინირებული შპონის მასალა
(LVL)) ან ერთმანეთთან ადჰეზიური მასალით ან მექანიკური სამაგრებით
შეკავშირებული გადამუშავებული ხის პანელები. EN 1995 შეესაბამება EN 1990:2002-ში
(კონსტრუქციული დაპროექტების საფუძვლები) მოცემულ კონსტრუქციების
უსაფრთხოებისა და საექსპლუატაციოდ ვარგისობის პრინციპებსა და მოთხოვნებს, ასევე,
მათი დაპროექტებისა და შემოწმების საფუძვლებს.
(2)P EN 1995-ში განხილულია ხის კონსტრუქციების მხოლოდ მექანიკური წინაღობის,

საექსპლუატაციოდ ვარგისობის, ხანგამძლეობისა და ცეცხლმედეგობის მოთხოვნები. იგი
არ მოიცავს სხვა, მაგალითად, თბოისაიზოლაციო ან ბგერათსაიზოლაციო მოთხოვნებს.
(3) EN 1995 განკუთვნილია შემდეგ დოკუმენტებთან ერთად გამოყენებისათვის:
EN 1990:2002 კონსტრუქციული დაპროექტების საფუძვლები;
EN 1991 ზემოქმედებები კონსტრუქციებზე;
EN 1998 სეისმომედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება, თუ ხის კონსტრუქციები

სეისმურ ზონებშია;
ხის კონსტრუქციებისათვის გამოსაყენებელი მასალის შესაბამისი EN-ები.
(4) EN 1995 შედგება შემდეგი ნაწილებისგან:
EN 1995-1: ზოგადი მიმოხილვა;
EN 1995-2: ხიდები.
(5) EN 1995-1 (ზოგადი მიმოხილვა) შედგება შემდეგი ნაწილებისგან:
EN 1995-1-1 ზოგადი მიმოხილვა - საერთო წესები და წესები შენობებისათვის;

სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
EN 1995-1-2 ზოგადი წესები - ცეცხლმედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება.
(6) EN 1995-2 ითვალისწინებს EN 1995-1-1-ში მოცემულ ზოგად წესებს. EN 1995-2-ში

მოცემული პუნქტები წარმოადგენს EN 1995-1-ში მოცემული პუნქტების დამატებას.
1.1.2 EN 1995-1-2-ის მოქმედების ფარგლები
(1)P EN 1995-1-2-ში განხილულია ხანძრის ზემოქმედების ხის კონსტრუქციების

დაპროექტება შემთხვევით სიტუაციაზე და განკუთვნილია EN 1995-1-1-თან და EN 1991-
1-2:2002-თან ერთად გამოსაყენებლად. EN 1995-1-2-ში განსაზღვრულია ნორმალურ
ტემპერატურაზე დაპროექტებისას გამოსაყენებელი მხოლოდ განსხვავებული ან
დამატებითი დებულებები.
(2)P EN 1995-1-2 ეხება მხოლოდ ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის პასიურ მეთოდებს. ამ

ევროკოდში აქტიური მეთოდები მოცემული არ არის.
(3)P EN 1995-1-2 გამოიყენება ისეთი შენობებისათვის, რომლებიც ხანძრისას უნდა

ასრულებდეს გარკვეულ ფუნქციებს, კერძოდ:
- თავიდან იცილებდეს კონსტრუქციის ნაადრევ რღვევას (მზიდუნარიანობის

ფუნქცია);
- ზღუდავდეს ხანძრის (ალის, ცხელი აირების, ჭარბი სითბოს) გავრცელებას
დაპროექტებული ზონების გარეთ (გამყოფი ფუნქცია).
(4)P EN 1995-1-2-ში მოცემულია პრინციპები და გამოყენების წესები კონსტრუქციების

განსაზღვრულ მოთხოვნებზე დასაპროექტებლად, მათ შორის, გათვალისწინებული
უნდა იყოს ზემოხსენებული ფუნქციები და ქცევის დონეები.
(5)P EN 1995-1-2 გამოიყენება ისეთი კონსტრუქციებისათვის ან კონსტრუქციების

ნაწილებისათვის, რომლებიც შეესაბამება EN 1995-1-1-ის მოქმედების ფარგლებს და
სათანადოდაა დაპროექტებული.
(6)P EN 1995-1-2-ში მოცემული მეთოდები გამოიყენება ყველა პროდუქტისათვის,

რომლებიც ამ ნაწილში გათვალისწინებული პროდუქტის სტანდარტებშია განხილული.
1.2 ნორმატიულ დოკუმენტებზე მითითებები
(1)P წინამდებარე ევროპული სტანდარტი მოიცავს დათარიღებულ ან დაუთარიღებელ

მითითებებს დებულებებზე სხვა პუბლიკაციებიდან. ეს ნორმატიული მითითებები
ციტირებულია ტექსტში სათანადო ადგილზე, ხოლო პუბლიკაციები წარმოდგენილია
ქვემოთ. დათარიღებული მითითებებისათვის პუბლიკაციების შემდგომი ცვლილებები
ან შესწორებები გამოიყენება წინამდებარე ევროპულ სტანდარტთან მხოლოდ მაშინ, თუ
17
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
აღნიშნული ცვლილებები და შესწორებები შესულია მასში ცვლილების ან შესწორების
სახით. დაუთარიღებელი მითითებებისათვის (შესწორებების ჩათვლით) გამოიყენება
დამოწმებული პუბლიკაციის ბოლო გამოცემა.
ევროპული სტანდარტები:
EN 300 ორიენტირებული ბურბუშელას ფილები (OSB) - განმარტებები,

კლასიფიკაცია და მახასიათებლები;
EN 301 ადჰეზიური, ფენოლური და ამინოპლასტის მასალები ხის მზიდი

კონსტრუქციებისათვის; კლასიფიკაცია და საექსპლუატაციო მოთხოვნები;
EN 309 მერქანბურბუშელას ფილები - განმარტებები და კლასიფიკაცია;
EN 313-1 შეწებებული ფანერი - კლასიფიკაცია და ტერმინოლოგია. ნაწილი 1:

კლასიფიკაცია;
EN 314-2 შეწებებული ფანერი - ბმის ხარისხი. ნაწილი 2: მოთხოვნები;
EN 316 მერქანბოჭკოვანი ფილები - განმარტებები, კლასიფიკაცია და სიმბოლოები;
EN 520 თაბაშირის ფილები - მახასიათებლები - გამოცდის მეთოდები;
EN 912 ხის სამაგრები - ხის შემაერთებლების მახასიათებლები;
EN 1363-1 ცეცხლმედეგობაზე გამოცდები - ნაწილი 1: ზოგადი მოთხოვნები;
EN 1365-1 მზიდი ელემენტების ცეცხლმედეგობაზე გამოცდები - ნაწილი 1: კედლები;
EN 1365-2 მზიდი ელემენტების ცეცხლმედეგობაზე გამოცდები - ნაწილი 2:

გადახურვები და სახურავები.
EN 1990:2002 კონსტრუქციული დაპროექტების საფუძვლები.
EN 1991-1-1:2002 ევროკოდი 1: ზემოქმედებები კონსტრუქციებზე - ნაწილი 1-1:

ზოგადი ზემოქმედებები - სიმკვრივეები, საკუთარი წონა და
შენობებზე მოდებული დატვირთვები.
EN 1991-1-2:2002 ევროკოდი 1: ზემოქმედებები კონსტრუქციებზე - ნაწილი 1-2:

ზოგადი ზემოქმედებები - ზემოქმედებები ხანძრისგან დაუცველ
კონსტრუქციებზე.
EN 1993-1-2 ევროკოდი 3: ლითონის კონსტრუქციების დაპროექტება - ნაწილი 1-

2: ცეცხლმედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება;
EN 1995-1-1 ევროკოდი 5: ხის კონსტრუქციების დაპროექტება - ნაწილი 1-1:

ზოგადი მიმოხილვა - საერთო წესები და წესები შენობებისათვის;
18
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
EN 12369-1 გადამუშავებული ხის პანელები - კონსტრუქციული დაპროექტების
მახასიათებელი მნიშვნელობები - ნაწილი 1: ორიენტირებული
ბურბუშელას ფილები (OSB), მერქანბურბუშელას ფილები და
მერქანბოჭკოვანი ფილები;
EN 13162 თბოსაიზოლაციო პროდუქტები შენობებისათვის - ქარხნული

მინერალური ბამბის (MW) პროდუქტები - მახასიათებლები M/103;
ENV 13381-7 გამოცდის მეთოდები ცეცხლმედეგობაში კონსტრუქციული ელემენტების

მონაწილეობის განსასაზღვრავად - ნაწილი 7: ხის ელემენტებისათვის
გამოყენებული დაცვის საშაულებები;
EN 13986 მშენებლობაში გამოსაყენებელი გადამუშავებული ხის პანელები -

მახასიათებლები, შესაბამისობისა და მარკირების შეფასება;
EN 14081-1 ხის კონსტრუქციები - სიმტკიცის მიხედვით დახარისხებული

მართკუთხაგანივკვეთიანი კონსტრუქციული ხის მასალა - ნაწილი 1:
ზოგადი მოთხოვნები;
EN 14080 ხის კონსტრუქციები - წებოთი ლამინირებული ხის მასალა - მოთხოვნები;
EN 14374 ხის კონსტრუქციები - კონსტრუქციული ლამინირებული შპონის მასალა -

მოთხოვნები.
1.3 ამოსავალი დებულებები
(1) EN 1990:2002-ის ზოგადი ამოსავალი დებულებების გარდა, გათვალისწინებულია, რომ

კონსტრუქციის დაპროექტებისას გამოყენებული ნებისმიერი პასიური
ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის სისტემა სათანადოდ იქნება შენარჩუნებული.
1.4 განსხვავება პრინციპებსა და გამოყენების წესებს შორის
(1)P გამოიყენება EN 1990:2002-ის 1.4-ში მოცემული წესები.
1.5 ტერმინები და განმარტებები
(1)P გამოიყენება EN 1990:2002-ის 1.5-სა და EN 1991-1-2-ის 1.5-ში მოცემული წესები.
(2)P ქვემოთ მოცემული ტერმინები და განმარტებები EN 1995-1-2-ში გამოიყენება

შემდეგი მნიშვნელობებით:
19
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
1.5.1
დანახშირების ზოლი
გამყოფი ზოლი დანახშირებულ შრესა და ნარჩენ განივკვეთს შორის.
1.5.2
ეფექტური განივკვეთი
კონსტრუქციის ცეცხლმედეგობაზე დაპროექტებისას - ელემენტის განივკვეთი, რომელიც

გამოიყენება ეფექტური განივკვეთის მეთოდში. იგი მიიღება განივკვეთის იმ ნაწილების
მოცილებით, რომლებისთვისაც დასაშვებია ნულოვანი სიმტკიცე და სიხისტე.
1.5.3
დაცვის ხანგამძლეობა
ელემენტის დაცვის ხანგამძლეობა პირდაპირი ცეცხლის ზემოქმედების მიმართ

(მაგალითად, როდესაც ცეცხლმედეგი მოპირკეთება ან სხვა სახის დაცვა მოსცილდება
ხის ელემენტს, ან, როდესაც კონსტრუქციული ელემენტი, რომელიც ელემენტს
თავიდანვე იცავდა, ნგრევის გამო ჩამოვარდება, ან, თუ გადაჭარბებული დეფორმაციის
გამო სხვა კონსტრუქციული ელემენტით დაცვა აღარ არის ეფექტური).
1.5.4
ცეცხლდამცავი მასალა
ნებისმიერი მასალა ან მასალების კომბინაცია, რომელიც გამოყენებულია კონსტრუქციის

შემადგენელ ნაწილზე ან ელემენტზე მისი ცეცხლმედეგობის გასალიერებლად.
1.5.5
ნორმალურ ტემპერატურაზე დაპროექტება
აბსოლუტურ ზღვრულ მდგომარეობაზე დაპროექტება გარემოს ტემპერატურისთვის EN

1995-1-1-ის შესაბამისად.
20
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
1.5.6
დაცული ელემენტები
ელემენტები, რომლებისთვისაც მიღებულია ზომები ტემპერატურის ზრდის

შესამცირებლად და ხანძრით გამოწვეული დანახშირების თავიდან ასაცილებლად ან
შესამცირებლად.
1.5.7
ნარჩენი განივკვეთი
დანახშირების სიღრმით შემცირებული თავდაპირველი ელემენტის განივკვეთი.
1.6 სიმბოლოები
EN 1995-1-2-ისათვის გამოიყენება ქვემოთ მოცემული სიმბოლოები.
დიდი ლათინური ასოები
𝐴r ნარჩენი განივკვეთის ფართობი;
𝐴t ისეთი იატაკების, კედლებისა და გადახურვების ჯამური ფართობი, რომლებიც

ხანძრის ნაკვეთურის საფარს ქმნის;
𝐴v ხანძრის ნაკვეთურის ვერტიკალური ღიობების ჯამური ფართობი;
𝐸d ზემოქმედებების საანგარიშო ეფექტი;
𝐸d,fi დრეკადობის საანგარიშო მოდული ხანძრისას; ზემოქმედებების საანგარიშო

ეფექტი ხანძრისას;
𝐹Ed,fi შეერთებაზე ზემოქმედებების საანგარიშო ეფექტი ხანძრისას;
𝐹R,0,2 წინაღობის 20%-იანი კვანტილი;
𝐹Rk შეერთების მახასიათებელი მექანიკური წინაღობა ნორმალური ტემპერატურის

დროს დატვირთვის ხანგრძლივობისა და ტენიანობის ეფექტის გარეშე (𝐾mod = 1);
𝐺d,fi ძვრის საანგარიშო მოდული ხანძრისას;
𝐺k მუდმივი ზემოქმედების მახასიათებელი მნიშვნელობა;
21
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝐾fi გაცურების მოდული ხანძრისას;
𝐾u გაცურების მოდული აბსოლუტური ზღვრული მდგომარეობისთვის ნორმალური

ტემპერატურის დროს;
𝐿 სართულის სიმაღლე;
𝑂 ღიობის კოეფიციენტი;
𝑄k,1 დომინანტი ცვლადი ზემოქმედების მახასიათებელი მნიშვნელობა;
𝑆05 სიხისტის თვისების (დრეკადობის ან ძვრის მოდული) 5%-იანი კვანტილი

ნორმალური ტემპერატურის დროს;
𝑆20 სიხისტის თვისების (დრეკადობის ან ძვრის მოდული) 20%-იანი კვანტილი

ნორმალური ტემპერატურის დროს;
𝑆d,fi სიხისტის საანგარიშო თვისება (დრეკადობის ან ძვრის მოდული) ხანძრისას;
𝑊ef ეფექტური განივკვეთის წინაღობის მომენტი;
𝑊r ნარჩენი განივკვეთის წინაღობის მომენტი.
პატარა ლათინური ასოები
a0 პარამეტრი;
a1 პარამეტრი;
a2 მანძილი;
a3 მანძილი;
afi ელემენტის დამატებითი სისქე შეერთებების გაუმჯობესებული მექანიკური

წინაღობისთვის;
𝑏 სიგანე; მთლიანი გარსაცმის სითბოს შთანთქმის უნარი;
𝑏0 პარამეტრი;
𝑏1 პარამეტრი;
𝑐 თბოტევადობა;
𝑑 სამაგრის დიამეტრი;
22
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑑0 ისეთი შრის სიმაღლე, რომლის სიმტკიცე და სიხისტე ნულის ტოლადაა
მიჩნეული;
𝑑char,0 დანახშირების სიღრმე ცალ მხარეს დანახშირების დროს;
𝑑char,n დანახშირების პირობითი სიღრმე;
𝑑ef ეფექტური დანახშირების სიღრმე;
𝑑𝑔 ღრეჩოს სიღრმე;
𝑓20 სიმტკიცის 20%-იანი კვანტილი ნორმალური ტემპერატურის დროს;
𝑓d,fi საანგარიშო სიმტკიცე ხანძრისას;
𝑓k მახასიათებელი სიმტკიცე;
𝑓v,k მახასიათებელი სიმტკიცე ძვრისას;
ℎeq ხანძრის ნაკვეთურში ყველა ვერტიკალური ღიობის საშუალო შეწონილი სიმაღლე;
ℎins იზოლაციის სისქე;
ℎp ხანძრისგან დამცავი პანელის სისქე;
𝑘 პარამეტრი;
𝑘ρ სიმკვრივის კოეფიციენტი;
𝑘0 კოეფიციენტი;
𝑘2 იზოლაციის კოეფიციენტი;
𝑘3 დაცვისშემდგომი კოეფიციენტი;
𝑘fi კოეფიციენტი;
𝑘flux სამაგრების სითბური ნაკადის კოეფიციენტი;
𝑘h პანელის სისქის კოეფიციენტი;
𝑘j შეერთების კოეფიციენტი;
𝑘mod დატვირთვის ხანგრძლივობისა და ტენშემცველობის მოდიფიკაციის

კოეფიციენტი;
𝑘mod,E,fi დრეკადობის მოდულის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი ხანძრისას;
𝑘mod,fi ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი;
23
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑘mod,fm,fi ღუნვისას სიმტკიცის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი ხანძრისას;
𝑘n განივკვეთის პირობითი კოეფიციენტი;
𝑘pos მდებარეობის კოეფიციენტი;
𝑘Θ ადგილობრივი სიმტკიცის ან სიხისტის თვისების ტემპერატურაზე

დამოკიდებული შემცირების კოეფიციენტი;
𝑙a სამაგრის დაუწვავ ხის მასალაში შეღწევის სიგრძე;
𝑙a,min სამაგრის ჩამაგრების მინიმალური სიგრძე;
𝑙f სამაგრის სიგრძე;
𝑙p პანელის მალი;
𝑝 ნარჩენი განივკვეთის პარამეტრი, რომელიც ცეცხლის ზემოქმედებას განიცდის;
𝑞t,d ხანძრის დატვირთვის საანგარიშო სიმკვრივე, რომელიც დაკავშირებულია

ხანძრის ნაკვეთურის მომიჯნავე იატაკების, კედლებისა და გადახურვების ჯამურ
ფართობთან;
𝑡 ცეცხლის ზემოქმედების დრო;
𝑡0 დროის პერიოდი, როდესაც დანახშირების სიჩქარე უცვლელია;
𝑡1 გვერდითი ელემენტის სისქე;
𝑡ch დაცული ელემენტების დანახშირების დაწყების დრო (დაცვის გამო დანახშირების

დაყოვნება);
𝑡d,fi დაუცველი შეერთების ცეცხლმედეგობის დრო;
𝑡f დაცვის ხანგამძლეობა;
𝑡ins კონსტრუქციის დაცულ გვერდზე ტემპერატურის ზრდის დრო;
𝑡ins,0,i i შრის იზოლაციის საწყისი მნიშვნელობა;
𝑡p,min პანელის მინიმალური სისქე;
𝑡R ცეცხლმედეგობის დრო მზიდუნარიანობის გათვალისწინებით;
𝑡req ცეცხლმედეგობის მოთხოვნილი დრო;
𝑦 კოორდინატი;
𝑧 კოორდინატი.
24
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
დიდი ბერძნული ასოები
𝛤 კოეფიციენტი, რომელიც ითვალისწინებს ნაკვეთურის ზღვრების სითბურ

თვისებებს;
𝛩 ტემპერატურა.
პატარა ბერძნული ასოები
𝛽0 ცალ მხარეს დანახშირების საანგარიშო სიჩქარე სტანდარტული ხანძრისას;
𝛽n დანახშირების პირობითი საანგარიშო სიჩქარე სტანდარტული ხანძრისას;
𝛽par დანახშირების საანგარიშო სიჩქარე ხანძრის პარამეტრული მრუდის გახურების

ფაზისას;
𝜂 ხანძრისას მზიდუნარიანობის შემცირების გარდაქმნის კოეფიციენტი;
𝜂f გაცურების მოდულის გარდაქმნის კოეფიციენტი;
𝛾GA მუდმივი ზემოქმედებების კერძო კოეფიციენტი შემთხვევითი საანგარიშო

სიტუაციებისას;
𝛾M მასალის თვისების კერძო კოეფიციენტი, რომელიც, ასევე, ითვალისწინებს

მოდელის პარამეტრების განუსაზღვრელობასა და ზომების ცვლილებებს;
𝛾M,fi ხის მასალის კერძო კოეფიციენტი ხანძრისას;
𝛾Q,1 დომინანტი ცვლადი ზემოქმედების კერძო კოეფიციენტი;
𝜆 თბოგამტარობა;
𝜌 სიმკვრივე;
𝜌k მახასიათებელი სიმკვრივე;
ω ტენშემცველობა;
𝜓1,1 ცვლადი ზემოქმედების ხშირი მნიშვნელობის შეხამების კოეფიციენტი;
𝜓2,1 ცვლადი ზემოქმედების კვაზიპერმანენტული მნიშვნელობის შეხამების

კოეფიციენტი;
𝜓fi ცვლადი ზემოქმედებების ხშირი მნიშვნელობების შეხამების კოეფიციენტი

ხანძრისას.
25
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ნაწილი 2 დაპროექტების საფუძვლები
2.1 მოთხოვნები
2.1.1 ძირითადი მოთხოვნები
(1)P თუ ხანძრისას აუცილებელია მექანიკური წინაღობა, კონსტრუქციები უნდა

დაპროექტდეს და აიგოს ისე, რომ შეინარჩუნოს მზიდუნარიანობის ფუნქცია შესაბამისი
ხანძრის ზემოქმედებისას.
(2)P თუ აუცილებელია ხანძრის ნაკვეთურებად დაყოფა, ელემენტები (კვანძების

ჩათვლით), რომლებიც ხანძრის ნაკვეთურის ზღვრებს ქმნის, მათ შორის კვანძები, უნდა
დაპროექტდეს და აიგოს ისე, რომ შეინარჩუნოს გამყოფი ფუნქცია ცეცხლის შესაბამისი
ზემოქმედებისას. ნაკვეთურებად დაყოფისას თავიდან უნდა იყოს აცილებული:
- არ გამოვლინდეს მთლიანობის რღვევა;

- არ გამოვლინდეს იზოლაციის რღვევა;
- და, ასევე, აუცილებელია შეიზღუდოს სითბური გამოსხივება დაცული
გვერდიდან.
შენიშვნა 1: განსაზღვრებებისათვის იხილეთ EN 1991-1-2:2002-ში.
შენიშვნა 2: სითბური გამოსხივებით გამოწვეული ხანძრის გავრცელების რისკი არ არსებობს, თუ დაცული

ზედაპირის ტემპერატურა 300°C-ზე დაბალია.
(3)P დეფორმაციის კრიტერიუმები უნდა გამოიყენებოდეს, თუ დაცვის

საშუალებებისათვის ან გამყოფი ელემენტების დაპროექტების კრიტერიუმებისათვის
საჭიროა მზიდი კონსტრუქციის დეფორმაციის გათვალისწინება.
(4) მზიდი კონსტრუქციის დეფორმაციის გათვალისწინება საჭირო არ არის, თუ:
- დაცვის საშუალებების ეფექტურობა შეფასებულია 3.4.3-ის ან 5.2-ის შესაბამისად;

- გამყოფი ელემენტები აკმაყოფილებს ცეცხლის ნომინალური ზემოქმედების
მოთხოვნებს.
2.1.2 ცეცხლის ნომინალური ზემოქმედება
(1)P სტანდარტული ხანძრისას ელემენტები უნდა აკმაყოფილებდეს R, E და I

კრიტერიუმებს:
- მხოლოდ გამყოფი ფუნქციისათვის: მთლიანობას (E კრიტერიუმს), და,

საჭიროებისას, იზოლაციას (I კრიტერიუმს);
26
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
- მხოლოდ მზიდუნარიანობის ფუნქციისათვის: მექანიკურ წინაღობას (R
კრიტერიუმს);
- გამყოფი და მზიდუნარიანობის ფუნქციებისათვის: R, E და, საჭიროებისას, I
კრიტერიუმს.
(2) R კრიტერიუმი დაკმაყოფილებულია, თუ ცეცხლის ზემოქმედებისას

მზიდუნარიანობა შენარჩუნებულია მოთხოვნილი დროის მონაკვეთში.
(3) I კრიტერიუმი დაკმაყოფილებულია, თუ ტემპერატურის საშუალო ზრდა ხანძრისგან

მთლიან დაცულ ზედაპირზე შეზღუდულია 140 K-მდე, ხოლო ტემპერატურის
მაქსიმალური ზრდა ზედაპირის ნებისმიერ წერტილში არ აღემატება 180 K-ს.
2.1.3 ცეცხლის პარამეტრული ზემოქმედება
(1) მზიდუნარიანობის ფუნქცია უნდა შენარჩუნდეს ხანძრის სრული ხანგრძლივობისას,

ჩაქრობის ეტაპის გათვალისწინებით ან დროის განსაზღვრულ პერიოდში.
(2) გამყოფი ფუნქციის შესამოწმებლად, იმ დაშვებით, რომ ნორმალური ტემპერატურა

20°C-ია, გამოიყენება შემდეგი პირობები:
- კონსტრუქციის დაცული გვერდის ტემპერატურის საშუალო ზრდა შეზღუდულია

140 K-მდე, ხოლო გახურების ფაზაში დაცული გვერდის ტემპერატურის
მაქსიმალური ზრდა არ აღემატება 180 K-ს, სანამ ხანძრის ნაკვეთურში არ მიიღწევა
მაქსიმალური ტემპერატურა;
- კონსტრუქციის დაცული გვერდის ტემპერატურის საშუალო ზრდა შეზღუდულია
∆𝛩1-ამდე, ხოლო ჩაქრობის ფაზაში დაცული გვერდის ტემპერატურის
მაქსიმალური ზრდა არ აღემატება ∆𝛩2-ს.
შენიშვნა: ჩაქრობის ფაზაში ტემპერატურის მაქსიმალური ზრდისათვის რეკომენდებული მნიშვნელობებია
∆𝛩1 = 200 K და ∆𝛩2 = 240 K. ინფორმაცია ეროვნული არჩევანის შესახებ შეიძლება მოცემული იყოს
ეროვნულ დანართში.
2.2 ზემოქმედებები
(1)P თერმული და მექანიკური ზემოქმედებები აღებული უნდა იყოს EN 1991-1-2:2002-

იდან.
(2) ხის, გადამუშავებული ხის მასალებისა და თაბაშირის ფილის ზედაპირებისათვის

გამოსხივების კოეფიციენტი უნდა იყოს 0,8-ის ტოლი.
27
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
2.3 მასალის თვისებებისა და წინაღობების საანგარიშო მნიშვნელობები
(1)P მექანიკური წინაღობის შესამოწმებლად სიმტკიცისა და სიხისტის თვისებების

საანგარიშო მნიშვნელობები ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑓
𝑓d,fi = 𝑘mod,fi 𝛾 20 (2.1)
M,fi
𝑆20
𝑆d,fi = 𝑘mod,fi (2.2),
𝛾M,fi
სადაც:
𝑓d,fi არის საანგარიშო სიმტკიცე ხანძრისას;
𝑆d,fi არის საანგარიშო სიხისტის თვისება (𝐸d,fi დრეკადობის მოდული ან 𝐺d,fi ძვრის
მოდული) ხანძრისას;
𝑓20 არის სიმტკიცის თვისების 20%-იანი კვანტილი ნორმალური ტემპერატურის

დროს;
𝑆20 არის სიხისტის თვისების (დრეკადობის მოდული ან ძვრის მოდული) 20%-იანი

კვანტილი ნორმალური ტემპერატურის დროს;
𝑘mod,fi არის ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი;
𝛾M,fi არის ხის მასალის უსაფრთხოების კერძო კოეფიციენტი ხანძრისას.

შენიშვნა 1: ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი ითვალისწინებს სიმტკიცისა და სიხისტის თვისებების
შემცირებას მაღალი ტემპერატურის დროს. ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტით ჩანაცვლებულია EN
1995-1-1-ში მოცემული 𝑘mod მოდიფიკაციის კოეფიციენტი ნორმალურ ტემპერატურაზე დაპროექტებისას.
𝑘mod,fi -ს მნიშვნელობები მოცემულია შესაბამის პუნქტებში.
შენიშვნა 2: ხანძრისას მასალის თვისებების რეკომენდებული უსაფრთხოების კერძო კოეფიციენტია 𝛾M,fi =

1,0. ინფორმაცია ეროვნული არჩევანის შესახებ შეიძლება მოცემული იყოს ეროვნულ დანართში.
(2)P მექანიკური წინაღობის (მზიდუნარიანობის) 𝑅d,t,fi საანგარიშო მნიშვნელობა ასე

უნდა განისაზღვროს:
𝑅20
𝑅d,t,fi = 𝜂 (2.3),
𝛾M,fi
სადაც:
𝑅d,t,fi არის მექანიკური წინაღობის საანგარიშო მნიშვნელობა ხანძრისას 𝑡 დროს;
𝑅20 არის მექანიკური წინაღობის 20%-იანი კვანტილის მნიშვნელობა ნორმალური

ტემპერატურის დროს დატვირთვის ხანგრძლივობისა და (𝑘mod = 1) ტენიანობის
ეფექტის გარეშე;
28
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝜂 არის გარდაქმნის კოეფიციენტი;
𝛾M,fi არის ხის მასალის უსაფრთხოების კერძო კოეფიციენტი ხანძრისას.

შენიშვნა 1: იხილეთ (1)-ის შენიშვნა 2.
შენიშვნა 2: შეერთებებისთვის გამოყენებულია საანგარიშო წინაღობები (იხ. 6.2.2 და 6.4). შეერთებებისთვის

გარდაქმნის 𝜂 კოეფიციენტი მოცემულია 6.2.2.1-ში.
(3) სიმტკიცის ან სიხისტის თვისების 20%-იანი კვანტილი ასე უნდა გაანგარიშდეს:
𝑓20 = 𝑘fi 𝑓k (2.4)
𝑆20 = 𝑘fi 𝑆05 (2.5),
სადაც:
𝑓20 არის სიმტკიცის თვისების 20%-იანი კვანტილი ნორმალური ტემპერატურის

დროს;
𝑆20 არის სიხისტის თვისების 20%-იანი კვანტილი (დრეკადობის მოდული ან ძვრის

მოდული) ნორმალური ტემპერატურის დროს;
𝑆05 არის სიხისტის თვისების 5%-იანი კვანტილი (დრეკადობის მოდული ან ძვრის

მოდული) ნორმალური ტემპერატურის დროს;
𝑘fi მოცემულია 2.1 ცხრილში.
ცხრილი 2.1 - 𝒌𝐟𝐢 -ს მნიშვნელობები
𝒌𝐟𝐢
მთლიანტანიანი ხის მასალა 1,25
შეწებებული ლამინირებული ხის მასალა 1,15
გადამუშავებული ხის პანელები 1,15
ლამინირებული შპონის მასალა (LVL) 1,1
სამაგრებიანი შეერთებები ძვრისას ხისა და გადამუშავებული ხის პანელების 1,15
გვერდითი ელემენტებით
სამაგრებიანი შეერთებები ძვრისას ლითონის გვერდითი ელემენტებით 1,05
ღერძულად დატვირთული სამაგრების მქონე შეერთებები 1,05
(4) შეერთების 𝑅20 მექანიკური წინაღობის 20%-იანი კვანტილი ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑅20 = 𝑘fi 𝑅k (2.6),
სადაც:
29
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑘fi მოცემულია 2.1 ცხრილში;
𝑅k არის შეერთების მახასიათებელი მექანიკური წინაღობა ნორმალური

ტემპერატურის დროს დატვირთვის ხანგრძლივობისა და ტენიანობის ეფექტის
გარეშე (𝑘mod = 1).
(5) ტემპერატურაზე დამოკიდებული სითბური თვისებების საანგარიშო

მნიშვნელობებისთვის იხილეთ 3.2.
2.4 შემოწმების მეთოდები
2.4.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1)P დასაპროექტებელი კონსტრუქციული სისტემის მოდელი უნდა ითვალისწინებდეს

კონსტრუქციის ქცევას ხანძრისას.
(2)P ცეცხლის ზემოქმედების მოთხოვნილი 𝑡 ხანგრძლივობისათვის უნდა შემოწმდეს,

რომ:
𝐸d,fi ≤ 𝑅d,t,fi (2.7),
სადაც:
𝐸d,fi არის EN 1991-1-2:2002-ის შესაბამისად განსაზღვრული ხანძრის ზემოქმედებების

საანგარიშო ეფექტი (სითბური გაფართოებისა და დეფორმაციების ეფექტების
ჩათვლით);
𝑅d,t,fi არის ხანძრისას შესაბამისი საანგარიშო წინაღობა.
(3) ხანძრისათვის კონსტრუქციული ანალიზი უნდა შეესაბამებოდეს EN 1990:2002-ის

5.1.4-ს.
შენიშვნა: სტანდარტული ცეცხლმედეგობის შემოწმებისათვის საკმარისია ელემენტის ანალიზი.
(4)P გათვალისწინებული უნდა იყოს მასალების (ხის მასალის გარდა) სითბური

გაფართოებების ეფექტი.
(5) თუ EN 1995-1-2-ში მოცემული გამოყენების წესები მხოლოდ ტემპერატურა-დროის

სტანდარტულ მრუდისთვისააა მართობული, ეს მითითებულია შესაბამის პუნქტებში.
(6) გაანგარიშებით დაპროექტების ალტერნატივის სახით, ცეცხლმედეგობაზე

დაპროექტება შეიძლება ეფუძნებოდეს ცეცხლემედეგობაზე გამოცდების შედეგებს ან
ცეცხლმედეგობაზე გამოცდებს გაანგარიშებებთან ერთად (იხ. EN 1990:2002-ის 5.2).
30
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
2.4.2 ელემენტის ანალიზი
(1) ზემოქმედებების ეფექტი უნდა განისაზღვროს EN 1991-1-2:2002-ის 4.3.1-ის

შესაბამისად 𝑡 = 0 დროისათვის 𝜓1,1 ან 𝜓2,1 შეხამების კოეფიციენტით.
(2) (1)-ის გამარტივებისთვის ნორმალური ტემპერატურის ანალიზიდან 𝐸d,fi

ზემოქმედებების ეფექტი ასე შეიძლება განისაზღვროს:
𝐸d,fi = 𝜂fi 𝐸d (2.8),
სადაც:
𝐸d არის ნორმალურ ტემპერატურაზე დაპროექტებისას ზემოქმედებების საანგარიშო

ეფექტი ზემოქმედებების ძირითადი შეხამებისათვის (იხ. EN 1990:2002);
𝜂fi არის ხანძრისას საანგარიშო დატვირთვის შემცირების კოეფიციენტი.
(3) EN 1990:2002-ის (6.10)-ში მოცემული დატვირთვის შეხამების 𝜂fi შემცირების

კოეფიციენტი ასე უნდა განისაზღვროს:
𝐺k + 𝜓fi 𝑄k,1
𝜂fi = (2.9),
𝛾G 𝐺k + 𝛾Q,1 𝑄k,1
ხოლო EN 1990:2002-ის (6.10a)-სა და (6.10b)-ში მოცემული დატვირთვის შეხამებებისთვის

𝜂fi უნდა იყოს შემდეგი ორი გამოსახულებით გაანგარიშებული მნიშვნელობებიდან
უმცირესი:
𝜂fi = (2.9a)
𝛾G 𝐺k + 𝛾Q,1 𝑄k,1
𝜂fi = (2.9b),
𝜉 𝛾G 𝐺k + 𝛾Q,1 𝑄k,1
სადაც:
𝑄k,1 არის დომინანტი ცვლადი ზემოქმედების მახასიათებელი მნიშვნელობა;
𝐺k არის მუდმივი ზემოქმედების მახასიათებელი მნიშვნელობა;
𝛾G არის მუდმივი ზემოქმედებების კერძო კოეფიციენტი;
𝛾Q,1 არის 1-ლი ცვლადი ზემოქმედების კერძო კოეფიციენტი;
𝜓fi არის ხანძრისას ცვლადი ზემოქმედებების ხშირი მნიშვნელობების შეხამების

კოეფიციენტი, რომელიც EN 1991-1-2:2002-ის შესაბამისად მოცემულია 𝜓1,1 -ით ან
𝜓2,1 -ით;
𝜉 არის 𝐺 არახელსაყრელი მუდმივი ზემოქმედებების შემცირების კოეფიციენტი.

31
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
შენიშვნა: 𝜂fi შემცირების კოეფიციენტის Q k,1 /Gk დატვირთვის თანაფარდობის მიმართ ცვალებადობის
მაგალითი (2.9) გამოსახულების შესაბამისი 𝜓fi შეხამების კოეფიციენტის სხვადასხვა მნიშვნელობისთვის
მოცემულია 2.1 ნახაზზე შემდეგი დაშვებებით: 𝛾GA = 1,0, 𝛾G = 1,35 და 𝛾Q = 1,5. კერძო კოეფიციენტები
განსაზღვრულია EN 1990:2002-ის შესაბამის ეროვნულ დანართებში. (2.9a) და (2.9b) გამოსახულებებით
მიიღება შედარებით დიდი მნიშვნელობები.
ნახაზი 2.1 - 𝜼𝐟𝐢 შემცირების კოეფიციენტის 𝑸𝐤,𝟏 /𝑮𝐤 დატვირთვის თანაფარდობაზე

დამოკიდებულების მაგალითები (2.9) გამოსახულების შესაბამისად
შენიშვნა 2: გამარტივებისათვის რეკომენდებული მნიშვნელობაა 𝜂fi = 0,6, გარდა EN 1991-2-1:2002-ში
განსაზღვრული დატვირთვის E კატეგორიის ზონებისა, სადაც თავმოყრილია ტვირთები, მათ შორის,
მისადგომი ზონები შესაბამისი მოდებული დატვირთვებისას, რომლებისთვისაც რეკომენდებული
მნიშვნელობაა 𝜂fi = 0,7. ინფორმაცია ეროვნული არჩევანის შესახებ შეიძლება მოცემული იყოს ეროვნულ
დანართში.
შენიშვნა 3: დატვირთვის შეხამებებისათვის გამოსაყენებელი (2.9), (2.9a) და (2.9b) გამოსახულებებს შორის

ეროვნული არჩევანი მოცემულია EN 1991-1-2:2002-ში.
(4) შეიძლება ჩაითვალოს, რომ საყრდენებთან სასაზღვრო პირობები დროში უცვლელია.
2.4.3 კონსტრუქციის ნაწილების ანალიზი
(1) გამოიყენება 2.4.2(1).
(2) 𝑡 = 0 დროის მონაკვეთში ხანძრის კონსტრუქციული ანალიზის ალტერნატიულად,

საყრდენებთან რეაქციები და, ასევე, კონსტრუქციის ნაწილის საზღვრებთან შიგა ძალები
და მომენტები შეიძლება განისაზღვროს ნორმალურ ტემპერატურაზე კონსტრუქციული
ანალიზით 2.4.2-ის შესაბამისად.
32
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(3) პოტენციური თერმული გაფართოებებისა და დეფორმაციების საფუძველზე
კონსტრუქციის განსახილველი ნაწილი ისე უნდა განისაზღვროს, რომ ამ ნაწილის სხვა
ნაწილებთან ურთიერთქმედების აპროქსიმაცია შესაძლებელი იყოს ხანძრისას
დაყრდნობისა და ისეთი სასაზღვრო პირობებით, რომლებიც დროზე დამოკიდებული არ
არის.
(4)P კონსტრუქციის განსახილველ ნაწილში გათვალისწინებული უნდა იყოს რღვევის

შესაბამისი ფორმა ხანძრისას, ტემპერატურაზე დამოკიდებული მასალის თვისებები,
ელემენტის სიხისტეები და, ასევე, თერმული გაფართოებებისა და დეფორმაციების
(ხანძრის არაპირდაპირი ზემოქმედებების) ეფექტები.
(5) შეიძლება ჩაითვალოს, რომ კონსტრუქციის განსახილველი ნაწილის სასაზღვრო

პირობები საყრდენებთან და, ასევე, ძალები და მომენტები საზღვრებთან დროში
უცვლელია.
2.4.4 საერთო კონსტრუქციული ანალიზი
(1)P ხანძრისთვის საერთო კონსტრუქციულ ანალიზში გათვალისწინებული უნდა იყოს:
- რღვევის შესაბამისი ფორმა ხანძრისას;

- ტემპერატურაზე დამოკიდებული მასალის თვისებები და ელემენტის სიხისტეები;
- თერმული გაფართოებებისა და დეფორმაციების (ხანძრის არაპირდაპირი
ზემოქმედებების) ეფექტები.
33
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ნაწილი 3 მასალის თვისებები
3.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1)P თუ ამ ნაწილში განსაზღვრული მასალის თვისებების მნიშვნელობები მოცემული არ

არის საანგარიშო მნიშვნელობების სახით, ისინი გათვალისწინებული უნდა იყოს
მახასიათებელ მნიშვნელობებად.
(2)P 20°C-ზე ხის მასალის მექანიკური თვისებები აღებული უნდა იყოს EN 1995-1-1-ში
ნორმალურ ტემპერატურაზე დაპროექტებისათვის მოცემული თვისებების სახით.
3.2 მექანიკური თვისებები
(1) განივკვეთის სიმტკიცისა და სიხისტის პარამეტრების შემცირებისათვის

გამარტივებული მეთოდები მოცემულია 4.1-სა და 4.2-ში.
შენიშვნა 1: საიზოლოციო მასალით მთლიანად შევსებული კედლისა და იატაკის ანაკრებ კონსტრუქციებში
ხის ჩარჩოს ელემენტების სიმტკიცისა და სიხისტის პარამეტრების შემცირებისათვის გამარტივებული
მეთოდი მოცემულია C დანართში (ინფორმაციული).
შენიშვნა 2: პარამეტრული ხანძრის ზემოქმედებისგან დაუცველი ხის ელემენტების სიმტკიცის

შემცირებისათვის გამარტივებული მეთოდი მოცემულია A დანართში (ინფორმაციული).
(2) გაანგარიშების გაუმჯობესებული მეთოდებისათვის შეიძლება გამოიყენებოდეს

დეფორმაციასა და მკუმშავ ძაბვას შორის არაწრფივი დამოკიდებულება.
შენიშვნა: ტემპერატურაზე დამოკიდებული მექანიკური თვისებების მნიშვნელობები მოცემულია B
დანართში (ინფორმაციული).
3.3 სითბური თვისებები
(1) თუ ხანძარსაწინააღმდეგო დაპროექტება ეფუძნება გამოცდებისა და გაანგარიშებების

ერთობლიობას, თუ შესაძლებელია, სითბური თვისებები უნდა შეუდარდეს გამოცდის
შედეგებს.
შენიშვნა: თერმული ანალიზისათვის ხის მასალის თბოგამტარობისა და სითბოტევადობის საანგარიშო
მნიშვნელობები მოცემულია B დანართში (ინფორმაციული).
34
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
3.4 დანახშირების სიღრმე
(1)P დანახშირება გათვალისწინებული უნდა იყოს ხისა და გადამუშავებული ხის

პანელების ყველა იმ ზედაპირისათვის, რომლებიც უშუალოდ განიცდის ხანძრის
ზემოქმედებას და, ასევე, საჭიროებისას, გათვალისწინებული უნდა იყოს ხანძრის
ზემოქმედებისგან თავიდანვე დაცული ზედაპირებისათვის, რომლებზეც ხანძრის
ზემოქმედების შესაბამის დროს ვლინდება ხის დანახშირება.
(2) დანახშირების სიღრმე არის თავდაპირველი ელემენტის გარე ზედაპირსა და

დანახშირების ზოლის მდებარეობას შორის მანძილი და უნდა გაანგარიშდეს ხანძრის
ზემოქმედების დროიდან და დანახშირების შესაბამისი სიჩქარით.
(3) განივკვეთის თვისებების გაანგარიშება უნდა ეფუძნებოდეს ფაქტობრივი

დანახშირების სიღრმეს, კუთხის მომრგვალებების ჩათვლით. ალტერნატიულად,
კუთხის მომრგვალებების გარეშე პირობითი განივკვეთის თვისებების გაანგარიშება
შეიძლება ეფუძნებოდეს დანახშირების პირობითი სიჩქარეს.
(4) დანახშირების ზოლის მდებარეობა უნდა ჩაითვალოს 300°-იანი იზოთერმის

მდებარეობად.
შენიშვნა: (4)-ში მოცემული დაშვება მართებულია უმეტესი წიწვოვანი და მაგარმერქნიანი ხის
მასალებისათვის.
(5) გათვალისწინებული უნდა იყოს, რომ დანახშირების სიჩქარეები, ჩვეულებრივ,

განსხვავდება:
- მთლიანი ხანძრის ზემოქმედებისგან დაუცველი ზედაპირებისა;

- ხანძრისგან დაცვის ფუნქციონირების შეწყვეტამდე თავიდანვე დაცული
ზედაპირებისთვის;
- ხანძრისგან დაცვის ფუნქციონირების შეწყვეტის შემდეგ თავიდანვე დაცული
ზედაპირებისთვის;
(6) 3.4.2-სა და 3.4.3-ში მოცემული წესები გამოიყენება სტანდარტული ხანძრისას.

შენიშვნა: ცეცხლის პარამეტრული ზემოქმედებისათვის იხილეთ A (ინფორმაციული) დანართი.
3.4.2 მთლიანი ხანძრის ზემოქმედებისგან დაუცველი ზედაპირები
(1) ცალ მხარეს დანახშირების სიჩქარე უნდა იყოს დროში მუდმივი. დანახშირების
საანგარიშო სიღრმე ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑑char,0 = 𝛽0 𝑡 (3.1),
35
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
სადაც:
𝑑char,0 არის ცალ მხარეს დანახშირების საანგარიშო სიღრმე;
𝛽0 არის ცალ მხარეს დანახშირების საანგარიშო სიჩქარე სტანდარტული ხანძრისას;
𝑡 არის ხანძრის ზემოქმედების დრო.
ნახაზი 3.1 - ფართო განივკვეთის ცალ მხარეს დანახშირება (ხანძრის ზემოქმედება ერთ
გვერდზე)
(2) დანახშირების პირობითი სიჩქარე, რომლის სიდიდეც ითვალისწინებს კუთხის

მომრგვალებებისა და ნახეთქების ეფექტს (იხ. 3.2 ნახაზი), უნდა იყოს დროში მუდმივი.
დანახშირების პირობითი საანგარიშო სიღრმე ასე უნდა გაანგარიშდეს:
𝑑char,n = 𝛽n 𝑡 (3.2),
სადაც:
𝑑char,n არის დანახშირების პირობითი საანგარიშო სიღრმე, რომელიც ითვალისწინებს

კუთხის მომრგვალებების ეფექტს;
𝛽n არის დანახშირების პირობითი საანგარიშო სიჩქარე, რომლის სიდიდეც

ითვალისწინებს კუთხის მომრგვალებებისა და ნახეთქების ეფექტს.
(3) თუ გათვალისწინებულია კუთხეებთან გაზრდილი დანახშირება, შეიძლება

გამოიყენებოდეს ცალ მხარეს დანახშირების საანგარიშო სიჩქარე განივკვეთებისათვის,
რომელთა თავდაპირველი მინიმალური სიგანეა 𝑏min :
2 𝑑char,0 + 80, თუ 𝑑char,0 ≥ 13 მმ
𝑏min = { (3.3)
8,15 𝑑char,0 , თუ 𝑑char,0 < 13 მმ
თუ განივკვეთის უმცირესი სიგანე 𝑏min -ზე ნაკლებია, უნდა გამოიყენებოდეს

დანახშირების პირობითი საანგარიშო სიჩქარეები.
36
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(4) ცალ მხარეს დანახშირების საანგარიშო სიჩქარეებით გაანგარიშებული
განიკვეთებისათვის კუთხის მომრგვალებების რადიუსი უნდა იყოს 𝑑char,0 დანახშირების
სიღრმის ტოლი.
(5) მთლიანი ხანძრის ზემოქმედებისგან დაუცველი ხის მასალის ზედაპირებისთვის 𝛽0

და 𝛽n დანახშირების საანგარიშო სიჩქარეები მოცემულია 3.1 ცხრილში.
შენიშვნა: კედლისა და გადახურვის ანაკრებ კონსტრუქციებში, სადაც სიცარიელეები საიზოლაციო
მასალითაა მთლიანად ამოვსებული, ხის მასალის ელემენტებისთვის დანახშირების 𝛽n პირობითი
საანგარიშო სიჩქარეების მნიშვნელობები მოცემულია C (ინფორმაციულ) დანართში.
(6) 290-450 კგ/მ3-ის ტოლი მახასიათებელი სიმკვრივის მთლიანტანიანი მაგარმერქნიანი

მასალის (გარდა წიფელისა) დანახშირების საანგარიშო სიჩქარეები შეიძლება
გაანგარიშდეს 3.1 ცხრილში მოცემულ მნიშვნელობებს შორის წრფივი ინტერპოლაციით.
წიფლის დანახშირების სიჩქარეები გათვალისწინებული უნდა იყოს მთლიანტანიანი
წიწვოვანი ხის მასალის დანახშირების სიჩქარეების ტოლი მნიშვნელობებით.
(7) EN 14374-ის შესაბამისად ლამინირებული შპონის მასალის დანახშირების საანგარიშო

სიჩქარეები მოცემულია 3.1 ცხრილში.
ნახაზი 3.2 - ცალ მხარეს დანახშირების 𝒅𝐜𝐡𝐚𝐫,𝟎 სიღრმე და დანახშირების პირობითი 𝒅𝐜𝐡𝐚𝐫,𝐧
სიღრმე
(8) EN 309-ის, EN 313-1-ის, EN 300-ისა და EN 316-ის შესაბამისად გადამუშავებული ხის

პანელებისა და ხის პანელებით შემოსვის დანახშირების საანგარიშო სიჩქარეები
მოცემულია 3.1 ცხრილში. მნიშვნელობები უნდა გამოიყენებოდეს 450 კგ/მ3
მახასიათებელი სიმკვრივისა და 20 მმ პანელის სისქისათვის.
(9) სხვა 𝜌k მახასიათებელი სიმკვრივეებისა და 20 მმ-ზე ნაკლები ℎp პანელის

სისქეებისთვის დანახშირების სიჩქარე ასე უნდა გაანგარიშდეს:
𝛽0,𝜌,𝑡 = 𝛽0 𝑘𝜌 𝑘ℎ (3.4),
37
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
რომლისთვისაც:
450
𝑘𝜌 = √ (3.5)
𝜌k
20
𝑘h = √ (3.6),
ℎp
სადაც:
𝜌k არის მახასიათებელი სიმკვრივე (კგ/მ3);
ℎp არის პანელის სისქე (მმ).
შენიშვნა: გადამუშავებული ხის პანელების მახასიათებელი სიმკვრივეები მოცემულია EN 12369-ში.
ცხრილი 3.1 - ხის მასალის, ლამინირებული შპონის მასალის, ხის პანელებით შემოსვისა
და გადამუშავებული ხის პანელების 𝜷𝟎 და 𝜷𝐧 დანახშირების საანგარიშო სიჩქარეები
𝜷𝟎 𝜷𝐧
მმ/წთ მმ/წთ
a) წიწვოვანი ხის მასალა და წიფელი
≥ 290 კგ/მ3 მახასიათებელი სიმკვრივის შეწებებული ლამინირებული ხის მასალა 0,65 0,7
≥ 290 კგ/მ3 მახასიათებელი სიმკვრივის მთლიანტანიანი ხის მასალა 0,65 0,8
b) მაგარმერქნიანი მასალა
290 კგ/მ3 მახასიათებელი სიმკვრივის მთლიანტანიანი ან შეწებებული ლამინირებული 0,65 0,7
მაგარმერქნიანი მასალა
≥ 450 კგ/მ3 მახასიათებელი სიმკვრივის მთლიანტანიანი ან შეწებებული 0,50 0,55
ლამინირებული მაგარმერქნიანი მასალა
c) ლამინირებული შპონის მასალა (LVL)
≥ 480 კგ/მ3 მახასიათებელი სიმკვრივის 0,65 0,7
d) პანელები
ხის პანელებით შემოსვა 0,9a -
ფანერი 1,0a -
გადამუშავებული ხის პანელები, ფანერის გარდა 0,9a -
aმნიშვნელობები გამოიყენება 450 კგ/მ3 სიმკვრივისა და პანელის 20 მმ სისქისთვის (იხ. 3.4.2(9) სხვა
სისქეებისა და სიმკვრივეებისთვის).
3.4.3 კოჭებისა და სვეტების ცეცხლისგან თავიდანვე დაცული ზედაპირები
3.4.3.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1) ცეცხლდამცავი მოპირკეთებით, სხვა დამცავი მასალებით ან სხვა კონსტრუქციული

ელემენტებით (იხ. 3.3 ნახაზი) დაცული ზედაპირებისთვის გათვალისწინებული უნდა
იყოს, რომ:
38
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
- დანახშირება არ დაიწყება 𝑡ch დრომდე;
- დანახშირება შეიძლება დაიწყოს ცეცხლისგან დაცვის შეწყვეტამდე, მაგრამ 3.1
ცხრილში მოცემულ მნიშვნელობაზე მცირე სიჩქარით ხანძრისაგან დაცვის
დაკარგვის 𝑡f დრომდე;
- ცეცხლისგან დაცვის დაკარგვის 𝑡f დროიდან ქვემოთ განსაზღვრულ 𝑡a დრომდე
დანახშირების სიჩქარე გაიზრდება და გადააჭარბებს 3.1 ცხრილში მოცემულ
მნიშვნელობებს;
- 𝑡a დროს, როდესაც დანახშირების სიღრმე უტოლდება იმავე ელემენტის
დანახშირების სიღრმეს ცეცხლისგან დაცვის არქონისას ან 25 მმ-ს (მათგან
რომელიც უფრო მცირეა), დანახშირების სიჩქარე ისევ 3.1 ცხრილში მოცემულ
მნიშვნელობას იღებს.
შენიშვნა 1: ცეცხლისგან დაცვის სხვა საშუალებაა ამობურცვადი საფარი და გაჟღენთა. გამოცდის მეთოდები
მოცემულია ENV 13381-7-ში.
შენიშვნა 2: სხვა კონსტრუქციული ელემენტებით უზრუნველყოფილმა დაცვამ შეიძლება ფუნქციონირება

შეწყვიტოს:
- დამცავი ელემენტის დაკარგვის ან ნგრევის გამო;

- დამცავი ელემენტის გადაჭარბებული დეფორმაციების შედეგად.
შენიშვნა 3: დაცვის სხვადასხვა ეტაპი, ეტაპებზე გადასვლის დროები და დანახშირების შესაბამისი

სიჩქარეები მოცემულია 3.4-3.6 ნახაზებზე.
შენიშვნა 4: წესები სიცარიელების მქონე ანაკრები კონსტრუქციებისთვის მოცემულია D (ინფორმაციულ)

დანართში.
(2) თუ ქვემოთ წესები არ არის მოცემული, გამოცდების საფუძველზე უნდა შემოწმდეს:
- ელემენტის 𝑡ch დანახშირების დაწყების დრო;

- ცეცხლდამცავი მოპირკეთების ან სხვა ცეცხლდამცავი მასალის 𝑡f
ცეცხლგამძლეობის დაკარგვის დრო;
- დანახშირების სიჩქარე ცეცხლმედეგობის დაკარგვამდე, როდესაც 𝑡f > 𝑡ch .
შენიშვნა: გამოცდის მეთოდები მოცემულია ENV 13381-7-ში.
(3) გათვალისწინებული უნდა იყოს მოპირკეთებაში კვანძებთან 2 მმ-ზე მეტი

შეუვსებელი ღიობების ეფექტი დანახშირების დაწყებასა და, საჭიროებისას,
ცეცხლმედეგობის დაკარგვამდე დანახშირების სიჩქარეზე.
39
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
განმარტება:
1. კოჭი
2. სვეტი
3. ფენილი
4. მოპირკეთება
ნახაზი 3.3 – ცეცხლდამცავი მოპირკეთებება: a) კოჭებზე; b) სვეტებზე
1 ხანძრის სრული პერიოდის განმავლობაში დაუცველი ელემენტების დამოკიდებულება დანახშირების 𝛽n
(ან 𝛽0 ) სიჩქარეზე;
2 თავიდანვე დაცული ელემენტების დამოკიდებულება ცეცხლისგან დაცვის დაკარგვის შემდეგ;
2a ცეცხლისგან დაცვის ჩამოშლის შემდეგ დანახშირება იწყება გაზრდილი სიჩქარით;
2b როდესაც დანახშირების სიღრმე 25 მმ-ს გადააჭარბებს, დანახშირების სიჩქარე მცირდება 3.1 ცხრილში
მოცემულ სიჩქარემდე.
ნახაზი 3.4 - დანახშირების სიღრმის დროში ცვლილება, როდესაც 𝒕𝐜𝐡 = 𝒕𝐟 და 𝒕𝐚 დროს

დანახშირების სიღრმე, სულ მცირე, 25 მმ-ია
40
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
1 ხანძრის სრული პერიოდის განმავლობაში დაუცველი ელემენტების დამოკიდებულება 3.1 ცხრილში
მოცემულ დანახშირების სიჩქარეზე;
3 თავიდანვე დაცული ელემენტების დამოკიდებულება, რომელთა ცეცხლისგან დაცვის რღვევის დროა 𝑡f ,
ხოლო 𝑡a დროის ზღვრული მნიშვნელობა (3.8b) გამოსახულებით მოცემულ მნიშვნელობაზე მცირეა.
ნახაზი 3.5 - დანახშირების სიღრმის დროში ცვლილება, როდესაც 𝒕𝐜𝐡 = 𝒕𝐟 და 𝒕𝐚 დროზე

დანახშირების სიღრმე 25 მმ-ზე ნაკლებია
1 ხანძრის სრული პერიოდის განმავლობაში დაუცველი ელემენტების დამოკიდებულება დანახშირების 𝛽n
(ან 𝛽0 ) სიჩქარეზე;
2 თავიდანვე დაცული ელემენტების დამოკიდებულება, რომელთა დანახშირება იწყება ხანძრისგან დაცვის
ფუნქციონირების შეწყვეტამდე;
2a დანახშირება იწყება 𝑡ch დროს შემცირებული სიჩქარით, როდესაც დაცვა ჯერ კიდევ ფუნქციონირებს;
2b ხანძრისგან დაცვის ფუნქციონირების ჩამოშლის შედეგ დანახშირება იწყება გაზრდილი სიჩქარით;
2c როდესაც დანახშირების სიღრმე 25 მმ-ს აჭარბებს, დანახშირების სიჩქარე მცირდება 3.1 ცხრილში
მოცემულ მნიშვნელობამდე.
41
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ნახაზი 3.6 - დანახშირების სიღრმის დროში ცვლილება, როდესაც 𝒕𝐜𝐡 < 𝒕𝐟
3.4.3.2 დანახშირების სიჩქარეები
(1) 𝑡ch ≤ 𝑡 ≤ 𝑡f -სათვის ხის ელემენტის 3.1 ცხრილში მოცემული დანახშირების სიჩქარეები
უნდა გამრავლდეს 𝑘2 კოეფიციენტზე.
(2) თუ ხის ელემენტი დაცულია თაბაშირის F ტიპის ფილის ერთი შრით, 𝑘2 ასე უნდა
განისაზღვროს:
𝑘2 = 1 − 0,018 ℎp (3.7),
სადაც ℎp არის შრის სისქე (მმ).
თუ მოპირკეთება შედგება თაბაშირის F ტიპის ფილის რამდენიმე შრისგან, ℎp უნდა იყოს

შიგა შრის სისქის ტოლი.
(3) თუ ხის ელემენტი დაცულია 20 მმ მინიმალური სისქისა და 26 კგ/მ3 მინიმალური

სიმკვრივის მქონე ქვაბამბის საიზოლაციო შრეებით, რომლებიც შეჭიდულობას
ინარჩუნებს 1000°C-ამდე, 𝑘2 შეიძლება აღებული იყოს 3.2 ცხრილიდან. წრფივი
ინტერპოლაცია შეიძლება გამოიყენებოდეს 20-45 მმ სისქეებს შორის.
ცხრილი 3.2 - ქვაბამბის საიზოლაციო შრეებით დაცული ხის მასალისათვის 𝒌𝟐 -ის

მნიშვნელობები
სისქე 𝒉𝐢𝐧𝐬 (მმ) 𝒌𝟐

20 1
≥ 45 0,6
(4) 𝑡f ≤ 𝑡 ≤ 𝑡a დროის მონაკვეთში ხანძრისგან დაცვის დაკარგვის შემდგომი ეტაპისათვის

3.1 ცხრილში მოცემული დანახშირების სიჩქარეები უნდა გამრავლდეს 𝑘3 = 2
კოეფიციენტზე. 𝑡 ≥ 𝑡a -სთვის 3.1 ცხრილში მოცემული დანახშირების სიჩქარეები უნდა
გამოიყენებოდეს 𝑘3 -ზე გამრავლების გარეშე.
(5) 𝑡ch = 𝑡f -ისთვის 𝑡a დროის ზღვარი (იხ. 3.4 და 3.5 ნახაზები) ასე უნდა განისაზღვროს:
2𝑡f (a)
𝑡a = min { 25 (3.8)
+ 𝑡f (b)
𝑘3 𝛽n
ან 𝑡ch < 𝑡f -ისთვის 𝑡a დროის ზღვარი (იხ. 3.6 ნახაზი) ასე უნდა განისაზღვროს:
42
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
25 − (𝑡f − 𝑡ch ) 𝑘2 𝛽n
𝑡a = + 𝑡f (3.9),
𝑘3 𝛽n
სადაც 𝛽n არის დანახშირების პირობითი საანგარიშო სიჩქარე (მმ/წთ). (3.8) და (3.9)

გამოსახულებები, ასევე, გამოიყენება ცალ მხარეს დანახშირებისათვის, როდესაც 𝛽n
ჩანაცვლებულია 𝛽o -თი.
𝑡f -ის გაანგარიშებისათვის იხილეთ 3.4.3.4.

შენიშვნა: (3.8b) გამოსახულებით დაშვებულია, რომ 25 მმ-იანი დანახშირებული შრე უზრუნველყოფს
საკმარის დაცვას, რათა დანახშირების სიჩქარე შემცირდეს 3.1 ცხრილში მოცემულ მნიშვნელობებამდე.
3.4.3.3 დანახშირების დაწყება
(1) ცეცხლდამცავი მოპირკეთებებისათვის, რომლებიც შედგება გადამუშავებული ხის ან

ხის პანელებით შემოსვის ერთი ან რამდენიმე შრისგან, ხანძრისგან დაცული ხის
ელემენტის 𝑡ch დანახშირების დაწყების დრო ასე უნდა განისაზღვროს:
ℎp
𝑡ch = (3.10),
𝛽0
სადაც:
ℎp არის პანელის სისქე, ხოლო, რამდენიმე შრის არსებობისას - შრეების მთლიანი

სისქე;
𝑡ch არის დანახშირების დაწყების დრო.
(2) EN 520-ის შესაბამისად თაბაშირის A, F ან H ტიპის ფილის ერთშრიანი

მოპირკეთებისათვის შევსებული კვანძების ან 2 მმ ან 2 მმ-ზე ნაკლები სიგანის
შეუვსებელი ღრეჩოების შიგა ადგილებთან ან მომიჯნავე პერიმეტრთან 𝑡ch დანახშირების
დაწყების დრო ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑡ch = 2,8 ℎp − 14 (3.11),
სადაც:
2 მმ-ზე მეტი სიგანის შეუვსებელღრეჩოიანი კვანძების მომიჯნავედ 𝑡ch დანახშირების

დაწყების დრო ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑡ch = 2,8 ℎp − 23 (3.12),
სადაც:
43
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
შენიშვნა: EN 520-ის შესაბამისად თაბაშირის E, D, R და I ტიპის ფილას თანაბარი ან უკეთესი სითბური და

მექანიკური თვისებები აქვს, ვიდრე თაბაშირის A და H ტიპის ფილას.
(3) თაბაშირის A ან H ტიპის ფილით ორშრიანი მოპირკეთებებისათვის 𝑡ch დანახშირების

დაწყების დრო უნდა განისაზღვროს (3.11) გამოსახულების შესაბამისად, სადაც ℎp სისქე
გარე შრის სისქისა და შიგა შრის სისქის 50%-ის ტოლია, თუ შიგა შრეში სამაგრების ბიჯი
არ აღემატება გარე შრეში სამაგრების ბიჯს.
(4) თაბაშირის F ტიპის ფილით ორიშრიანი მოპირკეთებებისთვის, 𝑡ch დანახშირების

დაწყების დრო უნდა განისაზღვროს (3.11) გამოსახულების შესაბამისად, სადაც ℎp სისქე
გარე და შიგა შრეის სისქის 80%-ის ტოლია, თუ შიგა შრეში სამაგრების ბიჯი არ აღემატება
გარე შრეში სამაგრების ბიჯს.
(5) 3.4.3.2(3)-ის შესაბამისად ქვაბამბის საიზოლაციო შრეებით დაფარული კოჭებისათვის

ან სვეტებისათვის 𝑡ch დანახშირების დაწყების დრო ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑡ch = 0,07(ℎins − 20)√𝜌ins (3.13),
სადაც:
𝑡ch არის დანახშირების დაწყების დრო (წთ);
ℎins არის საიზოლაციო მასალის სისქე (მმ);
𝜌ins არის საიზოლაციო მასალის სიმკვრივე (კგ/მ3 ).
3.4.3.4 ხანძრისგან დამცავი მოპირკეთებების დაკარგვის დაწყების დრო
(1) ხანძრისგან დამცავი მოპირკეთებების დაკარგვა შეიძლება გამოიწვიოს:
− მოპირკეთების მასალის დანახშირებამ ან მექანიკურმა დეგრადაციამ;

− დაუნახშირებელ ხის მასალაში სამაგრების არასაკმარისი შეღწევის სიგრძემ;
− სამაგრების არაადეკვატურმა ბიჯმა და მანძილმა.
(2) კოჭებზე ან სვეტებზე მიმაგრებული ხის პანელებით შემოსვისა და გადამუშავებული

ხის პანელების ხანძრისგან დამცავი მოპირკეთებებისათვის რღვევის დრო ასე უნდა
𝑡f = 𝑡ch (3.14),
სადაც 𝑡ch გაანგარიშებულია (3.10) გამოსახულების შესაბამისად.
44
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(3) თაბაშირის A და H ტიპის ფილისათვის 𝑡f რღვევის დრო ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑡f = 𝑡ch (3.15),
სადაც 𝑡ch გაანგარიშებულია 3.4.3.3(3) გამოსახულების შესაბამისად.

შენიშვნა: ზოგადად, მექანიკური დეგრადაციით გამოწვეული რღვევა დამოკიდებულია პანელების
ტემპერატურაზე და ზომაზე და, ასევე, მათს მიმართულებაზე. ჩვეულებრივ, ვერტიკალური მდებარეობა
ჰორიზონტალურთან შედარებით უფრო ხელსაყრელია.
(4) დაუნახშირებელ ხის მასალაში სამაგრების 𝑙a შეღწევის სიგრძე უნდა იყოს, სულ მცირე,
10 მმ. სამაგრის 𝑙f,req საჭირო სიგრძე ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑙f,req = ℎp + 𝑑char,0 + 𝑙a (3.16),
სადაც:
ℎp არის პანელის სისქე;
𝑑char,0 არის დანახშირების სიღრმე ხის ელემენტში;
𝑙a არის დაუნახშირებელ ხის მასალაში სამაგრის შეღწევის მინიმალური სიგრძე.
კუთხეებთან ახლოს გათვალისწინებული უნდა იყოს გაზრდილი დანახშირება (იხ.

3.4.2(4)).
3.5 ადჰეზიური მასალები
(1)P კონსტრუქციული მიზნისათვის გამოსაყენებელი ადჰეზიური მასალები უნდა

უზრუნველყოფდეს ისეთი სიმტკიცისა და ხანგამძლეობის კვანძებს, რომ მბის
მთლიანობა შენარჩუნდეს კლასიფიცირებულ ცეცხლმედეგობის პერიოდში.
შენიშვნა: ზოგიერთი ადჰეზიური მასალისთვის დარბილების ტემპერატურა ხის დანახშირების
ტემპერატურაზე მნიშვნელოვნად დაბალია.
(2) EN 301-ის შესაბამისად ხის ხესთან, ხის გადამუშავებულ ხის მასალებთან ან

გადამუშავებული ხის მასალების გადამუშავებულ ხის მასალებთან შეწებებისათვის
შეიძლება გამოიყენებოდეს ფენოლფორმალდეჰიდური და I ტიპის ამინოპლასტის
ადჰეზიური მასალები. შეწებებული ფანერისა და ლამინირებული შპონის მასალისათვის
შეიძლება გამოიყენებოდეს ადჰეზიური მასალები EN 314-ის შესაბამისად.
45
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ნაწილი 4 მექანიკური წინაღობის გაანგარიშების პროცედურები
(1) EN 1995-1-1-ში მოცემული წესები გამოიყენება 4.2-ისა და 4.3-ში განსაზღვრულ

განივკვეთის თვისებებსა და 4.3-ში მოცემული ანალიზის დამატებით წესებთან ერთად.
გაანგარიშების გაუმჯობესებული მეთოდებისთვის იხილეთ 4.4.
4.2 გამარტივებული წესები განივკვეთის თვისებების განსაზღვრისათვის
(1) კვეთის თვისებები უნდა განისაზღვროს 4.2.2-ში ან 4.2.3-ში მოცემული წესებით.

შენიშვნა: რეკომენდებული პროცედურა არის 4.2.2-ში მოცემული შემცირებული განივკვეთის მეთოდი.
ინფორმაცია ეროვნული არჩევანის შესახებ შეიძლება მოცემული იყოს ეროვნულ დანართში.
4.2.2 შემცირებული განივკვეთის მეთოდი
(1) ეფექტური განივკვეთი უნდა გაანგარიშდეს საწყისი განივკვეთის 𝑑ef ეფექტური

დანახშირების სიღრმის (იხ. 4.1 ნახაზი) ტოლი მნიშვნელობით შემცირებით:
𝑑ef = 𝑑char,n + 𝑘0 𝑑0 (4.1),
𝑑0 = 7 მმ;
𝑑char,n განსაზღვრულია (3.2) გამოსახულებით ან 3.4.3-ში მოცემული წესებით;
𝑘0 მოცემულია (2)-სა და (3)-ში.

შენიშვნა: ითვლება, 𝑘0 𝑑0 სისქის შრეში დანახშირების ხაზთან ახლოს მასალას აქვს ნულის ტოლი სიმტკიცე
და სიხისტე, ხოლო დანარჩენი განივკვეთის სიმტკიცისა და სიხისტის თვისებები უცვლელია.
46
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
1 ელემენტის თავდაპირველი ზედაპირი
2 ნარჩენი განივკვეთის საზღვარი
3 ეფექტური განივკვეთის საზღვარი
ნახაზი 4.1 - ნარჩენი განივკვეთისა და ეფექტური განივკვეთის განსაზღვრა
(2) დაუცველი ზედაპირებისთვის 𝑘0 უნდა განისაზღვროს 4.1 ცხრილიდან.
ცხრილი 4.1 - 𝒌𝟎 -ს განსაზღვრა დაუცველი ზედაპირებისთვის, რომლისთვისაც 𝒕

მოცემულია წუთებში (იხ. 4.2a ნახაზი)
𝒌𝟎
𝑡 < 20 წთ 𝑡/20
𝑡 ≥ 20 წთ 1,0
(3) დაუცველი ზედაპირებისთვის, რომლისთვისაც 𝑡ch > 20 წთ, უნდა ჩაითვალოს, რომ
𝑘0 იცვლება წრფივად 0-1 დიაპაზონში 𝑡 = 0-იდან 𝑡 = 𝑡ch -ამდე დროის ინტერვალში (იხ.
4.2b ნახაზი). დაცული ზედაპირებისთვის, რომლისთვისაც 𝑡ch ≤ 20 წთ, გამოიყენება 4.1
ცხრილი.
დრო [წთ] დრო [წთ]

a) b)
ცხრილი 4.2 - 𝒌𝟎 -ის ცვლილება: a) დაუცველი და დაცული ელემენტებისთვის,
რომლებისთვისაც 𝒕𝐜𝐡 ≤ 𝟐𝟎 წთ; b) დაცული ელემენტებისთვის, რომლებისთვისაც 𝒕𝐜𝐡 >
𝟐𝟎 წთ
47
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(4) ხის მასალის ისეთი ზედაპირებისთვის, რომლებიც გადახურვის ან კედლის ანაკრებ
კონსტრუქციაში (ჩვეულებრივ, კედლის კარკასის ან ძელის ფართო გვერდები)
სიცარიელებისკენაა მიმართული, გამოიყენება შემდეგი:
- თუ ცეცხლდამცავი მოპირკეთება შედგება თაბაშირის A ტიპის ფილის ერთი ან

ორი შრისგან, ხის პანელებით შემოსვისგან ან გადამუშავებული ხის პანელებისგან,
მოპირკეთების რღვევის 𝑡f დროს 𝑘0 აღებული უნდა იყოს 0,3-ის ტოლად. ამის
შემდეგ გათვალისწინებული უნდა იყოს, რომ მომდევნო 15 წუთის განმავლობაში
𝑘0 წრფივად გაიზრდება 1-ამდე.
- თუ ცეცხლდამცავი მოპირკეთება შედგება თაბაშირის F ტიპის ფილის ერთი ან ორი
შრისგან, დანახშირების დაწყების 𝑡ch დროს 𝑘0 აღებული უნდა იყოს 1-ის ტოლად.
𝑡 < 𝑡ch დროებისთვის უნდა გამოიყენებოდეს წრფივი ინტერპოლაცია (იხ. 4.2b
ნახაზი).
(5) ეფექტური განივკვეთის საანგარიშო სიმტკიცისა და სიხისტის თვისებები უნდა

გაანგარიშდეს 𝑘mod,fi = 1,0-ით.
4.2.3 შემცირებული თვისებების მეთოდი
(1) სამი ან ოთხი გვერდიდან ცეცხლისგან დაუცველი წიწვოვანი ხის მასალის მართკუთხა
განივკვეთებისა და მთელ პერიმეტრზე დაუცველი მრგვალი განივკვეთებისთვის
გამოიყენება ქვემოთ მოცემული წესები.
(2) ნარჩენი განივკვეთები უნდა განისაზღვროს 3.4-ის შესაბამისად.
(3) როდესაც t ≥ 20 წთ, ხანძრის 𝑘mod,fi მოდიფიკაციის კოეფიციენტი (იხ. 2.3(1)P) ასე უნდა
გაანგარიშდეს (იხ. 4.3 ნახაზი):
- ღუნვისას სიმტკიცისათვის:
1 𝑝
𝑘mod,fi = 1,0 − (4.2)
200 𝐴r
- კუმშვისას სიმტკიცისათვის:
1 𝑝
𝑘mod,fi = 1,0 − (4.3)
125 𝐴r
- გაჭიმვისას სიმტკისა და დრეკადობის მოდულისათვის:

1 𝑝
𝑘mod,fi = 1,0 − (4.4),
330 𝐴r
სადაც:
48
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑝 არის ცეცხლისგან დაუცველი ნარჩენი განივკვეთის პერიმეტრი (მ);
𝐴r არის ნარჩენი განივკვეთის ფართობი (მ 2).
(4) დაუცველი და დაცული ელემენტებისთვის, როდესაც 𝑡 = 0, ხანძრის მოდიფიკაციის

კოეფიციენტი აღებული უნდა იყოს 𝑘mod,fi = 1-ის ტოლად. დაუცველი
ელემენტებისათვის, როდესაც 0 ≤ 𝑡 ≤ 20 წთ, მოდიფიკაციის კოეფიციენტი შეიძლება
განისაზღვროს წრფივი ინტერპოლაციით.
1 სიმტკიცე გაჭიმვისას, დრეკადობის მოდული
2 სიმტკიცე ღუნვისას
3 სიმტკიცე კუმშვისას
ნახაზი 4.3 - (4.2)-(4.4) გამოსახულებების ილუსტრაცია
4.3 გამარტივებული წესები კონსტრუქციის შემადგენელი ნაწილებისა და ელემენტების

ანალიზისათვის
(1) შესაძლებელია ბოჭკოს მართობული კუმშვის უგულებელყოფა.
(2) ძვრა შეიძლება უგულებელყოფილი იყოს მართკუთხა და წრიულ განივკვეთებში.

კილოს მქონე კოჭებისთვის უნდა შემოწმდეს, რომ კილოსთან ახლოს ნარჩენი განივკვეთი
არის ნორმალურ ტემპერატურაზე დაპროექტებისთვის საჭირო განივკვეთის, სულ მცირე,
60%.
49
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
4.3.2 კოჭები
(1) თუ კავშირები ირღვევა ცეცხლის შესაბამისი ზემოქმედებისას, კოჭის გრეხით

გვერდული მდგრადობა გათვალისწინებული უნდა იყოს ამ კავშირებით
უზრუნველყოფილი ნებისმიერი განივი ბმის გარეშე.
4.3.3 სვეტები
(1) თუ კავშირები ირღვევა ცეცხლის შესაბამისი ზემოქმედებისას, სვეტის მდგრადობა

გათვალისწინებული უნდა იყოს ამ კავშირებით უზრუნველყოფილი ნებისმიერი განივი
ბმის გარეშე.
(2) ნორმალურ ტემპერატურაზე დაპროექტებასთან შედარებით უფრო ხელსაყრელი

სასაზღვრო პირობები შეიძლება გათვალისწინებული იყოს ხანძრის ნაკვეთურში
სვეტისთვის, რომელიც ხისტ ჩარჩოში უჭრი სვეტის ნაწილია. შუალედურ სართულებში
სვეტი შეიძლება ჩამაგრებული იყოს ორივე ბოლოზე, ხოლო ზედა სართულში - ქვედა
ბოლოზე (იხ. 4.4 ნახაზი). სვეტის 𝐿 სიგრძე აღებული უნდა იყოს 4.4 ნახაზის შესაბამისად.
ნახაზი 4.4 - უჭრი სვეტი
4.3.4 მექანიკურად შეერთებული ელემენტები
(1)P მექანიკურად შეერთებული ელემენტებისათვის გათვალისწინებული უნდა იყოს

ხანძრისას გაცურების მოდულების შემცირება.
(2) ხანძრისას 𝐾fi გაცურების მოდული ასე უნდა განისაზღვროს:
𝐾fi = 𝐾u 𝜂f (4.5),
სადაც:
50
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝐾fi არის გაცურების მოდული ხანძრისას (ნ/მმ);
𝐾u არის გაცურების მოდული აბსოლუტური ზღვრული მდგომარეობისთვის

ნორმალური ტემპერატურის დროს (ნ/მმ) EN 1995-1-1-ის 2.2.2(2)-ის შესაბამისად;
𝜂f არის გარდაქმნის კოეფიციენტი 4.2 ცხრილის შესაბამისად.
ცხრილი 4.2 - 𝜼𝐟 გარდაქმნის კოეფიციენტი
ლურსმნები და ხრახნები 0,2

ჭანჭიკები, სოგმანები, გლუვი რგოლური სოგმანური, 0,67
ძვრაზე მომუშავე ფურცლოვანი და
დაკბილულფურცლოვანი შემაერთებლები
4.3.5 კავშირები
(1) თუ კუმშვისას ან ღუნვისას ელემენტები დაპროექტებულია კავშირის ეფექტის

გათვალისწინებით, აუცილებელია შემოწმდეს, რომ კავშირის ფუნქციონირება არ წყდება
ცეცხლის ზემოქმედებისას მოთხოვნილი ხანგრძლივობით.
(2) შეიძლება ჩაითვალოს, რომ ხის მასალის ან გადამუშავებული ხის პანელებისგან

დამზადებული კავშირის ელემენტების ფუნქციონირება არ წყდება, თუ ნარჩენი სისქე ან
განივკვეთის ფართობი ნორმალურ ტემპერატურაზე დაპროექტებისათვის მოთხოვნილი
საწყისი მნიშვნელობის 60%-ის ტოლია და ჩამაგრებულია ლურსმნებით, ხრახნებით,
სოგმანებით ან ჭანჭიკებით.
4.4 გაანგარიშების გაუმჯობესებული მეთოდები
(1)P მექანიკური წინაღობისა და გამყოფი ფუნქციის განმსაზღვრელი გაანგარიშების

გაუმჯობესებული მეთოდები უნდა უზრუნველყოფდეს ცეცხლისგან დაუცველი
კონსტრუქციების რეალურ ანალიზს. გაუმჯობესებული გაანგარიშების მეთოდები
ძირითად ფიზიკურ ქცევას ისე უნდა ეფუძნებოდეს, რომ შესაძლებელი იყოს ხანძრის
ზემოქმედებისას შესაბამისი კონსტრუქციული ელემენტის მოსალოდნელი ქცევის
საიმედო აპროქსიმაცია.
შენიშვნა: ინსტრუქცია მოცემულია B (ინფორმაციულ) დანართში.
51
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ნაწილი 5 კედლისა და გადახურვის ანაკრები კონსტრუქციების
დაპროექტების პროცედურები
(1) ამ ნაწილში მოცემული წესები გამოიყენება მზიდი (R) კონსტრუქციების, გამყოფი (EI)
კონსტრუქციებისა და მზიდი და გამყოფი (REI) კონსტრუქციებისათვის. გამყოფი
ფუნქციისათვის წესები გამოიყენება, არაუმეტეს, 60-წუთიანი სტანდარტული
ცეცხლმედეგობისათვის.
5.2 მზიდუნარიანობის ფუნქციის ანალიზი
(1) არაგამყოფი მზიდი კონსტრუქციები უნდა დაპროექტდეს ერთდროულად ორივე

გვერდზე მოდებულ ხანძრის ზემოქმედებაზე.
შენიშვნა 1: კედლისა და გადახურვის ანაკრები კონსტრუქციებისთვის, სადაც სიცარიელეები საიზოლაციო

მასალითაა ამოვსებული, დაპროექტების მეთოდი მოცემულია C (ინფორმაციულ) დანართში.
შენიშვნა 2: კედლისა და გადახურვის ანაკრები კონსტრუქციებისათვის, რომლებშიც სიცარიელეებია,

დაპროექტების წესები მოცემულია D (ინფორმაციულ) დანართში.
5.3 გამყოფი ფუნქციის ანალიზი
(1) ანალიზით გათვალისწინებული უნდა იყოს სხვადასხვა მასალის ელემენტის

მონაწილეობა და მათი განლაგება ანაკრებ კონსტრუქციაში.
შენიშვნა: დაპროექტების მეთოდი მოცემულია E (ინფორმაციულ) დანართში.
52
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ნაწილი 6 შეერთებები
(1) ეს ნაწილი გამოიყენება ელემენტებს შორის შეერთებებისთვის სტანდარტული

ხანძრისას და, თუ სხვაგვარად არ არის განსაზღვრული, არაუმეტეს, 60-წუთიანი
ცეხლმედეგობისათვის. ამ ნაწილში მოცემულია წესები ლურსმნებით, ჭანჭიკებით,
სოგმანებით, ხრახნებით და, ასევე, გლუვი რგოლური სოგმანური, ძვრაზე მომუშავე
ფურცლოვანი და დაკბილულფურცლოვანი შემაერთებლებით შეერთებებისათვის.
(2) 6.2-სა და 6.3-ში მოცემული წესები გამოიყენება გვერდულად დატვირთული

სიმეტრიული სამელემენტიანი შეერთებებისთვის. ღერძულად დატვირთულ ხრახნები
განხილულია 6.4-ში.
6.2 შეერთებები ხის გვერდითი ელემენტებით
6.2.1 გამარტივებული წესები
6.2.1.1 დაუცველი შეერთებები
(1) თუ ბიჯები, კიდემდე/ბოლომდე მანძილები და გვერდითი ელემენტის ზომები

შეესაბამება EN 1995-1-1-ის მე-8 ნაწილში მოცემულ მინიმალურ მოთხოვნებს, ხის ხესთან
დაუცველი შეერთებების ცეცხლისადმი წინაღობა შეიძლება აღებული იყოს 6.1
ცხრილიდან.
ცხრილი 6.1 - ხის გვერდითი ელემენტის მქონე დაუცველი შეერთებების ცეცხლმედეგობა
ცეცხლმედეგობის დრო (წთ) პირობებიa

𝒕𝐝,𝐟𝐢
ლურსმნები 15 𝑑 ≥ 2,8 მმ
ხრახნები 15 𝑑 ≥ 3,5 მმ
ჭანჭიკები 15 𝑡1 ≥ 45 მმ
სოგმანები 20 𝑡1 ≥ 45 მმ
EN 912-ის შესაბამისი შემაერთებლები 15 𝑡1 ≥ 45 მმ
a 𝑑 არის სამაგრის დიამეტრი, ხოლო 𝑡1 გვერდითი ელემენტის სისქე
(2) ისეთი სოგმანებით, ლურსმნებით ან ხრახნებით შეერთებებისთვის, რომელთა თავები

გამოშვერილი არაა, 6.1 ცხრილში მოცემულზე მეტი, ცეცხლმედეგობის 𝑡d,fi პერიოდები
მაგრამ, არაუმეტეს, 30 წუთისა, შეიძლება მიიღწეს შემდეგი ზომების afi -თ გაზრდით,
კერძოდ უნდა გაიზარდოს:
- გვერდითი ელემენტების სისქე;
53
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
- გვერდითი ელემენტები სიგანე;
- მანძილი სამაგრებიდან კიდემდე და ბოლომდე.
სადაც:
afi = 𝛽n 𝑘flux (𝑡req − 𝑡d,fi ) (6.1)
𝛽n არის დანახშირების სიჩქარე 3.1 ცხრილის შესაბამისად;
𝑘flux არის კოეფიციენტი, რომელიც ითვალისწინებს გაზრდილ სითბოს ნაკადს

სამაგრში;
𝑡req არის სტანდარტული ცეცხლისადმი წინაღობის მოთხოვნილი პერიოდი;
𝑡d,fi არის 6.1 ცხრილში მოცემული დაუცველი შეერთების ცეცხლისადმი წინაღობის

პერიოდი.
ნახაზი 6.1 - შეერთებების დამატებითი სისქე და კიდემდე/ბოლომდე დამატებითი

მანძილები
(3) 𝑘flux კოეფიციენტი აღებული უნდა იყოს 𝑘flux = 1,5-ის ტოლად.
6.2.1.2 დაცული შეერთებები
(1) თუ შეერთება დაცულია ხის პანელებით შემოსვის, გადამუშავებული ხის პანელების

ან თაბაშირის A ან H ტიპის ფილის დამატებით, დრო დანახშირების დაწყებამდე უნდა
აკმაყოფილებდეს შემდეგ პირობას:
𝑡ch ≥ 𝑡req − 0,5 𝑡d,fi (6.2),
სადაც:
54
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑡ch არის დანახშირების დაწყებამდე დრო 3.4.3.3-ის შესაბამისად;
𝑡req არის სტანდარტული ცეცხლისადმი წინაღობის მოთხოვნილი პერიოდი;
𝑡d,fi არის 6.1 ცხრილში მოცემული დაუცველი შეერთების ცეცხლისადმი წინაღობა.
(2) თუ შეერთება დაცულია F ტიპის თაბაშირი ფილით, დანახშირების დაწყებამდე დრო

უნდა აკმაყოფილებდეს შემდეგ პირობას:
𝑡ch ≥ 𝑡req − 1,2 𝑡d,fi (6.3)
(3) შეერთებებისთვის, რომლებშიც სამაგრები დაცულია ხის ჩაწებებული საცობებით,

საცობების სიგრძე უნდა განისაზღვროს (6.1) გამოსახულების მიხედვით (იხ. 6.2 ნახაზი).
(4) დამატებითი დაცვის ჩამაგრებით უზრუნველყოფილი უნდა იყოს დაცვის ნაადრევი

რღვევის თავიდან აცილება. გადამუშავებული ხის პანელებით ან თაბაშირის ფილით
უზრუნველყოფილი დამატებითი დაცვა ადგილზე უნდა დარჩეს ელემენტის
დანახშირების დაწყებამდე (𝑡 = 𝑡ch ). თაბაშირის F ტიპის ფილით უზრუნველყოფილი
დამატებითი დაცვა შენარჩუნებული უნდა იყოს ცეცხლისადმი წინაღობის საჭირო
პერიოდის განმავლობაში (𝑡 = 𝑡req ).
(5) ჭანჭიკურ შეერთებებში ჭანჭიკების თავები დაცული უნდა იყოს afi სისქის დამცავი
მასალით (იხ. 6.3 ნახაზი).
(6) ლურსმნებით ან ხრახნებით დამატებითი დაცვის ჩამაგრებისათვის გამოიყენება

შემდეგი წესები:
- სამაგრებს შორის მანძილი ფილის კიდეების გასწვრივ არ უნდა იყოს 100 მმ-ზე
მეტი, ხოლო შიგა სამაგრებისთვის 300 მმ-ზე მეტი;
- სამაგრების კიდემდე მანძილი უნდა იყოს (6.1) გამოსახულებით გაანგარიშებული
afi -ს ტოლი ან მასზე მეტი (იხ. 6.2 ნახაზი).
(7) ხისგან, გადამუშავებული ხის პანელებისგან ან თაბაშირის A ან H ტიპის ფილებისგან

დამზადებული დამატებითი დაცვის სამაგრების შეღწევის სიღრმე უნდა იყოს, სულ
მცირე, 6𝑑-ის ტოლი, სადაც 𝑑 არის სამაგრის დიამეტრი. თაბაშირის F ტიპის ფილისთვის
დაუნახშირებელ ხეში (დანახშირების ზოლის გარეთ) შეღწევის სიგრძე უნდა იყოს, სულ
მცირე, 10 მმ (იხ. 7.1b ნახაზი).
55
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
1 ჩაწებებული საცობები
2 დამატებითი დაცვა პანელებით
3 ისეთი პანელების სამაგრები, რომლებიც დამატებით დაცვას უზრუნველყოფს
ნახაზი 6.2 - ჩაწებებული საცობებისგან, გადამუშავებული ხის პანელებისგან ან თაბაშირის

ფილისგან დამზადებული დამატებითი დაცვის მაგალითები (გვერდითი და შუა
ელემენტების კიდეების დაცვა ნაჩვენები არ არის)
1 - ელემენტი
2 - ჭანჭიკის თავი
3 - ელემენტი, რომელიც დაცვას უზრუნველყოფს
ნახაზი 6.3 - ჭანჭიკის თავის დაცვის მაგალითი
6.2.1.3 დამატებითი წესები შიგა ლითონის ფურცლებიანი შეერთებებისთვის
(1) 2 მმ-ს ტოლი ან მეტი სისქის შიგა ლითონის ფურცლებიანი კვანძებისთვის, რომლებიც
არ სცდება ხის ზედაპირს, ლითონის ფურცლების 𝑏st სიგანისთვის გათვალისწინებული
უნდა იყოს 6.2 ცხრილში მოცემული პირობები.
56
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ცხრილი 6.2 - დაუცველი კიდეების მქონე ლითონის ფურცლების სიგანეები
𝒃𝐬𝐭
ზოგადად დაუცველი კიდეები R 30 ≥ 200 მმ
R 60 ≥ 280 მმ
დაუცველი კიდეები ერთ ან ორ გვერდზე R 30 ≥ 120 მმ
R 60 ≥ 280 მმ
(2) შეიძლება ჩაითვალოს, რომ ხის ელემენტზე ვიწრო ლითონის ფურცლები დაცულია
(იხ. 6.4 ნახაზი) შემდეგ შემთხვევებში:
- მაქსიმუმ 3 მმ-ის სისქის ფურცლებისთვის, თუ 𝑑g ღრეჩოს სიღრმე 20 მმ-ზე მეტია

30-წუთიანი ცეცხლმედეგობისას, ხოლო 60-წუთიანი ცეცხლმედეგობისას
აღემატება 60 მმ-ს;
- ჩაწებებული ზოლების ან გადამუშავებული ხის დამცავი ფილის მქონე
კვანძებისთვის, თუ ჩაწებებული ზოლის 𝑑g სიღრმე ან პანელის ℎp სისქე
აღემატება 10 მმ-ს 30-წუთიანი ცეცხლმედეგობისას, ხოლო 60-წუთაინი
ცეცხლმედეგობისას - აღემატება 30 მმ-ს.
ნახაზი 6.4 - ლითონის ფურცლების დაცვა (სამაგრები ნაჩვენები არ არის): a) დაუცველი; b)

ღრეჩოებით დაცული; c) ჩაწებებული ზოლებით დაცული; d) პანელებით დაცული
6.2.2 შემცირებული დატვირთვის მეთოდი
6.2.2.1 დაუცველი შეერთებები
(1) ჭანჭიკებისა და სოგმანებისათვის გამოყენებული წესები მართობულია, თუ

გვერდითი ფურცლის სისქე აღემატება 𝑡1 -ს ან მისი ტოლია:
50
𝑡1 = max { (6.4),
50 + 1,25(𝑑 − 12)
სადაც 𝑑 არის ჭანჭიკის ან სოგმანის დიამეტრი (მმ).
(2) სტანდარტული ხანძრისას სამაგრებიანი შეერთების მახასიათებელი

მზიდუნარიანობა ძვრისას ასე უნდა განისაზღვროს:
𝐹v,Rk,fi = 𝜂 𝐹v,Rk (6.5),
57
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝜂 = e−𝑘 𝑡d,fi (6.6),
სადაც:
𝐹v,Rk არის ნორმალური ტემპერატურის დროს შეერთების სამაგრების მახასიათებელი

გვერდითი მზიდუნარიანობა ძვრისას (იხ. EN 1995-1-1-ის მე-8 ნაწილი);
𝜂 არის გარდაქმნის კოეფიციენტი;
𝑘 არის 6.3 ცხრილში მოცემული პარამეტრი;
𝑡d,fi არის დაუცველი შეერთების საანგარიშო ცეცხლმედეგობა (წთ).

შენიშვნა: საანგარიშო მზიდუნარიანობა განისაზღვრება 2.3-ის (2)P-ს შესაბამისად.
(3) ისეთი დაუცველი შეერთების საანგარიშო ცეცხლმედეგობა, რომელზეც ხანძრისას

ზემოქმედებების საანგარიშო ეფექტებია მოდებული (იხ. 2.4.1), ასე უნდა განისაზღვროს:
1 𝜂fi 𝛾M,fi
𝑡d,fi = − In (6.7),
𝑘 𝛾M 𝑘fi
სადაც:
𝑘 არის 6.3 ცხრილში მოცემული პარამეტრი;
𝜂fi არის ხანძრისას საანგარიშო დატვირთვის შემცირების კოეფიციენტი (იხ. 2.4.2 (2));
𝛾M არის შეერთების კერძო კოეფიციენტი (იხ. EN 1995-1-1-ის 2.4.1);
𝑘fi არის 2.3(4)-ის შესაბამისად განსაზღვრული მნიშვნელობა;
𝛾M,fi არის ხის მასალის უსაფრთხოების კერძო კოეფიციენტი ხანძრისას (იხ. 2.3(1)).
ცხრილი 6.3 - 𝒌 პარამეტრი
შეერთების ტიპი 𝐤 𝒌 პარამეტრის გამოყენების მაქსიმალური პერიოდი

დაუცველ შეერთებაში (წთ)
ლურსმნებითა და ხრახნებით 0,08 20
ჭანჭიკებიანი (ხის ხესთან შეერთებაში), 0,065 30
როდესაც 𝑑 ≥ 12 მმ
ჭანჭიკებიანი (ლითონის ხესთან 0,085 30
შეერთებაში), როდესაც 𝑑 ≥ 12 მმ
სოგმანებიანი (ხის ხესთან შეერთებაშიa), 0,04 40
როდესაც 𝑑 ≥ 12 მმ
სოგმანებიანი (ლითონის ხესთან 0,085 30
შეერთებაშიa), როდესაც 𝑑 ≥ 12 მმ
შემაერთებლები EN 912-ის შესაბამისად 0,065 30
aსოგმანებისთვის მნიშვნელობები დამოკიდებულია იმაზე, არსებობს თუ არა ერთი ჭანჭიკი ყოველი ოთხი
სოგმანისთვის
58
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(4) 5მმ-ზე მეტად გადმონაშვერი სოგმანებისთვის 𝑘-ს მნიშვნელობები უნდა იყოს
ჭანჭიკებისთვის განსაზღვრული მნიშვნელობების ტოლი.
(5) ჭანჭიკებიანი და სოგმანებიანი შეერთებებისათვის მზიდუნარიანობა უნდა იყოს

შესაბამისი სამაგრების მზიდუნარიანობების ჯამის ტოლი.
(6) ისეთი ლურსმნებიანი ან ხრახნებიანი შეერთებებისათვის, რომელთა თავები

გამოშვერილი არაა, (6.7) გამოსახულებით მოცემულზე მაღალი ცეცხლმედეგობისთვის
(რომელიც, ამასთან, არ აღემატება 30 წთ-იან პერიოდს), გვერდითი ელემენტის სისქე და
კიდემბდე/ბოლომდე მანძილები უნდა გაიზარდოს afi -თი (იხ. 6.1 ნახაზი), რომელიც ასე
afi = 𝛽n (𝑡req − 𝑡d,fi ) (6.8),
სადაც:
𝛽n არის დანახშირების პირობითი სიჩქარე 3.1 ცხრილის შესაბამისად;
𝑡req არის სტანდარტული ცეცხლმედეგობა;
𝑡d,fi არის ისეთი დაუცველი შეერთების ცეცხლმედეგობა, რომელზეც მოდებულია

ზემოქმედებების საანგარიშო ეფექტი ხანძრისას (იხ. 2.4.1).
6.2.2.2 დაცული შეერთებები
(1) 6.2.1.2 გამოიყენება მაშინ, თუ აუცილებელია არაა 𝑡d,fi -ს გაანგარიშება (6.7)

გამოსახულების შესაბამისად.
(2) ელემენტების ბოლოსა და გვერდის ზედაპირების დაცვის ალტერნატიული მეთოდის

სახით, ბოლოებამდე და კიდეებამდე მანძილები შეიძლება გაიზარდოს afi -თი (6.1)
გამოსახულების შესაბამისად. თუმცა 30-წუთიანზე მეტი ცეცხლმედეგობისათვის
ბოლოებამდე მანძილები უნდა გაიზარდოს 2afi -თი. ბოლოებამდე მანძილის ასეთი
ზრდა, ასევე, გამოიყენება შეერთებაში პირაპირა შეერთებული ცენტრალური
ელემენტებისათვის.
6.3 შეერთებები ლითონის გარე ფურცლებით
6.3.1 ცეცხლისგან დაუცველი შეერთებები
(1) ლითონის გარე ფურცლების მზიდუნარიანობა უნდა განისაზღვროს EN 1993-1-2-ში

მოცემული წესების შესაბამისად.
59
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(2) EN 1993-1-2-ის შესაბამისად ლითონის ფურცლების კვეთის კოეფიციენტის
გაანგარიშებისათვის შეიძლება ჩაითვალოს, რომ ხის მასალასთან უშუალო შეხების მქონე
ლითონის ზედაპირები დაცულია ცეცხლის ზემოქმედებისგან.
6.3.2 დაცული შეერთებები
(1) გვერდით ელემენტებად გამოყენებული ლითონის ფურცლები შეიძლება ჩაითვალოს

დაცულად, თუ ისინი მთლიანადაა (ფურცლის კიდეების ჩათვლით) დაფარული afi
მინიმალური სისქის ხის ან გადამუშავებული ხის პანელებით (6.1) გამოსახულების
შესაბამისად, რომლისთვისაც 𝑡d,fi = 5 წთ.
(2) ცეცხლდამცავი საშუალებების ეფექტი უნდა განისაზღვროს EN 1993-1-2-ის

შესაბამისად.
6.4 გამარტივებული წესები ღერძულად დატვირთული ხრახნებისათვის
(1) ცეცხლის პირდაპირი ზემოქმედებისგან დაცული ღერძულად დატვირთული

ხრახნებისათვის გამოიყენება შემდეგი წესები.
(2) ხრახნების საანგარიშო წინაღობა უნდა განისაზღვროს (2.3) გამოსახულების

(3) შეერთებებისათვის, სადაც სამაგრის a2 და a3 მანძილები აკმაყოფილებს (6.9) და (6.10)

გამოსახულებებს (იხ. 6.5 ნახაზი), ხანძრისას ხრახნის ღერძული წინაღობის შემცირების 𝜂
გარდაქმნის კოეფიციენტი უნდა გაანგარიშდეს (6.11) გამოსახულების შესაბამისად:
a2 ≥ a1 + 40 (6.9)
a3 ≥ a1 + 20 (6.10),
სადაც a1 , a2 და a3 არის მანძილები (მმ).
0, თუ a1 ≤ 0,6 𝑡fi,d (a)

0,44 a1 − 0,264 𝑡d,fi
, თუ 0,6 𝑡d,fi ≤ a1 ≤ 0,8 𝑡d,fi + 5 (b)
0,2 𝑡d,fi + 5
𝑛= (6.11),
0,56 a1 − 0,36 ∙ 𝑡d,fi + 7,32
, თუ 0,8 𝑡d,fi + 5 ≤ a1 ≤ 𝑡d,fi + 28 (c)
0,2 𝑡d,fi + 23
{1,0, თუ a1 ≥ 𝑡d,fi + 28 (d)
სადაც:
a1 არის გვერდის დამცავი შრე (მმ) (იხ. 6.5 ნახაზი);
60
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑡d,fi არის ცეცხლმედეგობისათვის საჭირო პერიოდი (წთ).
(4) სამაგრებისათვის, რომელთა კიდეებამდე მანძილები არის a2 = a1 და a3 ≥ a1 + 20 მმ ,

𝜂 გარდაქმნის კოეფიციენტი უნდა განისაზღვროს (6.11) გამოსახულების შესაბამისად,
სადაც 1,25 𝑡d,fi ჩაანაცვლებს 𝑡d,fi-ს.
ნახაზი 6.5 - განივკვეთი და მანძილების განსაზღვრება
61
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ნაწილი 7 დეტალიზება
7.1 კედლები და გადახურვები
7.1.1 ზომები და ბიჯები
(1) კედლის კარკასის ელემენტებისა და გადახურვის ძელების ბიჯი არ უნდა

აღემატებოდეს 625 მმ-ს.
(2) კედლების ცალკეული პანელების მინიმალური სისქე ასე უნდა განისაზღვროს:

𝑙p
𝑡p,min = max {70 (7.1),
8
სადაც:
𝑡p,min არის პანელის მინიმალური სისქე (მმ)
𝑙p არის პანელის მალი (ხის ჩარჩოს ელემენტების ან ლარტყების ბიჯები) (მმ).
(3) თითოეულ მხარეს ერთი შრის მქონე კონსტრუქციებში გადამუშავებული ხის

პანელების მახასიათებელი სიმკვრივე უნდა იყოს, სულ მცირე, 350 კგ/მ3.
7.1.2 პანელის შეერთებების დეტალიზება
(1) პანელები უნდა იყოს ჩამაგრებული ხის ჩარჩოში ან ლარტყებში.
(2) გადამუშავებული ხის პანელებისა და ხის პანელებით შემოსვისათვის ლურსმნებისა

და ხრახნების ბიჯი პერიმეტრის გარშემო უნდა იყოს, შესაბამისად, 150 მმ და 250 მმ.
მზიდი პანელებისთვის შეღწევის მინიმალური სიგრძე უნდა იყოს სამაგრის დიამეტრზე
რვაჯერ მეტი, ხოლო არამზიდი პანელებისთვის - სამაგრის დიამეტრზე ექვსჯერ მეტი.
(3) თაბაშირის A და H ტიპის ფილებისთვის საკმარისია ნორმალურ ტემპერატურაზე

შეღწევის სიგრძის, ბიჯებისა და კიდემდე მანძილებისათვის დაპროექტების წესების
გათვალისწინება. ამასთან, ხრახნებისთვის პერიმეტრისა და შიგა ბიჯები არ უნდა იყოს,
შებამისად, 200 მმ-სა და 300 მმ-ზე მეტი.
(4) თაბაშირის F ტიპის ფილისთვის ნარჩენ განივკვეთში სამაგრის 𝑙a შეღწევის სიგრძე არ

უნდა იყოს 10 მმ-ზე ნაკლები (იხ. 7.1 ნახაზი).
(5) პანელის კიდეები მჭიდროდ უნდა იყოს შეერთებული (დასაშვებია, მაქსიმუმ, 1 მმ-
იანი ღრეჩო). ისინი ჩამაგრებული უნდა იყოს ხის ელემენტის ან ლარტყების, მინიმუმ, ორ
მოპირდაპირე კიდეში.
62
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(6) რამდენიმე შრისთვის პანელის კვანძები ზიგზაგისებურად უნდა განლაგდეს, სულ
მცირე, 60 მმ დაშორებით. თითოეული პანელი უნდა ჩამაგრდეს ინდივიდუალურად.
7.1.3 იზოლაცია
(1) გაანგარიშებისას გათვალისწინებული საიზოლაციო შრეები ან ფილები ერთმანეთზე

მჭიდროდ უნდა იყოს მორგებული და ჩამაგრებული ხის ჩარჩოში, რომ თავიდან იყოს
აცილებული ნაადრევი რღვევა და აძრობა.
7.2 სხვა ელემენტები
(1) გადამუშავებული ხის ცეცხლდამცავი პანელები ან ხის პანელებით შემოსვის

ელემენტები (როგორებიცაა კოჭები და სვეტები) ხეში უნდა ჩამაგრდეს ელემენტში
ლურსმნებით ან ხრახნებით 7.2 ნახაზის შესაბამისად. პანელი უნდა ჩამაგრდეს თავად
ელემენტში და არა სხვა პანელში. პანელების რამდენიმეშრიანი მოპირკეთებისთვის
თითოეული შრე უნდა ჩამაგრდეს ცალკე, ხოლო კვანძები ზიგზაგისებურად უნდა
განლაგდეს, სულ მცირე, 60 მმ-იანი დაშორებით. სამაგრების ბიჯი არ უნდა
აღემატებოდეს 200 მმ-ს ან ℎp პანელის სისქის 17-ზე ნამრავლს (გათვალისწინებული უნდა
იყოს მათგან უმცირესი მნიშვნელობა). სამაგრისათვის გამოიყენება 7.1.2(1)-(2) (იხ. 7.1b
ნახაზი). კიდიდან მანძილი არ უნდა აღემატებოდეს ℎp პანელის სისქის 3-ზე ნამრავლს და
არ უნდა იყოს პანელის სისქის 1,5 ნამრავლზე ან 15 მმ-ზე ნაკლები, მათგან რომელიც
უფრო მცირეა.
1 დაუწვავი ხე
2 დანახშირებული შრე
63
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
3 პანელი
4 სამაგრი
5 იზოლაცია
ნახაზი 7.1 - თაბაშირის ფილით დაცული ხის ელემენტები - დაუწვავ ხის მასალაში
სამაგრების შეღწევის სიგრძის მაგალითები: a) ხის ჩარჩოს ანაკრები კონსტრუქცია
იზოლაციით სიცარიელეში; b) ზოგადად, განიერი ხის ელემენტი
ნახაზი 7.2 - კოჭებზე ან სვეტებზე ცეცხლდამცავი პანელების ჩამაგრების მაგალითი
A დანართი (ინფორმაციული)
ცეცხლის პარამეტრული ზემოქმედება
A.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1) ამ დანართში მოცემულია ტემპერატურა-დროის პარამეტრული მრუდების

საფუძველზე ღიობის კოეფიციენტის მეთოდით ბუნებრივი ხანძრისას ცეცხლის
ზემოქმედების განსაზღვრა.
შენიშვნა: ტემპერატურა-დროის პარამეტრული მრუდების განსაზღვრის მეთოდი მოცემულია EN 1991-1-
2:2002-ის A დანართში.
64
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
A.2 დანახშირების სიჩქარე და სიღრმე
(1) დაუცველი წიწვოვანი ხის მასალისათვის უნდა გამოიყენებოდეს დანახშირების 𝛽

სიჩქარესა და t დროს შორის დამოკიდებულება, რომელიც A.1 ნახაზზეა მოცემული. 𝛽par
დანახშირების სიჩქარე ხანძრის პარამეტრული მრუდის გახურების ფაზისთვის ასე
განისაზღვრება:
0,2√𝛤 − 0,04
𝛽par = 1,5 𝛽n (A. 1),
0,16√𝛤 + 0,08
𝑂 2
( )
𝛤= 𝑏 2 (A. 2)
0,04
(1160)
𝐴v
𝑂= √ℎeq (A. 3)
𝐴t
𝑏 = √𝜌𝑐𝜆 (A. 4)
𝐴𝑖 ℎ𝑖
ℎeq = ∑ (A. 5),
𝐴
სადაც:
𝑂 არის ღიობის კოეფიციენტი (მ0,5 );
𝛽n არის დანახშირების პირობითი საანგარიშო სიჩქარე (მმ/წთ);
𝐴v არის ხანძრის ნაკვეთურის ვერტიკალურ საზღვრებში ღიობების (ფანჯრების და

სხვ.) ჯამური ფართობი (მ2 );
𝐴t არის ხანძრის ნაკვეთურის შემომსაზღვრელი იატაკის, კედლებისა და ჭერების

ჯამური ფართობი (მ2 );
𝐴i არის i ვერტიკალური ღიობის ფართობი (მ2 );
ℎeq არის ყველა ვერტიკალური ღიობის (ფანჯრების და სხვ.) საშუალო შეწონილი

სიმაღლე (მ);
ℎi არის i ვერტიკალური ღიობის სიმაღლე (მ);
𝛤 არის კოეფიციენტი, რომელიც ითვალისწინებს ხანძრის ნაკვეთურის საზღვრების

სითბურ თვისებებს;
65
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑏 არის მთლიანი გარსაცმის სითბოს შთანთქმის უნარი (იხ. EN 1991-1-2:2002-ის A
დანართი);
𝜆 არის ხანძრის ნაკვეთურის საზღვრის თბოგამტარობა (ვტმ−1 𝐾 −1);
𝜌 არის ხანძრის ნაკვეთურის საზღვრის სიმკვრივე (კგ/მ3 );
𝑐 არის ხანძრის ნაკვეთურის საზღვრის კუთრი თბოტევადობა (ჯკგ−1 𝐾 −1 );
ნახაზი A1 - დანახშირების სიჩქარე-დროის დამოკიდებულება
(2) დანახშირების სიღრმე ასე უნდა განისაზღვროს:

𝛽par 𝑡, თუ 𝑡 ≤ 𝑡0 (a)
2
𝑡 𝑡0
𝑑char = 𝛽par (1,5𝑡0 − − ), თუ 𝑡0 ≤ 𝑡 ≤ 3𝑡0 (b) (A. 6),
4𝑡0 4
{ 2𝛽par 𝑡0 , თუ 3𝑡0 ≤ 𝑡 ≤ 5𝑡0 (c)
𝑞t,d
𝑡0 = 0,009 (A. 7),
𝑂
სადაც:
𝑡0 არის დანახშირების მუდმივი სიჩქარის დროის პერიოდი (წთ);
𝑞t,d არის ხანძრის ნაკვეთურის შემომსაზღვრელი იატაკების, კედლებისა და ჭერების

ჯამურ ფართობთან დაკავშირებული ხანძრის დატვირთვის საანგარიშო სიმკვრივე
(მგჯ/მ 2 ) (იხ. EN 1991-1-2:2002).
(1)-სა და (2)-ში მოცემული წესები უნდა გამოიყენებოდეს მხოლოდ მაშინ, როდესაც:
66
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
− 𝑡0 ≤ 40 წთ;
𝑏
− 𝑑char ≤ ;
4
ℎ
− 𝑑char ≤ ,
4
სადაც:
𝑏 არის განივკვეთის სიგანე;
ℎ არის განივკვეთის სიმაღლე.
A.3 ელემენტების მექანიკური წინაღობა წიბოზე ღუნვისას
(1) ისეთი ელემენტის წიბოზე ღუნვისას, რომლის თავდაპირველი სიგანე 𝑏 ≥ 130 მმ-ია,
ხოლო სამი გვერდი ხანძრის ზემოქმედებისგან დაუცველია, მექანიკური წინაღობა
ხანძრის სრული ხანგრძლივობისას შეიძლება განისაზღვროს ნარჩენი განივკვეთით.
ელემენტის ნარჩენი განივკვეთი უნდა განისაზღვროს საწყისი განივკვეთისგან
დანახშირების სიღრმის გამოკლებით (A.6) გამოსახულების შესაბამისად.
(2) წიწვოვანი ხის მასალებისათვის 𝑘mod,fi ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი ასე

- 𝑡 ≤ 3𝑡0 -სთვის: ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი უნდა გაანგარიშდეს (4.2)

გამოსახულების შესაბამისად;
- 𝑡 = 5𝑡0 -სთვის: ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი უნდა გაანგარიშდეს
შემდეგნაირად:
𝑑char,n
𝑘mod,fi = 1,0 − 3,2 (A. 8),
𝑏
სადაც:
𝑑char,n არის დანახშირების პირობითი სიღრმე;
𝑏 არის ელემენტის სიგანე.
3𝑡0 ≤ 𝑡 ≤ 5𝑡0 -ისათვის ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი შეიძლება განისაზღვროს

წრფივი ინტერპოლაციით.
შენიშვნა: თუ 4.2.3-ში მოცემული შემცირებული თვისებების მეთოდის გამოყენება არ არის
გათვალისწინებული ეროვნულ დანართში, 𝑡 ≤ 3𝑡0 -ისათვის ხანძრის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი
შემცირებული განივკვეთის მეთოდით ასე შეიძლება განისაზღვროს:
67
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑊ef
𝑘mod.fi = (A. 9),
𝑊r
სადაც:
𝑊ef არის 4.2.2-ის მიხედვით განსაზღვრული ეფექტური განივკვეთის წინაღობის მომენტი;
𝑊r არის ნარჩენი განივკვეთის წინაღობის მომენტი.
68
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
B დანართი (ინფორმაციული)
გაუმჯობესებული გაანგარიშების მეთოდები
B.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1) ცალკეული ელემენტებისთვის, კონსტრუქციის ნაწილებისთვის ან მთლიანი

კონსტრუქციებისთვის შეიძლება გამოიყენებოდეს გაუმჯობესებული გაანგარიშების
მოდელები.
(2) გაუმჯობესებული გაანგარიშების მეთოდები შეიძლება გამოიყენებოდეს:
- დანახშირების სიღრმის განსაზღვრისათვის;

- კონსტრუქციულ ელემენტებში ტემპერატურის ზრდისა და განაწილებისათვის
(სითბური რეაქციის მოდელი);
- კონსტრუქციის ან მისი ნებისმიერი ნაწილის კონსტრუქციული ქცევის
შესაფასებლად (კონსტრუქციული რეაქციის მოდელი).
(3) გარემოს ტემპერატურა აღებული უნდა იყოს 20°C-ის ტოლად.
(4) სითბური რეაქციის გაუმჯობესებული გაანგარიშების მეთოდები უნდა ეფუძნებოდეს

თბოგადაცემის მეთოდს.
(5) სითბური რეაქციის მოდელი უნდა ითვალისწინებდეს ტემპერატურის მიხედვით

მასალის სითბური თვისებების ცვლილებას.
შენიშვნა: თუ სითბური მოდელები არ ითვალისწინებს ისეთ მოვლენებს, როგორებიცაა მასის გადაცემით
(მაგალითად, ტენის აორთქლებით) ან დაბზარვით გამოწვეული გაზრდილი თბოგადაცემა, რომელიც
იწვევს კონვექციით და/ან გამოსხივებით თბოგადაცემას, სითბური თვისებები ხშირად იცვლება ისეთი
შედეგების მისაღებად, რომელთა შემოწმება გამოცდებითაა შესაძლებელი.
(6) გათვალისწინებული უნდა იყოს ხეში ნებისმიერი ტენშემცველობისა და თაბაშირის

ფილით დაცვის გავლენა.
(7) კონსტრუქციული რეაქციის გაანგარიშების სრულყოფილი მეთოდები უნდა

ითვალისწინებდეს ტემპერატურის მიხედვით და, ასევე, საჭიროებისას ტენიანობის
მიხედვით მექანიკური თვისებების ცვლილებას.
(8) გათვალისწინებული უნდა იყოს დროებითი სითბური ცოცვადობის ეფექტები. ხისა

და გადამუშავებული ხის მასალებისათვის განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მიექცეს
ტენიანობის დროებით მდგომარეობებს.
შენიშვნა: B დანართში მოცემული ხის მექანიკური თვისებები მოიცავს სითბური ცოცვადობის ეფექტებსა
და ტენიანობის დროებით მდგომარეობებს.
69
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(9) ხის ან გადამუშავებული ხის გარდა სხვა მასალებისთვის გათვალისწინებული უნდა
იყოს თერმული ზემოქმედებით გამოწვეული დეფორმაციებისა და ძაბვების ეფექტები,
რომელთაც განაპირობებს ტემპერატურის ზრდა და ტემპერატურის გრადიენტები.
(10) კონსტრუქციული რეაქციის მოდელი უნდა ითვალისწინებდეს მასალის არაწრფივი

თვისებების ეფექტებს.
B.2 სითბური თვისებები
(1) სტანდარტული ხანძრისას თბოგამტარობის, თბოტევადობისა და წიწვოვანი ხის

მასალის სიმკვრივის კოეფიციენტის მნიშვნელობები შეიძლება აღებული იყოს B.1-B.3
ნახაზებისა და B.1 და B.2 ცხრილების შესაბამისად.
შენიშვნა 1: დანახშირებული შრის თბოგამტარობის მნიშვნელობები უნდა იყოს ფაქტობრივი
მნიშვნელობები და არა ნახშირის გაზომილი მნიშვნელობები, რათა გათვალისწინებული იყოს 500°C-ზე
ზევით შეკლების ბზარებითა და დაახლოებით 1000°C-ზე დანახშირებული შრის მოხსნით გაზრდილი
თბოგადაცემა. ყველაზე მეტად გავრცელებული კომპიუტერული მოდელები ამ ეფექტებს არ
ითვალისწინებს.
შენიშვნა 2: გამოყენებული მოდელის შესაბამისად გაანგარიშებისას შეიძლება აუცილებელი იყოს სითბური

თვისებების მოდიფიკაცია.
გამტარობა [ვმ-1 K-1]
ტემპერატურა [°∁]
ნახაზი B.1 - ხისა და დანახშირებული შრის ტემპერატურისა და თბოგამტარობის

დამოკიდებულება
70
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ცხრილი B.1 - ხისა და დანახშირებული შრის ტემპერატურისა და თბოგამტარობის
დამოკიდებულება
ტემპერატურა თბოგამტარობა
°∁ ვტმ-1 K-1
20 0,12
200 0,15
350 0,07
500 0,09
800 0,35
1200 1,50
თბოტევადობა [კჯ კგ-1 K-1]
B.2 - ხისა და ნახშირის ტემპერატურისა და თბოტევადობის დამოკიდებულება
სიმკვრივის კოეფიციენტი
ნახაზი B.3 – 12 %-იანი თავდაპირველი ტენიანობის წიწვოვანი ხის მასალის

ტემპერატურისა და სიმკვრივის კოეფიციენტის დამოკიდებულება
71
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ცხრილი B.2 - ექსპლუატაციის I კლასის წიწვოვანი ხის მასალის კუთრი თბოტევადობა და
სიმკვრივის მშრალ მდგომარეობაში სიმკვრივესთან თანაფარდობა
ტემპერატურა კუთრი თბოტევადობა სიმკვრივის თანაფარდობაa

°∁ კჯ კგ-1 K-1
20 1,53 1+𝜔
99 1,77 1+𝜔
99 13,60 1+𝜔
120 13,50 1,00
120 2,12 1,00
200 2,00 1,00
250 1,62 0,93
300 0,71 0,76
350 0,85 0,52
400 1,00 0,38
600 1,40 0,28
800 1,65 0,26
1200 1,65 0
a 𝜔 არის ტენშემცველობა
B.3 მექანიკური თვისებები
(1) წიწვოვანი ხის მასალის სიმტკიცისა და დრეკადობის მოდულის ადგილობრივი

მნიშვნელობები უნდა გამრავლდეს ტემპერატურაზე დამოკიდებული შემცირების
კოეფიციენტით B.4 და B.5 ნახაზების შესაბამისად.
შენიშვნა: დამოკიდებულებები მოიცავს ხის მასალის დროებითი ცოცვადობის ეფექტებს.
შემცირების კოეფიციენტი 𝑘𝛩
𝛩 ტემპერატურა [°∁]
ნახაზი B4 - წიწვოვანი ხის მასალის ბოჭკოს პარალელური სიმტკიცის შემცირების

კოეფიციენტი
72
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ფარდობითი დრეკადობის მოდული
ნახაზი B5 - წიწვოვანი ხის მასალის ბოჭკოს პარალელური ტემპერატურის ეფექტი

დრეკადობის მოდულზე
(2) ბოჭკოს მართობული კუმშვისათვის შეიძლება გამოიყენებოდეს სიმტკიცის ისეთივე

შემცირება, როგორც ბოჭკოს პარალელური კუმშვისას.
(3) ძვრისთვის, რომლის ორივე ძაბვის მდგენელი ბოჭკოს მართობულია (ბოჭკოს

მართობული ძვრა), შეიძლება გამოიყენებოდეს სიმტკიცის ისეთივე შემცირება, როგორც
ბოჭკოს პარალელური კუმშვისას.
73
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
C დანართი (ინფორმაციული)
გადახურვის მზიდი ძელები და კედლის კარკასის მზიდი ელემენტები,

რომელთა სიცარიელეები მთლიანად საიზოლაციო მასალითაა ამოვსებული
C.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1) ეს დანართი ეხება სტანდარტული, არაუმეტეს, 60-წუთიანი, ხანძრისას ცეცხლის

ზემოქმედებისათვის ხის ჩარჩოვანი კედლის მზიდუნარიანობის ფუნქციასა და
გადახურვის ანაკრებ კონსტრუქციებს, რომლებიც ცეცხლისგან დაუცველი გვერდიდან
შედგება ხის ელემენტების მქონე (კედლის კარკასი ან ძელი) პანელებიანი
მოპირკეთებისგან. გამოიყენება შემდეგი პირობები:
- სიცარიელეები მთლიანად ამოვსებულია ქვაბამბის ან მინაბოჭკოს იზოლაციით;

- კედლის კარკასის ელემენტები კედლის სიბრტყეში მდგრადობის დაკარგვის
მიმართ, ხოლო ძელები გრეხით მდგრადობის დაკარგვის საწინააღმდეგოდ
გახისტებულია პანელებით ან განმბჯენებით ცეცხლის ზემოქმედებისგან დაცულ
მხარეს;
- იატაკებისთვის პანელები შეიძლება ჩამაგრებული იყოს ლითონის შველერში ხის
ძელების მართობული მიმართულებით, არაუმეტეს, 25 მმ სიღრმით;
- მაცალკევებელი ფუნქცია შემოწმებულია 5.3-ის შესაბამისად.
C.2 ნარჩენი განივკვეთი
C.2.1 დანახშირების სიჩქარეები
(1) პირობითი ნარჩენი განივკვეთი შეიძლება განისაზღვროს C.1 ნახაზის შესაბამისად,

სადაც დანახშირების პირობითი სიღრმე მოცემულია (3.2) გამოსახულებით, ხოლო
დანახშირების პირობითი სიჩქარე განისაზღვრება (C.1) ან (C.2) გამოსახულებების
74
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
1 - პირობითი ნარჩენი განივკვეთი
2 - პირობითი დანახშირებული შრე
ნახაზი C.1 - ხის ჩარჩოს ელემენტის პირობითი ნარჩენი განივკვეთი, რომელიც დაცულია
სიცარიელის იზოლაციით
(2) ცეცხლის ზემოქმედების მხრიდან მოპირკეთებით დაცული ხის ელემენტებისთვის

დანახშირების პირობითი სიჩქარე ასე უნდა განისაზღვროს:
𝛽n = 𝑘s 𝑘2 𝑘n 𝛽0 , რომლისთვისაც 𝑡ch ≤ 𝑡 ≤ 𝑡f (C. 1)
𝛽n = 𝑘s 𝑘3 𝑘n 𝛽0 , რომლისთვისაც 𝑡 ≥ 𝑡f (C. 2),
სადაც:
𝑘n = 1,5;
𝛽n არის დანახშირების პირობითი საანგარიშო სიჩქარე;
𝑘s არის განივკვეთის კოეფიციენტი (იხ. (3));
𝑘2 არის იზოლაციის კოეფიციენტი (იხ. (4));
𝑘3 არის დაცვისშემდგომი კოეფიციენტი (იხ. (5));
𝑘n არის არაწესიერი ნარჩენი განივკვეთის პირობით მართკუთხა განივკვეთად

გარდაქმნის კოეფიციენტი;
𝛽0 არის ცალ მხარეს დანახშირების საანგარიშო სიჩქარე (იხ. 3.4.2-ის 3.1 ცხრილი);
𝑡 არის ხანძრის ზემოქმედების დრო;
75
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑡ch არის ხის ჩარჩოს ელემენტის დანახშირების დაწყების დრო (იხ. C.2.2);
𝑡f არის მოპირკეთების რღვევის დრო (იხ. C.2.3).
(3) განივკვეთის კოეფიციენტი გათვალისწინებული უნდა იყოს C.1 ცხრილის

ცხრილი C.1 - განივკვეთის კოეფიციენტი ხის ჩარჩოს ელემენტის სხვადასხვა

სიგანეებისთვის
𝐛 (მმ) 𝒌𝐬
38 1,4
45 1,3
60 1,1
(4) ისეთი მოპირკეთებისათვის, რომლისთვისაც გამოყენებულია თაბაშირის F ტიპის

ფილები ან თაბაშირის F და A ტიპის ფილების კომბინაცია (სადაც თაბაშირის F ტიპის
ფილები გარე შრეა), იზოლაციის კოეფიციენტი ასე შეიძლება განისაზღვროს:
- წერტილებში, სადაც მოპირკეთება უნაკეროა ან შეერთების მე-2

კონფიგურაციისთვის (იხ. C.2 ნახაზი):
𝑘2 = 1,05 − 0,0073 ℎp (C. 3)
- შეერთების 1-ლი და მე-3 კონფიგურაციისათვის (იხ. C.2 ნახაზი):
𝑘2 = 0,86 − 0,0037 ℎp (C. 4),
სადაც ℎp არის პანელის ყველა შრის ჯამური სისქე (მმ).
1 - შეერთება ერთ შრეში

2 - შეერთება შიგა ფილის შრეში
3 - შეერთება გარე ფილის შრეში
4 - უნაკერო ერთი შრე
ნახაზი C.2 - შეერთების კონფიგურაციები ერთ- და ორშრიან თაბაშირის პანელებში
76
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(5) თუ სიცარიელის საიზოლაციოდ გამოყენებულია ქვაბამბის საიზოლაციო შრეები და
მოპირკეთების რღვევის შემდეგ მაინც რჩება ადგილზე, 𝑘3 დაცვისშემდგომი
კოეფიციენტი ასე უნდა გაანგარიშდეს:
𝑘3 = 0,036 𝑡f + 1 (C. 5),
სადაც 𝑡f არის მოპირკეთების რღვევის დრო (წთ).
(6) თუ სიცარიელის საიზოლაციოდ გამოყენებულია მინაბოჭკო, უნდა ჩაითვალოს, რომ

ელემენტის რღვევა ვლინდება 𝑡f დროს.
C2.2 დანახშირების დაწყება
(1) გადამუშავებული ხის პანელებისგან დამზადებული ცეცხლდამცავი

მოპირკეთებებისათვის ხის ელემენტის 𝑡ch დანახშირების დაწყების დრო ასე უნდა
𝑡ch = 𝑡f (C. 6),
სადაც 𝑡f რღვევის დრო განსაზღვრულია C.2.3 (1)-ის შესაბამისად.
(2) თუ ცეცხლდამცავი მოპირკეთებები დამზადებულია თაბაშირის A, H ან F ტიპის

ფილისგან, ხის ელემენტის ცეცხლისგან დაუცველ ვიწრო გვერდზე დანახშირების
დაწყების დრო უნდა განისაზღვროს 3.4.3.3 (2)-ში მოცემული (3.11) ან (3.12)
გამოსახულებებით.
C2.3 პანელების რღვევის დრო
(1) გადამუშავებული ხის პანელებისგან დამზადებული მოპირკეთებების რღვევის დრო

ასე უნდა განისაზღვროს:
ℎp
𝑡f = −4 (C. 7),
𝛽0
სადაც:
𝑡f არის რღვევის დრო (წთ);
ℎp არის პანელის სისქე (მმ);
𝛽0 არის ცალ მხარეს დანახშირების საანგარიშო სიჩქარე სტანდარტული ხანძრისას

(მმ/წთ).
77
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(2) თაბაშირის A ან H ტიპის ფილისგან დამზადებული მოპირკეთებების რღვევის დრო
ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑡f = 2,8 ℎp − 14 (C. 8)
(3) თაბაშირის F ტიპის ფილისგან დამზადებული მოპირკეთებებისათვის რღვევის

დროის განსაზღვრისას გათვალისწინებული უდნა იყოს:
- თერმული ზემოქმედების შედეგად მოპირკეთების დეგრადაცია;

- დაუნახშირებელ ხეში არასაკმარისი შეღწევის სიგრძით გამოწვეული სამაგრების
ამოძრობით რღვევა.
(4) თერმული ზემოქმედების შედეგად მოპირკეთების დეგრადაციით გამოწვეული

რღვევის დრო უნდა განისაზღვროს გამოცდებით.
შენიშვნა: დამატებითი ინფორმაცია გამოცდის მეთოდების შესახებ მოცემულია EN 1363-1-ში, EN 1365-1-სა
და EN 1365-2-ში.
(5) პანელების 𝑡f რღვევის დრო სამაგრების ამოძრობით რღვევის გათვალისწინებით ასე

შეიძლება განისაზღვროს:
𝑙f − 𝑙a,min − ℎp
𝑡f = 𝑡ch + (C. 9),
𝑘s 𝑘2 𝑘n 𝑘j 𝛽0
ამასთან:
- პანელებისთვის, რომლებიც ხის ელემენტებთან უნაკეროდაა შეერთებული:
𝑘j = 1,0 (C.10)
- I და III კონფიგურაციის შეერთებებისთვის:
𝑘j = 1,15 (C.11),
სადაც:
𝑡ch არის დანახშირების დაწყების დრო;
𝑙f არის სამაგრის სიგრძე;
𝑙a,min არის დაუნახშირებელ ხეში სამაგრის მინიმალური შეღწევის სიგრძე;
ℎp არის პანელების ჯამური სისქე;
𝑘s არის განივკვეთის კოეფიციენტი (იხ. C.2.1(3));
𝑘2 არის იზოლაციის კოეფიციენტი (იხ. C.2.1(4));
78
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑘n არის არაწესიერი ნარჩენი განივკვეთის პირობით მართკუთხა განივკვეთად
გარდაქმნის კოეფიციენტი (იხ. C.2.1(2));
𝛽0 არის ცალ მხარეს დანახშირების საანგარიშო სიჩქარე სტანდარტული ხანძრისას

(იხ. 3.4.2-ის 3.1 ცხრილი);
დაუნახშირებულ ხეში 𝑙a,min მინიმალური შეღწევის სიგრძე უნდა იყოს 10 მმ-ის ტოლი.
(6) თუ პანელები ჩამაგრებულია ლითონის შველერში (იხ. C.3 ნახაზი), ლითონის

შველერის რღვევის დრო შეიძლება განისაზღვროს (C.9) გამოსახულების შესაბამისად,
სადაც ℎp -ს ჩაანაცვლებს ლითონის პროფილის 𝑡s სისქე, ხოლო 𝑘j = 1,0.
1 - ხის ელემენტი
2 - ლითონის შველერი
3 - პანელი
4 - ლითონის შველერის ხის ელემენტში ჩასამაგრებელი სამაგრი
5 - პანელის ლითონის შველერთან ჩასამაგრებელი სამაგრი
6 - დანახშირებული შრე
ნახაზი C.3 - ჭერის პანელების ჩასამაგრებლად ლითონის შველერის გამოყენება
(7) თუ პანელების რღვევის შემდეგ სიცარიელეში იზოლაციის უზრუნველსაყოფად

გამოიყენება ლითონის შველერები, სამაგრის ამოძრობით რღვევით გამოწვეული
შველერების რღვევის დრო ასე შეიძლება განისაზღვროს:
𝑙f − 𝑙a,min − 𝑘s 𝑘2 𝑘n 𝛽0 (𝑡f − 𝑡ch ) − 𝑡s

𝑡sf = 𝑡f + (C. 12),
𝑘s 𝑘3 𝑘n 𝛽0
სადაც:
𝑡sf არის ლითონის შველერების რღვევის დრო;
𝑡s არის ლითონის შველერების სისქე;
79
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑘3 არის დაცვისშემდგომი კოეფიციენტი;
სხვა სიმბოლოები მოცემულია (5)-ში.
(8) თუ ცეცხლმედეგობა 60 წთ ან ნაკლებია, აუცილებელი არ არის ლითონის შველერების

მზიდუნარიანობისა და სიხისტის შემოწმება.
C.3 სიმტკიცისა და სიხისტის პარამეტრების შემცირება
(1) ხანძრისას ხის ჩარჩოს ელემენტების სიმტკიცის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი ასე

𝑑char,n
𝑘mod,fm,fi = a0 − a1 (C. 13),
ℎ
სადაც:
a0 , a1 არის C.2 და C.3 ცხრილებში მოცემული მნიშვნელობები;
𝑑char,n არის დანახშირების პირობითი სიღრმე (3.2) გამოსახულების შესაბამისად,

რომლისთვისაც 𝛽n -ის მნიშვნელობა (C.1) და (C.2) გამოსახულებების შესაბამისია;
ℎ არის ძელის ან კედლის კარკასის ელემენტის სიმაღლე.
ცხრილი C.2 - ერთი მხრიდან ცეცხლისგან დაუცველ ძელების ან კედლის კარკასის

ელემენტის სიმტკიცის შემცირებისათვის 𝐚𝟎 -ისა და 𝐚𝟏 -ის მნიშვნელობებიa
შემთხვევა 𝐡 𝐚𝟎 𝐚𝟏
მმ
1 სიმტკიცე ღუნვისას, 95 0,60 0,46
ცეცხლისგან დაუცველი გვერდის
145 0,68 0,49
გაჭიმვასთან ერთად
195 0,73 0,51
220 0,76 0,51
2 სიმტკიცე ღუნვისას, 95 0,46 0,37

ცეცხლისგან დაუცველი
145 0,55 0,40
გვერდის კუმშვასთან ერთად
195 0,65 0,48
220 0,67 0,47
3 სიმტკიცე კუმშვისას 95 0,46 0,37

145 0,55 0,40
195 0,65 0,48
220 0,67 0,47
a ℎ-ის შუალედური მნიშვნელობებისთვის შეიძლება გამოიყენებოდეს წრფივი ინეტრპოლაცია.
80
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ცხრილი C.3 - ორივე მხრიდან ცეცხლისგან დაუცველ ძელების ან კედლის კარკასის

ელემენტის სიმტკიცის შემცირებისათვის 𝐚𝟎 -ისა და 𝐚𝟏 -ის მნიშვნელობებიa
შემთხვევა 𝐡 𝐚𝟎 𝐚𝟏
მმ
1
სიმტკიცე კუმშვისას
145 0,39 1,62
(2) დრეკადობის მოდულის მოდიფიკაციის კოეფიციენტი ასე უნდა განისაზღვროს:

𝑑char,n
𝑘mod,E,fi = 𝑏0 − 𝑏1 (C. 14),
ℎ
სადაც:
𝑏0 , 𝑏1 არის C.4 და C.5 ცხრილებში მოცემული მნიშვნელობების ტოლი;
𝑑char,n არის დანახშირების პირობითი სიღრმე (3.2) გამოსახულების შესაბამისად,

რომლისთვისაც 𝛽n -ის მნიშვნელობა (C.1) და (C.2) გამოსახულებების შესაბამისია;
ℎ არის ძელის სიმაღლე.
ცხრილი C.4 - ერთი მხრიდან ცეცხლისგან დაუცველ კედლებში კარკასის ელემენტების

დრეკადობის მოდულის შემცირებისათვის 𝒃𝟎 -ისა და 𝒃𝟏 -ის მნიშვნელობებიa
შემთხვევა 𝒉 𝒃𝟎 𝒃𝟏
მმ
1.
1 მდგრადობის დაკარგვა კედლის სიბრტყის 95 0,50 0,79
მართობულად
145 0,60 0,84
195 0,68 0,77
2 მდგრადობის დაკარგვა კედლის სიბრტყეში 95 0,54 0,49

145 0,66 0,55
195 0,73 0,63

aℎ-ის შუალედური მნიშვნელობებისთვის შეიძლება გამოიყენებოდეს წრფივი ინეტრპოლაცია.
შენიშვნა: მე-2 შემთხვევის ნახაზზე კარკასის ელემენტები ჩამაგრებულია განმბჯენებით.
81
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ცხრილი C. 5 - ორივე მხრიდან ცეცხლისგან დაუცველ კედლებში კარკასის ელემენტების

დრეკადობის მოდულის შემცირებისათვის 𝒃𝟎 -ისა და 𝒃𝟏 -ის მნიშვნელობებიa
შემთხვევა 𝒉 𝒃𝟎 𝒃𝟏
მმ
2.
1 მდგრადობის დაკარგვა კედლის სიბრტყის
მართობულად 145 0,37 1,87
2 მდგრადობის დაკარგვა კედლის სიბრტყეში

145 0,44 2,18
aℎ-ის შუალედური მნიშვნელობებისთვის შეიძლება გამოიყენებოდეს წრფივი ინეტრპოლაცია.

შენიშვნა: მე-2 შემთხვევის ნახაზზე კარკასის ელემენტები ჩამაგრებულია განმბჯენებით.
82
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
D დანართი (ინფორმაციული)
ელემენტების დანახშირება კედლისა და იატაკის ანაკრებ კონსტრუქციებში

სიცარიელეებით
D.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1) ამ დანართის წესები გამოიყენება სტანდარტული ხანძრისათვის.
(2) გამოიყენება 3.4.3.1.
D.2 დანახშირების სიჩქარეები
(1) გამოიყენება 3.4.3.2.
D.3 დანახშირების დაწყება
(1) გადამუშავებული ხის პანელებისგან ან ხის პანელებით შემოსვისგან დამზადებული

ცეცხლდამცავი მოპირკეთებებისათვის ხის ელემენტების დანახშირების დაწყებამდე
დრო ასე უნდა განისაზღვროს:
𝑡ch = 𝑡f (D. 1),
სადაც 𝑡f განსაზღვრულია D.4(1)-ის შესაბამისად.
(2) თაბაშირის ფილისგან დამზადებული ცეცხლდამცავი მოპირკეთებისათვის ხის

ელემენტების 𝑡ch დანახშირების დაწყებამდე დრო ასე უნდა გაანგარიშდეს:
- ცეცხლისგან დაუცველი ხის ელემენტის ვიწრო გვერდზე (იხ. D.1 ნახაზი) - (3.11) ან
(3.12) გამოსახულების შესაბამისად;
- სიცარიელის მოპირდაპირე ხის ელემენტის ფართო გვერდებზე (იხ. D.1 ნახაზი) -
შემდეგი გამოსახულების შესაბამისად:
𝑡ch = 𝑡f (D. 2),
სადაც 𝑡f რღვევის დრო განსაზღვრულია D.4(2)-ის შესაბამისად. ხის ელემენტის ვიწრო და

ფართო გვერდებისათვის იხილეთ D.1 ნახაზი.
83
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
1 - ელემენტის ცეცხლისგან დაუცველი ვიწრო გვერდი
2 - ელემენტის სიცარიელის მოპირდაპირე ფართო გვერდი
3 - ცეცხლდამცავი მოპირკეთება ანაკრები კონსტრუქციის ცეცხლისგან დაუცველ გვერდზე
4 - ცეცხლდამცავი მოპირკეთება ანაკრები კონსტრუქციის ცეცხლისგან დაცულ გვერდზე
ნახაზი D.1 - ხის ელემენტის ვიწრო და ფართო გვერდები
D.4 პანელების რღვევის დრო
(1) ხის ელემენტებში ჩამაგრებული ხის პანელებით შემოსვისა და გადამუშავებული ხის

პანელებისგან შემდგარი ცეცხლდამცავი მოპირკეთებებისთვის 𝑡f რღვევის დრო ასე უნდა
გაანგარიშდეს:
ℎp
𝑡f = −4 (D. 3),
𝛽0
სადაც:
𝑡f არის რღვევის დრო (წთ);
ℎp არის პანელის სისქე (მმ);
𝛽0 არის ცალ მხარეს დანახშირების სიჩქარე (მმ/წთ).
(2) მასალის მექანიკური დეგრადაციით გამოწვეული თაბაშირის ფილის რღვევის დრო

უნდა განისაზღვროს გამოცდით. თაბაშირის A და H ტიპის ფილის 𝑡f რღვევის დრო ასე
უნდა გაანგარიშდეს:
- გადახურვებისთვის, რომელთა მოპირკეთება ჩამაგრებულია ხის ელემენტებში ან

ლითონის გამძლე შველერებში, არაუმეტეს, 400 მმ-ის ბიჯით და, ასევე,
კედლებისთვის:
𝑡f = 2,8 ℎp − 11 (D. 4)
- გადახურვებისთვის, რომელთა მოპირკეთება ჩამაგრებულია ხის ელემენტებში 400

მმ-ზე მეტი, მაგრამ, არაუმეტეს, 600 მმ-იანი ბიჯით:
𝑡f = 2,8 ℎp − 12 (D. 5),

84
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
სადაც ℎp არის მოპირკეთების სისქე (მმ). ორშრიანი მოპირკეთებებისთვის ℎp სისქე
აღებული უნდა იყოს, როგორც გარე შრის სისქისა და შიგა შრის სისქის 50%-ის ჯამი, თუ
სამაგრების ბიჯი შიგა შრეში არ აღემატება სამაგრების ბიჯს გარე შრეში.
85
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
დანართი E (ინფორმაციული)
კედლისა და იატაკის ანაკრები კონსტრუქციების გამყოფი ფუნქციის

ანალიზი
E.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1) ანაკრები კონსტრუქციის ხანძრის ზემოქმედებისგან დაცულ გვერდზე პანელი უნდა

ჩამაგრდეს დაუნახშირებელ ხეში.
(2) მთლიანობის მოთხოვნები (E კრიტერიუმი) დაკმაყოფილებულად ჩაითვლება, თუ

დაკმაყოფილებულია იზოლაციის მოთხოვნები (I კრიტერიუმი) და პანელები რჩება ხის
ჩარჩოში ჩამაგრებული ჩარჩოს ცეცხლიდან დაცულ მხარეს.
(3) ხის ჩარჩოს ელემენტებისა და გადამუშავებული ხის პანელებისგან დამზადებული

მოპირკეთებისათვის წესები გამოიყენება EN 13986-ის შესაბამისად, ხოლო A, F და H
თაბაშირის ფილებისთვის - EN 520-ის შესაბამისად. სხვა მასალებისთვის მთლიანობა
უნდა განისაზღვროს გამოცდით.
შენიშვნა: გამოცდის მეთოდი მოცემულია ENV 13381-7-ში.
(4) გამყოფი ელემენტებისთვის უნდა შემოწმდეს, რომ:
𝑡ins ≥ 𝑡req (E. 1),
სადაც:
𝑡ins არის დრო, რომელიც გათვალისწინებულია 2.1.2(3)-ში მოცემულ ცეცხლის

ზემოქმედებისგან დაცულ მხარეს ტემპერატურის ზრდისთვის;
𝑡req არის ანაკრები კონსტრუქციის გამყოფი ფუნქციისთვის ცეცხლმედეგობის

მოთხოვნილი პერიოდი.
E.2 საიზოლაციო მასალის ანალიზის გამარტივებული მეთოდი
E.2.1 ზოგადი მიმოხილვა
(1) 𝑡ins -ის მნიშვნელობა უნდა გაანგარიშდეს, როგორც კონსტრუქციაში გამოყენებული

ცალკეული შრეების მონაწილეობების ჯამი შემდეგი გამოსახულების მიხედვით:
𝑡ins = ∑i 𝑡ins,0,i 𝑘pos 𝑘j (E. 2),
სადაც:
86
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
𝑡ins,0,i არის i შრის იზოლაციის საწყისი მნიშვნელობა (წთ)(იხ. E.2);
𝑘pos არის მდებარეობის კოეფიციენტი (იხ. E.2.3);
𝑘j არის შეერთების კოეფიციენტი (იხ. E.2.4).
შრეების სათანადო რაოდენობა უნდა განისაზღვროს E1 ცხრილისა და E2 ნახაზის

შენიშვნა: შეერთება არ ახდენს ზეგავლენას გამყოფ ქცევაზე, თუ ის გამყარებულია ლარტყით ან
კონსტრუქციული ელემენტით, რომლებიც ხელს უშლის ცხელი აირების კონსტრუქციაში შეღწევას.
(2) თუ გამყოფი კონსტრუქცია მხოლოდ ერთი შრისგან (მაგ., მხოლოდ ერთ გვერდზე
შემოსილი იზოლაცისი არმქონე კედლისგან) შედგება, 𝑡ins აღებული უნდა იყოს, როგორც
შემოსვის იზოლაციის საწყისი მნიშვნელობა და, საჭიროებისას, გამრავლდეს 𝑘j -ზე.
ცხრილი E.1 - შრეში თბოგადაცემის ტრაექტორია
ტემპერატურის ზრდა ხანძრისას ცეცხლის თბოგადაცემის ტრაექტორია E.1

ზემოქმედებისგან დაცულ გვერდზე ნახაზის შესაბამისად
𝐊
კონსტრუქცია 140 a
შეერთებები 180 b
კომუნიკაციები 180 c, d
1 - ხის ჩარჩოს ელემენტი
2 - პანელი
3 - სიცარიელე
4 - სიცარიელის იზოლაცია
5 - ლარტყით, კედლის კარკასის ელემენტით ან ძელით გაუმაგრებელი პანელის შეერთება
6 - საინჟინრო კომუნიკაციები
a - d - თბოგადაცემის ტრაექტორია
ნახაზი E.1 - გამყოფ კონსტრუქციაში თბოგადაცემის ტრაექტორიის მაგალითი
87
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
E.2.2 იზოლაციის საწყისი მნიშვნელობები
(1) ამ ქვეპუნქტში მოცემული მნიშვნელობები შეიძლება გამოიყენებოდეს 60 წთ-ამდე

ცეცხლმედეგობის პერიოდების შესამოწმებლად.
(2) პანელების იზოლაციის ძირითადი მნიშვნელობები შეიძლება ასე განისაზღვროს:
- 450 კგ/მ3-ის ტოლი ან უფრო მაღალი მახასიათებელი სიმკვრივის შეწებებული

ფანერისათვის:
𝑡ins,0 = 0,95 ℎp (E. 3)
- 600 კგ/მ3-ის ტოლი ან უფრო მაღალი მახასიათებელი სიმკვრივის

მერქანბურბუშელასა და მერქანბოჭკოს ფილებისთვის:
𝑡ins,0 = 1,1 ℎp (E. 4)
- 400 კგ/მ3-ის ტოლი ან უფრო მაღალი მახასიათებელი სიმკვრივის ხის პანელებით

შემოსვისათვის:
𝑡ins,0 = 0,5 ℎp (E. 5)
- თაბაშირის A, F, R და H ტიპის ფილებისათვის:
𝑡ins,0 = 1,4 ℎp (E. 6),
სადაც:
𝑡ins,0 არის იზოლაციის საწყისი მნიშვნელობა (წთ);
(3) თუ სიცარიელეები ნაწილობრივ ან მთლიანად არის ამოვსებული მინაბოჭკოს ან

ქვაბამბის საიზოლაციო მასალით, იზოლაციის საწყისი მნიშვნელობები ასე უნდა
- ქვაბამბისათვის:
𝑡ins,0,i = 0,2 ℎins 𝑘dens (E. 7)
- მინაბოჭკოსთვის:
𝑡ins,0,i = 0,1 ℎins 𝑘dens (E. 8),
სადაც:
ℎins არის იზოლაციის სისქე (მმ);
𝑘dens მოცემულია E.2 ცხრილში.

88
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
(4) 45-იდან 200 მმ-ამდე სიღრმის სიცარიელის იზოლაციის საწყისი მნიშვნელობა უნდა
იყოს 𝑡ins,0 = 5,0 წთ.
E.2.3 მდებარეობის კოეფიციენტები
(1) ერთშრიანი მოპირკეთების კედლებისთვის პანელის მდებარეობის კოეფიციენტი

კედლების ხანძრისას ცეცხლის ზემოქმედებისგან დაუცველ გვერდზე აღებული უნდა
იყოს E.3 ცხრილიდან, ხოლო კედლების ცეცხლის ზემოქმედებისგან დაცულ გვერდზე -
E.4 ცხრილიდან და ასე უნდა განისაზღვროს:
0,02 ℎp + 0,54
𝑘pos = min { (E. 9)
1
𝑘pos = 0,07 ℎp − 0,17 (E. 10)
სიცარიელისა და იზოლაციის შრის მდებარეობის კოეფიციენტი უნდა იყოს 1,0-ის ტოლი.
(2) ორშრიანი მოპირკეთების კედლებისათვის (იხ. E2 ნახაზი) მდებარეობის

კოეფიციენტები აღებული უნდა იყოს E5 ცხრილიდან.
(3) გადახურვებისათვის, რომლებიც ცეცხლის ზემოქმედებისგან დაუცველია ქვევიდან,

E.3 ცხრილში მოცემული ცეცხლისგან დაუცველი პანელების მდებარეობის
კოეფიციენტები უნდა გამრავლდეს 0,8-ზე.
E.2.4 კვანძების ეფექტი
(1) კვანძების 𝑘j კოეფიციენტი უნდა იყოს 𝑘j = 1:
- კვანძებისთვის, რომლებიც ჩამაგრებულია, სულ მცირე, იმავე სისქის ლარტყაში

ან კონსტრუქციულ ელემენტში;
- ხის პანელებით შემოსვისათვის.
შენიშვნა: ხის პანელებით შემოსვისათვის კვანძის ეფექტი გათვალისწინებულია (E.5) გამოსახულებით
მოცემული 𝑡ins,0 იზოლაციის საწყის მნიშვნელობებში.
(2) ლარტყაში ჩაუმაგრებელი პანელის კვანძებისათვის 𝑘j კვანძის კოეფიციენტი აღებული

უნდა იყოს E.6 და E.7 ცხრილებიდან.
(3) საიზოლაციო შრეებში კვანძის კოეფიციენტი უნდა იყოს 𝑘j = 1.
89
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
E2 - 𝒌𝐝𝐞𝐧𝐬 -ის მნიშვნელობები სიცარიელის საიზოლაციო მასალებისთვის
𝐚
სიცარიელის საიზოლაციო მასალა სიმკვრივე (კგ/მ3 ) 𝒌𝐝𝐞𝐧𝐬
15 0,9
მინაბოჭკო 20 1,0
26 1,2
ქვაბამბა 26 1,0
50 1,1
a შუალედური სიმკვრივეებისთვის შეიძლება გამოიყენებოდეს წრფივი ინტერპოლაცია
ცხრილი E3 - 𝒌𝐩𝐨𝐬 მდებარეობის კოეფიციენტები ერთშრიანი პანელებისთვის ხანძრის

ზემოქმედებისგან დაუცველ გვერდზე
მდებარეობის კოეფიციენტი პანელებისთვის,

პანელი სისქე რომლებიც
(მმ) ამოვსებულია ქვაბამბის ან ცარიელია
მინაბოჭკოს იზოლაციით
წიწვოვანი ხის მასალა, რომლის 9-25
მახასიათებელი სიმკვრივე ≥
450 კგ/მ3
მერქანბურბუშელას ფილები, 9-25
მერქანბოჭკოვანი ფილები, (E.9) გამოსახულება 0,8
რომელთა მახასიათებელი
სიმკვრივე ≥ 600 კგ/მ3
ხის პანელებით შემოსვა, 15-19
რომლის მახასიათებელი
თაბაშირის A, H, F ტიპის ფილა 9-15
90
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ცხრილი E4 - 𝒌𝐩𝐨𝐬 მდებარეობის კოეფიციენტები ერთი მხრიდან ცეცხლისგან დაცული
ერთშრიანი პანელებისთვის
პანელის სისქე მდებარეობის კოეფიციენტი პანელისთვის,

პანელი ცეცხლის რომელიც ფარავს
ზემოქმედებისგან მინაბოჭკოს ქვაბამბას, ცარიელია
დაუცველ გვერდზე რომლის სისქეაa
(მმ) 45-95 145 195
წიწვოვანი ხის მასალა, (E.10) 0,6
რომლის მახასიათებელი 9-25 გამოსახულება
მერქანბურბუშელის
ფილები, მერქანბოჭკოვანი (E.10) 1,5 3,9 4,9 0,6
ფილები, რომელთა 9-25 გამოსახულება
მახასიათებელი სიმკვრივე ≥
600 კგ/მ3
ხის პანელებით შემოსვა, 15 0,45 0,6
რომლის მახასიათებელი 19 0,67
თაბაშირის A, H, F ტიპის 9-15 (E.10) 0,7
ფილა გამოსახულება
a შუალედური მნიშვნელობებისთვის შეიძლება გამოიყენებოდეს წრფივი ინტერპოლაცია
ცხრილი E.5 - 𝒌𝐩𝐨𝐬 მდებარეობის კოეფიციენტები ორშრიანი პანელების მქონე

კედლებისთვის
კონსტრუქცია: შრის ნომერი

შრეების რიგითი ნომერი და მასალა 1 2 3 4 5
1, 2, 4, 5 გადამუშავებული ხის პანელი 0,7 0,9 1,0 0,5 0,7
3 სიცარიელე
1, 2, 4, 5 თაბაშირის A ან H ტიპის ფილა 1,0 0,8 1,0 0,8 0,7
1, 5 თაბაშირის A ან H ტიპის ფილა 1,0 0,8 1,0 0,8 0,7
2, 4 გადამუშავებული ხის პანელები
1, 5 გადამუშავებული ხის პანელი 1,0 0,6 1,0 0,8 0,7
2, 4 თაბაშირის A ან H ტიპის ფილა
1, 2, 4, 5 გადამუშავებული ხის პანელები 0,7 0,6 1,0 1,0 1,5
3 ქვაბამბის საიზოლაციო შრეები
1, 2, 4, 5 თაბაშირის A ან H ტიპის ფილა 1,0 0,6 1,0 0,9 1,5
1, 5 თაბაშირის A ან H ტიპის ფილა 1,0 0,8 1,0 1,0 1,2
2, 4 გადამუშავებული ხის პანელები
1, 5 გადამუშავებული ხის პანელები 1,0 0,6 1,0 1,0 1,5
2, 4 თაბაშირის A ან H ტიპის ფილა
91
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ნახაზი E.2 - შრეების რიგითი ნომრის განსაზღვრა
ცხრილი E.6 - 𝒌𝐣 კვანძის კოეფიციენტი, რომელიც ითვალისწინებს შეერთების ეფექტს

ლარტყით გაუმაგრებელ გადამუშავებულ ხის პანელებში
92
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ცხრილი E7 - 𝒌𝐣 კვანძის კოეფიციენტი, რომელიც ითვალისწინებს კვანძის ეფექტს
ლარტყით გამაგრებული თაბაშირის ფილის პანელებში
კვანძის ტიპი ტიპი 𝒌𝐣

შევსებული შეუვსებელი
კვანძი კვანძი
a A, H, F 1,0 0,2
b A, H, F 1,0 0,15
93
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
დანართი F (ინფორმაციული)
ევროკოდის ამ ნაწილის გამოყენების სახელმძღვანელო ინსტრუქციები
(1) ამ დანართში მოცემულია EN 1995-1-2-ის გამოყენების სახელმძღვანელო

ინსტრუქციების ბლოკ-სქემები (იხ. F1 და F2).
94
სტანდარტული ხანძრისას ცეცხლისგან
დაუცველი კონსტრუქციული სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
ელემენტები
კედლისა და გადახურვის ანაკრები

კონსტრუქციები (ნაწილი 5)
წრფივი ელემენტები (კოჭები, სვეტები)
დაცული არა დანახშირების სიღრმის

ელემენტი გაანგარიშება (3.4.2)
კი
𝑡ch დანახშირების დაწყების

გაანგარიშება (3.4.3.3)
დანახშირება არ
კი მიმდინარეობს
𝑡req ≤ 𝑡ch
არა 𝑡 = 𝑡req -ისთვის მეთოდის შერჩევა

დანახშირების სიღრმის მექანიკური თვისებების
პანელის 𝑡f რღვევის დროის გაანგარიშება შესამცირებლად (4.2)
გაანგარიშება (3.4.3.4)
შემცირებული შემცირებული
არა განივკვეთის თვისებების
𝑡f > 𝑡ch
მეთოდი (4.2.2) მეთოდი (4.2.3)
კი
ეფექტური განივკვეთის ნარჩენი განივკვეთის
𝑘2 -ისა და დანახშირებული
𝐴-ს, 𝐼-სა და 𝑊-ს 𝐴-ს, 𝐼-სა და 𝑊-ს
შემცირებული სიჩქარის
გაანგარიშება გაანგარიშება
გაანგარიშება
კი 𝑅d -ს გაანგარიშება
𝑡req ≤ 𝑡f
არა არა
𝐸d ≤ 𝑅d
𝑘3 -ისა და დანახშირების
სიჩქარის გაანგარიშება კი
პანელის რღვევის შემდეგ დასასრული
ნახაზი F1 - კონსტრუქციული ელემენტების მზიდუნარიანობის ფუნქციის შემოწმების

ბლოკ-სქემა
95
შეერთებები
სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022
გამოცდებით
სოგმანის ტიპის
დაპროექტება (EN 1990)
სამაგრები
გვერდითი ხის
ელემენტები
გამარტივებული წესები შემცირებული შეერთებები ლითონის

(6.2.1.1(1)) დატვირთვის მეთოდი გარე ფურცლებით (6.3)
(6.2.2.1)
𝑡d,fi ≥ 𝑡req,fi
ელემენტების/სამაგრების
ზომებისა და/ან სამაგრების
რაოდენობის გაზრდა
ელემენტის
დაცული
გაზრდილი
შეერთებები
ზომები
𝑎fi -ს გაანგარიშება
6.2.1.1(2)-ის და (3)-ის 6.2.1.2
შესაბამისად
𝑡d,fi ≥ 𝑡req,fi
დასასრული
ნახაზი F.2 - შეერთებების დაპროექტების პროცედურების ბლოკ-სქემა
96

En 1995 1 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

En 1995 1 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

სსტ ენ 1995-1-2:2004/2022

სსკ: 91.010.30; 13.220.50; 91.080.20

ევროკოდი 5 - ხის კონსტრუქციების დაპროექტება - ნაწილი 1-2: ზოგადი

© სსიპ-საქართველოს სტანდარტებისა და მეტროლოგიის ეროვნული სააგენტო

1 შემოტანილია: საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს

2 მიღებულია: სსიპ - საქართველოს სტანდარტებისა და მეტროლოგიის ეროვნული

3 წინამდებარე სტანდარტი წარმოადგენს სტანდარტიზაციის ევროპული კომიტეტის (სენ)

5 რეგისტრირებულია: სსიპ - საქართველოს სტანდარტებისა და მეტროლოგიის

აღნიშნულ ევროპულ სტანდარტს უნდა მიენიჭოს ეროვნული სტანდარტის სტატუსი

ეს ევროკოდი ჩაანაცვლებს შემდეგ დოკუმენტს: ENV 1995-1-2:1994.

სენ/TC 250 პასუხისმგებელია ყველა კონსტრუქციულ ევროკოდზე.

სენ/სელენეკ-ის შიგა რეგულაციების მიხედვით, წინამდებარე ევროპული სტანდარტის

ევროკოდის პროგრამის წინა პირობები

1975 წელს ევროპის თანამეგობრობის კომისიამ ხელშეკრულების 95-ე მუხლის

აღნიშნული სამოქმედო პროგრამის ფარგლებში ევროპის თანამეგობრობის კომისიამ

წევრი ქვეყნების წარმომადგენლებისგან შემდგარ მმართველ კომიტეტთან

კონსტრუქციული ევროკოდის პროგრამა შედგება შემდეგი სტანდარტებისგან:

ენ 1990 ევროკოდი: კონსტრუქციული დაპროექტების საფუძვლები

ენ 1991 ევროკოდი 1: ზემოქმედებები კონსტრუქციებზე

ენ 1992 ევროკოდი 2: ბეტონის კონსტრუქციების დაპროექტება

ენ 1993 ევროკოდი 3: ლითონის კონსტრუქციების დაპროექტება

ენ 1994 ევროკოდი 4: ლითონისა და ბეტონის კომპოზიტური

ენ 1995 ევროკოდი 5: ხის კონსტრუქციების დაპროექტება

ენ 1996 ევროკოდი 6: ქვის/აგურის წყობის კონსტრუქციების დაპროექტება

ენ 1997 ევროკოდი 7: გეოტექნიკური დაპროექტება

ენ 1998 ევროკოდი 8: სეისმომედეგი კონსტრუქციების დაპროექტება

ენ 1999 ევროკოდი 9: ალუმინის კონსტრუქციების დაპროექტება

ევროკოდის სტანდარტები აღიარებს წევრი სახელმწიფოების მარეგულირებელი

1შეთანხმება ევროპის თანამეგობრობის კომისიასა და ევროპის სტანდარტიზაციის კომიტეტს (CEN) შორის

ევროკავშირისა და ევროპის თავისუფალი ვაჭრობის ასოციაციის წევრი სახელმწიფოები

- როგორც საშუალებას სამშენებლო და სამოქალაქო საინჟინრო ნაგებობების საბჭოს

ვინაიდან ევროკოდები ეხება საკუთრივ სამშენებლო სამუშაოებს, ისინი პირდაპირ

ევროკოდის სტანდარტები უზრუნველყოფს კონსტრუქციული დაპროექტების საერთო

a) მისცეს ძირითად მოთხოვნებს კონკრეტული ფორმა ტერმინოლოგიისა და ტექნიკური ბაზის

ეროვნული სტანდარტები, რომლებიც მიზნად ისახავს ევროკოდების დანერგვას, უნდა

ეროვნული დანართი შეიძლება მოიცავდეს ინფორმაციას მხოლოდ იმ პარამეტრების

- მნიშვნელობები და/ან კლასები, რომელთა ალტერნატივებიც მოცემულია

გარდა ამისა, ეროვნული დანართი შეიძლება მოიცავდეს:

- გადაწვეტილებებს ინფორმაციული დანართების გამოყენების შესახებ;

ევროკოდებსა და პროდუქტის ჰარმონიზებულ ტექნიკურ სპეციფიკაციებს (ენ და ETA)

მშენებლობის პროდუქტის ჰარმონიზებული ტექნიკური სპეციფიკაციები უნდა

ენ 1995-1-2-ში მოცემულია ცეცხლმედეგი ნაგებობების კონსტრუქციული დაპროექტების

ენ 1995-1-2 დამკვეთებისათვის (მაგ., საკუთარი სპეციფიკური

ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის ძირითადი ამოცანა არის ხანძრისას ისეთი რისკების

მშენებლობის პროდუქტის 89/106/EEC დირექტივაში ხანძრის რისკების შესამცირებლად

„სამშენებლო სამუშაოები ისე უნდა დაიგეგმოს და შესრულდეს, რომ ხანძრისას:

- გარკვეული დროის განმავლობაში შენარჩუნდეს კონსტრუქციის

- შეიზღუდოს ცეცხლისა და კვამლის წარმოქმნა და გავრცელება სამუშაოების

- შეიზღუდოს ცეცხლის გავრცელება მომიჯნავე ნაგებობებზე;

- შესაძლებელი იყოს, შენობაში მყოფმა ადამიანებმა დატოვონ სამუშაო ადგილი ან

- გათვალისწინებული უნდა იყოს სამაშველო ჯგუფების უსაფრთხოება.“

განმარტებითი დოკუმენტის N2- ,,უსაფრთხოება ხანძრისას”5 - თანახმად, აუცილებელი

სამშენებლო სამუშაოების შესრულებისათვის აუცილებელი ფუნქციები და დონეები

ამ დოკუმენტში მოცემული არ არის დამატებითი მოთხოვნები, რომლებიც უნდა

- სპრინკლერის სისტემების შესაძლო მონტაჟსა და შენარჩუნებას;

კერძო კოეფიციენტებისა და საიმედოობის სხვა პარამეტრების რიცხვითი მნიშვნელობები

ცეცხლმედეგი კონსტრუქციების დაპროექტების სრული ანალიტიკური პროცედურა

ამჟამად შესაძლებელია კონსტრუქციის შესაბამისი ქცევის განსაზღვრისათვის იმ

ამ ნაწილის მიხედვით დაპროექტებისას აუცილებელია ენ 1994-1-2-ის გამოყენება

დამხმარე საპროექტო საშუალებები

მიჩნეულია, რომ დამხმარე საპროექტო მასალა, რომელიც ეფუძნება ენ 1995-1-2-ში

ენ 1995-1-2 ევროკოდი მოიცავს ხის კონსტრუქციების ცეცხლმედეგობაზე

ინსტრუქცია ხის კონსტრუქციების დაპროექტებისას სათანადო პროცედურების