INTRODUKSYON SA PAGSASALIN

(Reviewer)
TAMA O MALI

1. UNANG PAHAYAG: Kinikilala ng mga dalubhasa at ng mga estudyante sa wika ang

katotohanan sa ugnayan ng wika at kultura. IKALAWANG PAHAYAG Marami ang
nagsasabing ang wika ay hindi nakapaloob at hindi nagsisilbing puso sa katawan ng
kultura.
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.

2. UNANG PAHAYAG: Batay sa itinatakda ng batas na nakasaad sa Konstitusyon ng 1987.

Seksyon 6 nangangahulugan na ang Flipino ang syang pangunahing wika sa
komunikasyon ng pamahalaan at mga ahensya sa mga pagdinig sa lehiatura at pagsulat
ng batas at pagbubuo ng mg opisyal na dokumente. IKALAWANG PAHAYAG S kabang
banda bang opisyal na wika ng edukasyon, ang Filipino ang siyang nararapat
payabungin bilang kasangkapan sa pagtuture at pagkatuto sa Pilipinas
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.

3. UNANG PAHAYAG: Isang masaimuot na proseso ang pagsasalin sapagkat hind

lamang ang koning pagkakapahayag sa pamamagitan ng salita ang binibigyang pansin, kundi
ang iba't ibang aspektong kultura na may malaking gampanin sa pagpapaloob sa karanasan at
pananaw pandaigdig ng TL. IKALAWANG PAHAYAG Ayon kay Newmark (1988), ang
pagsasalin ay isang kroskultural na paglipat na paglilipat at kung gayon malaking
pangangalangan ang kaalaman sa maraming wika bilang mahalagang salik ng kultura
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.

4. UNANG PAHAYAG: Isang hamon sa mga nagsisimulang tagasalin ang

pagsasaalang-alang sa kultura ng simulang Lengguwahe (SL) o ang orihinal na wika
tungo sa tunguhang lingguwahe (TL) o ang wikang pagsasalinan IKALAWANG
PAHAYAG Mula sa itinatakda ng bata makikitang isa sa mga binibigyang-din sa
pagpapaunlad ng wikang Filipino ay ang mga wika sa Pilipinas at ang mga wikang
banyaga na nakaimpluwensiya nito.
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
 INTRODUKSYON SA PAGSASALIN
(Reviewer)

Parehong tama ang pahayag

Parehong mali ang pahayag.

5. UNANG PAHAYAG Walang kinalaman ang pakikipag ugnayan ng tao sa kanyang paligid
at sa kanyang kapwa tao, nabubuo niya ang wika na kinapapalooban ng kanyang
karanasan pananaw at kaalaman IKAWANG PAHAYAG: Hindi nagkakaugnay ang wika
at kultura sapagkat ang wika ay nalinang ng taong gumagamit nito
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.

6. UNANG PAHAYAG: Hindi kailanman nahuhubog ang kultura, IKALAWANG PAHAYAG:

Ang pagkahubog na ito'y nasasalamin ng iba't ibang mga konseptong nasa loob ng wika.
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.

7. UNANG PAHAYAG: Dahil dala-dala ng wika ang kultura, mangangahulugan

lamang na magkakaroon ng iba't ibang pananaw sa mundo ang mga tagapagsalitang may
magkakaibang wika. IKALAWANG PAHAYAG: Para naman sa ibang dalubhasa, ang wika ay
walang sariling buhay na hiwalay sa kultura. gayunman, nagkakaroon ng ugnayan ang mga ito
sapagkat walang wikang mabubuhay kung hindi nakapanig sa kultura ng lipunan at walang
kulturang mananatili o tatagal sa alaala kung hindi ito ipinahayag sa wika ng mga mamamayan.
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.

8. UNANG PAHAYAG: Isang masalimuot na proseso ang pagsasalin sapagkat hindi

lamang ang kinis ng pagkakapahayag sa pamamagitan ng salita ang binibigyang pansin,
kundi ang iba't ibang aspekto ng kultura na may malaking gampanin sa pagpapaloob sa
karanasan at pananaw pandaigdig ng TL IKALAWANG PAHAYAG Ayon kay Newmark
(1988). ang pagsasalin ay isang kroskultural na paglilipat na paglilipat at kung gayon,
malaking pangangailangan ang kaalaman sa maraming wika bilang mahalagang salik ng
kultura.
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.
 INTRODUKSYON SA PAGSASALIN
(Reviewer)
9. UNANG PAHAYAG: alinmang pagsasalin, tapatan lamang ng salita ang hamon sa
tagasalin. IKALAWANG PAHAYAG: Hindi gaanong suliranin ang paghahatid ng salin ng
karanasan at kulturang nakapaloob sa St.
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.

10. UNANG PAHAYAG: Mahalagang bigyan-pansin na kakabit ng isang wika ang kultura ng
mga taong nagsasalita nito. IKALAWANG PAHAYAG: Sa alinmang pagsasalin naroroon
din ang paglilipat ng mga karanasan nakapaloob sa wika.
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama
Ang unang pahayag ay tama ang ikalawang pahayag ay mati
Parehong tama ang pahayag
Parehong mali ang pahayag.

11. UNANG PAHAYAG: Mahalagang bigyan-pansin na kakabit ng isang wika ang kultura ng
mga taong nagsasalita nito. IKALAWANG PAHAYAG: Sa ng mga karanasang
nakapaloob sa wika, alinmang pagsasalin, naroroon din ang paglilipat
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama.
Ang unang pahayag ay tama at ang ikalawang pahayag ay mali
Parehong mali ang pahayag.
Parehong tama ang pahayag.

12. .UNANG PAHAYAG: Ang wika ang pinakasusing sangkap sa komunikasyon ng tao.
IKALAWANG PAHAYAG: Wika rin ang pangunahing elemento sa pagsasalin.
Ang unang pahayag ay mali at ang ikalawang pahayag ay tama.
Ang unang pahayag ay tama at ang ikalawang pahayag ay mali
Parehong mali ang pahayag.
Parehong tama ang pahayag.

Panuto:Tukuyin kung anong antas ng mga konsepto sa ugnayan ng wika at kultura ang mga
sumusunod na pahayag/pangungusap.

13. Nasa ilalim ng antas na ito ang mga konseptong may natatanging kahulugan na malapit
sa karanasang Pilipino.
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa ideya at Salitang Hiram
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Pagbibinyago Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
 INTRODUKSYON SA PAGSASALIN
(Reviewer)

Mga Katutubong Konsepto

14. Masasabing mababakas mula sa mga ito ang iba't ibang pananaw. karanasan, at
kaalaman ng mga Pilipino na hinubog sa matagal na panahon.
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa ideya at Salitang Hiram
Pagbibinyago Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Mga Katutubong Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan

15. Ang halimbawa nito ay ang konsepto ng bayanihan na nagpapakita ng pagpapahalaga

at pagiging matulungin sa kapwa.
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Tagun at Konseptong Hiram
Mga Katutubong konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan

16. Masasabing mababakas mula sa mga ito ang iba't ibang pananaw, karanasan, at
kaalaman ng mga Pilipino na hinubog sa matagal na panahon.
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa ideya at Salitang Hiram
Mga Katutubong Konsepto
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto

17. Ilan sa mga halimbawa sa konseptong ito ay ang pakikipagsapalaran. pagiging babaero.
pakikiramay at pakikisama.
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Tagun at Konseptong Hiram
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Mga Katutubong Konsepto
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
 INTRODUKSYON SA PAGSASALIN
(Reviewer)

18. Bahagi rin ng konseptong. ito ang mga natatanging karanasan sa iba't ibang lugar sa
Pilipinas.
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Katutubong konsepto
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto

19. Nasa ilalim ng antas ang mga konseptong walang malinaw na katumbas sa wikang
Filipino dahil malayo ito sa kulturang Pilipino.
Mga Katutubong Konsepto
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Pagbibinyago Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram

20. Pakikitungo o "ang pagsunod sa atas ng mabuting asal ayon sa kaugalian sa

pakikipagkapwa.
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Mga Katutubong Konsepto
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan.

21. May mga karanasan,pananaw, at kaalaman na hindi lamang malapit sa kulturang

Pilipino kundi bahagi rin ng kultura ng iba't ibang bansa.
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Pagbibinyago Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Mga Katutubong konsepto
 INTRODUKSYON SA PAGSASALIN
(Reviewer)
22. Masasabing mababakas mula sa mga ito ang iba't ibang pananaw, karanasan, at
kaalaman ng mga Pilipino na hinubog sa matagal na panahon.
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Mga Katutubong Konsepto
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto

23. Ang mga halimbawa nito ay ang his/her excellency na walang malinaw na katumbas sa
Pilipino bagama't ginagamit sa pagpapakilala ng Pangulo ng Pilipinas.
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Bata Para Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Mga Katutubong Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Pag-aandukha o Pagbibigay ng katutubong Kahulugan sa ideya at Salitang Hiram

24. Pakikibagay o "ang pag o ayon ng mga kilos, niloloob at ginagawa lamang dahil sa atas
ng mabuting asal atas ng pagnanais makinabang at atas ng hangaring lapit ang loob sa
iba."
Mga Kututubong Kontepto
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa ideya at Salitang Hiram
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan a Banyagang
Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan

25. Nasa ilalim ng antas na ito ang mga salitang banyaga na bagama't matagal nang bahagi
ng komunikasyong Pilipino ay nananatiling hiwalay sa ating kultura at karanasan
Pag-aandukha Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa ideya at Saltang Hiram
Mga Katutubong Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
 INTRODUKSYON SA PAGSASALIN
(Reviewer)
26. Sa mga salitang hiniram sa wikang Ingles, ilan sa mga salitang: salvage na ang ibig
sabihin ay "iligtas" ngunit naging pagpatay sa ating pagpapakahulugan; traffic na orihinal
na kahulugan ay "sitwasyon ng paggalawa ng mga sasakyan na maaaring mabilis,
katamtaman o mabagal na dalot ngunit sa paggamit ay nangahulugan na lamang na
"mabagal nabpagkilos ng mga sasakyan."
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Pambabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Katutubong Konsepto
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan

27. Dulot ng pakikipag-ugnayan sa iba't ibang lahi, may mga salitang banyagang nabigyan
ng katutubong kahulugan sa paglipas ng panahon. Hitik ang wikang Filipino sa mga
konseptong nasa ilalaim ng antas na ito.
Mga Katutubong Konsepto
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram

28. Ilan sa mga halimbawa nito *2/2 ay ang "Halloween" at "White Christmas" sa Amerika na
hindi bahagi ng pagdiriwang ng mga Pilipino ngunit nakarating sa atin.
Pag-aandukha o Pagbibigay ng Katutubong Kahulugan sa Ideya at Salitang Hiram
Mga Katutubong Konsepto
Pagbibinyag o Paggamit ng Katutubong Salita Para sa Pandaigdigan o Banyagang
Konsepto
Mga Ligaw at Banyagang Konsepto
Paimbabaw na Asimilasyon ng Taguri at Konseptong Hiram
Mga Konseptong Bunga ng Pagtatakda ng Kahulugan

Panuto:Tukuyin kung saang kategoryang kultural nakapaloob ang bawat pahayag o halimbawa.

29. Paglikha ng mga katawagan sa iba't ibang relasyon sa loob ng malaking pamilya tulad
ng ate, kuya, hipag. bayaw, bilas at iba pang hindi ganapan na maisasalin sa ibang wika.
Kasuotan
Kostumbre at Tradisyon
Kilos, gawi, ekspresyon
 INTRODUKSYON SA PAGSASALIN
(Reviewer)

Pagkain
Kaugalian
Heograpiya at Kalikasan
Paniniwala

30. Pinakamaselan at pinakamahalagang manipestasyon ng pambansang kultura

Kasuotan
Kilos, gawi, ekspresyon
Heograpiya at Kalikasan
Kaugalian
Kostumbre at Tradisyon Pagkain
Paniniwala

31. May mga pagkakataong ang ritwal na sinusunod sa isang kultura ay hindi angkop sa isa
pa, Halimbawa, ang paghalik sa isa't isa matapos ang isang Kristiyanong kasal ay hindi
katanggap-tanggap sa Hinduismo.
Kilos, gawi, ekspresyon
Paniniwala
Heograpiya at Kalikasan
Kasuotan
Kostumbre et Tradisyon.
Kaugalian
Pagkain

32. Halimbawa nito ay ang pagsasalubong sa daan ng dalawang magkaibang Pilipino, isa
sa kanila ang maaaring magsabi ng. "Saan" ka galing? na hindi matutumbasan sa Ingles
ng "Hello" Masori pa ngang maging kakaiba o masama ang dating ng pahayag na
nabanggit dahil sa pag-iisip na lubhang nanghihimasok sa personal na buhay ang
bumabati ng ganito.
Heograpiya at Kalikasan
Paniniwala
Kaugalian
Kostumbre at Tradisyon
Pagkain
Kilos, gawi, ekspresyon
Kasuotan

33. Dahil sa pagkakaibang lokasyon sa daigdig. nagkakaroon ng ibang karanasan sa paligid

ang iba't ibang lupon ng mga tao.
Kasuotan
Pagkain
 INTRODUKSYON SA PAGSASALIN
(Reviewer)

Kaugalian
Kostumbre at Tradisyon:
Heograpiya at Kalikasan
Paniniwala
Kilos, gawi, ekspresyon

34. Pagtatangka ni Tinio sa karanasan ng mga Pilipino ang pagkaing funeral baked meats
sa pamamagitan ng pagtawag dito na empanada sa kanyang salin.
Kilos, gawi, ekspresyon
Paniniwala
Kasuotan
Kostumbre at Tradisyon
Kaugalian.
Pagkain
Heograpiya at Kalikasan