Professional Documents
Culture Documents
კონსტის ამოხსნილი კაზუსები
კონსტის ამოხსნილი კაზუსები
კაზუსი N4
კაზუსი N6
კაზუსი 9
საქართველოს იუსტიციის სამინისტრომ გამოაცხადა კონკურსი
რუსთავის საქალაქო სასამართლოში მოსამართლის ვაკანტურ
თანამდებობაზე.კონკურსში მონაწილეობა მიიღო 63 წლის თ.
ლაბაურმა,რომელიც ერთდროულად არის საქრთველოსა და რუსეთის
ფედერაციის მოქალაქე,უმაღლესი იურიდიული განათლება თ.
ლაბაურმა მიიღო რუსეთში,თუმცა იგი ფლობს სახელმწიფო ენას. თ.
ლაბაურს ასევე გააჩნია რუსეთის იურიდიულ კომპანიაში მუშაობის 7
წლიანი გამოცდილება. თ. ლაბაურს ჩაბარებული აქვს მოსამართლის
საკვალიფიკაციო გამოცდა.იუსტიციის სამინისტრომ თ. ლაბაური არ
დანიშნა მოსამართლედ იმ მოტივით,რომ იურიდიული განათლება მას
აქვს მიღებული რუსეთში და მაშასადამე თ.ლაბაური არ იცნობს
საქართველოს კანონმდებლობას და სასამართლო პრაქტიკას.გარდა ამისა
ვინაიდან მოსამართლე ინიშნება 3 წლის ვადით,ხოლო თ. ლაბაური 63
წლის იყო ის ვერ მოასწრებდა სამოსამართლეო ვადის ამოწურვას და
ამიტომ იუსტიციის სამინისტროს მოსაზრებით მისი დანიშვნა
დაუშვებელი იყო.იუსტიციის სამინისტროს თ.ლაბაურის მოსამართლედ
დანიშვნაზე უარის მიზეზი ასევე ის გარემოება იყო,რომ
მოსამართლეობის კანდიდატი ასევე იყო რუსეთის მოქალაქე.იუსტიციის
სამინისტროს მტკიცებით საქართველოს სახელმწიფო ინტერესებისათვის
საზიანოა,რომ საქმეს იხილავდეს მოსამართლე,რომელიც
ერთდროულად არის რუსეთისა და საქართველოს მოქალაქე.
შეაფასეთ იუსტიციის სამინისტროს გადაწყვეტილება,აკმაყოფილებს თუ
არა თ. ლაბაური მოსამართლის დანიშვნისათვის კანონით დადგენილ
მოთხოვნას? შეაფასეთ სამართლებრივად ყველა ფაქტობრივი გარემოება.
1. საერთო სასამართლოების შესახებ ორგანული კანონის 35-ე მუხლის
თანახმად იუსტიციის უმაღლესი საბჭო აცხადებს კონკურსს.კაზუსის
ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ იუსტიციის სამინისტრომ
გამოაცხადა კონკურსი რაც შეცდომაა.
2. საქართველოს კონსტიტუციის 63-ე მუხლის მე-6 პუნქტის და საერთო
სასამართლოების შესახებ ორგანული კანონის 34-ე მუხლის პირველი
პუნქტების თანახმად მოსამართლე შეიძლება აირჩეს საქართველოს
მოქალაქე 30 წლის ასაკიდან,რომელსაც მიღებული აქვს უმაღლესი
იურიდიული განათლება,სულ ცოტა 5 წლის გამოცდილება,ფლობს
ქართულ ენას,ჩაბარებული აქვს მოსამართლის საკვალიფიკაციო
გამოცდა,გავლილი აქვს იუსტიციის უმაღლესი სკოლის კურსი და
შეყვანილია იუსტიციის მსმენელთა სიაში. კაზუსის ფაქტობრივი
გარემოებიდან ჩანს,რომ ლაბაური არის 63 წლის,ორმაგი
მოქალაქე(აქედან ერთ-ერთი საქართველოს მოქალაქე),ფლობს ქართულ
ენას,აქვს უმაღლესი იურიდიული განათლება,ჩაბარებული აქვს
მოსამართლის საკვალიფიკაციო გამოცდა, მუშაობის 7 წლიანი
გამოცდილება.თუმცა აქვე არის ერთი გარემოება, ლაბაურს არ აქვს
გავლილი იუსტიციის უმაღლესი სკოლის კურსი და არ არის შეყვანილი
იუსტიციის მსმენელთა სიაში,შესაბამისად ის ყველა კრიტერიუმს ვერ
აკმაყოფილებს.
3. საერთო სასამართლოების შესახებ ორგანული კანონის 35-ე მუხლის
მე-9 პუნქტის თანახმად საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე
გამწესდებს 3 წლის ვადით თუმცა საერთო სასამართლოების შესახებ
ორგანული კანონის 43-ე მუხლის პირველი პუნქტის ზ ქვეპუნქტის
თანახმად მოსამართლეს უფლებამოსილება უწყდება 65 წლის
ასაკიდან.ლაბაურს უფლება აქვს იმუშაოს 65 წლის ასაკის მიღწევამდე
შესაბამისად იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს უარი ასაკთან
დაკავშირებით,რომ იგი ვერ შეძლებს სამოსამართელო ვადის ამოწურვას
არის მცდარი,ვინაიდან მას შეუძლია იმუშაოს 65 წლის ასაკამდე და
შემდეგ გაათავისუფლონ ან თავად დატოვოს თანამდებობა.
4. არც საქართველოს კონსტიტუციაში და არც საერთო სასამართლოების
შესახებ ორგანული კანონში არ არის ნახსენები რომ დაუშვებელია
მოსამართლე იყოს ორმაგი მოქალაქეობის მქონე.შესაბამისად იუსტიციის
უმაღლესი საბჭოს უარი ამ გარემოების გამო მცდარია.
კაზუსი 10
მოსამართლე გიორგაძე ქრთამის აღებაშია ეჭვმიტანილი.პროკურატურამ
იუსტიციის უმაღლეს საბჭოს მოსამართლის მიმართ შესაბამისი
ღონისძიების გამოყენებისა და მისი სახლის ჩხრეკაზე თანხმობის
გაცემის შუამდგომლობით მიმართა.იუსტიციის უმაღლესი სბჭოს
მდივანმა აღნიშნული თანხმობა გასცა.რის საფუძველზეც მოსამართლე
დააკავეს და სახლის ჩხრეკა განხორციელდა.ამის თაობაზე გორის
საქალაქო სასამართლოს ეცნობა.სადაც ხსენებული მოსამართლე
გამწესებული გახლდათ.გორის სასამართლომ ფაქტი უზენაესი
სასამართლოს თავმჯდომარეს შეატყობინა,რომელმაც დაკვებული
მოსამართლის დაუყოვნებლივ გათავიუფლება მოითხოვა,რაზეც
პროკურატურამ უარი განაცხადა,იმ მოტივით,რომ მოსამართლის
დაკავებაზე იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს თანხმობა არსებობდა.
კითხვა: განსაზღვრეთ მონაწილე თითოეული პირისა თუ ორგანოს
საქმიანობის მართლზომიერება.
კაზუსი 11
საქართველოს პრეზიდენტმა დასავლეთ საქართველოში ფაროსანას
მასიური შემოსვლით გამოწვეული ეპიდემიის გამო მთელ
ტერიტორიაზე საომარი მდგომარეობა გამოაცხადა.პრეზიდენტმა
აღნიშნული გადაწყვეტილება მიღებიდან მე-3 დღეს გადაუგზავნა
პრემიერ-მინისტრს კონტრასიგნაციისთვის.პრემიერ-მინისტრმა
პრეზიდენტის ბრძანებულების მიღებისთანავე მოიწვია მთავრობის
სხდომა სადაც გადაწყდა რომ საომარი მდგომარეობის გამოცხადება
გარდაუვალია.მთავრობის მტკიცებით,მოსახლეობის ჯანმრთელობის
უზრუნველყოფის მიზნით აუცილებელია კონსტიტუციით
გარანტირებული ზოგიერთი ძირითადი უფლების
შეზღუდვა.მთავრობის სხდომაზე ერთხმად მიღებულ იქნა
განკარგულება ზოგიერთი ძირითადი უფლების შეზღუდვის
შესახებ.ორივე გადაწყვეტილება(საომარი მდგომარეობის გამოცხადების
შესახებ და ზოგიერთი ძირითადი უფლების შეზღუდვის შესახებ)
დაუყოვნებლივ შევიდა ძალაში.
საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარემ მიიჩნია,რომ პრეზიდენტმა
დაარღვია კონსტიტუცია და წინადადებით მიმართა საპარლამენტო
ფრაქციას ,,საქართველოს ოცნება’’ პრეზიდენტის იმპიჩმენტის წესით
გადაყენების შესახებ.ფრაქციის 70-მა წევრმა აღძრა პროცედურა და
საქმის მასალები გადაგზავნილ იქნა საკონსტიტუციო სასამართლოში.
საკონსტიტუციო სასამართლოს უარყოფითი დასკვნის მიუხედავად
პარლამენტმა კენჭი უყარა პრეზიდენტის იმპიჩმენტის წესით
გადაყენების საკითხს,რომელსაც მხარი დაუჭირა პარლამენტის 85-მა
წევრმა.
შეაფასეთ სამართლებრივად ყველა ფაქტობრივი გარემოება.
1. საქართველოს კონსტიტუციის 71-ე მუხლის მე-2 პუნქტის და
მთავრობის სტრუქტურის,უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის
შესახებ ორგანული კანონის მე-8 მუხლის მე-2 პუნქტის ნ პრიმა 4
ქვეპუნქტის თანახმად საომარ მდგომარეობას პრეზიდენტი აცხადებს
პრემიერ-მინისტრის წარდგინებით.აღნიშნულ კაზუსში პრეზიდენტმა
თავისი ინიციატივით გამოაცხადა რაც დაუშვებელია და არ აქვს ამის
უფლება.
2. საქართველოს კონსტიტუციის 53-ე მუხლის მე-1 პუნქტის და
მთავრობის სტრუქტურის,უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის
შესახებ ორგანული კანონის მე-7 პრიმა 3 მუხლის პირველი პუნქტის
თანახმად საგანგებო მდგომარეობის გამოცხადება არ შედის
კონსტიტუციის 53-ის მეორე პუნქტის და მე-7პ რიმა3 მუხლის მე-4
პუნქტის იმ ჩამონათვალში ომელსაც თანახელმოწერა არ
სჭირდება.შესაბამისად აღნიშნული გარემოება,რომ პრემიერ-მინისტრს
გადაუგზავნა თანახელმოწერისთვის მართებულია.
3. საქართველოს მთავრობის სტრუქტურის,უფლებამოსილებისა და
საქმიანობის წესის მე-7 პრიმა 3 მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმად
სამართლებრივი აქტი რომელიც საჭიროებს თანახელმოწერას პრემიერ-
მინისტრს გადაეცემა არაუგვიანეს მე-2 დღეს.აღნიშნულ კაზუსში
პრეზიდენტმა მე-3 დღეს გადაუგზავნა რაც უკვე დარღვევაა.
4. საქართველოს კონსტიტუციის 71-ე მუხლის მე-3 პუნქტის და
მთავრობის სტრუქტურის,უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის
ორგანული კანონის მე-8 მუხლის მე-2 პუნქტის ნ პრიმა 4 ქვეპუნქტის
თანახმად პრეზიდენტი გამოსცემს ორგანული ძალის მქონე
დეკრეტს.კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ პრეზიდენტის
ბრძალებულებისთანავე მოიწვია მთავრობის სხდომა პრემიერმა,რაც
უკვე შეცდომაა.პრეზიდენტს უნდა გამოეცა დეკრეტი და არა
ბრძანებულება.
5. მთავრობის სტრუქტურის,უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის
მე-8 მუხლის მე-2 პუნქტის ვ ქვეპუნქტის თანახმად პრემიერი ხელს
აწერს დადგენილებებსა და განკარგულებებს.კაზუსის ფაქტობრივი
გარემოებიდან ჩანს,რომ მიიღო განკარგულება,რაც მართებულია.
6. პარლამენტის რეგლამენტის 105-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად
საკანონმდებლო წინადადების წარდგენის უფლება აქვთ საქართველოს
მოქალაქეებს, სახელმწიფო ორგანოებს (გარდა საქართველოს
აღმასრულებელი ხელისუფლების დაწესებულებებისა და
აღმასრულებელი ხელისუფლების სახელმწიფო კონტროლისადმი
დაქვემდებარებული საჯარო სამართლის იურიდიული პირებისა),
მუნიციპალიტეტის ორგანოებს, კანონით დადგენილი წესით
საქართველოში რეგისტრირებულ პოლიტიკურ და საზოგადოებრივ
გაერთიანებებს, სხვა იურიდიულ პირებს. კაზუსის ფაქტობრივი
გარემოებიდან ჩანს,რომ პარლამენტის თავმჯდომარემ მიმართა
წინადადებით საპარლამენტო ფრაქცია ,,საქართველოს ოცნება’’ რისი
უფლებაც მას არ ჰქონდა,შესაბამისად ეს გარემოებაც მცდარია.
7. საქართველოს კონსტიტუციის 48-ე მუხლის 1ლი პუნქტის და
რეგლამენტის 178-ე მუხლის 1ლი პუნქტის თანახმად იმპიჩმენტის
აღძვრის უფლება აქვს პარლამენტის სრული შემადგენლობის არანაკლებ
1/3-ს. კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ ფრაქციის 70-მა
წევრმა აღძრა იმპიჩმენტის პროცედურა.აღნიშნული გარემოება
მცდარია,ვინაიდან ფრაქციის ყველა წევრი პარლამენტის წევრი არ არის
შესაბამისად მათ არ ჰქონდათ ამის უფლება.
8. პარლამენტის რეგლამენტის 179-ე მუხლის მე-6 პუნქტის თანახმად თუ
საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლომ თავისი დასკვნით არ
დაადასტურა არც რეგლამენტის 178-ე მუხლის პირველი პუნქტით
გათვალისწინებული თანამდებობის პირის მიერ საქართველოს
კონსტიტუციის დარღვევა და არც მის ქმედებაში დანაშაულის ნიშნების
არსებობა, ამ თანამდებობის პირის მიმართ იმპიჩმენტის პროცედურა
წყდება. კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ საკონსტიტუციო
სასამართლომ უარყოფითი დასკვნა გააკეთა თუმცა ამის მიუხედავად
პარლამენტმა მაინც უყარა კენჭი პრეზიდენტის იმპიჩმენტის წესით
გადაყენებას შესაბამისად ეს გარემოება არ არის მართებული.
9. კონსტიტუციის 48-ე მუხლის მე-3 პუნქტის და რეგლამენტის 180-ე
მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად პრეზიდენტი იმპიჩმენტის წესით
გადაყენებულად ითვლება თუ მას მხარს დაუჭერს არანაკლებ 2/3.
კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ პარლამენტის 85მა წევრმა
დაუჭირდა მხარი, 150-ის 2/3 არის 100 და შესაბამისად იმისათვის რომ
პრეზიდენტი იმპიჩმენტის წესით გადაყენებულად ჩაითვალოს 100ზე
მეტი პარლამენტის წევრის ხმა არის საჭირო,შესაბამისად 85 წევრის
მხარდაჭერა საკმარისი არ არის და პრეზიდენტი გადაყენებულად არ
ჩაითვლება.
კაზუსი 12
საქართველოს პრეზიდენტმა თავისი ინიციატივით,2020 წლის 21 მარტს
მოიწვია პარლამენტის რიგგარეშე სესია და ქვეყანაში შექმნილი
უწესრიგობიდან გამომდინარე პარლამენტში წარადგინა საკანონმდებლო
ინიციატივა კარანტინის წესების დარღვევისთვის სანქციების
გამკაცრების თაობაზე.კერძოდ,კარანტინის წესების დარღვევისათვის
პირს დაკისრებოდა 6 წლამდე თავისუფლების აღკვეთა.
საქართველოს პრეზიდენტმა როგორც მთავრობის მეთაურმა და
მმართველი პოლიტიკური პარტიის წევრმა დაარწმუნა პარლამენტის
უმრავლესობა აღნიშნული საკანონმდებლო ინიციატივის
აუცილებლობაში და პარლამენტს მიაღებინა ადმინისტრაციულ
სამართალდარღვევათა კოდექსში ეს ცვლილებები.
პრეზიდენტმა ამ საკანონმდებლო ცვლილების საფუძველზე
აღმასრულებელი ხელისუფლების განსახორციელებლად გამოსცა
ბრძანებულება და მაშინვე გამოაქვეყნა.
ხალხმა როგორც ხელისუფლების წყარომ 25 000 ამომრჩევლის
ხელმოწერით მიმართა პარლამენტს,რომ პრეზიდენტი იმპიჩმენტის
წესით გადაეყენებინა თანამდებობიდან.ვინაიდან მან ასეთი
ინიციატივის განხორციელებით დაარღვია კონსტიტუცია.
აღმოჩნდა,რომ ამასობაში საქართველოს პრეზიდენტს ქრთამი ქონდა
აღებული ორი მსჯავრდებულისგან შეწყალების სანაცვლოდ.
საქართველოს გენერალურმა პროკურორმა საქართველოს პრეზიდენტის
წინააღმდეგ დაიწყო გამოძიება და ამის თაობაზე აცნობა საქართველოს
პარლამენტს. პარლამენტის თავმჯდომარემ პრეზიდენტის ქმედებაში
დანაშაულის ნიშნების დასადგენად მიმართა საკონსტიტუციო
სასამართლოს.საკონსტიტუციო სასამართლომ უარი თქვა აღნიშნული
საკითხის განხილვაზე.
შეაფასეთ სამართლებრივად ყველა ფაქტობრივი გარემოება.
1. საქართველოს კონსტიტუციის 44-ე მუხლის მე-2 პუნქტის და
პარლამენტის რეგლამენტის 82-ე მუხლის მე-7 პუნქტის თანახმად
პრეზიდენტი რიგგარეშე სესიას იწვევს პარლამენტის
თავმჯდომარის,მთავრობის ან პარლამენტის სრული შემადგენლობის
არანაკლებ ¼-ის მოთხოვნის საფუძველზე. კაზუსის ფაქტობრივი
გარემოებიდან ჩანს,რომ თავისი ინიციატივით მოიწვია რაც
დაუშვებელია და შეცდომა.
2. საქართველოს კონსტიტუციის 45-ე მუხლის 1-ლი პუნქტის და
რეგლამენტის 99-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად საკანონმდებლო
ინიციატივით წარდგენის უფლება აქვს: საქართველოს მთავრობას,
პარლამენტის წევრს, კომიტეტს, ფრაქციას, აფხაზეთის ავტონომიური
რესპუბლიკისა და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლეს
წარმომადგენლობით ორგანოებს, არანაკლებ 25 000 ამომრჩეველს.
კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ ქვეყანაში შექმნილი
უწესრიგობისთვის პრეზიდენტმა მიმართა საკანონმდებლო
ინიციატივით კარანტინის წესების დარღვევისთვის სანქციის
გამკაცრების თაობაზე,პრეზიდენტს საკანონმდებლო ინიციატივით
მიმართვის უფლება არ აქვს ამიტომ ეს გარემობა მცდარია.
3. საქართველოს კონსტიტუციის 49-ე მუხლის მე-2 პუნქტის და 51-ე
მუხლის მე-4 პუნქტის თანახმად პრეზიდენტი არის თავდაცვის ძალების
უმაღლედი მთავარსარდალი;ის არ შეიძლება იყოს პოლიტიკური
პარტიის წევრი.კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ
პრეზიდენტმა როგორც მთავრობის მეთაურმა და მოქმედი პოლიტიკური
პარტიის წევრმა დაარწმუნა ყველა აღნიშნული საკანონმდებლო
ინიციატივის აუცილებლობაში. შესაბამისად აღნიშნული გარემოებები
მცდარია.
4. საქართველოს კონსტიტუციის 48-ე მუხლის პირველი პუნქტის და
რეგლამენტის 178-ე მუხლის 1ლი პუნქტის თანახმად იმპიჩმენტის წესით
თანამდებობიდან გადაყენების უფლება აქვს პარლამეტის სრული
შემადგენლობის არანაკლებ 1/3 -ს.კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან
ჩანს,რომ პრეზიდენტის იმპიჩმენტის წესით თანამდებობიდან
გადაყენების მოთხოვნით მიმართა 25 000-მა ამომრჩეველმა რაც
არასწორა,ვინაიდან მათ არ ჰქონდათ უფლება იმპიჩმენტის აღძვრის
მოთხოვნის.
5. პარლამენტის რეგლამენტის 178-ე მუხლის მე-4 პუნქტის თანახმად
თანამდებობის პირის იმპიჩმენტის წესით თანამდებობიდან გადაყენების
საკითხის აღძვრის ინიციატორებმა საკითხის აღძვრიდან 7 დღის ვადაში
დასკვნისათვის კონსტიტუციური წარდგინებით უნდა მიმართონ
საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს. კაზუსის ფაქტობრივი
გარემოებიდან ჩანს,რომ 25 000-მა ამომრჩეველმა იმპიჩმენტის
აღძვრისთვის მიმართა პარლამენტს,მათ უნდა მიემართათ
საკონსტიტუციო სასამართლოსთვის.
6. საქართველოს კონსტიტუციის 48-ე მუხლის მე-4 პუნქტის და
რეგლამენტის 179-ე მუხლის მე-6 პუნქტის თანახმად თუ პარლამენტმა ამ
მუხლის მე-2 პუნქტით დადგენილ ვადაში არ მიიღო გადაწყვეტილება
თანამდებობის პირის იმპიჩმენტის წესით თანამდებობიდან გადაყენების
შესახებ, იმავე საფუძვლით იმპიჩმენტის პროცედურის დაწყება
დაუშვებელია. კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ
საკონსტიტუციო სასამართლომ არ მიიღო განხილვაში შესაბამისად
ხელმეორედ იმპიჩმენტის პროცედურის აღძვრა დაუშვებელია.
კაზუსი 13
2020 წლის 6 აპრილს საქართველოს პრეზიდენტმა საქართველოს
პრემიერ-მინისტრის ინიციატივით მოიწვია პარლამენტის რიგგარეშე
სხდომა,რომელზედაც ერთ-ერთ საკითხად გამარტივებული წესით უნდა
განეხილათ და მიეღოთ ,,ელექტრონული კომუნიკაციების შესახებ’’
საქართველოს კანონპროექტი,რომლის მიხედვითაც ელექტრონული
კომუნიკაციების სფეროში სახელმწიფო პოლიტიკას განსაზღვრავდა
საქართველოს მთავრობა.კანონპროექტი საკანონმდებლო ინიციატივის
წესით პარლამენტს წარუდგინა საქართველოს პრემიერ-
მინისტრმა.პლენარულ სხდომაზე ერთი მოსმენით განხილვის შემდეგ
კანონპროექტს პარლამენტის დამსწრე 90 წევრიდან მხარი დაუჭირა 47-მა
პარლამენტის წევრმა.ამის შემდეგ,კანონპროექტი 15 დღის ვადაში
გადაეგზავნა პრეზიდენტს,რომელმაც მას ხელი არ მოაწერა და
მოტივირებული შენიშვნებით დაუბრუნა პარლამენტს.პარლამენტმა
კენჭი უყარა პრეზიდენტის შენიშვნებს,თუმცა დამსწრე 110 წევრიდან მას
მხარი დაუჭირა 52-მა დეპუტატმა.ამიტომ პარლამენტმა კენჭი უყარა
კანონპროექტის პირვანდელ რედაქციას და დამსწრე 110 წევრიდან
კანონპროექტს მხარი დაუჭირა 60-მა დეპუტატმა.ამის შემდეგ
პარლამენტმა 5 დღის ვადაში კანონი გადაუგზავნა პრეზიდენტს.
საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისად შეაფასეთ კაზუსში
აღწერილი ყველა მოქმედება.
1. საქართველოს კონსტიტუციის 44-ე მუხლის მე-2 პუნქტის და
რეგლამენტის 82-ე მუხლის მე-7 პუნქტის თანახმად პრეზიდენტი
რიგგარეშე სხდომას იწვევს მთავრობის,პარლამენტის თავმჯდომარის ან
პარლამენტის სრული შემადგენლობის არანაკლებ 1/3 -ის
მოთხოვნით.კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ პრემიერ-
მინისტრის ინიციატივით მოიწვია პრეზიდენტმა რიგგარეშე
სხდომა.აღნიშნული შემთხვევა მცდარია,პრემიერ-მინისტრს არ ჰქონდა
უფლება მოეთხოვა რიგგარეშე სხდომის ჩატარების სხდომა და არც
პრეზიდენტს ჰქონდა ამ მოთხოვნის შესრულების უფლება.
2. საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის 118-ე მუხლის 1ლი
პუნქტის თანახმად კანონის გამარტივებული წესით მიღება
შესაძლებელია რომელიც შეეხება მხოლოდ კანონით
გათვალისწინებული თარიღის (ვადის) ან ტერმინოლოგიური ხასიათის
ცვლილებას, აგრეთვე კანონში ცვლილების შეტანის შესახებ
კანონპროექტი, რომელიც ითვალისწინებს კანონის ნორმების
ნუმერაციის ცვლილებას მათი სამართლებრივი შინაარსის ცვლილების
გარეშე.კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ კანონპროექტის
მიღება სურთ დაჩქარებული წესით რაც შეცდომაა და დაუშვებელია,ამის
უფლება არ აქვთ.
3.საქართველოს კონსტიტუციის 45-ე მუხლის 1ლი პუნქტის და
რეგლამენტის 99-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად საკანონმდებლო
ინიციატივის უფლება აქვს საქართველოს მთავრობას, პარლამენტის
წევრს, კომიტეტს, ფრაქციას, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკისა
და აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლეს წარმომადგენლობით
ორგანოებს, არანაკლებ 25 000 ამომრჩეველს. კაზუსის ფაქტობრივი
გარემოებიდან ჩანს,რომ პრემიერ-მინისტრმა კანონპროექტი წარუდგინა
საკანონმდებლო ინიციატივით პარლამეტს რისი უფლებაც მას არ ჰქონდა
და აღნიშნული გარემოება შეცდომაა.
4.საქართველოს კონსტიტუციის 45-ე მუხლის მე-2 პუნქტის და
რეგლამენტის 119-ე მუხლის მე-8პუნქტის თანახმად კანონი მიღებულად
ჩაითვლება თუ მას მხარს დაუჭერს არანაკლებ 1/3. სრული
შემადგენლობის 1/3 არის 50,ანუ იმისათვის,რომ კანონი მიღებულად
ჩაითვალოს არანაკლებ 50 მხარდაჭერა სჭირდება.კაზუსიდან ჩანს,რომ
47-მა დაუჭირა მხარი რაც საკმარისი არ არის და კანონი მიღებულად არ
ჩაითვლება.
5. საქართველოს კონსტიტუციის 46-ე მუხლის პირველი პუნქტის და
რეგლამენტის 121-ე მუხლის თანახმად მიღებული კანონი პრეზიდენტს
10 დღის ვადაში გადაეცემა.კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან
ჩანს,რომ 15 დღის ვადაში გადაეგზავნა.აღნიშნული გარემოება უკვე
ვადაგადაცილებულია,ანუ ეს უკვე შეცდომაა,მას უნდა გადაეგზავნა 15
დღის ნაცვლად 10 დღის ვადაში.
6. საქართველოს კონსტიტუციის 46-ე მუხლის მე-3 პუნქტის და
რეგლამენტის 122-ე მუხლის მე-3 პუნქტის თანახმად მოტივირებული
შენიშვნებს პარლამენტი 1 მოსმენით განიხილავს რასაც სჭირდება
ანალოგიურად არანაკლებ 1/3 ხმა.კაზუსიდან ჩანს,რომ 52-მა დეპუტატმა
დაუჭირა მხარი პრეზიდენტის შენიშვნებს,შესაბამისად კანონი
მიღებულად ითვლება ვინაიდან 15-ის 1/3 არის 50 ანუ მინიმუმ 50 ხმა
იყო საჭირო,ამასთან შემდეგ თავდაპირველ რედაქციას უყარეს კენჭი რაც
უკვე შეცდომაა ვინაიდან პრეზიდენტის მიერ დაბრუნებული კანონი
მოტივირებული შენიშვნებით ითვლება მიღებულად.
კაზუსი 14
2020 წლის 10 აპრილს საქართველოს თავდაცვის მინისტრმა მიმართა
საქართველოს პარლამენტს სამხედრო ხასიათის საერთაშორისო
ხელშეკრულების რატიფიცირების შესახებ.საერთაშორისო
ხელშეკრულების შინაარსიდან გამომდინარე პარლამენტის
თავმჯდომარემ წამყვან კომიტეტად განსაზღვრა თავდაცვისა და
უშიშროების კომიტეტი.საერთაშორისო ხელშეკრულების
რატიფიცირების შესახებ გადაწყვეტილება პარლამენტმა მიიღო 75 ხმით
და 15 დღის ვადაში გადაუგზავნა პრეზიდენტს,რომელმაც ხელი მოაწერა
და გამოაქვეყნა პარლამენტის გადაწყვეტილება.
1. პარლამენტის რეგლამენტის 192-ე მუხლის 1ლი პუნქტის და
მთავრობის სტრუქტურის,უფლებამოსილებისა და საქმიანობის წესის
შესახებ ორგანული კანონის მე-5 მუხლის ქ პუნქტის თანახმად
საერთაშორისო ხელშეკრულების რატიფიციებისთვის,დენონსირების ან
გაუქმების შესახებ პარლამენტს მიმართავს მთავრობა.კაზუსის
ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ თავდაცვის მინისტრმა მიმართა
პარლამენტს სამხედრო ხასიათის საერთაშორისო ხელშეკრულების
რატიფიცირების შესახებ,მას ამის უფლება არ გააჩნდა,ვინაიდან
მხოლოდ მთავრობას შეუძლია მიმართოს პარლამენტს საერთაშორისო
ხელშეკრულების რატიფიცირების თაობაზე.
2. საქართველოს კონსტიტუციის 47-ე მუხლის 1ლი პუნქტის და
რეგლამენტის 192-ე მუხლის მე-16 პუნქტის თანახმად პარლამენტი
სრული შემადგენლობის უმრავლესობით იღებს გადაწყვეტილებად
გარდა იმ საერთაშორისო ხელშეკრულებისა რომელიც ეხება ქვეყნის
მთლიანობას.კაზუსის ფაქტობრივი გარემოებიდან ჩანს,რომ 75მა
დაუჭირა მხარი რაც საკმარისი არ არის,ვინაიდან ეს არის მხოლოდ
ნახევარი და არა უმრავლესობა საჭიროა მინიმუმ 76 ხმა.
3. საქართველოს კონსტიტუციის 46-ე მუხლის 1ლი პუნქტის და
რეგლამენტის 121-ე მუხლის თანახმად პარლამენტის მიერ მიღებული
კანონი პრეზიდენტს 10 დღის განმავლობაში გადაეცემა.კაზუსიდან
ჩანს,რომ 15 დღის ვადაში გადაუგზავნა რაც უკვე ვადის გადაცილებაა და
დაუშვებელია.
4. საქართველოს კონსტიტუციის 46-ე მუხლის მე-2 პუნქტის თანახმად 2
კვირის ვადაში აწერს პრეზიდენტი ხელს.