Professional Documents
Culture Documents
Atatürk Ilke Inkılap Ders Notları
Atatürk Ilke Inkılap Ders Notları
Atatürk Ilke Inkılap Ders Notları
hafta sorular
bitti
5. ve 6.hafta sorulara bak
(bunlar alinin)
568,23 TL
gerisi tülayın
1.hafta
LOZAN BARIŞ ANT. (24 TEMMUZ 1923)
Konferansı toplayan toplayan dört devlet: Ingiltere, Fransa, İtalya, laponya'dır.
Konferansa ABD gözlemci sıfatıyla katıldı. Rusya ve Bulgaristan Boğazlar konusunda
katıldı. Bunun yanında Belçika, Portekiz, Romanya, Yunanistan, Yugoslavya...
konferansa katıldı.
•Konferans öncesinde üç sorun yaşandı:
1- Konferansın toplanma yeri
2- Heyet Başkanlığı sorunu: Rauf Bey heyet başkanı olarak gitmek istemiş, fakat
Mondros'u imzalayan kişi olduğu için bu uygun görülmesi. Mudanya'da TBMM'yi
başarılı bir şekilde temsil eden Ismet Paşa Heyet başkanı oldu.
3- Konferansta görüşülecek konular meselesi: Iki konudan asla taviz verilmemesi
istendi.
1- Ermeni Yurdu
2- Kapitülasyonlar
• Konferansta en çok tartışılan konular kapitülasyonlar ve dış borçlardır.
• Konferansta Ingiltere Boğazlar, Musul ve Ermeni meselesi konularında zorluk
çıkarmış ve konferans bir sonuç alınamadan dağılmıştır.
• 23 Nisan'da görüşmeler tekrar başlamış ve 24 TEMMUZ 1923' te ant. imzalanmıştır.
HÜKÜMLERI:
1) SINIRLAR:
a)BATI (TRAKYA) SINIRI: Mudanya Ateşkes ant. şekliyle Meriç sınır oldu. Doğu Trakya
Türkiye'ye Batı TRAKYA Yunanistan'a bırakıldı.
ADALAR: Gökçeada (İmroz) ve Bozcaada hariç diğer adalar silahsızlandırılmak
koşuluyla Yunanistan'a bırakıldı
-Rodos ve 12 Ada, Meis Italya'ya bırakıldı
-Kıbrıs Adası Ingiltere'ye bırakıldı
B)SURİYE (GÜNEY) SINIRI: Ankara Ant. belirlendi
C)TÜRK-IRAK SINIRI: Musul sorunu nedeniyle çözülemedi, Ingiltere ile aramızda
görüşülmek üzere sonraya bırakıldı
D)DOĞU SINIRI: Moskova ve Kars Ant. ile düzenlendiği şekli ile kaldı.
4) BORÇLAR SORUNU: Türkiye üzerine düşen borcu takside ödemeyi kabul etti.
5) BOĞAZLAR: Boğazlar Milletler Cemiyetine bağlı başkanı Türk olan bir komisyonun
idaresine bırakıldı. Türkiye Boğazlarda asker bulunduramayacaktı. Eğer bir savaşa
girerse Boğazları silahlandırabilecekti.
2. HAFTA
8. İtilaf Devletleri, Lozan'da toplanacak olan barış konferansına hem TBMM
Hükümeti’ni, hem de İstanbul Hükümetini çağırmıştır. itilaf Devletleri'nin bu yöntemle
aşağıdakilerden hangisini am açladigı söylenebilir?
A) Yeni bir Yunan saldırısı için zaman kazanmayı
B) Barış yanlısı olduklarını göstermeyi
C) Osmanlı Devleti'nin eski gücüne kavuşmasını sağlamayı
D) Türk temsilcileri arasında ikilik çıkarmayı
E) Türk tarafından gelecek delege sayısını artırmayı
9. Lozan görüşmeleri sırasında Musul sorunu ele alınırken Türkiye'ye en çok direnen
devlet aşagıdakilerden hangisidir? A) Yunanistan B) Fransa C) Rusya D) İngiltere E)
Italya
10. TBMM Lozan'a tek ve güçlü bir temsilci olarak katılabilmek için aşağıdakilerden
hangisini gerçekleştirmiştir? A) Cumhuriyetin ilanını B) Saltanatın Kaldırılmasını C)
Seçimlerin yenilenmesini D) Yeni anayasa ilanını E) Halifeliğin kaldırılmasını
11. Lozan Barışında görüşülen konulardan hangisi yeni Türkiye Devleti'ni ekonomik
yönden olumlu etkilemiştir? A) Boğazlar B) Azınlıklar C) Nüfus değişimi D)
Kapitülasyonlar E) Yabancı okullar
12. Lozan Konferansı'na gönderilen Türk Heyetine Ismet Paşa'nın başkan olmasının
öncelikli nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Batı Cephesi komutanlığını yapması B)
TBMM'nin ilk hükümet başkanı olması C) Mudanya Mütarekesini imzalaması D)
İnönü muharebelerini kazanması E) Konferanstaki delegelerle iyi ilişkileri
13. Lozan Konferansı'nın birinci döneminde uzun tartışmalara yol açan konulardan biri
kapitülasyonlardır. Çünkü imtiyazlı devletler kapitülasyonların devamını istiyorlardı. Bu
durum, imtiyazlı devletlerin aşağıdakilerden hangisini kabul etmek istemediklerini
göstermektedir? A)Savaşın sona erdiğini B)Yeni Türk Devleti'nin bağımsızlığını
C)Uluslararası ilişkilerin önemini D)Ekonominin, siyasal ilişkileri etkilediğini
E)Demokratik ilkelerin gerekliliğini
SONUÇLARİ:
- Laik düzene geçişte önemli bir aşama gerçekleştirildi
-Devletin rejimi konusunda tartışmaya neden olabilecek bir kurum ortadan kaldırıldı
-Yapılacak yeniliklerin önü açıldı
5
I. Saltanatın kaldırılması
II. Cumhuriyetin ilan edilmesi
III. Tekke. Zaviye ve Türbelerin kapatılması
Yukarıdakilerden hangileri halifeliğinn kaldırılmasına ortam hazırlamıştır?
a) Yalnız 1 b) Yalnız Il c) Yalnız III d) I ve ll e) I. Il ve III
3.HAFTA
ÇOK PARTİLİ HAYATA GEÇİŞ DENEMELERİ
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk siyasi partisi Halk Fırkası'dır.
Çok Partili Hayat Geçişin Gecikme Nedenleri:
-Ulusal birlik ve beraberliği çabuklaştırmak
-Halkın belli bir olgunluga erişmesini beklemek
-İnkılapların yerleşmesini beklemek
-Kalkınma yolundaki gelişmeleri hızlandırmak
TERAKKİPERVER CUMHURİYET FIRKASI (17 KASIM 1924)
-Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet partisidir.
-Kurtuluş Savaşının değerli komutanları: Kazım Karabekir, Ali Fuat Paşa, Refet Bey,
Rauf Bey, Adnan Adıvar
-Partinin programında “dine saygılıdır” ifadesi en belirgin özelliği olarak görülmektedir.
-Parti ekonomide "Liberalizm” anlayışını benimsemiştir.
-Bu durum inkılaplara karşı olanların bu parti etrafında toplanmasına neden olacaktır.
SONUÇLARI:
-Takrir-i Sükun Kanunu çıkarıldı
-İstiklal Mahkemeleri yeniden faaliyete geçti
- Ali Fethi Bey hükümeti istifa etti
-İngilizler Musul sorununda avantaj sagladılar
-Ayaklanmada rolü olduğu gerekçesiyle ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver
Fırka'nın kapatılmasına
neden oldu
-Ilk çok partili hayata geçiş denemesi başarısız oldu
ÖNEMİ: laik Cumhuriyet rejimine yönelik ilk isyan özelliği gösterir.
3. Türkiye'de siyasi partilerin kurulması ile ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden
hangisi yanlıştır?
a) Halk Fırkası Atatürk tarafından kurulmuştur.
b) Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti CHP'nin temelini oluşturmuştur.
c) İlk muhalefet partisi Serbest Cumhuriyet Fırkası olmuştur. (TERAKKİ DOĞRU
CEVAP OLURDU)
d) Çok partili hayata geçiş denemeleri isyanlarla sonuçlanmıştır.
e) Çok partili hayata geçişte kurulan bazı partiler yönetim karşıtı kişilerin eline
geçmiştir.
4
I. Atatürke'e Izmir'de suikast girişimi
ll, Menemen Olayı
III. Şeyh Sait isyanı Yukarıdaki olayların kronolojik sıralaması aşağıdakilerden
hangisidir?
d)III-I-Il
8. Cumhuriyetin ilan edilmesine rağmen bir süre tek partili yönetimin devam etmesinde;
I. inkılapların yerleşmesini sağlama
Il. Kalkınma yolundaki gelişmeleri hızlandırma
Ill. Halkın yeterli olgunluga erişmesini bekleme
Gibi gelişmelerden hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I B) Yalnız Il C) Yalnız III D) 1 ve lll E)l,ll,lll
4.HAFTA (bitti)
HUKUK ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR NEDENLERİ
-Osmanlı Dev. Hukuk birliğinin olmayışı
-Hukuk kurallarının dine değil akla ve bilime dayandırılmak istenmesi
-Hukukta laikleşme sağlama -Osmanlı hukuk sisteminde kadın hakları konusunda
eksikliklerin olması
*DIĞER KANUNLAR:
-Ceza Kanunu Italya'dan
-Borçlar Kanunu İsviçre'den
4.hafta sorular:
20) Lozan Görüşmeleri sırasında ele alınan aşağıdaki konulardan hangisi, daha sonra
Türkiye Cumhuriyeti hüküntetlerini uğraştıran bir sorun olmamıştır?
A) Kapitülasyonlar B) Boğazların yönetimi C) Dış borçların ödenmesi D) "Türkiye —
Irak sınırı E) Nüfus mübadelesi
22- Türk heyetinin Lozan'a hareketinden bir süre önce, heyete verilen direktiflerde;
-Doğu Anadolu'da Ermeni yurdu söz konusu olamaz; olursa bu durum konferansın
kesilmesini gerektirir. -Kapitülasyonlar kabul edilemez. Eğer görüşmelerin kesilmesi
gerekirse, toplantı terkedilir. gibi açıklamalara yer verilmiştir. Bu bilgiler dikkate
alındığında, aşağıdakilerden hangisinin amaç olarak benimsendigi sövlenenıez?
A) Vatanın bölünmezliği B) Ekonomik bağımsızlık C) Misak-ı Milli D) Ulusal bağımsızlık
E) Emperyalizm
16) TBMM, 3 Mart 1924'te Osmanlı hanedanının yurt dışına çıkarılması kararı alarak ;
I. Eski rejime dönüş yollarını tıkamak
Il. Çok partili hayata geçişi kolaylaştırmak
III. Halifeliğin, Osmanlı soyundan olmayan biri tarafından sürdürülmesini sağlamak
Hedeflerinden Hangilerini gerçekleştirmek istemiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız 111 D) I ve III E) II ve III
18. Türkiye'de 1920-23 yılları arası, saltanat ve ulusal irade konularında en yoğun
tartışmaların yaşandığı dönemdir.
Bu bilgiye göre, söz konusu tartışmaların asıl çıkış konusu, aşı2ulakilerden hangisidir?
A) Bağımsızlık anlayışı B) Egemenliğin kaynağı C) Askeri ve sosyal düzen D)
Ekonomik kalkınma E) Azınlık hakları
19. 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet ilan edilmiş ve Cumhuriyet rejimi ülkemize pek çok
yenilikler getirmiştir.
Buna göre, I. Medeni Kanun'un kabülü IL Hükümet bunalmunin sona erdirilmesi III.
Kabine sistemine geçilmesi yeniliklerinden hangileri, Cumhuriyet'in ilanının doğrudan
sonuçları arasında gösterilemez? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) Il ve nı E) I, II ve III
3. Türk kadını Medeni Kanun ile aşağıdaki haklardan hangisini elde etmemiştir?
a) Erkekle siyasal alanda eşitlik b) Evlilik birliğini bozma c) Çocuğun velayetini
bozma <İ,
d) Mirasta eşitlik
e) Resmi nikah
6. " Ülkesinin, yüksek bağımszılığını korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı
diller boyunduruğundan kurtarmalıdır" sözleri doğrultusunda gerçekleştirilen Atatürk İ n
kı [abi aşağıdakilerden hangisidir?
A)Türk Tarih Kurumu'nun Açılması B) Yeni Türk türlerinin kabulü C) Tevhid-i Tedrisat
Kanunu D) Türk Dil Kurumu'nun Açılması
7. Türk kadınları, aşağıdaki hakların hangisinde uzun süre bazı avrupa ülkelerinin
kadınlarından daha önde olmuşlardır?
A)evlenme ve boşanma B) Mal müllk edinme E) Seçme ve seçilıne C) Meslek seçme
D) Eğitim ve öğretimi sürdürme E)SEÇME SEÇİLME
S. 17 Şubat 1926 'da Türk Medeni Kanunu'nun kabul edilmesi hangi alanda yapılmış
bir inkılaptır? A) Ekonomi B) Siyasi C)Askeri D) Hukuk E) Yiinetimsel
9. 1926'da kabul edilen Türk Medeni Kanunu'nun I. Tek eşle evlilik Il. Resmi nikah
zorunluluğu III. Kadınlara istediği mesleğe girebilme hakkı gibi önermelerinden
hangileri sosyal hayatı düzenleme amacı
taşır? D) II ve III E) I,II,III
A) Yalnız I B) Yalnız Il C) I ve Il
10. Atatürk "Dünyanın her türlü ihninden, temel içimizden çıkanlınalıdır." demiştir.
Atatürk, bu sözleriyle eğitim A) Zorunlu eğitim B) Eşitliği esas alma hazırlayıcı E)
Çağdaş ve milli
buluşlarından ilerlemelerinden yararlanılacaktır, ancak
ve ögretimin nasıl olmasını istemiştir? C) Demokratik D) Mesleğe
12. 17Şubat 1926' da kabul edilen Türk Medeni Kanunu hangi Avrupa ülkesi örnek
alınarak hazırlanmıştır? A) Rusya B) İngiltere C) Almanya D) İsviçre E)Danimarka
5.HAFTA
EĞITIM- KÜLTÜR ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR
1)TEVHİD-İ TEDRİSAT KANUNU (Eğitim öğretimin birleştirilmesi) (3 MART 1924):
Eğitimde laikleşme-çağdaşlaşma
2)MEDRESELERİN KAPATILMASI: Kültür ikiliğinin ortadan kaldırılması
3)MAARİF TEŞKİLATI KANUNUNUN KABULÜ (2 MART 1926): Günümüz eğitim
sisteminin temelleri atıldı
4)YENİ TÜRK HARFLERİNİN KABULÜ (1 KASIM 1928):
-Yeni Türk harflerinin öğretilmesi için MİLLET MEKTEPLERİ açıldı
-Okur yazar oranı artırılmaya çalışıldı
-Eğitimde laikleşme de bir adım atıldı
-Batı kültürü ile yakınlaşma sağlandı
-M.Kemal'e BAŞÖĞRETMEN unvanı verildi.
5)TÜRK TARİH KURUMUNUN AÇILMASI (15 NİSAN 1931): Ulusal tarih bilinci
oluşturmak amacıyla kuruldu.
6)TÜRK DİL KURUMUNUN AÇILMASI (12 TEMMUZ 1932): Türkçeyi bilim ve kültür dili
haline getirmek amacıyla
7) İstanbul Üniversitesi kuruldu
8)Dil- Tarih Coğrafya Fakültesi, Güzel Sanatlar Akademisi, Devlet Konservatuvarı,
Halkevleri'nin açılması
5)TÜRK TARİH KURUMUNUN AÇILMASI (15 NİSAN 1931): Ulusal tarih bilinci
oluşturmak amacıyla kuruldu.
6)TÜRK DİL KURUMUNUN AÇILMASI (12 TEMMUZ 1932): Türkçeyi bilim ve kültür dili
haline getirmek amacıyla
7 ) İstanbul Üniversitesi kuruldu
8)Dil- Tarih Coğrafya Fakültesi, Güzel Sanatlar Akademisi, Devlet Konservatuvarı,
Halkevleri'nin açılması
13. Cumhuriyetin ilk yıllarında ülkemizde; ▪ Kadın erkek eşitliğinin bulunmaması • Kadı
mahkemelerinin denetlenememesi • Ceza sisteminin yetersizliği aşağıdaki alanların
hangisinde yenilik yapılmasına ortam hazırlamıştır? A) Ekonomik B) Hukuki C) Siyasi
D) Kültürel E) Askeri
15. Türkiye'de Latin alfabesinin kabul edilmesinin, I. Okuma- yazma oranının artması Il.
Kültürel gelişmenin hızlanması III. Ulusal egemenliğin pekişmesi Gibi gelişmelerden
hanğilerine neden olduğu savımulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız Il C) I ve Il 1)) 1 ve [II E) Il
ve İli CEVAP: C ( I ve II)
17.
I. Tevhid-i Tedrisat Kanunu .
II)Din işleri ve Evkaf Bakanlığı'nın kaldırılması
III. Millet Mekteplerinin açılması
Halifeliğin kaldırılmasıyla birlikte yapılan yukarıdaki yeniklilerden hangileri doğrudan
laik anlayışın yerleşmesine yöneliktir?
A) Yalnız 1 13) Yalnız Il C) I ve Il I)) Il ve 111 I )1,11,111
6.HAFTA (bitti)
EKONOMİK ALANDA YAPILAN İNKILAPLAR
*İZMİR İKTİSAT KONGRESİ(1923)
-Lozan barış görüşmelerinin kesildiği bir sırada ekonomik sorunlarımızı tartışmak ve
milli ekonominin temel ilkelerini saptamak amacıyla toplanmıştır.
-Sanayici, tüccar, çiftçi, işçi temsilcilerinin katıldığı bu kongrede MİSAK-I İKTİSADİ
KARARLARI kabul edildi.
-Buna göre siyasal bağımsızlık gibi ekonomik bağımsızlığında önemli olduğu ilkesi yani
MİLLİ EKONOMİ İLKESİ kabul edildi.
3. I. iş Bankası'nın kurulması
Il. Aşar vergisinin kaldırılması
Ill. Sümerbank'm kurulması
Yukarıdakilerden hangileri Atatürk Döneminde Türk çiftçisini rahatlatmak amacıyla
gerçekleştirilmiştir ?
a) Yalnız I b) Yalnız II c) Yalnız III d) II ve III e) I, II ve III
8. Yeni Türk Devleti'nin ilk yıllarında toplumun büyük oranda tükettigi güncel gereksinim
olan şeker ve dokuma sanayisine öncelik verilmiştir. Bu durum;
I. Dışarıya muhtaç olmadan yerli üretime öncelik verilmiştir
Il. Ekonomide yalnız sanayileşmeye önem verilmiştir
III. Kalkınma farklı sanayi dallanna dayandırılarak yapılmıştır Yargılarından hangilerine
kanıt oluşturmaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız 11 C) Yalnız 111 D) I ve III E) II ve III
12. 1.İzmir Iktisat Kongresi (18 Şubat — 4 Mart 1923) kararları arasında
aşağıdakilcrdcıı hangisi yer almaz?
A) Ham maddesi yurt içinde yetişen sanayi dalları kurulmalıdır B) Özel teşebbüse kredi
sağlayacak bir devlet bankası kurulmalıdır C) Dış borçlanmaya gidilerek, yabancı
işletmelerin kurulması sağlanmalıdır D)Küçük çaplı işletmelerden hızla büyük
işletmelere geçilmelidir
E) Özel sektör devlet tarafından desteklenmelidir
13. 1.1929 Dünya Ekonomik Krizi'nin yaşanması 11.özel sektörün başarısız olması
Yukarıdaki gelişmeler, aşağıdakilerden hangişinin hazırlayıcısı olmuştur? A) Teşvik-i
Sanayi Kanunu'nun çıkanlılıasıııııı B) Devlet bankalannın açılmasının fı, C) Duyün-u
Umümlye Idaresi'nin kapatılmasının D) Devletçilik ilkesinin uygulanmasının E) Aşar
vergisinin kaldırılmasının
•1982 ANAYASASI
-Günümüzde halen yürürlükte olan anayasa
-12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra hazırlandı ve 1982 de kabul edildi
-Yasama TBMM'ye aittir
-Cumhuriyet senatosu kaldırıldı (Tek meclis)
-Yürütme TBMM'nin içinden çıkar (Hükümete aittir)
- Yargı bağımsızlığı ve yargıç güvencesi vardır.
-Temel hak ve özgürlükler 1982 Anayasasının en çok eleştirilen kısmıdır
-Cumhuriyetin temel değerlerini korumakla birlikte, temel hak ve özgürlükleri kısıtlayıcı
bir anayasa olmuştur.
SORULAR
1- Aşağıdakilerden hangisi 1924 Anayasasinda 1928 yılında yapılan değişikliklerinden
biridir? a) ilkesinin Anayasaya girmesi b) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının
verilmesi c) Devletin dininin Islam olduğu ifadesinin Anayasadan çıkartılması d)
Seçimlerin dan yılda bir yapılması e) Atatürk ilkelerinin Anayasaya girmesi
2. Laiklik ilkesi. 1924 Anayasası'na hangi yılda gimnstir? a) 1927 b)1937 e) 1932 d)
1933 e) 1928
11. 1982 Anayasası'nın: "Hiçbir devlet organı, mahkemesine emir veremez. kararlarına
müdahale edemez." maddesiyle,
I. Laik devlet anlayışı
Il. Yargının bağımsızlığı
III. Özel mülkiyetin kalınması amaçlarından hangileri, öncelikle vurgulanmıştır? A) B)
Yalnız II Cl Yalnız III
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız BI D)Il ve ili E) I, Il ve ili
12- 1924 Anayasası'nın dördüncü bölümünde; "Mahkemelerin verdiği hilkümler, TBMM
tarafından değiştirilemez, uygulanması geciktirilemez." ifadeleri yer almıştır. Buna
dayanarak,
I- Yargı gücünün bağımsız olduğu
II-Meclis üstünlüğü ilkesinin bcnimscndiği
III-Yasama, yürütme ve yargı yetkilerinin tek elde toplandığı
IV- Hukuk devleti anlayışının benimsendiği yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve III B)IveIV C) IIl ve IV
9. HAFTA
2)TÜRKiYE .FRANSA İLİŞKİLERİ: a)Yabancı Okullar Meselesi: Türkiye iç meselesi
saymış ve taviz verilmedi. b)Borclar Meselesi: 1933'de yapılan bir ant. ile çözümlendi.
c)Adana- Mersin Demiryolu Meselesi:
d)Hatay Sorunu: 20 Ekim 1921 Ankara Antlaşması ile Misak.ı Milli sınırları içinde olan
İskenderun ve Antakya, Türkiye sınırları dışında (Fransız mandası altındaki Suriye
sınırları içinde) kalmıştı. Ancak Ankara Antlaşması, iskenderun ve Antakyayı içine alan
Hatay bölgesini Suriye'den ayırarak bölge için özel bir yönetim şekli tanıtmıştı. Buradaki
Türklere kültürel ayrıcalıklar tanınmıştı.
10. HAFTA
DİĞER DIŞ POLİTİKA GELİŞMELER
1)TÜRKİYE'NİN MİLLETLER CEMİYETİNE GİRMESİ (1932):
-üye olduğumuz ilk uluslararası örgüttür • Yurtta barış, dünyada barış ilkesi
doğrultusunda üye olmuştur -Boğazlar meselesinin lehimize çözümlenmesinde etkili
olmuştur
SORULAR
33. Aşağıdakilerden hangisinin Türkiye ile Fransa arasında yaşanan sorunlar arasında
yer aldığı savunulamaz?
a)Bozkurt-Lotus Olayı
b) Yabancı okullar
c) Dış borçlar
d)Ahali mübadelesi
e) Suriye Sınırı
36. Atatürk Dönemi dış politikası incelenirken genelde I932'ye kadar ve 1932 sonrası
diye ikiye ayrılır. Aşağıdakilerden hangisinde 1932 yılına kadar olan süreçte Türk Dış
politikasının ağırlıklı meselesi olduğu savunulabilir?
a) Birleşmiş Milletler’e üye olma
b)Lozan'dan kalan sorunları çözümleme
c) Komşularıyla dostluk anlaşmaları yapma
d) Halayt anavatana katma e) Boğazlarda denetim sağlama
I. Aşağıdaki sınırlarımızdan hangisi Lozan'da çözümü olmayan konu olarak
gösterilmektedir?
A) Irak B) Suriye C) Yunanistan D) Sosyet Rusya E) Bulgaristan
3.
I.Balkan Antantı'nın kurulması
II.Milletler Cemiyeti'ne üye olunması
III. Boğazlar Komisyonunun kak:bulması
IV. Doğu sınırlarının güvenlik altına alınması
V.Hatay'ın Anavatana katılması
Bunlardan hangisi, Atatürk’ün sağlığında gerçekleşmemiştir?
E)V
6. Türkiye Cumhuriyeti. aşağıdaki uluslararası kuruluşlardan hangisini üye olııı şııı tır?
A) NATO B) Milletler Cem issai C) Balkan Anlamı D) Varşova Paktı E) Sadabat Paktı
CEVAP D “I VE II”
33. İngiltere. Milletler Cemiyetinin en güçlü üyesi idi. Bu durum. Milletler Cemiyetinin
hangi konuda Türkiye aleyhinde karar vermesinde etkili olmuştur?
A) Yabancı okullar D) Boğazlar C) Borçlar meselesi D) Türkiye-Irak E)Nüfus
mübadelesi
11. HAFTA
ATATURK ILKELERI
Tüm ilkelerin temeli, asla taviz verilmeyecek iki ilke CUMHURIYETCILIK VE
LAIKTIR
1-)CUMHURIYETCILIK:
-Devletin siyasi rejimi olarak Cumhuriyeti benimseme ılkesıdır. .Bu ilke yeni Türkiye
Devleti'nin temelidir
- Cumhuriyetçiliğin en başta gelen niteliği Atatürk'ün "Egemenlik kayıtsız şartsız
ilkesinde yatar - Cumhuriyetçilik; ırk, din, dil ve cinsiyet ayrımı gözetmeksizin bulun
vatandaşların yararlandığı siyasi rejimin adıdır.
ILGILI INKILAPLAR:
-TBMM'nin açılması
-Saltanatın Kaldırılması
-Cumhuriyetin ilanı
-Halifeliğin Kaldırılması
2)MİLLİYETÇİLİK:
-Millet ortak bağları olan bir insan topluluğudur
-Kendilerini aynı milletin üyesi sayan kisilerin, ayni sınırlar içinde, bağımsız bir hayat
sürmek ve ait oldukları toplumun varlığını korumak, yüceltmek için birlikte çalışmaya
esas alan bir ilkedir
- Atatürk Milliyetçiliği birleştirici, toparlayıcı ve millet yararınadır
- Milliyetçilik; ait olduğu milletin varlığını yüceltmek ve sürdürmek ilkesidir
İLGİLi İNKILAPLAR:
-Türk Tarih Kurumunun Açılması
-Türk Dil Kurumunun Açılması
-Kabotaj Kanunu
-Yabancılara ait işletmelerin millileştirilmesi
-Kapitülasyonların kaldırılması
-Yapılan diğer inkılaplar
3)HALKÇILIK (EŞİTLİK):
-Temelinde halk vardır. Toplum duzenini halkın yararına korumayı öngörür
-Atatürk'ün Halkçılık anlayışı, her türlü imtiyaza son veren, halkın iradesi ile oluşan
devlet anlayışıdır.
(1- Demokrasi 2- Eşitlik üzerine kuruludur)
ILGILI İNKILAPLAR:
-Aşar vergisinin kaldırılması
-Medeni Kanun'un kabulu
-Kadınlara siyasi hakların verilmesi
-Kılık Kıyafet kanunu
-Soyadı Kanunun kabulu
4)DEVLETÇİLİK (Ekonomik):
-Zorunluluktan kaynaklanmıştır
-Devletin ekonomiye doğrudan müdahalesi
-1930'lardan itibaren özel sektörün ülke sanayisini gerçekleştirmesinin imkansız olduğu
anlaşılınca bu ilke benimsenmiştir
İLGİLİ İNKILAPLAR:
-Saltanatın kaldırılması
-Halifeliğin kaldırılması
-Tevhid-i Tedrisat kanunu
- Medeni kanun
-Tekke zaviye türbelerin kapatılması
-Şeriye ve Evkaf Vekaletinin kaldırılması
-1928'de devletin dini İslamdır maddesinin kaldırılması
-Milletvekillerinin yemin şeklinin değiştirilmesi
-1937'de Laikliğin anayasaya konulması
6)İNKILAPÇILIK:
-Türk inkılabının korunması, aklın ve bilimin yol göstericiliğinde çağın gereklerine göre
sürekli geliştirilmesi ve yenilenmesi ilkesidir
- Atatürkçülüğün dinamik idealini oluşturur
-İnkılapçılıkta inkılapların korunması ve yaşatılması önemlidir
-Türk milletini çağdaş uygarlık seviyesinin üstüne çıkarmak için yapılan bütün inkılaplar
İnkılapçılığın kapsamına girer)
11 bitti
12. HAFTA
BÜTÜNLEYİCİ İLKELER
1-ULUSAL (MİLİI) EGEMENLIK: Cumhuriyetçiliği bütünler
2-ULUSAL BAĞIMSIZLIK (ÖZGÜRLÜK VE BAĞIMSIZLIK): Milliyetçiliği
bütünler
3-MİLLİ BİRLİK VE BERABERLİK: Milliyetçiliği bütünler
4-YURTTA BARIŞ; DÜNYADA BARIŞ: Olke içinde yaşayan insanların refah ve
mutluluğu ile doğrudan ilgilidir. Bu noktada Halkçılı bütünler. Bu ilke milli birlik ve
beraberliğin bir sonucudur ve Milliyetçiliği bütünler.
S-AKILCILIK VE BILIMSELLIK: Laikligi bütünler.
6-ÇAĞDAŞLAŞMA VE BATILILAŞMA: Türk inkılabının temelidir. İnkılapçılığı
bütünler.
7-INSAN VE İNSANLIK SEVGİSİ: Bütün ilkelerin temelidir.
SORULAR
42. Sosyal ayrıcalık ifade eden unvan ve lakapların yasaklanan aşağıdaki
ilkelerden hangisiyle bağlantılıdır?
A) Cumhuriyetçilik B) Halkçılık C) Devletçilik D) Milliyetçilik E) Laiklik
45. Atatürk. “Milli servetin dağıtımında daha mükemmel bir adalet ve emek sarf
edenlerin daha yüksek refahı. milli birliğin muhafazası için şarttır" demişti,.
Atatürk'ün bu sözü aşağıdaki ilkelerden hangisiyle doğrudan ilgilidir? a)
Halkçılık b) Cumhuriyetçilik C) Devletçilik d) İnkılapçılık e) Milliyetçilik
8. Hayat durmadan değişir ve gelişir. En durgun hayat biçiminde bile her gün
yeni ilişki çeşitleri doğar. Öncelikle çağındaki baş döndürücü gelişmelerle
durmadan yeni ilişki biçimleri ortaya çıkmaktadır. Bu durumun aşağıdaki Atatürk
ilkelerinden hangisini zorunlu kıldığı savunulabilir? A) Halkçılık B) inkılapçılık
C) Devletçilik D) Milliyetçilik E) Laiklik
38. Cumhuriyetin ilk yıllarında çok partili hayata geçiş denemeleri Atatürk
ilkelerinden hangisini gerçekleştirmeye yöneliktir? A) Milliyetçilik B) Devletçilik
C) Halkçılık D) Laiklik E) Cumhuriyetçilik
39.Atatürk'iin milliyetcilik anlayisi dini, dili, Irk' ne olursa olsun kendini Türk kabul
eden herkesi Türk kabul eder. Bu bilgilere göre Atatürk'ün milliyetçilik anlayışı
ile ilgili olarak;
I. Irk birliğine dayanır. II. Birleştirici ve bütünleştiricidir.
III İnsan sevgisini esas alır. yargılarından hangilerini esas alrr?
d) II ye III
14. HAFTA
41.-TBMM Türk milleti adına, onun vekili olarak egemenlik hakkını kullanır."
Anayasamızda yer alan bu ifade aşağıdaki Atatürk ilkelerinden hangisiyle
doğrudan ilgilidir?
A) Cumhuriyetçilik B) inkılapçılık C) Halkçılık D) Devletçilik E) Laiklik
4- Mustafa Kemal, Türk tarihinin Osmanlı tarihi yada Islam tarihi ile sınırlı
olmadığını, daha önceki dönemde yaşanan Türk tarihinin de araşunlınası
gerektiğini vurgulamış vepu amaçla Türk Tarih Kunımu'nu açtınnıştır. Bu durum
Atatürk'ün aşağıdaki özelliklerinden hangisi ile açıklanabilir?
A) Akılcılıgı B) Milliyetçiliği C) Çağdaşlığı D) Laikligi E) Bilimselligi
42. I. Aşar vergisinin kaldınlması Il. Beş yıllık kalkınma planının hazırlanması III.
önemli sanayi yatırımlarının devlet tarafından gerçekleştirilmesi
Yukandakilerden hangileri, devletçilik ilkesinin bir parçasıdır? A) Yalnız I B)
Yalnız Il C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
50. Atatürk: 1924 yılında. "Bizim milletimiz vatanı için, hürriyeti ve egemenliği
için fedakar bir halin'''. bunu ispat eni. Milletimiz yaptığı inkılaplann kıskanç
müdafıdir dc. Benliginde bu faziletler yerleşmiş bir milleti yürümcktc oldugu
dogru yoldan hiçbir kimse hiçbir kuvvet al 'koyamaz. " demi ştir.
t' O 2
Atatürk'ün bu ifadesiyle Türk milletinin, I. özgürlük, Il. bağımsızlık, III. inkılapçılık
I II III
1- Aşağıdakilerden hangisi Atatiirkeülükle bağdasmaz? A) Kalkınmada aklın ve
bilimin rehbcrligini temel alma B) Yönetimi ulus egemenliğine bağlı tutma C)
Ekonomik kalkınmayı yabancı sermayeye dayandırma D) Ülkenin
bağımsızlığını konma E) Çağdaş uygarlık düzeyine ulaşma
4- Atatürk, Cumhuriyeti Türk gençligine emanet ederken onun, "en son bilimsel
ve teknik ilerlemelere dayanan, ulusal ve çağdaş bir devlet" olarak yaşatılması
gerektiğini vurgulamıştır. Atatürk'ün Cumhuriyeti Türk gençligine emanet
etmesinin temel amacı nedir? A) Gençleri siyasal hayata katmak B)
Yenileşmeyi sürekli kılmak C) Yurt rkunmasını gençlere bırakmak D)
Ekonomik gelişmede gençlere yetki vermek E) Türk gençligini korumak
14:hafta biti
15. HAFTA
DÜNYA SAVAŞ! VE TÜRKIYE (1939-194S)
I. Dünya Savaşı'ndan sonra dünya devletleri yeni bir savaşın çıkmasını
önlemek, uluslararası güvenliği ve barışı korumak ve bunun devamblığını
saglamak için bazı teşebbüslerde bulunmuşlardı. - Bunların birincisi 10 Ocak
1920'de resmen kurulan Milletler Cemiyeti'dir. Merkezi Cenevre'dir. Cemiyetin
asıl üyeleri I. Dünya Savaşı'nın galip devletleridir. Sonradan diğer devletler de
cemiyete katılmıştır. Türkiye de 1932'de cemiyete üye olmuştur. - Ikincisi 16
Ekim 192S'te Almanya, Ingiltere, Italya, Belçika, Polonya ve Çekoslovakya
arasında imzalanan Lokarno Antlaşması'dır. Bu antlaşma ile Almanya Batı
sınırlarının sürekliliğini kabul etmiş, Polonya ve Çekoslavakya sınırları için
güvence vermiştir. - Üçüncüsü ABD Dışişleri Bakanı Kellog'un önerisi
doğrultusunda 27 Ağustos 1928'de Paris'te imzalanan Kellog Paktı'dır. Ingiltere,
Almanya, Italya, Japonya ve ABD arasında imzalanan bu pakta 8 Temmuz
1929'da Türkiye clMıil belli başlı büyük devletler katılmıştır. Bu pakt ile savunma
anlayışına dayanmayan savaş, kanun dışı sayılmıştır. Tüm bunlara rağmen Il.
Dünya Savaşı'nın çıkması önlenememiştir.
- Rusya'nın komünist rejimi dünyaya yayma isteği ile taraflar arasındaki rekabeti
kışkırtması, -Rusya'nın yayılmacı politikası - Italya'nın emperyalist yayılma
politikası ve 1936'da Habeşistan'ı işgal etmesidir. - Almanya'nın 1 Eylül 1939'da
Polonya'yı işgale başlaması üzerine Ingiltere ve Fransa'nın 3 Eylül 1939'da
Almanya'ya savaş ilan etmesi.
NOT: Almanya'nın 1939'da Avusturya ve Çekoslovakya'yı işgali* başlayan
savaş, Fransa ve Ingiltere'nin Almanya'ya savaş ilan etmesiyle Dünya Savaşı
şekline dönüşmüş ve savaş, Avrupa'dan Uzak Doğuiya, Afrika'dan Amerika'ya
kadar bütün dünyaya yayılmıştır.
•1941 yılında savaş alanı yeni katılmalarla hızla genişledi. Rusya ve ABD
İngiltere'nin
….
16.hafta
50. Kuzey Atlantik İttifakı'nın (NATO) kurulmasına aşağıdaki devletlerden
hangisinin yayılmacı politikası neden olmuştur?
A) Fransa B) Sovyetler Birliği C) Japonya D) İngiltere
51. Aşağıdakilerden hangisi Il. Dünya savaşına yol açan gelişmelerden biri
değildir?
A)Almanya'nın Versay barış antlaşmasını bozma çabaları B) Devletler
arasındaki silahlanma yarışı C) Almanya'nın Ren bölgesine asker göndermesi
D) İtalya'nın Habeşistan'ı işgal etmesi
E)Türkiye'nin balkan devletleri ile balkan paktını imzalaması
1. Il. Dünya Savaşı süresince " Türkiye barış yanlısı bir politika itleıniştiı diyen
bir araştırmacı, bu durumu Türkiye Cumhuriyeti'nin;
I. I939'da İngiltere ve Fransa ile savunma antlaşması imzalanmasıyla,
II. 1941'de Almanya ve Rusya ile saldırmazlık antlaşmaları yapmasıyla,
III. Savaş sürecinde tarafsız kalmasıyla ilgili gelişmelerin hangisiyle
açıklayabilir? A) Yalnız 1 B) Yalnız Il C) Yalnız II! D) I ve Il E) I,II,II
2. II. Dünya Savaşı sonunda, I. Çok partili yaşama geçmesi Il. Nato'ya üye
olması III. Batı Avrupa ülkelerinin yanında yer alması gelişmelerinden
hangilerinde, Sovyetler Birliği'nin tehdidinde!) korunma düşüncesinin etkili
olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III
2- Özellikle Il. Dünya Savaşından sonra, sömürge durumunda olan bazı Asya
ve Avrupa ülkelerinin Türkiye'yi örnek aldıkları görülmüştür. Türkiye'nin bu
ülkeleri etkileyen yönü aşağıdakilerden hangisi olmuştur?
A) Yurtta ve dünyada barışı korumaya çalışması B) Başka ulusların haklarına
saygılı olması C) Ortadoğu'da güç dengesini koruması D) Batı demokrasisi
ilkelerini benimsenmesi E) Bağımsızlığını kazanma ve sürdürmedeki
başarısı