Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 11

Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα

ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Κλάσμα ονομάζω τον αριθμό που φανερώνει


ένα μέρος ενός συνόλου. Παράδειγμα
𝟒
Έφαγε τα της σοκολάτας.
Τα κλάσματα τα χρησιμοποιούμε για να 𝟔
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

δηλώσουμε το μέρος ενός πράγματος, δηλαδή 𝟏 𝟏 𝟏 𝟏 𝟏 𝟏


το μέρος μιας ακέραιης μονάδας ή το μέρος 𝟔 𝟔 𝟔 𝟔 𝟔 𝟔
ενός «συνόλου».

Από τι αποτελούνται;
Κάθε κλάσμα αποτελείται από δυο ακέραιους αριθμούς που χωρίζονται από μια γραμμή.
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Στο πάνω μέρος τον αριθμητή Ο αριθμητής και

4 όροι ο παρονομαστής μαζί


Στη μέση τη γραμμή κλάσματος
6
ονομάζονται όροι του
Στο κάτω μέρος τον παρονομαστή
κλάσματος
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Ο αριθμητής δείχνει πόσα παίρνω 4 κομμάτια


κομμάτια παίρνω 4
Ο παρονομαστής δείχνει σε πόσα
6
ΙΣΑ κομμάτια είναι χωρισμένη η
μονάδα.
έχω 6 ίσα κομμάτια

Κάθε κλάσμα είναι μια διαίρεση 4 7


= 4: 6 = 7 : 12
αριθμητής : παρονομαστή 6 12

Και κάθε διαίρεση μπορεί 4 7


ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

4 : 5= 7 : 10 =
γραφεί σαν κλάσμα 5 10

Κλασματικές μονάδες ονομάζονται κλασματικές μονάδες


τα κλάσματα που στον αριθμητή
1 1 1 1 1
τους έχουν τη μονάδα (το 1) 2 3 4 10 35
ονομάζονται κλασματικές μονάδες.
𝟏 𝟏
Μεγαλύτερη είναι η κλασματική
𝟐 𝟐 1 1
μονάδα με το >
𝟏 𝟏 𝟏 𝟏
μικρότερο παρονομαστή. 𝟒 𝟒 𝟒 𝟒 2 4
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Δεκαδικά ονομάζονται τα κλάσματα Δεκαδικά κλάσματα


που στον παρονομαστή τους έχουν 1 5 254
το 10 , 100 , 1.000 ... 10 100 1000
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Γνήσια και καταχρηστικά κλάσματα

Γνήσια λέγονται τα κλάσματα που ο Γνήσια κλάσματα


αριθμητής τους είναι μικρότερος 2 5 6
απ' τον παρονομαστή. . 10 8 7

Τα γνήσια κλάσματα είναι 4


>
μικρότερα απ' τη μονάδα.
1
10

Καταχρηστικά λέγονται τα
Καταχρηστικά κλάσματα
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

κλάσματα που ο αριθμητής τους


12 9 26
είναι μεγαλύτερος απ' τον
10 8 7
παρονομαστή.

Τα καταχρηστικά κλάσματα
11
είναι μεγαλύτερα απ' τη >1 3 3 3 11
4 4
+ 4
+ =
μονάδα. 4 4

Κλάσματα ίσα με το 1
Τα κλάσματα που ο αριθμητής τους
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

είναι ίσος με τον παρονομαστή είναι


2
=1
2
ίσα με το 1.
6 =1
6
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Κλάσματα ομώνυμα

Τα κλάσματα που έχουν ίδιους

παρονομαστές ονομάζονται

ομώνυμα.

2 3 5
6 6 6

Κλάσματα ετερώνυμα
Τα κλάσματα που έχουν

διαφορετικούς παρονομαστές
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

ονομάζονται ετερώνυμα..

3 3 5
4 5 7

μεικτοί αριθμοί

μεικτοί αριθμοί 2 2
λέγονται οι αριθμοί που
9
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

αποτελούνται από 2 ακέραιες μονάδες

ακέραιο και κλάσμα

και 2
9
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα

μεικτοί αριθμοί - μεικτοί αριθμοί - μετατροπή σε κλάσμα


ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

μετατροπή σε κλάσμα 9
9
Για να τους μετατρέψουμε σε 3 9
2
κλάσμα πολλαπλασιάζουμε 9 9
3
τον παρονομαστή με τον ακέραιο
9
και προσθέτουμε στο

γινόμενο τον αριθμητή , το 3 (2 χ 9) + 3 21


2 = =
άθροισμα το βάζουμε ως νέο
9 9 9
αριθμητή αφήνοντας παρονομαστή 3 21
2 =
τον ίδιο.
9 9
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

μετατροπή καταχρηστικού μεικτοί αριθμοί -


μετατροπή κλάσματος σε μεικτό
κλάσματος σε μεικτό:
διαιρούμε τον αριθμητή με τον 21
παρονομαστή, το πηλίκο το 9
βάζουμε ως ακέραιο, το 21 : 9 = 2 πηλίκο , υπόλοιπο 3
υπόλοιπο ως αριθμητή και

παρονομαστή αφήνουμε τον ίδιο. 21 3


= 2
9 9
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

1. α. Τι μέρος της μίας ώρας δείχνει το χρωματισμένο μέρος σε κάθε ρολόι;

β. Παρατήρησε το παρακάτω σχήμα και απάντησε τι μέρος του όλου είναι οι


τελείες που βρίσκονται:

α) Έξω από το τρίγωνο


ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

β) Έξω από το τρίγωνο, τον κύκλο και

το τετράγωνο

γ) Μέσα στον κύκλο

2. Χρωματίζω κατάλληλα τα σχήματα:


ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

1 2 2
2 5 6
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα

3. Να γράψετε τα σκιασμένα μέρη των παρακάτω σχημάτων σε μορφή κλάσματος και


ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

μεικτών αριθμών.

Α Β

Γ
Δ
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

4. Χρωματίζω τα τετράγωνα, ώστε το 1/3 να είναι κόκκινα, το 1/4 να είναι κίτρινα,

το 1/12 γαλάζια και τα υπόλοιπα πράσινα.

Όλα τα τετράγωνα είναι: …………..

𝟏
Το είναι: ………… τετράγωνα
𝟑

𝟏
Το είναι: ………… τετράγωνα
𝟒

𝟏
Το είναι: ………… τετράγωνα
𝟏𝟐
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

5. Μετατρέπω τους μεικτούς αριθμούς σε κλάσματα:


𝟑 (𝟐 𝛘 𝟓)+𝟑 𝟏𝟑
2 = =
𝟓 𝟓 𝟓
𝟔
5 = =
𝟖

𝟐
4 = =
𝟏𝟏
𝟔
1 = =
𝟏𝟓
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα

6. Μετατρέπω τα καταχρηστικά κλάσματα σε μεικτούς αριθμούς:


ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

𝟏𝟑 𝟑
-> 13:5= 2 , υπόλοιπο 3 -> 2
𝟓 𝟓
𝟏𝟔
= ___________________________________________
𝟖
𝟐𝟓
= ___________________________________________
𝟒
𝟔𝟓
= ___________________________________________
𝟔

7. Συμπληρώνω τα κενά με <, > ή =:


𝟏𝟑 𝟔 𝟐𝟓 𝟓
…… 1 …… 1 …… 1 …… 1
𝟓 𝟖 𝟐𝟓 𝟔
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

𝟏𝟑 𝟖 𝟎 𝟏𝟎𝟎
…… 1 …… 1 …… 1 …… 1
𝟏𝟓 𝟖 𝟐𝟓 𝟏𝟎

𝟏 𝟏
, 𝝉𝝄 …
𝟐 𝟑
𝟑
𝟓
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

𝟏 𝟏
= 𝟐𝟒
𝟓 𝟓
𝟑 𝟑 𝟏
= 𝟑𝝌 =𝟑 · 𝟐𝟒 = 𝟕𝟐
𝟓 𝟓 𝟓
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα

Προβλήματα
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

𝟑 𝟐
8. Η Αρετή έφαγε τα του δικού της παγωτού, η Καίτη έφαγε τα του δικού
𝟓 𝟑
𝟏
της και η Μαρία το του δικού της. Πόσα γραμμάρια έφαγε το καθένα από τα τρία
𝟐
κορίτσια , αν το κάθε παγωτό ζύγιζε 150 γραμμάρια;

Λύση

Αρετή : __________________________________________

Καίτη: __________________________________________

Μαρία :__________________________________________
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Απάντηση: ........................................................................................................................................
.

2
9. Μια θεατρική παράσταση παρακολούθησαν 300 θεατές. Απ’ αυτούς τα ήταν παιδιά
5
4
και οι υπόλοιποι ενήλικες. Από τα παιδιά τα ήταν αγόρια. Να βρεις πόσα ήταν τα
6
αγόρια.

Λύση
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Απάντηση: ........................................................................................................................................
.
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα

Απαντήσεις
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

3 1 5 2 1
1. α. = =
12 4 12 12 6
Β.
• έξω από το τρίγωνο έχω 12 τελείες δηλαδή τα 12/18 του όλου.
• έξω από το τρίγωνο, τον κύκλο και το τετράγωνο έχω 6 τελείες, δηλαδή το 6/18 του όλου.
• Μέσα στον κύκλο έχω 4 τελείες, δηλαδή το 4/18 του όλου.

2.
Χρωματίζω κατάλληλα τα σχήματα:
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

1 2 2
2 5 6

3.

4.
Όλα τα τετράγωνα είναι: 12

𝟏
Το είναι: 12:3=4 τετράγωνα
𝟑

𝟏
Το είναι: 12:4=3 τετράγωνα
𝟒
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

𝟏
Το είναι: 12:12=1 τετράγωνο
𝟏𝟐

5.
𝟑 (𝟐 𝛘 𝟓)+𝟑 𝟏𝟑
2 = = 4
𝟐
=
(𝟒 𝛘 𝟏𝟏)+𝟐
=
𝟒𝟔
𝟓 𝟓 𝟓 𝟏𝟏 𝟏𝟏 𝟏𝟏
𝟔 (𝟓 𝛘 𝟖)+𝟔 𝟒𝟔
5 = = 1
𝟔
=
(𝟏 𝛘 𝟏𝟓)+𝟔
=
𝟐𝟏
𝟖 𝟖 𝟖 𝟏𝟓 𝟏𝟓 𝟏𝟓
Κεφάλαιο 19 – Κλάσματα ομώνυμα και ετερώνυμα
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

6.
𝟏𝟑 𝟑
-> 13:5=2 , υπόλοιπο 3 -> 2
𝟓 𝟓
𝟏𝟔
= 16:8=2 , υπόλοιπο 0 -> 2
𝟖
𝟐𝟓 𝟏
= 25:4=6 , υπόλοιπο 1 -> 6
𝟒 𝟒
𝟔𝟓 𝟓
= 65:6=10 , υπόλοιπο 5 -> 10
𝟔 𝟔

7.
𝟏𝟑 𝟔 𝟐𝟓 𝟓
>1 <1 =1 <1
𝟓 𝟖 𝟐𝟓 𝟔
𝟏𝟑 𝟖 𝟎 𝟏𝟎𝟎
<1 =1 <1 >1
𝟏𝟓 𝟖 𝟐𝟓 𝟏𝟎
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

8.
𝟏 3
Αρετή : του 150 -> 150 : 5 = 30 , επομένως τα -> 3 χ 30 = 90 γραμ.
𝟓 5

𝟏 2
Καίτη του 150 -> 150 : 3 = 50 , επομένως τα -> 2 χ 50 = 100 γραμ.
𝟑 3

𝟏
Μαρία του 150 -> 150 : 2 = 75 γραμ.
𝟐

9.
2
Παιδιά: Πρέπει να βρω τα του 300
5
1 𝟏
Βρίσκω πρώτα το του 300 -> 300 : 5 = 60 ( = 𝟔𝟎)
5 𝟓
𝟐 𝟏 𝟐
Τα είναι 2 χ δηλαδή 2 χ 60 = 120 παιδιά ( 𝟓 = 𝟏𝟐𝟎)
𝟓 𝟓
ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

4
Αγόρια: Πρέπει να βρω τα του 120
6
𝟏 𝟏
Βρίσκω πρώτα το του 120 -> 120 : 6 = 20 ( 𝟔 = 𝟐𝟎)
𝟔
𝟒 𝟏 𝟒
Τα είναι 4 χ δηλαδή 4 χ 20 = 80 αγόρια ( 𝟔 = 𝟖𝟎)
𝟔 𝟔

You might also like