Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 15

Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J.

TCG, I, No 3 57

Μετατοπίσεις Κρηπιδοτοίχων Βαρύτητας


Λόγω Σεισμού

Κ. ΜΕΜΟΣ Α. ΧΟΝΔΡΟΜΑΡΑΣ
Αναπλ. Καθηγητής Ε.Μ.Π. Πολ. Μηχανικός Ε.Μ.Π.

Περίληψη
Ο αντισεισμικός υπολογισμός λιμενικών κρηπιδοτοίχων έχει αυ- που αναπτύσσονται στις επιφάνειες επαφής τους με το έδα-
ξημένη σπουδαιότητα λόγω ενδεχόμενης απαίτησης για διατήρηση φος. Αποτελούν επομένως κατασκευές αντιστηρίξεως της
κάποιας λειτουργικότητας από τα εν λόγω έργα μετά από ισχυρό τεχνητής επιχώσεως και η έδρασή τους γίνεται συνήθως με
σεισμό. Η διερεύνηση της συμπεριφοράς έργου για σεισμικές δονή- τη μεσολάβηση εξυγιαντικής στρώσεως (λιθορριπής έδρα-
σεις πέραν της οριακής ισορροπίας περιλαμβάνει και εκτίμηση των σης) ύστερα από αφαίρεση και αντικατάσταση του σαθρού
παραμενουσών μετατοπίσεών του. Στο άρθρο εξετάζονται τρόποι υπεδάφους. Ο προς την ακτή χώρος προσχώνεται με γαιώδη
υπολογισμού των μετατοπίσεων σε κρηπιδοτοίχους βαρύτητας, που
υλικά, αφού προηγουμένως κατασκευασθεί ανακουφιστικό
συνιστούν τον πλέον συνήθη τύπο παρόμοιων έργων στον ελλαδικό
χώρο. Παρουσιάζονται τρεις απλές μέθοδοι υπολογισμού που αφο-
λιθόρριπτο πρίσμα στενής κοκκομετρικής διαβάθμισης και
ρούν μονολιθικές κατασκευές και που στηρίζονται στην ανάλυση του αυξημένης γωνίας διατμητικής αντοχής σε επαφή με τον
ολισθαίνοντος στερεού σε κεκλιμένο επίπεδο αλλά και σε στοιχεία κρηπιδότοιχο, ώστε να μειωθούν οι ωθήσεις των γαιών πίσω
πραγματικών περιστατικών. Παράλληλα, παρατίθενται αποτελέσμα- από τον τοίχο.
τα μεθόδου που βασίζεται σε αναλύσεις πλήρους δυναμικής ανάλυ- Η μέθοδος που χρησιμοποιείται ευρύτατα για τον αντι-
σης της κατασκευής και του περιβάλλοντος εδάφους. Προτείνεται σεισμικό υπολογισμό κρηπιδοτοίχων βαρύτητας είναι η
επέκταση των μεθόδων για σπονδυλωτές κατασκευές τεχνητών ογκο- αποκαλούμενη ψευδοστατική, κατά την οποία η σεισμική
λίθων. Γίνεται αξιολόγηση των παραπάνω τεσσάρων μεθόδων ως διέγερση λαμβάνεται υπόψη με τη μορφή πρόσθετων
προς μετρηθείσες παραμένουσες μετατοπίσεις και προκύπτει πως η
οριζόντιων και κατακόρυφων δυνάμεων που ενεργούν στις
τελευταία είναι πλέον αξιόπιστη ιδίως για εδάφη μέτριας ποιότητας.
δονούμενες μάζες. Η ψευδοστατική μέθοδος δίνει χρήσιμες
πληροφορίες για τα σεισμικά φορτία που δρουν επί των
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ κατασκευών αυτών χωρίς όμως να δίνει τη δυνατότητα
άμεσου υπολογισμού των μετατοπίσεων που προκαλούνται
λόγω του σεισμού. Έτσι, η διερεύνηση της μετασεισμικής
Ο αντισεισμικός σχεδιασμός των λιμενικών έργων και λειτουργικότητας των κρηπιδοτοίχων γίνεται με εφαρμογή
ιδιαίτερα των κρηπιδοτοίχων παίζει ιδιαίτερα σημαντικό άλλων μεθόδων.
ρόλο, καθώς σε πολλές περιπτώσεις ισχυρών σεισμών η επι- Αντικείμενο της παρούσης εργασίας είναι η εκτίμηση
κοινωνία της περιοχής που επλήγη για την παροχή άμεσης των παραμενουσών οριζόντιων μετατοπίσεων των κρηπιδο-
βοήθειας και τη μετέπειτα αναδιοργάνωσή της εξασφαλίζε- τοίχων βαρύτητας, περιλαμβανομένων των κρηπιδοτοίχων
ται αποκλειστικά ή σε μεγάλο βαθμό μέσω της θαλασσίας από επάλληλους τεχνητούς ογκολίθους. Επιπρόσθετα, πραγ-
οδού. Επιπλέον, τα έργα αυτά είναι άρρηκτα συνδεδεμένα ματοποιείται παραμετρική ανάλυση, ώστε να διαπιστωθεί
με τη διακίνηση εμπορευμάτων και πιθανή αστοχία τους πώς επηρεάζεται η εκτίμηση των μετατοπίσεων ανάλογα με
συνεπάγεται πλήγμα για την τοπική οικονομία, που οι δι- τη μέθοδο υπολογισμού που εφαρμόζεται και σε συνάρτη-
αστάσεις του μπορεί να ξεπεράσουν κατά πολύ τις δαπάνες ση με τις συνιστώσες του προβλήματος. Τέλος, οι μέθοδοι
επισκευής ή επανακατασκευής των κρηπιδοτοίχων. υπολογισμού των μετατοπίσεων και τα αποτελέσματα της
Όλο και πιο συχνά γίνεται χρήση εκείνων των μεθόδων ανάλυσης αξιολογούνται με βάση πραγματικά περιστατικά.
σχεδιασμού στις οποίες ο υπολογισμός των αναμενόμενων
παραμενουσών μετατοπίσεων λαμβάνει προέχουσα θέση 2. ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ
λόγω της καθοριστικής του σημασίας κατά την εκτίμηση
της λειτουργικότητας του έργου σε κατάσταση μερικής
αστοχίας του, που χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη των αy = η κρίσιμη επιτάχυνση για έναρξη ολίσθη-
μετατοπίσεων αυτών. Ανάλογα με το είδος του κρηπιδο- σης.
τοίχου και της λειτουργίας που εξυπηρετεί μπορεί να PAE = η συνολική ενεργητική ώθηση των γαιών
είναι αποδεκτές και αντίστοιχες μετατοπίσεις μικρές ή που επενεργεί στον τοίχο.
μεγαλύτερες. Οι κρηπιδότοιχοι βαρύτητας αντιδρούν στα φb = γωνία τριβής σκυροδέματος – λιθορριπής
εξωτερικά φορτία με το βάρος τους και τις δυνάμεις τριβής έδρασης.
Υποβλήθηκε: 7.8.2002 Έγινε δεκτή: 11.10.2002
58 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3

φ = γωνία διατμητικής αντοχής (εσωτερικής ναν περιβάλλουσες εκτίμησης ανωτάτων ορίων μονίμων
τριβής) αντιστηριζόμενου υλικού. ολισθήσεων.
δ = γωνία τριβής εσωτερικής παρειάς τοίχου Η εφαρμογή της μεθόδου απαιτεί την εκτίμηση της κρί-
– αντιστηριζόμενου εδάφους. σιμης επιτάχυνσης, Αy (yield acceleration), για την έναρξη
W�b = = ����� το������
βάρος του ογκολίθου (ανά
�������µ���� μέτρο μή-
– ���������� ολισθήσεως του κρηπιδοτοίχου.
����µ��� ���������� �=�g, ��� Μόλις η οριζόντια σεισμική
�����������µ���� µ����
κους). �������. επιτάχυνση
����� ��� µ�Α=αg, της αντιστηριζόμενης
� ��������� μάζας γίνει�yίση
��� �����µ� ���������� =�ygμε,
�P�bwd == = ����� ����� η����µ������
συνισταμένη
������ �������
�������µ���� (����������
υδροδυναμική ������)
ώθηση
– ���������� ή��� �����������
ξεπεράσει
����µ��� ���=�g,
την κρίσιμη
���������� ����������
επιτάχυνση Αy=α��������� ������
g , που αντιστοι-
��� �����������µ����
y µ����
λόγω σεισμού. �����������µ����
�������. ������. ����������
χεί σε���
����� ���
συντελεστή µ� �� µ�����,
ασφαλείας
µ� � ��������� ���� ����µ�
έναντι ολισθήσεως
��� �����µ� ����������
���������� ίσο �y=� μεg���
τη
y ,
�W� == = �����
���������µ������
το������ ����������
πραγματικό �������
βάρος(����������
������� του ������
ογκολίθου (ανά–
������) ������
μονάδα,
��� µ� ������� ����������
τότε έχουμε��διολίσθηση
����������� ���������� ���
του τοίχου µ� � =�
με σταθερή
��������� g.
y επι-
y ������ �
μέτρο μήκους). �����������µ���� �������.
�����������µ���� ������. ����������
τάχυνση ίση���
���������� ����
με Α �����������
µ�y=α
��yg. µ����
Η διολίσθηση
µ�����, � ����µ��� ����������
αυτή����������
���� ����µ� συνεχίζεται��� μέ-
�WW == = ����� �� �����
το ��� ���������
βάρος
������ (����������
του ογκολίθου
���������� µ����
πουµ�����).
βρίσκεται
������ – � ��
χρι
������ �������
η σεισμική ����, �������
επιτάχυνση
µ� ������� �� ���
�������
Α να αλλάξει
���������� µ� ������µ�
φορά, �συνήθως ���
σε
1 y=�yg. �
P = � �������µ���
υπό άνωση.�����������µ���� �������.
wd ��������µ��� ����� ���� ������ ��� 1/10
χρονικό διάστημα
���������� ��� �������������.
της τάξεως µ����
���� ����������� του 1/10 του δευτερολέπτου.
� ����µ��� ����������
WW2 = = ������µ��. �����το���
βάρος του τμήματος
��������� του ογκολίθου
(��� µ���� µ�����). που � �� ��� ���απλή
Για�������
την ���� ���������
περίπτωση
����, ������� µ����������
μονολιθικού τοίχου
�� ������� ������
και τη���
������µ� ��
στιγ-
���
W == πάνω
Pβρίσκεται ��� �������µ���
����µ����� �����
από τη στάθμη ��� ���������
ύδατος.
��������µ��� (��� ����
����� µ���� ����µ�
μή που���
������ ��� �=�
α=α1/10 , �������
, ισχύουν �� ��������� ����������
οι εξισώσεις ισορροπίας (σχήμα 1):
��� �������������.
y (���µ�
wd
Wεπ µ�����).
= ����µ��.το βάρος της υπερκείμενης του ογκολίθου 1):��� ��� y���� ��������� µ���������� ������ ��� ��
W1 == ��������µ����� ����� ����������������� ��� ��������� ��� T � � (W � W ) � PAE cos� � Pwd (3.1)
Wεπίχωσης. ��� ��������� (��� µ���� ����µ� y��� �=�y��, ������� �� ��������� ���������� (���µ� (3.1)
�����.
Αmax = µ�����).αmaxg = η μέγιστη (οριζόντια) εδαφική επι- 1):
N � W1 � W2 � W�� � PAEsin� (3.2)
W W2 == ���� ����� ����� ��� ���������
��� �µ�µ���� ������ ���������
��������� ������ T � � y (W � W ) � PAE cos� � Pwd (3.1)
τάχυνση.
1
N � W1 � W2 �� � W�� � PAEsin�
��������� ���� ��� �� ����µ� ������.
vmax = �����.η μέγιστη (οριζόντια) εδαφική ταχύτητα. (3.2)
W�� == ���� ����� ����� ������ �������µ���� ��� ��������� N ��µ��
Wαcr2 αy/αmax �µ�µ���� ��� ��������� ���
= ��������. W1 � W �� �bP,AE
T 2��NWtan� �����
sin� ������ �����: (3.2)
d, s, d/H= ��������� ���� ��� ������.
�� ����µ�υποχώρηση,
�max g η =μόνιμη
= ���max����� μετατόπιση,
� µ������ (���������) αδιά-
������� Όμως, οπότε γενικά είναι:
W = ��� �������µ���� ��� ��������� � �TV�tan b � b�cos
N �tan� � � tan � � � PAE � Pwd �
� b sin�����:
στατη μετατόπιση.
��
����������. A�µ��
y ��
, ����� ������
� g (3.3)
a,maxb = = ��������. αριθμητικές σταθερές. �� V tan � � �cos � � W
� tan � b sin � � � PAE � Pwd ��
�Fvmax = ��maxµ������
g = (���������)
� µ������������� ��������.
(���������) ������� A y �� �
� b
� � sin � � � P � Pwd � � g
�scr=αy/α=h = ����������.
�y/�maxσυντελεστής ασφάλειας. � V tan � � cos � � tan
� g� (3.3)
b
A����:
y ��� V � �� � W b ��� AE����µ���
������µ� ���
Νeq(SPT)=
vd, s, =d/H=� διορθωμένος
µ���µ�
� µ������
αριθμός
µ���������,
(���������)
κρούσεων���������
���������,
������� ��������.
Ν δοκι- �� �W � (3.3)
max
μής SPT. µ���������. ������������ ���� ��������� ��� ������,
�cr = �y/�max � �� ������µ� ��� ����µ������
����:
όπου:
����: �V�
W �
V� ��
��� το ������µ�
��άθροισμα
������µ� των��� ���
δυνάμεων που�����
����µ���
��� ����µ���
������
συνεισφέ-
���
d,a, s,b d/H=�
= ����µ������ ��������. ���������, ���������
µ���µ� µ���������, ����: ��V �µ�µ����
������µ�
���
������������ ����������,
����
����µ���
��������� ���
���
������,
F =� /� = ρουν στην ευστάθεια του τοίχου,
������������ ��������
��������� ��� ���
������,
3. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
s y h µ���������. ���������.
����������� ΜΕΤΑΤΟΠΙΣΕΩΝ P �W
������������
= � ������µ�
�������µ���
���������
��������µ��� �����
������,
����
� (SPT)=
a, b = ����µ������
eq ������µ���� ����µ�� �������� � ����µ��
��������. � Wwd� ��
� W ���� το ������µ�
��άθροισμα���
������µ� ���
των
��� ����µ������
πραγματικών
����µ������ �����
����µ������ �����
βαρών των���
���
����� ���
SPT. ����µ��.
�µ�µ����
�µ�µ����
τμημάτων της κατασκευής, ��� ��� ����������,
����������,
F =� /� = ����������� ���������. �µ�µ���� ��� ����������,
s y h
�eq(SPT)= ������µ���� ����µ�� �������� � ����µ�� PwdPwd
= =� �������µ���
η συνισταμένη ��������µ��� �����ώθηση
υδροδυναμική ����
3.1. Γενικά
3. ����������� ������������ λόγω σεισμού. ����µ��. W
SPT. ��.

3.1. ������ W2
Όπως αναφέρθηκε ήδη,������������
3. ����������� η σεισμική ανάλυση ενός κρηπι- W��. PAEsin
���� με����������
δοτοίχου τη χρήση μεθόδων ���, �που����µ���
μπορούν �������
να εκτιμήσουν���� �
3.1. ������
������������� µ� �� ����� µ������ ��� µ������ �� W2 � P cos�
τις παραμένουσες μετατοπίσεις, παρέχει αρκετά σημαντικές �hW W AE
����µ�����
���� ����������
πληροφορίες ��� ����µ�������
���, � ����µ���
για τη λειτουργικότητα µ�����������,
του έργου������� �������
μετά τη����
σει-
Pwd PAEsin
������ ��µ������� ����������� ��� ����� ��������������� �
������������� µ� �� ����� µ������
σμική δόνηση. Πρέπει να σημειωθεί όμως πως αρκετές από µ������ �� W � P cos�
�hW W1
��� ����� µ���
����µ����� ��� ������µ�������
����µ��� ������. ������ �� ��µ������
µ�����������, ������� Pwd
AE

αυτές τις μεθόδους είναι απλουστευτικές και έχουν προέλθει


�µ�� ��µ�������
������ ��� ������� ��� �����
����������� ��� ���
�� µ������� �����
��������������� A
από παρατηρήσεις σε κοινούς τοίχους αντιστήριξης γαιών. W1 T
��������������
��� ����� ���
µ���αναφέρονται ����� ��������
�� ����µ��� ������. ���
������������������
�� ��µ������ �� N A=�g
Στη συνέχεια
������� ������� μέθοδοι
������������ που
�����. βασίζονται
��� στην
��������
�µ�� ��� �������
απλοποιημένη ανάλυση��� ��� ����� ��� ορισμένες
και ����������
προτείνονται µ������� τροπο-
�����
����������� µ������
�������������� ��� ����� �������� ��� ���� ��������µ���
������������ �� ���µ� 1: ����µ��� A ��� ����� T���� ������������
A=�g ���� ���
ποιήσεις. N
������� �������
��� ������������ ����µ���� �������������. ���������� �������� ��������� ��� ��������� ����µ���
������� ������������ �����. ��� �������� �������� µ� �=�g.
�����������
�������µ������
3.2. Μέθοδος ��� ���������� ���� ��������µ���
Richards-Elms ���µ�
Σχήμα
1:1: ����µ���
Figure1: Forces που
Δυνάμεις
��� �����
acting
δρουνonστον ���� ������������
quaywall during κατά
κρηπιδότοιχο active���� ���of
τηνphase
ενεργη-
3.2.
������� Richards-Elms
��� ������������ ����µ���� �������������. ���������� �������� ��������� ��� ��������� ����µ���
τικήseismic loading
εντατική with acceleration
κατάσταση υπό οριζόντιαA=ag.
σεισμική διέγερση
��� �������µ��� µ������ ��������� ��� �������� µ� �=�g.
με Α=αg.
3.2. ������� Richards-Elms Figure 1: Forces
������ acting on quaywall
� acting
��������µ�� during active
���during
��������� phase of
�����������
����µ������� µ����������� ���� ����µ��
Μία διαδεδομένη μέθοδος πρόβλεψης των παραμενου- �� ������� Figure 1: Forces
seismic on quaywall
loading with accelerationactive
A=ag.phase of seismic
���������, ��� ������� ��� ��������µ���� ��������, ������ loading
��� with�����, PAE, ���
acceleration A=ag.��������� ���� �����
σών
���μετατοπίσεων
�������µ��� λόγω σεισμού
µ������ σε τοίχους
��������� βαρύτητας,
���
����� ���� ��� Richards ��� Elms [1]. � µ������ ���� �����������
������ � �� ����� ������
��������µ�� ��µ�� ��� �y, ����������
��������� ������������
στα πλαίσια τηςµ�����������
����µ������� απλοποιημένης���� ανάλυσης,
����µ�� είναι
�� αυτή των
������� ����µ��������� ������������� ����µ��, ���� �� ��µ�� �y
���������� ��� µ�����������
���������, µ� ����� ���������� ��� ������ ��� �����, PAEτης , ��� ��������� ���� �����
Richards και��� Elms������� ��� ��������µ����
[1]. Η μέθοδος αυτή υπολογίζει ��������,
τις μετα- ���Επειδή
� �� ο υπολογισμός
����� ��µ�����. συνολικής ενεργητικής ώθη-
�������� ��� ������������� ������� ��µ���� ��� ����������� �� P�����
����� ����με ���
τοπίσεις τρόπο Richards
αντίστοιχο��� της
Elms [1]. � του
ανάλυσης µ������ ����
ολισθαίνο- σης������
των γαιών, , που ���
����������� επενεργεί
� �y, ��
��� τοίχο
��µ�� στον �y, ����������
������ �� προϋποθέτει
����µ����


�����µ����
���������� ��������,
���σώματος
µ����������� ��� �����
µ� ����� ���������µ���
���������� ���� ����µ��������� AE
������������� ����µ��, ���� �� ��µ�� �
ντος στερεού επί κεκλιμένου επιπέδου, την οποία τη γνώση(���������)
µ������ της τιμής �������
της αy, απαιτείται
���������� η�πραγματοποίηση
, ����� ���
y

Newmark
�������� [2] ��� ��µ�����
��� ο������������� ����µ���
������� ��� �����µ���
��µ���� ���
��� ��� � �� ����� ��µ�����. max
πρωτοεφάρμοσε
��� �������� �� Newmark
Franklin [2]���
για χωμάτινα
Chang φράγματα
[3], �� και
������ επαναληπτικών
µ������ δοκιμών,
(���������) ώστε��������
������� οι τιμές vαmax
και α να είναι
y , ���� �����
�����µ����
επιχώματα και��������,
στη συνέχεια ��� οι�����
Franklin���������µ���
και Chang [3], �οι ������
συμβατές. ����������� � �y, �� ������ �� ����µ���� �
����������
Newmark [2] �����
��� ����������������µ����
��µ����� ����µ��� ��� ���������
�����µ��� ���
���������� ��� �������� ��������
µ������ (���������) ������� ���������� �max,������ ���������
��� �
οποίοι αναλύοντας����µ����
������������� σειρά επιταχυνσιογραφημάτων
�������� ����� πρότει-
µ���µ�� Εφόσον υπολογισθεί
�������µ���. ���� � η αy,µ���������,
µ���µ� θα πρέπει dνα εκτιμηθεί
, µ����� η
��
��� �������� �� Franklin ��� Chang [3], �� ������ µ������ (���������) ������� �������� vmax, ���� �����perm
����������. ����� ����������������µ���� ��������� μέγιστη
����µ����(οριζόντια)
��� ��� εδαφική
���� επιτάχυνση
������� Αmax,���������
��� καθώς και �� η
���������� ���������� ��� �������� �������� � ���������
� ����µ��� ����µ����
��� µ������ ������� ��� ����µ��� ��� Richards ��� Elms:
�������µ���. ���� � µ���µ� µ���������, d , µ����� ��
������������� �������� ����� µ���µ�� perm
�����µ��
����������. �����������, � y (yield acceleration), ��� ��� ����µ���� ��� ��� ���� ������� ��� ��������� ��
������ ����������
� ����µ��� ��� ��� �������������.
µ������ ������� ��� ����� � ���������
����µ��� ��� Richards ��� Elms:
�����µ�� �����������, �y (yield acceleration), ��� ���
������ ���������� ��� �������������. ����� � ���������
Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3 59

μέγιστη (οριζόντια) εδαφική ταχύτητα vmax, όπως αυτές προ- Elms συνίσταται σε μια λογική και απλή προσέγγιση του
κύπτουν από ιστορικά στοιχεία ή ισχύοντες κανονισμούς. προβλήματος. Ο απλοποιητικός χαρακτήρας της μεθόδου
Τότε η μόνιμη μετατόπιση, dperm, μπορεί να εκτιμηθεί από εντοπίζεται στην παράβλεψη παραμέτρων συνυφασμένων
την απλή έκφραση που πρότειναν οι Richards και Elms: με τη συμπεριφορά της κατασκευής σε περίπτωση σεισμικής
2
v max 3
� Amax διέγερσης. Για παράδειγμα, αγνοείται η δυναμική απόκριση
d perm � 0,087 του συστήματος τοίχου–αντιστηριζόμενου εδαφικού υλικού,
Ay4
, (3.4) η δυνατότητα περιστροφής του έργου, η κατακόρυφη συ-
ή ισοδύναμα: νιστώσα της εδαφικής επιτάχυνσης κ.λπ. Κάθε μία από τις
�4
παραμέτρους αυτές επιδρά διαφορετικά στην τελική μετατό-
v2 � � y � v2 πιση. Έτσι, όπως προκύπτει από ανάλυση με χρήση πεπερα-
d perm � 0,087 max �� �� � 0,087 max � �cr �4
Amax � � max � Amax σμένων στοιχείων (Nadim, [5]), η επίδραση της δυναμικής
(3.5) καταπόνησης της επίχωσης στις μετατοπίσεις του τοίχου
είναι έντονη ιδιαίτερα όταν η περίοδος της δόνησης πλησιά-
όπου τέθηκε αcr = Ay/Amax. ζει την ιδιοπερίοδο της επίχωσης με συνέπεια τη σημαντική
αύξηση των παραμενουσών μετατοπίσεων στην κατασκευή,
Σημειώνεται πως οι παραπάνω εκφράσεις ισχύουν για: πράγμα που αδυνατεί να προβλέψει η ανάλυση σύμφωνα με
το μοντέλο των Richards–Elms. Το ίδιο συμβαίνει όταν η
� cr � 0,3
(3.6) ανάλυση αποδέχεται ταυτόχρονη ολίσθηση και περιστροφή
του τοίχου καθώς ο μηχανισμός περιστροφής αυξάνει γενικά
3.3. Επέκταση μεθόδου σε κρηπιδότοιχο από τις μετατοπίσεις [6], [7], αλλά και στην περίπτωση που λαμ-
επάλληλους ογκολίθους βάνεται υπόψη η κατακόρυφη συνιστώσα της επιτάχυνσης
η οποία τουλάχιστον για τις περιπτώσεις όπου Αmax>0,5g
και αcr>0,4, παράγει ελαφρώς αυξημένες μετατοπίσεις [8].
Στην περίπτωση που ο κρηπιδότοιχος αποτελείται από Αντίθετα, όταν η ανάλυση γίνει θεωρώντας ανεξάρτητες
επάλληλους ογκολίθους η διαδικασία υπολογισμού των κινήσεις τοίχου και ολισθαίνοντος εδαφικού πρίσματος, οι
παραμενουσών μετατοπίσεων επαναλαμβάνεται για κάθε προκύπτουσες μετατοπίσεις είναι μικρότερες σε σύγκριση
διεπιφάνεια ογκολίθων, ξεκινώντας από την πλησιέστερη με αυτές που δίνει η θεώρηση ενιαίας κίνησης (Zarrabi-
στην ελεύθερη επιφάνεια [4]. Λαμβάνεται υπόψη ότι σε Kashani, [9]).
κάθε επιφάνεια επαφής των ογκολίθων είναι δυνατό να συμ- Οι Whitman και Liao [8] λαμβάνοντας υπόψη τη συμ-
βεί επιπρόσθετη διολίσθηση. Έτσι, δεν απαιτείται απλώς ο μετοχή και την επίδραση των παραπάνω συνιστωσών του
υπολογισμός της συνολικής ώθησης PAE που ασκείται στην προβλήματος και χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα ανα-
εσωτερική παρειά του τοίχου, αλλά για κάθε διεπιφάνεια λύσεων σύμφωνα με τη θεωρία του ολισθαίνοντος πρίσμα-
i ογκολίθων, σε βάθος zi από την επιφάνεια θεωρείται το τος 14 περιπτώσεων σεισμικής διέγερσης, κατέληξαν στο
υπερκείμενο τμήμα του τοίχου ως ενιαία μάζα και έτσι συμπέρασμα πως οι μέσες τιμές των παραμενουσών μετατο-
υπολογίζεται η δύναμη PAEi, έστω κατά Mononobe-Okabe. πίσεων ακολουθούν λογαριθμοκανονική κατανομή με μέση
Η PAEi εφαρμόζεται επομένως σε απόσταση ~ 0,45zi από τη τιμή που δίνεται από τη σχέση:
θεωρούμενη διεπιφάνεια. 37v 2max
Στη συνέχεια υπολογίζεται η κρίσιμη σεισμική επιτάχυν- d perm � � exp �� 9,4� cr �
A max
ση Αyi του θεωρούμενου κάθε φορά συστήματος ογκολίθων (3.9)
όπως προηγουμένως, καθώς και η αντίστοιχη μετατόπιση: Η παραπάνω έκφραση αποτέλεσε τη βάση στατιστικής
v 2 � A3 ανάλυσης των πηγών αβεβαιότητας (εδαφικά χαρακτηρι-
d i � 0,087 max 4 max στικά, ποικιλία σεισμικών κραδασμών), που οδήγησε στην
Ayi
(3.7) ακόλουθη εναλλακτική πρόταση πρόβλεψης των οριζοντίων
Εφόσον υπολογισθούν οι μετατοπίσεις di για κάθε διε- μετατοπίσεων, για επίπεδο εμπιστοσύνης 95% [10]:
πιφάνεια ογκολίθων αλλά και στην επιφάνεια έδρασης, η
συνολική παραμένουσα μετατόπιση στην κορυφή του κρη- 1 � dA max �
� cr � 0,66 � ln� �
πιδοτοίχου προκύπτει ως το άθροισμα όλων των επιμέρους 9,4 �� v 2max ��
μετατοπίσεων di: (3.10)
n Στο σχήμα 2, παρουσιάζονται οι αριθμητικές προβλέψεις
dperm � � di της παραμένουσας μετατόπισης, σύμφωνα με τις προτάσεις
j�1
(3.8) των Richards–Elms και Whitman-Liao κανονικοποιημένες
για μέγιστη ταχύτητα vmax=76cm/s και Αmax=0,5g σε σύγκρι-
3.4. Μέθοδος Whitman–Liao ση με τα αποτελέσματα των Franklin και Chang για τα οποία
έγινε λόγος στην αρχή της § 3.2.

Ο υπολογισμός των παραμενουσών μετατοπίσεων των


τοίχων αντιστήριξης σύμφωνα με τη μέθοδο των Richards–
60 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3

3.5. Μέθοδος Uwabe ����µ������ ���µµ��� ����������� ������


����µ������ ����� �������������� ��������
�������
���������
Ο Uwabe [11] μελετώντας πραγματικά περιστατικά µ���������
d = –74,2 + 98,2/Fs 0,34 130
βλαβών κρηπιδοτοίχων σε περιοχές μη ρευστοποιήσιμων (cm)
εδαφών, συσχέτισε μέσω στατιστικής ανάλυσης τις παρα- ���������
s = –16,5 + 32,9/Fs 0,50 30
(cm)
μορφώσεις που προξενούνται στους κρηπιδοτοίχους λόγω
���������
σεισμού, με το συντελεστή ασφαλείας κατά τη διάρκεια της µ���������
d/H = –7,0 + 10,9/Fs 0,38 13
σεισμικής διέγερσης, Fs = αy/α .
Η διερεύνηση οδήγησε σε μια σχέση όπου η παραμόρ-
φωση (μεταφρασμένη σε οριζόντια μετατόπιση, d, ή υποχώ- 4. ΑΠΛΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ
ρηση, s, ή αδιάστατη μετατόπιση, d/H, Η ύψος τοίχου) είναι ΑΝΑΛΥΣΗ
γραμμική συνάρτηση του 1/Fs. Συγκεκριμένα προτάθηκε η
σχέση:
4.1. Γενικές παρατηρήσεις
d � a � b / Fs
(3.11)
Η απλοποιημένη δυναμική ανάλυση έχει ως στόχο την
όπου: a, b = αριθμητικές σταθερές. αξιόπιστη και σχετικά εύχρηστη εκτίμηση της σεισμικής
συμπεριφοράς των έργων και ειδικά στην περίπτωσή μας
των κρηπιδοτοίχων βαρύτητας. Αποτελεί προέκταση της
δυναμικής ανάλυσης και ο όρος «απλοποιημένη» έγκειται
στην τελική μορφή των συμπερασμάτων που εξάγονται από
αυτή και τα οποία δίνουν, μέσω κατάλληλων διαγραμμάτων,
τη δυνατότητα παραμετρικού υπολογισμού των παραμενου-
σών μετατοπίσεων που θα υποστεί μια τέτοια κατασκευή
λόγω του σεισμικού κραδασμού, πράγμα που είναι ένα από
τα βασικά ζητούμενα στον αντισεισμικό σχεδιασμό των
κρηπιδοτοίχων.
Η ανάλυση, τα αποτελέσματα της οποίας δίδονται στη
συνέχεια, διεξήχθη από τους Iai et al. [12], και για την
πραγματοποίησή της έγινε προσομοίωση μέσω του υπολο-
γιστικού κώδικα FLIP και με χρήση μη γραμμικής ανάλυσης
με τη μέθοδο των πεπερασμένων στοιχείων, λαμβάνοντας
υπόψη τις ενεργές τάσεις που αναλαμβάνονται από τον
εδαφικό σκελετό και θεωρώντας ως ανελαστικές τις παρα-
μορφώσεις του εδαφικού υλικού και της επιφάνειας επαφής
υλικού–τοίχου.

4.2. Περιγραφή της μεθόδου

Η απλοποιημένη δυναμική ανάλυση μελετά την απόκρι-


Σχήμα 2: Εκτίμηση οριζόντιας παραμένουσας μετατόπισης ση των κρηπιδοτοίχων βαρύτητας από κιβώτια (caissons)
(Steedman, [10]). υπό διάφορα επίπεδα σεισμικής διέγερσης σε συνάρτηση
Figure 2:Estimation of horizontal permanent displacement με γεωτεχνικές και κατασκευαστικές παραμέτρους και έχει
(Steedman, [10]). τους εξής αντικειμενικούς στόχους:
1. Την αναγνώριση των παραμέτρων εκείνων που παίζουν
Στον παρακάτω πίνακα 1 παρουσιάζεται συνοπτικά η καθοριστικό ρόλο στη σεισμική συμπεριφορά των κρηπι-
εκτίμηση των παραμέτρων a, b, για κάθε περίπτωση παρα- δοτοίχων αυτών.
μόρφωσης: 2. Την ανάπτυξη μιας απλής μεθοδολογίας για την εκτίμηση
της παραμένουσας οριζόντιας μετατόπισης του τοίχου.
Πίνακας 1:Συσχέτιση παραμόρφωσης–συντελεστή ασφαλείας Fs, Η εφαρμογή της ανάλυσης με τα προαναφερθέντα χαρα-
κρηπιδοτοίχων. (Πηγή: Uwabe, [11]). κτηριστικά έχει αποδειχθεί επιτυχής στην προσομοίωση της
Table 1: Relationship between displacement – factor of safety Fs in
συμπεριφοράς μεμονωμένων περιπτώσεων κρηπιδοτοίχων
quaywalls (Uwabe, [11]).
και ιδιαίτερα στην απόδοση του μεγέθους και του τύπου της
παραμένουσας παραμόρφωσης που πραγματοποιείται εξαι-
Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3 61

τίας του σεισμικού κραδασμού, όπως π.χ. στην περίπτωση Ο υπολογισμός της οριζόντιας μετατόπισης στην κορυφή
κρηπιδοτοίχων από κιβώτια στο λιμάνι του Kobe Ιαπωνίας του μονολιθικού κρηπιδοτοίχου που υπόκειται σε σεισμική
ύστερα από το σεισμό Hyogo-Ken Nanbu το 1995. Έτσι, η διέγερση, γίνεται κατά την απλοποιημένη δυναμική ανά-
εν λόγω μέθοδος χρησιμοποιείται στη συνέχεια για τη δι- λυση με βάση παραμετρικά διαγράμματα. Τα διαγράμματα
ερεύνηση της επίδρασης των διαφόρων παραμέτρων στην αυτά (σχήμα 4) προέκυψαν από τη συσχέτιση των παραμέ-
αστοχία του τοίχου. τρων που αναφέρθηκαν με την προκύπτουσα παραμένουσα
Οι παράμετροι που διαπιστώθηκε ότι επηρεάζουν άμεσα παραμόρφωση από την εφαρμογή της ανάλυσης πεπερασμέ-
την παραμένουσα παραμόρφωση περιλαμβάνουν: νων στοιχείων με χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή.
1. Τις γεωμετρικές διαστάσεις του κρηπιδοτοίχου (πλάτος Από το σχήμα 4α για μια δεδομένη τιμή σεισμικής επι-
W και ύψος H), όπως συμβαίνει άλλωστε και με τις άλλες τάχυνσης και αριθμού Νeq (SPT) προκύπτει ο λόγος d/H, ο
απλές μεθόδους πρόβλεψης των μονίμων μετατοπίσεων, οποίος διορθώνεται ανάλογα με το πάχος D1 της εδαφικής
που αναφέρθηκαν παραπάνω (§3). απόθεσης σύμφωνα με το σχήμα 4β. Τέλος, από το σχήμα
2. Την αντοχή του εδάφους κάτω και πίσω από τον κρηπιδό- 4γ λαμβάνεται υπόψη η επίδραση του λόγου πλάτους/ύψους
τοιχο, η οποία αντιπροσωπεύεται με τον αριθμό πτώσεων (W/H) της κατασκευής.
Ν, όπως αυτός προκύπτει έπειτα από την εκτέλεση δοκι-
μών SPT. 4.3. Συμπέρασματα ως προς τη σημαντικότητα των
3. Το πάχος της εδαφικής απόθεσης, που ενδεχομένως μεσο- παραμέτρων �� ���� �� ��µ���������� ���
������� �, ���� ����� ��������� ������ ��� ��� 4.3. ��µ�����µ���
λαβεί μέχρι το στιφρό έδαφος, πάνω στην οποία θεμελιώ-
�������� ����µ�� SPT. ����µ�����
νεται ο τοίχος.
3. �� ����� ��� �������� ��������, ��� ������µ����
4.µ��������
Το μέγεθοςµ����
της σεισμικής
�� ������έντασης,
������, αντιπροσωπευόμενο
���� ���� ����� Όπως���������
���� προκύπτει από
���τα��
παρακάτω
��������διαγράμματα, η παρά-
������µµ���, �
από την εδαφική επιτάχυνση.
��µ��������� � ������. μετρος που επηρεάζει καταλυτικά τη σεισμική
����µ����� ��� ��������� ���������� �� ����µ��� συμπεριφορά
4. ��Για την απλούστευση
µ������ ��� ����µ����της�������,
ανάλυσης γίνονται επιπλέον
�������������µ��� ενός κρηπιδοτοίχου
��µ�������� ���� υπό συγκεκριμένο���
������������� επίπεδο σεισμικής
��������µ���
και
���οι���
ακόλουθες
�������παραδοχές:
����������. διέγερσης����µ����
������� ως προς την οριζόντια��παραμένουσα
��������� ���� ��� μετατόπιση
���������
• ���
Οι γεωτεχνικές συνθήκες
��� ����������� ��� πίσω και κάτω
�������� από ��������
�������� τον τοίχο είναι η αντοχή µ���������
����µ������ του υλικού επίχωσης
����� � και κυρίως���
������ του εδάφους
������
���θεωρούνται
�� ��������� ιδανικές (έδαφος ομογενές, ισότροπο). Η κα-
���������: υπό την κατασκευή.
�������� ��� ������ Η���αντοχή αυτή���
������� αντιπροσωπεύεται
��� ���������.από�
� ��τάταξη του εδαφικού
����������� �������� υλικού
����ως���
προς����
την κατηγορία στην
��� ��� ����� τον αριθμό
������ ���� Ν .
����������������
SPT ��� ��� ����µ� �SPT.
οποία ανήκει��������
���������� γίνεται με επιτόπου
(������ δοκιμές SPT.
�µ������, ��������). �
• ��������
Οι παράμετροι του μαθηματικού
��� �������� ������ ��ομοιώματος που χρησι-
���� ��� ���������
μοποιήθηκε
���� για την
����� ������ πραγματοποιήση
������� µ� �������� της δυναμικής
����µ�� SPT. ανά-
� �� ����µ�����
λυσης προέκυψαν��� µ���µ������
ως απόρροια �µ���µ����
του αριθμού NSPT. ���
�����µ��������� ��� ��� ����µ���������
• Λαμβάνεται η μέγιστη επιτάχυνση που σημειώνεται ��� ����µ����
κατά
�������� ��������� �� �������� ��� ����µ��
τη σεισμική διέγερση στο επίπεδο έδρασης της κατασκευ- NSPT.
� ��µ�������
ής. � µ������ ���������� ��� ��µ�������� ����
��� ����µ��� ��������
• Το ύψος της επίχωσης ��� �������
θεωρείται ������� ίσο���
χάριν απλότητας με
����������.
το ύψος του τοίχου (D2 = H).
� ��Το ���� ��� ��������
εδαφικό υλικό της��������� ����� ���������
στρώσης πάχους D1 κάτω από��� µ�
τον
�� ���� ��� ������ ( D � H ).
τοίχο, εφόσον υφίσταται τέτοια στρώση, θεωρείται ίδιο με
2

�� �������
αυτό �����καθώς
της επίχωσης ��� ������� ������από
έχει προέλθει D1 αντικατάσταση
���� ��� ��� (�))
�����, ������ ��������� ������
του προϋπάρχοντος σαθρού υπεδάφους. ������, ��������� ���� µ�
����H���τυπική
�������� ����� ���� �������� ��� �������������
διατομή του κρηπιδοτοίχου που εξετάζεται
��� �������������
φαίνεται στο σχήμα������
3: ���������.
H ������ �����µ� ��� ������������� ��� ����������
�������� ��� ���µ� 3:
W

�������
H Caisson �����- D2
����
���������

D1

(�)
���µ� 3: ������ �����µ� ������������� ��������� ���
Σχήμα 3: Τυπική διατομή κρηπιδοτοίχου βαρύτητας που χρησιμοποι-
�����µ��������� ��� ����µ������ µ�����.
είται για παραμετρική μελέτη.
Figure 3: Typical quaywall cross-seciton for the parametric
Figure 3: Typical quaywall cross-seciton for the parametric
analysis.
analysis.
� ��������µ�� ��� ���������� µ���������� ����
������ ��� µ���������� ������������� ��� ��������� ��
����µ��� ��������, ������� ���� ��� ��������µ���
����µ��� ������� µ� ���� ����µ������ ������µµ���. ��
������µµ��� ���� (���µ� 4) ��������� ��� �� ���������
��� ����µ����� ��� ����������� µ� ��� �����������
����µ������ ����µ������ ��� ��� ����µ��� ���
�������� �������µ���� ��������� µ� �����
62 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3

συνεχίζεται για κάθε διεπιφάνεια (στάθμη) ογκολίθων και


τελικά η συνολική οριζόντια παραμένουσα μετατόπιση στην
κορυφή της κατασκευής προκύπτει ως το άθροισμα των επι
μέρους μετατοπίσεων.
Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί το γεγονός ότι η
διολίσθηση σε κάθε επιφάνεια επαφής ογκολίθων, λαμβάνει
χώρα δυσχερέστερα σε σύγκριση με αυτή στη βάση της κα-
τασκευής. Αυτό συμβαίνει λόγω της αυξημένης αντίστασης
σε ολίσθηση στη διεπιφάνεια σκυροδέματος–σκυροδέματος
σε σχέση με την αντίσταση στον αρμό έδρασης.
Επειδή η δυνατότητα μεταβολής του συντελεστή τρι-
βής δεν παρέχεται από τα διαγράμματα της υπό συζήτηση
απλοποιημένης δυναμικής ανάλυσης, συνιστάται να γίνεται
Σχήμα 4: Επίδραση βασικών παραμέτρων στην οριζόντια μετατόπι- χρήση κατάλληλου μειωτικού συντελεστή, ο οποίος θα
ση κρηπιδοτοίχων (Iai et al., [12]). εκφράζει αυτή την περιορισμένη σχετικά δυνατότητα διο-
Figure 4: Effect of basic parameters on the horizontal displacement λίσθησης. Η τάξη μεγέθους του εν λόγω συντελεστή μπορεί
of quaywalls (Iai et al., [12]). να προσδιορισθεί σε μια πρώτη προσέγγιση λαμβάνοντας
υπόψη το λόγο f των συντελεστών τριβής για διεπιφάνειες
Ακολουθούν με σειρά σπουδαιότητας το πάχος της εδα- σκυροδέματος–λιθορριπής και σκυροδέματος–σκυροδέμα-
φικής απόθεσης κάτω από τον τοίχο, εφόσον υπάρχει, και ο τος. Στην περίπτωση αυτή είναι:
λόγος W / H , που στην περίπτωση θεμελίωσης επί βραχώ-
δους (ακλόνητου) εδάφους επιδρά σε μεγαλύτερο βαθμό στη
(0,5 � 0,6)
συμπεριφορά του τοίχου απ’ ό,τι στην περίπτωση θεμελίω- f � � 0,71 � 0,60
(0,7 � 1,0)
σης επί εδαφικής αποθέσεως πάχους D1. (4.1)
με μέση τιμή: f = 0,65.
4.4. Επέκταση μεθόδου Η εφαρμογή που έγινε για τον υπολογισμό της παρα-
μένουσας μετατόπισης του κρηπιδοτοίχου στο λιμάνι της
Καλαμάτας (βλ. § 6.1), έδειξε ικανοποιητική συμπεριφορά
Η απλοποιημένη δυναμική ανάλυση για τον υπολογισμό της πιο πάνω προσέγγισης.
των μετατοπίσεων κρηπιδοτοίχων βαρύτητας έχει στηριχθεί
στην εξέταση μονολιθικών κατασκευών. Προτείνεται η επέ- 5. ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
κταση της μεθόδου για την περίπτωση κρηπιδοτοίχων από
επάλληλους προκατασκευασμένους ογκολίθους, που αποτε-
λούν τη συνηθέστερη κατασκευή στην Ελλάδα.
Γίνεται αντιληπτό πως σε αυτή την κατηγορία κρηπιδο- 5.1. Παραδοχές
τοίχων η πιθανή επιφάνεια ολίσθησης δεν είναι αποκλειστικά
η επιφάνεια εδράσεως της κατασκευής. Πρόσθετη διολίσθη- Με βάση τα αποτελέσματα της απλοποιημένης δυνα-
ση και μάλιστα αυτόνομη είναι δυνατόν να συμβεί σε κάθε μικής ανάλυσης που παρουσιάσθηκαν στο προηγούμενο
επιφάνεια επαφής των ογκολίθων. Έτσι, κατ’ αντιστοιχία με κεφάλαιο, γίνεται παραμετρική ανάλυση της σεισμικής
την επέκταση της απλοποιημένης (ψευδοστατικής) ανάλυ- συμπεριφοράς των κρηπιδοτοίχων βαρύτητας μέσω των
σης (§ 3.3.), για την πρόβλεψη της οριζόντιας παραμένουσας υπαρχουσών μεθόδων εκτίμησης των παραμενουσών μετα-
παραμόρφωσης στην κορυφή του κρηπιδοτοίχου είναι απα- τοπίσεων. Σκοπός αυτής της ανάλυσης είναι να διαπιστωθεί
ραίτητος ο υπολογισμός αυτών των πρόσθετων μετατοπίσε- εάν και σε ποιο βαθμό οι μέθοδοι που εξετάσθηκαν στην §3
ων. Αρχικά λοιπόν, η κατασκευή θεωρείται ως ενιαία μάζα έχουν τη δυνατότητα να καταλήξουν σε παρόμοια συμπε-
και εφαρμόζεται η μεθοδολογία της §4.2. προκειμένου να ράσματα με αυτά της απλοποιημένης δυναμικής ανάλυσης
εκτιμηθεί η αναμενόμενη ολίσθηση που προέρχεται από την (§4). Για το σκοπό αυτό θεωρήθηκαν δύο κρηπιδότοιχοι
επιφάνεια έδρασης (στάθμη i). Το πλάτος W του τοίχου λαμ- κιβωτιοειδούς τύπου ύψους 13m και 17m με λόγo W/H από
βάνεται ίσο με το πλάτος του ογκολίθου βάσης, και ως ύψος 0.65 έως 1.05 και εξετάσθηκαν συνολικά 48 συνδυασμοί
Η, λαμβάνεται η απόσταση από τον πυθμένα ως τη στέψη. κρηπιδοτοίχων-αντιστηριζόμενου εδαφικού υλικού σε 6
Στη συνέχεια αγνοείται ο υποκείμενος (υποκείμενοι) σεισμικούς κραδασμούς με επιταχύνσεις από 0.1g έως 0.6g.
ογκόλιθος (ογκόλιθοι) και υπολογίζεται η μετατόπιση θεω- Tα χαρακτηριστικά του αντιστηριζόμενου εδάφους που με-
ρώντας τους ογκολίθους έως την επιφάνεια σαν ένα ενιαίο ταβάλλονται μέσω της μέσης γωνίας διατμητικής αντοχής
σώμα. Για τους ογκολίθους αυτούς θεωρούμε πλέον την του καθώς και η αντιστοίχισή τους με την τιμή Neq(SPT),
επιφάνεια έδρασης άκαμπτη (D1 / H = 0). Η διαδικασία που είναι απαραίτητα για την εφαρμογή της απλοποιημένης
δυναμικής μεθόδου φαίνονται στον πίνακα 2.
Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3 63

Πίνακας 2:Εδαφοτεχνικά χαρακτηριστικά αντιστηριζόμενου εδάφους 5.2. Συσχέτιση d-αcr


που χρησιμοποιούνται για την παραμετρική ανάλυση.
Table 2: Geotechnical characteristics of retained soil for the
parametric analysis.
Όπως αναφέρθηκε ήδη, εξετάσθηκαν συνολικά 48 περι-
πτώσεις κρηπιδοτοίχων. Για κάθε ένα από τα δύο ύψη δια-
������������ �������������� SPT
τομών ελήφθησαν τέσσερις λόγοι πλάτους προς ύψος με 6
�(°) �� �� �eq διαφορετικά υλικά επίχωσης για κάθε έναν από αυτούς. Για
(t/m3) (t/m3) κάθε μία περίπτωση υπολογίσθηκαν οι μετατοπίσεις, όπως
30 1,65 1,00 7 αυτές εκτιμήθηκαν με κάθε μία από τις τέσσερις διαθέσιμες
32 1,7 1,00 11 μεθόδους, για εδαφική επιτάχυνση Amax=0,5g. Οι μετατο-
34 1,75 1,00 15 πίσεις κατά Whitman-Liao υπολογίσθηκαν σύμφωνα με τη
36 1,8 1,00 20 σχέση (3.10), η οποία προτείνεται γενικά για σχεδιασμό
38 1,85 1,05 25 από τους εν λόγω συγγραφείς. Επιπρόσθετα, προκειμένου
40 1,9 1,1 30 να διαπιστωθεί ποια είναι η επίδραση της μεταβολής της
σεισμικής ταχύτητας σε κάθε μία από τις μεθόδους, εξετά-
Ως προς τις παραμέτρους της σεισμικής διέγερσης θεω- ζονται οι περιπτώσεις για vmax=50cm/s και vmax=76cm/s (για
ρείται πως η κατανομή της εδαφικής επιτάχυνσης καθ’ ύψος Amax=0,5g=σταθερό). Έτσι, γνωρίζοντας ήδη τις κρίσιμες
του τοίχου διατηρείται σταθερή και ίση με την επιτάχυνση επιταχύνσεις για έναρξη ολίσθησης των παραπάνω κρηπιδο-
στη βάση της κατασκευής. Tα ζεύγη τιμών μέγιστης επι- τοίχων, υπολογίσθηκαν οι μετατοπίσεις.
τάχυνσης-ταχύτητας όπως είναι αντιληπτό δεν δύναται να Τα αποτελέσματα της ανάλυσης φαίνονται συγκεντρωτι-
είναι προκαθορισμένα, καθώς η συσχέτισή τους εξαρτάται κά στα διαγράμματα του σχήματος 5. Από το διάγραμμα (α)
και από άλλα χαρακτηριστικά της σεισμικής διέγερσης για vmax=50cm/s, παρατηρούμε ότι η σχέση του Uwabe δίνει
όπως η συχνότητα, η διάρκεια κ.λπ. Συνήθως υψίσυχνα συστηματικά μεγαλύτερες τιμές μετατοπίσεων για λόγους
επιταχυνσιογραφήματα συνοδεύονται από μικρές ταχύτη- αcr>0,4, ενώ για αcr<0,4 οι εκτιμήσεις της απλοποιημένης
τες και αντίστροφα. Γι’ αυτό, λόγω της αβεβαιότητας που δυναμικής ανάλυσης και της σχέσης Whitman–Liao είναι
αναπόφευκτα υπάρχει, οι επιλεχθείσες τιμές έχουν ληφθεί πιο συντηρητικές. Οι δύο αυτές μέθοδοι δίδουν ουσιαστικά
από χάρτες σεισμικής επικινδυνότητας για πιθανότητα υπερ- ταυτόσημα αποτελέσματα για το υπόψη ζεύγος σεισμικών
βάσεως 10% σε 50 έτη, αντιπροσωπευτικές της ελληνικής παραμέτρων. Επιπλέον, για τιμές αcr>0,6 υπάρχει σύγκλιση
πραγματικότητας. Συγκεκριμένα επιλέχθηκαν τα παρακάτω μεταξύ των αποτελεσμάτων που προβλέπονται από τις μεθό-
ζεύγη τιμών (πίνακας 3). δους Richards–Elms και Iai et al.
Στο διάγραμμα (β) φαίνεται πόσο οι μέθοδοι των
Πίνακας 3:Ζεύγη τιμών επιτάχυνσης-ταχύτητας που χρησιμοποιού- Richards–Elms και Whitman–Liao επηρεάζονται από τη
νται για την παραμετρική ανάλυση. μέγιστη εδαφική ταχύτητα κατά τη διάρκεια του σεισμικού
Table 3:Values of acceleration-velocity couples assumed in
κραδασμού σε αντίθεση με τις δύο άλλες μεθόδους οι οποίες
parametric analysis.
δεν τη λαμβάνουν υπόψη τους στη διαδικασία εκτίμησης
των μετατοπίσεων. Για την περίπτωση με vmax=76 cm/s οι
�max(g) vmax(cm/s)
προβλέψεις των Ιai et al. και Richards–Elms σχεδόν συ-
0.1 11
μπίπτουν. Αντίθετα, οι πιο συντηρητικές εκτιμήσεις για
0.2 18
αcr>0,6 παραμένουν αυτές της σχέσης Uwabe, ενώ η σχέση
0.3 30
των Whitman–Liao δίνει τις μεγαλύτερες μετατοπίσεις για
0.4 37
αcr<0,6.
0.6 55
50
0.5
76
Κατά τη διεξαγωγή των αναλύσεων θεωρήθηκε ενιαίο
μοναδιαίο βάρος κρηπιδοτοίχου γc=2,3t/m3 και επιφανειακό
κατανεμημένο φορτίο q=2t/m2 που λαμβάνεται υπόψη κατά
το ήμισυ στον αντισεισμικό σχεδιασμό.
������������
50 ���, ������ ���
����µ���� ����� µ�����������.
��µ������ ����� ��� ��� ���� ���������
��� ���������� µ�
50 ���,
���������. ����µ����
vmax =76 cm/s ��� µ�����������.
�� ���������� ��� �ai ���et ��� ���������
al. ��� Richards–µ�
µ����������.
��� ��µ�� vmax=76
Elms ������ cm/s �� ����������
��µ�������. ��� �ai�� et���al.������������
��������, ��� Richards–
����� ��µ�� Elms ������
����µ����� ��� ��µ�������.
�cr>0,6 ����µ�������������, ����� �� ��� ���
������������
������
����µ�����
Uwabe, ��� ��� �cr>0,6 ���
� ����� ����µ�����
Whitman–Liao ����� ��� �����������
���
�� ��� 64Uwabe, ��� � ����� ��� Whitman–Liao ����� Τεχν. ��� Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3
µ���������� µ����������� ��� �cr<0,6.
�����
����. ��� µ���������� µ����������� ��� �cr<0,6.
������. in
assumed
s assumed in
1000 στηριζόμενου εδάφους στον υπολογισμό των δυναμικών
1000 Whitman- ωθήσεων των γαιών.
(�) (�) Iai et al.
Liao
Whitman- ● Η αύξηση του λόγου W/H της κατασκευής, επιφέρει
(�) (�) Iai et al.
Liao
μείωση στις παραμένουσες μετατοπίσεις, ιδιαίτερα για
100 Uwabe μεγάλες τιμές επιταχύνσεων, γεγονός που παρατηρείται σε
100 Richards Uwabe
-Elms
Richards
όλες τις μεθόδους. Αύξηση του λόγου W/H από 0.65 σε 1,05
d (cm)

-Elms και για επιταχύνσεις μέχρι 0,3g-0,4g, συνεπάγεται μείωση


d (cm)

της παραμένουσας μετατόπισης κατά 2–3 φορές.


10 ● Από άποψη εκτιμήσεως των μετατοπίσεων η πιο
10 συντηρητική μέθοδος είναι αυτή του Uwabe για φ>35ο, ή
των Whitman–Liao για μεγάλες σεισμικές επιταχύνσεις και
��� ������
A=0.5g ταχύτητες.
v=50cm/sec
A=0.5g
����� ������ 1
���������� v=50cm/sec
● Παρατηρούμε γενικά μια αυξητική τάση των παραμε-
�����������
���� ���� 1
0.01 0.1 1 νουσών μετατοπίσεων με την αύξηση της εδαφικής επιτά-
����� ���� 0.01 �cr (=�y/�0.1 max)
1 χυνσης και για την ίδια γωνία φ. Η τάση αυτή δεν αποτυπώ-
�cr (=�y/�max) νεται στον ίδιο βαθμό από όλες τις μεθόδους. Οι εκτιμήσεις
1000 των Richards–Elms είναι μικρές σε σύγκριση με αυτές
Whitman-
1000 των άλλων μεθόδων ακόμη και για σεισμικές επιταχύνσεις
������ 48 (�) Iai et al. Liao
Whitman-

��������
��� ���48
(�) Iai et al.
Uwabe
Liao της τάξεως του 0,4g. Αντίθετα, οι προβλέψεις των άλλων
μεθόδων δίνουν μεγαλύτερες μετατοπίσεις όσο αυξάνει η
��������
��� µ� ��� 100 Uwabe
���� ���� µ� 100 επιτάχυνση.
�� ������. Richards
● Οι μέθοδοι Richards–Elms και Whitman–Liao, παρου-
d (cm)

��� ������.
����������, -Elms
Richards
d (cm)

µ�����������, -Elms σιάζουν ιδιαίτερη ευαισθησία στη σεισμική ταχύτητα. Για


� ��������
A��� �������� 10 το λόγο αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή της
max=0,5g.
10 κατάλληλης τιμής σχεδιασμού.
Amax=0,5g.
���������� A=0.5g
�����������
��� ������ v=76cm/sec
A=0.5g
● Σε σύγκριση με τα διαγράμματα της απλοποιημένης
����� ������
��������, v=76cm/sec δυναμικής ανάλυσης, παρατηρούνται ομοιότητες με τις άλ-
1
�����������,
����� ��� 1 λες τρεις μεθόδους μόνο ως προς τη μεταβολή της μετατόπι-
0.01 0.1 1
�������
�� ��� ������ 0.01 0.1 1 σης συναρτήσει του W/H.
µ�� ���
50cm/s ������ �cr (=�y/�max) Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως υψηλή σεισμική διέγερ-
=50cm/s
������������ ���µ� �cr (=�y/�max) ση μπορεί σε συνδυασμό με έδαφος ορισμένων χαρακτηρι-
5: ���������� ���
Σχήμα 5: Μετατόπιση για Αmax � =0,5g: (�)v
=0,5g: (α)vmax =50cm/sec,
=50cm/sec, (β)
�����������
����� ��� ���µ� 5: ����������
(�) ��� max
vmax=76cm/sec.�max=0,5g: (�)v max
max=50cm/sec, στικών να επιφέρει αυξημένες υπερπιέσεις, οπότε οι μέθοδοι
vmax =76cm/sec.
�������
���������.��� Figure 5: Displacement (�) vmax=76cm/sec.
for Αmax=0.5g: (α)vmax=50cm/sec, (β) του στερεού επί κεκλιμένου επιπέδου δεν προσομοιώνουν
�����������.
��������� Figure 5: vDisplacement =76cm/sec.
for �max =0.5g: (�)vmax=50cm/sec, (�) ικανοποιητικά τις μετατοπίσεις [13].
vmax=76cm/sec.for �max=0.5g: (�)vmax=50cm/sec,
Figure 5:maxDisplacement (�)
5. ���������
��� ��
�� vmax=76cm/sec.
�� �5. �����
��� ��
��� � ����� 5.3. Αξιολόγηση αποτελεσμάτων
��� ��µ�� 5.3. ���������� ��������µ����
6. ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
�����
�cr<0,4 ����µ�� 5.3. ���������� ��������µ����

�������
cr<0,4��� �� ���
Από�� το ������
σύνολο ���των ��������µ����
αποτελεσμάτων ��� της ����µ�������
παραμετρικής
����
�. �� ��������� �������� ��� �� ������ ��� ��
�����������µ� ��������µ����
����: ��� ����µ������� 6.1. Περίπτωση λιμένα Καλαμάτας
ανάλυσης διαπιστώνουμε τα εξής:
���. �� ��� � ��������
�������µ� �●µ������ �����������µ�
��� ��������µ���� �� ����: ����µ���� �������� (Iai
Η μέθοδος της απλοποιημένης δυναμικής ανάλυσης
�������µ� �et �
����µ���� µ������
al.) ����� ��� ��������µ����
������� ������ ��� ����µ���� ��������
µ����������� ��� ��µ�� (Iai
����µ���� (Iai
� �������� ���
et al.) δίδει ραγδαία αύξηση των μετατοπίσεων για
et al.) ����� �������
����������� ������ ��� ���
µ���������� µ�����������
0,3g–0,4g ��� ���
��µ��
Στην παρακάτω εφαρμογή εξετάζονται με κάθε μία από
������
�������� τιμές της επιτάχυνσης
��� ����������� μεγαλύτερες
µ���������� από 0,3g–0,4g
��� ��� 0,3g–0,4gκαι ιδι- τις μεθόδους πρόβλεψης των παραμενουσών μετατοπίσεων
�� ��� ��������� ��� �������µ� ���� ������� �����������
��� ��� ��� αίτερα όσο
���������
������
προχωράμε στην
��� �������µ�
µ���µ����
περιοχή
������ ���� �. ��
των
������� εδαφικών υλικών
��� ��������
�����µ��� ����
που αναφέρθηκαν οι μετατοπίσεις του κρηπιδώματος του
μειωμένης
������ γωνίας φ. Το φαινόμενο
µ���µ���� ������ �.αυτό �� προκύπτει
�����µ��� από ����
τη λιμένα της Καλαμάτας που προκλήθηκαν από το σεισμό
����� ��� ��������� ��� �� ������� ��������������� �������
µ������
�� ��� �� ��� θεώρηση
���
ελαστοπλαστικού
���������
���� ����� ��� ����
�� ������� εδάφους
�� ���������
που έχει γίνει κατά
��������������� �������
��� ����µ����
τη μεγέθους Μs=6,2 της 13 Σεπτεμβρίου 1986. Εφόσον οι με-
���� ���
����µ���� �� διεξαγωγή
��������. ����, ��� µ�������� � ����� � ���η τατοπίσεις αυτές είναι γνωστές η συγκεκριμένη περίπτωση
��� της
���� δυναμικής
����� ���� ανάλυσης.
�� Έτσι,
��������� όσο���μειώνεται
����µ����
�� ����µ���� γωνία φ του αντιστηριζόμενου
��������. ����, ��� µ�������� υλικού οι �πλαστικές ����� παρα-� ��� μπορεί να αποτελέσει ικανοποιητικό μέτρο σύγκρισης της
μορφώσεις επέρχονται με μικρότερες τιμές εδαφικών επιτα- εγκυρότητας κάθε μεθόδου. Συγκεκριμένα καταγράφηκε
χύνσεων. Αντίθετα, οι άλλες μέθοδοι που προέρχονται, είτε οριζόντια μετατόπιση 25cm κατά μέσο όρο στη στέψη του
από εμπειρικές παρατηρήσεις είτε από τη θεωρία ανάλυσης τοίχου και στροφή του κρηπιδοτοίχου προς τη θάλασσα της
του ολισθαίνοντος στερεού, δεν διακρίνουν τέτοια περίπτω- τάξεως της 1,5° [14].
ση και εκλαμβάνουν το σύστημα τοίχος–αντιστηριζόμενο Τα κατασκευαστικά στοιχεία του κρηπιδοτοίχου φαί-
υλικό ως στερεό σώμα. Η όποια αύξηση της μετατόπισης νονται στη διατομή του σχήματος 6, ενώ σχετικές έρευνες
καταγράφεται στις εκτιμήσεις τους, μπορεί να αποδοθεί στη προσδιόρισαν τη μέση τιμή διατμητικής αντοχής του αντι-
μειούμενη συμμετοχή της διατμητικής αντοχής του αντι- στηριζόμενου υλικού ίση με 35° περίπου (Νeq(SPT)≈18). Το
φαινόμενο βάρος της επίχωσης ήταν γφ=1,7t/m3. Σημειώ-
���� ��� ����� ��� ������ ��� ������ ��� ������������� ����
���. �� ������� ��� ������ ��� 1,5� [14].
��� �� �������������� �������� ��� �������������
���� ��������� ��� �����µ� ��� ���µ���� 6, ��� ��������
���� ������� ������������
Τεχν. Χρον. �� µ���
Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ.��µ� ����µ������
3 2002, Tech. Chron. �������
Sci. J. TCG, I, No 3 65
���– ��� �����������µ���� ������ ��� µ� 35� �������
��� (�eq(SPT)�18). �� �����µ��� ����� ��� �������� ����
νεται πως στον υπολογισμό 6.2. Περίπτωση λιμένα Κobe
���, ��=1,7t/m 3
. ��µ�������� ���των���� μετατοπίσεων
��������µ� αγνοείται
��� η
��� κατακόρυφη���������
µ����������� συνιστώσα�της επιτάχυνσης.��������� ���
����������
���� Στον πίνακα 4 φαίνονται οι μετατοπίσεις που εκτιμά
�����������.
κάθε ������
���� μέθοδος4για κάθε επιφάνεια
��������� επαφής σε
�� µ����������� ���αντιπαράθε-
����µ� Ο σεισμός Hyogo-Ken Nanbu, μεγέθους Μ=7 το 1995
���� ����σηµ������
με τις πραγματικές μετατοπίσεις.
��� ���� ��������� ������Σημειώνεται
�� ������������πως έχει υπήρξε καταστροφικός για το λιμένα του Kobe. Από το
��� µ� χρησιμοποιηθεί
��� ����µ������η μεθοδολογία
µ�����������.που προτείνεται���
��µ�������� στο����
άρθρο σύνολο των 200 περίπου θέσεων παραβολής του προβλήτα
����� αυτό (§4.4.) για
�����µ�������� επέκταση της���
� µ���������� απλοποιημένης
����������� δυναμικής
��� �����με- Maya, μόνο 10 εξακολούθησαν να είναι λειτουργικά, συμ-
0.65 ����θόδου για την
(§4.4.) ��� εκτίμηση
�������� των ��� μετατοπίσεων
��������µ���� σε ����µ����
σπονδυλωτές βάλλοντας στην άμεση κάλυψη των αναγκών της πόλης.
0,4g, κατασκευές.
µ������ ��� ��� ����µ��� ��� µ����������� �� Κατά μέσο όρο οι οριζόντιες μετατοπίσεις στα κρηπιδώ-
���� ����������� ����������. ματα κυμάνθηκαν από 4,2–5,2m (σχήμα 7). Το στρώμα του
Πίνακας 4: Πραγματικές μετατοπίσεις του κρηπιδοτοίχου και προ- υπεδάφους κάτω από τον τοίχο και το υλικό της επίχωσης
��� βλέψεις για σεισμική
������� 4: ����µ������ επιτάχυνση
µ����������� ��� 0,3g.
������������� ��� είχαν αριθμό Neq (SPT)≅10 (φ≅32ο). Η μέγιστη επιτάχυν-
5 �, � Table 4: ����������
Measured ���quaywall
����µ��� displacements and predictions for
���������� 0,3g. ση που καταγράφηκε στην επιφάνεια του εδάφους ήταν
���� Table 4: Measured quaywall displacements
seismic acceleration 0,3g. and predictions for
Αmax=0,53g και η ταχύτητα vmax=106cm/s.
seismic acceleration 0,3g.
����µ����� �ai Richards- Whitman- Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό
��� ���– Uwabe
µ��������� et al. Elms Liao των μετατοπίσεων παρουσιάζονται στον πίνακα 5. Σημει-
��� µ���� d(cm)
����µ�����(cm) �aid(cm)Richards-d(cm) Whitman-d(cm)
���– Uwabe ώνεται πως η τιμή φeq, που αντιστοιχεί σε μια αντιπροσω-
��� µ��������� et al. Elms Liao
µ����-3,20 1,50 1,6 0,15 0,13 d(cm)0 πευτική τιμή διατμητικής αντοχής του ενεργού πρίσματος
� ��� -4,70 (cm) 3,52 d(cm)4 d(cm) 0,38 d(cm)0,27 0
���� και χρησιμοποιήθηκε για την εφαρμογή της μεθόδου
-6,20 1,50
-3,20 3,00 1,6 6 0,150,77 0,131,09 011,19
� ��� -8,00 4,00 8 0,99 1,74 16,73 Mononobe–Okabe, υπολογίσθηκε ίση με φeq≅35,6ο (για γω-
-4,70 3,52 4 0,38 0,27 0
�, �� -9,80 3,00
-6,20 4,60 6 10 0,771,55 1,093,69 11,19 27,56 νία τριβής του ανακουφιστικού πρίσματος φ≅38ο). Οι μετα-
���� -11,60
-8,00 4,009,40 8 23 0,99 6,3 21,39
1,74 70,21
16,73 τοπίσεις όπως εκτιμώνται από κάθε μεθόδο για τις συνθήκες
-9,80�di 4,6025,9 1052,6 1,55 10,1 28,31 27,56
3,69 125,7 που αναφέρθηκαν φαίνονται στον πίνακα 6 σε σύγκριση με
-11,60 9,40 23 6,3 21,39 70,21 τα πραγματικά αποτελέσματα.
Liao,
�di 25,9 52,6 10,1 28,31 125,7
µ���
���� Παρατηρούμε ότι οι προβλέψεις των Whitman–Liao
���������µ� ��� �� ����������
είναι πολύ ικανοποιητικές, ���τουWhitman–Liao
ενώ αυτές Uwabe απέχουν
����� ���� ��������������, ��� ����� ��� Uwabe �������
πολύ από την πραγματικότητα, επιβεβαιώνοντας τις έως
����
���� ��� ��� ����µ���������, ��������������� ��� ���
� ��� τώρα διαπιστώσεις για υπερσυντηρητικές εκτιμήσεις από
���� ������������ ��� ���������������� ����µ����� ���
��� την τελευταία αυτή μέθοδο.
��� ��������� ���� µ�����.
��� ±0.00

����
�=1.7tn/m3

����, -3.20
3.00

��� 3.40

3.90 �=2.05tn/m3
-6.20
4.80

-8.00
5.80

-9.80

���
5.70 Σχήμα 7: Τυπική διατομή κρηπιδοτοίχου λιμένα Kobe [15] .
����
-11.60 5.60 Figure 7:Typical cross-section of a Kobe quay wall [15].
��� Αξίζει να σημειωθεί πως αυτή η περίπτωση κρηπι-
�µ� -14.40
δώματος είναι η μοναδική από όσες εξετάσθηκαν που η
� ��
κατασκευή εδράζεται επί χαλαρού εδαφικού σχηματισμού,
µ���
Σχήμα
���µ� 6 : 6�����µ�
: Διατομή κρηπιδοτοίχου
������������� λιμένα
��µ��� Καλαμάτας.
����µ����. γεγονός ιδιαίτερα επιβαρυντικό για την κατασκευή. Αυτή
����
Figure
Figure 6: Cross-section
6: Cross-section of Kalamata
of Kalamata quaywall.
quaywall. ήταν και η κύρια αιτία για τις τόσο μεγάλες μετατοπίσεις
µ���
��� που σημειώθηκαν (4,2m – 5,2m).
Η απλοποιημένη δυναμική μέθοδος, με την προσαρμο-
γή που γίνεται για σπονδυλωτή κατασκευή, δίνει μεν μια
συντηρητική εκτίμηση που όμως δεν απέχει πολύ από την
πραγματικότητα. Τέλος, η πρόβλεψη των Richards–Elms
είναι μεν της ίδιας τάξης μεγέθους και δεν απέχει πολύ από
την πραγματικότητα, όμως είναι εις βάρος της ασφάλειας.
66 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3

Πίνακας 5: Στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό των καταγράφηκε ήταν Αmax=0,47g και η ταχύτητα vmax=63cm/s,
μετατοπίσεων στον κρηπιδότοιχο του λιμένα του Kobe. ενώ η μέγιστη τιμή της οριζόντιας μετατόπισης μετρήθηκε
Table 5: Data for the prediction of displacements in a Kobe quay ίση με 75cm. Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τον
wall.
υπολογισμό των μετατοπίσεων παρουσιάζονται στον πίνακα
������������� Kobe 7 και οι μετατοπίσεις, όπως εκτιμώνται από κάθε μία από τις
����, H(m) 18,50 μεθόδους που εξετάζονται και για τις συνθήκες που αναφέρ-
������, W(m) 11,60 θηκαν, φαίνονται στον πίνακα 8 σε σύγκριση με τα πραγμα-
W/H 0,63 τικά αποτελέσματα. Σημειώνεται πως η αντιπροσωπευτική
����� ����� (m) 14,50 τιμή φeq του ενεργού πρίσματος προέκυψε ίση με φeq≅34,5o,
Neq(SPT)* ~10 για γωνία τριβής του ανακουφιστικού πρίσματος φeq≅38o.
�(°) ~32
* πηγή: Iai et al. [12].

Πίνακας 6: Πραγματικές και εκτιμώμενες μετατοπίσεις από κάθε


μέθοδο (αh=0.32).
Table 6: Measured and predicted displacements by each method
(αh=0.32).

���������� d(cm)
����µ�����

Whitman-
Richards-

�cr= Fs=
Iai et al.
Uwabe
Elms

Liao

�y* �y/�max �y/�h

0,232 0,438 0,730 420-520 51 174 60 ~430


* η τιμή αy υπολογίζεται κατά τα γνωστά.
Σχήμα 8: Τυπική διατομή κρηπιδοτοίχου δυτικού προβλήτα λιμένα
Παρατηρούμε ότι οι ψευδοστατικές μέθοδοι των Kushiro [16]
Richards–Elms και Whitman–Liao καθώς και η εμπειρική Figure 8:Typical cross-section of a Kushiro quay wall (west pier)
σχέση του Uwabe αδυνατούν να προβλέψουν ικανοποιητικά [16].
τη συντελεσθείσα μετατόπιση. Τούτο αποδίδεται στο ότι
οι μεγάλες μετατοπίσεις που παρατηρήθηκαν, πιθανότατα Πίνακας 7: Στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό
οφείλονται σε ρευστοποίηση του εδάφους, γεγονός που δεν των μετατοπίσεων στον κρηπιδότοιχο του λιμένα
λαμβάνεται υπόψη στις πιο πάνω μεθόδους, όπως σημειώνε- Kushiro (δυτικός προβλήτας).
Table 7: Data for the prediction of displacements in a Kushiro quay
ται στο τέλος της §5.3.
wall (west pier).
Αντίθετα, η απλοποιημένη δυναμική μέθοδος που είναι
η μόνη ανάμεσα στις εξεταζόμενες, η οποία διακρίνει το εν-
������������� Kushiro 1
δεχόμενο η κατασκευή να εδράζεται σε βραχώδες ή χαλαρό
����, H(m) 12,00
έδαφος, εκτιμά μετακίνηση της κατασκευής εντός των ορίων
������, W(m) 12,50
της πραγματοποιηθείσας (4,3m). Βεβαίως, η σύγκριση των
W/H 1,04
αποτελεσμάτων για τη συγκεκριμένη περίπτωση του Kobe
����� ����� (m) 9,00
δεν μπορεί να οδηγήσει από μόνη της σε ασφαλή συμπερά-
Neq(SPT)* 5~10
σματα, επειδή η εν λόγω απλοποιημένη δυναμική μέθοδος
�(°) 29-32
έχει βαθμονομηθεί με βάση τις αστοχίες στο λιμένα του
Kobe. * πηγή: Iai et al. [15].

Πίνακας 8: Πραγματικές και εκτιμώμενες μετατοπίσεις από κάθε


6.3. Περίπτωση λιμένα Kushiro μέθοδο (αh=0,28).
Table 8: Measured and predicted displacements by each method
(αh=0,28).
6.3.1. Κρηπιδότοιχος δυτικού προβλήτα
���������� d(cm)
����µ�����

Whitman-
Richards-

�cr= Fs=
Iai et al.

Ο κρηπιδότοιχος βαρύτητας που εξετάζεται (σχήμα 8),


Uwabe
Elms

Liao

εδραζόνταν σε βάθος 9m υπό τη στάθμη της θάλασσας πάνω �y* �y/�max �y/�h
σε σκληρό έδαφος με Neq (SPT)=30~50. Η επίχωση ήταν
από χαλαρό υλικό με αριθμό Neq (SPT) που κυμαινόνταν από
0,259 0,551 0,918 70 8 9 33 ~50-55
5 έως 10 (φ≅29ο–32ο) και υπέστη ρευστοποίηση λόγω του
σεισμικού κραδασμού. Η μέγιστη εδαφική επιτάχυνση που * η τιμή αy υπολογίζεται κατά τα γνωστά.
Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3 67

Από τα αποτελέσματα αυτά προκύπτει ότι οι προβλέψεις


των Richards-Elms (0,08m) και Whitman-Liao (0,09m) είναι
εξαιρετικά μικρές σε σχέση με τη μέγιστη τιμή της συντελε-
σθείσας μετατόπισης. Αντίθετα, η εκτίμηση της εμπειρικής
σχέσης του Uwabe (0,33m) παρ’ όλο που αφορά μη ρευστο-
ποιήσιμα εδάφη, είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα. Από
την άλλη πλευρά η πρόβλεψη της μεθόδου Iai et al. (0,50m-
0,55m) είναι αρκετά κοντά, σαν τάξη μεγέθους, στη μέγιστη
τιμή μετατόπισης που παρατηρήθηκε στα συγκεκριμένα
κρηπιδώματα του δυτικού προβλήτα.

6.3.2. Κρηπιδότοιχος ανατολικού προβλήτα

Στην περίπτωση αυτή ο κρηπιδότοιχος βαρύτητας (τύ- Σχήμα 9: Τυπική διατομή κρηπιδοτοίχου ανατολικού προβλήτα
που caisson και πάλι) που υπέστη μετατοπίσεις (σχήμα 9), λιμένα Kushiro [16].
εδράζονταν σε βάθος 8,5m υπό τη στάθμη της θάλασσας Figure 9:Typical cross-section of a Kushiro quay wall (east pier)
πάνω σε σκληρό υπέδαφος με NSPT=30~50. Η επίχωση [16].
ήταν από χαλαρό υλικό με αριθμό Neq (SPT)≅8 (φ≅30ο). Η
Πίνακας 9: Στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό
μέγιστη επιτάχυνση που καταγράφηκε στην επιφάνεια του
των μετατοπίσεων στον κρηπιδότοιχο του λιμένα Kushiro
εδάφους ήταν Αmax=0,47g και η ταχύτητα vmax=63cm/s, ενώ (ανατολικός προβλήτας).
η μέγιστη τιμή της οριζόντιας μετατόπισης μετρήθηκε ίση Table 9: Data for the prediction of displacements in a Kushiro quay
με 1,9m. Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τον υπολο- wall (east pier).
γισμό των μετατοπίσεων παρουσιάζονται στον πίνακα 9 και ������������� Kushiro 2
οι μετατοπίσεις, όπως εκτιμώνται από τις υπό εξέταση μεθό- ����, H(m) 11,00
δους και για τις συνθήκες που αναφέρθηκαν, φαίνονται στον ������, W(m) 5,80
πίνακα 10 σε σύγκριση με τα πραγματικά αποτελέσματα. W/H 0,53
Σημειώνεται πως η αντιπροσωπευτική τιμή φeq του ενεργού ����� ����� (m) 8,50
πρίσματος προέκυψε ίση με φeq≅34,9o (για γωνία τριβής του Neq(SPT)* ~8
ανακουφιστικού πρίσματος φeq≅38o). Παρατηρούμε ότι και �(°) ~30
σε αυτή την περίπτωση η πιο κοντινή στην πραγματικότητα
εκτίμηση (dmax=190cm) προέρχεται από τη μέθοδο της απλο- * πηγή: Iai et al. [15].
ποιημένης δυναμικής ανάλυσης (d=140cm), ενώ η πρόβλε-
ψη Whitman–Liao είναι επίσης ικανοποιητική καθόσον Πίνακας 10: Πραγματικές και εκτιμώμενες μετατοπίσεις από κάθε
μέθοδο (αh=0,28).
προβλέπει την ίδια τάξη μεγέθους με τις πραγματικές μετα-
Table 10: Measured and predicted displacements by each method
τοπίσεις. Η εν λόγω προσέγγιση ενισχύεται και από την αδυ- (αh=0,28).
ναμία των άλλων μεθόδων και ιδιαίτερα των Richards-Elms
(~0,39m) να προβλέψουν με αρκετή προσέγγιση το μέγεθος
της μετατόπισης. Σημειώνεται πως οι μεγαλύτερες μετατοπί- ���������� d(cm)
σεις που παρατηρήθηκαν σε αυτά τα κρηπιδώματα (190cm)
����µ�����

Whitman-
Richards-

�cr= Fs=
Iai et al.

συγκριτικά με αυτές του δυτικού προβλήτα (75cm), οφείλο-


Uwabe
Elms

Liao

�y* �y/�max �y/�h


νται πιθανότατα στο μικρότερο λόγο W/H (W/H=0,53 και
W/H=1,04 αντίστοιχα) της διατομής, καθώς όπως προέκυψε
και από την παραμετρική ανάλυση η αύξηση του λόγου W/H
0,175 0,372 0,621 190 39 129 84 ~140
κατά 60% περίπου είναι δυνατό να επιφέρει, για τα υπόψη
επίπεδα σεισμικής επιτάχυνσης, μείωση στις παραμένουσες * η τιμή αy υπολογίζεται κατά τα γνωστά.
μετατοπίσεις κατά το ίδιο περίπου ποσοστό 60%.
68 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3

7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ λαμβάνει υπόψη της ένα τέτοιο ενδεχόμενο, και μάλιστα


επιτυγχάνει, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, να προσεγ-
Από τα αποτελέσματα της παραμετρικής ανάλυσης σε γίσει ικανοποιητικά τις τελικές μετατοπίσεις.
συνδυασμό με τα πραγματικά περιστατικά που εξετάσθη- ● Τέλος, αποτελεί αντικείμενο περαιτέρω διερεύνησης η
καν, μπορούμε να καταλήξουμε σε κάποιες ενδεικτικές εγκυρότητα της εφαρμογής της απλοποιημένης δυναμικής
προτάσεις και συμπεράσματα: ανάλυσης σε κρηπιδοτοίχους από επάλληλους ογκολίθους.
● Είναι προφανές ότι η προερχόμενη από δυναμική ανάλυση
μέθοδος προσέγγισε σε ικανοποιητικό βαθμό την πραγμα- 8. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
τικότητα δίνοντας περισσότερο ρεαλιστικές εκτιμήσεις
των μετατοπίσεων σε αντίθεση με τις μεθόδους Uwabe 1. Richards, R. and Elms, D.: «Seismic behavior of gravity retaining
και Richards-Elms. walls», J. of Geotechnical Engineering Division, ASCE, Vol. 105, No.
● Οι εκτιμήσεις των Whitman-Liao παρουσίασαν γενικά ικανο- GT4, 1979, pp. 449-464.
ποιητική προσέγγιση τόσο κατά την παραμετρική ανάλυση, 2. Newmark, N.M.: «Effects of earthquakes on dams and
embankments», Geotechnique, Vol.15, No. 2, 1965, pp. 139-160.
όσο και στην αντιπαράθεσή τους με πραγματικά περιστατικά. 3. Franklin, A.G. and Chang, F.K.: «Permanent displacements of
● Κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα των αστοχιών που εξε- earth embankments by Newmark sliding block analysis», Report 5,
τάσθηκαν ήταν η σχετικά μειωμένη γωνία διατμητικής Miscellaneous Paper 5-71-17, U.S. Army Corps of Engineers Waterways
αντοχής, φ, του αντιστηριζόμενου εδάφους (φ<35°). Το Experiment Station, Vicksburg, Mississippi, 1977.
4. Γκαζέτας, Γ., Μπουκοβάλας Γ.: «Αντισεισμικός υπολογισμός τοίχων
γεγονός αυτό μας ωθεί στο συμπέρασμα ότι τουλάχιστον αντιστηρίξεως και λιμενικών κρηπιδοτοίχων», Δελτίο Σ.Π.Μ.Ε., Τεύχος
για εδαφικά υλικά όπου υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μει- 209, 1992, σελ. 34-46.
ωμένης διατμητικής αντοχής ή και ρευστοποίησης, μπορεί 5. Nadim, F.: «A numerical model for evaluation of seismic behavior
να χρησιμοποιείται με κάποια εμπιστοσύνη η μέθοδος της of gravity retaining walls», Sc. D. thesis, Research Report R82-33,
Department of Civil Engineering, Massachusetts Institute of Technology,
απλουστευμένης δυναμικής ανάλυσης για την εκτίμηση Cambridge, Massachusetts, 1982.
των παραμενουσών μετατοπίσεων. Σε περιοχές εδαφικών 6. Nadim, F.: «Tilting and sliding of gravity retaining walls», S. M.
υλικών με αυξημένη γωνία διατμητικής αντοχής, τα απο- Thesis, Department of Civil Engineering, Massachusetts Institute of
τελέσματα της παραμετρικής ανάλυσης υποδεικνύουν ότι Technology, Cambridge, Massachusetts, 1980.
7. Siddharthan, R., Ara, S. and Norris, G.M.: «Simple rigid plastic
οι εκτιμήσεις όλων των μεθόδων παρουσιάζουν σχετικά model for seismic tilting of rigid walls», Journal of Structural
μικρότερες αποκλίσεις. Engineering, ASCE, Vol. 118, No. 2, 1992, pp. 469-487.
● Η παραπάνω πρόταση ενισχύεται και από την αδυναμία 8. Whitman, R.V. and Liao, S.: «Seismic design of retaining walls»,
της μεθόδου Richards-Elms να προβλέψει τη συμπεριφορά Miscellaneous Paper GL-85-1, U.S. Army Engineer Waterways
Experiment Station, Vicksburg, Mississippi, 1985.
των κρηπιδοτοίχων βαρύτητας που εξετάσθηκαν, καθώς οι 9. Zarrabi - Kashani, K.: «Sliding of gravity retaining wall during
αναπτυχθείσες μετατοπίσεις ήταν συστηματικά πολύ με- earthquakes considering vertical accelerations and changing inclination
γαλύτερες από τις εκτιμήσεις της. Η αδυναμία αυτή είναι of failure surface», S.M. thesis, Department of Civil Engineering,
γενικά αναμενόμενη για περιπτώσεις αυξημένης υπερπίε- Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, Massachusetts, 1979.
10. Steedman, R.S.: «Seismic design of retaining walls», Geotechnical
σης στο εδαφικό υλικό. Γι’ αυτό και δεν συνιστάται γενικά Engineering, Proc. Institution of Civil Engineers, 131, 1998, pp. 12-22.
η χρήση της μεθόδου αυτής, τουλάχιστον σε περιπτώσεις 11. Uwabe, T.: «Estimation of earthquake damage deformation and
εδαφικών υλικών χαμηλής διατμητικής αντοχής. cost of quaywalls based on earthquake damage records», Technical Report
● Η πρόταση του Uwabe προερχόμενη από στατιστική ανά- of Port and Harbour Research Institute, No. 473, 1983, pp. 197 (in
Japanese).
λυση πραγματικών περιστατικών (σε μη ρευστοποιήσιμες 12. Iai, S., Ichii, K., Sato, Y. and Liu, H.: «Residual displacement of
περιοχές) μπορεί να αποτελέσει μία ασφαλή, αν και πολύ gravity quay walls - parameter study through effective stress analysis»,
συντηρητική, μέθοδο για μια πρώτη εκτίμηση των αναμε- 7th U.S.-Japan Workshop on Earthquake Resistant Design of Lifeline
νόμενων μετατοπίσεων. Facilities and Countermeasures against Liquefaction, Seattle, MCEER,
1999, pp.549-563.
● Η αύξηση του λόγου W/H της κατασκευής, επιφέρει δρα- 13. Iai,S.: “Seismic Analysis and Performance of Retaining Structures”,
στική μείωση στις παραμένουσες μετατοπίσεις, ιδαίτερα Geotechn. Eartq. Eng. and Soil Dynamics III, ASCE, Volume 2, 1998,
για μεγάλες τιμές επιταχύνσεων, γεγονός που παρατηρεί- pp. 1020-1044.
ται σε όλες τις μεθόδους. 14. Κόττα, Ν., Τσάμης, Β., Γκαζέτας, Γ. : «Σεισμική αστοχία
κρηπιδοτοίχου λιμένος Καλαμάτας», πρακτικά 1ου Πανελληνίου
● Αύξηση του ύψους της διατομής (με W/H=σταθερό) επι- Συνεδρίου Γεωτεχνικής Μηχανικής, 1988, σελ. 69-74.
φέρει αύξηση των παραμενουσών μετατοπίσεων. 15. PIANC, Report of Working Group 34: “Seismic Design Guidelines
● Επιπλέον, έχει δειχθεί πως το σημαντικότερο ίσως ρόλο for Port Structures”, Supplement to Bulletin no. 106, 2001, 50 pp.
στη σεισμική συμπεριφορά ενός κρηπιδοτοίχου, διαδρα- 16. Iai, S., Matsunaga, Y., Morita, T., Miyata, M., Sakurai, H., Oishi, H.,
Ogura, H., Ando, Y., Tanaka, Y & Kato, M.: “Effects of remedial measures
ματίζει το έδαφος κάτω από τον τοίχο, γεγονός που τοπο- against liquefaction at 1993 Kushiro-Oki earthquake”, Proc. 5th US-Japan
θετεί τη μέθοδο της απλοποιημένης δυναμικής ανάλυσης Workshop on Earthquake Resistant Design of Lifeline Facilities and
σε πλεονεκτικότερη θέση, έναντι των υπολοίπων, καθώς Countermeasures against Soil Liquefaction, NCEER-94-0026, National
Center for Earthquake Engineering Research, 1994, pp.135-152.
Κ. Μέμος
Αναπλ. Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ, 15780, Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου
Α. Χονδρομάρας
Πολιτικός Μηχανικός EMΠ, Γαλήνης 9, 15351 Παλλήνη
Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3 69

Extended Summary

Displacements of Gravity Quay Walls


due to Seismic Loading

C. MEMOS A. CHONDROMARAS
Assoc. Professor NTUA Civil Eng. NTUA

Abstract 2. ESTIMATION OF DISPLACEMENTS


Seismic design of quay walls is quite an important issue, since in
many cases the structure has to remain operational after the seismic
event. Examination of the seismic response in the range beyond
the equilibrium state should include estimation of the remaining 2.1 General
displacements. This paper describes some simple methods of
predicting such displacements in gravity quay walls. Three simple
expressions based on sliding-block type analysis and on available There are simple expressions, based also on observations
data are presented, along with a simplified dynamic analysis on retaining walls, that provide estimates of remaining
expressing the results of dynamic analyses in parametric form. A displacements in monolithic quaywalls. These will be
proposal is put forward to extend the above methods to cover cases presented below along with a proposal to cope with the case
of blockwork quay walls rather than of caissons. Assessment of the
of quay walls made of blockwork.
four methods against real data gave results in favour of the latter,
especially for cases where weak soil is present.
2.2 Method of Richards-Elms
1. INTRODUCTION
The method is based on the sliding-block type analysis
Seismic design of port structures and in particular of quay introduced by Newmark [2]. For its application information
walls is of paramount importance, since operation of some regarding the maximum values of acceleration Amax and
berths after an earthquake is a prerequisite for the support of velocity Vmax induced by the shaking is required. The
lifelines and other emergency measures. Design procedures corresponding formula giving the permanent displacement d
that incorporate methods able to calculate remaining for the monolithic structure of figure 1 reads:
displacements are used more often nowadays due to the fact 2 4
d � 0.087 Vmax A max � cr
that they can provide an operationality assessment of the (2.1)
structure under consideration with acceptable accuracy. where αcr=Ay/Amax, Ay the limit – equilibrium acceleration.
Gravity quay walls are a common type of such structures. The above expression holds for αcr≥0.3.
These are usually designed by a pseudostatic method in
which the dynamic loads are translated into static loads 2.3 Extension to blockwork quaywall
and a limit-equilibrium state is analyzed. This method does
not, however, provide for estimation of displacements, thus
evaluation of the post-earthquake operationality of the The previous expression can be applied to quay walls
quaywall is not possible. consisting of precast blocks by calculating the displacement
The scope of the present study is to present tracktable di associated with the ith block of the wall and summing to
methods of estimating the remaining displacements in find the maximum permanent displacement d:
gravity monolithic quay walls; to propose extensions of
these methods to cover quay walls made of blockwork; d � � di
i
and to compare the results of the methods with field (2.2)
measurements. To do this one has to take into account the earth pressure
corresponding to the material above the ith block.

Submitted: Aug. 7.2002 Accepted: Oct. 11.2002


70 Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3

2.4 Method of Whitman-Liao 3.3 Importance of the parameters involved

Several factors that influence the value of the remaining As it can be seen from the previous diagrams the main
displacements, such as soil characteristics, nature of seismic parameter that influences mostly the seismic behaviour
shaking, etc, are analyzed in a statistical manner in this of the caisson quaywall is the quality of the surrounding
method. The results show that the mean values of the soil and in particular of the foundation layer. Following in
remaining displacement follow a lognormal distribution and importance are the width of the same layer and the aspect
that for a 95% confidence level the following expression is ratio W/H of the caisson.
valid:
3.4 Extension of the method
1 � dA max � are finally added to give the total remaining displacement
� cr � 0,66 � �n � �
(2.3) of the wall.
9,4 �� Vmax
2 �
� (2.3) AsApplication
with the case of the
of this simplified
procedure method
to the predicting
damaged Kalamata
Infigure
In figure 22 the
the above
above relation
relation is compared with the result the quay
remaining
wall displacement
after the quake of aofcaisson quaywall
1986 gave goodthat was
agreement
of Richards - Elms for for V
Vmax and max =0.5g. The
max =76 cm/s and Amax
extended to apply
with real-life also to walls of blockwork (§ 2.3), the
measurements.
corresponding results by Franklin and Chang [3] are also simplified dynamic analysis can be similarly extended to
included. 4. displacements
predict PARAMETRIC ANALYSIS
in blockwork quaywalls. The graphs
are 4.1
appliedInput
repeatedly
Data to the structure defined above each
2.5 Uwabe‘s
2.5 Uwabe's method
method horizontal joint, and the resulting individual displacements
are finally added
In order to give the
to compare thetotal
simpleremaining
methodsdisplacement
of § 2 with the
Uwabe [11] analyzed case histories and related the of the wall. dynamic analysis (§ 3) for a wide range of the
simplified
permanent
Uwabe deformation
[11] analyzed d ofcase
a monolithic
historiesquaywall with the
and related the parameters
Application involved, a parametric
of this procedure to theanalysis
damagedofKalamata
two typical
factor of safety F =� /�. He proposed the relation
permanent deformation d of a monolithic quaywall with the
s y quay wall after the quake of 1986 gave good agreementand
walls was undertaken. The quay walls were 13m with17m
d � a of
factor � bsafety
Fs F =α /α. He proposed the relation (2.4) high with W/H
real-life measurements. ratios between 0.65 and 1.05. Six seismic
s y
where a, b are constants that give the three relationships in loadings were studied with accelerations ranging from 0.1g
d � a � b Fs to 0.6g. The velocities associated with each acceleration are
table 1 corresponding to horizontal displacement(2.4) d,
settlement s and displacement non-dimensionalized with
4. shown
PARAMETRIC
in table 3 andANALYSIS
the geotechnical characteristics of the
where a, b are constants that give the three relationships
respect
in tableto 1thecorresponding
height H of thetowall. horizontal displacement d, surrounding soil in table 2. In all 48 cases were analyzed. A
settlement s and displacement non-dimensionalized with payload q =2t/m2 was assumed on top of the quaywall.
3.
respectSIMPLIFIED
to the height H ofDYNAMIC
the wall. ANALYSIS 4.1 Input Data
3.1 General Remarks 4.2 Relation between d and acr

3. The
SIMPLIFIED DYNAMIC ANALYSIS In order to compare the simple methods of § 2 with the
dynamic analyses of a quaywall under seismic Some representative results of the parametric analysis
simplified dynamic analysis (§ 3) for a wide range of the
action is a site-specific procedure involving finite element are given m Figure 5. It can be seen that in general terms
parameters involved, a parametric analysis of two typical
calculations. The results of such analysis can be presented Uwabe's and Whitman - Liao’s methods predict high
walls was undertaken.
displacement valuesThefor quay walls
a wide wereof13m
range and 17mThe
parameters.
in a General
3.1 parametric way with respect to the main influencing
Remarks highformula
with W/H ratios between 0.65 and 1.05. Six seismic
factors of the problem. This simplified dynamic analysis is of Richards - Elms provides results that fall in
loadings
many were
casesstudied
shorterwith
thanaccelerations ranging results
the corresponding from 0.1gof the
basedTheondynamic
the resultsanalyses
of the work
of abyquaywall
Iai et al. [12]
underpresented
seismic to 0.6g. The velocities
in the following. simplified dynamicassociated with each
method, which accelerationa are
is considered better
action is a site-specific procedure involving finite element shown in table 3 and
approximation the geotechnical
to reality characteristics
than the simple expressionsof of
the§ 2.
calculations. The results of such analysis can be presented in surrounding soil in table 2. In all 48 cases were analyzed. A
3.2 Description of the Method
a parametric way with respect to the main influencing factors payload
4.3 q Assessment
=2t/m2 was assumed
of Results on top of the quaywall.
of The
the problem.
dynamicThis simplified
analyses dynamic
used the code analysis
FLIP and is based
were
on the results of the work by Iai et al. [12] presented
performed on the typical cross-section shown in Figure in the
3. Based between
4.2 Relation on the parametric
d and acr analysis described in this
following.
The parameters taken into account were the quality of the section the following conclusions can be drawn:
surrounding soil, the geometry of the caisson in terms of its � The method of simplified dynamic analysis gives a sharp
3.2 Description
height and width;of thethe
and Method
width of the foundation soil layer. increase
Some of the remaining
representative results displacements
of the parametricfor accelerations
analysis
The results of the analysis are summarized in parametric more than 0.3g to 0.4g and in particular
are given m Figure 5. It can be seen that in general for low values
terms of
diagrams giving the remaining displacements. Some �.
Uwabe‘s and Whitman - Liao’s methods predict high
The dynamic
representative analyses
graphs used thein code
are presented figureFLIP
4. and were � Increase values
displacement of ratio
for aW/H
wide induces
range ofdrastic decrease
parameters. The of
performed on the typical cross-section shown in Figure 3. formula of Richards - Elms provides results that fall in many of
remaining displacements in particular for large values
The
3.3 parameters
Importancetaken intoparameters
of the account were the quality of the
involved cases acceleration. Ancorresponding
shorter than the increase of W/H from
results 0.65
of the to 1.05 for
simplified
surrounding soil, the geometry of the caisson in terms of its accelerations up to 0.3g - 0.4g results in a decrease
dynamic method, which is considered a better approximation of the
As itand
height canwidth;
be seen
and from the previous
the width diagrams soil
of the foundation the layer.
main displacement by a factor of 2 to 3.
to reality than the simple expressions of § 2.
parameter that influences mostly the seismic behaviour
The results of the analysis are summarized in parametric of � The method giving the largest displacements in general is
the caisson quaywall is the quality of the
diagrams giving the remaining displacements. Some surrounding soil that of Uwabe for �>350, or of Whitman - Liao for large
and in particular
representative of are
graphs thepresented
foundation layer.4.Following in
in figure seismic accelerations and velocities.
importance are the width of the same layer and the aspect � The methods of Richards - Elms and Whitman - Liao are
ratio W/H of the caisson. quite sensitive to the seismic velocity. Therefore, this
design criterion should be selected very carefully.
3.4 Extension of the method It should be noted, however, that methods based on sliding-
block type analysis fail to predict adequately the
As with the case of the simplified method predicting the displacements in cases of increased pore pressure.
remaining displacement of a caisson quaywall that was
Τεχν. Χρον. Επιστ. Έκδ. ΤΕΕ, Ι, τεύχ. 3 2002, Tech. Chron. Sci. J. TCG, I, No 3 71

4.3 Assessment of Results 5.2 Kobe Wharf

Based on the parametric analysis described in this section The four methods were applied in a similar way to the
the following conclusions can be drawn: above (§ 5.1) to estimating the displacement of a caisson
• The method of simplified dynamic analysis gives a sharp quaywall in Kobe port. The Hygoken - Nanbu 1995
increase of the remaining displacements for accelerations earthquake (M=7) caused extensive damage to Kobe port
more than 0.3g to 0.4g and in particular for low values of structures, including the one under examination (figure 7).
φ. Comparison of the results, shown in table 6, gives better
• Increase of ratio W/H induces drastic decrease of agreement of Iai‘s et al. method with real-life measurements,
remaining displacements in particular for large values of due to the fact that the latter method was calibrated against
acceleration. An increase of W/H from 0.65 to 1.05 for data from failed structures of this port.
accelerations up to 0.3g - 0.4g results in a decrease of the
displacement by a factor of 2 to 3. 5.3 Kushiro Port
• The method giving the largest displacements in general is
that of Uwabe for φ>350, or of Whitman - Liao for large
seismic accelerations and velocities. The Kushiro-Oki 1993 earthquake hit the installations of
• The methods of Richards - Elms and Whitman - Liao Kushiro Port. Two damaged quays are shown in figures 8 and
are quite sensitive to the seismic velocity. Therefore, this 9 with relevant data included in tables 7 and 9 respectively.
design criterion should be selected very carefully. The predicted displacements by the four methods under
It should be noted, however, that methods based on consideration are shown in tables 8 and 10, where it can be
sliding-block type analysis fail to predict adequately the seen that the simplified dynamic method predicts the residual
displacements in cases of increased pore pressure. displacements more closely, as in the previous application.

5. APPLICATIONS 6. CONCLUSIONS

Based on the parametric study and on comparisons of the


5.1 Kalamata Port predicted displacements with measured data the following
conclusions can be drawn:
The previously described methods of predicting the • The simplified dynamic method gives acceptable estimates
permanent displacements of quay walls were tested against of quaywall displacements, especially for cases where
real-life situations. One of those is related to the Kalamata weak soil is present (φ<350).
seismic event (Ms=6.2) of 13/9/86, where port structures were • For such cases, the method of Richards - Elms
damaged and relevant displacements measured. A typical underestimates the displacements and, therefore, is not
cross-section of the Kalamata quay wall under consideration recommended. This, however, is to be expected in cases of
is shown in Figure 6. The predictions of the various soils with increased pore pressure.
methods mentioned are shown in table 4 together with the • Whitman – Liao’s and Uwabe‘s methods can give a
measured displacements. It is noted that the quaywall under first, though sometimes overrated, approximation of the
consideration was of the blockwork type, and, therefore, the displacements in non-liquefiable soils.
methodology proposed above was applied. The comparison • Increase of the ratio W/H reduces considerably the
shows that the Whitman – Liao method approximates better expected displacements, especially for high accelerations.
the measured displacements, while Uwabe‘s result grossly • Increase of H, with W/H constant, produces increased
overestimates them. remaining displacements.
• The most influential parameter in the seismic response of a
quaywall is the quality of the surrounding soil.

C. D. Memos
Assoc. Professor, Faculty of Civil Engineering, National Technical University, 157 80 Athens
Α. Chondromaras
Civil Engineer, Galinis 9, 153 51 Pallini, Greece

You might also like