T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ÖĞRETMENLİK KARİYER
BASAMAKLARI YAZILI SINAVI

BAŞÖĞRETMENLİK
ÖRNEK KİTAPÇIĞI
 BAŞÖĞRETMENLİK

1. Dersinizde teknolojik ve bilimsel gelişmelere yer 3. Proje tabanlı öğretim yaklaşımına göre öğretim
vermek istiyorsanız kesinlikle üzerinde durmanız sürecindeki proje tasarıları; günlük yaşamla ilişki-
gereken kavramlar var: Sanal gerçeklik, yapay li, üst düzey zihinsel becerileri destekleyen, farklı
zekâ, uzay araştırmaları gibi. Etkinliğini yitirmiş, kaynakları kullanmaya imkân sağlayan ve bilimsel
bilim dünyasının odağından uzaklaşmış çalış- yönteme dayanan yapıda olmalıdır. Öğrenciler
malarla öğrencilerin ilgisini çekemeyeceğiniz gibi proje tasarılarına uygun bir dizi etkinlik sonunda
vizyonunu da genişletemezsiniz. Elektrikli araba- ortaya bir ürün koymalıdır.
lar yaygınlaşırken buharlı motorlara dönmek ister
misiniz? Buna göre, aşağıdaki ürünlerden hangisinin
oluşturulma sürecinin, proje tabanlı öğretim
Bu parçada önemi vurgulanan öğretim ilkesi yaklaşımının öğretim hedeflerine katkısının
aşağıdakilerden hangisidir? daha az olması beklenir?

A) Yaparak yaşayarak öğrenme A) Çöp kokusunu engelleyen çöp kutusu

B) Ekonomiklik B) Bozulmuş yumurtayı ayrıştırabilen bir araç
C) Güncellik C) Dil gelişimine katkı sağlayan oyuncak
D) Açıklık D) Daha az su tüketen bir sulama sistemi
E) Bütünlük E) Uzaya gönderilen astronotların biyografileri

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2. Geri bildirimler, içerik açısından sınırlı veya ay- 4. Bir okuldaki matematik öğretmenleri dönem sonu
rıntılı olarak verilebilir. Ayrıntılı geri bildirimlerin, sınavını ortak sınav olarak uygulamaya karar
düzeltme ve yönlendirmeleri içermesi sebebiyle, vermişlerdir. Sınavda yer alacak açık uçlu soruları
sınırlı geri bildirime göre öğrenmeye katkısının birlikte hazırlayarak öğrencilerin yanıtlarını birlikte
daha fazla olması beklenir. değerlendirmişlerdir. Ancak öğrencilerin sorulara
verdikleri yanıtları değerlendirirken aynı öğrenci-
Buna göre, aşağıdaki geri bildirim ifadelerin- ye, aynı soru için tüm öğretmenlerin birbirinden
den hangisinin öğrenmeye katkısının daha az farklı puanlar verdiği görülmüştür.
olması beklenir?
Puanlamada meydana gelen bu farklılığı orta-
A) Denklemi doğru kurmuşsun ama işlem önceliği dan kaldırmak için aşağıdakilerden hangisinin
kurallarını gözden kaçırmışsın. yapılması daha uygundur?
B) Kâğıdın baştan sona yanlışlarla doluydu, biraz
daha çalışmalısın. A) Sınavı öğrencilere yeniden uygulamak
C) Paragrafların arasında anlam bağı zayıf kal- B) Değerlendirmeye ayrılan süreyi uzatmak
mış, birkaç cümleyle bu bağı güçlendirmelisin. C) Soruları değerlendirirken ayrıntılı bir puanlama
D) Gitara gereğinden fazla odaklanıyorsun, dikka- anahtarı kullanmak
tini biraz da parçanın sözlerine vermelisin. D) Puanlama farklılığı olan soruları değerlendir-
E) Topu sürerken başını biraz daha kaldırırsan me dışı bırakmak
daha isabetli paslar atabilirsin. E) Tüm soruları tek bir öğretmenin değerlendir-
mesini sağlamak

3
 BAŞÖĞRETMENLİK

5. Bu dönem vize ve final sınavlarını ellişer soruluk 8. Necmettin Öğretmen, eğitim-öğretim ortamını işit-
çoktan seçmeli testler ile gerçekleştirdim. Bazı me yetersizliği olan öğrencisine göre düzenlemek
meslektaşlarım açık uçlu sorular kullanmadığım istemektedir. Bunun için sınıfın aydınlatmasını
için beni eleştirdi. Evet, açık uçlu sorular öğrenci uygun hâle getirmiş ve dışarıdan gelebilecek gü-
hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir ancak be- rültülerin azaltılmasına yönelik önlemler almıştır.
nim 588 tane öğrencim var. Açık uçlu sorulardan
oluşan bir sınavı tamamen okuyup notları girmem Buna göre, Necmettin Öğretmen’in yaptığı
ne kadar sürerdi kestiremiyorum. bu düzenlemeler aşağıdakilerden hangisinin
kapsamında yer alır?
Bu parçada çoktan seçmeli testin hangi özel-
liğinden dolayı tercih edildiği vurgulanmakta- A) Öğrencilerden beklentilerin belirlenmesi
dır? B) Sınıf ortamının genel fiziki yapısı
C) Öğretim yönteminin uyarlanması
A) Geçerlik D) Öğrenci gruplarının oluşturulması
B) Güvenirlik E) Okul yöneticilerinin sorumluluklarının uyarlan-
C) Kullanışlılık ması
D) Madde güçlüğü
E) Madde ayırt ediciliği

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

6. Her eylül ayında, ilkokul birinci sınıfa başlayan

öğrenciler okula üst sınıflardaki öğrencilerden
bir hafta önce başlar. Bir haftalık süreçte akade- 9. Aşağıdakilerden hangisi bir araştırma proble-
mik hedeflerden daha çok, okulun ve çevresinin minin sahip olması gereken özelliklerden biri
tanıtılması, temel ihtiyaçlarını nasıl giderecekleri değildir?
konusunda farkındalık kazandırılması kısaca
öğrencilerin içerisinde bulundukları yeni duruma A) Etik kurallara uygun olmalıdır.
alışmaları hedeflenir. B) Anlamlı olmalıdır.
C) Açık ve anlaşılır olmalıdır.
Bu parçada sözü edilen uygulama aşağıdaki D) Sınanabilir ve ölçülebilir olmalıdır.
rehberlik hizmetlerinden hangisinin kapsamın- E) Daha önce test edilmiş ve çözüme kavuşturul-
dadır? muş olmalıdır.
A) Oryantasyon
B) Yöneltme ve yerleştirme
C) Bireyi tanıma
D) Araştırma ve değerlendirme
E) Psikolojik danışma
10. Hizmet içi eğitime katılan öğretmenlerin akademik
gelişimlerini izlemek isteyen bir kurum, bir tarama
çalışması yapılmasına karar vermiştir. Bu çalış-
manın aşamaları aşağıdaki gibi planlanmıştır.
7. Okul rehber öğretmeni Nermin Hanım, görüşme
öncesinde rehberlik hizmetleriyle ilgili olarak danı- I. Hedef kitlenin tanımlanması
şanlarını “Rehberlik hizmeti bir anda olup biten bir II. Örneklemin seçilmesi
iş değildir. Etkili sonuçlar alabilmek için belirli bir III. Verilerin analizi
süre gerekir.” şeklinde bilgilendirmiştir. IV. Verilerin toplanması
V. Evrene genelleme
Buna göre, Nermin Öğretmen rehberlik ile Yapılan inceleme sonucunda bu sürecin aşamala-
ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisinin rında bir yanlışlık tespit edilmiştir.
önemini vurgulamıştır?
Bu yanlışlığı düzeltmek için hangi aşamalar
A) Rehberlik hizmetinde gizlilik esastır. yer değiştirmelidir?
B) Rehberlik hizmeti bir süreçtir.
C) Rehberlik profesyonel bir yardımdır. A) I ve II B) II ve III
D) Rehberlik bireyin kendini gerçekleştirmesine C) II ve IV D) III ve IV
yardım eder. E) IV ve V
E) Rehberlik hizmetleri her okulun amaç ve ihti-
yacına göre gerçekleştirilir.

4
 BAŞÖĞRETMENLİK

11. Kapsayıcı eğitim ile ilgili olarak aşağıdakiler- 14. Aridite (kuraklık) indisine göre Türkiye’de karala-
den hangisi yanlıştır? rın iç kısımları denizelliğin hâkim olduğu kıyılara
nazaran daha kuraktır.
A) Kapsayıcı eğitim, engelleri ortadan kaldırmayı
sağlayan temel bir insan hakkıdır. Buna göre, aşağıdaki şehirlerin hangisinde
B) Kapsayıcı eğitim, her bir öğrencinin kendi öğ- kuraklığın şiddeti fazladır?
renme ve gelişim özellikleri temelinde destek-
lenmesini gerektirir. A) Konya B) Antalya
C) Kapsayıcı eğitim anlayışının temelinde her bir C) Mersin D) İzmir
öğrencinin eğitim aldığı ortama “dâhil olması” E) Çanakkale
vurgulanır.
D) Kapsayıcı eğitim sadece özel gereksinimli
öğrencilerle ilgilidir.
E) Kapsayıcı eğitim her bir öğrencinin ilgi ve
gereksinimleri doğrultusunda eğitime erişimini
artırmayı hedefler. 15. Sürdürülebilir kalkınma; ekonomik, toplumsal ve
çevresel boyutları olan bir kavramdır.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi sürdürü-

lebilir kalkınmanın çevresel boyutu ile ilgili
amaçlardan biridir?
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

12. Aşağıdakilerden hangisi kapsayıcı öğrenme

ortamlarını oluşturmaya ve geliştirmeye yöne- A) Yoksulluğun tüm biçimlerini her yerde sona
lik olarak öğretmenlerin kendilerine sormaları erdirmek
gereken sorulardan biri değildir? B) Sağlıklı ve kaliteli yaşamı her yaşta güvence
altına almak
A) Sınıfımdaki tüm öğrencilerin ortamdan yarar- C) Tam ve üretken istihdamı desteklemek
lanması için neler yapabilirim? D) Barışçıl ve kapsayıcı toplumlar tesis etmek
B) Sınıfımdaki tüm öğrencileri kendi öğrenme E) Biyolojik çeşitlilik kaybının önüne geçmek
özelliklerine göre nasıl destekleyebilirim?
C) Öğrencilere yönelik yaptığım ayarlamaların
etkisi nasıl oldu?
D) Sınıfımın sosyal ve fiziksel ortamını çocukların
gereksinimlerine göre nasıl düzenlerim?
E) Beklenen başarıyı gösteren öğrencilere zaman 16. Aşağıdakilerin hangisinde bir iletişim engeli
ayırmayı bırakmalı mıyım? söz konusu değildir?

A) Murat Öğretmen’in akranları arasında en es-

mer olan Nihal’e “Kara kızım!” diye seslenmesi
B) Nigar Öğretmen’in ödevlerini eksik bırakan
13. Yeryüzünün herhangi bir yerinde, uzun yıllar Sıla’ya “Bir kez daha olursa seni anne ve
boyunca etkili olan hava koşullarının ortalama babana şikâyet edeceğim.” demesi
durumuna “iklim” denir. C) Berrin Öğretmen’in öğrencisinin velisine
“Çocuğunuz sınıfta beni çok yoruyor, oldukça
Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde bir yerin fazla öğrenme sorunu var. Siz onunla hiç ilgi-
iklim özelliğine değinilmiştir? lenmiyor musunuz?” diyerek yakınması
D) Kenan Öğretmen’in “Defalarca deneseydim
A) Ankara’da önümüzdeki hafta boyunca kar ben de yılgın hissederdim, yorulman çok
yağışı bekleniyor. doğal.” diyerek öğrencisini anladığını ifade
B) Yoğun sisten dolayı Kadıköy-Eminönü vapur etmesi
seferlerinde aksamalar yaşanıyor. E) Zuhal Öğretmen’in öğrencisi Arda’yı işaret
C) Şanlıurfa’da bugün sıcaklık 35 °C olarak ederek “Arda ıspanak yemeyi sevmiyormuş
ölçüldü. çocuklar. O yüzden hiç uzamayacak.” şeklinde
D) Mersin’de yazlar sıcak ve kurak geçmektedir. tüm sınıfa nasihat etmesi
E) Antalya’da kış günü, güneşi görenler sahile
akın etti.

5
 BAŞÖĞRETMENLİK

17. İyi bir dinleyicinin dinleme esnasında aşağıda- 20. Babasının işi gereği yurt dışında yaşamaya
kilerden hangisini yapması beklenmez? başlayan Ahmet, yeni gittiği okulda kendisini ifade
etmekte zorlanmakta ve öğretmenin yönergelerini
A) Konuşmanın içeriğini değerlendirir. anlamakta sorunlar yaşamaktadır. Ayrıca arkadaş
B) Konuşmacının duygu ve düşüncelerini ayırt edinmekte güçlük yaşayan Ahmet hedeflediği
eder. akademik başarıya ulaşamamıştır.
C) Konuşmacının amacını belirler.
D) Konuşmacının verdiği bilgilerin doğruluğunu Bu parçada Ahmet’in uyum ve entegrasyonu-
araştırır. na engel olan sebeplerden hangisi vurgulan-
E) Konuşmanın ana düşüncesini belirler. maktadır?

A) Dil sorunu
B) Maddi yetersizlikler
C) Okulu terk etme
D) Kültürel ayrımcılık
18. Aşağıdaki teknoloji alanlarından hangisi E) Fiziksel okul güvenliği sorunu
insanların öğrenme, düşünme ve karar verme
süreçlerinin benzeşimini yaparak örüntüleri
keşfeder, istatistiki modeller ve algoritmalar
kullanıp problemlere çözümler üretir ve işlerin
daha verimli yapılmasını sağlar?
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
21. Aşağıdakilerden hangisi okulu etkili kılma
ve geliştirme sürecinde öğretmenlerin sahip
olması gereken özelliklerden biri değildir?
A) Bulut teknolojileri
B) Yapay zekâ
C) Nesnelerin interneti A) Öğrencilerin bireysel farklılıklarını ve kültürel
D) Sosyal medya özelliklerini göz önünde bulundurma
E) Sosyal ağlar B) Eğitim teknolojilerini kullanabilme
C) İletişim becerilerine sahip olma
D) İnsan sevgisiyle dolu ve açık görüşlü olma
E) Öğrenme ortamlarında rekabeti ön planda
tutma

19. Covid-19 salgınıyla hayatımızda daha geniş bir

yer edinen uzaktan eğitim, farklı yöntemlerle
gerçekleştirilebilir. Eş zamanlı uzaktan eğitimde
öğretmen ve öğrenciler aynı anda bir video kon-
22. Geleneksel ve çağdaş eğitim anlayışları arasın-
daki farklılıklar gibi eski ve yeni yönetim yakla-
ferans sisteminde bir araya gelirken eş zamansız
şımlarının eğitim kurumlarına bakışı arasında da
uzaktan eğitimde öğretmenin daha önce hazırla-
önemli farklılıklar vardır.
dığı içeriğe öğrencilerin farklı zamanlarda erişebil-
mesine olanak sağlanmaktadır.
Buna göre, eski ve yeni yönetim yaklaşımları-
nın eğitim kurumlarına bakışını yansıtan aşağı-
Buna göre, eş zamanlı uzaktan eğitimi, eş
daki ifadelerden hangisi yanlış eşleştirilmiştir?
zamansız uzaktan eğitimden ayıran özellik
aşağıdakilerden hangisidir?
Eski Yönetim Yeni Yönetim
A) Birçok ders içeriğini sunmak için kullanılabil- Yaklaşımları Yaklaşımları
mesi A) Eğitim, ürün Eğitim, süreç
B) Eğitimde web araçlarının etkin kullanılması temellidir. temellidir.
C) Öğrencilere anında geri bildirim verilmesi
D) İçeriğe ulaşmada internet bağlantısının gerek- B) Okul öğrencinin Okulda herkes
mesi öğrendiği yerdir. birlikte öğrenir.
E) Bilgisayar tabanlı ölçme araçlarının kullanıla-
C) Velilerin eğitim Veli-okul iş birliği
bilmesi
hakkında bilgisi yoktur. esastır.
D) Öğretim süreçleri Öğretim süreçleri iş
yarışmaya dayalıdır. birliğine dayalıdır.
E) Öğretmen, öğrenciye Öğretmen bilginin
sorgulamayı öğretir. aktaranıdır.

6
 BAŞÖĞRETMENLİK

23. Aşağıdakilerden hangisi okul yöneticileri için 25. Aşağıdakilerden hangisi eleştirel düşünme
geliştirilen etik ölçütlere uygun değildir? becerisine sahip bir bireyin özelliklerinden
değildir?
A) Verdiği kararlarda sadece öğrencilerin istekle-
rine uymalıdır. A) Karar verme sürecinde yeterli miktarda kanıt
B) Standartları koruyarak sürekli mesleki geliş- kullanma
meyi sağlamalıdır. B) Gözlemlerin güvenirliğini sorgulama
C) Politik, sosyal, dini ve ekonomik alanda kişisel C) Kendi görüşünün yanlış olabilirliğini hesaplama
kazanç sağlayıcı davranışlardan kaçınmalıdır. D) Otoritenin görüşünü doğrudan kabul etme
D) Bütünün bireysel hakları ve ilkeleri desteklen- E) Alternatif durumların sonuçlarını kestirmeye
melidir. çalışma
E) Mesleki sorumluluklar dürüstlük ve bütünlük
içinde yerine getirilmelidir.

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

24. Empati, bir bireyin kendisini karşısındaki bire-

yin yerine koyarak onu anlayabilmesi olarak ele
alınabilir.

Aşağıdakilerden hangisi Şükran Öğretmen’in

bir öğrencisinin yaşadığı bir olay karşısında
kullanabileceği empatik bir söylem olabilir?

A) Oyuncağını kaybettiysen oyun saatinde boya-

ma yapabilirsin.
B) Üzgün olduğunda kimseyle konuşmak isteme-
meni anlıyorum.
C) Arkadaşların bahçedeyken onları sessizce
beklemelisin.
D) Okul bahçesinde endişelenmene gerek yok.
E) Arkadaşlarınla yardımlaşmanı takdir ettim.

7
Bu kitapçığın her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, kitapçığın tamamının veya bir kısmının Millî Eğitim
Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğünün yazılı izni olmadan kopya edilmesi,
fotoğraflarının çekilmesi, bilgisayar ortamına alınması, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması veya başka bir
amaçla kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, doğabilecek cezai sorumluluğu ve kitapçığın hazırlanmasındaki
mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
 CEVAP ANAHTARI

1. C 6. A 11. D 16. D 21. E

2. B 7. B 12. E 17. D 22. E
3. E 8. B 13. D 18. B 23. A
4. C 9. E 14. A 19. C 24. B
5. C 10. D 15. E 20. A 25. D