Electronic 

Mechanic Syllabus 
1. Definition: 
Definition  for  Basic  terms  ‐  electric  charges,  Potential  difference,  Voltage,  Current, 
Resistance. Definition of AC & DC. Terms such as +ve cycle, ‐ve cycle, Frequency, Time 
period,  RMS,  Peak,  P‐P,  Instantaneous  value.  Single  phase  and  Three  phase  supply. 
Terms like Line and Phase voltage/ currents. Insulators, conductors and semiconductor 
properties. Different type of electrical cables and their Specifications. Types of wires & 
cables, standard wire gauge(SWG).Classification of cables according to gauge(core size), 
number of conductors, material, insulation strength, flexibility etc.  
 
2. Battery /Cells:  
Construction  &  types  of  primary  and  secondary  cells,  materials  used,  Specification  of 
cells  and  batteries.  Charging  process,  efficiency,  life  of  cell/battery.  Selection  of  cells  / 
Batteries etc. Use of Hydrometer. Types of electrolytes used in cells and batteries. Series 
/ parallel connection of batteries and purpose of such connections. 
 
3. Ohm’s law and its variables: 
 Resistor‐definition,  types  of  resistors,  their  construction  &  specific  use,  color‐coding, 
power  rating.  Equivalent  Resistance  of  series  parallel  circuits.  Distribution  of  V  &  I  in 
series  parallel  circuits.  KVL&  KCL  with  applications.  Principles  of  induction,  inductive 
reactance,  Types  of  inductors,  construction,  specifications  and  applications  (energy 
storage  concept).  Self  and  Mutual  induction.  Behavior  of  inductor  at  low  and  high 
frequencies.  series  and  parallel  combination,  Q  factor.  Capacitance  and  Capacitive 
Reactance,  Impedance.  Types  of  capacitors,  construction,  specifications  and 
applications. Dielectric constant. Significance of Series parallel connection of capacitors. 
Capacitor behavior with AC and DC. Concept of Time constant of a RC circuit. Concept of 
Resonance  and  its  application  in  RC,  RL&  RLC  series  and  parallel  Types  and  circuit 
Properties of magnets and their materials, preparation of artificial magnets, significance 
of  electro  magnetism,  types  of  cores.  Electromagnetic  Relays,  types,  construction, 
specifications‐ coil voltage and contact current capacity.  
 
4. Working principle of a Transformer: 
Transformer construction, Types of cores used. Specifications of a transformer, Step‐up, 
Step  down  and  isolation  transformers  with  applications.  Different  type  of  losses  in 
Transformers, Phase angle, phase relations, active and reactive power, power factor and 
its importance in the industry. 
 
5. Electrical measuring instruments: 
Importance of meter, classification of meters, forces necessary to work a meter. MC and 
MI meter, range extension, need of calibration, characteristics of meters and errors in 
meters.  Multi  meter,  use  of  meters  in  different  circuits.  Care  and  maintenance  of 
meters. Use of CRO, Function generator, LCR meter. 
 
6. Semiconductor:  
Semiconductor component number coding for different electronic components such as 
Diodes,  Zeners.  PN  Junction,  Forward  and  Reverse  biasing  of  diodes,  Interpretation  of 
diode  specifications  Forward  current  and  Reverse  voltage,  packing  styles  of  diodes. 
Diode Bridge Modules. Rectifier configurations, their efficiencies, Filter components and 
their  role  in  reducing  ripple.  Working  principles  of  Zener  diode  /  specifications  / 
applications, Varactor diode /Tunnel diode/ specifications with applications. 
 
7. Regulated Power supply: 
Construction  procedure  of  Regulated  Power  Supply  using  78XX  series,79XX  series,  Op‐
amp  regulator,  723  regulator  ,  (Transistorized  &  IC  based)  voltage  regulation,  error 
correction and amplification etc. 
 
8. Computer: 
Basic  blocks  of  a  computer,  Hardware  and  software,  I/O  devices,  keyboard,  types  of 
mouse  and  their  working,  Different  types  of  printers,    their  function  and  inter‐
connection and their advantages HDD,  CDD, DVD. Various ports in the computer.POST 
Booting  concept.  Windows  O.S.MS  widows:  Starting  windows  and  its  operation,  file 
management  using  explorer,  Display  &  sound  properties,  screen  savers,  font 
management, installation of program, setting and using of control panel., application of 
accessories, various IT tools and applications, Components of desk top Concept of word 
processing,:  MS  word–  Menu  bar,  standard  tool  bar,    saving,  copying,  deleting  & 
retrieving  files,  page  setting,  editing,  formatting,  advance  features  subscript  & 
superscript  drawing  features,  mail  merging,  Hyperlink,  tables  and  borders,  printing  of 
document  etc.  Excel  –  Worksheet  basics,  data  entry  and  formulae.  Moving  data  in 
worksheet  using  tool  bars  and  menu  bars,  Formatting  and  calculations,  printing 
worksheet, creating multiple work sheets, creating charts, changing chart types, Adding 
titles,  legends  and  gridlines,  colouring  charts,  printing  charts,  placing  charts  in  a  word 
file.  power  point:‐preparing  slides,  different  design  aspects  of  slides,  animation  with 
slides etc. Concept of Internet, Browsers, Websites, search engines, email, chatting and 
messenger service.Procedure of Downloading the Data and program files etc. 
 
9. Computer Networking: 
Network  features‐Network  topologies,  protocols‐  TCP/IP,  UDP,  FTP,    models,  types, 
network  components,    network    medias,  Specification  and  standards,  types  of  cables, 
UTP,  STP,  Coaxial  cables.  Network  components  like  hub,  Ethernet  switch,  router,  NIC 
Cards,  connectors,  media  and  firewall.  Difference  between  PC  &  Server.  Operating 
system ‐OS, NOS‐features, types etc. Internet search engines and applications. 
 
10. Transistors: 
 Construction,  Working  of  a  PNP  and  NPN  Transistors.  Purpose  of  E,  B  &  C  Terminals. 
Flow of currents into and out of terminals of PNP/ NPN Transistors and their relations. 
Significance of β of a Transistor  Need for Biasing of Transistor junctions, Interpretation 
of  main  parameters  of  a  Transistor.VBE,  VCB,VCE,  IC,  IB,  Junction  Temperature,  junction 
capacitance, Frequency of operation, Transistor application as a switch, as an amplifier. 
Defination  for  input  impedance  and  output  impedances.  Transistor  power  ratings  & 
packaging styles, use of different heat sinks.  
 
11. Transistor (CB, CE & CC) configurations: 
The  characteristics  and  applications  of  Transistor  biasing  circuits  and  stabilization 
Techniques.  Classification  of  amplifiers  according  to  frequency,  mode  of  operation, 
methods  of  coupling,  Voltage  amplifiers‐  voltage  gain,  loading  effect.  Configuration  of 
common  emitter,  common  base,  common  collector  transistor,  their  definition 
characteristics  and  applications.  Single  stage  CE  amplifier,  (CC  amplifier)  emitter 
follower  circuit  and  its  advantages  RC  coupled  amplifier,  Differecne  between  voltage 
and power amplifier, Push pull amplifier and class C tuned amplifier Alpha, beta, voltage 
gain, Concept of dB dBm. Feedback and its types.   
 
12. Oscillator: 
Positive feedback and requisites of an oscillator, Study of Colpitts, Hartley, Crystal and 
RC oscillators. Types of multi vibrators and study of circuit diagrams.  
 
13. Clipper and Clampers: 
Diode  shunt  clipper  circuits  and  Clamping  /limiting  circuits  and  their  applications. 
Schmitt trigger circuits . 
 
14. Power Electronics: 
Construction  of  FET,  difference  between  FET  with  BJT.  Purpose  of  Gate,  Drain  and 
source  terminals  and  voltage  /  current  relations  between  them,  Impedances  between 
various terminals. Main parameters of the FET. Suitability of FET amplifiers in measuring 
 device applications. Working of power electronic components such as SCR, TRIAC, DIAC 
and  UJT.  Working  of  MOSFET,  Power  MOSFET  and  IGBT  ‐  their  types,  characteristics, 
switching  speed,  power  ratings  and  protection.  Differentiate  FET  with  MOSFET, 
differentiate a Transistor with IGBT. 
 
15. Opto Electronics: 
Working  and  application  of  LED,  IR  LEDs,  Photo  diode  ,photo  transistor,  its 
characteristics  and  application,  optical  sensor,  opto‐couplers,  circuits  with  opto 
isolators, characteristics of LASER diodes. 
 
16. SMD technology: 

    Advantages of SMD components over conventional  lead components  

17. Digital Electronics: 
Difference between analog and digital signals, Logic families and their comparison, Logic 
levels  of  TTL  and  CMOS.  Number  systems  (Decimal,  binary,  octal,  Hexadecimal)  BCD 
code, ASCII code and code conversions. Logic Gates and their truth tables,  
18. Combinational logic circuits: 
 Half Adder, Full adder, Parallel Binary adders, 2‐bit and four bit full adders. Magnitude 
comparators.  Half  adder,  full  adder  ICs  and  their  applications  for  implementing 
arithmetic  operations.  Basic  Binary  Decoder  and  four  bit  binary  decoders.  Need  for 
multiplexing of data. 1:4 line Multiplexer /De‐multiplexer.   
 
19. Flip‐Flop: 
 S‐R Latch, Gated S‐R Latch, D‐ Latch. Flip‐Flop: Basic RS Flip Flop,  edge triggered D Flip 
Flop, JK Flip Flop, T Flip Flop, Master‐Slave flip flops and Timing diagrams, Basic flip flop 
applications like data storage , data transfer and  frequency division. 
 
20. Counters: 
Basics  of  Counters,  types  of  counters,  two  bit  and  three  bit  Asynchronous  binary 
counters and decade counters with the timing diagrams.3‐bit Synchronous counters and 
synchronous  decade  counters.  Types  of  seven  segment  display,  BCD  display,  BCD  to 
decimal  decoder.  BCD  to  7  segment  display  circuits,    Basics  of  Register,  types  and 
application of Registers.    
 
21. Op‐Amp: 
Block  diagram  and  Working  of  Op‐Amp,  importance,  Ideal  characteristics,  advantages 
and  applications.  Schematic  diagram  of  741,  symbol,  Non  inverting  voltage  amplifier, 
 inverting  voltage  amplifier,  summing  amplifier,  Comparator,  zero  cross  detector, 
differentiator, integrator and instrumentation amplifier, other popular Op‐Amps. Block 
diagram of 555. 
22. DSO/CRO: 
 Block  diagram  of  DSO/CRO  and  applications  of  DSO/CRO  application  of  digital  CRO, 
¨Block diagram of function generator.  Difference between a CRO with DSO. Advantages 
of DSO.  Major features of DSO. 
 
23.  ESD Control in Electronics: 
Prevention of Static charges, Handling of static sensitive devices, Various standards for 
ESD. 
 
24. PCB: 
Construction of Printed Circuit Boards (single, Double, multi‐layer),  Important tests for 
PCBs    Different types of soldering guns, related to Temperature and wattages, types of 
tips.  Solder  materials  and  their  grading.  Fundamentals  of  soldering  technology, 
Materials  selection  like  solder,  flux  and  cleaning  solvents,  Component  mounting, 
Process  for  soldering  ,Inspection  of  solder  joints,  Defects  of  soldered  joints.  Tips  for 
selection of hardware, Inspection of SM. 
 
25. Protective Devices: 
Fuse ratings, types of Fuses, Fuse bases, single/three phase MCBs, single phase ELCBs. 
Types  of  Contactors,  contactor  coils  and  working  voltages,  contactor  contact  currents, 
protection to contactors and high current applications. 
 
26. Electrical Control Circuits: 
Single phase Induction motors, synchronous speed, slip, rotor frequency, torque – speed 
characteristics, Starters used for Induction motors. 
 
27. Electronic Cables & Connectors:  
Cable  signal  diagram  conventions,  Classification  of  electronic  cables  as  per  the 
application  w.r.t.  insulation,  gauge,  current  capacity,  flexibility  etc.    Different  types  of 
connector  &  their  terminations  to  the  cables.  Male  /  Female  type  DB  connectors, 
Ethernet 10 Base cross over cables and pin out assignments, UTP and STP, SCTP Cables, 
Cable trays.
28. Communication electronics:  
Radio Wave Propagation – Principle, Fading, Need for Modulation, types of modulation. 
Demodulation  techniques.  Fundamentals  of  Antenna,  various  parameters,  types  of 
 Antennas & application. AM, FM & PM, SSB‐SC& DSB‐SC, block diagram of AM and FM 
transmitter.  FM  Generation  &  Detection,  Radio  Receivers:  Types,  Super  heterodyne 
receiver Blocks, Principle, characteristics, advantages and disadvantages, Block diagram 
of FM Receives, RF, IF & AF Amplifier Sections, AM/FM RF Alignment. Digital modulation 
and  demodulation  techniques,  sampling,  quantization  &  encoding.  Concept  of 
multiplexing  and  de  multiplexing  of  AM/FM/PAM/  PPM  /PWM  signals.  A  simple  block 
diagram for mod/demo. techniques. 

29. Microcontroller (8051): 
8051  Microcontroller  architecture,  pin  details  &  the  bus  system.  Function  of  different 
ICs  used  in  the  Microcontroller  Kit.  Differentiate  microcontroller  with  microprocessor. 
Interfacing  of  memory  to  the  microcontroller.    Internal  hardware  resources  of 
microcontroller. I/O port pin configuration.  Different variants of 8051 & their resources. 
Register banks & their functioning. SFRs & their configuration for different applications. 
Utilization of on chip resources such as ADC. Comparative study of 8051 with  8052. 

30. Sensors, Transducers and Applications:  
Passive and active transducers - Role, selection and characteristics. Working principles 
of RTD, PT‐100  
Thermocouple‐ Sensor voltage and current formats.
Thermistors – salient  features  ,operating  range,  composition,  advantages  and 
disadvantages.  
Thermocouples  – basic  principle,  commonly  used  combinations,  operating  range, 
advantages and disadvantages. 
Strain  gauges – principle,  gauge  factor,  types  of  strain  gauges.  Load  cell  –definition, 
uses, working of strain gauge load cell.  
Capacitive transducers,- advantages and disadvantages.
Inductive transducers,- advantages and disadvantages.
LVDT‐its  advantages  and  disadvantages.  Proximity  sensors  –  applications,  working 
principles of eddy current , capacitive and inductive proximity sensors.

31. Fiber optic communication: 
Properties of optic fiber, testing, losses , types of fiber optic cables and specifications. 

32. Digital panel Meter:  
Different types of seven segment displays, decoders and driver IC s for them. Concept of 
multiplexing  and  its  advantages.  Block  diagrams  of  7106  and  7107  and  their 
configuration for different measurements. Use of DPM (Digital Panel Meter) with seven 
 segment displays to display different voltage & current signals. Principles of working of 
LCD.  Different  sizes  of  LCDs.  Decoder/Driver  ICs  used  with  LCDs  and  their  pin‐out 
diagrams. 

33. SMPS:  
Block diagram of automatic and servo voltage stabilizer, o/p voltage adjustment, voltage 
cutoff  systems,  study  of  different  types  of  relays  used  in  stabilizer.    Block  Diagram  of 
Switch  mode  power  supplies  and  their  working  principles,    Various  types  of  chopper 
circuits step‐up, step down, inverting types. DC‐DC Converters, ICs used for converting 
DC‐ DC, block diagrams and their pin outs. Applications of DC‐DC converters. 
 
34. UPS:
Difference  between  Inverters  and  UPS.  Basic  block  diagram  of  UPS  &  operating 
principle,‐explanation of rectifier, battery, inverter, static transfer switch.  Types of UPS : 
Off line UPS, On line UPS, Line interactive UPS & their comparison. UPS specifications.  
Load  power  factor  &  types  of  indications  &  protections.  UPS  circuit  description  and 
working ‐ controlling circuits, Micro controller circuits, power circuits, charging circuits, 
alarm  circuits,  Indicator  circuits.  Three  phase  UPS  Circuits.  Installation  procedure  of 
single  phase  &  three  phase  UPS.  Electrical  wiring  for  Single  phase  and  Three  phase 
systems,  Earthing  and  earth  resistance  measurement,  calculation  of  load  power  and 
power factor of a power source. Protection circuits used in inverters– battery level, over 
load, over charging etc. Various faults and its rectification. 
 
35. Solar Power (Renewable Energy System): 
Need  for  renewable  energy  sources,  Solar  energy  as  a  renewable  resource.  Materials 
used  for  solar  cells.  Principles  of  conversion  of  solar  light  into  electricity.  Basics  of 
photovoltaic’s  cell.  Types  of  solar  cells.  Mono  crystalline  and  poly  crystalline  PV  cells. 
Definition for Solar cell, Module, panel and Arrays. Factors that influence the output of a 
PV module. SPV systems and the key benefits. Difference between SPV and conventional 
power.  Solar  charge  controller  or  regulator  and  its  role.  Safety  precautions  while 
working with solar systems. 

36. Cell phones:  
Mobile communication, concept cell site, hand off, frequency reuse, block diagram and 
working  of  cell  phones,  cell  phone  features,  GSM  and  CDMA  technology.Procedure  of 
using IEMI number to trace lost/misplaced mobile phone. 
 37. LED Lights: 
Types of LED panels used in various lighting applications. Stacking of LEDs. 
38. LCD and LED TV: 
Difference between a conventional CTV with LCD & LED  TVs, Principle of LCD and LED 
TV and function of its different section.  Basic principle and working of 3D TV. IPS panels 
and their features,  Different types of interfaces like HDMI, USB, RGB etc with latest TVs. 
TV  Remote  Control  –Types,  parts  and  functions,  IR  Code  transmitter  and  IR  Code 
Receiver, Working principle, operation of remote control.  

 
 «zÀÄå£Áä£À zÀÄgÀ¹ÛUÁgÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ

1. qÉ¥sÉ£ÉμÀ£ï:
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ «zÀÄåvï lªÀÄÄðUÀ¼À qÉ¥sÉ£ÉμÀ£ï - J¯ÉQÖçPï ZÁdð, ¥ÉÆmɤêAiÀįï r¥sÉgÉ£ïì, ªÉÇïÉÖÃeï, «zÀÄåvï
¥ÀæªÁºÀ, «zÀÄåvï «gÉÆÃzsÀ, K ¹ ªÀÄvÀÄÛ r ¹ AiÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ lªÀÄÄðUÀ¼ÀÄ- + ¸ÉÊPÀ¯ï, -¸ÉÊPÀ¯ï, DªÀvÀð£À,
s¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ CªÀ¢ü, Dgï JA J¸ï, ¦ÃPï, ¦ÃPï lÄ ¦ÃPï, E£ÀìlAmï ªÁå®Äå, ¹AUÀ¯ï ¥sÉÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ 3-¥sÉøï
«zÀÄåvï, ¯ÉÊ£ï ªÀÄvÀÄÛ ¥sÉÃ¸ï ªÉÇïÉÖÃeï/PÀgÉAmï, PÀAqÀPÀÖgï, E£ÀÄì¯ÉÃlgïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸É«Ä PÀAqÀPÀÖgï UÀ¼ÀÄ, CªÀÅUÀ¼À
UÀÄtUÀ¼ÀÄ, ««zsÀ «zÀÄåvï PÉç¯ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¤¢ðμÀÖ «ªÀgÀuÉ. ««zsÀ §UÉAiÀÄ ªÉÊgï ªÀÄvÀÄÛ PÉç¯ï UÀ¼ÀÄ,
¸ÁÖöåqÀqÀð ªÉÊgï UÉÃeï. PÀAqÀPÀÖgï £À C¼ÀvÉ, J¼ÉUÀ¼À ¸ÀASÉå, PÀAqÀPÀÖgï£À ªÀ¸ÀÄÛ, E£ÀÄì¯ÉñÀ£ï£À ±ÀQÛ, £ÀªÀÄåvÉ
(flexibility) ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÉÊgï ªÀÄvÀÄÛ PÉç¯ï UÀ¼À ªÀVÃðPÀgÀt.

2. ¸É¯ïì ªÀÄvÀÄÛ ¨Áåljøï: 

vÀAiÀiÁj, ¸ÁªÀiVæUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀÅzÀÄ ZÁjÓAUï ¹zÁÝAvÀ, fëvÁªÀ¢ü, DAiÉÄÌ «zsÁ£À, ºÉÊqÀÆæ«ÄÃlgï §¼ÀPÉ
«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, J¯ÉPÉÆÖçîåmï «AUÀqÀuÉ ºÁUÀÆ G¥ÀAiÉÆÃUÀ, ¹jÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁågÀ®¯ïè eÉÆÃqÀuÉ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÀAiÀÄÄPÀÛÀvÉ.
 
3. NªÀÄ£À ¤AiÀĪÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ««zsÀ ªÉÃjAiÀħ®Î¼ÀÄ:
«zÀÄåvï «gÉÆÃzsÀzÀ ªÁåSÁå£À, ««zsÀ ¥ÀæwgÉÆÃzsÀPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À ¤ªÀiÁðt, ¤¢üðμÀÖ G¥ÀAiÉÆÃUÀ,
PÀ®gï PÉÆÃrAUï, CªÀÅUÀ¼À ¥ÀªÀgï gÉÃnAUï, ¹ÃjÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁågÀ®¯ï §AzsÀUÀ¼À ¸ÀªÀiÁ£À ¥ÀæwgÉÆÃzsÀ, ¹ÃjÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ
¥ÁågÉ®¯ï §AzsÀUÀ¼À°è ªÉÇïÉÖÃeï ºÁUÀÄ PÀgÉAl £À ºÀAaPÉ, QgÁÑ¥sï£À ªÉÇïÉÖÃeï ¤AiÀĪÀÄ ºÁUÀÄ QgÁÑ¥sï£À PÀgÉAmï
¤AiÀĪÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ. EAqÀPÀê£ï £À vÀvÀé, EAqÀQÖêï jAiÀiÁPÀÖ£ïì, EAqÀPÀÖgï UÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¤ªÀiÁðt,
¤¢ðμÀ× «ªÀgÀuÉ, CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ (±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ±ÉÃRgÀuÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£É), ¸É®á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆåZÀÄAiÀįï EAqÀPÀê£ï. ºÉZÀÄÑ
ªÀÄvÀÄÛ PÀrªÉÄ ¦üæÃPÉé¤ì «zÀÄåvï §AzsÀUÀ¼À°è EªÀÅUÀ¼À ªÀvÀð£É, EAqÀPÀÖgïUÀ¼À£ÀÄß ¹ÃjÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁågÉ®¯ï eÉÆÃqÀuÉ, PÀÆå
¥sÁåPÀÖgï. PÀå¥Á¹l£ïì ªÀÄvÀÄÛ PÀå¥Á¹nªï jAiÀiÁPÀÖ£Àì, EA¥ÀqÉ£Àì, PÀå¥Á¹lgÀμÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¤ªÀiÁðt, ¤¢ðμÀÖ «ªÀgÀuÉ, ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ. qÉÊ J¯ÉQÖçPï PÁ£Àì÷ÖAmï, PÀå¥Á¹lgï UÀ¼À ¹jÃ¸ï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁågÉ®¯ï eÉÆÃqÀuÉAiÀÄ ªÀĺÀvÀé, r ¹
ªÀÄvÀÄÛ K ¹ «zÀÄåvï §AzsÀUÀ¼À°è PÀå¥Á¹lgï £À ªÀvÀð£É. Dgï ¹ «zÀåvï §AzsÀzÀ mÉʪÀiï PÁ£Àì÷ÖAmï, gÉ¸Æ É Ã£À£ïì£À
¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ Dgï ¹, Dgï J¯ï ºÁUÀÄ Dgï J¯ï ¹ ¹ÃjÃ¸ï ºÁUÀÄ ¥ÁågÉ®¯ï §AzsÀUÀ¼À°è EzÀgÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀ.
DAiÀĸÁÌAvÀ, CzÀgÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ UÀÄtUÀ¼ÀÄ, DAiÀĸÁÌAwÃAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, PÀÈvÀPÀ DAiÀĸÁÌAvÀzÀ vÀAiÀiÁj, «zÀÄåvÁÌAvÀzÀ
ªÀĺÀvÀé, ««zsÀ PÉÆÃgïìUÀ¼ÀÄ(cores). 
 
4. ¥ÀjªÀvÀðPÀzÀ PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÉAiÀÄ vÀvÀé.:
¥ÀjªÀvÀðPÀzÀ ¤ªÀiÁðt, PÉÆÃgï £À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjªÀvÀðPÀzÀ ¤¢üðμÀ× «ªÀgÀuÉ, ¸ÉÖ¥ï- C¥ï, ¸ÉÖ¥ï qË£ï ºÁUÀÄ
L¸ÉÆïÉñÀ£ï ¥ÀjªÀvÀðPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ. ¥ÀjªÀvÀðPÀzÀ°è GAmÁUÀĪÀ ««zsÀ £ÀμÀÖUÀ¼ÀÄ (losses),
¥sÉøï AiÀiÁAUÀ¯ï, ¥sÉøï j¯ÉñÀ£ï , AiÀiÁQÖÃªï ªÀÄvÀÄÛ jAiÀiÁQÖÃªï ±ÀQÛ, ¥ÀªÀgï ¥sÁåPÀÖgï. PÉÊUÁjPÉUÀ¼À°è EzÀgÀ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉ.
5. «zÀÄåvï C¼ÀvÉ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ:
C¼ÀvÉ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À ªÀĺÀvÀé, ªÀVÃðPÀgÀt, C¼ÀvÉ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄ𠤪Àð»¸À®Ä CªÀ±ÀåPÀªÁzÀ §®UÀ¼ÀÄ, JA ¹ &
JA L G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ, ±ÉæÃtÂAiÀÄ «¸ÀÛgÀuÉ, PÁå°¨ÉæñÀ£ï£À ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ, C¼ÀvÉ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À UÀÄtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À°è GAmÁUÀĪÀ zÉÆÃμÀUÀ¼ÀÄ/vÀ¥ÀÄàUÀ¼ÀÄ. ªÀÄ°Ö «ÄÃlgï, ««zsÀ «zÀÄåvï §AzsÀUÀ¼À°è «zÀÄåvï C¼ÀvÉ
G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ, gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ, ¹ Dgï N, ¥sÀAPÀë£ï eÉ£ÉgÉÃlgï, J¯ï ¹ Dgï «ÄÃlgï UÀ¼À
G¥ÀAiÉÆÃUÀ.

6. ¸É«ÄPÀAqÀPÀÖgï:
qÀAiÉÆÃqï, jhÄãÀígï qÀAiÉÆÃqï, E£ÀÆß ªÀÄÄAvÁzÀ J¯ÉPÁÖç¤Pï ¨sÁUÀUÀ¼À PÉÆÃrAUï, qÀAiÉÆÃqïUÀ¼À ¥sÁªÀðqïð ªÀÄvÀÄÛ
jªÀgÀì §AiÀiÁ¸ï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, qÀAiÉÆÃqïUÀ¼À ¤¢ðμÀÖ «ªÀgÀuÉ, ¥sÁªÀðqïð PÀgÉAmï ªÀÄvÀÄÛ jªÀgïì ªÉÇïÉÖÃeï, ¥ÁåQAUï
«zsÁ£À EªÀÅUÀ¼À CxÀ𠫪ÀgÀuÉ. qÀAiÉÆÃqï ©æqïÓ ªÀiÁqÀÆå¯ï, gÉQÖ¥sÀAiÀÄgï UÀ¼À ¸ÀAgÀZÀ£É, CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄð zÀPÀëvÉ,
¦ü®gÖ ï WÀlPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ Kj½vÀUÀ¼À£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀgÀ°è CªÀÅUÀ¼À ¥ÁvÀæ. jhÄãÀígï qÀAiÉÆÃqï PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ
vÀvÀé/¤¢ðμÀÖ «ªÀgÀuÉ/G¥ÀAiÉÆÃUÀ. ªÉÃgÁPÀÖgï qÀAiÉÆÃqï /l£À¯ï qÀAiÉÆÃqï-G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¤¢ðμÀÖ «ªÀgÀuÉ.

7. «zÀÄåvï ¸ÀgÀ§gÁdÄ WÀlPÀ (¥ÀªÀgï ¸À¥Éè AiÀÄƤmï):

78 xx ¸ÀgÀtÂAiÀÄ L ¹ UÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¤AiÀÄAwæ¸À®àlÖ ¥ÀªÀgï ¸À¥Éè AiÀÄƤmï ¤«Äð¸ÀĪÀÅzÀÄ. 79 xx ¸ÀgÀtÂ,
D¥ï AiÀiÁA¥ï, 723 ¤AiÀÄAvÀæPÀ, (mÁæ¤ì¸ÀÖgÉʸÀqï & L ¹ DzsÁjvÀ), ªÉÇïÉÖÃeï ¤AiÀÄAvÀæt, zÉÆÃμÀUÀ¼À£ÀÄß
¸Àj¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀzsÀð£É, EvÁå¢.

8. UÀtPÀ AiÀÄAvÀæ:
ªÀÄÆ® WÀlPÀUÀ¼ÀÄ, AiÀÄAvÁæA±À & vÀAvÁæA±À, E£ÀÄàmï ¥ÀjPÀgÀUÀ¼ÀÄ-Qà ¨ÉÆÃqÀð, ªÀi˸ïUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÄ CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄð
«zsÁ£À, ««zsÀ ªÀÄÄzÀæPÀUÀ¼ÀÄ, CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄð «zsÁ£À, ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀÄÄzÀæPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA¥ÀQð¸ÀĪÀÅzÀÄ, ºÉZï r r, ¹
r r, r « r, UÀtPÀAiÀÄAvÀæzÀ ««zsÀ ¥ÉÆÃlðUÀ¼ÀÄ. ¦ M J¸ï n §ÆnAUï ¥ÀjPÀ®à£É. «AqÉÆøï D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖA.
JA J¸ï «AqÉÆøï-«AqÉÆøÀ £À PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀĪÀ «zÁ£À, JPÀì¥ÉÆèÃgÀgï G¥ÀAiÉÆÃV¹ PÀqÀvÀUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ, ±À§Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÀ±ÀðPÀzÀ UÀÄtUÀ¼ÀÄ, ¹ÌçÃ£ï ¸ÉêÀgï, CPÀëgÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ, UÀtPÀ AiÀÄAvÀæzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀæwμÁÖ¦¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¤AiÀÄAvÀæt ¥sÀ®PÀzÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀ. ««zsÀ L n G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À C£Àé¬Ä¸ÀÄ«PÉ(C¦èPÉñÀ£ï),
qɸÀÌ mÁ¥ï UÀtPÀ AiÀÄAvÀæzÀ ««zsÀ CAUÀUÀ¼ÀÄ. ¥ÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ (ªÀqïð ¥ÉÆæøɹAUïÀ) £À ¥ÀjPÀ®à£É: JA J¸ï ªÀqïð-ªÉÄ£ÀÄ
¨Ágï/¸ÁÖöåqÀqïð lÆ¯ï ¨Ágï/PÀqÀvÀUÀ¼À£ÀÄß G½¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ(¸ÉÃªï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ), £ÀPÀ®Ä ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, C½¹ºÁPÀĪÀÅzÀÄ,
& »A¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, ¥ÉÃeï ¸Émï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÀjμÀÌj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ±ÉÊ° §zÀ¯ÁªÀuÉ (¥sÁªÀiÁåðnAUï), ¸À¨ï¹Ìç¥ÀÖ ºÁUÀÄ
¸ÀÆ¥Àgï ¹Ìç¥ïÖ,, gÉÃSÁavÀæ gÀZÀ£É ªÉʲμÀÖöåUÀ¼ÀÄ, ªÉÄÃ¯ï ªÀÄeïð, ºÉÊ¥Àgï °APï, mÉç¯ï ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀgÀºÀ¢Ý£À DAiÉÄÌ
(mÉç¯ï & ¨ÁqÀðgï), gÀa¹gÀĪÀ zÁR¯É/ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¸ÀĪÀÅzÀÄ .JA J¸ï JPÀì¯ï-ªÀPÀð ²Ãlß ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ
CA±ÀUÀ¼ÀÄ, CAQ, ¸ÀASÉå, ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ ªÀivÀÄÛ ¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ, lÆ¯ï ¨Ágï ºÁUÀÄ ªÉÄ£ÀÄ ¨Ágï G¥ÀAiÉÆÃV¹
ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ªÀPÀð ²Ãmï ¤AzÀ E£ÉÆßAzÀPÉÌ ªÀUÁð¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ, ±ÉÊ° §zÀ¯ÁªÀuÉ ºÁUÀÄ ¯ÉPÁÌZÁgÀ, ªÀPÀð²Ãmï C£ÀÄß
ªÀÄÄ¢æ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀPÀð ²ÃlμÀ£ÀÄß ¸ÀÈf¸ÀĪÀÅzÀÄ, £ÀPÁ±ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈf¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀPÁ±ÉUÀ¼À «zsÀ §zÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ,
²Ã¶ðPÉ ¸ÉÃj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¯ÉeÉAqï ºÁUÀÄ Væqï ¯ÉÊ£ÀμÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀÅzÀÄ, £ÀPÁ±ÉUÀ½UÉ §tÚ vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ, £ÀPÁ±ÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄ¢æ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀqÀð PÀqÀvÀzÀ°è £ÀPÁ±ÉAiÀÄ£ÀÄß Ej¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¥ÀªÀgï ¥Á¬ÄAmï £À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÉèöÊqï UÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÈf¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÉèöÊqÀμÀ ««zsÀ«£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ, C¤ªÉÄñÀ£ï, EvÁå¢. EAlgï£Émï ¨Ëæ¸Àgï £À ¥ÀjPÀ®à£É-ªÉ¨ï ¸ÉÊmïUÀ¼ÀÄ, ¸ÀZïð
EAf£ÀμÀÄ, E-CAZÉ, ºÀgÀmÉ (ZÁnAUï) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÉñÀªÁºÀPÀUÀ¼À ¸ÉêÉUÀ¼ÀÄ.zÀvÁÛA±À ºÁUÀÄ ¥ÉÆæÃUÁæªÀiï PÀqÀvÀUÀ¼À£ÀÄß qË£ï
¯ÉÆÃqï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ EvÀgÉ.
9. UÀtPÀ AiÀÄAvÀæzÀ eÁ®§AzsÀ:
ªÉʲμÀÖöåUÀ¼ÀÄ- £Émï ªÀPïð mÉÆÃ¥Á®f, ²μÁÖöZÁgÀ (¥ÉÆæÃmÉÆÃPÁ¯ï)—n¹¦/L ¦, AiÀÄÄr¦, J¥sï n ¦, WÀlPÀUÀ¼ÀÄ,
«zsÀUÀ¼ÀÄ, eÁ®§AzsÀzÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ, eÁ®§AzsÀzÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ. ¤¢üðμÀÖ «ªÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæªÀiÁtUÀ¼ÀÄ, PÉç¯ï UÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ,
AiÀÄÄn¦, J¸ï n ¦ , PÉÆÃDQìAiÀįï PÉç¯ï, eÁ®§AzsÀzÀ EvÀgÉ CAUÀUÀ¼ÀÄ; GzÁ- ºÀ¨ï, FzÀgï £Émï ¹éZï, gËlgï,
J£ï L ¹ PÁqÀð, PÀ£ÉPÀÖgï ªÀiÁzsÀåªÀÄ ºÁUÀÄ ¥sÉÊgÁé¯ï. ¦ ¹ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀðgÀμÀ £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ CAvÀgÀ/ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ.
D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖA—N J¸ï, J£ï N J¸ï – ªÉʲμÀÖöåUÀ¼ÀÄ, «zsÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢. CAvÀeÁð® ¸ÀZïð JAf£ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ.

10. mÁæ¤ì¸ÀÖgïUÀ¼ÀÄ:
J£ï ¦ J£ï ºÁUÀÄ ¦ J£ï ¦ mÁæ¤ì¸ÀÖgïUÀ¼À ¤ªÀiÁðt, ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ, E, © & ¹ l«Äð£À®Î¼À GzÉÝñÀ. ¦
J£ï ¦ ºÁUÀÄ J£ï ¦ J£ï mÁæ¤ì¸ÀÖgïUÀ¼À°è ºÉÆgÀV¤AzÀ M¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ M¼ÀV¤AzÀ ºÉÆgÀUÉ «zÀÄåvï ºÀjAiÀÄĪÀ jÃw,
ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀ. mÁæ¤ì¸ÀÖgï ¸ÀQÃðlß°è ©ÃmÁzÀ ªÀĺÀvÀé, mÁæ¤ì¸ÀÖgï dAPÀë£ïUÀ¼À §AiÀiÁ¹AUï£À CªÀ±ÀåPÀvÉ. mÁæ¤ì¸ÀÖgï£À
ªÀÄÄRå ¤AiÀÄvÁAPÀUÀ¼À ªÁåSÁå£À, VBE, VCB,VCE, IC, IB,, dAPÀë£ï £À GμÀÚvÉ, PÀå¥Á¹l£ïì, PÁAiÀiÁðZÀgÀ£ÉAiÀÄ
DªÀvÀð£ÉUÀ¼ÀÄ. MAzÀÄ mÁæ¤ì¸ÀÖgï C£ÀÄß ¹éZï ,DA¦è¥sÀAiÀÄgï DV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀÅzÀÄ.E£ÀÄàmï EA¥ÀqÉ£ïì ºÁUÀÄ Omï ¥ÀÄmï
EA¥ÀqÉ£ÀìUÀ¼À ®PÀët ¤gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ. mÁæ¤ì¸ÀÖgï£À ±ÀQÛAiÀÄ gÉÃnAUï ºÁUÀÄ ¥ÁåPÉÃeï ±ÉÊ°, ««zsÀ »Ãmï ¹APï UÀ¼À
G¥ÀAiÉÆÃUÀ.

11. mÁæ¤ì¸ÀÖgÀμÀ ¸ÀAgÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ: (¹ §, ¹ E, & ¹ ¹)

¹ §, ¹ E, & ¹ ¹ CªÀÅUÀ¼À UÀÄtUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀ. mÁæ¤ì¸ÀÖgï §AiÀiÁ¹AUï ¸ÀQÃðmï ªÀÄvÀÄÛ ¹ÜjÃPÀgÀtzÀ
«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ. DªÀvÀð£À, PÁAiÀÄð«zsÁ£À jÃw, ¸ÀAAiÉÆÃd£Á «zsÁ£À, DzsÀj¹ DA¦è¥sÀAiÀÄgÀμÀ ªÀVÃðPÀgÀt. ªÉÇïÉÖÃeï
DA¦è¥sÀAiÀÄgï- ªÉÇïÉÖÃeï UÉãï, ªÀeÉ ºÉÃjPÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ. ¸ÁªÀiÁ£Àå J«Älgï, ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨Éøï, ¸ÁªÀiÁ£Àå PÀ¯ÉPÀÖgï
¸ÀPÀÆåðmï UÀ¼À ¸ÀAgÀZÀ£É, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÁåSÁå¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ/®PÀët ¤gÀĦ¸ÀĪÀÅzÀÄ, UÀÄtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÄ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÄÀ . MAzÀÄ
ºÀAvÀzÀ ¹ E DA¦è¥sÀAiÀÄgï, (¹ ¹ DA¦è¥sÀAiÀÄgï), J«Älgï ¥sÁ¯ÉÆÃAiÀÄgï ¸ÀPÀÆåðmï, ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ. Dgï
¹ G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¸ÀA¥ÀQð¸À®ÖnÖgÀĪÀ DA¦è¥sÀAiÀÄgï, ªÉÇïÉÖÃeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀªÀgï DA¦è¥sÀAiÀÄgï UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ,
¥Àıï-¥Àįï DA¦è¥sÀAiÀÄgï ªÀÄvÀÄÛ lÆå£ï ªÀiÁqÀ®ànÖgÀĪÀ DA¦è¥sÀAiÀÄgï, D¯ïá, ©ÃmÁ, ªÉÇïÉÖÃeï UÉãï, dB dBm UÀ¼À
¥ÀjPÀ®à£É. »ªÀiÁä»w (¦üÃqï ¨ÁåPï) ªÀÄvÀÄÛ «zsU
À À¼ÀÄ.

12. D¹¯ÉÃlgï:
zsÀ£ÁvÀäPÀ »ªÀiÁä»w ¥ÀjZÀAiÀÄ, D¹¯ÉÃlgï £À CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ, PÁ°àmï, ºÁlð¯É, Qæ¸ÀÖ¯ï ªÀÄvÀÄÛ Dgï ¹ D¹¯ÉÃlgï UÀ¼À£ÀÄß
C¨sÀ幸ÀĪÀÅzÀÄ. ªÀÄ°Ö ªÉʨÉæÃlgï UÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÄ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀPÀÆåðmïì.

13. Qè¥Ààgï ºÁUÀÄ PÁèA¥Àgï:

qÀAiÉÆÃqï ±ÀAmï Qè¥Ààgï ¸ÀPÀÆåðmï ºÁUÀÄ PÁèA¦AUï/°«ÄnAUï ¸ÀPÀÆåðmïUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÄ CªÀÅUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ. ¹Ì«Ämï
næUÀgï ¸ÀPÀÆåðmï.

14. ¥ÀªÀgï J¯ÉPÁÖç¤Pï rªÉʸÀ¸ï:

J¥sï E n AiÀÄ gÀZÀ£É, © eÉ n ªÀÄvÀÄÛ J¥sï E n UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ, UÉÃmï, qÉæöÊ£ï l«Äð£À¯ï UÀ¼À
GzÉÝñÀ, ªÉÇïÉÖÃd ªÀÄvÀÄÛ PÀgÉAmï UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀ, ««zsÀ l«Äð£À¯ï UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ EA¥ÀqÉ£ïì. J¥sï E n
 AiÀÄ ªÀÄÄRå ¤AiÀÄvÁAPÀUÀ¼À CxÀð. C¼ÀvÉAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À°è J¥sï E n DA¦è¥sÀAiÀÄgï£À ¸ÀÆPÀÛvÉ, ¥ÀªÀgï J¯ÉPÁÖç¤PÀ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÁzÀ J¸ï ¹ Dgï, læAiÀiÁPï, qÀAiÀiÁPï, ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄ eÉ n UÀ¼À PÁAiÀÄð «zsÁ£À. ªÀiÁ¸Éàmï, ¥ÀªÀgï ªÀiÁ¸Éàmï, ªÀÄvÀÄÛ
L f © nUÀ¼À PÁAiÀÄð «zsÁ£À, CªÀÅUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, UÀÄtUÀ¼ÀÄ, ¹éaÑAUï ªÉÃUÀ, ±ÀQÛ ¸ÁªÀÄxÀåð, ºÁUÀÄ CªÀÅUÀ¼À gÀPÀëuÁ
«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ. J¥sï E n ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ¸Éámï UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß «±ÀzÀ ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ. mÁæ¤ì¸ÀÖgï ªÀÄvÀÄÛ L f ©
n UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß «±ÀzÀ ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.

15. D¥ÉÆÖà J¯ÉPÁÖç¤Pïì:

J¯ï F r, L Dgï J¯ï F r, ¥ÉÆÃmÉÆà qÀAiÉÆÃqï, ¥ÉÆÃmÉÆà mÁæ¤ì¸ÀÖgï UÀ¼À PÁAiÀÄð «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀ.*
D¦ÖPÀ¯ï ¸É£Áìgï, D¥ÉÆÖà PÀ¥À®gï, D¥ÉÆÖà F¸ÉÆïÉÃlgï ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀPÀÆåðmï UÀ¼ÀÄ, ¯ÉøÀgï qÀAiÉÆÃqï UÀ¼À
UÀÄtUÀ¼ÀÄ.

16. J¸ï JA r mÉPÁß®f:

J¸ï JA r WÀlPÀUÀ¼À C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ.

17. rfl¯ï J¯ÉPÁÖç¤Pï:

C£ï¯ÁUï ºÁUÀÄ rfl¯ï ¹UÀ߯ï UÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ, ¯ÁfPï ¥sÁå«Ä° ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ºÉÆðPÉUÀ¼ÀÄ, n n J¯ï
ºÁUÀÄ ¹ JA N J¸ï UÀ¼À ¯ÁfPï ¯ÉªÉ¯ï. ¸ÀASÁå «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ (qɹªÀįï, ¨ÉÊ£Àj, DPÀÖ¯ï, ºÉPÁìqɹªÀįï) © ¹ r
¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ, K J¸ï ¹ L L ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAPÉÃvÀ UÀ¼À£ÀÄß MAzÀjAzÀ E£ÉÆßAzÀPÉÌ ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¯ÁfPï UÉÃmï
UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À lÆævï mÉç¯ï UÀ¼ÀÄ,
18. ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¯ÁfPï ¸ÀPÀÆåðmï:
ºÁ¥sï DqÀgï, ¥sÀįï DqÀgï, ¸ÀªÀiÁ£ÁAvÀgÀ ¨ÉÊ£Àj DqÀgïì, 2=©mï & 4-©mï ¥sÀįï DqÀgïì, ªÀiÁåVßlÆåqï
PÀA¥ÉÃgÉÃlgïì, ºÁ¥sï DqÀgïì ªÀÄvÀÄÛ ¥sÀįï DqÀgïì L ¹UÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CAPÀ UÀtÂvÀzÀ ¯ÉPÁÌZÁgÀzÀ°è
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀÅzÀÄ. ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¨ÉÊ£Àj rPÉÆÃqÀgï ªÀÄvÀÄÛ £Á®ÄÌ ©mï UÀ¼À ¨ÉÊ£Àj rPÉÆÃqÀgïUÀ¼ÀÄ. J£ÀPÉÆÃqÀgï ªÀÄvÀÄÛ
rPÉÆÃqÀgï UÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£É, qÉÃmÁUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ°Ö¥ÉèQìAUï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀgÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ, 1:4 ªÀÄ°Ö¥ÉèPÀìgï/rªÀÄ°Ö¥ÉèPÀìgïUÀ¼ÀÄ.

19. ¦üè¥sï-¥Áè¥sï:
J¸ï- Dgï ¯ÁåZï, UÉÃmÉqï J¸ï – Dgï ¯ÁåZï, r-¯ÁåZï. ¦üè¥sï-¥Áè¥sï: ªÀÄÆ® Dgï J¸ï ¦üè¥sï-¥Áè¥sï, JqïÓ
næUÀgïØ r ¦ü¥
è sï-¥Áè¥sï, eÉ PÉ ¦üè¥sï-¥Áè¥sï, n ¦üè¥sï-¥Áè¥sï, ªÀiÁ¸ÀÖgï -¸ÉèÃªï ¦ü¥
è sï-¥Áè¥sï, ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ avÀæUÀ¼ÀÄ.
ªÀÄÆ® ¦üè¥sï-¥Áè¥sïUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ – qÉÃmÁUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀ, ªÀUÁðªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ DªÀvÀð£ÀUÀ¼À «¨sÁUÀ, EvÁå¢.

20. PËAlgïUÀ¼ÀÄ:
PËAlgï UÀ¼À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ «μÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, PËAlgï UÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ gÉÃSÁavÀæzÉÆA¢UÉ JgÀqÀÄ ºÁUÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ©mï
UÀ¼À C¹APÉÆæ£À¸ï ¨ÉÊ£Àj PËAlgï UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ rPÉÃqï PËAlgï UÀ¼ÀÄ. ªÀÄÆgÀÄ ©mï UÀ¼À ¹APÉÆæ£À¸ï PËAlgï UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¹APÉÆæ£À¸ï rPÉÃqï PËAlgï UÀ¼ÀÄ. 7-CA±ÀzÀ ¥ÀæPÀ±ÀðPÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, © ¹ r ¥ÀæzÀ±ÀðPÀ, © ¹ r EAzÀ qɹªÀįï
rPÉÆÃqÀgïUÉ, © ¹ r EAzÀ 7- CA±ÀzÀ ¥ÀæzÀ±ÀðPÀPÉÌ EzÀgÀ ¸ÀPÀÆåðmï. jf¸ÀÖgï UÀ¼À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, «zsÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄ jf¸ÀÖgï UÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ.
21. D¥ï DA¥ï:
¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ, ºÁUÀÄ CzÀgÀ PÁAiÀÄð «zsÁ£À, EªÀÅUÀ¼À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, UÀÄtUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ.
741 gÀ ¤Ã®£ÀPÉëÀæ, aºÉß, £Á£ï E£ÀénðAUï ªÉÇïÉÖÃeï DA¦è¥sÀAiÀÄgï, E£ÀénðAUï ªÉÇïÉÖÃeï DA¦è¥sÀAiÀÄgï, ¸À«ÄäAUï
DA¦è¥sÀAiÀÄgï, PÀA¥ÀgÉÃlgï, fÃgÉÆà PÁæ¸ï rmÉPïÖgï, r¥sÀgɤêAiÉÄÃlgï, EAnUÉæÃlgï, E¤ßvÀgÉ d£Àd¤vÀ D¥ï-
DA¦è¥sÀAiÀÄgï. 555 £À ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ,
22. r J¸ï N/¹ Dgï N:
r J¸ï N/¹ Dgï N ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ ªÀÄvÀÄÛ r J¸ï N/¹ Dgï N zÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ. rfl¯ï ¹ Dgï N zÀ
G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ. ¥sÀAPÀë£ï eÉ£ÉgÉÃlgï £À ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ. ¹ Dgï N ªÀÄvÀÄÛ r J¸ï N UÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸À. r J¸ï
N £À C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ. r J¸ï N £À ¥ÀæªÀÄÄR ªÉʲμÀÖöåUÀ¼ÀÄ.

23. J¯ÉPÁÖç¤Pïì£À°è E J¸ï r ¤AiÀÄAvÀæt:

¹ÜgÀ «zÀÄåvï bÁdð£À ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¹ÜgÀ «zÀÄåvï ¸ÀAUÀæºÀªÁUÀzÀAvÉ vÀqÉUÀlÄÖ«PÉ, ¹ÜgÀ «zÀÄåvï UÉ ¸ÀÆPÀëöä ¸ÀAªÉâAiÀiÁVgÀĪÀ
¸ÁzsÀ£À¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ, E J¸ï r AiÀÄ §UÉVgÀĪÀ ««zsÀ ªÀiÁ£ÀPÀUÀ¼ÀÄ.

24. ªÀÄÄ¢ævÀ ¸ÀPÀÆåðmï ¨ÉÆÃqïð:

( KPÀ, JgÀqÀÄ, ºÁUÀÄ ºÀ®ªÀÅ ¥ÀzÀgÀUÀ¼À¼ÀļÀî) ¦ ¹ © gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¦ ¹ © AiÀÄ£ÀÄß M¼À¥Àr¸À ¨ÉÃQgÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR
¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ. PÁAiÀiï ¤ªÀð»¸ÀĪÀ GμÁÚA±À ªÀÄvÀÄÛ ±ÀQÛAiÀÄ (ªÁåmÉÃd) DzsÀj¹zÀ ««zsÀ jÃwAiÀÄ ¸Á®ØjAUï UÀ£ï UÀ¼ÀÄ,
vÀÄ¢UÀ¼À «zsÀU¼ À ÀÄ. ¸Á®ØjAUï ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ±ÉæÃAiÀiÁAPÀ. ¸Á®ØjAUï ºÁUÀÄ r¸Á®ØjAUï ¸ÉÖñÀ£ï UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À ¤¢üðμÀÖ «ªÀgÀuÉ. ¸Á®ØjAUï vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À DAiÉÄÌ - ¸Á®Øgï, ¥sÀèPïì, ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéZÀÒ
UÉƽ¸ÀĪÀ ¸Á¯ÉéAmï UÀ¼ÀÄ. ¸ÀÆPÀÛ G¥ÀPÀgÀtzÀ §¼ÀPÉ, WÀlPÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÆj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸Á®ØjAUï ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ ¥ÀjÃPÉë,
¸Á®ØjAUï eÁ¬ÄAlμÀ£ÀÄß vÀ¥Á¸ÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀ PÁAiÀÄð«zsÁ£À, ¸Á®ØjAUï eÁ¬ÄAmïUÀ¼À°è PÀAqÀÄ §gÀĪÀ zÉÆÃμÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÉáøï
ªÀiËAmï vÀAvÀæeÁÕ£ÀPÉÌ C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ.

25. gÀPÀëuÁ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ:

¥sÀÆå¸ï gÉÃnAUï, ¥sÀÆå¸ï £À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¥sÀÆå¸ï ¨ÉøÀμÀÄ, 1 ¥sÉøï/3 ¥sÉøÀß JA ¹ ©UÀ¼ÀÄ, 1 ¥sÉøÀß E J¯ï ¹ ©UÀ¼ÀÄ.*
PÁAmÁåPÀÖgï UÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, PÁAmÁåPÀÖgï PÁ¬Ä®Î¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ ªÉÇïÉÖÃeï, PÁAmÁåPÀÖ PÀgÉAmï, PÁAmÁåPÀÖgï UÉ
PÉÆqÀ¨ÉÃPÁzÀ gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÀ PÀgÉAmï G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ.

26. «zÀÄåvï ¤AiÀÄAvÀæt ¸ÀPÀÆåðlμÀÄ:

ªÉÆÃmÁgï £À ¸ÀÄgÀĽUÀ¼À «zÀÄåvï «gÉÆÃzsÀªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, CªÀ±ÀåPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr, r N J¯ï ¸ÁÖlðgï
G¥ÀAiÉÆÃV¹ EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï C£ÀÄß ZÁ®£ÉUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ. EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï £À ZÀ°¸ÀĪÀ ¢PÀÌ£ÀÄß §zÀ°¸À®Ä ¢PÀÌ£ÀÄß
§zÀ°¸ÀĪÀ ¸ÀPÀÆåmï C£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀ «zÁ£À. C¢üPÀ ºÉÆgɬÄAzÀ gÀPÀëuÉ ¤ÃqÀĪÀ j¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÉÆÃmÁgï ¸ÀPÀÆåðmï £À°è
eÉÆÃr¹, 1 ¥sÉøï EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï £À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, ¹APÉÆæãÀ¸ï ªÉÃUÀ, ¹è¥ï (eÁgÀÄ«PÉ), gÉÆÃmÁgï PÀgÉAmï
£À DªÀvÀð£À, mÁPÀÄð-ªÉÃUÀ UÀÄt. EAqÀPÀë£ï ªÉÆÃmÁgï UÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ¸ÁÖlðgïUÀ¼ÀÄ.

27. J¯ÉPÁÖç¤Pï PÉç¯ï UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÉPÀÖgï UÀ¼ÀÄ:

gÀÆrüAiÀÄ°ègÀĪÀ PÉç¯ï ¹UÀ߯ï gÉÃSÁavÀæUÀ¼ÀÄ. UÉÃeï, E£ÀÄì¯ÉñÀ£ï, PÀgÉAmï ¸ÁV¸ÀĪÀ ±ÀQÛ, ¨¼ÀPÀÄ«PÉ, EvÁå¢ DzsÀj¹
J¯ÉPÁÖç¤Pï PÉç¯ï UÀ¼À£ÀÄß ªÀVÃðPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ. ««zsÀ §UÉAiÀÄ PÀ£ÉPÀÖgï UÀ¼ÀÄ & CªÀÅUÀ¼À°è PÉç¯ïUÀ¼À£ÀÄß PÉÆ£ÉUÉƽ¸ÀĪÀ
 «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ. ªÉÄïï/¦üêÉÄÃ¯ï «zsÀzÀ r © PÀ£ÉPÀÖgï UÀ¼ÀÄ, FzÀgÉßmï 10, ¨Éøï PÁæ¸ï NªÀgï PÉç¯ï UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦£ï
Omï C¸ÉÊ£ïªÉÄAmïUÀ¼ÀÄ AiÀÄÄ n¦ ªÀÄvÀÄÛ J¸ï n ¦, J¸ï ¹ n ¦ PÉç¯ï UÀ¼ÀÄ. PÉè¯ï mÉæÃUÀ¼ÀÄ.
28. «zÀÄå£Áä£À ¸ÀAªÀºÀ£À:
gÉÃrAiÉÆà vÀgÀAUÀzÀ ¥Àæ¸ÀgÀt- vÀvÀé, vÀgÀAUÀzÀ ±ÀQÛ PÀ¼ÀUÀÄAzÀÄ«PÉ, ªÀiÁqÀÆå¯ÉñÀ£ï£À CªÀ±ÀåPÀvÉ, ªÀiÁqÀÆå¯ÉñÀ£ï £À «zsÀUÀ¼ÀÄ, r
ªÀiÁqÀÆå¯ÉñÀ£ï vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ, DAmÉãÀzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, ««zsÀ ¤AiÀÄvÁAPÀUÀ¼ÀÄ, DAmÉãÀzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ, &
G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ. K JA, J¥sï JA & ¦ JA, J¸ï J¸ï © - J¸ï ¹, r J¸ï © - J¸ï ¹, K JA, J¥sï JA
¥ÉæñÀPÀUÀ¼À ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæUÀ¼ÀÄ. J¥sï JA £À GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀvÉÛ ºÀZÀÄѪÀÅzÀÄ. gÉÃrAiÉÆà UÁæºÀPÀUÀ¼ÀÄ: «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÆ¥Àgï
ºÉmÉÆæÃqÉÊ£ï UÁæºÀPÀ, ¨ÁèPÀμÀÄ, vÀvÀé, UÀÄtUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ & C£Á£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ, J¥sï JA UÁæºÀPÀzÀ ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ,
Dgï J¥sï, L J¥sï & K J¥sï ªÀzsÀðPÀ «¨sÁUÀ, K JA/J¥sï JA, Dgï J¥sï UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛªÁV MAzÀÄUÀÆr¸ÀÄ«PÉ.
rfl¯ï ªÀiÁqÀÆå¯ÉñÀ£ï & rªÀiÁqÀÆå¯ÉñÀ£ï vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ, ¸ÁåªÀÄ¥À°AUï, PÁéAmÉÊeÉñÀ£ï & J£ï PÉÆÃrAUï. KJA,
¦¦JA, ¦qÀ§ÆèöåJA vÁAwæPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¹UÀ߯ï C£ÀÄß ªÀÄ°Ö¥ÉèQìAUï ªÀÄvÀÄÛ rªÀÄ°Ö¥ÉèQëAUï ¥ÀjPÀ®à£É.
ªÀiÁqÀÆå¯ÉñÀ£ï/r-ªÀiÁqÀÆå¯ÉñÀ£ï vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸À®Ä ¸ÀgÀ¼À ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ.

29. ªÉÄÊPÉÆæà PÀAmÉÆæîgï (8051):

8051 ªÉÄÊPÉÆæÃPÀAmÉÆæîgï DQðmÉPÀÑgï, ¦£ï UÀ¼À «ªÀgÀ, ªÀÄvÀÄÛ §¸ï ªÀåªÀ¸ÉÜ. ªÉÄÊPÉÆæÃPÀAmÉÆæîgï Qmï £À°è EgÀĪÀ ««zsÀ
L ¹ UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À PÉ®UÀ¼ÀÄ. ªÉÄÊPÉÆæÃPÀAmÉÆæîgï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÊPÉÆæÃ¥ÉÆæøÀ¸Àgï UÀ½UÉ EgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ.
ªÉÄÊPÉÆæÃPÀAmÉÆæîgï £À CAvÀgÁâUÀzÀ°è EgÀĪÀ vÀAvÁæA±À ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ. M¼À§gÀĪÀ ºÁUÀÄ ºÉÆgÀ ºÉÆÃUÀĪÀ ¦£ï UÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAgÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ. 8051 £À ««zsÀ gÀÆ¥ÁAvÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ. Jf¸ÀÖgï ¨ÁåAPï & CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄð.J¸ï
J¥sï Dgï UÀ¼ÀÄ & ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ GzÉÝñÀUÀ½UÉ CªÀÅUÀ¼ ¸ÀAgÀZÀ£É. a¥ï £À°è ®¨sÀå«gÀĪÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÁzÀ Kr¹ UÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. 8051 £À°è C¸ÉA©è ªÀÄvÀÄÛ PÀA¥ÉÊ®gï vÀAvÁæA±À. UÀȺÀ G¥ÀAiÉÆÃV ºÁUÀÄ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À°è ªÉÄÊPÉÆæÃPÀAmÉÆæîgï
£À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ. 8051 ªÀÄvÀÄÛ 8052 EªÀÅUÀ¼À vË®¤PÀ CzsÀåAiÀÄ£À.

30. ¸É£ÁìgÀμÀÄ, mÁæ£ÀìqÀƸÀgï UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉ:

¸ÀQæAiÀÄ ºÁUÀÄ ¸ÀQæAiÀĪÀ®èzÀ (¤¶ÌçAiÀÄ/dqÀ) mÁæ£ÀìqÀƸÀgÀì UÀ¼ÀÄ. ¥ÁvÀæ, DAiÉÄÌ, ªÀÄvÀÄÛ UÀÄtUÀ¼ÀÄ. Dgï n r, ¦n-100
xÀªÉÆÃðPÀ¥À¯ï, ¸É£Áìgï ªÉÇïÉÖÃeï ªÀÄvÀÄÛ PÀgÉAmï ¥sÁªÀiÁåðmï UÀ¼À PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÁ vÀvÀé, xÀ«Äð¸ÀÖgï UÀ¼ÀÄ - ¥ÀæªÀÄÄR
CA±ÀUÀ¼ÀÄ-PÁAiÀiÁðZÀj¸ÀĪÀ ªÁå¦Û, M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£Á£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ. xÀªÉÆÃðPÀ¥À¯ï-
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ vÀvÀé, ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀiÁðZÀj¸ÀĪÀ ªÁå¦Û, M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ,
C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£Á£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ. ¸ÉÖçöÊ£ï UÉÃeï UÀ¼ÀÄ : vÀvÀé, UÉÃeï ¥sÁåPÀÖgï, ¸ÉÖçöÊ£ï UÉÃeï£À «zsÀUÀ¼ÀÄ. ¯ÉÆÃqï
¸É¯ï - ®PÀët ¤gÀÆ¥ÀuÉ, ¸ÉÖçöÊ£ï UÉÃeï ¯ÉÆÃqï ¸É¯ï UÀ¼À PÁAiÀÄ𠤪Àð»¸ÀĪÀ jÃw. PÀå¥Á¹lgï mÁæ£ÀìqÀÆå¸Àgï
PÁAiÀiÁð¤ªÀðºÀuÉ vÀvÀé, C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£Á£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ. EAqÀQÖêï mÁæ£ÀìqÀÆå¸Àgï PÁAiÀiÁð¤ªÀðºÀuÉ vÀvÀé,
C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£Á£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ. J¯ï « r n AiÀÄ PÁAiÀiÁð¤ªÀðºÀuÉ vÀvÀé, C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C£Á£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ. ¥ÁæQë«Än ¸É£Áìgï UÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀ, JrØ PÀgÉAmï, PÀå¥Á¹nªï ºÁUÀÄ EAqÀQÖÃªï ¥ÁæQì«Än ¸É£Áìgï
UÀ¼À PÁAiÀiÁð¤ªÀðºÀuÉ vÀvÀé.

31. ¥sÉʧgï D¦ÖPï ¸ÀAªÀºÀ£À:

D¦ÖPï ¥sÉʧgï£À UÀÄtUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjÃQë¸ÀĪÀ «zsÁ£À, GAmÁUÀĪÀ £ÀμÀÖUÀ¼ÀÄ, D¦ÖPï ¥sÉʧgï£À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ¤¢ðμÀÖ
«ªÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ.
32. rfl¯ï ¥Áå£É¯ï «ÄÃlgïUÀ¼ÀÄ:
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ «zsÀzÀ 7 CA±ÀUÀ¼À/¨sÁUÀUÀ¼À ¥ÀæzÀ±ÀðPÀUÀ¼ÀÄ, CªÀÅUÀ¼À rPÉÆÃqÀgï ªÀÄvÀÄÛ qÉæöʪÀgï L ¹UÀ¼ÀÄ. ªÀÄ°Ö¥ÀèQìAUï £À
¥ÀjPÀ®à£É, ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ C£ÀÄPÀÆ®vÉUÀ¼ÀÄ. 7106 ªÀÄvÀÄÛ 7107 L ¹ UÀ¼À ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæUÀ¼ÀÄ .7 CA±ÀUÀ¼À ¥ÀæzÀ±ÀðPÀ
ºÉÆA¢gÀĪÀ r ¦ JA (rfl¯ï ¥Áå£É¯ï «ÄÃlgï) C£ÀÄß ««zsÀ ªÉÇïÉÖÃeï ºÁUÀÄ PÀgÉAmï ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¹®Ä
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ. J¯ï ¹ r AiÀÄÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀ vÀvÀé, ««zsÀ C¼ÀvÉAiÀÄ J¯ï ¹ rUÀ¼ÀÄ, J¯ï ¹ rAiÉÆA¢UÉ
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ rPÉÆÃqÀgï/qÉæöʪÀgï L ¹UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¦£ï-Omï gÉÃSÁavÀæUÀ¼ÀÄ. ¸ÀÄgÀĽAiÀiÁV ZÀ°¸ÀĪÀ
¥ÀæzÀ±ÀðPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À «£Áå¸À.

33. J¸ï JA ¦ J¸ï UÀ¼ÀÄ:

ªÀiÁ£ÀªÀ ZÁ°vÀ, ¸ÀéAiÀÄAZÁ°vÀ ºÁUÀÄ ¸ÀªÉÇÃð ªÉÇïÉÖÃeï ¸ÀÖ©¯ÉʸÀgï UÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£É ºÁUÀÄ ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæUÀ¼ÀÄ,
ºÉÆgÀºÉÆÃUÀĪÀ (Omï¥ÀÄmï) ªÉÇïÉÖÃeï ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, ªÉÇïÉÖÃeï PÀmï D¥sï ªÀåªÀ¸ÉÜ, ¸ÉÖ©¯ÉʸÀgï UÀ¼À°è
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ««zsÀ §UÉAiÀÄ j¯ÉUÀ¼ÀÄÀ. ¹éZï ªÉÆÃqï ¥ÀªÀgï ¸À¥ÉèöÊ UÀ¼À ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ, ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼ÀÄ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀ vÀvÀé, ««zsÀ §UÉAiÀÄ ZÁ¥Àgï ¸ÀPÀÆåðmïUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÖ¥ï C¥ï, ¸ÉÖ¥ï qË£ï, E£ÀéjÖAUï «zsÀUÀ¼ÀÄ. r ¹ --r
¹ ¥ÀjªÀvÀðPÀUÀ¼ÀÄ, r ¹ --r ¹ ¥ÀjªÀvÀð£ÉUÉ §¼À¸ÀĪÀ L ¹UÀ¼ÀÄ, ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¦£ï-Omï, r ¹
--r ¹ ¥ÀjªÀvÀðPÀUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ.

34. AiÀÄÄ ¦ J¸ï:

E£Àélðgï ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄ ¦ J¸ï £À £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ. AiÀÄÄ ¦ J¸ï £À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ,
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ vÀvÀé, gÉQÖ¥sÀAiÀÄgï £À «ªÀgÀuÉ, ¨Áålj, E£Àélðgï, ¹ÜgÀ ªÀUÁð¬Ä¸ÀĪÀ ¹éZï. AiÀÄÄ ¦ J¸ï £À «zsÀUÀ¼ÀÄ:
D¥sï ¯ÉÊ£ï AiÀÄÄ ¦ J¸ï, D£ï ¯ÉÊ£ï AiÀÄÄ ¦ J¸ï, ¯ÉÊ£ï E£ÀlgÁQÖªï AiÀÄÄ ¦ J¸ï, ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹
£ÉÆÃqÀĪÀÅzÀÄ. AiÀÄÄ ¦ J¸ï £À ¤¢üðμÀÖ «ªÀgÀuÉ, ¯ÉÆÃqï ¥ÀªÀgï ¥sÁåPÀÖgï & ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ gÀPÀëuÉ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ.
AiÀÄÄ ¦ J¸ï ¸ÀPÀÆåðmï «ªÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ PÉ®¸À ªÀiÁqÀĪÀ jÃw. ¤AiÀÄAvÀæPÀ ¸ÀPÀÆåðmï, ªÉÄÊPÉÆæÃPÀAmÉÆæîgï ¸ÀPÀÆåðmï, ¥ÀªÀgï
¸ÀPÀÆåðmï, ZÁfðAUï ¸ÀPÀÆåðmï, C®gÁA ¸ÀPÀÆåðmï, ¸ÀÆZÀPÀ ¸ÀPÀÆåðmï. 3- ¥sÉøï AiÀÄÄ ¦ J¸ï ¸ÀPÀÆåðmï. 1- ¥sÉøï
ªÀÄvÀÄÛ 3- ¥sÉøï AiÀÄÄ ¦ J¸ï UÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¥À£É ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.. ±ÀQÛ ¥ÀÆgÉÊPÉAiÀÄ ¸ÁzsÀ£À PÉÆqÀÄwÛgÀĪÀ ¯ÉÆÃqï ¥ÀªÀgï ºÁUÀÄ
CzÀgÀ ¥ÀªÀgï ¥sÁåPÀÖgï PÀAqÀÄ »rAiÀÄĪÀÅzÀÄ. E£ÀélðgÀß°è G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ gÀPÀëuÁ ¸ÀPÀÆåðlμÀÄ-¨ÁåljAiÀÄ ªÀÄlÖ, CwAiÀiÁzÀ
¯ÉÆÃqï, CwAiÀiÁzÀ ZÁdð, EvÁå¢. ««zsÀ §UÉAiÀÄ zÉÆÃμÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸Àj¥Àr¸ÀĪÀ «zsÁ£À.

35. ¸ÉÆïÁgï ¥ÀªÀgï (£À«ÃPÀj¸À§ºÀÄzÁzsÀ ±ÀQÛ ªÀåªÀ¸ÉÜ):

£À«ÃPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀ EAzsÀ£À ªÀÄÆ®UÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉ. £À«ÃPÀj¸À §ºÀzÁzÀ ªÀÄÆ®ªÁV ¸ÉÆïÁgï ±ÀQÛ. ¸ÉÆïÁgï PÉÆñÀUÀ¼À£ÀÄß
vÀAiÀiÁj¸À®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ. ¸ÀÆAiÀÄð£À ¨É¼ÀPÀ£ÀÄß «zÀÄåvï ±ÀQÛAiÀiÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀ vÀvÀé. ¥ÉÆÃmÉÆêÉÇïÁÖ¬ÄPï
PÉÆñÀUÀ¼À ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ. ¸ÉÆïÁgï PÉÆñÀUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ- ªÀiÁ£ÉÆÃQæ¸ÀÖ¯ÉÊ£ï & ¥Á°Qæ¸ÀÖ¯ÉÊ£ï ¦ « PÉÆñÀUÀ¼ÀÄ.
¸ÉÆïÁgï PÉÆñÀ, WÀlPÀ, ¥Áå£É¯ï, ªÀÄvÀÄÛ CgÉ EªÀÅUÀ¼À ®PÀët «ªÀgÀuÉ. ¦ « WÀlPÀUÀ¼À «zÀÄåvï GvÀàwÛAiÀÄÄ
DzsÀjvÀªÁVgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ. J¸ï ¦ « ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼ÀÄ / ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ. J¸ï ¦ « ªÀÄvÀÄÛ gÀÆrüUÀvÀ
±ÀQÛAiÀÄ £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ. ¸ÉÆïÁgï ZÁdð PÀAmÉÆæîgï CxÀªÁÀ gÉUÀÄå¯ÉÃlgï EzÀgÀ ®PÀët ,¸ÉÆïÁgï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÉÆA¢UÉ
PÁAiÀÄ𠤪Àð»¸ÀĪÁUÀ ¥Á°¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÁ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ.

36. ¸É¯ï ¥sÉÆãï UÀ¼ÀÄ:

ªÉƨÉÊ¯ï ¸ÀAªÀºÀ£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ¸É¯ï ¸ÉÊmï £À ¥ÀjPÀ®à£É, PÉÊ §¼À¸ÀzÀ, DªÀvÀð£ÀzÀ ªÀÄgÀħ¼ÀPÉ, ¨ÁèPï gÉÃSÁavÀæ, ªÀÄvÀÄÛ ¸É¯ï
¥sÉÆãï PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀ «zsÁ£À, ¸É¯ï ¥sÉÆãïUÀ¼À ªÉʲμÀÖöåUÀ¼ÀÄ, f J¸ï JA, ªÀÄvÀÄÛ ¹ r JA J vÀAvÀæeÁÕ£À. L E
 JA L ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ PÀ¼ÉzÀ/vÀ¥ÁàzÀ ¸ÀܼÀzÀ°è EnÖgÀĪÀ ªÉƨÉÊ¯ï ¥sÉÆãï C£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀ®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ
«zÁ£À

37. J¯ï F r ¢Ã¥ÀUÀ¼ÀÄ:

««zsÀ ¢Ã¥À ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À°è G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ J¯ï F r ¥Áå£É¯ï £À «zsÀUÀ¼ÀÄ. J¯ï F r UÀ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÁßV
eÉÆÃr¸ÀĪÀÅzÀÄ, J¯ï F r UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ZÁ®£ÉUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.

38. J¯ï ¹ r ªÀÄvÀÄÛ J¯ï E r n«:

gÀÆrüUÀvÀ ¹n«UÀÆ J¯ï ¹ r ªÀÄvÀÄÛ J¯ï E r n«UÀ½UÀÆ EgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ. J¯ï ¹ r ªÀÄvÀÄÛ J¯ï E r
n«UÀ¼À vÀvÀé, ºÁUÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ «¨sÁUÀUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ. 3 r n«AiÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ vÀvÀé, L¦J¸ï ¥Áå£É¯ï ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
ªÀå²μÀÖöåUÀ¼ÀÄ. CvÁåzsÀĤPÀªÁzÀ n«AiÀÄ°ègÀĪÀ ««zsÀ §UÉAiÀÄ ¸ÀA¥ÀPÀðUÀ¼ÀÄ-ºÉZï r JA L, AiÀÄÄ J¸ï ©, Dgï f ©,
EvÀgÉ. n« AiÀÄ zÀÆgÀ ¤AiÀÄAvÀæPÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ, CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, L Dgï ¸ÀAPÉÃvÀ ¥ÉæñÀPÀ ºÁUÀÄ L Dgï UÁæºÀPÀ,
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ vÀvÀé, zÀÆgÀ ¤AiÀÄAvÀæPÀzÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ. zÀÆgÀ ¤AiÀÄAvÀæPÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå zÉÆÃμÀUÀ¼ÀÄ.