ydb#B B/@éC½ B/@rsïCÂ ?

ZïC KLL mNGST

db#B nU¶T Uz@È
DEBUB NEGARIT GAZETA OF THE SOUTHERN NATIONS,
NATIONALITEIS AND PEOPLES REGIONAL STATE

 ዓመት ቁጥር  bdb#B B/@éC½B/@rsïCÂ ?ZïC

KL§êE mNGST M ክር b@T 14th Year No. 9
አዋሳ ሐምሌ /ሺ ጠባቂነት የወጣ አዋጅ Awassa 18 July 2008

ማውጫ
አዋጅ ቁጥር 122/2000 ዓ.ም
የደቡብ ብሔሮች፣ ብሐሰቦችና ሕዝቦች ክልል መንግሥት የገጠር
መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የግብርና ሥራ ገቢ ግብር እንደገና
ለመወሰን የወጣ አዋጅ  ………. ገጽ 1
በደቡብ ብሔሮች/ ብሐሰቦችና ሕዝቦች ክልል መንግሥት የገጠር
መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የግብርና ሥራ ገቢ ግብር እንደገና
ለመወሰን የወጣ አዋጅ
መግቢያ
የግብርና ክፍለ ኢኮኖሚ የመንግሥትን ገቢ ለማጐልበት አስፈላጊ
መሆኑ በመታመኑ የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የግብርና PREAMBLE
ሥራ ገቢ ግብር አከፋፈል ተመን በሕግ መደንገግ ያለበት በመሆኑ፣
በሥራ ላይ ያለው የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻ ሥራ WHIREAS believed the vitality of improving the
ገቢ ግብር አዋጅ ቁጥር /
ለመሬት ይዞታ ልዩነት ተገቢውን ትኩረት ባለመስጠቱ ተመጣጣኝ
የልሆነ የገጠር መሬት ይዞታ ያላቸውን አርሶ አደሮች ፍትሐዊነት
በጐደለው ሁኔታ በእኩል ተመን እንደከፍሉ በማድረጉ፣
የተሻለ ኡኮናሚያዊ ጠቀሜታ ያላቸው ሰብሎች በማምረት ሥራ
ላይ የተሰማሩት አረሶ አደሮች ከተቀሩት ልማዲዊ አርሶ አደሮች
የተለየ የክፍያ ተመን ሳይወጣለበት በእኩልነት የማያስከፍል
በመሆኑ፣
የአርብቶ አደሩን የገቢ ምንጭና የገቢ አቅም ልዩነት ያናዘበ የግብር
CONTENTS
Proclamation No 122/2008
A revised Proclamation to provide for rural
land use fee and agricultural activities income
tax in the South Nations, nationalities and
Peoples Regional State… page 1
A REVIESED PROCLAMATION TO PROVIDE
FOR RURAL LAND USE FEE AND
AGRICULTURAL ACTIVITIES INCOME TAX
IN THE SOUTH NATIONS, NATIONALITIES
AND PEOPLES REGIONAL STATE
agriculture sector capacity in generating government
revenue makes essential to provide the rule of law for rural
land use fee and agricultural income tax payment.
WHEREAS the existing rural land use fee and
agricultural income tax proclamation no. 91/2005:-
Does not give due consideration to farmers’ land
possession size variation that makes those with wider
range of land holding size to pay equally, and hence

1
አከፋፈል ተመን በተለይ ያላካተተ በመሆኑ፣ የግብር አሰባሰብና adversely affects the equity and fairness of the tax;
አከፋፈል ሥርዓቱን የተሟላ ማዛናዊ ለማድረግ አዋጁን አንደገና Peasant farmers engaged in production agricultural
ማውጣት አስፈላጊ ሆኖ በመገኘቱ፣ products having more economic value not rated
የደቡብ ብሔሮች፣ ብሔሰቦችና ሕዝቦች ክልል መንግሥት ምክር likewise, particularly; other than the customary ones.
ቤት በተሻሻለው የክልሉ ሕገ መንግሥት አንቀጽ  ንዑስ Doses not include the particular rate of taxation in
አንቀጽ /ሀ/ እቅ ቀ በተሰጠው ሥልጣን መሠረት የሚተለውን parallel with the special feature of the source & the
አውጇል!! level of the income of pastoralists; thus to enable the
tax collection and payment system holistic, fair and
ክፍል አንድ equitable makes essential to produce the proclamation
ጠቅላላ ድንጋጌዎች
anew.
1. አጭር ርዕስ
ይህ አዋጅ የደቡብ ብሐሮች፣ ብሐሰቦችና ሕዝቦች ክልል NOW, THEREFORE, in accordance with Article 51
መንግሥት የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የግብርና ሥራ sub Articles 3(a) and (i) of the revised regional
ገቢ ግብር ለማስከፈል እንደገና የወጣ አዋጅ ቁጥር Constitution, the South Nations, nationalities and
/ሺህ ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል፡፡ peoples station, the South nations, Nationalities and
2. ትርጓሜ Peoples Regional State council hereby proclaimed as
የቃሉ አገባብ ሌላ ትርጉም የሚያሰጠው ሆኖ ካልተገኘ follows:
በስተቀር በዚሀ አዋጅ ውስጥ
1. “የገጠር መሬት” ማለት የደቡበ ብ/ብ/ሕ/ክልል Part one
የአስተዳደር ወሰን አካል ሆኖ በማዘጋጃ ቤት ወይም General Provisions
አግባብ ባለው አካል ከተማ ተብሎ ከተሰየመ ወሰን ውጪ
ያለ መሬት ነው፡፡
2. “አርሶ አደር” ማለት የራሱንና የቤተሰቦቹን ፍላጐቶች 1. Short Title
ለማሟላት በዋነኛነት የቤተሰቡን ጉልበት መሠረት This proclamation may be cited as the “South
በማድረግ በግል የግብርና ልማት ሥራ የሚያቀሄድ Nations, Nationalities and Peoples Regional
ማናቸውም ሰው ወይም የገበሬዎች የሕብረት ሥራ State rural land use fee and agricultural income
ማህበር አባል ሆኖ በወል የግብርና ልማት የሚሰራ tax levying revised Proclamation N. 122/2008”
ማናቸውም ሰው ነው፡፡
2. Definition
3. “አብርቶ አደር” ማለት የራሱንና የቤተሰቦቹን ፍላጐት
In this proclamation, unless the context otherwise
ለማሟላት ለከብቶች እርባታምቹ ሁኔታዎተ ፍለጋ ከቦታ
requires:
ወደ ቦታ በመዘዋወር የጋሪዮሽ የግጦሽ መሬትንና ውሃን
1. “Rural Land” shall mean all land outside the
በመጠቀም በእንስሳት እርባትና በእንስሳት ውጤቶች
boundaries of the municipality or outside an
የሚተደደር ሰው ወይም የክሉሉ ሕብረተሰብ ክፍል ነው፡፡
area designated as town by appropriate body,
4. “የሕብረት ሥራ ማህበር” ማለት በሕብረት ሥራ which administratively bounded in the South

2
 ማህበራት ማቋቋሚያ አዋጅ ቁጥር / መሠረት
Nations, nationalities and Peoples region.
በክልሉ የተደራጀ የገበሬዎች የሕብረት ሥራ ማህበር
ነው፡፡ 2. “Peasant Farmer” shall mean may
individual person or member of a
5. “የመጠቀሚያ ክፍያ” ማለት በዚህ አዋጅ መሠረት
farmers’ agricultural cooperative who
ከክልሉ አርሶ አደር የሚጠየቅና የሚከፈል የገጠር መሬት
earns his/her living by farming the
መጠቀሚያ ዓመታዊ ክፍያ ነው፡፡
6. “የመሬት ኪራይ ክፍያ” ማለት በዚህ አዋጅ አንቀጽ  mainly based on his/her family labor for
ንዑሰ አንቀጽ  መሠረት ማንኛውም የመንግሥት house hold need.
የልማት ድርጅት ወይም የግል ባለሃብት በክልሉ የሚገኝ
የገጠር መሬት ለንግድና ኢንቨስትመንት ልማት ተግባር
3. “Pastoralist” shall mean an individual
በሊዝ ተከራይቶ አግባብ ባለው ሕግና በውል ስምምነት
በተወሰነው ምጣኔ መሠረት ለመሬቱ ኪራይ በየዓመቱ person or part of the regional society
የሚከፍለው የሊዝ ክፍያ ነው፡፡ moving from place to place looking for
7. “የገቢ ግብር” ማለት የመሬት ይዞታ መጠንና የእንስሳት
conducive situation of grazing land and
እርባታ ብዛት ባቤትነትን መሠረት በማድረግ ከእርሻ
water using communally and earns his/her
ሥራና ከእንስሳት እርባታ በሚገኝ ገቢ ለላየ በቁጥር
living by cattle rearing for household need.
ተወስኖ በአርሶ አደሩ ወይመ በአርብቶ አደሩ የሚከፈል
ግብር ነው፡፡
8. “የመሬት ይዞታ” ማለት በክልሉ በአንድ አካባቢ ወይም 4. “Cooperative” shall mean peasant farmers’
በተለያዩ ቦታዎች ሆኖ በአርሶአደር ወይም በአርብቶ አደር
agricultural cooperative organized in
ስም በይዞታነት የተመዘገበና ለግል ግጣሽም ጨምሮ
accordance with the cooperative societies
ለማናቸውም የግብርና ልማት ሥራዎች የተያዘ የገጠር
establishment proclamation No. 111/2007,
መሬት ነው፡፡
in the region.
9. “ግብር ሰብሳቢነት” ማለት የቀበሌ አስተዳደር ወይም
5. “Usage Fee” shall mean fee payable by the
የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻ ሥራ ወይም
የእንስሳት እርባታ ገቢ ግብር እነዲሰበሰብ በማመለከተው peasant farmers of the region for rural land
የቀበሌ አስተዳደር የሚወከል ሰው ነው፡፡ use, annually.

10. “ግብር አስገቢ” መ/ቤት ማለት የደቡብ ብሐሮች፣

6. “Lease Fee” in accordance with this
ብሐረሰቦችና ሕዝቦች ክልል መንግሠት የታከስ
proclamation Article 6 of sub Article 4, shall
አስተዳደር ባለሥልጣን እና በዞንና በአዋሳ ከተማ ዋና
mean the lease fee payable annually by any
ቅርንጫፍ፣ በልዩ ወረዳ፣ በወረዳና በሌሎች የሪፎርም
state farm organization or private investor for
ከተማ አስተዳደሮች የሚገኙት የባለሥልጣኑ ቅርንጫፍ
the rural land of the region they possess by
ጽ/ቤቶች ናቸው፡፡
lease for business investment purpose as per
11. “ባለሥልጣን” ማለት የደቡብ ብሔሮች ብሐረሰቦችና

3
 ሕዝቦች ክልል መንግሥት የታክስ አስተዳደር ባለሥልጣን
ማለት ሲሆን በክልሉ በየአስተዳደር እርከኖች የተዋቀሩት
የመ/ቤቱ ቅርንጫፍ ጽ/ቤቶችን ያካትታል፡፡
12. “መንግሥት” ማለት የደቡብ ብሔሮች፣ ብሔረሰቦችና
ሕዝቦች ክልል መንግሥት ነው፡፡
13. “በመስኖ እርሻ ተጠቃሚ” ማለት አንድ ስምንተኛ
ሄክታር ወይም ከዚያ በላይ ስፋት ባለው መሬት
/በይዞታውም ሆነ በተከራየው የእርሻ መሬት/ ላይ
የመስኖ ቦይ በመሥራት ከወንዝ ወይም ከኩሬ ውሃ ወደ
ማሳ በማስገባተ ከመደበኛው የዝናብ ወራት አዝመራ
በተጨማሪ በለሎች ወቅቶች ሰብል በማልማት
የሚጠቀም አርሶ አደር ማለት ነው፡፡
14. “በጫት ወይም በቡና እርሻ ወይም በሙዝ እርሻ
ተጠቃሚ” ማለት ካለው የእርሻ መሬት ውስጥ በአንዲ
ወይም ከዚያ በላይ በሆነ እነዚህ የሰብል ዓይነቶች ሩብ
ሄ/ር ወይም ከዚያ በላይ ስፋት ያለው መሬት በሰብሎቹ
ተሽፍኖ የሚገኝበት እና ምርቱንና ችግኙ በማዘጋጀት
በአካባቢውም ሆነ ከአካባቢው ውጭ ለሚገኙ ገበያዎች
በማቅረብ የሚጠቀም አርሶ አደር ማለት ነው ፡፡
15. “የአኘል አብቃይ” ማለት ካለው የእርሻ መሬት ውስጥ
ወይም በተከራየው መሬት አንድ ስምንተኛ ሄ/ር ወይም
ከዚያ በላይ ስፋት ባለው መሬት ላይ የፖም ዛፍ ተክሎ
ፍሬውን በመሸጥ የሚጠቀም አርሶ አደር ማለት ነው፡፡
16. “በበርበሬ ተክል ተጠቃሚ” ማለት ካለውየመሬት ይዞታ
ወይመ በተከራየው መሬት አንድ ስምንተኛ ሄ/ር ወይም
ከዚየ በላይ በሆነ መሬት ላይ የበርበሬ ችግኝ አባዝቶ
በመሸጥ ወይመ በርበሬ ተክሎ በማምረት ለገበያ
በማቅረብ የሚጠቀም አርሶ አደር ማለት ነው፡፡
17. “በመደበኛ እርሻ ተጠቃሚ” ማለት ከላይ ከንዑስ አንቀጽ
 እስከ  በተጠቀሱት የሰብል ልማት ሥራዎች
ያለተሰማራ ሆኖ በይዞታው ወይም በተከራየው የእርሻ
the rate fixed by the pertinent law and
concessional agreement.
7. “Income Tax” shall mean the tax payable
from peasant farmer or pastoralist on
income from agricultural activities and
cattle rearing based on the sixe of
landholding or the number of cattle
ownership on presumptive assessment.
8. “Landholding” shall man any rural land of
the region located in one area or different
areas that registered by the name of the
peasant farmer or pastoralist as possession
for whichever agricultural activities
including for private grazing purpose.
9. “Tax Collector” shall mean any kebele
administration or any person authorized or
designated by kebele administration to
collect rural land use fee and agricultural
activities income tax or cattle rearing
income tax.
10. “Tax Recipient Office” shall mean the
South Nations, Nationalities and Peoples
Tax Administration Authority including
the Zones and Awassa Town main branch
offices; Special Woredas. Woredas and
other reform Town administration Tax
branch Offices.
11. “Authority” shall mean the South Nations,
Nationalities and Peoples Regional State
4
 መሬት ላይ የዝናብ ወቅትን ብቻ ጠብቆ ከዓመታዊ
ሰብሎች ወይም ከቋሚ ሰብሎች ወይም ከደን ውጤቶች
ወይም ከእንስሳት እርባታ ወይም ከጥምር ግብርና ሥራ
ተሰማርቶ ምርት በመሰብሰብ የሚጠቀም አርሶ አደር
ማለት ነው፡፡
18. “በእንስሳት እርባታ ተጠቃማ” ማለት አመቺ የግጣሽ
ሳርና ውሃ ለማግኘት ከቦታ ወደ ቦታ በመንቀሳቀስና
በጋሪዮሽ በመጠቀም ከሚያረባቸው የቀንድ ከብቶች
ግመሎች እና ከእንስሳት ተዋጽኦ ምርት በመሰብሰብ
የሚጠቀም አርብቶ አደር ማለት ነው፡1
19. “የእርሻ ልማት ድርጅቶች” ማለት
ብ/ብ/ሕ/ክልል የአስተዳደር ወሰን ውስጥ
የመንግሥት የእርሻ ልማት ድርጅቶች ናቸው፡፡
20. “ሰው” ማለት የተፈጥሮ ሰው፣ የግል ባለሃብት፣ ድርጅት፣
የጋራ ልማት ማህበር ወይም የሰዎተ ሕብረት ሲሆን
ሌላን ሰው በመወከል ተቀማጭነቱ በኡትዮጵያ ውስጥ
ሆኖ የንግድ ሥራ የሚያካሂድ የንግድ
ይጨምራል፡፡
3. የተፈፃሚነት ወሰን
ይህ አዋጅ ተፈፃሚ የሚሆነው በደ/ብ/ብ/ሕ/ክ/መንግሥት
ውስጥ በገጠር አካባቢዎች በእርሻ ሥራ በተሰማሩ አርሶ
አደሮች፣ በእንስሳት እርባታ በተሰማሩ አርብቶ አደሮች እና
በእርሻ ልማት ሥራ ላይ በተሰማሩ የመንግሥት የልማት
ድርጅቶች ወይም የግል ባለሃብቶች ላይ ነው፡፡
4. የመጠቀሚያ ክፍያና የግብር ስሌት መሠረት
1. እንያንዳንዱ አርሶ አደር የማከፍለው የገጠር መሬት
መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር የሚወሰነው
ባለው የመሬት ይዞታ መጠን ሲሆን እያንዳንዱ አርብቶ
አደር የማከፍነው የእንስሳት እርባታ ገቢ
በባለቤትነት በሚየዛቸው የእንስሳት ቁጥር ብዛት ላይ
Tax Administration Authority including its
branch offices organized in the
administrative structures of the region.
12. “State” shall mean the Southern
Nations. Nationalities and Peoples’
regional State.
13. “User of Irrigated Agriculture” shall mean
a peasant farmer who benefits by
harvesting on a sixe of land about one-
በደቡብ eighth (1/8th) hectare or more size of his
የሚገኙ holding or rented land using river or pond
water by preparing irrigation canals on the
same, and thereby producing crops in
addition to his/her regular harvest during
the rainy season.
14. “Beneficiary of Chat or Coffee or Banana
ወኪልን Farm” shall mean a peasant farmer
who, within his landholding, manage to
cover about one-fourth (1/4th) hectare or
more sixe of it by one or more type of
these crops and who benefits from same
by taking the products and seedlings to
the local and or other remote markets.
15. “Apple Producer” shall mean a peasant
farmer who manage to cover a size of land
about one eights (1/8th) hectare or more
size of his land holding or rented land;
ግብር
thereby benefits by developing and selling
5
 ተመሥርቶ ይሆናል፡፡
2. ይህ የአርሶ አደሩና የአርብቶ አደሩ የክፍያ መሠረት
የሆነው መረጃ በቁጥር የሚያለግል ሲሆን በየጊዜው
እንደና ተሰብስቦ የሚጠናቀርና ከወቅቱ ሁኔታ ጋር
እንዲጣጣም የሚደረግ ይሆናል፡፡
ክፍል ሁለት
የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያ አፈፃፀም
5. የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያን ስለመክፈል
ማንኛውም አርሶ አደር በክልሉ ባው የገጠር መሬት ይዞታ
በዚህ አዋጅ አንቀጽ  መሠረት የተወሰነውን የመጠቀሚያ
ክፍያ በየዓመቱ የመክፈል ግዴታ አለበት፡፡
6. የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያ ተመን
1. በደቡብ ብሔሮች፣ ብሔረሰቦችና ሕዝቦች ክልል
የማገኝ ማንኛውም አርሶ አደር በክልሉ ባለው የገጠር
መሬት ይዞታ ስፋት አንፃር የሚከፍለው ዓመታዊ
የመጠቀሚያ ክፍያ ተመን ከዚህ በታች በተመለከተው
ሠንጠረዥ አንድ በተወሰነው መሠረት ይሆናል፡፡
2. የገጠር መሬት መቀጠሚያ ክፍያ ተመን
ተ.ቁ የመሬት ይዞታ መጠን የመጠቀሚያ
በሄከታር ክፍያ በብር
1 እስከ 0.5 ሄር 10
2 ከ 1.5 በላይ እስከ 1.0 15
3 ከ 1.0 በላይ እስከ 1.5 20
4 ከ 1.5 በላይ እስከ 2.0 25
5 ከ 2.0 በላይ እስከ 2.5 30
6 ከ 2.5 በላይ እስከ 3.0 35
7 ከ 3.0 በላይ እስከ 4.0 45
8 ከ 4.0 በላይ እስከ 5.0 55
9 ከ 5.0 በላይ እስከ 6.0 70
10 ከ 6.0 በላይ እስከ 7.0 85
11 ከ 7.0 በላይ በእያንዳንዱ 15
እስከ አንድ ሄድክታር ልዩነት
በተጨማሪ የሚከፈል
3. እያንዳንዱ አርሶ አደር ያለው የመሬት ይዞታ መጠን
apple seedlings or planting apple trees and
selling its fruits.
16. “Pepper Plant Beneficiary” shall mean a
peasant farmer who manage to cover one
eighth (1/8th) hectare or more size of his
landholding or rented land and; thereby
benefits by developing pepper seedlings or
planting same and benefits by taking to the
market.
17. “Customary Farm Beneficiary” shall
mean a peasant farmer who cultivates
on won landholding or rented
agricultural land by only waiting for the
rainy season and benefits from annual
crops or permanent crops or forest
products or livestock raising or mixed
farming engagements that not include
the engagements mentioned here above
from sub Article 13 to 16 activities.
18. “Beneficiary From Cattle Rearing” shall
mean the pastoralist who benefits from
rearing domestic horn animals and camels
cattle and their byproducts by moving from
place to place after conductive situation of
grazing grass and water using communally.
19. “Agricultural Development Enterprises”
6
 የማያስታውቀው በባለቤትነት ለያዘው መሬት የይዞታ
ማረጋገጫነት በተሰጠው ሠርተፊኬት ላይ shall mean the state farms that situated in
የተመለከተው የይዞታ መጠን ይሆናል፡፡ the administrative boundary of the region.
4. የመንግሥት የእርሻ ልማት ድርጅቶች እና በእርሻ ሥራ
ላይ የተሰማሩ የግል ባለሃብቶች በነፃ ገበያ ኢኮኖማ
በአትራፊነት የሚንቀሳቀሱ በመሆኑናቸው አግባብ
ባለው ሕግና ስለገጠር መሬት ሥልጣኑ ከተሰጠው አካል 20. “Person” shall mean any Natural Person,
ጋር አስቀድሞ በፊፀሙት የውል ስምምነት ላይ
Sole Proprietor, body, joint venture, or
በተመለተው የኪራይ ክፍያ ምጣኔ መሠረት የገጠር
association of persons (including a
መሬት ኪራይ የመክፈል ግዴታ አለባቸው፡፡
business representative residing and doing

ክፍል ሦስት business in Ethiopia on behalf of the

የግብርና ሥራ ገቢ ግብር አከፋፈል principal)

3. “Implementation Boundaries”
7. የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር ስለመክፈል This proclamation shall be implemented in the
ማንኛውም አርሶ አደር በተሰማራበት የእርሸ ሥራ South Nations, Nationalities and Peoples
ከሚያገኘው ገቢ ላይ በዚህ አዋጅ አንቀጽ  ላይ Region on peasant farmers engaged on
የተወሰነውን የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር በየዓመቱ የመክፈል agricultural activities, on pastoralists engaged
ግዴታ ክፍያ ተመን፣ on cattle rearing and on enterprises of state

8. የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር ክፍያ ተመን farming organizations or private investors

1. በደቡብ ብሔሮች፣ ብሔሰቦችና ሕዝቦች ክልል የማገኝ
ማንኛውም እርሶ አደር የሚፍለው ዓመታዊ የእርሻ
ሥራ ገቢ ግብር ተመን ከዚህ በታች በተመለከተው
ሠንጠረዥ ሁለት በተወሰነው መሠረት ይሆናል፡፡
2. የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር ተመን
deployed on agricultural activities in the rural
rears.
4. “Base of Usage Fee and Income Tax
Payment”

ከመደበኛ ከመስኖ፣ 1. The payment of rural land use fee and

የእርሻ ከሙዝ ከቡናና agricultural activities income tax of the
የመሬት ይዞታ መጠን ሥራ ገቢ ከጫት እርሻ
ተ.ቁ በሄክታር ግብር እና ከፖም peasant farmers and cattle rearing
ተመን ተክልና
income tax of the pastoralist are based
ከበርበሬ ተክል
ተጠቃሚ on the certified holding of the size of
የእርሻ ሥራ
ገቢ ግብር land and the number of cattle ownership
ተመን
1 እስከ 0.5 ሄ/ር 10 15

7
2 ከ 0.5 በላይ እስከ 1.0 15 20 by same, respectively.

3 ከ 1.0 በላይ እስከ 1.5 20 25 2. The aforementioned consolidated data will

4 ከ 1.5 በላይ እስከ 2.0 25 30
remain valid to be used as the presumptive
5 ከ 2.0 በላይ እስከ 2.5 30 35
base; and would be gathered and updated
6 ከ 2.5 በላይ እስከ 3.0 35 40
periodically.
7 ከ 3.0 በላይ እስከ 4.0 45 50
8 ከ 4.0 በላይ እስከ 5.0 55 60
PART TWO
9 ከ 5.0 በላይ እስከ 6.0 70 75
RURAL LAND USE FEE PAMENT
10 ከ 6.0 በላይ እስከ 7.0 85 90
11 ከ 7.0 በላይ በእያንዳንዱ 15 birr 20
5. Rural land Use Fee Payment
እስከ አንድ ሄድክታር
ልዩነት በተጨማሪ Any peasant farmer who holds rural land for
የሚከፈል
agricultural activities in the region shall be
3. ከላይ ከተጠቀሱት በተጨማሪ ሌሎች ኢኮኖሚያዊ
subject to pay the land usage fee, annually, in
ጠቀሜታ ያላቸው ሰብሎች ቢኖሩ ለማካተት በደንብ
ሊወሰን ይችላል፡፡ accordance with Article 6 of the Proclamation.

9. የእንስሳት እርባታ ገቢ ግብር ክፍያ ተመን 6. Rural Land Use Fee Payment Rate
1. በደቡብ ብሔሮች፣ ብሔሰቦችና ሕዝቦች ክልል ከዚህ 1. The annual usage fee payment
በታች በአንቀጽ  በተቀጠሱ አካባቢዎች የሚገኝ
ማንኛውም አርብቶ አደር የማከፍለው ዓመታዊ corresponding with the rural
የእንስሳት እርባታ ገቡ ግብር ተመን ከዚህ በታች landholding of any peasant farmer in
በተመለከተው ሠንጠረዥ ሦስት በተመለነው መሠረት
ይሆናል፡፡ the South nations, Nationalities and
2. የእንስሳት ሃብት እርባታ ገቢ ግብር ተመን /ሠ-3/
Peoples Region shall be according to
የእንስሳት ብዛት /የቀንድ የእንስሳት ሃብት ገቢ the assessment in the schedule one
ተ.ቁ
ከብቶችና ግመሎች/ ግብር ተመን /በብር/ hereunder.
1 እስከ 1 ዐ 10 2. Rural Land Use Fee Rate
2 ከ 11 እስከ 25 20
Ser. Land Holding Size Amount of usage
3 ከ 26 እስከ 5 ዐ 35
No (in hectare) fee payment (in
4 ከ 51 እስከ 75 45
Birr)
5 ከ 76 እስከ 100 60
1 Up to 0.5 h/r 10
6 ከ 1 ዐ 1 እስከ 15 ዐ 75
2 Above 0.5 up to 1.0 15

8
7 ከ 151 እስከ 2 ዐዐ 90 3 Above 1 up to 1.5 20
4 Above 1.5 up to 2.0 25
8 ከ 2 ዐዐ በላይ በእያንዳንዱ ተጨማሪ እስከ 5 ዐ ከብት
5 Above 2.0 up to 2.5 30
ብር 1 ዐ በተጨማሪነት ይከፍላል፡፡
6 Above 2.5 up to 3.0 35
3. በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ  የተጠቀሱት እንስሳት
7 Above 3.0 up to 4.0 45
እያንዳንዳቸው የሚሰጡት ጠቀሜታ ከሌላው ሲነፃፃር 8 Above 4.0 up to 5.0 55
ያለው መጠን እኩሌታ የሚመዘንበት ዝርዝር አሠራር 9 Above 5.0 up to 6.0 70
10 Above 6.0 up to 7.0 85
በደንብ ይወሰናል፡፡
11 Above 7.0 for each 15 birr
10. በዚህ አዋጅ አንቀጽ  የተመለከተው አጠቃላይ ድንጋጌ up to one hectare
እንደተጠበቀ ሆኖ በስሙ የተመዘገበ የመሬት ይዞታ ኖሮት more to be paid
additionally
ግማሽ ሄክታር ወይም ከዚያ በላይ ስፋት ባለው መሬት ላይ
3. Every farmer shall declare the size of
በማንኛውም የእርሻ ሥራ በተጨማሪነት ተሰማርቶ ምርት
landholding under his/her possession
በመሰብሰብ ተጠቃማ መሆን የቻለ አርብቶ አደር የመሬት
መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር የአከፋፈል ተመን according to the size indicated at the
አርሶ አደሩ በማከፍለው በዚህ አዋጅ ደአንቀጽ  እና  landholding certificate at hand.
በተወሰነው ተመን መሠረት ይሆናል፡፡
11. በዚህ አዋጅ አንቀጽ  የተደነገገውን የአርብቶ አደር 4. The state farming organizations and private
የእንስሳት እርባታ የገቢ ግብር ተመን የማመለከታቸው agricultural investors in the region, as the
የክልሉ አካባቢዎች በደቡብ ኦሞ ዞን፣ የሠላማጐ፣ የማሌ፣ profit making business investors in free
የበናፀማይ፣ የዳሰነች፣ የኛንጋቶምና የሐመር ወረዳዎች፤ market, shall above the obligation to pay
በቤንች ማጂ ዞን የሱርማ ወረዳ እና በካፋ ዞን በዴቻ ወረዳ the annual land lease fee based on the lease
የ 6 ቱ የአርብቶ አደር ቀበሌወች ውስጥ ነዋሪ የሆኑ አርብቶ rate mentioned in the pertinent law and
አደሮች ብቻ ይሆናል፡፡
concessional agreement they made

12. የገጠር መሬት ኪራይ ክፍያ፣ የገጠር መሬት መጠቀሚያ beforehand with the authorized entity for
ክፍያና የግብርና ሥራ ገቢ ግብር የመክፈያ ጊዜ፣ the rural land
1. በዚህ አዋጅ መሠረት ከክልሉ አረሶ አደሮች እና አርብቶ
አደሮች የሚጠየቅ የግብርና ሥራ ገቢ ግብር እና የገጠር
PART THREE
መሬት መጠቀሚያ ክፍያ የሚሰሰበሰው በየበጀት ዓመቱ
AGRICULTURAL ACTIVITIES INCOME
ከጥቅምት  እስከ ማያዝያ  ባለው ጊዜ ውስጥ
መክፈል ይኖርበታል፡፡ TAX PAYMENT
2. ከመንግሥት የእርሻ ልማት ድርጅቶች እና በእርሻ ሥራ
7. Payment of Agricultural income tax
ላይ ከተሰማሩ የግል ባለሃብቶች የሚፈለገውን የገጠር
Any peasant farmer shall have the obligation to pay
መሬት ኪራይ ክፍያ የሚፈፀመው መሬቱን ሲረከቡ
agricultural income tax, annually, on the income
በመቶ ቅድመ ክፍያ እና ቀሪው  በመቶ በውሉ ጊሪ
he/she generates from engagements on agricultural

9
 የዓመቱ ከጥቅምት  እስከ ማየዝያ  ባለው ጊዜ
ወስጥ መክፈል ይኖርበታል፡፡ activities in accordance with Article 8 of this
proclamation.
8. Rate Of Agricultural Income Tax
1. The agricultural activities income tax
13. የአርሶ አደሩ ግዴታ annual payment rate of any peasant farmer
1. ለአዋጁ መልካም አፈፃፀም ማንኛውም አርሶ አደር residing in the South Nation, Nationalities
and Peoples Region shall be according to
ያለው ትክክለኛ የመሬት ይዞታውን ልክ በእጁ ላይ the assessment in the following schedule
በሚገኘው የይዞታ ማረጋገጫ ሠራተፊኬት ላይ two.
የተመለከተውን መጠን መሠረት በድረግ የታክስ 2. Rate Of Agricultural Income Tax

አስተዳደር ባለሥልጣን በሚያወጣው መመሪያ ላይ

በሚገልፀሙ አኳኋን መሠረት ከሐምሌ  በፊት
Ser. Rate of Rate of
ለቀበሌው አስተዳደር በየጊዜው የማስታወቂያ ግዴታ No ordinary irrigation,
አለበት፡፡ farming banana, coffee,
Land Holding Size income chat, apple &
2. ማንኛውም አርሶ አደር በዚህ አዋጅ አንቀጽ  እና  (in hectare) tax (in pepper
birr) plantationas
የተወሰነውን የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻ agricultural
ሥራ ገቢ ግብር በአንቀጽ  በተገለፀው የጊዜ ገደብ income
tax (in birr)
ውስጥ ለግብር ሰብሳቢው በደረሰኝ የመክፈል ግዴታ 1 Up to 0.5 h/r 10 15
አለበት፡፡ Above 0.5 up to 1.0 15
2 20
14. የአርብቶ አደሩ ግዴታ
3 Above 1.0 up to 1.5 20 25
1. ለግብሩ አወሳሰን ቀናነት ሲባል ማንኛውም አርብቶ
4 Above 1.5 up to 2.0 25 30
አደር በባለቤትነት የያዛቸው ትክክለኛው የእንስሳት
5 Above 2.0 up to 2.5 30 35
ሃብት /የቀንድ ከብቶችና ግመሎች/ ብዛት ልክ
6 Above 2.5 up to 3.0 35 40
ባለሥልጣኑ በማያወጣው መመሪያ ላይ በሚገለፀው
7 Above 3.0 up to 4.0 45 50
አኳኋን መሠረት ከነሐሴ  በፊት ለቀበለው
አስተዳደር ወይም የአርብቶ አደር ተወካዮች ላሉበት 8 Above 4.0 up to 5.0 55 60
የቀበሌ ገማች ኮማቴ በየጊዜው በማሳወቅ ገብሩን 9 Above 5.0 up to 6.0 70 75
እንዲወስን የማድረግ ግዴታ አለበት፡፡ 10 Above 6.0 up to 7.0 85 90
11 Above 7.0 for every 15 birr 20
up to one hector
2. ማንኛውም አርብቶ አደር በዚህ አዋጅ አንቀጽ  more to be paid
የተወሰነውን ግብር በአንቀጽ  በተገለኀው የጊዜ additionally
3. The inclusion of additional crops having
ገደብ ውስጥ ለግብር ሰብሳቢው በደረሰኝ የመክፈል
ግዴታ አለበት፡፡ more economic value other than those
mentioned hear above, if any, may be

10
 ክፍል አራት
የግብር ሰብሳቢ አካላት የአስፈፃሚ አካላት እና የግብር አስገቢ
ተግባርና ኃላፊነት
15. የቀበሌ አስተዳደር ተግባርና ኃላፊነት
1. በቀበሌው ም/ቤት ጉባኤና በተለያዩ የሕዝብ መድረኮች
የአዋጁን አስፈላጊነት፣ ዓላማና ጠቀሜታ ለሕብረተሰቡ
በማሳወቅ አርሶ አደሩና አርብቶ አደሩ በአዋጁ
የተጣለበትን ግዴታ ለይቶ በመገንዘብ
እንዲፈፀም ማስቻል አለበት፡፡
2. እያንዳንዱ አርሶ አደር ወይም አርብቶ
ያስታወቀበውን የመሬት ይዞታ መጠን
የእንስሳት ልክ መረጃ ትክክለኛነት አመሳክሮና አረጋግጣ
የታክስ አስተዳደር ባሥልጣን በሚያወጣው መመሪያ
መሠረት ለወረዳው አስተዳደር ያሳውቃል፡፡
3. አዋጁን ተግባራዊ ለማድረግ ማንኛውም የቀበሌ
አስተዳደር የታክስ ባለሥልጣኑ በማያዘጋጀው ቅፃቅጽ
መሠረት በቀበሌው ውስጥ የሚኖሩ አርሶ አደሮችን
ወይም አርብቶ አደሮችን ስም ዝርዝር ከእያንዳንዳቸው
የመሬት ይዞታ መጠን ወይም የእንስሳት ብዛት መጠን
ጋር በየዓመቱ ተጨማሪ ግብር ከፋዮችን በማካተት
ከመስከረም  ቀን በፊት ለወረዳው አስተዳደር
የማሳወቅ ግዴታ አለበት፡፡
4. የተወሰነው የግብርና ሥራ ገቢ ግብር እና የመሬት
መጠቀሚያ ክፍያ ልክ በወረዳ አስተዳደር ም/ቤት ፀድቆ
ሲተላለፍለት ዝርዝር በቀበሌው ጽ/ቤት በመለጠፍ
ለሕብረተሰቡ ግልጽ ማድረግና ከእንዳንዱ አርሶ አደር
ወይም አርብቶ አደር ላይ የሚፈልገውን በዚህ አዋጅ
በተወሰነው የጊዜ ገደብ ውስጥ በመሰብሰብ በየወሩ
ለወረዳው የታክስ አስተዳደረር ጽ/ቤት የሰበሰበውን
determined in the due regulation.
9. Rate Of Cattle Rearing Income Tax
1. The cattle rearing income tax annual
payment rate of any pastoralist of the
region residing in the areas mentioned at
Article 11 hereunder shall be according to
the assessment in the following schedule
three.
2. Cattle Rearing Income Tax Rate (T-3)
በአግባቡ
Ser. Number of Amount of cattle
No domestic horn rearing income tax
animals and camels payment (in birr)
አደር cattle
ወይም 1 Up to 10 10
2 From 11 up to 25 20
3 From 26 up to 25 35
4 From 51 up to 25 45
5 From 76 up to 25 60
6 From 101 up to 25 75
7 From 151 up to 25 90
8 Above 200 for every additional cattle up to
50, will pay birr 10 more for per additional
one
3. The system of weighting the equivalency
ratio of the corresponding use value of
every cattle animal versus anther that
specified in sub Article 2 of this Article
will be determinate in the due regulation.
10. Being the provision mentioned in Article
9 of this proclamation intact, any
pastoralist possessing the landholding
registered by same, and hence mange to
cultivate half hectare or more area of rural
11
 ገንዘብ በሙሉ በደረሰኝ ገቢ የማድረግ ግዴታ አለበት፡፡
5. በአሰባሰቡ ሂደትም ለተቀበለው ገንዘብ ለዘርፉ ተለይቶ
የተዘጋጀውን የገቢ መሰብሰቢያ ደረሰኝ ለእያንዳንዱ
ከፋይ የመስጠት እና የተሰራባቸው ደረሰኞች በሙሉ
ወዲያውኑ ለወረዳው ተመላሽ የማድረግ ግዴታ
11. Pastoralists
አለበት፡፡
6. በዚህ አዋጅ በተጣለበት ግዴታ መሠረት የመሬት
ይዞታው መጠን ወይም የእንስሳት እርባታው ብዛት
በተወሰነው የጊዜ ገደብ የላስታወቀ ወይም አሳንሶ
ያስታወቀ አርሶ አደር ወይም አርብቶ አደር በቀበሌው
ቢናር የጊዜ ገደቡ በተቀናቀቀ በ ቀናት ጊዜ ውስጥ
landholding as engaging on whatever
agropostioralist activity shall pay rural land
usage fee and agricultural activity income tax
in accordance with the rate fixed for a peasant
farmer in Article 6 and 8 of this proclamation.
which subjected to the
provision in Article 9 of this
proclamation and then liable for income
tax payment rated for same in the region are
those pastoralist residing in Salamago, Male,
Benatsemay, Dassenech, Nayangatom and
Hamer wordas of DobuOmo Zone; in Surma
Woreda of bench Maji Zone and in the six

የቀበሌ ገማች ኮሚቴ ማዋቀር የክፍያውና የግብሩ
መሠት ተገምቶ እነዲቀርብ የማድረግ ሥልጣንና ግዴታ
አለበት፡፡
7. ማንኛውም አርሶ አደር ወይም አርብቶ አደር
የተወሰነለትን የገቢ ግብር እና የመሬት መጠቀሚያ
ክፍያ በዚህ አዋጅ በተደነገገው የጊዜ ገደብ ያልከፈለ
እንደሆነ በቀበሌው የፍትህ አካላል ክስ በመመስረት
በሕግ አስገዳጅነት እንዲከፈል ያደርጋል፡፡
16. የወረዳ አስተዳደር ተግባርና ኃላፊነት
1. በተለያዩ የሕዝብ ም/ቤቶች ጉባኤዎች እና የሕዝብ
መድረኮች የአዋጁን አስፈላጊነት፣ አለማና
ጠቀሜታዎቹ ለሕብረተሰቡ፣ ለቀበሌ አመራሮችና
indentified pastoralist kebeles in Decha
Woreda of Kafa Zone of the region.
12. Time Of Lease Fee, Agricultural Income
Tax and Land Use Fee Collection
1. The agricultural activities or cattle rearing
income tax and rural land use fee levied
according to the proclamation on the
peasant farmers and pastoralists of the
region shall be collected between tikimit 1
and miazia 30 E.C (October 10 and May 8
of G.C.) of every year.

ለሕዝብ ተወካዮች በማሳወቅ በአዋጁ የተጣለባቸውን

2. The land lease fee payment required from
ግዴታዎች ተገንዝበው የሚጠበቅባቸውን በአግባቡ
the state farming organizations and private
እንዲፈጽሙ ማስቻል ይኖርበታል፡፡
agricultural investors shall be paid 50% of
the total amount as down payment while
2. በቀበለ አስተዳደር ተዘጋጅቶ የቀረበለትን የእያንዳንዱን
they take over the rural land and the other
አርሶ አደር ወይም አርብቶ አደር የይዞታ መጠን ወይም

12
 የእንስሳት እርባታ ብዛት ልክ ትክክለኛነቱን አመሳክሮ remaining 50% on installment base
በማረጋገጥ መረጃው ለወረዳው የታክስ አስተዳደር annually through out the lease period from
ጽ/ቤት ወዲያውኑ በማስተላለፍ ከእያንዳንዱ አርሶ Tikimit 1 to Miazia 30 of every year.
አደር ወይም አርብቶ አደር የሚፈለገውን የገቢ ግብር
እና የመሬት መጠቀሚያ ክፍያ መጠን በወቅቱ
እንዲወሰን ያደርጋል፡፡
3. በታክስ አስተዳደር ጽ/ቤት ተወስኖና በየቀበሌው
13. Obligation of the Farmer
ተለይቶ የቀረበለትን ከእንዳንዱ አርሶ አደር ወይም
አርብቶ አደር የማፈለገውን የገቢ ግብር እና የመሬት 1. Any peasant farmer shall have the
መጠቀሚያ ክፍያ መጠን መረጃ መርምሮ በማጽደቅ obligation to declare the actual size of land
በዚሁ መሠረት እንዲሰበሰብ ከመስከረም  በፊት holding, as per the possession certificate
ለየቀበሌው አስተዳደር ያስተላለፋል፡፡ belongs to same, to the kebele

4. የመጠቀሚያ ክፍያና የገቢ ግብር በዚህ አዋጅ Administration before August 23,
በተወሰነው የጊዜ ገደብ ውስጥ በቀበሌው አስተዳደር periodically, according to the condition
/በግብር ሰብሳቢው/ መሰብሰቡን እና ገንዘቡንና that will be issued by Tax Administration
የተሠራባቸውን ደረሰኝ ጥራዞች ለግብር አስገቢው Authority for the sake of good
መ/ቤት በወቅቱ ገቢ መደረጉን ከመከታተልና implementation of this proclamation.
የማረጋገጥ ኃላፊነት አለበት፡1
2. Any peasant farmer shall have the
5. የማፈለግባቸውን የገቢ ግብር እና የመጠቀሚያ ክፍያ
obligation to pay agricultural income tax
በወቅቱ ሳይከፍሉ የቀሩ አርሶ አደሮችና አርብቶ አደሮች
and rural land use fee for the tax collector
የቀበሌው አስተዳደር ለየቀበሌው የፍትህ አካል ቀርበው
ከነመቀጫው እንዲከፍሉ ማድጉን ይከታተላል፣
by receipt, according to articles 6 and 8 of

ያረጋግጣል፡፡ this proclamation during the period of time

mentioned in Article 12 of same.

17. የታከስ አስተዳደር ባለሥልጠነ /የግብር አስገቢ መ/ቤት/

14. Obligation of the pastoralist
ተግባርና ኃላፊነት
1. Any pastoralist shall have the obligation to
1. በዚሀ አዋጅ መሠረት በክለሉ አርሶ አደርና አርብቶ አደር
ላይ የተጣለው የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያና declare the actual number of cattle of
የግብርና ሥራ ገቢ ግብር አወሳሰንና አሰባሰብ በሕጉ domestic horn animals and camels woned
መሠረት መፈፀሙን ይከታተላል፣ ይቆጣጠራል፡፡ currently to the Kebele Administration or
Estimating Committee ( which include
2. ለአዋጁ መልካም አፈፃፀም የሚደግፉ የተለያዩ
representative of pastoralists and kebele

13
 መመሪያዎተና የመረጃ መሰብሰቢያ፣ ማጠናቀሪያ
ማስተላለፊያ አስፈላጊ የሆኑ ቅፃ ቅፆች እና
መዛግብቶች ያዘጋጃል፣ ተግባራዊ ያደርጋል፣
ይከታተላለ፣ ያረጋግጣል፡፡
3. ከወረዳው አስተዳደር ፤ቤት ተረጋግጣ የሚተላለፍለትን
በየቀበሌው ተለይቶ የተዘጋጀው የአርሶ አደሩ የመሬት
ይዞታ ስፋት እና የየአርብቶ አደሩ የእንስሳት እርባታ
ሃብት ብዛት ዝርዝር መረጃ መሠረት በማረደግ በአዋጅ
አንቀጽ  አንቀጽ  እና አንቀጽ  እንደተደነገገው
ከእያንዳንዱ አርሶ አደር የሚፈለገውን የገጠር መሬት
መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻሥራ ገቢ ግብር እና
ከእያንዳንዱ አርሶ አደር የሚፈለገውን የገጠር መሬት
መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር እና
ከእያንዳንዱ አርብቶ አደር የማፈለገውን የእንስሳት
እርባታ ገቢ ግብር መጠን በመወሰን ዘርዝር መረጃወን
በየቀበሌው አዘጋጅቶ ለወረዳው አስተዳደር ም/ቤት
ከመስከረም በፊት ያስተላልፋል፡፡
4. በዚሀ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ  መሠረት የተዘጋጀው
የክፍያና የግብር መሠረት የሆነው መረጃና ከእያንዳንዱ
አርሶ አደርና ከእያንዳንዱ አርብቶአደር በየዓመቱ
መከፈል የሚገባው ትክክለኛው የመጠቀሚያ ክፍናየና
የገቢ ግብር መጠን መረጃ የሚያዝበትና ትክክል
የሚደረግበት የባህር መዝገብ የማዘጋጀትና በየቀበሌው
አንፃር ለይቶ የመመዝገብ ግዴታ አለበት፡፡
5. የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የግብርና ሥራ ገቢ
ግብር መሰብሰቢያ በክለሉ መንግሥት ተለይቶ
የተዘጋጀው የገቢ ደረሰኝ ሥርጭተና አመላለስ መረሀዳ
በመያዝ ይከታተላል፣ ያረጋግጣል፡፡
6. በቀበሌው አስተዳደር ከቀበሌው አርሶ አደሮች ወይም
አርብቶ አደሮች በሕጋዊ የገቢ ደረሰኝ የሰበሰበውን
officials) before August 23. Periodically,
according to the condition that will be
issued by the Authority for the purpose of
duly assessment of tax payable.
2. Any pastoralist shall have the obligation to
pay income tax to the tax collector
according to Article 9 of this proclamation
in the period of time mentioned in Article
12 of same; by the particular .
PART FOUR
DUTISE AND RESPONSIBILITIES OF TAX
COLLECTORS, EXECUTIVES AND TAX
AUTHORITY.
15. Duties and Responsibilities of Kebele
Administration
1. By clarifying the rationale, the objective
and the vitality of the proclamation for the
society via using the kebele council
assemblies and various public forums, it
shall enable the peasant farmers and
pastoralists to comprehend their duties
deployed in the proclamation and actualize
same.
2. Shall submit the landholding size or the
cattle ownership size data that declared by
every peasant farmer or pastoralist, by
14
 verifying and confirmation, to the Woreda
የክፍያና የግብር ገንዝብ ስለትክክለኛነቱ አረጋግጦ
Administration in accordance with the due
በደረሰኝ በመቀበልና የተገቢው የገቢ ሂሣብ ኮድ
directive that will be issued by the Tax
በመመዝገብ ለወረዳው ግምጃ ቤት በደረሰኝ ገቢ
Administration Authority.
ማድረገ አለበት፡፡
3. At the coming into effect of the
7. በዚሁ መሠረት እያንዳንዱ አርሶ አደርና አርብቶ አደር
የከፈለውን መጠን ከቀበሌው በማደርሰው የገቢ proclamation, in accord with the formats

መሰብሰቢየ የተሠራበት ደረሰኝ 2 ኛ ኮፒ ላይ የሰፈረው developed by the regional Tax

መረጃ በባህር መዝገቡ በማወራረስ የአሰሳሰቡ Administration Authority, every kebele

ሕጋዋነትና ትክክለኛነት ይከታተላል፣ ያረጋግጣል፡፡ administration shall have the obligation to
በወቅቱ ያለከፈሉ አርሶ አደሮችና አርብቶ አደሮች submit the list of peasant farmers and
በመለየት ዝርዝር መረጃወን አዘጋጅቶ ለቀበሌው ፍትህ pastoralists, by including the new comers,
አካል ቀርበው በሕግ አስገዳድጀነት ከነመቀጫው residing in the kebele with the
እንዲከፍሉ እንዲደረግ ለወረዳው ቀበሌ አስተዳደር corresponding size of their landholding or
ያስተላለፋል፤ አፈፃፀሙን ይከታተላል፡፡
cattle ownership to the woreda

8. በዚህ አዋጅ አንቀጽ  ንዑስ አንቀጽ  በተጠቀሰው administration office before the 1st of
መሠረት በገጠር መሬት የልማት ሥሪዎች Meskerem E.C. (11th of Spetember G.C) of
የሚያከናውኑ የመንግሥት የልማት ድርጅቶችና የግል every year.
ባሃብቶች በኢንቨስትመንት ሕጉና አስቀድሞ በፈፀሙት 4. While the woreda administrative council
የውል ስምምነታቸው መሠረት መክፈል የሚገባቸውን delivers the approved agricultural income
የመሬት ኪራይ ክፍያ ተከታትሎ በመወሰን፣ tax and land use fee assessment list of the
በመሰብሰብና በተገቢው የሂሣብ ኮደ በመመዝገብ
kebele, it shall have the obligation to post
ለወረዳው ግምጃ ቤት በወቅቱ ገቢ ማድረግ አለበት፡፡
the list of the assessement at the kebele
9. ስለአዋጁና አዋጁን መሠረት በማድረግ ለሚወጡ
office to be transparent for the society and
ደንብና መመሪያዎች መልካም አፈፃፀም ለወረዳው
then collect the required amount from
አስተዳደር አካላትና ለቀበሌ አስተዳደር አካላት ተገቢው
every peasant farmer or pastoralist within
የግንዛቤ ማስጨበጫ ሴሚናር በመስጠት በሕጉ
the time interval indicated in this
የተጣለባቸውን ኃላፊነት እንዲፈጽሙ ይደግፋል፣
ይከታተላል፡፡ proclamation; and hence after deliver the
whole collected money monthly to the
woreda tax office by taking legal receipt, in
return.
5. While earring out the collection task

15
 they shall have the obligation to provide
18. ደረሰኝ ስለመስጠት
the particular receipt for each tax payer
1. እያንዳንዱ አርሶአደር ወይም አርብቶ አደር በዚህ አዋጅ
in return, and shall return back all the
መሠረት ለሚፈጽመው ክፍያ ከግብር ሰብሳቢው ሕጋዊ
ደረሰኝ ወዲያውኑ የማግኘት መብትና ግዴታ አለበት፡፡ used receipt pads to the woreda, right
2. በዚህ አዋጅ መሠት የሚከፈል የመሬት መጠቀሚያ then.
ክፍያና የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር ክፍያ የሚሰበሰበው
የክልሉ መንግሥት ለዘርፉ ለይቶ በማያጋጀው የገቢ
መሰብሰቢያ ደረሰኝ ብቻ ይሆናል፡፡
6. Shall have the power and obligation to
ክፍል አምስት estimate the payment base via forming
ልዩ ልዩ ድንጋጌዎች estimation committee at the kebele level
within 15 days past the due date, for
19. ስለመቀጫ
those peasant farmer or pastoralist, if
1. ማንኛውም አርሶ አደር ወይም አርብቶ አደር በዚህ
any, violates the obligation to declare
አዋጅ የተጣለበትን ግዴታ በመተላለፍ የመሬት
ይዞተውን መጠን ወይም የእንስሳት እርባታው ብዛት the landholding or cattle rearing size in
በወቅቱ በቀበሌው ለአስተዳደር ሳያሳውቅ ከቀረበ the due date.
ወይም አሳንሶ ካስታወቀ ባለስታወቀው ወይም አሳንሶ
ባስታወቀው የይዞታ መጠን ወይም የእንስሳት እርባታው
ብዛት እንፃር መክፈል የሚገባውን የመሬት መጠቀሚያ 7. Shall charge the defaulters at the local
ክፍያና የግብርና ሥራ ገቢ ግብር ላይ  በመቆ መቀጫ justice body for enforcement against any
በተጨማሪነት የከፍላል፡፡ peasant farmer or pastoralist who fails to
2. ማንኛውም አርሶ አደር ወይም አርብቶ አደር በዚህ effect the due payment of income tax and
አዋጅ መሠረት ሊከፍል የሚገባውን የገጠር መሬት
land use fee within the duration of payment
መጠቀሚያ ክፍያና የገቢ ግብር በተወሰነው የጊዜ ገደብ
period, according to this proclamation.
ውስጥ ሳይከፍል የቀረ ክፍያው ወይም ግብሩ በዘገየበት
የሚጣለው በእያንዳንዱ ወር የክፍያውንና የግብሩን
16. Duties and Responsibilities of the
ሁለት በመቶ /በመቶ/ መብለጥ የለበትም፡፡
Woreda Administration
3. ከቀበሌው ግብር ከፋይ ነዋሪዎች የሰበሰበውን ግብር እና 1. By clarifyin the rationale, the objective and
የመጠቀሚያ ክፍያ እንዲሁም የተሰበሰበበት ደረሰኝ the vitality of the proclamation for the
በወቅቱ ለወረዳው የታክሰ አስተዳደር ጽ/ቤት ገቢ
society, Kebele administrator, and peoples
ሳያደርግ ወይም ሳያቀርብ የቀረ የቀበሌ አመራር አግባብ
representatives via using the various public

16
 ባለው የወንጀል ሕግ መሠረት ይቀጣል፡፡
4. በዚህ አዋጅ በአንቀጽ  ንዑስ አንቀጽ  እና በአንቀጽ
 ንዑስ አንቀጽ  በተደነገገው መሠት የገጠር
መሬት ኪራይ ክፍያ ያልከፈለ ማናቸውም የመንግሥት
የእርሻ ልማት ድርጅት ወይም የግል ባለሃብት በክልሉ
የገቢ ግብር አዋጅ ቁጥር / መሠረት ሳይከፈል
በዘገየበት መቀጫ በተጨማሪነት ይከፍላል፡፡
20. ስለ የማበረታቻ አበል ክፍያ
የቀበሌ አስተዳደር በዚህ አዋጅ መሠረት ከቀበለው ግብር
ከፋይ ነዋሪዎች ከማሰበሰበው ጠቅላላ የመሬት መጠቀሚያ
ክፍያና የእርሻ ሥራ ገቢ ግብር ገንዘብ ውስጥ ሦስት በመቶ
(%) በኮሚሽን መልክ ይከፈለዋል፡፡
21. ልዩ ስልጣን
በአንድ ወይም ከአንድ በለይ በሆኑ ቀበሌዎች በማገኙ አርሶ
አደሮች ወይም አርብቶ አደሮች ላይ በድርቅም ሆነ ከአቅም
በላይ በሆኑ ምክንያቶች በምርታቸው ላይ ጉዳት ቢደርስ
የክልሉ መስተዳድር ም/ቤት የመሬት መጠቀሚያ ክፍያና
የገቢ ግብር በሙሉ ወይም በከፊል እንዳይከፍሉ ሊያደርግ
ይችላል፡፡ ዝርዝሩ በደንብ ይወሰናል፡፡
22. ደንብ የማውጣት ስልጣን
በክልሉ መስተዳድር ም/ቤት ለዚሀ አዋጅ መልካም
አፈኀኀም የሚረዳውን ደንብ ሊያወጣ ይችላል፡፡
23. የመተባበር ግዴታ
ማንኛውም ሰው ወይም በሐግ የሰውነት መብት የተሰጠው
አካል ወይም የመንግሥት ተቋም /ድርጅት ወይም
መንግሥታዋ ያልሆነ ድርጅት ይህንን አዋጅ እና በአዋጁ
መሠረት የሚወጣውን ደንብና መመሪያ በሥራ ላይ በማዋል
ረገድ የመተባበር ግዴታ አለበት፡፡
24. ሰለ ወንጀል ቅጣት
ይህንን አዋጅ ወይም በአዋጁ መሠረት የሚወጣውን ደንብ
council assemblies and public forums, it
shall enable them to comprehend the duties
of each deployed in the proclamation and
actualize same.
2. Shall verify and confirm the payment base
data that received from kebles
administration; and right then transfer the
data to the woreda tax administration
office so that the due income tax and
land use fee amount of every peasant
farmer or pastoralist will be assessed on
time .
3. Shall verify and approve the income tax
and land use fee assessment done by the
woreda tax administration office that every
peasant farmer or pastoralist required to
pay annually at each kebele; and hence
transfer the data to every kebele
administration before Meskrem 30 E.C
(October 9 G.C.) of the year so that
collection to be effected accordingly.
4. Shall have the responsibility to follow and
supervise whether the tax collectors have
been undertaking the proper collection of
the income tax and land use fee; and
submitting the money and the used receipt
pads to the Woreda Tax Administration
17

ወይም መመሪያ የተላለፈ ማንኛውም ሰው አግባብ ባለው
የወንጀል መቅጫ ሕግ መሠረት ይቀጣል፡፡
25. ፈተፃሚነት ስለማይኖራቸው ሕጐች
1. የገጠር መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻ ሥራ ገቢ
ግብር አዋጅ ቁጥር / ይህ አዋጅ በሠራ ላይ
ከዋለበት ቀን ጀምሮ በቀጣይ ዓመታት በሚወሰን የገቢ
ግብር፣ የመጠቀሚያ ክፍያና የኪራይ ክፍያ ላይ
ተፈፃሚነት አይኖረውም፡፡
2. ከዚህ አዋጅ ጋር የሚቃረን ማንኛወም ሌላ ሕግ አዋጅ፣
ደንብ ወይም መመሪያ በዚህ አዋጅ ውስጥ በተመለቱት
ጉዳዮች ላይ ተፈፃሚነት አይኖረውም፡፡
26. የመሸጋገሪያ ድንጋይ
ይህ አዋጅ ከመውጣቱ በፊት ያልተሰበሰበ ውዝፍ የገጠር
መሬት መጠቀሚያ ክፍያና የእርሻ ሥራ ገቢ ገብር በቀድሞ
አዋጅ ቁጥር / እና አዋጅን ለማስፈፀም በወጡ
መመሪያዎች መሠረት ከእያንዳንዱ የውዝፍ ባለዕዳዎተ
እንዲሰበሰብና ለወረዳው የግብር አስገቢ መ/ቤት ገቢ
እንዲሆኑ ይደረጋል፡
27. አዋጁ የማፀናበት ጊዜ
ይህ አዋጅ በደቡብ ብሔሮች ብሔረሰቦችና ሕዝቦች ክልል
ምክር ቤት ጉባኤ ከፀደቀበት ቀን ጀምሮ የፀና ይሆናል፡፡
ሀዋሳ ሐምሌ  ቀን ሺህ ዓ.ም
ሽፈራው ሽጉጤ
የደቡብ ብ/ብ/ሕዝቦች ክልል መንግሥት
ርዕሰ መስተዳድር
office on time.
5. Shall supervise and ensure whether the
kebele administration enforced the
defaulters that fail to effect the due income
tax and usage fee payment, by charging
them at the kebele justice body so that they
pay including the penalty.
17. The Duties and Responsiblities of Tax
Administration Authority
1. Shall monitor and control the assessment
and collection performance of rural land
usage fee and agricultural activities or
cattle rearing income tax that levied on
peasant farments and pastoralists by this
proclamation as per its provisions.
2. Shall prepare various directives, formats
and journals essential for data collection,
consolidation and transferring so as to
support the good implementation of the
proclamation; and hence apply, follow up
and ensure their proper usage.
3. Shall compute and assess the income tax
and the usage fee requirements of every
peasant farmer or the income tax of every
pastoralist based on the peasant farmers
landholding and the pastoralists cattle
ownership size data, that confirmed by the
woreda administrative council, in
18
 accordance with Article 6.8 and 9 of the
proclamation; and hence after shall
transfer the usage fee and income tax
assessment data of every kebele to the
woreda administrative council before
Meskrem 15 E.C (September 26 G.C)
of the year.

4. Shall have the obligation to prepare the

base journal and record to hold the base
of payment and the actual amount of the
usage fee and agricultural income tax
consolidated as of sub Article 3 of this
Article, that every peasant farmer or
pastoralist required to pay annually by
sorting at each kebele.

5. Shall hold the data, follow up and check up

the dispatching and the rerun of the income
tax and the land usage fee collecting
invoice pad to and from kebele
administration, that particularly printed by
the regional state.
6. Shall verify, ensure and receive the land
usage fee and income tax money that
collected from the peasant farmers or
pastoralists by kebele administration by
recording at the appropriate revenue code

19
 and then shall transfer to the woreda
treasury.

7. Shall monitor and ensure the proper and

legitimate carrying out of the collection
performance via posting the data available
in the 2nd copy of used receipt pad, brought
by the kebele administration, to the base
journal established in the office; thereby
differentiate and list out the defaulters who
fail to effect their payment requirement in
the due date and transfer the data to the
kebele admonition and woreda
administration so that urging them to
enforce the defaulters at the kebele justice
body to effect their payment of principal
and penalty.
8. In accordance with this proclamation
Article 6 of sub Article 4; it shall assess,
collect, register at proper revenue code of
rural land lease fee that the state farm
organizations and private business
investors required to pay according to
the due investment code and
concessional agreement made
beforehand; and hence after shall
transfer the collected revenue to the
Woreda treasury timely.

9. Shall provide awareness raising and

refreshing seminar for the kebele
administration and woreda administration

20
 officials so that enable them to act and
react with respect to carrying out their
duties & responsibilities deployed by this
law properly; and monitor and support
their performance towards the good
implementation of this proclamation, the
due regulation and directives.

18. Providing Receipts

1. Every peasant farmer or pastoralist has the
right and obligation to get a receipt from
the tax collector while he/she pays for tax
and fee, right then.
2. In accordance with this proclamation, the
land use fee and income tax shall be
collected on the receipt particularly
prepared for the sector by the regional state

PART FIVE
MISCELLANEOUS PROVISIONS

19. Penalties
1. Any peasant farmer or pastoralist who
violates the duty deployed by the
proclamation of declaring the actual
land holding size or number of cattle
woned by the same timely, shall pay the

21
 penalty of 20 percent to the additional
income tax and usage fee required to
pay on undeclared or under declared
payment base date.

2. Any peasant farmer or pastoralist who fails

to pay, within the period specified by this
proclamation, the income tax or usage fee
imposed on him/her in accordance with
this proclamation, shall pay penalty of two
percent (2%) of the amount of tax and
usage fee in respect of every month during
which the payment is in default up to a
maximum penalty of twenty five percent
(25%).
3. Any kebele administration which fails
to deliver or provide the collected tax
and fee money and the used receipt pad
to the woreda tax administration in the
due period shall be penalized in
accordance with the due criminal code.

4. Any state farming organization or private

agricultural investor who fails to pay the
required rural land lease fee as sub Article
4 of Article 6 and sub Article 2 of Article
12 in the due period shall pay additional
penalty tat will be imposed according to
the regional income tax proclamation no

22
 56/2002

20. Remuneration of Service Motivation

Every kebele administration shall be paid three
percent (3%) as commission from the total
collected income tax and land use fee amount
from the kebele tax payer residents.

21. Where the harvest of peasant farmers or

the cattle of pastoralists of one kebele or
more is adversely affected woing to drought
or ther force measures, the farmers or
pastoralists may totally or partially be waived
by the regional government from paying the
land use fee, agricultural income tax and
income tax on cattle rearing due on them. The
details will be determined in the due
regulation.
22. Power to issue Regulation
Regulation may be issued by the
administrative council (executive body) of the
region, for the good implementation of this
proclamation.
23. Duty to Cooperate
Any individual or legal person or government
organization or non government organization
shall have the obligation to cooperate in the
carrying out of the provisions of this

23
 proclamation. The due regulation and
directives.

24. Criminal Penalties

Any person who violates the provisions of this
proclamation or regulation and directives to be
issued in pursuance of this proclamation shall
be punishable in accordance with the criminal
code.
25. Inapplicable laws
1. The rural land use fee and agricultural
activities income tax proclamation no
91/2005 shall have no effect on provisions
for the forthcoming years income tax,
usage fee and lease fee to be assessed
beginning from the effective date of this
proclamation.
2. Any Law. Regulation or directive which is
inconsistent with this proclamation shall
not apply with respect to matters provided
for in this proclamation.
26. Transitory Provision.
Any arrear rural land use fee and agricultural
income tax shall be collected from every
defaulted and submitted to the woreda tax
recipient office in accordance with the
provisions of the previous proclamation no.
91/2005 and its directives.

27. Effective Date

This proclamation shall center into force on the

24
 date of its ratification by the South nations,
nationalities and Peoples Regional Council of
People’s representative’s assembly.

Dene at Hawwassa, this is 18th day of july

2008

Shiferaw Shigute,
President
The South Nationals, Nationalities and
Peoples Regional State

25