1 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,

fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 1

by£ ie£nu£)
(by£ ie£nu£
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. Ãw« :
c¥ã‹ Ãw« ftÅ¡f¥gL»wJ Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ïšiy.
2. bt¥g nrhjid :
á¿jsîc¥ò NLgL¤j¥gL»wJ. glglbtd bto xÈíl‹ ie£nu£ c¥ghf ïU¡fyh«.
br«gG¥ò Ãw thí
btË¥gL»wJ.
btË¥gL»wJ.
3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ cŸsJ.
btË¥g£L
btË¥g£L <ukhd ~bgu°
ršng£ jhis gG¥ò
Ãwkh f kh‰W»wJ.
kh‰W»wJ.
5. ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ cŸsJ.
gL¤j¥gL»wJ. btË¥g£L
btË¥g£L mÄy fyªj
~bgu° ršng£ jhis
g¢ir Ãwkhf
Ãwkhf kh‰W»wJ.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4 cl‹
Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ JUtšfŸ..+ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ cŸsJ.
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. btË¥g£L
btË¥g£L <ukhd ~bgu°
ršng£ jhis gG¥ò
Ãwkh f kh‰W»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
c¥ò..+..bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. btËtU«
MuŠR át¥ò Ãw thíit
k‰bwhU nrhjid FHhÆš
cŸs NaOH fiurÈš
mD¥g¥gL»wJ.

nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš

xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 +++ ïšiy. rš~igL ïšiy.
+ AgNO3 fiurš nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j má£o¡ bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
mÄy« + by£ má£nl£ fiurš
nr®¡f¥ gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL nrhjid :
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš nr®¡f¥gL»wJ.
 2 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 + gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ mÄy cW¥ò
c©lh»wJ. cŸsJ.
òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4 +
ml® H2SO4 nrhjid¡ FHhÆ‹
Rt® tÊna nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 + kŠrŸ) Ãw åœgoî
c©lhfÉšiy.
m«nkhÅa« khÈ¥nl£ + ml®
HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥ gL»wJ.

fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš++ beÞy® br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
fiurš++ NaOH nr®¡f¥ cUthfÉšiy. ïšiy
gL»wJ.
2. c¥ò¡fiurš++ Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ cŸsJ
nr®¡f¥gL»wJ. c©lh»wJ.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid

by£(Pb2+ )
Kjš bjhFâ by£(
Kjš bjhFâ åœgoîl‹ Ú® åœgoî fiu»wJ by£ cŸsJ
nr®¤Jbfhâ¡fit¡f¥gL»wJ

1. Rlhd fiurš + bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî by£ cWâ brŒa¥gL»wJ.

Fnuhnk£ (K2CrO4) fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

2. +Rlhdfiurš + bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî by£ cWâ brŒa¥gL»wJ.

mnahilL (KI) fiurš c©lh»wJ. Ú® nr®¤J
nr®¡f¥gL»wJ. NLgL¤â FˮɡF« nghJ
Ä‹D« j§f
j§f Ãw¤JfŸ
njh‹W»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : ie£nu£
fhu cW¥ò : by£
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : by£ ie£nu£
 3 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 2

fh¥g® ršng£)
(fh¥g® ršng£
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Úy Ãw« fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïU¡fyh«.
2. bt¥g nrhjid :
á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.
3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ Úy« fyªj g¢ir Ãw Rl® fh¥g® c¥ghf
c¥ghf ïU¡fyh«.
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. njh‹W»wJ.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.
5. ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL,
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
JUtšfŸ..+ btËtuÉšiy.
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
c¥ò..+..bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.

nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš

xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©ik Ãw åœgoî ršng£ mÄy cW¥ò cŸsJ.
má£o¡ mÄy« + by£ c©lh»wJ. ï›åœgoî
má£nl£ fiurš nr®¡f¥ mâfsî m«nkhÅa«
má£nl£ fiurÈš fiu»wJ.
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ mÄy cW¥ò cŸsJ.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lh»wJ. ï›åœgoî
BaCl2 fiurš Ú®¤j H2SO4 š fiuaÉšiy.
nr®¡f¥gL»wJ.
 4 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.

fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš++ beÞy® br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
fiurš++ NaOH nr®¡f¥ cUthfÉšiy. ïšiy
gL»wJ.
2. c¥ò¡fiurš++ Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl
Ú®¤j + fUik Ãw åœgo ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
H2S thí brY¤j¥gL»wJ. c©lh»wJ. cŸsJ.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
(Cu2+)
ïu©lh« bjhFâ fUik Ãw fUik Ãw åœgo fiu»wJ fh¥g® cŸsJ.
åœgoî + Ú®¤jHNO3
nr®¤Jbfhâ¡fit¡f¥gL»wJ
1.
nkny bgw¥g£l fiurš++ åœgoî c©lhfÉšiy. fh¥g® cWâ brŒa¥gL»wJ.
NH4OH fiurš Mdhš fiurš Úy Ãwkhf
Ãwkhf
nr®¡f¥gL»wJ. khW»wJ

2. nkny bgw¥g£l fiurš++ br«gG¥ò Ãw åœgo fh¥g® cWâ brŒa¥gL»wJ.

má£o¡ mÄy« + bgh£lháa« c©lh»wJ.
bg®nuh raidL fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : ršng£
fhu cW¥ò : fh¥g®
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : fh¥g® ršng£
 5 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 3

(fh¥g® fh®gnd£)
fh®gnd£
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« g¢ir Ãw« fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïU¡fyh«.
2. bt¥g nrhjid :
á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.

3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ Úy« fyªj g¢ir Ãw Rl® fh¥g® c¥ghf ïU¡fyh«.
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ.
4. Ú®¤j HCl Éid :
c¥ò ++ Ú®¤j HCl Eiu¤J¥ bgh§Fjš V‰g£L fh®gnd£ cWâ
Ãw«, kz« m‰w thí brŒa¥gL»wJ.
btË¥gL»wJ.
btË¥gL»wJ. ïJ bj˪j
R©zh«ò Úiu ghš nghš
kh‰W»wJ.
5. ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
c¥ò..+..bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.

nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš

xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
 6 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

12. ngÇa« FnshiuL

nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :
Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò Ú®¤j HNO3 š fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš++ beÞy®
fiurš++ NaOH nr®¡f¥ br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš++ Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl
Ú®¤j + fUik Ãw åœgo ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
H2S thí brY¤j¥gL»wJ. c©lh»wJ. cŸsJ.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
(Cu2+)
ïu©lh« bjhFâ fUik Ãw fUik Ãw åœgo fiu»wJ fh¥g® cŸsJ.
åœgoî + Ú®¤jHNO3
nr®¤Jbfhâ¡fit¡f¥gL»wJ

1. nkny bgw¥g£l fiurš++ åœgoî c©lhfÉšiy. fh¥g® cWâ brŒa¥gL»wJ.

NH4OH fiurš Mdhš fiurš Úy Ãwkhf
nr®¡f¥gL»wJ. khW»wJ

nkny bgw¥g£l fiurš++ br«gG¥ò Ãw åœgo fh¥g® cWâ brŒa¥gL»wJ.

2. má£o¡ mÄy« + bgh£lháa« c©lh»wJ.
bg®nuh raidL fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : fh®gnd£
fhu cW¥ò : fh¥g®
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : fh¥g® fh®gnd£
 7 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî

gF¥ghŒî – 4
bg®Ç¡ FnshiuL)
(bg®Ç¡ FnshiuL
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« gG¥ò Ãw« bg®Ç¡ (ïU«ò)
ïU«ò) c¥ò
ftÅ¡f¥gL»wJ ïU¡fyh«.
2. bt¥g nrhjid :
á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.

3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.

5. ml® H2SO4 cl‹ Éid :

c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ Ãwk‰w thí FnshiuL mÄy cW¥ò
btËtU»wJ.Ú®k cŸsJ.
gL¤j¥gL»wJ.
m«nkhÅahÉš njhŒ¤j
F¢áíl‹ bt©òifia¤
jU»wJ.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : g¢ir kŠrŸ Ãw thí FnshiuL mÄy cW¥ò
btË¥g£L Þlh®¢ mnlhiL cŸsJ.
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ. jhis ÚyÃwkhf kh‰W»wJ
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
c¥ò..+..bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL mÄy cW¥ò
njh‹W»wJ. cWâ brŒa¥gL»wJ
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.

nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš

xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : jÆ® ngh‹w bt©Âw FnshiuL mÄy cW¥ò
Na2CO3 rhW + Ú®¤j åœgoî »il¡»wJ. ïJ cŸsJ.
Ú®¤j m«nkhÅah fiurÈš
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš fiu»wJ.
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
 8 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

12. ngÇa« FnshiuL

nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :
Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy

4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH gG¥ò Ãw åœgoî _‹wh« bjhFâ bg®Ç¡

nr®¡f¥gL»wJ. c©lh»wJ. cŸsJ

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid

_‹wh« bjhFâ bg®Ç¡

ïU«ò ) (Fe3+)
(ïU«ò
_‹wh« bjhFâ åœgoî + Na2O2 át¥ò mšyJ gG¥ò Ãw
nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥gL»wJ åœgo c©lh»wJ. bg®Ç¡ (ïU«ò ) cŸsJ.

1. nkny bgw¥g£l åœgoîl‹ +

Ú®¤j HCl + bgh£lháa«
~bg®nuh raidL fiurš Úy Ãw åœgo c©lh»wJ. bg®Ç¡ (ïU«ò ) cWâ
nr®¡f¥gL»wJ. brŒa¥gL»wJ.

+nkny bgw¥g£l åœgoîl‹ +

2.
Ú®¤j HNO3 + KCNS fiurš
ïu¤j át¥ò Ãw åœgo bg®Ç¡ (ïU«ò ) cWâ
nr®¡f¥gL»wJ.
c©lh»wJ. brŒa¥gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : FnshiuL
FnshiuL
fhu cW¥ò : bg®Ç¡
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : bg®Ç¡ FnshiuL
 9 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 5 (mYÄÅa« ršng£)

t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid :
2. á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.

3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.

5.ml® H2SO4 cl‹ Éid :

c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
JUtšfŸ..+ btËtuÉšiy.
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
c¥ò..+..bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©ik Ãw åœgoî ršng£ mÄy cW¥ò cŸsJ.
c©lh»wJ. ï›åœgoî
má£o¡ mÄy« + by£
mâfsî m«nkhÅa«
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
má£nl£ fiurÈš
fiurÈš fiu»wJ.
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ mÄy cW¥ò cŸsJ.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lh»wJ. ï›åœgoî
BaCl2 fiurš Ú®¤j H2SO4 š fiuaÉšiy.
nr®¡f¥gL»wJ.
 10 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH bt©ikahd gir ngh‹w _‹wh« bjhFâ
nr®¡f¥gL»wJ. åœgoî c©lh»wJ. mYÄÅa« cŸsJ

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
_‹wh« bjhFâ
mYÄÅa« ) (AI3+)
(mYÄÅa«

_‹wh« bjhFâ åœgoî +

Na2O2 nr®¤J bfhâ¡f Ãwk‰w fiurš mYÄÅa« cŸsJ
it¡f¥gL»wJ c©lh»wJ.

1. nkny bgw¥g£l fiurš + Ú®¤j

HCl fiurš nr®¡f¥gL»wJ. gir ngh‹w bt©Âw mYÄÅa« cWâ
åœgoî c©lh»wJ. brŒa¥gL»wJ.

2. nkny bgw¥g£l fiurš ++

NH4OH + mYÄdh‹fhu át¥ò Ãw¢ brâš åœgoî mYÄÅa« cWâ
nr®¡f¥gL»wJ. c©lh»wJ. brŒa¥gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : ršng£
fhu cW¥ò : mYÄÅa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : mYÄÅa« ršng£
 11 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 6

( mYÄÅa« ie£nu£)
ie£nu£
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid :
2. á¿jsîc¥ò br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ mÄy cW¥ò
NLgL¤j¥gL»wJ. btË¥gL»wJ. ïU¡fyh«.

3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl br«gG¥ò Ãw thí btË¥g£L
btË¥g£L ie£nu£ cŸsJ.
<ukhd ~bgu° ršng£ jhis
gG¥ò Ãwkh f kh‰W»wJ.
5. ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ br«gG¥ò Ãw thí btË¥g£L
btË¥g£L ie£nu£ cŸsJ.
gL¤j¥gL»wJ. mÄy fyªj ~bgu° ršng£
jhis g¢ir Ãwkhf
Ãwkhf
kh‰W»wJ.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí btË¥g£L ie£nu£ cŸsJ.
JUtšfŸ..+ <ukhd ~bgu° ršng£ jhis
gG¥ò Ãwkh f kh‰W»wJ.
kh‰W»wJ.
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
c¥ò..+..bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.

nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš

xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
 12 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

12. ngÇa« FnshiuL

nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :
Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ mÄy cW¥ò cWâ
c©lh»wJ. brŒa¥gL»wJ.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfi
cW¥òfis¡
òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH bt©ikahd gir ngh‹w _‹wh« bjhFâ
bjhFâ bg®Ç¡
nr®¡f¥gL»wJ. åœgoî c©lh»wJ. k‰W« mYÄÅa« cŸsJ

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
_‹wh« bjhFâ
mYÄÅa« ) (AI3+)
(mYÄÅa«

_‹wh« bjhFâ åœgoî + Ãwk‰w fiurš mYÄÅa« cŸsJ

Na2O2 nr®¤J bfhâ¡f c©lh»wJ.
it¡f¥gL»wJ

1. nkny bgw¥g£l fiurš + Ú®¤j gir ngh‹w bt©Âw mYÄÅa« cWâ

HCl fiurš nr®¡f¥gL»wJ. åœgoî c©lh»wJ. brŒa¥gL»wJ.

2. nkny bgw¥g£l fiurš ++ át¥ò Ãw¢ brâš åœgoî mYÄÅa« cWâ

NH4OH + mYÄdh‹fhu c©lh»wJ. brŒa¥gL»wJ.
nr®¡f¥gL»wJ.
Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,
mÄy cW¥ò : ie£nu£
ie£nu£
fhu cW¥ò : mYÄÅa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : mYÄÅa« ie£nu£
 13 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 7

( ͧ¡ ršng£)
ršng£
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid : Nlhd ÃiyÆš kŠrŸ
2. á¿jsîc¥ò ÃwK« FË®ªj ÃiyÆš ͧ¡ c¥ghf ïU¡fyh«.
NLgL¤j¥gL»wJ. bt©ik Ãw¤ijí«
mil»wJ.
3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.

5.ml® H2SO4 cl‹ Éid :

c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
c¥ò..+..bgh£lháa«
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©ik Ãw åœgoî ršng£ mÄy cW¥ò cŸsJ.
c©lh»wJ. ï›åœgoî
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥ mâfsî m«nkhÅa«
má£nl£ fiurÈš fiu»wJ.
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ mÄy cW¥ò cŸsJ.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lh»wJ. ï›åœgoî
BaCl2fiurš nr®¡f¥gL»wJ. Ú®¤j H2SO4 š fiuaÉšiy.
 14 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ.H c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f åœgoî _‹wh« bjhFâ bg®Ç¡
nr®¡f¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. k‰W« mYÄÅa« ïšiy.
c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH k§»a bt©Âw åœgoî eh‹fh« bjhFâ ͧ¡
+ H2S thí..brY¤j¥gL»wJ. c©lh»wJ. cŸsJ.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
eh‹fh« bjhFâ ᧡
(Zn2+)
eh‹fh« bjhFâ åœgoî + åœgoî
åœgoî fiu»wJ ͧ¡ cŸsJ.
Ú®¤j HCl
nr®¤Jbfhâ¡fit¡f¥gL»wJ

1. nkny bgw¥g£l fiurš++ bjËthd fiurš ͧ¡ cWâ brŒa¥gL»wJ.

NaOH fiurš nr®¤J c©lh»wJ.
bfhâ¡fit¡f¥gL»wJ

2. nkny bgw¥g£l fiurš bt©Âw åœgoî ͧ¡ cWâ brŒa¥gL»wJ.

bgh£lháa« ~bg®nuh raidL c©lh»wJ ï›åœgoî
fiurš nr®¡f¥gL»wJ. Ú®¤j mÄy§fËš
mÄy§fËš
fiutâšiy.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : ršng£
fhu cW¥ò : ͧ¡
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : ͧ¡ ršng£
 15 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

ͧ¡ ršigL
vËa c¥ò gF¥ghŒî – 8 (Í ršigL)
igL
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid : Nlhd ÃiyÆš kŠrŸ
2. á¿jsîc¥ò ÃwK« FË®ªj ÃiyÆš ͧ¡ c¥ghf ïU¡fyh«.
NLgL¤j¥gL»wJ. bt©ik
bt©ik Ãw¤ijí«
mil»wJ.
3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid : Ãwk‰w, mG»a K£il

c¥ò ++ Ú®¤j HCl eh‰w¤Jl‹ thí ršigL mÄy cW¥ò cWâ
btË¥g£L, by£ má£nl£
má£nl£ brŒa¥gL»wJ.
jhis¡ Ä‹D« fU¥ghf
kh‰W»wJ.
5.ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
c¥ò..+..bgh£lháa«
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : fUik Ãw åœgo c©lh»wJ ršigL mÄy cW¥ò
Na2CO3 rhW + Ú®¤j cŸsJ.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2fiurš nr®¡f¥gL»wJ.
 16 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid : Cjh Ãw fiurš c©lh»wJ ršigL mÄy cW¥ò
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 cŸsJ.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò Ú®¤j HNO3 š fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy

4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f åœgoî _‹wh« bjhFâ bg®Ç¡

nr®¡f¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. k‰W« mYÄÅa« ïšiy.

5. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH k§»a
k§»a bt©Âw åœgoî eh‹fh« bjhFâ fhu cW¥ò
+ H2S thí..brY¤j¥gL»wJ. c©lh»wJ. ͧ¡ cŸsJ.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
eh‹fh« bjhFâ ᧡
(Zn2+)
eh‹fh« bjhFâ åœgoî + åœgoî
åœgoî fiu»wJ ͧ¡ cŸsJ.
Ú®¤j HCl
nr®¤Jbfhâ¡fit¡f¥gL»wJ

1. nkny bgw¥g£l fiurš++ bjËthd fiurš ͧ¡ cWâ brŒa¥gL»wJ.

NaOH fiurš nr®¤J c©lh»wJ.
bfhâ¡fit¡f¥gL»wJ
2. nkny bgw¥g£l fiurš bt©Âw åœgoî
bgh£lháa« ~bg®nuh raidL c©lh»wJ .ï›åœgoî ͧ¡ cWâ brŒa¥gL»wJ.
fiurš nr®¡f¥gL»wJ. Ú®¤j mÄy§fËš
fiutâšiy.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : ršigL
fhu cW¥ò : ͧ¡
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : ͧ¡ ršigL
 17 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

fhšáa« fh®gnd£)
vËa c¥ò gF¥ghŒî – 9 (fhšáa« fh®gnd£
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid :
2. á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.

3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ br§fš át¥ò Ãw Rl® fhšáa« c¥ghf ïU¡fyh«.
ïU¡fyh«.
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ.
4. Ú®¤j HCl Éid : Eiu¤J¥ bgh§Fjš V‰g£L
c¥ò ++ Ú®¤j HCl Ãw«, kz« m‰w thí fh®gnd£ cWâ
btË¥gL»wJ. ïJ bj˪j brŒa¥gL»wJ.
R©zh«ò Úiu ghš nghš
kh‰W»wJ.
5.ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
c¥ò..+..bgh£lháa«
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
 18 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò Ú®¤j HNO3 š fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f åœgoî _‹wh« bjhFâ bg®Ç¡
nr®¡f¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. k‰W« mYÄÅa« ïšiy.
5. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH k§»a bt©Âw åœgoî eh‹fh« bjhFâ ᧡
+ H2S thí..brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy.
6. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl +.NH4OH bt©Âw åœgoî Iªjh« bjhFâ fhšáa«
+. (NH4)2CO3 nr®¡f¥gL»wJ. c©lh»wJ. k‰W« ngÇa« cŸsJ.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cWâ¢
cW⢠nrhjid
Iªjh« bjhFâ fhšáa«
(Ca2+)
Iªjh« bjhFâ åœgoî + åœgoî
åœgoî fiu»wJ fhšáa« cŸsJ.
Ú®¤j má£o¡ mÄy« nr®¤J
bfhâ¡fit¡f¥gL»wJ
bt©Âw åœgoî
1. nkny bgw¥g£l fiurš++ njh‹W»wJ. ïªj fhšáa« cWâ
(NH4)2SO4 fiurš åœgoit tof£o ml® HCl brŒa¥gL»wJ.
nr®¡f¥gL»wJ. nr®¤J ò‹r‹ RlÇš
fh©ã¡f br§fš át¥ò
Ãw Rl® njh‹W»wJ.
+
nkny bgw¥g£l fiurš++
2. bgh£lháa« bg®nuh raidL btË® kŠrŸ Ãw åœgoî fhšáa« cWâ
fiurš nr®¡f¥gL»wJ. brŒa¥gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : fh®gnd£
fhu cW¥ò : fhšáa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : fhšáa« fh®gnd£
 19 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 10

ngÇa« FnshiuL)
(ngÇa« FnshiuL
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid :
2. á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.
3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ g¢ir Ãw¢ Rl® ngÇa« fhu cW¥ò cŸsJ.
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ.
4. Ú®¤j HCl Éid :
c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.
5. ml® H2SO4 cl‹ Éid : Ãwk‰w thí
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ btËtU»wJ.Ú®k FnshiuL mÄy cW¥ò
m«nkhÅahÉš njhŒ¤j cŸsJ.
gL¤j¥gL»wJ.
F¢áíl‹ bt©òifia¤
jU»wJ.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : g¢ir kŠrŸ Ãw thí FnshiuL mÄy cW¥ò
cŸsJ.
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btË¥g£L Þlh®¢ mnlhiL
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ. jhis ÚyÃwkhf kh‰W»wJ
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
JUtšfŸ..+ btËtuÉšiy.
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
c¥ò..+..bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL mÄy cW¥ò
njh‹W»wJ. cWâ brŒa¥gL»wJ
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.
10. AhiyLfŸ k‰W«
rš~igL¡fhd nrhjid : jÆ® ngh‹w bt©Âw FnshiuL mÄy cW¥ò
Na2CO3 rhW + Ú®¤j åœgoî »il¡»wJ. ïJ cŸsJ.
Ú®¤j m«nkhÅah fiurÈš
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš fiu»wJ.
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
 20 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.

fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f åœgoî _‹wh« bjhFâ mYÄÅa«
nr®¡f¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. k‰W« bg®Ç¡ ïšiy.
5. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH k§»a bt©Âw åœgoî eh‹fh« bjhFâ ᧡
+ H2S thí..brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy.
6. c¥ò¡fiurš..+.NH 4Cl+.NH4OH bt©ik Ãw åœgoî Iªjh« bjhFâ fhu cW¥ò
+. m«nkhÅa« fh®gnd£ c©lh»wJ. fhšáa« k‰W« ngÇa«
fiurY« nr®¡f¥gL»wJ. cŸsJ.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
Iªjh« bjhFâ ngÇa«
(Ba2+)
Iªjh« bjhFâ åœgoî + åœgo fiu»wJ ngÇa« cŸsJ.
Ú®¤j CH3COOH nr®¤J
bfhâ¡f it¡f¥gL»wJ

1. c¥ò¡fiurš..+.bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî ngÇa« cWâ

Fnuhnk£ fiurš c©lh»wJ. ïªj brŒa¥gL»wJ.
nr®¡f¥gL»wJ. åœgoit tof£o ml® HCl
nr®¤J ò‹r‹ RlÇš
fh©ã¡f g¢ir Ãw¢ Rl®
njh‹W»wJ.
njh‹W»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : FnshiuL
fhu cW¥ò : ngÇa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : ngÇa« FnshiuL
FnshiuL
 21 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

k¡Üáa« fh®gnd£)
vËa c¥ò gF¥ghŒî –11 (k¡Üáa« fh®gnd£
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid :
2. á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.

3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid : Eiu¤J¥ bgh§Fjš V‰g£L

c¥ò ++ Ú®¤j HCl Ãw«, kz« m‰w thí fh®gnd£ cWâahf cŸsJ.
btË¥gL»wJ. ïJ bj˪j
R©zh«ò Úiu ghš nghš
kh‰W»wJ.
5.ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+
ml®H2SO4..bt¥g¥gL¤j¥gL
»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
c¥ò..+..bgh£lháa«
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.
10. AhiyLfŸ k‰W«
rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
 22 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò Ú®¤j HNO3 š fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.

bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî _‹wh« bjhFâ mYÄÅa«
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy k‰W« bg®Ç¡ ïšiy.
5. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH F¿¥ãl¤j¡f åœgoî eh‹fh« bjhFâ ᧡
+ H2S thí..brY¤j¥gL»wJ. ïšiy. ïšiy.
6. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+.NH4OH F¿¥ãl¤j¡f åœgoî Iªjh« bjhFâ fhšáa«
+. m«nkhÅa« fh®gnd£ ïšiy. k‰W« ngÇa« ïšiy
fiurY« nr®¡f¥gL»wJ.
7. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl +NH4OH bt©Âw åœgoî Mwh« bjhFâ k¡Üáa«
+ il nrhoa« iA£u#‹ »il¡»wJ. ïU¡»wJ.
ghÞng£ fiurY«
nr®¡f¥gL»wJ.
fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
Mwh« bjhFâ k¡Üáa«
(Mg2+) k¡Üáa« cWâahf
Úy Ãw åœgoî »il¡»wJ. cŸsJ.
1. c¥ò¡fiurš..+.kh¡drh‹
fhu + NaOH nr®¡f¥gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : fh®gnd£
fhu cW¥ò : k¡Üáa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : k¡Üáa« fh®gnd£
 23 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî

gF¥ghŒî – 12
k¡Üáa« ršng£)
(k¡Üáa« ršng£
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid :
2. á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.

3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.
5.ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+ml®H2SO4..
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
c¥ò..+..bgh£lháa«
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©ik Ãw åœgoî ršng£ mÄy cW¥ò cŸsJ.
c©lh»wJ. ï›åœgoî
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥ mâfsî m«nkhÅa«
má£nl£ fiurÈš fiu»wJ.
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ mÄy cW¥ò cŸsJ.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lh»wJ. ï›åœgoî
BaCl2 fiurš Ú®¤j H2SO4 š fiuaÉšiy.
nr®¡f¥gL»wJ.
 24 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî _‹wh« bjhFâ mYÄÅa«
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy k‰W« bg®Ç¡ ïšiy.
5. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH k§»a bt©Âw åœgoî eh‹fh« bjhFâ ᧡
+ H2S thí..brY¤j¥gL»wJ. ïšiy. ïšiy.

6. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+.NH4OH bt©Âw åœgoî ïšiy. Iªjh« bjhFâ fhšáa«

+. m«nkhÅa« fh®gnd£ k‰W« ngÇa« ïšiy
fiurY« nr®¡f¥gL»wJ.
7. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl +NH4OH bt©Âw åœgoî Mwh« bjhFâ bk¡Üáa«
+ il nrhoa« iA£u#‹ »il¡»wJ. cŸsJ
ghÞng£ fiurY«
nr®¡f¥gL»wJ.
fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
Mwh« bjhFâ k¡Üáa«
(Mg2+) k¡Üáa« cWâahf
Úy Ãw åœgoî »il¡»wJ. cŸsJ.
c¥ò¡fiurš..+.kh¡drh‹
fhu + NaOH nr®¡f¥gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : ršng£
fhu cW¥ò : k¡Üáa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : k¡Üáa« ršng£
 25 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 13

k¡Üáa« gh°ng£)
(k¡Üáa« gh°ng£
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid :
2. á¿jsîc¥ò F¿¥ãl¤jFªj kh‰w« ie£nu£, m«nkhÅa« k‰W«
NLgL¤j¥gL»wJ. ïšiy. ᧡ c¥òfŸ ïšiy.

3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.

5.ml® H2SO4 cl‹ Éid :

c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
gL¤j¥gL»wJ. btËtuÉšiy. ie£nu£ ïšiy.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : F¿¥ãl¤j¡f thí FnshiuL , ònuhikL
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 btËtuÉšiy. ïšiy.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ.
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+ml®H2SO4..
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid :
c¥ò..+..NaOH Ãwk‰w beoa kzKila m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. thí btËtuÉšiy. ïšiy.
9. Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
c¥ò..+..bgh£lháa«
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.
10. AhiyLfŸ k‰W«
rš~igL¡fhd nrhjid : F¿¥ãl¤j¡f åœgoî FnshiuL , ònuhikL,
Na2CO3 rhW + Ú®¤j ïšiy. rš~igL ïšiy.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
12. ngÇa« FnshiuL
nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
 26 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ)
kŠrŸ) gh°ng£ mÄy cW¥ò
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lh»wJ cŸsJ.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
cUthfÉšiy. ïšiy
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî _‹wh« bjhFâ mYÄÅa«
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy k‰W« bg®Ç¡ ïšiy.

5. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH eh‹fh« bjhFâ ᧡

+ H2S thí..brY¤j¥gL»wJ. k§»a bt©Âw åœgoî ïšiy.
ïšiy.
6. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+.NH4OH Iªjh« bjhFâ fhšáa«
+. m«nkhÅa« fh®gnd£ bt©Âw åœgoî ïšiy. k‰W« ngÇa« ïšiy
fiurY« nr®¡f¥gL»wJ.
7. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl +NH4OH
+ il nrhoa« iA£u#‹ bt©Âw åœgoî Mwh« bjhFâ bk¡Üáa«
ghÞng£ fiurY« »il¡»wJ. cŸsJ
nr®¡f¥gL»wJ.
fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
Mwh« bjhFâ k¡Üáa«
(Mg2+) k¡Üáa« cWâahf
Úy Ãw åœgoî »il¡»wJ. cŸsJ.
1. c¥ò¡fiurš..+.kh¡drh‹
fhu + NaOH nr®¡f¥gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : gh°ng£
fhu cW¥ò : k¡Üáa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : k¡Üáa« gh°ng£
 27 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

vËa c¥ò gF¥ghŒî – 14

m«nkhÅa« FnshiuL)
(m«nkhÅa« FnshiuL
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td

Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid : Ãwk‰w ,beoíila thí
2. á¿jsîc¥ò btË¥g£L át¥ò È£k° m«nkhÅa« c¥ghf
NLgL¤j¥gL»wJ. jhis ÚyÃwkhf ïU¡fyh«.
kh‰W»wJ.
kh‰W»wJ.ml® HCl-š
š
njhŒ¤j f©zho F¢áíl‹
ml® bt©òifia¤ jU»wJ.
3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.
5. ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ Ãwk‰w thí FnshiuL mÄy cW¥ò
btËtU»wJ.Ú®k cŸsJ.
gL¤j¥gL»wJ.
m«nkhÅahÉš
m«nkhÅahÉš njhŒ¤j
F¢áíl‹ bt©òifia¤
jU»wJ.
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : g¢ir kŠrŸ Ãw thí FnshiuL mÄy cW¥ò
btË¥g£L Þlh®¢ mnlhiL cŸsJ.
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ. jhis ÚyÃwkhf kh‰W»wJ
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+ml®H2SO4.
.bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid : Ãwk‰w beoa kzKila
kzKila
c¥ò..+..NaOH thí
thí btË g£L ml® HCl m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. mÄy¤âš njhŒ¤j F¢áíl‹ cŸsJ.
ml® bt©òifia¤ jU»wJ.
9.Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
c¥ò..+..bgh£lháa« kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL mÄy cW¥ò
njh‹W»wJ. cWâ brŒa¥gL»wJ
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.

10. AhiyLfŸ k‰W«

rš~igL¡fhd nrhjid : jÆ®
jÆ® ngh‹w bt©Âw FnshiuL mÄy cW¥ò
Na2CO3 rhW + Ú®¤j åœgoî »il¡»wJ. ïJ cŸsJ.
Ú®¤j m«nkhÅah fiurÈš
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš fiu»wJ.
nr®¡f¥gL»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
 28 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

12. ngÇa« FnshiuL

nrhjid : bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :
Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
cUth»wJ. cŸsJ
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî _‹wh« bjhFâ mYÄÅa«
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy k‰W« bg®Ç¡ ïšiy.
5. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH k§»a bt©Âw åœgoî eh‹fh« bjhFâ ᧡
+ H2S thí..brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy.
6. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+.NH4OH Iªjh« bjhFâ fhšáa«
+.m«nkhÅa«fh®gnd£ bt©Âw åœgoî ïšiy. k‰W« ngÇa« ïšiy
nr®¡f¥gL»wJ.
7. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl +NH4OH bt©Âw åœgoî Mwh« bjhFâ bk¡Üáa«
+ il nrhoa« iA£u#‹ c©lhfÉšiy. ïšiy.
ghÞng£ nr®¡f¥gL»wJ.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
ó{a bjhFâ
br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
m«nkhÅa« ( NH4+) cUth»wJ. cWâ brŒa¥gL»wJ.
1. c¥ò¡fiurš ++ beÞy®
fiurš++ NaOH nr®¡f¥
gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : FnshiuL
fhu cW¥ò : m«nkhÅa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : m«nkhÅa« FnshiuL
 29 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

m«nkhÅa« ònuhikL )
vËa c¥ò gF¥ghŒî – 15 (m«nkhÅa«
t.
v© brŒtd fh©gd m¿td
Ãw« :
1. c¥ã‹ Ãw« Ãwk‰wJ fh¥g® k‰W« ïU«ò c¥òfŸ
ftÅ¡f¥gL»wJ ïšiy.
bt¥g nrhjid : Ãwk‰w ,beoíila thí
2. á¿jsîc¥ò btË¥g£L át¥ò È£k° m«nkhÅa« c¥ghf
NLgL¤j¥gL»wJ. jhis ÚyÃwkhf ïU¡fyh«.
kh‰W»wJ.
kh‰W»wJ.ml® HCl-š
š
njhŒ¤j f©zho F¢áíl‹
ml® bt©òifia¤ jU»wJ.
3. Rl® nrhjid :
c¥ò ++ ml® HCl gir ò‹r‹ F¿¥ãl¤j¡f Ãw¢ Rl® fhšáa«, ngÇa«, fh¥g® fhu
RlÇš fh©ã¡f¥gL»wJ. ïšiy. cW¥ò¡fŸ ïšiy.

4. Ú®¤j HCl Éid :

c¥ò ++ Ú®¤j HCl F¿¥ãl¤j¡f kh‰w« ïšiy fh®gnd£, ršigL, ie£nu£
ïšiy.
5. ml® H2SO4 cl‹ Éid :
c¥ò..+.ml®H2SO4 bt¥g¥ br«gG¥ò Ãw thí btË¥g£L
btË¥g£LònuhikL mÄy cW¥ò
gL¤j¥gL»wJ. <ukhd ~ònshbu°á‹ jhis cŸsJ.
g¢ir Ãwkhf
Ãwkhf kh‰W»wJ
6. MnO2 k‰W« ml® H2SO4
cl‹ Éid : br«gG¥ò Ãw thí btË¥g£LònuhikL mÄy cW¥ò
c¥ò..+. MnO2 +.ml®H2SO4 <ukhd ~ònshbu°á‹ jhis cŸsJ.
bt¥g¥ gL¤j¥gL»wJ. át¥ò Ãwkhf kh‰W»wJ
7. jhÄu¤ JUtš nrhjid :
c¥ò..+..jhÄu¤ br«gG¥ò Ãw thí ie£nu£ ïšiy.
btËtuÉšiy.
JUtšfŸ..+ml®H2SO4
..bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
8. NaOH cl‹ Éid : Ãwk‰w beoa kzKila
c¥ò..+..NaOH thí
thí btË g£L ml® HCl m«nkhÅa« fhu cW¥ò
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ. mÄy¤âš njhŒ¤j F¢áíl‹ cŸsJ.
ml® bt©òifia¤ jU»wJ.
9.Fnuhikš FnshiuL
nrhjid :
kŠrŸ Ãw åœgoî FnshiuL ïšiy.
c¥ò..+..bgh£lháa«
njh‹w Éšiy.
ilFnuhnk£++..ml®H2SO4
bt¥g¥gL¤j¥gL»wJ.
btËtU« MuŠR át¥ò Ãw
thíit k‰bwhU nrhjid
FHhÆš cŸs NaOH
fiurÈš mD¥g¥gL»wJ.
nrhoa« fh®gnd£ rhW jahǤjš
xU kl§F c¥ò ++ ïU kl§F Na2CO3 ++ 20 Ä.È thiy to Ú® nr®¤J bfhâ¡f it¡f¥g£L
Fˮɡf¥g£L tof£l¥gL»wJ. ï›thW »il¡F« toÚ® "nrhoa« fh®gnd£ rhW" vd¥gL«.
10. AhiyLfŸ k‰W«
rš~igL¡fhd nrhjid : btË¿a kŠrŸ Ãw åœgoî ònuhikL mÄy cW¥ò cWâ
Na2CO3 rhW + Ú®¤j »il¡»wJ.
»il¡»wJ. ïJ NH3 brŒa¥gL»wJ.
HNO3 +++ + AgNO3 fiurš fiurÈš Äf Fiwthf
nr®¡f¥gL»wJ. fiu»wJ.

11. by£ má£nl£ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
má£o¡ mÄy« + by£
má£nl£ fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
12. BaCl2 nrhjid :
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HCl + bt©Âw åœgoî ršng£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
BaCl2 fiurš
nr®¡f¥gL»wJ.
 30 muRnkšÃiy¥gŸË, fhÂahs«g£o,
fhÂahs«g£o, f%®

13. gG¥ò tisa¢ nrhjid :

Na2CO3 rhW + Ú®¤j H2SO4 gG¥ò Ãw tisa« ie£nu£ ïšiy.
c©lhfÉšiy.
+ òâjhf jahÇ¡f¥g£l FeSO4
+ ml® H2SO4 nrhjid¡
FHhÆ‹ Rt® tÊna
nr®¡f¥gL»wJ.
14. m«nkhÅa« khÈ¥nl£
nrhjid : fhdÇ kŠrŸ (ml® kŠrŸ) gh°ng£ ïšiy.
Na2CO3 rhW + Ú®¤j HNO3 Ãw åœgoî c©lhfÉšiy.
+ m«nkhÅa« khÈ¥nl£ +
ml® HNO3 nr®¡f¥ gL»wJ.
15. nrhoa« ie£nuh ò%irL
nrhjid :
Na2CO3 rhW ++Ú®¤j NH3 Cjh Ãw fiurš ršigL ïšiy.
c©lhfÉšiy.
fiurš ++ nrhoa« ie£nuh
ò%irL fiurš nr®¡f¥
gL»wJ.
fhu cW¥òfis¡
cW¥òfis¡ f©l¿jš
c¥ò¡fiurš jahǤjš :
á¿jsî c¥ò thiy toÚÇš fiu¤J c¥ò¡fiurš jahÇ¡f¥gL»wJ.
bjhFâ¥ãÇ¥ò
t.
brŒtd fh©gd m¿td
v©
1. c¥ò¡fiurš..+..beÞy®fiurš
++ NaOH nr®¡f¥ gL»wJ. br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
cUth»wJ. cŸsJ
2. c¥ò¡fiurš + Ú®¤j HCl bt©ikahd åœgoî Kjš bjhFâ by£ ïšiy.
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy.
3. c¥ò¡fiurš + Ú®¤jHCl + H2S fUik Ãw åœgoî ïu©lh« bjhFâ fh¥g®
thí brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy
4. c¥ò¡fiurš++NH4Cl+ NH4OH F¿¥ãl¤j¡f Ãw åœgoî _‹wh« bjhFâ mYÄÅa«
nr®¡f¥gL»wJ. ïšiy k‰W« bg®Ç¡ ïšiy.
5. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+NH4OH k§»a bt©Âw åœgoî eh‹fh« bjhFâ ᧡
+ H S thí..brY¤j¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy.
2

6. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl+.NH4OH
+.m«nkhÅa«fh®gnd£ bt©Âw åœgoî ïšiy. Iªjh« bjhFâ fhšáa«
nr®¡f¥gL»wJ. k‰W« ngÇa« ïšiy
7. c¥ò¡fiurš..+.NH4Cl +NH4OH
+ il nrhoa« iA£u#‹ bt©Âw åœgoî Mwh« bjhFâ bk¡Üáa«
ghÞng£ nr®¡f¥gL»wJ. c©lhfÉšiy. ïšiy.

fhu cW¥ã‰fhd
cW¥ã‰fhd cW⢠nrhjid
ó{a bjhFâ
m«nkhÅa« ( NH4+) br«gG¥ò Ãw åœgoî ó{a bjhFâ m«nkhÅa«
1. c¥ò¡fiurš ++ beÞy® cUth»wJ. cWâ brŒa¥gL»wJ.
fiurš++ NaOHnr®¡f¥ gL»wJ.

Koî : bfhL¡f¥g£l vËa c¥ãš cŸs,

mÄy cW¥ò : ònuhikL
fhu cW¥ò : m«nkhÅa«
vdnt bfhL¡f¥g£l vËa c¥ò : m«nkhÅa« ònuhikL