Professional Documents
Culture Documents
Zamueli I (1samuel)
Zamueli I (1samuel)
ZAMUELI I
FAZA 1
I. Elikana andrõ ba foʼomonia si dombua, Khana ba Fenina.
II. Fangandrõ Khana andrõ, ba Zilo. Ifabuʼu khõnia nono matua ere sebua andrõ, Eli.
III. Tumbu Zamueli ba tebeʼe enoni Yehowa.
1. So niha, banua Ramataʼi, maʼuwu Zufi, ba hili mado Geferayi, Elikana dõi, ono Yeroha ono Gelihu ono Dohu
ono Zufi, mado Geferayi.
2. Ba dombua ndrongania: Khana dõi zi sambua ba Fenina zi sambua; ba Fenina, ba si so ono, ba lõ ono Khana.
3. Ba ero rõfi mõi misi yawa niha andrõ, moroi ba khõra, ba wangalulu khõ Yehowa ngahõnõ ba Zilo, ba ba wameʼe
sumange. Ba so ba daʼõ ndraono Eli andrõ, si darua, Hofini ba Fineha, ere khõ Yehowa.
4. Ba ero na ibeʼe zumange Elikana andrõ, ba ifoʼurakha woʼomonia Fenina ba ononia matua ba ononia alawe fefu;
5. ba khõ Khana, ba ha samõsa moʼurakha ibeʼe, lõ lai wa no abõlõ iʼomasiʼõ Khana; ba no iduhõ dalunia Yehowa.
6. Ba ibusi dõdõnia udunia andrõ (Fenina) fehede famaosi tõdõnia, ba wangandrõ fõnunia, me no iduhõ dalunia
Yehowa.
7. Ba ero rõfi, ba si manõmanõ wolaunia: ero na mõi ira misi yawa ba nomo Yehowa ibaosi dõdõnia. Ba megeʼege
Khana, ba lõ manga.
8. Ba imane khõnia foʼomonia Elikana: He Khana, hana wa megeʼege ndraʼugõ ba hana wa lõ mangaʼõ? hadia
mbõrõ wa si lõ sõkhisõkhi dõdõu? Hadia, lõ omasiʼõ ndraʼodo, moroi ba zi dafulu, ono matua?
9. Ba samuza maʼõkhõ, me no manga ira ba Zilo, ba me no labadu nagu, ba maoso Khana, iʼondrasi Yehowa, ba no
dumaodao ba kurusi Eli, ere andrõ, ba zinga mbawandruhõ gosali Yehowa.
10. Ba mangandrõ Khana khõ Yehowa, ba waʼabu dõdõnia andrõ, megeʼege sibai ia, ba ifabuʼu linia,
11. imane: He Yehowa ngahõnõ! Na õfaigi lala ba waʼabu dõdõ genoniu andre, na itõrõ tõdõu ndraʼodo, na lõ olifuʼõ
genoniu andre, wameʼe ono matua khõnia, ba khõ Yehowa ufuli ia, sagõtõ yaʼia, ba bõi tefatõrõ ba hõgõnia
wanõwõ!
12. Ba me iʼaragõ wangandrõ khõ Yehowa, ba ifaigifaigi mbawania Eli.
13. Lõʼõ sa alua baeha Khana wehedenia, ha bewenia zametumetu, ba linia, ba lõ terongo, — ba ibali si mabu Eli.
14. Ba imane khõnia: Ha waʼara dania dõhõ wemabumõ?
15. Tayaigõ wemabu andrõ! Ba imane Khana: Tenga Tua; ira alawe sabu tõdõ ndraʼodo aʼine! Agu ba hadia ia zi
mabu niha, ba lõ nibadugu, ba no ubokai dõdõgu, khõ Yehowa.
16. Bõi bali si lõ ngaroro genonimõ andre; bõrõ wehedegu irege daʼe, ba faʼalangu dõdõgu ba faʼabu dõdõgu.
17. Ba imane khõnia Eli: Fuliʼõ, yaʼohahau dõdõu, ibeʼe saʼae khõu Lowalangi Ndraono Gizeraeli niʼandrõu khõnia!
18. Ba imane: Enaʼõ na falukha genoniu andre waʼebua dõdõu khõnia! Ba mofanõ ndra alawe andrõ ba manga ba
dõhõ waʼabu dõdõ.
19. Ba mahemolu õ, ba lahulõ wongi wangandrõ khõ Yehowa ba lafuli ira ba Rama. Ba me orudu Elikana khõ
woʼomonia Khana, ba itõrõ tõdõ Yehowa ia.
20. Ba me no ituo wunia, ba no manabina Khana, ba no moʼono ia, ono matua, ba Samueli ibeʼe tõi nono andrõ,
imane: Me niʼandrõgu khõ Lowalangi.
21. Ba me ifuli mõi misi yawa Elikana andrõ, awõ zoroiyomonia fefu, ba wameʼe khõ Yehowa sumange andrõ, sero
rõfi ba hadia nifabuʼunia na,
22. ba lõ fao Khana, imane sa khõ ngambatõnia: Na aefa ba mbagi zusu nono; awena dania uʼohe ia, enaʼõ iʼoromaʼõ
ia khõ Yehowa, ba enaʼõ lõʼõ saʼae tebulõ ia ba daʼõ.
23. Ba imane khõnia foʼomonia Elikana: Balazi ndraʼugõ, iagõ furi, irege aefa ia ba mbagi zusu. Yamubeʼe Yehowa
itorõ niwaʼõu! Ba torõi furi ndra alawe andrõ ba ifaenufaenu nononia, irege aefa ba mbagi zusu.
24. Ba me no iʼefaʼõ ba mbagi zusu, ba iʼohe misi yawa, ba sara nono zawi, si no medõlu fakhe, ba dua lauru hamo
ba samba nahia nagu, iʼohe ba nomo Yehowa ba Zilo.
25. Ba lataba nono zawi andrõ, ba iʼondrasi Eli ina nono andrõ, iʼohe nono.
26. Ba imane: Hiza Tua, faya wa no sauri ndraʼugõ, yaʼugõ Tua, na tenga yaʼodo ndra alawe andrõ, si no so ba daʼe
no, fõnau, ba wangandrõ khõ Yehowa.
27. Ono andre niʼandrõgu, ba no ifondrondrongo Yehowa wangandrõgu, no ibeʼe khõgu niʼandrõgu.
28. Ba yaʼo, ba ubeʼe niwawalõ Yehowa gõi [nono]; sagõtõ yaʼia, ba ya niwawalõ Yehowa! Ba irõi saʼae ba daʼõ,
fõna Yehowa, [nono].
HAKUNA MATATA
FAZA 2
I. Fanunõ Khana.
II. Falõsõkhi ndraono Eli andrõ.
III. Samueli ba inania.
IV. Ambõ fanegu Eli iraononia.
V. Itegu Eli samaʼeleʼõ.
1. Ba mangandrõ Khana, imane: ”Owuawua dõdõgu ibeʼe Yehowa; no alawa yawa dandrugu ibeʼe Lowalangigu; no
faboka mbawagu ba khõ zi faʼudu khõgu, me no omuso dõdõgu wangorifimõ yaʼodo!
2. Samõsa lõ niʼamoniʼõ si mane Yehowa, lõʼõ sa baeromõ; sambua sa lõ gowe, timba Lowalangida.
3. Bõi mimanemane: Faʼasalawa! faʼasalawa! Bõi alua baehami wayawasa! Me no Lowalangi sangila [fefu hadia ia]
Yehowa; no Lowalangi sanulo folau [niha].
4. Fana zabõlõ, ba nirasa, ba salaulau, ba laʼamõbõ talu waʼabõlõ.
5. Si no abuso mege, ba no mõi enoni, ba wangalui gõra, ba ba zolofo mege, ba no dõhõ waʼolofo. Fitu saʼae nono
zi lõ ono mege, ba soya ono, ba sariri.
6. Yehowa, ba no samunu [niha] ba sangorifi gõi, itiboʼõ ba mbanua tou ba iʼohe miyawa gõi.
7. Ifaʼanumana niha Yehowa ba ifoʼanaʼa gõi; ihõndrõgõ ba ibaliʼõ salawa gõi.
8. Isõbi yawa moroi ba gawugawu tou zi no amomõ, ba moroi ba dambu iʼohe yawa zi numana, ba ngai zalawa
ifedadao, ituturu khõra naha nifosumange. Khõ Yehowa sa gehomo danõ, ba no yaʼia zameʼe dayadaya danõ
yaʼia,
9. Ifaigifaigi gahe zatulõ tõdõ andrõ khõnia, ba sebua horõ, ba si tekiko ba zogõmigõmi. Tenga sa ba waʼabõlõnia
mõna niha:
10. Si faʼudu khõ Yehowa, ba nirasa! Ifeʼuguʼugu mbanua si yawa, yawara; Yehowa zanguhuku balõ danõ misa.
Ibeʼe waʼabõlõ ba zalawa andrõ khõnia, iʼalawaʼõ yawa dandru nibayoininia andrõ!”
11. Ba ifuli ia ba Rama [Khana]. Ba ono no mege, ba ihalõhalõ halõwõ fõna Yehowa, barõ mbawa Eli ere andrõ.
12. Ba no si lõ ngaroro ndraono Eli andrõ, lõ ba dõdõra Yehowa,
13. ba lõʼõ gõi latõngõni hadia zinema gere ba niha sato: Na so zameʼe sumange, ba so ngoningoni gere, fatua so
bawu na nagole, sara garafu si tõlu bawa ba dangania,
14. ba itaruʼõ ba gali ba ma ba mbowoa ba ma ba mbalanga ba ma ba mako: ba hadia ia nifahõ garafu andrõ, ba ihalõ
khõnia ere. Si manõ wolaura ba Ndraono Gizeraeli fefu, si mõi ba daʼõ ba Zilo.
15. Ba lõʼõ na mutunu dawõ, ba so ngoningoni gere andrõ, ba imane ba zameʼe sumange: Da nõsi, nisala õ gere! Lõ
omasi ia zasoso khõu, ha sataha!
16. Ba na imane daʼõ: Niʼofõnaiʼõ wanunu tawõ; awena dania õhalõ khõu zomasiʼõ! ba imane: Tenga, dõlõ beʼe —
ba na lõʼõ, ba uʼanõsõʼõ wangai.
17. Tobali ebua sibai horõ nono matua andrõ [si darua] khõ Yehowa, me lõ ba dõdõra zumange Yehowa.
18. Ba Samueli andrõ, ba no sangai halõwõ fõna Yehowa, iraono sobaru ba doto, tarafali.
19. Ba itagutagu khõnia na mbaru sanau, sideʼide, inania, ero rõfi iʼohe khõnia, na mõi ia misi yawa, awõ
ngambatõnia, ba wameʼe sumange andrõ, sero rõfi.
20. Ba ero so ira, ba ifahowuʼõ Elikana andrõ, awõ woʼomonia, Eli, imane: Yamuʼali khõu ngaʼõtõ ba ndra alawe
andre Yehowa, fangali nibeʼe niwawalõ andrõ khõ Yehowa! Ba awena dania lafuli ira khõra.
21. Ba itolo Khana Yehowa, ba tõlu tõ khõnia nono matua ba dombua nono alawe. Ba ononia Samueli, ba si
tedoudou ba daʼõ, khõ Yehowa.
22. Ba Eli andrõ, ba no niha si no atua sibai. Ba na irongo, hadia ia fefu nilau ndraononia ba Ndraono Gizeraeli fefu,
awõ wa lahorõni ndra alawe andrõ, sangaingai halõwõ ba golayama nose wamaʼeleʼõ,
23. ba imane khõra: Hana wa milau zi manõ, nirongogu ba mbanua Yehowa fefu.
24. Bõi mimanõ, yaʼami iraonogu! turia si lõ sõkhi daʼõ, nirongogu, niʼombakhambakhaʼõ Ndraono Gizeraeli!
25. Na ba nawõnia niha mosala niha ba salawa zanguhuku; ba na so horõnia khõ Yehowa, ba ha niha zi mõi
sanguhuku? — Ba lõ lafondrondrongo niwaʼõ namara; noa sa ihonogõi Yehowa, ibunu ira.
26. Ba ono matua andrõ, Samueli, ba itugu tedou ba itugu falukha ia waʼebua dõdõ Yehowa ba faʼebua dõdõ niha.
27. Ba so genoni Lowalangi, si mõi khõ Eli, imane khõnia: Daʼõ niwaʼõ Yehowa: Noa sa uʼoromaʼõ ndraʼo khõ ndra
tuau, me sawuyu ira na ba danõ Miserayi, barõ mbawa ndra Faraʼo,
28. ba no utuyu ira khõgu, ere, ba mado Ndraono Gizeraeli andrõ fefu, enaʼõ sameʼe sumange ira ba naha wameʼe
sumange andrõ khõgu ba sanunu samohua, ba enaʼõ yaʼira ziobaru baru ba doto andrõ, fõnagu, ba no ba danga
ndra tuau ubeʼe zumange andrõ nifatõrõ ba galitõ fefu, nibeʼe Ndraono Gizeraeli —
29. Ba hana wa mihundrahundra zumangegu andrõ, nitaba, awõ zumange niʼa, niwaʼõgu nibeʼe, ba nose andrõ? Ba
no ebua dõdõu ba ndraonou andrõ, moroi ba waʼebua dõdõu khõgu, tobali esolo ami ba zi sõkhi ba zumange
andrõ fefu, nibeʼe Ndraono Gizeraeli khõgu.
30. Andrõ imane Yehowa, Lowalangi Ndraono Gizeraeli: Noa sa uwaʼõ, bõi tebulõ fõnagu ngaʼõtõu, ngaʼõtõ ndra
tuau andrõ — ba iyaʼe, ba imane Yehowa: Lõ edõnado! Ha niha zamosumange yaʼo, aʼine, ba ufosumange gõi,
ba sangositengagõ yaʼo, ba niʼositengagõ gõi.
31. Irugi bawa dania, ba urasa daʼiomõ ba taʼio ngaʼõtõu, tobali lõʼõ saʼae satua moroi yomo khõu.
32. Ba aneheʼõ dania zi sõkhi andrõ fefu nibeʼegu ba Ndraono Gizeraeli; ba moroi yomo khõu, ba alõsu lõʼõ saʼae
satua.
33. Ba ha samõsa ngaʼõtõu zi lõ ufaogõ ba wangohori yaʼira, ba naha wameʼe sumange khõgu, enaʼõ sabõzi ia dania
ba enaʼõ salangu tõdõ; ba sato ngaʼõtõu fefu, ba si mate ba mbawa ziʼõli niha.
34. Tandra khõu zi gõna nonou andrõ si darua, Hofini ba Fineha: ha samuza maʼõkhõ, ba endronga mate ira!
35. Ba ufataro dania khõgu gere si lõ farõi, soloʼõ nikhoi dõdõgu ba somasi ndraʼo; khõnia ulau nomo si lõ tebulõ,
enaʼõ lõ mamalõmalõ, wa fõna nibayoini andrõ khõgu sosõ ia.
36. Ba hiza dania: na so zi tosai na ngaʼõtõu, ba mõi mangalulu khõnia, mangandrõ kefe, ba ma kue sagõrõ,
wangumaʼõ: Tehe khõgu halõwõ gere hadia ia, enaʼõ usõndra gõgu maʼifu!
HAKUNA MATATA
FAZA 3
HAKUNA MATATA
FAZA 4
I. Teʼala Ndraono Gizeraeli labeʼe Dawa Wilisiti. Teʼoloiʼõ dawõla zura goroisa.
II. Faʼamate Eli ba faʼamate woʼomo Wineha andrõ.
1. Ba humede Zamueli ba Ndraono Gizeraeli fefu; ba maoso Ndraono Gizeraeli, mõi fasuwõ ba Ndrawa Wilisiti,
laʼiagõ ngai Ebeni Haezeri, ba ba ngai Nafeki so Ndrawa Wilisiti.
2. Ba lalau ba Ndraono Gizeraeli Dawa Wilisiti; ba lõʼõ sa fagõlõgõlõ waʼabeʼe wasõndrata; teʼala Ndraono
Gizeraeli labeʼe Dawa Wilisiti; mato 4000 zi mate, ba zi fasõndra ira, ba mbolo mbenua.
3. Ba me no mangawuli ba golombasewa zato, ba lamane salawa Ndraono Gizeraeli: Hana wa ibeʼe Yehowa teʼala
ita ba Ndrawa Wilisiti maʼõkhõ? Datahalõ khõda dawõla zura goroisa Yehowa ba Zilo, enaʼõ mõi ia awõda, ba
wangefaʼõ yaʼita ba danga nemalida andrõ!
4. Ba lafatenge ba Zilo sato, ba lahalõ dawõla goroisa Yehowa ngahõnõ, sidadao yawa Kerubi; ba iraono Eli andrõ
si darua, Hofini ba Fineha, ba fao ba dawõla goroisa Lowalangi andrõ.
5. Ba me irugi golombasewa tawõla goroisa Yehowa, ba lakaraini waʼiki Iraono Gizeraeli fefu, irege humisi danõ.
6. Ba me larongo waʼowuawua dõdõ andrõ Dawa Wilisiti, ba lamane: Hadia waʼiki andrõ, sabõlõbõlõ sibai, ba
golombasewa niha Heberaio? Ba me larongo, no irugi golombasewa tawõla andrõ, khõ Yehowa,
7. ba ataʼu Ndrawa Wilisiti, lamane saʼae dõdõra: Lowalangi zi mõi khõra ba golombasewa. Ba lamane: Alai ita
saʼae, lõʼõ sa irai fõna si mane daʼõ! Alai ita!
8. Ha niha zangefaʼõ yaʼita ba danga Lowalangi sabõlõ andrõ? Daʼõ Lowalangi andrõ, samatõrõ ba Ndrawa
Miserayi no ngawalõ wamakao ba fõkhõ waba!
9. Ba miʼabeʼeʼõ dõdõmi, ya sabõlõ ami, yaʼami, Dawa Wilisiti, fa bõi mõi sawuyu niha Heberaio ami, si mane
yaʼira, me no mõi sawuyumi. Ya sabõlõ ami, ba milau!
10. Ba lalau Dawa Wilisiti; ba teʼala Ndraono Gizeraeli ba moloi, isawa khõra zamõsana: No abõlõ sibai waʼateʼala;
30,000 zi mate Iraono Gizeraeli, si lõ kudo.
11. Ba tawõla andrõ khõ Lowalangi, ba larabu [Dawa wilisiti] ba iraono Eli andrõ, si darua, Hofini ba Fineha, ba
mate nibunu.
12. Ba so zoloi, samõsa, mado Mbeniyami, irõi wasõndrata ba irugi Zilo, me luo daʼõ; no isika nukhania ba no ilau
danõ ba hõgõnia.
13. Ba me irugi, ba no dumadao Eli ba kurusi, ba ngai mbawa gõli, ifaigifaigi lala; ibusi tõdõ saʼae dawõla khõ
Lowalangi. Ba me so niha andrõ, ba wangombakha ba mbanua, ba muʼiraʼira mbanua andrõ, dozi.
14. Ba me irongo wekira andrõ Eli, ba imane: Hadia waguaguasa andrõ? Ba iʼaliogõ ia niha andrõ, ba wangombakha
khõ Eli.
15. Ba Eli andrõ, ba no 98 fakhe, ba no abõsi hõrõnia, tobali lõʼõ saʼae iʼila niha.
16. Ba me imane niha andrõ khõ Eli: Yaʼodo zi otarai wanuwõ andrõ, maʼõkhõ andre uʼotarai wasõndrata andrõ. Ba
imane Eli: He wisa, onogu?
17. Ba itema linia sangombakha andrõ, imane: No moloi Ndraono Gizeraeli labeʼe Dawa Wilisiti, ba no ato sibai zi
mate motõi khõda, ba he iraonou si darua, Hofini ba Fineha, ba no mate gõi, ba tawõla khõ Lowalangi, ba no
muʼoloiʼõ!
18. Ba me itorõ linia dawõla andrõ khõ Lowalangi, ba tobõʼa furi Eli moroi ba kurusi, alau, afatõ mbagi ba mate ia,
me no niha satua, sesolo sibai. No õfa wulu fakhe sanguhuku ia ba Ndraono Gizeraeli.
19. Ba umõnõnia, foʼomo Wineha, ba no manabina. Ba me irongo duria andrõ, wa no muhalõ dawõla andrõ khõ
Lowalangi, awõ wa no mate namania andrõ ba foʼomonia, ba tegaõlõ tou ia ba madono; afõkhõ saʼae hulunia.
20. Ba me aetu nosonia, ba lamane ira alawe, si so ba ngainia: Bõi busi dõdõu, ono matua nonou andre! Ba lõʼõ sa
itema li, lõ ba dõdõnia,
21. ibeʼe tõi nononia, andrõ Ikabodi (si lõ tõi), imane: No taya lakhõmi Ndraono Gizeraeli! — bõrõ waʼataya dawõla
andrõ, khõ Lowalangi, ba amania andrõ ba foʼomonia.
22. Ba muʼao ia, imane: No taya lakhõmi Ndraono Gizeraeli, me no muʼoloiʼõ dawõla khõ Lowalangi!
HAKUNA MATATA
FAZA 5
HAKUNA MATATA
FAZA 6
I. Lafaʼoheʼõ mangawuli dawõla.
II. Omuso dõdõ Mbetiseme, me irugi khõra.
III. Fotu zamaigi tawõla.
1. Ba me no fitu wawa dawõla andrõ ba danõ Ndrawa Wilisiti,
2. ba humede Ndrawa Wilisiti ba gere ba ba zi faeta, lamane: He tawisa ba dawõla andrõ khõ Yehowa?
Miʼombakhaʼõ khõma, he tawisa wamuli yaʼia ba nahania.
3. Ba lamane: Na mifaʼoheʼõ dawõla andrõ, khõ Lowalangi Ndraono Gizeraeli, ba bõi mifaʼoheʼõ manõ, lõ
mufoʼawõ; mifao saʼae khõnia wanalaʼõ, ba dõhõ dania wõkhõmi, ba oroma khõmi, hana wa lõ aefa khõmi
dangania.
4. Ba lamane: Hadia nibeʼe fanalaʼõ? Ba lamane [si faeta no mege]: Dali waʼato zalawa Ndrawa Wilisiti: lima
ngawua famaedo waoso waba andrõ, anaʼa ba lima wamaedo deʼu ndrõfi, anaʼa, me no faoma gõna ami famakao
andrõ, he yaʼami, ba he salawami.
5. Ba mifazõkhi wamaedo waosa waba andrõ khõmi ba famaedo deʼu ndrõfi khõmi, samakiko tanõ, ba
wamosumange Lowalangi Ndraono Gizeraeli andrõ: ma atõ lõ itohugõ ihareʼõ dangania khõmi ba khõ
Lowalangimi andrõ ba ba danõmi.
6. Hana sa wa edõna ami miʼabeʼeʼõ dõdõmi, si mane Dawa Miserayi fõna, me laʼabeʼeʼõ dõdõra, awõ Waraʼo?
Hadia, fayagu? me iʼoʼaya ira, awena lafofanõ [Ndraono Gizeraeli]?
7. Ba milabu, mihalõ [zoguna] ba mifazõkhi kureta si bohou, ba mihalõ zigelo zawi, si bohou moʼono, dua geu, ba
zi lõ irai tohare galo mbagi; mibeʼe sondrõni kureta andrõ sawi andrõ ba miheta khõra nonora, mifuli miʼohe ba
nahara.
8. Ba mihalõ dawõla andrõ khõ Yehowa, mibeʼe ba gureta andrõ. Ba anaʼa andrõ, nibeʼemi fanalaʼõ, ba mibeʼe ba
wetifeti, ba ngainia, ba mifofanõ.
9. Ba mifaigi: na itõrõ lala ba wangawuli ba Mbetiseme, ba no Yaʼia [Lowalangi] zamatõrõ khõda famakao
sabõlõbõlõ andrõ; ba na tenga, ba aboto ba dõdõda, wa tenga tangania zi tohare khõda: so manõ, lõ mila, zi no
gõna ita.
10. Ba laʼoʼõ daʼõ, dua geu lahalõ sawi si bohou moʼono, ba labeʼe sondrõni kureta; ba onora, ba lõ lafaʼamõi.
11. Ba labeʼe ba gureta dawõla andrõ khõ Yehowa, fabaya fetifeti, si so bakha famaedo deʼu ndrõfi anaʼa andrõ, awõ
wamaedo waosara andrõ.
12. Ba ladõlõ ira ba Mbetiseme sawi andrõ; lala sebua manõ latõrõ, labato wendrõndrõndrõndrõ, ba lõ laholeʼõ ira, he
ba gambõlõ, ba he ba gabera; ba laʼoʼõ salawa Ndrawa Wilisiti, irugi ba nola Mbetiseme.
13. Ba banua Mbetiseme, ba mamasi sibai gandru ba ndraso. Ba me lafakhõlõ ira ba me laʼila dawõla, ba omuso
dõdõra, me no so ia.
14. Ba me no irugi nowi Yosua kureta andrõ, ba tebato ia ba daʼõ. Ba no so gowe sebua ba daʼõ. Ba lasila geu gureta
andrõ, ba labeʼe sumange Yehowa nitunu zawi andrõ.
15. Ba labeʼe tou dawõla khõ Yehowa ono Lewi, fabaya fetifeti andrõ ba ngainia, si so bakha anaʼa andrõ, ba latouʼõ
tou ba dete gowe sebua andrõ. Ba banua Mbetiseme andrõ, ba labeʼe zumange nitunu, lataba khõ Yehowa
zumange nitaba, me luo daʼõ.
16. Ba lafaigifaigi salawa Ndrawa Wilisiti andrõ, si dalima ba awena lafuli ira ba Nekerona, oi me luo daʼõ.
17. Ba daʼõ wamaedo waosa waba andrõ, nibeʼe Ndrawa Wilisiti khõ Yehowa, fanalaʼõ: sambua ba Gasoto ba
sambua ba Gasa, ba sambua ba Asekalo, ba sambua ba Gata, ba sambua ba Nekerona.
18. Ba awõ deʼu ndrõfi anaʼa andrõ, dali waʼoya mbanua Ndrawa Wilisiti andrõ fefu, barõ mbawa zalawa andrõ, si
dalima, ba banua saro andrõ, ba he banua sideʼide ba danõ misa. Ba no tandratandra gowe sebua andrõ, ba
nibeʼera ba dete tawõla khõ Yehowa, ba mbenua Yosua andrõ, banua Mbetiseme, irugi maʼõkhõ andre.
19. Ba iraono Yekhonia, banua Mbetiseme, ba teʼala, me no lafaigi nõsi dawõla andrõ khõ Yehowa; 70 ibunu
banuara. Ba abu dõdõ zato, me no si manõ waʼato ibunu banuara Yehowa.
20. Lamane banua Mbetiseme andrõ: Ha niha zi lõ teʼala fõna Yehowa, Lowalangi niʼamoniʼõ andrõ? Ba ha khõ
idõlõ ia, ba khõda andre?
21. Ba lafatenge ba mbanua Giriati Yeari, lamane khõra: No laʼohe mangawuli dawõla khõ Yehowa Dawa Wilisiti,
miʼae mitou, mihalõ ia miyawa khõmi!
HAKUNA MATATA
FAZA 7
I. Laʼohe ba Giriati Yeari dawõla.
II. Ifahoriʼõ nadu ba Ndraono Gizeraeli Samueli.
III. Mangandrõ Zamueli ba teʼala Ndrawa Wilisiti labeʼe Iraono Gizeraeli.
IV. Fanguhuku Zamueli.
1. Ba so mbanua Giriati Yeari, lahalõ miyawa dawõla khõ Yehowa; ba nomo Gabinadabi laʼohe, ba hilihili, ba
lafataro nononia Eleazari, ba wamaigimaigi tawõla andrõ, khõ Yehowa.
2. Ba iʼotarai luo labeʼe ba Giriati Yeari dawõla, ba ara dania, ikhamõ dua wulu fakhe; ba lafuli ira khõ Yehowa
maʼuwu Gizeraeli fefu.
3. Ba humede Zamueli ba maʼuwu Gizeraeli fefu, imane: Na aʼoi dõdõmi wamuli yaʼami khõ Yehowa, ba miheta ba
khõmi Lowalangi niha baero andrõ ba Asaroti andrõ; khõ Yehowa midõlõ dõdõmi, ha yaʼia mifosumange — ba
iʼefaʼõ ami ba danga Ndrawa Wilisiti.
4. Ba laheta Mbaʼali andrõ, fabaya Asaroti, Iraono Gizeraeli, ba hatõ Yehowa lafosumange.
5. Ba imane Samueli: Mifalukhaʼõ Ndraono Gizeraeli fefu, ba Misefa, ba mangandrõ ndraʼo khõ Yehowa, salahimi!
6. Ba owulo ira ba Misefa ba lataʼu nidanõ ba lafaduwa fõna Yehowa ba mamoni ba gõ ira, me luo daʼõ, ba latehe
ba daʼõ, lamane: No mafazõkhi horõ khõ Yehowa. Ba ifatunõ huhuo Ndraono Gizeraeli Samueli, ba Misefa.
7. Ba me larongo Dawa Wilisiti, wa no owulo Ndraono Gizeraeli ba Misefa, ba so moroi sa zalawa Ndrawa Wilisiti,
mõi fasuwõ ha Ndraono Gizeraeli. Ba me larongo daʼõ Iraono Gizeraeli, ba ataʼu ira Ndrawa Wilisiti andrõ;
8. ba mangandrõ ira khõ Zamueli, lamane: Bõi bato weʼangarõfi li Lowalangida, Yehowa, salahima, enaʼõ iʼefaʼõ
ita ba danga Ndrawa Wilisiti!
9. Ba ihalõ nono mbiribiri, si lõ aefa na ba mbagi zusu, ba ibeʼe sumange Yehowa, nitunu, sumange sahori latunu.
Ba fakao khõ Yehowa Zamueli, salahi Ndraono Gizeraeli, ba ifondrondrongo khõnia Yehowa.
10. Ba me itunu siʼaikõ zumange andrõ Samueli, ba so Ndrawa Wilisiti, ba wasuwõta andrõ ba Ndraono Gizeraeli.
Ba ifeʼuguʼugu sibai mbanua Yehowa, ba Ndrawa Wilisiti andrõ, me luo daʼõ, ba fawuka dõdõra ibeʼe, ba tobali
abõlõ Ndraono Gizeraeli.
11. Ba larõi Misefa Iraono Gizeraeli, lagohi Ndrawa Wilisiti ba labubunu, irugi tou Mbetikari.
12. Ba ihalõ gowe sebua Samueli ba itaruʼõ ba gotaluara Misefa Yesana. Ba ibeʼe tõinia Ebeni-Haeseri (gowe
wanolo) ba imane: Irugi daʼe no itolo Yehowa!
13. Tobali tehõndrõgõ Ndrawa Wilisiti, tobali lõʼõ saʼae larugi danõ Ndraono Gizeraeli, tohare saʼae ba Ndrawa
Wilisiti danga Yehowa, gõtõ waʼanau noso Zamueli.
14. Ba banua Ndraono Gizeraeli andrõ, niʼokhõgõ Ndrawa Wilisiti, ba mangawuli ba Ndraono Gizeraeli, iʼotarai
Nekerona, numalõ ba Gata; ba tanõra gõi, ba lafadõni ba Ndrawa Wilisiti Iraono Gizeraeli. Ba atulõ ira Ndraono
Gizeraeli Ndraono Gamori.
15. Ba sanguhuku Iraono Gizeraeli Zamueli, sagõtõ yaʼia.
16. Ba ero rõfi itõrõi mbanua, itõrõ Mbetieli ba Giligala ba Misefa, ba ifatunõ huhuo Ndraono Gizeraeli ba mbanua
andrõ fefu.
17. Awena dania ifuli ia ba Rama; ba daʼõ sa so nomonia, ba ba daʼõ ifatunõ huhuo bõʼõ. Ba ifaʼanõ ba daʼõ naha
wameʼe sumange khõ Yehowa.
HAKUNA MATATA
FAZA 8
I. Ono Zamueli.
II. Laʼandrõ razo niha sato.
III. Itimba Samueli, ba lõ lafondrondrongo.
1. Ba me atua saʼae Zamueli, ba iraononia ifataro sanguhuku Iraono Gizeraeli.
2. Tõi nononia si aʼa, ba Yoeli, ba Abia dõi nakhinia; daʼõ zamatunõ huhuo, ba Mbereseba.
3. Ba lõ laʼoʼõ gamuatania iraononia andrõ: laʼalui harera ba manga ganaʼa ba lafuyuʼõ huku.
4. Ba falukha zalawa Ndraono, Gizeraeli, mõi khõ Zamueli ba Rama,
5. lamane khõnia: Hiza, atua ndraʼugõ, ba iraonou andrõ, ba lõ laʼoʼõ gamuʼatamõ andrõ: ba fataro saʼae khõma
razo, samatõrõ yaʼaga, si mane ba niha baero fefu.
6. Ba fatuwu khõ Zamueli, me lawaʼõ: Beʼe khõma razo, samatõrõ yaʼaga. Ba mangandrõ Zamueli khõ Yehowa.
7. Ba imane Yehowa khõ Zamueli: Fondrondrongo li zato, fefu hadia ia niwaʼõra khõu. Tenga sa yaʼugõ nitiboʼõra,
yaʼodo aʼine nitiboʼõra, fa bõi saʼae razora ndraʼodo.
8. No faudu sibai ira nilaura khõu iadaʼe nilaura fõna saʼae, iʼotarai luo uʼohe ira miyawa moroi ba danõ Miserayi,
me no laʼerogõ ndraʼo ba me no lafosumange Lowalangi bõʼõ.
9. Ba oʼõ saʼae niwaʼõra, ba faulugõ gõi wamangelama yaʼira, ombakhaʼõ khõra gõmõra khõ razo andrõ, samatõrõ
yaʼira dania.
10. Ba ahori iʼombakhaʼõ Samueli niwaʼõ Yehowa khõnia, ba niha sato, sangandrõ razo khõnia, ba imane na:
11. Amaedola zugilõ razo andrõ, samatõrõ yaʼami, dania khõmi, ba ihalõ nonomi matua ba ibaliʼõ tuka gureta khõnia
ba tuka kudo, enaʼõ lataritari fõna guretania, si fagohi,
12. ba enaʼõ ibeʼe kumandra zi hõnõ ba kumandra zi lima wulu, ba ba wamaku nowinia ba ba wamasi basitõnia, ba
enaʼõ lafazõkhi fangõna khõnia ba fakake gureta.
13. Ba onomi alawe, ba ihalõ, ba ibeʼe samazõkhi daludalu ba sameʼe bawu gõ ba sogore kue.
14. Ba ba nowimi ba ba kabu nagu khõmi ba ba kabu falo, bi si sõkhi, ba ihalõ, ba ibeʼe ba ganoninia.
15. Ba bua nowimi ba bua nagu khõmi, ba sambua niʼofulu ihalõ, ba ibeʼe ba zawuyunia ba ba ngoningoninia.
16. Sawuyumi, ira matua ba ira alawe, fabaya sawimi fondrege zi sõkhi ba kalidemi, ba ihalõ, ba iʼogunaʼõ ba
halõwõ andrõ khõnia.
17. Ba ba mbiribirimi, ba sambua niʼofulu iʼokhõgõ. Ba yaʼami, ba enoninia dania.
18. Ba na mangarõngarõ ami dania, bõrõ razomi andrõ, nituyumi khõmi, ba lõʼõ sa ifondrondrongo khõmi Yehowa.
19. Ba lõ edõna niha sato lafondrondrongo niwaʼõ Zamueli, lamane: Bõi, razõ zomasiga!
20. Enaʼõ fagõlõgõlõ ndraʼaga ba niha baero andrõ, fefu, enaʼõ samatunõ huhuoma razoma andrõ ba solohe yaʼaga ba
wanuwõ.
21. Ba ifondrongondrongo Samueli niwaʼõ zato, fefu, ba ifaʼema khõ Yehowa.
22. Ba imane Yehowa khõ Zamueli: Oʼõ niʼandrõra ba fataro khõra razo! Ba imane Samueli ba Ndraono Gizeraeli:
Mifuli ami, yamusawa mbanuara zamõsana!
HAKUNA MATATA
FAZA 9
HAKUNA MATATA
FAZA 10
I. Ibayoini razo Zaulo Samueli. Tandra wa moroi ba Lowalangi goroisa andrõ.
II. Mõi ba dõdõ Zaulo Geheha Lowalangi.
III. Falukhata ba Misefa. Tetuyu razo Zaulo, ba wadahõdahõsa.
1. Ba ituyu mbulibuli wanikha Samueli ba ifaduwa ba hõgõ Zaulo, faʼago bawa ia khõnia, imane: Famayoini
Yehowa yaʼugõ razo mbanuania andrõ, Iraono Gizeraeli. Samatõrõ banua Yehowa dania ndraʼugõ ba õʼefaʼõ ira
ba danga nemalira. Ba ya daʼõ dandra khõu ba daʼõ, wa no ibayoini razo ndraʼugõ Yehowa, razo ba dana khõnia
andrõ:
2. Na no fabali dania ndraʼugõ khõgu, na õrugi lewatõ Rakhela, ba nola mado Mbeniyami, ba falukhaʼõ niha, darua,
ba lamane khõu: Sigelo galide andrõ, niʼaluimõ, ba no musõndra. Ba lõʼõ saʼae itõrõ tõdõ namau galide andrõ,
yaʼami iʼabusi tõdõ, no imane: He uwisa ba khõ nonogu andrõ?
3. Ba na mowaõwaõʼõ, iʼotarai daʼõ, ba õrugi manawa Dabora andrõ, ba falukhaʼõ niha, datõlu, si mõi miyawa khõ
Lowalangi ba Mbetieli; si samõsa, ba tõlu rozi ono nambai, si matua, noronia, ba ba zi samõsa, ba tõlu roti, ba ba
zi samõsa, ba samba nahia agu.
4. Ba laʼowai ndraʼugõ, ba dombua labeʼe khõu roti, ba õhalõ khõra.
5. Ba aefa daʼõ, ba õrugi Gibea andrõ khõ Lowalangi, ba zi so harefa Ndrawa Wilisiti andrõ; ba na õrugi daʼõ, yomo
ba mbanua, ba faondra khõu zamaʼeleʼõ, sambawa, si otarai moroi yawa naha wameʼe sumange. Ba fõnara, ba
biola nitika, sebua, ba faritia ba sigu ba biola nitika, sideide, ba yaʼira, ba si so eheha zamaʼeleʼõ.
6. Ba so dania khõu Geheha Yehowa ba samaʼeleʼõ gõi ndraʼugõ, si mane yaʼira, ba tobali niha si bohou ndraʼugõ.
7. Ba na õʼila dania itõrõ dandra andrõ, ba lau nilaumõ, itoloʼõ sa Lowalangi.
8. Ba taisa mitou ba Giligala; ba mõido dania khõu mitou, ba wameʼe sumange nitunu, ba ba wanaba sumange
fangorifi: fitu bongi baseʼõ, irege mõido khõu, ba wangombakha khõu, he õwisa.
9. Ba me ibaliʼõ ia, ba wondrõi Samueli ba ifalalini dõdõnia Lowalangi, ba tandra no mege ba ahori alua me luo
daʼõ.
10. Me larugi Gibea andrõ, ba faondra khõnia zamaʼeleʼõ, sambawa, ba so khõnia Geheha Lowalangi, ba mamaʼeleʼõ
ia awõra.
11. Ba me laʼila ia dozi si no faʼila li khõnia fõna, wa mamaʼeleʼõ ia, awõ zamaʼeleʼõ andrõ, ba faoma lamane khõ
nawõra sato: Hadia zi gõna ono Kisi andrõ? Hadia, awõ zamaʼeleʼõ gõi Zaulo andrõ?
12. Ba so ba daʼõ zanema li, imane: Ba ha niha namara? Ba daʼõ tumbu gamaedola andrõ: Hadia, awõ zamaʼeleʼõ gõi
Zaulo?
13. Ba me no ibato wamaʼeleʼõ, ba ifuli ia khõra.
14. Ba imane gaʼa Zaulo khõnia ba khõ nono matua andrõ khõnia: Heza mõi mege ami? Ba imane Saulo: Ba
wangalui sigelo galide andrõ; ba me lõʼõ manõ masõndra, ba mõiga khõ Zamueli.
15. Ba imane gaʼa Zaulo: Ombakhaʼõ khõgu hadia niwaʼõ Zamueli khõmi.
16. Ba imane Saulo khõ gaʼania: Iʼombakhaʼõ khõma, wa no musõndra galide andrõ. Ba hadia niwaʼõ Zamueli ba
wamataro razo yaʼia, ba lõ iʼombakhaʼõ khõnia.
17. Ba ifalukhaʼõ zato Samueli, khõ Yehowa, ba Misefa.
18. Ba imane ba Ndraono Gizeraeli: Daʼõ niwaʼõ Yehowa, Lowalangi Ndraono Gizeraeli: No uʼohe miyawa Ndraono
Gizeraeli, moroi ba danõ Miserayi, ba no uʼefaʼõ ami ba danga Ndrawa Miserayi andrõ ba ba danga razo andrõ
fefu, samakao yaʼami.
19. Ba yaʼami, ba no miʼerogõ Lowalangimi maʼõkhõ, Lowalangi andrõ, si no manolo yaʼami ba wamakaomi ba ba
waʼatosasami, fefu, me no mimane: Bõi! razo õfatara khõma! Ba lau, ba miʼondrasi Yehowa, dali madomi ba dali
ngahõnõ andrõ khõmi!
20. Ba ifaʼaso mado Ndraono Gizeraeli fefu Samueli, ba gõna mado Mbeniyami.
21. Ba ifaʼaso mado Mbeniyami andrõ, sawusawu, ba gõna zi sawu ngaʼõtõ Materi. Ba ifaʼaso zi sawu ngaʼõtõ
Materi andrõ, samõsamõsa, ba gõna Zaulo, ono Kisi. Ba laʼalui ia, ba lõ lasõndra.
22. Ba lafuli lasofu khõ Yehowa, lamane: Hadia, no mõi ba daʼe niha andrõ? Ba imane Yehowa: Hiza, no ibiniʼõ ia
ba gamagama andrõ.
23. Ba fagohi ira mangai yaʼia ba daʼõ. Ba me mõi ia ba hunõ niha bakha, ba ha falawa baginia niha sato fefu.
24. Ba imane Samueli ba niha sato fefu: Hadia, no miʼila, wa lõ ba niha sato si fagõlõgõlõ ba nituyu Yehowa andrõ?
Ba muʼao niha sato fefu, lamane: Ya anau noso razo andrõ!
25. Ba iʼombakhaʼõ ba zato huku ba waʼarazo andrõ Samueli, ba itanõ ba zura ba ibeʼe fõna Yehowa. Aefa daʼõ, ba
ifofanõ zato fefu Samueli, enaʼõ ifuli ia khõra zamõsana.
26. Ba Saulo gõi, ba ifuli ia ba Gibea, ba fao khõnia zabõlõ, nifaduhuʼõ Lowalangi tõdõ;
27. ba so õsa si si lõ yawa, sangumaʼõ: Hadia guna daʼõ khõda? Ba laʼositengagõ ia ba lõ mamuala ira khõnia.
HAKUNA MATATA
FAZA 11
HAKUNA MATATA
FAZA 12
I. Iheta ia sanguhuku Samueli.
II. Huhuonia ba walukhata zato.
III. Faʼabeʼe huku Lowalangi ba faʼebua dõdõnia.
1. Ba imane Samueli ba Ndraono Gizeraeli fefu: Hiza, no ufondrondrongo limi fefu hadia ia niwaʼõmi khõgu, ba no
ufataro khõmi razo.
2. Ba hiza iadaʼe, ba sowaõwaõ fõnami razo andrõ; ba yaʼo, ba si no atua, ba si no tohare huwa; ba hiza, iraonogu zi
so khõmi. Ba iʼotarai iraono ndraʼo, irugi maʼõkhõ andre, ba no anehe ami dõrõwagu.
3. Ba yaʼe ndraʼodo, miʼae udugu fõna Yehowa ba fõna nibayoininia andrõ! Ha sawi ba ha kalide nihalõgu? Ha niha
nifakaogu ba ha niha nihundragõgu? Ba heza uʼa ganaʼa, wamakifu hõrõgu? Miʼadugõ ndraʼo, ba daʼufuli khõmi!
4. Ba lamane: Lõ nifakaomõ ba lõ nihudragõmõ yaʼaga, samõsa lõ nihalõmõ hadia ia. Ba imane khõra:
5. Ya si so ba mbõrõ Yehowa, ba khõmi andrõ, ba he nibayoininia andrõ, ba ya si so ba mbõrõ maʼõkhõ, wa lõ
nisõndrami hadia ia, ba dangagu. Ba lamane: Yaʼia daʼõ!
6. Ba imane Samueli ba zato: Si so ba mbõrõ Yehowa andrõ, sombõi ira Moze Aʼaroni, ba solohe miyawa ira tuami,
moroi ba danõ Miserayi!
7. Ba miʼondrasi, enaʼõ uʼombakhaʼõ khõmi, fõna Yehowa, ba enaʼõ ufasugi ba dõdõmi waʼebua dõdõ Yehowa
andrõ fefu, khõmi ba khõ ndra tuami.
8. Me no irugi danõ Miserayi Yakobo, ba lafakao ira Dawa Miserayi. Ba laʼangarõfi li Yehowa ira tuami, ba
ifatenge ndra Moze Aʼaroni, sangeheta ira tuami ba danõ Miserayi ba ba danõ daʼe ifataro ira.
9. Ba olifu ira Lowalangira Yehowa. Ba iʼamawa ira ba danga Zisera andrõ, kumandra Yabino andrõ, razo Hasora,
ba ba danga Ndrawa Wilisiti andrõ, ba ba danga razo Ndraono Moabi; tobali lalau khõra.
10. Ba laʼangarõfi li Yehowa, lamane: Horõma, me no maʼerogõ Yehowa ba me no mafosumange Mbaʼali andrõ ba
Asera andrõ: ba iyaʼe, ba efaʼõ ndraʼaga ba danga nemalima andrõ, ba yaʼugõ mafosumange!
11. Ba ifatenge Yerubi-Mbaʼali andrõ Yehowa, ba Baraki ba Yefita ba Samueli, iʼefaʼõ ami ba danga nemalimi
andrõ, fasui, tobali lõʼõ saʼae hadia ia khõmi, ahono ami baomomi.
12. Ba me miʼila, so moroi sa Nahasi andrõ, razo Ndraono Gamoni, ba wanuwõ yaʼami, ba mimane khõgu: Bõi! razo
zamatõrõ yaʼaga! — lõ lai wa no Lowalangimi, Yehowa, razomi.
13. Ba lau, ba hiza razomi andrõ, nituyumi, no ifataro khõmi razo Yehowa.
14. Na miʼataʼufi Yehowa, na mifosumange ia ba na mifondrondrongo linia, na lõ mifadaõ niwaʼõ Yehowa, na
miʼoʼõ khõ Lowalangimi Yehowa, he yaʼami, ba he razo andrõ, samatõrõ yaʼami (ba itolo ami Yehowa).
15. Ba na lõ mifondrondrongo li Yehowa, ba na te khõmi goroisa Yehowa, ba udumi dania danga Yehowa ba udu
razomi andrõ.
16. Ba miʼondrasi, ba minehegõ zebua andrõ, nilau Yehowa, ba zanehe ami.
17. Hadia, tenga bawa wamasi gandru iadaʼe? Ba mangandrõ ndraʼo khõ Yehowa, enaʼõ muʼugu mbanua ba enaʼõ
moteu ibeʼe: ba miʼila dania ba aboto ba dõdõmi waʼebua lalõmi wamaigi Yehowa, me no miʼandrõ razo!
18. Ba mangandrõ Zamueli khõ Yehowa, ba muʼugu mbanua ba moteu ibeʼe Yehowa, me luo daʼõ. Ba ataʼu sibai
niha sato Yehowa ba Samueli.
19. Ba lamane khõ Zamueli niha sato fefu: Angandrõ khõ Lowalangimõ, Yehowa, salahi zawuyumõ andre, fa bõi
tekiko ndraʼaga, me no manõnõ na horõma andrõ fefu lalõ andrõ, fangandrõ razo!
20. Ba imane Samueli ba niha sato: Bõi miʼabusi tõdõ: si ndruhu sa, no milau zi lõ atulõ andrõ, fefu — ba bõi atõ
mibato saʼae, woloʼõ khõ Yehowa, mifosumange Yehowa, moroi siʼaikõ ba dõdõmi,
21. ba bõi miʼoʼõ wayafaya andrõ, si lõ guna ba si tenga fangorifimi, me no si lõ boto
22. Lõʼõ sa itiboʼõ mbanuania Yehowa, bõrõ dõinia andrõ, si no ebua; noa sa atõ omasi Yehowa, ibaliʼõ banuania
ami.
23. Ba ya arõu gõi khõgu wamazõkhi horõ khõ Yehowa, wamõhõi fangandrõ salahimi: uʼoromaʼõ sa khõmi lala si
sõkhi andrõ, lala sadõlõ.
24. Ba miʼataʼufi Yehowa, ba bõi farõi ami khõnia, wamosumange yaʼia, soroi siʼaikõ ba dõdõmi; mitõngõni saʼae
zebua andrõ, nilaunia khõmi!
25. Ba na si lõ sõkhi milau, ba nihori ami, fabaya razomi andrõ.
HAKUNA MATATA
FAZA 13
I. Isuko Ndrawa Wilisiti Yonata. Ato sibai Ndrawa Wilisiti ba tosasa Ndraono Gizeraeli.
II. Ifahulõ wameʼe sumange Saulo ba itegu ia Samueli.
III. Ambõ fangõna ba Ndraono Gizeraeli.
1. Õfa wulu fakhe Zaulo, me tobali razo ia, ba dua wulu a rua fakhe razo ia ba Ndraono Gizeraeli.
2. Ba itutuyu khõnia zi 3000 niha ba Ndraono Gizeraeli Saulo; 2000 nawõ Zaulo ba Mikhima, ba ba hili ba Mbetieli,
ba 1000 nawõ Yonata ba Gibea, ba mado Mbeniyami. Ba si tosai sabõlõ, ba ifofanõ, hana na ifuli ia ba khõra
zamõsana.
3. Ba irasa harefa Ndrawa Wilisiti andrõ ba Geba Yonata. Ba larongo Dawa Wilisiti: No molawa niha Heberaio! Ba
noa saʼae ifalauʼõ dorofe Saulo, ba danõ misa, maʼasagõrõ,
4. ba larongo Iraono Gizeraeli fefu: No irasa harefa Ndrawa Wilisiti andrõ Saulo, ba na abõu manõ dõi Ndraono
Gizeraeli ba Ndrawa Wilisiti. Ba tefakaoniʼõ zato, awõ Zaulo, ba Giligala,
5. ba noa gõi teʼanõ Ndrawa Wilisiti, ba wanuwõ Iraono Gizeraeli, 3000 gureta ba 6000 zi fakudo; ba si lõ kudo, ba
no faʼoya ngawua nene ba mbewe nasi; ba so ira moroi sa, ba ba zinga Mikhima tebato, ba gamaudu Mbeti
Awena.
6. Ba me laʼila Iraono Gizeraeli waʼatosasara (no abu sibai dõdõra), ba labiniʼõ ira ba dõgi narõ hili, ba dõgi danõ,
ba dõgi narõ gara ba ba lõsulõ suba ba mbaʼa,
7. ba latõrõ gõtõna ba Yoridano, lasawa danõ mado Gado ba tanõ Gileadi. Ba ba Giligala na sa so Zaulo; ba no larõi
ia sabõlõ fefu, ba waʼataʼura andrõ.
8. Ba fitu bongi ibaloi, irugi ginõtõ nihonogõi Zamueli, ba lõ mõi ba Giligala Zamueli. Ba me muzaewe manõ niha,
me larõi ia,
9. ba imane Saulo: Miʼohe khõgu zumange nitunu andrõ, ba sumange fangorifi! ba ibeʼe zumange nitunu.
10. Ba me no awai khõnia wameʼe sumange andrõ, ba so Zamueli. Ba ifaondragõ ia Saulo, ba wangowai yaʼia.
11. Ba imane Samueli: Hadia nilaumõ? Ba imane Saulo: No uʼila, wa muzaewe manõ niha, wa larõi ndraʼodo; ba
irugi inõtõ, ba lõ yaʼugõ, lõ lai, wa no owulo Ndrawa Wilisiti, ba Mikhima.
12. Ba umane dõdõgu: Mõi mitou saʼae Ndrawa Wilisiti, khõgu, ba Giligala, ba lõ niʼandrõgu faʼebua dõdõ Yehowa;
ba uʼabeʼeʼõ dõdõgu, wameʼe sumange andrõ.
13. Ba imane Samueli khõ Zaulo: No sambõ eraʼera ndraʼugõ; oroisa andrõ, nibeʼe Lowalangiu, Yehowa, khõu, ba
no lõ niʼoʼõu; iʼaroʼõ enaʼõ iyaʼe Yehowa waʼarazomõ ba Ndraono Gizeraeli, fa bõi tebulõ.
14. Ba me no si manõ, ba tenga si lõ tebulõ waʼarazomõ andrõ. Noa sa iʼalui khõnia Yehowa niha si faduhu dõdõnia,
ba wameʼe razo mbanuania yaʼia. Me no lõ niʼoʼõmõ niwaʼõ Yehowa khõu.
15. Ba maoso Zamueli, irõi Giligala, ifuli ia. Ba si tosai sabõlõ, ba laʼoʼõ Zaulo, ba wamaondragõ sanuwõ. Ba me no
larugi Gibea, ba mado Mbeniyami, me laʼotarai Giligala, ba iʼofaya zabõlõ andrõ si fao na khõnia Saulo, so mato
600.
16. Ba ba Geba, ba mado Mbeniyami, laʼiagõ Saulo ba ononia Yonata, awõ niha andrõ, si fao khõra na, ba ba
Mikhima tebato mege Ndrawa Wilisiti.
17. Ba so zi otarai golombasewa Ndrawa Wilisiti si mõi farabu, tõlu bawa: Si sambawa, ba lasawa Gofera, mõi ba
danõ Zuala, ba si sambawa,
18. ba ba Mbeti Horona ladõlõ ira, ba si sambawa, fanete daʼõ, ba mõi ba hili andrõ, si otahõgõ daso andrõ nifotõi
daso Zeboʼi ba tanõ si mate tanõ sa.
19. Ba lõ falukha ziambu ba danõ Ndraono Gizeraeli maʼasagõrõ (lamane dõdõra Dawa Wilisiti: Ma dania labõbõzi
khõra ziʼõli ba toho niha Heberaio andrõ!)
20. Dozi Iraono Gizeraeli, ba lõ tola lõʼõ, mitou ba Ndrawa Wilisiti mõi, na so niʼambukhi, ma siʼõli wamaliʼõ danõ,
ba ma faku ba ma fato ba ma tambila.
21. Na no afuru mbawa ziʼõli wamaliʼõ danõ ba he faku ba he garafu andrõ ba he fato ba he ba wangadõlõ tukotuko
zi matua zawi.
22. Ba na so wasuwõta, ba lõ siʼõli ba lõ toho ba zabõlõ andrõ fefu, si fao khõ ndra Saulo ononia Yonata; ba so sa
khõ Zaulo ba khõ nononia Yonata.
23. Ba sambawa Dawa Wilisiti, ba larugi mbawa danõ andrõ fõnafõna Mikhima.
HAKUNA MATATA
FAZA 14
I. Folau Yonata ba Ndrawa Wilisiti, ba Mikhima.
II. Teʼala Ndrawa Wilisiti ibeʼe Saulo.
III. Fangelifi Zaulo, sambõ eraʼera.
IV. Mõi famunu zato ba fumunu Yonata enaʼõ.
V. Faʼabõlõ Zaulo. Ononia ba foʼomonia ba talifusõnia.
1. Ba samuza maʼõkhõ, ba imane Yonata, ono Zaulo, khõ nono matua andrõ, solohe fangõnania: Tabu, mõi ita
miyefo ba Ndrawa Wilisiti si sambawa andrõ, tanõ sa! lõʼõ sa ifarongogõ khõ namania.
2. Ba Saulo, ba no dumadao ba nola Gibea, ba mbõrõ dalimo, ba ngai Migerono. Ba faʼato niha si so khõnia, ba
mato 600.
3. Ba si obaru baru ba doto andrõ, baru gere, ba Ahia, ono Gahitubi, gaʼa Ikabodi andrõ, ono Wineha andrõ ono Eli,
ere khõ Yehowa ba Zilo. Ba lõʼõ sa nirongo zato, wa no mofanõ Yonata.
4. Ba ba dalu mbawa danõ andrõ niʼõtõ Yonata enaʼõ, ba wolau ba Ndrawa Wilisiti andrõ, ba no faoma fatambai so
gara satarõ; tõi zi sambua, ba Bosesi, ba si sambua, ba Sene dõi.
5. Si sambua, ba tanõ yõu, no musindro, ba gamaudu Mikhima, ba si sambua, ba tanõ raya, ba gamaudu Geba.
6. Ba imane Yonata khõ nono matua andrõ, solohe fangõnania: Tabu, mõi ita miyefo, ba zi lõ muboto andrõ, si
sambawa. Ma atõ itolo ita Yehowa ba wasõndrata; lõʼõ sa faʼatebai khõ Yehowa, na itolo ita, he ato niha ba he lõ
ato!
7. Ba itema linia solohe fangõna, imane: Lau zi so ba dõdõu, fefu; yaʼe ndraʼodo, ba weʼamõi awõu: hadia nilau
dõdõu, ba no nilau dõdõgu gõi.
8. Ba imane khõnia Yonata: Ba hiza, na mõi ita miyefo iadaʼe, ba niha andrõ,
9. ba na laʼila ita, ba na lamane khõda: Mibaseʼõ, irege marugi ami! Ba tabadugõ ita ba zi so ita, lõ mõi ita miyawa
khõra.
10. Ba na lamane: Miʼae miyawa khõma, ba mõi miyawa ita; na si manõ, ba noa saʼae ibeʼe ba dangada ira Yehowa.
Daʼõ dania dandra khõda!
11. Ba me laʼila zi darua andrõ Dawa Wilisiti, ba lamane Dawa Wilisiti: Hiza niha Heberaio si otarai dõgi narõ hili,
ba nibiniʼõra yaʼira!
12. Ba muʼao zanaro andrõ khõ Yonata ba khõ zolohe fangõnania, lamane: Miʼae miyawa khõma, ba so dania
nirongomi khõma! Ba imane Yonata khõ zolohe fangõnania: Oʼõ ndraʼo miyawa, noa saʼae ibeʼe ba dangada ira
Yehowa!
13. Ba manana Yonata, miyawa, ba iʼoʼõ ia solohe fangõnania. Ba moloi ira fõna Yonata, ba iʼõʼõtõ tou ira, ba solohe
fangõnania zamalua famunu, moroi furinia.
14. Ba mato 20 niha zi mate ba wamunu si fõfõna andrõ, khõ ndra Yonata solohe fangõnania andrõ, ha mato tõlu
lauru tanõmõ waʼebolo danõ.
15. Ba ihawui ira faʼataʼu, ba golombasewa ba sanuwõ andrõ fefu; ba si manõ gõi zanaro andrõ, fabaya si sambawa,
si mõi farabu mege. Ba humeu gõi danõ, tobali fametaʼu sabõlõbõlõ.
16. Ba me lafaigi sanaro andrõ khõ Zaulo ba Gibea, ba mado Mbeniyami, ba oi humufa ba golombasewa.
17. Ba imane Saulo, ba zi so khõnia ba daʼõ: Miʼofaya niha ba mifaigi, ha niha khõda zofanõ! Ba laʼofaya, ba Yonata
zi lõʼõ ba solohe fangõna khõnia.
18. Ba imane Saulo khõ Gahia: Ohe ba daʼe mbaru gere andrõ! yaʼia zi obaru baru ba doto andrõ, baru gere, me luo
daʼõ, fõna Ndraono Gizeraeli.
19. Ba me humede na Zaulo khõ gere andrõ, ba tedou manõ na waguaguasa ba golombasewa Ndrawa Wilisiti, ba
imane Saulo khõ gere andrõ: Akha lõʼõ ua!
20. Ba maoso Zaulo ba awõnia sabõlõ andrõ fefu, ba me larugi naha wasõndrata andrõ, ba iʼõʼõtõ manõ nawõnia
zamõsana, abõlõbõlõ sibai waʼafakuyu.
21. Ba niha Heberaio andrõ, si no arara barõ mbawa Ndrawa Wilisiti ba si no fao khõra ba wanuwõ andrõ, ba laheta
ira khõra gõi, ba wefao ba Ndraono Gizeraeli andrõ, awõ ndra Saulo Yonata.
22. Ba he Iraono Gizeraeli andrõ fefu si no maminiʼõ yaʼira mege ba hili mado Geferayi, me larongo no moloi
Ndrawa Wilisiti, ba lagohi gõi, ba wolau khõra.
23. Tobali mõna Ndraono Gizeraeli me luo daʼõ, ibeʼe Yehowa. Ba fazõndrazõndra na, irugi ba zi tambai Mbeti
Awena.
24. Oi fao khõ Zaulo zato fefu, mato 10,000 ira, ba fabali ira ba wasõndrata andrõ ba hili —, ba mosala Zaulo, me luo
daʼõ, sala sebua. Ibeʼe ba hõlu zato, imane: Niʼelifi dozi si manga hadia ia, irege bongi dania, irege no ulau
mbalõgu ba nemaligu andrõ! Ba dozi ira, ba lõ manga.
25. Ba so gazuni wani ba mbenua.
26. Ba me larugi gawaʼawa andrõ sato, ba hiza, ba no moloi wani. Ba lõʼõ zui samelai, me ataʼu ira wahõlusa andrõ.
27. Ba lõʼõ sa nirongo Yonata, me ibeʼe ba hõlu zato amania. Ba iʼoroʼõ mbalõ ziʼo, si so ba dangania, ituko
gawaʼawa, ba ifelai, ba ifuli ohahau hõrõnia.
28. Ba humede khõnia nawõnia, samõsa, imane: No ibeʼe ba hõlu sabeʼe zato amau, no imane: Niʼelifi dozi si manga
hadia ia maʼõkhõ! Ba no serege tõdõ niha sato.
29. Ba imane Yonata: Ibunu ita amagu; hiza sa waʼohahau hõrõgu, me no ufelai we wani andrõ, si ha maʼifu;
30. ba mendrua manõ enaʼõ, na no lafaulugõ sato wemanga maʼõkhõ zahulu ira ba nemali andrõ — ba ba zi mane, ba
no õnaʼõna sibai waʼateʼala Ndrawa Wilisiti andrõ!
31. Ba laʼalani Ndrawa Wilisiti, me luo daʼõ, iʼotarai Mikhima, numalõ ba Nayalona, ba erege sibai dõdõra.
32. Ba latuyu gahulua andrõ sato, lahalõ mbiribiri ba sawi fabaya ono, lataba, tou ba danõ, ba laʼa sato, fabaya do
33. Ba laʼombakhaʼõ khõ Zaulo lamane: Mosala khõ Yehowa zato, me no fabaya ndro ba gõra. Ba imane: Salakha
khõmi daʼõ! Mifagaõlõ khõgu gara sebua ba daʼe!
HAKUNA MATATA
34. Ba imane na Saulo: Mitõrõi zato, ba mimane khõra: Yamuʼohe khõgu ba daʼe zamõsana zawinia ba ma
biribirinia, ba daʼe itaba ba iʼa, fa bõi mosala ami khõ Yehowa, wemanga yaʼia, fabaya do! Ba dozi ira, ba laʼohe
zi so khõra, ba ba daʼõ lataba.
35. Ba ifaʼanõ naha wameʼe sumange khõ Yehowa Saulo; bõrõta naha wameʼe sumange, nifaʼanõ Zaulo khõ
Yehowa, daʼõ.
36. Ba imane Saulo: Datagohi Ndrawa Wilisiti, ba zi bongi, enaʼõ tahalõ khoda zi so khõra ba enaʼõ tahori ira,
samõsa bõi tasaigõ! Ba lamane: Lau manõ zomasiʼo! Ba imane ere: Taʼondrasi Lowalangi ba daʼe.
37. Ba me isofu khõ Lowalangi Saulo: Hadia, ugohi Ndrawa Wilisiti? Hadia, õbeʼe ba danga Ndraono Gizeraeli ira?
ba lõ itema linia, me luo daʼõ.
38. Ba imane Saulo: Miʼae ba daʼe, yaʼami, salawa mbanua fefu, ba mizofuzofu, ha niha zosala maʼõkhõ!
39. Faya sa, wa no sauri Yehowa, sameʼe mõna Ndraono Gizeraeli, na lõ mate zosala andrõ, he onogu Yonata
zamuza! Ba lõ ba zato andrõ fefu sanema linia.
40. Ba imane ba Ndraono Gizeraeli fefu: Miʼagõ ba zi tambai, ba ba zi tambai, ba daruaga, onogu Yonata. Ba lamane
sato khõ Zaulo: Lau zomasi ndraʼugõ!
41. Ba imane Saulo: He Yehowa, Lowalangi Ndraono Gizeraeli, hadia ia, wa lõ õtema li genoniu, maʼõkhõ? Na
yaʼodo zi so sala ba ma onogu Yonata, ba Urimi faʼeleʼõ; ba na ba mbanuau Iraono Gizeraeli so, ba Tumimi
faʼeleʼõ! Ba ira Yonata Saulo zi gõna, ba sato, ba aefa.
42. Ba imane Saulo: Milau dahõdahõ ba khõma onogu Yonata! Ba gõna Yonata.
43. Ba imane Saulo khõ Yonata: Ombakhaʼõ khõgu hadia nilaumõ! Ba iʼombakhaʼõ khõnia Yonata, imane: Ha
maʼifu ufelai we wani ba mbalõ ziʼogu ba dangagu, ba hadia, famunugu daʼõ?!
44. Ba imane Saulo; Yamulau khõgu zomasi ia Lowalangi: si mate ndraʼugõ, Yonata!
45. Ba lamane sato khõ Zaulo: Hadia, nibunu Yonata andrõ, samobõrõ fangorifi sebua andrõ, ba Ndraono Gizeraeli?
Lõ tola daʼõ! faya wa no sauri Yehowa, na aekhu tou ba danõ zara bu ba hõgõnia, me no itolo ia Lowalangi ba
wolaunia, maʼõkhõ. Ba laʼefaʼõ Yonata niha sato, fa bõi mate ia.
46. Ba ifuli ia misi yawa Saulo, ibõhõli wolohi Dawa Wilisiti, ba lafuli ira khõra Dawa Wilisiti.
47. Ba me no aro khõ Zaulo waʼarazo ba Ndraono Gizeraeli, ba fasuwõ ia ba nemalira fefu, fasui: ba Ndraono Moabi
ba ba Ndraono Gamoni ba ba Ndraono Gedomo ba ba razo Zoba ba ba Ndrawa Wilisiti, ba fefu gofu heza mõi ia,
ba yaʼia zabõlõ.
48. Ba ifaʼeleʼõ gõi waʼabõlõ wolau ba Ndraono Gamaleki, iʼefaʼõ Ndraono Gizeraeli ba danga zi farabu ba khõra.
49. Ba ono Zaulo, ono matua, ba Yonata ba Isiyo ba Malekizua, ba ononia alawe si dombua, ba Merabi zi aʼa ba
Mikhala zi akhi.
50. Ba foʼomo Zaulo, ba Ahinoa, ono Gahimasi andrõ; ba kumandra sebua khõnia, ba Abineri, ono Neri andrõ, tana
nama Zaulo.
51. No faoma ono Gabieli, he Kisi, ama Zaulo, ba he Neri, ama Gabineri andrõ.
52. Ba gõtõ waʼara Zaulo, ba lõ aefaʼaefa wasuwõta sabõlõbõlõ, ba Ndrawa Wilisiti. Ba na iʼila zabõlõ ba si no toʼõlõ
ba wasuwõta Saulo, ba ihalõ awõnia.
HAKUNA MATATA
FAZA 15
I. Isuwõ Ndraono Gamaleki Saulo. Lõ iʼoʼõ niwaʼõ Lowalangi.
II. Itegu ia Samueli ba iʼombakhaʼõ khõnia wa aefa ia razo.
III. Iheta ia khõ Zaulo Samueli, me no aefa ibunu Agagi andrõ.
1. Ba imane Samueli khõ Zaulo: No iwaʼõ khõgu Yehowa wamayoini yaʼugõ razo mbanuania Iraono Gizeraeli; ba
fondrondrongo goroisa Yehowa.
2. Daʼõ niwaʼõ Yehowa ngahõnõ: No uwaʼõ tõdõgu, nilau balõ nilau Ndraono Gamaleki ba Ndraono Gizeraeli,
wombaʼa lala khõra, me so ira moroi si tou, ba danõ Miserayi.
3. Ba ae suwõ Ndraono Gamaleki andrõ ba õlakhaʼõ ira, awõ zi so khõra fefu, bõi hakhõsi tõdõ; bunu ira, he ira
matua, ba he ira alawe ba ono matua ba si lõ aefa na ba mbagi zusu, ba sawi ba biribiri ba ondra ba kalide!
4. Ba ifahedeʼõ ba niha sato Saulo. Ba iʼofaya ira ba Delami: 200,000 zi lõ kudo ba 10,000 maʼuwu Yuda.
5. Ba isawa mbanua sebua ba Ndraono Gamaleki Saulo, ba ifatenge ba ndraso mbombo andrõ õsa, saminiʼõ yaʼira
ba daʼõ.
6. Ba imane Saulo ba maʼuwu Geni andrõ: Mifaoso, miheta ami! mifabali ami ba Ndraono Gamaleki, enaʼõ lõ uhori
ami awõra, me no si sõkhi nilaumi ba Ndraono Gizeraeli fefu, me laʼotarai danõ Miserayi. Ba laheta ira ba ngai
Ndraono Gamaleki maʼuwu Geni andrõ.
7. Ba ilau ba Ndraono Gamaleki Saulo, iʼotarai Delami, numalõ ba Zuri, tanõ ba gatumbukha luo iʼotarai danõ
Miserayi.
8. Ba Agagi andrõ, razo Ndraono Gamaleki, ba laraʼu auri, ba sato fefu, ba laʼõʼõtõ tou bawa ziʼõli.
9. Ba Saulo ba sato, ba laʼorifi Agagi andrõ ba si sõkhi mbiribiri ba si sõkhi zawi, satabõ ba nibula ba hadia ia fefu
zebua bõli, te khõra lafakiko daʼõ; ba hadia zi lõ bõli ba si lõ tõi, ba lafakiko.
10. Be humede Yehowa khõ Zamueli, imane:
11. Mangesa dõdõgu, me no ubeʼe razo Zaulo andrõ; noa sa iʼerogõ ndraʼo ba lõ nitõrõnia niwaʼõgu. Ba afõkhõ khõ
Zamueli, ba sara wongi manõ iʼangarõfi li Yehowa.
12. Ba ihulõ wongi ifaondragõ Zaulo Samueli. Ba laʼombakhaʼõ khõ Zamueli: No mangawuli Zaulo, no isawa hili
Garemeli, ba daʼõ no itaruʼõ harefa khõnia, ba no irõi daʼõ, no isawa misi tou Giligala.
13. Ba me falukha Zamueli khõ Zaulo, ba imane khõnia Saulo: Yaʼahowu ndraʼugõ khõ Yehowa!
14. No utõrõ niwaʼõ Yehowa. Ba imane Samueli: Ba hadia wambehesa mbiribiri andrõ ba dõgi dalingagu, ba
feʼaoʼao zawi andrõ, nirongorongogu?
15. Ba imane Saulo: Niʼohera moroi ba Ndraono Gamaleki; noa sa laʼorifi zi sõkhi mbiribiri ba si sõkhi zawi sato, ba
wameʼe sumange Lowalangiu Yehowa; ba tanõ bõʼõ, ba no mabunu.
16. Ba imane Samueli khõ Zaulo: Bõi ua! enaʼõ uʼombakhaʼõ khõu, hadia wehede Yehowa khõgu, me owi!
17. Ba imane: Waʼõ! Ba imane Samueli: Tenga si manõ: he waʼae niha sideʼide ndraʼugõ wamaigiu, ba noa zui hõgõ
mado Ndraono Gizeraeli ndraʼugõ, me no ibayoini razo Ndraono Gizeraeli ndraʼugõ Yehowa,
18. ba no ifatenge ndraʼugõ Yehowa, no iwaʼõ khõu: Ae fakiko zebua horõ andrõ, Iraono Gamaleki, lau khõra, irege
no ahori ira õbeʼe!
19. Ba hana wa lõ õʼoʼõ goroisa Yehowa andrõ, bana wa no õfahulõ gahulua andrõ, wolau si fatuwu khõ Yehowa?
20. Ba itema li Zamueli Saulo imane: Ba no uʼoʼõ niwaʼõ Yehowa: ba nifatenge Yehowa yaʼo, ba no mõido, ba no
uʼohe razo Ndraono Gamaleki, Agagi andrõ, ba Iraono Gamaleki andrõ, ba no ufakiko.
21. Ba no lahalõ mbiribiri, ba sawi sato, ahulua andrõ õsa, si sõkhi nilakhaʼõ andrõ, ba wameʼe sumange Lowalangiu,
Yehowa, ba Giligala.
22. Ba imane Samueli: Ba hadia, no faoma waʼebua dõdõ Yehowa, he ba zumange nitunu, awõ ba zumange nitaba,
ba he ba woloʼõ linia? Hiza, sõkhi woloʼõ, moroi ba zumange, ba sõkhi wamondrongo li, moroi ba dawõ zi matua
mbiribiri;
23. fa lõ moloʼõ sa, ba no timba horõ fakelemusa, ba faʼabeʼe dandro, ba no falawalawa ba waʼaefa ba Lowalangi ba
ba wameʼe adu! Ba me no lõ ba dõdõu niwaʼõ Yehowa, ba noa gõi tebai razo ndraʼugõ, wamaiginia.
24. Ba imane Saulo khõ Zamueli: Horõgu daʼõ, me no usawõ goroisa Yehowa, awõ nifakhoinia andrõ; ba no ataʼudo
zato, ba no tobali uʼoʼõ niwaʼõra.
25. Ba iyaʼe, ba beʼe aefa khõgu horõgu, ba taisa awõgu ba wangawuli, enaʼõ mangalulu ndraʼo khõ Yehowa!
26. Ba imane Samueli khõ Zaulo: Lõ mõido awõu ba wangawuli: me no lõ ba dõdõu oroisa Yehowa, ba noa gõi tebai
razo Ndraono Gizeraeli ndraʼugõ, wamaigi Yehowa.
27. Ba me ibaliʼõ ia Samueli, ba wofanõ, ba ituyu watalinga mbarunia sebua Saulo, ba aetu daʼõ.
28. Ba imane khõnia Samueli: No iheta khõu waʼarazo ba Ndraono Gizeraeli Yehowa maõkhõ, no iʼetuʼõ, ba no ibeʼe
ba niha bõʼõ, si sõkhi moroi khõu.
29. Ba lõʼõ sa mofaya ”lakhõmi” Ndraono Gizeraeli andrõ, ba lõ mangesa dõdõnia, me no tenga niha ia, wa mangesa
enaʼõ dõdõnia.
30. Ba imane: Horõgu sa, ba fosumange atõ ndraʼo, fõna zalawa ba fõna zato, weʼamõi awõgu ba wangawuli, enaʼõ
mangalulu ndraʼo khõ Lowalangiu, Yehowa!
31. Ba mangawuli Zamueli, iʼoʼõ Zaulo, ba mangalulu khõ Yehowa Zaulo.
32. Ba imane Samueli: Ndramuʼohe khõgu ba daʼe razo Ndraono Gamaleki andrõ, Agagi andrõ! Ba iʼondrasi ia
Agagi, no ohahau mbawa; imane Agagi: Hiza, no taya waʼafõkhõ waʼamate!
33. Ba imane Samueli: Si mane fangohorimõ iraono ndra alawe bõʼõ, siʼõlimõ, si manõ gõi lahori ndraono ninau,
moroi ba wangohori iraono ndra alawe bõʼõ! Ba igõgõtõ tou Agagi Samueli, fõna Yehowa ba Giligala.
34. Ba isawa Rama Samueli, ba Saulo, ba ifuli ia ba khõra misi yawa ba Gibea, banua Zaulo.
35. Ba lõʼõ saʼae falukha Zamueli khõ Zaulo, irege mate ia, noa sa abu dõdõ Zamueli ba khõ Zaulo andrõ, ba no
mangesa dõdõ Yehowa, me no ifataro razo Ndraono Gizeraeli Zaulo.
HAKUNA MATATA
FAZA 16
I. Ibayoini razo Dawido Samueli.
II. Mõi solau biola khõ Zaulo Dawido.
1. Ba imane Yehowa khõ Zamueli: Ha waʼara dõhõ waʼabu dõdõu khõ Zaulo andrõ, me noa sa atõ tebai salawa
Ndraono Gizeraeli ia, wamaigigu? Foʼõsi fanikha dandru andrõ khõu ba labu: ufatenge ndraʼugõ khõ Gizaʼi
andrõ, banua Mbetilekhema, me no ba nononia ufaigi khõgu zamõsa, nibeʼe razo
2. Ba imane Samueli: He uwisa weʼamõi? Na irongo Saulo, ba ibunudo! Ba imane Yehowa: Ohe nono zawi ba
õmane: Ba wameʼe sumange Yehowa mõido.
3. Ba kaoni Gizaʼi andrõ, ba wemanga sumange; ba yaʼo zangombakha khõu, he õwisa; nitõtõigu khõu, ba õbayoini
khõgu.
4. Ba iʼoʼõ Samueli niwaʼõ Yehowa. Ba me irugi Mbetilekhema, ba lafaondragõ ia satua mbanua, si no tobali tõdõ,
ba lamane: Hadia, ba zi sõkhi mõiʼõ?
5. Ba imane: Yaʼia! Ba wameʼe sumange Yehowa mõido; miʼamoni ba mitabu ba wemanga zumange andrõ! Ba
ifamoni ndra Izaʼi ononia ba ikaoni ira ba wemanga zumange andrõ.
6. Ba me so ira, ba ifaigi Geliabi andrõ, imane dõdõnia: Si ndruhu, yaʼia nibayoini khõ Yehowa!
7. Ba imane Yehowa khõ Zamueli: Bõi faigi ngaʼeunia ba faʼalawania, tenga sa yaʼia nituyugu. Famaigi Lowalangi
sa, ba no tenga si mane famaigi niha. Ngaʼeu nifaigi niha, ba tõdõ nifaigi Lowalangi!
8. Ba khõ Gabinadabi muhede Gizaʼi, iʼohe khõ Zamueli. Ba imane Samueli: Daʼõ gõi, ba tenga nituyu Yehowa.
9. Ba Sama iʼohe khõnia Izaʼi; ba imane: Daʼõ gõi, ba tenga mituyu Yehowa.
10. Ba fitu iʼohe khõ Zamueli ononia Izaʼi; ba imane Samueli khõ Gizaʼi: Lõ nituyu Yehowa ba daʼõ!
11. Ba imane na Samueli khõ Gizaʼi: Hadia, awai nonou matua? Ba imane: Hatõ si akhi, no mõi kubalo mbiribiri. Ba
imane Samueli khõ Gizaʼi: Fatenge, fahalõʼõ ia, lõʼõ sa manga ita, na lõ yaʼia.
12. Ba ifatenge, ifahalõʼõ; ba no soyo bu ba si sõkhi hõrõ, ba si sõkhi manõ wamaigida. Ba imane Yehowa: Faoso,
bayoini ia, daʼõ ia.
13. Ba ituyu dandru wanikha Samueli, ibayoini [Dawido] ba zi so ira gaʼania. Ba so Geheha Yehowa khõ Dawido,
iʼotarai luo daʼõ, lõ tebulõ. Ba ifazawa ia Samueli, isawa Rama.
14. Ba me no aheta Geheha Yehowa khõ Zaulo, ba ifakao ia bekhu si lõ sõkhi, nifatenge Yehowa.
15. Ba lamane khõ Zaulo ira awõnia: Hiza sa, ifakao ndraʼugõ bekhu si lõ sõkhi khõ Lowalangi,
16. ba yamuwaʼõ manõ niwaʼõnia sokhõ yaʼaga; yaʼe ndraʼaga, sawuyumõ andre, ba maʼalui niha, sonekhe ba wolau
biola: ba na so khõu mbekhu si lõ sõkhi andrõ, khõ Lowalangi, ba yamulau mbiola, ba aoha khõu.
17. Ba imane Saulo ba ngoningoninia andrõ: Ba mifaigi khõgu niha si no toʼõlõ ba wolau biola, ba miʼohe khõgu.
18. Ba imane si samõsa: So niʼilagu, ono Gizaʼi andrõ, banua Mbetilekhema si no toʼõlõ ba wolau biola, niha sabõlõ
ba sonekhe ba watelesa ba sabõlõ ba huhuo, niha si sõkhi boto, ba itolotolo ia Yehowa.
19. Ba ifatenge zinenge Saulo, khõ Gizaʼi, imane khõnia: Fatenge khõgu nonou Dawido andrõ, kubalo mbiribiri
andrõ.
20. Ba ihalõ roti Izaʼi, fulu, ba samba nahia nagu ba sara nono nambi, si matua, ifaʼoheʼõ khõ Zaulo, khõ nononia
Dawido andrõ.
21. Ba mõi khõ Zaulo Dawido, mõi ngoningoninia, ba iʼomasiʼõ Saulo, ba tobali solohe fangõna Zaulo Dawido.
22. Ba ifatenge khõ Gizaʼi Saulo, imane khõnia: Akha so khõgu Dawido, ngoningonigu, me no omasido ia.
23. Ba ero na iraʼu Zaulo bekhu si lõ sõkhi andrõ, khõ Lowalangi, ba ituyu mbiola Dawido ba ifoli; ba okafu khõ
Zaulo, aoha, ba aheta khõnia mbekhu si lõ sõkhi andrõ.
HAKUNA MATATA
FAZA 17
I. Fasuwõta ba Ndrawa Wilisiti. Iʼoʼaya Ndraono Gizeraeli Goliato andrõ.
II. Ifatenge nononia Dawido Izaʼi.
III. Ifoʼesuanõ Dawido gaʼania.
IV. Huhuo Dawido khõ Zaulo.
V. Ibunu Goliato Dawido.
VI. Abõlõ Ndraono Gizeraeli. Isofu Dawido Saulo.
1. Ba laʼowuloi zabõlõ khõra Dawa Wilisiti, ba wanuwõ; ba Zokho, ba danõ mado Yuda, owulo ira, ba ba ngai
Nefesi Damimi tebato ira, ba gotaluara Zokho Naseka.
2. Ba Saulo ba Iraono Gizeraeli, ba no owulo gõi, ba ba ndraso andrõ, sabõlõ manawa, tebato ira; ba lafaʼanõ ira, ba
wolau ba Ndrawa Wilisiti.
3. Ba no lafatambai: tanõ andre, ba gahe hili, ba Dawa Wilisiti, ba si yefo, ba Iraono Gizeraeli, tobali otaluara
ndraso andrõ.
4. Ba mõi baero moroi ba naha Ndrawa Wilisiti mbohalima, Goliato dõi, banua Gata, õnõ hela a lito waʼalawania;
(Yos. 11, 22); 5
5. tetenaulu tõla ba hõgõnia ba barunia sabeʼe, ba sohunahuna: ba faʼabua mbarunia sabeʼe andrõ, ba so safiku.
6. Ba so mbalubalu wahania, tõla, ba baluse tõla ba galisinia,
7. ba ezai hao dotoa mburusania, ba mato 6 kilo waʼabua nõsi mburusa, siʼõli; ba mowaõwaõ fõnania zolohe
dangenia.
8. Ba so ia ba muʼao ia ba Ndraono Gizeraeli, imane: Hadia wa so ami, wamaʼanõ yaʼami, ba wolau khõma? Hadia,
tenga Dawa Wilisiti andrõ ndraʼo, ba tenga sawuyu Zaulo ami? Mifaigi zamõsa ba khõmi, solau khõgu!
9. Na tola fatele ia khõgu, ba na yaʼia zabõlõ, ba mõiga barõ mbawami; ba na yaʼodo zabõlõ, na teʼala ia ubeʼe, ba
yaʼami zi mõi barõ mbawama, ba sawuyuma ami.
10. Imane Dawa Wilisiti andrõ: No uʼoʼaya zabõlõ Ndraono Gizeraeli maʼõkhõ: mifaigi khõgu zamõsa, enaʼõ fatele
ndraʼaga!
11. Ba me larongo wehede Ndrawa Wilisiti andrõ Saulo ba Iraono Gizeraeli fefu, ba tobali dõdõra ba ataʼu sibai ira.
12. Ba Dawido andrõ, ba ono mbanua Geferata, banua Mbetilekhema ba mado Yuda, Izaʼi dõi, walu nono daʼõ, ono
matua. Ba me luo Zaulo, ba niha satua saʼae niha daʼõ, no numalõ ndrõfi.
13. Ba ono Gizaʼi, si aʼa, ba no fao khõ Zaulo ba wasuwõta andrõ, datõlu ira. Ba tõi nononia si aʼa andrõ, si no fao ba
wasuwõta andrõ, ba Eliabi zi aʼa, ba fanetenia, ba Abinadabi, ba fanete daʼõ, ba Sama.
14. Ba fondrege zi akhi Dawido, ba si datõlu, si aʼa, ba no fao khõ Zaulo.
15. Ba no auli iheta ia khõ Zaulo Dawido, ifulifuli ia ba khõra, ba wokubaloi biribiri namania ba Mbetilekhema.
16. Ba he na mahemolu mbanua, ba he na tanõ owi, ba so Ndrawa Wilisiti andrõ no mege, iʼiagõ daʼõ, 40 wongi
waʼara.
17. Ba imane Izaʼi khõ nononia Dawido: Halõ õ ndra gaʼau zi dombua yõu bõra nifakoe andre ba si fulu ngawua roti
andre, ba taʼitaʼi ohe khõ ndra gaʼau ba golombasewa;
18. ba si fulu ngawua kezu zusu andre, ba ohe khõ gumandra, ba sofu he wisa khõ ndra gaʼau; ba andrõ khõra
dandratandra.
19. Saulo ba yaʼira andrõ, ba Iraono Gizeraeli fefu, ba ba ndraso andrõ, sabõlõ manawa, so, ba wasuwõta ba Ndrawa
Wilisiti.
20. Ba mahemolu õ, ba ihulõ wongi Dawido, ibeʼe rorogõfõ zanaro mbiribiri, iʼohe noronia ba mofanõ, iʼoʼõ niwaʼõ
namania Izaʼi. Ba me irugi naha andrõ niʼõlini kureta, ba mõi sibai ira fasõndra, no lafaʼanõ ira, ba lahahagõ.
21. He Iraono Gizeraeli, ba he Dawa Wilisiti, ba faoma no manaʼano, faondra ngenolira.
22. Ba itouʼõ tou noronia Dawido, irõi ba danga zanaro gamagama, ba fao ia ba ngenoli zi fasõndra. Ba me irugi, ba
isofu khõ ndra gaʼania, na lõ hadia ia khõra.
23. Ba fatua fahuohuo ia khõra, ba hiza mbohalima andrõ, — Dawa Wilisiti andrõ, Goliato, banua Gata, dõinia, —
mowaõwaõ ia fõna Ndrawa Wilisiti ba iwaʼõ niwaʼõnia andrõ, tobali irongo Dawido.
24. Ba me laʼila niha andrõ Iraono Gizeraeli, ba moloi ira fefu khõnia, ataʼu sibai ira.
25. Ba so ziʼao, Iraono Gizeraeli, imane: Hadia, no miʼila niha andrõ moroi sa? Ba wangoʼaya Iraono Gizeraeli so ia,
ba na so zamunu yaʼia, ba ifoʼanaʼa sebua razo ba ibeʼe khõnia nononia alawe, ba iʼefaʼõ ba wameʼe beo ngaʼõtõ
namania, ba Ndraono Gizeraeli!
26. Ba imane Dawido ba zi so ba ngainia: He lawisa ba zamunu Dawa Wilisiti andrõ ba sangefaʼõ Iraono Gizeraeli ba
wangoʼaya andrõ? Ha niha Ndrawa Wilisiti andrõ, si mate lõ mboto, wa tola iʼoʼaya zabõlõ andrõ khõ
Lowalangi?
27. Ba lafuli lamanõ, khõnia gõi, lamane: Daʼõ no mege latõrõ ba zamunu yaʼia.
28. Ba me irongo gaʼania si aʼa, Eliabi andrõ, fahuhuo ia ba niha andrõ, ba mofõnu sibai Geliabi khõ Dawido, imane:
Hadia atõ, wa so ndraʼugõ, ba ha ba danga õrõi mbiribiri andrõ, si lõ oyaʼoya, ba danõ si mate? No uʼila hokhamõ
andrõ ba tõdõu andrõ, si lõ sõkhi: ba wamaigi wasuwõta andrõ so ndraʼugõ!
29. Ba imane Dawido: Ba hadia zalagu? Tenga ha ligu manõ?
30. Ba iʼerogõ gaʼania, ba isofu ba niha bõʼõ, ba lamanõ zui khõnia, si mane mege ba mbõrõta.
31. Ba me terongo niwaʼõ Dawido, ba laʼombakhaʼõ khõ Zaulo, ba ifakaoniʼõ ia.
32. Ba imane Dawido khõ Zaulo: He Tua, bõi busi dõdõu: mõi fatele ba Ndrawa Wilisiti andrõ zawuyumõ andre.
33. Ba imane Saulo khõ Dawido: Tebai mõiʼõ fatele ba Ndrawa Wilisiti andrõ, me iraono ndraʼugõ, ba me no
bohalima ia, iʼotarai iraono ia!
34. Ba imane Dawido khõ Zaulo: No ikubaloi mbiribiri namania sawuyumõ andre: ba na so zingo ba ma berua, na
iʼoloiʼõ zageu mbiribiri andrõ nikubaloi,
35. ba ugohi ia, ba ubõzi ba usõbi ba mbawania mbiribiri: ba na ilawa ndraʼo, ba utuyu gambinia ba ubunu ia.
HAKUNA MATATA
36. He singo, ba he berua, ba no ibunu sawuyumõ andre, ba nifatõrõ ba khõra andrõ, daʼõ gõi nifatõrõ ba Ndrawa
Wilisiti andrõ, si mate lõ mboto, me no iʼoʼaya zabõlõ andrõ khõ Lowalangi sauri!
37. Ba imane na Dawido: Yehowa andrõ, si no mangefaʼõ yaʼodo ba zaʼa zingo ba ba zaʼa mberua, ba iʼefaʼõ gõi
ndraʼo ba danga Ndrawa Wilisiti andrõ! Ba imane Saulo khõ Dawido: Ba aeʼe, ba itoloʼõ Yehowa!
38. Ba ibeʼe baru Dawido mbarunia ba wanuwõ Saulo ba tetenaulu tõla ibeʼe ba hõgõnia ba ifamaru sabeʼe ia,
39. ba ibeʼe ba lõwilõwinia wõdania Dawido, ba dete mbaru ba wanuwõ andrõ, ba iʼaʼuʼõ mowaõwaõ, me lõ irai
itandraigõ. Ba imane Dawido khõ Zaulo: Tebai mofanõdo ba zi mane, lõ urai utandraigõ! Ba lafuli laheta khõnia
wangõna andrõ,
40. ba iʼohe tangania ziʼonia, ba lima ngawua itutuyu ono gara salõsõ, ba mbombo, ibeʼe ba mbola gubalo andrõ si so
khõnia, ba lõwilõwinia, ba ituyu riboribo ba iʼondrasi Ndrawa Wilisiti andrõ.
41. Ba ifaondragõ Dawido Dawa Wilisiti andrõ, ba mowaõwaõ fõnania zolohe dangenia andrõ.
42. Ba me ifaigi Dawa Wilisiti andrõ, ba me iʼila Dawido, ba iʼositengagõ, me iraono na, soyo bu ba si sõkhi boto.
43. Ba imane Dawa Wilisiti andrõ khõ Dawido: Hadia, asu ndraʼo, wa siʼo õʼohe, weʼamõi khõgu? Ba iʼelifi Dawido
Dawa Wilisiti andrõ, ba Lowalanginia.
44. Ba imane na Dawa Wilisiti andrõ khõ Dawido: Ae ba daʼe, enaʼõ ubeʼe õ wofo ba dalu mbanua ba õ zaliwaliwa
ba danõ nõsiu!
45. Ba imane Dawido khõ Ndrawa Wilisiti andrõ: Yaʼugõ, ba solohe siʼõli ba toho ba dange, wamaondragõ yaʼodo,
ba yaʼo, ba ba dõi Yehowa ngahõnõ mõido khõu, ba dõi Lowalangi zabõlõ Ndraono Gizeraeli andrõ niʼoʼayamõ:
46. maʼõkhõ andre ibeʼe ba dangagu ndraʼugõ Yehowa ba ubunu ndraʼugõ ba uʼewa mbagiu, ba botou ba boto zabõlõ
Ndrawa Wilisiti andrõ, ba maʼõkhõ ubeʼe õ wofo ba dalu mbanua ba õ gutu ndruʼu ba danõ, enaʼõ aboto ba dõdõ
niha ba guli danõ fefu, so Lowalangi Ndraono Gizeraeli,
47. ba enaʼõ laʼila dozi si so ba daʼe, tenga siʼõli ba tenga toho ibeʼe fangorifi niha Yehowa; khõ Yehowa sa
wasõndrata andrõ, ba yaʼia zameʼe ba dangama yaʼami.
48. Ba me ilabu Dawa Wilisiti andrõ, me so ia, ba wamaondragõ Dawido, ba fulõi Dawido wamaondragõ Dawa
Wilisiti andrõ, tanõ ba zi so sato.
49. Ba ituyu nono gara andrõ, zambua, ba mbolania, faribo ia, ba gõna ba gangango Ndrawa Wilisiti andrõ; ahõndrõ
ba gangangonia nono gara andrõ, ba tobali telõgu ia tou ba danõ.
50. Ilawa Ndrawa Wilisiti andrõ Dawido riboribo ba ono gara ba ibunu; ba lõ siʼõli khõ Dawido.
51. Ba fagohi ia, mõi ia ba ngai Ndrawa Wilisiti andrõ, ituyu wõdania, isõbi ba ifalua ibunu Goliato. Ba awena ibeʼe
folewa mbaginia wõda andrõ. Ba me laʼila Dawa Wilisiti, no mate zabõlõra andrõ, ba lalau moloi.
52. Ba maoso Ndraono Gizeraeli, awõ Ndraono Yuda, lahahagõ ba lagohi Ndrawa Wilisiti, irege tanõ ba Gata ba
irege ba mbawa gõli Nekerona, tobali fõnafõna mbawa gõli na mate Ndrawa Wilisiti andrõ, nibunu, he ba Gata,
ba he ba Nekerona.
53. Ba lafuli ira Iraono Gizeraeli, labõhõli wolohi Dawa Wilisiti, ba lahalõ gamagama ba golombasewa.
54. Ba ihalõ hõgõ Ndrawa Wilisiti andrõ Dawido, iʼohe ba Yeruzalema; ba fangõnania, ba ibeʼe ba nosenia.
55. Ba me iʼila mege Saulo, ifaondragõ Ndrawa Wilisiti andrõ Dawido, ba imane khõ gumandra sebua khõnia,
Abineri andrõ: Ha ono nono matua andrõ, Abineri? Ba imane Abineri: Faya wa no sauri ndraʼugõ, razo, na uʼila.
56. Ba imane razo: Sofu, ha ono nono matua andrõ.
57. Ba me mangawuli Dawido, me no ibunu Ndrawa Wilisiti andrõ, ba iʼohe ia khõ Zaulo Abineri: lõ tebulõ ba
dangania hõgõ Ndrawa Wilisiti andrõ.
58. Ba imane khõnia Saulo: Ha ono ndraʼugõ, ono matua? Ba imane Dawido: Ono zawuyumõ Izaʼi, banua
Mbetilekhema, ndraʼodo.
HAKUNA MATATA
FAZA 18
I. Fahuwu ira Dawido Yonata.
II. Lasuno Dawido niha sato, ba afõkhõ dõdõ Zaulo.
III. Ihalõ nono Zaulo Dawido.
1. Ba me no awai huhuo Dawido khõ Zaulo, ba fahuwu ira Yonata Dawido, iʼomasiʼõ Dawido Yonata, si mane
faʼomasinia ia.
2. Ba ihalõ khõnia Dawido Saulo, me luo daʼõ; lõʼõ saʼae itehe khõnia wangawuli khõ ndra amania
3. Ba fawuʼu li khõnia Yonata, me no iʼomasiʼõ ia, si mane faʼomasinia ia.
4. Iheta mbarunia sebua Yonata ibeʼe khõ Dawido, fabaya barunia sabeʼe ba siʼõlinia ba fanania ba bõbõ talunia.
5. Ba na mõi fasuwõ Dawido, heza ifatenge ia Saulo, ba mofozu, ba tobali ibeʼe hõgõ zabõlõ ia Saulo. Ba oi
laʼomasiʼõ ia niha sato, ba he awõ Zaulo andrõ.
6. Ba me mangawuli ira, me ifuli ia Dawido, me no ibunu Ndrawa Wilisiti andrõ, ba dozi banua Ndraono Gizeraeli,
ba lafaondragõ Dawido ira alawe, manari ba labõzi rafaʼi, owuawua dõdõ, ba labõzi waritia.
7. Ba latema lamane ira alawe andrõ: ”Hõnõ ae nibunu Zaulo, ba fulu ngahõnõ Dawido!”
8. Ba mofõnu sibai Zaulo, abao dõdõnia ba niwaʼõra andrõ, ba imane: Fulu ngahõnõ labeʼe khõ Dawido, ba khõgu,
ba ha hõnõ; hatõ faʼarazo zi lõ khõnia na!
9. Ba afõkhõ dõdõ Zaulo khõ Dawido, iʼotarai luo daʼõ ba si manõmanõ dania.
10. Ba mahemolu õ, ba iraʼu Zaulo bekhu si lõ sõkhi khõ Lowalangi, ba hulõ zowõhõ ia ba gõdonia. Ba Dawido, ba
solau biola, halõwõnia sero maʼõkhõ, ba sara doho ba danga Zaulo.
11. Ba ihandrogõ doho Saulo, imane dõdõnia: Daʼutandro ba mbagolõ Dawido. Ba mendrua iholeʼõ ia khõnia
Dawido.
12. Ba ataʼu sibai Zaulo Dawido, me itolotolo ia Yehowa, ba khõ Zaulo, ba no ibõda ia.
13. Ba iheta yomo khõnia Dawido Saulo, ifataro kumandra zi hõnõ; yaʼia zolohe sato andrõ, heza mõi.
14. Ba hadia nilau Dawido, ba mofozu, me itolotolo ia Yehowa
15. Ba me iʼila Saulo, si sõkhi manõ wozu hadia ia khõnia, ba muhokha mbunia khõnia.
16. Ba dozi Iraono Gizeraeli, ba he maʼuwu Yuda, ba laʼomasiʼõ Dawido, me yaʼia zolohe yaʼira, heza mõi.
17. Ba imane Saulo khõ Dawido: Hiza zi aʼa nonogu alawe, Meraba, daʼõ ubeʼe khõu — ba sabõlõ ndraʼugõ khõgu,
ba wasuwõta andrõ niwaʼõ Yehowa. Imane sa dõdõnia Saulo: Lõ uhalõ tangagu wamunu yaʼia, ba hana na labunu
ia Dawa Wilisiti.
18. Ba itema li Zaulo Dawido, imane: Ha niha ndraʼodo, ba ha niha zi sawu yaʼaga, ngaʼõtõ namagu andrõ, ba
Ndraono Gizeraeli, wa mõido umõnõ razo?
19. Ba me irugi bawa wameʼe khõ Dawido Meraba andrõ, ono Zaulo, ba khõ Gaderieli andrõ, banua Mehola, labeʼe
ia.
20. Ba somasi Dawido Mikhala andrõ, si akhi nono Zaulo. Ba me lafarongogõ daʼõ khõ Zaulo, ba atulõ dõdõnia.
21. Imane sa dõdõnia Saulo: Daʼubeʼe khõnia, enaʼõ tandrawa khõnia, ba enaʼõ labunu ia Dawa Wilisiti. Ba imane
saʼae Saulo khõ Dawido: Dua balõ uwaʼõ khõu, ba tola mõiʼõ umõnõgu maʼõkhõ.
22. Ba ibeʼe li ba ngoningoninia Saulo, imane: Mifahuhuo khõ Dawido, ba zi lõ niha, mimane: Hiza, iʼomasiʼõ
ndraʼugõ razo, ba he awõnia fefu, ba oi somasi yaʼugõ, ba tola mõiʼõ umõnõ razo.
23. Ba lawaʼõ daʼõ khõ Dawido ngoningoni Zaulo andrõ. Ba imane Dawido: Hadia, sideʼide daʼõ ba dõdõmi, na mõi
ita umõnõ razo? Ba yaʼodo, ba no niha si numana, niha si lõ tõi.
24. Ba laʼombakhaʼõ khõ Zaulo niwaʼõ Dawido andrõ.
25. Ba imane Saulo: Mimane khõ Dawido: Lõ iwaʼõ khõu mbõwõ razo, ha otu botolõ Ndrawa Wilisiti, ba wolau balõ
ba nemali razo andrõ. Daʼõ sa dõdõ Zaulo, enaʼõ labunu Dawido Dawa Wilisiti.
26. Ba me laʼombakhaʼõ daʼõ khõ Dawido ngoningoni Zaulo andrõ, ba atulõ dõdõ Dawido, mõi ia umõnõ razo; ba
lõʼõ na sa irugi inõtõ.
27. Ba maoso Dawido, iʼohe nawõnia andrõ, ba otu labunu Dawa Wilisiti, ba iʼohe mbotolõ andrõ khõra ba iʼerai khõ
razo, enaʼõ tola mõi ia umõnõ razo; ba ibeʼe khõnia nononia Mikhala Saulo.
28. Ba me itugu aboto na ba dõdõ Zaulo itolotolo Dawido Yehowa ba oi laʼomasiʼõ ia Iraono Gizeraeli fefu,
29. ba itugu manõ na gõi ataʼu ia Dawido. Ba tobali faʼudu Zaulo khõ Dawido, sagõtõ yaʼia.
30. Ba so zui zalawa Ndrawa Wilisiti, mõi manuwõ. Ba abõlõ mõna Dawido, moroi ba genoni Zaulo andrõ, ero na
mõi ira; tobali teturia sibai dõinia.
HAKUNA MATATA
FAZA 19
HAKUNA MATATA
FAZA 20
I. Huhuo Dawido khõ Yonata.
II. Laʼaroʼõ wahuwusa.
III. Fõnu Zaulo khõ ndra Yonata Dawido.
IV. Fabali ira Yonata Dawido.
1. Ba moloi Dawido, iheta ia ba Nayoti, ba Rama, mõi ia fahuhuo khõ Yonata, imane: Hadia nilaugu? Hadia
lalõgu? Hadia horõgu khõ namau, wa iʼalualui wamunu yaʼo?
2. Ba imane khõnia Yonata: Bõi; lõʼõ sa mateʼõ! he sebua, ba he sideʼide. Hiza, lõʼõ sa ilau hadia ia amada, si lõ
ifarongogõ khõgu; ba hana wa ibiniʼõ khõgu daʼõ amada?
3. Tebai si manõ! Ba itema linia Dawido, imane: Lõʼõ sa tobini khõ namau, wa no somasi yaʼo ndraʼugõ, ba imane
dõdõnia: Alakha lõ irongo Yonata, ma dania iʼabus tõdõ; ba faya sa, wa no sauri Yehowa, awõ wa no sauri
ndraʼugõ, na tenga hatõ sambeka ba gotaluama waʼamate!
4. Ba imane Yonata khõ Dawido: Hadia niʼandrõu, ba uʼoʼõ khõu.
5. Ba imane Dawido khõ Yonata: Mahemolu, ba fasulõna, ba tebai mõido manga khõ razo, ba efaʼõ ndraʼo, enaʼõ
ubiniʼõ ndraʼodo irege bongi.
6. Ba na isofu ndraʼo amau, ba õmane: No iʼandrõ ia khõgu Dawido, enaʼõ tola isõlaisi khõra ba Mbetilekhema, me
mameʼe sumange andrõ si dõfidõfi zi sawu yaʼira fefu.
7. Ba na imane: Lau! ba lõ angana khõ zawuyumõ andre; ba na mofõnu ia, ba aboto saʼae ba dõdõu, no iʼetuʼõ ba
wamakiko.
8. Ba daʼõ õʼoromaʼõ waʼomasimõ zawuyumõ andre: noa sa atõ fawuʼu li ndraʼugõ khõ zawuyumõ andre, khõ
Yehowa. Ba na si so horõ ndraʼo, ba yaʼugõ bunudo; hana sa wa õʼohe ndraʼo khõ namau?
9. Ba imane Yonata: Bõi õmanõ dõdõu! na urongo saʼae, no iʼetuʼõ amada, ba wamakiko yaʼugõ, ba hadia, lõ
ufarongogõ khõu?
10. Ba imane Dawido khõ Yonata: Enaʼõ na so zangombakha khõgu, na sofõnu dania namau, wanema liu!
11. Ba imane Yonata khõ Dawido: Tabu baero ba mbenua! Ba mõi ira ba mbenua, darua ira.
12. Ba imane Yonata khõ Dawido: Ya si so ba mbõrõ Yehowa, Lowalangi Ndraono Gizeraeli: na usekhegõ namada,
mahemolu, ba na si sõkhi dõdõnia khõ Dawido — ba hadia, lõ ufatenge khõu, ba lõ ufarongogõ khõu?
13. Yamulau khõ Yonata Yehowa: na no tõdõ namada, ifakiko ndraʼugõ — ba ufarongogõ khõu ba ufofanõ ndraʼugõ,
fa bõi gõnaʼõ hadia ia, ba itoloʼõ Yehowa, si mane fanolonia amada mege.
14. Ba hadia, lõ õtolodo gõi, na anau na nosogu, lõ õhakhõsi tõdõ ndraʼo, si mane faʼahakhõ dõdõ Yehowa andrõ, fa
bõi mate ndraʼo?
15. Bõi manõ bulõʼõ waʼahakhõ dõdõu ba ngaʼõtõ namada; ba na izarazara Yehowa wangohori ba guli danõ zi faʼudu
khõ Dawido,
16. ba bõi teseʼe dõi Yonata labeʼe si samba omo ndra Dawido, ba yamulau mbalõ ba zi faʼudu khõ Dawido Yehowa!
17. Ba samuza tõ mõi ba hõlu Yonata khõ Dawido, ba waʼomasinia ia andrõ; noa sa moroi ba dõdõ iʼomasiʼõ ia.
18. Ba imane khõnia Yonata: Mahemolu, ba fasulõna, ba laʼila daia, wa lõ yaʼugõ, na lafaigi ba nahau.
19. Ba ba zi dua wongi, ba abõlõ itõrõ tõdõ, wa lõ yaʼugõ; ba faʼasoʼõ ba zi soʼõ no andrõ, me lafagõnaisi ndraʼugõ,
ba nibiniʼõu yaʼugõ, ba dadao ba ngai hilihili danõ andrõ:
20. ba uʼefasi dania nono wana, ba zi dua wongi, ufatõrõ ba ngai hilihili andrõ, hulõ na utalini dandra.
21. Ba ufatenge ndraono, umane: Ae alui nono wana andrõ! Ba na umane weʼao ba ndraono andrõ: Yaʼe furiu nono
wana andrõ, ohe! ba fuliʼõ, lõ angana khõu, lõ salania, ba waʼaduhu waʼauri Yehowa.
22. Ba na umane khõ nono matua andrõ: Hiza fõnau nono wana! ba labuʼõgõ, me no Yehowa zamofanõ yaʼugõ.
23. Ba ba lida andrõ, huhuoda, darua ita, ba no Yehowa zi so ba mbõrõ khõda, irugi zi lõ aetu.
24. Ba ibiniʼõ ia Dawido, ba mbenua. Ba me fasulõna, ba mudadao razo, ba wemanga,
25. ba nahanahania dumadao razo, si erogõ bagolõ ba tou dumadao Yonata, ba Abineri, ba ba ngai Zaulo; ba Dawido,
ba lõʼõ, ba nahania.
26. Ba lõ hedehede Zaulo, me luo daʼõ, imane dõdõnia: Si lõ muʼodõdõgõ; no raʼiõ ia, me lõ nifahaogõʼõnia yaʼia.
27. Ba sara wongi aefa wasulõna, me lõʼõ zui Dawido, ba nahania, ba isofu Saulo khõ nononia Yonata: Hana wa lõ
mõi manga nono Gizaʼi andrõ, he menewi, ba he maʼõkhõ?
28. Ba itema li Zaulo Yonata, imane: No iʼandrõ ia khõgu Dawido, ba weʼamõi ba Mbetilekhema;
29. no imane: Hadia, lõ õfaʼamõi ndraʼo, me mameʼe sumange zi sawu yaʼaga, ba daʼõ, ba mbanuama, ba no lawaʼõ
khõgu ira gaʼagu; na ebua dõdõu khõgu, ba faʼamõido, ba wamaigi ira talifusõgu. Daʼõ mbõrõ, wa lõ si mõi ia
manga khõ razo.
30. Ba mofõnu Zaulo khõ Yonata, imane khõnia: He ono horõ! Uʼila sa, wa no solemba khõ nono Gizaʼi andrõ
ndraʼugõ, fangailau ba fangaila zaila ninau.
31. Gõtõ sa waʼanau noso nono Gizaʼi ba guli danõ, ba lõ fakhai khõu, ba he ba waʼarazomõ. Ba fatenge, fahalõʼõ ia
khõgu; lõʼõ sa tola auri ia.
32. Ba itema li namania Saulo Yonata, imane khõnia: Hana wa labunu ia? Hadia horõnia?
33. Ba ihandrogõ khõnia doho Saulo, enaʼõ gõna khõnia. Ba me aboto ba dõdõ Yonata, no iʼetuʼõ amania, ibunu
Dawido,
34. ba maoso ia, mofõnu sibai, ibõhõli wemanga, lõ iʼa gõnia, ba zi sambua desaʼa andrõ; afõkhõ ae bakha dõdõnia,
bõrõ Dawido andrõ, me no itandrawaisi amania.
35. Ba mahemolu õ, ba ihulõ wongi Yonata weʼamõi ba mbenua, me inõtõ niwaʼõnia khõ Dawido, iʼohe awõnia
ndraono.
36. Ba imane ba ndraono andrõ khõnia: Fulõi, alui nono wana andrõ, niʼefasigu! Ba me fulõi nono matua andrõ, ba
iʼefasi nono wana Yonata, sanalui yaʼia.
37. Ba me irugi ono matua andrõ zaekhu ono wana andrõ, niʼefasi Yonata, ba muʼao khõnia Yonata, imane: Hiza,
tanõ sa fõnau!
HAKUNA MATATA
38. Ba samuza tõ muʼao Yonata khõnia: Taʼitaʼi, bõi bato! Ba ihalõ nono wana no mege ono matua andrõ, ba iʼohe
khõ zokhõ yaʼia.
39. Ba lõʼõ sa aboto ba dõdõ ndraono andrõ, ha Yonata ba Dawido zangila eluaha.
40. Ba ibeʼe ba danga nono matua andrõ khõnia wanania Yonata, imane khõnia: Ae ohe miyomo!
41. Ba me mangawuli ndraono andrõ, ba maoso Dawido, ba ngai hilihili danõ andrõ ba ifalõgu tou ia ba danõ ba
medõlu ifaõndrõ ia, ba faʼago bawa ira ba faoma megeʼege, irege abõlõbõlõ sibai wegeʼege Dawido
42. Ba imane Yonata khõ Dawido: Aeʼe, bõi busi dõdõu: ba zi no mõi ita ba hõlu, darua ita, ba dõi Yehowa, ba lõ
aefa si so ba mbõrõ Yehowa, he khõda ba he ba ngaʼõtõda dania, gõtõgõtõ waʼara.
HAKUNA MATATA
FAZA 21
I. Moloi Dawido ba irugi Gahimelekhi ere andrõ ba Nobi, sameʼe khõnia roti nifaigifaigi andrõ, awõ wõda
Goliato.
II. Isawa Nakhisi, razo Gata, Dawido.
1. Ba maoso Dawido, mofanõ ia, ba Yonata, ba ifuli ia ba khõra, miyomo.
2. Ba irugi Nobi Dawido, khõ Gahimelekhi ere andrõ. Ba iʼondrasi Dawido Ahimelekhi, mangalulu, imane khõnia:
Hana wa ha yaʼugõ, wa samõsa lõ awõu.
3. Ba imane Dawido khõ Gahimelekhi ere: No ibeʼe li khõgu razo, no imane khõgu: Bõi irongo niha hadia mbõrõ
wamatengegu yaʼugõ ba hadia goroisagu khõu; andrõ wa no uʼoroiʼõ ba nono matua andrõ khõgu, weʼamõi ba
zane.
4. Ba iyaʼe, ba na lima ngawua roti khõu, ba da khõgu, ba ma hadia ia mbõʼõnia zi so khõu!
5. Ba imane ere andrõ khõ Dawido: Lõ hadia ia roti bõʼõ khõgu, ha roti niʼamoniʼõ zi so; asala lõ sorudu ba ndra
alawe nono matua andrõ.
6. Ba itema li gere Dawido, imane khõnia: Tõlu bongi mege lõ mutehe khõma ndra alawe, me mofanõga, ba lõ
salakha ba gamagama nono matua andrõ; ba he tenga niʼamoniʼõ weʼamõima andre, ba no niʼamoniʼõ saʼae ira ba
wakake andrõ.
7. Ba ibeʼe khõnia niʼamoniʼõ ere; lõʼõ sa roti bõʼõ, ha roti nifaigifaigi andrõ, nihetaheta fõna Yehowa, ba wameʼe
roti si bohou, na luo laheta ia.
8. Ba me luo daʼõ, ba so nitaha ba daʼõ, fõna Yehowa, ngoningoni Zaulo, Doegi dõinia, Iraono Gedomo, sabõlõ
nawõ Zaulo andrõ.
9. Ba imane Dawido khõ Gahimelekhi: Hadia, so khõu hadia ia doho ba ma fõda ba daʼe? Lõʼõ sa niʼohegu siʼõligu,
ba he fangõnagu bõʼõ, me no aõsõ sibai goroisa razo.
10. Ba imane ere: Hiza sa ziʼõli Goliato, Dawa Wilisiti andrõ, nibunumõ ba ndraso andrõ, sabõlõ manawa; no
muʼolohuni lembe ba gero mbaru ba doto andrõ: na omasiʼõ, ba halõ, lõʼõ sa bõʼõnia ba daʼe. Ba imane Dawido:
Lõ si fagõlõgõlõ ba daʼõ: da khõgu!
11. Ba maoso Dawido, itohugõ woloi khõ Zaulo, isawa Nakhisi, razo Gata.
12. Ba lamane khõ Nakhisi ira awõnia: Daʼõ Dawido andrõ, razo ba danõ dania [khõra]; yaʼia nisuno zanari no, me
lamane: ”Hõnõ nibunu Zaulo, ba fulu ngahõnõ Dawido!”
13. Ba itanõ ba dõdõnia wehede andrõ Dawido, ba ataʼu sibai ia Nakhisi andrõ, razo Gata.
14. Andrõ wa iʼosowõhõ ia fõnara, nifolau zowõhõ nilaunia khõra ba daʼõ, igukhugukhui lagõ mbawa gõli, ba mowõi
ba gambinia gilonia.
15. Ba imane Akhisi ba nawõnia: Miʼila wa no sowõhõ niha andrõ, hadia wa miʼohe ba daʼe khõgu?
16. Hadia, ambõ sowõhõ khõgu, wa miʼohe daʼõ, enaʼõ faweawea ia khõgu ba daʼe? Daʼõ niʼohe ba gõdo khõgu?
HAKUNA MATATA
FAZA 22
I. Isawa danõ Ndraono Moabi Dawido.
II. Fõnu Zaulo khõ Gahimelekhi andrõ ba ba mbanua gere andrõ, Nobi.
III. Isawa Dawido Abiataro andrõ.
1. Ba iheta ia ba daʼõ Dawido, isawa dõgi narõ gara andrõ ba zinga Gadula. Ba me larongo daʼõ ira gaʼania ba si
sawu yaʼira fefu, ba mõi ira mitou khõnia ba daʼõ.
2. Ba fao khõnia nifakao, ha niha ira, ba dozi si tosasa ba gõmõ ba ha niha zi lõ sõkhisõkhi tõdõ, ba tobali hõgõra
Dawido. Mato 400 niha, si fao khõnia.
3. Ba moroi ba daʼõ, ba isawa Misefa ba danõ Ndraono Moabi Dawido, ba imane khõ razo Ndraono Moabi: Hadia
na ba khõmi so ndra amagu inagu, irege uʼila, he wisa Lowalangi khõgu?
4. Ba irõi ira ba ngai razo Ndraono Moabi, khõnia laʼiagõ, gõtõ weʼaso Dawido ba daʼõ ba hili.
5. Ba imane khõnia samaʼeleʼõ andrõ, Gado: Bõi iagõ hili andrõ; labu, ae ba danõ mado Yuda. Ba maoso Dawido
mofanõ ia, ba irugi Yaʼari Hereti
6. Ba teʼombakhaʼõ khõ Zaulo, wa no murongo heza so Dawido ba awõnia fao andrõ — ba Saulo, ba sidadao ba
mbõrõ manawa ba Gibea, ba hilihili, sara doho ba dangania, ba no lafasui ia ngoningoninia andrõ, fefu —,
7. ba imane Saulo ba ngoningoninia andrõ, si tefasui yaʼia: Mifondrondrongo, yaʼami, maʼuwu Mbeniyami! Hadia,
ibeʼe maõ gõi khõmi fefu nowi ba kabu nagu ono Gizaʼi andrõ; hadia, ifataro ami fefu kumandra zi hõnõ ba
kumandra zi otu?
8. Wa no mamagõlõ ami fefu, udugu, wa no samõsa lõ sahakhõ tõdõ yaʼodo, ba wangombakha khõgu nirongoda
maʼõkhõ, wa no ifaʼudu khõgu zawuyugu andrõ onogu?
9. Ba humede Doegi andrõ, Iraono Gedomo — no so ia ba daʼõ ba ngai ngoningoni Zaulo andrõ — imane: No uʼila
me irugi Gahimelekhi andrõ, ono Gahitubi ba Nobi, ono Gizaʼi andrõ.
10. Ba isofu niwaʼõ Yehowa khõnia daʼõ; ba no ibeʼe gõi mbalazo khõnia, ba siʼõli Ndrawa Wilisiti andrõ, Goliato,
ibeʼe khõnia.
11. Ba ifakaoniʼõ razo Gahimelekhi andrõ, ere, ono Gahitubi, ba si sawu yaʼira, ere andrõ ba Nobi, ba so ira, dozi,
laʼondrasi razo.
12. Ba imane Saulo: Fondrondrongo, yaʼugõ, ono Gahitubi! Ba imane: Urongo, Tua!
13. Ba imane khõnia Saulo: Hana wa no mamagõlõ ami, yaʼugõ ba ono Gizaʼi andrõ, udugu, wa no õbeʼe khõnia
mbalazo ba siʼõli, awõ wa no õsofu mbawa Lowalangi khõnia, fa tola ilawa ndraʼodo, niʼilada maʼõkhõ?
14. Ba itema li razo Ahimelekhi, imane: Ba ha niha ba genoniu andrõ fefu zi faduhu dõdõda, si mane khõ Dawido, lõ
lai wa no umõnõ razo ia ba hõgõ wazuri khõu, awõ wa nifosumange ia yomo khõu?
15. Hadia, faefa mege ubõrõtaigõ wanofu bawa Lowalangi khõnia? Tenga! Bõi yamubeʼe horõgu razo ba bõi
yamubeʼe horõ zi sawu yaʼaga hadia ia, maʼifu sa lõ nirongo zawuyumõ daʼõ fefu!
16. Ba imane razo: Si mate ndraʼugõ, Ahimelekhi, yaʼugõ ba si sawu yaʼami fefu!
17. Ba imane razo ba nawõnia andrõ ba ngainia: Milabu, mibunu gere Yehowa andrõ! Noa sa latolo gõi Dawido, ba
lõ niʼombakhaʼõra khõgu, he waʼae no laʼila, wa soloi ia. Ba lõ edõna ngoningoni razo andrõ, lahalõ tangara
wamunu ere Yehowa andrõ.
18. Ba imane razo khõ Doegi andrõ: Ba yaʼugõ faoso, ba bunu gere andrõ! Ba maoso Ndraono Gedomo andrõ,
Doegi, yaʼia zamunu ere andrõ, 85 niha samaru baru ba doto andrõ tarafali, ibunu me luo daʼõ.
19. Ba banua Nobi andrõ, banua gere, ba iʼõʼõtõ tou, he ira matua ba he ira alawe ba ono matua ba si lõ aefa na ba
mbagi zusu, ba sawi ba kalide ba biribiri, ba iʼõʼõtõ tou.
20. Ha samõsa zoloi, ono Gahimelekhi, maʼuwu Gahitubi, Abiataro dõi, isawa Dawido, fao ia ba nawõ Dawido
andrõ.
21. Ba iʼombakhaʼõ khõ Dawido Abiataro, imane: No ibunu gere Yehowa Saulo!
22. Ba imane Dawido khõ Gabiataro: Noa saʼae uʼila me luo daʼõ no, bõrõ me no so ba daʼõ Doegi andrõ, Iraono
Gedomo; uʼila saʼae, wa iʼombakhaʼõ dania khõ Zaulo: ba hulugu so noso niha andrõ fefu, si sawu yaʼami!
23. Iagõ khõgu; bõi busi dõdõu, ha samunu yaʼodo zamunu yaʼugõ gõi, rorogõfõgu ndraʼugõ.
HAKUNA MATATA
FAZA 23
HAKUNA MATATA
FAZA 24
HAKUNA MATATA
FAZA 25
I. Faʼamate Zamueli. Ifatenge zinenge Dawido khõ Nabalo andrõ, ba iʼoʼaya ia Nabalo.
II. Ifaondragõ Dawido Abigaila andrõ.
III. Iʼalõsi wõnu Dawido huhuonia andrõ, huhuo zonekhe.
IV. Faʼamate Nabalo. Ihalõ Abigaila Dawido.
1. Ba mate Zamueli, ba uwulo Ndraono Gizeraeli fefu, ba wangeʼesi yaʼia, ba lakoʼo ia ba ngai nomonia ba Rama.
Ba maoso Dawido, mõi ia misi tou ba danõ si mate Maʼono.
2. Ba so ba Maʼono andrõ niha sebua anaʼa ba ba Garemeli so gurifõnia; 3000 ngaʼeu khõnia mbiribiri ba 1000
ngaʼeu nambi. Ba moguti bu mbiribirinia ia ba Garemeli, me luo daʼõ.
3. Ba tõi niha andrõ, ba Nabalo, ba tõi woʼomonia, ba Abigaila. Ira alawe satõdõ ba si sõkhi bawa, ba ira matua
andrõ, ba no safaito ba si lõ sõkhi; maʼuwu Galebi ia.
4. Ba me irongo Dawido, ba danõ si mate, moguti bu mbiribiri Nabalo,
5. ba dafulu ifatenge ono matua, imane khõra: Miʼae misi yawa ba Garemeli khõ Nabalo, miʼowai ia khõgu,
6. ba mimane khõ gaʼagu andrõ: Sohahau tõdõ ndraʼugõ, ba ba zi samba omo yaʼami, ba lõ hadia ia, ba he ba zi so
khõu fefu.
7. Ba no urongo, wa soguti bu mbiribiri ami. Ba me no ba ngaima mege sosõ gubalo andrõ khõu, me lõ niʼoʼayama
yaʼira ba me lõ si taya hadia ia khõra, gõtõ weʼasora ba Garemeli,
8. sofu manõ ba nono matua andrõ khõu, ba laʼombakhaʼõ khõu — ba hana na õʼebuaʼõ dõdõu ba nono matua
andre; noa sa ba mbawa si sõkhi mõiga khõu! Ba beʼe ba zawuyumõ andrõ ba khõ nonou Dawido hadia zi tola
õʼefasi!
9. Ba me larugi sinenge Dawido andrõ, ba ahori lafaʼema niwaʼõ Dawido, ba labaseʼõ lualua.
10. Ba imane Nabalo ba zinenge Dawido andrõ: Ha niha Dawido andrõ? ha niha nono Gizaʼi? Lõʼõ sa ambõ maʼõkhõ
zawuyu soloi khõ zokhõ yaʼira!
11. Hadia, ubeʼe ba niha si lõ uʼila naʼi heza moroi ira roti andrõ khõgu ba agu khõgu ba urifõgu andrõ, nitabagu, õ
zoguti andrõ khõgu?
12. Ba maoso zinenge Dawido andrõ, mangawuli ira ba ahori laʼombakhaʼõ khõ Dawido daʼõ no mege.
13. Ba imane Dawido ba nawõnia andrõ: Dozi ami, ba miʼaniʼõli! Ba maniʼoli ira fefu. Ba ibeʼe gõi ba mbõbõ talunia
ziʼõlinia Dawido, ba mofanõ ira, Dawido zolohe, mato 400 ira; ba 200 zi torõi, awõ gamagama.
14. Ba barõ õ, ba iʼombakhaʼõ ono matua samõsa khõ Abigaila, foʼomo Nabalo, imane: Hiza, no ifatenge zinenge
Dawido, moroi ba danõ si mate, ba wangowai sokhõ yaʼita, ba no ihangõi ira.
15. Ba yaʼira andrõ, ba no si sõkhi siʼai tõdõ khõda; lõ muʼoʼaya ndraʼaga ba lõ irai taya khõma hadia ia, na soga ba
danõ, gõtõ wanõrõima sahatõ khõra.
16. No timba gõli kara ira khõma, gõtõ wokubaloima biribiri ba ngaira.
17. Andrõ eraʼera tõdõu, he õwisa wolau iadaʼe, noa sa laʼetuʼõ huku, ba wamakiko sokhõ yaʼita, fabaya
soroiyomonia fefu; ba yaʼia, ba si no tõra faʼafaito, tebai fahuhuo ita khõnia.
18. Ba iʼaliogõ Abigaila, ihalõ zi 200 ngawua roti ba dombua nahia agu ba lima ngaʼeu biribiri si no muʼasiwai, ba
lima hinaoya bõra nifakoe, ba 200 ngamohi bua nagu sokõli ba 200 ngaʼõrõ kue mbua ara,
19. ifaʼanõ ba hulu galide, ba imane ba nono matua andrõ khõnia: Miʼowaõwaõ, uʼoʼõ ami dania. Ba lõʼõ sa
iʼombakhaʼõ khõ woʼomonia Nabalo.
20. Ba fakudo ia ba hulu galide. Ba me isawa mitou, ba zi tobaʼa hili, ba hiza moroi yawa Dawido ba awõnia andrõ,
faondra ira.
21. Ba no imane dõdõnia Dawido: Hiza, fefu hadia ia gokhõta niha andrõ, ba no ufaigifaigi, ba danõ si mate, saoha
gõlõgu, tobali lõ irai taya hadia ia motõi khõnia: ba no isulõni khõgu si lõ sõkhi zi sõkhi andrõ!
22. Yamulau khõ Dawido Lowalangi, na usaigõ irege moluo mahemolu zi kiõini bagolõ, si so khõnia, fefu!
23. Ba me iʼila Dawido Abigaila, ba mõi ia tou moroi ba hulu galide, ifalõgu tou ia ba danõ, fõna Dawido, iraʼu
gahenia,
24. imane: He Tua, yaʼodo zi so sala andrõ! Enaʼõ na tola muhede khõu zawuyumõ andre, ba enaʼõ na
õfondrondrongo niwaʼõnia!
25. Enaʼõ na iʼositengagõ zokhõ yaʼo niha si lõ ngaroro andrõ, Nabalo andrõ; iʼohiaʼõ saʼae dõinia: Nabalo (sowõhõ
mowa) dõinia, ba no fahõna khõnia waʼowõhõ mowa: ba yaʼodo andre, sawuyumõ, ba lõ niʼilagu zinengemõ,
nifatengeu andrõ.
26. Ba iyaʼe, yaʼugõ Tua, ba waʼaduhu waʼauri Yehowa ba ba waʼaduhu waʼaurimõ, yaʼugõ andrõ, nitaha Yehowa
tanga, fa bõi mamunu niha ndraʼugõ ba fa bõi õhalõ tangau wangorifi yaʼugõ: hiza, hana na nifalawalawa khõ
Nabalo andrõ zi faʼudu khõu, fabaya sangalui famunumõ, yaʼugõ Tua!
27. Ba hiza, ameʼela andrõ, niʼohe zawuyumõ khõu, yaʼugõ Tua, ba õbeʼe ba nono matua andrõ, awõu fao heza
mõiʼõ.
28. Efaʼõ khõ zawuyumõ andre lalõ andrõ, me si lõ tebulõ [razo] dania ngaʼõtõu ibeʼe Yehowa, yaʼugõ Tua, me no
fanuwõ khõ Yehowa nilaumõ ba me lõ falukha khõu zi lõ atulõ, sagõtõ yaʼugõ.
29. Na so zi maoso solohi yaʼugõ ba sangalui famunu yaʼugõ, ba ya nifarahugõ ba ngambõbõ zauri khõ Lowalangiu,
Yehowa, nosou, yaʼugõ Tua ba noso zi faʼudu khõu andrõ, ba yamufazaumba riboribo!
30. Ba na ifatõrõ dania khõu Yehowa nifabuʼunia khõu si sõkhi, yaʼugõ Tua, ba na ifataro ndraʼugõ razo Ndraono
Gizeraeli:
31. ba lõ tobali fangala khõu, ba lõ tobali tandrawa, wa no aduwa ndro zi lõ horõ õbeʼe, wa no õhalõ tangau
wangorifi yaʼugõ, yaʼugõ Tua. Ba na itoloʼõ dania Yehowa, yaʼugõ Tua, ba tõrõ tõdõu zawuyumõ andre.
32. Ba imane Dawido khõ Abigaila: Nisuno Yehowa, Lowalangi Ndraono Gizeraeli, samatenge yaʼugõ ba
wamaondragõ yaʼo,
33. ba nisuno waʼonekhemõ andrõ, nisuno ndraʼugõ, yaʼugõ si no manaha tangagu maʼõkhõ, fa bõi mamunu niha
ndraʼodo, fa bõi uhalõ tangagu, wangorifi yaʼo!
HAKUNA MATATA
34. Ba ba waʼaduhu waʼauri Yehowa, Lowalangi Ndraono Gizeraeli, si no manaha tangagu, fa bõi ubunu ndraʼugõ:
na lõ õtaʼitaʼi menaʼõ wamaondragõ yaʼodo, ba irege moluo mahemolu, ba lõ tosai enaʼõ khõ Nabalo zi kiõini
bagolõ.
35. Ba ihalõ Dawido niʼohe Abigaila khõnia, ba imane khõnia: Fuliʼõ ba khõmi, bõi busi dõdõu. Hiza uʼoʼõ niwaʼõu
ba no so ba dõdõgu ndraʼugõ!
36. Ba me irugi khõra, khõ Nabalo, Abigaila, ba hiza gowuloa khõnia yomo, timba gowuloa khõ razo. Ba somuso
tõdõ Nabalo ba no mabu sibai ia. Ba maʼifu lõ hedehede Abigaila khõnia, irege moluo.
37. Ba ba zanguhulõ wongi, me no dõhõ wemabu Nabalo, ba itunõ khõnia daʼõ no mege foʼomonia. Ba mate bakha
dõdõnia, tobali hulõ gara.
38. Ba so mato fulu bongi, ba ibõzi Nabalo Yehowa, ba mate ia.
39. Ba me irongo Dawido no mate Nabalo, ba imane: Nisuno Yehowa, si no molau balõ wangoʼaya yaʼo andrõ khõ
Nabalo ba si no manaha tanga genoninia andre, fa bõi ilau zi lõ atulõ; ba no ifuli ifatõrõ khõ Nabalo zi lõ sõkhi
andrõ nilaunia! Ba ifatenge Dawido, isofu Abigaila, ba wangai yaʼia.
40. Ba me larugi Abigaila, ba Garemeli, ba fahuhuo ira khõnia, lamane: Dawido zamatenge yaʼaga khõu, ba wangai
yaʼugõ, enaʼõ foʼomonia ndraʼugõ.
41. Ba maoso ia ba ifalõgu tou ia ba danõ, ba imane: Hiza, no ngoningoni zawuyumõ andre, iwaʼõ, ba wanasai ahe
zinenge zokhõ yaʼo!
42. Ba maoso Abigaila, iʼaliogõ, fakudo ia ba hulu galidenia ba si manõ nono alawe andrõ khõnia, dalima,
awõawõnia fao. Iʼoʼõ zinenge Dawido andrõ ba tobali foʼomo Dawido ia.
43. Ba Ahinoa andrõ, ba no ba Yezereʼeli ihalõ Dawido; ba foʼomo Dawido ira, darua, ira, ifakaerua.
44. Ba Mikhala andrõ, ono Zaulo, foʼomo Dawido, ba no ibeʼe Saulo khõ Walati, ono Laʼisi, banua Galimo.
HAKUNA MATATA
FAZA 26
HAKUNA MATATA
FAZA 27
HAKUNA MATATA
FAZA 28
HAKUNA MATATA
FAZA 29
HAKUNA MATATA
FAZA 30
HAKUNA MATATA
FAZA 31
HAKUNA MATATA
https://www.bible.com/id/bible/109/1sa.1_1.nia
HAKUNA MATATA