1.

Natutukoy ang mga kahulugan, uri at paraan, sangkap o

elemento, maging ang iba’t-ibang daloy o modelo ng
komunikasyon.
2. Nagagamit ang kaalaman sa modernong teknolohiya sa
pag-unawa sa mga konseptong pangwika.
3. Nabibigyang kahulugan ang mga komunikatibong gamit
ng wika sa lipunan.
4. Napahahalagahan ang mga konseptong pangwika sa
pakikipagtalastasan at ugnayan sa kapwa, paaralan, at
pamayanan.
Title Lorem Ipsum

LOREM IPSUM LOREM IPSUM LOREM IPSUM

DOLOR SIT AMET. DOLOR SIT AMET DOLOR SIT AMET
 Pansin mo ba?

Ano ang Komunikasyon?

KOMUNIKASYON
 Angsalitang KOMUNIKASYON ay mula
sa salitang Latin na COMMUNICARE na
ang ibig-sabihin ay MAGBAHAGI. Ito ay
pagtatalaga ng kahulugan sa mga
mensaheng kilos at pangyayari,
KOMUNIKASYON
 AngTALAMITAM o Komunikasyon ay
pagpapahayag, paghahatid at pagbibigay
o pagtanggap ng mensahe sa mabisang
paraan;
 isangpakikipag- ugnayan sa pamamagitan
ng mga hudyat at wika (Webster).
KOMUNIKASYON
 Mula sa salitang Latin na “COMMUNIS”
na nangunguhulugang “karaniwan” o
“panlahat”.
 KOMUNIKASYON

tahasan itong binubuo ng

dalawang panig:
isang nagsasalita at nakikinig
na kapwa nakikinabang nang
walang lamangan (Atienza)
 KOMUNIKASYON
Ang masining at mabisang
pakikipagtalastasan o komunikasyon ay
maayos, maganda, malinis, tama at
epektibong pagpapahayag ng anumang
naiisip, nadarama, at nakikita sa
paraang pasalita at pasulat ( Ruben).
 KOMUNIKASYON

Ayon kay Aristotle, ang komunikasyon

ay isang siklong binubuo ng tatlong
siklo – ang sender o nagbibigay ng
mensahe, mensahe, at ang resiber o
tagatanggap ng mensahe.
 URI NG KOMUNIKASYON
❖ INTRAPERSONAL
-Ang mensahe at kahulugan ay nabubuo o nagaganap sa
sariling isip o ideya lamang na makikita sa ekspresyon
ng nagsasalita.
❖ INTERPERSONAL
-Ginagamit ang mensahe upang makabuo ng kahulugan
sa pagitan ng dalawang tao sa isang situwasyon.
❖ PAMPUBLIKO
- komunikasyong nagaganap sa pagitan ng isa at
malaking pangkat ng mga tao.
PARAAN NG KOMUNIKASYON
1. Berbal / Pasalita o Patitik- anumang
mensahe na ipinarating sa tumatanggap
o resiber. Ito ay maaaring patitik, at
tuwirang pasalita, maaari ring sa pagsulat
ng liham, pagtawag sa hatinig, email, fax
at iba pa.
PARAAN NG KOMUNIKASYON
2. Di- Berbal / Pahiwatig- Ang
mensaheng ipinararating sa
pamamagitan ng hudyat, galaw o kilos
ng katawan, bukas at bakas ng mukha,
tunog, icon, larawan at iba pa.
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
WIKANG PASENYAS- kumpas na senyas o simbolo na
pamalit sa salita.

WIKANG PAAKSYON- pagkilos at ekspresyon ng

katawan maging ang mukha na may kahulugan.

WIKANG GINAGAMITAN NG MGA BAGAY- ito ay

paggamit ng mga material na bagay upang
maglahad ng mensahe.
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
1. Chronemics ( oras)
2. Proxemics ( Espasyo )
3. Kinesics ( Katawan)
4. Haptics ( Pandama)
5. Iconics ( Simbolo)
6. Colorics ( kulay)
7. Paralanguage ( Pag- utal)
8. Oculesics ( Mata)
9. Objectics ( Bagay)
10. Olfactorics ( Amoy)
11. Pictics ( Larawan)
12. Vocalic ( tunog)
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON
URI NG DI- BERBAL NA KOMUNIKASYON

12
Sensori – magagamit sa daluyan ang limang pandamdam (
senses) sa paghahatid at pagtanggap ng mensahe;
o paningin, pandinig, pang- amoy, panlasa at pakiramdam.
Institusyunal – ay tuwirang pakikipag- usap, sulat, hatinig
(cellphone o telepono), email, fax, at iba pa.
 PARAAN NG PAGTUGON
tuwirang tugon - Kapag ito’y ipinadala at
natanggap agad- agaran matapos ipadala at
matanggap ang mensahe.

di- tuwirang tugon- Kapag ito ay ipinahayag sa

paraang di- berbal.

naantalang tugon - Nangangailan pa ng panahon

upang maipadala at matanggap.
ay ang mga dayagram o representasyon na
naglalahad sa iba’t- ibang teorya hinggil sa
pag-aaral ng komunikasyon. Inilalahad ng
mga ito ang komunikasyon sa isang biswal
na paraan o paglalarawan.
❑Ginagamit ang mga ito upang higit na
maipaliwanag at bigyang linaw ang mga
elemento at prosesong komunikasyon.
 MODELO NG KOMUNIKASYON
Modelo ng Komunikasyon
1. Modelo ng Berlo (SMR)
2. Modelo ni Aristotle sa Pag-eenkowd ng Mensahe
3. Modelo ni Schramm
4. Modelong Kontekstwal-Kultural
5. Modelo ng Transaksyong Komunikasyon
6. Interaktib na Modelo ng Komunikasyon
7. Shanon-Weaver Mathematical Model
8. Helical Model of Communication
9. Ruesch and Bateson Functional Model
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Linear ang proseso ng

modelong ito.
• Binibigyang diin ang
proseso mula sa
pinanggalingan (S)
patungo sa tagatanggap
(R).
• Ipinahihiwatig na ang
mensahe o ang
pagpapadala at
pagtanggap ay
nakadepende sa
enkowding at dekowding.
Modelo at Proseso ng Komunikasyon

 Modelo ni Aristotle batay sa kanyang

Retorika
3 sangkap ng komunikasyon.

Halimbawa:

Guro Paksa ng Mga Mag-

Kurso aaral
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Sa kahit anong
diskurso (pasalita o
pasulat), ito ay may
aplikasyon sa
mensahe na
kailangang tuklasin,
isaayos at bihisan
bago ihatid.
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Bawat kasangkot ay may

kani-kaniyang field of
experience na maaring
makaapekto sa
komunikasyon.
• The more sender and
receiver share common
field of experience, the
more tendency for their
communication to be
effective.
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Ang konteksto at
kultura ang sentral na
elemento sa siklikal na
proseso ng
komunikasyon.
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Tinutukoy sa modelong
ito ang salik na
nakakaapekto sa
pinanggalingan at
tagatanggap ng
mensahe at kung
paano nililimitahan o
hinuhubog ng daluyan
ang mensahe.
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Ang interkasyon ng
pinanggalinan at
tagatanggap ay
nakasalalay sa
mensahe, daluyan,
kaligiran, pidbak at
mga sagabal.
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Sa modelong ito, ang

bisa ng aktong
pangkomunikasyon ay
nakasalalay sa wastong
kalkulasyon ng mga
salik na nakaaapekto
rito.
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Sa modelong ito,
inilalarawan ang
impluwensayang
nagaganap sa isang tao,
sa komunikasyon:
• Ang nakaraan (past) ay
ang pinag-uugatan ng
mga pagbabago sa
komunikasyon sa
kasalukuyan (present) at
ang batayan ng infinite
na hinaharap.
MODELO NG KOMUNIKASYON

• Ang function o tungkulin ng

komunikasyon ay binibigyang-
diin:
• Antas 1: Intrapersonal
• Antas 2: Interpersonal
• Antas 3: Pangkatan
• Antas 4: Kultural
• Habang tumataas ang antas ay
mas dumarami ang taong
sangkot sa apat na gawain:
pagsusuri (E), pagpapadala (S),
pagtsatsanel (C) at
pagrerekord.
MGA SAGABAL SA KOMUNIKASYON

✓Semantikong sagabal
-Mga salita o pangungusap
mismo na maraming kahulugan.

✓Pisikal na sagabal
-Ingay sa paligid, at
distraksyong biswal.
MGA SAGABAL SA KOMUNIKASYON

✓Pisyolohikal na sagabal
- Suliranin sa katawan ng
nagpapadala o tatanggap ng
mensahe.

✓Sikolohikal na sagabal
-Pagkakaiba-iba ng kinalakhang
paligid at nakagawiang kultura.
 DELL HYMES
SETTING (Pook o lugar)
PARTICIPANTS (Mga Kalahok)
ENDS (Layon)
ACT SEQUENCE (Daloy)
KEYS (Pormal at Di-pormal)
INSTRUMENTALITIES (Pasalita o Pasulat)
NORMS (Interes)
GENRE (Uri ng Pag-uusap)
 GAWAIN:
Panuto:
Gumawa o gumuhit ng DALOY NG KOMUNIKASYON na
nagpapakita ng kaugnayan sa larangan ng STEM/ABM.
Kinakailangang may sariling pangalan ang gawang
DALOY NG KOMUNIKASYON.

Pamantayan:
Nilalaman- 15 puntos
Kaugnayan - 15 puntos
Kasiningan, kagandahan at kaauyusan- 10 puntos
Kabuuan- 40 puntos
Halimbawa:
Title Lorem Ipsum

LOREM IPSUM LOREM IPSUM LOREM IPSUM

DOLOR SIT AMET. DOLOR SIT AMET DOLOR SIT AMET
 Nagmula sa salitang Latin na “lengua” na ang
kahulugan ay dila. Ito’y isang masistemang gamit
sa pakikipagtalastasan na binubuo ng mga
simbolo at panuntunan.
 Ito’yparaan ng pagpapahayag ng damdamin at
opinyon sa pamamagitan ng mga salita upang
magkaunawaan ang mga tao. - (Panganiban)
 Ang wika ang pangunahin at pinaka
kumplikadong anyo ng simbolikong gawaing
pantao. - Archibal A. Hill
 Ang wika ay sistematikong balangkas na
sinasalitang tunog na pinili at isinasaayos sa
paraang arbitraryo upang magamit ng mga
taong kabilang sa isang kultura. – Henry Gleason
 Ang wika ay isang kalipunan ng mga
salita at ang pamamaraan ng
pagsasama-sama ng mga ito para
magkaunawaan o makipagkomyunikeyt
ang isang grupo ng mga tao. -(Pamela
Constantino at Galileo Zafra)
1. Masistemang balangkas
dahil ito ay binubuo ng mga makabuluhang
tunog (fonema) na kapag pinagsama-sama sa
makabuluhang sikwens ay makalilikha ng mga
salita (morfema) na bumabagay sa iba pang mga
salita (semantiks) upang makabuo ng mga
pangungusap. Ang pangungusap ay may istraktyur
(sintaks) na nagiging basehan sa
pagpapakahulugan sa paggamit ng wika.
a. Ponolohiya
o fonoloji – pag-aaral ng fonema
o ponema; ang ponema ay tawag sa
makabuluhang yunit ng binibigkas na tunog
sa isang wika. Halimbawa ay ang mga
fonemang /l/, /u/, /m/, /i/, /p/, /a/ at /t/ na kung
pagsama-samahin sa makabuluhang ayos ay
mabubuo ang salitang [lumipat].
b. Morpolohiya o morfoloji – pag-aaral ng morpema; ang
morpema ay tawag sa pinamakamaliit na makabuluhang yunit
ng salita sa isang wika. Sa Filipino ang tatlong
uri ng morpema ay ang salitang-ugat, panlapi at ponema.
o Salitang-ugat = tao, laba, saya, bulaklak, singsing, doktor
o Panlapi = mag-, -in-, -um-, -an/-han
o Ponema=a / e / i / o / u / p / l /
*tauhan, maglaba, doktora
c. Sintaksis – pag-aaral ng sintaks; sintaks ay ang
tawag sa formasyon ng mga pangungusap sa isang
wika. Sa Filipino, maaaring mauna ang paksa sa
panaguri at posible namang pagbaligtaran ito.
Samantalang sa Ingles laging nauuna ang paksa.
Hal. Mataas ang puno.
Ang puno ay mataas.
The tree is tall. (hindi maaaring ‘Tall is the tree.’ o ‘Tall
the tree.’)
 d. Semantiks – pag-aaral ng relasyon ng salita sa
bawat isa sa iisang pangungusap; ang mga salita sa
pagbuo ng pangungusap ay bumabagay sa iba
pang salita sa pangungusap upang maging malinaw
ang nais ipahayag.

Hal. Inakyat niya ang puno.

Umakyat siya sa puno.
e. Diskurs0- Ito ay pakikipagtalastasan,
pakikipag-usap o anumang paraan ng
pagpapahayag ng ideya tungkol sa isang
paksa pasalita man o pasulat. Matatawag
din na diskurso, kapag nagkaroon ng
makahulugang palitan ng pangungusap
ang dalawa o higit pang tao.
2. Sinasalitang tunog
Ito ay sinasalita na galing sa
magkasunud-sunod na tunog na
humuhugis sa paraan ng mga iba’t ibang
kasangkapan sa pagsasalita na
tinatawag na mga bahagi ng pagsasalita
o speech organs.
3. Arbitraryo
Lahat ng wika ay napagkakasunduan
ng mga gumagamit nito.
Hal: Mga Katawagan sa Tirahan
Ilokano- [balay] Tausug- [bay]
Chavacano- [casa] Ingles- [house]
4. May Kakanyahan o Natatangi
Lahat ng wika ay may sariling
set ng palatunugan, leksikon at
istrukturang panggramatika.
5. Buhay o dinamiko
Patuloy na nagbabago at yumayaman ang wika.
Halimbawa: BOMBA
Kahulugan:
a. Pampasabog
b. Kuhanan ng tubig mula sa lupa
c. Kagamitan sa palalagay ng hangin
d. Bansag sa malalaswa at mapanghalay na larawan at
pelikula
e. Sikreto o baho ng mga kilalang tao
6. Nanghihiram (Walang wikang dalisay o puro)
Humihiram ang wika ng ponema at morpema mula sa
ibang wika kaya’t ito’y patuloy na umuunlad.
Halimbawa:
Gaya sa Chavacano, binibigkas na ang ‘ka’ na hiniram sa
Visaya bilang kapalit ng ‘tu’ at ‘bo’.
Ang Filipino ay madalas manghiram gaya ng paghiram
sa mga salitang [jip, jus at edukasyon] na mula sa Ingles
na [juice], [jip] at Kastilang [educaćion].
7. Nakabuhol sa Kultura
Sa pamamagitan ng wika ay
mababatid ang makulay na kultura,
tradisyon, at pamumuhay ng mga
tao. Ang sining, panitikan, karunungan,
kaugalian, kinagawian at paniniwala ng
mamamayan ang bumubuo ng kultura.
8. Bahagi ng karamihang anyo/uri ng
komunikasyon
Halimbawa:
Sa komunikasyon ng mga pipi, hindi wika ang
kanilang ginagamit kundi mga kilos. Hindi wika
ang kanilang midyum sapagkat hindi nito taglay
ang katangian ng isang ganap na wika.
9. Magkabuhol at hindi maaaring pag-
hiwalayin
Maraming salita na hindi maisalin sapagkat
wala silang katumbas sa ibang wika. Dahil sa
ganitong pagkakataon, napipilitang humiram
ng salita mula sa isang wika sapagkat hindi
komon ang salita sa kultura ng wikang
patutunguhan.
10. Dinamiko (Buhay) o Patuloy na Nagbabago-
Ang panahon ay patuloy na nagbabago kaya ang
pamumuhay ng tao ay nagbabago din dulot ng
agham at teknolohiya. Gayundin ang wika, patuloy
lumalawak ang talasalitaan ng wika kaya
kailangang mabago rin ang ortograpiya at alfabeto
maging ang sistema ng palabaybayan.
BAYBAYIN
 Sa pag-unlad ng teknolohiya, unti-unting
naging makabago ang paraan ng pakikipag-
usap na tinatawag na komunikasyon sa
kontemporaryong panahon. Bunga nito ang
pagbabago ng kahulugan ng isang salita. Mas
lumalawak ang bokabularyo ng mga tao dahil
sa mga bagong ideyang nabubuksan at
natutuklasan sa pagbabago ng henerasyon.
ALPABETO (ALFABETO)
11. Pantaong Tunog
Ang wika ay isang eksklusibong pag-aari ng mga
tao na sila mismo ang lumilikha at sila rin ang
gumagamit. Ito ang makataong pamamaraan ng
pagpapahayag ng ating mga kaisipan,saloobin o
damdamin. Ito rin ang pinakakasangkapan ng
pagpapalitan ng ideya, kuro-kuro,atbp. Ang tao ay
may kakayahang gumamit ng wika dahil
napapaunlad niya ito.
12. KOMUNIKASYON-
Ang wika ay kasangkapan ng
komunikasyon ng dalawang taong nag-
uusap. Ginagamit ang wika upang ipahayag
ang ating damdamin, pangangailangan, at
iniisip. Ang wika ay ginagamit sa
pakikipagtalastasan sa lahat ng
pagkakataon.
13. Malikhain-
Taglay ng wika ang mga tuntunin na
makapagbubuo ng kahit na anong haba
o dami ng pangungusap. Naging
malikhain din ito sa paraang nakabubuo
tayo ng tula, kuwento, awitin, sanaysay
at iba pang akdang pampanitikan gamit
ang wika.