Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 2

Ang mga bagong mananakop

Ang mga Amerikano ay dumating sa Pilipinas matapos silang manalo


sa digmaan laban sa mga Espanyol. Inangkin nila ang Pilipinas sa ilalim ng
pananakop ng mga Espanyol sa ating bansa. Nag-umpisa ang digmaan ng
mga Pilipino at ng mga Amerikano taong 1899 at tinawag itong
“inresurection”. Noong mga panahong iyon tuluyan ng wala sa ilalim ng
kontrol ng mga Espanyol ang Pilipinas bagkus tuluyan ngang nasa kamay ng
bagong mananakop ang Pilipinas.

Ang pag-unlad ng Tranvia


Taong 1902 hindi naging madali ang pinagdaanan lalo na sa pag-unlad
ng La Compania. Tinatayang na tanging limang “streecars lamang ang
nagagamit ‘araw-araw upang magbigay ng serbisyong pangtransportasyon sa
limang ruta na madadaanan ng mga ito. Ito ay nagdulot ng suliranin kung
saan mas naging mabagal ang biyahe lalo na’t mayroong “14 runs” na
kinakailangang madaanan sa Malabon line. Makalipas ang isang taon sinisi
ng Manila City officials ang mabagal na “economic growth” at “population
congestion" sa antiquated horse-car system” at dahil na rin sa hindi maayos
na kalidad at hindi organisadong pampublikong transportasyon. Ang naisip
naman na solusyon ng mga opisyal sa suliraning ito ay mas lalong bigyang
pansin ang daang riles at paunlarin pa sapagkat sinasabi na magkakaroon ito
ng mas magandang oportunidad na makapagbigay ng maayos at murang
pang-transportasyong serbisyo.

Ang Pag-usbong ng Electric Car


Nagsulong ng isang batas ang Philippine Comission noong ika-20
ng Oktubre taong 1920 na naglalayong maglunsad ng isang operasyon at
konstraksyon ng "electric power at transportation networks". Noong ika-24 ng
Marso taong 1903 nagpasa ng "ordinace 44" ang Municipal Board of Manila
na nagsasabing tinatanggap nito ang "bid" na inaalok ni Charles M. Swift na
nagmula sa bansang Detroit. Tatlong araw ang makalaipas naitayo ang New
Jersey Company at kalauna'y ito ay naging Manila Electric Railroad and Light
Company o mas kilala bilang Meralco. Sa kasalukuyan ang Meralco ay nasa
"electric power business" pa rin sa Metro Manila maging sa iilang probinsya
sa Pilipinas. Kalauna'y pinahintulutan ng Philippine Comission ang Meralco
mapasailalim ng kontrol ang La Compania de Tranvias kaakibat nito ang
pagbayad ng Meralco sa mga "streetcars" sa "Compania's line". Mayroong
anim na buwan bago simulan ni Swift ang proyekto at 20 buwan upang
matapos lahat ito. Sa kasalukyan ang ruta ng LRT 1 ay nakabatay rin kagaya
ng Meralco route kung saan daan ito ng Pasay at San Cruz na ruta. Sa
kabilang banda ang LRT 2 naman ay kasalukuyang nasa ilalim pa rin ng
konstraksyon. Taong 1913 mayroon ng 9/12 lines na natapos ang Meralco.
Taong 1906 naman mayroon din na proyekto si Swift na "9.8-kilometer
extension line" mula Paco hanggang Fort Mckinley at Pasig. Naging
kapakipakinabang ang linya na ito sa Meralco System. Ang Meralco lines ay
konektado sa Manila Railroad Company's line na sa kasalukyan ito ay
Philippine National Railway (PNR). Nagbigay naman ng pahayag ang
propesor sa Polytechnic University of the Philippines (PUP) na si Dr.
Leonardo Q. Liongson patungkol sa kanyang obserbasyon. ‘It is also
interesting to note from the 1913 (route) map that the three principal tranvia
lines (Santa Cruz, Santa Mesa and Santa Ana) led directly to outlying cockpits
in suburban La Loma, San Juan and San Pedro de Macati respectively’.
Cockfighting was and still is a popular form of gambling. He concluded, ‘From
the point of view of city-wide commuter service, commerce and cockfighting,
the Manila electric tranvia was indeed a complete system serving the city by
the end of the first decade of the 20th century’.
Sa pag-unlad ng Road Network ipinakilala ng Meralco "electric and
gasoline powered bus services " taong 1930's. Inilunsad din ng Meralco ang
paggamit ng mga "appliances" kabilang na rito ang mga radio at mga
refrigerators. Patuloy ang pagtakbo ng tranvia ngunit kaakibat nito ang pagtigil
ng paglawak nito.

War takes it’s toll


Noong panahon ng WWII natigil ang operasyon dahil na rin sa mabagal na
pag-ayos ng mga nawasak ng mga gusali at dahil na rin sa mga landslide.
Marami ang nasawi sa dignmaan na ito na naganap noong Pebrero 1945.
Maraming mga ari-arian at buhay ang nawasak at nawala. Ayon sa
obserbasyon ni Eisenhower ang Manila City ang lubhang nawasak matapos
ang digmaan. Matapos ang digmaang ito kasabay rin nito ang kalayaan na
ipinangako ng mga Amerikano taong 1935. Inumpisahan din ang
pagsasaayos ng mga nawasak dahil sa digmaan. Mas binigyang diin noon
nong Meralco ang pagbibigay ng kuryente sapagkat magkakaroon ito ng
malaking tulong sa pagsasaayos ng mga nawasak. Dahil sa digmaan ang
jeepney ang nagsilbing transportasyon na nakapagbigay ng malaking
serbisyong transportasyon sa buong Metro polis. Karamihan ngayon sa
jeppeny line ay nakabatay pa rin sa tranvia lines. Sinasabing ang jeepney ang
kinilala bilang " most photographed object" sa Metro Manila. Ngunit sa
kasalukyan makikitang pakonti-konti ng napapalitan ang King Jeepney ng
ibang pangtransportayong sasakyan. Marahil dahil na rin sa mag maganda rin
ang mga makabagong transportasyong sasakyan sa kasalukyan lalo na ang
mga "air-conditioned" na mga sasakyan kung saan mas patok sa mga
pasehero at kinikilala bilang "commuter linggo" sa Metro Manila sa
kasalukyang panahon.

You might also like