MGA DISIPLINA SA PAGSULAT
ang kahulugan ng mga ito.
PAGSULAT SA IBA’T IBANG DISIPLINA
Pagsulat Mga kahulugan ng pagsulat:
1. Ang pagsulat ay pagsasalinsapapel o paggamit
ng anumang kasangkapang maaaring magamit
na mapagsasalinan ng mga nabuong salita,
simbolo at ilustrasyon ng isang tao. (Bernales, et
al.,2001)
2. Ito ay kapwa pisikal at mental na aktibiti na
ginagawa para sa iba’t ibang layunin. (Bernales,
et al., 2002)
3. Ayon kina Xing at Jin (1989), ang pagsulat ay
isang komprehensib na kakayahang naglalaman
ng wastong gamit, talasalitaan, pagbubuo ng
kaisipan, retorika at iba pang elemento.
4. Ayon naman kay Keller (1985), ang pagsulat ay
isang biyaya, isang pangangailangan at isang
kaligayahan ng nagsasagawa nito.
Anyo ng pagsulat ayon sa layunin:
• Ekspresib
• Formulari
• Imaginatibo
• Informatib
• Persweysib
Isang teknikal na kasanayan ang pagsulat. Malilinang
ng mga mag-aaral ang kasanayang metakognitibo rito
dahil mahahasa silang mag-isip, magplano, at magbigay
ng mga ideya.
Sa pagsulat, nalilinang ang paglikha ng kahulugan sa
tekstong kanyang isinusulat na maaaring batay sa dating
karaanasan at kaalaman. Lubos na kailangan ang
pagsulat sa pang-araw-araw na pakikipag-ugnayan sa
kapwa. Sa pag-aaral nito, matutulungan ang bawat isa
upang ganap na maipahayag ang sariling kaisipan at
saloobin. Masalimuot man ang gawaing ito, ngunit
magagamit ito sa pagtatamo ng kasanayan.
Mga Kasanayang Pampagkatuto:
• Matukoy ang mga uri, elemento, at proseso ng
pagsulat.
• Mailahad ang mga paraan ng pagpapahayag at
• Makasulat ng isang maayos at mabisang
kumposisyon.
Pananaw sa Pagsulat
Napakahalaga sa tao ng pagsulat gaya ng pakikinig,
pagsasalita, at pagbasa. Imahe ito ng kanyang identidad
na naglalarawan ng lawak ng kanyang kaalaman. Hindi
lamang kasanayan sa paggamit ng gramar at
oryentasyon sa pagsulat ang dapat mabatid ng mga
mag-aaral. Ito rin ay ang pagsasatitik ng anumang
naiisip at nararamdaman ng isang tao.
Mga Uri ng Pagsulat
1. Akademik. Ang akademikong pagsulat ay yaong
ginagamit sa mga pag-uulat sa iba’t ibang disiplina o
kurso ayon sa hinihinging pamantayan o istandard.
Maaari itong rebyu ng isang field work sa mga
asignatura sa agham panlipunan, book report o ulat sa
mga kurso sa wika, business report sa mga kursong
pangangalakal.
2. Teknikal. Kinikilala ito bilang isang may mataas na
antas ng pagsulat na nangangailangan ng mga angkop
na salita o <jargon= hinggil sa isang tiyak na paksa o
isyung siyentipiko o teknikal. Karaniwang ginagamit ang
sulating ito sa larangan ng agham, matematika,
medisina at iba pa. Kung minsan, tinatawag din itong
sulating transaksyunal.
3. Jornalistik o Pampamamahayag. Ito ay mga
pagsulat na pampalimbagan. Maaaring balita, editoryal,
lathalain, balitang pampalakasan, anunsyo at mga
katulad nito na isinusulat dahil kailangang magsaad ng
katotohanan, katumpakan, at obhektibo o walang
kinikilingan
4. Referensyal. Ang ganitong uri ng pagsulat ay
makikita sa ulat na ibinabatay sa mga naunang ulat na
may kaugnayan dito bilang sanggunian. Dito ay
binabanggit ang ilang tala na mula sa naunang ulat na
maaaring nagmula sa isang mapagkakatiwalaang source
gaya ng isang awtoridad, ahensya ng pagbabalita o iba
pang mapagsasanggunian upang maging kapani-
paniwala ang ulat. Sa mga ulat pampananaliksik,
makikita naman ito sa bibliyograpi o talaan ng mga
sanggunian na karaniwang makikita sa hulihang bahagi
ng aklat.
5. Malikhain. Masining na paglalahad ng naiisip at
nadarama at karaniwang ang wika ang binibigyang-
pansin dito. Ito ang uri ng pagsulat na ang imahinasyon
ng manunulat ang gumagana upang makalikha ng
karakter, senaryo, o pangyayari upang makabuo ng
kwento o tumalakay sa isang uri ng sentral na paks
Mga Elemento ng Pagsulat
Ang pagsulat ay hindi isang hiwalay na proseso kundi
kaugnay ng iba’t ibang gawaing pangkomunikasyon
tulad ng pakikinig, pagsasalita at pagbasa.Gayundin,
kasama pa rin sa prosesong ito ang pagpaplano, pag-
aayos ng mga datos, pagpapalawak ng paksa,
pagsusulat, pagrerebisa at muling pagsulat.
Dahil dito, itinuturing na isang multi-dimensyonal na
proseso ang pagsulat. Maraming kinasasangkutang
elemento ang pagsulat gaya ng mga sumusunod:
1. Manunulat. Ang isang manunulat ay kinakailangang
may sapat na kaalaman sa proseso ng pagsulat.
Mayroon siyang istilo na naiiba sa iba upang kalugdan
ng mambabasa ang anumang akdang kanyang
isinusulat.
2. Paksa. Para sa isang mahusay na manunulat,
walang bago o lumang paksa. Maaari niyang gawing
kawili-wili ang anumang paksa sa pamamagitan ng
kanyang sariling istilo sa pagsulat.
3. Layunin. Batay sa pag-aaral ni James Kinneavy
(1971), may limang layunin sa pagsulat at ito ang mga
sumusunod:
• Ekspresiv – pagpapahayag ng niloloob o
nararamdaman ng isang tao.
• Formulari – pagsulat ng mga kasulatan at
kasunduang pangnegosyo, transaksyong legal,
at politikal.
• Imaginativ – malikhaing pagsulat na pinag-
uugatan ng mga tula, maikling kwento, dula, awit
at iba pa na likha ng mayamang guniguni ng
manunulat.
• Informativ- pagsulat ng mahahalagang
impormasyon at ebidensya tulad ng balita at iba
pang sulatin na batay sa mga tiyak na paksa at
pangyayari.
• Persweysiv - pagsulat upang makahikayat,
makapagpaniwala sa mambabasa tungo sa
isang nagkakaisang opinyon tulat ng editoryal.
4. Mambabasa. Sila ang tagatanggap ng anumang
produkto o awtput ng isang manunulat. Dapat
magkaroon ang manunulat ng bakgrawnd ng kanyang
mambabasa. Maaaring ibatay niya ito sa lebel o antas
ng mga inaasahan niyang babasa ng kanyang akda.
Propesyunal ba o karaniwang mga mamamayan? Bata
ba o may sapat na gulang? Dapat niyang mabatid ang
pangangailangan ng kanyang mambabasa upang hindi
masayang ang anumang likha ng kanyang isip at
panulat.
5. Wika o Lenggwahe. Ito ang pinakamahalaga sa
anumang elemento. Ito ang tulay upang magkaunawaan
ang manunulat at ang mambabasa. Kailangang batid ng
manunulat ang wikang ginagamit ng kanyang
mambabasa. Walang kabuluhan ang anumang produkto
ng panulat kung hindi naman ito nauunawaan ng
babasa.
Proseso ng Pagsulat
1. Bago Sumulat (Pre-writing) Maaaring dumaan
muna sa brainstorming o malayang palitan at talakayan
ng mga palagay o kuru-kuro ang mga mag-aaral. Marahil
mula rito, makapag-iisip at makapagtatala ang mga mag-
aaral ng kanilang kaalaman at karanasan na may
kinalaman sa paksang susulatin. Malalaman din nila ang
kanilang layunin sa pagsulat, maging ang istilong
kanyang gagamitin.
2. Habang Sumusulat (Actual writing) Naisulat na rito
ang unang burador na ihaharap ng mga mag-aaral
upang magkaroon ng interaksyon kung saan maaaring
matalakay ang mga mungkahing pagbabago gayundin
ang mga puna.
3. Pagkatapos Sumulat (Post-Writing) Sa bahaging
ito ginagawa ang mga pagbabago sa pamamagitan ng
pagdaragdag, pagkakaltas, at paglilipat-lipat ng mga
salita, pangungusap o talata. Pagtutuunan din dito ang
mga mekaniks ng sulatin tulad ng baybay, bantas, at
gramar.
Mga Bahagi ng Teksto
May tatlong (3) mahahalagang bahagi ang isang
teksto o sulatin.
1. Panimula. Ito ang nagpapasya kung ipagpapatuloy
ng bumabasa ang pagbasa ng isang teksto o akda.
Dapat itong makaakit sa kawilihan ng mga mambabasa.
Ang panimula ay maaaring simulan sa pamamagitan ng
mga sumusunod:
  Isang katanungan Halimbawa: Naranasan mo
na bang mabigo?
 Isang pangungusap na makatawag pansin
Halimbawa: Nakahahabag na kalagayan ng
aking mga mahal sa buhay ang tumambad sa
akin.
 Isang pambungad na salaysay Halimbawa:
Malamig na simoy ng hangin ang dumampi sa
kanyang balat, halos kasinlamig ng damdamin
ng kanyang kasintahang may iniibig ng iba
 Isang siniping sabi Halimbawa: <Ipakita ninyo
sa akin ang paaralan ng isang bayan at
sasabihin ko sa inyo kung anong uri ng
mamamayan mayroon ang baying iyan,= ay
mula sa nobelang Noli Me Tangere.

2. Katawan. Sa bahaging ito, natitipon ang lahat ng ibig

sabihin ng mga sumusunod na paglalahad sa teksto o
akda. Dapat magkaroon ng kaugnayan ang mga
kaisipang ipinahayag upang hindi magkaroon ng
kalituhan ang mga mambabasa. Ito ang pinakamalaking
bahagi ng teksto, kaya binigyan nang higit na mahabang
paghahanda upang ganap na maisaayos ang
paglalahad ng mga datos. May tatlong hakbang upang
maisagawa ang bahagi ng sulatin.

 Pagpili ng organisasyon ng padron

 Pagbabalangkas ng nilalaman
 Paghahanda sa transisyon ng talataan

3. Wakas. Ito ang bahagi ng teksto o akda na nag-iiwan

ng kakintalan sa isip ng mga mambabasa. Maaari itong
isang parirala, isang pangungusap o isang talata. Maaari
ring wakasan ang isang teksto sa pamamagitan ng mga
sumusunod:

 Pagbibigay ng buod sa paksang tinalakay

 Pag-iiwan ng isang makabuluhang tanong
 Panghuhula ng maaaring kalabasan na may
kaugnayan sa paksa
 Pagsariwa sa suliraning binanggit sa panimula
 Paggamit ng kasabihan o siniping-sabi na
angkop sa paksang tinalakay sa akda