Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 1

!

" # ENG Zaloguj


Zamów dietę

Anemia - przyczyny, objawy,


dieta i leczenie
Anemia jest stanem chorobowym, w którym stężenie
hemoglobiny oraz masa krwinek czerwonych spada
poniżej zalecanych norm. Hemoglobina jest białkiem
niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania
organizmu. Jej podstawową rolą jest dostarczanie
tlenu, niezbędnego do produkcji energii w tkankach
oraz transport zwrotny dwutlenku węgla do płuc [1].

Spis treści:
1. Przyczyny anemii

2. Objawy anemii

3. Diagnostyka anemii

4. Anemia - rodzaje

5. Leczenie niedokrwistości

6. Anemia z niedoboru żelaza

7. Wchłanianie żelaza - co łączyć, a czego lepiej


unikać?

8. Anemia z niedoboru kwasu foliowego i witaminy


B12 - dieta

9. Anemia w ciąży i po porodzie

10. Dieta w anemii - jadłospis

Przyczyny anemii
Przyczyn występowania anemii może być wiele.
Chorobę tę może powodować każdy stan, który
prowadzi do niedoboru funkcjonalnej hemoglobiny
lub zmniejszonej masy krwinek czerwonych. Ważne
jednak, by poprawnie zidentyfikować problem,
ponieważ od niego zależy wybór najlepszej formy
terapii. Wśród najbardziej powszechnych przyczyn
możemy wymienić:

•  niedobory
niedobory pokarmowe - spowodowane
nieodpowiednią dietą (niedoborem żelaza, kwasu
foliowego czy witaminy B12), zwiększonym
zapotrzebowaniem na te składniki (np. w ciąży)
lub zaburzeniami wchłaniania występującymi
między innymi w przebiegu celiakii i innych
zapalnych chorób jelit;
•  ostre
ostre lub przewlekłe krwawienia - poza ich
oczywistymi przyczynami jak urazy, warto zwrócić
uwagę na problem obfitych miesiączek lub
występowania krwi utajonej w kale; prowadzą one
do stopniowych lecz regularnych strat krwi, co
 może powodować anemię;
•  mutacje genetyczne - w genach
odpowiadających za budowę hemoglobiny;
odpowiadają między innymi za występowanie
anemii sierpowatej;
•  zmiany
zmiany w morfologii krwinek czerwonych -
wynikające głównie z zakażeń i stanów zapalnych.

Objawy anemii
•  utrata energii;
•  osłabienie;
•  łatwe męczenie się;
•  duszności;
•  bóle głowy;
•  zawroty głowy;
•  bladość skóry;
•  uczucie zimna;
•  trudności z utrzymaniem koncentracji i uwagi;
•  szybkie bicie serca, zwłaszcza przy wysiłku
fizycznym;
•  obniżona odporność, podatność na infekcje
[1,2,3].

Diagnostyka anemii
W przypadku zaobserwowania u siebie
któregokolwiek z objawów anemii warto udać się na
badania laboratoryjne celem potwierdzenia lub
wykluczenia diagnozy oraz ustalenia ewentualnej
przyczyny wystąpienia choroby.
Należy wykonać morfologię krwi z rozmazem, by
ocenić stężenie hemoglobiny oraz ilość i właściwości
krwinek czerwonych. Jest to najprostsze badanie
przesiewowe, dlatego dopiero po zaobserwowaniu w
nim odchyleń od normy należy pogłębić diagnostykę
o:

•  stężenie żelaza we krwi i poziom ferrytyny w


surowicy, pozwalające ocenić jak duże są zapasy
żelaza w organizmie; 
•  stężenie witaminy B12 i kwasu foliowego, które
są niezbędne do produkcji czerwonych krwinek;
•  liczbę retikulocytów i bilirubinę, pozwalające
określić jak szybko tworzą się i rozpadają
czerwone krwinki;
•  badanie kału na krew utajoną;

Anemia - rodzaje
W zależności od uzyskanych wyników możemy
wyróżnić dwa podstawowe typy anemii:

•  anemia
anemia mikrocytarna - rodzaj niedokrwistości,
w którym w organizmie jest za mała liczba
erytrocytów i są one mniejsze niż u osób
zdrowych. Najczęstszą przyczyną tego typu anemii
jest niedobór żelaza.
•  anemia
anemia megaloblastyczna - rodzaj
niedokrwistości, w którym w szpiku kostnym
wytwarzane są nieprawidłowo zbudowane
erytrocyty (zazwyczaj dużo większe niż te u osób
zdrowych). Ten typ niedokrwistości jest
spowodowany niedoborem witaminy B12
(kobalaminy) i/lub kwasu foliowego. Ten typ
anemii najczęściej występuje u osób starszych, ale
narażeni są na nią także weganie czy osoby
nadużywające alkoholu [4].

Anemia - czy jest groźna?

Mimo, że anemia jest często występującą i dobrze


poznaną chorobą nie można zapominać, że stwarza
ryzyko dla zdrowia i życia. Niedokrwistość wiąże się
ze zwiększoną śmiertelnością oraz gorszą
rekonwalescencją fizyczną po operacjach [5].
Ponadto może ona zwiększać ryzyko chorób
sercowo-naczyniowych oraz nasilać powikłania w
przebiegu cukrzycy [6,7]. Z tych powodów nie należy
lekceważyć niedokrwistości i w przypadku
pojawienia się jej objawów niezwłocznie rozpocząć
diagnostykę, aby  wdrożyć odpowiednie leczenie lub
profilaktykę. 

Leczenie niedokrwistości
Terapia anemii zależna jest od przyczyny choroby.
Najczęściej występującą anemię z niedoboru żelaza
leczy się podawaniem preparatów żelaza w formie
doustnej, dożylnej lub domięśniowej. W przypadku
niedoboru kwasu foliowego lub witaminy B12 należy
włączyć suplementację tych składników. Ponadto
istotne jest, by wyeliminować czynnik wywołujący
chorobę (np. uzupełnić niedobory żelaza lub leczyć
chorobę podstawową powodującą niedokrwistość).
Jedynie w ten sposób uda się zapobiec nawrotom
niedokrwistości w przyszłości. W innych rodzajach
anemii możliwe jest przetaczanie krwinek
czerwonych, a w niektórych chorobach
uwarunkowanych genetycznie również transplantacja
komórek krwiotwórczych (przeszczepienie szpiku).

Anemia z niedoboru żelaza -


dieta
Najczęściej występującym typem niedokrwistości jest
właśnie ta z niedoboru żelaza. Zatem, by ją wyleczyć,
poza stosowaniem preparatów żelaza, należy
zwiększyć spożycie tego pierwiastka razem z
żywnością. 

Żelazo znajduje się w:

•  mięsie
mięsie - szczególnie czerwonym (wołowinie i
wieprzowinie) oraz podrobach. Jednak jego
spożycie nie powinno być zbyt częste ze względu
na wysoką zawartość tłuszczów nasyconych i
cholesterolu;
•  jajach
jajach - przede wszystkim w żółtkach. Mimo to,
tak samo jak spożycie mięsa, ich konsumpcja
powinna być ograniczona;
•  produktach
produktach zbożowych pełnoziarnistych -
najwięcej żelaza występuje w gryce, prosie, życie i
owsie. Warto więc spożywać pieczywo, kasze,
płatki i otręby;
•  nasionach
nasionach roślin strączkowych - zaczynając
na soi i jej przetworach (mleku i tofu) przez
wszystkie gatunki fasoli, po ciecierzycę, soczewicę
i groch;
•  warzywach
warzywach - 
- przede wszystkim liściastych,
kapustnych oraz burakach;
•  owocach
owocach -  na pierwszy plan wysuwają się
morele, śliwki, maliny i jabłka;
•  orzechach
orzechach i pestkach -  w szczególności
pistacjach i pestkach dyni, sezamie i maku;
•  kakao
kakao oraz czekoladzie gorzkiej
gorzkiej.

Wchłanianie żelaza - co włączyć


do diety, a czego lepiej unikać
Nie wystarczy jednak włączyć do diety produkty
bogate w żelazo. Należy również zadbać o jego
wchłanianie, które zależy od skomponowania
posiłków i składników w nich występujących.

By poprawić wchłanianie żelaza warto:

•  sięgać po jego odzwierzęce źródła. Występujące


w nich żelazo hemowe przyswaja się lepiej niż ze
źródeł roślinnych;
•  do posiłków bogatych w żelazo pochodzenia
roślinnego dodawać produkty bogate w witaminę
C (paprykę, porzeczki, aronię, dziką róże, cytrusy,
natkę pietruszki);
•  spożywać pieczywo na zakwasie i inne produkty
fermentowane, (np. kapustę kiszoną) - kwas
mlekowy w nich obecny poprawia wchłanianie
żelaza roślinnego;
•  moczyć  nasiona roślin strączkowych przed
spożyciem, by zwiększyć ich strawność;
•  unikać spożywania do posiłków kawy i herbaty -
zawarte w nich taniny utrudniają wchłanianie
żelaza. Najlepiej zatem wypijać je między
posiłkami.

Anemia z niedoboru kwasu


foliowego i witaminy B12 - dieta
W przypadku anemii megaloblastycznej należy
zwiększyć spożycie witaminy B12 i kwasu foliowego.
Trzeba wiedzieć, że witamina B12 występuje jedynie
w produktach odzwierzęcych. Dlatego osoby na
diecie roślinnej obowiązkowo muszą ją
suplementować. Reszta powinna zwiększyć w swojej
diecie spożycie mięsa, jaj i produktów mlecznych. 

By zwiększyć konsumpcję kwasu foliowego do


jadłospisu należy włączyć:

•  zielone warzywa liściaste;


•  warzywa kapustne;
•  buraki;
•  nasiona roślin strączkowych;
•  jaja kurze;
•  sezam;
•  nasiona słonecznika;
•  chleb żytni pełnoziarnisty;
•  ryż brązowy;
•  produkty drożdżowe.

Anemia w ciąży i po porodzie


Niedokrwistość jest chorobą, która często dotyka
kobiet ciężarnych i młodych mam. Dzieję się tak,
ponieważ w ciąży znacząco zwiększa się
zapotrzebowanie na żelazo, kwas foliowy i witaminę
B12. Wymaga to od przyszłej mamy odpowiedniej
zmiany sposobu żywienia, by zapobiec niedoborom
pokarmowym lub, jeśli jest to niezbędne, wdrożenia
odpowiedniej suplementacji. Nieleczona anemia
może niestety prowadzić do powikłań, w tym do
przedwczesnego porodu czy urodzenia dziecka z
niską masą urodzeniową [8].

Anemia w ciąży - co jeść?

Najłatwiejszym sposobem na zapobieganie


wystąpienia niedokrwistości jest stosowanie
bogatego w newralgiczne składniki odżywcze
jadłospisu. Dlatego dieta przyszłej mamy powinna
zostać wzbogacona o: buraki, warzywa liściaste oraz
kapustne, natkę pietruszki, tymianek, kaszę jaglaną i
gryczaną, nasiona roślin strączkowych, orzechy,
pestki dyni, jaja, czerwone mięso i suszone morele.

Dieta w anemii - jadłospis


Śniadanie:
Kanapki z pastą jajeczną z suszonymi pomidorami i
tymiankiem
(chleb żytni na zakwasie, jajko, jogurt naturalny,
suszone pomidory, świeży tymianek, pomidory
koktajlowe)

Drugie śniadanie:
Zielony koktajl orzechowy 
(gruszka, liście szpinaku, liście natki pietruszki, masło
orzechowe, płatki owsiane, mleko sojowe)

Obiad:
Roladki wołowe z cebulą i ogórkiem kiszonym , kasza
gryczana i gotowane buraczki
(mięso wołowe, musztarda, ogórek kiszony, cebula,
bulion warzywny, kasza gryczana, burak, jabłko, sok z
cytryny)

Podwieczorek:
Sałatka z brokułem i serem feta:
(brokuł, ser feta, jogurt naturalny, pestki dyni,
czosnek)

Kolacja:
Jaglanka z malinami i orzechami włoskimi
(płatki jaglane, mleko 2%, syrop klonowy, nasiona lnu,
maliny, orzechy włoskie)

Nasze diety pudełkowe są zróżnicowane i dostarczają


wszystkich niezbędnych wartości odżywczych.
Zapraszamy do skorzystania z konsultacji z naszym
dietetykiem, który odpowie na wszelkie pytania
dotyczące diet, ich kaloryczności oraz naszej oferty.  
 

Bibliografia:

1. Kassebaum, Nicholas J., and GBD 2013 Anemia


Collaborators. "The global burden of anemia."
Hematology/oncology clinics of North America 30.2
(2016): 247-308.
2. Lanier, J. Brian, James J. Park, and Robert C.
Callahan. "Anemia in older adults." American family
physician 98.7 (2018): 437-442.
3. DeLoughery, Thomas G. "Iron deficiency anemia."
Medical Clinics 101.2 (2017): 319-332.
4. Szczepanek-Parulska, Ewelina, Aleksandra Hernik,
and Marek Ruchała. "Anemia in thyroid diseases." Pol
Arch Intern Med 127.5 (2017): 352-360.
5. Lasocki, Sigismond, et al. "Iron deficiency diagnosed
using hepcidin on critical care discharge is an
independent risk factor for death and poor quality of
life at one year: an observational prospective study
on 1161 patients." Critical care 22.1 (2018): 1-8.
6. Kaiafa, Georgia, et al. "Is anemia a new
cardiovascular risk factor?." International journal of
cardiology 186 (2015): 117-124.
7. He, Bin Bin, et al. "Relationship between anemia and
chronic complications in Chinese patients with type 2
diabetes mellitus." (2015): 277-283.
8. Breymann, Christian. "Iron deficiency anemia in
pregnancy." Seminars in hematology. Vol. 52. No. 4.
WB Saunders, 2015.

Natalia
Chmielewska

Dyplomowany
dietetyk, entuzjastka
racjonalnej diety i
miłośniczka dobrego
jedzenia. Ukończyła Warszawski Uniwersytet
Medyczny. Na co dzień działa w social mediach pod
nazwą Dietetyczka Nati, szerząc wiedzę na temat
zdrowego odżywiania i udowadniając, że
zbilansowana dieta nie musi być pełna wyrzeczeń.
Tworzy własne e-booki i pomaga zmienić sylwetkę,
poprawić stan zdrowia oraz poczuć się dobrze w
swoim ciele.

21.09.2022

Co ma dużo żelaza i dlaczego


warto jeść produkty bogate w
żelazo? Rola żelaza w diecie
Żelazo to jeden z najważniejszych składników
mineralnych. Wpływa na wiele funkcji i procesów
zachodzących w naszym organizmie. Mimo
powszechnej obecności w wielu produktach
spożywczych nie trudno o niedobór tego
mikroelementu. Dowiedz się jaka jest rola żelaza oraz
jakie są źródła żelaza w diecie.

19.09.2022

Post Dąbrowskiej – zasady, etapy,


efekty, skutki uboczne
Post dr Dąbrowskiej co jakiś czas wraca do łask.
Korzystają z niej osoby, chcące pozbyć się zbędnych
kilogramów. Czy jednak post Dąbrowskiej to dobry
sposób na odchudzanie? Na czym polega dieta,
polecana przez celebrytów, ale piętnowana przez
wielu dietetyków?

14.09.2022

Jaka dieta na nadciśnienie – co


jeść 
Szacuje się, że w 2018 r. w Polsce chorych na
nadciśnienie było 9.9 mln dorosłych osób wg danych
NFZ, to ok. 31.5 % populacji. Z tego artykułu dowiesz
się m.in. czym jest nadciśnienie tętnicze, jak obniżyć
ciśnienie oraz jak leczyć nadciśnienie tętnicze krwi. 

Masz pytania?
Zostaw numer – oddzwonimy!

+48 Wyślij

Potwierdzam, że zapoznałem się i akceptuję


Regulamin i Politykę prywatności.

STREFY DOSTAW

NAWIGACJA

OBSŁUGA

ZDROWIE

!"#
Dieta 1000 kcal Dieta 1200 kcal Dieta 1800 kcal
Dieta 2000 kcal Dieta 2200 kcal Dieta 2500 kcal
Odchudzanie Opinie Najlepsza dieta

© wygodnadieta.pl 2017-2022 Wszelkie prawa


zastrzeżone.
$

You might also like