SZKOLENIE BHP STUDENTÓW I ROKU

AKADEMII MUZYCZNEJ
IM. KAROLA SZYMANOWSKIEGO
W KATOWICACH

ANNA CHUDY
REGULACJE PRAWNE

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego

z dnia 30 października 2018 r.
w sprawie sposobu zapewnienia bezpiecznych i higienicznych
warunków pracy i kształcenia
 PLAN SZKOLENIA

1. Obowiązki w zakresie BHP i ppoż.

2. Podstawowe zasady bezpieczeństwa
3. Postępowanie w przypadku wybuch pożaru
4. Zasady udzielania pierwszej pomocy
ODPOWIEDZIALNOŚĆ W ZAKRESIE BHP

Za nadzór nad przestrzeganiem przepisów bhp na uczelni odpowiada Rektor

JEDNAK!
Wszyscy jesteśmy zobowiązani stosować się do przepisów i zasad bhp oraz
ppoż.

Każda osoba odpowiada za bezpieczeństwo swoje oraz Koleżanek

i Kolegów poprzez właściwe zachowanie.
W ramach realizacji obowiązków dotyczących zapewnienia w uczelni bezpiecznych
i higienicznych warunków pracy i kształcenia Rektor zapewnia:

1. monitorowanie spełniania wymagań w zakresie bezpieczeństwa i higieny

pracy i kształcenia w uczelni;
2. w pomieszczeniach uczelni – warunki w zakresie oświetlenia, wentylacji,
ogrzewania i powierzchni użytkowej
W ramach realizacji obowiązków dotyczących zapewnienia w uczelni bezpiecznych
i higienicznych warunków pracy i kształcenia Rektor zapewnia:

3. utrzymanie dróg ewakuacyjnych na terenie uczelni w stanie

niestwarzającym zagrożeń dla ich użytkowników;
4. przeprowadzanie kontroli stanu pomieszczeń uczelni i wyposażenia
technicznego w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy i kształcenia;
 W przypadku stwierdzenia zagrożenia dla zdrowia lub życia podczas
korzystania z pomieszczeń uczelni lub wyposażenia technicznego Rektor
wprowadza zakaz korzystania z nich oraz nakazuje usunięcie stwierdzonego
zagrożenia.

 Pomieszczenie lub wyposażenie techniczne będą ponownie dopuszczone do

użytku po stwierdzeniu usunięcia zagrożenia.
 Jeżeli stan zagrożenia dla zdrowia lub życia powstanie lub ujawni się
w trakcie zajęć, zajęcia zostaną niezwłocznie przerwane, a w razie
konieczności należy opuścić zagrożone miejsce zgodnie z planem
ewakuacji.

 W przypadku stwierdzenia, że w pomieszczeniach uczelni warunki

stwarzają zagrożenie dla zdrowia lub życia, rektor czasowo zawiesza
zajęcia w tych pomieszczeniach.
Rektor jest obowiązany:

 do organizowania szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny

pracy dla wszystkich studentów rozpoczynających naukę w uczelni.
 Obowiązki studentów

 znać przepisy i zasady bhp obowiązujące studentów podczas

przebywania w uczelni
 brać udział w szkoleniach oraz instruktażach z bezpieczeństwa
i higieny nauki,
 dbać o przydzielone środki ochrony indywidualnej oraz stosować je
zgodnie z przeznaczeniem,
 dbać o porządek i ład w miejscu odbywania zajęć oraz domach
studenta,
 stosować się do przepisów ochrony pożarowej,
 Obowiązki studentów

Niezwłocznie powiadomić prowadzącego zajęcia o zauważonym wypadku

podczas zajęć oraz ostrzegać inne osoby o zagrożeniu.
Student ma prawo powstrzymać się od zajęć, zawiadamiając o tym
niezwłocznie prowadzącego zajęcia i podając motywy swoich spostrzeżeń.
 Podstawowe zasady bezpieczeństwa

Należy zapoznać się z planami budynków, w których będzie się przebywać.

Konieczne jest poznanie dróg i wyjść ewakuacyjnych z obiektów, zapoznanie się
z miejscami rozmieszczenia podręcznych środków gaśniczych, apteczek pierwszej
pomocy i punktów alarmowania.

Wszystkie punkty, w których umieszczono środki ochrony przeciwpożarowej

są łatwo dostępne i wyraźnie oznakowane.
 Podstawowe zasady bezpieczeństwa

W trakcie ćwiczeń należy uważać aby nie stwarzać zagrożenia pozostałym

studentom.

Nie wolno używać uszkodzonego sprzętu.

 Podstawowe zasady bezpieczeństwa

Nie wolno samodzielnie naprawiać uszkodzonego sprzętu, zwłaszcza sprzętu

pod napięciem!

Fakt ten należy obowiązkowo zgłosić prowadzącemu zajęcia.

 Podstawowe zasady bezpieczeństwa

W trakcie zajęć należy:

 utrzymywać porządek i czystość na stanowisku,
 nie tarasować dróg i przejść oraz dostępu do wyłączników
prądu i sprzętu ochrony przeciwpożarowej,
 Przestrzegać zasad bhp oraz poleceń prowadzącego zajęcia.
 ZASADY POSTĘPOWANIA W RAZIE
POŻARU I W SYTUACJACH ZAGROŻEŃ
 Zasady postępowania i alarmowania w przypadku zauważenia
pożaru

Podstawowym obowiązkiem wszystkich osób przebywających w budynku

w przypadku powstania zagrożenia, jest współpraca oraz bezwzględne
podporządkowanie się poleceniom kierującego akcją ratowniczą, który do czasu
przybycia jednostek Państwowej Straży Pożarnej organizuje ewakuację ludzi
i mienia. Osoby nie biorące udziału w akcji ratowniczej powinny ewakuować się
najkrótszą oznakowaną drogą ewakuacyjną poza strefę objętą pożarem lub na
zewnątrz budynku.
Wszyscy uczestniczący w ewakuacji, a w szczególności organizujący
działania ewakuacyjne powinni pamiętać że:

 w pierwszej kolejności ratuje się zagrożone życie ludzkie - ewakuację

rozpoczyna się od tych pomieszczeń (lub stref), w których powstał pożar lub
które znajdują się na drodze rozprzestrzeniania się ognia oraz z tych
pomieszczeń (lub stref), z których wyjście lub dotarcie do bezpiecznych dróg
ewakuacji może być odcięte przez pożar, zadymienie lub inne zagrożenie,
 zabronione jest wykorzystywanie dźwigów (wind) do celów
ewakuacji - ewakuację z wyższych kondygnacji należy prowadzić
schodowymi,
 należy wyłączyć dopływ prądu do pomieszczeń i stref objętych
pożarem,
 należy usuwać z zasięgu ognia wszelkie materiały palne, cenne
urządzenia, walory itp.,
 wchodząc do pomieszczeń lub stref silnie zadymionych, przyjmować pozycję
pochyloną (jak najbliżej podłogi) oraz zabezpieczać drogi oddechowe
prostymi środkami (np. zmoczonym w wodzie materiałem),
 podczas przechodzenia przez silnie zadymione odcinki dróg ewakuacyjnych
należy poruszać się wzdłuż ścian, aby nie stracić orientacji co do kierunku
ruchu,
 nie należy otwierać bez koniecznej potrzeby drzwi do
pomieszczeń, które mogą być objęte pożarem, ponieważ nagły
dopływ powietrza sprzyja gwałtownemu rozprzestrzenianiu się
ognia. Otwierając drzwi do takich pomieszczeń należy chować
się za ich ościeżnicę.
Przydatne zasady w zakresie ochrony przeciwpożarowej

1. znać rozmieszczenie dróg ewakuacyjnych

2. wiedzieć gdzie jest najbliższa gaśnica, znać jej typ oraz sposób użycia
3. wiedzieć jakie się inne dostępne środki gaśnicze w miejscu nauki
4. znać sposób powiadomienia Państwowej Straży Pożarnej
5. nie stwarzać ryzyka pożaru w związku z używaniem otwartego ognia lub
wysokich temperatur
Najczęstsze przyczyny pożarów

1. nieostrożność osób przy posługiwaniu się otwartym ogniem,

2. nieostrożność osób przy posługiwania się substancjami
łatwozapalnymi,
3. nieostrożność osób przy prowadzeniu prac pożarowo-
niebezpiecznych,
4. wady i uszkodzenia instalacji elektrycznych,
5. wady i uszkodzenia instalacji grzewczych.
 Powiadamianie o pożarze

1. w jaki sposób?

2. sposób powiadomienia a czas rozpoczęcia działań przez PSP

3. co powiedzieć?
 Po wykręceniu numeru telefonu alarmowego 112
i uzyskaniu połączenia, należy wyraźnie podać:

• rodzaj oraz miejsce zdarzenia (dokładny adres i nazwę obiektu)

• co się pali (np. pomieszczenie w budynku…)
• czy są osoby poszkodowane i ile,
• czy istnieje zagrożenie życia

• czy w wyniku zdarzenia nastąpił np. wybuch

• czy w tym obiekcie znajdują się jakieś chemikalia, butle z gazami itp.
• czy są już na miejscu inne służby – policja, pogotowie ratunkowe, itp.;

• swoje imię i nazwisko oraz numer telefonu z którego nadano

meldunek

Uwaga! Odłożyć słuchawkę dopiero na wyraźne polecenie

przyjmującego meldunek strażaka (przyjąłem)
Warunki powstania
pożaru CIEPŁO

PALIWO
GAZ,
POWIETR
CIECZ, ZE
CIAŁO AZOT,
STAŁE TLEN
 www.feuer.pl

ZJAWISKA TOWARZYSZĄCE POŻAROWI

 wydzielanie dużych ilości ciepła

 możliwość bezpośredniego oddziaływania płomieni
 toksyczność produktów powstających podczas
spalania
 postępujące zadymienie
 nagrzewanie elementów konstrukcji, co grozi utratą
stateczności konstrukcji
 niebezpieczeństwo wybuchu
GRUPY POŻARÓW
GAŚNICE PROSZKOWE
To najpopularniejszy typ gaśnic, w których środkiem
gaśniczym jest proszek wyrzucany za pomocą
sprężonego gazu. Przeznaczone są do gaszenia
pożarów z grup A, B, C lub B, C w zależności od
rodzaju użytego proszku. Zaletą gaśnic proszkowych
jest możliwość gaszenia urządzeń
elektrycznych pod napięciem.

Niewskazane jest gaszenie urządzeń

mechanicznych w ruchu, ponieważ mogą
spowodować ich zatarcie.

Gaśnicami proszkowymi nie wolno gasić

pożarów olejów i tłuszczów w urządzeniach
kuchennych!
www.feuer.pl
www.feuer.pl
GAŚNICE To typ gaśnic, gdzie środkiem gaśniczym jest piana gaśnicza, która
PIANOWE powstaje z koncentratu środka pianotwórczego i wody. Piana
uwalniana jest ze zbiornika pod wpływem sprężonego gazu.

Gaśnice pianowe idealnie nadają się do gaszenia pożarów

grupy A i B.

W porównaniu z gaśnicami proszkowymi, gaśnice pianowe są

bardziej ekologiczne, a czyszczenie pomieszczeń po użyciu
środka gaśniczego jest znacznie łatwiejsze.

Tradycyjnych gaśnic pianowych nie wolno używać do gaszenia

urządzeń elektrycznych pod napięciem, gdyż strumień piany
doskonale przewodzi prąd. Wyjątkiem od tej reguły są nowoczesne
gaśnice, gwarantujące użytkownikowi bezpieczeństwo przy
napięciu do 1000 V i zachowaniu odległości 1 m od
gaszonego przedmiotu.

Żadną gaśnicą wodną pianową i płynową nie wolno gasić ciał

reagujących chemicznie z wodą!
GAŚNICE NA CO2 - ŚNIEGOWE

Typ gaśnic, gdzie środkiem gaśniczym jest skroplony dwutlenek węgla

(CO2).

Służą do gaszenia pożarów z grupy B.

Nie pozostawiają śladów po użyciu środka gaśniczego, mają

jednak mniejszą skuteczność gaszenia w porównaniu z innymi
gaśnicami o podobnej masie.

Działanie gaśnicze polega na zmniejszeniu stężenia procentowego tlenu

w powietrzu, ale także na znacznym obniżeniu temperatury. Z tego
powodu używając gaśnic śniegowych, należy zwrócić szczególną uwagę
na odkryte części ciała, gdyż mogą ulec odmrożeniu. Również dlatego
nie należy gasić tymi gaśnicami ludzi.
Koc gaśniczy w pokrowcu Koc gaśniczy po rozwinięciu
ZNAKI W OBIEKCIE
www.feuer.pl
 Drogi ewakuacyjne
• Drogi i wyjścia ewakuacyjne, a także ich trasy, muszą być oznakować w sposób
dobrze widoczny i trwały.
• Znaki ewakuacyjne i znaki ochrony przeciwpożarowej powinny być wykonane
z materiałów fotoluminescencyjnych, jeżeli nie jest konieczne zastosowanie
oświetlenia awaryjnego.

Kierunek do wyjścia
drogi ewakuacyjnej

Wyjście ewakuacyjne
(tabliczka umieszczona
nad wyjściem)

Oznakowanie w pomieszczeniach
(przykład)
Znaki bezpieczeństwa
Znaki ewakuacyjne
Kierunek drogi ewakuacyjnej Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej

Znak wskazuje kierunek Znak wskazuje kierunek

do wyjścia w wypadku drogi ewakuacyjnej
zagrożenia. do wyjścia: może kierować
w lewo lub prawo

Strzałki krótkie - do stosowania z innymi znakami

Strzałka długa - do samodzielnego stosowania
Wyjście ewakuacyjne Wyjście ewakuacyjne

Znak stosowany Znak wskazuje kierunek

do oznakowania drogi ewakuacyjnej
wyjść używanych do wyjścia schodami
w przypadku zagrożenia w górę, na lewo lub prawo

Drzwi ewakuacyjne
Znak stosowany nad drzwiami
skrzydłowymi,
które są wyjściami
ewakuacyjnymi (drzwi
prawe lub lewe)
Znaki bezpieczeństwa
Znaki ewakuacyjne
Przesunąć w celu otwarcia Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej
schodami w dół
Znak stosowany łącznie ze znakiem
poprzednim na przesuwnych Znak wskazuje kierunek
drzwiach wyjścia ewakuacyjnego. drogi ewakuacyjnej
Strzałka powinna wskazywać do wyjścia schodami
kierunek otwarcia drzwi przesuwnych w dół, na lewo lub prawo

Stłuc, aby uzyskać dostęp

Znak ten może być stosowany

a) w miejscu, gdzie niezbędne jest
stłuczenie szyby dla uzyskania
dostępu do klucza lub systemu otwarcia
b) gdzie niezbędne jest rozbicie
przegrody dla uzyskania wyjścia

Pchać, aby otworzyć Ciągnąć, aby otworzyć

Znak ten jest umieszczony Znak ten jest umieszczany

na drzwiach dla wskazania na drzwiach dla wskazania
kierunku otwierania kierunku otwierania
Znaki bezpieczeństwa
Ochrona przeciwpożarowa
Uruchamianie ręczne Hydrant wewnętrzny

Znak stosowany do wskazania Do wskazania przycisku pożarowego

przycisku pożarowego lub lub ręcznego sterowania urządzeń
ręcznego sterowania urządzeń gaśniczych
Gaśniczych
Telefon do użycia w stanie zagrożenia Palenie tytoniu zabronione

Do stosowania w miejscach, gdzie

Znak wskazuje usytuowanie
palenie tytoniu może być przyczyną
dostępnego telefonu
zagrożenia pożarowego
przeznaczonego do ostrzeżenia
w razie zagrożenia
Alarmowy sygnalizator pożarowego
akustyczny Zakaz używania otwartego ognia
Palenie tytoniu zabronione

Do stosowania w miejscach, gdzie

Znak samodzielny lub łączony palenie tytoniu lub otwarty ogień może
ze znakiem być przyczyną zagrożenia pożarowego
Gaśnica "Uruchamianie ręczne" Zakaz gaszenia wodą

Do stosowania we wszystkich
przypadkach, kiedy użycie wody
Wskazuje usytuowanie gaśnicy do gaszenia pożaru jest zabronione
Znaki bezpieczeństwa
Ochrona przeciwpożarowa
Zestaw sprzętu pożarniczego Nie zastawiać
Znak stosowany jest dla Znak używany w przypadkach,
uniknięcia podawania gdy ewentualna przeszkoda
zestawu indywidualnych stanowiłaby szczególne
znaków dla sprzętu pożarniczego niebezpieczeństwo

Drabina Niebezpieczeństwo pożaru - materiały łatwo zapalne

Znak stosowany jest do oznaczenia Do wskazania obecności
drabiny trwale związanej z obiektem materiałów łatwo zapalnych
i przeznaczonej do działań ratowniczo-
-gaśniczych straży pożarnej
Kierunek do miejsca rozmieszczenia Niebezpieczeństwo pożaru - materiały utleniające
sprzętu pożarniczego lub urządzenia
ostrzegającego
Do wskazania obecności
Tylko łącznie ze znakami materiałów utleniających się
wskazującymi sprzęt
pożarniczy lub urządzenia Niebezpieczeństwo pożaru - materiały wybuchowe
sygnalizacji pożarowej
i sterowania ręcznego
dla wskazania kierunku Do wskazania możliwości
do miejsca rozmieszczenia występowania atmosfery
sprzętu pożarniczego lub wybuchowej gazów palnych
urządzenia ostrzegającego lub materiałów wybuchowych
ZASADY POSTĘPOWANIA podczas pożaru

By zmniejszyć oddziaływanie dymu

i gorącego powietrza
na organizm

Należy poruszać się

jak najbliżej podłogi
ZASADY GASZENIA POŻARU PODRĘCZNYM
SPRZĘTEM GAŚNICZYM

OGIEŃ GASIĆ ZGODNIE Z KIERUNKIEM WIATRU

WIATR
 ZASADY GASZENIA POŻARU PODRĘCZNYM
SPRZĘTEM GAŚNICZYM

POŻARY POWIERZCHI PIONOWYCH

GASIĆ PRZESUWAJĄC STRUMIEŃ ŚRODKA GAŚNICZEGO

UWAGA !

GASIĆ
OD DOŁU DO GÓRY

PALĄCE SIĘ FIRANKI,

ZASŁONY
ZERWAĆ I GASIĆ NA
PODŁODZE
ZASADY GASZENIA POŻARU PODRĘCZNYM
SPRZĘTEM GAŚNICZYM

POŻARY NA POWIERZCHNI POZIOMEJ GASIĆ OD

BRZEGU (OD SIEBIE)

DYM

OGIEŃ
ZASADY GASZENIA POŻARU

POŻARY SUBSTANCJI
KAPIĄCYCH

GASIĆ STRUMIENIEM
SKIEROWANYM
OD GÓRY DO DOŁU
 ZASADY GASZENIA POŻARU

GAŚNICE URUCHAMIAĆ DOPIERO PRZY

ŹRÓDLE OGNIA
NIE GASIĆ WODĄ PALĄCEGO SIĘ TŁUSZCZU, PALIW,
URZĄDZEŃ POD NAPIĘCIEM
 ZASADY GASZENIA POŻARU

USPOKÓJ TAKĄ OSOBĘ,

SZAMOTANIE SIĘ WZMAGA ROZWÓJ POŻARU

PALĄCE SIĘ OSOBY PRZEWRÓCIĆ NA PODŁOGĘ,

ZAWIJAĆ W KOCE GAŚNICZE, PŁASZCZE, DYWANY, CHODNIKI itp..
 ZASADY GASZENIA POŻARU

Zachowaj minimalny odstęp 1 m

dyszy gaśniczy śniegowej lub proszkowej
od urządzeń elektrycznych pod napięciem

min. 1 m
 Ratowanie ŻYCIA ludzkiego
ma pierwszeństwo przed gaszeniem pożaru
czy ewakuacją sprzętu
 Pierwsza pomoc

 Nie dotykać palcami ran powstałych w wyniku poparzenia

 Nie stosować żadnych maści, żelów, oleju, zasypek
 Nie przekłuwać pęcherzy ze względu na niebezpieczeństwo infekcji

 Nadpalone ubranie można ostrożnie usunąć tylko

z miejsc, gdzie nie przylega ono do skóry
 Nie opatrywać oparzeń twarzy i oczu (po źle
zrobionym opatrunku mogą pozostać blizny)
 W razie mniejszych oparzeń uszkodzone części
ciała zanurzyć na około 15 min do zimnej wody aż
ból osłabnie

 W przypadku większych oparzeń nałożyć na

ranę pooparzeniowy sterylny opatrunek
 Osoby nieprzytomne ułożyć w stabilnej
pozycji na boku; zmniejszy to
niebezpieczeństwo zadławienia się wymiotami
Pierwsza pomoc bez utraty świadomości

kontrola zwalczanie szoku

świadomości

brak
świadomości

poszkodowany oddycha

kontrola w razie utraty świadomości

z istniejącymi
oddechu
oddechami: stabilne
położenie na boku
brak
oddechu

puls bije

kontrola w razie braku oddychania:

oddechu sztuczne
oddychanie usta-usta

brak pulsu

w razie braku krążenia: reanimacja płuca-serce

• rozpoczynać od 2 oddechów,
• prowadzić reanimację do przybycia
lekarza, który przejmie czynności
reanimacyjne,
• reanimacja prowadzona przez
jedną osobę: w rytmie 30 ucisków
serca na 2 oddechy usta-usta.
Ocena stanu ogólnego
poszkodowanego
W przypadku braku powyższych podstawowych parametrów
życiowych należy rozpocząć działania resuscytacyjne
 Pozycja boczna

Pozycja powinna być stabilna, jak najbliższa ułożeniu

na boku z odgięciem głowy i brakiem ucisku na
klatkę piersiową, by nie utrudniać oddechu
 Krwotok

Postępowanie przy krwotokach polega na

założeniu opatrunku uciskowego. Składa się na
niego warstwa jałowej gazy, warstwa uciskowa
oraz bandaż. Opatrunek musi być założony na
tyle mocno, aby tamował krwawienie

W przypadku krwotoku nie należy

zakładać improwizowanych opasek
„wąskich”
(drut, rzemień, sznurek)
 Krwotok z nosa

Posadź poszkodowanego z głową pochyloną do przodu

Powiedz żeby oddychał ustami

Poproś poszkodowanego aby lekko wydmuchał nos

Mocno uciśnij płatki nosa

Utrzymuj ucisk przez 20 minut

 Zranienia

Postępowanie:
1. ocenienie rozległości i głębokości rany,
2. ewentualne obmycie brzegów rany i dezynfekcja wodą,
3. założenie jałowego opatrunku osłaniającego,
4. ewentualne unieruchomienie i uniesienie kończyny

W przypadku zranienia nie należy:

- przemywać powierzchni rany wodą lub innymi płynami,
- zakładać na ranę waty bądź ligniny,
- dotykać rękami powierzchni rany,
- usuwać z ran odłamków kostnych lub mocniej tkwiących
ciał obcych,
 Złamania, zwichnięcia, skręcenia

Przy złamaniach nie należy:

- „prostować” złamanej kończyny,
- podejmować próby nastawienia zwichnięcia i przemieszczonego złamania,
- w złamaniach otwartych wprowadzać do rany wystających odłamków kostnych,
- wykonywać nagłych ruchów złamaną kończyną,
- podnosić i obracać poszkodowanego bez uzasadnionej przyczyny i potrzeby,
- transportować poszkodowanego bez unieruchomienia
 Ból w klatce piersiowej

Objawy sugerujące problem kardiologiczny:

1. Nagły ból za mostkiem trwający powyżej 15 minut
2. Ból lub uczucie ucisku/ropzierania, połączone z:
 dusznością,
 zalewaniem potami,
 nudnościami/wymiotami,
 zasinieniem lub bladością twarzy,
 uczuciem „kołotania serca”,
 promieniowaniem bólu do barków,
żuchwy, pleców
 Ból w klatce piersiowej - postępowanie

 pomóż choremu znaleźć jak najbardziej komfortową pozycję dla niego

(najczęściej siedząca),
 nie kładź chorego na plecach,
 nie pozwalaj na wysiłek fizyczny,
 zapewnij dostęp świeżego powietrza; rozepnij koszulę, ściągnij krawat,
 jak straci przytomność i nie oddycha natychmiast przystąp do rescuscytacji.
Dziękuję za uwagę

ANNA CHUDY