Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 9

trSw(

f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep


S f

tvif;&eH@ *sme,f

vsLa&SmifbEkd iS hf

wkw'
f r
D u
kd a&pD
aemfa0EdkifiH Edkb,fqkaumfrwDu 2010 ckESpf Edkb,f+idrf;csrf;a&;qkudk wkwf
jynfvl@tcGifhta&;eJ@ t=urf;rzufv_yf&Sm;r_ tcsdef=umjrifhpGmaqmifGuf&if; tusOf;us
aeol vsLa&Smifbdkudk csD;jrifha=umif; 2010 ckESpf atmufwdkbmv(8)&ufae@wGif a=unm
cJhonf?
vsLa&SmifbdkrSm wkwftwdkuftcH pma&;q&mjzpf+yD; pmtkyf (11)tkyfESifh
tufaq;rsm;pGm a&;om;cJhol jzpfonf? 1989 ckESpf wD,efeefrifta&;tcif;uwnf;u
'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_wGif t"duxif&Sm;ol jzpfvmonf? 1989-91 wGif pwiftzrf;cHcJh&
+yD;/ 1996-99 wGif 'kwd,t}udrf tzrf;cHcJh&onf? +yD;cJhwJh q,fESpftwGif; vGwfvyfwJh
wkwu
f avmif&iS rf sm;tzG@J OuUXESihf Democratic China r*~Zif; t,f'w
D m wm0efrsm;
,lcJhonf?
vsL u wkwfvl@tcGifhta&;eJ@ 'Drdkua&pDawmif;qdkzdk@twGuf emrnfausmf
Chapter 8 pmwrf;udk t"du ypka&;om;cJhonf? xkdcsmwmudk us,fus,fjyef@jyef@
jzef@a0r_a=umifh 2009 ckESpf ZGef(23)&ufae@wGif EdkifiHawmftm%mysufpD;atmif qlyl
v_H@aqmfr_ Oya'jzifh aemufxyf (11)ESpf axmifcscHcJh&onf? vuf&Sd avsmifeifjynfe,f
&SDifhcsKd tusOf;axmifxJwGif a&mufaeonf?
ZeD;jzpfol vsL&S,
D mudv
k nf; qkukd ud,
k pf m;oGm;r,lEikd af tmif aetdrt
f us,f
csKyf csxm;aoma=umifh 'DZifbm(10)&uf aemfa0EdkifiH atmfpvdkrd qkay;yGJtcrf;tem;
rwufEdkifbJ &Sdonf? aqGrsKd;om;csif;rsm;vnf; wm;jrpfcHxm;&aoma=umifh 2010 ckESpf
+idrf;csrf;a&;Edkb,fqkrSm vufcH,lr,fholr&SdwJh xl;xl;jcm;jcm;tcrf;tem; jzpfoGm;cJh&
onf? ydkqdk;wmu ukvor*~/ tmpD,Htygt0if b,fEdkifiH b,ftzGJ@tpnf;urqkd
wkwftpdk;& idjiifrSmpdk;wJhtwGuf udk,fpm;vufcHr,ljcif;rSm ajymp&m jzpfcJh&onf?
atmufazmfjyyg pmwrf;rSm 2005 ckESpf atmufwkdbmv(19)&ufae@wGif
wkwfuGefjrLepfygwDu jzef@csdwJh wkwfjynf'Drdku&ufwpfEdkfifiHa&;wnfaqmufr_ puUL
jzL pmwrf;udk vsLa&Smifbdku wkH@jyefa&;om;xm;jcif; jzpfonf? wkwf&J {u&mZfpdk;rdk;r_/
tm%m&SiftkyfcsKyfr_&Snfvsm;wJh ordkif;a=umif;udk pdwfraumif;}uD;pGm azmfjy&if; vlxk
57

tvif;&eH@ *sme,f

trSw(
f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep
S f

twGuf bmjcm;em;r_rS r&Sdao;wmudk wifjyxm;onf? vGwfvyfwJh wkwfjynf ay:


xGufr_rSm vuf&Sdtm%m&xm;wJholawGeJ@ olwdk@ay:vpDawGxJu vmrSmr[kwf/ vlxk
yg0guaeom ay:xGufvmrnf[k ol@pmwrf;udk tqHk;owfxm;onf?
wkwfvlxku uGefjrLepfygwDOD;aqmifwJh 'Drdkua&pDeJ@om xkdufwefygovm;
2005 ckESpf atmufwdkbm(19)&ufae@rSm wkwfjynfol@orRwEdkifiH EdkifiHawmf
aumifpD owif;jyef=um;a&;Xmeu wkwfjynf 'Drdku&ufwpfEdkifiHa&;wnfaqmufr_
acgi;f pOfe@J puULjzLpmwrf;wpfcu
k kd xkwaf 0cJyh gw,f? uGejf rLepfygwD tm%m&uwnf;u
yxrqHk;xkwfa0wJh 'Drdkua&pDwnfaqmufa&; pmwrf;jzpfayr,fh 'Drdkua&pDeJ@ywfouf
vdk@ qkyfqkyfudkifudkif bmtcsuftvufrS ryg&Sdyg?
pmwrf;&J tESpo
f m&ydik ;f rSm trsK;d om;tajctaersm;qdik &f m oDt&dk D / wkwf
uGefjrLepfygwD (CCP) &J tm%mqdkif&moDtdk&D eJ@ ygwD&J tod^m%fynmqdkif&m
oDtdk&D qdkwJh oHk;ckudk tajcwnfaqG;aEG;xm;ygw,f?
trsK;d om;tajctaersm;qdik &f m oDt&kd D ydik ;f rSm pD;yGm;a&; tm;enf;csuaf wG/
vlxkaexkdifr_ t&nftaoG;edrf@usr_awGudk xnfhraqG;aEG;xm;yg? ygwDacgif;aqmifr_
ae&mtwGuf ordkif;jzwfoef;r_t& aG;cs,fr_eJ@ wkwfvlxk&J tvdkufoifhaG;cs,fr_udpP
udkom tav;ay;aqG;aEG;xm;ygw,f? qdkvdkwmu wdkif;jynfacgif;aqmifr_udk vlxkqEN
t&xuf ordkif;}uD;jrwfr_eJ@om zefwD;oGm;r,fvdk@ ajymxm;jcif;jzpfygw,f?
trsK;d om;tajctaersm;qdik &f moDt&kd D &J &nf,
G cf sux
f rJ m urBmvH;k qdik &f m
'Drdkua&pDpHE_ef;awGudk jiif;y,fxm;ygw,f? ta&;ygwJh trsKd;om;tajctae qdkwmawG
udk a&Swef;wifv@H_ aqmf+yD;/ vuf&dS CCP ygweD @J tpd;k &&J w&m;0ifrq
_ ikd &f m (legitimacy)
rdk;rom;jy\emrsm;udk zHk;zdxm;jcif; jzpfygw,f?
ygwt
D m%mqdik &f moDt&kd D rSmawmh vuf&u
dS sio
hf ;kH aewJyh pkH H ygwu
D tjrifq
h ;kH
tm%m&,lxm;r_udk xyftwnfyay;xm;jcif;ygyJ? vlxktcsKyftjcm'Drdkua&pD
wnfaqmufa&;jzpfjzpf/ tajccHOya'xJrSma&;xm;wJh vltcGifhta&; umuG,fapmifh
a&Smufr_ jzpfjzpf/ trsKd;om;v$wfawmfudpPjzpfjzpf/ ygwD&J 'Drdku&ufwpfA[dkya&;
trnfcH[efjyr_yJjzpfjzpf/ Oya'ya&;vkyfief;yJjzpfjzpf/ atmufajcvlxktwGuf 'Drdku
a&pDjzpfpOfawGyJ jzpfjzpf/ bmyJjzpfjzpf tm;vHk;u CCP tm%mydkiftzGJ@&Jvrf;!$efr_udkyJ
vdkufem=u&r,f? vlxktcsKyftjcmtm%mtwGuf wu,fwrf; bmrS vkyfcGifhr&Sdygbl;?
aemuf CCP &J tod^m%fynmqdik &f moDt&kd D rSmawmh wkwjf ynf&J vuf&dS
atmifjrifr_awG[m ygwDa=umifhqdkwmudk od'd<wif a=umfjimjcif;yg? }uD;rm;wJh us_H;r_
awGudk umuG,fzdk@twGuf atmifjrifr_awG csJum;azmfxkwfxm;wmyg? wdkif;jynfrSm
58

trSw(
f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep
S f

tvif;&eH@ *sme,f

'Drdkua&pD pdk;pOf;r#&&Sdw,fqdk&if tJ'gu ygwD&J tod^m%fynma=umifhvdk@ ajymqdkcsif


wmyg? ygwD&J ^m%fynm}uD;}uD; acgif;aqmifr_eJ@ yjyifajymif;vJa&;awG vkyfEdkifcJhwmvdk@
ajymqdjk cif;yg? wkwv
f x
l k ud;pm;tm;xkwrf e_ @J toD;tyGihf &v'fawGa=umifh jzpfvmwm
udk bmwpfckrS todtrSwfy razmfjyyg?
puULjzLpmwrf;&JtcsKyfu vlxk&J tcsKyftjcmtm%mjzpfwJh 'Drdkua&pD&J
txufrSm ygwDtm%m&Sdw,fqdkwm wurBmvHk;udk armif;cwfwJhoabm oufa&muf
aeygw,f? ygwDtm%monfom tjrifhjrwfqHk;jzpfw,f? vlxkt}uD;tuJu ygwD
jzpfw,f? 'Drdkua&pD&Jt}uD;trSL;u CCP ygwD jzpfw,f? trsKd;om;v$wfawmfu
ygwDtm%mydkiftzGJ@&J kyfao;jzpfw,f? wkwfjynfol@EdkifiHa&;twdkifyifcHuGef*&uf
(CPCC) qdw
k m tqifwefqm tcrf;tem;yJ jzpfw,f? w&m;a&;pepfu ygwt
D m%mykid f
tzG@J &J u&d,mwefqmyvmom jzpfw,f? vl@tcGiahf &;/ 'Dru
kd a&pDpwJh pum;vH;k awG[m
pmwrf;&J cef;qD;vdkufumrsm;ozG,f jzpfw,f?
CCP tm%mydkiftzGJ@u xkwfa0wJh vl@tcGifhta&;pmwrf;vdkygyJ? ,ck 'Drkd
ua&pD a&;&mpmwrf;uvnf; rkom;awGjynfEh u
S af eygw,f? Oyrm/ puULjzLpmwrf;xJrmS
wkwfjynfol@orRwEdkifiH&Sd tm%mtm;vHk;udk vlxkuom ydkifqdkifw,f vdk@ azmfjy
xm;csuf ygygw,f? odk@aomf (13)bDvD,H &SdwJh wkwfjynfolawGcrsm ygwDtm%mydkif
rsm; vdo
k vdt
k armif;cH&wJh od;k tky}f uD;rsm;om jzpfygw,f? wdik ;f jynf&J orwaG;aumuf
yGJrSm vlxkyg0ifzdk@ tcGifhta&; vHk;0r&Sdygbl;?
aemufOyrmwpfcku pmwrf;xJrSm ygwDwGif; 'Drdkua&pDzGHzd;a&; qdkwm
azmfjyxm;ygw,f? 'gayr,fh (68)oef;aom ygwD0ifawGrSm ygwDaus;u|eftqifhxuf
rydk? ygwDt}uD;tuJudk aG;cs,fzdk@ olwdk@rSm trSefwu,f tcGifhtvrf;r&Sdygbl;?
tJ'D wkwfjynf 'Drdku&ufwpfEdkifiHa&;wnfaqmifr_ puULjzLpmwrf;[m
oufoufuGm;vHk;xkwfxm;r_om jzpfygw,f? wkwfjynf 'Drdku&ufwpfEdkifiHa&; wnf
aqmufr_ Aef;jyauG;a=umf+yD;/ tjrifhqHk;ygwDtm%mydkiftzGJ@&J tm%m&SifpepftwGuf
vlxkutumuG,fay;zdk@ pmwrf;ygyJ?
1949 ckESpf atmufwkdbm(1)&ufae@ armfpDwkef; wD,efeefrif&ifjyif *dwfay:
wufvm+yD;aemuf wwdik ;f jynfv;kH tES@H rmS vlxu
k ol[m vlxt
k wGuf r[mu,fwif
&Sif}uD;yg qdkwJh oDcsif;udk oHydifusL;&ifh atmf[pfcJh&ygw,f? 1984 atmufwdkbm(1)
&ufae@rSm wdef@a&Smifydef wD,efeefrif&ifjyifay:rSm wyfawGppfaq;awmh [vdk
a&Smifyed f qd+k yD; ol@vufa0S@,rf;jy&if; Edik if AH o
d u
k m}uD;tjzpfe@J vlxt
k m;vH;k &J axmufcrH _
&,lw,f? +yD;awmh olu vltcsdK t&ifqHk; csrf;omyavhap (let some people
get rich first) ajym&if; vlvufwqkypf mtwGuo
f m tcGit
hf vrf;awG zefw;D ay;cJw
h ,f?
59

tvif;&eH@ *sme,f

trSw(
f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep
S f

1999 ckESpf atmufwkdbm(1)&ufae@ usefZDrif; wyfawGppfaq;awmh us,f


us,fjyef@jyef@ a0zefr_awG&SdcJhw,f? tJ'D=um;uyJ awmfvSefa&;vrf;a=umif;eJ@ wkwfjynf
tem*wftarGqufcHr,fh t"duOD;aqmifr_ae&m &&SdoGm;jyefw,f? olu wkwftifyg
,mtwGuf }uD;rm;&ufa&mwJh qef;opfwDxGifr_oDtdk&D aemufxyfzefwD;+yD;/ csrf;om
uG,f0wJh t&if;&Sifrsm;udk CCP ygwDxJ tzJG@0ifjzpfcGifhay;w,f? tck [lusifawmif;
wyfawGppfaq;wJt
h cg ol@csppf mG aom jynfoal wG twGuf b,fvkd kyyf akH zmfr,fqw
kd m
usaemf rodao;ygbl;?
vuf&dS tm%m&tkypf t
k wGi;f rSm z,f&mS ;cHc&hJ wJh ausmufZ,
D ef@e@J [la,mifyh ef;
wd@k ypkH rH sK;d / vlxu
k kd aumif;aumif;qufq+H yD; acwfopfEikd if aH &;oabmusurf w
d hJ tqifjh rifh
t&m&SdawG &SdEdkifaumif;w,fqdkwmudk usaemf rjiif;ygbl;? olwdk@[m aumif;rGefwJh rl0g'
qH;k jzwfcsuaf wGe@J Edik if aH &;yjyifajymif;vJra_ wG trsm;}uD; pGe@f pm;vkycf si=f urSmyg? od@k aomf
tJ'D t&m&Sdaumif;awG[m CCP ygwDpepfatmufrSm a&&Snf qufr&SifoefEdkif=uygbl;?
'Dvjkd zpfomG ;&wJt
h cg vlxt
k zk@d vnf; txufu ygwaD bmhpaf wG ay;urf;wJt
h cGit
hf a&;eJ@
tusKd;&v'fudkyJ xkdifapmifh=u&ygw,f?
aemufudk ajcvSrf;wpfaxmifavmufqkwf+yD; wkwfjynf}uD;udk jyef=unfhygOD;?
usaemfwdk@ wdkif;oljynfom;rsm;[m ^m%ftajrmfjrifjynfhpHkwJhtkyfpkd;oleJ@ uHawGcJh&w,f
qd&k if od@k r[kwf {u&mZftcsKd &JrsuEf mS omay;r_ cHpm;cJ&h w,fq&kd if olw@kd vl@tcGit
hf a&;
csK;d azmufapmfum;wmawG&v
dS ifu
h pm; tusK;d cHpm;cGihf qkyq
f yk u
f ikd u
f ikd &f &Srd t
_ wGuf cGiv
hf w
$ f
Edkif=urSmyg?
'gayr,fh odyu
f 0kd rf;enf;p&m aumif;vGe;f ygw,f? usaemfw@kd wdik ;f oljynfom;
awG[m 'kuQt}uD;tus,f cHpm;ae=u&w,f? bdk;bGm;bDbif a&S;twDtaw rsKd;quf
aygif;rsm;pGmuae uae@txd vlxktay: oem;=uifemr_jyr,fh/ ynm^m%f&SdwJh tkyfcsKyf
olrsKd;udk wpf}udrfwpfcgawmif rqHkcJh=u&ygbl;?
'ghtjyif wkwfrif;quf oHo&mpuf0ef;ordkif;rSm/ rif;{u&mZf&J vlxktay:
&ufa&mvdkufavsmwwfwJh tytrlu ol eef;pwufcsdefrSmyJ &Sdwwfygw,f? bma=umifh
vJ qdak wmh a&Su tkycf sKyfomG ;wJrh if;qufu ol@aemufq;kH ESpaf wGtwGi;f bmaumif;usK;d
rS raqmifGufbJ wdkif;jynfudk tusyftwnf; ab;'kuQaygif;pHkeJ@ csefxm;&pfcJhvdk@ygyJ?
topf eef;wufvmoluvnf; vdt
k yfcsut
f & vkyaf qmifwmxuf/ ol@Eidk if aH &;tm%m
udk }uHhcdkifatmifxdef;zdk@ acwWvdkufavsmvkyfaqmifay;jcif;om jzpfygw,f?
usaemfwdk@ wkdif;oljynfom;awG[m }uD;ol&J apmifha&Smufr_tay: vHk;0rSDcdkae
&wJh uav;i,fav;awGvdkygyJ? tod^m%f&Sd&SdtkyfcsKyfr,fh rif;avmif;ay:vmzdk@ &mpkawG
csD+yD; xdkifapmifhae&wJh olawGygyJ? wkwfvlxk[m csdeJ@,dkifeJ@+yD; b,fawmhrS &ifhusuf
}uD;jyif;rvmao;bl;vd@k q&dk if vGerf vm;? olw@kd [m a&S;OD;vlawG =u,fveuQwmW &mawG
60

trSw(
f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep
S f

tvif;&eH@ *sme,f

&Scd ;kd ovdrk sK;d / 'l;axmuf+yD; {u&mZfb&k ifrif;udk tckxd c,0yfwmG ; armfz;l ae&wke;f yJvm;?
armfacwfe@J E_id ;f pm&if armfacwfveG f jynfr}uD;rSm usaemfw@kd jynfoal wG tpm;
taomuf/ aexdik rf e_ @J wpfO;D csi;f aG;cs,yf ikd ;f cGiahf wG[m rsm;jym;wJh tuef@towfatmuf
rSmyJ tusKd;tjrwfawG&Sdvmw,fqdkwm vHk;0oHo, r&Sdygbl;? vlwef;pm;wdkufyGJudk
OD;pm;ay;wJh armf&J tdkif'Dtdkavmf*sDeJ@E_dif;pm&if wdef@a&Smifydef&J vufawG@uswJh a=umif
oDtdk&D u ydk+yD;oGufvuf+yD; ajymif;vG,fjyifvG,f &Sdygw,f?
odk@aomf tJ'Dtajymif;tvJawG&J b,ft&murS usaemfwdk@ wdkif;oljynfom;
awG&J &Sd+rJtaetxm;udk tajccHusus ajymif;vJay;wmr&Sdygbl;? a[m'Dajray:rSm
tkycf sKyfoel @J ttkycf sKyfcaH wGt=um; acwftqufquf qufqaH &;[m wpfypkH w
H nf;ygy?J
'Dae@ txdvnf; rajymif;rvJygyJ?
vlxk&J tcGifhta&;eJ@ tusKd;pD;yGm;qdkif&m qHk;jzwfcsuf/ wdkif;jynf&J uH=urRm/
vl@tzG@J tpnf;wd;k wufr/_ omrefvx
l rk sm;&J b0t&nftaoG;tm;vH;k udk tm%m&Sirf sm;
uyJ csKyfuikd x
f m;ygw,f? tm;vH;k aomwd;k wufra_ wG[m tay:ydik ;f &J ay;urf;pGe@f }uJru
_
vmygw,f? tJ't
D wGuf tycHvx
l u
k tkycf sKyfou
l kd opPm&Sad =umif;/ aus;Zl;wifa=umif;
jyozdk@ oufausmf&mausmf&Snfygap atmf[pf&ygw,f?
r=umcifESpfrsm;twGif;rSm t&yfzufvl@tcGifhta&; umuG,fv_yf&Sm;cGifhawG
&Sdvmaomfvnf;/ tJ'DtcGifhta&;awGudk umuG,fzdk@arS;rdSefaewJh yuwdvufawG tajc
taeawGudkvnf; usaemfwdk@ &Sm=unfh&ygr,f? wu,fawmh tm%m&Sifpepf ,E W&m;eJ@
aus;u|e,
f Ofaus;r_tajccHtw
k jf rpfukd udik v
f y_ zf ,f&mS ;ypfEikd w
f hJ atmufajcvlxv
k y_ &f mS ;r_
awG twdkif;twm}uD;}uD;ay:xGufvmzdk@/ atmifjrifzdk@vrf;p tckxdrjrif&ao;yg?
'g[m bma=umifhvJ
0efcH&&if tm%m&Sifrsm;&J zdESdyfvGef;tm;}uD;r_a=umifhygyJ? zdESdyfcH&vGef;awmh
vlxktzdk@ 'Drdkua&pDv_yf&Sm;r_[m olwdk@twGuf bmrS xl;jcm;vmrSm r[kwfbl;vdk@ jrif
vm =uw,f? vlxk&JpdwfxJrSm tod^m%frJhr_/ ol&Jabma=umifr_eJ@ rsufuef;jzpfaer_wdk@
[m tzdESdyfcHjzpfae&jcif;eJ@ olwdk@vGwfajrmufjcif;t=um; bmrSruGmjcm;bl;vdk@ jrifwJh
txd jzpfvmygw,f?
ol&Jabma=umifr_eJ@ oHo,pdwfvGefuJr_a=umifhyJ tzdESdyfcH&jcif;qdkwm typf
y,fcH&jcif; cGJjcm;qufqHcH&jcif;vdk@ t"dy`g,fay:vmygw,f? 'geJ@yJ tm%m&Sif&J }uH&myg/
vufyg;ap/ usKd;usKd;EGHEGHE_wfqdwfaeolrsm; jzpfoGm;=u&ygw,f? b,ftcgrSmrsm; usaemf
wd@k wdik ;f oljynfom;awG[m ppfreS w
f v
hJ w
G af jrmufrt
_ wGu/f ud,
k =hf urRmud,
k zf efw;D Edik cf iG hf
twGuf tprf;oyfc=H urvJ? b,ftcsed u
f srS wkwjf ynf[m tm%m&Sirf if;tqufquf
61

tvif;&eH@ *sme,f

trSw(
f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep
S f

pdk;rdk;r_atmufrS uaomif;ueif;tajctaeawGeJ@ tqdk;oHo&m ordkif;puf0ef;xJuae


azmufxGufEdkif=urvJ?
rsK;d qufaygi;f rsm;pGmuae ,ae@ CCP pd;k rd;k xm;wJh ae@&ufrsm;txd usaemfw@kd
vlxkacgif;xJrSm 'kuQay;aewJha0g[m&awG &Sdygw,f? vGwfvyfa&;&+yD;aemuf wdkif;
jynf pwnfaxmifuwnf;u uGefjrLepfygwDr&SdbJ wkwfjynfopfjzpfrvmEdkifbl;
crf;em;xnf0gwJh wyfrawmf}uD; wdk@[m vlxk&J tajccHordkif;em;vnfr_jzpf+yD;/ pdwf
xJrSm tenfxdkifaewJh bmomaA'tav@tusifhpdkufrsm;ygyJ? vlxk&J pum;ajymr_
a&;om;r_awGrSm tJ'DtoHk;tE_ef;awGu us,fus,fjyef@jyef@ tqifwefqmvdk jzpfae
w,f? CCP &J ordkif;udk aemausatmifodwJh ynmwwfawG vpfb&,fusolawG
awmifrS CCP tm%m&,l+yD;aemuf ra&rwGuEf ikd w
f hJ &mZ0wfusL;vGerf a_ wGta=umif;
azmfxkwfa&;om;wJhtcg tJ'Da0g[m&toHk;E_ef;awG tyfa=umif;xyfatmifygaeygw,f?
tvm;wlygyJ? 1989 Zlvdkif(4)&uf wD,efeefrifvlowfyGJta=umif; ,ae@
vltrsm;pk}uD; ajym=uwJhtcg/ 0kef;okef;um;umv wdk@/ ta&;awmfyHk qdkwJh toHk;
tE_ef;awGudk owdxm;a&Smif&Sm;ypfvdkuf=uw,f? }uD;rm;wJh +idrf;csrf;wJh csDwufyGJeJ@ tpk
vkduf tyHvdkuf aoG;xGufoH,dkowfjzwfcH&r_ tawGtuHawG udk,fwdkifuHcJh&wJh uae@
ayusif;rd vlxkuawmif tJ'Da0g[m&awG ypfy,fvdkuf=uw,f?
wu,fawmh tm%mydkifawGu rD'D,mawGuae 0kef;okef;um;umv eJ@
ta&;awmfyHk qdkwJh toHk;tE_ef;awGudk EdkifiHa&;qdkif&maESmifh,Sufr_rsm; vdk@ b,fvdk
0g'jzef@ajymif;ajymif;/ rSefuefwJh vlxkbmompum;udk rsm;rsm;ajymif;rypfEdkifygbl;?
1999 ckESpf usefZDrif;tpdk;& zmvGefa*gif;*dk%f;udk ESdyfuGyfzdcGJ+yD;aemufrSm
txufwef;ausmif;eJ@ aumvdyfpmtkyfawGxJ tpGef;a&mufudk;uG,f,Hk=unfr_ qdkwJh
toHk;tE_ef;0ifvm+yD; ausmif;om;awG=um;xJ dkufxnfhw,f? umv&Snf=umpGm
aus;u|efyEdkifzdk@twGuf vlxkpdwfxJ tdkif'Dtdkavmf*sD t"rRoGwfoGif;jcif;[m bmom
pum;eJ@ ordkif;rSwf^m%fawGudk trsm;}uD;xdcdkufapygw,f?
jrifhjrwfwJh bmomaA'-'\e ynm&Sif}uD; Ludwig Wittgenstein &J
tqdktrdef@ wpfck &Sdygw,f? bmompum;qdkwm tpOftvmaexdkifr_ jrifuGif;awGudk
azmfjywJh u&d,m (tool) wpfck r[kwfbl;? v_yf&Sm;ouf0ifaewJhtytrl (action) om
jzpfw,f? wpfOD;wpfa,mufu rdrdudk,fudkazmfjyzdk@ bmompum;toHk;yenf;vrf;udk
aG;cs,fvdkuf+yDqdk&if 'g[m awG;zdk@aG;cs,fvdkufwmyJ? ol[m awG;zdk@aG;cs,fw,fqdk&if
aexdkifzdk@aG;cs,fwmyJ vdk@ qdkcJhw,f?
'gudk xyfcsJajymr,fqdk&if wpfOD;wpfa,muf[m tkyfcsKyfoltay: av;av;
eufeufaus;Zl;wifr_udk bmomaA'enf;eJ@azmfjyw,fqdk&if tJ'g u,fw,f&Sif ar#mfudk;
pdwf udk,fh[mudk,f zefwD;vdkufwmyJ? tJ'D u,fwif&Siftm;udk;pdwfu rv$Jom ra&Smif
62

trSw(
f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep
S f

tvif;&eH@ *sme,f

ombJ txufuay;oem;r_ukd apmifah r#m&f wJh (usm;oem;rS EGm;csr;f om&r,f)h aus;u|ef


b0 aeenf;udk OD;wnfoGm;apw,f? u,fwif&Sifr&Sd&if wpfpHkwpfOD;[m tdrfajc,mrJh
acG;av acG;vGifhozG,f oem;p&maumif;wJhpdwfcHpm;csufeJ@ qdk;qdk;0g;0g;tajctaersKd;
a&mufoGm;rSmudk a=umufaewwfygw,f?
tcsdefwdkif; tcsdefwdkif;rSm vlxk[m xdyfqHk;tkyfcsKyfolawGxHuae EdkifiHa&;
tajymif;tvJawGjzpfay:apzdk@ ar#mfvifhcsuf}uD;}uD;xm;=uygw,f? 'gayr,fh tcsdefwdkif;
pdwfysufr_awGeJ@yJ tqHk;owfcJh&ygw,f? tqdk;qHk;tydkif;uawmh CCP OD;aqmifwJh
tajymif;tvJrmS bmrSx;l xl;jcm;jcm; ajymif;vJz@dk ar#mv
f ifch suf r&Sad yr,fv
h nf;/ vlx&k J
pdwfysufr_wpfck+yD; aemufpdwfysufr_wpfck[m +yD;qHk;oGm;w,f&,fvdk@r&Sdbl;? 'gu
bma=umifv
h ?J
tcsKduawmh wdkif;jynf&J trsKd;om;tajctaeawGa=umifhvdk@ qdkw,f? tcsKd
uvnf; 'Davmuf}uD;rm;wJhwdkif;jynfudk tm%m&Sifpepfuom xdef;csKyfxm;Edkifr,fvdk@
ajym=uw,f? wcsKdusawmh CCP [m tm%modyf}uD;vGef;/ &if;jrpfawGtay: vuf0g;
}uD;tkyfxm;vGef;vdk@ tjcm;b,ftiftm;pkurSajymif;vJzkd@ pdefrac:Edkifbl;vdk@ ajym=u
w,f? tcsKd uvnf; twdu
k t
f cHtyk pf ak wG[m ay: jyLvmEdik if aH &;vrf;a=umif; vdu
k v
f eG ;f
vdk@ olwdk@tm%m&&if CCP xufawmif ydkqdk;OD;r,fvdk@ ajym=uw,f?
tcsKduvnf; EdkifiHa&;yjyifajymif;vJr_rvkyfcif pD;yGm;a&;zGHzd;r_ t&ifvkyfoifh
w,fvdk@ ajymw,f? pD;yGm;a&;zGHzd;r_uom wdkif;jynfwnf+idrfr_udk xdef;xm;Edkifr,f/ CCP
vkyfaqmifwm rSefw,fvdk@ ajymygw,f? tjcm;olawGuvnf; jynfr}uD;&JvlOD;a&u
odyrf sm;vGe;f +yD; todynmEkeH @J wma=umifrh @kd txufu aqmifu
G af y;wmomv#if toifh
awmfqHk;vdk@ qdkygw,f?
tJ'D tm;vHk;aomajymqdkcsufawGudk=unfh&if wu,fvdk@ CCP omr&SdcJh&if/
CCP om ywfusoGm;cJh&if ol@ae&mudk xdxda&muftpm;xkd;zdk@ b,folae&m,lEdkifrvJ
aygh? 'Drdkua&pDv_yf&Sm;olawGeJ@ wkwfEdkifiHa&; us,fus,fjyef@jyef@jrifolawGu 'Dar;cGef;
udk rajzEdkif=uawmhbl;vm;? 'ga=umifhrdk@vnf; tay:u csay;wJh rjzpfpavmuf aysmf&$ifr_
vufaqmifav;awGudkom vlxku aG;cs,fae=u&wmayg@?
'Dawmh usaemfwdk@ wdkif;oljynfom;awG udk,fh[mudk,f t&Sifocifjzpfzdk@vnf;
rjyifqifb;l / wdu
k ,
f zl @dk vnf; rud;pm;bl;/ wOD;csi;f tcGit
hf a&;twGuf ud;pm;tm;xkwrf _
r&Sdbl;qdk&ifjzifh/ vuf&SdtkyfcsKyfolawGr&SdwJhtcg wdkif;jynfzdkz&JeJ@ acsmufxJusoGm;r,f
qdkwJh t,ltqudkyJ rodpdwfrSm pGJae=urSmyJ? 'Dt,ltqyHkpH[m CCP &J umv&Snf
vsm;pGm tdik 'f t
D akd vmf*sD oGwo
f iG ;f r_uaevmwm jzpfygw,f? 'D,q
l csu[
f m uae@txd
rajymif;ao;wJh wdik ;f oljynfom;rsm;&J aus;u|epf du
k o
f bm0uae vmwm jzpfygw,f?
63

tvif;&eH@ *sme,f

trSw(
f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep
S f

tm%m&SifawG[m ordkif;qdkif&mtcsuftvufawGudk vspfvsL_+yD; tJ'Dt,l


tqrsK;d udk bma=umift
h +rJu
kd o
f iG ;f aewmvJ? ta=umif;&Syd gw,f? olw@kd q;kH jzwfwhJ rl0g'
wdkif;/ olwdk@ajymwJht&m&mwdkif;rSm tqHk;pGef &nfG,fcsufwpfckwnf;om &Sdygw,f? tJ'g
uawmh tm%mudk vHk;0 xdef;csKyfxm;a&;ygyJ?
odk@aomf tJ'D tay:udkufoGif;wJht,ltqudk vlxktaeeJ@vufcHzdk@ bm
ta=umif;jycsufrS r&Sdygbl;? bma=umifhvJqdkawmh tJ'Dt,ltqudk axmufyHhay;aewJh
pepf[m vlxkudk vlom;awGtjzpf todtrSwfry/ rqufqHwJh pepfjzpfaevdk@yJ? bm
a=umifhrS vufcHp&m r&Sdygbl;?
wu,fv@kd usaemfw@kd wdik ;f oljynfom;rsm;[m ordik ;f qdik &f mrSeu
f efwhJ tcsuf
tvufawGudk arhypf+yD;/ txufuvmwJh t,ltqrSmyJ rdef;arm,Hk=unfae=ur,fqdk
&if olw@kd ay;wJh ra&r&mar#m@f vifch suaf wGuykd J auseyfvufcaH e&OD;rSmyJ? wpf}udrw
f pfcg
ar#mfvifhcsuftwGuf udk;}udrfudk;cgaocJhv#ifawmifrS aumif;jrwfwJhtkyfcsKyfol ay:ygap
vdk@ qkawmif;ae=u&OD;rSmyJ?
atmufajcvlxkv_yf&Sm;r_awG&,f/ wOD;csif;&ydkifcGifh&,ftwGuf wdkufyGJ0ifcJhol
awGudk tm%m&Sifpepfajymif;vJzkd@ aqmifGufaeolawGvdk@ vufcHzdk@xuf t[ef@twm;
vdk@yJ jrifae=uOD;rSmyJ? ay:vpDaumif; wpf&mcdkifE_ef;avmuf csay;+yD;/ 99 &mcdkifE_ef;
qdk;oGrf;aewJhtpdk;&tay: qe@fusifaeolawGudk twm;tqD;vdk@ jrifae=uOD;rSmyJ?
tpkvu
dk t
f yHvu
kd o
f wfjzwfra_ wG/ iwfrw
G af cgi;f yg;r_awG/ axmifoiG ;f tusO;f cs
r_awG/ qmavmifiwfrGwfr_awG/ jynfajy;b0awG/ cGJjcm;qufqHcH&r_awG &SdaewmawmifrS
tm%m&SifawGudk trSm;r&Sdaom/ crf;em;}uD;jrwfaom/ bkef;wefcdk; *k%fj'yf}uD;rm;
aom pwJh *gxmy&dwfawGr$ef;+yD; aus;Zl;wifrqHk; jzpfae=uOD;rSmyJ?
wef (i) rif;qufacwf uAsmq&m}uD; bdkifcsL;,d u awmrD;awG olwdk@udk
b,fawmhrS rzsuq
f ;D Edik yf g aEGO;D avajyxJrmS xyf}uD;xGm;OD;rSm vd@k tkycf sKyfoal wG
twGuf a&;zGJ@w,f? wkwfjynfr}uD;&J tJ'Dausmf=um;wJhuAsm[m vlxkudk owWd&Sd&Sd
rm;rm;rwfrwf&yfEdkifzdk@ zGJ@qdkwm r[kwfbJ/ vlxkudk t+rJ'l;axmufr_usifhom;&apzdk@
wdkufwGef;xm;wmjzpfw,f? {u&mZfxD;eef;atmufrSm t&yfzufeJ@ ppfzuft&m&SdawG
[m tkyfcsKyfol oufausmf&mausmf &Snfygap/ oufausmf&mausmf &Snfygap oHk;}udrf
oHk;cg atmf[pf&if; 'l;axmufOD;csae=u&w,f?
wD,efeefrifxyd rf mS tm%m&Siu
f ol@vufukd a0S@jyvdu
k af wmh urBm@t}uD;rm;
qHk; &ifjyif}uD;[m u,fwif&Sifudk aumif;csD;=obmay;wJhaus;u|efrsm;&J yifv,fjyif}uD;
jzpfoGm;&w,f? 1911 csif(i)rif;qufydus+yD; CCP tm%m&uwnf;u usaemfwdk@
wdkif;oljynfom;awG[m olwdk@bdk;bGm;awGxuf kyfydkif;a&m pdwfydkif;yg ydk'l;axmufvm
64

trSw(
f 5)? azaz:0g7Dv 2011 ckep
S f

tvif;&eH@ *sme,f

=u&w,f?
vl[m w&m;r#wr_ vGwfvyfr_eJ@ arG;zGm;vmw,f qdkwJhtwdkif; rSefuefwJh
vlwpfa,mufjzpfvmzdk@ avmuw&m;u qdkqHk;rxm;w,f? wu,fawmh urBmvHk;qdkif
&m aus;u|efjzpfr_/ rw&m;rr#wr_awG[m tkyfcsKyfol&J tm%mtvGeftu|H usifhoHk;r_
eJ@ ynm^m%ftajrmt
f jrifa=umifh jzpfapwm r[kwb
f ;l ? ttkycf sKyfcv
H x
l &k J 'l;axmufr_
a=umifhom jzpfae=u&wm?
oHk;}udrf OD;cs&+yD;/ udk;}udrf 'l;wkyfjy&wJh tifyg,macwfukefqHk;cJhJ+yD; ESpfwpf&m
ausmf ,ae@tcsed u
f mvrSm usaemfw@kd wdik ;f oljynfom;awG ud,
k u
hf ,
kd u
f kd t&Su&f atmif
yrlae=uOD;rSmvm;? 'l;axmuf&wJhtajctaeudkumuG,fzdk@ trsKd;rsKd; ta=umif;jyae
=uOD;rSmyJvm;? vlaer_tqift
h wef;aumif;aumif;&zd@k e@J csr;f omwJo
h al wG ygwx
D J 0ifciG hf
&a&;twGuf tm%m&SifawGudk aus;Zl;wifrqHk; 'l;axmuf armfzl;rqHk; qufvkyfae=u
OD;rSmyJvm;?
vGwfvyfwJh wkwfjynf}uD;ay:xGef;zdk@twGuf tm%m&SdolawG&J ay:vpD
opfawG xkdifar#mfaejcif;[m qdk;Gm; l;oGyfvGef;ygw,f? vlxk=um;rSm tiftm;opf
awG qufcsJ um;a&; ar#mv
f if=h uzd@k yJ &S&d ygr,f? vlx*k %
k o
f u
d mQ (dignity) udk t,ltq
t&a&m w&m;0ifr_t&myg xlaxmifEdkifwJhae@[m usaemfwdk@ wdkif;oljynfom;rsm;&J
vl@tcGifhta&;rsm;twGuf tifpwDusL;&Sif;qdk&m tumtuG,f&&SdwJhae@ygyJ?
&nf!$ef;
Can it be that the Chinese People deserve only CCP party-led democracy?
by Liu Xiaobo

tvif;&eH*sme,fokd 'Dru
kd a&pDavhvma&;/ Edik if w
H nfaqmufa&;qdik &f mavhvma&;ESihf
ywfoufaom pmrlrsm;udk atmufyg vdypf mtwdik ;f pmwdu
k rf w
S qifah omfvnf;aumif;/
tD;ar;vfjzifah omfvnf;aumif; ay;ydk Edik yf gonf? ay;ydk &mwGif pma&;ol. trnf&if;ESihf
qufo,
G &f ef vdypf mtjynft
h pHu
k kd wygwnf; xnfo
h iG ;f ay;apvdyk gonf?
wm0efcHt,f'Dwm
P.O Box (294), CMU P.O, Chiang Mai 50202, Thailand
E-mail: <zawzawhtun@dpns.org>

65

You might also like