ใบกำกับรายการ

การดูแลสุขภาพในช่ องปากและฟั น
บทนำ สวัสดีคะ่ ดิฉนั นางสาวอาตีฟะห์ ดอเลาะ นักศึกษาชันปี ้ ที2
หลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบัณฑิตสาขาวิชาทันตสาธารณสุข รับ
หน้ าที่จดั รายการในวันนี ้ค่ะ เรื่ องการดูสุขภาพในช่องปากและฟัน การดูแลรักษาสุขภาพใน
ช่องปากและฟันที่ดีเป็ นสิ่ งที่สำคัญที่สุดที่คุณจะทำเพื่อเหงือกและฟันของคุณ ฟันที่แข็งแรงไม่เพียงแต่จะ
ช่วยให้ดูดีและรู้สึกดีเท่านั้น แต่มนั ยังช่วยให้คุณรับประทานได้สะดวก และพูดได้อย่างชัดถ้อยชัดคำอีกด้วย
สุ ขภาพปากและฟันที่ดีจึงมีความสำคัญต่อการความเป็ นอยูท่ ี่ดี และการดูแลประจำวัน ซึ่ งก็คือการแปรงฟัน
อย่างถูกวิธี จะช่วยป้ องกันเกี่ยวกับช่องปาก ทำให้เจ็บตัวน้อยกว่า ประหยัดกว่า และวิตกกังวลน้อยกว่าการที่
ต้องรับการรักษาเมื่อเกิดปัญหาขึ้นมาแล้ว คือขั้นตอนง่ายๆ ที่จะช่วยลดความเสี่ ยงต่อฟันผุ โรคเหงือก และ
ปั ญหาเกี่ยวกับฟันอื่นๆ ที่คุณควรจะปฏิบตั ิในระยะระหว่างการนัดพบทันตแพทย์ ก่อนที่จะไปฟังสาระน่ารู ้
ในวันนี้ เดียวมาฟังเพลงจากรายการก่อนนะคะ

เนือ้ หาสาระ ค่ะดิฉนั ขอเข้ าสูช่ ่วงสาระน่ารู้เลยค่ะ

สุ ขภาพปากและฟันที่ดีหมายถึง
 ฟันที่ดูสะอาดไม่มีเศษอาหารติดอยู่
 เหงือกสี ชมพูไม่เจ็บหรื อมีเลือดออกเวลาแปรงฟันหรื อขัดฟัน
 ไม่มีปัญหาเรื่ องกลิ่นปาก
ถ้าเหงือกมีอาการเจ็บหรื อเลือดออกเวลาแปรงฟันหรื อขัดฟัน หรื อมีปัญหาเรื่ องกลิ ่นปากตลอดเวลา ควรพบ
ทันตแพทย์ เพราะอาการเหล่านี้อาจเป็ นสัญญาณของปั ญหา
ทันตแพทย์หรื อผูเ้ ชี่ยวชาญสามารถให้ค ำแนะนำเกี่ยวกับเทคนิคเพื่อสุ ขภาพปากและฟันที่ดี ตลอดจนแนะนำ
บริ เวณที่ตอ้ งดูแลเป็ นพิเศษระหว่างการแปรงฟันหรื อขัดฟัน

เทคนิคการดูแลช่องปากและฟันด้วยตนเอง
การดูแลช่องปากและฟันที่ดีที่สุด
1.การแปรงฟัน
วิธีแปรงฟันที่กรมอนามัยแนะนำ คือ การแปรงฟันแบบ 2-2-2 ได้แก่
2: แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง ช่วงเช้าและก่อนนอน เพื่อลดเชื้อจุลินทรี ย ์ หรื อคราบ plaque ในช่องปาก
2 : แปรงฟันด้วยยาสี ฟันผสมฟลูออไรด์นานอย่างน้อย 2 นาที ให้สะอาดทัว่ ทั้งปาก ทุกซี่ ทุกด้าน
2 : ไม่กินขนม หรื ออาหารหวานหลังแปรงฟั ง 2 ชัว่ โมงเพื่อให้ช่องปากสะอาดนานที่สุด เท่าที่จะทำได้
2.การใช้น ้ำยาบ้วนปากอยูเ่ สมอ
การใช้น ้ำยาบ้วนปากจะช่วยทำความสะอาดช่องปากของเราอย่างทัว่ ถึง สามารถซอกซอนเข้าไปทำความ
สะอาดร่ องเหงือก ลิ้น กระพุง้ แก้ม ฯลฯ ซึ่ งสามารถใช้ได้เป็ นประจำทุกครั้งหลังจากแปรงฟัน แถมยังทำให้
เรามีลมหายใจที่หอมสดชื่นด้วย
3.การใช้ไหมขัดฟัน
ควรใช้ไหมขัดฟันทำความสะอาดบริ เวณซอกฟัน เนื่องจากซอกฟันเป็ นบริ เวณที่ขนแปรงสี ฟันไม่สามารถ
เข้าไปทำความสะอาดได้อย่างทัว่ ถึง มักเกิดฟันผุและเหงือกอักเสบได้ง่ายกว่าบริ เวณอื่นๆ แนะนำให้ใช้ไหม
ขัดฟันอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง ก่อนหรื อหลังการแปรงฟันก็ได้
4.การดูแลลิ้นให้สะอาดอยูเ่ สมอ
ลิ้น ก็เป็ นอีกอวัยวะหนึ่งที่ควรทำความสะอาดอยูเ่ สมอ ซึ่ งปั จจุบนั นี้ มีอุปกรณ์ท ำความสะอาดลิ้นจำหน่ายอยู่
มากมาย หลังจากแปรงฟันทุกครั้งเราต้องทำความสะอาดลิ้นด้วย เพื่อลดแบคทีเรี ยบนลิ้น ซึ่ งเป็ นสาเหตุ
สำคัญของกลิ่นปาก
5.การลดอาหารและเครื่ องดื่มบางประเภท
อาหารและเครื่ องดื่มประเภท ชา กาแฟ น้ำอัดลม มักจะเป็ นต้นตอของปั ญหาสุ ขภาพช่องปาก แต่ถา้ จะให้เลิก
กินเลยคงเป็ นไปไม่ได้ เพียงแค่อยากให้ลดจำนวนลง หรื อหลังจากดื่มกินอาหารจำพวกนี้เสร็ จก็ควรจะแปรง
ฟันบ้วนปากทุกครั้ง
6.ส่ งเสริ มให้ตรวจช่องปากด้วยตนเอง
วิธีการเบื้องต้นในการดูแลสุ ขภาพช่องปากเพื่อให้ทราบสภาพว่า เราแปรงฟันสะอาดดีหรื อยัง มีฟันผุ หรื อ
เหงือกอักเสบที่ใด มีสิ่งผิดปกติอะไรในช่องปาก แนะนำให้ตรวจอย่างน้อยวันละ 1 ครั้งหลังจากแปรงฟัน
เสร็ จแล้ว
7.แนะนำให้ตรวจช่องปากโดยทันตแพทย์หรื อทันตบุคลากร อย่างน้อยปี ละ 1 ครั้ง
เพื่อรับคำแนะนำ การดูแล และการรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ ป้ องกันไม่ให้ปัญหาลามไปมากกว่าที่ควร ช่วยให้ฟัน
และเหงือกอยูใ่ นสภาพดีอยูเ่ สมอ

บทสรุ ป ค่ะมาถึงช่วงสุดท้ ายของรายการแล้ วนะ สำหรับการดูแลสุขภาพในช่อง

ปากและฟันเป็ นเรื่ องสำคัญในการใช้ชีวิตของมนุษย์ทุกคน สุ ขภาพช่องปากและฟันที่ดีท ำให้รับประทาน
อาหารได้หลากหลายจะได้ไม่ขาดสารอาหาร และยังมีผลดีต่อสุ ขภาพร่ างกายของเรา เพราะช่องปากและฟัน
เป็ นทางติดต่อกับอวัยวะภายใน การแปรงฟันถูกวิธีช่วยลดจำนวนจุลินทรี ย ์ เช่นแบคทีเรี ยที่อยูใ่ นคราบ
จุลินทรี ย ์ จึงลดความเสี่ ยงต่อการติดเชื้อจากในช่องปากไปยังอวัยวะอื่นๆ อีกด้วย
ดังนั้นสุ ขภาพที่ดีควรดูแลสุ ขภาพในช่องปากและฟันอย่างถูกวิธี เพราะสุ ขภาพในช่องปากและฟันที่ดีจะนำ
ไปสู่ การมีสุขภาพร่ างกายที่แข็งแรงและมีคุณภาพชีวิตที่ดี สามารถเก็บฟันธรรมชาติไว้ใช้งานได้ยาวนาน
และยังช่วยให้ใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างมีความสุ ข และหากใครที่สนใจจะรักษาฟันหรื อมีปัญหาด้านสุ ขภาพ
ในช่องปากและฟันสามารถติดต่อได้ที่ตึกคลีนิกทันตกรรมของวิทยาลัย เปิ ดให้บริ การทุกวันจันทร์ถึงวัน
ศุกร์ค่ะ