‫روش نوشتن منابع‬

‫الف‪ -‬روش شماره ای‪ :‬اگر در متن پايان نامه نام ( منظور از نام در اين قسمت‪ ،‬نام خانوادگی نويسنده می‬
‫باشد‪ ).‬نويسنده مرجع آورده نشود‪ ،‬شماره رديف مربوط به آن مرجع بر اساس فهرست مراجع‪ ،‬در آخر‬
‫جمله يا پارگراف مربوط در داخل کروشه درج می گردد‪ .‬در صورتيکه نام نويسندگان ذکر شود‪ ،‬شماره‬
‫مرجع بالفاصله بعد از نام نويسنده و يا نويسندگان در داخل کروشه آورده می شود‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫اگر در يک مرجع از پژوهشگری نام برده شود ولی تهيه کننده پايان نامه به مقاله آن شخص دسترسی‬
‫نداشته باشد و بخواهد به استناد آن مرجع به نام پژوهشگر اشاره کند می تواند بعد از ذکر نام پژوهشگز در‬
‫داخل کروشه عبارت « به نقل از مرجع شماره‪ »....‬را بنويسد‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫اگر مرجع مورد ذکر توسط يک يا دو نفر نوشته شده باشد‪  ،‬نام نويسنده و يا نويسندگان مستقيما قبل از‬
‫شماره مرجع آورده می شود و اگر تعداد نويسندگان بيش از دو نفر باشد‪ ،‬به منظور تلخيص به ذکر نام‬
‫نويسنده اولی و سپس عبارت « و همکاران» اکتفا می شود‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫تذکر‪ :‬شماره مرجع بهتر است بر اساس شماره مسلسل در فهرست مراجع که به ترتيب ارجاع در متن تنظيم‬
‫شده است در نظر گرفته شود‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫مثال‪:‬‬
‫‪ ‬جريان روان کننده در داخل ماده متخلخل تابع قانون دارسی است [‪.]12‬‬
‫‪ -‬و نيز و چنگ[‪ ]4‬نشان دادند که هدايت حرارتی ‪ K‬برای گروهی از روان کننده ها بر مبنای ترکيبات‬
‫شيميايی نسبتا ثابت است‪.‬‬
‫‪ -‬راسل [ نقل از مرجع شماره ‪]1‬‬
‫‪ -‬محمد و همکاران [‪]15‬‬
‫‪ ‬‬
‫ب‪ -‬روش سالی‪:‬‬
‫‪ -‬در اين روش‪ ،‬اگر نام نويسنده مرجع مورد استفاده در جمله قيد نشود‪ ،‬بايد نام نويسنده و سال انتشار‬
‫مرجع را در آخر جمله و در داخل پرانتز قيد نمود‪ .‬در صورت ذکر نام نويسنده بجای شماره مرجع‪ ،‬سال‬
‫انتشار آن را منظور می نمايند‪.‬‬

‫مثال ‪:‬‬
‫‪ -‬جريان روان کننده‪  ‬در داخل ماده‪  ‬متخلخل تابع قانون‪  ‬دارسی است ( کامرون ‪)1976،‬‬
‫‪ -‬و نيز و چنگ (‪ )1980‬نشان دادند که هدايت حرارتی ‪ K‬برای گروهی از روان کننده ها بر مبنای‪  ‬ترکيبات‬
‫شيميايی نسبتا ثابت است‪.‬‬
‫‪ -‬راسل ( نقل از دهقانی‪)1374 ،‬‬
‫‪ -‬محمد و همکاران (‪)1375‬‬
‫‪ ‬‬
‫تذکر ‪ :‬شماره مرجع بهتر است بر اساس شماره مسلسل در فهرست مراجع که بطور الفبائی تنظيم شده است‬
‫در نظر گرفته شود‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫مراجع مورد استفاده در انتهای پايان نامه به غير از حالتی که شماره مرجع براساس ترتيب انفاق در متن‬
‫پايان نامه آورده می شود‪ ،‬در ساير حالتها بهتر است ابتدا منابع فارسی و سپس منابع خارجی به ترتيب‬
‫حروف الفبا و به صورت مسلسل آوره شوند‪ .‬اگر روش سالی در متن پايان نامه بکار گرفته شده‪  ‬باشد‪ ،‬ذکر‬
‫شماره مراجع در اين قسمت الزم نيست‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫بطور کلی درج يک مرجع در قسمت‪"  ‬مراجع"‪  ‬به شرح زير آورده می شود‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫الف‪ -‬مقاالت مندرج در نشريات ادواری‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫نام خانوادگی و حروف اول نام کليه نويسندگان "عنوان مقاله" نام نشريه ادواری‪ ،‬نام ناشر‪ ،‬شماره مجلد‬
‫( در صورت وجود) شماره نشريه‪ ،‬صفحات از‪-‬تا‪ ،‬سال انتشار‪.‬‬
 ‫‪ ‬‬
‫مثال‪:‬‬
‫[‪ ]35‬منصوری‪ ،‬محمد مسعود " الگورطتم فرآيند تصميم گيری " نشريه دانشکده مهندسی‪ ،‬دانشگده‬
‫فردوسی مشهد‪ ،‬شماره ‪ ،2‬سال ‪ ،3‬صفحات ‪.1370 ،209-190‬‬
‫‪[36] Sasson, A.M. " Automatic power system network topology‬‬
‫‪determination" , IEEE Trans. PAS, Vol. 92, 610-618, 1973‬‬
‫‪ ‬‬
‫ب‪ -‬کتب‬
‫نام خانوادگی نويسنده يا نويسندگان ( مترجم) ‪ ،‬نام کتاب‪ ،‬شماره چاپ‪ ،‬نام ناشر‪ ،‬سال انتشار‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫مثال‪:‬‬
‫‪[37] Nayfeh ,A.H. "Perturbation Methods " John Wiley and Sons, New‬‬
‫‪York, 1985.‬‬
‫[‪ ]38‬حائری عبدالهادی‪ s،‬ايران و جهان اسالم‪ ،‬چاپ اول انتشارات آستانقدس رضوی‪.1368،‬‬
‫‪ ‬‬
‫ج‪ -‬پايان نامه ها و گزارشات علمی‬
‫نام خانوادگی و نام نويسنده‪ ،‬عنوان پايان نامه( گزارش) مقطع تحصيلی پايان نامه‪ ،‬دانشگاه( ناشر)‪ (،‬شماره‬
‫گزارش)‪ ،‬سال انتشار‪.‬‬
‫‪[39] Mansoori, M.M. " Multi-attribute Multi-dimensional decision‬‬
‫‪model in decision making " Ph.D dissertation, University of California,‬‬
‫‪Irvine, medical, 1980.‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪[40] "Optimization of induction motor efficiency" EPRI Research‬‬
‫‪Project, 1944-1,El-4152CCM,1985.‬‬
‫[‪ ]41‬خادم‪ ،‬جواد‪ " ،‬شبيه سازی موتورهای اشتعال جرقه ای" پايان نامه کارشناسی ارشد‪ ،‬دانشگاه‬
‫فردوسی مشهد‪1375 ،‬‬
‫‪ ‬‬
‫تذکر‪ :‬نام نويسندگان خارجی بهتر است به صورت مخفف قزد شود‪ .‬سال انتشار را نيز می توان بعد از نام‬
‫نويسنده و يا نويسندگان آن در داخل پرانتز به جای آخر مرجع درج نمود‪.‬‬
‫‪ ‬‬
‫شيوه ارجاع در متن‪ (  ‬مشخص کردن منابع در متن)‪:‬‬

‫در سبك ونكوور استناد به يك منبع با ذكر عدد در داخل پرانتز در انتهاي هر جمله و يا پاراگراف مشخص مي شود‪ .‬به عبارتي‬
‫ديگر‪ ,‬به هر منبعي كه مورد استناد قرار مي گيرد‪ ,‬يك شماره اختصاص مي يابد‪ .‬مثال‪:‬‬

‫‪          ‬ناهنجاريهاي تكاملي‪ ،‬عمده ترين عامل مرگ كودكان را تشكيل مي دهند‪ .‬با پيشرفت جراحي بخصوص در مراحل‬
‫جنيني‪ ،‬پيش از تولد و كودكي اطالعات بسيار مفيد باليني در ارتباط با تكامل انسان به دست آمده است‪)5( .‬‬

‫‪      .1‬اين شماره ها بعد از نقطه و كاما در آخر هر جمله و قبل از دو نقطه( ‪ ) :‬و سمي كولن (; ) قرار مي گيرند‪.‬‬

‫‪   .2‬چنانچه منبعي به دفعات در يك متن مورد استناد قرار گيرد‪ ,‬همان شماره استناد اول دوباره ذكر مي شود و تغييري در‬
‫شماره استناد آن داده نمي شود‪.‬‬

‫‪   .3‬وقتي در يك محل در متن به منابع متعددي استناد مي شود‪ ,‬از خط فاصله ( ‪ ) -‬براي توالي اولين عدد و آخرين عدد و از‬
‫كاما (‪ ),‬براي جدا سازي شماره‪  ‬متعدد استفاده مي شود‪ .‬مثال‪9-3,5,7 :‬‬

‫‪      .4‬در اين شيوه ‪ ,‬فهرست منابع و مآخذ به ترتيب شماره هاي‪  ‬استناد تهيه و تنطيم مي شود نه بر اساس حروف الفبا‪.‬‬

‫الف‪ -‬منابع التين ‪:‬‬

‫‪      .1‬استناد به كتاب‪:‬‬
‫◄توجه شود که در فهرست منابع نخست نام خانوادگی نويسنده و سپس حرف اول نام کوچک و نام ميانی ذکر می شود‪.‬‬
  .p ‫◄شماره صفحات مورد استفاده در کتاب در انتهای مشخصات هر منبع پس از سال نشربه دنبال حرف‬
.‫ذکر می شود‬
Personal author(s) ‫كتاب داراي نويسنده‬  
Ringsven MK, Bond D. Gerontology and leadership skills for nurses.
2nd ed. Albany (NY): Delmar Publishers; 1996.p. 55-65
 Editor(s), compiler(s) as author ‫گردآورنده به عنوان نويسنده‬/ ‫ويراستار‬
Norman IJ, Redfern SJ, editors. Mental health care for elderly people.
New York: Churchill Livingstone; 1996. p.129-142
 Organization as author and publisher ‫سازمان به عنوان نويسنده و ناشر‬
Institute of Medicine (US). Looking at the future of the Medicaid
program. Washington: The Institute; 1992. p. 65-77
Chapter in a book ‫فصلي از يك كتاب‬
Phillips SJ, Whisnant JP. Hypertension and stroke. In: Laragh JH,
Brenner BM, editors. Hypertension: pathophysiology, diagnosis, and
management. 2nd ed. New York: Raven Press; 1995. p. 465-78.
‫فصلی ازيک کتاب‬Chapter in a book
Blaxter P. Social health and class inequalities. In: Carter C, Peel J,
editors. Equalities and inequalities in health. 2nd ed. London:
Academic Press; 1976. p. 165-78.
‫ مقاله هاي ارائه شده در كنفرانسها‬    .2
Conference proceedings ‫گزارشهاي كنفرانسها‬
Kimura J, Shibasaki H, editors. Recent advances in clinical
neurophysiology. Proceedings of the 10th International Congress of
EMG and Clinical Neurophysiology; 1995 Oct 15-19; Kyoto, Japan.
Amsterdam: Elsevier; 1996.
Conference paper ‫مقاله هاي كنفرانسها‬    
Bengtsson S, Solheim BG. Enforcement of data protection, privacy
and security in medical informatics. In: Lun KC, Degoulet P, Piemme
TE, Rienhoff O, editors. MEDINFO 92. Proceedings of the 7th World
Congress on Medical Informatics; 1992 Sep 6-10; Geneva,
Switzerland. Amsterdam: North-Holland; 1992. p. 1561-5.
‫ شيوه استناد به مقاله ژورنال‬.3
Fisher GA, Sikic BI. Drug resistance in clinical oncology and
hematology. Introduction. Hematol Oncol Clin North Am 1995
Apr;9(2):58-63
‫ به كار‬Abbreviation Title ‫ به صورت مخفف‬MedLine ‫ عنوان نشريه را مطابق سبك مدالين‬.◄
.‫ در واقع شيوه نگارش مقاله در شيوه ونکوور بر اساس فرمت پايگاه اطالعاتي مدالين مي باشد‬.‫بريد‬
‫ که بصورت رايگان در‬www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed :‫آدرس اينترنتي پايگاه مدالين‬
.‫محيط اينترنت قابل استفاده است‬
:‫مثالهاي ديگر براي مقاله ژورنال‬
Volume with supplement ‫ضميمه يك جلد‬  
Shen HM, Zhang QF. Risk assessment of nickel carcinogenicity and
occupational lung cancer. Environ Health Perspect 1994;102 Suppl
1:275-82.
Issue with supplement‫ضميمه يك شماره‬     
Payne DK, Sullivan MD, Massie MJ. Women's psychological reactions
to breast cancer. Semin Oncol 1996;23(1 Suppl 2):89-97.
Volume with part‫بخشي از يك جلد‬        
Ozben T, Nacitarhan S, Tuncer N. Plasma and urine sialic acid in non-
 insulin dependent diabetes mellitus. Ann Clin Biochem 1995;32(Pt
3):303-6.
Issue with part ‫بخشي از يك شماره‬
Poole GH, Mills SM. One hundred consecutive cases of flap lacerations
of the leg in ageing patients. N Z Med J 1994;107(986 Pt 1):377-8.
Issue with no volume ‫مجله بدون جلد‬
Turan I, Wredmark T, Fellander-Tsai L. Arthroscopic ankle arthrodesis
in rheumatoid arthritis. Clin Orthop 1995;(320):110-4.
No issue or volume ‫مجله بدون جلد و شماره‬   
Browell DA, Lennard TW. Immunologic status of the cancer patient
and the effects of blood transfusion on antitumor responses. Curr
Opin Gen Surg 1993:325-33.
 
 
 
‫ شيوه استناد به منابع الکترونيکی و اينترنت‬.4
‫ اطالعات موجود درمحيط وب با اطالعات چاپ شده بر روی کاغذ کامال" متفاوت است و انواع گوناگونی داردکه عبارتند‬     
:‫از‬
‫ دانشمندان و بطور کلی صاحبنظران رشته‬،‫ نويسندگان‬،‫ صفحات اينترنتی مربوط به اشخاص مانند پژوهشگران‬-‫ الف‬          
.‫های مختلف‬
‫ کنفرانسها و‬،‫ موسسه های تحقيقاتی‬،‫ سازمانهای جهانی‬،‫ دانشگاهها‬،‫ صفحات اينترنتی مربوط به سازمانها‬-‫ ب‬           
.‫نظاير آن‬
‫ کتابها و مجالت الکترونيک در زمينه های مختلف علمی‬-‫ ج‬           
‫ پايگاههای اطالعاتی در زمينه های مختلف علمی‬-‫ د‬            
‫ يعنی ماهيت اطالعات در اينترنت متغير بوده و ممکن است هر لحظه نشانی يک سايت تغيير کند و‬.‫منابع اينترنتی ثابت نيستند‬ 
‫شناسايي‬. ‫يا هر روز اطالعات جديدی وارد صفحات سايتها شود که ممکن است کامال" متفاوت از اطالعات پيشين باشد و‬
:‫ مثال‬.‫نويسنده و تهيه کننده واقعی برخی صفحات اينترنتی نياز به مهارت خاصی دارد‬
(13) Kilmartin M. Women in GP: a strategy for women GPs. RACGP
Online. Available at: URL:http://www.racgp.org.au/. Accessed Jul 30,
2003.
1.      )13(  ‫شماره منبع‬
2.      ‫ نويسنده‬:  Kilmartin M.
3.      )‫عنوان صفحه(مدرك‬:  Women in GP: a strategy for women GPs.
4.      ‫عنوان وب سايت‬:  RACGP Online.
5.      ‫آدرس اينترنتي‬:' http://www.racgp.org.au/.
6.      ‫ 'تاريخ مشاهده صفحه‬ Accessed':Jul 30, 2003.

:‫مثالهاي ديگر‬
World Wide Web page
McCook A. Pre-diabetic Condition Linked to Memory Loss [online].
2003. Available from: URL:
http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/news/fullstory_11531.html
Accessed Sep16, 2004.
World Wide Web page (no author)
High blood pressure in pregnancy [online]. 2001  Available from:
URL:
http://www.nhlbi.nih.gov/health/public/heart/hbp/hbp_preg.htm
Accessed Oct 21, 2002
Journal article from online database
‫‪Rockwood K, Graham JE, Fay S. Goal setting and attainment in‬‬
‫‪Alzheimer's disease patients treated with donepezil. J Neurol‬‬
‫‪Neurosurg Psychiatry [serial online] 2002; 73(5):500-507. Available‬‬
‫‪from: Proquest , Accessed Dec 19, 2003.‬‬
‫‪Book in electronic format‬‬
‫‪Clinical dermatology illustrated [book on CD-ROM]. Reeves JRT,‬‬
‫‪Maibach H. CMEA Multimedia Group, producers. 2nd ed. Version 2.0.‬‬
‫‪San Diego: CMEA; 1995.‬‬
‫)‪E-mail (personal‬‬
‫‪Smith P. New research projects in gastroenterology [online]. E-mail‬‬
‫‪to Matthew Hart (mh@hospital.wa.gov.au) Feb 5, 2000.‬‬
‫ب – منابع فارسي‬
‫◄توجه شود که در فهرست منابع فارسی‪ ،‬نخست نام خانوادگی نويسنده و سپس نام کوچک‪  ‬ذکر شود‪.‬‬
‫◄ به عالئم و نقطه گذاريها نيز توجه شود‪.‬‬
‫◄شماره صفحات مورد استفاده در منابع فارسی در انتهای مشخصات هر منبع پس از سال نشر و به دنبال‬
‫حرف ص‪  .‬ذکر شود‪.‬‬
‫‪   ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫با يک نويسنده‪:‬‬
‫حسينی‪ ،‬ابوالقاسم‪ .‬اصول بهداشت روانی‪ .‬مشهد‪ :‬دانشگاه علوم پزشکی مشهد‪.1371 ،‬ص‪38-25 .‬‬
‫فريدحسينی‪ ،‬رضا‪ .‬پاتوفيزيولوژی بيماريهای رماتيسمی و خود ايمنی‪ .‬مشهد‪ :‬آستان قدس رضوی‪،‬‬
‫‪.1365‬ص‪83-65.‬‬
‫با دو نويسنده‪:‬‬
‫معنوی‪ ،‬عزالدين ; فدايي‪ ،‬فربد‪ .‬خواب و رويا از ديدگاه پزشکی‪ .‬تهران‪ :‬دانشگاه تهران‪.1367 ،‬ص‪33-23 .‬‬
‫‪            ‬بيش از سه نويسنده‪:‬‬
‫فرهودی‪ ،‬ابوالحسن و ديگران‪ .‬بيماريهای نقص ايمنی‪ ،‬تشخيص و درمان‪ .‬تهران‪ :‬علمی‪.1365 ،‬ص‪-42 .‬‬
‫‪51‬‬
‫‪            ‬بدون نويسنده‪:‬‬
‫اطلس تشريح بدن انسان‪ .‬تهران ‪ :‬شرکت جغرافيايي و کارتوگرافی ايران‪.1365 ،‬ص‪83 .‬‬
‫شيرمادرو تغذيه شيرخوار‪.‬تهيه شده توسط اساتيد دانشگاههای علوم پزشکی و معاونت امور بهداشتی‪،‬‬
‫وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و آموزش پزشکی‪.1365 ،‬ص‪27 .‬‬
‫‪            ‬ترجمه يک اثر‪:‬‬
‫مور‪ ،‬کيت ال‪ .‬تکامل جنينی انسان‪ .‬مترجمين عليرضا فاضل‪ ،‬هاله حبيبی‪،‬مهنوش فروغی‪ .‬مشهد‪ :‬کتابستان‪،‬‬
‫‪.1371‬ص‪71-65 .‬‬
‫کولينز‪ ،‬ر‪ .‬دوگالس‪ .‬اختالالت آب و الکتروليتها‪ .‬ترجمه احمد فرزاد‪ ،‬فاطمه حقيقت‪ .‬مشهد‪ :‬آستان قدس‬
‫رضوی‪.1365 ،‬ص‪54-43 .‬‬
‫ويراستار و گردآورنده بجای نويسنده‪:‬‬
‫فرمان آرا‪ ،‬ايرج‪ .‬گردآورنده‪ .‬پيشرفتهای جديد در مهندسی بهداشت‪ .‬تبريز‪ :‬دانش و زندگی‪.1366 ،‬ص‪125.‬‬
‫سازمان به منزله مولف‪:‬‬
‫شرکت سهامی داروپخش‪ .‬دارونامه‪ .‬تهران‪.1364 :‬‬
‫کتاب چند جلدی با عنوانی عام و عنوانهای خاص هر جلد‪:‬‬
‫هاريسون‪ ،‬تنسلی راندولف‪ .‬اصول طب داخلی‪ .‬ج ‪ :3‬بيماريهای دستگاه گوارش‪ .‬ترجمه محمد ناظم‪ .‬تهران‪:‬‬
‫چهر‪.1365 ،‬ص‪85-78 .‬‬
‫‪        ‬مترجم خاص هر جلد در مکان خود ذکر می شود‪.‬‬
‫کتابهای چند جلدی با عنوانی عام‪:‬‬
‫اسنل‪ ،‬ريچارد‪ .‬آناتومی بالينی‪ .‬مترجمين سهيل سعادت‪ ،‬تورج راسخی راد‪ .‬اصفهان‪ :‬دانشگاه علوم پزشکی‬
‫اصفهان‪ ،‬معاونت پژوهشی‪ .1374 ،‬ج‪ 1.‬ص‪98-94 .‬‬
‫ويرايشهای يک اثر‪:‬‬
‫آل محمد‪ ،‬محمد مهدی‪ .‬ميکروبشناسی عملی‪ .‬ويرايش ‪ .2‬تهران‪ :‬نشر دانشگاهی‪.1365 ،‬ص‪88.‬‬
‫‪            ‬فصلی يا بخشی از يک کتاب که هر يک دارای نويسنده است‪:‬‬
‫فرهنگ ‪ ،‬مهرداد‪ " .‬بيماريهای آلرژيک کودکان" در‪ :‬مسايل روزمره طب اطفال‪ .‬گردآورنده محمد توکلی‪.‬‬
‫تهران‪ :‬دانشجو‪.1364 ،‬ص‪140-125.‬‬
‫مقاله ‪:‬‬
‫حاجی ترخانی‪ ،‬امير حسن ‪" .‬جامعه پزشکی و استفاده از اطالعات علمی"‪.‬مجله دانشگاه علوم پزشکی‬
‫ايران‪ ،‬سال اول‪ ،‬ش ‪( 2‬تابستان ‪76-72 :)1373‬‬
‫پايان نامه‪:‬‬
‫گلعلی پور‪ ،‬محمد جعفر‪" .‬سيرتکاملی و غير طبيعی مشتقات قوس اول برونشيال در جنين"‪ .‬پايان نامه‬
‫دکتری تخصصی‪ ،‬دانشکده پزشکی‪ ،‬دانشگاه علوم پزشکی مشهد‪.1374 ،‬ص‪43-41.‬‬