Miqësia L’Amicizia

Revistë kulturore periodike e Shoqatës Kombëtare të Miqësisë & Bashkëpunimit Shqipëri - Itali
Rivista Culturale periodica dell’Associazione Nazionale d’Amicizia e Collaborazione Albania - Italia
Viti i XI i botimit Nr. 11 Tetor 2022

31 VJETORI I THEMELIMIT TË SHOQATËS

KOMBËTARE TË MIQËSISË DHE
BASHKËPUNIMIT SHQIPËRI – Revista
ITALI MIQËSIA I  1
AISËQIM atsiveR I 65


REDAKSIA PËRMBAJTJA
PËRMBAJTJA / CONTENUTO
ORGAN i SHOQATES KOMBETARE TE MIQESISE DHE
BASHKEPUNIMIT SHQIPERI – ITALI

REDAZIONE FESTË DHE VLERËSIME NË KURBIN 3

ORGANO DELL ASSOCIONE NAZIONALE
D’AMICIZIA E COLLABRAZIONE CELEBRAZIONE E VALUTAZIONI A KURBIN 5
ALBANIA – ITALIA
LAÇI, SOT KRYEQYTET I KULTURÊS. 8
IDEATORI/IDEATORE:
NIKOLL LLESHI – PRESIDENTI i SHOQATES LACI, OGGI LA CAPITALE DELLA CULTURA 10
PRESIDENTE DELL ASSOCIZZIONE
DISA NGA ZHVILLIMET E SHOQATËS KOMBËTARE
DREJTORI/DIRETTORE: TË MIQËSISË SHQIPËRI - ITALI 12
PJETER NIKOLLI
ALCUNI DEGLI SVILUPPI DELL’ASSOCIAZIONE
ZV/DREJTORI/VICE DIRETTORE:
Ing. VLASH GEGA NAZIONALE DELL’AMICIZIA ALBANIA - ITALIA 16

KRYEREDAKTORI/CAPO REDATTORE: URIME 50-VJETORIN E AKADEMISË

Studjuesi VLASH PRENDI SË SHKENCAVE TË SHQIPËRISË VITI
I AKADEMIZMIT SHQIPTAR (1972-2022) 18
ZV/KRYEREDAKTOR/VICE CAPO REDATTORE:
Prof. As.Dr. ZEF GJETA “KURBINI ASET KOMBËTAR”, NJË OAZ VLERASH
IMER HYSA - Shkrimtar
I PA VLERËSUAR NDËR SHEKUJ. 21
REDAKTOR/REDATTORE:
GJON LLESHI
PËRKUJTOHET 120 VJETORI I LINDJES SË
ISUF MYRTAJ
KOL BECI ARTISTIT TE PARË LIRIK SHQIPTAR MIHAL CIKO
(1902 - 1986) 25
PERKTHIME/TRADUTTORE:
EMILINA DODA SARANDA ISENI VLERËSOHET MAKSIMALISHT
SI NJËRA NDËR FIGURA MË E RËNDËSISHME
PUNOI NE KOMPJUTER:
E GRAVE NË SUEDI 28
ELVIN BALANI
SOKOL KADIU
DISA FUSHA KONKRETE PËR ZHVILLIMIN
FOTOGRAF/IL FOTOGRAFO: E TURIZMIT NË ZONËN E DUKAGJINIT 30
TONIN PRENDI - STUDIO “SAMUEL”
ELVIN BALANI PERLA E PATOGUT 34

MARKETINU/MARKETING: KËNGË KUSHTUAR NDOC SEFERIT 35

VJOLLCA JAHJA
MEDI GAZI - Inxhinier

KOPERTINA/COPERTINA:
U nderuan me tituj “Antar Nderi” 36
BERSJAN LLESHI Onorati con il titolo “Membro d’Onore” 36

GRAFIKA & FAQOSJA/GRAFIKA & IMPAGINAZIONE: Takime Pune & Festive 42

DAFINA STOJKO Incontri di lavori & Festivo 42

Adresa/Indrizzo:
Lac – Kurbin, Albania
Tel: 0035553222738, 00355682279697
e-mail: anaca_i@yahoo.com

Shtypur në shtypshkronjën /Stampa:

“GENT GRAFIK”

Tiranë 2022
2 I Revista MIQËSIA
 FESTË DHE VLERËSIME NË KURBIN
-Nga Ymer Hysa-
Shoqata Kombëtare e Miqësisë dhe
Bashkēpunimit Shqipëri Itali me
seli Qendrore në Làç të Kurbinit,
si kurdoherë me aktivitetet e saj
kulturore edhe sot e shndërroi
Laçin në qytet të kulturës.
Të pranishëm të shumtë,
anëtarë të shoqatës, shkrimtarë,
artistë, studiues, nga Shqipēria,
Kosova dhe Suedia, drejtues të
pushtetit vendor si Zv. Prefekti
Mhill Luli dhe Sekretari i
Përgjithshëm i Bashkisë Kurbin
z. Pashk Kaci, etj mbushën
plot e përplot sallën qēndrore
të pallatit të kulturës së qytetit.
Këtë radhë një tjetēr risi e kēsaj
shoqate, bashkëpunim 11 - vjeçar
me simotrēn e saj Shoqata e
Shkrimtarëve dhe Artistëve Papa
Klementi i XI me qendër nē Suedi.
Grupi organizator i këtij
evenimenti tē rëndësishēm
kishte menduar mirë çdo detaj,
me qëllim që aktiviteti të merrte
ngjyrat e njē spektakli të mirfilltë.
Përkujdesja e moderatorit
Kol Beci do ishte maksimale.
Fjala e hapjes dhe përshëndetjet
e presidentëve të shoqatave
përkatëse z. Hysen Ibrahimi dhe
z. Nikoll Lleshi u pritën me mjaftë
interes nga të pranishmit e shumtē.
Ata folēn për arritjet e shumta,
qofshin kēta nē ndērtimin e urave
të bashkēpunimit, ashtu edhe nē
promovimin e vlerave historike dhe
kulturore shqiptare kudo në botë.
Botimet studimore në libra dhe
revista e kanē rritur cilësinë
promovuese të këtyre shoqatave.
Me një përzgjedhje të kujdesëshme
për intelektualë të fushave të
kulturës dhe artit nga Shoqata
e Miqësisë dhe Bashkēpunimit
Shqipëri-Itali u ndanë Çerifikata
Nderi dhe nga Shoqata e
Shkrimtarëve dhe Artistëve
Papa Klementi me qendër në
Suedi u ndanē Dekorarata.
Biblotekës së qytetit ju dhurua
kolana prej 11 volumesh studimore
qê janë thesare të kësaj shoqate.
Si në çdo eveniment tjetër dhe këtu
nuk nùk do të mungonin këngët
dhe vallet si dhe fotografitë mes
të pranishmëve. Zëri i bilbilit tē
Kurbinit Kurt Lika, i këngētares
Gjelina Gjeçi dhe i këngëtarit
vogëlush të talentuar Anduel Piroli
do të ndeznin atmosferën në sallë.
Në fund siç e ka traditë Kurbini
për miqtë u shtrua një drekë
miqësore ku pati biseda të lira
dhe u shkëmbyen mendime
për aktivitetet e ardhëshme.
Revista MIQËSIA I  3
4 I Revista MIQËSIA
 CELEBRAZIONE E VALUTAZIONI A KURBIN
-Di Ymer Hysa-
Associazione Nazionale di
Amicizia e Cooperazione Albania
Italia con sede centrale a Laç
Kurbin, come sempre con le sue
attività culturali, anche oggi ha
trasformato Laç in una città di
cultura.
Molti presenti, membri
dell’associazione, scrittori, artisti,
ricercatori, dall’Albania, Kosovo
e Svezia, dirigenti del governo
locale come Vice Prefetto Mhill
Luli e il Segretario Generale del
Municipio di Kurbin il Sig. Pashk
Kaci, ecc. riempiono pienamente
la sala centrale del palazzo della
cultura della città.
Questa volta un’altra innovazione
di questa associazione, 11 anni
di collaborazione gemellata con
Associazione Scrittori e Artisti
Papa Clemente XI con sede in
Svezia.
Il gruppo organizzatore di questo
importante evento aveva pensato
bene ogni dettaglio, con l’obiettivo
che l’attività assumesse i colori di
un vero spettacolo. La cura del
moderatore Kol Beci era massima.
Discorso di apertura e un saluto
dai Presidenti delle rispettive
associazioni, Sig. Hysen Ibrahimi
e sig. Nikoll Lleshi è stato accolto
con grande interesse dai tanti
presenti.
Loro hanno parlano per le numerose
conquiste, sia nella costruzione di
ponti di cooperazione, sia nella
promozione dei valori storici e
culturali albanesi in qualsiasi
parte del mondo.
Pubblicazioni di studio in libri
e riviste hanno accresciuto la
qualità promozionale di queste
associazioni.
Con un’accurata selezione di
intellettuali nel campo della cultura
e dell’arte, l’Associazione di
Amicizia e Cooperazione Albania-
Italia ha assegnato Certificati
d’Onore e l’Associazione degli
Scrittori e Artisti Papa Klementi
con sede in Svezia ha premiato le
Decorazioni.
La biblioteca di questa città ha
ricevuto una raccolta di 11 volumi
di studio che sono tesori di questa
associazione. Come in ogni
altro evento, tra i partecipanti
c’erano canti, balli e fotografie.
La voce dell’usignolo di Kurbin,
Kurt Lika, la cantante Gjelina
Gjeçi e il giovane e talentuoso
cantante Anduel Piroli avrebbero
illuminato l’atmosfera nella sala.
Al termine, come da tradizione di
Kurbin, è stato servito un pranzo
amichevole per gli amici, dove ci
sono state conversazioni libere e
si sono scambiate opinioni sulle
attività future.
Revista MIQËSIA I  5
6 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  7
 LAÇI, SOT KRYEQYTET I KULTURÊS.
-Nga Ymer Hysa-
Përvjetori i 31-të i themelimit të
Shoqatës së miqësisë Shqipëri-
Itali e shndërroi sot qytetin e Laçit
në Kurbin në kryeqytet të kulturës.
Qindra të pranishëm sot me
praninë e të ftuarve Maestro
Zhani Ciko, Akademiku Sazan
Guri, Profesoreshë Rovena
Vata intelektuali Llesh Nikolla
ardhur enkas nga Italia, Z. Pashk
Kaci Sekretar i Përgjithshëm i
Bashkisë Kurbin, Z. Mhill Luli,
Zv Prefekt i Qarkut të Lezhës ,
Deputeti i Zones Kastriot Piroli
etj, etj, mbushën plot sot sallën e
koncerteve të pallatit të kulturës
së qytetit.
Moderatori i aktivitetit poeti,
këngëtari dhe njëherasi Sekretar i
Përgjithshëm i kësaj shoqate z. Kol
Beci, pas Himneve Kombëtare
të dy shteteve e drejtoi me tepër
mjeshtëri e profesionalizëm
aktivitetin.
Një historik të shkurtër rreth
Shoqatës së Miqësisë Shqipëri-
Itali ndër vite e mbajti kryetari i
kësaj Shoqate zoti Nikoll Lleshi i
cili u ndal që nga themelimi i saj
nga Ylli Malaj dhe të një grupi
intelektualësh të shquar në qytetin
historik të Vlorës në vitin 1991.
Pas trazirave te vitit 1997, do të
vazhdonte ai, e gjer në prill të
2001 aktiviteti i kësaj shoqate u
ndërpre, deri sa ojo u organizua
sërish, ku tashmë e ngriti selinë
e saj në Laç të Kurbinit, nga ku
vazhdon misionin e saj miqësor
mes dy vendeve me dinjitet dhe
pa ndërpreje.
Afrimi i intelektualëve të shquar
8 I Revista MIQËSIA
rreth saj, si shkencëtarë, gazetarë,
specialistë të artit e të kulturës
e të fushave të ndryshme nga e
gjithë Shqipëria dhe diaspora,
veçanërisht vendi fqinj Italia,
aktivitete të shumta promovuese
të vlerave historike e të kulturës
dhe Simpoziume Shkencore ka
qenë misioni i vazhdueshëm i saj.
Gjatë 31 viteve të jetës së saj kjo
shoqatë kombëtare ka zhvilluar
aktivitete të shumta në tërë
Shqipërinë .
Takimet me emigrantë në Itali
për hapjen e shkollave shqipe,
kontaktet e vazhdueshme me
qevetarët tonë për nxitjen e
ambasadēs dhe të konsullatës sonë
në Itali për hapjen e tyre, kanë
qenē një punë e vazhdueshme.
Veçanërisht i është kërkuar
Ministrisë së Jashtme, asaj të
arsimit e të kulturës për shkollat
dhe librat shqip.
Misioni i shoqatës është të trajtojë
probleme të lidhjeve të miqësisë
mes dy vendeve dhe të ndërtojë
ura lidhje kulturore,
Aktiviteti sot u shoqërua
me një koncert të bukur e të
larmishëm artistik nën drejtimin e
koreografes, mësueses pasionante
Leze Rrika.
Zëri brilant i këngëtareve
Terezina Gega, Gjela Duka, Dila
Beci, Kurt Lika, Kristina Ndoj.
Pjeter Matusha, Kol Beci, krijuan
atmosferë festive deri në përmasat
e një spektaki të mirfilltë.
Gjithashtu edhe instrumentistët
virtuozë Pal Ded Gjoni dhe
Kreshnik Shqalsi e mbushën
atmosferë me tingujt e ngrohtē e
të ēmbël muzikor.
Në emër të Kryesisë së Shoqatës
së Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri – Itali Presidenti I kësaj
Shoqate z. Nikoll Lleshi u dha
Tituj Nderi të kësaj shoqate miqve
të ardhur nga Suedia
• Prof. Osman Ahmetgjeka
• Z. Remzi Basha
• Prof. Bedri Paci
• Z. Xhavit Çitaku
• Z. Albert Jashari
• Znj. Emrie Hoti
• Z. Halit Barani
• Z. Imer Trena
• Z. Medi Orani
• Z. Iljaz Spahiu.
Nga Kryesia e Shoqatës Papa
Klementi i XI- Albani u ndanë
Çertifikata Nderi intelektualve të
shquar si:
• Pader Gjovani Niti, misionar
katolik në Shqipëri, prift
në Skuraj, për kontributin e
dhënë në Kurbin.
• Rudinas Ciko
• Akademik Sazan Guri,
studiues dhe ambjentalist.
• Llesh Nikolla, aktor dhe
koreograf i ansamblit të
këngëve e valleve.
• Lindita Bushati, mësuese.
Doktoreshë e Shkencave.
• Rovena Vata Mikeli,
pedagoge dhe Albanologe e
shquar.
• Mhill Luli, Zv/Prefekt i
qarkut Lezhë
• Pashk Kaci Sekretar i
Përgjithshëm Bashkia Kurbin
• Ymer Hysa, Stiues, poet dhe
gazetar
• Irba Xhani Avokate
• Medi Gazi Ing. Dhe
intelektual i shquar në Kurbin
• Bilbil Kadiu, Mjek Veteriner
e intelektual i shquar
kurbinas.
• Fatbardha Pojani, Mësuese
dhe drejtore e arsimit Kurbin
• Preng Syziu Ish Mësues
Kurbin
• Hysen Shafloqi Mësues dhe
shkrimtar
• Mark Lleshi Topograf
• Zef Leka Ushtarak i Rendit
Publik.
• Grupi i Valleve të Vajzave të
fshatit Zhejë
• Gjon Lleshi, kryetar i
degës së Shoqatës Miqésisë
Shqipëri-Itali Dega Kurbin.
• Pjeter Matusha rapsod
popullor
• Kol Beci Sekretar i
Përgjithshëm i Shoqatës së
Miqësisë Shqiperi - itali
• Martin Deda, gazetar e
publicist, shkrimtar e
komentator sportiv.
• Prena Beci Deda, këngëtare.
• Gjela Duka Këngëtare
• Mark Gjonaj, mjeshtër dhe
instrumentist popullor.
• Josif Bardhi Bisnsmen
• Leze Rrika Mësuese dhe
koreografe
• Kurt Lika Këngëtar i njohur
kurbinas
• Bashkim Ajazi Poet
• Tonin Prendi Fotograf

Aktiviteti u pērmbyll me fotografi

për të pranishmit dhe me një koktej
në hollet e pallatit të kulturës ku të
pranishmit komumikuan lirshëm
e ndanë mendime mes tyre.

Kurbin 30/04/2022

Revista MIQËSIA I  9
 LACI, OGGI LA CAPITALE DELLA CULTURA
-Di Ymer Hysa-
Il 31° anniversario della
costituzione dell’Associazione
dell’Amicizia Italia-Albania,
ha trasformato la città di Laç
di Kurbin in una capitale della
cultura.
Centinaia di presenti oggi alla
presenza degli ospiti il Maestro
Zhani Ciko, l’Accademico Sazan
Guri, la Professoressa Rovena
Vata, l’intellettuale Llesh Nikolla
venuto appositamente dall’Italia,
il Sig. Pashk Kaci, Segretario
Generale del Municipio di Kurbin,
il Sig. Mhill Luli, Vice prefetto
del distretto di Lezhe, il deputato
della zona Kastriot Piroli, ecc.,
ecc., hanno riempito oggi la sala
dei concerti del palazzo della
cultura della città.
Il moderatore dell’attività, poeta,
cantante e allo stesso tempo
Segretario Generale di questa
associazione, il sig. Kol Beci, dopo
gli Inni Nazionali dei due Paesi,
ha condotto l’attività con grande
competenza e professionalità.
Una breve storia dell’Associazione
di Amicizia Albania-Italia
durante gli anni, è stata tenuta dal
presidente di questa Associazione,
il Sig. Nikoll Lleshi, il quale si
fermò dalla sua fondazione da
Ylli Malaj e da un gruppo di
intellettuali di spicco nella storica
città di Valona nel 1991.
Dopo le rivolte dell’anno 1997,
continuò, e fino all’aprile 2001,
l’attività di questa associazione
fu interrotta, fino a quando non fu
riorganizzata, dove ora ha stabilito
la sua sede a Laç di Kurbin, da
dove continua la sua missione
amichevole tra i due paesi con
10 I Revista MIQËSIA
dignità e senza interruzioni.
Avvicinare gli intellettuali
intorno ad esso, come scienziati,
giornalisti, specialisti dell’arte
e della cultura di diversi campi
provenienti da tutta l’Albania e
dalla diaspora, in particolare dal
paese vicino Italia, numerose
attività di promozione dei valori
storici della cultura e Simposi
Scientifici, è stata la sua missione
costante.
Durante i 31 anni della sua vita,
questa associazione nazionale ha
sviluppato numerose attività in
tutta l’Albania.
Incontri con gli immigrati in
Italia per l’apertura delle scuole
albanesi, i continui contatti con il
nostro governo per incoraggiare
l’ambasciata e il nostro consolato
in Italia ad aprirle, sono stati un
lavoro continuo. In particolare, per
le scuole ei libri albanesi è stato
richiesto al Ministero degli Affari
Esteri, Ministero dell’Istruzione e
della Cultura.
La missione dell’associazione è
affrontare problemi di amicizia
tra due paesi e costruire ponti
culturali.
L’attività di oggi è stata unita con
un bellissimo e variegato concerto
artistico sotto la direzione
della coreografa, appassionata
insegnante Leze Rrika.
Le voci brillanti dei cantanti
Terezina Gega, Gjela Duka, Dila
Beci, Kurt Lika, Kristina Ndoj,
Pjeter Matusha, Kol Beci, hanno
creato un’atmosfera festosa nella
misura di un vero spettacolo.
Anche strumentisti virtuosi Pal
Ded Gjoni e Kreshnik Shqalsi
hanno riempito l’atmosfera di
suoni musicali caldi e dolci.
In nome della Presidenza
dell’Associazione di Amicizia e
Cooperazione Albania - Italia, il
Presidente di questa Associazione
Sig. Nikoll Lleshi ha conferito titoli
onorari di questa associazione ad
amici venuti dalla Svezia
• Prof. Osman Ahmetgjeka
• Sig. Remzi Basha
• Prof. Bedri Paci
• Sig. Xhavit Citaku
• Sig. Albert Jashari
• Sig.ra Emrie Hoti
• Sig. Halit Barani
• Sig. Imer Trena
• Sig. Medi Orani
• Sig. Iljaz Spahiu.
Dalla Presidenza dell’
Associazione Papa Clemente
XI-Albani sono stati conferiti
Certificati d’Onore a importanti
intellettuali quali:
• Padre Giovanni Niti,
missionario cattolico in
Albania, sacerdote a Skuraj,
per il contributo dato a
Kurbin.
• Rudina Ciko
• Accademico Sazan Guri,
ricercatore e ambientalista.
• Llesh Nikolla, attore e
coreografo dell’Ensemble di
Canzoni e Danze.
• Lindita Bushati, insegnante.
Dottore in Scienze.
• Rovena Vata Mikeli, docente
universitaria ed albanologa
famosa .
• Mhill Luli, vice prefetto del
distretto di Lezhe
• Pashk Kaci Segretario
generale del Municipio di
Kurbin
• Ymer Hysa, Ricercatore,
poeta e giornalista
• Avvocato Irba Xhani
• Medi Gazi Ing. e intellettuale
di spicco a Kurbin
• Bilbil Kadiu, veterinario
e intellettuale di spicco a
Kurbin.
• Fatbardha Pojani, insegnante
e direttore dell’istruzione di
Kurbin
• Preng Syziu, ex insegnante a
Kurbin
• Hysen Shafloqi, insegnante e
scrittore
• Mark Lleshi, topografo
• Zef Leka, ufficiale dell’ordine
pubblico.
• Gruppo di Danza delle
Ragazze del villaggio di
Zheje
• Gjon Lleshi, presidente
della Filiale di Kurbin
dell’Associazione
dell’Amicizia Albania-Italia.
• Pjeter Matusha, rapsodo
popolare
• Kol Beci, Segretario
Generale dell’Associazione
di Amicizia Albania - Italia
• Martin Deda, giornalista
e pubblicista, scrittore e
commentatore sportivo.
• Prena Beci Deda, cantante.
• Gela Duka, cantante
• Mark Gjonaj, maestro e
strumentista popolare.
• Josif Bardhi, uomo d’affari
• Leze Rrika, insegnante e
coreografa
• Kurt Lika, noto cantante di
Kurbin
• Bashkim Ajazi, poeta
• Tonin Prendi, fotografo
L’attività si è concluso con
fotografie per i partecipanti e un
aperitivo nelle sale del palazzo
della cultura dove i partecipanti
hanno liberamente comunicato e
condiviso i loro pensieri.
Kurbin, 30/04/2022
Revista MIQËSIA I  11
 DISA NGA ZHVILLIMET E SHOQATËS
KOMBËTARE TË MIQËSISË SHQIPËRI - ITALI
Me rënien e murit Berlinit dhe
ndryshimeve qè ndodhen ne ven-
din tonè, krahas tè tjerave erdhi
edhe hapja e Shqipërisë ndaj Eu-
ropès. Ne kètè kontekst u themel-
ua Shoqata Kombëtare e Miqë-
sisë dhe Bashkëpunimit Shqipëri
- Itali, si iniciativè për tè vendo-
sur ura Miqësie e Bashkëpunimi
me dy vendeve dhe dy popujve
tanë fqinjè. Ne këtë aspekt është
punuar për gjetjen dhe eviden-
timin e lidhjeve tè hershme, tè
aktiviteteve dhe veprimtarive dy
palèshe né histori. Me pas, është
punuar bazuar ne emigrantèt e
hershèm dhe tè rinj, si dhe né zona
ku ka patur një përqendrim me tè
madh tè Shqiptarève né Itali duke
zhvilluar kontakte me ta dhe duke
mësuar edhe shqetësimet e tyre
për nevojën e mbështetjes insti-
tucionale nga Shteti Shqiptar.
Shoqata u krijua për herè tè pare
né qytetin e Vlorës nga një grup
intelektualësh tè drejtuar nga z.
YLLI MALAJ. Kjo shoqaté funk-
sionoj né Vlorè nga viti 1990 deri
viti 1997. Për shkak té trazirave té
këtij viti për fajdetë u bënë revolta
sa u prishen gjitha institucionet e
12 I Revista MIQËSIA
shtetit Shqiptarè dhe tè Shoqatës
sonë, u shkatërrua gjithçka.
Né vitin 2001 me iniciativën e një
grupi nismëtar me né krye unë,
Nikoll LLESHI u bè transferimi
i Selisë Qendrore provizorisht né
Laç. U vazhdua me ngritjen e de-
gëve tè kësaj Shoqate né shumè
rrethe tè Shqipërisë dhe me pas
u mblodh Asambleja e Shoqatës
qè zgjodhi Strukturat drejtuese
té saj. U zgjodh Nikoll LLESHI
President nga Kurbini dhe katër
zv/Presidentë qè tè mbulonin
rrethet. U zgjodhën; ing. Mar-
tin GECAJ nga Durrësi, Prof.
Zef GJETA - Tirane, Zj. Vjollca
JAHAJ - Shkodër dhe z. Pjetèr
NDRECA-Tirane. Ndërsa per
Kryetar i Këshillit Drejtues u zg-
jodh z. Pashk META nga Kurbini
i cili ai zgjodhi vartësit e tij qè u
miratuan né Asamblenë e Shoqa-
tës. Takimet tona tè para ishin për
njohje me drejtuesit e Ambasa-
dës Italiane né Tirane, Shkodër
e Vlorë. Pritja nga Ambasadori
Shkëlqesia tij Mario BOVA ishte
me tè vërtetë mbresëlënëse duke
na inkurajuar për vazhdimin e
punëve ku do kishim mbështet-
jen tij. Ai na rekomandoi té mer-
rnim kontakte me konsujt né Ti-
ranë, Shkodër, Vlorë me porosi tè
Ambasadorit per cdo pengesè me
shrueni mua tha z. Mario BOVA.
Filluam me aktivitete tè larm-
ishme me koncerte tè bukura dhe
me KONKURSIN E POEZISE
ITALIANE. Né fillim né Pallatin
e Kulturës né Laç té Kurbinit ku
né skenè u aktivizuan mbi 40 va-
jza tè Gjimnazeve tè Kurbinit ku
morën çmime dhe vlershme me
certifikate tè këtij evenimenti.
Né këtë aktivitet u nderua me
MIRNJOHJE Shkëlqesia tij z.
Mario BOVA -AMBASADOR
I ITALISÈ NE SHQIPÈRI.
Konkursi drejtohej nga ish Sek.
Përgjithshëm z. Ligor STAFA dhe
profesor i Gjimnazit z. Bashkim
BALANI. Z. Bashkim u zgjodh
Kryetar i Jurisë vlerësimit ku né
këtë komision ishin përfaqësues
tè Konsullatës Italiane dhe tè
Ambasadës. Né fund tè takimit u
shtrua një koktej për tè gjithë ku
na nderonte Prof. Adriano CANI
nga Ambasada Italiane, dhe drekë
për tè ftuar tè veçantë.
Kjo praktikè e zhvillimit té
Konkursit tè poezisë italiane u
zhvillua me shumè sukses edhe
né disa Qarqe tè Shqipërisë. Kjo
kishte edhe një qèllim qè nxënësit
tè mësonin gjuhèn italiane dhe tè
njiheshin me poetèt e mëdhenj qè
ka Italia.
Me pas puna jonè u shtri né
takime me emigrantèt tanë né
Itali. Né fillim koordinatori jonè
nga Lezha qè drejtonte Shoqatën
e gjahtarève z. Mustafa CAFI na
realizojé takime me biznesmenin
Domenico BAROCI né Komunën
e Ternit ku zhvilluam takime me
emigrantèt tonè atje, ku intere-
si jonè ishte hapja e shkollave
Shqipe sidomos domosdoshmëri
për fëmijët shqiptarè.
Dhe me pas kemi zhvilluar akti-
vitete e takime miqësie e bash-
këpunimi me to. Një tjetër takim
me vlera ishte lidhja me Ko-
munën e Falconares né Rajonin
e Ankonës Itali. Këtë lidhje e or-
ganizoi ing. Sergej QAQI ku né
Shqipëri banonte né Elbasan, por
ai jetonte né Falconara Itali. Ky
bashkëpunim na mundësoi qè tè
bënim binjakëzimin e Komunës
Milotit me Kryetar Ing. Vlash
GEGA me tè cilin bè një financim
për ndriçimin e shëtitores Milo-
tit e shtrimi i shëtitores né bash-
këpunim me njeri tjetrin. Pati zh-
villime pozitive té marrëdhënieve
miqësore dhe institucionale me
Komunën e Milotit. Këshilli i
Komunës Milotit beri takime zyr-
tare me Këshillin e Komunës Fal-
conarès ku shkëmbyen
mendime provoja mes tyre. Këto
ura miqësie e bashkëpunimi janë
kurdoherë tè nevojshme. Po kësh-
tu veprimtaria jonè ku si qèllim
ishte ngritja Shkollave shqipe për
familjet e fëmijëve shqiptare atje
qè té mësojnë gjuhèn e nënës.
Takime artistike ne zhvilluam edhe
né Komunën né Fermo te Italisë,
ku né bashkëpunim me Shoqatën
“SKENDERBEG” u vendos bust
i heroit toné Kombëtar GJERGJ
KASTRIOTI me 25 Nëntor 2007
né Komunën e Fermos Itali. Kjo u
realizua nga dy vëllezërit prej Sk-
rapari qè drejtonin këtë Shoqatè né
atë kohè z. Granit e Nebi MUÇA
me stafin tonè drejtues vajtëm kur
u bè inaugurimin me një grup ar-
tistik atje.
Puna jonè është sipas statutit e
programit qé aktivitetet tona shtri-
hen edhe me shoqata té ndryshme
edhe né shtetet tjera ku punojnë
e jetojnë shqiptare tanë tè trojeve
Shqiptare.
Një bashkëpunim prej njëmbëdh-
jete vjetësh është bashkëpunimi
me Shoqatën e Shkrimtaréve dhe
Revista MIQËSIA I  13

Artistève Shqiptare “PAPA KLE-
MENTI XI - ALBANI” né Suedi
duke punuar né fushën e historisë
dhe kulturës me dy shtetève tona.
Puna e z. Hysen IBRAHIMIT
është me tè vërtetë mjaft e vlerë-
suar për përhapjen e vlerave tè
kulturës shqiptare né gjitha shtetet
ku ai ka bashkëpunimin e tij.
Me shumè vleré janë botimi i
njëmbëdhjetë librave “THESAR
KOMBETAR” qé pasqyrojnë
vlerat Shqiptare e traditat dhe za-
konet qè populli Shqiptar ka né
14 I Revista MIQËSIA
traditat e çdo krahine.
Ne i rekomanduam z. Hysen IBRA-
HIMIT edhe takimin me Akade-
minë e Shkencave me z. Skënder
GJINUSHI. Një takim shumè me
vleré mes tyre u zhvillua.
Çdo vit ne festojmë përvjetorin
e themelimit tè Shoqatës me in-
telektualë qè vijnë nga provoja
té rëndësishme né veprimtarinë
e tyre né punè dhe né jetè. Me
shumè vështirësi arrijmë tè bëjmë
aktivitete për shkak tè financimit
tè paktë. Intelektualèt qè drejtojnë
këtë Shoqatè nuk kanè fobi nga
partitë politike, përkundrazi i re-
spektojmë ato, por ne nuk na dre-
jtojnë ato, jemi vërtetë tè pavarur.
Kur ato tè financojnë ke detyrimin
ta respektosh por si tè bëjmë kur
turrèn vetëm me tè sjell pengesa
edhe se ligji i detyron ato, pra ligji
8788 neni 7 thotë i krijohen kushte
pune, pra zyra dhe financon edhe
projektet qè Shoqata paraqet. Ras-
ti i ishte i ish Kryetarit Bashkisë
Kurbinit qè na financoi Revistën
Miqësia, botimin e saj nga shtyp-
shkronja. Ne e kemi nderuar atë.
Po kështu Luigj Isufin, qé ishte
Kryetar Bashkisë Laçit e z. Vlash
Gega ish Kryetar i Komunës Mi-
lot na kanè ndihmuar. Ndërsa tani
i fton dhe as nuk te vijnë jo me tè
mbështesin né iniciativat tona qé
nuk kanè qènè tè pakta,
Një gjë mundet té thuhet se PER
NJÈ VOTE BÈHESH DEPUTET
DHE PERSERI PER NJÈ VOTE
BÈHESH KRYETAR BASHKIE.
Reflektoni qè t’u respektojmë.
Nga: Nikoll LLESHI
President i Shoqatës Kombëtare
tè Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri - Itali.
Revista MIQËSIA I  15
 ALCUNI DEGLI SVILUPPI
DELL’ASSOCIAZIONE NAZIONALE
DELL’AMICIZIA ALBANIA - ITALIA
Con la caduta del muro di Berlino
ei cambiamenti che sono avvenuti
nel nostro Paese, insieme ad altri,
è arrivata l’apertura dell’Albania
all’Europa. In questo contesto è
stata fondata l’Associazione Nazi-
onale di Amicizia e Cooperazione
Albania - Italia, come iniziativa
per stabilire ponti di Amicizia e
Cooperazione con i nostri due
paesi e popoli vicini. In questo as-
petto, si è lavorato per trovare ed
evidenziare le prime connessioni,
attività di entrambi nella storia.
Successivamente si è lavorato
sulla base di immigrati dall’inizio
fino ad oggi, nonché in aree dove
c’era una maggiore concentrazi-
one di albanesi in Italia, svilup-
pando contatti con loro e appren-
dendo le loro preoccupazioni sulla
necessità di supporto istituzionale
dallo Stato albanese.
L’associazione è stata istituita per
la prima volta nella città di Valona
da un gruppo di intellettuali guidati
dal sig. YLLI MALAJ. Questa as-
sociazione ha operato a Valona dal
1990 al 1997. In quell’anno a cau-
sa delle società truffatrici, ci sono
state rivolte che hanno distrutto
tutte le istituzioni dello stato alba-
nese e la nostra Associazione, tutto
è stato distrutto.Nel 2001, su iniz-
iativa di un gruppo guidato da me,
16 I Revista MIQËSIA
Nikoll LLESHI, la sede centrale è
stata temporaneamente trasferita a
Laç. È proseguito con l’istituzione
di filiali di questa Associazione
in molti distretti dell’Albania, e
poi è stata convocata l’Assemblea
dell’Associazione per eleggere le
sue strutture dirigenti.
È stato eletto Nikoll LLESHI Pres-
idente, di Kurbin, e quattro vice-
presidenti che coprono i distretti.
Sono stati eletti Ing. Martin GE-
CAJ di Durazzo, il prof. Zef
GJETA - Tirana, la Sig.ra Vjollca
JAHAJ - Scutari e sig. Pjeter
NDRECA - Tirana. In qualità di
Presidente del Consiglio Direttivo
è stato eletto il Sig. Pashk META
di Kurbin che ha scelto i suoi sub-
ordinati che sono stati approvati
dall’Assemblea dell’Associazione.
I nostri primi incontri sono stati
per conoscere i dirigenti dell’Am-
basciata d’Italia a Tirana, Scutari
e Valona. L’accoglienza dell’Am-
basciatore Sua Eccellenza Mario
BOVA è stata davvero impres-
sionante, incoraggiandoci a con-
tinuare il lavoro dove avremmo
avuto il suo sostegno. Egli ci ha
consigliato di metterci in contatto
con i consoli a Tirana, Scutari, Va-
lona per ordine dell’ambasciatore,
scrivetemi per qualsiasi ostacolo,
disse il sig. Mario BOVA. Abbi-
amo iniziato con varie attività con
bellissimi concerti e con il CON-
CORSO DI POESIA ITALIANA.
È iniziato al Palazzo della Cultu-
ra di Laç a Kurbin, dove oltre 40
ragazze dei Gymnasium di Kurbin
erano attive sul palco, dove hanno
ricevuto premi e valutazioni con
certificato di questo evento.
In tale attività è stato onorato con
RINGRAZIAMENTO Sua Eccel-
lenza il Sig. Mario BOVA - AM-
BASCIATORE D’ITALIA IN AL-
BANIA. Il concorso è stata guidato
dall’ex Segretario. Generale Sig.
Ligor STAFA e professore di gin-
nasio il sig. BASHKIM BALANI.
Il Sig. Bashkim è stato eletto Pres-
idente della Giuria di Valutazione
in cui erano presenti rappresentanti
del Consolato Italiano e dell’Am-
basciata. Al termine dell’incontro
è stato servito un cocktail per tutti
dove siamo stati onorati dal Prof.
ADRIANO CANI dell’Ambasciata
Italiana, e pranzo per ospiti speciali.
Questa pratica dello sviluppo del
concorso di poesia italiana ha avu-
to molto successo anche in alcuni
distretti dell’Albania. Questo ave-
va anche uno scopo per gli studenti
di imparare la lingua italiana e di
conoscere i grandi poeti italiani.
Poi il nostro lavoro è esteso agli in-
contri con i nostri emigrati in Italia.
All’inizio, il nostro coordinatore di
Lezha, che guidava l’Associazione
dei cacciatori, il sig. MUSTAFA
CAFI ha organizzato incontri con
l’imprenditore DOMENICO BA-
ROCI nel Comune di Terni dove
abbiamo tenuto incontri con i nos-
tri emigranti lì, e il nostro interesse
era l’apertura di scuole albanesi,
come una necessità per i bambini
albanesi.
E poi abbiamo svolto attività e in-
contri di amiciazia e collaborazione
con loro. Altro prezioso incontro
è stato il collegamento con il Co-
mune di Falconara nella Provincia
di Ancona, Italia. Questo collega-
mento è stato organizzato dall’ing.
Sergej QAQI dove in Albania vive
a Elbasan, residente a Falconara, in
Italia. Questa collaborazione ci ha
permesso di gemellare il Comune
di Milot con il Sindaco Ing. Vlash
GEGA con il quale è stato fatto un
finanziamento per l’illuminazione
della passeggiata di Milot e la pavi-
mentazione della passeggiata. Ci
sono stati positivi sviluppi nei rap-
porti amichevoli e istituzionali con
il Comune di Milot. Il Consiglio
del Comune di Milot ha tenuto in-
contri ufficiali con il Consiglio del
Comune di Falconara dove hanno
avuto uno scambio di opinioni.
Questi ponti di amicizia e di coop-
erazione sono sempre necessari.
Allo stesso modo la nostra attiv-
ità dove l’obiettivo era quello di
istituire scuole albanesi per le fa-
miglie dei bambini albanesi lì per
imparare la lingua materna.
Abbiamo inoltre organizzato incon-
tri artistici nel Comune di Fermo in
Italia, dove esiste una collaborazi-
one con l’Associazione “SKEND-
ERBEG”, è stato collocato il busto
del nostro eroe nazionale GJERGJ
KASTRIOTI il 25 novembre 2007
in Comune di Fermo, Italia. Ciò è
stato realizzato da due fratelli di Sk-
rapar che dirigevano questa Associ-
azione a quel tempo e il sig. Granit
e Nebi MUÇA con il nostro staff
dirigenziale abbiamo partecipato
all’inaugurazione con un gruppo
artistico là. Il nostro lavoro è sec-
ondo lo statuto del programma
che le nostre attività si estendono
anche con diverse associazioni in
altri paesi dove lavorano e vivono
gli albanesi da terre albanesi.
Una cooperazione per undici anni è
la collaborazione con l’Associazi-
one degli Scrittori e Artisti Albanesi
“PAPA KLEMENTI XI - ALBA-
NI” in Svezia lavorando nel cam-
po della storia e cultura tra i nostri
due paesi. Il lavoro del sig. Hysen
IBRAHIMI è davvero molto ap-
prezzato per la diffusione dei valori
della cultura albanese in tutti i paesi
dove ha la sua collaborazione.
Con molto valore è la pubblicazi-
one di undici libri “TESORO NA-
ZIONALE” che riflettono i valori
albanesi e tradizioni e costumi che
il popolo albanese ha in tradizioni
di ogni provincia.
Noi abbiamo consigliato al sig.
Hysen IBRAHIMI anche l’incon-
tro con l’Accademia delle Scienze
con il Sig. Skender GJINUSHI.
Tra loro ebbe luogo un incontro
molto prezioso.
Ogni anno si festeggia l’anniver-
sario della fondazione dell’Asso-
ciazione con gli intellettuali che
vengono da esperienze importanti
nelle loro attività nel lavoro e nella
vita. Riusciamo a svolgere attività
con grande difficoltà per colpa di
pochi finanziamenti. Gli intellet-
tuali che guidano questa associ-
azione non hanno fobia dei partiti
politici, al contrario, li rispettiamo,
ma non siamo diretti da loro, sia-
mo veramente indipendenti.
Quando loro ti finanziano, hai
l’obbligo di rispettarli, ma come
possiamo farlo quando solo met-
tono ostacoli anche se la legge li
obbliga, così la legge 8788 articolo
7 dice che devono essere create le
condizioni di lavoro, cioè l’uffici e
finanza anche per progetti che l’as-
sociazione presenta. È stato il caso
dell’ex sindaco di Kurbin che ha
finanziato la nostra Rivista Amici-
zia, la sua pubblicazione dalla casa
editrice. Noi abbiamo onorato lui.
Allo stesso modo, Luigj Isufi, che
era Sindaco del Municipio di Lac e
il sig. Vlash Gega, ex sindaco del
comune di Milot, ci hanno aiutato.
Mentre ora quando li inviti, non
vengono nemmeno all’incontro,
figuriamoci aiutarci con le nostre
attività e supportare le nostre ini-
ziative, che non sono state poche.
Si può dire che PER UN VOTO
DIVENTA DEPUTA-
TO E ANCORA PER
UN VOTO DIVEN-
TA SINDACO. Ri-
flettete, così noi pos-
siamo rispettarvi.
Da: Nikoll LLESHI
- Presidente dell’Asso-
ciazione Nazionale di
Amicizia e Cooperazi-
one Albania - Italia.
Revista MIQËSIA I  17
 URIME 50-VJETORIN E AKADEMISË
SË SHKENCAVE TË SHQIPËRISË VITI I
AKADEMIZMIT SHQIPTAR (1972-2022)
Nga Hysen Ibrahimi1
Tiranë, 15 korrik 2022
Ndodhemi në sallën që mban
emrin e kryetarit historik të
saj, shkencëtarit të njohur dhe
të nderuar, Prof. Aleks Budës.
Është nder kur e dimë se prirë
prej tij, një plejadë dijetarësh, një
plejadë nga më të shquarit që ka
pasur ndonjëherë Shqipëria, ku
bënin pjesë edhe Eqrem Çabej,
Petrit Radovicka, Mahir Domi,
Dhimitër Shuteriqi, Androkli
Kostallari, Peraq Pilika; që
hodhën themelet e shkencës
shqiptare, duke e ngritur atë në
nivele të krahasueshme me ato të
kohës, duke e vendosur madje në
krye, me një rol përcaktues për sa
1 Kryetar i Shoqatës së
Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarë
”Papa Klementi XI Albani”, Suedi;
Autor dhe bashkautor i 20 veprave le-
trare e publicistike; Jeton dhe vepron
në Suedi.
18 I Revista MIQËSIA
u takon shkencave albanologjike
dhe, këtë rrugë me sukses janë
duke e vazhduar akademikët
e Akademisë së Shkencave të
Shqipërisë, me në krye Akademik
Skënder Gjinushin, kryetar, mu
në 50-vjetorin e Akademisë së
Shkencave të Shqipërisë (1972-
2022).
Sot, kur Shoqata e Shkrimtarëve
dhe Artistëve Shqiptarë ”Papa
Klementi XI Albani” në Suedi,
po shkruan për pasqyrimin e
veprimtarisë shqiptare në Suedi
dhe më gjerë, të njëjtën kohë ka
për qëllim afirmimin e figurës
emblematike, Papa Klementi XI
Albani në trojet etnike shqiptare,
në Evropë dhe në botë, si një ndër
figurat më të shquara shqiptare,
por edhe ndërkombëtare për
kohën, që shumë pak është prekur
nga studiuesit tanë shqiptarë.
Këtë figurë të madhe kombëtare
dhe fetare më tepër e njohim nga
të huajt për historinë e tij, sesa
ne vetë, shqiptarët. Por, për ne,
Shoqatën e Shkrimtarëve dhe të
Artistëve Shqiptarë në Suedi,
Giovanni Francesco Albani i
emëruar si Papat në Vatikan Papa
Clemente XI Albani, me origjinë
nga Laçi i Kurbinit, është njëri
ndër kështjellarët, më qëndrestari,
i cili ka arritur parandalimin e
spastrimeve etnike nga preandoria
okupatore kriminale osmane dhe
deri te ruajtja e identitetit shqiptar
të bashkuar dhe ndihmoi për
mësimin e gjuhës shqipe nëpër
kishat tona shqiptare. E vërteta ke
një definicion, që thotë: ”Një ditë
do të dalë dhe do të triumfojë”.
Ndaj, figura e Papa Klementit
është duke triumfuar, por jo aq
sa ne dëshirojmë. Ne, populli
shqiptar jemi duke qëndruar në
njërën ndër shtyllat e çelikosura
kombëtare, që i ndërtoi vetë Papa
Klementi XI Albani.
Letërsia, kultura, arti e krijimtaria
janë në atë nivel të lartë, që
janë thelluar thellë në shpirtin e
shqiptarit e që nuk duhen përzier
në asnjë moment me programe,
çfarëdo qofshin ato. E para është që
bashkon tërë shqiptarinë dhe jemi
me një qëllim të përbashkët, duke
mbështetur njëri-tjetrin e aq më
shumë kur dalim unikë dhe shumë
krenarë para botës perëndimore.
Në shtetin skandinav të Suedisë,
me afër 3000 km largësi nga trojet
tona etnike shqiptare, që ka një
shtrirje po aq të gjatë, mbi 2000
km, 447 425 km², mbreti i parë i
shtetit të Suedisë është zgjedhur
Mbreti Gustav Vasa më 6 qershor
1523, një datë që tani është dita
kombëtare e Suedisë.
Kemi idenë që, për nder të
kësaj date, Shoqata jonë, në
bashkëpunim me Akademinë
e Shkencave të Shqipërisë, ta
mbajmë një Sesion Shkencor,
duke ftuar edhe Ambasadën
Suedeze, dhe nga ky sesion t’i
botojmë kumtesat në Thesarin
Kombëtar 13, duke e përkthyer
edhe në gjuhën suedeze dhe ta
shpërndajmë në tërë Suedinë.
Meqë Papa Klementi XI Albani ka

krijuar miqësi me mbretëreshën
Kristina para 300 vjetësh, ne kemi
për obligim ta vazhdojmë atë
miqësi me popullin mik suedez.
Pse e kemi këtë ide? Sepse
Suedia në Indeksin e Shoqatës
së Shkrimtarëve dhe Artistëve
Shqiptarë “Papa Klementi XI
Albani” është një nga kontribuesit
më të mëdhenj të Evropës dhe
Botës dhe njëra nga vendet e
pakta që përmbush objektivin e
saj në mbrojtjen e Lirive dhe të
Drejtave Njerëzore të të gjitha
nacionaliteteve, pa dallim e në
mesin e tyre, edhe të shqiptarëve.
Për këtë ne u jemi mirënjohës
përjetësisht. FALEMINDERIT
SUEDI! Shqiptarët në kohët e
hershme në mërgim – në tërë botën
– identifikoheshin me gjuhën,
plisin dhe flamurin e aty këtu, nga
rilindasit tanë, me ndonjë revistë
ose libër me poezi. Kurse sot,
në këtë kohë, përveç simboleve
tona kombëtare, identifikohemi
fuqishëm edhe me mijëra vepra,
libra të autorëve shqiptarë si në
Suedi, ashtu edhe në tërë botën.
Por, a duhet të jemi të kënaqur?
Jo! Ne duhet të punojmë edhe më
shumë, që të arrijmë standardet
evropiane dhe botërore në të gjitha
fushat e jetës, e edhe në fushën e
publicistikës dhe informatikës.
Ne, SHSHASHS-ja, themi lirisht
se Akademia e Shkencave të
Shqipërisë me të drejtë përdor
idenë duke u nisur nga kjo:
”Mërgata nuk duhet matur se çfarë
thotë, por çfarë bën, çfarë krijon”.
E ne, Shoqata e Shkrimtarëve
dhe Artistëve Shqiptarë ”Papa
Klementi XI Albani” në Suedi,
jemi në rrugë të mbarë. Për këtë
na kanë bindur personalitete
të larta të jetës shkencore e
publike, sikurse tani Akademia
e Shkencave e Shqipërisë, e
cila na nderoi duke organizuar
me këtë Tribunë, me rastin e
50-vjetorit të saj, ku përuron 11
vëllime të Thesarit Kombëtar
të Mërgatës Shqiptare në Suedi,
me 7170 faqe. Faleminderit
Akdemisë së Shkencave të
Shqipërisë, faleminderit kryetar
i Akademisë, Prof. dr. Skënder
Gjinushi, Akadamik Shaban
Sinani, Akadamik Gëzim Hoxha
dhe ju të tjerë. Ne, SHSHASHja
nisemi nga maksima: ”Nuk
dinë të shkruajnë ata që nuk
dinë të dëgjojnë dhe ta pranojnë
kritikën”. Ndaj, përveç të tjerash,
kemi ide dhe kemi ardhur edhe të
dëgjojmë dhe të marrim të gjitha
këshillat, pse jo edhe kritikat e
shëndosha e të duhura për t’i
kanalizuar interesat e përbashkëta
kombëtare shqiptare përmes
shkrimeve tona. Duke u nisur nga
kjo, ne kemi idenë dhe kërkojmë
nga Akademia e Shkencave të na
mbështetni në kërkesën tonë për
fillimin e themelimit të ”Institutit
për Mërgatën”, si në Shqipëri,
Kosovë, Maqedoni të Veriut,
Mal të Zi, Evropë dhe SHBA.
Ky Institut do të kryente punë të
çmuara në fushën e identifikimit
dhe pasqyrimit të ngjarjeve në
botën e mërgimtarëve shqiptarë
kudo që ndodhen, sidomos për
grumbullimin e veprave studimore
dhe letrare të krijuesve tanë dhe
atyre të huaj.
Të nderuar të pranishëm,
SHSHASHS-ja ndjek me
përkushtim të thellë rrugën e
rilindasve tanë që lanë amanetin
e tyre: ”Rruga e shqiptarëve të
bashkuar drejt perëndimit me
në krye Shtetet e Bashkuara të
Amerikës”. Duke u nisur nga kjo,
jemi tejet të kujdesshëm se çfarë
botojmë. Ne kemi dokumente
që i kemi botuar dhe kanë bazë
të mjaftueshme shkencore dhe
me interes për publikun dhe
veҫanërisht për historiografinë
shqiptare. Po ashtu, kemi
dokumente që do të botohen pas
gjysmë shekulli, disa prej tyre do
të botohen pas një shekulli, por
mos të harrojmë se kemi edhe ca
dokumente që nuk do të botohen
asnjëherë në jetë, sepse bien ndesh
Revista MIQËSIA I  19
me amanetin e rilindasve tanë, me plotësohen kushtet dhe kërkesat i fundit, me shpresë se tani e
interesat e çështjes kombëtare dhe e tyre për punë. Pse e themi tutje organizime të tilla nga
me vetë titullin e librit ”Thesar këtë? Sepse ne SHSHASHS-në, ju të ketë edhe në të ardhmen.
Kombëtar…”. afaristët shqiptarë që kanë arritur Urime 50-vjetorin e themelimit
Duke u nisur nga parimi se ajo çfarë suksese të konsiderueshme në të Akademisë së Shkencave të
jemi sot ne SHSHASHS-ja është Suedi dhe më gjerë, me ndihmën Shqipërisë!
falë asaj zgjedhjeje që e kemi bërë e tyre financiare po na mbajnë Zoti e bekoftë Akademinë e
dje si shoqëri, e cila, pa dyshim në frymën e përgjegjësisë, duke Shkencave të Shqipërisë dhe
do t’u hyjë në punë studiuesve për na plotësuar kushtet tona për Shoqatën e Shkrimtarëve dhe
studime të vlefshme shkencore, punë. Ata janë të shumtë. Një Artistëve Shqiptarë ”Papa
nga këto që ne kemi shkruar, si falënderim të madh për të gjithë Klementi XI Albani” në Suedi!
një brum i mjafteshëm shkencor. ata, pa përjashtim! Zoti i bekoftë miqtë tanë të
Ne mendojmë se historia duhet shteteve perëndimore me në
shkruar me paanshmëri dhe Zonja e zotërinj, krye Shtetet e Bashkuara të
duhet të jetë objektive, gjithmonë Ju falënderojmë të gjithë ju të cilët Amerikës! Zoti e bekoftë popullin
duke u mbështetur në fakte. keni përgatitur tema shkencore SHQIPTAR, kudo që ndodhet!
Njëmbëdhjetë kolumnet ”Thesar kushtuar përurimit
Kombëtar…”, janë tejet të të koleksionit prej
gjera, madje ka prej tyre edhe të 11 vëllimesh të
bazuara në shumë tema mbi baza tribunës ”Thesar
shkencore. Askush nuk mund të Kombëtar…”. Dhe
na pengojë për të arritur suksese, krejt në fund, po e
pa e penguar veten tonë së pari. përmbyll fjalën time
Ndaj e kemi mundësinë që sot, të me një falënderim
bashkuar, t’i shkruajmë të gjitha për Akademinë
ngjarjet që kanë ndodhur e janë e Shkencave të
duke ndodhur në Suedi e më gjerë. Shqipërisë, juve
Mendojmë se suksesi arrihet kryetar Akademik
vetëm atëherë kur pranojmë se Skënder Gjinushi dhe
nuk kemi punuar sa duhet. Kështu ju akademikë të tjerë,
që ne si SHSHASHS kemi punuar, për një organizim
por jo sa duhet, sepse duhet të shkëlqyer
punuar edhe më shumë. E bukura në përurimin e
e intelektualit është të veprojë koleksionit prej 11
me kohë, të mos bie në gjendje të vëllimesh të tribunës
ndikohet për të vepruar, se bëhet Thesar Kombëtar,
vonë. Pra, të veprojë me kohë, pa që është organ
u ndikuar për gjendjen e kohës për kryesor i Shoqatës
të vepruar. së Shkrimtarëve dhe
Sigurisht se për punë duhen Artistëve Shqiptarë
edhe kushte pune për të krijuar. ”Papa Klementi XI
Ne i ftojmë institucionet tona Albani” në Suedi.
shtetërore si të Shqipërisë e Urojmë, shpresojmë
të Dardanisë t’i mbajnë nën dhe jemi të bindur
frymën e përgjegjësisë të gjithë tanimë se ky është
krijuesit, studiuesit, shkencëtarët, organizimi i parë
atëherë dhe vetëm atëherë, kur u nga Ju, por jo edhe

20 I Revista MIQËSIA
 “KURBINI ASET KOMBËTAR”, NJË OAZ
VLERASH I PA VLERËSUAR NDËR SHEKUJ.
Pjesë nga Referati shkencor mba-
jtur në Kuvendin e 4-të të Ak-
ademisë Altërnative Shkencore
*RRËNJËT TONA* Tiranë me
2 Mars 2022 ,
Të nderuar Ekselentë!
Ne besojmë se ka ardhur koha
kur të gjithë shqiptarët duhet të
mos’harrojnë se:
*KURBINI ËSHTË NJË OAZ
VLERASH ETNOHISTORIKE
DHE NJË ASET KOMBËTAR*
, sepse Kurbini në historinë e Ar-
bërit i dha kombit të vët:
1. 1482 vite Qytetrim, nepërm-
jet banorëve të Dinastisë së
Kështjellës së Latios që në
shekullin e III-të para Krish-
tit, të cilët ndërtuan më vonë
mbas shembjes së Kalasë
së Latios nga Barbarët Sl-
lavo-Bullgarë,ata ndërtuan
qytetin e Divasve në vitin 540
në Lac.
2. Kurbini i dha kombit mbi 832
vite shtetformim nga sot, me
formimin e shtetit të parë të
Arbërit, të formuar nga kurbi-
nasi Progon Jonima në Divas
të Kurbinit më 1190.
3. Kurbini i dha kombit të vet
mbi 797 vite nga sot në vitin
2022 ,Gjuhë shqipe të shkru-
ar,në Kishën e Shën’mërisë
në Sebastie të Lacit,që nga
viti 1223, por e propoganduar
para vitit 1270 , e cila funk-
sionoi deri në vitin 1641, për
481 vite pa ndërprerë.
4. Të nderuar Ekselentë,
Shkencëtar e Studfiues,Zon-
ja e Zotëri pjesëmarrës nga
Shqipëria dhe Diaspora!
Më lejoni që në emër të kurbinasve
të falenderoj Stafin Akademik të
Akademisë Alternative *RRËN-
JËT TONA* për mundësinë që ju
dha kurbinasve të përfaqësohen
në rrangjet Akademike kombëtare
sot nepërmjet nesh, për të thënë
shkencërisht ato që nuk u thanë
për Kurbinin dhe kombin tonë
qindra vjet!
Është mirë të theksohet se Kurbini
për her të par, që nga viti 1703, që
u përfaqësua në Kuvendin e Ar-
bërit me Priftin kurbinas At Martin
Gjonimën, sot mbas 319 vitesh,
këtë vit Kurbini po përfaqësohet
në rrangjet Akademike në Tiranë,
në Kuvendin e IV-të të Akademisë
Alternative *RRËNJËT TONA*
nepërmjet nesh ,në serancën e
parë shkencore Akademike me
një Referat me titull: =*KURBI-
NI ASET KOMBËTAR VLER-
ASH*.
Në fakt Referati ka qenë i gjatë,
pothuaj se 20 minuta, por ne
do të mundohemi që të japim
këtu, vetëm disa grimcime vler-
ash Etnohistorike të pa thëna
ndër shekuj për Kurbinin dhe
mbarë Arbërin. Përveqse Re-
feratit të privilegjuar të gjatë,që
ishte planifikuar për neve nga
Stafi Akademik si askush tjetër,
në atë Kuvend diturakësh nga
Shqipëria dhe Diaspora ,ne aty
u paraqitëm:=Me një panair libri
shkencor për kurbinin; =Me një
Ekspozitë të gjitha Gravurave
të kostumeve për gra dhe për
burrat kurbinas, që nga mesjeta e
hershme.
Tema që unë paraqita atje në
këtë Kuvend, shtjellonte argu-
mentet ndërlidhëse Shkencore
e Historike , madje pse jo, edhe
Etnokulturore , Historike , Lin-
guistike dhe shtetformuese dhe
mosnjohjen e deritanishme nga
dijetarët tanë të një KUARTE-
TI shkencor ngjarjesh të rëndë-
sishme Regjionale e kombëtare,
në fushën e Linguistikës, Et-
nokulturës, Historisë dhe Shtet-
formimin e shqiptarëve nga kur-
binasit, gjatë rrjedhës së historisë
kombëtar, të cilat vlenë të për-
menden si:
1400 vite qytetrim të shiptarëve
që nga Dinastia qytetare e
kurbinasve në shekullin e tretë
p.e.s.e ndërtimin e më vonshëm
në vitin 540 të qytetit antik të
Divasve në Lac të Kurbinit nga
Dinastia e qytetit të Latios, i cili
Revista MIQËSIA I  21
daton që nga shekulli i tretë p.e.s.
832 vite shtetformim që me
formimin e shtetit të parë të
Arbërit në Divas të Sebasties më
1190 me Princin kurbinas Progon
Jonima në krye .
797 vite shkollë shqipe në Kishën
e Shën’mërisë në Sebastie të Lacit,
që më 1223, por që e deshmuar
më vonë më 20 prill të vitit 1270
në Kurbinin prehistorik,Regjion
ky që daton që në shekullin e 3
–të para Krishtit me qytetin e tij
të Latios, gjithashtu me një event
tjëtër si:,
311 vjetorin e themelimit të Kat-
edrës së par të Gjuhën Shqip, e
themeluar në Romën e qytetruar
me 20 Prill të vitit 1711nga Ak-
ademiku dhe Teologu kurbinas ,
Doktor,Akademik-Gjon Francesk
Laci-Albani ,i quajtur Papa Kle-
menti i XI-të ,.
Në këtë Refërat paraqitëm edhe
kontributin e kurbinasve për
formimin e Shtetit të parë të Ar-
bërit, të cilin e njohim të formuar
me 1190-me një jetëgjatësi deri më
1271 me në krye Princin kurbinas
Progon Gjonima, ku pasuesit e
tij e mbajtën në këmbë këtë shtet
për 81 vite. Ne sollëm fakte shter-
ruese për një event të rëndësishëm
për zhvillimet shkencore të lin-
guistikës shqiptare ndër shekuj
dhe hapja e Katedrës së parë të
Gjuhës shqipe nga kurbinasit
në Romën e qytetruar që më 20
prill të vitit 1711 nga kurbinasi,-
Doktor,Akademik-Gjon Fran-
cesk Laci-Albani Papa Klementi
i XI-të. Argumentuam gjithashtu,
historikisht shtëtformimin e Ar-
bërit në Kurbin , sepse të gjithë
diturakët e dinë se qytetrimi nuk
ka lindur në shkretëtirë , ashtu si-
kundër pretëndojnë skeptikët,për
shtetin e Arbërit, por në mjedise
të kulturuara dhe të shkolluara në
historinë kombëtare të kulturave
të ndryshme, e pikërisht shtet-
formimi i shqiptarëve erdhi si
rezultat i zhvillimit të një Dinas-
tie qytetare në Latio të Lacit, që
në shekullin e tretë para Krishtit.
’*1*
22 I Revista MIQËSIA
*1*=SHIH:Pierre Cabanes
Në atë kongres Diturakësh, unë
argumentova shkencërisht e his-
torikisht ,se Kurbini duke qenë
pjesë ekzistente sa vetë toka e këtij
kombi, e kësaj treve gjeografike
në shqipërinë e mesme ,por fat-
keqësisht në këto vite pseu-
dodemokratike, Partiokracia e
spostoi juridikisht Kurbinin në
Shqipërinë e Veriut, duke harru-
ar këta Partiokratë, se Kurbini
përveqse gjërave të përbashkëta
kobëtarisht ,nuk ka asgjë Etno-
histotike , Linguistike, Qytetruese
e Shtetformuese me Shqipërinë
e Veriut, sepse ajo ka qënë pjesë
gjeografike dhe qytetruese e
shqipërisë së mesme,që në zanafil-
len tokësore të njerëzimit në këtë
vend të bekuar, të cilën Natyura
Zot e ka ndarë prej shekujsh atë
nga shqipëria e Veriut me Lumin
Mat. Kurbini ndër shekuj, prej mi-
jëra vitesh ka pasur Etnokulturën
, Etnohistorinë ,Linguistikën dhe
Qytetrimin e vet, që në shekul-
lin e tretë para Krishtit, e për këtë
arësyeje ,Kurbini ndër shekuj i ka
dhënë kombit, Arsimim dhe figu-
ra të mëdha të përbotëshme,madje
pse jo ,edhe shtetformimin , i cili
u pasua prej më së 832 vite shtet
, duke filluar nga shtetformimi i
Arbërit më 1190 nga Kurbinasit e
deri në ditët e sotëshme më 2022,
me ndërprerjet e veta historike
nga pushtimet e ndryshme që ka
pësuar ky vënd e ky popull kaq
i lashtë e qëndrestar. atmirësisht
Kurbini i dha kombit të vet të parin
shkencëtar dhe akademik shqiptar
Doktor.Akademik Gjon Francesk
Lacin që _në moshën 19 vjecare
me 1668, i cili mbrojti dhe fitoi ti-
tullin Doktor shkencash Juridike,
duke u berë Shkencëtari dhe Ak-
ademiku i par shqiptar në Romën
e asokohëshme.. Fatkeqësisht,
për të gjitha këto madhështi kom-
bëtare që ka Regjioni i Kurbinit,
deri tani nuk është thënë nga di-
jetarët tanë kombëtar, se përse i
janë humbur kombit tonë dëri tani
mbi 752 vite vjetërsi të Gjuhësisë
e Qytetrimit kombëtar Arbëror të
kurbinasve e mbar kombit, që bu-
rojnë që nga shekulli i tretë para
Krishtit, atëhere kur në Rëgjionin
tim nuk ekzistonte as qyteti i Kru-
jës, i cili për më së 700 vitë, që
nga pushtimi turk e deri me ardh-
jen e Demokracisë, edhe Kruja e
mbajti Kurbinin pa Autonomi Lo-
kale, që prej asaj kohe kur ndosh-
ta nuk kan ekzistuar shumë qytete
të Shqipërisë së sotëshme?!.
Mjafton të përmendim një fakt të
hidhur e poshtërues ndaj kurbin-
asve, se për shkak të varësisë së
padrejtë të Kurbinit nga Kruja ,
ata poserdojnë, si pronë në var-
rezat e tyre, edhe sot që po flasim
mbi 100 varre të deshmorëve e
heronjëve kurbinas, ndër vite e
shekuj e Partiokracia në pushtetin
qëndror e vendor, edhe gjatë
këtyre viteve postsocialiste, ende
nuk i ka dhënë të drejtë kurbin-
asve që të marrin të vdekurit e tyre
dhe ti vendosin në teritorin e vet
kurbinas! Sinqerisht nuk mund që
ta kuptoj se si këta drejtues shte-
ti mundohen gjoja të bashkojnë
mendjet dhe deshirat e njerëzve
të gjallë pa bashkuar shpirtrat
e vdekur, të Heronjëve e Desh-
morëve të këtij kombi!.....Akoma
më keq kane vepruar Partiokratët
e sotshëm me poshtërimin e kur-
binasve, kur padrerjtësisht e kanë
kaluar Kurbinin në varësi të Le-
zhës, kur Kurbini, gjeografikisht
bën pjesë në shqipërinë e mesme
, në hartën Gjeografike mes Lu-
mit Mat dhe atij Shkumbin, dhe jo
në atë të veriut. Por ja që vjen një
ditë, e historia flet me gojën e vet,
të një provincieri të nënvleftësuar
e nepërkëmbur për dekada të tëra,
nga Partiokracitë e ndryshme ndër
vite,ku përveqse Hajnisë, ata nuk
kanë pasur asgjë kombëtare në
shpirtin e tyre, por ata, nepërmjet
instrumentit të rrezikshëm kultur-
isht, të Heshtjes, si dhe të Kame-
lionizmit politik shqiptar që janë
Varrëmihësit e Meritokracisë,
Inteligjencës dhe Humanizmit
njerëzor, të atyre njerëzve që sosin
tërë jetën e pasurinë e tyre për
At’dhetari, në këtë shqipërinë tonë
të Artë, duke hargjuar terë kohën
dhe pasurinë e vet, për të nxjerrë
në pah vlerat kombëtare të Racës
së ARTË shqiptare, si kundër jemi
edhe ne, pjesë e kësaj pleiade të
ndëshkuarish e të mosvlerësuar-
ish. E kundërta ka ndodhur ndër
vite e shekuj, ndërsa shumkush
tjetër nga Partiokracia kombëtare
dhe Regjionale, që sot e mendojnë
gabimisht vehten si më të diturit e
botës, këta Kamelionë kombëtar-
isht të rrezikshëm, shkrijnë dhe
shesin vlerat e Racës së vet për ti
zhvatur kësaj shqipërie, shumcka
nga pasuria e saj universale e
lënë prej etërve tanë prej mijëra
vitesh, si trashigim kombëtar!.
E di se dikush mund të thotë që
ky denoncim është i rrezikshëm
individualisht, por fakti është se
ne jemi mësuar për ti berë ball
me guxim, padrejtësisë shoqër-
isht të rrezikëshme. Jam i lum-
tur sot që mu dha mundësia që
sot unë para jush të paraqes në
këtë referat madhështinë e mo-
huar të vlerave kombëtare të *
KURBINIT SHQIPËRIA IME *
ashtu si e mendoj unë në shpir-
tin tim. Pikërisht në këtë ditë të
shënjtë për mua, unë do ta vazh-
doj referatin tim , atje në atë pikë
dhembjeje shpirtërore për mosv-
lerësimin kombëtarisht të njerës
nga pasuritë e rralla kombëtare,
pa të cilën ne të gjithë bashkër-
isht nuk mund të quhemi komb,
e pikërisht me 752-vitet e ekzis-
tencës së gjuhës shqipe të shkruar
në Kurbin,për tju deklaruar me
përgjegjësi arkivore e shkencore
të gjithë Skeptikëve, se ne ,duke
udhëtuar me syrin e mendjes, mi-
jëra kilometra dhe duke shfletu-
ar fizikisht dokumentet arkivore
në Vatikan e në shtete të tjera
të Botës si në Stamboll, Vjenë,
Beograd, Zagreb , Athinë,Aus-
tro-Hungarinë,etj. kemi mundur
që të shikojmë me kënaqësinë e
shpirtit ,shenimë të kronistëve
e Albanologëve të ndryshëm të
ardhur nga thellësia e shekujve,
për Etnohistorinë, Etnokulturën,
Linguistikën dhe Shtetformimin
e Arbërit në Kurbin, këtij ven-
di të lashtë sa vetë toka, madje
shumcka mbi vjetërsinë e shkollës
shqipe të vitit 1223 , në kishën e
Shën’mërisë në Sebastie të Lacit
në Kurbin, për ekzistencën e së
cilës, ne do të japim argumente
shkencore shterruese, për tju
thënë skptikëve kurbinas kom-
bëtarn e atyre ndërkombëtar se:
Shkrimi i shqipes për herë të
parë është në Sebastie të Lac-
it në Kurbin dhe askund tjëtër
në Shqipëri. Është interesante
të shikojsh, se studiues të rang-
jeve botërore mbi Albanologjinë
dhe Linguistikën e hershme të
shqiptarëve, kanë argumentuar
shkencërisht prej kohësh se:
*Gjuha shqipë është shkruar që
para shekullit XIII-të në kohën
e Shtetit të parë të Arbërit, më
1190”. dhe që njihet deri në pjesën
e dytë të shekullit XIII me 1270.*
Fatkeqësisht, vetë ne shqiptarët,
deri tani jo se nuk i kemi njohur
këto fakte, por se studiuesit tanë
nuk kanë dashur ta pranojmë
këtë madhështi që ka kombi ynë
nepërmjet Kurbinit, për të cilën
ne do të japim fakte të pa kundër-
shtueshme *2*
*2* SHIH: Edit Durhan *Studime
Albanologjike shekulli XIII …..
Është shumë interesante të
shikohet në ato shenime arkivore,
në të cilat shpjegohet, se asokohe
gjatë viteve 527-567 ,Qytëti i Di-
vasve në Lac të Kurbinit në atë
periudhë të hershmë ka pasur
një zhvillim shumë të madh
Kulturorë, Tregtar dhe Ekonomik
me Venedikun, i cili mendojmë
se e ka zanafillën e tij të zhvillimit
e qytetrimit, që në periudhën e
Perandorëve Bizantinë, Anastas
dhe Justiniani i parë më 527-
567, të cilët, në atë periudhë
patën marrë një seri masash
fortifikuese në Shqipëri për të
mbrojtur Perandorinë e tyre nga
sulmet Barbare –Sllavo-Bull-
gare, edhe kundrejt shqiptarëve .
Këta sundimtarë dhanë edhe një
kontribut të jashtëzakonshëm në
Ripërtëritjen e qytetit të Ri të Div-
asve më 527-567=*4*
*4*SHIH. A.Q. Romë.Arkitektu-
ra shqiptare e mesjetës ……
Duke shfletuar shënimet historike
Albanologjike në arkivin qëndror
të Vatikanit, ne do të shikojmë se
Arqipëkvi i Tivarit, një peshkop
Frëng, i quajtur Gullielmus Adae
, i njohur përgjithësisht me emrin
Brocardus Monacus, më 1332 do
të shkruantë në veprën e tij për
gjuhën shqipe se:
* Shqiptarët kanë një gjuhë krejt
tjetër dhe të ndryshme nga Lati-
nishtja, me gjithë se, ata kanë al-
fabetin Latin.*4*
Revista MIQËSIA I  23
*5*SHIHl: *Gullielmus Adae,Di-
rektorium and Passagium …….
Albanalogia Edit Durhan , në
studimin e saj të thelluar të mëv-
onshëm,shkon akoma më tutje
kur komenton Adaen ,duke na
shpjeguar shkencërisht edhe situ-
ata të reja për gjuhën shqipe dhe
shtetformimin e shqiptarëve nga
kurbinasit se:
* Letërsia dhe Gjuha shqipe, ka
filluar të shkruhet që në shekullin
e XIII në kohën e shtetit të parë
të Arbërit, i formuar në Kurbin
me 1190 , me në krye Progon
Jonimën, ndoshta dhe më heret, (
thekson ajo) sepse në të shkruarit
shqip në Sebastien e asokohshme
është gjetur edhe origjinali i ve-
prës letrare Meshari, e shkruar
nga Gjon Buzuku
Ne duke ndjekur hap mbas hapi
zhvillimin e gjuhës dhe letërsisë në
Kurbin ndër vite e shekuj, madje
për gjetjen e MESHARIT të Gjon
Buzukut në Sebastie, fatmirësish
në arkivin e Vatikanit kemi gjetur
një shenim interesant , i cili përligj
të gjitha difinicionet që ka dhënë
studiuesja dhe albanologia me
famë botërore për Albanologjinë
shqiptare Edit Durhan, e cila
thekson se:“Kopja e vetme origi-
nal e Mesharit të Gjon Buzukur,
mendohet të jetë shkruar dhë të
këtë dalë nga Laci i Sebasties në
Kurbin të Shqipërisë, nga Kisha e
Shenmerisë që gjendej atje”.*6/1*
*6/1*SHIH:Marin Bici Relacion i
vitit 1610, ….
Duke vazhduar më poshtë, në
këtë dokument historik të rrallë,d-
he shumë të rëndësishëm për
shqipërinë dhe shqiptarët, Alban-
ologia Edit Durhan shpjegon se
:* Kurbini në rrjedhën e sheku-
jve, nepërmjet qytetrimit të La-
tios e më vonë atë të Divasve në
Sebastie të Laçit, i dha kombit,
Korithenjë të mëdhenjë në fusha
të ndryshme të Artit, Kulturës,
Gjuhësisë , Foklorit, Filozofisë,
dhe Teologjisë së Krishterë, duke
e kthyer kurbinin në një qëndër
arsimore dhe Etnokulturore të
Arbërit*. Ne, argumentojmë
24 I Revista MIQËSIA
kështu shterrueshëm, sepse duke
shfletuar arkivat, na del se në
Kurbin që në fillim të shekullit
të parë, ku sapo verbalisht nepër
botë kishte filluar Doktrina e
Krishterë, do të shfaqej në pop-
ullin e Arbërit, e pikërisht, në
shqipërinë e mesme dhe në Lac të
Kurbinit aty rreth viteve 50 -60 do
të krijoheshin rreth 60 familjë të
Krishtëra në shqipërinë e mesme,
ku 10 prej tyre ishin në Kurbin,
nga ish banorët e Latios, tashma
të vendosur në Divas. Pikërisht
në Kurbin, banorët asokohe kishin
fenë e vjetër të tyre Paganizmin e
vjetruar. Këto familje të konvertu-
ar në fenë e Re të Krishterë, ata
krijuan njëfar qytetrimi modern
për kohën. Mendojmë se kishte
ndodhur, që fillimisht kjo Dok-
trinë e Krishterë, do të hynte në
Kurbin, nepërmjet mendëtarëve të
shkolluar në shkollën e Kurbinit
nga meshtarët e krishterë të sapo
hyrë në këtë vend të qytetruar që
heret.Por kjo kishte ndodhur edhe
për shkak të shum kurbinasve të
shkolluar asokohë në Vatikan si
klerikë, si një doktrinë që kishte
lindur nga filozofët e kohës, si
nevojë për të shpëtuar njerëzimin
nga Regjimi POLITEIS. Tani
dukej se Bota e civilizimit
njerëzore nepërmjet Filozofisë
së Krishterë, të sapolindur në
Kurbin, do të përplasej për jetë
a vdekje me Botën e Politeizmit
moral, më Paganizmin në thelb.
Ishte përkrahur kjo doktrinë nga
Dinastia dhe njerëzit shpirtëmëd-
henjë kurbinas, sepse ishin të
bindur, se Krishtërimi synon-
te të rrënjoste mes njerëzish:
DASHURINË, BASHKË-
JETESËN dhe HARMONINË
njerëzore.*7*
*7*SHUH: Gjeografia shqiptare.
Vëllimi i III……
Është shumë interesante, madje
jashtëzakonisht dhe i vlefshëm
kombëtarisht të studiohet nga di-
jetarët tanë shkecor të Albanolog-
jisë dhe Linguistikës kombëtare,
në Arkivin Qëndror të Vatikanit,
një relacion i një murgu anonim,
që kishte shërbyer osokohe gjatë
vitit 1270 në kishën e Shën’mërisë
në Sebastie të Kurbinit, i cili na
ka lënë një ARTEFAKT Linguis-
tik të rrallë kombëtar, e ndërkom-
bëtarisht të jashtëzakonshëm e
vlerësueshëm për shqipërinë dhe
shqiptarët, në të cilin ai verteton
shkencërisht e historikisht se: =
*Në kishën e Shën’mërisë në Se-
bastie të Lacit në Kurbin gjatë
gjithë periudhës së më hershme,
para vitit 1270 e deri në vitin
1641 ka fumksionuar mësonjëtor-
ja e gjuhës shqipe për fëmijët e
dinastisë kurbinas, e cila nxirrte
seminaristë për ti mësuar pop-
ullit të shkruarit e shqipes. Kjo
mësonjëtore ju mësonte fëmijëve
shkrim, Këndim, Arithmetike dhe
Astronomi*8*
*8*SHIH: Vatikan. Relacione
kishtare të vitit 1641. ……
Fakti është se Referati ynë krijoi
Ilaritet dhe duartrokitje tre herë
në sallë nga të gjithë shkencëtarët,
studiuesit dhe delegatët e këtij
kongresi, vetëm për faktin e
saktësisë shkencore të Referatit,
i cili solli për herë të parë për
Albanologjinë shqiptare, fak-
te të reja historike për Gjuhën
Shqipe, për Asetet kombëtare kur-
binase e mbarë shqipërinë. Nga
të gjithë shkencëtarët dhe studi-
uesit ky referat u cilësua nga më
të mirët shkencërisht, me burime
arkivore të sakta dhe të pa klo-
nuara, duke sjellë fakte të reja të
pa kondestueshme shkencërisht,
cka bëri të mundur që Akademia
Shkencore Alternative *RRËN-
JËT TONA * të na akordonte tro-
feun më të lartë kombëtar, titullin
* MJESHTËR I MADH I AL-
BANOLOGJISË SHKENCORE
* Me këtë Referat shkencor ne
besojmë se i sollëm Kurbinit la-
vdinë e vet Historike, cka do ta
pasurojmë edhe me botimin tonë
së shpejti të Vëllimit të dytë En-
ciklopedik për Kurbinin me titull:
VISARE NGA KURBINI=5 stu-
dim Albanologjik ky prej më se
400 faqesh.
 PËRKUJTOHET 120 VJETORI I LINDJES SË
ARTISTIT TE PARË LIRIK SHQIPTAR
MIHAL CIKO (1902 - 1986)
Anëtar Nderi i Shoqatës Kombëtare të Miqësisë & Bashkëpunimit Shqipëri - Itali (Pas Vdekjes)

Këngët korçare, Kori i Burrave

të Gjakovës dhe Mihal Ciko
Nga Dr. Behar Arllati
Gazeta Nacional 6 Shtator, 2022
Kremtimi i Ditës-Festës së
Flamurit, 28 Nëntorit në Gjakovë,
ishte mjaft i veçantë. Mezi pritej
të vinte kjo Festë, më e madhja
e shqiptarëve. Për këtë shkak,
shumica e familjeve gjakovare,
për Festën e Flamurit, kishin një
‘ritual’ pothuaj të njëjtë, mbase
më të veçantë të përgatitjes për
kremtimin sa më solemn të 28
Nëntorit. Kjo gjë ndodhte për çdo
vit dhe në këtë ritual përfshiheshin:
1. Përgatitja e drekës tepër
solemne të festës,
2. Veshja solemne e gjithë
anëtarëve të familjes
3. (Paradite) Përgatitja për ta
pritur, me kasetë në manjetofon (“Sa të rrojë gjithësia”),
ndjekur në TVSH koncertin 30
që, sapo të emetohej ndonjë Parashqevi Qiriazit (“Alfabeti
minutësh të Korit “Lira” me këngë
këngë e “Lirës”, të aktivizohej shqip”), Thanas Floqit (“O trima
patriotike si dhe filmin “Nëntori i
regjistrimi në shirit kasete. luftëtarë”), Spiro Garos (“Që
dytë”-Dreka, (Në mbrëmje) Darka
Në fillimvitet ’80-ta dolën Video më një të kulloxhekut”-Kënga e
me shoqëri shoqëruar me këngë,
Recorderët dhe tashmë, nga audio shoqërisë “Dëshira” në Sofje),
instrumente, pije, gëzim e hare.
Kasetat u kalua në Video Kaseta Hil Mosit, Sakolit (“Hymni i
Më 29 Nëntor flihej gjumë dhe
ku nisën regjistrimet e Korit Bandës së Lirisë”), Andon Zako
bëhej pushim total pas Festës së
drejtpërdrejt nga Televizioni. Çajupit (“Ku kemi lerë”), Mihal
gjatë dhe të bukur të 28 Nëntorit.
Tashmë Niko Ilo, Tole Adhami e të Gramenos (“Për mëmëdhenë”,
Pika e parë bëhej me kujdes, në
tjerë nga ky Kor i famshëm, ishin “Uratë për liri”, “Muaj’ i Majit”),
mëngjes e hershëm të 28 Nëntorit.
bërë të njohur për gjakovarët poaq Thoma Avramit që, në botimin
Mezi prisnim që të shfaqej në
sa këngëtarët e tjerë të njohur, si: e Spiro Ilos më 1 Mars të vitit
TVSH Grupi Karakteristik i
Tefta Tashko-Koço, Marije Kraja, 1919 në New York, nënshkruhej
Pleqve të Korçës “Lira”, e të
Kristaq Antoniu, Jorgji Filçe- Thoma Abrami (“Dëshërim
fillonte koncerti i tyre me këngët
Truja etj. Kjo bëri që në shumë i Mëmëdheut”, “Syçkat e
e bukura korçare. Qysh në
shtëpi, në gazmende të ndryshme, kalterta”), Kolë Rodhes (“Nën
fillimvitet ’70-ta, shumë familje
njiheshin dhe këndoheshin këngë hien t’hënës rrinje”), Murad
tashmë kishin të regjistruara në
të Loni Llogorit (“Dashuria Toptanit (“Prendvera-Çilni lule
Kaseta Manjetofoni pothuajse
është djallush”, “Çelu, çelu”, se erdh prëndvera”), Ali Asllanit-
të gjitha këngët korçare të këtij
“Drenovarja”, “Vemë, ah vemë”). Vlonjati (“Jam vlonjat”), Mihal
Grupi. Regjistrimet bëheshin
Spiridon Tase Ilos (“E bukur Cikos (“Një zë popullit”,
nga Radio Tirana që, për hir të
era”, “Të gjithë ne o djema”, “Sa “Shpatari Skendërbe”), Ramiz
realitetit, nuk i transmetonte
bukur rronimë”), Kol Tromarës Harxhit (“Marsh ushtriak-Dha
shpesh këto këngë ndaj, duheshe

Revista MIQËSIA I  25

betim kjo ushtëri”) dhe shumë
këngë të ngjashme patriotike
popullore që s’u njihej autori
ndaj cilësoheshin si “e popullit”.
Natyrisht, tek këto këngë, teksti
nuk njihej i tëri por pjesërisht apo
dhe me më pak strofa e pos kësaj,
s’ishte aspak e lehtë t’u njihje
melodinë dhe tekstin kaq shumë
këngëve korçare e t’i këndoje ato.
II
Kur në vitin 1965 qe formuar Kori
i Burrave të qytetit të Gjakovës
nga profesori e kompozitori i
njohur gjakovar, Akademik Rauf
Dhomi, pakkush e kishte menduar
se do të jetë kaq jetëgjatë. Edhe
më pak nga ta, do ta kishin
menduar se pikërisht ky Kor do të
interpretonte këngë nga të gjitha
trevat shqiptare. Kori kishte disa
faza të veprimit të tij. Në fillim
u konceptua si Oktet. Shumë
pak vite më vonë, u bë Double
Oktet dhe pak muaj më pas, Kor
i Burrave. Si i vetmi i këtij lloji
në gjithë hapësirën shqiptare,
ndikuar nga situate aspak e
mirë politike në Kosovë, Kori
funksionoi me disa ndërprerje.
“Rifillimin” e fundit e kishte në
vitet 1989-1990. Nga atëherë
e deri më sot, ky Kor ka bërë
disa qindra paraqitje koncertale
gjithandej nga ka shqiptarë.
Poashtu janë të panumërta qytetet,
fshatrat e vendbanimet shqiptare
që ky Kor u ka dhënë kënaqësinë
e madhe të të dëgjuarit të këngëve
korçare, gjakovare, dibrane,
26 I Revista MIQËSIA
tiranase, elbasanase, vlonjate,
përmetare etj. të interpretuara
në Kor, të stilizuara nga Prof.
Rauf Dhomi në katër zëra:
Tenor I dhe II, Bariton dhe Bas.
Veçohet Koncerti për nder të 28
Nëntorit 1990 në Kishën e Shën
Ndout në Prishtinë ku, për herë
të parë në Kosovën e pas L II
B, u intonua Himni Kombëtar.
Këngët që janë interpretuar më
së shpeshti janë kënga e Ila
Muçit “Lamtumirë” që mban
rekordin pasi, meqë në Kosovë
kishte të bënte me shumë raste të
rivarrosjeve të trupave të gjetur
pas luftës së vitit 1999 gjithandej
në Kosovë e Serbi, Profesori
Rauf Dhomi e kishte përshtatur
si këngë lamtumirëse që i bëhej
atij apo atyre që rivarroseshin apo
dhe varroseshin siç kishte poashtu
shumë raste duke nisur nga ish-
presidenti Rugova, Anton Çetta,
Zekeria Cana e shumë intelektualë
të tjerë. Pastaj vinin Himni i
Flamurit, “Shpatari Skenderbe”
dhe “Një zë popullit” të Mihal
Cikos dhe “Dragojtë e Shqipërisë”.
Kori kishte një sukses të
jashtëzakonshëm, aq sa, në
periudhën e viteve ’90-të,
koncertet e Korit ndërpriteshin nga
policia serbe. Maltretimet fizike
e psikike të anëtarëve të Korit
ishin pothuajse të zakonshme. Në
udhëtimet thuaja të përditshme,
policia e kuptonte sapo t’na
shinin veshjen uniforme. Shpesh,
sapo kuptonin se do ndalohesim
nga policia serbe, ndalonim
dhe fshihnim partet e tekstet e
këngëve në ndonjë shkurre në
rrugë në mënyrë që ata të mos
kishin arsye për të na torturuar
dhe humbur kohë. Një nga arsyet
përse ky Kor nga Gjakova ishte
kaq i suksesshëm është dhe
qëndrimi dhe interpretimi besnik
i këngëve pavarësisht që ishin
korçare etj. dhe se Korça ishte
larg gjeografikisht nga qyteti
i Gjakovës. Kjo gjë u vërtetua
në Koncertin e muajit Prill të
vitit 1993 kur Kori i Burrave të
Gjakovës këndoi para koristëve
të Grupit “Lira” në Korçë, në
Teatrin Andon Zako Çajupi
dhe ku, të pranishmit ngelën të
habitur me saktësinë që këndoi
ky Kor, madje A Capella-
pa shoqërim instrumental siç
ndodhte me Korin “Lira”.
Në anën tjetër, sikurse Kol
Tromara, Ramiz Harxhi, Spiro
Garo, Kolë Rodhe, Spiridon
Tase Ilo, Loni Llogori, Ila Muçi
etj., edhe Mihal Ciko si krijues
këngësh dhe këngëtar operistik
njihej fare pak pasi emri i tij
nuk kishte arritur të depërtonte
në çdo shtëpi. Atë e njihnin
vetëm qarqet muzikore që kishin
studiuar muzikë, por jo qytetarët
e gjakovës në përgjithësi. Dihej
se Cikos ishte regjistruar në
vitin 1921 në Konservatorin e
“Giuseppe Verdi” të Milanos pas
një të drejte studimi të fituar nga
qeveria shqiptare e asaj kohe. Në
bazë të literaturës që kishim për
Aleksandër Moisiun, dinim se
ishte pikërisht ndihma e aktorit me
famë botërore, që kishte ndikuar e
ndihmuar në regjistrimin e tij në
Milano, ku, pas diplomimit në
vitin 1926, ai qëndroi edhe për
shumë kohë në Itali, së pari për të
Magjistruar në vitin 1928, e pastaj,
krahas punës si pedagog i Kantos
që nisi të bënte në Konservatorin
“Klaudio Monteverdi”-Bolzano,
ai interpretoi me sukses si solist
i operas në disa prej skenave dhe
teatrove më në zë të qyteteve
italiane të asaj kohe, por edhe
për të shkuar herë pas here në
Rumani si solist në koncerte të
ndryshme pranë Operas të Klujit.
Madje, konsiderohej si sukses
tejet të madh qëndrimi gati 20
vjeçar i Mihal cikos në Itali. Kjo,
për arsyen e thjeshtë se jo çdo
muzikant, këngëtar lirik, pedagog
a kompozitor mundet t’i bëjë vend
vetes në shtetin djep të muzikës.
Pothuajse të gjitha këngët e tija,
“Shpatari Skenderbe”, “Një zë
popullit”, “Shi ku ndrit”, “Himn’ i
natës”, Mihal Ciko i ka shkruar në
moshë të re, mbase gjatë studimeve
të tija në Konservatorin Giuseppe
Verdi apo edhe më përpara gjatë
qëndrimit të tij në Bukuresht të
Rumanisë, që pa shkuar në Itali.
Kjo vërtetohet dhe nga botimi i
tyre në përmbledhjen me këngë të
Nazif O. Mamaqit me titull “Tufë
lulesh” në shtypshkronjën Tirana,
në vitin 1925. Nga këtu mësojmë
se Mihal Ciko i kishte shkruar
këngët që përpara vitit 1925 por
jo para vitit 1920 pasi këto këngë
nuk gjenden në botimin me titull
“Dëshirat e zemrës” të Spiridon T.
Ilos të botuar më 01 Mars të vitit
1919 në Neë York. Këngët e tija,
Mihal Ciko nuk i shkroi në stilin e
këngëve të tjera Strofë + Refren.
Në to ai futi solistin që tingëllonte
mrekullisht bukur duke “u
bashkuar” në TUTTI me Korin.
Kjo i pasuroi këngët, bëri që, në
to, të mos ketë vend monotonia
dhe përsëritjet e zakonshme.
Ndërtimi formal i këtyre këngëve
flet qartë për një pjekuri artistike
muzikore, pa përmendur pastaj
planin harmonik që përsëri vjen
natyrshëm, tejet i veçantë. Kjo
vihet re sidomos në “Këngën e
mullirit” dhe në këngën “Shpatari
Skenderbe”. Krahasuar me
këngët e ngjashme të autorëve të
tjerë, Mihal Ciko del shumë më
i formuar muzikalisht dhe shumë
më i qëndrueshëm interpretativisht
duke pasur madje dhe kërkesa
të larta teknike që nevojiten për
interpretimin e këtyre këngëve.
Të kompozosh
këngë si
këto që u
përmendën më
sipër, në një
moshë kaq të
re, domosdo
se nuk ishte
aspak e lehtë,
por, invencioni
i tij si krijues
e bashkuar me ndjenjën shumë
të fuqishme të atdhedashurisë,
që Mihal Ciko duket se e
kishte të lindur, sollën perla që
detyrimisht u pëlqyen, u adhuruan
dhe u kënduan me ëndje.
Pos kësaj, kjo lë të kuptohet se,
kur Mihal Ciko, në moshë shumë
të re, shfaq një pjekuri për lakmi
artistike-muzikore, domosdo se
dhe kërkesat e tij të mëvonshme
gjatë kërrierëssë tij prej këngëtari
operistik, profesori e pedagogu,
do të jenë shumë të pjekura, tepër
të larta artistikisht dhe madje edhe
jotoleranca e tij në këtë aspekt, do
të jetë e natyrshme. Këto kërkesa
të tij do të jenë si një “pasaportë”
që do ta shfaq e pasqyrojë gjatë
gjithë jetës së tij (më pak në
fushën e kompozicionit) më tepër
në fushën e Bukur Këndimit
(Ballcanto) me rolet e tij në
Opera të shumta e të ndryshme të
kompozitorëve të njohur botërorë,
si: Verdi, Pietro Mascagni, Rugero
Leoncavallo, Gaetano Donixetti,
Aleksandar Dargomizhskij etj.,
pastaj në fushën e Pedagogjisë si
profesor në Konservatorin Claudio
Monteverdi në Bolzano-Itali, në
Konservatorin e Bukureshtit por
dhe në, dikur, Institutin e Lartë të
Arteve ku nxori emra të mëdhenj
të skenës operistike shqiptare
dhe duke u bërë njëkohësisht
i pari këngëtar lirik shqiptar.
Si Magjistër i Pedagogjisë së
Këndimit Operistik, titull ky
që e fitoi në vitin 1928 po në
Konservatorin e Milanos kërkesat
e tij gjatë punës me student-
këngëtarë të ardhshëm lirikë
shqiptarë, përsëri, si bazë do të jenë
kërkesat e tij profesionale si i pari
këngëtar lirik me Magjistraturë
që ishte një titull shumë i lartë
dhe i lakmuar nga shumëkush.
Janë të pakta fushat ku bën
pjesë muzika si art ku Mihal
Ciko nuk ka dhënë një kontribut
të jashtëzakonshëm qoftë dhe
si drejtues në Radio Tirana,
si themelues i Liceut Artistik
e Institutit të Lartë të Arteve,
Filharmonisë shqiptare apo dhe si
Pedagog dhe një nga themeluesit
e Korit Lira por dhe koreve në
qytete të tjera të Shqipërisë, si:
në Krujë, Kuçovë etj. Pa harruar
me këtë rast edhe qëndrimin e tij
prej atdhetari të vërtetë që e bëri
publikisht në dy raste: kur iu ofrua
shtetësia rumune që të hiqte dorë
nga shtetësia shqiptare – të cilën
e refuzoi si dhe me pjesëmarrjen
e tij në luftën e Vlorës bashkë
me anëtarë të tjerë të Bandës
“Vatra” që kishin ardhur nga
Boston-Massachusestts USA
të prirë nga Thoma Nassi.
Me aktivitetin e tij të bollshëm,
të gjatë e të shumanshëm, mund
të thuhet pa frikë se Mihal Ciko
meriton dhe një shtatore në
Tiranë apo Korçë, që emrin e tij
ta mbart një nga institucionet
më prestigjioze muzikore, një
boulevard, pse jo në Tiranë dhe
një në Korçë poashtu. Kjo, edhe
për arsyen tjetër se, vështirë
të gjendet njëi dytë si ai që
dha e kontribuoi aq shumë për
Shqipërinë, sa edhe qe i gatshëm
të flijohej për të gjë që e bën një
nga patriotët e atdhetarët më të
mirëfilltë shqiptarë.
Revista MIQËSIA I  27
 SARANDA ISENI VLERËSOHET
MAKSIMALISHT SI NJËRA NDËR FIGURA
MË E RËNDËSISHME E GRAVE NË SUEDI
Nga Hysen Ibrahimi1
Suedi, Förslöv, 24.09.2022
Shkas për të shkruar për Znj. Sa-
randa Iseni, më dha Presidenti i
Shoqatës Kombëtare të Miqësisë
& Bashkëpunimit Shqipëri – Itali,
z. Nikoll Lleshi. Ai, më njoftoi se
Saranda Iseni, prap e ndihmoi re-
vistën ”Miqësia” me mjete finan-
ciare sikurse edhe herave të tjera,
duke e vlerësuar lartë kontributin
e saj si në aspektin intelektual, po
ashtu edhe njerëzor. Po kush është
në fakt Saranda Iseni, për lexues-
in? Ajo në radhë të parë është një
grua intelektuale nga Struga e Ilir-
idës, e cila ka ardhur në Suedi në
fillim të viteve 2000. Intelegjenca
1 Kryetar i Shoqatës së
Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarë
”Papa Klementi XI Albani”, Suedi.
Autor dhe bashkautor i 20 veprave
letrare, publicistike e shkencore. Jeton
dhe vepron në Suedi.
28 I Revista MIQËSIA
e saj, është parë qysh nga shkol- er detyra me rëndësi si Konsulte/
la fillore dhe ajo e mesme që e Ligjëruese Juridike në shkollat
kishte mbaruar në Strugë, por për e larta si vijon: Yrkes Akademi
ta dëshmuar vërtetë se ajo ka një AB, Malmö, Suedi; Hermods
intelegjencë të shkëlqyer, e dësh- AB, Lund, Suedi; Affärshögsko-
mon kur ajo menjëherë pasi vjen lan AB, Malmö, Suedi; Affär-
në Suedi, arrinë ta mësoj gjuhën shögskolan AB, Varberg, Suedi.
suedeze me kohë rekord dhe Me gjithë këtë njohuri juridike
menjëherë e regjistron Fakultetin Saranda Iseni, ftohet të ligjëron në
Juridik në Lund të Suedisë. Për këto lëmi juridike: E drejta civile
lexuesin duhet njoftuar se Uni- me fokus në Kontrata; Lëmia juri-
versiteti i Lundit të Suedisë është dike e Biznesit; Lëmia juridike e
njëri ndër 70 universitetet më Ndërtimit; Lëmia juridike e Am-
prestiogje të botës. Ajo, diplomon bijentit të punës.
në Fakultetin Jiridik, Master of Juristja Saranda Iseni, përveç
Law, në Universitetin e Lundit në punës së saj zyrtare, ajo asnjëherë
Suedi dhe paralelisht me studimet nuk ju ka nda aktivitetit kulturor
juridike vazhdon të studion dhe sepse kjo e ka ndjekur qysh nga
disa kurse të tjera iniversitare si: rinia sa ka qenë, duke marrë
Psikologji, Siociologji, Adminis- pjesë në aktivitete kuluturore në
tratë personale, Ambient i punës, shkollën fillore dhe të mesme. Ajo
kursin Juridik në Liné-Univer- më 4 prill 2013, anëtarësohet në
sitetin në Kalmar të Suedisë dhe Shoqatën e Shkrimtarëve dhe Ar-
vazhdon me studime gjuhësore tistëve Shqiptarë ”Papa Klementi
parauniversitare, në Nybro të Sue- XI Albani”, Suedi dhe sot është
disë. Pasi diplomon jo
menjëherë punësohet
Juriste në studion e
avokaturës suedeze
”Advokatbyrån Förs-
varare AB”, Malmö,
Suedi dhe më vonë
2015, emrohet Juriste
dhe shefe e zyrës në
studion e avokaturës
suedeze ”Advokat-
firman Malmbergs
AB”, Lund, Suedi. Në
të njejtën kohë ajo ka
hapur zyrën e saj pri-
vate të përkthimit ju-
riste e avokaturës ”Ju-
ristfirman Saranda
Iséni”, Malmö, Sue-
di. Përveç këtyre an-
gazhimeve ajo ka kry-
nënkryetarja e parë e kësaj shoqa-
te dhe ka moderuar nëpër shumë
aktivitete të kësaj shoqate si në
përurimin e librave, mbajtjen e se-
sioneve shkencore dhe orë letara-
re jo vetëm në Suedi por në mbarë
trojet etnike shqiptare dhe në Ev-
ropë. Do i kisha veçuar dy mod-
erime të saj e cila ka shkëlqyer
kur ka moderuar si në ceremoninë
e ”Zbulimit të bustit të poetit Ali
Podrimja”, në Gjakovë, Kosovë,
në praninë e shumë intelektualëve
të Gjakovës dhe trojeve etnike
shqiptare dhe mërgatë po ashtu
edhe në Sesionin e pestë shken-
cor, në Universitetin e Lundit të
Suedisë, 28 maj 2016.
Në çdo vend ku ka marrë pjesë Sa-
randa Iseni, ajo ka dëshmuar tal-
entin e saj se është një intelektuale
e vërtetë por edhe e afërt me publi-
kun dhe shumë komunikative.
Vlenë të theksohet se Saranda Is-
eni, është kryetarja e parë Rrjetit
të bizneseve Shqiptare në Suedi,
e cila është zgjedhur në Kuvendin
themelues më 28 shtator 2015.
Ky aktivitet i madh i saj, sigur-
isht se ra në sy edhe në Laç të
Kurbinit, kur Shoqata Kombëtare
e Miqësisë & Bashkëpunimit
Shqipëri – Itali, me President Ni-
koll Lleshin, në prill të vitit 2016
znj. Saranda Iseni, me të drejtë
shpallet Anëtare Nderi e kësaj
shoqate.
Ajo sot përveç detyrave të saj në
profesionin e çështjeve juridike,
ajo me sukses kryen detyrën,
anëtare e komisionit për ndarjen e
çmimeve, falënderimeve, mirën-
johjeve, lëvdatave, është kryetare
e komisionit për kontakte me do-
natorë të gjitha këto pranë Shoqa-
tës së Shkrimtarëve dhe Artistëve
Shqiptarë ”Papa Klementi XI
Albani”, Suedi. Ajo, është bash-
këautore me Hysen Ibrahimin, e
librit të titulluar ”DHOMA 334”
(2017). Saranda Iseni, vlerësohet
maksimalisht si njëra ndër figura
me e rëndësishme e grave në Sue-
di, e cila është më e pëlqyera dhe
më e kërkuara në çdo mes. Ajo,
çdo punë që merr përsipër si një
femër intelegjente, ajo e kryen
me shumë ndjenja dhe pasion. Ne
kemi pasur nderin që ta takojmë
dhe ta kemi në mesin tonë, pra në
mesin e Shoqatës së Shkrimtarëve
dhe Artistëve Shqiptarë ”Papa
Klementi XI Albani”, Suedi. Sa-
randa Iseni, ka ndjenjë unike të
dinjitetit, është pasuri e gjinisë
femrore për tërë mërgatën në Sue-
di dhe për Shqipërinë, për gruan
shqiptare në përgjithësi. Ajo, me
këtë bagazh të madh kombëtar
dhe kulturor që posedon, lirisht
mund të themi se është shndërru-
ar shumë shpejtë një nga intelek-
tualet më të besueshme, jo vetëm
në Suedi por edhe në Evropë dhe
trojet etnike shqiptare.
Revista MIQËSIA I  29
 DISA FUSHA KONKRETE PËR ZHVILLIMIN
E TURIZMIT NË ZONËN E DUKAGJINIT
Le të shikojmë më konkretisht disa
nga fushat ku mund të zhvillohet
turizmi në zonën e Dukagjinit, sot
e në perspektivë. Kemi theksuar
më lart, se për shkak të larmirë që
paraqet zona e Dukagjinit, janë fusha
të shumta ku mund të zhvillohet
turizmi. Por, duhet thënë se në
një kuptim të përgjithshëm mund
të shikojmë si zhvillim i turizmit
dimëror dhe atij veror. Po e theksoj
turizmin e sezonit dimëror, pasi në
trajtesat e deritanishme është parë
kryesisht turizmi i verës. Kjo sepse
ecja në dëborë, skitë dhe aktivitete
të tjera që mund të zhvillohen gjatë
stinës së dimrit janë mjaft tërheqëse
për vizitorët e ndryshëm. Në vijim
vetëm sa po cekim disa prej fushave
ku mund dhe duhet të mbështetemi
në zhvillimin e turizmit në zonën e
Dukagjinit, fusha të cilat kanë filluar
të eksplorohen:
Alpinizmi: zona afron kushtë shumë
të mira për zhvillimin e alpinizmit
amator dhe sidomos atij profesionist,
30 I Revista MIQËSIA
me tre sifone,
shpella e qafës së
Pejës, është një
pus 102 m i thellë,
shpella e Zhylës
në Prekal, etj. Por
duhet theksuar së
nuk ka një studim
të plotë për numrin
e shpellave të
zonës, pasi ato
janë shumë më
tepër. Tashmë
eksperienca
e krijuar nga
ekspertë të
sperologjisë
vendas dhe të
huaj, në mënyrë
të veçantë nga Zt.
Gëzim URUÇI,
dhe Zt. Ndoc
MULAJ mund të
shërbejnë si bazë
e mirë mbi të cilën
pasi e gjithë zona rrethohet nga maja mund të realizohen
mbi 2000 m dhe të ndërtuara në projekte ambicioze për të realizuar
gëlqerore krijojnë rrepira fantastike ekpedita të ndryshme sperologjike.
prej 400-500 m larta. Vendet më të Në këtë mënyrë, sperologët do të
përshtatëshme për alpinizëm janë përbejnë një kontigjent mjaft të mirë
blloku i Jezercës, vargmali Kaki- për të shtuar numrin e turistëve në
Ndërmanjë, Biga e Gimajve, etj. zonë, por edhe për të shpërndarë
Tashmë është krijuar një traditë nga opinionin e tyre rreth mundësive që
alpinistë të vendit dhe ta huaj dhe ofron zona e Dukagjinit.
janë përcaktuar edhe faqet e maleve Sporti i skive: për shkak të kushteve
(itenerari) më i përshtatshëm që të përshtatëshme topografike (shpatë
mund të përshkruajnë turistët. Në të pjerrta) dhe atyre klimatike
këtë aspekt, është me rëndësi që (numrit të madh të ditëve me dëborë),
këto itenerare të jenë të botuara në zona ofron kushte shumë të mira
broshura apo fletëpalosje të cilat tu për zhvillimin e këtij sporti. Duke
jepen në dorë turistëve dhe ata të qënë një sport shumë terheqës dhe
jenë të gatshëm për të realizuar në zbavitës, është e mundur që ky të
kohë gjithë aspektet e nevojshme bëhet masiv: vizitorët, qoftë edhe të
organizative. pamësuar më parë me skitë, mund të
Speleologjia: meqenëse zona është e kalojnë në mënyrë shumë argëtuese
ndërtuar kryesisht nga gëlqerorë, ku kohën e tyre gjatë vizitës në zona
janë formuar shpella të shumta, ka të skive. Kjo do të krijojë kushtë
kushte shumë të mira për zhvillimin e të favorshme që numri i vizitorëve
speleologjisë. Shpellat me interesantë (turistëve), qoftë edhe një ose disa
janë: shpella e majes së Alisë, në ditore në përiudhën e dimrit të shtohen
Theth, shpellë me shumë kate dhe vazhdimisht. Përveç kontributit në
shtimin e të ardhurave të banorëve
që do të ofrojnë shërbimet e tyre,
këto vizitorë që ushtrojnë skitë, do të
ndikojnë në përhapjen e opinionit të
tyre rreth potencialeve dhe bukurive
që paraqet zona.
Sporti i gjuetisë: ka kushte shumë
të mira për t’u zhvilluar për të
apasionuarit pas tij. Pasi zona ka një
larmi shumë të madhe të kafshëve
dhe të shpendëve të egra, të cilat
këto kohët e fundit janë shtuar. Por
duhet bërë përcaktimi i kafshëve dhe
shpendëve që janë në zhdukje si ariu
i murrëm, dhe duhet bërë mbrojtja
e tyre me ligj. Për shkak të terrenit
dhe të distancave relativisht të largëta
më rrugët, krahas me ushtrimin e
sportit të tyre të preferuar: gjuetisë,
gjahtarët do të kenë mundësinë që
edhe të shijojnë bukuritë e terrenit
gjatë kohës që ata udhëtojnë. Është e
mundur që të koperohet me shoqata
të gjuetarëve, më organet e pushtetit
vendor, etj, në mënyrë që krahas me
krijimin e mundësive për të ushtruar
këtë sport, të bëhet kujdesi i duhur
për ruajtjen e biodiversitetit nga
zhdukja duke ndjekur legjislacionin
dhe rregullat e rregulloret që janë në
fuqi.
Kanotazhi: duke qenë një zonë
alpine, zona e Dukagjinit krijon
kushte shumë të mira për aplikimin
e këtij sporti si në lumin e Shalës,
të Kirit, të Palajve/Gegajve, ashtu
edhe në përrenjtë që janë dega e
këtyre lumejve. Ko është e mundur
për shkak se këta përrenjë kanë ujra
shumë të rrëmbyeshëm dhe prurje
relativisht të shumtë. Janë të shumta
iniciativat nga turistë të huaj, por
edhe vendasit kanë filluar të kenë
aplikime për të kanotazh. Kjo krijon
mundësinë që jo vetëm sportistët
(qoftë edhe amator) të kanotazhit të
ketë edhe sportdashës që vijnë për të
parë këto kalime të tyre nëpër rrjellat
e lumejve.
Ecjet me biçikletë: Me iniciativë nga
projekti GTZ në Shqipëri, kanë filluar
të shikohen përpjekjet e para për të
organizuar udhëtime të ndryshme
me “mountainbike” apo siç njihen
biçikletat malore. Në ndihmesë
të kësaj vendosen edhe shënimi i
rrugës, në mënyrë që të shmangen
incidentet nga ana e atyre që nuk janë promovohet kjo ide. Vetëm duke bërë
të familjarizuar me zonën. Po ashtu, një punë paraprake me eskursionistët
është me rëndësi që të koperohet me potencialë, mund të arrihet që të
organizata të ndryshme të vendit dhe masivizohet kjo iniciativë mjaft
të huaja, si dhe me agjensi turistike tërheqëse dhe që mund të sigurojë të
që të promovojnë këtë ide, në mënyrë ardhura për banorët e zonës.
që në të ardhmen të shtohet numri i Veprimtatia artistike: gjatë
vizitorëve që ushtrojnë këtë sport. pushimeve mund të organizohen dhe
Ecjet me motorra: gjatë viteve të shumë veprimtari artistiko-kulturore
fundit kanë ardhur mjaft vizitorë siç janë: lojra të ndryshme popullore,
me motoçkleta sportive, të cilët festivale me këngë e valle popullore,
kanë përshkruar rrugët e vështira të e shumë të tjera. Në zonë ekziston një
Dukagjinit. Por këto iniciativa të para traditë mjaft e vyer në këtë drejtim,
kanë krijuar premisa që udhëtimet ndaj kërkohet që kjo të rigjallërohet
turistëve të ndryshëm me motora, dhe të merren masat që të jenë të
të shikohet si një mundësi reale për mundëshme të kryhen në vartësi me
zhvillimin e këtij lloji në zonë. Për fluksin dhe me kërkesat e turistëve të
tia arritur kësaj, është e nevojshme ndryshëm.
që aktivitete të tilla të mos i lihen Trashëgimia kulturore. Këtu bëjnë
spontanitetit, por në bashkëpunim pjsë: kanuni dhe vetëqeverisja,
edhe me shoqata të ndryshme të mënyra organizimit tëjetës, paisjet
motoçiklistëve, të organizohen dhe mënyrat e kryerjes së aktiviteteve
aktivitete aktraktuese, në mënyrë që të ndryshme, përbëjnë një mundësi të
të arrihet tërheqja e vëmendjes së shklëqyer për tu treguar turistëve të
sportistëve të tillë që kanë dëshirë ndryshëm gjëra të reja për to. Vetëm
të marrin pjesë në udhëtime mjaft në këtë mënyrë zona bëhet tërheqëse,
tërheqëse dhe të veçanta. shtyn kuriozitetin e vizitorëve për ti
Ekspeditat me të rinjtë: Zona e parë vetë nga afër dhe për të vizituar
Dukagjinit ofron kushte shumë të vende të tilla, për të takuar njerëz të
mira për eskursione kolektive dhe tillë. Pa u ndalur në shumë aspektë
familjare. Në
zona piktoreske
mund të
zhvillohen
eskursione si: në
rrafshnaltën në
lugun e Runicës,
në qafën e
Tërthores,
në qafën e
Va l b o n ë s ,
etj, komunën
e Shalës, në
kullotat alpine
në fshatin Pecaj,
në Bigën e
Gimajve, etj. Të
gjitha këto mund
të realizohen
duke koperuar
më mirë me
organizata të
ndryshme jo-
qeveritare si
të vendit ashtu
edhe të huaja,
në mënyrë që të
Revista MIQËSIA I  31

të trashëgimisë mund të them se
Besa është konsideruar si institucion
dhe ka shërbyer për rregullimin e
normave të jetesës në male: marrja
e mikut në besë, dhënia e besës 24
orëshe për gjakësin, dhënia e besës
30 ditëshe, këputja e besës (heqja apo
prishja e besës), besa e lidhur midis
njerëzve, besa midis katundeve,
midis flamurëve (bajrakëve), apo
besa ndërmjet krahinave të tëra,
dënimet për shkeljen e besës, etj.
përbëjnë pjesët e mekanizmit të
ndërlikuar të respektimit të besës.
Shkelja e besës (të prerët e mikut në
besë), ishte jo vetëm turpi më i madh
për shqiptarin, por ajo i nënshtrohej
dënimit më të rëndë: pushkatimit të
fajtorit prej fshatit. Dhe jo individi,
por edhe i gjithë fisi mund të
zhdukeshin nga faqja e dheut apo të
përjashtoheshin prej krahinës, nëse
ato e shkelnin besën. Në këtë kuptim,
për Dukagjinin “Besa” jo një akt, por
një institucion të rëndësishëm dhe
karakteristik. Duke ua treguar këto
aspekte turistëve, zona bëhet edhe më
tërheqëse dhe ka mundësi që numri i
vizitorëve të shtohet nga viti në vit.
32 I Revista MIQËSIA
Duke parë gjithe zonës malore të vendit tonë. Nëse do
këto mundësi të arrihej që disa shtëpi karakteristike
që ka zona e të meremetoheshin dhe të apiseshin
Dukagjinit në me gjithë orinditë e nevojshme,
zhvillimin e atëherë do të shtohej kurioziteti i
turizmit, do të vizitorëve për ti parë ato.
themi së në të Veshja. Edhe mënyra e veshjes se
ardhmen kjo do malosorit, në mënyrë të veçantë
të jetë mundësia mënyra e prodhimit të tyre, mund të
më e mirë për jenë objekt i shuarjes së kuriozitetit
zhvillimin dhe në mënyrë të veçantë element
e zonës dhe të argëtimit të vizitorëve të zonës.
ndalimin e Veshjet karakteristike, si për burrat
eksodit të ashtu edhe për gratë, përbejnë një
popullësisë, i cili element shumë të rëndësishëm të
sot për sot është prezantimit të specifikave të zonës.
një “gangrenë që Arma. Llojet e armëve të përdorura
po e shkatërron nga dukagjinasit, por në mënyrë
këtë zonë të të veçantë rregullat në përdorimin
bukur natyrore”. e saj, janë mjaft të veçanta dhe
Çfarë duhet përbëjnë mundësi më shumë për tua
bërë për të ofruar vizitorëve. Spjegimi i tradisës
ardhmen? luftarake (në mbrojtje të territoreve të
Të gjitha veta), por edhe i mënyrës së veçantë
këto pasuri që malësori ka trajtuar armën, janë
ekonomike dhe elemtë që mund të nxisin kërshërinë
socialkulturore e vizitorëve.
që janë në këtë Almiset dhe paisjet e ndryshme.
zonë të gjërë, ofrojnë mundësi Edhe veglat me të cilët është punuar
të zhvillimi dhe janë një burim i toka (almiset), ashtu si paisjet e
mjaftueshëm dhe i sigurt për të krijuar brendëshme të shtëpisë duhet të
një mirëqënie më të mirë, jo vetëm gjendn e të grupohen (sidomos
për banorët e saj të mrekullueshëm. në disa shtëpi karakteristike, siç
Fatkeqësisht, këto burime natyrore përmendëm më lart) për tua treguar
ende nuk shfrytëzohendhe, vizitorëve. Kjo sepse një pjesë prej
aktualisht, kjo trevë është një zonë tyre janë mjaft të veçanta, ndërkohë
rurale e varfër, popullsia e së cilës që një pjesë tjetër nuk gjendet më në
gjithëmonë e më shumë po largohet. pjesë të tjera të vendit tonë, aq më pak
Duke marrë shkas edhe nga spektri në vendet perëndimore nga ku mund
i kufizuar që përdoret nganjëherë të vijnë vizitorët. Për këtë arsye,
për turizmin, dua të ndalem në disa ato mund të sherbejnë si objektë që
elementë karakteristikë që mund turistët të shuajnë kuriozitetin dhe
të ndikojnë në shtimin e numrit të për pasojë ato janë tërheqëse për ta.
turistëve në zonë. Të tilla janë të Trashëgimia kulturore. Janë të
shumta në zonën e Dukagjinit, por në shumtë elementët e trashëgimisë
vijim po përmend vetëm disa: kulturore që mund të shërbejnë si
Shtëpia. Qoftë mënyra e ndërtimit, elemntë për tua prezantuar turistëve
por edhe paisjet e brendëshme, si: përrallat, legjendat, fjalët e urta
sidomos tavanet dhe dyert e (proverbat), por edhe elemnetë të
gdhendura, qodhët e gurta të latuara sjelljes në ambjente dhe momente të
me kujdes, etj, përbëjnë një element ndrsyhme, duhet të mblidhen dhe tu
me rëndësi ku duhet të nxirret në pah prezantohen turistëve. Këto përbëjnë
për vizitorët. Në këtë drejtim, një me siguri elementë të panjohur (në
vend të veçantë mund dhe duhet të raste të tjera shume pak të njohur)
zërë edhe kulla e ngujimit, si vendi për vizitorët. Kjo është e vërtetë si
më karakteristik dhe thuajse unikal i për turistët e vendit, por kjo është më
e theksuar për vizitorët e huaj.
Fauna dhe Flora. Një nga pasuritë më
të çmuara të zonës së Dukagjinit është
padyshin fauna dhe flora e zonës. Me
një larmi të jashtëzakonshme, më një
shpërndarje në të gjitha skajet e veta,
me bimë endemike, por edhe me një
pamje shumë të bukur që ofrojnë,
përbejnë mundësi për vizitorët e
zakonshëm, por përbën një mundësi
shume të mirë për botanistët, biologët
apo specialistë të tjerë të interesuar.
Kanuni. Duke e parë kanunin si
përmbledhjen e ligjeve të vetë
qeverisjes në Dukagjin, duke marrë
në konsideratë edhe hershmërinë e
tij, kjo përbën një mundësi shumë të
mirë për tua ofruar vizitorëve. Për të
foluar në këtë pikë ka mjaft mundësi,
por duhet që kjo të realizohet nga
profesionistë të fushës, në mënyrë që
të jetë sa më atrakriv për vizitorët.
Botimet e ndryshme. Të gjitha fushat
e përmendura më sipër duhet që të
pasqyrohen në shkrime të ndryshme
në organe të massmedias, por
duhet që të hartohen e publikohen
edhe broshura, fletë palosje, etj, në
mënyrë që turistët të kenë mundësinë
të njihen më shumë në detaje me
specifikat që paraqet zona. Kjo do
të ndikonte në mënyrë të ndjeshme
edhe në promovimin tek turistët e
tjerë potencialë për të ardhmën.
Sektorët ku duhet të investohet për të
pasur një zhvillim cilësor të turizmit,
duke u nisur nga gjendja e tyre
aktuale:
Rrjeti i komunikacionit, rrugët
ekzistuese janë të një kategorie të
ulët (kategori e 4-5), prandaj duhet
që për një zhvillim turistik rrugët të
zgjerohen, të vendosen proitat dhe të
arrijnë standartet e kërkuara dhe më
pas edhe të shikohet mundësia që të
asfaltohen.
Uji i pijshëm, furnizimi i
vendbanimeve nuk është një problem
pasi zona ka burime të shumta,
por duhet ngritur një sistem për
dërgimin e ujit nëpër shtëpi 24 orë pa
ndërprerje.
Energjia elektrike, dy hidrocentralet
e zonës arrijnë të përballojnë
nevojat e zonës edhe me zhvillimin
e turizmit, por këta të dy duhet të
lidhen në sistem me njëri-tjetrin dhe
të mirëmbahen. Gjithashtu duhet
bërë investime në rrjetin e amortizuar
të shpëmdarjes së energjisë.
Shërbimi i telekomit në zonën e
Dukagjinit është i një niveli shumë të
ulët, pasi nuk ka shërbim të telefonisë
fikse, kurse për sa i takon shërbimëve
te kompanive celulare (AMC dhe
Vodafon), zona nuk ka antenat e veta,
por shërbimi funksionon në sektor
të veçantë, nga ardhja e valeve nga
antenat e Pukës e të Shkodrës. Prandaj
del si domosdoshmëri zgjerimi i
rrjetit të telefonisë fikse dhe vënja e
antenave të telefonisë celulare.
Superstruktura - ndërtimet, struktura
akomoduese turistike, si ish-kampi i
pushimit ashtu edhe shtëpitë e zonës,
të cilat lëshohen me qera duhet të
bëjnë rikonstruktim të brendshëm
të ndertesave, të bëjnë paisjen e
tyre sipas standarteve europiane,
etj. Sot nëse bëhen investimet
e lartpërmendura, në zonën e
Dukagjinit mund të aplikohet një
ekoturizëm i mbështetur në natyrën
e pastër dhe të virgjër të kësaj zone.
Është me rëndësi që të koperohet me
organizata të ndryshme të vendit dhe
të huaja, si dhe me agjensi turistike që
të promovojnë idetë e paraqitura, në
mënyrë që në të ardhmen të shtohet
numri i vizitorëve që dëshirojnë
të vijnë në Dukagjin. Ata mund të
jenë të interesuar për
një apo disa nga fushat
e përmendura më sipër,
por me siguri që ata do
të gjejnë në Dukagjin një
mundësi për tu njohur
me elementë të panjohur
më parë nga ata, si dhe të
ushtrojnë vetë sporte të
ndryshme, të kalojnë një
periudhë të paharrueshme.
Një rëndësi mjaft të
madhe merr fakti që
iteneraret e përcaktuara
për alipinizëm, çiklistikë,
dhe çfarëdo tjetër aktiviteti
turistik të propozuar
më lart, duhet të jenë të
botuara në broshura apo
fletëpalosje të cilat tu
jepen në dorë turistëve dhe
ata të jenë të gatshëm për
të realizuar në kohë gjithë
aspektet e nevojshme organizative.
Kjo do të ndihmonte që ekspeditat
të njohë në kohë anëtarët e vet për
itenerarin, rreziqet e mundëshme,
pikat ku mund të mbështeten apo të
kërkojnë ndihmë në raste emergjence,
e të tjera si këto.
Rritja e rolit të organeve të zgjedhura
dhe koperimi me biznesmentë me
origjinë nga zona e Dukagjinit, por
edhe me projekte apo programe të
ndryshme, në mënyrë që të tërhiqen
investime në zonë.
Këto janë vetëm disa nga ato pika
që mendova të shtjelloj në këtë
trajtesë, por këto përbëjnë vetëm
pak nga mundësitë që ofron zona e
Dukagjinit për vizitorët/turistët. Por
të gjithë jemi të ndërgjegjshëm se
megjithë shenjat e para të gjadhërimit
të turizmit në zonë, kjo situatë është
akoma shumë larg asaj që ka mundësi
dhe që dëshirohet. Për të përmirësuar
gjendjen kërkohet fillimisht plane të
qarta nga zyrtarët vendor, një koperim
me i mirë dhe krijimi i një atmosfere
më miqësore nga vizitorëve. Kjo
kërkon edhe një impenjim të të
gjithë dukagjinasve kudo që janë, në
mënyrë që të promovojnë zonën e
tyre tek të tjerët, por edhe të sjellin
investimet e veta, në mënyrë që të
krijohen kushte sa me komode dhe
tërheqëse për turistët.
Revista MIQËSIA I  33
PERLA E PATOGUT
Në lagunën e Patogut në Laç të
Kurbinit është RESTORANT
PERLA E PATOGUT
Administratori i këtij
RESTORANTI quhet ZEF ULAJ
autokton vendas me banim në
FUSH - KUQE mjaft i respektuar
nga banorët vëndas si familje
me tradita dhe histori patriotësh.
Z.Zaf është i arsimuar Ekonomist
Kontabël që në vitin 1976 si dhe
me fëmijët e tij të arsimuar në
AKADEMINE E ARTEVE SOT
PEDAGOG NË Akademinë e
Arteve.
34 I Revista MIQËSIA
Ky Restorant u ndërtuar me të
ardhurat e familjes në vitin 2004.
Si një dashamirës i Shoqatës
Kombëtare të Miqësisë dhe
Bashkëpunimit Shqipëri - Itali,
z. Zef ka kontribuar për këtë
Shoqatë si dhe ai është i zgjedhur
nëforumet drejtuese të saj. Për sa
më sipër Kryesia e Asambles së
Shoqatës e ka nderuar me titullin
më të lartë të saj ”ANËTAR
NDERI”
Delegacionet që kanë takime të
herë pas hershme me këtë Shoqatë
brenda dhe jashtë Shqipërisë
vijnë këtu në këtë Restorant dhe
largohen me përshtypjet më të
mira për shvrbimin këtu.
Ky staf në këtë Restorant gatuar të
gjitha prodhimet e detit.
Të gjitha lloit e peshkut, ngjala,
fruta deti, gaforre. Me porosi edhe
mish. Të gjitha këto në zgarë.
Adresa: BAR - RESTORANT
PERLA E PATOGUT. Tel.
0692142506.
KËNGË KUSHTUAR
NDOC SEFERIT
Një këngëtar në zhej t’kurbinit
ja kish marr zanin bylbylit
kanga e tij qe mori dheun
kur ai knoj per skenderbeun
gjysem shekulli zemra e burrit
i knoj kombit dhe flamurit
n’germa t’arta si rrezja djellit
gdhendet emri i noc seferit
kurr s’ju nda ai çiftelis
gjysh në moshen e vegjëlis
plot buzqeshje në mes skenës
kur knoj kangën e albulenes
kang e shpirt ja dha folklorit
që i shpërthyn prej kraharorit
shokeve t’vet u kishte thënë
çiftelin në mur kam lanë
nuk kam qef me ma harru
merrni e knoni i her për mu
loti n’faqe na ka ngri
kthehen n’vargje e kangë për ty
sot po knojnë me mallë
me shum dhimbje e me pak fjalë
në për tela pikon loti
bashk me ne po knon noci
se i ka lan ai kangt e veta
për artistin s’shterron jeta
Bashkim Ajazi
Revista MIQËSIA I  35
 U nderuan me tituj “Antar Nderi”
Onorati con il titolo “Membro d’Onore”

36 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  37
38 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  39
40 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  41
 Takime Pune & Festive / Incontri di lavori & Festivo

42 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  43
44 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  45
46 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  47
48 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  49
50 I Revista MIQËSIA
 Sponsorët e Revistës Nr 11
SPONSOR KRYESORË
Z. Pjetër Nikolli - Drejtor i Revistës Miqësia dhe Kryetar i Shoqatës së Miqësisë
e Bashkpunimit Shqipëri-Itali të rrethit Mirditë i cili është Presidenti i Firmës
“Kthella”.

SPONSOR TË TJERË
Zj. Saranda ISENI - Avokate Suedi
Z. Nikoll Ndrec LLESHI - President i Shoqatës Kombëtare
Z. Zhani CIKO - Mjeshtër i Madh i Muzikës Shqiptare
Z. Josif BARDHI - Biznesmen Laç-Kurbin
Z. Angjelin SHQEFNI - Pedagog në Universitetin Shtetëror Tiranë
Znj. Irba XHANI - Avokate Tiranë
Z. Zef Ulaj - Bizesmen Kurbin
Z. Besnik Duka - Muzikant Kurbin

Kryesia e Asamblesë së Shoqatës Kombëtarë të Miqësisë dhe Bashkëpunimit

Shqipëri - Itali falenderojmë përzemërsisht :

Z.KADRI MORINA
President i INSIG dhe EUROSIG, Tiranë
i cili financoi aktivitetin e 30 - vjetorit të Shoqatës Kombëtare
të Miqësisë dhe Bashkëpunimit Shqipëri - Itali.

Adresa / Indirizzo:
Laç - Kurbin - Albania
Tel: 00355 68 22 79 697
E-mail: anaca_i2@yahoo.com

Revista MIQËSIA I  51
 52 I Revista MIQËSIA
56 I Revista MIQËSIA