Professional Documents
Culture Documents
PagFil Act 1 at 2
PagFil Act 1 at 2
Suriin Mo na!
Gamit ang tatlong pangungusap, ibigay at ipaliwanag ang iyong sagot sa bawat tanong.
1. Bakit kinakailangang pag-aralan ang kasanayan sa akademikong pagsulat?
Ang akademikong pagsulat ay nagagamit hindi lamang sa paaralan, kundi pati na
rin sa mga propesyonal na institusyon. Ang pagsasanay sa akademikong pagsulat ay
maituturing na mahalaga sapagkat ito ang tumutulong sa iyo upang maging marunong sa
pagbabahagi ng mga ideya patungkol sa iba’t ibang larangan ng paksa. Bukod dito, ang
akademikong pagsulat din ay tumutulong upang mahasa ang iyong analitikal na pag-iisip,
mapabuti ang pagpapanatili ng iyong propesyunalidad sa pagsulat, at mahasa ang iyong
kakayahan sa pakikipagkomunikasyon partikular sa mga akademikong isyu.
2. Bakit mahalagang mabatid at maunawaan ng mga mag-aaral na tulad mo ang mga layunin ng
Akademikong Pagsulat?
Ang pagkakaroon ng kaalaman patungkol sa layunin ng akademikong pagsulat ay
tumutulong sa isang mag-aaral upang kaniyang mabatid ang focus ng mensahe ng
kaniyang sinusulat na kung saan, ito ay nagbibigay daan para sa mga mag-aaral na
maihatid ang kanilang mga puntos sa epektibong paraan. Kapag nauunawan ng mga mag-
aaral ang dahilan at tunay na layunin ng kanilang ginagawang sulatin, nagiging tulay ito
upang lubos nilang maunawaan ang kanilang isinusulat. Bilang halimbawa, kapag alam
ng isang manunulat na ang layunin ng akademikong pagsulat ay ang pagpapaalam sa
obhetibong diwa at pananaw, mababatid niyang kailangang maging makatotohanan,
walang kinikilingan, at tahasan ang pamamaraan ng kaniyang paglalahad ng mga
impormasyon.
3. Sa iyong palagay, bakit hindi mabuti ang plagiarism o pangongopya ng ideya ng iba lalo na sa
pangangalap ng matibay na impormasyon sa pananaliksik.
Ang bawat impormasyong nagmumula sa iba’t ibang may-akda ay maituturing na
kanilang intelektwal na ari-arian (intellectual property). Kung ikaw ay mangangalap ng
ideya mula sa kanilang mga gawa nang walang pag-kreditong gagawin, maituturing itong
isang maling gawa sapagkat ito ay anyo na ng pagnanakaw. Bukod rito, sinisira rin ng
plagiarism ang integradad mo bilang manunulat at naaalis nito ang pagiging
mapagkakatiwalaan at pagka-orihinal ng akdang iyong ginagawa.
Ikaapat na katangian:
Marunong mangalap ng importanteng impormasyon o mga detalye. Sa pamamagitan
ng katangiang ito, nagbibigay-daan ito upang mabuod ng mga manunulat ang kanilang mga
natuklasang impormasyon sa isang malinaw at maigsing paraan. Halimbawa ay sa paggawa ng
isang pananaliksik, kung saan binibigyang-daan nito ang mananaliksik na gumawa ng mga
desisyon na may kaugnayan sa impormasyong makukuha at maunawaan din kung gaano kapaki-
pakinabang ang impormasyong makakatulong sa pagpapatuloy ng gawaing pananaliksik.
Ikalimang katangian:
Marunong mag-organisa ng mga ideya. Nagiging malinaw ang mga ideya sa isang
sulatin kung saan naaangkla ang mga mahahalagang detalye na may kinalaman sa tema o paksa
mula umpisa hanggang wakas sa pamamagitan ng katangiang ito ng manunulat. Ang paraan ng
pagbuo ng manunulat ng kaniyang sanaysay ay nakakatulong sa kaniyang mga mambabasa na
hindi malito at mawalan ng interes sa kaniyang akda.
GAWAIN 2
Suriin Mo na!
Gamit ang tatlong pangungusap, ibigay at ipaliwanag ang iyong tugon/sagot sa bawat pahayag/tanong.
1. Ipaliwanag ang kaisipang ito: “Ang pagsulat ay umiinog sa mga paksa, tema, o mga tanong na
bibigyang-kasagutan ng mag-aaral sa kanyang sulatin depende sa kanyang kaligiran, interes, at
pananaw.”
Ang isang mag-aaral ay nagsusulat ng isang akda nang nakabase sa kanyang
pananaw, interes, at kaligiran bilang isang indibidwal. Anuman ang kinagigiliwan,
nakasanayan, at paniniwala ng isang mag-aaral, tiyak na magsusulat siya ng isang bagay
tungkol sa partikular na paksa o tema na iyon. Halimbawa, kung siya ay naatasang
magsulat tungkol sa parusang kamatayan at ang kanyang paniniwala ay nararapat na
paboran ang bagay na ito, tiyak na magsusulat siya batay sa kanyang paniniwala at
magbibigay ng mga impormasyon kung bakit dapat ang parusang kamatayan ay ipatupad.
Isabuhay Mo na!
Ilahad ang mga hakbang sa pagsulat at mga bahagi ng teksto. Pagkatapos, ipaliwanag ang mahalagang
ugnayan nito bilang proseso ng pagbuo ng isang komposisyon. Ilahad ang pagpapaliwanag gamit ang
dalawang pangungusap.
GAWAIN 3
Basahin ang isang halimbawang pananalisksik na makikita sa link sa ibaba:
https://lpulaguna.edu.ph/wp-content/uploads/2016/10/KARANASAN-NG-ISANG-BATANG-INA-
ISANG-PANANALIKSIK.pdf
3. Mayroon bang binigyang-linaw na isyu? Ano-ano ang mga ito? Ilahad at kumuha ng direktang
sipi mula sa halimbawang papel pananaliksik bilang patunay at suporta sa iyong kasagutan.
Ipaliwanag ito sa pamamagitan ng tatlong pangungusap.
Ang binigyang linaw na isyu sa pananaliksik ay ang patungkol sa mga
sumusunod:
Isyu 1: Umuusbong na bilang ng Teenage Pregnancy
Sipi: “Nagiging isyu sa Pilipinas ang pagdami ng mga kabataang maagang nabubuntis o
maagang nakakapag-asawa. Dahil ang pagiging isang magulang sa murang edad ay hindi
tama at maraming nagiging epekto.” (batay sa pahina 2)
Isyu 2: Antas ng edukasyon na tanging naabot ng mga batang ina
Sipi: “Sa Talahanayan 1, makikita ng antas ng edukasyon ng mga batang ina, kung anong
antas sila tumigil noong nalaman nila na sila ay buntis. Labing isa (11) o 31.43 porsyento
na taga-tugon ay nabuntis at huminto sa pag-aaral noong sila ay nasa elementaryang
antas, dalawampu‘t dalawa (22) o 62.86 porsyento na mga taga-tugon ang nabuntis at
tumigil sa pag aaral noong sila ay nasa sekondaryang antas at dalawa (2) o 5.71 porsyento
na mga taga-tugon ay nabuntis at tumigil noong sila ay nasa kolehiyong antas.” (batay sa
pahina 7)
Isyu 3: Paghinto ng mga batang ina sa pag-aaral
Sipi: “Mas marami sa mga batang ina ay tumigil na sa pag-aaral matapos manganak at
kaunti lamang ang nag patuloy. Karamihan sa kanila ay hindi na itinuloy ang kanilang
pag-aaral matapos manganak sapagkat nadagdagaan ang kanilang responsibilidad bilang
isang magulang at marahil ang isa pang dahilan nila ay upang makahanap ng trabaho para
matustusan ang kanilang pangangailanagan.” (batay sa pahina 9)
4. Nagpapatunay ba ito sa isang balido o makatotohanang pahayag mula sa isang artikulong iyong
nabasa? Kung walang nabasa ay maghanap ng isang artikulo na nagpapakita ng parehong
impormasyong inilahad sa papel pananaliksik. Kumuha ng direktang sipi mula sa artikulo at
huwang kalimutang ilagay ang sanggunian nito.
Ang isyung natalakay sa halimbawang pananaliksik ay maituturing na
makatotohanan. (May mga artikulong nakalagay sa bibliyograpiya ngunit hindi ko na po
ma-access kung kaya’t magbabase na lamang po ako sa ibang artikulo na may
koneksiyon sa nasabing isyu). Sa isang artikulo mula sa Pilipino Star Ngayon, akda ni
Rudy Andal (2019), patuloy pa rin ang paglobo ng teenage pregnancy sa bansa na
sadyang lubos na nakaaalarma na sa karamihan.
Ayon sa artikulo, “Sa datos ng Philippine Statistics Authority noong 2014 ay
nasa 24 na bata ang ipinapanganak ng teenage mothers kada oras.
Habang 1 in 10 women aged 15 to 19 years old ang may anak na batay sa data
noong 2017 ng National Demographic and Health Survey.”
Sanggunian: Andal, R. (2019, November 4). Senado naalarma sa paglobo ng teenage pregnancy | Pilipino
Star Ngayon. Philippine Star. https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/bansa/2019/11/04/1965768/
senado-naalarma-sa-paglobo-ng-teenage-pregnancy
5. Sumunod ba sa etika ng pagsulat ng pananaliksik ang mga mananaliksik? Ipaliwanag ang iyong
sagot sa pamamagitan ng limang pangungusap lamang.
Batay sa aking obserbasyon habang binabasa ang akda ng mga mananaliksik,
masasabi kong nasunod nila ang etika ng pagsulat ng isang pananaliksik. Ang mga
patunay rito ay una, naglagay sila ng mga citations sa mga impormasyong hiram lamang
nila at naglagay rin sila ng bibliyograpiya bilang pagkredito sa mga tunay na may-ari ng
kanilang hiram na mga akda. Pangalawang patunay ay ang pagsumite ng Communication
Letter ng mga mananaliksik sa munisipyo ng Alaminos, Laguna upang maging
mapagkakatiwalaan ang kanilang batayan ng mga respondente. Pangatlo at pang-apat na
patunay naman ng kanilang pagsunod sa etika ng pananaliksik ay ang pagsasaliksik nang
walang pandarayang ginagawa at nang may obhetibong obserbasyon, at may
pagpapahalaga sa privacy ng mga respondente. Ang mga ito ang naging batayan ko kung
paano sila naging mahusay na mga mananaliksik nang may pagbibigay-halaga sa
kanilang integridad bilang mag-aaral at bilang mananaliksik.