Life and Works of Rizal
Ramon Magsaysay)
 BATAS RIZAL
 Ang Batas Rizal o mas kilala bilang
Republic Act. 1425, ito ay
patungkol o isang batas upang
isama ang kurikulum ng lahat mapa-
pambubliko o pribadong paaralan,
kolehiyo man o unibersidad na mga
kurso patungkol sa buhay, mga
gawa, at mga isinulat ni Jose Rizal,
particular na ang mga nobelang Noli
Me Tangere at El Filibusterismo.
 Batas Rizal (Pinangunahan ni Sen.
Jose P. Laurel - Dating pinuno ng
Pambansang Kapulungan ng
Edukasyon; Hunyo 12, 1956)
 Dumaan sa mahabang proseso at
debate sa loob ng lehislatibong
sangay ng pamahalaan.
 Section 1 (Yung pinakabatas)
 Section 2 (Obligado ang lahat ng
paaralan na dapat maglaan ng
orihinal na kopya ng libro na
patungkol sa gawa at talambuhay ni
Jose Rizal sa kanilang mga aklatan)
 Section 3 (Ang Board of National
Education ay dapat manguna sa
pagsalin sa iba’t ibang diyalekto)
DAHILAN:
-Upang mailimbag ang mga ito
sa mura at tanyag na edisyon
-Ipamahagi ito ng walang bayad
sa mga taong ninanais na basahin ang
mga ito
 House Bill 5561 : Congressman
Jacobo Gonzales ; Senate Bill 438 :
Senator Claro M. Recto
 Senatorial - Senate Bill 438
 Congressional - House Bill 5561
 Congressman Jacobo Gonzales
(Nakipaglaban upang mapalaya ang
kanyang mga kababayan)
 Senator Claro M. Recto
(Ipinaglaban ang soberanya ng
Pilipinas sa Estados Unidos at
mahigpit na inoposisyonan sa mga
polisiyang isinulong nina Pangulong
Elpidio Quirion at Pangulong
 Senator Jose P. Laurel (Inihapag sa
senado ang Senate Bill 438 - April
17, 1956)
 Ito ang panukala na nakatanggap ng
maraming pambabatikos sa
katolikong senador.
 Binanggit sa pastoral letter na
“Should open the eyes of the people
to the real enemies of Rizal and true
nationalism.”
 PAMANTASAN SA PAGPILI NG
PAMBANSANG BAYANI
 Apat na pamantayan: may
pagmamahal sa sariling bansa,
maramdamin, isang Pilipino, at
yumao na.
 Limang tao sa pinagpipilian:
Marcelo H. Del Pilar, Emilio D.
Jacinto, Antonio Luna, Andres
Bonifacio, at Graciano Lopez-Jaena.
 Marcelo H. Del Pilar ang nanalo sa
pinagpilian ngunit ayon kay Dr.
Henry Otley Beyer naging si Jose
Rizal dahil madula ang buhay at
kamatayan.
 PANITIKAN
 Panahon ng Propaganda at
Himagksikan ng unti-unting
nagmulat sa kaisipan ng mga
Pilipino. Isa sa dahilan nang
pagkamulat ay si Gobernador
Heneral Carlos Maria Dela Torre na
nagkaroon ng pantay na pagtingin
sa mamamayan at paggarote sa
tatlong pari (Padre Gomez, Padre
Burgos, at Padre Zamora).
 Tatsulok ng Kilusang Propaganda
(Jose Rizal, Marcelo H. Del Pilar, at
Graciano Lopez-Jaena)
 LIPUNAN
 Pangunahing katangian ng politika
noong kapanahunan ng Kastila ay
 ang pagsasanib ng Simbahan at
Estado.
 Sumibol ang natatanging anyo ng
pamahalaang Kastila sa Pilipinas sa
pagkakaroon ng “Pamahlaan ng mg
Prayle” o Frailocracia.
 JOSE PROTACIO RIZAL
MERCADO ALONZO Y 1. Donya Teodora
REALONDA (PEPE)
 Isang reformista at propagandista
 Consumatum Est (It is finished)
 Isa sa nagpakita na ang kagutuman
sa edukasyon at desido sa tagumpay
kahit sa ano mang estado ng buhay
ay posible kung mayroon tayong
layunin na kailagang makamit.
 June 19, 1861 (Calamba, Laguna)
 June 22, 1861 (Binyag; Padre
Rufino)
 Pepe (St. Joseph, Excelsis, Pater
Putativus)
 Pepito, Joselito
 Ninong; Padre Pedro Casanas
 Jose (San Jose, St. Joseph)
 Protacio (Gervacio Protacio;
Calendario de Iglesia Catolica)
 Mercado (Domingo Lamco - ninong
ng tatay ni rizal)
 Rizal (Salitang kastila; Richial -
Bukirin ang mga trigo na may
umusbong)
 Alonzo (Lumang apilyedo ni Donya
Teodora)
 Y (At)
 Realonda (Mula sa apilyedo ng
ninang ni Donya Teodora)
 Magulang ni Jose Rizal: Francisco
Mercado Rizal (Cirila Alejandro at
Juan Mercado) at Teodora Morales
Alonzo Realonda y Quintos
(Brigada de Quinto at Lorenzo
Alonzo)
 Mga Kapatid (Saturnina - Nene,
Paciano Narcisa - Sisa, Olimpia,
Lucia, Maria, Jose, Concepcion -
Concha, Josefa - Panggoy, Trinidad,
at Soledad - Choleng)
 Unang guto ni Jose Rizal (Donya
Teodora)
 Mga Paksang Pinagaralan:
Alpabeto, Pagbabasa, Pagdasal,
Literatura, Matematika, at Wikang
Espanyol.
 Ang pagkakasunod sunod ng pag-
aaral ni Jose Rizal:
-Tinuro and kwento ng
gamu-gamo.
2. Pampribadong Guro
- Maestro Celestino
(Dating kaklase ng tatay ni
Rizal), Maestro Lucas Padua, at
Maestro Leon Monroy
3. Biñan
- Maestro Justiniano
Aquino Cruz; kaklase ni Rizal
isa sa anak niya na si Pedro.
- Wikang Espanyol
- Dito pumasok ang
Corporal Punishment (Pinapalo
ang mga estudyante)
4. Mga Tiyo ni Rizal
- Tiyo Manuel, Tiyo Jose
Alberto, at Tiyo Gregorio
 Juancho Carrera (Dito pumupunta si
Rizal para pagaralan ang pagpinta
kapag vacant time.
 ATENEO DE MANILA (JUNE 10,
1872)
1. Rizal’s First Year in Ateneo (Kapag
recess time ay dumidiretso si Rizal sa
Colegio de Santa Isabel)
 Ateneo (1872-1877) 5years -
Bachelor of Arts
 Excellent (Sobre-Excelente)
 Poem written in Ateneo - Mi
Primera Inspiracio’n (My First
Inspiration), patungkol sa kanyang
ina at regalo para sa kaarawan ng
kanyang ina.
 First Romance ni Rizal (Segunda
Katigbak)
-Colegio de la Concepcion
 -Nakilala niya si Rizal dahil sa
kaibigan niyang si Olimpia na kapatid ni
Rizal.
- Mariano (Kaibigan ni Jose
Rizal)
 Bakit hindi nagtagal o nagkatuluyan
si Rizal at Segunda?
-Sa kadahilanang si Segunda ay
umalis patungo sa Lipa at ito’y
nakaengage at naka-fixed marriage na
kay Manuel Luz.
 UNIBERSIDAD DE SANTO
TOMAS (ABRIL 28, 1611)
 Miguel de Benavides (Arpobispo at
nagtayo o nag-pundar ng UST)
 Colegio de Nuestra Señora del
Santisimo Rosario (COLEGIO DE
SANTO TOMAS)
 UNANG TAON: Nag-aral si Rizal
ng Kosmolohiya, Metapisika,
Teodisya, at Kasaysayan ng
Pilosopiya.
 Pinigilan ni Donya Teodora si Rizal
na tumuloy sa Unibersidad.
 Bakit nagpatuloy si Rizal sa UST?
1. Sa kagustuhan ng kanyang ama.
2. Walang kasiguraduhan sa kursong
papasukan at kung meron man ay
umiikot lang sa sining at abogasya.
 Paglipat ng Kurso
- Fr. Pablo Ramon (Rektor ng
Ateneo)
- Kursong Medisina (Kagustuhan
niyang magamot ang mata ng kanyang
ina)
 Nakapagtala rin siya para sa isang
kursong bokasyonal sa dating
paaralan (Agrikultura, Komersiyo,
Mekaniko, at Pagsasarbey)
 Pagsasarbey (makatutulong ito sa
pagpapa-unlad ng kanilang maliit na
taniman sa Calamba)
 Gintong medalysa sa agrikultura at
topograpiya
 Nobyembre 25, 1881 (Perito
Agrimensor)
 Pangulo ng Akademya ng
Literaturang Espanyol
 Kalihim ng Akademya ng Likas na
Agham
 PAGIBIG NI RIZAL:
1. Segunda Katigbal
2. Binibining L
3. Leonor Valenzuela (Orang)
4. Leonor Rivera (Taimis)
 Sa kanyang pag-aaral, naranasan din
niya ang kalupitan ng mga kastila.
Isang gabi sa Calamba, habang
naglalakad siya sa mga lansangan,
hindi niya napansin ang taong
naglalakad sa tabi niya at ito pala ay
isang Tinyente ng Guardia Cieveles.
Hinampas si Rizal ng espada at
sinaktan sa talikuran sa
kadahilanang hindi siya nagbigay
galang sa matanda.
 Tula na naisulat sa Ateneo:
1. A la Juventud Filipina (Para sa
Kabataang Pilipino)
- Nanalo sa klasikong Pilipinong
Literatura dahil sa ito ay isang
magandang tula na isinulat sa
wikang espanyol ng isang Pilipino
at kinilala ng mga kastilang
awtoridad sa panitikan, ito ang
unang beses na nagbigay ng
nasyonalistang konsepto para sa
Pilipino na sila ang “Pag-asa ng
Bayan”, Ito rin ay may pagmamahal
sa bayan.
2. El Consejo de los Dioses (Ang
Konseho ng mga Diyos)
- Dulang alegorikal
- Maipakita ang mga talento ng
iba’t ibang lahi
-Pinapakita ang mga away sa
Olimpo at diyos-diyosan.
 Itinatag ni Rizal ang Companerismo
dahil sa kanyang karanasan sa
kalupitan at diskriminasyon ng mg
kastila sa loob ng Unibersidad de
Santo Tomas.
 Companerismo (sikretong
organisyon upang maitaguyod ang
edukasyong sibiko at makabayan sa
 mga miyembro at pagbigay suporta
at proteksiyon)
 Matapos ni Rizal ang pag aaral sa
UST, nagpasya si Rizal na mag-aral
ito sa Espanya dahil sa hindi na niya
masikmura ang diskriminasyon ng
mga dominikanong propesor at
kakulangan sa mga kagamitan.
Inilihim niya rin ito kay Leonor
Rivera dahil alam niyang
magdadadamdam lang ito.
Nanatiling sikreto ang kanyang pag-
aaral sa liberal na bansa ng
Espanya.