Module III: GNSS,

karteren en uitzetten

Les 11: uitzetten

Module 3: GNSS, karteren en uitzetten

• Les 9: GNSS
• Les 10: Karteren
• Les 11: Uitzetten
• Wat is uitzetten?
• Methodes
• Les 12: Terugkeermoment
Wat is uitzetten

Uitzetten: algemeen

• Belangrijk voor bouwkundigen

• Uitzetten = stake-out ≠ opmeten-1
• Assen
• Materialiseren
• Verantwoordelijkheid
• Omstandigheden
Assen uitzetten

• Brugjes rond een put

Assen uitzetten

• Assen van een weg/riolering

Assen uitzetten

• Posities van paalfunderingen

Materialiseren van punten of assen

• Piketten met verschillende

kleuren
Materialiseren van punten of assen

• Nagels of krassen in beton

• Verfstrepen, stickers, betonijzers, plastic buizen, jalons

Verklikpunten

• Assen
• Twee punten
• Drie punten
Verantwoordelijkheid

• Er gebeuren heel veel fouten bij het uitzetten!

• Enkele voorbeelden:
• Foute kras
• Maten en tekeningen niet consistent
• Verwisseling aslijnen
• Piketjes
• Gelijke afstanden
• Referentieniveau
•…
• Verantwoordelijkheid!

Omstandigheden
Methodes van uitzetten

Methodes van uitzetten

• Totaalstation en bestaande opmeting

• Totaalstation en matenplan
• Theodoliet en meetband
1. Totaalstation en bestaande opmeting

• Punten op het terrein met gekende

coördinaten
• Coördinaten van uit te zetten punten
• Lijst voorbereiden en uploaden naar
toestel

• Gebruik van “stake-out” programma

Bepalen van positie en orientatie?

• Opstellen boven gekend punt + openen
naar ander gekend punt
Meten in coördinaten
• Verplaatsen van opstelpunt en verder
meten in coördinaten
• Er is geen ander opstelpunt?
• Verplaatsen naar een uitgezet punt
• Alle opstelpunten zijn verdwenen / er is
geen uitgezet punt in de buurt?
• Vrije opstelling (bilateratie) naar
twee of meer detailpunten
• Let op insnijding!
Uitzetten van een punt?

• Ga met prisma staan in de buurt van

het punt dat je wil uitzetten.
• Richt totaalstation naar het prisma
en meet (snelle modus)
• Totaalstation zegt hoeveel je je moet
verplaatsen
• Op juiste plaats: nauwkeurige
modus
• Tegenwoordig: one-man station met
automatische tracking

2. Totaalstation en matenplan

• Plan is niet digitaal (geen

rechtstreekse coördinaten) of heeft
geen referentiesysteem
• Meestal gebruikt men een
orthogonaal systeem op het plan.
• Bekijk het plan en kies een goed
nulpunt + richting!
Hoe?

• Fundering uitzetten
• Bepaald t.o.v. gebouw
• Vroeger opgemeten in ander
coördinatensysteem
• Herrekenen van coördinaten
• Nulpunt!
• Uitzetten nu eenvoudiger
• Assen lopen volgens X of Y, direct
uit plan afleidbaar

3. Theodoliet en meetband

• Hoe opstellen en uitzetten in stelsel

met orthogonale maatvoering?
Oefeningen
terugkeermoment

Cirkel uitzetten
• Je moet 10 punten op een cirkel
uitzetten om zo een rotonde te
bekomen.
• De cirkel heeft een straal van 10
meter en het middelpunt ligt perfect
in het midden tussen 2 krassen
(vroeger uitgezet).
• Hoe zet je de cirkel uit?
• Met een totaalstation?
• Met een theodoliet en
meetband?
 D

Middelpunt

• Je moet het middelpunt bepalen

tussen twee punten A en B maar de
rechtstreekse verbinding is niet A
zichtbaar.
• Wat denk je van volgende methode?

Uitzetten!
A

• Gegeven: 3 piketjes met gekende

B
coördinaten
• Gevraagd: uitzetten van vierde punt
met gegeven coördinaten
• Zoek minstens 7 methoden om dit C
punt uit te zetten!
• Kies zelf welk materiaal je wil P?
gebruiken.
• Voor betere studenten: 23 of
meer!