TÜRKİYE’DE TARIM VE HAYVANCILIK DERS NOTU

Türkiye’de Tarımı Etkileyen Etmenler 8. Makineleşme

1. Toprak ve Bakımı Toprakların kısa sürede ve zamanında sürülmesi, hasadın zamanında yapılabilmesi günümüzde
Tarım topraklarında devamlı üretim yapılabilmesi, toprağın mineralce zengin olmasına bağlıdır. Sürekli makineleşme ile mümkündür. Türkiye’de bazı alanlarda makineli tarıma tam geçilememiştir. Bu durumun
olarak üzerinde tarım faaliyeti yapılan toprağın, çeşitli şekillerde bakımının yapılması gereklidir. sebepleri şunlardır:
 Makine kullanımına elverişli olmayan engebeli arazilerin varlığı (Doğu Karadeniz kıyı şeridi gibi)
2. Sulama  Makine fiyatlarının çiftçinin alım gücünün üstünde olması
Türkiye’de tarımsal verimi etkileyen en önemli faktör sulamadır. Ülkemizin büyük bir bölümü kurak ve
 Bazı bölgelerde işgücünün daha ucuz olması
yarı kurak iklimin etkisindedir. Çoğu yerde tarımsal faaliyetin yoğunlaştığı yaz döneminde, kuraklık hüküm
 Makine kullanımının ekonomik olmayacağı küçük işletmelerin bulunması
sürmektedir. Bu da tarımdaki su ihtiyacını artırmaktadır. Ayrıca, yağışların düzensiz düşmesi, özellikle
tahıl tarımının yaygın olduğu sahalarda, her yıl üretimde dalgalanmalara neden olmaktadır.
9. Tarımı Destekleyen Kuruluşlar
Türkiye’de sulama yaygınlaştırılırsa;
Tarım ürünlerinin toplanması, pazarlanması ve işlenmesi yönüyle çiftçilerin desteklenmesi
 Kuru tarım (nadas) metodu uygulaması sona erer. gerekmektedir. Türkiye’de tarıma destek sağlayan çeşitli kuruluşlar bulunmaktadır.
 Bir yılda, birden fazla ürün alınan sahalar genişler.
 Tarım iklime bağımlılıktan kurtulur ve bilhassa tahılların üretiminde yıllara göre dalgalanmalar TAHILLAR:
azalır. A-Kuru Tahıllar:
 Üretimde süreklilik sağlanır. 1-Buğday:
 Ürün artışı sağlanır. * Çimlenme ve büyüme döneminde nem- yağış,
 Tahıl tarımı yerine, sebze ve meyve tarımı ile endüstri bitkileri ekimi yaygınlaşır. olgunlaşma döneminde ise yaz kuraklığı ister.
* Üretim miktarı en fazla olan tahıldır.
 Çiftçilerin tarım ürünlerindeki verimi ve geliri artar. Buna bağlı olarak, göç olayında azalma
görülür. * İlkbahar dönemi yağışlı ve yazı kurak iklim
bölgelerinde yetişir.
 Tarımın milli gelir içindeki ve ihracatındaki payı artar.

3. Gübreleme
* En fazla Buğday üretimi İç Anadolu Bölgesinde yapılır. (%30-35 İç Anadolu %18 Marmara )
Sulamadan sonra, verimi artıran en önemli faktör gübrelemedir. Toprağın devamlı kullanılması
* Karadeniz kıyı kesimlerinin yağışlı olması; Doğu Anadolu Bölgesi’nin yüksek kesimlerinde ise sıcaklığın
minerallerin azalmasına neden olmakta ve verimi azaltmaktadır. Gübreleme ile mineral takviyesi
düşük olmasından dolayı buğday yetişmez.
yapılarak toprağın verimi artırılmaya çalışılır.
* Marmara, Ege, ve Akdeniz’de ekonomik değeri yüksek olduğu için buğday üretimi azdır.
* Buğday üretimi sürekli artmasına karşılık hızlı nüfus artışı buğday ihracatını azaltmaktadır.
4. Tohum Islahı
* İklim’deki kararsızlık nedeniyle üretimde dalgalanmalar vardır.
Tarım ürünlerinden yüksek verim elde edilmesi, sulama ve gübrelemenin yanında kaliteli tohumun
* Dünyada buğday en fazla BDT, ABD, Hindistan, Kanada, Fransa ve Türkiye’de yetişir.
kullanılmasıyla da yakından ilişkilidir.

5. Zirai Mücadele
Hastalık ve haşerelerin üretimde zaman zaman % 20 - 30 civarında verim düşüklüğüne neden olduğu 2-Arpa:
görülmüştür. Türkiye’de zirai mücadele ile tarlalardaki yabancı otların gelişmesi önlenmekte ve * Buğdaydan sonra en çok üretilen üründür.
haşerelerin çoğalmasına imkân verilmemektedir. Böylece verim düşüklüğünün önüne geçilmektedir. * Yetişme alanı buğdaya benzer.
* Soğuğa ve sıcağa karşı daha dayanıklıdır.
6. Toprak Analizi * Buğdaya göre kısa sürede yetişir.
Toprak analizi ile topraktaki mineral maddeler belirlenir. Böylece toprağın hangi tür bitkilere elverişli,
hangi tür gübreye ihtiyacı olduğu saptanarak daha bilinçli tarım yapılır.

7. Çiftçinin Eğitimi * Arpa en çok İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesinde yetişir. Doğu Anadolu’da tahıllar içinde en fazla
Günümüzde tarım, modern aletler, kaliteli tohum ve hassas ilaçlar kullanımıyla yapılmaktadır. Bütün arpa yetişir.(%50-60 üretim İç Anadolu’dan karşılanır).
bunlar çiftçinin eğitimini gerektirmektedir. Ülkemiz genelinde çiftçilerin eğitim düzeyi düşüktür. * Arpa genel olarak bira ve yem sanayinde kullanılır.
3-Çavdar: 2-Mercimek:
* Daha yüksek, daha soğuk, verimsiz alanlarda yetişir. (%70’i İç Anadolu’dan) * Nem ve su isteği en az,sıcaklığa ve kuraklığa en
* Gıda ve yem sanayisinde kullanılır. dayanıklı üründür.
* Yetişme döneminde yağış, olgunlaşma döneminde
* İhracatı yoktur.
sıcaklık ister.
* Her tür toprak şartlarında yetişir.
B-Nazik Tahıllar: Sıcaklığın 10 C
̊ ’nin üstünde olduğu yerlerde,yetişme devresi boyunca bol su isterler.
4-Mısır:
* Bol nemli ve sıcak bir iklim ister. Yetişme
* Sulanmayan kurak ve sıcak bölgelerin önemli ürünüdür. En fazla mercimek üretimi G.D. Anadolu
devresinde 10°C,olgunlaşma döneminde 25°C
bölgesine aittir.(Kırmızı mercimek üretiminde G.doğu Anadolu;yeşil mercimek üretiminde ise İç Anadolu
sıcaklık ister.Yıllık yağış 800-1000m’nin üstünde
bölgesi başta gelir.)
olmalıdır.
* Yaz dönemi yağışlı olan veya sulama yapılan
3-Fasulye:
alanlarda yetişir.( Karadeniz iklimi ile uyumlu)
* Yükseltisi 1200–2000 m’yi aşmayan, yaz döneminde sulanabilen ovaları tamamında yetişir.
* Karadeniz ve Marmara’da doğal olarak; G.doğu Anadolu, Akdeniz, Ege ve İç Anadolu’da ise sulama ile * İç bölgelerde akarsu boyları ve sulama imkânı olan yerlerde üretim yapılır.
yetişir. * En fazla üretimin yapıldığı bölgeler: Başta İç Anadolu Bölgesi olmak üzere, Ege, Marmara ve Akdeniz
Not: Yağ elde edilmeye başlandıktan sonra Karadeniz dışında da tarımı yaygın hale geldi. GAP’ta sulama bölgeleri
olanaklarının gelişmiş olması nedeniyle G.doğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinin Türkiye ekonomisi
üzerine katkısı daha fazladır. Karadeniz’de bölge halkının temel besin maddesi olduğundan ticari değeri SANAYİ BİTKİLERİ:
yoktur. * Üretildikten sonra doğrudan kullanılamayan ve çeşitli sanayi kuruluşlarında işlendikten sonra mamul
madde olarak kullanılan ürünlerdir.
5-Pirinç: * Tütün, pamuk, şeker pancarı, anason, gül, ayçiçeği belli başlı sanayi ürünleridir.
* Pirinç elde edilen bitkiye “Çeltik” denir. * Sanayi bitkilerinin ekonomik değeri daha yüksektir.
* Büyüme döneminde bol su, olgunlaşma döneminde * Tahıllardan sonra en fazla yetiştirilen tarım ürünleridir.
sıcaklık ve fazla emek isteyen bir üründür.
1-Tütün:
* Tahıllar içerisinde devlet kontrolünde yetiştirilen
* Anavatanı Amerika’dır. Çimlenme döneminde bol
tek bitkidir.(Yetiştirildiği alanlar sıtmaya neden olan
su, yapraklarının büyüme döneminde güneş ve
sivrisineklere sebep olduğu için üretimi şehir dışında
sıcaklık ister. Hafif eğimli, kumlu, su geçiren kıraç
yapılmaktadır.)
topraklarda kaliteli tütün yetiştirilir.
* Pirinç üretimi genelde vadi tabanları, akarsu boyları ve delta ovalarında fazladır. * Nemli-ılıman iklim bölgelerinin tarım ürünüdür.
* Üretiminde Marmara birincidir. (Meriç havzası Edirne)
* Yetişme dönemi boyunca nem isteyen,hasat
döneminde ise sıcaklık isteyen bir bitkidir.
BAKLAGİLLER: * Yetişme şartları devlet kontrolünde olan tarım
* Nohut, mercimek, fasulye, bakla, bezelye, börülce baklagillerdendir ürünlerinden biridir (kaliteyi düşürmemek için).
* Protein bakımından zengindir ve toprağı azot yönünden zenginleştirirler. * Üretiminde Ege bölgesi birinci sırada yer alır.
* Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki üretim Ege bölgesinden sonra gelir.
1-Nohut : * Üretiminin devlet kontrolünde yapılması üretim ve fiyat dalgalanmalarını önler.
* Üretilen tütün Manisa, İstanbul, İzmir, Samsun, Malatya Tokat, Bitlis, deki sigara fabrikalarında işlenir.
* İhraç ürünümüzdür.
* Mercimeğin yetişme şartlarında yetişir.
* İç Anadolu bölgesi üretimde birinci sıradadır.
2-Pamuk:
* Dokuma endüstrisinin hammaddesidir.
* Çimlenme ve büyüme döneminde yağış veya
sulama; olgunlaşma döneminde tam bir kuraklık
ister.
* Alüvyal toprakları sever.
* İhraç ürünümüzdür.
* Karadeniz kıyılarında hasat döneminde yağış alması (yaz yağışı),
* İç bölgelerde ise sıcaklığın düşük olması nedeniyle yetiştirilmez.
3-Şeker Pancarı:
* Ilık ve serin iklimleri seven, çeşitli toprak tiplerinde
yetişebilen, bol nem isteyen, kurak yerlerde sulama
ile yetiştirilebilen bir bitkidir.
* Suyundan şeker, posasından küspe elde edilir.
* Ülkemizde kıyı bölgelerimizin dışında bütün
bölgelerimizde yetiştirilir. (kıyılarda daha ekonomik
getirisi yüksek ürünlere ayrıldığı için)
* Devlet kontrolünde tarımı yapılır.(kaliteyi düşürmemek ve pancarı işleyecek tesis yetersizliğinden
dolayı)
* Üretiminde İç Anadolu Bölgesi 1.sırada yer alır.
* Şekerpancarı tarladan söküldükten sonra kısa bir süre sonra işlenmesi gerektiğinden yakınında hem
şeker fabrikaları hem de besi hayvancılığı yaygındır.
4-Çay:
* Tropikal iklim bitkisidir. Bulutlu gün sayısı fazla,
kışları ılık, yıllık yağış miktarı 2000-2500 mm
olan,kireçsiz ve yıkanmış toprak koşullarında yetişir.
* Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu
Karadeniz kıyı şeridinde bulmuştur. Çay tarımının %
100’ü Karadeniz bölgesindedir.
5-Haşhaş:
* Devlet kontrolünde sınırlı alanlarda yetiştirilir
(uyuşturucunun hammaddesi).
* Her türlü iklim şartlarında yetişebilir ama karasal
iklimlerde daha verimli yetişir.
* Tohumundan yağ, Afyon sakızı denen kısımlarından
da ilaç sanayisinde yararlanılır.
* Ege Bölgesi üretimde 1.sırada yer alır.
6-Keten-Kenevir:
* Devlet kontrolünde yetiştirilen lifleri sağlam bir
bitkidir. Bu bitkiler aynı zamanda yağ bitkisi olarak da
kullanılır.
* Keten en çok Marmara bölgesinden sağlanır.(%100’ü
Kocaeli’nden sağlanır.) Tohumlarından boya yapımında
kullanılan “Bezir yağı” elde edilir.Ayrıca para yapımında
kullanılır.
* Kenevir’in tamamı Batı Karadeniz’de (Sinop,Kastamonu) yetiştirilir.
* Kenevir; ambalaj, halat, çuval, ip, paspas vs. alanlarda kullanılır.
* Kenevirden uyuşturucu da elde edilebildiğinden üretimi devlet kontrolündedir.
7- Anason:
* Devlet kontrolünde yetişir. Tekel satın alır.
* İçki sanayisinde koku vermek amacıyla kullanılır.
* Burdur, Denizli, Muğla ve Antalya’da yetiştirilir.
YAĞ BİTKİLERİ:
* Ayçiçeği, susam, soya fasulyesi, pamuk, mısır, yer fıstığı, kolza ve fındıktan yağ elde edilmektedir.
1-Ayçiçeği:
* Ortalama sıcaklığın yüksek,yıllık yağışın 500-700
mm olduğu, alüvyonlu topraklarda ayçiçeği tarımı
yaygındır.(Çimlenme ve büyüme döneminde yağış,
olgunlaşma döneminde bol sıcaklık ister)
* Doğu Karadeniz kıyı kesimi ve Erzurum-Kars
yöreleri hariç her yerde yetişir.
* Marmara Bölgesi üretiminde 1.sırada yer alır.
* G.doğu Anadolu, Çukurova ve Konya ovasında da ayçiçeği üretimi yapılmaktadır.
* İhraç ürünlerimiz arasında yer almaktadır.
* En çok yağ elde edilen üründür.
2-Susam:
* Ilıman iklim bölgelerinde tarımı yapılır.
* Üretimde Ege Bölgesi 1.sıradadır.
* Akdeniz ve G.doğu Anadolu Bölgelerinde de üretilir.
3-Soya Fasulyesi:
*Doğal yetişme ortamı Karadeniz’dir. Diğer bölgelerde sulanarak yetiştirilir. Yağ elde etmekte kullanımı
nedeniyle üretiminde Akdeniz % 90 ile 1. sıraya yerleşmiştir.
* Ancak yetişme süresinin kısalığı ve 2.ürün olarak üretilmesi Akdeniz’de üretimini arttırmıştır.
4-Yer Fıstığı:
* Sıcak, nemli iklim şartlarında, yağış yetersizliğinde sulamayla ve gevşek topraklarda tarım yapılır.
* Gıda sektöründe, pastacılıkta ve çerezlik olarak yetiştirilir.
2-Zeytin: 3-İncir:
* Akdeniz iklim şartlarında yetişen bir bitkidir. Kış * Akdeniz ikliminin bir bitkisidir.
sıcaklıklarının O C ̊ 'nin altına düştüğü yerlerde zarar * Kışların ılık, yazların sıcak geçtiği , yağışın 600-
görür. 700 mm olduğu yerlere yetişir. Kış soğuğuna karşı
* Akdeniz, Ege, Güney Marmara, G.doğu Anadolu’nun hassastır. Yaz sıcaklığı ister.
batısı ve Doğu Karadeniz kıyılarında yetişir. * Ege Bölgesi üretimde 1.sıradadır. Bu bölgeyi
* Bir yıl az, bir yıl fazla ürün veren bir bitkidir. Akdeniz, Güney Marmara , Güneydoğu Anadolu
bölgesi izler.
* Ülkemizde sırasıyla en fazla Ege, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da yetişir.
* Doğu Karadeniz bölümünde yaz yağışları, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde ortalama sıcaklığın
* Yağ ve sabun sanayisinde kullanıldığı gibi sofralık olarak da kullanılır.
düşük olmasından dolayı üretim yapılamaz.
MEYVECİLİK Not: Türkiye Dünya kuru incir üretiminde ilk sırada yer alır ( % 60) ve önemli ihracat ürünümüzdür.
* Tahıl ve endüstri bitkilerinden farklı olarak ağaç türü bitkilerdir.
4-Elma:
* Türkiye’de dikili alanların %40’ı meyvecilik faaliyetlerine ayrılmıştır.
* Üzümden sonra en çok yetiştirilen ve doğal
* Kışların çok sert geçtiği yerler hariç her yerde meyvecilik tarımı yapılabilir.
yetişme alanı geniş olan bir üründür.
* Ülkemizde iklim ve toprak türü farklılıkları meyve çeşidini arttırır.
* Çiçek açma döneminde düşük sıcaklıktan
* Son yıllarda soğuk hava depolarının artması ile meyve ihracatı artmıştır.
etkilenir. Diğer dönemlerde ise -35 / -40 C
̊ ’ye kadar
* Meyve suyu üretimi de son yıllarda artmıştır.
düşük sıcaklığa dayanıklıdır.
* Türkiye de meyveleri ile meşhur bazı illerimiz
* Elma en fazla İç Anadolu bölgesinde üretilir.
Aydınincir, Gaziantepfıstık, Malatyakayısı, Bursaşeftali, Ankaraarmut
Akdeniz bölgesi elma üretiminde 2.sırada yer alır.
1-Fındık: 5-Muz:
* Serin ve nemli iklim koşulları, humuslu toprak ve * Tropikal iklim bölgelerinin meyvesidir.
eğimli yamaçlarda daha verimli olan bir bitkidir. * Yüksek sıcaklık ve bol nem ister.
* Kış sıcaklıkları 5 - 6 C
̊ , yaz sıcaklıkları ise 20 C * Antalya-Mersin arasında (Alanya-Gazipaşa-Anamur-Erdemli) dar kıyı kesiminde üretim yapılır.
civarında olmalıdır. * Muz üretiminde Akdeniz Bölgesi 1.sıradadır.
* Yıllık yağış miktarı 1000 mm olmalıdır. * Üretim iç tüketimi karşılamaz. Bu nedenle ithal edilir.
* Doğal yetişme alanı 0-500 metreler arasındaki
Karadeniz kıyılarıdır. 6-Antep Fıstığı:
* Fındık üretiminin %80’ini Karadeniz,%20’si ise Marmara bölgesinden karşılanır. * Yaz kuraklığına ve sıcaklığa dayanıklıdır.
* Dünya fındık üretiminin %65’i Türkiye aittir. Türkiye Dünya üretiminde 1.sıradadır. * Türkiye üretiminin en büyük bölümü Urfa’ya aittir.
* Üretilen fındığın %75'ni ihraç ederiz. * Güneydoğu Anadolu bölgesi üretimde 1.sırada (Gaziantep, Siirt, Mardin, Diyarbakır)

2-Üzüm: 7-Kayısı:
* Üzüm meyvesinin elde edildiği bitkiye “asma” ,bitkilerin * Karasal iklim bölgelerinin alçak kısımlarında yetişme imkânı bulur.
bulunduğu bahçeye “bağ” adı verilir. * Kayısı -20 C
̊ ’lik düşük sıcaklıklara dayanıklıdır.
* Olgunlaşma döneminde yüksek sıcaklık ister. * Çiçek açtıktan sonra, özellikle ilkbaharda don olayından etkilenir.
* Soğuğa dayanıklı bitkilerdendir.-40dereceye kadar * Çiçeklenme dönemindeki yağışlar da meyveyi olumsuz etkiler.
soğuğa dayanır. Bütün coğrafi bölgelerimizde yetişme * Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir.
imkânı bulan bir meyvedir. Bu yüzden doğal yetişme * En fazla yetiştirildiği bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesidir. ( Malatya-Elazığ çevresi)
alanı ve üretimi en fazla olan meyvedir.
* Karadeniz bölgesinde yaz yağışları; Doğu Anadolu Bölgesi’nde düşük sıcaklık ve yükselti üzümün ekim
alanını kısıtlamıştır.
* Üretiminin en fazla olduğu bölge Ege bölgesindendir. Bu bölgeyi Güneydoğu Anadolu,İç Anadolu,
Marmara, Doğu Anadolu Bölgesi ve Akdeniz Bölgeleri takip eder.
* Ege Üzümleri çekirdeksizdir ve kurutularak ihraç edilir.
8-Turunçgiller:
* Mandalina, portakal, turunç, greyfurt ve limona
narenciye (turunçgil) denir.
* Kış sıcaklıklarının ve yıllık yağış miktarının yüksek
olmasını ister.
* Yetişme alanı sıcaklık şartlarından dolayı dardır.
* Akdeniz en fazla üretimi yapılan bölgedir.
* Rize ve çevresinde az da olsa mandalina ve portakal yetiştirilir. Bu durumun nedeni burada kışın ılık
geçmesidir.(föhn rüzgârı etkisi)
Ahır hayvancılığı: Islah edilmiş veya iyi cins ithal hayvanlarla ahırda yapılan hayvancılığa denir. Et ve süt
verimi daha yüksektir. Şeker fabrikalarının etrafında ve büyükşehirler çevresinde gelişmiştir.
Ülkemizde yetişen hayvan Türleri
1. Küçükbaş Hayvancılık: Ülkemizde gerek sayı gerekse beslendiği alanların genişliği bakımından
küçükbaş hayvancılık önde gelir. Bunun sebebi Türkiye ikliminin küçükbaş hayvancılığa uygun olmasıdır.
(Bozkırların geniş yer kaplaması, yaz kuraklığı) Küçükbaş hayvancılık Doğu Karadeniz haricinde her yerde
yapılmaktadır.
a) Koyun:

SEBZECİLİK Ülkemizde koyun İç ve Güney Doğu Anadolu, Doğu

* Yaprakları, yumruları, kökleri, meyveleri tohumları, yaş ya da kurutulmuş olarak tüketilen kültür Anadolu güney ve Batı Anadolu bölgesi ile Marmara’nın
bitkilerine sebze denir. iç kesimlerinde yaygındır. Merinos, Sakız, Dağlıç,
* Sebzecilik; sulama, gübreleme, toprak bakımı , ilaçlama ve çok emek ister. Karaman gibi türleri vardır.
* Sebzecilik, ihracatımızda önemli yer tutar. Özellikle dondurulmuş gıda sanayinde Türkiye gelişmiştir. En fazla Konya, Urfa, Van ve Ağrı çevresinde yapılır.
* En çok sebze üretimi Ege ve Akdeniz kıyılarında gerçekleşmektedir.
Nedeni; Yıllık ortalama sıcaklığın,kış sıcaklıklarının yüksek olmasıdır.( enlem ve denizellik)
**Karadeniz kıyılarında bulutluluğun fazla olması, b) Keçi: Ülkemizde özellikle iki türü yetiştirilmektedir;
**İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nde kış mevsiminin uzun ve soğuk geçmesi,
**Güneydoğu Anadolu’da yaz kuraklılığının erken başlaması sebze üretimini sınırlandırmıştır ve seracılığı
olumsuz etkilemiştir.

SERACILIK
* Sıcaklığın kontrol altına alınarak, intansif tarım metotları uygulanarak, mevsiminden önce veya sonra
turfanda meyve ve sebze üretimi yapılan faaliyete denir.
* Özellikle kış sıcaklığının 0 C
̊ ’nin altına düşmediği sahalarda, kapalı ortamlarda yapılan tarımsal — Kıl keçisi: Eti, sütü, derisi ve kılı için bakılır. Koyuna göre daha dayanıklıdır ve daha fazla süt verir. En
faaliyettir. fazla Akdeniz’de (Toroslar) ve Diyarbakır’da yaygındır.
* Kış sıcaklığının düşük olduğu yerlerde seracılık ekonomik uğraş olmaktan çıkar. — Tiftik (Ankara) keçisi: Tüyleri ince, uzun ve parlaktır. Tüylerinin ekonomik değeri vardır. Tiftik ihraç
* Akdeniz bölgesi seracılık faaliyetinin en fazla yapıldığı bölgemizdir. ürünlerimizdendir. En fazla başta Ankara olmak üzere Siirt çevresinde yetiştirilir.

TÜRKİYE’DE HAYVANCILIK 2. Büyükbaş Hayvancılık: Sığır, manda, at, katır, eşek gibi hayvanlara büyükbaş hayvan denir. Yaz
Hayvancılığın gelişmesi için; yağışlarının olduğu bölgeler uzun boylu ot topluluklarını (çayır) büyüttüğü için bu alanlarda gelişmiştir.
1. Hayvan soylarının ıslahı: Ülkemizde verimin ve kalitenin artması için hayvan soyları iyileştirilmelidir. (Erzurum-Kars Bölümü). Batı Anadolu’da ise besi hayvancılığı şeklinde yapılır.

2. Otlakların korunması ve ıslahı: Otlak dediğimiz meralar, hayvanların otlandığı doğal otlaklardır. NOT: Son yıllarda Konya Ovası Projesi (KOP)
Ülkemizde 1950’den sonra makineleşmeyle birlikte otlaklarda daralma başlamıştır. kapsamında bölgede sulama olanaklarının
gelişmesi nedeniyle su isteği fazla olan ürünler
3. Besi ve ahır hayvancılığının yaygınlaşması: yetiştirilirken; bölgede besi hayvancılığı da
Mera hayvancılığı: Doğal otlaklarda yapılan hayvancılığa denir. Et ve süt verimi düşüktür. Süt verimi gelişmiştir.
meraya düşen yağışlarla ve otların yeşermesine göre değişme gösterir. İklime bağlıdır.
3. Kümes Hayvancılığı: Büyük şehirlerin yakınlarına kurulan tavuk çiftlikleri bu şehirlerin et ve yumurta
ihtiyacını karşılamaktadır. (Pazarlama). Ülkemizde en fazla Marmara’da, sonra Ege’de yapılmaktadır.
Kümes hayvancılığı iklimin olumsuz etkilerinden bağımsız olarak yapılabilmektedir.

4. İpek Böcekçiliği: İpek böceği denilen tırtıl, dut yaprağı ile beslenir. Salgıladığı sıvının katılaşması ile ipek
telleri oluşur. En fazla Diyarbakır ve Antalya’da, bunun dışında Ege ve Güney Marmara’da da yapılır.

5. Arıcılık: Arıcılık her bölgemizde yapılabilir. Ülkemizin yüksek ve dağlık olması sebebiyle bitki örtüsü
çeşitlidir. Bu durum arıcılık faaliyetlerini kolaylaştırmıştır. Bal üretiminin fazla olduğu iller; Rize, Ordu,
Muğla, Bitlis, Erzurum, Kars, Konya, Mersin, Antalya, Sivas, Balıkesir

6. Balıkçılık: Türkiye üç tarafı denizlerle çevrili ve sayısız göl ile akarsuları buluna bir ülkedir. Böyle
olmasına rağmen balıkçılık gelişmemiştir. Türkiye’de tutulan balığın %80’i Karadeniz’de kıyı balıkçılığı
şeklindedir.
Türkiye’de balık tüketimi çok azdır. Balıkçılıkta gelişmiş ülkeler İngiltere, Japonya ABD, Norveç, İzlanda,
Almanya gibi ülkelerdir. Norveç ve Japonya’da yüzey şekillerinin engebeli oluşu ve akıntıların karşılaşma
alanları olması halkı balıkçılığa yönlendirmiştir.
Balıkçılığın Türkiye’de gelişmesi için;
— Açık deniz balıkçılığı yapılmalı,
— Zararlı balık avlama yöntemleri bırakılmalı ve modern yöntemlerin uygulanmalı,
— Depolama ve soğutucu araçlarla taşıma imkânları arttırılmalı,
— Kıyı kirlenmesi önlenmelidir.