SIGNAL VILLAGE NATIONAL HIGH SCHOOL

Ballecer St. Zone 2 Central Signal Village, Taguig City

Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Uri ng Teksto

Tungo sa Pananaliksik

Ipinasa ni :

Taon at Pangkat :

Ipinasa Kay :

Petsa ng pagpasa

DECEMBER 2019
Sumulat ng Suring papel (Reaction Paper) batay sa binasang 6 na uri ng teskto(
Impormatibo Deskriptibo. Persweysib, Naratibo, Argumentatibo at
Prosidyural ) ayon sa katangian at kabuluhan nito sa sarili, pamilya ,
komunidad, daigdig.

Mga Bagay na dapat tandaan :

 Sulat kamay lamang ang tatanggapin.

 Mahigpit na ipinagbabawal ang pagkakapareho ng iyong tekstong o kasagutan
gagamitin sa iba pang mag-aaral. Ang sinumang mahuling may kaparehong sagot
sa ibang mag-aaral ay may kaukulang bawas ng grado.

Mga dapat Gawin sa bawat Teksto Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t Ibang Uri ng Teksto
Tungo sa Pananaliksik

I. Tekstong Impormatibo
 Sumulat ng tekstong impomatibo
 Bilugan ang mga pahayag na nagsasabi o nagpapaliwanag kung ano ang
nangyari
 Ikahon ang mga lugar na nabanggit sa tekto
 Lagyan ng marker ang mga taong kasangkot sa teksto
 Itasulok ang mga mahahalagang petsa , taon, at araw na mababanggit sa
teksto
 Guhitan ang mga pahayag na nagpapaliwanag kung paano nangyari ang
mga kaganapan sa teksto.

II. Tekstong Naglalarawan/ Deskriptibo

 Sumulat ng Tekstong Naglalarawan/ Deskriptibo
 Bigyang interpretasyon ang teksto
1. Isalarawan sa pamamagitan ng salita ang mga inilarawan sa teksto
2. Iguhit ag inilarawang bagay , tao o pangyayari sa loob ng teksto.

III.Tekstong Nanghihikayat / Persweysib

 Sumulat ng Nanghihikayat / Persweysib
 Pamagat ng Gagawing Teksto “Ikaw, Ako , tayo tungo sa Pagbabago”
 Guhitan ang mga salitang ginamit sa panghihikayat.

IV. Tekstong Nagsasalaysay / Naratibo

 Fiction : Isalaysay ang mahalagang pangyayari sa tekstong “Mabangis na
Lungsod ni : Efren Abueg”
 Isulat ang mga tauhan , tagpuan at gintong aral sa teksto
 Non Fiction : isulat ang iyong sariling talambuhay

V. Tekstong Argumentatibo
 Sumulat ng Tekstong Argumentatibo tungkol sa pagkakapantay ng
karapatan ng mga kababaihan at kalalakihan ( Magbigay ng Argumento sa
isang isyu tulad nito

VI. Tekstong Prosidyural

 Sumulat ng isang halimbawa ng Tekstong Prosidyural
 Lagyan ng kaukulang larawan ng iyong ginawang tekstong prosidyural
 Uri ng Teksto : Tekstong Argumentatibo__________________________________

Pamagat ng Teksto: Pagkakapantay ng karapatan ng mga kababaihan at kalalakihan

_____________________________________________________________________

Sanggunian: ______________________________________________________
___________________________________________________________________

Manuskrito ng Teksto :

Ang pagkakapantay-pantay kasi ng bawat kasarian ay tumutukoy sa karapatan ng

kababaihan at kalalakihan na magkaroon ng parehong mga pagkakataon para sa
pagkamit ng mahahalagang layunin sa lipunan tulad ng edukasyon, trabaho, kita, pag-
ambag sa pag-unlad ng pulitika, panlipunan, at kultura sa lahat ng antas. Nangangako
ng pantay na sweldo, pantay na pagkakataon, pati na rin ang kalayaan mula sa
diskriminasyon at panliligalig sa lugar ng trabaho sa lahat ng tao, maging sila ay
lalaki, babae, may asawa, walang asawa o buntis, ang pagkakapantay-pantay ng
kasarian sa esensya ay nagtataguyod ng pantay at kagalang-galang na pagsulong ng
mga kalalakihan at kababaihan nang magkasama. Kaya sa pagkakapantay-pantay ng
karapatan ng bawat kasarian, matututunan ng mga tao na respetuhin ang bawat isa
kahit ano pa man ang kasarian nito. Ang pagkakapantay-pantay ng kasarian ay tungkol
din sa pakikibahagi ng tungkulin para sa ikauunlad ng lahat. Kung tayo ay
mahahadlangan ng kasarian na ang kahinaan at kalakasan ng bawat indibidwal ay
makikita, maaari itong maging dahilan ng diskriminasyon sa bawat isa. Wala naming
taong perpekto sa mundo na kayang gawin lahat, kung ikaw ay isang lalake,
panigurado ay may mga kakayahan ang mga kababaihan na hindi mo kaya. Ganoon
rin naman mga babae, hindi lahat nang kaya ng mga kalalakihan ay kaya ng mga
babae.
Pabor sa Pagkakapantay pantay sa karapatan ng kababaihan at kalalakihan
- Magandang pantay-pantay ang karapatan ng bawat kasarian upang maiwasan ng mga
mamamayan ang diskriminasyon sa mga kasarian at malayang magagawa ang
kanilang mga ninanais sa buhay. Kung ano ang ayaw mo na gawin sa iyo, ay tiyak na
huwag mong gawin sa iba

Di-Pabor sa Pagkakapantay pantay sa karapatan ng kababaihan at kalalakihan - Hindi

sa lahat ng pagkakataon dapat pantay pantay ang karapatan ng kababaihan at
kalalakihan. Halimbawa ang pagdating sa aborsyon, ang kababaihan lamang ay may
karapatan para mag desisyon kung gusto niya ba itong ipalaglag o hindi. Pagdating sa
ganitong sitwasyon, ako’y hindi pumapabor sa pantay na karapatan ng kababaihan at
kalalakihan. Ang kalalakihan ay walang karapatan mag desisyon o tumutol sa
desisyon ng kababaihan tungkol dito dahil hindi sila ang maghihirap nang siyam na buwan.

Kabuluhan at Katangian ng Teksto sa :

Sarili :
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Pamilya:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________

Komunidad:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Bansa:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________

Daigdig:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
 _____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_______________________________________________________________

Uri ng Teksto : __________________________________________________

Pamagat ng Teksto ___________________________________________________

_____________________________________________________________________
Sanggunian ______________________________________________________
___________________________________________________________________

Manuskrito ng Teksto :
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
 ________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

Kabuluhan at Katangian ng Teksto sa :

Sarili :
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Pamilya:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Komunidad:

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Bansa:

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
 _____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Daigdig:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Uri ng Teksto : ________________________________________________________

Pamagat ng Teksto ___________________________________________________

_____________________________________________________________________
Sanggunian ______________________________________________________
___________________________________________________________________

Manuskrito ng Teksto :
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
 ________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

Kabuluhan at Katangian ng Teksto sa :

Sarili :
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Pamilya:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Komunidad:

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Bansa:

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
 _____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

Daigdig:
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_______________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________

V.

TEKSTONG IMPORMATIBO
  Tinatawag ding expositori, ay isang anyo ng pagpapahayag na naglalayong magpaliwanag at
magbigay impormasyon
 Ito ay ang mga nalimbag na pagpapahayag na naglalayong magbigay kaalaman at
magpaliwanag sa mga mambabasa nito.
 Sinasagot ang mga batayang tanong na ano, kalian, saan sino at paano.

MGA URI NG TEKSTONG IMPORMATIBO

 Maaring magkaiba ang mga tekstong impormatibo batay sa ekstrukturang ginamit kaya ang
tekstong ito ay kinlasipika sa apat na uri.

1. Sanhi- Bunga
 Nagpapakita ng pagkakaugnay ng pangyayari
 Ipinakita ang relasyon ng dalawang bagay : kung bakit nangyari ang isang bagay
(sanhi) at naging resulta
2. Paghahambing
 Nagpapakita ng pagkakaiba at pagkakatulad ng anumang bagay, konsepto , o
pangyayari
3. Pagbibigay Depinisyon
 Ipinaliliwanag ang kahulugan ng isang salita, termino o konsepto
 Maaring tungkol sa konkretong bagay o abstraktong ideya
 Mahalagang pag-ibahin ang kahulugang denotatibo at konotatibo
4. Paglilista ng klasipikasyon.
 Paghahati ng isang malaking paksa sa iba’t ibang kategorya
 Nagsisimula sa pagtalakay sa pangkalahatang ideya at bibigyang-kahulugan ang mga
grupo sa ilalim nito.

TEKSTONG DESKRIPTIBO
  Ang tekstong ito ay may layuning maglarawan sa isang bagay , hayop, tao lugar , karanasan
sitwasyon at Iba pa.
 Ito ay naglalaman ng mga impormasyong may kaugnayan sa katangian ng tao, bagay, hayop
lugar at iba pa.
 Ito ay isang uri ng teksto na nagpapakita ng makulay na paglalarawan. Ang deskriptibong teksto
ay nagtataglay ng mga pisikal na katangian ng tao, bagay, hayop, lugar, atbp.
 Ang layunin nito ay maglarawan ng isang bagay , tao lugay karanasan at sitwasyon gamit an
gating pandama (VATGO)

KATANGIAN NG TEKSTONG DESKRIPTIBO

1. Ang tekstong deskriptibo ay may isang malinaw at pangunahing impresyon (reaksyon sa
isang bagay)
2. Ang tekstong deskriptibo ay may iba’tibang uri ng paglalarawan
2.1 Obhetibo
- Paglalarawan na ayon lang sa kanyang nakikita
2.2 Suhetibo
- Paglalarawan na ginagamitan ng damdamin pananaw o opinyon sa isang bagay.
2.3 Teknikal
- Paglalarawan sa pamamagitan ng mga detalyadong pamamaraan

TEKSTONG PERSWEYSIB
  Ito ay isang uri ng di-piksyon na pagsulat upang kumbinsihin ang mga mambabasa na sumang-
ayon sa manunulat hinggil sa isang isyu.
 Gumagamit ang manunulat ng mga pagpapatunay mula sa mga siyentipikong pag-aaral at
pagsusuri.
 Layon nitong sumang-ayon ang mambabasa at magpakilos ito tungo sa isang layunin

TEKSTONG NARATIBO
 Layunin ng tekstong naratibo ay magsalaysaysay o makwento ng isang serye ng pangyayari
batay sa isang tunay na pangyayari o kathang isip lamang . Maaring personal na nararanasan,
 Gumagamit ito ng wikang puno ng imahinasyon , nagpapahayag ng emosyon at
kumakasangkapan ng ibat- ibang imahen, metapora, at simbolo upang maging malikhain ang
katha.

2 URI NG TEKSTONG NARATIBO

Piksyon ( nobela, maikling kwento, tula)
Di-Piksyon ( memoir, biograpiya, balita, malikhaing sanaysay)

ELEMENTO NG TEKSTONG NARATIBO

1. Paksa
- Pumili ng paksang mahalaga at makabuluhan
2. Estruktura
- Tiyakin malinaw, sistematiko at lohikal ang pagkakasunod-sunod na pangyayari
upang madaling maunawaan ang narasyon.
3. Oryentasyon
- Nakapaloob dito ang kaligiran ng mga tauhan , lunann o setting at oras o panahon
kung kalian nangyari ang kwento
4. Pamamaraan ng Narasyon
- Kailangan ng detalye at mahusay na oryentasyon ng kabuang senaryo sa uang bahagi
upang maipakita ang setting at mood.
5. Komplikasyon o Tunggalian.
- karaniwang nakapaloob sa tunggalian ang pangunahing tauhan. Ito ang mahalagang
bahagi ng kwento na nagiging batayan ng paggalaw o pagbabago sa posisyon at
disposisyon ng mga tauhan.
6. Resolusyon
- Ito ang kahahantungan ng komplikasyon o tunggalian

CREATIVE NON FICTION

- Kilala rin bulang literary non-fiction o narrative non fition
- Makatotohanan, naglalahad ng tunay na karanasan , naglalarawan ng realidad ng natural na
mundo at hindi bunga ng imahinasyon
TEKSTONG ARGUMENTATIBO
- Naglalahad ng mga posisyong umiiral na kaugnayan ng mga proposisyong umiiral na kaugnayan ng mga
proposisyon na nangangailanagan ng pagtatalo o pagpapaliawanag.
- Isang uri ng teksto na nagangailangang ipagtanggol ng manunulat ang posisyon sa isang tiyak na
paksa o usapin gamit ang ebidensya mula sa personal na karanasan, kaugnay ng mga literature at
pag-aaral, ebidensyang. Mula rito ay paninindigan ang isang posisyon na isusulat sa amikli
ngunit malaman na paraan. Isang halimbawa nito ay editorial o debate

ELEMENTO NG PANGANGATWIRAN
1. Proposisyon
 Ayon kay Abad (2004) ang proposisyon ay ang pahayag na inilalahad upang pagtalunan o
pag-usapan
 Ito ay isang bagay na pinagkakasunduan bago ilahad ang katwiran ng dalawang panig.
2. Argumento
 Ito ang paglalatag ng mga dahilan at ebidensya upang maging makatwiran ang isang panig

KATANGIAN AT NILALAMAN NG ISANG MAHUSAY NA TEKSTONG ARGUMENTATIBO

1. Mahalaga at napapanahong paksa
2. Maikli ngunit malinaw na pagtukoy sa unang talata ng teksto.
3. Malinaw at lohikal na transisyon sa pagitan ng mga bahagi ng teksto
4. Maayos na pagkakasunod-sunod na talatang naglalaman ng mga ebidensya ng argumento
5. Matibay na ebidensya para sa argumento

2 URI NG TEKSTONG ARGUMENTATIB

1. Argumentatibong Pabuod
- Ito ay gumagamit ng iba’t ibang mumunting katotohanan na kapag pinagsama-sama ay
patungo sa pagbuo ng isang paglalahat o kongklusyon..Ito ay maaring ginagamitan ng
pagtutulad na ugnayan ng pangyayari, at katibayan o batayan.
2. Argumentatibong pasaklaw
- Ito ay nagsisismula sa isang tuntunin. Ito ay ginagamit upang hugutin at hanguin dito
ang isnag katotohanan.

TEKSTONG PROSIDYURAL
  Isang uri ng paglalahad na kadalasang nagbibigay ng impormasyon at instruksyon kung paanong
isasagawa ang isang tiyak na bagay. Ang ilan sa mga halimbawa nito ay hakbang sa pagluluto,
paggawa ng experiment, ,pagkumpuni ng mga kagaamitan at mga manwal na nagpapakita ng
mga hakbang sa pagsasagawa ng isang bagay.
 Ang layunin ng tekstong prosidyural ay makapagbigay ng sunod-sunod na direksyon at
impormasyon sa mga tao upang matagumpay na maisagawa ang gawain sa ligtas episyente at
angkop na paraan

4 NA NILALAMAN NG TEKSTONG PROSIDYURAN

1. Layunin o Target na Awtput

- Nilalaman ng bahaging ito kung ano ang kalalabasan o kahahantungan ng proyekto ng
prosidyur
2. Kagamitan
- Nakapaloob dito ang mga kasangkapan at kagamitang kakailanganin upang makumpleto
ang isasagawang proyekto.
3. Metodo
- Serye ng mga hakbang na isasagawa upang mabuo ang proyekto
4. Ebalwasyon
- Naglalaman ng mga pamamaraan kung paano masusukatang tagumpay ng prosidyur na
isinasagawa.

Ang Proseso ng Pagbasa

Ayon naman kay Baltazar(1977), ang pagbasa ay kasangkapan sa pagkatuto ng mga

kabatiran ukol sa iba’t ibang larangan ng pamumuhay. Sa katunayan, 90% sa napag-aralan ng tao
ay mula sa kanyang karanasan sa pagbasa.
 Si Dr. William S. Gray (1885-1960) tinagurian siyang “ Ama ng Pagbasa” dahil sa angking
kahusayan sa pag-aanalisa ng mga bagay bagay at dahil na rin sa kahusayan sa gramatika.

Ang pagbasa ay isa ring kognitibong proseso ng pag-unawa sa mensaheng nakalimbag o ng

anumang wikang nakasulat. May kaugnayan ito sa pagsulat, sapagkat anomang binabasa natin ay
maaaring isulat at ang anomang naisusulat ng kamay ay nababasa ng mata na kakambal ng
pagpapakahulugan gayundin sa pagkatuto sapagkat ang kakayahan sa pagbasa ay daan tungo sa
kaalaman.
Ang pagbasa ay pagkilala, pag-unawa, pagpapakahulugan at pagtataya ng mga ideya sa mga
nakalimbag na simbolo. Ito ay proseso ng pag-unawa sa mga kaisipang hatid ng awtor sa mga
mambabasa. Sa pamamagitan ng pagbasa, nahahasa ang iba’t ibang kasanayan ng isang
indibidwal. 

Ang pagbasa ay isang proseso ng pagbibigay-kahulugan ng mga simbolo at salita. Bilang proseso,
ito ay may apat na hakbang ayon kay William S. Gray(1950), ang kinilalang “Ama ng
Pagbasa”: (1)persepsyon, (2)komprehensyon, (3)reaksyon, at (4)integrasyon (Belvez, et al.,
1990; Villamin, et al., 1994; Resuma at Semorlan, 2002).

Persepsyon - Ito ay pagkilala at pagtukoy sa mga nakalimbag na simbolo at kakayahan sa

pagbigkas ng mga tunog.

Komprehensyon - Ito ay pag-unawa sa mga nakalimbag na simbolo o salita.

Reaksyon - Ito ay kaalaman sa pagpasiya o paghatol ng kawastuhan, kahusayan, pagpapahalaga

at pagdama sa teksto.

Integrasyon - Ito ay kaalaman sa pagsasanib o pag-uugnay at paggamit ng mambabasa sa

kanyang dati at mga bagong karanasan sa tunay na buhay.

Isang komplikado o masalimuot na proseso ang pagbasa sapagkat maraming kasanayan ang
nililinang at kailangang malinang dito upang magiging epektibo ang pagbabasa. Isa kang mahusay
at epektibong mambabasa kung natutukoy mo ang layunin ng iyong binabasa, nagagamit ang mga
estratehiya at teknik sa pagbasa, nakabubuo ng hinuha o hula sa susunod na pangyayari at
iniuugnay ang dating kaalaman at karanasan upang maunawaan ang kahulugan ng binabasang
teksto.

*Teorya

1. Teoryang Bottom-up

Ayon sa teoryang ito, ang pagbasa ay ang pagkilala ng mga serye ng mga nakasulat na simbulo upang maibigay
ang katumbas nitong tugon. Nananalig ang teoryang ito na ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula sa yugto-
yugtong pagkilala ng mga titik sa salita, parirala at pangungusap ng teksto,bago pa man ang pagpapakahulugan
sa buong teksto.
Ang proseso ng pag- unawa, ayon sa teoryang ito, ay nagsisimula sa teksto (botom) patungo sa mambabasa (up)
kaya nga tinawag itong bottom-up.
2. Teoryang Top-down
Ang pananaw na ito ay impluwensya ng sikolohiyang Geatalt na naniniwalang ang pagbasa ay isang prosesong
holistik. Ayon sa proponent nito, ang mambabasa ay isang napakaaktib na partisipant sa proseso ng pagbasa, na
siya ay may taglay na dating kaalaman (prior knowledge) na nakaimbak sa kanyang isipan at may sariling
kakayahan sa wika (language proficiency) at kanyang ginagamit habang siya ay nakikipagtalastasan sa awtor sa
pamamagitan ng teksto.
Tinatawag din itong teoryang inside out o conceptually-driven dahil ang kahulugan o impormasyon ay nagsisimula
sa mambabasa patungo sa teksto. Ito ay nagaganap dahil ang mambabasa ay gumagamit ng kanyang dating
kaalaman at mga konseptong nabuo sa kanyang isipan mula sa kanyang mga karanasan at pananawa sa paligid.
Bunga nito, nakakabuo siya ng mga palagay at hinuha na kanyang iniuugnay sa mga ideyang inilalahad ng awtor
ng isang teksto.

3. Teoryang Interaktib
Ayon sa teoryang ito, ang teksto ay kumakatawan sa wika at kaisipan ng awtor at sa pag-unawa nito, ang isang
mambabasa ay gumagamtit ng kanyang kaalaman sa wika at mga sariling konsepto o kaisipan. Dito nagaganap
ang interaksyong awtor-mambabasa at mambabasa-awtor. Ang interaksyon, kung gayon, ay may dalawang
direksyon o bi-directional.
Masasaing ang teoryang ito ay isang pagbibigay diin sa pag-unawa sa pagbasa bilang proseso at hindi bilang
produkto.

4. Teoryang Iskima
Ayon sa teoryang ito, bawat bagong impormasyong nakukuha sa pagbabasa ay naidaragdag sa dati nang iskima.
Samakatwid , bago pa man basahin ng isang mambabasa ang isang teksto, siya ay may taglay nang ideya sa
nilalaman ng teksto mula sa kanyang iskima sa paksa. Maaring binabasa niya lamang ang teksto upang
patunayan kung ang hinuha o hula niya tungkol sa teksto ay tama, kulang o dapat baguhin. Dahil dito,
masasabing ang teksto ay isang input lamang sa proseso ng komprehensyon. Hindi teksto ang iniikutan ng
proses ng pagbasa, kundi ang tekstong nabubuo sa isipan ng mambabasa.
https://www.scribd.com/doc/83630116/4-teorya-ng-pagbasa

*Teorya ng Pagbasa

Sa kasalukuyan, apat (4) ang popular na modelo, teorya o pananaw tungkol sa pagbasa. Tunghayan ang mga
paniniwala tungkol sa pagbasa batay sa mga modelong makikita sa tsart: (A)teoryang itaas-pababa (top-down),
(B)teoryang ibaba-pataas (bottom-up), (C)teoryang interaktibo, at (D)teoryang iskema.
1. Teoryang Bottom-up
Ayon sa teoryang ito, ang pagbasa ay ang pagkilala ng mga serye ng mga nakasulat na simbulo upang
maibigay ang katumbas nitong tugon. Nananalig ang teoryang ito na ang pagkatuto sa pagbasa ay
nagsisimula sa yugto-yugtong pagkilala ng mga titik sa salita, parirala at pangungusap ng teksto,bago pa
man ang pagpapakahulugan sa buong teksto.

Ang proseso ng pag- unawa, ayon sa teoryang ito, ay nagsisimula sa teksto (botom) patungo sa
mambabasa (up) kaya nga tinawag itong bottom-up.

2. Teoryang Top-down
Ang pananaw na ito ay impluwensya ng sikolohiyang Geatalt na naniniwalang ang pagbasa ay isang
prosesong holistik. Ayon sa proponent nito, ang mambabasa ay isang napakaaktib na partisipant sa
proseso ng pagbasa, na siya ay may taglay na dating kaalaman (prior knowledge) na nakaimbak sa
kanyang isipan at may sariling kakayahan sa wika (language proficiency) at kanyang ginagamit habang
siya ay nakikipagtalastasan sa awtor sa pamamagitan ng teksto.

Tinatawag din itong teoryang inside out o conceptually-driven dahil ang kahulugan o impormasyon ay
nagsisimula sa mambabasa patungo sa teksto. Ito ay nagaganap dahil ang mambabasa ay gumagamit ng
kanyang dating kaalaman at mga konseptong nabuo sa kanyang isipan mula sa kanyang mga karanasan
at pananawa sa paligid. Bunga nito, nakakabuo siya ng mga palagay at hinuha na kanyang iniuugnay sa
mga ideyang inilalahad ng awtor ng isang teksto.

3. Teoryang Interaktib
Ayon sa teoryang ito, ang teksto ay kumakatawan sa wika at kaisipan ng awtor at sa pag-unawa nito, ang
isang mambabasa ay gumagamtit ng kanyang kaalaman sa wika at mga sariling konsepto o kaisipan. Dito
nagaganap ang interaksyong awtor-mambabasa at mambabasa-awtor. Ang interaksyon, kung gayon, ay
may dalawang direksyon o bi-directional.
Masasaing ang teoryang ito ay isang pagbibigay diin sa pag-unawa sa pagbasa bilang proseso at hindi
bilang produkto.

4. Teoryang Iskima
Ayon sa teoryang ito, bawat bagong impormasyong nakukuha sa pagbabasa ay naidaragdag sa dati nang
iskima. Samakatwid , bago pa man basahin ng isang mambabasa ang isang teksto, siya ay may taglay
nang ideya sa nilalaman ng teksto mula sa kanyang iskima sa paksa. Maaring binabasa niya lamang ang
teksto upang patunayan kung ang hinuha o hula niya tungkol sa teksto ay tama, kulang o dapat baguhin.
Dahil dito, masasabing ang teksto ay isang input lamang sa proseso ng komprehensyon. Hindi teksto ang
iniikutan ng proses ng pagbasa, kundi ang tekstong nabubuo sa isipan ng mambabasa.
https://www.scribd.com/doc/83630116/4-teorya-ng-pagbasa
Teoryang Itaas – Pababa (Top-Down)

Pagpapaliwanag ng Teoryang Itaas – Pababa:

Ang teoryang ito ay naniniwalang ang pag-unawa ay nagmumula sa isipan ng mambabasa

mayroon nang dating kaalaman at karanasan.

Ang daloy ng impormasyon sa teoryang ito ay nagsisimula sa itaas (top) patungo sa ibaba
(down) na ang ibig sabihin, ang pag-unawa ay batay sa kabuuang kahulugan ng teksto.

Ang impormasyon ay nagmumula sa dating kaalaman ng mambabasa patungo sa teksto

(Smith, 1994).

Ang mambabasa ay gumagamit ng kanyang dating kaalaman (prior knowledge) at mga

kaalaman (schema) na nabubuo na sa kanyang isipan batay sa kanyang mga karanasan at
pananaw sa paligid. Nakabubuo siya ng mga palagay at hinuha at ito ay iniuugnay niya sa
mga ideya na inilahad ng may-akda sa teksto.

Ayon kay Goodman (1967), ang pagbasa ay isang saykolinguwistikong larong pahulaan
(psycholinguistic guessing game). Sa larong ito, ang mambabasa ay nagsisilbing “taya” kung
saan siya ay bumubuo ng sariling hula, hinuha at ipotesis kaugnay ng tekstong binasa. Sa
teoryang ito, ang mambabasa ang sentro ng proseso ng pagbasa sa halip na ang teksto
dahil ang mambabasa ay madalas nang may dating kaalaman o iskema tungkol sa paksa.
Samakatuwid, sa teoryang ito, ang mambabasa ay higit na nakapokus sa kung ano ang
alam niya upang maunawaan ang binabasa.

Ang teoryang ito ay tinatawag ding inside-out model, concept-driven model, at whole to part
model (Goodman, 1985 at Smith 1994).
Pagpapaliwanag ng Teoryang Ibaba – Pataas:

Ito ay salungat sa teoryang top-down.

Ito ay pananaw sa pagbasa na naniniwalang ang pag-unawa sa teksto ay batay sa mga nakikita
rito tulad ng salita, pangungusap, larawan, diyagram o iba pang simbolo.

Tinatawag itong teoryang ibaba-pataas o bottom-up na nangangahulugang ang pag-unawa ng

isang bagay ay nag-uumpisa sa ibaba (bottom), ito ang teksto (reading text) at napupunta sa itaas
(up), sa utak ng mambabasa matapos maproseso sa tulong ng mata at utak o isipan.

Ang kaisipang ito ay batay sa teoryang behaviorist at sa paniniwalang ang utak ay isang blangkong
papel o tabula raza.

Ayon kay Smith(1994), ang impormasyon ay hindi nagmumula sa mambabasa kundi sa teksto.

Ang teoryang ito ay tinatawag ding data-driven model o part to whole model. Ibig sabihin, higit na
umaasa ang mambabasa sa mga impormasyong nasa teksto.

Mga Proponent ng Teoryang Ibaba – Pataas:

Rudolf Flesch (1955), Philip B. Gough (1985), at David La Berge at S. Jay Samuels (1985)

Teoryang Interaktibo

Pagpapaliwanag ng Teoryang Interaktibo:

Ito ang kombinasyon ng teoryang bottom-up at top-down sapagkat ang proseso ng komprehensyon
ay may dalawang direksyon (McCormick, 1998).

Sa paggamit ng dalawang paraan (bottom-up at top-down), nagaganap ang interaksyon sa pagitan

ng teksto at ng mambabasa. Ito’y nabubuo mula sa kaalaman at ideya na dala ng mambabasa sa
pag-unawa sa teksto.
 Samakatuwid, nagkakaroon ng epektibong pag-unawa sa teksto kapag ginagamit ng isang
mambabasa ang kaalaman niya sa estruktura ng wika at sa bokabularyo kasabay ang paggamit ng
dating kaalaman (schema) at mga pananaw.

Mga Proponent ng Teoryang Interaktibo:

David E. Rumelhart (1985); Rebecca Barr, Marilyn Sadow, Camille Blachowicz (1990); at Robert
Ruddell, Robert Speaker (1985)

Teoryang Iskema (Schema)

Pagpapaliwanag ng Teoryang Iskema:

Ang lahat ng ating naranasan at natutuhan ay nakaimbak sa ating isipan o memorya. Ito ay
nagiging dating kaalaman (prior knowledge). Ito’y nakakaimpluwensya nang malaki sa pag-unawa
kung ano ang alam na o hindi alam ng mambabasa.

Iskemata (schemata), ang sistema ng pag-iimbak ng impormasyon sa utak ng tao (Anderson at

Pearson, 1984).

Ang dating kaalaman (iskema) ang unang kailangan sa pag-unawa sa binasa upang maunawaan
ang binasang teksto.

Ang iskema ay nararagdagan, nalilinang, nababago at napauunlad.

Ayon sa dating pananaw, ang pagbasa ay ang pagbibigay ng ideya o kaisipang nasa teksto.sa
kasalukuyang pananaw naman, ang mambabasa ay may ideya nang nalalaman batay sa dati
niyang kaalaman (iskema) sa paksa o tekstong babasahin. Binabasa ang teksto upang patunayan
kung ang mga hinuha o palagay ng mambabasa ay tama, wato, kulang o may dapat baguhin.
Samakatuwid, ang tekstong nabubuo sa isipan ng mambabasa ang sentrong iniikutan ng pang-
unawa at hindi ang teksto mismo. Dahil ditto, dapat bigyang pansin ang interaksyon ng
mambabasa sapagkat ito ang nilalaman ng kanyang isipan.