Với nhiều người ở Việt Nam, không làm
việc đồng nghĩa không thể tồn tại. Trong
thời gian dịch bệnh, một số người lao
động mất việc có thể quay về làm việc hỗ
trợ gia đình, chạy xe ôm công nghệ, làm
những công việc vặt trả lương theo giờ.
Như vậy, họ không được tính là thất
nghiệp theo định nghĩa của Tổng cục
Thống kê. Một chuyên gia kinh tế ở
Oxford thường đùa là ở những nước
nghèo như Việt Nam hay Indonesia, rào
cản để trở thành người thất nghiệp có khi
còn nhiều hơn rào cản vào Oxford hay
Cambridge!
Chuyên gia đó tất nhiên là thậm xưng,
nhưng cũng đã nói lên ít nhiều thực tế.
Trong khi những người nghỉ giãn việc kéo
dài suốt 5 - 6 tháng ở Anh và một số nước
châu Âu được chính phủ hỗ trợ trả 80%
lương hoặc hơn miễn là doanh nghiệp
không sa thải họ (và họ được nhận trợ cấp
thất nghiệp dài hạn nếu quả bị sa thải), thì
ở Việt Nam, nói ví dụ, gói cứu trợ kinh tế
năm ngoái bị nhận xét là “ngoài tầm với”.
Tình trạng như vậy thì tầng lớp lao động
ai mà “dám” thất nghiệp.
Thay vì vậy, nhiều người lao động ở Việt
Nam thiếu giờ làm việc, làm việc dưới
mức mong muốn, và phải nhận mức lương
thấp, với những hợp đồng làm việc bấp
bênh, thậm chí không có hợp đồng là phổ
biến.
Nhiều người làm việc trong khu vực kinh
tế phi chính thức còn không được đảm bảo
quyền lợi hợp pháp cơ bản nhất của người
lao động.
Đây là vấn đề nhức nhối trong xã hội bao
lâu nay. Trong dịch COVID-19 lần này,
nó lại càng đau đớn hơn.
For many people in Vietnam, if you don't
work, you can't survive. During the
epidemic, some workers who lost their
jobs could return to work to support their
families, ride technology motorbike taxis,
and do odd jobs that pay hourly wages.
Thus, they are not considered unemployed
as defined by the General Statistics Office.
An economist at Oxford often jokes that in
poor countries like Vietnam or Indonesia,
the barrier to becoming unemployed can
sometimes be more than the barrier to
getting into Oxford or Cambridge!
Of course, that expert is self-proclaimed,
but he also speaks a part of reality. While
people on five to six-month leave of
absence in the UK and some European
countries are supported by the government
to pay 80% or more of their salary as long
as the employer does not lay them off (and
they receive long-term unemployment
benefits if fired), then in Vietnam, for
example, last year's economic bailout was
considered "out of reach". This situation
makes no one in the working class "dare"
to be unemployed.
Instead, many workers in Vietnam lack
working hours, work below expectations,
and receive low wages, with precarious
employment contracts, or even no
contracts. This situation is common.
Many people working in the informal
economy sector are not even guaranteed
the most basic legal rights of workers.
This is a problem that has plagued society
for a long time. During this COVID-19
epidemic, it's even more painful.