CRONOLOXÍA E DATAS DE HISTORIA MEDIEVAL

ETAPAS DA IDADE MEDIA:

• Alta Idade Media: ss. V – X
• Plena Idade Media: ss. XI – XIII
• Baixa Idade Media: ss. XIV – XV

TEMA 1: CRISE E TRANSFORMACIÓNS DO BAIXO IMPERIO ROMANO

• CARACTERÍSTICAS DO BAIXO IMPERIO ROMANO
o 330: Constantino establece Constantinopla como nova capital
o 395: Teodosio divide o imperio entre os seus fillos (Honorio en Occ. e Arcadio en Oriente)
o 380: Edicto de Tesalónica à cristianismo como relixión oficial do Imperio
• MIGRACIÓNS XERMÁNICAS DO SÉCULO IV:
o 378: Batalla de Adrianápolis (tervinxios vs. Roma)
o 380: Tratado de Casio (Foedus) entre Teodosio e a Liga Latina
o 398: Pacto de Hospitalitas
o 395 - 428: reinado de Honorio
o 382 – 408: Estilicón como magister militum
• MIGRACIÓN VISIGODA NO SÉCULO V:
o 410: Saco de Roma por Alarico
o 412: presenza de Ataúlfo no sur das Galias
o 418: alianza entre Roma e os visigodos à convértense en federados
o 442: hexemonía dende os Pirineos ao Garona
o 451: derrota de Atila e os hunos à morte de Teodorico I (batalla dos Campos Cataláunicos)
• MIGRACIÓNS DE SUEVOS, VÁNDALOS E ALANOS NO SÉCULO V:
o 406: cruce do Limes romano à posterior entrada en Hispania
o 409: cruce dos vándalos a África
o 425: tratado de paz con Roma e conversión en estados federados dos vándalos
o 442: soberanía vándala en África con Genserico
o 476: caída de Rómulo Augústulo e do Imperio romano de Occidente
o 493: presenza ostrogoda en Italia
• MIGRACIÓNS DO SÉCULO VI:
o 568: invasión da Italia bizantina polos lombardos

TEMA 2: EVOLUCIÓN POLÍTICA, ECONÓMICA E SOCIAL DOS REINOS XERMÁNICOS

• REINO SUEVO:
o 411-585: duración do Reino Suevo (Gallaecia)
o 561/572: Concilios I e II de Braga
• REINO VISIGODO DE TOLOSA:
o 418-507: duración do Reino de Tolosa
 o 448: plena soberanía (dos Pirineos ao Garona)
o 507: derrota de Alarico II à desintegración do reino excepto a zona mediterránea
• REINO VISIGODO DE TOLEDO: Leovixildo – Recaredo – Suintila – Recesvinto
o 555: Toledo como capital do reino
o 585/586: conquista do reino suevo (Leovixildo)
o 589: III Concilio de Toledo à conversión ao cristianismo (Recaredo)
o 633: IV Concilio de Toledo à protofeudalización do poder
o 654: Liber ludiciorum (Recesvinto)
o 681- 711: crise do reino à conflito entre os partidarios de Rodrigo e os de Axila
o 711: invasión musulmá da Península Ibérica
• REINO OSTROGODO:
o 493-553: duración do reino ostrogodo (prefectura do pretorio de Italia)
o 493-526: reinado de Teodorico
o 535-553: Guerra con Bizancio (Guerra Gótica) à reincorporación do reino ao dominio bizantino
como exarcado
• REINO VÁNDALO:
o 429: cruce dos vándalos polo estreito de Gibraltar a África (Túnez)
o 442-534: plena soberanía con Genserico
o 533/534: conquista polo xeneral bizantino Belisario
o 698: islam en Cartago
• REINO LOMBARDO.
o 568-774: duración do reino lombardo (Norte de Italia) à é conquistado por Carlomagno e
incorporado ao dominio carolinxio
• OUTRAS DATAS:
o 527- 565: reinado de Xustiniano e Teodora en Oriente
o 578: fundación de Recópolis (Guadalaxara)

TEMA 3: IGREXA E CULTURA NOS REINOS XERMÁNICOS

• s. IV: instauración do celibato non obrigatorio
• f. s. V: pontificado do papa Gelasio
• f. s. VI: pontificado do papa Gregorio Magno

TEMA 4: OS ESPAZOS POLÍTICOS EUROPEOS

• FORMACIÓN E DESENVOLVEMENTO DO REINO FRANCO:
o med. s. V – 751: período merovinxio
o 751 – 768 : reinado de Pipino o Breve
o 768 – 814: reinado de Carlomagno
o 800: coronación de Carlomagno como emperador
o 817: ordenatio imperii
o 814 – 843: reinado de Luis o Piadoso
 o 847: Tratado de Verdún
o 870: Tratado de Merseen
o 962: renovación do título de emperador en Xermania (Otón I)
• ISLAM:
o 570 – 632: vida de Mahoma
o 622: Héxira a Medina (ano I musulmán)
o 632 – 750: califato Omeya en Damasco (suníes)
o 750 – 1050: califato Abasí en Bagdad (suníes)
o 909: califato Fatimí en Exipto (chiítas)
o 929: califato Omeya en Córdoba (suníes)
• AL-ÁNDALUS:
o 711 – 756: conquistas de Tarik (berebere) e Musa (árabe)
o 756 – 929: emirato de Córdoba
o 929 – 1031: califato de Córdoba
• RUS/VAREGOS:
o 850: reinado de Rurik
o 912: reinado de Oleg
o s. XIV: unificación de Moscú e Novgorod por Iván I
• VIKINGOS NORUEGOS:
o 793: asalto ao mosteiro de Lindisfarne

TEMA 5: ECONOMÍA E SOCIEDADE ALTA IDADE MEDIA (sen datas)

TEMA 6: IGREXA E CULTURA NA ALTA IDADE MEDIA

• XERAL:
o 794: sínodo de Frankfurt contra a iconoclastia
o 909: fundación do mosteiro de Cluny

TEMA 7: EXPANSIÓN DA PLENA IDADE MEDIA. MADUREZ DA SOCIEDADE FEUDAL

• XERAL:
o s. XI: concepción teórica sobre a sociedade feudal de Aldaberón de Laon
o s. XII: teorías organicistas e funcionalistas sobre a sociedade feudal (John de Salisbury)
o 1215: Concilio de Letrán

TEMA 8: CRUZADAS:
• INTRODUCCIÓN:
o 1064: especie de ensaio de cruzada à toma de Barbastro
o 1095: predicación da I cruzada por Urbano I à concilio de Clermont
o 1097: Sitio de Nicea e de Dorilea / Disensións e separacións entre os cruzados
• I CRUZADA. A CRUZADA DOS CABALEIROS. CONQUISTAS:
o 1097: Balduino de Flandres conquista Edesa à convertirase en conde
o 1098: conquista de Antioquía e loita polo control entre Raimundo de Tolosa e Bohemundo de
Tarento (vencedor)
o 1099: asedio e conquista de Jerusalén à Godofredo de Bouillon rexeita o título de rei à é
nomeado Sancti Sepulchri advocatus (defensor do Santo Sepulcro)
o 1100: morte de Godofredo à Balduino de Flandres é elixido rei de Xerusalén
o 1102: Raimundo de Tolosa inicia o movemento de conquista de Trípoli à morre en 1105 à o
seu fillo (bastardo) Beltrán de saint Gilles conquista o territorio
o 1099 – 1187: duración do reino de Xerusalén
o 1174 – 1185: reinado de Balduino IV “o rei leproso”
o 1187: Saladino conquista Xerusalén na batalla de Hattin
o 1118: organización da Orde de San Xoán do Hospital (ou Orde de Malta) en milicias
o 1119/1120: fundación da Orde do Temple
o 1190: fundación da Orde Teutónica
• II CRUZADA:
o 1144: sitio e toma de Edesa por Zengi de Mosul e Alepo à detonante da II cruzada
o 1145/1146: convocatoria da II cruzada
o 1147 – 1149: II cruzada à desastre total
• III CRUZADA:
o 1187: sitio e conquista de Xerusalén por Saladino à detonante III cruzada
o 1187 – 1191: III cruzada ou “Cruzada dos Reis”
o 1192: tratado entre Ricardo Corazón de León e Saladino para dividir Terra Santa
• IV CRUZADA:
o 1198 – 1024: IV cruzada impulsada por Inocencio III
o 1202: sitio e conquista de Zara
o 1203: sitio e conquista de Constantinopla
o 1204 – 1261: duración do Imperio Latino de Constantinopla
o 1261: Miguel I Paleólogo reconquista Constantinopla à fundación da dinastía dos Paleólogos,
última do Imperio
• VI E VII CRUZADAS:
o 1228: VI cruzada, pacto de Federico II con al-Khamil e volta de Xerusalén baixo autoridade
cristiá
o 1244: reocupación definitiva de Xerusalén polos musulmáns
o 1248 – 1254: VII cruzada
o 1284: caída de Trípoli
o 1291: caída de Acre