Professional Documents
Culture Documents
Akupunkturla Tedavi̇de Yeni̇ Yaklaşimlar
Akupunkturla Tedavi̇de Yeni̇ Yaklaşimlar
Özet
Akupunktur uygulamasında tanı ve tedavi için kullanılabilecek çeşitli metodlar vardır. Her hekim, kendi yakla-
şımına uygun olarak farklı bir yöntemi kullanabilmektedir. Birkaç bölümden oluşacak bu makale dizisinde, Çin
tıbbı prensiplerine uygun olarak geliştirilmiş yeni bir tanı ve tedavi yaklaşımı anlatılacaktır.
Abstract
There are various methods that can be used for diagnosis and treatment in acupuncture. Each practitioner
can choose a different way based on his/her own approach. A new way of diagnosis and treatment which is
based on Traditional Chinese Medicine principles will be described in this manuscript series.
Giriş: Akupunkturla tedavide birçok metod kullanıl- Bu tedaviler oldukça etkin ve kolay olan tedavilerdir.
maktadır. Bu metodlar hiç bir cihaz kullanılmadan Ancak zor olan akupunktur noktalarının seçilmesidir.
yapılan manüel tedavi, elektrik akım verilerek yapılan Hangi nokta, hangi amaca yönelik olarak seçilecek-
tedavi, lazer kullanılarak yapılan tedavi, moksibüsyon
tir? Bu noktanın diğer noktalara göre tercih edilme
(ısı, sıcak) uygulanarak yapılan tedavi, masaj uygu-
lanarak yapılan tedavi (Shiatsu), bardak ve sülük uy- sebebi nedir? Hekim bu soruları cevaplayarak teda-
gulanması ile yapılan tedavi ve benzeri tedavilerden viye başlayacaktır. Akupunktur tedavisinde uygun
oluşurlar. Bu tedavileri, mekanik uygulamalar, elekt- noktaların seçilmesi tedavinin uygulanmasındaki ana
rik akımı uygulamaları, magnetik alan uygulamala-
problemdir. Uygun nokta seçimi ile etkin bir tedavi
rı, biyolojik ajanların uygulanması, ışın uygulanması
(lazer), görünen bölge uygulamaları, infrared bölge yapılabileceği gibi uygun olmayan nokta seçiminde
uygulamaları gibi de sınıflandırabiliriz. Bu tedaviler- de yeterli sonuç alınamaz. Bu yüzden etkin tedavide
de ortak nokta, tedavi için akupunktur noktalarının esas problem bu noktaların nasıl seçileceğidir. Nok-
kullanılmasıdır. Akupunktur noktalarının seçilerek, o
talar seçildikten sonra yukarıdaki uygulamalardan
noktanın herhangi bir ajan veya işlemle uyarılması iş-
levlerini yapan bütün tedaviler akupunktur tedavisi herhangi birisi seçilerek tedavi yapılabilir. Bizim terci-
olarak kabul edilirler. himiz noktaların iğnelenmesidir.
İletişim Bilgileri: Prof. Dr. Cemal ÇEVİK, 19. Sokak (Eski 60. Sok.) No: 89/1, Emek- ANKARA
Tel: 0312 202 46 07 cemalcevik2002@yahoo.com
31
Cemal ÇEVİK
Nokta Seçimi: Tedavi için hangi noktaların seçile- Bu metodları başlıca beş başlık altında toplaya-
ceği Batı tipi eğitimden sonra akupunktura yönelen biliriz:
hekimler için oldukça büyük sorun oluşturmaktadır.
Aktif olarak hasta tedavi eden klinisyenler, kısa sü- - Taiyin metodu
rede nokta seçimini öğrenerek hasta tedavisine kal-
dıkları yerden devam etmek istemektedirler. Ancak - Shaoyin metodu
Batı tıbbı uygularken kullandıkları çoğu metodu,
- Jueyin metodu
akupunkturda kullanmak imkanı bulamadıklarından
çok zorlanmaktadırlar. Hasta nabızlarının ölçülerek - Beşli metod
meridyenlerle ve organlarla ilgili tahminlerde bulun-
manın ve bu tahminlere göre nokta seçmenin çok - Karışık metod
subjektif ve kişilere göre değişebilen sonuçlar ver-
mesi, onları anamnez alarak teşhis ve tedaviye yön- TAİYİN METODU
lendirmektedir. Beş element akupunkturu denilen
akupunktur metotlarına göre kişilere has özel tedavi Taiyin metodunun bir üstte bir de altta olmak üzere
modelleri oluşabilmektedir. Beş element akupunk- iki çatı organı vardır. Üstteki organ akciğerler, altta-
tur ile hekimler hem nabız ve dil ölçümleri hem de ki organ ise dalaktır. İki organ da Yin tipi organdır.
anamnez alarak tedavi ortaya reçeteler çıkarabilmek- İki yin organ vücudun üst ve altındaki Taiyin enerji
tedirler. Beş element sorgulamaları ile hakim element bölgesinde yer alırlar. İkisinin enerji frekansı birbiriyle
ve o elemente iştirak eden diğer elementleri belirle- aynı veya uyumludur. Her Yin organının bir Yang eş-
mek de göründüğü kadar kolay değildir. leniği olduğundan bu iki organın da eşlenikleri vardır.
Bu iki organın eşlenik Yang organları Yangming ener-
Uygulamanın Kolaylaştırılması: Akupunktur te- ji bölgesini oluştururlar. Tedavi ile Taiyin ve Yangming
davisini kolaylaştırmak bazen çağdaşlaştırmak ama- organları arasında uyum sağlanır.
cıyla birtakım elektrikle çalışan cihazlar oluşturulmuş-
Taiyin metodunda dört organa ait Yuan noktalarıyla
tur. Bu cihazlarla çoğu kez parmak uçlarından (kuyu
sistemik ve bu organların dağılım yerlerindeki patolo-
noktalarından) elektriksel uyarı gönderilerek noktala-
jiler için lokal uygulamalar yapılır. Dört organ akciğer,
ra verilen cevaplar ölçülmektedir. Bu ölçümler direkt
kalın barsak, dalak ve mideden oluşur. Bu dört orga-
olarak noktanın mevcut durumunu tespit etmek ye-
nın ikisi Yin, ikisi ise Yang meridyenlerdir. Yin merid-
rine verdiği reaksiyonları ölçmek esasına dayandığın-
yenler el ve ayakta aynı lokalizasyona sahip noktalar-
dan nokta ile tam bir bilgi sahibi olunamamaktadır.
dır. Aynı lokalizasyondan kasıt, el ve ayaklara göredir.
Akciğer meridyeninin eldeki noktaları, el başparmak-
Tanı ve Tedavide Yeni Bir Yaklaşım: Biz bütün bu
larının lateral tarafındadırlar. Dalak meridyeninin bazı
zorlukları gidermek amacıyla yeni bir yaklaşım uygu-
noktaları da ayak başparmağının lateral tarafında
layarak akupunktur teşhis ve tedavisini kolaylaştırma-
yer alırlar. Bu yüzden iki meridyen aynı lokalizasyona
ya çalıştık. Bu metodda hastanın hastalık hikayesine
sahip diye kabul edilmiştir. Aynı lokalizasyona sahip
dayanarak tedavi uygulanır. Bu arada modern tıbba olan bu el ve ayağa ait kanallar aynı enerji düzeyine
göre konulan tanılar da göz önüne alınır. Hastanın sahiptirler. Bu enerji seviyesine Taiyin enerjisi denilir.
hikayesi içerisinde hastanın en fazla önem verdiği şi- Elde bulunan Yin meridyeni olan akciğer meridyeni
kayeti belirlenir. Bu şikayetle ilgili organ tespit edilir, göğüste başlar ve el başparmağında sonlanır. Ayakta
dörtlü gruplardan hangisine ait olduğu belirlenir ve bulunan Yin meridyeni olan dalak meridyeni ise ayak
nokta seçimi bu dört organa göre yapılır. Vücutta üç başparmağında başlar ve göğüste sonlanır. Diğer iki
adet dörtlü sistem vardır. Her sistemdeki dört organ meridyen Yang özellikteki meridyenlerdir. Bunlar ka-
birbirleriyle iç-dış, alt-üst ilişkileri içindedirler. Bu üçlü lın barsak meridyeni ve mide meridyenidirler. Elde bu-
sistem Taiyin, Jueyin ve Shaoyin sistemleridir. Üç gru- lunan Yang meridyeni olan kalın barsaklar, elin ikinci
bun ilgili oldukları ilk organ ve diğer üç organ seçilir. parmağından başlar ve göğüste sonlanırlar. Ayağın
32
Ankara Akupunktur ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 2015
Yang meridyeni olan mide meridyeni ise yüzde başlar yilli olma, soğuğu sevmeme, baş ve vücut ağrılarının
ve ayağın ikinci parmağında sonlanırlar. El ve ayaklar- oluşması, dilin beyaz kaplı olması, tonsillerin şişme-
daki ikinci parmaklar da nokta taşıdıklarından, bu iki si, gözlerin ve yüzün aniden şişmesi, nöbetler halin-
Yang meridyeni de eşdeğer enerji seviyesindedirler. de gelen kronik öksürük, çabukca sökülen göğüste
Onların enerji seviyeleri ise Yangming seviyesidir. Bu baskı hissi, bol beyaz balgam, sırt üstü yatmaktan
seviye diğer seviyelere göre yüksektir. Nabız muaye- hoşlanmamama, kriz şeklinde gelen kronik olmayan
nelerinde her iki organ kalın barsak ve mide güçlü bir öksürük, bol sarı, kahverengi yeşil veya siyah kötü ko-
nabız atışına sahiptirler. Böylece bütün vücutta Taiyin kan balgam, omuz ağrıları.
ve Yangming enerji akışlarının dengelenmesiyle bü-
tün vücutta Yin-Yang dengesi sağlanmış olur. Dalak meridyeni ile ilgili olan şikayetler
Taiyin meridyenlerinin en önemli patojeni nemdir. Yorgunluk, karında şişkinlik, şekilsiz gaita çıkarmak,
Nem sıcak veya soğuk şekilde olur. Nem kanallarda yemekten sonra kendini yorgun hissetmek, ekstre-
birikerek, balgama veya plağa dönüşerek tıkanıklık mitelerde zayıflık, kas ağrısı, kaslarda atrofi, anemi,
oluşturabilir. Akciğerlerin içerisinde veya göğüs yakı- iştah kaybı, tatlıya düşkünlük, ödem, titreme, soğuk
nındaki kanallarda olan tıkanıklık, nefes almada zor- ekstremiteler, mide-rektum-vajina prolapsusu, kana-
luk ve göğüste baskı hissi oluşturur. “Balgam dalakta maların olması, menstrüasyon kanamasının uzaması,
oluşur, akciğerlerde toplanır” hükmü çok bilinir, an- ishal, kaslarda güçsüzlük, sırt-karın bölgesinde ve ek-
cak açıklanmaya muhtaçtır. Dalağın bütün vücutta, lemlerde ödem, sık sık ve acele idrar yapma, purpu-
kanlarda sıvıları dönüştürme ve taşıma görevi vardır. ra, deri altında kanlı döküntüler, idrarda veya dışkıda
Mukozaların oluşturduğu mukuslar, eklemlerdeki kan, menoraji, metroraji, sarılık, dudakta lezyon,
eklem sıvıları, göz içi sıvıları, genital bölge sıvıları, bulanık görme, vertigo, aşırı düşünceli olma, takın-
perikart sıvısı, plevral sıvı gibi bütün sıvılar belirli bir tılı olma gibi şikayetlerin bazıları iştirak edebilir. Tip 1
kıvamda olmalıdırlar. Kıvamların artıp katılaşmasına veya Tip 2 Diabetes Mellitus tanısı almış olma, bütün
balgam denilir. Balgamlar oluştukları yerlerde birikim başı sıkmakla rahatlayan baş ağrısı.
yaparlar. Akciğerlerde biriken balgam da akciğer sı-
vılarının (neminin) katılaşmasıyla oluşur. Eğer akci- Mide meridyeni ile ilgili şikayetler
ğerlerden balgam atılıyorsa vücudun diğer yerlerinde
de plaklar, birikimler, kistler oluşuyor demektir. Tai- Mide ağrıları, mide yanmaları, mide ekşimeleri, epi-
yin-Taiyang sistemi iyi çalıştığında birikimler önlenir. gastriumda huzursuzluk, ağızda tatsızlık, diş etlerin-
Birikimlerin ileri boyutlusu tümörlerdir. Tümör olu- de yaralanmalar, kanamalar, ılık içecek ve yiyecekleri
şumunun önlenmesinden Taiyin sistemi sorumludur. yemekten hoşlanmak, alnı tutan başağrıları, bulantı,
Taiyin sisteminin altta bulunan parçası olan dalak bu kusma, baş dönmesi, hıçkırık tutması, geğirmelerin
sistemde temel organdır. Dalağın tam görevinin ya- olması, kabızlık, ishal, hazımsızlık, burun tıkanıklığı,
pabilmesi için yeteri kadar beslenilerek Çiy alınmalı- kol ve omuz ağrıları, yüz bölgesindeki rahatsızlıklar,
dır. Dalak Çiy’si yeteri kadar güçlü olursa Dalak Yang’ı ses kısılması, genel halsizlik görülebilir. Mide merid-
bu dönüşüm ve taşınma işlevlerini yerine getirir. yenine ait göz dibini tutan görme bozuklukları, optik
sinir atrofisi, ayağın fazla terlemesi, reflü ve tik gibi
Akciğer meridyeni ile ilgili olan şikayetler rahatsızlıklar da olabilir.
Öksürük, balgam çıkarma (beyaz, sarı, yeşil renkli), Kalın Barsak meridyeni ile ilgili şikayetler
kuru öksürük, cildin kuru olması, ağız ve boğaz kuru-
luğu, susuzluk hissi, öğleden sonra kendini ateşli his- Beyaz ve soluk yüz, gevşek gaita, gaitada hazme-
setmek, dilin kırmızı ve soğuk olması, dilin sarı kaplı dilmemiş yiyecekler, kötü kokulu gaita, bazen gaita
olması, dilin beyaz kaplı olması, nefes almada zorluk, çıkardıktan sonra anüste ağrı, yemeklerden sonra
burun tıkanıklığı, burun akıntısı, sulu balgam çıkar- olan şişkinlik, omuz ağrıları, kaşıntılı cilt hastalıkları,
ma, hızlı nefes alıp verme, geceleri terleme, zayıf sesli boğazda ağrı, alerjik deri hastalıkları, yüz felci, diş ağ-
olma, konuşmaktan hoşlanmama, soğuk almaya me- rıları, karın ağrısı, el sırtında ödem.
33
Cemal ÇEVİK
Uygulanacak yol: Taiyin tedavi metodunda (TTM) Yorum: Hastanın şikayetlerini ilgili organ rahatsızlık-
hastaların hastalık hikâyelerinin alınması çok önem- larına göre sıralayacak olursak:
lidir. Hikaye alındıktan sonra hastanın şikayetleri sı-
ralanır. Bu şikayetlerden hasta için birincil derecede Akciğerle ilgili şikayetler - Burunda tıkanıklık, nefes
öneme sahip şikayetini öğrenmekle işe başlanır. Birin- almada zorluk, omuz ağrıları, cilt problemleri, gece
terlemeleri, sırtta kaşınma.
cil şikayetlerin hangi organa ait olduğu öğrenildikten
sonra dörtlü yapı oluşturulur. Dalakla ilgili şikayetler - Yumuşak, şekilsiz, kötü ko-
kulu gaita çıkarma, sağ uyluk iç kısımdaki kaşınma,
Diyelim ki hastada öksürük var. O zaman akciğerlerle
hafif derecede yorgunluk, ayaklarda hafif ödem, he-
işe başlarız. Akciğerlerin Yuan noktalarını tedavi pro-
moroit, alt dudakta lezyon, sıcak sevme, yemekler-
tokoluna alırız. Akciğerlerin enerji ve Yin-Yang eşle- den sonraki şişkinlik, barsak seslerinin işitilmesi, hafı-
niklerini seçeriz. Bunlar akciğerin Yang eşleniği olan za zayıflığı, sınırda şeker yüksekliği.
kalın bağırsaklar ve enerji seviye eşleniği olan Dalak
ve Dalağın Yang eşleniği olan Midedir. Kalın Barsak- Böbreklerle ilgili şikayetler - Ayaklarda ödem, gece-
lar, Dalak ve Mideyi seçtikten sonra bu üç organın leri idrara kalkma, impotens, diş ağrıları, böbrek taşı
Yuan noktalarını alarak sistemik tedaviye geçeriz. hikayesi.
Sistemik tedavi ile beraber lokal tedavi için noktalar
Safra kesesi şikayetleri - Safra kesesinde taş, yağlı ve
araştırırız.
etli yiyeceklerden 2-3 saat sonra karında ağrı. Karar-
Örnek vaka: Burnunda tıkanıklık dolaysıyla sürekli sızlık, sol uyluk dış kısmında lokalize ağrı.
nefes almada zorluk ve kurutları dolayısıyla burun
Kalp ile ilgili şikayetler - Hipertansiyon, ayaklarda
kurcalayan, burnunda kurutları sarı renkli olan, za- ödem.
man zaman omuz ağrıları olan, çoğu kez şekilsiz,
kötü kokulu, yumuşak gaita çıkaran, ayaklarında Bütün bu şikayetlere göre hastanın, akciğer, dalak,
hafif ödem olan, orta derecede yorgunluk yaşayan, böbrek, kalp ve safra kesesi meridyenleri ile ilgili şika-
hafif derecede hemoroitli, yüzünde sürekli, bazen yetleri bulunmaktadır.
püstül şeklinde cilt kabartıları, alt dudakta yıllarca sü-
Bu durumda izlenecek yol ne olmalıdır?
ren yaralı lezyon olan 60 yaşındaki bir erkek hasta.
Hastanın iki kez sağ böbrek taşı kırdırma hikayesi var, Klasik olarak “genel akupunktura”, “beş element
safra kesesinde de taş mevcut. Zaman zaman yağlı akupunkturuna” ve “beş duyu akupunkturuna”
ve etli yiyeceklerden sonra karın ağrıları oluyor, karın göre olmak üzere üç farklı yol izlenebilir.
kasları kasılıyor. Yemeklerden sonra şişkinlik oluşuyor,
bazen barsak sesleri işitilir hale geliyor. Son günlerde Genel akupunktura göre tutulacak yolda, bu şika-
soğuk su içemiyor. Sıcak çorba içmeyi seviyor. Uyku- yetlere göre belirlenmiş olan bu altı organın önemli
ları iyi. Geceleri bir kez idrara kalkıyor, bazen gece noktaları seçilerek tedaviye gidilir. Örnekle açıklarsak,
terlemeleri oluyor, ancak rahatsızlık vermiyor. İmpo- Akciğerden LU 7, Dalaktan SP 6, Kalın Barsaklardan
tensi var. Hastanın hipertansiyonu (orta derecede) LI 4, Böbrekten KI 3, Safra Kesesinden GB 34 ve Kalp-
ten de HT 7 noktaları alınır.
var. Hafıza zayıflığı var. Hatırlamakta zorlanıyor. Diş
problemleri var, sağ üst ve alt çenede ağrı. Sağ üst Beş element akupunkturuna göre ise nabız ölçülerek,
çenede implant var (İmplanta bağlı olarak trigeminal sorgulama yapılarak tedavi şeması düzenlenebilir.
sinir baskılanmasına bağlı ağrı olabilir). Sağ uyluğun Biz burada nabız incelemesini bırakarak sorgulamaya
iç kısmında kaşınma, zaman zaman şiddetlenen sırt- önem vereceğiz. Sorgulamayı ele alarak elementler
ta kaşınma şikayeti de mevcut. Bazen sağ uyluğu dış siklusuna bakarak önce Yin meridyenlerini değerlen-
kenarında lokalize ağrı. direlim.
34
Ankara Akupunktur ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 2015
35
Cemal ÇEVİK
36
Ankara Akupunktur ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi, 2015
Yuan noktaları vardır. Bu noktalar genetik Çiy deni- lar, Mide ile Dalak arasında uyum oluşturur, sindirim
len ana-babadan gelen kişilere özel Çiy’lerinin ortaya ile ilgili bozuklukları düzeltir, karındaki gerginlik ve
çıktığı deliklerdir. Her organın kendisini çalıştıran özel ağrıları giderir, diyare tedavisinde ve menstrüel bo-
Çiy’sini şekillendiren temel çatı örgüsüdür. Bu nok- zukluklarda kullanılır.
talardan organların kendilerini ayarlamaları için uyarı
gönderilmiş olur. Yuan noktaları Yin meridyenler için Üçüncü nokta Kalın Barsağın Yuan noktasıdır. Kalın
üçüncü, Yang meridyenler için ise dördüncü nokta- Barsak 21 noktalı bir Yang meridyenidir. Enerji se-
lardır. viyesi yüksektir ve Yangming enerjisine sahiptir. Elin
ikinci parmak ucundan, tırnak yatağından başlar gö-
Taiyin döngüsü için Yuan noktaları ğüste sonlanır. Eldeki birinci noktası Metaldir (kuyu
noktası), ikinci nokta (LI 2) Su, üçüncü nokta (LI 3)
Akciğer meridyeni 11 noktalı bir meridyendir. Merid- ise Ağaçtır. Yang meridyenlerinde dördüncü nokta
yen el başparmağının ucunda LU 11 olarak sonlanır. Yuan noktasıdır. Dördüncü nokta akupunkturda en
Beş elemente göre el ve ayak parmak uçlarından sa- fazla tanınan üç noktadan birisidir. LI 4, ST 36 ve SP
yılarak noktaların ait oldukları element belirlenir. Ak- 6 en meşhur üç noktadır. LI 4 (Hegu) yüzeydeki ısıyı
ciğer meridyeninin en son noktası olan LU 11 noktası uzaklaştırır, dekonjestan etkilidir ve beş duyu orga-
Ağaç fazına ait noktadır, LU 10 ateş, LU 9 ise Toprak nını da etkiler (burun dahil). Yüz ve baş bölgesi ra-
fazına aittirler. Dokuzuncu nokta olan Taiyuan (LU 9) hatsızlıklarının çoğunda, boğaz ve boyundaki akut
noktası aynı zamanda beş elemente göre olan sırala- inflamasyonlarda etkindir.
mada üçüncü noktadır ve Yuan noktasıdır. Yani LU 9,
hem toprak noktası hem de Yuan noktasıdır. Dördüncü nokta Mide meridyenine ait Yuan nokta-
sıdır (ST 42-Chongyang). Mide meridyeni 45 nokta-
LU 9 noktası el bilek çizgisinin inferiyorunda, radiyal ya sahip olan bir Yang meridyenidir. Meridyen orbita
uçta bulunur. Vücudun özel bölgelerini etkileyen se- çukurunun altından başlar, ayak ikinci parmağının
kiz özel noktadan birisidir. Bu özel bölgeler kemikler, tırnak yatağında sonlanır. Beş elemente göre birin-
kan, Zang organları, Fu organları, damarlar, Çiy, ten- ci noktası, en son nokta olan ST 45’tir. ST 45 kuyu
donlar ve kemik iliğidir. İşte bu özel bölgeler arasında noktasıdır ve Metal elementine aittir. ST 44 Su, ST
olan damarları LU 9 etkilemektedir. Damarları etki- 43 ise Ağaç elementine aittir. ST 42 Yuan noktasıdır.
lediğine göre hipertansiyonu kontrol etmede görevi Ayak sırtında en yüksek konumda bulunan noktadır,
olabileceği düşünülebilir. Toprak noktası olarak LU 9, karın ağrısını ve karın seslerini giderir, fasiyel paralizi
Ateşin oğludur. Bu noktanın uyarılması Kalp enerjisi-
tedavisinde kullanılır.
ni Toprağa çekerek Kalbin yükünü ve ısısını üzerine
alarak onun aşırı ve düzensiz çalışmasını önler. Yani Yukarıda sayılan tüm bu noktalar bir araya geldikle-
beş element üzerinde Kalbi düzenleyen bir noktadır. rinde şöyle bir nokta reçetesi ortaya çıkmaktadır: LU
Öksürüğü giderir, balgamı uzaklaştırır, nefes darlığını 9, LI 4, ST 42 ve LI 4.
giderir, trakeanın diğer hastalıklarında da kullanılır.
Bu reçete birinci basamakta ortaya çıkan bir reçete-
İkinci nokta Dalak meridyenine ait Yuan noktasıdır. dir. Bu reçetedeki noktalar, iki günde bir kullanmak
Dalak meridyeni ayağın Yin meridyeni olup ayak baş- üzere toplam beş kez iğnelenirler.
parmağından başlayarak göğüste sonlanır. Beş ele-
mente göre Dalak meridyeninin birinci noktası olan İkinci basamak
SP 1 noktası Ağaç elementine ait bir noktadır. SP 2
Ateş, SP 3 ise Toprak noktasıdır. SP 3 noktası üçüncü Anılan bu tedaviden yeteri kadar cevap alınamadığı
nokta olduğundan dolayı Yuan noktasıdır. Birinci me- şeklinde bir kanaat oluşursa ikinci grup noktalar se-
tatarsofalangeal eklemin proksimalindeki çöküntüde çilir. Bu noktalar da tonifikasyon veya sedasyon nok-
yer alır. Bu nokta nemi uzaklaştıran bir noktadır. Da- talarıdır. Sedasyon noktaları fazla ısıyı uzaklaştırma
lak en fazla nemden etkilenerek görevini yapamaz. şeklinde olabilir. Fazla ısıyı veya enerjiyi uzaklaştırma-
SP 3 nemi uzaklaştırarak Dalağın iyi çalışmasını sağ- nın bir diğer yolu Luo meridyenlerini kullanmaktır. Bu
37
Cemal ÇEVİK
durumda fazlalığı gidermek için o fazlalığın olduğu güçlendirir, nemi çözer, hafızayı güçlendirir, mental
kanaldan Luo noktası seçilir ve iğnelenir. berraklığı arttırır.
Bu tabloda Akciğer meridyeninde ve Mide meridye- Kalın Barsak meridyeni Metal elementine ait olan bir
ninde fazlalık belirtileri, Kalın Barsak ve Dalak merid- Yang meridyenidir. Tonifikasyon noktası LI 11’dir. Bu
yeninde de eksiklik belirtileri var gibi gözükmektedir. nokta deniz noktasıdır ve Toprak elementine aittir.
Akciğer meridyeninde sedasyon noktası seçilir. Bu Dış rüzgarı ve iç ısıyı uzaklaştırır, kanı soğutur, nemi
nokta LU 5 noktasıdır. LU 5 noktası beş elemente göre çözer, Çiy ve kanı kuvvetlendirir. Eklemlere faydası
dirseklerde bulunan deniz noktasıdır. Elementi Sudur vardır. Hipertansiyonda karaciğer ateşinin uzaklaş-
ve sedasyon etkisi yapar. Bu nokta Akciğer ısısını te- tırılmasında kullanılır. İç ısıyı uzaklaştırdığından cilt
mizler, uzaklaştırır. Akciğer Çiy’sinin aşağıya inmesini hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Hastanın cilt so-
sağlar, nefes darlığını giderir, akciğerlerden balgamı runlarını giderebilir.
uzaklaştırır, burnu rahatlatır, kurumasını önler, idrar
yapmayı kolaylaştırır, eklemlerdeki yapıları rahatlatır. Bütün bu noktaları bir araya getirecek olursak; LU 5,
Isıya bağlı akut Akciğer hastalıklarında öksürük, ateş, ST 44, ST 40, SP 3, SP 2, LI 11,KI 7 gibi bir reçete
sarı balgam, susama gibi belirtiler ortaya çıkar. Kro- elde ederiz. Bu noktada bundan sonraki beş tedavi-
nik Akciğer rahatsızlığında Akciğerlerde sıcak balgam yi ya sadece bu noktalarla veya birinci basamaktaki
tutulumu vardır, hasta bu balgamı çıkaramaz. Bu du- noktalarla kombine ederek kullanabiliriz. Bu karara
rumda LU 5‘e ek olarak balgam çıkarmasını sağlamak varmamızdaki en önemli faktör hastanın vermiş ol-
için ST 40 ilave edilir. ST 40, dalağın Luo noktasıdır, duğu cevaptır. Birinci basamaktan çok iyi bir sonuç
Mideden Dalağa enerji aktararak Akciğerlerde Dalak alındıysa onunla tedaviye devam edilir. Eğer değilse
fonksiyonunu ilerleterek balgam oluşumunu engel- ikinci reçete verilir.
ler. Eğer vücut sıvılarında Akciğer ısısı dolayısıyla bir
eksilme söz konusu ise (az miktarda koyu renkte idrar
çıkarma ile belli olabilir), o zaman KI 7 ilave edile-
rek hem Akciğerler temizlenir hem de Böbrek Yin’i
kuvvetlendirilir. KI 7, Su elementinin Metal noktasıdır.
KI 7 uyarıldığında Akciğerin (Metalin) oğlu uyarılınca
Akciğerin fazla enerjisi Böbreğe geçerek onu güçlen-
dirir. Güçlenen KI 7, Ateşi baskılayarak hipertansiyon-
da dengelenme sağlayabilir.
38