Week 4 spiervermoeidheid

onderwerpen
- vermoeidheid
- centrale en perifere factoren
- praktische adviezen m.b.t. vermoeidheid

vermoeidheid
erg complex met veel verschillende theorieën over het ontstaan van vermoeidheid veel externe
factoren van invloed, psychosociale factoren, hoogte, luchtvochtigheid, getraindheid, etc
- Neuromusculaire vermoeidheid: voorbijgaande afname van spiercontractievermogen,
samenhangend met bepaalde activiteiten.

oorzaken vermoeidheid:
- perifere factoren: in de spier
o accumulatie van fosfaatgroepen > blokkade van calciumkanaaltjes
o bij productie van ATP komen tussenproducten vrij met een oxiderende werking >
schade aan de cel
o uitstroom van kalium-ionen > prikkeling zenuwstelsel > remmende werking op
spieren
o depletie van vocht
o depletie van creatinefosfaat (korte inspanning)
o depletie van glycogeen
o alternatief: vetten verbranden > minder aeroob vermogen

 type aanspanning: beïnvloedt tijd tot vermoeidheid (foto’s zien)

 afferent signaal: spier > zenuwstelsel
- centrale factoren: in het zenuwstelsel efferent signaal: zenuwstelsel > spier
o sensorische feedback uit spieren
 spierafferenten (zenuwcellen)
 signaalstoffen via het bloed (trager dan spieraffenten)
 stimulerend effect op ademhaling en bloedsomloop!
 beschermend effect: de hersenen inhiberen(remmen) de
spieren af om schade te voorkomen
o accumulatie van ammonia in het lichaam
o accumulatie van serotonine in de hersenen
- Formatio reticularis (blauw)
o bevindt zich in de hersenstam
o reguleert o.a. het niveau van ‘arousal’
 zoekt balans tussen inhibitie(remming) en
facilitatie(ondersteuning) dus balans tussen gas en rem

- Accumulatie van ammonia in het lichaam

o brandstof voor inspanning
 koolhydraten (glucose)
 vetten (vrije vetzuren
 eiwitten (aminozuren)
 ammonia > remmende werking formatio reticularis > moe
- Accumulatie van serotonine in de hersenen
o serotonine= neurotransmitter(boodschapperstof, a naar b)
 effect op slaap, futloosheid, motivatie etc
 bemoeilijkt duuractiviteit
o tryptofaan (voorstofje, precursor van serotonine
 aanwezig in bloed
 vetverbranding > meer tryptofaan in bloed

langdurige inspanning:

 door ververbranding meer tryptofaan in bloed

 dit komt uiteindelijk in de hersenen
 hier wordt het omgezet in serotonine
bloed hersenbarrière
tryptofaan kan dus door bloed hersenbarrière

- Praktische adviezen
o blijf koolhydraten verbranden
o 2 3 uur van te voren: koolhydraatrijke voeding: pap, brood, fruit, pasta
o tijdens inspanningen worden deze koolhydraten opgenomen in het bloed

NIET!

Vasten voor inspanning > want dan gaat de spiegel vetzuren omhoog
geen vetrijk voedsel voor de inspanning

o tijdens inspanning
 eet voedsel dat snel KH afgeeft = hoge glycemische index: koek, rozijnen,
sportdranken