คู่มือการใช้งานสื่อแผ่นใส

เรื่อง กระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทาง

เสนอ
ดร. คมสันต์ ชไนศวรรย์
อ. โชคชัย อลงกรณ์ทักษิณ

จัดทำโดย
นายปฐมพงศ์ ภู่มาลี รหัสนักศึกษา 6202011620071
นายอุชุกร ไชยลาภ รหัสนักศึกษา 6202011620136

คณะครุศาสตร์อุตสาหกรรม สาขาวิศวกรรมเครื่องกล
รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งในรายวิชา Innovation and Instructional Media ( 020003227 )
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
 คำนำ
รายงานเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของวิชา Innovation and Instructional Media 020003227
เพื่อให้ได้ศึกษาหาความรู้ในเรื่องกระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทางโดยการใช้สื่อแผ่นใสประกอบการ
สอนด้วย และสามารถศึกษาได้อย่างเข้าใจเพื่อเป็นประโยชน์กับการเรียน การประยุกต์ และการนำไปใช้ใน
ชีวิตประจำวันได้
ผู้จัดทำหวังว่า รายงานเล่มนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่าน หรือนักเรียน นักศึกษา ที่กำลังหาข้อมูลเรื่องนี้อยู่
หากมีข้อแนะนำหรือข้อผิดพลาดประการใด ผู้จัดทำขอน้อมรับไว้และขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย

ผู้จัดทำ
นายอุชุกร ไชยลาภ
นายปฐมพงศ์ ภู่มาลี
 สารบัญ
เรื่อง หน้า
จุดประสงค์ 1
เนื้อหาการเรียนรู้ 2
ขั้นตอนการทำ 3
ส่วนประกอบของชิ้นงาน 5
วิธีการใช้งานสื่อแผ่นใส 7
บรรณานุกรม 9
 1

จุดประสงค์
1. เพื่อให้ผู้เรียนบอกส่วนประกอบและหน้าที่ของกระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทางได้
2. เพือ่ ให้ผู้เรียนสามารถบอกการทำงานของกระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทางได้
3. เพือ่ ให้ผู้เรียนสามารถอธิบายการแก้ปัญหาเมื่อเกิด Buckling หรือ Bending ได้

สิ่งที่คาดหวังที่ได้จากสื่อช่วยสอน
1. ช่วยให้ผู้เรียนทำความเข้าใจได้ง่ายขึ้น
2. ช่วยให้สอนเข้าใจได้ง่ายขึ้น เนื่องจากจำลองโครงสร้างของกระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทาง
ในรูปแบบของสื่อแผ่นใสได้
 2

เนื้อหาการเรียนรู้
กระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทาง ( Double acting cylinder ) เป็นอุปกรณ์ที่สำคัญชิ้น
หนึ่งในระบบนิวเมติกส์ กระบอกสูบชนิดนี้มีหน้าที่เปลี่ยนพลังงานลม ให้เป็นพลังกล กระบอกสูบชนิดนี้จะมี
ลักษณะการทำงานและรูปลักษณ์ภายนอกเช่นเดียวกับกระบอกสูบแบบทำงานทางเดียว แตกต่างกันที่ภายใน
กระบอกสูบจะไม่มีสปริงเหมือนกับกระบอกสูบแบบทำงานทางเดียว และสามารถจ่ายลมอัดเข้าภายในกระบอกสูบ
ได้ทั้งสองทิศทาง

การทำงานของกระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทาง
จ่ายลมอัดเข้ากระบอกสูบที่ จุด A ( รูต่อลมบริเวณท้ายกระบอกสูบ ) หรือจุด B ( รูต่อลมบริเวณหั ว
กระบอกสูบ ) จะทำให้ก้านสูบเคลื่อนที่เข้าหรือออกได้ เมื่อจ่ายลมอัดเข้าที่จุด A บริเวณด้านท้ายกระบอกสูบจะทำ
ให้ก้านสูบเคลื่อนที่ออก และเกิดการระบายลมที่ค้างในกระบอกสูบออกทางจุด B บริเวณด้านหัวกระบอกสูบ เมื่อ
ไม่มีลมอัดจ่ายให้กระบอกสูบ ก้านสูบจะหยุดค้างอยู่ ณ ตำแหน่งสุดท้ายที่เคลื่อนที่ และสามารถใช้มือดึงก้านสูบ
เคลื่อนไปมาได้โดยอิสระ

โครงสร้างของกระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทาง โครงสร้างและหน้าที่ของส่วนประกอบต่างๆ ของ

กระบอกสูบนิวเมติกส์แบบทำงานสองทิศทาง มีดังนี้
1. กระบอกสูบ ( Cylinder )
2. รูต่อลมด้านลูกสูบ ( Pressure connector , Base side )
3. รูต่อลมด้านก้านสูบ ( Pressure connector , Head side )
4. ลูกสูบ ( Piston )
5. ก้านสูบ ( Piston rod )
6. ซีลลูกสูบ ( Piston seal )
7. ซีลก้านสูบ ( bush and sealing element )
8. ฝาครอบหัว ( Head and cover )
9. ฝาครอบท้าย ( Base and cover )
 3

ขั้นตอนการทำ
1. เลือกหัวข้องานที่จะทำ
2. ออกแบบ และเตรียมแบบที่จะทำชิ้นงาน
 4

3. ลงสีส่วนประกอบแต่ละชิ้น จากนั้นบันทึกเอกสารเป็นไฟล์ PDF

4. นำไฟล์ PDF ที่บันทึกแล้ว ไปปริ้นเป็นแผ่นใสที่ร้านถ่ายเอกสาร

5. เมื่อได้แผ่นใส นำมาตัดส่วนประกอบ และเช็คความถูกต้องของแผ่นใส
6. ทดลองการสอนด้วยแผ่นใสก่อนที่จะสอนจริง
7. เมื่อซ้อมจนคล่องแคล่ว และไม่เกิดปัญหา จึงสามารถนำสื่อแผ่นใสไปใช้ในการสอนได้
 5

ส่วนประกอบของชิ้นงาน
1. แผ่นใสกระบอกสูบ

2. แผ่นใสก้านสูบและลูกสูบ

3. แผ่นใสซีลลูกสูบ
 6

4. แผ่นใสแสดงการเคลื่อนที่ของก้านสูบและลูกสูบ เมื่อจ่ายลมเข้าที่จุด A

5. แผ่นใสแสดงการเคลื่อนที่ของก้านสูบและลูกสูบ เมื่อจ่ายลมเข้าที่จุด B

6. แผ่นใสก้านสูบและลูกสูบ สำหรับใช้แก้ปัญหาการเกิด Buckling และ Bending

 7

วิธีการใช้สื่อแผ่นใส
1. เตรียมแผ่นใสรูปกระบอกสูบ

2. วางแผ่นใสรูปก้านสูบและลูกสูบซ้อนลงไป

3. วางแผ่นใสรูปซีล บริเวณลูกสูบจากแผ่นใสขั้นตอนก่อนหน้า
 8

4. ดึงแผ่นใสในขั้นที่ 2 และ 3 ออก จากนั้นวางแผ่นใสแสดงการเคลื่อนที่ของก้านสูบ เมื่อป้อนลมเข้าที่ A

5. ดึงแผ่นใสในขั้นที่ 4 ออก จากนั้นวางแผ่นใสแสดงการเคลื่อนที่ของก้านสูบ เมื่อป้อนลมเข้าที่ B

6. ดึงแผ่นใสในขั้นที่ 5 ออก จากนั้นวางแผ่นใสรูปกระบอกสูบอีก 1 แผ่น กับแผ่นใสรูปก้านสูบ วางบน

แผ่นใสรูปกระบอกสูบที่วางไว้เป็นฐาน เพื่อแสดงให้เห็นการแก้ปัญหาเมื่อเกิด Buckling และ Bending
 9

บรรณานุกรม

ฐิทารีย์ ถมยา. ( 2546 ). นิวแมติกส์และนิวแมติกส์ไฟฟ้าเบื่องต้น. กรุงเทพฯ : สมาคมส่งเสริม

เทคโนโลยี (ไทย-ญี่ปุ่น).
ณรงค์ ตันชีวะวงศ์. ( 2546 ). นิวเมติกส์และไฮดรอลิกส์ (พิมพ์ครั้งที่ ๑. กรุงเทพฯ : สมาคมส่งเสริม
เทคโนโลยี ( ไทย-ญี่ปุ่น ).
Tru. ( 2554 ). กระบอกสูบนิวเมติกส์. ( ออนไลน์ ) สืบค้นจาก : http://library.tru.ac.th/aritc-
tru/images/academic/book/b65840/09chap3.pdf สืบค้นเมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2564.
KKWINDChannel. ( 2563 ). EP.5 อุปกรณ์ที่ทำงานในระบบนิวเมติกส์. ( ออนไลน์ ) สืบค้นจาก :
https://www.youtube.com/watch?v=gO7KaFSzPwc&t=1063s สืบค้นเมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม 2564.