BIBLIA – KSIĘGA KSIĄG

BIBLIA – RELIGIA (SACRUM) - JUDAIZM I CHRZEŚCIJAŃSTWO

SACRUM - (TO CO ŚWIĘTE), SFERA RELIGIJNA,CECHA BOSKIEJ

RZECZYWISTOŚCI

PROFANUM – SFERA ŚWIECKA, PRZECIWSTAWIONA SFERZE SACRUM

PRZYMIERZE – TO BIBLIJNA I TEOLOGICZNA NAZWA PRZYRZECZEŃ ORAZ

OBIETNIC ZŁOŻONYCH PRZEZ BOGA LUDZIOM W ZAMIAN ZA ICH
WIERNOŚĆ, MIŁOŚĆ I POSŁUSZEŃSTWO

BIBLIA - ŚWIĘTA KSIĘGA RÓŻNYCH WYZNAŃ

KANON - ZBIÓR KSIĄG BIBLIJNYCH UZNANYCH PRZEZ KOŚCIÓŁ ZA

AUTENTYCZNE I NATCHNIONE

APOKRYFY - PISMA RELIGIJNE POWSTAŁE W KRĘGU JUDAIZMU, CZASÓW

JEZUSA I WCZESNEGO CHRZEŚCIJAŃSTWA. APOKRYFY NIE WESZŁY DO
KANONU KSIĄG NATCHNIONYCH

DO KANONU ŚWIĘTYCH KSIĄG RÓŻNYCH GRUP WYZNANIOWYCH

NALEŻĄ:

BIBLIA HEBRAJSKA (ŻYDOWSKA)

– OBEJMUJE 39 KSIĄG ( PIĘCIOKSIĄG – TORA , PROROCY, PISMA)
– POWSTAŁA W XII – II W. P.N.E.
– KANON ZOSTAŁ USTALONY W I – II W.P.N.E.
– NAPISANA W JĘZYKACH HEBRAJSKIM I ARAMEJSKIM

BIBLIA CHRZEŚCIJAŃSKA - STARY I NOWY TESTAMENT

STARY TESTAMENT:
– OBEJMUJE 46 KSIĄG
– ZAWIERA KSIĘGI BIBLII HEBRAJSKIEJ ORAZ KSIĘGI SPISANE PO
GRECKU W III W. P.N.E. - I W. N.E.

STARY TESTAMENT JEST PODZIELONY NA GRUPY TEMATYCZNE :

( KSIĘGI HISTORYCZNE, KSIĘGI DYDAKTYCZNE I KSIĘGI PROROCKIE)
 - KSIĘGI HISTORYCZNE – OTWIERA PIĘCIOKSIĘG
MOJŻESZA ( KSIĘGA RODZAJU) POWSTAŁA MIĘDZY IX A V W.
P.N.E.
- KSIĘGI DYDAKTYCZNE – ZWANE TEŻ MĄDROŚCIOWYMI,
NALEŻĄ DO NICH :
– KSIĘGA HIOBA SPISANA MIĘDZY V A III W. P.N.E. W JĘZYKU
HEBRAJSKIM. ZAWIERA LAMENTACJE ORAZ HYMN O
MONDROŚCI )
– KSIĘGA PSALMÓW POWSTAŁA OD XI DO III W. P.N.E. SKŁADA
SIĘ Z 150 PSALMÓW NAPISANYCH W JĘZYKU HEBRAJSKIM,
ZEBRANYCH W PIĘCIU KSIĘGACH. AUTOREM PSALMÓW
BYŁGŁÓWNIE KRÓL DAWID
– PRZYPOWIEŚCI
– KSIĘGA KOHELETA ( INACZEJ KSIĘGA EKLEZJASTESA)
KSIĘGA TA POWSTAŁA W III W. P.N.E. SŁOWO KOHELET –
OZNACZA PRZEWODNICZĄCY ZGROMADZENIA,
KAZNODZIEJA, NAUCZYCIEL. KSIĘGA TA ZAWIERA
ROZWAŻANIA NAD SENSEM ŻYCIA.
– PIEŚŃ NAD PIEŚNIAMI)
- KSIĘGI PROROCKIE - (IZAJASZA, JEREMIASZA...)

NOWY TESTAMENT:

– POWSTAŁ I – II W. N.E.
– KANON ZOSTAŁ USTALONY W IV W. N.E.
NAPISANY GŁÓWNIE W JĘZYKU GRECKIM

– NOWY TESTAMENT JEST PODZIELONY NA GRUPY TEMATYCZNE :

- KSIĘGI HISTORYCZNE - CZTERY EWANGELIE

( MATEUSZA, MARKA, ŁUKASZA, JANA) ORAZ DZIEJE APOSTOLSKIE
- KSIĘGI DYDAKTYCZNE – LISTY APOSTOLSKIE
- KSIĘGI PROROCKIE – APOKALIPSA ŚW. JANA
(OBJAWIENIE ŚIĘTEGO JANA), OSTATNIA KSIĘGA NOWEGO
TESTAMENTU

BIBLIA PROTESTANCKA
– PRZYJĘŁA KANON STAROTESTAMENTALNY W WERSJI HEBRAJSKIEJ (39
KSIĄG) ORAZ PISMA NOWEGO TESTAMENTU

KSIĘGA HISTORYCZNA - CHRONOLOGICZNIE OPISUJE WYDARZENIA ,

PRZEDSTAWIA ICH PRZYCZYNY I SKUTKI

KSIĘGA DYDAKTYCZNA (MĄDROŚCIOWA) - GŁOSI MĄDROŚĆ

BIBLIJNĄ ORAZ TO, ŻE BÓG STANOWI PODSTAWĘ ŻYCIA LUDZXKIEGO,
DOTYCZY CZŁOWIEKA ORAZ JEGO CODZIENNOŚCI

KSIĘGI PROROCKIE - PROFETYCZNE

LAMENTACJA - WYPOWIEDŹ O CHARAKTERZE SKARGI ,

WYRAŻAJĄCA UCZUCIA PODMIOTU MÓWIĄCEGO, PIEŚŃ ŻAŁOBNA,
ELEGIA, TREN

CARITAS - MIŁOŚĆ BLIŹNIEGO WYPŁYWAJĄCA Z MIŁOŚCI DO BOGA,

POJĘCIE WPROWADZONE PRZEZ CHRZEŚCIJAŃSTWO

PSALM - PIEŚŃ RELIGIJNA O MODLITEWNYM, PODNIOSŁYM

CHARAKTERZE

RODZAJE PSALMÓW:

– DYDAKTYCZNE (MĄDROŚCIOWE) - POUCZAJĄ I PRZESTRZEGAJĄ

CZŁOWIEKA PRZED GRZECHEM
– POCHWALNE (HYMNY) - WIELBIĄ POTĘGE I DOBRO BOGA
– DZIĘKCZYNNE - WYRAŻAJĄ WDZIĘCZNOŚĆ ZA OTRZYMANE
DARY
– BŁAGALNE (LAMENTACJE) - ZAWIERAJĄ PROŚBY SKIEROWANE
DO BOGA

APOKALIPSA (OBJAWIENIE, ODSŁONIĘCIE) - KONIEC ŚWIATA

PRZEPOWIEDZIANY W BIBLII

ESCHATOLOGIA - SĄD OSTATECZNY, OSTATECZNE LOSY ŚWIATA

STYL BIBLII
– PODNIOSŁY I POWAŻNY
– SZYK PRZESTAWNY
– POWTÓRZENIA
– PARALELIZM
– ARCHAICZNE SŁOWNICTWO ( NIEWIASTA, ALBOWIEM,POWIADAĆ)
 PRZEKŁADY BIBLII

SEPTUAGINTA - TŁUMACZENIE STAREGO TESTAMENTU Z JĘZYKA

HEBRAJSKIEGO NA GRECKI

WULGATA - TŁUMACZENIE BIBLII Z JĘZYKA HEBRAJSKIEGO I GRECKIEGO

NA ŁACINĘ

TŁUMACZENIE NA JĘZYK POLSKI

– BIBLIA KRÓLOWEJ ZOFII ( BIBLIA SZAROSZPATACKA ) - XV WIEK

– BIBLIA LEOPOLITY WYDANA W 1561 ROKU
– KSIĘDZA JAKUBA WUJKA 1599 ROK
– BIBLIA TYSIĄCLECIA 1965 ROK
– BIBLIA POZNAŃSKA 1975 ROK

ZAPISY BIBLIJNE

N.P:

– Hi, 1,21 ( KSIĘGA HIOBA, ROZDZIAŁ 1, WERSET 21)

– Wj, 3, 14 – 21 ( KSIĘGA WYJŚCIA , ROZDZIAŁ 3, WERSET OD 14 DO 21 )

DATY
-NAJSTARSZY ZACHOWANY RĘKOPIS TEKSTU NOWEGO TESTAMENTU
II - III W. P.N.E.

BIBLIA – PRAWO
- DEKALOG
- KODEKS MORALNY

BIBLIA – FUNKCJE

-SAKRALNA
-POZNAWCZA
-KULTUROWA
 UNIWERSALNE POSTAWY

– KAIN (BRATOBÓJCA)
– MARIA (MATKA CIERPIĄCA)
– HIOB (CIERPIĄCY BEZ WINY)
– JUDASZ (ZDRAJCA)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
MOTYWY
– RAJ
– GENESIS
– NIEZAWINIONE CIERPIENIE
– PASJA
– GOLGOTA
– VANITAS
– APOKALIPSA

SYMBOLE

– DRZEWO RAJSKIE
– ZAKAZANY OWOC
– ARKA PRZYMIERZA
– BARANEK
– KRZYŻ
– SIEDEM PIECZĘCI
– SIEDEM TRĄB