1.2.1 Cấu tạo hóa học - nitơ oxide là một hợp chất hóa học bao gồm một phân tử Nitơ liên kết với một nguyên tử Oxy. Tên khoa học của nó là Dinitrogen monoxide, nhưng được gọi phổ biến là khí gây cười hoặc nitơ. Ở nhiệt độ thường, là chất khí không màu, không cháy, không độc. Nitrous thường được sử dụng trong nha khoa do đặc tính gây tê (giảm đau) của nó. Ở nồng độ cao hơn, nitơ hoạt động như một loại thuốc phân ly gây ra cảm giác hưng phấn và cả ảo giác thị giác và thính giác. Ở nhiệt độ cao, nitơ phân hủy thành các nguyên tử thành phần của nó, cho phép sử dụng làm chất oxy hóa hoặc chuyển hóa thành không khí thở. Nitrous cũng là một loại khí nhà kính được thải ra một cách tự nhiên từ phân bón và có liên quan đến sự nóng lên toàn cầu. - Nó cũng được gọi là dinitrogen monoxide. Công thức hóa học là N2O. Mật độ 1.9804 g/l(0°C,1 atm), điểm nóng chảy -90.8°C., điểm sôi -88.5°C. Khí không màu, có mùi thơm và ngọt. Nó hòa tan trong rượu và ổn định ở nhiệt độ phòng. Các tính chất hóa học tương tự như oxy.
1.2.2 Mức độ nguy hiểm
- Và một khi nó bị cuốn vào khí quyển, N2O có thể rất có hại. Nó có khả năng mạnh hơn nhiều so với CO2; thực tế là gây hại gấp gần 300 lần; và có thể làm cạn kiệt tầng ozone. Cùng với nông nghiệp, N2O cũng được giải phóng khỏi các đại dương và mức độ phát thải đó là do nước biển dâng cao hơn. 1.2.3 Phản ứng phân hủy Nitơ Oxit 2N2O → 2N2 + O2 + Nhiệt - Phản ứng phân hủy của N2O là phản ứng sinh nhiệt, lượng nhiệt sinh ra từ phản ứng là rất Lớn 2.2 2.2.1 Các sự cố xảy ra trước đó a) Vụ nổ Pratt & Whitney năm 1973 - Bãi biển Tây Palm, Florida - Vào tháng 7 năm 1973, một vụ nổ và hỏa hoạn oxit nitơ đã xảy ra tại một cơ sở Pratt & Whitney ở West Palm Beach, Florida. Trong quá trình chuẩn bị thử nghiệm laser hóa học, một thùng chứa khí nitơ oxit 550 gallon ở áp suất khoảng 1.300 pound trên inch vuông (psi) và nhiệt độ gần 400 °F phát nổ do kết quả của một phản ứng phân hủy nitơ oxit dữ dội. - Vụ nổ gây thiệt hại đáng kể về tài sản, nhưng may mắn là không có người bị thương. b) Vụ nổ Puritan-Bennett năm 1980 - Richmond, California - Vào tháng 11 năm 1980, một vụ nổ xảy ra khi chất một xe tải kéo tại nhà máy oxit nitơ Puritan-Bennett ở Richmond, California. Vụ nổ “thổi tung các bức tường của một tòa nhà nhà máy, làm vỡ các cửa sổ trong một khu vực 10 dãy nhà và làm rung chuyển các cộng đồng cách xa 10 dặm. - Theo báo cáo thì vụ nổ này không có gây ra bất kì thiệt hại nào về con người cho dù tòa nhà, xe kéo, đường ống, các thiết bị của nhà máy đã bị phá hủy. c) Vụ nổ Butler-Amerigas năm 1987 - Reading, Pennsylvania - Một nhân viên đã sử dụng đèn khò oxyacetylene để đốt nóng đường ống Freon trong quá trình sửa đổi và/hoặc sửa chữa bể chứa nitơ oxit. Một vụ nổ đã xảy ra và anh ấy đã thiệt mạng. Ngoài ra, một bài báo mô tả một vụ kiện sau đó cho biết, "Lời giải thích chính thức về vụ nổ là nhiệt từ ngọn đuốc [hàn] đã thúc đẩy oxit nitơ phân hủy, do đó, tạo ra áp suất lớn trong bể." - Vụ nổ cũng khiến ba người bị thương, bao gồm một công nhân nhà máy và hai người có liên quan. d) Vụ nổ Linde năm 2001 - Eindhoven, Hà Lan - Vào tháng 7 năm 2001, một vụ nổ đã xảy ra khi chất một chiếc xe đầu kéo rỗng tại một nhà máy oxit nitơ Linde ở Eindhoven, Hà Lan. Một báo cáo của các nhà chức trách châu Âu chỉ ra rằng việc khởi động máy bơm tải mà không có đủ nguồn cung cấp chất lỏng (đang cạn kiệt) là nguyên nhân dẫn đến sự cố. - vụ nổ đã gây ra thiệt hại lớn về người(đã làm chết 10 người), vụ nổ còn gây ra những thiệt hại to lớn về tài sản của cơ sở. e) Vụ nổ vật liệu tổng hợp theo quy mô năm 2007 - Mojave, California - Vào tháng 7 năm 2007, một phản ứng phân hủy oxit nitơ đã làm nổ một bể chứa trong quá trình thử nghiệm một vòi phun động cơ tên lửa của Scaled Composites ở Mojave, California. Nguyên nhân của sự cố không được báo cáo công khai; tuy nhiên, các hướng dẫn an toàn sau tai nạn do Scaled Composites xuất bản vào tháng 6 năm 2009 cho thấy sự cố có thể do nén đoạn nhiệt với ô nhiễm nitơ oxit. - Vụ nổ đã giết chết ba người và làm bị thương ba người f) Vụ nổ chất lỏng trong không khí năm 2012 - Moncada, Tây Ban Nha - Vào tháng 9 năm 2012, một thùng chứa nitơ oxit phát nổ khi đang dỡ một khí Nitơ Liquide Xe tải chở ô-xít tại một cơ sở khách hàng ở Moncada, Tây Ban Nha - Trước khi xảy ra vụ nổ, một chiếc xe tải kéo Air Liquide đang chuyển hàng vào bồn chứa của khách hàng bằng cách sử dụng máy bơm gắn trên xe tải để chuyển nitơ oxit lỏng. Vụ nổ có thể do phản ứng phân hủy oxit nitơ bắt đầu từ nhiệt độ máy bơm cao vì máy bơm hoạt động không có đủ nguồn cung cấp chất lỏng (đang cạn kiệt) hoặc nó không được làm mát đúng cách; Máy bơm không có khóa liên động an toàn khi chạy cạn “đầy đủ hoặc chức năng” 101 và phản ứng phân hủy oxit nitơ lan truyền từ máy bơm vào bể chứa, gây nổ bể chứa; Ô nhiễm được đưa vào bên trong máy bơm từ công việc bảo dưỡng trước đó trên máy bơm có thể đã góp phần gây ra vụ nổ; Các bộ hãm lửa không có mặt hoặc không ngăn được sự lan truyền của phản ứng phân hủy oxit nitơ; và các van xả trên thùng chứa không đủ khả năng giảm áp suất để tránh nổ. 3 biện pháp kĩ thuật - Đánh giá rủi ro cần được tiến hành và lập thành văn bản trong từng khu vực làm việc để đánh giá rủi ro liên quan đến việc sử dụng nitơ oxit và lựa chọn PPE phù hợp với rủi ro liên quan. - Giữ cho nồng độ nitơ oxit thấp hơn tiêu chuẩn. - Nitơ oxit pahri được xử lý trong một hệ thống khép kín và kiểm soát chặt chẽ - Kiểm tra giấy phép trước khi cho NLĐ làm việc - Thường xuyên kiểm tra hệ thống van để xem có hiện tượng rò rỉ - Trang bị đầy đủ máy dò khí quanh khu vực lưu trữ, làm việc của nitơ oxit - Điều kiện lưu trữ nitơ oxit phải đảm bảo an toàn: giữ bình chứa dưới 50°C ở nơi thông gió tốt. Tách biệt khí dễ cháy và các vật liệu dễ cháy khác - Tuân thủ các qua định về lưu trữ theo quy định của nước sở tại - Các van bảo vệ phải được lắp đặt đúng vị trí - Tránh xa các vật liệu gây cháy và dễ bắt cháy - Chỉ những người có kinh nghiệm và được hướng dẫn đúng cách mới được xử lý nitơ oxit.