Professional Documents
Culture Documents
Πρωταγόρας uemata πανελληνιων
Πρωταγόρας uemata πανελληνιων
2013
2001
Κείμενο: 323c8- 324b
1. Από το κείμενο που σας δίνεται, να μεταφράσετε στο τετράδιό σας το τμήμα:
«Εἰ γὰρ ἐθέλεις.... δημοσίᾳ». Μονάδες 10
6. Να γράψετε στο τετράδιό σας δύο ομόρριζες λέξεις απλές ή σύνθετες για
καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ἡγοῦνται, ἐλεοῦσιν, συλλήβδην, ἰδών,
ἀποτροπῆς. Μονάδες 10
2001
Κείμενο: 324A–C
2. Ποια άποψη εκφράζει ο Πρωταγόρας στο κείμενο που σας δίνεται για τον
σκοπό της τιμωρίας (μονάδες 5) και πώς αξιοποιεί την άποψη αυτή για να
τεκμηριώσει ότι η αρετή μπορεί να διδαχθεί; (μονάδες 5) Μονάδες 10
3. «ὥσπερ θηρίον ἀλογίστως τιμωρεῖται»: Να σχολιάσετε την παραπάνω φράση,
δίνοντας έμφαση στη σημασία που έχει ο λόγος για τη συγκρότηση και για τη
λειτουργία της κοινωνίας. Μονάδες 10
6. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε στο τετράδιό σας μία λέξη
του διδαγμένου πρωτότυπου κειμένου ετυμολογικά συγγενή: υποθήκη, βιαιοπραγία,
ιδέα, εκτρέπομαι, μισαλλοδοξία, οίηση, επιεικής, υποδοχή, τμήμα, άφαντος . Μονάδες
10
2002
Κείμενο: 323 Α - Ε
3. «Ὅσα γὰρ ἡγοῦνται ἀλλήλους κακά ... τὸ ἐναντίον τῆς πολιτικῆς ἀρετῆς»:
Σύμφωνα με τον Πρωταγόρα, οι άνθρωποι έχουν ελαττώματα που προέρχονται από
τη φύση ή τυχαίους παράγοντες. Έχουν όμως και ελαττώματα που οφείλονται στην
έλλειψη αγωγής. Πώς αντιμετωπίζεται στην εποχή του σοφιστή καθεμιά από τις
κατηγορίες αυτές των ανθρωπίνων ελαττωμάτων στο πλαίσιο της κοινωνικής
συμβίωσης και γιατί; Μονάδες 10
4. « ... ἐπὶ τούτοις που οἵ τε θυμοὶ γίγνονται καὶ αἱ κολάσεις»: Κατά τον
Πρωταγόρα, οι τιμωρίες (κολάσεις) επιβάλλονται στους ανθρώπους, όταν δε
διαθέτουν την πολιτική αρετή. Σε ποιους και για ποιο λόγο επιβάλλονται κυρώσεις
από την πόλη, σύμφωνα με τα στοιχεία του μεταφρασμένου κειμένου που
ακολουθεί; Πλάτωνος Πρωταγόρας (326 D-E): «Και όταν πια φύγουν αυτοί [δηλ. οι
νέοι άνδρες] από τους δασκάλους, .. … Το εκπληκτικό όμως θα ήταν μάλλον το να
μην μπορεί να διδαχθεί η αρετή». Μονάδες 10
5. Να προσδιορίσετε το περιεχόμενο και τη λειτουργία του μύθου ως μεθόδου
ανάπτυξης απόψεων του Πρωταγόρα και του Πλάτωνα.Μονάδες 10
6. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή
σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:καταγελῶσιν, εἰδῶσιν,
μετέχειν, προσποιούμενον, ἀποδεῖξαι. Μονάδες 10
2003
2. «... ὁ ἄνθρωπος θείας μετέσχε μοίρας»: Τι θεωρήθηκε για τον άνθρωπο «θεία
μοῖρα» και για ποιους λόγους; Μονάδες 10
6. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή
σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου:ἐνόμισεν, ᾤκουν,
διεφθείροντο, πέμπει, δοίη. Μονάδες 10
2004
5. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε στο τετράδιό σας μία λέξη
του κειμένου ετυμολογικά συγγενή: σχέση, κατοικία, διασκέδαση, εκπομπή,
δεισιδαιμονία. Μονάδες 10
2006
Κείμενο: 322Α-323Α
1. Από το κείμενο, που σας δίνεται, να μεταφράσετε στη νέα ελληνική γλώσσα το
απόσπασμα: «Οὕτω δὴ ... ἀνθρώποις». Μονάδες 10
6. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή
σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: μετέσχε,
διηρθρώσατο, οἰκήσεις, νενέμηνται, συναγωγοί. Μονάδες 10
2007
Κείμενο: 324a-c
4. «Ταύτην οὖν τὴν δόξαν πάντες ἔχουσιν ὅσοιπερ τιμωροῦνται καὶ ἰδίᾳ καὶ
δημοσίᾳ». Να συσχετίσετε την παραπάνω θέση του Πρωταγόρα με όσα
διατυπώνονται στο παρακάτω μεταφρασμένο κείμενο σχετικά με την πολιτική αρετή.
«Το μάθημα [το οποίο διδάσκω ] είναι η εὐβουλία, η σωστή σκέψη … … Γιατί απ’ ό,τι
καταλαβαίνω, μιλάς για την πολιτική τέχνη και εννοείς πως αναλαμβάνεις να κάνεις
τους άνδρες ἀγαθοὺς πολίτες». Μονάδες 10
6. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε στο τετράδιό σας μια λέξη
του κειμένου ετυμολογικά συγγενή: απόκτημα, ανόητος, ηγέτης, παράδοξος, εικασία .
Μονάδες 10
2007
1. Από το κείμενο, που σας δίνεται, να μεταφράσετε στη νέα ελληνική γλώσσα το
απόσπασμα: «Ἅτε δὴ οὖν οὐ πὰνυ τι σοφὸς ... καὶ οὕτω δὴ δωρεῖται ἀνθρώπῳ».
Μονάδες 10
5. Να ορίσετε την έννοια του μύθου και τον τρόπο με τον οποίο ο Πλάτων
χρησιμοποιεί τον μύθο στο έργο του. Μονάδες 10
6. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή
σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: καταναλώσας, ὁρᾷ,
ἀμήχανον, βίον, φυλακαί. Μονάδες 10
2008
Κείμενο: 322a3-322d5
3. «καὶ ἡ δημιουργικὴ τέχνη αὐτοῖς πρὸς μὲν τροφὴν ἱκανὴ βοηθὸς ἦν, πρὸς δὲ τὸν
τῶν θηρίων πόλεμον ἐνδεής»: να προσδιορίσετε το περιεχόμενο της «δημιουργικῆς
τέχνης» και να εξηγήσετε γιατί χαρακτηρίζεται «ἐνδεής» (για την απάντησή σας να
λάβετε υπόψη το κείμενο μέχρι τη λέξη «διεφθείροντο»). Μονάδες 10
6. Να γράψετε στο τετράδιό σας δύο ετυμολογικά συγγενείς λέξεις της αρχαίας ή
της νέας ελληνικής, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του
κειμένου: μετέσχε, διηρθρώσατο, ᾤκουν, γένει, κόσμοι. Μονάδες 10
2008
1. Από το κείμενο, που σας δίνεται, να μεταφράσετε στη νέα ελληνική γλώσσα το
απόσπασμα: «Οὐδεὶς γὰρ κολάζει ... καὶ διδακτὸν ἀρετήν». Μονάδες 10
5. Τι γνωρίζετε για την ίδρυση της Ακαδημίας από τον Πλάτωνα. Μονάδες 10
6. Να γράψετε δύο ομόρριζες λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας, απλές ή
σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: κτητῆς, ἀγένητον,
διανοεῖται, ἔχουσιν, φαίνεται. Μονάδες 10
2009
Κείμενο: 322b6-323a3
1. Από το κείμενο που σας δίνεται να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του
αποσπάσματος: «Ὅτ’ οὖν ἁθροισθεῖεν . . . κτείνειν ὡς νόσον πόλεως» Μονάδες 10
2. Ποιο είναι το περιεχόμενο των όρων «αἰδώς» και «δίκη» και ποιος ο ρόλος
τους στη συγκρότηση των πολιτικών κοινωνιών; Μονάδες 10
3. Πώς δικαιολογείται η διά νόμου θανάτωση όσων δεν μετέχουν στην αιδώ και
τη δίκη, παρόλο που όλοι τις έχουν δεχτεί ως δώρα από τον Δία; Μονάδες 10
6. Να γράψετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό της νέας ελληνικής γλώσσας, απλό ή
σύνθετο, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ἁθροισθεῖεν,
σκεδαννύμενοι, διεφθείροντο, ἀπόλοιτο, ἄγοντα, δοίη, νενέμηνται, θῶ, μετεχόντων,
γένοιντο. Μονάδες 10
2009
Κείμενο: 323C-324Α
6. Να γράψετε στο τετράδιό σας δύο ετυμολογικά συγγενείς λέξεις της αρχαίας ή
της νέας ελληνικής, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του
κειμένου: ἡγοῦνται, ποιεῖν, ἀσκήσεως, κτητῆς, διδάξει. Μονάδες 10
2010
1. Από το κείμενο που σας δίνεται να γράψετε στο τετράδιό σας τη μετάφραση του
αποσπάσματος: «Ἵνα δὲ μὴ οἴῃ ἀπατᾶσθαι ... ἢ μὴ εἶναι ἐν ἀνθρώποις». Μονάδες 10
6. Να γράψετε στο τετράδιό σας δύο ετυμολογικά συγγενείς λέξεις της αρχαίας ή
της νέας Ελληνικής, απλές ή σύνθετες, για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του
κειμένου: ἀπατᾶσθαι, πολιτικῆς , καταγελῶσιν , εἰδῶσιν, ἀναγκαῖον. Μονάδες 10
2010
Κείμενο: 320d–321b5
2. «Ἦν γάρ ποτε χρόνος ... καὶ γῇ κεράννυται»: Ποιες κοσμολογικές αντιλήψεις
φαίνεται ότι ακολουθεί ο Πρωταγόρας στο χωρίο αυτό;Μονάδες 15
4. Τι γνωρίζετε για τον μύθο ως μέθοδο έκθεσης των απόψεων του Πρωταγόρα
και για τη στάση του Πλάτωνα απέναντι στη μέθοδο αυτή; Μονάδες 10
5. Να βρείτε στο παραπάνω κείμενο μία ετυμολογικά συγγενή λέξη για καθεμιά
από τις παρακάτω λέξεις: απαίτηση, ανίσχυρος, εύπορος, διατύπωση, φυτό, κρασί,
δεσμός, ανάληψη, διάρκεια, προσφυγιά. Μονάδες 10
2011
Κείμενο: 324A–C
2. Ποια άποψη εκφράζει ο Πρωταγόρας στο κείμενο που σας δίνεται για τον
σκοπό της τιμωρίας (μονάδες 5) και πώς αξιοποιεί την άποψη αυτή για να
τεκμηριώσει ότι η αρετή μπορεί να διδαχθεί; (μονάδες 5) Μονάδες 10
6. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε στο τετράδιό σας μία λέξη
του διδαγμένου πρωτότυπου κειμένου ετυμολογικά συγγενή: υποθήκη, βιαιοπραγία,
ιδέα, εκτρέπομαι, μισαλλοδοξία, οίηση, επιεικής, υποδοχή, τμήμα, άφαντος . Μονάδες
10
2012
Κείμενο: 323Α-Ε
1. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε στη νέα ελληνική γλώσσα το
απόσπασμα: «Ἐν γὰρ ταῖς ἄλλαις ἀρεταῖς...ταῦτα λέγω». Μονάδες 10
6. αφασία, δυσπρόσιτος, ιστορία, σχεδόν, προγονικός : για κάθε μία από τις
παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής να γράψετε μια ετυμολογικά συγγενή λέξη από
το κείμενο. Μονάδες 10